Op zoek naar sporen van God Missienieuwsbrief CMBR - februari 2014

Op zoek naar sporen van God – Missienieuwsbrief CMBR - februari 2014 Redactioneel Afgelopen najaar volgde ik een online cursus economie en katholiek sociaal denken. Tot mijn ontstemming bleek de cursus vooral uit te dragen dat economie alleen echt kan gedijen als de markt vrij gelaten wordt. Ik heb de cursus afgemaakt, al was het alleen maar om eens ‘van binnenuit’ te begrijpen hoe men kan denken dat de vrije markt kan leiden tot meer welvaart en geluk voor allen. Wat was ik blij dat juist in die tijd de apostolische exhortatie Evangelii Gaudium van paus Franciscus uitkwam! In niet mis te verstane woorden bekritiseert hij de ideologie – want dat is het – van de vrije markt. Zo schrijft hij: “Evenals het gebod ‘gij zult niet doden’ een duidelijke grens stelt om de waarde van het menselijk leven te verzekeren, moeten wij vandaag ‘nee’ tegen een economie van uitsluiting en ongelijkheid zeggen. Deze economie doodt.” (§ 53). En in de daarop volgende paragraaf: “In dit verband verdedigen sommigen nog de ‘trickle-down-theorieën’, die veronderstellen dat iedere economische groei, begunstigd door de vrije markt, op zich erin slaagt een grotere gelijkheid en sociale integratie in de wereld te bewerkstelligen. Deze mening, die door de feiten nooit is bevestigd, brengt een grof en naïef vertrouwen tot uitdrukking in de goedheid van degenen die de economische macht hebben, en in de gesacraliseerde mechanismen van het heersende economische systeem. In de tussentijd blijven de uitgeslotenen wachten.” De kritiek vanuit neoliberale hoek liet niet lang op zich wachten. Ook conservatieve katholieke intellectuelen reageerden onmiddellijk als door een wesp gestoken. Hun verwijt komt er vooral op neer dat de paus naïef zou zijn en dat hij zijn uitspraken niet onderbouwt met feiten. Want, zo schreef o.a. Marian Tupy van het Cato Institute (een in Washington D.C. gebaseerde denktank) “het kapitalisme slaagt er in vergelijking met andere systemen goed in om mensen uit armoede te tillen” en statistieken bewijzen die stelling volgens hem. Laatst las ik dat de rijkste 1% van de wereldbevolking iets minder bezit dan de rest bij elkaar. Voor mij is het klaar als een klontje dat de ‘onzichtbare hand’ van de vrije markt niet wordt geleid door compassie, maar door hebzucht. Dat is de kern van de kritiek van niet alleen paus Franciscus, maar ook al zijn voorgangers sinds de eerste sociale encycliek Rerum Novarum (1891). Op 24 januari werd het nieuws bekend dat paus Franciscus begonnen is aan zijn eerste encycliek. Het zal gaan over het milieu. Ik vraag me nu al af hoe de ontkenners van klimaatverandering daarop zullen reageren. Gerard Moorman

Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

1

Artikelen We staan op een kruispunt voor vrouwen in de kerk door Joan Chittister o.s.b. De 20e-eeuwse jezuïet en filosoof Pierre Teilhard de Chardin heeft ooit geschreven: ‘De enige taak die het waard is om moeite voor te doen, is het bouwen aan onze toekomst.’ Wat mij betreft is nu de vraag hoe we kunnen bouwen aan de nieuwe toekomst voor vrouwen van over de hele wereld via het wereldwijde bereik van de kerk. Elk tijdperk dat voorbij gaat, is een teken van een nieuw tijdperk dat begint. Dit is een kruispunt in de geschiedenis. Het is het moment waarop de geschiedenis vrouwen heeft ontdekt. Feminisme gaat niet over vrouwelijkheid, of over vrouwelijk chauvinisme. En het gaat al helemaal niet over vrouwen die willen doen alsof ze man zijn. Feminisme gaat over ieder mens de kans geven om helemaal als volwassen mens te functioneren. Het gaat over het zichtbaar maken van wat de andere helft van de mensheid belangrijk vindt, van haar inzichten, van haar wijsheid. Aangezien het tweeduizend jaar geleden is dat Jezus hiervoor de aanzetten heeft gegeven, kan niemand serieus beweren dat we te snel willen. Studie over de vrouw Paus Franciscus, die duidelijk gevoelig is voor dit thema, heeft zelf het plan opgevat om een studie naar vrouwen te laten doen. De geloofwaardigheid van het antwoord van de kerk op het vraagstuk van de positie van vrouwen, zal afhangen van drie specifieke punten: de kijk op moederschap, op menselijk handelen, en op armoede. Een eerste bedenking komt voort uit de vragenlijst over het gezinsleven, die het Vaticaan in oktober heeft rondgestuurd. Er zijn 39 aandachtspunten genoemd. Wat daar niet bij staat is de rol van vrouwen in kerk en samenleving. Hoe belangrijk vindt men de rol en de rechten van vrouwen, zelfs al bij het vormgeven aan het gezin? Een tweede bedenking zit in de nadruk die steeds gelegd wordt op het moederschap. Waarom wordt een vrouw bepaald door het moederschap, of ze nu moeder is of niet, terwijl een man zelden of nooit wordt bepaald door het vaderschap, maar veel eerder door zijn werk, zijn talent, zijn leiderschap, zijn heldendom? Daar komt nog bij dat het moederschap op zijn best twintig jaar van het leven van een vrouw in beslag neemt. De meeste vrouwen in deze tijd leven nog minstens 35 tot 40 jaar nadat het jongste kind uit huis is gegaan. Wat is haar rol dan nog? Wat doet ze met haar persoonlijke talenten, met haar inzichten, met haar gaven, die volgens hen zijn gegeven voor het welzijn van de wereld? En hoe maakt de wereld het verlies goed van zoveel ervaring, intelligentie en wijsheid van de andere helft van de mensheid, als er van vrouwen niet wordt verwacht, niet wordt gewenst, dat ze meedoen met de vormgeving van die wereld? Zonder de inbreng van vrouwen ziet de mensheid maar met één oog, hoort zij maar met één oor en denkt ze met de helft van het menselijke brein. En lees de kranten er maar op na: dat is te zien.


2

Wie gaan deze theologie vorm geven In zijn beroemde interview met het Jezuïtische tijdschrift Civiltà Cattolica, dat in september de wereld over ging, zei paus Franciscus: ‘We moeten harder ons best doen om een diepe theologie van de vrouw te ontwikkelen. Alleen als we die stap zetten zal het mogelijk zijn om beter te reflecteren op hun functie in de kerk.’ Prima, maar de vraag is wie die studie gaat doen? Dezelfde klerikale, patriarchale types, die dat al tweeduizend jaar doen? De kerk behandelt vrouwen nooit als volledig onafhankelijke volwassen mensen, laat staan als volledig gedoopte leerlingen van Jezus. En dat terwijl er een hele stoet aan vrouwelijke heiligen is. En dat terwijl de meeste zorginstellingen van de kerk het werk van vrouwen zijn. De belangrijkste vraag zal zijn op welke antropologie, theologie, wetenschap men de ideeën over vrouwen dit keer zal baseren. Welke feministische schrijvers, feministische onderzoekers, feministische filosofen, welke wetenschappers, theologen en canonisten, vrouwen en mannen, zullen deze theologie in deze tijd vorm geven? Wordt het weer een rondje van ‘mannen doen dit’ en ‘vrouwen doen dat’, een duale antropologie die vrouwen alleen als zorggevers ziet en mannen alleen als bouwers aan de wereld? Een antropologie die onze gemeenschappelijke menselijkheid ontkent, die geheel voorbijgaat aan onze gemeenschappelijke menselijke natuur? Armoede Godsdiensten zijn allemaal gebruikt om de onderdrukking, de dienstbaarheid en de onzichtbaarheid van vrouwen eeuw na eeuw te rechtvaardigen. Ook het katholicisme en het christendom. De gevolgen daarvan zijn zichtbaar: van alle analfabeten is tweederde vrouw; van alle mensen die honger lijden, is tweederde vrouw; van de armsten der armen is tweederde vrouw. Dat is geen toeval, dat is beleid. Er is blijkbaar beslist dat vrouwen minder waard zijn. In de naam van God. Paus Franciscus heeft de harten van de mensen gewonnen door nederig, eenvoudig en pastoraal op te treden. Net als Jezus is hij een man van de armen. Toch kan niemand echt opkomen voor de armen als hij niet opkomt voor de gelijkheid van vrouwen. Dan kan het niet zo zijn dat vrouwelijke religieuzen, die opkomen voor vrouwen, vanuit het evangelie en ten bate van de kerk, beschuldigd worden van ketterij. Wat er in de nabije toekomst zal gebeuren aan de positie van vrouwen, zal bepalen hoe de geschiedenis zal terugkijken op dit pontificaat en op de kerk in deze tijd. Paus Johannes Paulus II zei in 1998: ‘Het genie van vrouwen moet eens te meer een vitale kracht zijn van de kerk van het komende millennium, net als het was in de eerste gemeenschappen van Christus' leerlingen.’ We zijn nu vijftien jaar later. Hoe lang moeten we nog wachten? Bron: National Catholic Reporter, 11/12/2013; vertaald en ingekort door TB) Wat is het ‘onmogelijke’? Dat is bevrijding. Mensen vrij maken van de demonen van angst, eenzaamheid, haat en egoïsme die hen geketend houden. Mensen vrij maken, zodat zij ook in staat zijn te beminnen, helen en anderen te bevrijden. Maar om dat te doen, moet je je weg gaan in armoede en het leven van God ervaren dat stroomt in je eigen vlees. - Jean Vanier


3

Monniken en monialen in de interreligieuze dialoog door Notker Wolf OSB Al tientallen jaren zijn benedictijnse monniken betrokken bij dialoog met Zenmonniken. Voor de Duitse abt Notker Wolf OSB is het echter duidelijk dat ook de dialoog met moslims moet worden gezocht, ook al kent deze godsdienst geen monastiek leven. De ervaringen die zijn opgedaan met sji'itische geestelijken en theologen, hebben hem duidelijk gemaakt dat het vooral om vriendschap gaat en uiteindelijk om een dialoog van heel de mens, een dialoog van het hart. En het gaat ook om een diepe spiritualiteit, die tot uitdrukking komt als aan alle mensen dezelfde liefde betuigd wordt. Dat is het beste getuigenis dat je van Christus kunt afleggen. In het najaar van 2012 bezocht een internationale groep van tien monniken en monialen van de benedictijnse traditie de sji'itische universiteitsstad Qum in Iran. Ze waren te gast bij het Internationale Instituut voor Islamitische Studies. Het programma bestond niet alleen uit studiebijeenkomsten over het thema, maar ook uit gezamenlijke maaltijden en het bijwonen van elkaars gebedsdiensten. Het was een rijke uitwisseling, die onze vriendschap verdiepte. Bijzonder was het moment dat onze vrienden ons na een gebed in de Fatimamoskee uitnodigden in het restaurant van de moskee. Dat lijkt een klein gebaar, maar voor ons als benedictijnen, die de gastvrijheid zo hoog in het vaandel hebben staan, is dat wel degelijk van betekenis. Een jaar eerder, in september 2011, vond een uitwisselingsbezoek plaats van een groep sji'itische theologen aan San Anselmo in Rome, het centrale studie- en ontmoetingsoord van Benedictijnen uit de hele wereld. Aan het eind van de ontmoeting stelden we vast dat we beter kunnen spreken over ‘interreligieuze vriendschap’ dan over ‘interreligieuze dialoog’. Want hierdoor komt het menselijke aspect beter naar voren, terwijl verschillen er mogen zijn en we ons geen utopisch doel voor ogen stellen. In plaats daarvan gaat het erom elkaar te leren waarderen en met elkaar het leven te delen. Dialoog van het hart Je kunt je de vraag stellen waarom de Benedictijnen zich inzetten voor een dialoog die zo moeilijk ligt. Wat is het nut ervan, wat wil men bereiken? Zoals ik net zei, is mijn antwoord dat wij vrienden willen worden. Bekend is het voorbeeld van de Trappisten van Tibhirine (Algerije), waarover de prachtige film ‘Des Hommes et des Dieux’ is gemaakt. De moslimbevolking van het dorp had hen, ondanks alle politieke problemen, gevraagd bij hen te blijven. In 1997 werden zeven van hen ontvoerd en vermoord. Daarvoor waren ook al islamitische sjeiks vermoord, niet zozeer om religieuze, dan wel om politieke redenen. Zowel de sjeiks als de monniken stonden in de weg van de politieke belangen van enkelen. Geïnspireerd door het voorbeeld van de monniken hebben Trappistinnen uit het klooster van Valserena in Italië een klein klooster gesticht in Syrië. De zusters delen tot op de dag van vandaag het lijden van de bevolking. Dialoog betekent voor ons op de eerste plaats het leven delen van de andere: de vreugde, de nood, het verdriet, maar ook de hoop. Ook als we een ander geloof aanhangen, kunnen wij Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

4

heel goed elkaar respecteren en beminnen. Het gaat om het leven delen met elkaar. Een theologische, theoretische dialoog is daar een deel van, maar slechts een klein deel. Geloof is veel groter dan de theologie en omvat de gehele levenswerkelijkheid. Wat nodig is, is – om het zo te zeggen – een dialoog van de gehele mens. Een voorbeeldje. Onlangs kwamen in Wenen heel verschillende muzikanten samen om een concert te geven: de opperrabbijn van Wenen Cahim Eisenberg zong, de Lutherse bisschop Michael Bünker zat aan het slagwerk, de Altenburger Sängerknaben vormden het koor, ikzelf speelde dwarsfluit. De muziek schiep een eenheid over alle grenzen heen. Het was een dialoog van het hart. Ook al vindt er geen verbale uitwisseling plaats, toch is er een echte uitwisseling. De non-verbale dimensie speelt ook bij een verbale dialoog een beslissende rol. Dialoog of missie? Hoe moeten we missie verstaan binnen een context van interreligieuze uitwisselingen? Want velen denken nog steeds dat het doel van missie de bekering is van andersgelovigen tot het christelijke geloof. Paus Franciscus heeft in een interview met Eugenio Scalfari, de chefredakteur van ‘La Repubblica’, op karakteristieke manier het volgende gezegd: “Proselitisme is oliedom, het heeft totaal geen zin. Het gaat erom elkaar te leren kennen, naar elkaar te luisteren … Ieder van ons heeft een eigen visie op het goede en kwade. We moeten de andere ertoe bewegen daarheen te bewegen wat hij als het goede heeft erkend… Alleen dat zou al genoeg zijn om de wereld een betere plek te maken…De liefde tot de ander, die onze Heer ons verkondigt, is geen proselitisme, maar liefde. Liefde tot de naaste, een zuurdesem dat ook het algemeen belang dient.” Het geloof is een geschenk van Gods genade. Het is aan ons om als navolgers van Christus een goede voedingsbodem voor te bereiden voor de genade, door verkondiging en door een geloofwaardig getuigenis van onbaatzuchtige liefde, zelfs tot aan een liefde voor onze vijanden. Als missie zo wordt verstaan, leidt de ontmoeting met andersgelovigen allereerst tot de bekering van onszelf. Daarmee worden we echter vrij om getuigen te zijn van een echte liefde. Onze partners in de dialoog verwachten van ons niet dat wij ons geloof wegmoffelen. Integendeel, zij verlangen er juist naar om bewuste christenen te ontmoeten. Tot tweemaal toe hebben Zen-monniken me eens gevraagd waarom christelijke monniken zulke blije mensen zijn. Nu weet ik niet of dat echt klopt. Maar mijn antwoord was: “Omdat wij in een God geloven, in wie wij ons geborgen weten, die ons bemint en ons ertoe brengt ook andere mensen zo te beminnen.” Gastvrijheid was de heilige Benedictus bijzonder dierbaar. Hij drukte zijn monniken op het hart om “alle vreemdelingen die aankomen op te nemen alsof zij Christus zelf zijn, want Hij zal ooit zeggen: ‘Ik was een vreemdeling en jullie hebben me opgenomen.’ (Mt 25,35) Het gaat hier om een fundamentele openheid voor gastvrijheid, zonder sociale, politieke of religieuze vooroordelen. Maar kan ik in een andersgelovige ‘Christus vereren’. Hij of zij is net zoals ik door God geschapen en door dezelfde liefde van Christus omvat als ik, als christelijke gelovige. Waarom zouden we grenzen stelen aan de liefde van Christus? Uiteindelijk gaat het om een geheim dat we niet moeten proberen te bevatten. Het is aan ons om aan allen dezelfde liefde te bewijzen. Dat is het beste getuigenis dat we kunnen afleggen van Christus. Ook van de anderen die deze achtergrond niet hebben een gastvrijheid die ons tot bescheidenheid noopt en ons tot elkaar voert. Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

5

Boven de poorten van veel Benedictijnse kloosters staat het woord ‘Pax’ geschreven. De ‘Pax Benedictina’ is spreekwoordelijk. Op die manier willen wij Benedictijnen iets bijdragen aan een vreedzamer samenleven van mensen, die in vriendschap verbonden zijn. Bron: Forum Weltkirche 3/1/2014 – ingekorte versie Er bestaat een ferment van heiligheid, dat de wereld heimelijk draagt. (…) Het is verbazingwekkend, dat de nederigheid en goedheid van enkelen een tegenwicht zouden kunnen vormen tegen de ruwe en egoïstische trots van degenen die de boekhoudboeken van het bestaan ten gunste van zichzelf ondertekenen. Het schijnt dat van hen en alleen van hen die levenwekkende en zachte adem uitgaat, die de kracht geeft om leven te kiezen. – Emmanuel Levinas (Frans-joodse filosoof, 1906-1995)

Moeder voor een dag Elma van den Nouland, bij veel religieuzen in Nederland bekend als medewerkster van de Stichting Religieuzen Tegen Vrouwenhandel (SRTV), heeft eindelijk de pen ter hand genomen om haar ervaringen als missiezuster in Ethiopië te beschrijven. Ze blijkt een begenadigd schrijfster. De dertig korte verhalen in de bundel schetsen een ontroerend beeld van zowel de armoede als de kracht en waardigheid van de mensen die Elma op het verarmde platteland leerde kennen. Uit elk verhaal spreekt de ervaring van missionarissen: je komt rijker terug dan je bent weggegaan. Een voorproefje… In Addis Abeba, de hoofdstad van Ethiopië, woont ook een groep vrouwen van ambassadeurs. Deze groep organiseert allerlei activiteiten waarbij geld wordt ingezameld voor verschillende goede doelen. Vanwege mijn contacten met de Nederlandse ambassade mag ik een voorstel indienen. Omdat we juist bezig zijn om de ‘waslijn’ te introduceren in de dorpen, lijkt me dat een goed project. In de dorpen wordt de schone was meestal op de zanderige grond of op de ‘vol-met-beestjes-zittende-heg’ te drogen. Niet erg hygiënisch! Onze communityworker heeft de locale vrouwengroepen ervan overtuigd dat was drogen aan een lijn echt veel beter is. Maar daarvoor heb je ook waslijn nodig en dat hebben de vrouwen gevraagd. Met de ‘subsidie’ van de ambassadeursvrouwen hebben we het touw in het groot ingekocht en per meter weer doorverkocht aan de dorpsvrouwen. Tegen een sterk gereduceerde prijs, dat wel, want het is beter als je er wat voor over moet hebben. Die echt té arm zijn om zich een waslijn te kunnen permitteren hebben er een cadeau gekregen in hun ‘kerstpakket’. Op een dag is het zover: de dames uit Addis Abeba komen kennis maken met de vrouwen in ons dorp Harerti Challeba. Zoals gebruikelijk zitten de vrouwen onder de grote boom midden in het dorp. Met een paar auto’s worden de dames uit Addis Abeba gebracht. Ze komen uit Europa, Azië en verschillende andere Afrikaanse landen. Hoewel sommigen van hen al vier jaar in Ethiopië wonen, zijn ze nog nooit buiten Addis Abeba geweest. En in contact met de lokale bevolking (behalve hun eigen personeel), komen ze eigenlijk nooit. Ik weet niet wie meer hun ogen uit kijken: de dames van de ambassadeurs of de vrouwen uit het dorp. Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

6

Het heeft iets heels komisch. Sommige dames dragen strakke witte broeken en hoge hakken. Ze hebben de grootste moeite om onder de boom te gaan zitten. Als we een wandeling door het dorp maken is een oudere vrouw bezig haar erf aan te vegen. We stoppen er. Deze vrouw is weduwe. Ze heeft weinig inkomsten en weinig huisraad. Spontaan nodigt zij de groep vrouwen uit in haar huis. Voor iedereen wordt een zitplaats gecreëerd: op wat zakken graan of op een wiebelig krukje… De vrouw heet de groep van harte welkom. Zij vertelt vol trots dat de groep geluk heeft dat zij thuis is. Waren zij een jaar eerder gekomen, dan was zij waarschijnlijk niet thuis geweest, zegt ze. Er was toen nog geen waterpomp in het dorp. En elke dag moest ze wel tien kilometer lopen om water te halen. De vrouw straalt helemaal als zij over de ontwikkelingen in haar dorp vertelt. Inmiddels heeft ze ook geregeld dat er bij de buren wat kroezen geleend zijn om tella, haar zelf gemaakte bier, te serveren. Ik weet, dat het eigenlijk bedoeld was om komende maandag op de markt te verkopen. Maar ja, je krijgt niet elke dag bezoek van voorname dames uit Addis Abeba. Aarzelend pakken de vrouwen de kroezen aan en proeven voorzichtig van de tella. Bij het afscheid spreekt de vrouw een gebed uit. ‘God, zegen deze vrouwen uit Addis Abeba’, zegt ze. ‘Zorg voor een goede reis en breng hen veilig thuis. Geef hen alles wat ze nodig hebben…!’ De internationale groep stapt weer in de dure ambassadeauto’s met airco. Ik kan zien dat deze dames diep onder de indruk zijn van alles wat zij gezien, gehoord en geproefd hebben. Vooral het gebed van de arme weduwe blijkt diepe indruk te hebben gemaakt. Hoe kan iemand die niets heeft zo’n gebed uitspreken voor hen die alles hebben…? De gastvrijheid, de eenvoud en het diepe geloof van de weduwe uit Challaba Harerti blijven in mijn gedachten. ‘Moeder voor een dag’ is voor 10 euro te koop bij de SRTV: [email protected] De opbrengst is bestemd voor het werk van de SRTV. Liefde is creatief. Het volgt niet de makkelijke weg, kiest niet voor wat aantrekkelijk is. Het baant nieuwe wegen, gaat daarheen waar het nodig is. - Evelyn Underhill (Engelse schrijfster en pacifiste, 1875-1941)

Berichten Religieuzen zonder grenzen Zwart en arm: een heilige uit Puerto Rico Paus Franciscus heeft afgelopen december de weg vrijgemaakt voor de heiligverklaring van Rafael Cordero Molina, die eerder al tot ‘dienaar van God’ Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

7

was uitgeroepen. Als Molina inderdaad heilig wordt verklaard wordt hij de tweede zwarte leek uit het Amerikaanse continent, na de heilige Martin de Porres - een Dominicaanse lekenbroeder. Molina werd in 1790 geboren. Zijn familie was te arm om schoolgeld voor hem te betalen. Om die reden leerden zijn ouders hem lezen en schrijven. Op 20-jarige leeftijd begon Molina zelf gratis onderwijs te geven aan arme zwarte kinderen. Hij bleek een begaafde leraar, zodat op den duur zelfs blanke families hun kinderen naar zijn schooltje stuurden. Enkele van zijn leerlingen ontpopten zich later tot leiders in de beweging voor afschaffing van slavernij in Puerto Rico. Molina stierf op 5 juli 1868. De Benedictijnse abt Rivera die het heiligverklaringsproces als postulator begeleidt, vindt het uiterst bemoedigend dat juist in een tijd dat Puerto Rico in een diepe crisis verkeert Molina ten voorbeeld wordt gesteld. “Hier was iemand die werd gediscrimineerd vanwege zijn ras en armoede. Desondanks zette hij zich onvermoeibaar en met een diep geloof in voor anderen. Hij was een nederige man die die zich volledig toewijdde aan zijn leerlingen.” (Bron: CNA/EWTN News) Kartuizerinnen sluiten klooster in Dolomieten Het klooster van de kartuizerinnen in de Italiaanse Dolomieten gaat sluiten. Het klooster in Vedana was een voormalig hospitaal. In de periodes 1456-1768 en 1882-1977 werd het bewoond door kartuizers. In oktober 1977 trokken de monniken er weg om plaats te maken voor de monialen van de orde. De beslissing om te stoppen werd genomen tijdens het generaal kapittel van de kartuizerinnen in de zomer van 2013 in La Grande Chartreuse, het moederklooster van de kartuizers. Er waren al jaren geen nieuwe novicen meer ingetreden. Daardoor verloor de toch al kleine communauteit haar levensvatbaarheid. Met de opheffing van ‘Vedana’ telt Italië nog één kartuizerinnenklooster, bij Genua. Daarnaast hebben de zusters nog twee kloosters in Frankrijk, één in Spanje en één in Zuid-Korea. Kloosterzuster (84) drie jaar de cel in voor inbraak militair complex De 84-jarige rooms-katholieke Amerikaanse zuster Megan Rice is tot drie jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens inbraak in het Amerikaans Y-12 National Security Complex in Oak Ridge, Tennessee, waar kernwapens liggen opgeslagen. Met haar actie protesteerde Rice tegen de gebrekkige beveiliging van het complex. Twee andere activisten op leeftijd werden veroordeeld tot meer dan vijf jaar cel. Rice behoort met haar collega inbrekers Michael Walli (64) en Greg Boertje-Obed (58) tot een antinucleaire beweging in Amerika, de Plowshares beweging van christelijke pacifisten. De drie stuurden geen raketten of bommen de lucht in, maar brachten na het doorknippen van het hekwerk twee uur op het terrein door waar ze banners ophingen, de muren met verf bekladden en bloed aan de buitenkant van het gebouw aanbrachten voor beveiligingspersoneel hen aanhield. (Bron: VOA)


8

Gerechtigheid, vrede en heelheid van de schepping Facebook probeert Afrika te veroveren Op 4 februari jl. vierde Facebook haar tienjarig bestaan. De groei die dit bedrijf heeft doorgemaakt tart elke verbeelding. Er valt echter nog een wereld te winnen voor Facebook in Afrika. Op dit moment zijn er ‘slechts’ 54 miljoen Afrikaanse Facebook-gebruikers (op iets meer dan een miljard inwoners). Probleem is dat er relatief weinig huishoudens met een internetverbinding zijn en dat internetcafés ook dun zijn gezaaid. Het mobiele telefoon verkeer heeft de afgelopen jaren echter een hoge vlucht genomen. Ruim 40% van de Afrikanen kan beschikken over een mobieltje – een groei van 100% tussen 2008 en 2012 volgens gegevens van PricewaterhouseCoopers. Internetgiganten als Google en Facebook begrijpen maar al te goed welke kansen deze ontwikkeling biedt. Sinds 2012 biedt Google in Nigeria, Kenya en Ghana een emailservice aan via SMS. Facebook wil natuurlijk niet achter blijven. Gebruikers kunnen via tekstberichten via hun mobieltje hun Facebookvrienden op de hoogte houden. Bovendien zijn er versies beschikbaar gekomen in een aantal lokale talen. Facebook voelt namelijk ook de hete adem van lokale concurrenten in de nek. De grootste daarvan is het Zuidafrikaanse Mxit. Met 50 miljoen gebruikers in 128 landen is Mxit in een aantal landen zelfs groter dan zijn Amerikaanse rivaal. Facebook zal dus alle zeilen moeten bijzetten om Afrikanen aan zich te binden. (Bron : Jeune Afrique) Studie van NASA bevestigt klimaatverandering Volgens recente studie van het Goddard Institute for Space Studies van NASA, was 2013 samen met 2009 en 2006 het zevende warmste jaar sinds 1880. NASA baseert zich op gegevens die afkomstig zijn van meer dan 1000 weerstations over de hele wereld en op waarnemingen door satellieten van de temperatuur van het oppervlaktewater van de zeeën. De gegevens van vorig jaar bevestigen de trend van een stijging van temperaturen wereldwijd. Met uitzondering van 1998, zijn de 10 warmste jaren sinds 134 jaar geleden de gegevens werden bijgehouden allemaal vanaf 2000. 2010 en 2005 zijn de warmste jaren in de reeks. De gemiddelde temperatuur is sinds 1880 met 0.8 Celsius gestegen. Hoewel er van jaar tot jaar altijd uitschieters mogelijk zijn, gaan de meeste wetenschappers ervan uit dat de toename van broeikasgassen ertoe leidt dat elk decennium warmer zal zijn dat het voorgaande. Dat NASA, verantwoordelijk voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma, met deze cijfers komt is opmerkelijk. Zij kan er moeilijk van beticht worden gegevens over klimaatverandering op te kloppen. Klimaatontkenners hebben er du seen probleem bij. (Bron: Terradaily) Zonne-energie voor ziekenhuis in Haïti In Haïti heeft een nieuw ziekenhuis de deuren geopend, het Hôpital Universitaire de Mirebalais, dat zich dankzij 1800 zonnepanelen het grootste door zonne-energie functionerende ziekenhuis mag noemen. Dankzij de panelen zal volgens schatting per jaar ongeveer 210 kubieke meter CO2 minder worden uitgestoten door het ziekenhuis. Omdat electriciteitsstoringen vaak voorkomen op het eiland, is het voor het universiteitsziekenhuis bovendien handig om onafhankelijk te zijn van het electriciteitsnet. (Bron: EdgieNews) Britse kerk bekritiseert wapenindustrie In Engeland is onlangs het proces van start gegaan tegen vijf christelijke activisten die in september vorig jaar een van de ingangen van de grootste wapenbeurs ter wereld blokkeerden. Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

9

Een van de grootste denominaties in het Verenigd Koninkrijk, de United Reformed Church, heeft onlangs een verklaring doen uitgaan, waarin zij de rol van de Britse regering in de internationale wapenhandel bekritiseerd en oproept tot een publiek debat. Roberta Rominger, algemeen secretaris van de URC, liet weten: “Wij stemmen in met de bewering van de beklaagden dat er een eerbiedwaardige traditie bestaat in de christelijke kerk van geweldloze directe actie tegen onrechtvaardige praktijken. Als beter bekend was wat voor soort wapens tegenwoordig worden verhandel, zouden veel Britse burgers zich ervoor schamen dat hun land er trots in stelt een van de grootste wapenbeurzen ter wereld te houden.” Ook Rowan Williams heft zijn steun uitgesproken voor de activisten. De voormalige aartsbisschop van de Anglicaanse kerk zei: “We hebben dringend behoefte aan een eerlijk debat over de wapenhandel – over de moderne wapensystemen die buiten elk ethisch kader lijken te vallen, Deze zaak heeft de mogelijkheid geopend om die discussie nu wel nu voeren en ik hoop dat men deze kans niet voorbij laat gaan.” (Bron: Ecumenical News)

Hoop begint in de duisternis, de vasthoudende hoop dat als je zorgt dat je gewoon maar aanwezig bent en het goede doet, het daglicht zal aanbreken. Je wacht en je werkt: maar je geeft niet op. - Anne Lamott (Amerikaanse schrijfster en activiste, 1954)

Kerk wereldwijd Christelijke vrouwen in India verenigen zich Op 11 januari jl. is in Bangalore officieel een Beweging van Christelijke Vrouwen in India (ICWM) van start gegaan. Het initiatief is genomen door meer dan honderd vrouwelijke religieuzen en leken die in de hoofdstaf van de zuidelijke staat Karnataka deelnamen aan een congres over de rol van de vrouw in de kerk sinds Vaticanum II. De ICWM wil de essentiële rol die vrouwen spelen in de kerk en samenleving naar voren brengen en de diepgewortelde patriarchale houding in de Indiase samenleving aan de kaak stellen. Het geweld tegen vrouwen in India is wijdverbreid en hevig. Verkrachtingen zijn aan de orde van de dag en daders worden zelden gestraft. De oprichters van deze nieuwe christelijke vrouwenbeweging benadrukken dat zij handelen in de geest van het Tweede Vaticaans Concilie en de apostolische brief Mulieris dignitatem van Johannes Paulus II. Zij hebben ook laten weten zich sterk gesteund te voelen door paus Franciscus die zich sinds het begin van zijn pontificaat heeft uitgesproken over het belang en de waardigheid van de vrouw in kerk en samenleving. (Bron: EdA) ‘Assisië’ in Antwerpen In Antwerpen vindt van 7 tot 9 september 2014 een internationale ontmoeting ‘in de Geest van Assisi’ plaats tussen ruim 300 leiders en vertegenwoordigers van de grootste wereldreligies. De bijeenkomst wordt georganiseerd door de christelijke lekengemeenschap van Sant'Egidio. Thema is: ‘Vrede is de toekomst’. Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

10

Op 27 oktober 1986 vond in Assisië een historische ontmoeting plaats tussen de wereldleiders van het Jodendom, christendom, de islam en de grote Aziatische godsdiensten. Sindsdien vindt jaarlijks zo’n bijeenkomst plaats, met als doel te zoeken naar het potentieel van verzoening en vreedzaam samenleven tussen de verschillende religies. Dit jaar is voor België gekozen vanwege de honderdste verjaardag van het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog. Naast religieuze leiders worden ook vertegenwoordigers van de politieke, sociaaleconomische en culturele wereld uitgenodigd, onder wie ook niet-gelovigen. De panelgesprekken zullen dan ook niet zozeer theologisch van aard zijn, maar wel handelen over verschillende conflicthaarden zoals het Midden-Oosten of Afrika, en de economische en ecologische uitdagingen van deze tijd.

Column Waanvrees Column door Ryan van Eijk Genoeg stof voor een column deze keer. Syrië dringt zich op. Als oord van woestenij, en vooral van barbarij. En de Oekraïne waar men de tirannen tart en zelfs bereid is te sterven om bij de EU te mogen, terwijl men in Nederland de democratie tart en bereid is de EU te laten sterven. Ook het Groningse leed, gestut en gestuukt met baten van eigen bodem, is een optie. Of toch de Poetin Spelen in Sotsji, waaraan Japin niet mag meedoen als gedelegeerde demohomo? Maar dat is allemaal erg groots, bedenk ik me. Daarom liever toch maar iets kleins dat mijn gemoedstoestand direct raakt: mijn toenemende waanvrees. Ik werk nu ruim 15 jaar in de bajes, onder andere met psychiatrische patiënten. Het is een plek waar waan en vrees vaak arm in arm gaan. Bij een waan zie en hoor je precies hetzelfde als ieder ander, maar je verbindt er conclusies aan die niet kloppen met de werkelijkheid. Vaak gaat die waan gepaard met angst en achterdocht. Het opmerkelijke is nou dat mij de laatste maanden heel sterk waanvrees bekruipt. Dat is de vrees ten prooi te vallen aan wanen, aan achterdocht en wantrouwen. En het bekruipt me niet in de gevangenis, maar juist erbuiten. Ik vind dat heel vervelend, want ik wil niet achterdochtig zijn en wantrouwig door het leven gaan. Toch worden de laatste tijd die achterdocht en dat wantrouwen buitensporig bij me gevoed. Waardoor dat komt, wilt u weten? Nou, door het dwangneurotische gedrag van bedrijven en regeringen, die alles van mij blijken te willen weten. Overal word ik bespioneerd en gecontroleerd, zo blijkt steeds meer. Omdat ze me door en door willen kennen en begrijpen. Natuurlijk allemaal voor mijn eigen bestwil, gezondheid en veiligheid... en ter controle van mijn (koop- en leef)gedrag. Maar wil ik wel voortdurend door anderen daarop gecontroleerd worden? Dat weet ik eigenlijk nog niet. En wat als ze alles over mij ook nog eens digitaal opslaan? Heb ik dan nog wel een verleden dat ik achter me kan laten? Of wordt mijn verleden deel van een steeds groter nu? En als alles van en over mij is opgeslagen in beeld en geluid, blijft er dan nog ruimte om te vergeten en te vergeven? Mag en kan ik dan nog wel mijn leven en gedrag wijzigen? Is bekering dan nog wel mogelijk? Het lijkt erop dat die bedrijven en regeringen alwetend en op die manier almachtig worden. Net als God. Met minstens één groot verschil: God is veel aardiger voor me. Of lijd ik al aan wanen? Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

11

Gebed Goede Samaritanen De wereld ligt langs de kant van de weg, treurig en vechtend om haar leven. En jij, Jezus, jij stopt en trekt je haar pijn aan. Wij zitten langs de kant van de weg, vol afkeer en vrees en jij, Jezus, komt naast ons zitten, als een goede buur. Geen plek ter wereld vergeet jij, nooit loop je iemand voorbij. Wij liepen onze naasten voorbij, God, omdat we bang waren dat zij teveel van ons zouden vragen. Buren liepen we voorbij, God, omdat we bang waren, dat we met hen zouden worden vergeleken. We gingen ver van onze naasten af zitten, omdat we maar niet konden geloven dat ze iets voor ons konden betekenen. En daarom zagen we hun goedheid niet en moesten we het zonder hun liefde doen. Maar in Jezus loopt onze God niemand voorbij; zelfs de wonden van onze fouten geneest Hij. Dorothy McRae-MacMahon bron: www.dederdekerk.nl

Agenda Schipholwakes detentiecentrum in Badhoevedorp 5 maart - 20 april Vastenaktie landelijk 5 maart - 20 april Op zoek naar sporen van God – missienieuwsbrief –februari 2014

12

Bijeenkomst over Indonesische netwerk tegen vrouwenhandel Klooster Mariënburg, 's-Hertogenbosch 17 maart Inspiratiedag Week Nederlandse Missionaris 17 mei


13

Op zoek naar sporen van God Missienieuwsbrief CMBR - februari 2014

Recommend Documents