En Gij geleuft dèh?
Opgebouwd uit suborganen Verschillende functies Verbindingen tussen suborganen Bewust vs onbewust
Reiger verschalkt zeelt: echte foto’s? De val van Jolande Sap: samenzwering? Verse zalm: nu wél of niet besmet? 9/11: complot Bush administration? Maanlanding 1969: geënsceneerd? Holocaust: smakeloos verzinsel? Wonder van Fatima (1917): massa hysterie?
De casus mr. D’Arpino Mr. Emilio (Chick) d’Arpino, man (1934), metselaar, gescheiden 1966, 11 februari , 4:00u Alleen in zijn slaapkamer… …hoort een stem, noch mannelijk, noch vrouwelijk. B O O D S C H A P! (ervaring van 30 seconden) Wil de president hierover inlichten - meldt zich bij FBI - wordt niet serieus genomen - wordt (3 dagen) opgenomen in psychiatrisch ziekenhuis BOODSCHAP afkomstig van ‘buitenaardse intelligentie’ . Mr. D’Arpino GELOOFT in deze boodschap welke zijn leven weer zin heeft gegeven.
De casus dr. Francis Collins Dr. Francis Collins MD PhD, man (1950) , scientist, atheist Vanaf 1993 volgt Collins zijn collegaWatson op als leider van het Human Genome Project-tot 2008 - zeer sociaal bewogen persoonlijkheid – workaholic – wordt sterk beïnvloed door stervensproces en het lezen van ‘Mere Christianity’ door C.S. Lewis – bekeert zich in een namiddag tot christendom (Evangelische Kerk) – schrijft hierna een boek: ‘The language of God’ (over religie en wetenschap). Dr. Collins GELOOFT in de evangelische boodschap en voelt zich hierdoor gesterkt.
Famous conversions Christendom naar … jodendom: Elisabeth Taylor, Madonna, Sammy Davis jr. islam: Malcolm X, Cassius Clay (baptist), Michael Jackson (Jehova), Cat Stevens (grieks orthodox) hinduïsme: George Harrison buddhisme: Tina Turner Jodendom naar… christendom: Bob Dylan buddhisme: Leonard Cohen
De grens tussen wetenschap en pseudowetenschap is soms vaag Isaac Newton – fysicus, bedenker zwaartekrachtswetten en differentiaalrekening: numeroloog, alchemist Alfred Russel Wallace – bioloog, bedenker evolutietheorie (naast Darwin): neemt spiritisme serieus Joseph Priestley – chemicus, ontdekker zuurstof, lachgas en verbranding koolstof: blijft vasthouden aan phlogiston theorie (aarde, lucht, water en vuur) Francis Crick – chemicus, ontdekker DNA-structuur (samen met James Watson): aanhanger ‘panspermia’ theorie (oorsprong aards leven afkomstig van meteoor of komeet) James Watson – chemicus, ontdekker DNA-structuur (samen met Francis Crick): – verdediger van racistische ideeën
Geloof is… een verzameling voor waar aangenomen uitgangspunten die in een persoon zijn ontstaan zijn op basis van: • eigen waarneming (zintuigen + verwerking) • informatieoverdracht (mondeling, schriftelijk) • ‘niets’ (archetypen, symbolen, ‘hersenruis’ = creativiteit) De mens heeft een natuurlijke neiging tot geloven. Geloof (en ook vertrouwen) is noodzakelijk om te overleven. Geloven is evolutionair Geloven is een sociale eigenschap. Geloof is veelal niet rationeel.
Geloven is evolutionair
RUIS = TIJGERS IN HET GRAS
Waarneming en verwerking (1) Waarneming via de zintuigen: Zicht – Gehoor – Reuk – Smaak – Gevoel •We voelen met onze HERSENEN, niet met onze huid! •We ruiken met onze HERSENEN, niet met onze neus! •We proeven met onze HERSENEN, niet met onze tong! •We horen met onze HERSENEN, niet met onze oren! •We zien met onze HERSENEN, niet met onze ogen!
Waarneming en verwerking (2) 2D beelden 3D perceptie
BEELD
beeldanalyse vergelijken gezichten emoties
Waarneming en verwerking (3) We nemen NIET waar wat we zien! Onze visuele waarneming wordt beïnvloed door: • • • • • • •
Omvorming 2D beeld naar 3D beeld; Beeld ‘correcties’; Beelden/aanvullingen uit ons geheugen; Verwachtingen/vooroordelen; Emotionele lading van de beeldinformatie; Gezichtsanalyse; Cerebrale ‘fouten’ (vb. illusies, halucinaties)
Informatieoverdracht (waar of niet waar?) Hoe weten we dat informatie juist is? In hoeverre is informatie juist binnen een bepaalde context (ruimte, tijd, cultuur)? In hoeverre speelt de overtuigingskracht van de informatiebron een rol? In hoeverre spelen emoties een rol? In hoeverre spelen eerdere ervaringen een rol? In hoeverre speelt het ONDERBEWUSTE deel van onze hersenen een rol? Het beoordelen of iets waar dan wel niet waar is gebeurt meestal niet op rationele gronden.
Beelden uit het NIETS Onze hersenen bezitten de unieke eigenschap beelden (of ideeën) uit het niets te produceren. Voorbeelden hiervan zijn: • Fantasieën, creativiteit (bewust, niet realistisch) • Dromen (onbewust, niet realistisch) • Hallucinaties (onbewust, realistisch) Fantasieën en dromen kunnen (door herhaling) als realistisch ervaren c.q. herinnerd worden.
Buitengewone ervaringen zijn… • zo oud als de mensheid • mondiaal • onderhevig aan ‘mode’
Tot XIIe eeuw XIIe- XVIe eeuw XVIe – XVIIIe eeuw XIXe eeuw XXe eeuw
Sagen en legenden (mystici) Duivels en monsters Heksen en spoken Spiritisme en geestverschijningen Buitenaardse intelligentie
Moderne dwalingen… •Koude kernfusie aanhangers •Vaccinatie weigeraars •Holocaust ontkenners •Complot theoretici •Management goeroes •…en evergreens als •Astrologie •Exorcisme •Kwakzalverij •Perpetuum mobilae
Denken in patronen De mens denkt in patronen Het herkennen (= leren) van (betekenisvolle)patronen tussen de ruis: — Beelden/spraak/muziek — Terugkerende gebeurtenissen — Samenvallende gebeurtenissen
Denken voor anderen (bezieling toekennen) — Zich verplaatsen in anderen — Praten met dieren en
voorwerpen — Magische krachten toekennen aan wezens en voorwerpen (fetish, relikwie, potions)
Principe van geloven
Waarneming
Interpretatie
Gedachte
Waarneming
Interpretatie
Idee
Delen
Waarneming
Trend
Geloof
Meedelen
Waarneming
Bevestiging
Overtuiging
Verkondiging
Geloof maakt zich meester van ons De hersenen bevatten een suborgaan voor geloof Dit is niet per definitie verkeerd! (ref. overleven, sociaal, VERTROUWEN etc.) Een hoger IQ is geen garantie voor het afwijzen van (bij)geloof. Een hoger IQ versterkt een eenmaal aangenomen geloof.
Hypothese Eerst is er het geloof, gevoed door toeval, een waarneming, een idee, een emotie… NIET wetenschappelijk! Het geloof wordt een overtuiging. Er wordt selectief gezocht naar bevestiging (waarnemingen en argumenten) van het geloof. Een intelligente gelovige is beter in staat bevestiging van zijn geloof te vinden. De wetenschap kan alles verklaren, maar de natuur zit met de brokken (ref. Shakespeare: King Lear)
Geloofssystemen Geloof in God/Allah/Buddha/Jupiter/Zeus Leven na de dood/spiritisme/aura’s/ectoplasma Buitenaardse wezens/kabouters/elfen/monsters/duivels Samenzweringen/Illuminati/rozenkruizers/tempeliers Politieke voorkeur/rechts/links/sociaal/kapitalistisch Alternatieve geneeskunde/acupunctuur/homeopathie Intelligent Design/Creationisme Kunst/abstract/wiskunde
Geloofssystemen (slot) Geloof
Pseudowetenschap
Wetenschap
— Axioma’s
— Hypotheses
— Waarnemingen
— Logica
— Waarnemingen
— Eenvoud — Consistent
— — —
— Wiskunde
—
— Rechten
—
— Economie
—
— Theologie
—
eenmalig/zwak Axioma’s Complex Tegenstrijdig Metafysica Homeopathie Creationisme (Religie)
— — — — — — — —
herhaald/streng Hypotheses Logica Eenvoud Model (math) Astronomie Natuurkunde Scheikunde Evolutie