Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
Operatief remmen van de lengtegroei (epifysiodese)
zz
Een kinderarts die ervaring heeft met het doen van ‘lengtevoorspellingen’ heeft vastgesteld dat de kans groot is dat je erg lang wordt. Met een operatie is het mogelijk om de groei af te remmen. Zo’n operatie heet ‘epifysiodese’. In deze brochure kun je lezen wat een operatie inhoudt: wanneer je voor een operatie in aanmerking komt, hoe de operatie verloopt, hoe lang je in het ziekenhuis moet blijven en hoe lang je na de operatie met krukken moet lopen.
Na de operatie ga je oefenen met het lopen met krukken. Het is de bedoeling dat je zelf voor krukken zorgt. (Let op dat ze lang genoeg zijn!) Ook is het belangrijk om makkelijke, stevige schoenen bij je te hebben, bijvoorbeeld sportschoenen.
1
Groeischijven In je armen en benen zitten groeischijven. Daar vindt de lengtegroei plaats. De belangrijkste groeischijven van het been zitten boven en onder de knie. Het overgrote deel van de lengtegroei van je benen komt daarvandaan. Met een operatie (epifysiodese) kunnen de groeischijven gedeeltelijk worden kapotgemaakt, zodat de lengtegroei van je benen wordt geremd.
Een operatie Tijdens de operatie worden de groeischijven in je been voor ongeveer de helft kapotgemaakt. De andere helft van de groeischijven blijft intact. Op de plaats waar de groeischijven worden beschadigd, groeit binnen een paar weken normaal bot, zodat het bot nauwelijks meer kan groeien. Het litteken zit op vier plekken: aan de binnenkant én aan de buitenkant van de groeischijven onder en boven de knie. Via een van deze openingen wordt ook de groeischijf van het kuitbeen verwijderd. In totaal houd je aan de operatie vier littekens over van ongeveer 1 centimeter.
2
Uit een gezamenlijk onderzoek van het WZA en het UMCG is gebleken dat een operatie van de groeischijven gemiddeld een lengtevermindering oplevert van 8 cm.
Voor wie? Om voor de operatie in aanmerking te komen, moet je een bepaalde lengte hebben. De operatie wordt alleen gedaan bij jongens met een lengtevoorspelling vanaf 205 centimeter en bij meisjes met een voorspelling van 185 cm of meer. Om de operatie zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren, is het ideaal als een meisje op dat moment een lengte heeft tussen de 170 en 175 centimeter en een jongen een lengte vanaf 185 centimeter.
Vóór de operatie Op de dag van de operatie of de dag ervoor word je opgenomen op de kinderafdeling. Hier heb je eerst een gesprek met een verpleegkundige. Kort voor de operatie word je in je bed naar de operatieafdeling gebracht. Voorafgaand aan de operatie krijg je narcose (verdoving) om in slaap te vallen. Uitgebreide informatie over de verdoving vind je in de WZA-brochure ’Anesthesie en postoperatieve pijnbestrijding bij kinderen’. De operatie wordt uitgevoerd door dr. Heeg, een orthopedisch chirurg die gespecialiseerd is in dit type operatie. De operatie duurt ongeveer een half uur. Als je goed wakker bent, ga je weer terug naar de kinderafdeling.
3
Na de operatie Na de operatie heb je een drukverband (watten en een zwachtel) om je knieën. Het drukverband vermindert de bloeduitstorting in je been. Het moet drie dagen blijven zitten. De dag na de operatie komt er een fysiotherapeut bij je langs. Deze kijkt of je al zover bent dat je even uit bed kunt komen. De tweede dag komt de fysiotherapeut weer. Je gaat dan oefenen met lopen met krukken. Wanneer je je goed kunt redden met krukken en je kunt je knieën goed bewegen, mag je naar huis. Meestal duurt een opname drie tot vier dagen.
Weer thuis Na de operatie moet je vier weken met krukken lopen! Doordat de groeischijven gedeeltelijk zijn kapotgemaakt, bestaat namelijk het risico dat het bot helemaal breekt als je je niet aan de regels houdt.
Je knieën voelen de eerste weken vaak wat gezwollen en stijf aan. Soms krijg je ook een beetje koorts en kan de operatiewond iets gaan lekken. Als het nodig is, krijg je thuis nog fysiotherapie. In dat geval krijg je van het ziekenhuis een machtiging mee. De hechtingen zijn oplosbaar en hoeven dus niet verwijderd te worden. Meestal kun je de eerste twee tot drie weken niet naar school. Zodra je kunt, mag je fietsen.
4
Controleafspraak Negen weken na de operatie heb je een controleafspraak bij dr. Heeg. Hij kijkt hoe het met je gaat en er worden röntgenfoto’s gemaakt om te zien of de groeischijven al aan het sluiten zijn. Pas als de groeischijven dicht zijn, stopt de groei echt! Pas dan mag je ook alles weer gewoon doen.
Complicaties Zoals bij iedere operatie, kunnen er door een operatie van de groeischijven complicaties optreden. Naast algemene problemen zoals infectie en trombose, kan door de operatie een beschadiging van bloedvaten, zenuwen of het kniegewricht zelf ontstaan. De kans dat dit gebeurt, is echter heel klein. Heel soms (een kans van 3 op de 1000) verloopt de remming van de groei niet helemaal symmetrisch. Dit kan een standsafwijking van het been tot gevolg hebben, bijvoorbeeld een O-been of X-been. Eventueel is dan een tweede operatie nodig. Je denkt misschien dat je door de operatie een ‘King Kong uiterlijk’ krijgt, waarbij je armen en rug te lang lijken voor de lengte van je benen. Onze ervaring is dat je daar niet bang voor hoeft te zijn! Hoe het resultaat van de operatie er precies uit komt te zien, hangt ook af van de lichaamsverhoudingen en de lengte die je hebt voor de operatie.
5
Vragen? Als je nog vragen hebt, kun je bellen naar de polikliniek Orthopedie. Men is op werkdagen bereikbaar tussen 8.30 en 16.30 uur op telefoonnummer (0592) 32 52 45.
Uitgebreide informatie over alles wat met lang zijn te maken heeft, vind je op www.klublangemensen.nl
Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. Dat kan aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via:
e-mailadres:
[email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Europaweg-Zuid 1 Postbus 30.001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
© 2014 WZA
ortho05 – september 2014
Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht
