e
Opdracht 2 klassen
Stad en inrichting
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Inhoud Inleiding .................................................................................................................................................... 3 Stap 2 Eisen aan het stadsplan ................................................................................................................ 5 Stap 3 Hoe bouw ik een stad, maken van werkbladen .............................................................................. 5 Stap 4 Tekenen van je stad en legenda.................................................................................................... 5 Stap 5 Inleveren van de opdracht bij je docent ......................................................................................... 6 Woordenlijst .......................................................................................................................................... 6 Werkbladenoverzicht ............................................................................................................................ 7 Werkblad A Vervoer, bekabeling en riolering ................................................................................... 10 Werkblad B Huistypes ..................................................................................................................... 14 Werkblad C Gemeentelijke Voorzieningen ...................................................................................... 16 Werkblad D Electriciteitsvoorziening................................................................................................ 19 Werkblad E Politieke Partijen .......................................................................................................... 24 Werkblad F Werk............................................................................................................................. 26 Werkblad G Bedrijven / Voorzieningen ............................................................................................ 28 Werkblad H Recreatie ..................................................................................................................... 32 Werkblad I Overheid........................................................................................................................ 38 Werkblad J Begroting ...................................................................................................................... 40 Het maken van je tekening.................................................................................................................. 41 Stap 6 Evaluatie ..................................................................................................................................... 42 Stap 7 Beoordeling door de docent ........................................................................................................ 43 Legenda ................................................................................................................................................. 45
Pagina 2
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Inleiding
Je bent de afgelopen weken bezig geweest met allerlei factoren die invloed kunnen uitoefenen op hoe een stad is ingericht, of wordt ingericht. We hebben gekeken naar inrichting van het land, naar verschillen tussen steden en landschappelijke gebieden…. Nu mag je zelf aan de slag. Je gaat in een groepje zelf een stad ontwerpen. Wat je precies moet doen staat per opdracht uitgeschreven. Succes!
Pagina 3
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Stap 1 Groep en algemene informatie
Je gaat werken in groepjes van 3 of 4 personen. Je groepje bestaat uit minimaal 1 meisje en 1 jongen, tenzij je docent akkoord gaat met een andere groepsindeling. Schrijf de namen van de deelnemers van je groep hieronder op: 1. ………………………………………………………… 2. ………………………………………………………… 3. …………………………………………………………. 4. …………………………………………………………. Hoeveel tijd heb ik Inleverdatum…………………………. Wie doet wat Schrijf de afspraken op!
Ik wil wat maar zij niet……
Welk materiaal mag ik gebruiken
Krijgen we een cijfer?
En als het toch niet lukt om samen te werken? Let op niet elke klas maakt dezelfde bladen
2 volledige lesuren informatie verzamelen en keuzes maken 4 weken huiswerktijd om opdracht volledig af te maken Je zorgt zelf voor goede afspraken Iedereen doet evenveel Je zorgt zelf voor het oplossen van problemen Discussie voeren mag Je zult af en toe keuzes moeten maken die niet geheel de jouwe zijn, maar zoek samen naar de oplossing die voor iedereen het meest lijkt op zijn keuze Je mag gebruik maken van alle informatie in dit lesboekje Je mag op internet zoeken Je maakt je stadsplan op het bijgeleverde tekenvel Hoe je tekent is geheel jullie keuze Ja dit project geldt als een repetitiecijfer, alle leden van een groep krijgen hetzelfde cijfer. Er wordt gelet op inhoud, uitvoering en de evaluatie Je meldt je bij je docent, in overleg bespreken we de oplossingen Per opdracht staat aangegeven welke klas welke opdrachten maakt. Er zijn speciale extra opdrachten voor HAVO of VWO leerlingen.
Pagina 4
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Stap 2 Eisen aan het stadsplan Je maakt een tekening van hoe jullie stad eruit komt te zien op bijgeleverd vel Je zorgt voor een duidelijke legenda, zie laatste blad of op een apart A4’tje, waaruit duidelijk blijkt welke onderdelen in jullie tekening zichtbaar zijn. Zet duidelijk de N – Z richting op je tekening Je stad heeft 100.000 inwoners De grootte van de gemeente wordt bepaald door en de stad en het buitengebied van de stad Voor je je tekening kunt maken maak je eerst alle werkbladen. Aan de hand van de uitkomst van je werkbladen, kun je pas echt je stad tekenen. Stap 3 Hoe bouw ik een stad, maken van werkbladen Je gaat nu eerst alle werkbladen maken. Op het werkbladenoverzicht staat een kolom waarop je kunt zien waar je allemaal sowieso aan moet denken om een stad te bouwen. Alles gaat niet zomaar! Voor Havo en Vwo leerlingen geldt: En niets is voor niets. Om je stad te bouwen heb je maximaal 4.000.000 geldeenheden, de zogenaamde Stadsontwikkelingspunten afgekort tot SOP. Elk onderdeel dat je wilt bouwen kost geld. Omdat je binnen je budget moet blijven, kun je alleen door keuzes te maken je stad compleet maken. Op de werkbladen staan de prijzen aangegeven van elk onderdeel dat je kunt kiezen. Zorg er dus voor dat je begroting klopt voor je gaat tekenen! Stap 4 Tekenen van je stad en legenda Je hebt via de werkbladen allerlei keuzes gemaakt van wat er in jouw stad moet worden gebouwd. Nu ga je aan de hand van de door jullie gemaakte keuzes de stad tekenen. Alle onderdelen die jullie gekozen hebben op de werkbladen moeten in de stad voorkomen. Denk erom dat je bij het tekenen rekening houdt met alle gevolgen die het plaatsen van een onderdeel kan hebben op zijn omgeving. Voor het tekenen van de stad gebruik je het grote tekenvel dat je hebt gekregen. Voor het maken van de legenda maak je gebruik van een A4’tje. Bij de legenda maak je gebruik van de volgende kleuren: Kleur
Geeft aan
Kleur
Geeft aan
Zwart Wegen Paars Woongebied Blauw Water Donker Groen Bos Licht groen Gras Grijs Industrie Geel Kantoren/bedrijven Wit (teken wel lijnen!) winkels Je geeft zelf aan met verschillende vormen als lijnen, dubbele lijnen, stippen enzovoorts hoe je verschil aangeeft tussen de verschillende keuzes die jij maakt. Zo kun je bijvoorbeeld een flat als een paars vlak tekenen met strepen als het 10 hoog is en met stippen als hij 5 hoog is. Je maakt zelf in je legenda duidelijk wat je precies aanduidt met je eigen figuurtjes. Pagina 5
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Stap 5 Inleveren van de opdracht bij je docent Als de opdracht naar jullie zin is en compleet dan lever je het nette werkboek met werkbladen, opdrachtvellen, de tekening en de legenda in bij je docent.
Woordenlijst Bestemmingsplan
Bindend, gedetailleerd plan voor de inrichting van de ruimte in een gemeente
Binnenstad
Het historische deel van het stadscentrum, gebouwd voor de industriële revolutie
Compacte stad
Stad waar wonen, werken en voorzieningen op een beperkte oppervlakte zijn geconcentreerd
Groene contourgebieden Natuurgebieden of gebieden met hoge cultuurhistorische waarde, waarbinnen de bebouwing niet meer mag toenemen Landelijk gebied
Gebied dat bestaat uit landbouwgebieden, natuurgebieden en kleine nederzettingen
Nationaal landschap
Groot gebied waar de rijksoverheid de mooie oude landschappelijke waarden beschermt.
Nederzetting
Opeenhoping van gebouwen en infrastructuur
Ruimtelijke geleding
Manier waarop een stad of een gebied is opgebouwd
Ruimtelijke Ordening
Zo goed mogelijk aan elkaar aanpassen van samenleving en ruimte
Ruimtelijke Segregatie
Apart wonen van bepaalde bevolkingsgroepen in eigen woningwijken
Stadscentrum
Deel van de stad met een sterke concentratie van winkels, horeca, groothandel, kantoren en dergelijke
Streekplan
Globaal lange termijnplan voor de inrichting van de ruimte in een provincie
Bufferzone
Gebied dat moet voorkomen dat steden binnen een stedelijke zone aan elkaar groeien
Open ruimte
Gebied dat moet voorkomen dat stedelijke zones aan elkaar groeien
Pagina 6
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkbladenoverzicht Onderdeel van Waar moet je om je stad denken Infrastructuur Denk om goede wegen, afvoer van water, aanvoer van water, etc maak de juiste keuzes
Welk werkblad hoort hierbij Blad A Vervoer, bekabeling en riolering
Wie maakt deze opdracht VMBO HV VWO
Woningbouw
Voor huizen kun je kiezen uit verschillende mogelijkheden. Afhankelijk van hoe je de stad indeelt, moet je meer of minder hoogbouw kiezen. Je moet 100.000 inwoners kwijt!
Blad B Huistypes
VMBO HV VWO
Voorzieningen
Blad C Voorzieningen Je moet keuzes maken uit verschillende voorzieningen. Je moet rekening houden met de hoeveelheid geld die een voorziening kost en hoeveel geld je hebt op het moment dat je begint met de bouw van je stad
Elektra
Je moet zorgen voor elektriciteit, maar voor de bouw van je stad moet je ook rekening houden met het milieu. Zorg dus ervoor dat je je stad voorziet van elektra die wordt opgewekt met duurzame energie
Politiek
Je hebt te maken met verschillende politieke partijen en hun keuzes. Als je een stad bouwt terwijl een linkse politieke partij aan de macht is, zul je totaal andere mogelijkheden en problemen tegenkomen dan dat als je een rechtse gemeenteraad hebt.
VMBO HV VWO
Blad D VMBO Elektriciteitsvoorziening HV VWO Keuze E is een extra opdracht voor Havo/VWO leerlingen andere klassen maken deze NIET Blad E Politieke partijen Dit blad maken ALLEEN de Havo/VWO leerlingen
Pagina 7
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Onderdeel van je stad
Waar moet je om denken
Welk werkblad hoort hierbij
Wie maakt de opdracht
Economie/Werk
Jouw bewoners moeten ook kunnen werken.
Blad F Werk
VMBO HV VWO
Bedrijven
Blad G Bedrijven Voor bedrijventerreinen moet je rekening houden met: - de plek waar je een bedrijventerrein neerzet - of je combinaties maakt van industrie en diensten - of juist een apart industrieterrein en diensten apart
VMBO HV VWO
Recreatie
Na het werk is het lekker Blad H Recreatie uitrusten. Denk dus na over hoe jouw stadsbewoners kunnen recreëren. Ga je keuzes maken voor juist de jongeren, voor juist de kinderen of volwassenen of denk je dat het lukt om een combinatie te maken?
VMBO HV VWO
Ruimtelijke Ordening
Voordat je kunt bouwen heb je te maken met de overheid. Je zal toestemming moeten hebben van verschillende overheden om een plan uit te voeren! Je maakt kennis met : Bestemmingsplan Streekplan Nota Ruimtelijke Ordening
Blad I Overheid
Pagina 8
VMBO HV VWO
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Onderdeel van je stad
Waar moet je om denken
Welk werkblad hoort hierbij
Wie maakt de opdracht
Begroting
Op dit blad kun je al je keuzes noteren die definitief zijn, met het bedrag erachter wat het kost. Totaal mag je dus niet meer dan 4.000.000 eenheden uitgeven!
Blad J Begroting
VMBO leerlingen maken dit blad NIET Andere klassen WEL
Extra per blad voor HV en VWO leerlingen: Voor elke keuze die je maakt moet je per blad verantwoorden waarom je bepaalde keuzes maakt. Waarom is de ene keuze beter dan de andere? De verantwoording is niet alleen omdat ik het leuk vindt, maar je moet je keuze goed onderbouwen met argumenten. Ook mag de financiële kant geen argument op zich zijn. Geld speelt wel een rol, maar mag niet de doorslaggevende factor zijn! De verantwoording schrijf je in de daarvoor bestemde kaders op de verschillende bladen
LET OP! Bovenaan elk blad staat vermeld of je een keuze per letter moet maken of dat je zelf mag kiezen uit alle opties. Als je een eigen keuze invult, dan moet je daarvoor ook de voor- en nadelen invullen en de kosten die jouw keuze met zich meebrengt.
Pagina 9
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad A Vervoer, bekabeling en riolering Je moet je bewoners van je stad in de gelegenheid stellen om de stad te bereiken, binnen de stad te reizen en de stad te verlaten. In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Je moet telkens van elke letter 1 kiezen. Je kunt niet kiezen voor meerdere keuzes per letter. In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze.In de kolom prijs staat de prijs van je keuze vermeldt. Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuze/prijskolom. Het totaal van je werkblad moet je ook invullen in je begroting op het werkblad J Begroting. Keuzes A 1 een rondweg
A 2 uitvalswegen A 3 Geen auto’s in de stad, dus alleen fietspaden B 1 Parkeerplaatsen bij elke straat, woonwijk, stadscentrum, voorzieningen B 2 Parkeerplaatsen alleen buiten de stad C 1 Goed openbaar vervoersnetwerk met bussen op aparte busbanen door de hele stad C 2 Geen bussen in de stad, alleen lijnverbindingen met andere steden
D1 Een tram door de stad
Voordelen De grote verkeersstromen zijn buiten de stad Alleen bestemmingsverkeer in de wijken Alle wijken zijn goed bereikbaar tot aan de huisdeur Geen gemotoriseerd verkeer in je stad. Heel milieuvriendelijk Mensen kunnen overal parkeren Geen overlast door dubbel staande auto’s Auto’s blijven uit de stad Ruimte in de stad kan anders worden gebruikt De hele stad bereikbaar met openbaar vervoer Mileuvriendelijker als iedereen inderdaad gebruik maakt van OV Ruimte over waar geen busbanen liggen Je hoeft geen extra geld te investeren in de chauffeur van de bus
Snelle filevrije verbinding door de hele stad Milieuvriendelijk als inderdaad minder mensen met de auto gaan!
Nadelen Moeilijk bereikbare wijken, ook voor hulpdiensten Grote druk op de uitgaande wegen
Prijs 1000 SOP
Meer verkeer in de wijken, ook sluipverkeer
2000 SOP
Dienstverleners zoals brandweer kunnen moeilijk bij de huizen komen Met je boodschappen moet je ver sjouwen Neemt veel ruimte in beslag die ook aan huizen, recreatie of groen kan worden besteed
750 SOP
Openbaar vervoer noodzakelijk van de parkeerplaatsen naar de woonwijken De aparte busbanen belemmeren het overige verkeer in doorgang Kans op meer filevorming Vrij kostbaar
1500 SOP
Geen goed openbaar vervoer, meer auto’s in je stad Je moet meer parkeerplaatsen aanleggen Hoe komen mensen bij de lijnbussen? Je moet trambanen aanleggen, je moet hiervoor veel ruimte gebruiken Verkeersveiligheid overige weggebruikers minder
2500 SOP
Pagina 10
3000 SOP
5000 SOP
4000 SOP
Keuzes/prijs
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
D 2 Geen tram door de stad
Je houdt meer ruimte over op je wegvlakken Je hoeft geen extra geld te investeren in de chauffeurs
Geen of minder openbaar vervoersnet, meer auto’s in je stad Je moet meer parkeerplaatsen aanleggen
0 SOP
E 1 Een treinstation aan de rand van je stad met een treinbaan langs je stad in het buitengebied
Goede verbindingen met andere steden In je stad geen ruimtebeslag voor de sporen en perrons
2000 SOP
E 2 Een treinstation in het stadscentrum, een treinbaan door de stad heen E 3 Geen treinverbinding
Centraler gelegen, goede bereikbaarheid Makkelijker aansluiting met ander openbaar vervoer Geen last van spoor, overgangen, lawaai
Hoe komen de mensen bij het station, auto’s of openbaar vervoer nodig Het station en sporen nemen beslag van buitenruimte waar uitstekend recreatie of industrie kan worden geplaatst Neemt veel ruimte in beslag in je stad Geluidsoverlast voor omwonenden Minder mogelijkheden om met openbaar vervoer te reizen
0 SOP
F1 Hoogspanningskabels om de stad heen, een verdeelstation aan de westkant van de stad
Je hoeft bij het aanleggen van de stad geen rekening te houden met bekabeling ondergronds Goedkoper dan alles ondergronds Geen landschapsaantasting Milieuvriendelijker
Stralingsgevaar is groter Landschap wordt aangetast Je kunt meer problemen krijgen met bewoners over bezwaren tegen de hoogspanningskabels
400 SOP
Kost meer om kabels onder de grond te krijgen Je hebt meer kosten bij onderhoud omdat dan ook graafwerkzaamheden moeten plaats vinden Het hemelwater is her te gebruiken, dus minder milieuvriendelijk
1500 SOP
Je moet meer investeren in een extra waterwinstation, meer aan-/afvoerleidingen Meer controle nodig op volksgezondheid, denk bij voorbeeld aan mogelijkheden van vervuiling van het hemelwater dat ziektes met zich mee kan brengen Als iedereen op gas stookt en kookt, is de kans op het opraken van de gasvoorraden groter Je moet overal gaspijpleidingen aanleggen
1750 SOP
F2 Alle elektriciteit bekabeld onder de grond
G1 Riolering voor al het afvalwater en hemelwater
G2 Riolering voor enkel het afvalwater; Voor het hemelwater een aparte afvoer, met opslag bij een waterwinstation
H1 gas voor alle huishoudens en bedrijven
Al het water wordt in 1 keer afgevoerd Je maakt geen onderscheid tussen water dus zuivering hoeft ook maar in 1 installatie Het milieu wordt minder belast Je kunt het hemelwater “gratis”gebruiken voor bijvoorbeeld wcspoelen/tuinsproeien
Een warmte/energiebron Gas is goedkoper en minder belastend voor het milieu dan andere fossiele brandstoffen
Pagina 11
2700 SOP
1500 SOP
2000 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
H2 gas alleen voor bedrijven
H3 gas alleen voor woningen
J1 schoon leidingwater voor alle toepassingen
J2 schoon leidingwater alleen voor drinkwater, restwater voor doorspoelen van wc’s K1 kabel televisie K2 digitale televisie
L1 GSM masten
Juist bedrijven hebben hogere stookkosten en groot verbruik met gas houdt je het milieu in de gaten Je hoeft alleen leidingen aan te leggen bij industrie/bedrijven terreinen Het verbruik van gas wordt sterk verminderd in verhouding met gebruik ook door bedrijven Je hoeft alleen leidingen aan te leggen in woongebieden Je hebt 1 waterleiding Je hoeft maar 1 waterreiniging aan te leggen Je hoeft maar 1 pijpleiding aan te leggen Door restwater te gebruiken wordt het milieu minder belast Goedkopere leidingen Meeste mensen zijn al gewend aan kabel Betere beeldkwaliteit Je bent wel modern Je kunt ook gelijk internet over zelfde kabels laten gaan
Goed mobiel netwerk
L2 GSM en UMTS masten Je hebt ook (een snel) netwerk voor andere toepassingen dan mobiele telefonie
Waar ga je je huishoudens op laten stoken? De energiebelastingen die ook voor gas gelden krijg je minder binnen, omdat de huishoudens bij geen gebruik van gas ook niet hoeven te betalen
1000 SOP
Hoe komen de bedrijven aan brandstof voor stoken? Als bedrijven andere fossiele brandstoffen gebruiken wordt het milieu zwaarder belast Als bedrijven andere energie gebruiken voor warmte, denk aan kernenergie, dan moet dit ook aangelegd worden Door restwater niet her te gebruiken wordt het milieu zwaarder belast omdat je ook “niet” vervuild water gaat reinigen
1000 SOP
Je hebt meer kosten aan pijpleidingen, reinigingsstations etc
750 SOP
In digitale tijdperk ga je niet met je tijd mee
1000 SOP
Kosten glasvezelnet zijn hoger Je moet ook zorgen dat je mensen aan ontvangers kunnen komen en tv/radio apparatuur hebben die digitaal signaal kunnen ontvangen Je hebt minder/geen netwerk voor andere toepassingen dan mobiele telefonie Kosten zijn hoger Je moet plek maken in je stad voor het plaatsen van deze masten Wellicht bezwaren bewoners in verband met straling
Totaalprijs werkblad A
Pagina 12
1000 SOP
1500 SOP
Per mast 300 SOP
Per mast 300 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Verantwoording Alleen Havo/VWO
Pagina 13
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad B Huistypes Je moet je bewoners van je stad in de gelegenheid stellen om op grond van hun inkomen en/of draagkracht een huis te kopen of huren. In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Je mag bouwen wat je wilt maar: bij huizenbouw moet je letten op: Je moet alle inwoners kunnen huisvesten : 100.000 inwoners Houdt rekening met de verschillende inkomens Hoeveelheid huishoudens bereken je als volgt: Flat = per verdieping 8 woningen per woning gemiddeld 3 inwoners Huis= per woningsoort gemiddeld 8 woningen met 3 inwoners In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze. In de kolom prijs staat de prijs van je keuze vermeldt en hoeveel mensen je kunt huisvesten. VWO/HAVO: Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuze/prijskolom. Het totaal van je werkblad moet je ook invullen in je begroting op het werkblad J Begroting. Keuzes
Voordelen
Nadelen
Prijs
A 1 Een hoogbouw flatwoning (10 of meer verdiepingen)
Neemt minder landoppervlak in dan zelfde hoeveelheid huizen Meer mensen te huisvesten op kleiner oppervlak Bouwkosten per inwoner lager dan bij gezinswoning Neemt minder landoppervlak in dan zelfde hoeveelheid huizen Meer mensen te huisvesten op een kleiner oppervlak Bouwkosten lager per inwoner dan gezinswoning Lager dan hoogbouw, voor meer mensen aantrekkelijk Neemt minder landoppervlak in dan zelfde hoeveelheid huizen Meer mensen op een kleiner oppervlak Bouwkosten per inwoner lager Lager dan hoog- of middenbouw voor meer mensen aantrekkelijk
Niet iedereen wil in een flat wonen Je moet meer afspraken maken tussen bewoners onderling voor onderhoud enzovoorts
1000 SOP
B 2 Een middelhoogbouw flatwoning (tussen5 en 8 woonlagen)
C 3 Een laagbouw flatwoning (3 of 4 woonlagen)
240 mensen 80 huishoudens
Niet iedereen wil in een flat wonen Je moet meer afspraken maken tussen bewoners onderling voor onderhoud enzovoorts Minder woningen per 4kante meter dan bij hoogbouw Kosten hoger dan bij hoogbouw per inwoner Niet iedereen wil in een flat wonen Je moet meer afspraken tussen bewoners onderling maken voor onderhoud enzovoorts Minder woningen per 4kante meter dan bij hoog- of middenbouw Kosten hoger dan bij hoogof middenbouw
Pagina 14
1100 SOP 170 mensen 56 huishoudens
1200 SOP 75 mensen 24 huishoudens
Keuzes/prijs
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
D 1 Een eengezintussenwoning
E 2 Een 2 onder 1 kapwoning met garage
Gezinnen met jonge kinderen vinden dit soort huizen aantrekkelijk Rij woningen nemen minder ruimte in dan 2 onder 1 kap of vrijstaande woningen
Neemt meer ruimte in beslag dan bij een flat Minder ruimte om de huizen dan bij (half-)vrijstaande woningen Duurder dan flatwoningen
Meer bemiddelde mensen vinden dit soort huizen aantrekkelijker dan rijwoningen
Neemt meer ruimte in beslag dan bij andere woningen Duurdere bouw
1500 SOP 50 mensen 8 huishoudens 500 SOP 5 mensen 1 huishouden
F 3 Een vrijstaand herenhuis of een vrijstaande villa
G 4 Studentenwoningen
Zonder buren heb je veel privacy Je hebt veel ruimte om je heen met een tuin Het huis zelf is ook groot
Goedkope bouw Er kunnen veel studenten tegelijkertijd gehuisvest worden Student heeft eigen privacy
Neemt meer ruimte in beslag dan bij andere woningen Duurdere bouw Deze woningen zijn duurder in aanschaf dus alleen specifieke groepen kunnen deze betalen Leveren weinig op bij verkoop Vergt veel onderhoud omdat studenten “lakser” omgaan met de spullen
300 SOP 5 mensen 1 huishouden
600 SOP 75 mensen 75 huishoudens
Totaalprijs werkblad B Verantwoording Alleen Havo/VWO
Pagina 15
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad C Gemeentelijke Voorzieningen De bewoners van je stad willen graag zoveel mogelijk voorzieningen. Hoe beter jouw stad economisch draait hoe meer voorzieningen ook kunnen worden betaald. Voorzieningen komen vaak niet op de eerste plaats. Infrastructuur en huizenbouw is belangrijker. Wat heb jij over voor jouw stad? In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Kies de juiste combinaties of maak juist een keuze per letter. In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze. Alleen Havo/VWO In de kolom prijs staat de prijs van je keuze vermeldt. Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuze/prijskolom. Het totaal van je werkblad moet je ook invullen in je begroting op het werkblad J Begroting. Keuzes A 1 Brandweer
Voordelen
Nadelen
Prijs
Kun je zonder brandweer?
Ruimtebeslag kazerne Kosten
Per kazerne 300 SOP
A 2 Politie
Kun je zonder politie?
Ruimtebeslag politiebureau Kosten
A 3 Ambulance
Kun je zonder ambulance?
Ruimtebeslag ambulancepost Kosten
Per politieburo 250 SOP Per ambulancepost met 2 ambulances 500 SOP 900 SOP
A4 Ambulance, brandweer Alle hulptroepen bij de hand en politie Niet ver te reizen voor B 1 Eigen ziekenhuis medische hulp
B 2 Streekziekenhuis
Kosten te verdelen over meer gemeenten Ruimtebeslag te delen met andere steden
C 1 Huisartsenpost (3000 patiënten per post) D 1 Lagere school en middelbare school
Altijd eerste hulp aanwezig
Reken met 30.000 kinderen in je stad
Kinderen kunnen in de buurt naar school Geen verre afstanden voor scholing
Ruimtebeslag Kosten Kost veel geld Ruimtebeslag
Moet verder reizen voor medische hulp Medische hulp moet gedeeld worden met meer mensen, kans op langere wachttijden Ruimtebeslag Ruimtebeslag Kosten Ruimtebeslag
Pagina 16
Per ziekenhuis 10.000 SOP Per ziekenhuis Voor jouw stad 7.000 SOP Per post 500 SOP Per school 1500 SOP
Keuzes/prijs
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
D 2 Alleen lagere school
Kinderen kunnen in de buurt naar school Geen ruimtebeslag voor gebouwen
Afstand voor middelbaar onderwijs groter Geen doorstroommogelijkheden Ruimtebeslag
Per school 1000 SOP
D 3 Geen scholen
Kost niets….
Mensen met kinderen zullen het niet prettig vinden als er geen scholen in de buurt zijn Iedereen moet ver reizen voor een school, wat niet goed is voor het milieu, veel tijd kost enz….
0 SOP
E 1 Buitenschoolse opvang
Ouders kunnen gaan werken Economische groei van de stad mogelijk Kinderen kunnen al jong leren omgaan met anderen dan eigen gezin Kinderen kunnen lekker thuis spelen?
Kosten Binding ouders/kind mogelijk minder Kost ruimte
Per opvang 300 SOP
Ouders hebben minder mogelijkheden om te werken Veel werkenden zorgen voor spitstijden op de weg rond uitgangstijden van scholen Ruimtebeslag Kost geld
0 SOP
Als mensen een bieb willen bezoeken moeten ze verder reizen Er is geen plek waar je dingen kunt opzoeken of waar je voordelig boeken kunt lenen Het ruimtebeslag Het kost geld
0 SOP
Je stad heeft minder te bieden op onderwijs gebied Ruimtebeslag
Per HBO /MBO 1000 SOP
E 2 Geen buitenschoolse opvang
F 1 Bibliotheek
F 2 geen bibliotheek
G 1 Universiteit, HBO en MBO opleidingen
G 2 geen Universiteit, wel HBO en MBO
Iedereen kan altijd lezen Extra mogelijkheden voor mensen zonder internet Extra ondersteuningsmogelijkheden bij studies Kost geen geld extra Kost geen ruimte
Een universiteit, HBO of MBO trekt meer mensen aan Het geeft je stad aanzien Mensen kunnen na hun middelbare school verder studeren zonder te verhuizen Een MBO/HBO is goedkoper dan een Universiteit
Pagina 17
Per bieb 2000 SOP
Universiteit 1500 SOP Per HBO MBO 1000 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
G3 Geen MBO,HBO of Universiteit
Kost geen ruimte en geen geld
H1 Gemeentehuis
Je hebt een goede plek voor het besturen van je stad
H2 Wat mist nog?
Je stad heeft geen onderwijs te bieden na de middelbare school Kost geld Ruimte
………………………….
Totaalprijs werkblad C
Verantwoording Alleen Havo/VWO
Pagina 18
0 SOP
2000 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad D Electriciteitsvoorziening De bewoners van je stad willen graag gebruik kunnen maken van allerlei apparatuur en verlichting . Hoe zorg jij ervoor dat alle bewoners onbeperkt gebruik kunnen maken van alles wat energie gebruikt? Hoe zorg je voor ander alternatieve energievormen: denk aan CO2 neutraal energieopwekken, duurzame energie en strengere milieunormen. Een van je keuzes bevat tenminste een milieuvriendelijke energievoorziening. In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Je mag hier kiezen wat je de beste keuzes vindt om iedereen van stroom te voorzien. (100.000 inwoners!) In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze. Het aantal huishoudens dat je stad telt kun je uit werkblad B halen. Kijk hoeveel woningen je hebt gebouwd, elke woning is ook een huishouden! Alleen Havo/ VWO In de kolom prijs staat de prijs van je keuze vermeldt. Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuze/prijskolom. Het totaal van je werkblad moet je ook invullen in je begroting op het werkblad J Begroting. Keuzes A 1 Electra van kolengestookte centrale
Voordelen
Nadelen
Prijs
Kolen aanschaffen is in verhouding goedkoper dan andere brandstoffen Kolen zijn goed verkrijgbaar Techonologie voor een kolencentrale is goed ontwikkeld
Per centrale voor 50.000 huishoudens 5000 SOP
A 2 Electra van gasgestookte centrale
Gas is veel milieuvriendelijker dan kolen Gas hebben we zelf in Nederland Er is een goed distributienet in WEuropa Technologie goed ontwikkeld Zijn we gelijk van het afval af Afval hebben we toch dus we hoeven geen brandstoffen te kopen
In Nederland hebben we geen kolen meer, die moeten dus worden geïmporteerd. Echt milieuvriendelijk is het niet om op kolen te stoken De mijnen zijn niet altijd veilig Je hebt meer kolen nodig om energie op te wekken dan bij andere brandstoffen Het gas is gewoon een keertje op Gas is explosief Gas ruik je niet, dus gevaarlijk bij het lekken
Het verbranden van afval is niet echt milieuvriendelijk Kost veel geld om afval te transporteren De technologie is nog niet ontwikkeld
Per centrale voor 50.000 huishoudens 6000 SOP
A 3 Electra van centrale die afval verbrand
Pagina 19
Per centrale voor 50.000 huishoudens 4950 SOP
Keuzes/prijs
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
B 1 Windmolenpark 50 molens
Schoon Ontuitputtelijk
B 2 Windmolenpark 100 molens
Schoon ontuitputtelijk Door grootschaligheid kun je echt gebruik maken van de energie
C 1 Zonnepanelen langs rondwegen en uitvalswegen
C 2 Zonnepanelen alleen langs snelwegen
C3 Zonnepaneel per huishouden op eigen dak
Niet altijd beschikbaar Windturbines maken herrie Windturbines zijn lelijk Vogels zijn niet blij met windturbines Zie omschrijving bij B1
Per molen = energie voor 500 huishoudens 60 SOP
Gratis energieopwekking Schoon Stil Gewaarborgde energie voor 4 miljard jaar Geen extra ruimtebeslag je weg ligt er toch al Zie omschrijving C1
Kosten om het aan te leggen en onderhoud zijn heel hoog Niet iedereen vindt de panelen mooi
Voor elk paneel = energie voor 250 huishoudens 60 SOP
Zie omschrijving C1
Door grootschaligheid kun je goedkoop inkopen Huishoudens kunnen deels voor eigen energievoorziening zorgen En de punten bij C1
De energie die de huishoudens zelf opwekken, worden niet afgenomen van de energiecentrale. De centrale moet dus meer energie opslaan En de punten bij C1
Voor elk paneel = energie voor 250 huishoudens 60 SOP Je verdient aan zonnepanelen zodra 10.000 huishoudens een eigen paneel hebben 800 SOP per 10.000 huishoudens
Pagina 20
Je verdient aan elk park per 500 huishoudens 60 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
D1 Hydro elektra centrale voor 5000 huishoudens
Een centrale is goed regelbaar naar de vraag aan elektriciteit Het potentieel om elektriciteit is continu en gelijkmatig voor handen Er is geen afval of vervuiling Waterkracht is duurzaam. Waterkracht is prijsstabiel
Een stuwmeer beïnvloedt grote delen van ecosystemen Deze vorm van energieopwekking is alleen mogelijk in gebieden waar genoeg regen is en waar er voldoende hoogteverschil in het land aanwezig is. Het doorbreken van een dam, bijvoorbeeld als gevolg van een grote natuurkracht (storm, aardbeving, etc.) of door terrorisme heeft grote gevolgen. Bij het opzetten van een grote dam moeten doorgaans dorpen of zelfs steden worden ontruimd. De rivier stroomafwaarts van de stuwdam kan niet of niet zo goed voor recreatie worden ingezet, omdat het niveau van de rivier, afhankelijk van de vraag naar energie, sterk en snel kan veranderen
Per centrale 7500 SOP
D 2 Hydro elektra centrale voor 10.000 huishoudens
Zie omschrijving bij D1
Zie omschrijving bij D1
Per centrale 8500 SOP
Pagina 21
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
E 1 Alleen HAVO/VWO Elektriciteitsvoorziening die jij bedenkt Geef een omschrijving , voor- en nadelen en prijs, mag ook op een apart blad
Totaalprijs werkblad D
Pagina 22
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Verantwoording Alleen Havo/VWO
Pagina 23
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad E Politieke Partijen Dit blad wordt alleen gemaakt door VWO leerlingen Elke politieke partij heeft gedachten hoe hij een stad wil inrichten, welke keuzes voor hem belangrijk zijn, hoe hij denkt meer stemmen te trekken. Bij het inrichten van je stad kun je dus niet zomaar allerlei keuzes maken. De ene politieke partij zal bijvoorbeeld absoluut geen auto’s in de binnenstad willen, terwijl de andere politieke partij juist auto’s in de stad wenst….. In de kolommen worden de ideeën per partij weergegeven. Bij dit werkblad moet je kijken of de keuzes die jij maakt op ieder werkblad dat je al hebt gehad wel passen binnen de ideeën van politieke partijen. Je moet dus kijken welke partij de meeste overeenkomsten heeft met jouw plannen en die in de gemeenteraad plaatsen!
Pagina 24
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Openbaar vervoer
Naast andere vervoersmo gelijkheden
Niet meer investeren dan noodzakelijk
De auto komt op de tweede plaats
Ondergeschikt aan milieu
Verkeer komt na landschap
Moet goed gestimuleerd worden ten kosten van auto
Vooral op milieuvervuilende zaken
Ondergeschikt aan economisch belang
Speerpunt
Ruim baan voor al het verkeer
Onder geschikt aan eigen vervoer
Zo min mogelijk belastingen voor werkenden en kleinezelfstandig en
Milieu moet op alle fronten ondersteund worden
Milieu is belangrijker
Verkeer moet teruggedrongen
Openbaar vervoer voor alles
De armsten moeten het minst betalen
Pagina 25
Mijn keuze politieke partij
Verkeer
Verkeer komt na Openbaar Vervoer Behoudend
Milieu heeft overal voorrang op
Veel huur- en sociale woningbouw
Verantwoording
Belastingen
Economie
Economie en milieu zijn gelijkwaardig Milieu is ondergeschikt aan verkeer en economie
Alles mag, als er maar gewerkt wordt
Segregatie mag, ruimte voor grote woningen
Sociaal/links
Eerlijke verdeling
Milieu
Mag niet de economisch e groe in de weg staan
Werken zoveel mogelijk dicht bij wonen Zo groen en milieuvriendelijk mogelijk
Liberaal
Zo min mogelijk op gezin
Werken
Werk en gezin niet altijd goed te combineren
Groene Partij
Veel ondersteuning bij 2-verdieners
Goede combinatie werken en wonen
Conservatief
Geen stimulans voor extra dure woningen
Wonen
Christelijk/Democratisch
Veel gezinswoningen
Partijen
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad F Werk Voor alle bewoners is het ook fijn als ze in hun eigen woonplaats kunnen werken. Zo hoeven ze niet te forenzen en zorgen ze ook voor economische groei van je stad. In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Maak op dit blad telkens die keuzes die jij het beste vindt passen bij jouw stad. In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze. Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuzekolom. Dit werkblad is nodig voor het indelen van je tekening. Je hoeft dus niets in te vullen op het werkblad J Begroting. Keuzes Voordelen A 1 Bedrijven over de stad Iedereen kan overal aan de slag verdeeld A 2 Bedrijven in groepen aan elke zijde van de stad A 3 Bedrijventerrein aan een kant van de stad B 1 Horeca in je stad overal toegestaan B 2 Horeca alleen in de binnenstad C 1 Kantoren overal
C 2 Kantoren bij de bedrijventerreinen
D1 Industrie bij je stad
D 2 Geen industrie bij je stad
Je hebt verdeling van verkeer en vervoer Je hebt alleen op bepaalde plekken bedrijventerreinen Al het werk is geconcentreerd Iedereen kan in de hele stad naar een horecagelegenheid Horeca is geconcentreerd Bevoorrading kan gezamenlijk Iedereen kan overal in de stad aan het werk Verkeer en vervoer verdeeld over de stad Concentratie van werk Bedrijven en kantoren kunnen elkaar ondersteunen bij werk en groei
Biedt veel werkgelegenheid Trekt ook andere bedrijven aan die zich graag vestigen in de buurt van industrie Geen industriële vervuiling bij de stad
Nadelen Je hebt overal vervoersstromen Je hebt overal bedrijventerreinen Mensen moeten allemaal naar dezelfde plekken reizen om te werken Kans op filevorming erg groot, omdat iedereen echt naar dezelfde plek gaat Horeca kan overlast veroorzaken; de overlast is nu ook over de hele stad verdeeld. Mensen moeten reizen naar de horeca Je hebt dan ook parkeerruimte nodig Je hebt overal vervoersstromen Je hebt parkeerruimtes nodig Mensen moeten allemaal naar dezelfde plekken reizen Je moet de ruimte goed verdelen, zodat de verschillende soorten functies elkaar niet in de weg zitten Industrie is vaak vervuilend Je moet zorgen voor goede aan- en afvoermogelijkheden van grondstoffen en afvalstoffen Veel minder werkgelegenheid Minder groeimogelijkheden voor je economie Industrie trekt ook toeleverende bedrijven aan
Pagina 26
Keuzes
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
E 1 Plek voor landbouw om je stad heen
Voedselvoorziening bij je stad Er is mooi open gebied om je stad heen
E 2 Plek voor landbouw aan een zijde van je stad
Voedselvoorziening bij je stad Er is een mooi open gebied aan een kant van je stad Concentratie van landbouw Je kunt de grond voor andere zaken gebruiken dan landbouw
E 3 Geen landbouw bij je stad
Landbouw neemt veel ruimte in beslag Je trekt ook de landelijke nadelen als mest rijden naar je stad toe De landbouw is zo wellicht minder geconcentreerd Landbouw neemt veel ruimte in beslag Je trekt ook de landelijke nadelen naar je toe Uitgroei mogelijkheden voor bedrijven zijn kleiner Minder werkgelegenheid voor boeren en tuinders Voedselvoorziening moet van verder weg komen
F3 Alleen VWO leerlingen Een keuze die jij nog belangrijk vindt Omschrijf en geef voor en nadelen
Verantwoording
Pagina 27
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad G Bedrijven / Voorzieningen Als je bedrijven in je stad hebt, dan is er ook werk. Je kunt de economie van je stad verbeteren door de juiste keuzes van bedrijven. Nadelen zijn er ook, denk aan milieuvervuiling….. In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Je kiest hier ook weer wat het beste bij je stad past. In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuzekolom. Bij een aantal Keuzes kun je zelf ook iets invullen! Dit is geheel aan jullie om hiervoor zelf bedrijven of voorzieningen te verzinnen! Dit werkblad is ook alleen van belang voor je tekening. Je hoeft dus niets in te vullen op het werkblad J Begroting. Keuzes A 1 Hoogovens
A 2 Petrochemisch bedrijf A 3 Olieraffinaderij
A 4 Industrieel bedrijf die jullie kiezen: ………………………….
Voordelen
Nadelen
Werkgelegenheid Goedkoop gas Trekt andere industrie aan Werkgelegenheid Trekt andere industrie aan Werkgelegenheid Trekt andere industrie aan Goedkoop gas Bitumen en teer voorradig
Milieu Neemt ruimte in beslag Vergt veel transport
……..
……………
………
…………….
……….
………………
B 1 Autofabrikant
Werkgelegenheid Trekt andere industrie aan
B 2 Fietsfabrikant
Werkgelegenheid Trekt andere industrie aan
B 4 Fabrikant die jullie kiezen:
Milieu Neemt ruimte in beslag Vergt veel transport Milieu Neemt ruimte in beslag Vergt veel veiligheidsvoorzieningen Veel leidingen in je landschap
Milieu Neemt ruimte in beslag Vergt veel water en energie bij productieproces Veel transport Milieu Neemt ruimte in beslag Vergt veel water en energie bij productieproces Veel transport
…………………………….
Pagina 28
Keuzes
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
C 1 AH Supermarkt
C 2 Spar Supermarkt
C 3 Supermarkt die jullie kiezen:
Werkgelegenheid Mensen kunnen hun boodschappen in de stad halen Vaak ruime keus Werkgelegenheid Mensen kunnen hun boodschappen in de stad halen
AH wil zelf zeggenschap in ruimte en uitvoering van de winkels Neemt ruimte in beslag
Werkgelegenheid Ook kleine middenstanders kunnen aan de slag Mensen kunnen voor
Vaak minder ruime keus dan supermarkt Neemt ruimte in beslag
Vaak minder ruime keus dan AH Neemt ruimte in beslag
…………………………… D1 Bakker, slager, groenteman
dagelijkse boodschappen dicht in de buurt blijven
D 2 Bakker, Slager, Groenteman, kleine buurtsuper
D 3 Samenstelling van kleine middenstanders die jullie kiezen:
Werkgelegenheid Ook kleine middenstanders kunnen aan de slag Mensen kunnen voor dagelijkse boodschappen dicht in de buurt blijven
Vaak minder ruime keus dan supermarkt Neemt ruimte in beslag
Werkgelegenheid Mensen kunnen ook voor meubels hun slag slaan Werkgelegenheid Meer keus dan met alleen een Ikea Werkgelegenheid Meer keus dan vorige
Neemt ruimte in beslag Veel verkeer
Werkgelegenheid Mensen kunnen afhalen Mensen kunnen uitgaan Werkgelegenheid Mensen kunnen afhalen Mensen kunnen uitgaan
Neemt ruimte in beslag Kan geluids-/stankoverlast bezorgen Neemt ruimte in beslag Kan geluids-/stankoverlast bezorgen
………………………..
E 1 Ikea
E 2 Ikea en woonboulevard E 3 Ikea, woonboulevard en een winkelcentrum F1 Pizzeria F2 Pizzeria, snackbar
Neemt ruimte in beslag Veel verkeer Neemt ruimte in beslag Veel verkeer
Pagina 29
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
F3 Pizzeria, snackbar, cafe
G1 Diverse goedkope restaurantjes G2 Diverse goedkope en een paar duurdere restaurantjes
J1 Mc Donalds J2 Burger King K1 Detailhandel
K2 Detailhandel en groothandel
L 1 Welke voorzieningen willen jullie zelf bedenken? Noem er minimaal 3
Werkgelegenheid Mensen kunnen afhalen Mensen kunnen uitgaan Je kunt ook voor een drankje terecht Werkgelegenheid Mensen kunnen uitgaan Je kunt ook voor een drankje terecht Werkgelegenheid Mensen kunnen uitgaan Je kunt ook voor een drankje terecht Je hebt meer keuze dan vorige bij vorige vak Werkgelegenheid Ook de jeugd kan uit… Werkgelegenheid Ook de jeugd kan uit
Neemt ruimte in beslag Kan geluids-/stankoverlast bezorgen
Werkgelegenheid Je hebt allerlei winkels, dit trekt mensen aan Trekt ook andere bedrijven aan Werkgelegenheid Je hebt allerlei winkels, dit trekt mensen aan Trekt ook andere bedrijven aan
Veel vervoersstromen Vraagt om parkeerplek Ruimtebeslag
Neemt ruimte in beslag Kan geluids-/stankoverlast bezorgen Kost meer parkeerruimte Neemt ruimte in beslag Kan geluids-/stankoverlast bezorgen Kost meer parkeerruimte
Neemt ruimte in beslag Veel verkeer Neemt ruimte in beslag Veel verkeer
Veel vervoersstromen Vraagt om parkeerplek Ruimtebeslag
1………………………….. 2………………………..… 3………………………….. 4………………………….. 5………………………….. 6………………………….. 7………………………….. 8…………………………... 9…………………………… 10………………………….
Pagina 30
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Verantwoording Alleen Havo/VWO
Pagina 31
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad H Recreatie De bewoners van je stad willen graag na het werk goed rusten. Ze willen dus zoveel mogelijk groen, ze willen water in de stad om te zwemmen en te varen. Ze willen zich kunnen vermaken! Welke keuzes maak je hier? In de kolom Keuzes staan per letter een aantal keuzes. Je mag hier kiezen wat je leuk vindt om in je stad te hebben aan recreatiemogelijkheden. In de kolom voor- en nadelen vindt je gevolgen van je keuze. Havo/VWO: In de kolom prijs staat de prijs van je keuze vermeldt. Als je keuze definitief is, dan vul je de prijs in in de keuze/prijskolom. Het totaal van je werkblad moet je ook invullen in je begroting op het werkblad J Begroting. Keuzes A 1 Park
Voordelen
Nadelen
Prijs
Recreatie binnen handbereik Bewoners kunnen in de stad er even tussenuit
A 2 Vijver
Trekt vogels aan Vijver kan ook voor extra activiteiten tijdens zomer of winter worden gebruikt (schaatsen…) Maakt park aantrekkelijker Trekt vogels aan Vijver kan ook voor extra activiteiten tijdens zomer of winter worden gebruikt (schaatsen) Recreatie binnen handbereik Bewoners kunnen in de stad er even tussenuit Goed wandelgebied Diverse diersoorten zullen in de omgeving van je stad gaan voorkomen Recreatie binnen handbereik Bomen helpen de lucht zuiveren Goed wandelgebied Diverse diersoorten zullen in de omgeving van je stad gaan voorkomen Recreatie binnen handbereik Je kunt er schapen laten lopen Goedkoper in onderhoud dan een bos of een park, omdat de natuur ruiger mag
Je kunt de plek van het park niet voor andere voorzieningen gebruiken Kost geld in onderhoud Ruimtebeslag Je kunt de plek van de vijver niet voor andere voorzieningen gebruiken Kost geld in onderhoud Ruimtebeslag Je kunt de plek van het park niet voor andere voorzieningen gebruiken Kost geld in onderhoud Ruimtebeslag
Per park 2000 SOP
Je kunt de plek van het bos niet voor andere voorzieningen gebruiken Kost geld in onderhoud Mensen nemen vaak de auto naar het bos, dus zorgt voor meer verkeersoverlast Ruimtebeslag
Per bos van 2500 ha 5000 SOP
Je kunt de plek van de heide niet voor andere voorzieningen gebruiken Kost geld in onderhoud Mensen nemen vaak de auto naar de heide, dus zorgt voor meer verkeersoverlast Je kunt last hebben van zandverstuivingen Ruimtebeslag
Per heide van 2500 ha 2000 SOP
A 3 Park en vijver
B 1 Bosgebied
B 2 Open heidegebied
Pagina 32
Per vijver 1000 SOP
Per eenheid 2750 SOP
Voor 50 schapen 750 SOP
Keuzes/prijs
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
C 1 Wandelpaden
C 2 Fietspaden
C 2 Wandel- en fietspaden
D1 Zwemvijver
D 2 Zwemvijver met zonneweides
E 1 Uitgebreid vaartenstelsel
Nodigt mensen uit tot recreatie in de stad Houdt je bewoners gezond Nodigt mensen uit tot recreatie in de stad Houdt je bewoners gezond Mensen zijn eerder geneigd om de auto te laten staan Nodigt mensen uit tot recreatie in de stad Houdt je bewoners gezond Mensen zijn eerder geneigd om de auto te laten staan In de zomermaanden trekt dit veel toeristen aan Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan In de zomermaanden trekt dit veel toeristen aan Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan Mensen kunnen naast zwemmen ook op andere manier recreëren In de zomermaanden trekt dit veel toeristen aan Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan Mensen kunnen naast zwemmen ook op andere manier recreëren Eventueel kan vervoer van goederen over het water plaatsvinden Je hebt extra mogelijkheden voor afvoer van teveel regenwater Je kunt ook voor landbouwgebied voor water zorgen
Neemt veel ruimte in beslag Kost veel geld in aanleg en onderhoud Neemt veel ruimte in beslag Kost veel geld in aanleg en onderhoud
Neemt veel ruimte in beslag Kost veel geld in aanleg en onderhoud
1000 SOP Zie ook blad A
3000 SOP
Neemt veel ruimte in beslag 200 m2 Kost veel geld in aanleg en onderhoud Je moet ook personeel aannemen voor de veiligheid van de zwemmers Neemt veel ruimte in 2 beslag 500 m Kost veel geld in aanleg en onderhoud Je moet ook personeel aannemen voor de veiligheid van de zwemmers
Per vijver 750 SOP
Neemt veel ruimte in beslag Kost veel geld in aanleg en onderhoud Je trekt mensen aan die niet in je stad wonen, maar wel gebruik maken van je “voorziening”
Vaartenstelsel 700 SOP
Pagina 33
Per vijver 750 SOP Per zonneweide 300 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
E 2 Beperkt vaartenstelsel
E 3 Bepaalde wijken met brede sloten tussen de huizenblokken
F1 Randmeer
In de zomermaanden trekt dit veel toeristen aan Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan Mensen kunnen naast zwemmen ook op andere manier recreëren Je hebt extra mogelijkheden voor afvoer van teveel regenwater Je hebt extra mogelijkheden voor afvoer van teveel regenwater Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan In de zomermaanden trekt dit veel toeristen aan Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan Mensen kunnen naast zwemmen ook op andere manier recreëren Eventueel kan vervoer van goederen over het water plaatsvinden Je hebt extra mogelijkheden voor afvoer van teveel regenwater
Neemt veel ruimte in beslag Kost veel geld in aanleg en onderhoud Je trekt mensen aan die niet in je stad wonen, maar wel gebruik maken van je “voorziening” Als het vaartenstelsel beperkt is heb je minder doorgaande vaarten en is vervoer en doorvaart niet te doen
800 SOP
Daar waar een sloot ligt kan niets gebouwd worden
Per blok 200 SOP
Neemt veel ruimte in beslag Trekt veel toeristen Je hebt kans dat provincie of omliggende gemeentes ook gebruik willen maken van je randmeer voor waterafvoer of andere maatregelen Kost geld om het aan te leggen en te onderhouden Badpersoneel nodig
Randmeer om de stad 7500 SOP
Pagina 34
.
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
F2Plassengebied
In de zomermaanden trekt dit veel toeristen aan Je bewoners hoeven niet ver te reizen voor watervertier In de winter ook te gebruiken als ijsbaan Mensen kunnen naast zwemmen ook op andere manier recreëren Eventueel kan vervoer van goederen over het water plaatsvinden Je hebt extra mogelijkheden voor afvoer van teveel regenwater
Neemt veel ruimte in beslag .Trekt veel toeristen Je hebt kans dat provincie of omliggende gemeentes ook gebruik willen maken van je randmeer voor waterafvoer of andere maatregelen Kost geld om het aan te leggen en te onderhouden Badpersoneel nodig
6000 SOP
G1 Sportcomplex met alle mogelijke sporten en zwembad
Je bewoners kunnen elke tak van sport beoefenen dicht bij huis Houdt je bewoners gezond Trekt ook mensen uit omliggende steden Mensen kunnen zwemmen en tennissen in de buurt
Kost veel geld in aanleg en onderhoud Kost veel geld om open te houden Veel personeel nodig Neemt ruimte in beslag
Voor het gehele complex 5000 SOP Voor personeel 700 SOP Voor geheel 1500 SOP Personeel 700 SOP Voor geheel 1000 SOP Voor geheel 750 SOP
G2 Zwembad en tennisbaan
G3 Sporthal
Mensen kunnen sporten in de buurt
H1Speelveld
Kinderen hebben ook wat te doen bij het buitenspelen Kinderen willen ook liever buitenspelen dan zonder speelveld Veilige plek om te spelen Naast spelen kunnen kinderen ook voetballen Kinderen willen ook liever buitenspelen dan zonder speelveld Veilige plek om te spelen
H2Speelveld en voetbalveldje
Kost veel geld in aanleg en onderhoud Kost veel geld om open te houden Veel personeel nodig Neemt ruimte in beslag Kost geld in aanleg en onderhoud Personeel nodig Neemt ruimte in beslag Kost geld in aanleg en onderhoud Neemt ruimte in beslag
Kost geld in aanleg en onderhoud Personeel nodig Neemt ruimte in beslag
Pagina 35
Voor geheel 800 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
H3 Speelveld, voetbalveld en skatebaan/halfpipe
I Recreatieve voorziening(-en) die jullie belangrijk vinden:
Naast spelen kunnen kinderen ook voetballen en skaten Kinderen willen ook liever buitenspelen dan zonder speelveld Veilige plek om te spelen Ook de wat oudere kinderen hebben een plek om te spelen
Kost geld in aanleg en onderhoud Personeel nodig Neemt ruimte in beslag
………………………….. ………………………….. …………………………. …………………………. …………………………. …………………………. Totaalprijs werkblad H
Pagina 36
Voor geheel 1000 SOP
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Verantwoording alleen Havo/VWO
Pagina 37
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad I Overheid Alvorens je een stad kunt bouwen, heb je eerst te maken met de Overheid. Er zijn wetten en regels die gelden voor elke gemeente. Maar het kan ook zijn dat er nog aparte regels per provincie gelden! Kijk maar eens wat je op dit blad allemaal tegenkomt. Streekplan Provincies maken streekplannen. Hoe wordt een gehele streek of provincie ingedeeld? Gemeenten moeten met de streekplannen rekening houden bij het maken van bestemmingsplannen. Opdracht Als je je stad wilt bouwen, dan moet je dus eerst een provincie kiezen waar je je stad zou willen bouwen. Kies op het volgende blad een provincie uit, maar let goed op dat je wel een provincie kiest die jouw stadsplannen goedkeurt! Eigenlijk maak je met deze keuze een selectie uit welk streekplan jou het meeste aanspreekt. Bestemmingsplan Gemeenten maken bestemmingsplannen. Deze zijn heel erg gedetailleerd en deze bestemmingsplannen zijn bindend. Wel mogen de inwoners van een stad inspraak hebben alvorens het bestemmingsplan definitief wordt goedgekeurd. Als je straks je tekening van je stad gaat maken, maak je eigenlijk een bestemmingsplan. Ruimtelijke ordening Nederland kent een Wet Ruimtelijke Ordening. Deze wet regelt hoe het Rijk, de provincies en gemeenten de ruimte moeten inrichten. De Ruimtelijke Ordening is in de loop der jaren vaak gewijzigd. Een van de punten kan zijn of je kiest voor een compacte stad of juist voor een gedecentraliseerde stad. Opdracht: Als je straks je tekening hebt gemaakt, omschrijf dan welke vorm jouw stad heeft.
Pagina 38
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Provincie Noord-Holland
Zuid-Holland
Kenmerken Noord-Holland kent naast grote steden ook veel lieflijke dorpjes. Er wordt veel waarde gehecht aan de natuurlijke omgeving en een nieuwe stad zal moeten passen binnen de sfeer van duinen en zee… Ter voorkoming van uitdroging van de uitgestrekte duin- en bosgebieden is watergebruik tot een minimum beperkt. Alternatieven voor vervuilende energie en industrie gebieden worden toegejuicht. Zuid-Holland is met zijn Randstadgebied eigenlijk al erg vol. Zuid-Holland zit niet te wachten op nog een stad erbij. Als het toch moet zal de stad zo klein en compact mogelijk moeten zijn.
Zeeland
Zeeland is een provincie met veel ruimte en weinig mensen. Ze zouden graag een superaantrekkende stad hebben om meer mensen in de provincie te krijgen. Werk, recreatie, wonen, alles moet perfect en voltallig aanwezig zijn. Daarnaast probeert Zeeland ook rekening te houden met de natuur en het milieu. Ze hebben de meeste zonuren per jaar en genoeg wind….
Brabant
Brabant zou graag een nieuw woongebied willen maken bij de Biesbos. Recreatie, wonen en werken moeten zoveel mogelijk samen gaan, zodat er zo min mogelijk forensisme is.
Limburg
Limburg kent een sterk stedelijk gebied in het uiterste zuiden en veel groen in andere delen van de provincie. Limburg wil graag veel nieuwe bewoners trekken en geeft je veel speelruimte op elk gebied.
Utrecht
Utrecht is een vrij stedelijke provincie met een zeer groen-politieke gemeenteraden. Ze zijn erg voor openbaar vervoer en milieubesparende maatregelen.
Overijssel
Overijssel wil eigen zo min mogelijk ruimte afsnoepen van het landschap. Een eventuele nieuwe stad moet dus zo compact mogelijk worden aangelegd.
Gelderland
Gelderland is een provincie met veel bosgebieden. Deze mogen niet worden aangetast. Hoogbouw is niet gewenst, er mag niet teveel water onttrokken worden van het grondwater om uitdroging van het bos te voorkomen.
Flevoland
Flevoland is een open provincie met veel recreatiemogelijkheden. De provincie heeft recreatie in een hoog vaandel staan.
Drenthe
Drenthe is een provincie met veel heidegebied. De stad moet aansluiten op het heide gebied. Hoogbouw is dus niet gewenst.
Groningen
Groningen hecht erg aan het landschappelijk karakter. Bij een stad moet dus veel groen aanwezig zijn. Er mag geen duidelijke scheidingslijn zijn tussen stad en groen.
Friesland
Friesland is vol water. Bij een nieuwe stad moet dus rekening worden gehouden met het water. Het moet schoon blijven en er moet zo min mogelijk water onnodig gebruikt worden.
Welke provinicie past het best bij jou plannen? …………………………………………………………………………………………………. Welke vorm heeft jouw stad? Mijn stad is een ………………………………………… stad
Pagina 39
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad J Begroting DIT BLAD IS ALLEEN VOOR HAVO EN VWO LEERLINGEN Spannend, zijn de door jou gemaakte keuzes wel betaalbaar? Heb je niet meer uitgegeven dan je hebt? Neem in de kolom totaaluitgaven van elk werkblad het totaalbedrag van je werkblad over. Het totaalbedrag van dit werkblad J mag niet hoger dan 4.000.000 SOP komen.
Kom je wel hoger uit, dan moet je kijken of je op een van je werkbladen een andere keuze moet maken, waarmee je je totaaluitgaven kunt verkleinen.
Werkblad
Totaal uitgaven A B C D E H
Totaalprijs werkblad J
Klopt je begroting?!
Pagina 40
Totaal inkomsten
Saldo
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Het maken van je tekening Je hebt nu bepaald wat je allemaal in je stad wilt bouwen, plaatsen, maken. Je hebt gezien wat het allemaal kost. Je weet waar je rekening mee moet houden als je een bepaalde politieke partij hebt die de gemeenteraad vult. Je weet welke eisen de Overheid allemaal stelt voor je je stad mag bouwen. Nu wordt het tijd dat je je stad ook werkelijk gaat vormgeven. Dit doe je door alle elementen die je in je werkbladen hebt gekozen een plek te geven op het grote tekenvel. Denk erom dat je niet een grote fabriek naast een woonwijk zet, of dat er een trein dwars door een rij huizen heen kan rijden. De indeling van je stad moet natuurlijk wel kloppen met de werkelijkheid. Eisen aan je tekening: Alle door jou gekozen elementen per werkblad komen op je tekening voor. Je zorgt ervoor dat uit je tekening duidelijk blijkt wat nu waar staat. Dat doe je dus door verschillende vormen, kleuren en figuren te gebruiken. Houdt bij het kleuren rekening met het kleurenlijstje van pagina 5. . Uiteraard zorg je daarnaast voor een duidelijke legenda, gemaakt op het blad achterin je werkboek of een apart A4-tje. We kunnen dan goed zien welke kleur, vorm of figuur wat betekend. De verhoudingen moeten kloppen. Een 10 woonlagen hoge en 30 woningen brede flat neemt een ander ruimtevlak in dan een eengezinswoning. Een industriegebied heeft ook een andere vorm dan een woonboulevard! Rechte lijnen zijn ook recht, maak gebruik van een liniaal, of geodriehoek. Rond is rond, pak een passer Maak je vormen eerst in potlood, zo kun je foutjes nog wegwerken Op je werkblad teken je de Noord-Zuid richting in, hoe doe je dat ook alweer?! Denk erom dat je 100.000 inwoners moet herbergen, die moeten dus passen in de woningen die jij bouwt! Je hebt verder alle ruimte om te knippen, plakken, tekenen, knutselen, hoe origineler je stad er uit ziet, hoe groter de kans is op een goede beoordeling.
Pagina 41
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Stap 6 Evaluatie Hoe is het groepswerk verlopen
Wat waren onze afspraken
Heeft iedereen evenveel bijgedragen
Was de opdracht duidelijk
Had ik tijd genoeg
Wat ging minder goed
Opmerkingen
Pagina 42
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Stap 7 Beoordeling door de docent Op tijd ingeleverd Inleverdatum…………………………. Evaluatie opmerkingen
Samenwerking
Materiaal gebruik
Legenda
Opmerkingen
Cijfer
T
HV
VWO
Pagina 43
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Werkblad
Inhoud
Uitvoering
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
Overige opmerkingen
Overige opmerkingen
Pagina 44
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Legenda
Pagina 45
Aardrijkskunde Behorende bij Wereldwijs hoofdstuk 9 Veenlanden college 2008 ©ys
Pagina 46