Op zoek naar Th Braskamp
Tentoonstelling ter gelegenheid van het vijfenvijftigste, door Th Braskamp ondertekende, opgespoorde kunstwerk 17 januari 2009 Galerie Wit, Wageningen
E.W. Brascamp
Tentoonstelling van het werk van Th Braskamp Wageningen, Galerie Wit, 17 januari 2009 In februari 2008 stuurde de heer J. van Sluis uit Franeker me een mailtje dat hij in het bezit is van een “Vaas met klaprozen” geschilderd door Th Braskamp. Dit was het vijftigste schilderij waar ik tegen aan liep en het getal vijftig was aanleiding na te gaan denken over een tentoonstelling. Dit is nu gerealiseerd door de bereidwilligheid van Riekje en Nico van Breemen (http://www.galeriewit.nl/) om hun galerie voor een weekend af te staan. Inmiddels zijn er 55 kunstwerken opgespoord. Het eerst contact over een schilderij is al bijna 30 jaar oud. In 1980 werd ik gebeld door iemand uit Groningen die van een ThBraskamp-eigenaar uit Deventer (de helderziende C. Heiligers) het verzoek had gekregen te zoeken naar de antecedenten van de schilder. Hij zocht in de buurt van Amersfoort omdat “Tussen Amersfoort en Leusden bij Bavoort” daar geschilderd zou zijn. Wij woonden toen in Driebergen, de reden waarom ik erover werd gebeld. Hoewel ik door mijn stambomerij al heel veel Braskamps “kende”, heb ik toen toch allerlei losse eindjes nagespeurd, zonder iets te vinden. Pas in 1988 ben ik in Deventer gaan kijken en dat was de start van het verzamelen. Schilderij 2 kwam in beeld doordat de eigenaar via een radioprogramma in 1992 naar de antecedenten van de schilder vroeg en een kennis dat hoorde en me erop wees. Schilderij 3 en 4 waren het resultaat van een advertentie die mijn dochter in 1993 als sinterklaascadeau in de Telegraaf plaatste. Schilderij 5 verscheen doordat een kennis het toevallig in 1997 in een catalogus zag staan van Venduhuis Van den Hende in Groningen. Pas in 2000 kwam er echt schot in doordat de familie Stamhuis uit Canada mij op het spoor kwam. Zij emigreerden in 1951 naar Canada,
Th Braskamp schilderde in de dertiger jaren van de vorige eeuw Navolger van de Hollandse school De oudste datering van een schilderij is 1925. Het was eigendom van de helderziende C. Heiligers in Deventer, die desalniettemin de schilder niet kon opsporen. Dat was in 1980. Een kennis van hem ging op zoek rond Amersfoort waar het geschilderd zou zijn. We woonden toen in Driebergen en dat leidde tot het eerste schilderij in de verzameling. Dit als oudste gedateerde schilderij is toevallig ook het eerste dat ik op het spoor kwam; Pas in 1988 ging ik er achteraan. Nu is het uit het zicht verdwenen. Het één na oudst gedateerde schilderij is van 1931 en de volgende twee van 1933. Die hangen alle drie op de tentoonstelling: “Zicht op het IJ”, “Boerenschuur aan ’t Gein” en “Roeiers op een rivier”.
De verzameling is maar langzaam op gang gekomen. Na 10 jaar, in 1998, waren er 7 schilderijen opgespoord. In 2000 kwamen de 6 schilderijen van de familie Stamhuis in Canada. Vanaf 2003 kwam het internet echt goed op gang. In 2008 staat de teller op 55.
Th Braskamp en Johan Barthold (Jan) Jongkind (18191891)
Loosdrechtse plassen; plas met waterlelies en bootje, soms molen.
“Boerenschuur aan ‘t Gein” van de heer en mevrouw Boers is volgens de eigenaren op dezelfde plek geschilderd als een eerder schilderij van Jongkind. Ze hebben dat schilderij gezien bij een schilder in Bennekom maar de schilder woont daar niet meer. Jammergenoeg is er geen afbeelding van het Jongkindschilderij, maar de hieronder afgebeelde tekening van Jongkind heeft eenzelfde opzet.
Th Braskamp heeft diverse bootje-slootje-schilderijen gemaakt. Op de website staan ook diverse voorbeelden van dat soort voorstellingen van andere schilders. Het ontwerp is steeds hetzelfde. In het midden water met waterlelies, een soms lage horizon, meestal met een molen, links en rechts riet, meestal een bootje. Eén van de schilderijen is geveild onder de naam “Loosdrechtse Plas” (de eerste hieronder). Misschien is het dat inderdaad wel.
Bron: prentbriefkaart ter gelegenheid van de Jongkindtentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag, 11 oktober 2003 t/m 18 januari 2004.
De schilderijen zijn respectievelijk getiteld: “Loosdrechtse plas” (Veilinghuis Van Spengen, Hilversum, 1990), “Plas met bootje” (idem, 1998), “Plas met bootje en molen” (Veilinggebouw Apeldoorn, 2003), “Plas met bootje en rietschoven” (Utrecht, 1935, nu Canada) en “Visser in bootje” (Veilinghuis De Zwaan, Amsterdam, 2005). Het rechterschilderij dook in 2003 op Marktplaats op (onduidelijk ondertekend met misschien v d Sanden). Het lijkt er op.
Colofon Dit boekje is uitgegeven ter gelegenheid van de tentoonstelling van schilderijen van Th Braskamp op 17 januari 2009 in Wageningen. Alle kunstwerken van Th Braskamp staan op internet: http://www.brascamp.nl/thbraskamp/. Pim Brascamp, Bosweg 12, 6704 AM Wageningen.
De tentoonstelling is tot stand gekomen door medewerking van de heer en mevrouw J.R. Boers, de heer Kasper Booij, de heer Pim Braat, mevrouw L.W. Coster-Plugge, de heer en mevrouw T. Heins, de heer en mevrouw P. Hin, mevrouw K. Lamein, mevrouw Narda Niemann, de heer N. Overbeeke, de heer en mevrouw A. Ozinga, de heer J.S. Plugge, de heer en mevrouw B. Prins, de heer mevrouw W.F. Roelofzen, de heer en mevrouw J. van Sluis, de heer D. Stelwagen, de heer A. Taal, de heer C.G. Tegelberg, de heer en mevrouw W. van der Vliet en de heer J.W.E. de Vries en natuurlijk dankzij Nico en Riekje van Breemen-Wit.
met vijf schilderijen en een pentekening. Daarna ging het steeds harder, door internet. Zowel doordat eigenaren mij traceerden (door de internetsite over Th Braskamp) danwel doordat iemand anders of ikzelf een schilderij tegenkwam op Martktplaats of eBay en soortgelijke internetmarkten.
De stand van zaken met betrekking tot de kunstwerken is als momenteel volgt: Totaal Tentoonstelling Eigendom van mijzelf 12 12 Verder aanwezig op de tentoonstelling 17 17 Buitenland 12 Uit het oog verloren 9 Overigens niet aanwezig op de 5 tentoonstelling Totaal 55 Soortgelijke schilderijen, andere 2 2 handtekening Totaal 31
De titel van dit boekje is “Op zoek naar Th Braskamp”. Wie gaat er achter deze handtekening schuil? Doordat er uitgebreid stamboomonderzoek heeft plaatsgevonden naar de familienamen Brascamp, Braskamp en Klein Braskamp is vrijwel 100% zeker dat een schilder van die naam niet heeft bestaan. Hoe zit het dan wel? Misschien zijn de schilderijen het product van diverse schilders die werkzaam waren in schilderijenfabriek. Wie zal het zeggen. Misschien geeft de tentoonstelling meer inzicht.
De Stamhuisschilderijen in Canada
De schilder Barend van Dipten
Hermannus (Harry) Stamhuis, geboren in 1930 in Utrecht, emigreerde met zijn ouders in 1951 naar Canada. Naar zijn zeggen kwam er midden dertiger jaren af en toe iemand met een auto naar huize Stamhuis om schilderijen te verkopen. Volgens Harry (toen 4 à 6 jaar oud) betrof het de schilder zelf.
Barend van Dipten is geboren in Rotterdam op 31-12-1891. Hij was decoratieschilder en later kunstschilder. Hij woonde ondermeer in Rotterdam, Boskoop, Hillegersberg, Antwerpen en opnieuw Rotterdam. Hij heeft ook in Berlijn gewerkt. Barend van Dipten is overleden in 1962.
De schilderijen bevinden zich in Canada bij Harry en zus Truus (de laatste: “Twee oceaanschepen aan de kade”).
Barend van Dipten schilderde soortelijke schilderijen als Th Braskamp. Het middelste schilderij hierboven is van hem. Het schilderij links en de pasteltekening (rechts) zijn van Th Braskamp. Deze pasteltekening is, opvallend genoeg, afkomstig van de dochter van Barend van Dipten. Evenals Th Braskamp schilderde Van Dipten havengezichten. Hieronder is een voorbeeld te zien.
Witte boerderij met kippen
Havengezichten
Een geliefd onderwerp voor Th Braskamp maar ook voor andere schilders. Er zijn vijf schilderijen van Th Braskamp bekend met dat onderwerp en bovendien drie van andere schilders (van één heb ik nog geen plaatje, gesigneerd met Delcour).
De havengezichten van Th Braskamp zijn gezichten vanaf het IJ op de stad, met het Centraal Station. Het duidelijkste is dat wanneer de Koepelkerk (de voormalige Lutherse Kerk) op de Singel er bijop staat. Dat is het mooist te zien op “Zicht op het IJ” en op één van de Canadese schilderijen.
Bron Beeldbank Stadsarchief Amsterdam
De bovenste vijf schilderijen zijn van Th Braskamp: Rommelmarkt Martinehal Groningen (1999); Utrecht, 1935, nu Canada; Indonesië (2005); Utrecht (ca 1965), Antiekzaak Harderwijk (2003). De andere twee zijn van onbekende schilders, in de zin dat de handtekening niet is ontcijferd.