operatieve behandeling van spataders
Geachte heer/mevrouw U wordt opgenomen voor het heelkundig verwijderen van spataders. Deze keuze hebt u gemaakt in overleg met uw arts. U wordt voor opname aan het onthaal van campus loofstraat verwacht op ............... dag ...... / ...... / ............ om ............ uur. Deze folder bevat praktische informatie over de voorbereiding op de ingreep, over de ingreep zelf en over de verzorging nadien. Aansluitend volgen enkele raadgevingen voor de nazorg thuis. Voor aanvullende informatie betreffende een opname in az groeninge is een onthaalbrochure beschikbaar aan het onthaal. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan uw arts of aan de verpleegkundige. Nuttige telefoonnummers vindt u op de achterzijde van de folder.
Wat zijn spataders? Het bloedvatstelsel in het menselijke lichaam bestaat uit slagaders en aders. Slagaders brengen het zuurstofrijke bloed van het hart naar de organen en de ledematen. Aders brengen het zuurstofarme bloed vanuit de organen en de ledematen terug naar het hart. Voor de aders in de benen vergt dit een extra inspanning door de zwaartekracht. Het bloed moet immers tegen de zwaartekracht in terug naar boven gestuwd worden. Twee systemen zorgen ervoor dat het bloed niet naar beneden zakt. 1.
De pompwerking van de kuitspieren. Bij normale spierwerking in de benen worden de aders als een ‘spons’ leeg gedrukt. Onbeweeglijkheid door langdurig stilstaan of langdurig stilzitten is dus nadelig voor de circulatie in de benen.
2.
Een kleppensysteem in de aders. Alle aders van het been zijn voorzien van kleppen die het bloed in de juiste richting stuwen. Helemaal boven in het been -in de lies- en in de knieholte zitten de belangrijkste kleppen. Op die plaatsen komen een oppervlakkige en een diepliggende ader samen. Door verschillende oorzaken kunnen de kleppen verzwakken en lekkage vertonen. Doordat het bloed dan minder vlot wordt afgevoerd, neemt de druk in de ader toe en gaat die uitzetten. Hoe groter de druk, hoe wijder het bloedvat, waardoor er nog meer kleppen bezwijken. Na verloop van tijd worden de gevolgen zichtbaar als spataders: uitgezette, onder de huid gelegen aders met een kronkelend verloop.
De meest gehoorde klachten bij spataders zijn: • • • • • • •
esthetisch ongemak gevoel van pijn en spanning in de onderbenen zwaartegevoel en moeheid in de benen jeuk zwelling van de onderbenen huiduitslag, (bruine) verkleuring van de huid open been met een moeilijk te genezen huidzweer
Deze uitgezette aders kunnen via een heelkundige ingreep worden weggenomen. Deze operatie wordt de varicectomie genoemd. Voor deze ingreep verblijft u gemiddeld 2 dagen in het ziekenhuis.
Voorbereiding op de ingreep Om de operatie en de narcose veilig te laten verlopen, dient u thuis een ‘preoperatieve vragenlijst’ in te vullen. Gelieve dit zo zorgvuldig mogelijk te doen. Breng deze vragenlijst mee bij uw opname. In geval u geneesmiddelen inneemt, brengt u die best mee. Neemt u daarenboven bloedverdunnende medicatie, meld dit dan zeker aan uw behandelende arts. Mogelijk wordt deze medicatie tijdelijk vervangen door inspuitingen. Neem indien mogelijk thuis een bad of douche. Na de operatie is dit de eerste week niet mogelijk. Het is niet nodig het been zelf te scheren. Op de morgen van de operatie moet u nuchter zijn. Dit houdt in: niet meer eten, drinken of roken vanaf middernacht. Na inschrijving aan het onthaal begeleidt een verpleegkundige u naar de kamer en voert met u een opnamegesprek. Daarin geeft hij/zij informatie over de kamer, de afdeling en over uw persoonlijke voorbereiding op de ingreep. Zo wordt het been geschoren en ontsmet en worden bloeddruk, pols en temperatuur opgenomen. In een verpleegdossier noteert de verpleegkundige een aantal onmisbare gegevens voor een veilige behandeling en een vlot verblijf: • • • •
bestaande allergie (met roodheid, jeuk, huiduitslag …) voor geneesmiddelen, voedingsmiddelen, kleefpleisters, rubberen handschoenen … medicijngebruik aandoeningen zoals hart- of longaandoeningen, suikerziekte … vroegere operaties
Indien u een verwijsbrief, radiografieën of andere resultaten van onderzoeken bij hebt, kan u die afgeven aan de verpleegkundige. Uw behandelende arts kan het nodig achten om bijkomende onderzoeken te laten uitvoeren. Voor het vertrek naar de operatiekamer trekt u een operatiehemd en mogelijk ook anti-flebitiskousen aan. U wordt in bed naar de operatiekamer begeleid. Bril, tandprothese, lenzen … worden in het nachtkastje bewaard. Juwelen, geld of andere waardevolle voorwerpen geeft u best terug mee naar huis. Voor meer informatie kan uw familie terecht bij een verpleegkundige.
De operatie - de ontwaakruimte De operatie verloopt onder algemene verdoving (waarbij u volledig slaapt) of onder plaatselijke verdoving met een ruggenprik (waarbij alleen het onderlichaam en de beide benen gevoelloos zijn). Na afloop van de operatie verblijft u nog enige tijd in de ontwaakruimte. Een verpleegkundige controleert regelmatig uw toestand. De anesthesist beslist wanneer u terug naar uw kamer kan.
Terug op de kamer Uiteraard worden ook op de kamer de nodige controles uitgevoerd: bloeddruk, pols, controle van het steunverband rond uw been … Voelt u pijn of een ander ongemak, aarzel niet dit te melden. Enkele uren na de ingreep kan u opnieuw drinken en lichte voeding gebruiken zoals yoghurt, pudding of beschuitjes. De dag van de operatie is er in strikte bedrust voorzien. Uw behandelende arts bepaalt wanneer u het bed kan verlaten, dit is meestal de dag na de ingreep. Laat u voor ‘het eerste opstaan’ steeds begeleiden. Enkele basisregels i.v.m. verstandig bewegen: • • • •
hou steeds het steunverband aan bij het opstaan wandel de eerste dag volgens advies van de behandelende arts tussenin mag u opzitten, maar laat het been niet afhangen vermijd stilstaan: beweeg eventueel ter plaatse
Indien u gehospitaliseerd bent, komt de arts dagelijks bij u langs op de kamer. Hij bespreekt met u de resultaten en neemt de nodige tijd om uitleg te geven. Hebt u vragen in verband met verzekeringspapieren, attesten voor arbeidsongeschiktheid, medicatievoorschrift … dan kan u deze voorleggen. Noteer uw vragen eventueel op voorhand op de achterzijde van deze folder. In overleg met uw arts wordt beslist wanneer u het ziekenhuis kan verlaten. Dit is gemiddeld na 1 à 2 dagen. Bij een ambulante opname komt de arts u bezoeken op de kamer, enkele uren na de ingreep. Hij bespreekt met u de resultaten en neemt de nodige tijd om uitleg te geven. In overleg met de arts wordt beslist of u het ziekenhuis kan verlaten en wordt uw ontslag voorbereid. Mogelijk moet u acht à tien dagen na de ingreep op controle komen bij uw behandelende arts. Deze afspraak wordt op een kaartje meegegeven.
Raadgevingen Lichaamsbeweging • • • •
Drijf het wandelen geleidelijk op volgens het advies van uw arts. Neem tussendoor voldoende rustpauzes, liggend of zittend. Leg uw been daarbij in hoogstand op een stoel, in de zetel … Gebruik liever geen voetbankje, dit is te laag. Vermijd langdurig stilstaan. Probeer ter plaatse te bewegen. Voor het hervatten van sport vraagt u best raad aan de arts tijdens het controle-onderzoek.
Steunverband • •
• •
Tot aan het controle-onderzoek bij de arts houdt u het steunverband aan, zowel overdag als ’s nachts. Het steunverband wordt dagelijks heraangebracht. Ga als volgt te werk: leg uw been op een stoel en verwijder het verband. Na 10 à 20 minuten, als de huidstriemen verdwenen zijn, legt u het verband opnieuw aan beginnend bij de tenen. U brengt het verband 3 maal aan (rond voet, hiel en enkel) en daarna spiraalsgewijs naar boven tot het midden van de dij. Pas als het verband opnieuw is aangebracht, kan u het been weer laten afhangen. Tijdens uw ziekenhuisopname heeft de verpleegkundige u deze handeling aangeleerd. Maar u kan ook een beroep doen op de thuisverpleging. In dat geval hebt u een attest nodig van de arts. Na uw controle bij de arts kan u het steunverband ‘s nachts aflaten. Denk eraan om het steunverband ’s morgens aan te brengen vóór u uit bed stapt. U krijgt een reserve-steunverband mee vanuit het ziekenhuis. Een wastip: was het steunverband uit met de hand in lauw water want in de wasmachine gaat de elasticiteit verloren.
Hechtingen --- wondjes •
•
De verpleegkundige heeft de wondjes verzorgd net voor uw vertrek. Bij daghospitalisatie past de thuisverpleegkundige dagelijks de volgende verzorging toe: droge kompressen op de wondjes leggen en het steunverband heraanleggen. Het wondje in de lies wordt gereinigd en weer afgedekt. De hechtingen blijven 8 à 10 dagen ter plaatse en worden verwijderd door de chirurg. Soms verteren de draadjes vanzelf, in dat geval bent u hiervan op de hoogte.
Kledij • •
Vermijd het dragen van spannende kledij (broek) of ondergoed. Draag geen hoge hakken of knellende schoenen.
Bad en douche •
Met baden en douchen wacht u tot na de controle.
Medicijnen • • •
In geval van pijn kan u een Dafalgan® bruistablet innemen, opgelost in een glas water. Laat echter minimaal 6 uur tussen twee tabletten. In geval van daghospitalisatie: gedurende 3 dagen na de ingreep mag u 1 x per dag co Voltaren Retard® 75 mg innemen (algemeen ontstekingsremmende medicatie). Andere: ................................................................................................................ ............................................................................................................................... ...............................................................................................................................
Voeding •
De dag van de ingreep mag u een licht verteerbare maaltijd nemen; de dag erna opnieuw normale voeding (enkel van belang bij daghospitalisatie).
Neem zeker contact op met uw (huis)arts in geval van: • • •
zeer ernstige pijn die niet overgaat met pijnstillers zeer ernstige zwelling van het been zeer ernstig bloedverlies
Nuttige telefoonnummers Dienst vasculaire en thoracale chirurgie Campus loofstraat Loofstraat 43, 8500 Kortrijk Artsen dr. Herman Ceuppens dr. Günther De Smul dr. Mikhael Janssen dr. Philip Lerut dr. Luc Van Lysebeth dr. Paul Wallaert Secretariaat t. 056 63 38 40 Verpleegafdeling t. 056 63 24 30 Chirurgisch dagziekenhuis (6.30 uur - 18.30 uur) t. 056 63 25 62
Uw vragen en notities ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... .......................................................................................................................................
vzw az groeninge zetel: Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk t. 056 63 63 63 | f. 056 63 63 69 | www.azgroeninge.be vu: Jan Deleu, Pres. Kennedylaan 4 | 8500 Kortrijk doc.26565--- mei 2015 ziekenhuis internationaal erkend door JCI voor veilige zorg en kwaliteit: www.azgroeninge.be/kwaliteit
