Opleiding Energieverantwoordelijke 2008 Voor de dienstensector en de sector van de collectieve huisvesting
EEN REËLE BESPARING De energiekosten blijven maar stijgen en de facturen verzwaren. Helaas hebben we zelf weinig vat op die prijzen. Wat we wel kunnen beïnvloeden, is het verbruik in onze gebouwen. Om u hierbij te helpen organiseert het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 2008 voor het zesde jaar op rij een opleiding voor Energieverantwoordelijken. Deze Energieverantwoordelijken kunnen voor hun instelling dikwijls grotere besparingen betekenen dan de wedde die ze krijgen.
Deze opleiding met 12 seminaries staat open voor iedereen die tewerkgesteld is in een onderneming
WAAROM EEN ENERGIEVERANTWOORDELIJKE ?
of instelling en die instaat voor de energieaspec-
Omdat het introduceren van een Energieverant-
ten van het gebouwenpark.
woordelijke in uw onderneming of instelling een
De opleiding streeft volgende doelstellingen na :
rendabele beslissing is! Dankzij de tijdens de
- de deelnemers leren om te handelen binnen hun institutionele context en een energiebesparend beleid te voeren in hun gebouwen, waarbij het comfort voor de gebruikers een bijzondere aandacht krijgt; - de deelnemers een degelijke technische basis meegeven waarop ze kunnen steunen om bronnen van verspilling op te sporen, oplossingen te zoeken, de relevantie van die oplossingen te toetsen en de dienstverleners te helpen bij een correcte toepassing van die oplossingen; - de deelnemers wapenen om energiebesparende projecten uit te voeren en projecten rond hernieuwbare energie uit te bouwen. De opleiding vindt plaats bij Leefmilieu Brussel – BIM, in het Frans en in het Nederlands. Om in te schrijven voor de cursus dient men zich kandidaat te stellen. Op het einde van de cyclus wordt een test georganiseerd en een certificaat uitgereikt aan wie geslaagd is voor de test . Alle details over de opleiding vindt u in deze bro-
opleiding opgedane kennis, kan een Energieverantwoordelijke uw energiefacturen tot 30% verlagen, soms zelfs zonder enige investering. In sommige instellingen is zo’n voltijdse baan niet verantwoord, terwijl in andere organisaties één persoon onmogelijk voor alle taken kan instaan. De vraag die u zich moet stellen is niet of u een Energieverantwoordelijke kunt betalen, wel hoeveel tijd u binnen uw instelling aan energie dient te besteden. Als we een realistische energieverlaging van 20% vooropstellen, dan kunt u met de onderstaande formule nagaan hoeveel werkdagen u kunt vergoeden met de uiteindelijke besparingen: En het jaar daarna? U vindt het vast ook “duurzamer” om een werknemer in dienst te houden dan om energie te betalen… en zonder Energieverantwoordelijke betaalt u opnieuw de energierekening.
chure. De inschrijvingsformulieren moeten bij de
Jaarlijkse energiefactuur x 20 %
organisatoren binnen zijn voor 20 februari 2008.
Dagelijkse werkgeverskosten voor mijn Energieverantwoordelijke
En wat betreft de investeringen? Een correct gebruik van de uitrustingen kan al flink wat besparingen opleveren. Dient u toch te investeren, dan is het vaak op zeer korte termijn rendabel. Bovendien kunt u verscheidene Energiepremies krijgen, toegekend door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
O PL E I D I NG E NE R GI E VE R A NT W O O R D E L I JK E 2 0 0 8
2
DEELNAME De Energieverantwoordelijke treedt op als een veranderingsagent in zijn instelling, een orkestleider voor het duurzaam energiebeleid tegenover alle betrokkenen van die instelling (financieel verantwoordelijke, technisch verantwoordelijke, verantwoordelijke van de aankoopdienst, gebruikers…), maar ook tegenover externe actoren, zoals energie- of bouwprofessionals (fabrikanten, studiebureaus, installateurs en aannemers).
PROFIEL VAN DE DEELNEMERS De opleiding staat open voor iedereen die met energieaspecten bezig is, ongeacht het profiel of de uitgeoefende functie, zowel in de dienstensector als in de sector van de collectieve huisvesting. Mogelijke kandidaten zijn dus: - administratieve beheerders; - technische beheerders;
Om u kandidaat te stellen, stuurt u het kandidatuurdossier volledig ingevuld terug voor 20 februari 2008. De inschrijvingen worden tegen 29 februari bevestigd per fax, telefoon of e-mail. U kunt het kandidatuurdossier downloaden van www.leefmilieubrussel.be > Professionelen > Opleidingen en seminaries. U kunt het ook per e-mail aanvragen bij Mevr. Karine Vande Steene (
[email protected]).
- milieuadviseurs; - verantwoordelijken voor de logistiek; -…
INSCHRIJVINGSGELD
Elke Energieverantwoordelijke moet een aantal technische aspecten beheersen die nodig zijn voor het energiebeheer van een gebouw of gebouwenpark. Of hij moet op zijn minst een degelijke basiskennis hebben om efficiënt te kunnen samenwerken met energiespecialisten. De technische inhoud van de cursus speelt dus een belangrijke rol, maar blijft wel toegankelijk.
Voor de volledige cyclus (optionele modules en evaluaties inbegrepen) wordt een inschrijvingsgeld van 400 € gevraagd, te betalen na ontvangst van de bevestiging van inschrijving. Dit bedrag - niet terugvorderbaar, zelfs niet bij stopzetting - is bestemd als bijdrage in de maaltijden.
SELECTIE VAN DE DEELNEMERS
TOEGANKELIJKHEID
Alle inschrijvingen worden onderworpen aan een selectie. Deze selectie steunt op de mate van overeenstemming tussen de aangeboden opleiding en de doelstellingen uitgedragen door de aanvragende instelling. Het aantal deelnemers is beperkt.
Informatie over de locatie van de opleiding : www.leefmilieubrussel.be>Wat zijn wij?>Ligging
Deze overeenstemming houdt verband met: - de grootte van de instelling (gebouwenpark, jaarlijks verbruik); - het hiërarchisch niveau van de kandidaat Energieverantwoordelijke in de instelling of de bevoegdheden die hij krijgt van zijn hiërarchie; - de functie die hij in de instelling bekleedt en de inhoud van zijn dagelijks werk;
Leefmilieu Brussel-BIM wordt regelmatig bediend door bus 27 (Andromeda), bus 45 (halte Gulledelle) en bus 79 (halte Twee Huizen), die verschillende aansluitingen geven op de metro. Het metrostation Roodebeek bevindt zich op 20 minuten te voet van het BIM. Voor de dienstregelingen, uw beste reisweg en de reistijd : www.mivb.be.
- het energiebeleid dat de instelling voert of wenst te voeren.
3
OPLE I DI NG E N E R G I E V E R AN T W O O R D E L I J K E 2 0 0 8
PROGRAMMA 2008
12 CURSUSDAGEN Datum (telkens op donderdag)
Seminaries
Thema
Seminarie 1
Presentatie van de ordonnantie betreffende de energieprestatie en het binnenklimaat van de gebouwen (EPB); De dienstensector en de huisvestingssector in de gewestelijke energiebalans ; De Energieverantwoordelijke, een functie met vele gezichten, met vele belangen ; De rol van de Energieverantwoordelijke
06/03 9u-16u30
Seminarie 2
Energie becijferen: regels en wetten om de energietoestand te evalueren
13/03 9u-16u30
Seminarie 3
Opvolging van het verbruik, Energieboekhouding Return op investeringen Steun en subsidies voor studies en investeringen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
20/03 9u-16u30
Lesgevers Stephan Plettinck, Leefmilieu Brussel BIM – NL Pascal Simus, ICEDD – FR/NL Cathy Delaunoys et Boris D’Or, ICEDD – FR Jacques Claessens, UCL – FR Filip Grillet, Cenergie – NL Johan Coolen, Cenergie – NL David Martens, Cenergie – NL Xavier Meersseman, Energiefacilitator Tertiaire Sector – NL/FR
Paasvakantie (24 Maart-4 April) Seminarie 4
Audit, ontwerp en verbetering van een verwarmingsinstallatie
10/04 9u-16u30
Seminarie 5
Gebouwschil : Architecturale problemen en technische details : Typologie der gebouwen, invloed op K-peil, Energetische impact van de gebouwschil op de energieuitgaven en impact van de gemaakte keuzes
17/04 9u-16u30
Gebouwschil (vervolg) : Ontwerp van een laag-energie / passief gebouw
24/04 9u-16u30
Xavier Loncour, WTCB – FR Christophe Marreceau, Passiefhuis platform – NL
Seminarie 6
Michel Demol, Ygnis – NL Fabrice Derny, ICEDD – FR Claude Crabbé, IA Concept – FR Jean-Marie Hauglustaine, Ulg - FR
Hemelvaartvakantie Seminarie 7
Binnenverlichting: ontwerp, renovatie, beheer
08/05 9u-16u30
Marc Vanden Bosch, Laborelec – NL Fiorenzo Namèche, light to light - FR
Seminarie 8
Sanitair warm water : Klassieke productie en zonneproductie: ontwerp, renovatie, beheer, spanningen tussen REG en gezondheid
15/05 9u-16u30
Karel De Cuyper, WTCB – NL/FR Bernard Huberlant, Energiefacilitator voor Hernieuwbare Energie – Grote Systemen NL/FR
Seminarie 9
Verluchting van lokalen : ontwerp, renovatie, beheer --Dienstensector : klimaatregeling of Collectieve Huisvesting : samenvatting van de belangrijke elementen betreffende deze sector
Seminarie 10
Liberalisering van de elektriciteitsmarkt : wettelijk en institutioneel kader – inleiding Beheer van het stroomverbruik Analyse van de elektriciteitsfacturen, elementen voor het onderhandelen van het leveringscontract Aanpak van thermische zonne-energie : van project tot realisatie
29/05 9u-16u30
Michel Quicheron, Brugel – FR Dirk Everaert, Cenergie – NL Stéphane Querinjean, Siemat-Energie – FR/NL Bernard Huberlant, Energiefacilitator voor Hernieuwbare Energie – Grote Systemen – NL/FR
Seminarie 11
Sensibilisering van de gebruikers : Instellings- en communicatiestrategieën Een eco-team in mijn instelling Voorstelling van het label Eco-dynamische onderneming
05/06 9u-16u30
Pascal Ons, consultant – FR Kristof Daniels, Ecolife vzw - NL Géraldine Delavignette, Leefmilieu Brussel - BIM – FR
Seminarie 12
Warmtekrachtkoppeling : Wettelijk en institutioneel kader – inleiding Technisch-economische haalbaarheid, ontwerp, beheer Sitebezoek aan een WKK installatie van 2 x 25 kWé
12/06 9u-16u30
Darko BAJIC, Leefmilieu Brussel –BIM–FR Yves Lebbe, Facilitator Warmtekrachtkoppeling - NL/FR Vincent Spruytte, Managimm sa – NL/FR
Filip Grillet, Cenergie – NL
22/05 9u-16u30
Jacques Claessens, UCL – FR of J. Fronhoffs, Energiefacilitator Collectieve Huisvesting – NL/FR
O PL E I D I NG E NE R GI E VE R A NT W O O R D E L I JK E 2 0 0 8
4
OPTIONELE SEMINARIES
Optioneel seminarie A
Workshop “Verwarming” : Sitebezoek in de vorm van een audit van een verwarmingsinstallatie met identificatie van de fouten in de ketel, de regelaar… Vereiste voorwaarden opdat een condensatieketel goed werkt ; Gebruik van de berekeningstoolsvan de cd-rom Energie+, checklists en energiebestekken, “Adviesgidsen” voor collectieve huisvesting, beheerhandleiding,
Optioneel seminarie B
Workshop “Klimaatregeling” : Sitebezoek in de vorm van een audit van een klimaatregelingsinstallatie met identificatie van de fouten, bepaling van de correcties en inschatting van de winst ; Gebruik van de berekeningstoolsvan de cd-rom Energie+, checklists en energiebestekken, “Adviesgidsen” voor collectieve huisvesting, beheerhandleiding,
DINSDAG 15/04 of DINSDAG 29/04 9u-16u30
Donderdag 19/06 9u-16u30
Fabrice Derny, ICEDD – FR Jonathan Fronhoffs, Energiefacilitator Collectieve Huisvesting – NL
Fabrice Derny, ICEDD – FR Jonathan Fronhoffs, Energiefacilitator Collectieve Huisvesting – NL
EVALUATIE VAN DE KENNIS Schriftelijke evaluatie
Schriftelijke evaluatie van de kennis opgedaan tijdens de diverse seminaries
Mondelinge evaluatie
Realisatie door de deelnemers van een eindwerk Mondelinge evaluatie door een jury
9/10 9u-12u 3/11 tot 7/11
De opleiding wordt gegeven in het Frans en Nederlands, elke gastspreker geeft een uiteenzetting in zijn moedertaal. In het programma hieronder kunt u de taal van de lesgevers bekijken. Tijdens de seminaries worden het Frans en het Nederlands zo veel mogelijk afgewisseld. Het programma is nog niet definitief. Sommige onderwerpen of sprekers kunnen nog worden gewijzigd.
5
OPLE I DI NG E N E R G I E V E R AN T W O O R D E L I J K E 2 0 0 8
Leefmilieu Brussel-BIM
15’ presentatie door de candidaat 15’ van ‘Vragen en Antwoorden’
BEKWAAMHEIDSCERTIFICAAT De geselecteerde deelnemers worden uitgenodigd om de gehele opleiding te volgen. Op het einde van de cyclus volgt een evaluatie van hun kennis en vaardigheden om duurzame energieprojecten op het terrein uit te voeren. Die proef omvat: - een schriftelijke evaluatie van de kennis opgedaan tijdens de opleiding en de vaardigheid van de kandidaat om die kennis te beheersen; - de voorstelling en verdediging van een eindwerk (monografie) over een project of een realisatie i.v.m. energie-efficiëntie binnen de eigen instelling.
Deelnemen aan de volledige cyclus is verplicht om examens te kunnen afleggen. De kandidaat wordt geschikt bevonden als Energieverantwoordelijke wanneer hij een gemiddelde score van minstens 60% behaald voor beide proeven. Onder die voorwaarden reikt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest een bekwaamheidscertificaat uit dat – al heeft het niet dezelfde waarde als een wet-
telijk diploma – certificeert dat de houder ervan door specialisten werd geëvalueerd m.b.t. zijn bekwaamheid om duurzame energieprojecten te leiden.
CERTIFICAAT VOOR DEELNEMERS 2003-2007 De deelnemers aan de vormingssessies die Leefmilieu Brussel-BIM in 2003 en 2004 kregen, op eigen vraag, alleen een attest van regelmatige aanwezigheid. Voor die opleidingen werden dus geen certificaten uitgereikt. Mits tijdige inschrijving kunnen zij eveneens aan de examens deelnemen en een monografie voorstellen zonder de seminaries opnieuw te volgen. Deelnemers aan de sessies 2005, 2006 en 2007 die geen schriftelijk examen aflegden of geen monografie verdedigden op het einde van hun cyclus, kunnen deze proeven eveneens afleggen zonder opnieuw de cursussen te volgen. De inschrijvingsdatum voor deze procedure is vastgesteld op 30 juni 2008. Voor de examenprocedure wordt een inschrijvingsgeld van 50 € gevraagd.
? NOG VRAGEN ?
U kunt terecht bij de operator aangesteld door Leefmilieu Brussel – BIM :
ICEDD vzw, Mevr Karine Vande Steene 081 25 04 80
O PL E I D I NG E NE R GI E VE R A NT W O O R D E L I JK E 2 0 0 8
6
NEEM OOK DEEL AAN ONZE ANDERE INITIATIEVEN Energiepremies: verzeker uw toekomst Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wil u aanmoedigen om te investeren in uw energiebeleid. Daarom stelt het u talrijke energiepremies voor. Deze premies zijn een financiële ondersteuning bij allerlei initiatieven die de energieprestatie van een gebouw verbeteren. In tegenstelling tot wat men vaak denkt, is het verkrijgen van dergelijke premies geen lang en moeizaam proces. De facilitatoren, experts die Leefmilieu Brussel-BIM gratis ter beschikking stelt, zijn ook vertrouwd met deze materie. Zij geven informatie over de voorwaarden en de verschillende administratieve stappen en kunnen u tijdens het hele proces bijstaan. Als u de premieaanvraag reeds bij het opzetten van uw plan voor Rationeel Energiegebruik (REG) verstuurt, is de procedure trouwens een stuk sneller en eenvoudiger.
De Energiefacilitator: vier experts tot uw dienst Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft een netwerk van energie-experts opgezet. Zij helpen u gratis bij het verbeteren van de energieprestaties van uw gebouwen en bij het doorvoeren van besparingen. U kan genieten van hun ervaring in het realiseren van verschillende projecten in Brussel en in het buitenland. De Energiefacilitatoren zijn onafhankelijke en onpartijdige experts. Ze vervangen in geen enkel geval uw architect, uw studiebureau of uw installateur. Maar ze kunnen u wel helpen het werk van deze partijen te leiden en ze kunnen de voorstellen van derden op het vlak van energiebeleid via aanbevelingen evalueren. Het staat u vrij deze te volgen. Voor bedrijven en openbare instellingen: Energiefacilitator Tertiaire Sector : 0800 85 775,
[email protected] Voor eigenaars en beheerders van grote gebouwen voor huisvesting (minimum grootte van 1.000 m2 en minstens 10 appartementen): Energiefacilitator Collectieve Huisvesting: 0800 85 775, facilitator.huisvest.collectief@ ibgebim.be
7
Voor warmtekrachtkoppeling (om elektriciteit te produceren en tegelijk de vrijgekomen warmte te recupereren) : Energiefacilitator voor Warmtekrachtkoppeling (WKK): 0800 85 775,
[email protected] Voor hernieuwbare energie : Energiefacilitator voor Hernieuwbare Energie – Grote Systemen: 0800 85 775, facilitator.groot.
[email protected]
Label Ecodynamische Onderneming : versterk uw imago Wenst u ook uw « groen » imago te versterken en tegelijk uw energiekosten terug te dringen? Dat kan! Het behalen van het Ecodynamisch label is kosteloos en kan in stapjes gebeuren (1, 2 of 3 sterren). Indien gewenst kunt u ondersteund worden bij uw inspanningen. Bovendien kunt u op deze manier anticiperen op de komende milieuwetgeving, bent u innoverend en kunt u financiële besparingen realiseren : al deze inspanningen resulteren tenslotte in een welverdiende officiële erkenning. Informatie: www.leefmilieubrussel.be > Professionelen > Het eco-management
Abonneer u Het Informatiebulletin Ondernemingen & Leefmilieu is onze driemaandelijkse nieuwsbrief. U vindt er onder meer informatie over de regelgeving rond leefmilieu die van toepassing is op bedrijven. Bovendien bevat de nieuwsbrief ook technische weetjes om meer milieuvriendelijke technologieën te introduceren. Stuur een berichtje naar
[email protected] om u op deze nieuwsbrief te abonneren. De elektronische nieuwsbrief voor professionelen houdt u dan weer op de hoogte over het actuele items rond leefmilieu. De nieuwsbrief bevat informatie voor beheerders van ondernemingen, instellingen en woongebouwen, zodat deze hun economische activiteiten in het Gewest verder kunnen ontwikkelen in overeenstemming met hun wettelijke verplichtingen Om u op deze nieuwsbrief te abonneren:
[email protected]
OP LE I DI N G E N E R G I E V E R AN T W O O R D E L I J K E 2 0 0 8
Bijkomende informatie : Webstek Leefmilieu Brussel – BIM : www.leefmilieubrussel.be (Professionelen > Opleiding en seminaries) Administratieve en logistieke ondersteuning : Karine Vande Steene, ICEDD vzw, Institut de Conseil et d’Etudes en Développement Durable, 081 25 04 80,
[email protected] Projectomkadering : Boris D’Or, ICEDD vzw, Institut de Conseil et d’Etudes en Développement Durable,
[email protected] Projectverantwoordelijke : Julie Spies, Departement promotie van de energiedoeltreffendheid, Leefmilieu Brussel – BIM, 02 563 41 62,
[email protected]
Redactie en vertaling : ICEDD Layout : ICEDD Leescomité : Joke Dockx, Xavier Van Roy, Julie Spies - Leefmilieu Brussel – BIM Coördinatie : Julie Spies - Leefmilieu Brussel – BIM Verantwoordelijk uitgever : J.P. Hannequart & E. Schamp – Gulledellestraat, 100 – 1200 Brussel Gedrukt op gerecycleerd papier met plantaardige inkt Fotografie : ICEDD
