Open en gesloten korte o in een deel van het Nederlands Dick Grune 15 januari 2008
1
Inleiding
Wie nog heeft leren lezen met het bekende leesplankje van uitgeverij Wolters, heeft zich misschien afgevraagd waarom de auteurs, Ligthart en Scheepstra, er twee woorden met een korte o in gezet hebben, ‘bok’ en ‘hok’, terwijl ze verder toch zo economisch met hun letters zijn omgegaan. Het antwoord is eenvoudig: voor sommige Nederlanders, waaronder ik, zijn het twee verschillende klanken, of nauwkeuriger gezegd, twee verschillende fonemen. Voor zover ik weet is het maken van het onderscheid beperkt tot Oost-Nederland (zelf kom ik uit Enschede, geboren 1939, en er gewoond tot 1958); West-Nederlanders maken het verschil niet, en hebben meestal de grootste moeite om het verschil te horen. Ik heb niet veel kunnen vinden op het Internet over de distributie van de open en de gesloten o in het (Oost-)Nederlands; de rest van dit artikel bespreekt het onderscheid zoals ik het maak. ‘Bok’ is met een gesloten o, een korte vorm van de lange oo in ‘boom’. Fonetisch is het de [o]; voor de duidelijkheid zullen we hem verder aangeven met ´o. ‘Hok’ is met een open o, een korte vorm van de lange o in ‘roze’, of als de o in ‘dor’, die ook voor de West-Nederlander verschilt van die in ‘dom’. Fonetisch is het de [O]; we zullen hem verder aangeven met `o. Het verschil tussen de ´ o en de ` o is hetzelfde als tussen de i in ‘pit’ en de e in ‘pet’. Netzomin als ‘pit’ (kern van een vrucht) met ‘pet’ (hoofddeksel) verward kan worden kan ‘b´ot’ (been) met ‘b`od’ (aanbieding) verward worden. Geen van de woorden in de volgende lijsten kan met de “verkeerde” o uitgesproken worden zonder verwarrend of onbegrijpelijk te zijn. Als iemand zegt dat een kind de ‘b`of’ heeft in plaats van de ‘b´ of’, dan klinkt dat net zo gek en onbegrijpelijk als wanneer die iemand zegt dat het kind naar ‘bid’ moet, in plaats van naar ‘bed’. We zullen de relatie ‘i’ ∼ ‘´ o’, ‘e’ ∼ ‘`o’ verder nog vaker tegenkomen. Om aan te tonen dat ‘´ o’ en ‘` o’ een echte tegenstelling vormen, volgen hier enkele oppositieparen: b`od - aanbieding b´ot - been, vis, niet scherp d`offer - mannetjesduif d´offer - meer d´ of schr` okken - te snel eten schr´ okken - schrikten v`ocht - hij vocht v´ocht - nattigheid Verder volgen hier enkele voorbeelden van woorden die niet rijmen, al lijkt het wel zo: d`ocht (van ‘dunken’) - m´ ocht (van ‘mogen’) h`otsen - b´ otsen t`obbe - st´ obbe m`os - b´ os en de dichter die probeert b´ os op m` os te laten rijmen, kan slechts hoongelach verwachten, en de beschuldiging van kreupelrijm... 1
2
Regels
Het gebruik van ‘´ o’ en ‘` o’ is gedeeltelijk aan regels onderhevig, en gedeeltelijk lexicaal: een bepaald woord heeft nu eenmaal een ‘´ o’ of een ‘`o’. Dit is vergelijkbaar met het geslacht van zelfstandige naamwoorden in het Nederlands: er zijn enige regels (bij voorbeeld krijgen alle woorden op -heid ‘de’ en alle verkleinwoorden op -je ‘het’) maar voor het grootste gedeelte moet het gewoon geleerd worden: een bepaald woord is nu eenmaal ‘de’ of ‘het’. De meeste woorden (ongeveer 750) hebben ‘`o’; die met ‘´o’ (ongeveer 250) vormen duidelijk een minderheid. De precieze aantallen zijn slecht te bepalen doordat 1. sommige woorden zowel ‘´o’ als ‘`o’ bevatten (b´ okt` or, pr` opv´ ol), 2. de lijsten niet de woorden bevatten die al onder de regels vallen, en 3. de lijsten samengestelde woorden bevatten. (Ter vergelijking: ongeveer 80% van alle Nederlandse woorden is ‘de’, ongeveer 20% is ‘het’). Statistisch lijkt er een samenhang tussen het optreden van b, p, m, f en v in een woord en het gebruik van ´ o, maar woorden als ‘b` ol’ en ‘v´ol’ maken het vinden van precieze regels moeilijk.
2.1
Voor ‘r’ altijd ` o
Op deze regel geen uitzonderingen, ook niet in namen. Anders gezegd, er zijn geen woorden met ‘-´or’, net zo min als er woorden met ’-ir’ zijn: ‘her’, ‘der’ en ‘ver’ zijn normale woorden, ‘hir’, ‘dir’ en ‘vir’ zijn niet alleen geen bestaande woorden, sterker nog, ze kunnen niet eens Nederlandse woorden zijn.
2.2
Voor ‘n’, ‘ng’, ‘nk’, en ‘gn’ bijna altijd ´ o
Uitzonderingen zijn col` onne en namen als Iv`onne en Sorb`onne; maar het is wel spi´onne, en ook stati´onnetje, etc. Ook de o gevolgd door een gepalataliseerde ‘n’ in woorden als p´ondje, Bourg´ogne, o. en onbeklemtoond c´ ognac is altijd ´ Hier is geen spoor van de relatie ‘i’ ∼ ‘´o’, ‘e’ ∼ ‘`o’ te vinden: woorden als ‘min’ en ‘men’, ‘kring’ en ‘kreng’ en ‘drinken’ en ‘drenken’ zijn allemaal even normaal.
2.3
Voor ‘m’ bijna altijd ´ o
Hierop zijn twee uitzonderlingen, het werkwoord ‘verd`ommen’ en ervan afgeleide woorden zoals ‘verd`omd’ en ‘verd` ommenis’, en de verleden tijd en het voltooid deelwoord van ‘zwemmen’, ‘zw`om’ en ‘gezw`ommen’. De meeste sterke werkwoorden hebben `of e-`o-`o (b.v. treffen, tr`of, getr`offen) `of i-´o-´o (b.v. vinden, v´ ond, gev´ onden), de laatste altijd voor een n of m. Maar ‘zwemmen’ heeft dus e-`o-`o voor m. Voor een uitgebreid overzicht van sterke werkwoorden met ´o/`o zie paragraaf 2.5.
2.4
Curiosa
Opmerkelijk zijn ‘p´ op’ maar ‘p` opmuziek’, ‘r´ollen’ maar ‘r`olleb`ollen’, en ‘s´oldaat’ maar ‘s`oldij’.
2.5
Sterke werkwoorden
De sterke werkwoorden met e-` o-` o of i-´o-´o vertonen interessante patronen. Hoewel ze allemaal in de lijsten voorkomen zijn ze hier soort bij soort gegroepeerd; hierbij zijn werkwoorden die alleen door een voorvoegsel als be-, ver-, etc. verschillen, weggelaten. We onderscheiden hier drie klassen, die waarin de klinker door een n gevolgd wordt (vinden, v´ond, gev´ onden), die welke in de onvoltooid verleden tijd -cht hebben waarbij de ch niet uit de stam komt (kopen, k` ocht, gek` ocht), en de rest. We beginnen met de laatste, de sterke werkwoorden zonder invloed van -cht of -n; deze hebben allemaal e-` o-` o, behalve schrikken, schr´ok, geschr´okken, dat i-´o-´o heeft.
2
delven, d` olf, ged` olven, ww. gelden, g` old, geg` olden, ww. helpen, hielp, geh` olpen, ww. melken, m` olk, gem` olken, ww. schelden, sch` old, gesch` olden, ww. schrikken, schr´ ok, geschr´ okken, ww. (!) smelten, sm` olt, gesm` olten, ww. treffen, tr` of, getr` offen, ww. trekken, tr` ok, getr` okken, ww. vechten, v` ocht, gev` ochten, ww. vlechten, vl` ocht, gevl` ochten, ww. zwelgen, zw` olg, gezw` olgen, ww. zwellen, zw` ol, gezw` ollen, ww. De sterke werkwoorden met ovt op -cht hebben allemaal e/o/oe/u-`o-`o, behalve mogen, m´ocht, gemogen: dunken, d` ocht, ged` ocht, ww. kopen, k` ocht, gek` ocht, ww. mogen, m´ ocht, gemogen, ww. werken, wr` ocht, gewr` ocht, ww. zoeken, z` ocht, gez` ocht, ww. Het grootst in aantal zijn de sterke werkwoorden met o gevolgd door n of m: beginnen, beg´ on, beg´ onnen, ww. binden, b´ ond, geb´ onden, ww. blinken, bl´ onk, gebl´ onken, ww. dingen, d´ ong, ged´ ongen, ww. dringen, dr´ ong, gedr´ ongen, ww. drinken, dr´ onk, gedr´ onken, ww. dwingen, dw´ ong, gedw´ ongen, ww. glimmen, gl´ om, gegl´ ommen, ww. klimmen, kl´ om, gekl´ ommen, ww. klinken, kl´ onk, gekl´ onken, ww. krimpen, kr´ omp, gekr´ ompen, ww. kunnen, k´ on, gekund, ww. ´ontginnen, ´ ontg´ on, ´ ontg´ onnen, ww. schenden, sch´ ond, gesch´ onden, ww. schenken, sch´ onk, gesch´ onken, ww. slinken, sl´ onk, gesl´ onken, ww. spinnen, sp´ on, gesp´ onnen, ww. springen, spr´ ong, gespr´ ongen, ww. stinken, st´ onk, gest´ onken, ww. verslinden, versl´ ond, versl´ onden, ww. verzwinden, verzw´ ond, verzw´ onden, ww. vinden, v´ ond, gev´ onden, ww. winden, w´ ond, gew´ onden, ww. winnen, w´ on, gew´ onnen, ww. wringen, wr´ ong, gewr´ ongen, ww. zenden, z´ ond, gez´ onden, ww. zingen, z´ ong, gez´ ongen, ww. zinken, z´ onk, gez´ onken, ww. zinnen, z´ on, gez´ onnen, ww. zwemmen, zw` om, gezw` ommen, ww. Ze hebben allemaal i-´ o-´ o, behalve
3
kunnen, k´ on, gekund, ww. schenden, sch´ ond, gesch´ onden, ww. schenken, sch´ onk, gesch´ onken, ww. zenden, z´ ond, gez´ onden, ww. zwemmen, zw` om, gezw` ommen, ww.
3
De lijsten
Hieronder volgen twee lijsten, ´e´en met alle terzake doende woorden uit het Groene Boekje met een beklemtoonde korte o, en ´e´en met de woorden met een onbeklemtoonde korte o. Ze zijn opgemaakt gedurende de kerstdagen 2007, en aangevuld met aantekeningen uit de jaren zestig. Een paar woorden komen niet uit het Groene boekje; voorbeelden zijn ‘kl´offie’ (zijn dagelijkse ∼), ‘versp´ ochten’ (het bederven van slecht gedroogd wasgoed) en ‘v´otsen’ (tot een prop vormen). Waarschijnlijk zijn deze tot Oost-Nederland beperkt. De lijst is niet uitputtend. Verscheidene categorie¨en zijn weggelaten. Een specifcatie volgt hier. Niet opgenomen in deze lijsten zijn woorden waarin in de o alleen voorkomt als ‘`or’, ‘´om’, ‘´on’, ‘´ong’, ‘´ ong’ en ‘´ ogn’. De uitspraak van deze woorden volgt onmiddelijk uit de in paragraaf 2 gegeven regels. De uitzonderingen op deze regels zijn wel opgenomen, en gemarkeerd met een uitroepteken. Afgeleide woorden zijn vaak weggelaten: na het opnemen van ‘bev`olken’ en ‘bev`olking’ worden bij voorbeeld bev` olkingsbureau, bev`olkingscijfer, bev`olkingsdichtheid, bev`olkingsleer, bev`olkingsoverschot, bev` olkingsregister, bev`olkingsstatistiek, bev`olkingsvraagstuk en bev`olktheid weggelaten. Samenstellingen zijn vaak wel opgenomen: ‘d´ol’ en ‘d´olblij’ staan er allebei in. Bij twijfelgevallen zijn ook mogelijk afgeleide woorden opgenomen: is kn`okkel afgeleid van kn`okken? Ook heb ik alle mij niet bekende woorden overgeslagen; hierover kan ik uiteraard niets zeggen. Enkele voorbeelden zijn: averij-grosse, babok, bolk, bostel, doft, genoffel, gewold, giroffel, glop, honnig, jonnen, karnoffelen, kobbe, kodde, kof, kollen, labberlottig, lammelottig, loscedel, momber, motsen, pikol, piot, scholpen, sjotten, slobbe, smodderen, snokken, sponturf, strossen, toynbeewerk, vlos, volder, en vele andere. Als ik ze pers´e uit zou moeten spreken zou ik dat volgens bovengegeven regels doen: dus ‘m´omber’ en ‘sl`obbe’. Zeer weinig woorden gaven aanleiding to twijfel. Het betrof hier waarschijnlijk woorden die ik voor mijn 18-de nooit heb horen uitspreken; het zijn ‘b´ottelen’, ‘d´olboord’, ‘sl`obkousen’, (ondanks sl´obberen), en ‘tr´ offel’. Ook deze zijn niet opgenomen. Weggelaten zijn uiteraard ook woorden die een korte o lijken te bevatten, maar dat niet doen, bij voorbeeld ‘depot’, uigesproken ‘depoo’. In de lijst met woorden waarin de o alleen onbeklemtoond voorkomt is de klemtoon door onderstreping weergegeven, om verwarring met de accenten op de o’s te vermijden. De meeste onbeklemtoonde o’s gedragen zich volgens de regels, behalve die in ‘b´osschage’, ‘d´olfijn’, en ‘s´oldaat’ (ondanks ‘s` oldij’).
4
Literatuur
Ik heb over dit onderwerp helaas geen literatuur kunnen vinden.
4
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 1
aalsch`olver, zn. achterd` ochtig, bnw. achtereenv` olgens, bijw. achter´op, bijw. achterv`olgen, ww. acr`ostich´ on, zn. ad`optie, zn. afl`osbaar, bnw. agn`osticus, zn. alsn`og, bijw. als`of, voegw. am`ok, zn. ap`ostel, zn. ap`ostelpaard, zn. apostr`of, zn. artisj`ok, zn. at`ol, zn. bander`ol, zn. barcar`olle, zn. bar`ok, zn. bar`ok, bnw. beb´ossen, ww. bedelven, bed` olf, bed` olven, ww. bed`otten, ww. bedr`og, zn. bedr`oppelen, ww. behelpen, behielp, beh` olpen, ww. bekl`oppen, ww. bekn`opt, bnw. bekn`otten, ww. bek`ocht, zn. bek`okstoven, ww. bekopen, bek` ocht, bek` ocht, ww. bek`ostigen, ww. bel`ofte, zn. bem´odderen, ww. benz`ol, zn. berg´op, bijw. berg´opwaarts, bijw. ber`okkenen, ww.
besch`ot, zn. bes´ogne, zn. besp`otten, ww. best`oppen, ww. betreffen, betr`of, betr`offen, ww. betrekken, betr`ok, betr`okken, ww. betr`okken, zn. bevechten, bev`ocht, bev`ochten, ww. bev´ochtigen, ww. bev`olken, ww. bev`olking, zn. bew`olken, ww. bew`olking, zn. bez`ocht, bnw. bezoeken, bez`ocht, bez`ocht, ww. bez`oldigen, ww. bijgev`olg, bijw. bin`ocle, zn. bissch`oppelijk, bnw. bl`ocnote, zn. bl`ok, zn. bl`os, zn. b´obbel, zn. b´obbelen, ww. b´obbelig, bnw. b`obslee, zn. b´ochel, zn. b´ocht, zn., buiging b´ocht, zn., slecht drinken b´ockbier, zn. b`od, zn. b´of, zn. b´offen, ww. b´ok, zn. b´okkek`op, zn. b´okken, ww. b´okkig, bnw. b´okking, zn. b´oksen, ww. b´okser, zn.
5
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 2
b´okt`or, zn. b`ol, zn. b`ol, bnw. b`older, zn. b`olderen, ww. b`ollen, ww. b`olster, zn. b`olwerk, zn. b`olwerken, ww. b´os, zn. b´ot, zn., been b´ot, zn., vis b´ot, bnw. b´otsen, ww. b´otsing, zn. b´otten, ww. b´otter, zn. b´otterik, zn. b´otweg, bijw. boven´op, bijw. b´ox, zn. b`oy, zn. b`oyc`ot, zn. bri`oche, zn. br`oche, zn. br`oddelen, ww. br`ok, zn. br`okkelen, ww. br`okkelig, bnw. br`okken, ww. br`okstuk, zn. br`os, bnw. br`owning, zn. cach`ot, zn. carb`ol, zn. cellul`oid, zn. cl`own, zn. c`ockpit, zn. c`ocktail, zn. c`ollo, zn.
col`onne, zn. (!) c´omp`ost, zn. c`owb`oy, zn. delven, d`olf, ged`olven, ww. d`obbelen, ww. d`obbelsteen, zn. d`obber, zn. d`obberen, ww. d`och, voegw. d`ocht, zn. d`ochter, zn. d`oct`or, zn. d`oddegras, zn. d`oddig, bnw. d´of, bnw. d`offer, zn. d´offig, bnw. d`og, zn. d`ogger, zn. d`ogkar, zn. d`ogma, zn. d`ok, zn. d`okken, ww. d`okter, zn. d`okwerker, zn. d´ol, bnw. d´olblij, bnw. d`olk, zn. d`ollar, zn. d´olleman, zn. d´ollen, ww. doortrekken, doortr`ok, doortr`okken, ww. doorvlechten, doorvl`ocht, doorvl`ochten, ww. doorwr`ocht, bnw. doorzoeken, doorz`ocht, doorz`ocht, ww. d`op, zn. d`ophei, zn. d`oppen, ww. d`ossen, ww. d`ot, zn.
6
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 3
d`otterbloem, zn. dr`ogbeeld, zn. dr`ogreden, zn. dr`ol, zn. dr`ollig, bnw. dr`op, zn., druppel dr`op, zn., snoep dr`oppel, zn. dr`oppelen, ww. dr`oppen, ww. dr`ossen, ww. dr`ost, zn. dunken, d` ocht, ged` ocht, ww. ed`och, uitr. entres`ol, zn. envel`op, zn. epigl`ottis, zn. er´op, bijw. fag`ot, zn. fen`ol, zn. fl´odder, zn. fl´odderen, ww. fl´odderig, bnw. fl`oszijde, zn. fl`ox, zn. f`ok, zn. f`okken, ww. f`okstier, zn. f`olteren, ww. f`oppen, ww. f`opspeen, zn. f`osf`or, zn. f`oxtr`ot, zn. fr`ok, zn. gal´op, in ∼ gav`otte, zn. gebl`okt, bnw. geb`od, zn. gebr`oddel, zn. gedr`ocht, zn.
gekl`op, zn. gekl`ots, zn. gelden, g`old, geg`olden, ww. gel`obd, bnw. gel`ofte, zn. gem´odder, zn. gen`ot, zn. ger`oddel, zn. ger`okt, bnw. get`okkel, zn. gev`olg, zn. gev´olmachtigd, bnw. gez`ocht, bnw. gezw`ollen, bnw. gl`os, zn. gl`ottis, zn. gn`osticus, zn. g`od, zn. g`oddelijk, bnw. g`odl`of, uitr. g`oj, zn. g`ok, zn. g`okken, ww. g`olf, zn., waterg`olf, zn. spel g`olven, ww. gr`of, bnw. gr`og, zn. gr`ol, zn. gr`os, zn. gr`ot, zn. halfst`ok, bijw. hang´op, zn. hans`op, zn. hard´op, bijw. hardv´ochtig, bnw. hartst`ochtelijk, bnw. heden`ochtend, bijw. helik`opter, zn. helpen, hielp, geh`olpen, ww.
7
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 4
heterod` ox, bnw. h´obbel, zn. h´obbeldeb´ obbel, bw h´obbelen, ww. h´obbelpaard, zn. h`obbezak, zn. h`obbezakkerig, bnw. h`obby, zn. h`ockey, zn. h`ockeyclub, zn. h`of, zn. de h`of, zn. het h`ofdame, zn. h`offelijk, bnw. h`ofstee, zn. hoger´op, bw h`ok, zn. h`okken, ww. h`olletje, op een ∼ h`ol, zn. h`ol, bnw. h`olbewoner, zn. h`olderdeb` older, bijw. h`ollands, bnw. h`ollen, ww. h`olster, zn. h`olte, zn. h´ondsd´olheid, zn. h`op, zn. h`opman, zn. h`oppe, zn. h`oppen, ww. h`opteelt, zn. h`ospartij, zn. h`ospes, zn. h`ospita, zn. h`ospitaal, zn. h`ossen, ww. h`ostie, zn. h`otsen, ww.
h`ottent`ot, zn. inc`ognito, bijw. ind`osso, zn. ingev`olge, voorz. isogl`osse, zn. j`ob, zn. j`obstijding, zn. j´och, zn. j´ochie, zn. j`ockey, zn. j`okkebr`ok, zn. j`okken, ww. j`ol, zn. j´onged`ochter, zn. kap`ok, zn. kap`ot, bnw. kar`os, zn. kasser`ol, zn. kastr`ol, zn. katr`ol, zn. ki`osk, zn. klim´op, zn. kl´odder, zn. kl´odderen, ww. kl´offie, zn. kl`ok, zn. kl`okken, ww. kl`okr`ok, zn. kl`op, zn. kl`opjacht, zn. kl`oppen, ww. kl`os, zn. kl`ossen, ww. kl`otsen, ww. kn´obbel, zn. kn`oflook, zn. kn`okkel, zn. kn`okken, ww. kn`okpartij, zn. kn`ol, zn.
8
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 5
kn`olbegonia, zn. kn`olraap, zn. kn`olselderij, zn. kn`op, zn. kn`opspeld, zn. kn`ot, zn. kn`ots, zn. kn`otten, ww. kn`otwilg, zn. k`oddebeier, zn. k`oddig, bnw. k`offer, zn. k`offie, zn. k`ofschip, zn. k`og, zn. k`ok, zn. k`okhalzen, ww. k`okkerd, zn. k`okkie, zn. k`okmeeuw, zn. k`ol, zn. k`olbak, zn. k`older, zn. k`olf, zn. k`olfbal, zn. k`olfje, zn., ∼ naar zijn hand k`olfspel, zn. k`olk, zn. k`olken, ww. kol`os, zn. kol`ossus, zn. k`olven, ww. k´ompl`ot, zn. k`op, zn. kopen, k` ocht, gek` ocht, ww. k`opje, zn. k`oppel, zn. k`oppelen, ww. k`oppen, ww. k`oppig, bnw.
k`ops, bnw. k`orteg`olf´ontvanger, zn. k`osmisch, bnw. k`osm`os, zn. k`ost, zn. k`osten, ww. k`oster, zn. k`ot, zn. k`otsen, ww. k`otter, zn. kr`ocht, zn. kr`ols, bnw. kr`op, zn. kr`opduif, zn. kr`oppen, ww. kr`ot, zn. l`ob, zn. l`obbes, zn. l`odderig, bnw. l`of, zn., prijzing l`of, zn., groente l`og, zn. l`og, bnw. l`oggen, ww. l`ogger, zn. l`oggia, zn. l`ok, zn. l`okduif, zn. l`okfluitje, zn. l`okken, ww. l`ol, zn. l`ollep`ot, zn. l`ollig, bnw. l`olly, zn. l`os, bnw. l`osb`ol, zn. l`osjes, bijw. l`ossen, ww. l`ot, zn. l`otto, zn.
9
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 6
lys`ol, zn. mani`ok, zn. marm`ot, zn. masc`otte, zn. melken, m` olk, gem` olken, ww. menth`ol, zn. m´odder, zn. m´odderen, ww. m´of, zn. m´offelen, ww. mogen, m´ ocht, gemogen, ww. m`ok, zn. m`okka, zn. m´okkel, zn. m`okken, ww. m`ol, zn. m`ollen, ww. m`ollig, bnw. m`olm, zn. m`olsalade, zn. m`olt´on, zn. mon`ocle, zn. m`op, zn. m`oppentapper, zn. m`opperen, ww. m`opperig, bnw. m`oppig, bnw. m`ops, zn. m`opsh´ond, zn. m`os, zn. m`oslim, zn. m`ossel, zn. m`ost, zn. m`osterd, zn. m´ot, zn., diertje m´ot, zn., gruis m´otgaatje, zn. m´otje, zn. m´otregen, zn. m´ottig, bnw.
m`otto, zn. m´otvlinder, zn. n`och, voegw. n`og, bijw. n`ogmaals, bijw. n`ok, zn. n`okken, ww. noodl`ottig, bnw. n`op, zn. n`opjes, zn. ´obscuur, bnw. + alle andere woorden met ob`och, uitr. `ochtend, zn. `octopus, zn. `of, voegw. `offer, zn. `offset, zn. `ofte, voegw. `okkernoot, zn. `oksel, zn. `okshoofd, zn. `olm, zn. `olmenb´os, zn. ´onbeh`olpen, bnw. + alle andere woorden met on´onderzoeken, ´onderz`ocht, ´onderz`ocht, ww. ´on´opl`osbaar, bnw. ´ontb´ossen, ww. + alle andere woorden met ont´ontgelden, ´ontg`old, ´ontg`olden, ww. ´op, voorz. ´opb`od, zn. ´opd´offer, zn. ´opd´onder, zn. ´op-en-t`op, bijw. ´opgew´onden, bnw. + alle andere woorden met op´opkr`oppen, ww. op`ossum, zn.
10
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 7
o´ppervlak, zn. ´opperwezen, zn. ´optatief, zn. ´optica, zn. ´optie, zn. ´optisch, bnw. `orthod`ox, bnw. `os, zn. `osmium, zn. `ossestaart, zn. `otter, zn. `otterb´ont, zn. oub`ollig, bnw. overt`ollig, bnw. overtreffen, overtr` of, overtr` offen, ww. overtrekken, overtr` ok, overtr` okken, ww. pan´opticum, zn. pant´offel, zn. parad`ox, zn. paragn`ost, zn. paras`ol, zn. par`ochie, zn. patern`oster, zn. patri`ot, zn. pel`ottespel, zn. pl´of, zn. pl´offen, ww. pl`okw`orst, zn. pl`ots, bijw. pl`otseling, bijw. p´ochen, ww. p´of, op de ∼ p´ofbroek, zn. p´offen, ww. p´offertje, zn. p´ofmouw, zn. p`ointer, zn. p`ok, zn. p`okken, zn. p`ol, zn.
p`older, zn. p`olka, zn. p`ollepel, zn. p´ols, zn. p´olsen, ww. p´olsh`orloge, zn. p´olsst`ok, zn. polygl`ot, zn. p´op, zn. p`opmuziek, zn. (!) p`ost, zn. p`osten, ww. p`ot, zn. p`otdicht, bnw. p`otlood, zn. p`ots, zn. p`otscherf, zn. p`otten, ww. p`ottenbakker, zn. p`otvis, zn. pr`of, zn. pr`ol, zn. pr`ollig, bnw. pr`op, zn. pr`opv´ol, bnw. protoc`ol, zn. pr`otser, zn. pr`otserig, bnw. rav`otten, ww. recht´op, bijw. rev`olver, zn. ris`otto, zn. r`ob, zn. r`obbedoezen, ww. r`obbertje, zn. r´ochelen, ww. r´ochelp`ot, zn. r`oddelen, ww. r´offel, zn. r´offelen, ww.
11
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 8
r`og, zn. r`ogge, zn. r`ok, zn. r`okken, zn. r`okk`ostuum, zn. r´ol, zn. r´olberoerte, zn. r´olbezetting, zn. r`olleb`ollen, ww. (!) r´ollen, ww. r´olm`ops, zn. r´olpens, zn. r´olr´ond, bnw. r´olschaats, zn. r`oppen, ww. r`os, zn. r`os, bnw. r`osbief, zn. r`oskammen, ww. r`ossen, ww. r`ossig, bnw. r`ot, zn. r`ot, bnw. r`otgans, zn. r`otje, zn. r`ots, zn. r`otsbl`ok, zn. r`otten, ww. r`ottig, bnw. r`otting, zn., dun stokje r`otzak, zn. r`otzooi, zn. r`oyalty, zn. sanscul`otte, zn. schav`ot, zn. schelden, sch` old, gesch` olden, ww. sch´obbejak, zn. sch´offel, zn. sch´offelen, ww. sch´oft, zn.
sch´ofterig, bnw. sch`ok, zn. sch`okken, ww. sch´ol, zn. sch´olekster, zn. sch´ollevaar, zn. sch´op, zn. sch´oppen, ww. sch`ot, zn., afscheiding sch`ot, zn., uit geweer sch`ots, bnw., ∼ en scheef sch`otschrift, zn. sch`otw´ond, zn. schrikken, schr´ok, geschr´okken, ww. schr´obben, ww. schr´obber, zn. schr´obzaag, zn. schr`okken, ww. sh`ocking, bnw. sir`occo, zn. sjal`ot, zn. sj`okken, ww. sl´obberen, ww. sl´obberig, bnw. sl`obkous, zn. sl`odderen, ww. sl`odderig, bnw. sl`odderv`os, zn. sl´of, zn. sl´of, bnw. sl´offen, ww. sl´ok, zn. sl´okdarm, zn. sl`op, zn. sl`ot, zn. sl`otgracht, zn. sl`ots´om, zn. smelten, sm`olt, gesm`olten, ww. sm´okkelen, ww. sm`okwerk, zn.
12
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 9
sm`ots, zn. sn`ob, zn. sn`ol, zn. sn`ot, zn. sn`otje, zn., in het ∼ sn`otj´ongen, zn. sn`otteren, ww. s`of, zn. s`ok, zn. s`okkel, zn. s`ol, zn. s`ollen, ww. s`op, zn. s`oppen, ww. s`ovjet, zn. sp`ot, zn. sp`otkoopje, zn. sp`otten, ww. sp`otvogel, zn. spr`okkelen, ww. spr`ot, zn. stani`ol, zn. st´obbe, zn. st`ock, zn. st`ockboek, zn. st`of, zn., doek st`of, zn., in stofzuiger st`offelijk, bnw. st`offer, zn. st`ofzuiger, zn. st`ok, zn. st`okdoof, bnw. st`okken, ww. st`ollen, ww. st`olp, zn. st`op, zn. st`opc´ontact, zn. st`oppel, zn. st`oppen, ww. st`otteren, ww.
streptok`ok, zn. str`op, zn. str`opdas, zn. str`ot, zn. syn`opsis, zn. tegen´op, bijw. terrac`otta, zn. tj`okv´ol, bnw. tj`otter, zn. t`obbe, zn. t`obben, ww. t`och, bijw. t`ocht, zn. t`ochtband, zn. t`ochten, ww. t`ochtgenoot, zn. t`od, zn. t´of, bnw. t`offee, zn. t´offel, zn. t`okkelen, ww. t`ol, zn. t`olbaas, zn. t`olk, zn. t`ollen, ww. t`op, zn. t`oppen, ww. t`oss, zn. t`ossen, ww. t`ot, voorz. t`oxicum, zn. treffen, tr`of, getr`offen, ww. trekken, tr`ok, getr`okken, ww. tr`og, zn. tr`ojka, zn. tr`olley, zn. tr`os, zn. tr`ots, zn. tr`ots, bnw. tweezaadl`obbig, bnw.
13
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 10
vechten, v` ocht, gev` ochten, ww. verb`od, zn. verb`olgen, bnw. verbr`oddelen, ww. verbr`okkelen, ww. verd`obbelen, ww. verd´offen, ww. verd`omd, bnw. verd`ommen, ww. (!) verd`ommenis, zn. vergelden, verg` old, verg` olden, ww. verg`okken, ww. verhelpen, verhielp, verh` olpen, ww. verkn`ocht, bnw. verkn`ollen, ww. verkopen, verk` ocht, verk` ocht, ww. verkr`oppen, ww. verl`of, zn. verl`okken, ww. verl`ossen, ww. vermogen, verm´ ocht, vermogen, ww. verm`olmen, ww. verp´oppen, ww. verp`otten, ww. verr`ot, bnw. verr`otten, ww. versch´oppeling, zn. versch`ot, zn. verschrikken, verschr´ ok, verschr´ okken, ww. versl`odderen, ww. versl´offen, ww. versmelten, versm` olt, versm` olten, ww. versp´ochten, ww. verst`okt, bnw. verst`oppen, ww. vert`olken, ww. vertrekken, vertr` ok, vertr` okken, ww. vervlechten, vervl` ocht, vervl` ochten, ww. verv`olg, zn. verv`olgen, ww.
verv`olgens, bijw. verzoeken, verz`ocht, verz`ocht, ww. verz`ot, bnw. verzwelgen, verzw`olg, verzw`olgen, ww. vlechten, vl`ocht, gevl`ochten, ww. vl`ok, zn. vl`ot, zn. vl`ot, bnw. vl`otten, ww. vl`otter, zn. v´ocht, zn. v´ochtig, bnw. v`od, zn. v´ol, bnw. v`olgen, ww. v`olgens, voorz. v`olk, zn. v`olks´opstand, zn. v´ollen, ww. v`olleybal, zn. v`olt, zn. v´olte, zn. v`oltmeter, zn. v´oltreffer, zn. v´oltrekken, v´oltr`ok, v´oltr`okken, ww. v´olzin, zn. v´ots, zn. v´otsen, ww. vooralsn`og, bijw. voor´op, bijw. v`os, zn. v`ossebes, zn. vrijp`ostig, bnw. weder´opbouw, zn. weder´opstanding, zn. werken, wr`ocht, gewr`ocht, ww. w`odka, zn. w´ol, zn. w´olbaal, zn. w´olf, zn.
14
Lijst van woorden met beklemtoonde korte o
Pagina 11
w´olfraam, zn. w`olk, zn. w´olkam, zn. w`olkbreuk, zn. w´ollen, bnw. wr`ochten, ww. wr`ok, zn. wr`okkig, bnw. wyand`otte, zn. y`oghurt, zn.
zoeken, z`ocht, gez`ocht, ww. z`og, zn. z`older, zn. z´ons´opgang, zn. z`ot, zn. z`ot, bnw. zwelgen, zw`olg, gezw`olgen, ww. zwellen, zw`ol, gezw`ollen, ww. zwemmen, zw`om, gezw`ommen, ww. (!)
15
Lijst van woorden met onbeklemtoonde korte o
Pagina 1
aalsch`olver, zn. aftr`oggelen, ww. albatr`os, zn. alcoh`ol, zn. bissch`op, zn. b`olsjeviek, zn. b´osschage, zn. br`ochure, zn. bruil`oft, zn. buld`og, zn. carr`osserie, zn. cha`os, zn. c`olbert, zn. c`ollecte, zn. d´olfijn, zn. d´ollekervel, zn. ep`os, zn. f`osfaat, zn. f`ossiel, zn. f`ox-terri4er, zn. gr`ossieren, ww. ijzer`oxyde, zn. inv´ochten, ww. k`ostuum, zn. lisd`odde, zn. mar`okkaan, zn. m`oskee, zn. naaldb´os, zn.
n`ochtans, bijw. ´object, zn. ´obsceen, bnw. ´observeren, ww. ´obsessie, zn. ´obstakel, zn. ´obstructie, zn. `occult, bnw. `occuperen, ww. `octaaf, zn. `octrooi, zn. `offensief, zn. `offerte, zn. `officier, zn. ´opdat, voegw. r´ollade, zn. sch´oppenaas, zn. s´oldaat, zn. (!) s`olderen, ww. s`oldij, zn. s`olliciteren, ww. tarb´ot, zn. tipt`op, zn. t`occata, zn. t`otdat, voegw. v`oltigeren, ww. w´olvin, zn.
16