Op zoek naar gulle geldgevers Kunstcommissie/6 En verder: Bouw zwembad enige maanden uitgesteld/3 Nog geen nieuwe decaan TM/5
Achtergrond/8
Scala/13 16 maart 2000 / jaargang 42
ICT leidt tot meer vrijheid en hogere werkdruk/15
Informatie- en opinieblad van de Technische Universiteit Eindhoven Redactie telefoon 040 247 29 61 fax 040 245 60 33 e-mail
[email protected]
In ‘t kort Symposium over kransslagaders
Regeling voor privé pc’s rond Het pc-privéproject is rond. Na fikse onderhandelingen met de belastingdienst heeft het Facilitair Bedrijf een uitgebreide regeling opgesteld voor de aanschaf van een computer of randapparatuur. De eerste aanschafronde vindt komende maand plaats. Tegen het eind van het jaar vindt een tweede ronde plaats. Het is lang stil geweest rond het pc-privéproject. Na de aankondiging van het CvB dat TUE-werknemers onder bepaalde voorwaarden een computer mochten aanschaffen in ruil voor vakantiedagen, werd het stil. Dat had onder meer te maken met het feit dat er langdurig onderhandeld is met de belastingdienst om tot een goede regeling te kunnen komen. Ing. Adriaan van Mierlo, hoofd van het Facilitair Bedrijf, is bijzonder tevreden met de pc-privéregeling die er nu ligt en onlangs door het CvB goedgekeurd is. “Ik denk dat we er het maximale uitgesleept hebben. Dat heeft veel moeite gekost”, zegt Van Mierlo. TUE-medewerkers met een vast dienstverband kunnen een notebook, een computer of randapparatuur kopen tegen inlevering van maximaal vijf vakantiedagen. Elke vakantiedag vertegenwoordigt een tegenwaarde van 300 gulden. Overigens is het ook mogelijk om geld uit de ZKOO-regeling (tegemoetkoming ziektekosten) in te zetten in plaats van vakantiedagen. Het resterende bedrag schiet de universiteit voor in de vorm van een renteloze lening die in twaalf maanden terugbetaald moet worden via inhouding op het netto of bruto salaris. Wie gebruik wil maken van de regeling, wordt niet gedwongen om een bepaald merk of type
pc aan te schaffen. “Iedereen mag zelf kiezen”, zegt Van Mierlo. “We bieden behalve notebooks een aantal standaard pc-configuraties aan. Maar als mensen zelf een computer willen aanschaffen, kan dat ook. Ook randapparatuur zoals een scanner, een printer of zelfs een palmtop zijn mogelijk.” Wie onlangs een computer of randapparatuur aangeschaft heeft, hoeft zich niet bekocht te voelen. Apparatuur die na 1 april ’98 is gekocht, kan gedeeltelijk via deze regeling worden gefinancierd. Pc-privé projecten zijn geen bijzonderheid meer. De TU Delft heeft bijvoorbeeld ook een soortgelijke regeling voor haar medewerkers getroffen. De TUE is volgens Van Mierlo echter een van de weinige instellingen die haar werknemers zo’n uitgebreide regeling aanbiedt. Het is niet zo dat de TUE meebetaalt aan de computers. Alleen bij de aanschaf van een notebook neemt de universiteit het servicecontract ter waarde van driehonderd gulden voor haar rekening. Over het aantal werknemers dat gebruik zal maken van de regeling, durft Van Mierlo niets te zeggen./
.
Optische centrale Dr.ir. Huig de Waardt en ing. Johan van Zantvoort van de faculteit Elektrotechniek demonstreren vrijdag 17 maart tijdens het Fysica 2000-symposium een volledig optische schakelcentrale. Tot nu toe worden optische signalen omgezet naar elektrische signalen en in het elektrisch domein gerouteerd. Dergelijke centrales zijn kostbaar en
nemen veel ruimte in beslag. De hier getoonde centrale, waarin optisch wordt gerouteerd neemt slechts luttele centimeters in beslag. Gecompliceerd aan het ontwerp van de centrale is naast de realisatie van de geïntegreerde optische chip, de koppeling van de glasvezels aan de chip. Foto: Hans van de Burgt
Bonden creëren AVA-platform De bonden die het personeel aan de Technische Universiteit Eindhoven vertegenwoordigen gaan een AVA-platform oprichten. Zij nodigen alle medezeggenschapsraden aan de TUE uit aan dat platform mee te doen. Dat staat in een verklaring die de bonden dinsdag openbaar hebben gemaakt. De bonden merken op dat tegenover een in beleidsgebieden opgesplitste medezeggenschap een integraal management staat. Om de belangen van het personeel zo goed mogelijk te behartigen, is naar het idee van de bonden dus ook een gecoördineerd optreden van medezeggenschapsorganen noodzakelijk. De
verschillende aspecten van AVA, zo stellen de bonden, moeten op de juiste plaats. op het juiste moment en op een consistente manier aan de orde worden gesteld. De vakorganisaties willen dat doen aan de hand van een toetsingskader dat ook gebruikt wordt bij reorganisaties in het be-
drijfsleven en dat speciaal toegesneden is op de situatie bij de TUE. Met dit toetsingskader zullen de voornemens van het CvB worden doorgelicht: inhoud, kwaliteit en sociale gevolgen zullen worden afgewogen tegen personele belangen. Onder dat laatste vallen naar het idee van de bonden vooral continuïteit van beleid en geleidelijkheid van verandering. De medezeggenschapsraden kunnen binnen het AVA-platform hun eigen standpunt en inbreng in het overleg
bepalen, al naar gelang hun eigen belangen.
Splitsing De bonden stellen verder in het persbericht niet overtuigd te zijn door de argumenten die het CvB heeft gegeven voor het uitvoeren van de AVAoperatie. Vorige week ging het CvB in een interview met Cursor in op een aantal punten van kritiek op de Added Value Analysis. Afgelopen maandag gaf het CvB in een vergadering van de universiteitsraad aan de hand van een aantal
Dr. Nico Pijls, cardioloog in het Catharinaziekenhuis in Eindhoven, houdt vrijdag 14 april zijn intreerede aan de TUE. Pijls is deeltijd hoogleraar aan de faculteit Biomedische Technologie. Voorafgaand aan de inauguratierede van Pijls wordt een mini-symposium gehouden in het Auditorium van de TUE. Hier worden enkele nieuwe technieken bij het onderzoek naar en behandeling van ziekten van de kransslagaders nader belicht. Voor een deel gaat het over onlangs ontwikkelde technieken waaraan het Catharina en BMT in belangrijke mate hebben bijgedragen. Voor een deel gaat het om technieken waaraan nog wordt gewerkt. Het symposium begint om 12.15 uur op 14 april en eindigt om 17.00 uur, na de intreerede van Pijls, die om 16.00 uur begint. De titel van de rede luidt ‘de coronaire circulatie; een ontmoeting tussen kliniek en techniek’. Aanmelden kan voor 1 april bij Franky Gijsbers, via telefoonnummer 5132 of email
[email protected].
sheets ook tekst en uitleg aan dit gremium. De bonden in hun verklaring: “Het verwijt van de bonden, dat het terugdraaien van de in 1996 doorgevoerde splitsing van staf en ondersteuning getuigt van inconsistent beleid, pareert het College met de mededeling dat deze splitsing een idee was van een voormalig CvB-lid. Het College had zijn aandacht vooral gericht op onderwijs en onderzoek. Eenheid van bestuur en verantwoordelijkheid nemen waren toch de sleutelwoorden voor de nieuwe managementcultuur?” /
.
16 maart 2000 Cursor 2/ Mensen
/Afscheid Ir. Tom Gubbels neemt op 1 mei afscheid van de TUE. Gubbels is sinds 1985 in dienst bij de faculteit Technologie Management als universitair docent en sinds 1998 tevens als studie-adviseur Technische Bedrijfskunde. Belangstellenden zijn hierbij uitgenodigd voor zijn afscheidsreceptie op 18 april om 16.30 uur in het PVOC.
/Promoties Op woensdag 22 maart om 16.00 uur promoveert P.C. Thüne (ST) in promotiezaal 5 van het Auditorium op zijn proefschrift ‘A Surface Science Model for the Phillips Ethylene Polymerization “Catalyst’’ Ir. M.K.T.M. Glaudemans (B) promoveert op woensdag 22 maart om 16.00 uur in promotiezaal 4 van het Auditorium op zijn proefschrift ‘Amsterdams Arcadia. De ontdekking van het achterland’.
Martien de Voigt
/Vacatures
Natuurkundige vereniging haalt Nobelprijswinnaars naar TUE Estella Kuppens Foto: Bart van Overbeeke De belangstelling voor de jaarlijkse voorjaarsvergadering van de Nederlandse Natuurkundige Vereniging (NNV) vertoonde al enkele jaren een zorgwekkende teruggang. In overleg met het verenigingsbestuur besloot prof.dr. Martien de Voigt de dag naar Eindhoven te halen en heel anders op te zetten. Het werd een symposium met als titel ‘Fysica, chemie & bedrijf, de kennisketen’. Het aantal aanmeldingen overtreft ruimschoots de verwachtingen. “We hadden gerekend op 400 aanmeldingen, maar het maximum van 750 is nu bereikt”, vertelt De Voigt twee weken voor het symposium. “De afgelopen twee jaar telden we zo’n 250 bezoekers, met name studenten en het bedrijfsleven lieten het afweten. Dat kwam omdat voorheen vooral universitaire sprekers een voordracht hielden voor eigen publiek. Door het roer om te gooien, zijn nu
ook bedrijven, studenten, chemici en fysici die zich niet direct met fundamenteel natuurkundig onderzoek bezighouden geïnteresseerd.” Twee ‘trekkers’ zijn ongetwijfeld de Nobelprijswinnaars prof.dr. Martin Veltman en prof.dr. Gerard ‘t Hooft. “Meteen toen bekend werd dat ze de Nobelprijs hadden gewonnen, zijn ze benaderd met de vraag om een voordracht te houden. Beide natuurkundigen zijn al geruime tijd lid van de NNV en daar heeft de vereniging hen een beetje op aangesproken.” Ook voor de overige sprekers maakte de Eindhovense hoogleraar gebruik van zijn netwerk. Een telefonade langs een aantal sleutelfiguren leverde tien coördinatoren op, die elk een deel van het programma hebben ingevuld. “Ik benaderde ook universiteiten waarvan ik wist dat ze samenwerken met het bedrijfsleven. Het bleek dat ook in bedrijven heel leuk en interessant onderzoek wordt gedaan, zowel fundamenteel als toegepast. Veel mensen, univer-
siteiten en bedrijven waren bereid om mee te werken, zoals Philips, ASML, Akzo Nobel, Shell, Lucent en Corus. Op het symposium staan nieuwe materialen centraal, vanaf het fundamentele onderzoek tot de toepassing ervan in producten. “De Nobelprijswinnaars spreken over de meest elementaire deeltjes, het prille begin van de kennisketen, en dagvoorzitter prof. dr. Vincent Icke geeft een voordracht over stof in de melkweg. Verder is er de hele dag een instrumentatiemarkt waar innovatieve instrumenten te zien zijn op fysisch/chemische grondslag. Zo zal prof.dr.ir. G. Khoe, hoogleraar aan de TUE, als wereldprimeur een nieuwe chip demonstreren die, in volledig optische uitvoering, een mini-schakelcentrale van signalen bevat. Die producten vormen het einde van de kennisketen.” In vier parallelsessies komen aan bod: optica en informatie, nieuwe materialen, IC-technologie en brandstofcellen/zonnecellen. Onderzoek naar nieuwe materialen is
Redactie Fred Gaasendam (hoofdredacteur), Gertjan Harberink, Han Konings, Estella Kuppens (eindredactie), Brigit Span, Gerard Verhoogt Aan dit nummer werkten verder mee Chantal Louwers, Rosemarie Neuen, Bas van de Wiel, Dieter Wouters Foto’s Bart van Overbeeke, Bram Saeys Redactieraad mr.drs. Ben Donders (secretaris), prof.dr.ir. Jan de Graaf (voorzitter), drs. Maarten Pieterson, prof.dr. Frans Sluijter, A. Vianen Basisvormgeving Koos Staal bno Lay-out Esther Valk Druk Drukkerij E.M. de Jong B.V. Baarle Nassau Advertenties Van der Meulen Promotions, Postbus 413, 9200 AK, Drachten, tel. 0512 - 520936, Redactie-adres TUE, W-hal 1.25, postbus 513, 5600 MB Eindhoven, tel. 040 - 2472961/2472236, fax 040 - 2456033, email: cursor @ cur.tue.nl, www.tue.nl/cursor Abonnement (fl. 105,-)
Medewerker studentenadminis tratie 0,6 fte, faculteit Wiskunde en Informatica, daarnaast in de zomermaanden bij de centrale studentenadministratie werkzaam. Het betreft een vaste formatieplaats in schaal 5. V 32822 zie: www.win.tue.nl/vacatures. Sluitingsdatum: 30 maart. Management assistente 0,6 fte bij de faculteit Wiskunde en Informatica voor het internationale netwerk MACSI-net in oprichting. Het betreft een tijdelijke plaats in schaal 6 die gecreëerd wordt door EG-subsidie. V 32841, zie: www.win.tue.nl/vacatures. Sluitingsdatum: 30 maart.
.
De week van/Jos
Cursor/Colofon © 1999. Auteursrechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden gereproduceerd zonder voorafgaande toestemming van de hoofdredacteur. De redactie behoudt zich het recht voor om aangeboden artikelen te wijzigen
volgens De Voigt hard nodig. “Worden chips nu gemaakt van silicium, onlangs is gebleken dat ook polymeren stroomgeleiders kunnen zijn. Nieuwe materialen zijn ook nodig om bijvoorbeeld lichtere en sterkere vliegtuigen te kunnen bouwen of voor zonnecellen om duurzame energie op te wekken”, vertelt De Voigt. Het organiseren van het symposium is voor hem een eenmalige onderneming. “Een tweede keer komt er wellicht de sleet in. Bovendien heb ik mijn netwerk flink benut en die contacten wil ik niet misbruiken. Overigens hebben de repro en het congrescentrum van de TUE fantastisch werk geleverd, tot in het weekend toe, terwijl elders een legioen van staffunctionarissen zit te kletsen over interne organisatie. Het mag best eens gezegd worden, zeker met het oog op de huidige ontwikkelingen aan de TUE, dat bij veel diensten vooral aan de basis veel en goed werk geleverd. Daar moet ik het nu van hebben, maar ook bij mijn onderzoek en onderwijs.” /
Onderzoeksmedewerker, V34215, Technische Natuurkunde, capaciteitsgroep Fysische Informatica en Klinische Fysica, duur: 2 jaar + uitz onb tijd, salaris: max. fl. 6516, -, sluiting: 2 weken. www.academictransfer.nl/tue; www.phys.tue.nl;
Dr. Jos Maas werkt bij Calipso bv en is bestuurslid van carnavalsvereniging ‘De Bolhoedjes’. Hij hield voor Cursor zijn bezigheden vanaf 2 maart bij. Donderdag: ’s Avonds is de metamorfose compleet. Het Dorint hotel is getransformeerd tot een feestpaleis. Al dertig jaar is ‘Cocagne’ het mekka van het Eindhovense carnaval. Dit jaar zou dat wel eens voor het laatst kunnen zijn; de huurprijs is nauwelijks meer op te brengen. Zelfs niet met de 12.000 bezoekers die we elk jaar weer binnen krijgen. Vrijdag: De eerste carnavalsactiviteiten gaan helaas aan me voorbij. De vice-president R&D van een groot Amerikaans bedrijf komt namelijk praten over een mogelijk contract. Daarnaast moet er vandaag nog een rapport de deur uit. Dat lukt, maar het is alweer ruim na middernacht als ik de deur van het lab sluit.
Zaterdag:De traditionele dag van de optocht. Het weer zit helaas niet mee. Sneeuw en wind zorgen ervoor dat ik na de optocht verkleumd van de wagen afklim. ’s Avonds is Dorint tot aan de nok toe gevuld en barst het feest echt los. Zondag: Zondagmiddag is het tijd voor kindercarnaval. De Wintertuin is gevuld met vijfhonderd enthousiaste kinderen. Misschien is dit wel mijn favoriete moment tijdens carnaval. In mijn knalrode pak (geleend van het Natuurkundecircus) praat ik de artiesten aan elkaar. Die avond heeft de EHBO het maar druk: de combinatie van vermoeidheid, hitte en alcohol zorgt voor de nodige ‘slachtoffers’. Maandag: Het Pulle Vulle is al jaren razend populair. Uit veiligheidsoverwegingen stellen we dit jaar voor het eerst een limiet aan het aantal mensen dat binnen mag. Na ruim een uur zijn dat er al
2000 en op dat moment gooien we deuren dicht. Vele honderden mensen hebben pech en mogen niet meer naar binnen. Dinsdag: Vanavond worden de officiële festiviteiten beëindigd. Vele zalen in Eindhoven liggen er dan al verlaten bij. In Dorint zijn zelfs nu nog 800 mensen aan het feesten. Woensdag:Gelukkig gaat het opruimen altijd veel sneller dan het opbouwen. Ik hoor veel schorre stemmen. Tijdens het haringhappen wordt er druk geëvalueerd en vooruitgeblikt. Eén vraag wordt telkens weer gesteld: ‘waar zitten De Bolhoedjes volgend jaar?’
Cursor 16 maart 2000 Nieuws /3 In ‘t kort
Onderzoek TUE scoort gemiddeld Uit een onderzoek van HP/De Tijd naar de kwaliteit en kwantiteit van universitair onderzoek is gebleken dat de TUE ten opzichte van de twaalf andere universiteiten in de middenmoot zit. De universiteit van Utrecht eindigde op beide fronten bovenaan, hekkensluiter was in beide categorieën Rotterdam. De kwaliteit van het onderzoek aan de TUE haalde de zevende plaats, de onderzoeksproductiviteit leverde een negende plaats op. De gegevens voor het onderzoek van HP/De Tijd zijn afkomstig van de VSNU (Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten). Deze organisatie stuurt visitatiecommissies op pad, bestaande uit Nederlandse en buitenlandse wetenschappers, om de kwaliteit
van het universitair onderzoek te beoordelen. Om tot een beoordeling te komen wordt gekeken naar de kwaliteit van het onderzoek, het aantal wetenschappelijke publicaties, het verspreidingsgebied van deze publicaties, de maatschappelijke relevantie van het onderzoek en de toekomstperspectieven van de onderzoeksprogramma’s. De definitieve beoordeling wordt uitgedrukt in een vijfpuntsschaal waarbij één slecht, en vijf uitmuntend is. Onder de technische universiteiten doet de TUE het goed. De TUE eindigt kwalitatief zowel boven Delft als Twente. Wat productiviteit betreft moet de TUE Delft laten voorgaan met een zesde plaats tegenover de negende van de TUE./
.
Deelnemers aan WK programmeren op TUE Hoewel er geen TUE-team deelneemt aan de 24ste editie van het WK programmeren dat aanstaande donderdag van start gaat, is de universiteit toch nauw betrokken bij het evenement. Omdat één van de twee Iraanse teams geen visum kon krijgen voor de VS, zal het team vanuit Eindhoven deelnemen aan de wedstrijd. Dat had echter nogal wat voeten in aarde. Eerst zouden de Iraniërs naar Nederland komen. De hotelkamers waren geregeld, de tickets besteld. Op het laatste moment ging het niet door en kon alles afgeblazen worden. Dinsdag bleken de plannen wederom veranderd. Het Iraanse team van de Sharif University of Technology uit Teheran komt alsnog. En opnieuw konden er tickets en hotelkamers geregeld worden. “Maar nu gaat het echt door”, verzekert Desiré Meijers, pr-medewerkster van de faculteit Wiskunde en Informatica en belast met de organisatie van de satelliet-finale in Eindhoven. Het WK programmeren is elk jaar een enorme gebeurtenis. Dit jaar nemen zestig teams deel aan de finales die in het Amerikaanse Orlando plaatsvinden. De kampioenschappen worden georganiseerd door de
Association for Computing Machinery (ACM), de grootste beroepsvereniging voor informatici ter wereld. In totaal hebben 1041 mensen uit 69 landen deelgenomen aan de verschillende selectieronden. Het team van de Sharif University mocht deelnemen aan de finale maar kon niet op tijd een visum regelen voor de USA. Om het team toch te laten deelnemen, besloot de ACM om de TUE in te schakelen. ACM en de TUE hebben goede banden sinds het WK, dat vorig jaar voor het eerst buiten de USA gehouden werd, succesvol door de faculteit Wiskunde en Informatica georganiseerd werd. Het team dat naar Eindhoven komt, bestaat behalve uit drie studenten uit een coach en een teamleider. Vrijdagavond mogen ze van 20.00 tot 21.00 uur oefenen, zaterdag vindt de eigenlijke wedstrijd plaats. Omdat het tijdsverschil maar zes uur bedraagt, hoeven de studenten niet tot diep in de nacht te programmeren. De wedstrijd duurt van 15.00 tot 20.30 uur. Er doet geen TUE-team mee aan de finale in Orlando. Het enige Nederlandse team dat deelneemt aan de wedstrijd is afkomstig van de universiteit Leiden. /
.
Lezing over verarmd uranium
Start bouw zwembad enige maanden uitgesteld De bouw van het zwembad bij het Studenten Sport Centrum loopt enkele maanden vertraging op. De geplande oplevering is niet langer in december van dit jaar, maar in februari 2001. De Welstandscommissie van de gemeente Eindhoven heeft kritiek op het oorspronkelijke ontwerp. Dat moet nu worden aangepast. De kritiek van de Welstandscommissie, die adviseert over nieuw te bouwen objecten in de gemeente Eindhoven, heeft kritiek betrekking op de vorm van het dak, dat niet past bij de architectuur van rest van het sportcentrum. Het dak van het zwembad loopt wat rond, terwijl het sportcentrum vierkant is.
De planning is nu dat er midden juni begonnen gestart kan worden met de bouw van het zwembad en dat het in maart 2001 in gebruik kan worden genomen. “We hebben altijd gezegd dat het in december van dit jaar klaar is, maar dat gaan we helaas niet halen”, zegt Simone Mutsaers, voorlichtster bij de stafafdeling Vastgoed. “Voor de Grote Nederlandse Studenten Kampioen-schappen, die in 2001 naar Eindhoven komen, moet het echt klaar zijn.” De GNSK is in mei volgend jaar. Zwemmen is een van de onderdelen van de kampioenschappen.
Nieuwe technieken Het te bouwen zwembad krijgt een afmeting van 15 bij 25 meter en is geschikt
voor wedstrijdzwemmen, waterpolo en duiken. Het zwembad is gepland naast het sportcentrum. Het pand beslaat een totaal oppervlak van 1550 vierkante meter. In het zwembad worden verschillende nieuwe technieken toegepast, die energie moeten besparen. Zo wordt het aangesloten op de nog aan te leggen Warmte Koude Installatie van de TUE. Verder wordt het uitgerust met een daglichtregeling en een beweegbare vloer. Het water wordt gedesinfecteerd met waterstofperoxide in plaats van met chloor. Deze stof heeft dezelfde eigenschappen als chloor, maar geeft minder irritaties aan ogen, huid en luchtwegen en ruikt niet./
.
Test je overtuigingskracht op het debattoernooi van SSRE ”Het debattoernooi is dé manier om je verbale kwaliteiten te meten met die van andere studenten”, vertelt Inge van den Berg van de debatcommissie van de Algemene Studentenvereniging SSRE. Ze probeert iedereen aan te sporen mee te doen aan het landelijke studenten debattoernooi dat SSRE dit jaar voor de tiende keer organiseert. “Het is niet alleen leuk, maar ook erg leerzaam om mee te doen of te komen luisteren. Kennis van de onderwerpen is niet zo zeer van belang, wel is het handig als je over eigenschappen bezit als humor, inzicht en overtuigingskracht. Je moet kritisch kunnen luisteren en je stellingen goed beargumenteren”, aldus
Van den Berg, TUEstudente Biomedische Technologie. Deelnemers moeten in één van de voorrondes hun capaciteiten voor het eerst tonen. Die vinden plaats op 3, 5, 11 en 13 april in de sociëteit van SSRE. De finales zijn op 10 en 22 mei in de Blauwe Zaal van het Auditorium. De onderwerpen liggen tijdens de voorrondes en de kwartfinale op het politieke en maatschappelijke vlak. Vanwege de toenemende interesse in het debatteren en de groeiende invloed van internet als medium, wordt de finale live op internet uitgezonden. Daarom staan de onderwerpen van die avond voor een deel in het teken van nieuwe media. De stellingen van de avond worden een week van te voren aan de deel-
nemers bekendgemaakt. Dat geeft ze de mogelijkheid zich in te lezen in het onderwerp. Of ze voor of tegen moeten zijn, horen ze pas een een half uur voor aanvang. De finale wordt gejureerd door een aantal bekende mensen binnen de debatwereld en daarbuiten. Tot nu toe zijn dat VVDKamerlid Philippe Brood, schrijver/debater Peter van der Geer en prof. dr. Martin Rem. Ir. Harry Roumen is voorzitter van de jury. Er is plaats voor 64 debating teams die elk bestaan uit twee personen. Aanmeldingen moeten voor 24 maart binnen zijn via email:
[email protected] of telefonisch (0402454490)./
.
‘Gebruik en risico’s van verarmd uranium’. Dat is de titel van de lunchlezing die dr. Albert Keverling Buisman geeft op dinsdag 21 maart. Keverling Buisman is stralingsdeskundige van Energie Centrum Nederland (ECN) en trad op als getuige-deskundige bij de parlementaire enquête rondom de Bijlmerramp. Bij de Bijlmerramp werd verarmd uranium gevonden in de wrakstukken van het neergestorte vliegtuig. Of de daardoor ontstane onrust terecht is, zal tijdens de lezing duidelijk worden. De lunchlezing is van 12.4513.45 uur in collegezaal 5 van het Auditorium.
Loopbaanadvisering Bij het Studenten Service Centrum (STU) kunnen studenten, ontwerpers en promovendi tot een half jaar na hun afstuderen of promoveren terecht voor onder meer loopbaanadvisering. Zo worden er dit voorjaar diverse trainingen en workshops gegeven over loopbaanoriëntatie, solliciteren, assessment center en psychologisch onderzoek. Heb je belangstelling of wil je meer informatie? Neem dan contact op met de Service Desk van het STU, De Hal 1.45, tst. 8015. Daar is ook het programmaboekje met de activiteiten omtrent loopbaanadvisering op te vragen.
Inschrijven GNSK 2000 Wie zich sportief wil meten met studenten van andere universiteiten en HBO’s kan zich nog tot 3 april inschrijven voor de Grote Nederlandse Studenten Kampioenschappen (GNSK). Dit jaar wordt het kampioenschap gehouden in Rotterdam, in 2001 is Eindhoven organisator. Het GNSK is op 15, 16 en 17 mei..Drie dagen lang worden onder meer deze sporten beoefend: voetbal, hockey, volleybal, basketbal, handbal, korfbal, tennis, squash, zwemmen en unihockey. Inschrijven kan bij de GNSK 2000 commissie, p/a Erasmus Universiteit, kamer SB 115, Burgemeester Oudlaan 50, 3062 PA Rotterdam.
Lezingencyclus Het KIvI organiseert met Multec een lezingencyclus onder de naam ‘Persoonlijke loopbaanontwikkeling’. De lezingen gaan over de situatie op de arbeidsmarkt en hoe je je positie daarop kunt verbeteren. De lezingen vinden plaats op 4, 11, 18 april en 9, 16, 23 mei. Aanvang: 19.30 uur in zalencentrum ‘De Ambassadeur’ in Eindhoven. Info:
[email protected] of telefonisch: 040 247.2949.
16 maart 2000 Cursor 4/ Opinie
DJE
BEL
RON
Geen ambtenaar meer Als het aan de universitaire werkgevers ligt, gaat de ambtelijke status op de helling. De Volkskrant meende vorige week dat hoogleraren niet op de privaatrechtelijke status zitten te wachten, omdat dat introductie van de academische beroepsbestuurder tot gevolg heeft. Die bindt de hoogleraren aan het regime van de prikklok, zoals in Amsterdam is gebeurd.
Prof.dr. Andries Brouwer Faculteit Wiskunde en Informatica Ik heb me helemaal niet verdiept in de details van de ambtenarenstatus dus ik denk dat ik er weinig zinvols over kan zeggen. Staat er in de Volkskrant dat hoog leraren nu angst moeten hebben voor de prikklok? Een hoogleraar betalen voor acht uur aanwezigheid heeft weinig zin. Het gaat er om dat hij goed onderzoek doet. Overigens ben ik me ei genlijk nauwelijks bewust van het feit dat ik ambtenaar ben.
Peter Kerkhofs Medewerker ICTS Ik vind het ambtenarenrecht vrij star. Het biedt weinig mogelijkheden voor bij voorbeeld carrièreplanning. Dus in dat opzicht vind ik het wel een verbetering. Ik heb verder niet zo veel zicht op de consequenties van een overgang naar privaatrecht
Dr. Jan Ulijn Leerstoelhouder Jean Monnet Ik vind een overstap naar de privaatrechtelijk status een goede zaak. Er mag wel wat meer ondernemersgeest in de TUE komen. Die is er te
NRC
weinig, wat het College van Bestuur daar ook over zegt. Een wat vrijere CAO is goed en iemand die hard werkt, mag best meer beloond worden. Ik denk dat er wel hoogleraren zijn die zich zullen verzetten tegen het verlies aan vrijheden.
Marjan Verbeek Secretaresse capaciteitsgroep Organisatiekunde Je kunt als je de status van ambtenaar hebt gemakke lijker geld lenen. Ook in de sociale woningbouw kom je sneller aan een huis. De andere partij heeft altijd de zekerheid dat je betaalt, al is het alleen maar omdat je makkelijker een vordering schijnt te kunnen plaatsen op een ambtelijk salaris dan in de privaatrechtelijke sfeer. Dus ik vind het niet zo’n goed idee, die privaat rechtelijke status.
Desiree Brisko Secretaresse capaciteitsgroep Constructief Ontwerpen Ambtenaren hebben goede arbeidsvoorwaarden. Het is in principe nergens zo goed als bij de overheid. Je krijgt in het bedrijfsleven meer betaald, dat geldt zeker voor secretaresses, maar daar staat tegenover dat je bij voorbeeld minder ADV-
dagen krijgt. Dat vind ik een nadeel, tenzij ik weer zo veel kan verdienen dat ik part time kan gaan werken. Maar ik vind het moeilijk in te schatten hoe de voor- en nadelen gaan uitvallen. Zoiets wordt pas duidelijk wanneer je het aan den lijve ondervindt.
Stan Teunissen Commandant TUE-brandweer Ik ben niet op de hoogte van alle mogelijke gevolgen van het afschaffen van de amb telijke status, maar ik ben niet positief erover. Ik denk dat er nogal wat verworven rechten verloren zullen gaan. Hoe zit het bij voorbeeld met het pen sioenrecht?
Dr.ir. René van de Molengraft Universitair docent Werktuigbouwkunde Ik schort mijn persoonlijk oordeel over deze zaak op totdat goed uitgezocht is in hoeverre dit nadelig is of niet. Ik denk dat er wel veel mensen zullen denken: waarom moet dit nou? Deze ontwikkeling komt tot stand op initiatief van het CvB en ik kan me voorstellen dat menigeen wil weten wat er achter steekt.
Cursor 16 maart 2000 Nieuws /5
Bouw van de Kennispoort Nog geen nieuwe decaan voor TM begint in oktober De faculteit Technologie Management heeft nog steeds geen nieuwe decaan. De vacature die ontstond nadat de vorige decaan, prof. Wim van Gelder, in december van het vorig jaar naar voedingsmiddelenfabrikant Numico was vertrokken, is vooralsnog niet opgevuld. De TUE heeft onlangs een extern bureau opdracht gegeven om op zoek te gaan naar kandidaten voor de functie.
In oktober van dit jaar wordt er begonnen met de bouw van de Kennispoort, het gezamenlijk kantoorpand van de Kamer van Koophandel en de TUE. In het voorjaar van 2002 wordt het gebouw opgeleverd. Het komt op het grasveld te staan tussen het station en de TUE, langs het aangepaste Limbopad, ongeveer op de plaats waar nu nog de ontsluiting van de Kennedylaan is. Het nieuwe gebouw krijgt een ondergrondse parkeerplaats voor zeventig auto’s. Het Limbopad wordt door middel van een brug verbonden met het begin van
de Wielen, het autovrije gedeelte van het TUE-terrein. Het CvB heeft het definitieve ontwerp van architect Koen van Velsen vorige week goedgekeurd. Op een aantal punten heeft Van Velsen het voorlopig ontwerp aangepast aan de wensen van de toekomstige bewoners. De Kennispoort, in de meeste steden Ondernemingshuis geheten, bestaat niet meer uit twee delen, maar is één gebouw geworden. De opzet van het zeven verdiepingen tellende gebouw is een ovaal, waar aan de kant van de Dommel én aan de kant van de Kennedylaan een ‘hap’ uit is gehaald. De kamer van Koophandel
Diesviering Demos Studentenvereniging Demos houdt vrijdag 17 maart een Diesreceptie ter
ere van het 37-jarige bestaan van de studenten gezelligheidsvereniging.
zal in één van de twee vleugels ongeveer 4.500 vierkante meter in gebruik nemen. Op de begane grond is circa 2.000 vierkante meter uitgetrokken voor gezamenlijk gebruik, waar een soort Front Office gevestigd wordt met publieke functies. De andere vleugel blijft eigendom van de TUE, die vanaf vloer drie kantoorruimtes wil verhuren aan onder meer de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, de NV Rede en de Open Universiteit. De begane grond en de eerste verdieping worden gezamenlijk beheerd./
.
De receptie is van 17.00 tot 20.00 uur in sociëteit Batjevier, te vinden in de AOR aan de J.F. Kennedylaan.
UT Neijenrode
De zoektocht naar een nieuwe TM-decaan begon in de loop van oktober van het vorig jaar, toen had de toenmalige decaan, Van Gelder, te kennen gegeven dat hij wilde vertrekken. Van Gelder is ruim drie jaar in dienst geweest van de universiteit. Hij begon in augustus ’96 bij Technologie Management. Er zijn inmiddels gesprekken gevoerd met een viertal in- en externe kandidaten. Zonder resultaat. “Het is een grote, complexe functie”, zegt Tiny Verbruggen, directeur bedrijfsvoering van TM. “Het is niet altijd een voor de hand liggende stap
in het carrièreverloop om voor een functie als decaan te kiezen. Een decaan is altijd een hoogleraar. In de periode dat iemand als decaan werkt heeft hij vrijwel geen tijd voor onderwijs en onderzoek. Je bent er gemiddeld vier tot zes jaar echt uit. Dat is een erg lange periode.” Het college van bestuur heeft onlangs opdracht gegeven aan een extern bureau om op zoek te gaan naar een geschikte kandidaat voor de functie. Op dit moment voert vicedecaan prof.dr. Paul Bachus het decanaat over de faculteit. Verbruggen vreest dat de komst van de nieuwe decaan nog wel even op zich zal laten wachten. “Dat kan nog maanden duren. Het bureau is nog maar net begonnen met zoeken. Ik verwacht dat de mensen die zij zullen benaderen te maken hebben met flinke opzegtermijnen.” Verbruggen heeft overigens niet het idee dat het gebrek aan een decaan hinder oplevert voor het personeel of de studenten./
.
Publieksdag TUE in nieuw jasje De Publieksdag op de TUE krijgt een nieuwe opzet. De open dag op 8 oktober wordt multidisciplinair; een samenwerking tussen de verschillende faculteiten. Er zal op drie locaties iets te zien en te doen zijn. Er wordt nog gezocht naar medewerkers of studenten die een bijdrage kunnen leveren aan de verdere invulling van deze dag. De TUE wijkt dit jaar af van het landelijke thema van de Nationale Wetenschapsdag. Op andere plaatsen in Nederland is het thema ‘Huis, tuin en keuken’. Hier krijgt de open dag de naam ‘De magie van technologie’ mee. De meeste activiteiten vinden plaats in het Auditorium. “Die zijn gericht op gezinnen met kinderen”, zegt ir. Mariken Althuizen van bureau Studieen Publieksvoorlichting. “Hier staan onder meer shows, experimenten, workshops en demonstraties op het programma. Ook kunst en cultuur, speerpunten van het College van Bestuur, worden niet vergeten.” Op twee locaties op het terrein wordt dieper in-
gegaan op ICT en Materiaaltechnologie, twee van de speerpunten van TUE-onderzoek. Hier werken verschillende faculteiten samen. “Voorheen organiseerde elke faculteit zelf iets. We willen er meer een geheel van maken, zodat de TUE als een eenheid naar buiten treedt”, zegt Heidy Keepers, mede-verantwoordelijk voor de coördinatie. Bij de ‘magische materialen’ kunnen bezoekers letterlijk en figuurlijk een kijkje nemen in de keuken. Aan de hand van bijvoorbeeld kunststoffen keukengerei, keramiek, glas of metalen pannen, wordt uitleg gegeven over deze materialen, over onderzoek aan deze materialen en de hightech toepassingen ervan. Op computergebied wordt de bezoeker meegenomen in het verhaal van dataverwerving, -transport en verwerking. Wie ideeën heeft voor de Publieksdag of wil helpen, kan contact opnemen met Mariken Althuizen of Heidy Keepers via telefoonnummer 2518 ./
.
In ‘t kort Agenda ESK Zondag 19 maart: oecumenische viering in de Studenten kapel, kanaalstraat 6. Maandag 20 maart: in het ESKafé huiskamergesprekken met Bert Jan van Haarlem, van 19.00 tot 20.00 uur. In de dojo van het sportcentrum van 20.00 tot 21.30 uur: Kundalini ‘Power’ yoga. Van 20.15 tot 22.00 uur in ESKafé het tweede deel van de cursus Contact en Communicatie. Dinsdag 21 maart: Zen-meditatie met Martin van Moorsel, van 17.00 tot 18.00 uur in het sportcentrum. Vanaf 20.00 uur praten over de Mattheus Passion met Bert Jan van Haarlem. Woensdag 22 maart: voorlichting slachtofferhulp over seksueel misbruik bij jongens en meisjes om 20.00 uur in ESKafé. Donderdag 23 maart: tussen 12.30 en 13.30 ‘Van Stoommachine tot Cyborg’ in Traverse 0.13, onder leiding van Wim de Leeuw. Van vrijdag 24 maart 18.00 uur tot zaterdag 19.00 uur het Enneagram-etmaal in het kasteel in Gemert.
Faculteiten Het college Licht en Geluid (dictaatnr. 4.001148) begint op woensdag 22 maart, 8.45 uur in de IPO colloquiumzaal. Het college is vooral bedoeld voor studenten die geïnteresseerd zijn in licht en geluid in verband met een toekomstig beroep. Behandeld worden fysische en perceptieve eigenschappen van licht en geluid, alsmede de principes voor de meting daarvan. Informatie: J. Pellegrino tst. 5228/5200. Op verzoek van een groepje studenten geeft prof.dr. Wil Derkse (TM) in het derde trimester een extra reeks werkcolleges ‘Wijsgerige tekstlezing’. Gelezen wordt het belangrijke maar moeilijke boek ‘Zijn en tijd’ (uitgeverij SUN, f 79,50, 560 pagina’s, ISBN 90 6168630 X) van Martin Heidegger. Aanvullende literatuur: Jacob van Sluis: ‘Leeswijzer bij “Zijn en tijd” van Martin Heidegger ‘(Uitgeverij Damon, f 24,90, 128 pagina’s), ISBN 90 5573 172 2). Tentaminering is op basis van een werkstuk, 2 SP. Het eerste werkcollege is op dinsdag 21 maart, van 10.45-12.30 uur, in het leeszaaltje tegenover PAV Z.1.
FotoMonument 2000 Na het project Brieven aan de Toekomst, heeft het Nederlands Centrum voor Volkscultuur een nieuw project uitgeschreven: FotoMonument 2000. Alle inwoners van Nederland wordt gevraagd tussen september en december 2000 foto’s te maken van het dagelijks leven en die op te sturen. De foto’s worden eerst geëxposeerd en daarna opgeborgen in een archief voor later. Info: 0302319997.
16 maart 2000 Cursor 6/ Cultuur
Kunstcommissie tevreden over kunstbeleid Aat Vervoorn, voorzitter van de Kunstcommissie van de TUE, en de onlangs aangestelde kunstconservator Gerard Verhoogt zijn uitermate tevreden met het bestuursklimaat waarbinnen zij momenteel hun werk verrichten. Vanuit het College van Bestuur, en dan met name van de kant van voorzitter Henk de Wilt, is veel aandacht voor het kunstbeleid en men ziet ook duidelijk de toegevoegde waarde ervan, aldus Vervoorn. Al tijdens zijn nieuwjaarstoespraak begin dit jaar en drie weken geleden nog eens in een interview in Vrij Nederland liet CvB-voorzitter Henk de Wilt weten veel waarde te hechten aan een wisselwerking tussen zijn universiteit en creatieve geesten van buiten de instelling. Ook de Kunstcommissie plukt van deze zienswijze de vruchten. “We merken dat we bij het CvB een zeer gewillig oor vinden voor onze voorstellen. Als we die voorstellen goed presenteren en onderbouwen is in principe overal over te praten”, aldus Aat Vervoorn. Dat de Kunstcommissie daarbij geen eigen budget meer ter beschikking staat, vindt hij geen enkel bezwaar. “Integendeel, het geeft ons eigenlijk meer vrijheid van handelen. Als voordurend het budget in de gaten gehouden moet worden, ontaardt zoiets al gauw in mierenneukerij over de centen.”
Inventariseren Voor een gedegen inventarisatie en een permanent beheer van de kunstcollectie is onlangs Gerard Verhoogt aangesteld als kunstconservator en secretaris van de Kunstcommissie. Verhoogt combineert deze functie met zijn redacteurschap bij Cursor. Naast inventariseren en beheren gaat Verhoogt zich ook bezighouden met ondersteuning bij res-
tauratie en uitleen van kunstwerken voor overzichtstentoonstellingen. Verder zorgt hij voor de uitvoering van de plannen van de Kunstcommissie, zoals de herplaatsing van de beelden op De Wielen. Volgens Vervoorn en Verhoogt is er veel werk aan de winkel, omdat er geen goede inventarisatie van de kunst op de TUE bestaat. Vervoorn: “Het laatste overzicht dateert van 1984 en is een brochure, uitgegeven om de overheid te overtuigen van de waarde van de 1%-regeling. Ondertussen zijn dan ook al een aantal kunstwerken spoorloos verdwenen of onherstelbaar beschadigd. Het akkefietje onlangs met de weggegooide kunstobjecten van Lebbeus Woods, geeft nog maar eens het belang aan van een goed overzicht.” Ook de zichtbaarheid, of liever gezegd onzichtbaarheid, van enige grote plastieken baart de Kunstcommissie zorgen. “De zeggingskracht van een aantal grote werken gaat volkomen verloren, omdat ze verkeerd geplaatst zijn op het TUE-terrein”, aldus Vervoorn. “In de toekomst willen we ze een betere stek geven op het centrale gedeelte van de nieuw in te richten TUEcampus, rondom De Wielen.” Op dit moment is de Kunstcommissie in gesprek met landschapskunstenaar Kees Verschuren om een markant sluitstuk voor dit centrale deel te ontwerpen. Volgens Vervoorn moet dit een zekere monumentale uitstraling hebben, omdat het op die plek moet opboksen tegen het nieuwe, imposante gebouw van TNO. De entree naar de TUE zou Vervoorn graag willen bekronen met een permanente, levensechte regenboog. “De TUE is vanuit de stad gezien een donker gat. Zo’n regenboog trekt het geheel gigantisch op. We moeten uitzoeken of zoiets
technisch uitvoerbaar is.” Op de vraag of zo’n kunstmatig natuurverschijnsel, tezamen met de levensgrote bowlingkegels van Claes Oldenburg op de Kennedylaan, niet te veel de indruk zal wekken een pretpark te betreden, antwoordt Vervoorn: “Die kegels komen voor rekening van de gemeente, daar hebben we als TUE niets mee te maken. Maar wat dan nog? Het levert in ieder geval een zeer speciale entree op.” Om bij medewerkers en be-
zoekers van de TUE meer begrip te kweken voor de kunst die daar aanwezig is, wil men in de toekomst bij de kunstwerken bordjes met een toelichting plaatsen. Vervoorn: “Soms is het ergerlijk om te zien hoe nonchalant mensen hier aan de universiteit met kunstvoorwerpen omgaan. Vaak leidt dat tot beschadigingen. Meer duidelijkheid over de kunstwerken brengt hier ongetwijfeld verandering in.”/
.
Een culturele top vijf samenstellen? Een moeilijke vraag. Ik heb erg lang moeten denken hoe ik deze vraag zou gaan beantwoorden. Als eerste in mijn top vijf zonder twijfel het Cultureel Festival Virus. De afgelopen drie edities hebben mij elk jaar weer op een wel zeer aangename manier verrast met een unieke programmering op het gebied van muziek, dans, literatuur, beeldende kunst, straattheater, theater en film. Het heeft er mede voor gezorgd dat mijn bekrompen technische geest ook eens naar hele andere dingen is gaan kijken dan alleen maar naar techniek. Altijd heb ik al een passie gehad voor abstracte beeldende kunst, dus zal het niemand verbazen dat als tweede in mijn top vijf de
grafisch kunstenaar Escher verschijnt. Hoe het deze man gelukt is de toeschouwer van zijn werk elke keer weer te verleiden tot het zoeken van een oplossing voor het onmogelijke, vind ik fascinerend.
Een groot theaterbezoeker kan je me niet noemen, maar als het op cabaretiers aankomt ben ik van de partij. Mijn voorkeur gaat uit naar cabaretiers die inspelen op
In samenwerking met studiever eniging Cheops organiseert Studium Generale dinsdag 21 maart een Chinese avond. Schrijfster Zhimin Tang was ooit hongerstaakster op het Plein van de Hemelse Vrede. Nu is ze ge trouwd met een Nederlander en woonachtig in Den Bosch. Ze vertelt vanaf 20.00 uur in de Senaatszaal van het Auditorium over haar ervaringen in commu nistisch China. Aansluitend volgt een zeer recente film uit China.
/Toneel Op 16, 17 en 18 maart speelt Het Zuidelijk Toneel (HZT) nog de voor stelling ‘De dame met de camelia’s’ in de Eindhovense Stadsschouwburg. Dit stuk van Alexandre Dumas fils in de laatste regie voor HZT van Ivo van Hove is daarna alleen nog op 4 april in Eindhoven te zien.
/Uit eigen werk Café Kraaij & Balder presenteert donderdag 16 maart vanaf 20.00 uur voor de derde maal het suc cesvolle verhalenpodium ‘Stel je eens voor’. Schrijvers lezen voor uit eigen werk. Speciale gast is Piet Hein de Vos.
/St. Patrick Een traditionele happening op het gebied van ‘drinking’ en ‘singing’ in Café De Groot op de St. Patrick’s Night Irish Session. Vrijdag 17 maart, vanaf 22.00 uur.
/Kim’s Bedroom
Aat Vervoorn (rechts), voorzitter van de Kunstcommissie, en kunstconservator Gerard Verhoogt bij ‘Seed’, een ‘onzichtbaar’ kunstwerk van de Japanner Shinkichi Tajiri. Foto: Bart van Overbeeke
De culturele top vijf van Lambert van Breemen Bestuursvoorzitter Virus en vierdejaars Werktuigbouwkunde
/Chinese avond
de problemen in de maatschappij en die deze op een zo krom mogelijke manier aan de toehoorders proberen over te brengen. Vandaar op nummer drie Lebbis&Jansen. Ik heb deze goedgebekte heren voor het eerst mogen aanschouwen op de Uitmarkt ’96 en heb ze na deze zeer confronterende acte de présence op de voet gevolgd door cabaretland. Op vier staat de film Lola rennt. Het mooie van deze film is dat het eigenlijk een real-time race tegen de klok is, die twintig minuten duurt. Deze twintig minuten worden drie keer herhaalt en vormen zo samen één film. Hoewel alle delen op dezelfde manier van start gaan, eindigt elk deel anders doordat Lola iedere keer andere beslissingen neemt. De makers van deze film zijn aanhangers van de chaostheorie, wat ook zeer duidelijk naar voren komt. Naar aanleiding van deze film kun je de conclusie trekken dat
wanneer je als persoon andere stappen maakt in je leven dit ook gevolgen heeft voor alles wat er om je heen gebeurt. Als tamelijk bereisd persoon heb ik een favoriete stad die ik op plaats vijf zou willen zetten, en dat is Praag. Het is een stad met vele gezichten. Deze stad is in het bezit van vele magnifieke oude gebouwen en oude bruggen, waarvan de Karls Brücke wel de bekendste is. Op deze brug kon ik, toen ik in Praag was, ongeveer een hele week verblijven. Hier kun je je te goed doen aan allerlei leuke straatacts, zoals portretschilderen en straattheater. De oude binnenstad is ook zeker de moeite waard. Wat overigens wel erg opvalt, is dat er heel veel kapitaal in Praag aanwezig is en dat ze in de rest van Tsjechië ongeveer een jaar of twintig achterlopen. /
.
In het kader van het MU-project ‘Kim’s Bedroom’ vindt op zaterdag 18 maart vanaf 20.30 uur een music performance plaats in de Effenaar. Kim Gordon, Thurston Moore, Steve Malkus, Jim O’Rourke, Ikue Mori, Quix-o-tic, dj Olive & Relaxo Abstracto zijn de uitvoerende ar tiesten.
/Evita Op het bioscoopscherm van Plaza Futura is zondag 19 maart om 12,15 uur Madonna te bewonderen in haar rol van Evita Perron in de film ‘Evita’.
/Film 1 op Tien vertoont op maandag 20 maart vanaf 20.00 uur in colle gezaal 13 in het Auditorium de film ‘De Celluloid Closet’. Deze film geeft op soms ontroerende dan weer op een hilarische wijze de worsteling weer van Hollywood met het thema ‘homoseksualiteit’.
/Manic Monday In Grand Café Berlage vindt op maandag 20 maart vanaf 22.30 uur de cd-presentatie plaats van Bwana Dik. Geert Tiersma en con sorten brengen Zappiaanse extra vaganza.
/Rot en meisjes In de Stadsschouwburg is op dinsdag 21 maart vanaf 20.30 uur Jan Rot te zien met de voorstelling ‘Meisjes’. Over moeders, hoeren, bakvissen en potten.
Cursor 16 maart 2000 Studentenleven /7
De weg zoeken in het donker bij All Terrain Je moet niet bang zijn in het donker en het niet erg vinden om vies te worden. Ook moet je een zaklamp bij je hebben. Dat zijn de belangrijkste dingen om rekening mee te houden als je mee wilt doen aan de eerste Oriëntatieloop van sportvereniging All Terrain. De start van de eerste Oriëntatieloop van All Terrain is 23 maart om 19.00 uur bij het sportcentrum. Om de drie minuten vertrekken lopers, zodat ze elkaar niet achterna gaan lopen. In een oriëntatieloop probeer je rennend in anderhalf uur tijd zoveel mogelijk punten te vinden, die op een stafkaart staan aangegeven. All Terrain heeft al vaker dergelijke lopen gehouden, maar dan alleen voor de leden. Deze loop is voor alle studenten, met of zonder sportkaart. “We
willen laten zien wat onze vereniging allemaal doet”, zegt Monique van den Broek, tweedejaars student Wiskunde en lid van All Terrain. “Bij onze club denken de meeste mensen alleen aan klimmen en mountainbiken, maar er is veel meer. Wij doen ook mee aan survivalruns en oriëntatielopen. Dat is een echte sport.” Normaal wordt er op tijd gelopen. Je moet dan een parcours zo snel mogelijk afleggen, door verschillende punten te vinden. Daar is nu bewust niet voor gekozen. “Het is niet leuk als iemand anderhalf uur later binnenkomt dan de rest. Er kan een groot verschil in tijd zitten. Om die verschillen op te heffen, lopen we anderhalf uur en moeten de deelnemers zoveel mogelijk punten halen.” De loop voert onder meer
door het Eckartbos en langs de Karpendonkse plas. Daar moeten de sportievelingen bij verschillende posten een ‘knipje’ laten maken in hun deelnemerskaart als bewijs dat ze daar zijn geweest. “Een oriëntatieloop is meer dan door het bos rennen in het donker”, vindt Van den Broek. “Het is een kwestie van hard lopen, goed kunnen kaartlezen en je concentreren.” De vereniging legt enkele all-terrain accenten in de route, zoals een touw waar de deelnemers in moeten hangen. “Iedereen kan meedoen, deelname is gratis. Je hoeft ook niet te rennen, wandelen mag ook.” Aanmelden kan via www.run.to/all-terrain of bij de wedstrijdleiding in het sportcentrum tot één uur voor de start op 23 maart./
.
Studenten kampioenschappen ijshockey
Ruim honderd ijshockeyers waren afgelopen dinsdag en woensdag te vinden op en rond de Eindhovense ijsbaan tijdens de Nederlandse Studenten Kampioenschappen Ijshockey. De organisatie was in handen
van de Eindhovense studentenclub Icehawks, dat zelf goed presteerde. Op welke plek de club eindigde, was bij het ter perse gaan van dit nummer nog niet bekend. Vanuit de dug-out bekijken twee leden van de
Icehawks de wedstrijd tegen de UT Slapping Studs, die de Eindhovense studenten met 10-0 overtuigend wonnen.
Foto: Bart van Overbeeke
“Informatica-studenten zijn meestal niet zo ondernemend” Max Hufkens en Mark Hoogendoorn zijn samen met twee medestudenten Informatica al een jaar bezig met hun internetonderneming WebWinkel. “Professor Verhoef (Hoogleraar Midden-en kleinbedrijf ) vond het een goed idee als we ons zouden inschrijven voor New Venture, een ondernemingsplanwedstrijd. Ons plan was echter al werkelijkheid, startersproblemen hadden we dus niet meer”, vertellen Mark en Max. Het bedrijf, Web-Winkel, maakt homepages voor ondernemers in het middenen kleinbedrijf. Veel ondernemingen hadden al een homepage op Internet, maar dat was volgens de jonge ondenemers in feite niet meer dan een oppervlakkig uithangbord op het net. Er waren geen uitbreidingen in verwerkt. De consument kon veelal geen verdere informatie vragen. Bovendien konden de bedrijven de homepage niet zelf bijwerken als er veranderingen in aangebracht moesten worden. “Wij hebben het programma zo ontworpen dat de secretaresse van het bedrijf bij wijze van spreken elke dag de nodige wijzingen kan aanbrengen. Bij een makelaarskantoor moeten bijvoorbeeld voortdurend huizen aan het aanbod worden toegevoegd of juist eruit worden gehaald”, aldus de twee informaticastudenten. “Ons programma bestaat uit slechts zes knoppen. Aanpassingen kunnen daarom snel gemaakt worden, het is uiterst gebruikersvriendelijk. Onze homepages zijn maatwerk: er wordt rekening gehouden met wensen en behoeftes van de specifieke ondernemer. Een homepage van bijvoorbeeld
een schoenenzaak is anders dan die van een makelaar.” Veel bedrijfjes wilden een paar jaar geleden, toen dat ‘in’ was, een homepage, maar sindsdien was er niets meer met die pagina gedaan, weten Mark en Max. “Toch hadden de mensen er wel geld aan uit gegeven. Maar meer dan een advertentie op Internet hebben ze niet aan overgehouden. Een frustratie voor veel ondernemers. Ons systeem is heel simpel en is gewoon in de pagina geïntegreerd.”
Risico Een eigen onderneming beginnen houdt altijd risico in. Het moeilijkste is natuurlijk de klantenwerving, want als je pas begint heb je nog geen naam opgebouwd. “Als potentiële klanten naar voorbeelden vragen heb je die nog niet. Je bent maar een bedrijfje van een paar studenten. Ze vertrouwen toch eerder een grote naam als de Rabobank, ook al heeft die in principe geen bal verstand van Internet”, aldus de twee. “De continuïteit van je bedrijf is vaak ook een probleem. Ze zijn bang dat als ons bedrijf er mee stopt, hun pagina van het net zal verdwijnen. Nu zijn we eindelijk zover dat we daar geen problemen meer mee hebben.” Veel informatica-studenten gaan liever werken bij een groot IT-bedrijf dan zelf een bedrijf beginnen, denken Max en Mark. “Ze zijn meestal niet zo ondernemend. Nu zijn we in elk geval eigen baas en je weet wat je maakt en voor wie. Het is ook een stukje trots. En als we afgestudeerd zijn hopen we ervan te kunnen leven.”/ De Web-Winkel is te vinden op: www.web-winkel.com. Meer informatie over New Venture op: www.newventure.nl.
Nieuw: uni-hockey in Sportcentrum
Wat geen enkel studententeam ooit is gelukt, lijken de zaalvoetballers van Totelos 17 maart wel voor elkaar te zullen krijgen. Op die dag spelen ze een wedstrijd om de kampioenstitel in de hoofdklasse van het Nederlands zaalvoetbal. Het eerste team hoeft nog maar één punt te halen en is kampioen. Daarmee promoveert het studententeam naar de eerste divisie, de op een na hoogste klasse in het zaalvoetbal in Nederland. “Dit is echt een unicum voor een studententeam”, zegt
Uni-hockey, zo heet de nieuwste sport die in competitieverband te beoefenen is in het Studenten Sport Centrum. De sport, die tijdens de Van Lint Sportweek al werd gespeeld, heeft elementen in zich van zowel zaalhockey als ijshockey. Er wordt gespeeld op een veld van twintig bij tien meter, dat is afgezet door een boarding. De bal blijft altijd in het spel en is van licht plastic. De sticks lijken op ijshockeysticks met een groot blad waarmee je aan beide kanten mag spelen. Je mag met het hele lijf de bal
vraagd om daar te komen spelen. “Meestal blijven ze op het nest.” Het eerste team van Totelos traint een keer in de week en speelt elke vrijdagavond competitie. Als ze promoveren naar de eerste divisie, speelt Totelos voortaan tegen tegenstanders uit onder meer Den Haag, Utrecht en Amsterdam. Wie Totelos wil aanmoedigen moet op vrijdag 17 maart om 20.55 uur in hal 2 van het Studenten Sport Centrum zijn. Daar speelt Totelos 1 tegen Troycoach Sportswear./
.
NSK Triatlon ‘Een topwedstrijd, waarbij jij niet mag ontbreken.’ Dat belooft het NSK triatlon te worden, dat op 10 juni door triatlonvereniging Squadra Veloce gehouden wordt. Het evenement vindt plaats bij recreatieplas Aquabest. De triatlon begint met 1500 meter zwemmen, waarna de deelnemers op hun fiets springen voor een tocht van veertig kilometer. Om de finish te bereiken, moet er daarna nog tien kilometer hardgelopen worden. Voor de wat minder getrainde atleten bestaat een aantal minder zware mogelijkheden. Bijvoorbeeld de triotriatlon, waarbij drie personen ieder één onderdeel voor hun rekening nemen. Meer infornatie geeft Stef Mestrom (0402575336).
Batavierenrace zoekt bands De organisatie van de Batavierenrace is op zoek naar bandjes die het Batavierenfeest op zaterdag 29 april willen opluisteren. Dit gebeurt tijdens het Bandjesfestival, waarvoor nog tot 31 maart kan worden ingeschreven door een demo op te sturen. De hoofdprijs voor de beste band bestaat uit kaartjes voor Lowlands en vijfhonderd gulden zakgeld. Voor meer informatie:
[email protected] of telefoonnummer 0534893787. De Batavierenrace heeft overigens nog enkele plaatsen vrij voor ploegen die mee willen lopen. Ook hiervoor geldt bovengenoemd mailadres.
TUE’er racet weer in USA
.
Kampioenschap gloort voor Totelos Bas Fikkers, voorzitter van Totelos niet zonder trots. Want het gaat lukken, daarvan is hij overtuigd. “We hoeven maar één punt te halen, maar we gaan de wedstrijd gewoon winnen.” Het bijzondere van ‘zijn ‘ club vindt hij dat geen enkel lid wordt betaald, wat bij andere clubs wel gewoon is. “Daar krijgen de spelers bijvoorbeeld vijftig gulden per behaald punt. Wij doen dat niet, kunnen we ook niet.” Het gebeurt dan ook wel eens dat leden van Totelos door andere clubs worden ge-
In ‘t kort
aanraken, maar de bal wegspelen mag alleen met de stick. Er wordt vier tegen vier, eventueel gemixt, gespeeld. Teams van maximaal acht spelers kunnen zich voor deze sport inschrijven bij de portier. Een geldige sportkaart is verplicht. De kosten zijn vijftien gulden per team. De interne competitie wordt op dinsdagavond gespeeld vanaf 20.00 uur. De eerste wedstrijden zijn op 21 maart. Het spelmateriaal wordt door het sportcentrum verstrekt./
.
Werktuigbouwkundestudent Sepp Koster racet ook dit seizoen weer in Amerika in de Barber Dodge Pro Series. De Amerikaanse formulewagenserie heeft een prijzenpot van één miljoen dollar. Vorig seizoen eindigde Koster op de vijfde plaats. Hij wordt begeleid door Todd Snyder en Arie Luyendijk. De eerste race staat 18 maart op het programma in Sebring, Florida. De Barber Dodge Pro Series is een eenheidsserie met dertig identiek geprepareerde formuleracewagens. Ze worden aangedreven door een 3,2 liter 24 kleppen V6 Dodge krachtbron van 280 pk. De van vleugels voorziene wagen werkt op een geschakelde zesversnellingsbak.
16 maart 2000 Cursor 8/ Achtergrond
Nederland kent een wirwar aan subsidie regelingen. Is het wel een beetje duidelijk waar allemaal geld te halen valt? Gerard Verschuren: “Nederland kent duizenden regelingen. Maar als je kijkt naar de onderwerpen waarmee de TUE zich bezighoudt, is het aantal bruikbare regelingen te overzien. Er is maar een beperkt aantal subsidies dat bijvoorbeeld ingaat op de relatie kennisinstellingen-bedrijven. Weet je bij een instantie als NWO en Senter de weg, dan kom je al een heel eind. Senter is de uitvoeringsorganisatie voor subsidies van het ministerie van Economische Zaken. De mensen die op de voor ons interessante programmabureaus zitten, proberen we regelmatig te spreken. We zijn dan snel geïnformeerd over de nieuwste ontwikkelingen.” Wat is subsidie eigenlijk? Verschuren: “Goh, dat is een goede. ‘Dat is geld van de overheid’, zei mijn zoontje op de basisschool. Hij was de enige die het wist, want ‘mijn vader doet dat de hele dag’, zei hij. Je kan het inderdaad omschrijven als een bijdrage uit algemene middelen die erop is gericht om initiatieven te bevorderen die de overheid gewenst vindt.” Ernest Gerritsen: “Simpel gezegd is alles wat binnenkomt via het verdeelmodel van het ministerie van OC&W - dat is dus de rijksbijdrage - geen subsidie. Die eerste geldstroom overtreft de subsidie-inkomsten natuurlijk vele malen. Kijk je naar het aantal AIO’s dat op de TUE rondloopt en bij de Nederlandse
Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) op de loonlijst staat, dan zijn de subsidies echter van groot belang.” En dan is er bovendien zoiets als de interne TUE-subsidies. “Het college stelt extra geld beschikbaar voor het aantrekken van postdoc’s, voor studiereizen, voor projecten van het centrum Technologie voor Duurzame Ontwikkeling en zo nog een aantal zaken. Binnen de stafafdeling Onderzoek hebben we het TUE-adviescentrum Subsidies en Contracten opgezet. Maar het gaat ons vooral om advisering over de externe subsidies. Die interne regelingen staan uitgebreid beschreven in het boekje ‘Interne stimuleringsregelingen’. De tekst is ook te vinden op de TUE-internetsite onder de stafafdeling Algemene Zaken.” Wat is het verschil tussen tweede en derde geldstroom subsidies? “De tweede geldstroom omvat alle programma’s van NWO en de aan haar gelieerde organisaties zoals Technologiestichting STW en de stichting Fundamenteel Onderzoek der Materie. De Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen met haar fellow-onderzoekers kun je er ook bij rekenen. Die tweede geldstroom is een klein, maar toch inzichtelijk oerwoud. NWO en STW zetten hun geld op diverse gebieden uit. De hele systematiek van het indienen van een projectvoorstel, de beoordeling door peers en de uiteindelijke toewijzing ligt uitgebreid
Op zoek naar gu vast. STW wijst gemiddeld zo’n veertig procent van de projecten toe. Ze werkt meestal rechtstreeks met de onderzoekers zelf en niet met de bijbehorende universiteit. Dat is allemaal in Nederland. Intussen wordt er ook gepraat over een Europese tweede geldstroom via de European Science Foundation, maar dat is allemaal nog heel prematuur.” En die derde geldstroom? “De derde geldstroom kent vooral regelingen van Economische Zaken. EZ wil bij alles wat ze doet de economische bedrijvigheid in Nederland bevorderen. Daarom stoelen de projecten altijd op een of andere manier op een samenwerkingsverband tussen ondernemingen en kennisinstellingen. De kennis moet met andere woorden snel toegepast kunnen worden in concrete producten of diensten. Voor de TUE zijn vooral een paar grote regelingen van de overheid interessant. Dan heb je het over de Innovatiegerichte Onderzoeksprogramma’s, de Bedrijfsgerichte Technische Samenwerkingsprojecten, de Subsidieregeling Technologische Samenwerking in Europa (de BIT/EUREKA-regeling) en de EconomieEcologie-Technologie-regelingen. Daaruit komen elk jaar meerdere projecten voort. Voor de rest zijn er nog wat splinterdingen.” En onder die derde geldstroom vallen ook de Europese regelingen? “Ja, het Vijfde Kaderprogramma met zijn vele onderzoekssubsidies is daar nu het belangrijkste item van. En de afgelopen jaren hebben we hier in de regio natuurlijk ook het Europese economische stimuleringsprogramma Stimulus gehad. De TUE draaide mee in meerdere projecten. Een ander Europees getint voorbeeld is Itea, een groot BIT/Eureka-project met een budget van vele miljarden. Alle bedrijven en kennisinstituten die in Europa met elektronica te maken hebben, doen eraan mee. Het programma-office is halverwege vorig jaar van Philips naar de TUE verhuisd en naast het Eindhoven Embedded Systems Institute ondergebracht. Naast al die onderzoekssubsidies zijn er natuurlijk de vele Europese uitwisselingsprogramma’s voor het onderwijs. Neem Socrates of Leonardo. Daar weet het Bureau voor International Activities van de TUE alles van.” Stel, een faculteit wil wat. Wat dan? “De medewerkers kunnen bij ons langs
Subsidies/ De TUE wil meer inkomsten uit s in haar strategische schetsen e niet zeggen dat de universiteit Gerard Verschuren en Ernest G Onderzoek. Het is maar net hoe je wel of niet meetelt. En boven sidies binnen te halen, maar postdoc’s weten te vinden om h komen. We kunnen ze wellicht wel goede dingen vertellen, wijzen op nieuwe mogelijkheden, helpen met het invullen van de papieren, advies geven als hun samenwerkingspartners ermee willen stoppen... Dat langskomen is natuurlijk geen verplichting. Veel TUE’ers gaan gewoon rechtstreeks naar de geldschieters. De aanvraag voor een derde-geldstroomproject tot een miljoen gulden valt onder het mandaat van de faculteiten. Bij de tweede geldstroom is de TUE zelfs geen partij, maar doet de onderzoeker persoonlijk een aanvraag. We weten vooraf dus maar gedeeltelijk wat er allemaal speelt. Achteraf zien we aan de honoreringen pas hoe er gescoord is.” Hoe zit het met de kwaliteit van de voor stellen? “Mensen kunnen hun projectvoorstellen via ons adviescentrum voorleggen aan een deskundige. We weten wat STW en NWO in een voorstel willen zien. We kijken ernaar of het project goed is omschreven, of alles erin staat, hoe een peer reviewer het zou bekijken. Het is belangrijk dat de TUE één gezicht laat zien naar de subsidiegevers. De precieze interpretatie van de regels en het maken van de rekensommetjes is lastig. Soms berekenen mensen bepaalde tarieven op eigen wijze of vergeten ze juist om bepaalde dingen mee te nemen. Ons commentaar varieert sterk. We hebben ongeveer twintig aandachtspunten en iedereen zondigt wel tegen een stuk of drie ervan. Sommige mensen beschrijven het vernieuwende van hun onderzoek bijvoorbeeld niet goed of geven geen goede fasering.” Zie je dat er dankzij die check van jullie meer voorstellen gehonoreerd worden? “We zijn nog niet zo lang bezig met dat becommentariëren, dus de effecten zijn nog onbekend. We zijn ermee begonnen, omdat we het aandeel van de TUE in ver-
Henk de Wilt: Vooral kijken naar STW “Het debat hoeft niet te gaan over de hoogtes van de subsidies uit de derde geldstroom”, zegt dr.ir. Henk de Wilt, voorzitter van het College van Bestuur. “Daar is niets mis mee. En ook wat betreft de tweede geldstroom scoren wij op een aantal programma’s goed. Neem de Innovatiefgerichte Onderzoeksprogramma’s. We hebben echter een uitdrukkelijke underperformance bij de Technologiestichting STW. Ons aandeel is een stuk kleiner dan ons in vergelijking met de andere twee technische universiteiten qua omvang toekomt. Met onze ingenieursopleidingen en onze combinatie van fundamenteel en toegepast onderzoek zouden we toch een interessante positie moeten innemen bij STW.” “We laten een en ander daarom nu nauwkeurig analyseren. Dienen we te weinig voorstellen in, zijn het de verkeerde voorstellen, volgen we de procedure niet nauwkeurig genoeg, zitten we op vakgebieden waarop STW wat marginaal toebedeelt? Het lijkt erop dat vooral ons scoringspercentage lager ligt dan dat van de twee andere technische universiteiten. Dat wil zeggen dat relatief te weinig ingediende voorstellen ook worden gehonoreerd. Als we er gericht aandacht aan geven, komt het denk ik wel weer goed.” “Dat tekort aan AIO’s mag in ieder geval geen reden zijn om te schromen bij het indienen van aanvragen. Dat probleem geldt voor alle universiteiten en voor zowel de eerste, tweede als derde geldstroom.” Gerard Verschuren. Foto: Bart van Overbeeke
Cursor 16 maart 2000 Achtergrond /9
ulle geldgevers
/Lucy Holl subsidies, meldt ze steeds weer en instellingsplannen. “Dat wil t nu zo slecht scoort”, zeggen Gerritsen van de stafafdeling e je de sommetjes maakt en wat ndien: het is leuk om veel subr dan moet je wel de AIO’s en het onderzoek ook uit te voeren. gelijking met de twee andere TU’s bij NWO/STW zagen teruglopen. Gelet op de grootte zou de verhouding tussen de TUD, de UT en de TUE 2:1:1 moeten zijn. STW geeft geld voor investeringen en voor manuren. Je kunt de manuren weer omrekenen in geld en bij de investeringen optellen. In 1997 zaten we nog op 4,2 miljoen gulden, en in 1998 was dit gezakt naar 1,7 miljoen. Voor 1999 komen we uit op 3,5 miljoen. Overigens zitten er allerlei cycli in die toewijzingen die niet allemaal even goed te duiden zijn. Er spelen zoveel factoren een rol: hoe actief waren de TUE’ers op een bepaald moment in het indienen van voorstellen? Wat was de kwaliteit van de aanvragen? Hoe beoordeelden die peer reviewers een en ander uiteindelijk?” Het College van Bestuur roept in ieder geval dat het allemaal wat beter moet. Wat zeggen jullie daarop? “Goed idee, maar dat geldt dan heel globaal. Het is te complex om te zeggen dat we voor één bepaalde regeling volgend jaar dat en dat bedrag moeten binnenhalen. Over het algemeen zou de TUE het in de tweede geldstroom inderdaad beter kunnen doen. Op de Europese projecten scoren we misschien ook wat minder dan Twente en Delft, maar als je bijvoorbeeld naar de BTS-, IOP- en EETprojecten kijkt, doen we het helemaal zo slecht nog niet.” Waar zit dat verschil dan in? “Dat is moeilijk te zeggen. Het ligt ook aan de onderwerpen. Het ene programma past de TUE beter dan het andere. Voor faculteiten als Werktuigbouwkunde, Technische Natuurkunde, Elektrotechniek en Scheikundige Technologie zijn er meer
geschikte technologische subsidieregelingen, dan voor de rest. Binnen de Innovatiegerichte Onderzoeksprojecten is vorig jaar een Mens-machine-interactieprogramma gestart. Dan zie je meteen dat Eindhoven drie van de acht projecten binnenhaalt. Bij een IOP-programma over beeldverwerking of koolhydraten valt minder of niet te scoren. Er komt een IOP Precision Engineering aan, waarvan we veel verwachten. We wijzen mensen daar vroegtijdig op. Dan kunnen we ook meteen inschatten hoe die nieuwe programma’s de STW-aanvragen wellicht zullen beïnvloeden. Want onze klanten switchen wel eens wat.” Wat voor beleid heeft de TUE verder om die subsidies te doen toenemen? “We verzamelen als stafafdeling cijfers over hoe wij het doen en hoe anderen het doen. Dat soort informatie koppelt het College van Bestuur terug naar het bestuurlijk overleg. Het college en de faculteiten stellen de streefcijfers vast. Ons adviescentrum zorgt vooral voor de promotie, de coördinatie, de ondersteuning.” “Een groot knelpunt op dit moment zijn de vacatures die niet opgevuld worden. Er liggen tweede en derde geldstroom-projecten op de plank, compleet met financiering, die door een gebrek aan AIO’s en postdoc’s niet uitgevoerd kunnen worden. Dat maakt de faculteiten ook terughoudender in het aanvragen. Als je geld toegewezen krijgt en je hebt er geen mensen voor, dan is dat geen stimulans. Aan die arbeidsmarktbeperkingen kunnen we niet zoveel doen. Met hogere AIO-salarissen kom je er niet.”
de paraplu van het DPI past.” Vooral de NWO/STW-cijfers kunnen dus al met al wat beter. Misschien vinden de onderzoekers het tegenwoordig ook veel leuker om internationale projecten te doen? “Die Europese regelingen zijn niet makkelijk. Het Vijfde Kaderprogramma van de EU maakt weer duidelijk dat het nogal wat werk is om een subsidie in de wacht te slepen. Zeker als je coördinator van een project bent, kost het veel tijd om een aanvraag in te dienen en in Brussel te onderhandelen. Je moet met meerdere partners zijn. Wat je ziet, is dat onderzoekers graag aanhaken bij initiatieven van anderen.” Senter en EG-Liaison (een onderdeel van Senter) doen er in ieder geval veel aan om hun regelingen aan de man te brengen, of niet? “Ja, EG-Liaison organiseert voorlichtingsbijeenkomsten, komt op uitnodiging naar de TUE voor een workshop proposal writing, en toetst projectvoorstellen alvast inhoudelijk op de prioriteiten. EG-Liaison heeft er belang bij dat er EU-geld naar Nederland terugvloeit en geeft goede tips voor de aanvraag. Zo hameren ze op een heldere, simpele projectsamenvatting. De Brusselse evaluatoren krijgen enorme pakken papier op hun bureau. Na een paar uur kijken ze bij wijze van spreken alleen nog naar de key words.” “Voor Senter geldt eigenlijk hetzelfde. Ook die projectadviseurs willen met je mee-
We hebben het nu vooral gehad over sub sidiëring op projectbasis. Maar tegen woordig wordt ook de ondersteuning op programmaniveau steeds belangrijker. “Ja, neem zo’n topper als het Dutch Polymer Institute met zijn jaaromzet van zo’n twintig miljoen gulden. Dat is een grote klapper op subsidiegebied. Economische Zaken neemt voor vijftig procent deel, het consortium van bedrijven en de TUE ieder voor vijfentwintig procent. Onder één programma zit een wolk van projecten. Dat werkt overigens meteen in de hand dat je wat minder met losse projectjes naar STW of naar de EU stapt, omdat je onderzoek heel goed onder
Uit de grote derde-geldstroom-regelingen wist de TUE in 1999 de volgende bedragen aan subsidies binnen te halen: Stimulus 6 miljoen IOP 3 miljoen BTS 3 miljoen EET 4 miljoen Europese gelden 5 miljoen Wat de tweede-geldstroom betreft, had de TUE: aan nieuwe STW-projecten (in miljoenen) aandeel ten opzichte van de andere TU’s (in procenten) aan NWO-personeel (in FTE’s) aandeel ten opzichte van de andere TU’s (in procenten)
1996 5,5
1997 4,2
1998 1,7
1999 3,5
22,6
15
6
22
109
115
111
**
21,6
22
20,5
**
* Ter vergelijking: de totale inkomsten van de TUE bedragen jaarlijks zo’n 350 miljoen gulden. ** Sinds 1999 treedt nieuw personeel in dienst bij de universiteit. Ernest Gerritsen. Foto: Bart van Overbeeke
denken. Onderzoekers veronderstellen vaak dat ze pas iemand te spreken kunnen krijgen als hun voorstel beoordeeld is. Ons advies is om vooral dat contact al te zoeken op het moment dat je enkel en alleen nog maar een eerste projectidee hebt. Schrijf het idee op een A4-tje en mail of fax het. Dat kan je veel werk besparen. Soms krijg je een advies met heel veel negatieve opmerkingen terug. Maar ook dat hoeft niet te betekenen dat je beter kunt ophouden. Dan weet je meteen waarmee je rekening moet houden bij het herschrijven van het uiteindelijke voorstel.” Hoe zit het met de geldverstrekkers van de tweede geldstroom? “Bij NWO, STW, FOM en de KNAW zijn ze minder hulpvaardig en veel strikter. We kunnen niet iemand uitnodigen van ‘kom ons eens even helpen’. Dat past niet in hun policy. Ze werken wat traditioneler. Rechtvaardigheid en eerlijkheid zijn de kernbegrippen. Dat vraagt om een strikte scheiding tussen de beoordeling en advisering.” Zijn jullie blij als bepaalde aanvragen zijn gehonoreerd? “Ja, natuurlijk is dat goed om te horen. Eind maart zijn de Economie-EcologieTechnologie-dagen en worden 22 nieuwe projecten gepresenteerd. Bij zes daarvan is de TUE betrokken. Dat is leuk. Bij dat soort projecten kan je met al je projectpartners maximaal tien miljoen gulden subsidie per project krijgen. Dat kan dus aardig oplopen.”/
.
16 maart 2000 Cursor 10/ Onderzoek
Het zalige nietsdoen in de achttiende eeuw In de eerste helft van de achttiende eeuw woonden veel rijke Amsterdammers gedurende de helft van het jaar in prestigieuze buitenhuizen in de omgeving van Amsterdam; in polders zoals de Watergraafsmeer en langs de Vecht en de Amstel. Van het voorjaar tot de herfst vertoefden zij met hun hele huishouden, inclusief meegenomen huisraad, in hun buitenhuis. Het centrum van Amsterdam, voornamelijk de grachtengordel, stond in deze maanden grotendeels leeg. De bewoners kwamen er deze maanden alleen nog om zaken te doen. Met de trekschuit waren ze in relatief korte tijd op de plaats van bestemming. De buitenhuisbewoners waren rijke koopmannen, maar ook de middenstand had buitenhuizen, weliswaar kleinere, maar toch nog zeer riant. De rijke koopmannen had grote buitenhuizen met gestileerde buxustuinen. Van de meer dan vijfhonderd buitenhuizen in de omgeving van Amsterdam is zo’n tien procent bewaard gebleven. Een typisch product van het ‘Amsterdams Arcadia’ is De Beemster, dat recentelijk op de werelderfgoedlijst van de UNESCO is gezet.
Illustraties Marc Glaudemans, AIO bij de capaciteitsgroep Architectuur, sectie architectuurgeschiedenis en -theorie, beschrijft in zijn proefschrift ‘Amsterdams Arcadia. De ontdekking van het achterland’ deze periode in de Nederlandse geschiedenis. Hij gaat op zoek naar een nieuwe definitie van de stad. In Amsterdams Arcadia geeft hij een nieuwe kijk op Amsterdam. Het is een historische en architectuurtheoretische reflectie op het Amsterdamse achterland. In het proefschrift staan vele prachtige illustraties van buitenhuizen en oude landkaarten. Arcadia betekent immers in de literatuur ‘een met prenten verluchte gids.’ Waarom heeft hij dit onderwerp voor zijn promotie gekozen? Glaudemans: “De aanleiding ligt in een interesse voor stedebouwkunde. De geschiedenis van de stedebouwkunde heeft me altijd geïnteresseerd. In de negentiende eeuw hadden de grote metropolen een heel negatief imago. Er heersten zowel sociale als ernstige hygiënische wantoestanden De stedebouwkunde is juist in de negentiende eeuw ontstaan om aan deze situatie een einde te maken. Daardoor heeft ze zich echter al te zeer uitsluitend gericht op de steden zelf. Wat plaatsvond buiten de stad, op het platteland, is dan ook lang aan het oog van stedebouwkundigen en architecten voorbijgegaan. Stad en platteland waren voor velen volledig gescheiden. De moderne architectuur van het begin van de twintigste eeuw pleitte er in het meest extreme geval zelfs voor om de oude metropolen volledig te vernietigen, om vervolgens nieuwe steden te bouwen. In de jaren zeventig en tachtig kwam daarentegen een beweging op die juist de historische binnensteden weer wilde restaureren. Wat deze ontwikkelingen met elkaar gemeen hebben is dat ze de historische kern als de eigenlijke stad zien. Maar in feite is ons gehele landschap verstedelijkt. Kijk maar naar de hele infrastructuur. De hierboven geschetste mentaliteit maakt dat cultuur en landschap in onze maatschappij te zeer als gescheiden
Amsterdams Arcadia/Rosemarie Neuen Een historisch, filosofisch getint proefschrift dat zich afspeelt in de achttiende eeuw met verwijzingen naar de Griekse en Romeinse tijd. Een dergelijk onderwerp is erg zeldzaam op een technische universiteit. Ir. Marc Glaudemans zal 22 maart aan de TUE promoveren op het proefschrift ‘Amsterdams Arcadia: De ontdekking van het achterland.’ worden gezien.” Vroeger was dat heel anders. Het begrip natuurbescherming was niet bekend, vertelt de promovendus. Natuur had pas waarde als deze gecultiveerd en opgesierd werd door de mens. Men zag in de achttiende eeuw de natuur als het tweede boek van God. De natuur wilde men waarderen en bestuderen. Maar zij werd wel onderdanig gemaakt aan de mens. Glaudemans wil de lezer in Amsterdams Arcadia graag een imaginaire reis laten maken door het achttiende-eeuwse territorium van de stad. De buitenhuizen die dat landschap voor een groot deel bepaalden, waren geënt op ideeën uit de klassieke oudheid. De bewuste ordening van het landschap speelde een grote rol bij de klassieken en tevens in de villacultuur. Ordening van landschap, stad of platteland was van vitaal belang. Glaudemans: “De orde was de verbinding met het goddelijke, zowel voor de achttiende-eeuwers als voor de Grieken en Romeinenen. De klassieke ordening was terug te vinden in alles: architectuur, politiek, geneeskunde en ook in de geometrische tuinen van
de buitenhuizen.” De oude theorieën over architectuur behandelen alleen de orde van de binnenstad; de stad binnen de muren. Voor een architectuurtheorie van het stedelijk territorium moeten andere aanknopingspunten worden gezocht. Glaudemans gebruikt de Griekse stadstaat, de polis, als uitgangspunt in Amsterdams Arcadia. Ook hier komt orde weer op de eerste plaats. Alles wat buiten deze orde viel en niet geciviliseerd was, was niet interessant. Een dergelijke wildernis was chaos. De stad, oftewel polis maakte hieraan een einde. “Er zijn duidelijke overeenkomsten tussen de achttiende eeuw en de tijd van de klassieken. De logistiek was nog niet erg veranderd; het vervoer was in de achttiende eeuw nog niet veel sneller. De mentaliteit was in grote lijnen vergelijkbaar.”
Luxe en genot De periode 1715-1750 mag gezien worden als de periode waarin optimaal kon worden genoten van de verworven Nederlandse welvaart. Glaudemans pleit voor een herwaardering van de traagheid, de luxe en het genot van de achttiende-eeuwers in zijn boek vanwege historische gronden. Maar ook
omdat deze karaktertrekken die periode met de cultuur van de klassieke oudheid verbinden en tegelijkertijd een band tot stand brengen met onze eigen tijd.” Historicus Johan Huizinga beschrijft deze periode van de achttiende eeuw als volgt: ‘In de plaats van een zeventiende eeuw vol leven en gedruisch schuift zich het beeld van een achttiende, waarin ons land in de late middagzon van een langen zomerdag schijnt te sluimeren.’ Glaudermans: “Het blijft natuurlijk verdacht in een calvinistische cultuur als de Nederlandse, het zalige niets doen.” Men was in de positie aan het verlangen naar rust toe te geven en zocht de rust in het buitenleven. Het leven buiten de stad, maar wel nog steeds met een duidelijke binding met de stad. Het was geen vlucht uit de stad, zoals tegenwoordig vaak het geval is, maar eerder een kolonisatie van het platteland. De stadsbewoners brachten de eigenschappen van de stad mee naar het platteland. Men bracht niet alleen de stedelijke architectuur en huisraad over, ook trok men naar buiten met de mentaliteit van de stedeling. De behoefte aan
rust en vrede greep in eerste instantie terug op het villa-ideaal in Rome, waar stad en land als eenheid werden beschouwd. De trek naar buiten van de stedelingen in de achttiende-eeuwse Republiek had dus juist een bijzondere vorm van verstedelijking tot gevolg. Het geheel aan ingrepen dat vanuit die mentaliteit in het landschap werd gedaan, leidde tot een bijzondere samensmelting van stad en landschap, die het volgens Glaudemans waard is om te bestuderen als een cultureel fenomeen met internationale betekenis.
Natuurbescherming In 1750 komt er langzamerhand een einde aan de periode van zeer grote economische welvaart in Nederland. De Gouden Eeuw loopt ten einde. De bevolkingsgroei stagneert. Nederland blijft achter bij internationale ontwikkelingen. In Groot-Brittannië komt de industriële revolutie al van de grond. De recessie treedt in Nederland in. Tegelijk met de verandering van de economie, ontstaat ook een verandering van de verhouding van de mens tot de natuur. Bestond voorheen het begrip natuurbescherming niet, in het tijdperk van de Romantiek stak een dergelijk begrip voor het eerst de kop op. Uit deze periode is ook onze huidige ‘afkeer’ van de stad terug te vinden; de stad vervuilt en is te druk. “Ik wil graag de overeenkomsten aantonen tussen de achttiende eeuw en de tegenwoordige tijd, maar ik wil niet beweren dat het destijds beter was. Daarvoor verschillen de situaties te veel. Maar natuurlijk kan men wel lering trekken uit het verleden, men kan over de stellingen nadenken en filosoferen. Maar regelrechte toepassing ervan is erg moeilijk”, zegt Glaudemans. In het laatste hoofdstuk van Amsterdams Arcadia werpt Glaudemans nog de vraag op hoe wij in onze vrijwel exclusief urbane leefomgeving de ‘afkeer’ van de stad voortkomende uit de Romantiek kunnen overwinnen. Volgens de auteur biedt een terugblik op de periode voorafgaand aan de Romantiek, waarin de stad juist werd verheerlijkt als aanvulling op het omringende landschap, een nieuw perspectief.” /
.
Cursor 16 maart 2000 English page /11
Post-Docs Stay on for Dutch Career AIO Overleg, the organisation for post-docs at TUE, are lobbying for better salaries and more academic career possibilities. They say TUE do not work hard enough to recruit promising young researchers, all the best people are taking jobs with commercial companies. “Many post-docs jobs would not be filled if it weren’t for foreign graduates, for whom salaries at TUE are still better than they could hope for at home,” says Mireille Reijme, of AIO Overleg. “We all enjoy working with colleagues from other countries, but we think the fact that in the next few years more than half of the post-doc population will be foreign is a bad sign for Dutch science. So we don’t think there should be less foreign post-docs, but postdoc jobs should be made more attractive to Dutch graduates,” she continues. Other universities, like TU Delft are already doing this. A post-doc in Delft has a different title and receives 4000 guilders per month in salary from the outset. The initial salary at TUE comes to less than 2500 guilders.
70 % Stay One of the things AIO Overleg are afraid of is that much scientific knowledge will be lost when foreign post-docs return home. However, according to Marloes van Lierop of the Stan Ackerman Instituut, this may not be a realistic problem. She explains: “Last week we had a group of twenty people finish one of our two year courses. Ten of them were Dutch, ten of them were foreign. Eight foreigners had found jobs in the Netherlands. About 70% of foreign postdocs stay to work for Dutch companies. Many people from Eastern Europe want to stay on. Only the Chinese can’t accept jobs
In short Orientation Run On Thursday March 23, sports club All Terrain is planning an ‘Orientation Run’ around the Studenten Sport Centrum. Anyone interested is invited to take part in this run in the dark. In one hour, participants are expected to collect as many ‘points’ as possible in Eckartbos and around Karpendonseplas. The start is at 7 p.m. at the sports centre. You can run alone or with a friend. Participants will start three minutes apart, to prevent people following each other. Entry is free. You may enter up to one hour before the competition in the sports centre or by e-mail: www.run.to/all.terrain.
Lecture on Depleted Uranium AIO overleg execs Martijn Klabbers, Mireille Reijme and Marco v.d. Sande. Photo: Bram Saeys
here, as their own government has made their return a condition for being able to travel abroad.” Van Lierop is very pleased with the increase in foreign post-docs. “The international atmosphere is a real plus. But there are a few things that need adjusting. We want to spread the nationalities more across the courses, that’s important for successful integration. And the level of English language skills needs to improve. This also goes for many Dutch post-docs and even some Dutch teachers.” She says foreign post-docs are generally the brightest and most ‘adventurous’ people at their own universities and are extremely well-motivated. “It’s a big step to come here. Many foreign postdocs show more discipline and study skills than we are used to here.”
More Active Professor Rutger van Santen of the Chemical
ICT Leads to More Pressure at Work The fact that ICT has irrevocably influenced the way people work is clear. Rathenau Instituut have now also researched possible improvements in working atmosphere due to ICT. The results of this study indicate that use of ICT often increases pressure at work. According to researchers, ICT saves time because the daily grind becomes more efficiently organised in many ways. At the same time, this time saving is rendered valueless because the time is immediately filled with other work. According to researchers, increased use of ICT does not lead
Technology department is also pleased with the foreign post-docs in his department. “One of my postdocs from Bulgaria is now supporting student free study hours. I have found that many foreign postdocs are good at supervising graduating students. My foreign postdocs have a very different work culture, they are more active than their Dutch counterparts.”
Negative Reacting to the AIO Overleg campaign for better career opportunities: “I’m quite surprised at their negative idea of their own future. We train people for top jobs out there in the world. Ninety per cent of our people leave the university, only a small group stays on for an academic career. In the future, there will not be enough highly educated technical people to fill the need in our society. I think we should be glad people want to come to the Netherlands from abroad
to less or poorer quality of social contact with colleagues. E-mail is often used as an internal communications tool, for example to replace memos. Social contact in the workplace remains unaffected. It might even get better, as there is more time for social contacts because of ICT.
Career Advice At STU (Studenten Service Centrum) students , designers and post-docs may request advice on their careers up to half a year after graduation or dissertation. This spring, various training courses and workshops were held focusing on career orientation, job application, as-
to fill these positions. That’s the way America became a leading nation in science. And by the way, many Dutch graduates take jobs in the United States if they can.” One of the things AIO Overleg would like to see improved in post-doc jobs is the quality of supervision. Supervisors don’t have enough time and there is not enough discussion about the work being done, says Mireille Reijme. “The good thing about our jobs is that we get much more freedom than we would if we worked for a commercial business. We ourselves formulate a research plan. This is great, but we could use more help with the framework. This is especially important to foreign post-docs who are more bound by the time limit of four years than we are because of visa regulations. People are often forced to finish their research sooner than they should.” “There are also quite a few
sessment centres and psychological tests. If you are interested or would like more information, please contact STU’s Service Desk, De Hal 1.45, extension 8015. You can also order a program booklet specifying activities concerning career advice from them.
Construction of Knowledge Portal to Start this Year Construction of the Kennispoort (knowledge portal)ennispoort), the joint offices of the Chamber of Commerce and TUE, is to start in October 2000. The
post-docs who are working on their own. We should be able to visit more conferences and colleagues abroad if necessary. Travel funds have been disappearing with cost saving operations during the last few years,” Mireille Reijme continues. “This is also important to foreign postdocs who are more on their own than the rest of us. Some of them are so concentrated on work they are really living like slaves. Power structures in foreign universities are different and some people are scared to ask professors anything, or get into a discussion with them. We think debate is part of good research.”
‘Use and Risks of Depleted Uranium’. This is the title of a lunch lecture by dr. Albert Keverling Buisman on Tuesday March 21. Keverling Buisman is a radiation expert from Energie Centrum Nederland (ECN) and was an expert witness for the parliamentary inquiry on the plane crash and its aftermath in Bijlmermeer, Amsterdam. Depleted uranium was found in the wreckage of the crashed plane. Whether the stir this caused was justified will become clear during said lecture. The lunch lecture will be held in collegezaal 5 in the Auditorium from 12.45 to 1.45 p.m.
New Members Wanted AIO Overleg is looking for more active members, and would welcome foreign post-docs who are interested. AIO Overleg protects post-doc interests and organises all kinds of work and leisure related activities./
.
Kennispoort will be built next to an adjusted Limbopad. The Chamber of Commerce will use two wings with about 4500 square meters of office space. The ground floor has about 2000 square meters destined for joint use, including a Front Office. The other wing remains in possession of TUE, who are planning to hire out three offices to Brabantse Ontwikkelings Maatschappij, NV Rede and Open Universiteit. The English page in Cursor is written by journalist Paula van de Riet. She can be reached at extension 4441. Email:
[email protected]
Better Use of Copyright Scientists should be less eager to give away the rights to their work, states mr. Wilma Mossink, staff member at the Open University’s ‘dienst Juridische Zaken’ (legal affairs service). Mossink was contracted by ‘Stuurgroep voor Wetenschappelijke Informatievoorziening’ (or group for scientific computerised information provision) IWI to research how universities handle copyrights. IWI want to see clear terms for copyrights included in employee contracts. They are talking to scientists about the use of scientific publications. A booklet was published by ‘stichting SURF/IWI and is available from SURF. Phone: 0302346600. E-mail:
[email protected].
16 maart 2000 Cursor
Akzo Nobel
Cursor 16 maart 2000 Reportage /13
Scala, een cultuurtempel voor studenten Scala/Gerard Verhoogt In Scala, het voormalige lyceum aan de Kanaalstraat, vinden de culturele studentenverengingen al ruim vier jaar hun thuis: Doppio (toneel), ESMG Quadrivium (klassieke muziek), Dekate Mousa (foto), Footloose (dans), de hardrockers van ESHBF en de big band Student Proof. Een willekeurige maandagavond in Scala, hoe ziet die eruit? ’s Avonds lijkt Scala nog het meest op een spookkasteel: de contouren van het grote, donkere gebouw steken af tegen de lucht, her en der brandt licht en er loopt een pikdonkere oprijlaan langs de Dommel met zijn zwarte silhouetten van de bomen. Als de grote deur opengaat, vallen de grote, hoge gangen van het oude gebouw op. Ze weerkaatsen het geluid van stemmen en muziek. ESMG Quadrivium heeft op maandagavond bestuursvergadering, op de andere avonden repeteren afwisselend het koor, het gitaar- en het strijkkwartet en het blokfluitensemble. Quadrivium heeft zo’n tachtig leden, die beschikken
over twee grote oefenruimten en één kleine. Er staan twee redelijk goede piano’s, een elektrische piano en twee piano’s die voorzitter Joris Bierkens omschrijft als: “Twee scharminkels die er mooier uitzien dan dat ze klinken.” Er valt genoeg te vergaderen, zo blijkt. Dit jaar viert Quadrivium het zevende lustrum met de nodige activiteiten, náást de reguliere repetities en een speciale kamermuziekavond voor de leden, die dan ad hoc orkestjes vormen. Op het programma staan een lunchconcert, een concert in het Muziekcentrum en een speciaal Eindhovens Studenten Openlucht Concert waar vierhonderd
muzikanten aan mee zullen doen. Het is gepland op 3 juni, op het lichtplein bij de Witte Dame. Sinds september is er overdag een professionele beheerder in Scala, Chris Knipmeijer. Bierkens: “Dat scheelt de nodige vergadertijd. Voorheen deed de Scalacommissie die werkzaamheden. Die kan zich nu richten op gezamenlijke activiteiten als een spellenavond en eens in de twee weken draaien we een film. En als Scala doen we weer mee aan de Batavierenrace, net als vorig jaar toen we achter Gewis eindigde.”
Improviseren De Kubus –alle lokalen hebben een eigen naam- is de thuisbasis van Doppio. Het gezang dat je van ver tegemoet komt, “Lai lai lai lááái” blijkt stemoefeningen te zijn van een groepje dat de basiscursus volgt. Doppio geeft basiscursussen, daarnaast maken ze ook producties. Er zijn 65 leden, waarmee de groepen niet helemaal vol zitten. De basiscursussen, die onder leiding staan van een stagiaire van de Academie voor Drama, worden veelal bevolkt door nieuwe leden, maar ook een enkele gevorderde als Donald Mafura. Een vriend nodigde hem uit om mee te gaan naar ESMG Quadrivium, maar de sfeer bij Doppio leek hem veel leuker. Inmiddels is hij penningmeester van Doppio én Dekate Mousa. Mafura: “Ik vind improviseren leuk, daarmee kun je meer van jezelf laten zien. Bij een productie kan dat minder, daarom doe ik de basiscursus nog een keer. Die duurt een half jaar, daarna werken we aan een opvoering in Scala.” De producties, meestal teksttoneel, soms mime of improvisatie, kan iedereen zien in Plaza Futura. Meteen na het introweekend wordt hieraan begonnen, onder leiding van professionele regisseurs en een afstudeerder van de Academie. Alle groepen oefenen één keer per week, maar het aantal loopt als de opvoeringen naderen. Hoe verhouden Doppio en Dekate Mousa zich tot elkaar? Mafura: “Bij Dekate Mousa is geen opkomstplicht, bij Doppio wel. Daar heb ik ook steeds op gehamerd, want dit is echt een sociaal gebeuren. Ik heb ook wel eens met griep en koorts gespeeld om er maar bij te zijn.”
Sleutelsysteem Zo sociaal als Doppio is, zo individueel lijkt het er bij Dekate Mousa aan toe te gaan. De vijftig leden hebben twee doka’s die ze kunnen gebruiken wanneer ze maar willen. Voorzitter Coen de Jongh: “Daar hebben we het sleutelsysteem voor: iemand kan de sleutel van een doka krijgen als hij lid is én een borgsom heeft betaald. Nadeel is dat de sleutels soms wel eens te lang bij iemand blijven hangen, maar op zich functioneert het systeem goed.” Mist hij het contact met de leden dan niet? De Jongh: “Dat contact is niet altijd makkelijk omdat de leden de doka in gaan als het hun uitkomt, soms als ze ’s nachts uit de AOR komen.” Mafura: “Gelukkig heeft bijna iedereen email en dat verkeer is tamelijk intensief. En de harde kern, ongeveer de helft van de leden, zien we regelmatig bij de activiteiten.” Elk trimester kent een thema met subthema’s. Het eerstvolgende thema is ‘lente’ met de deelaspecten avondzon, festivals en mode. Daar omheen worden lezingen, workshops en een tentoonstelling georganiseerd. Mafura: “We worden ook regelmatig door de andere verenigingen gevraagd of, zoals vorig jaar, voor de Europese week. Dat levert extra inkomsten op naast de bestaande subsidies en dat is wel prettig, want fotograferen is redelijk duur.”
Gatenkaas Terwijl leden van Footloose beneden aan het rock ’n rolldansen zijn en op de zolder jazzballet voor gevorderden is, oefent op de eerste etage een jazzcombo. De bassist van Heckle & Jeckle is verhinderd, aanwezig zijn Henri de Berk (drum), Sunny van Zijst (saxofoon), Happy Bongers (gitaar) en Gijs van den Enden (trompet). Ze herhalen het basisthema van ‘Lotus Blossom’ tot het goed en soepel loopt, afgewisseld met opmerkingen als “Mijn vingers lijken wel in de knoop te zitten”. Rond
Foto’s: Bram Saeys, Foto gebouw Scala: Bart van Overbeeke
half tien is het even pauzeren in de Tent, het gemeenschappelijke café van Scala, waar de meeste onderlinge contacten plaatsvinden. Van den Enden: “We zijn zo’n vier, vijf jaar geleden begonnen, in wisselende samenstellingen. Optreden doen we niet, we spelen puur voor ons zelf, voor de lol van het improviseren. Van Zijst: “Een uit de hand gelopen hobby dus.” De enige student is Bongers. Van de Enden en Van Zijst zijn lid van Student Proof. Van den Enden, ook voorzitter van Student Proof: “Het is moeilijk om studenten te betrekken bij jazz. Voor de big band gaat het nog wel, maar vaak haken nieuwe leden na een half jaar af. Met de nieuwe cd trekt het aantal geïnteresseerden overigens weer aan, net als de optredens.” Krijgen ze weleens klachten in verband met geluidsoverlast? Van de Enden: “Nauwelijks, hoewel het niet echt goed geïsoleerd is.” Van Zijst: “In het begin leek het wel een badkamer, met al die galm. Met die gele gatenkaas –ze bedoelt de geluidsisolatie aan de muuris het beter geworden. Maar het is heilig tegen op zichte van de Bunker, waar we naast Doppio zaten.” Ze vervolgt lachend: “Gijs en ik hebben wel eens met zijn tweeën gespeeld, met open ramen. Kwam er van de overkant de vraag of de vol-tàl-li-ge blazerssectie wilde stoppen. Dat was wel een compliment.” Matthijs Cuijpers barman van de Tent, lid van Footloose en Quadrivium, werkt één avond per week. ’s Morgens, voor hij naar de TUE gaat, repeteert hij in Scala op zijn altsax. ’s Maandagsavonds gaat hij eerst dansen, dan staat hij tot 01.00 uur achter de bar. Hoe ervaart hij Scala? “Met alle verenigingen samen is er veel extra communicatie. Ook al doet iedereen iets voor zichzelf, het is toch gezamenlijk. Vroeger zat Footloose bijvoorbeeld op diverse plaatsen in de stad. Als je dan iets gezamenlijks wilde doen, moest je de anderen letterlijk eerst gaan zoeken.”/
.
16 maart 2000 Cursor
Voor wasautomaten, vaatwassers, wasdrogers, koel/vriesapparaten en zonnebanken.
GEEN ONDERHOUDSKOSTEN. E-mail : Internet :
Stan Ackermans
[email protected] www.meolease.nl
Elinkwijk
Cursor 16 maart 2000 Bestuur /15
Bewuster omgaan met auteursrecht Wetenschappers zouden minder scheutig moeten worden met het uit handen geven van de exploitatierechten van hun werk. Dat stelt mr. Wilma Mossink, medewerkster van de dienst Juridische Zaken van de Open Universiteit Nederland. Mossink deed in opdracht van de Stuurgroep voor Wetenschappelijke Informatievoorziening (IWI) onderzoek naar de manier waarop universiteiten omgaan met auteursrechten. Wanneer wetenschappers bewuster omgaan met hun auteursrechten, versterkt dat de strategische positie van de universiteit ten opzichte van de uitgeverswereld behoorlijk. Het IWI wil dat in de nieuwe CAO duidelijke bepalingen rond auteursrechten opgenomen worden en zal overleggen met wetenschappers over het gebruik van wetenschappelijke publicaties. Bij wie liggen de rechten van een wetenschappelijke publicatie? Over die vraag wordt al sinds 1912 gedebatteerd. In dat jaar trad de Auteurswet in werking. Liggen de rechten bij de universiteit die de middelen verschaft en de mogelijkheden biedt aan een wetenschapper om zijn onderzoek te doen? Of liggen alle rechten juist bij de wetenschapper die autonoom besluit welk onderzoek hij gaat doen, welke mensen hij inzet en hoe hij zijn onderzoek opzet? “Je moet een onderverdeling maken”, zegt Mossink. “Auteursrecht valt uiteen in exploitatierecht en persoonlijkheidsrecht. Wie de exploitatierechten heeft van een publicatie kan er, grof gezegd, geld mee verdienen. De persoonlijkheidsrechten daarentegen be-
schermen de persoonlijke band tussen de auteur en het werk. Die bepalen dat een werk zonder toestemming van de auteur niet aangepast of bewerkt mag worden.” Exploitatierechten zijn overdraagbaar, persoonlijkheidsrechten niet. Een auteur kan alleen afstand doen van zijn persoonlijkheidsrechten. In het bedrijfsleven geldt in de meeste gevallen eenvoudigweg dat de rechten van alles wat in opdracht van de werkgever gemaakt is, automatisch bij de werkgever liggen. In de universitaire wereld ligt dat anders. Zowel de exploitatierechten als het persoonlijkheidsrecht liggen bij de auteur. “Volgens de tegenstanders van het werkgeversauteursrecht van universiteiten is er geen sprake van een normale wergever/werknemer-
verhouding”, zegt Mossink. “Zo is er bijvoorbeeld geen sprake van een gezagsverhouding omdat een wetenschapper academische vrijheid geniet. Ik ben het daar niet mee eens. Ik vind dat het werkgeversartikel, artikel 7 van de Auteurswet, gewoon van toepassing is op de relatie tussen universiteit en werknemer.”
Drie keer Door deze situatie betaalt een universiteit in veel gevallen drie keer voor een wetenschappelijke publicatie. De eerste keer wanneer de onderzoeker geld en faciliteiten krijgt op de universiteit. Daarna moet de universiteit betalen om de resultaten van dit werk op te mogen nemen in readers en databanken. Verder betaalt de de universiteit
een dubbeltje voor elke kopie die van een auteursrechtelijk beschermd werk wordt gemaakt. Tenslotte betaalt de universiteit nog eens een astronomisch bedrag voor een abonnement op het wetenschappelijke tijdschrift waarin het onderzoek gepubliceerd is. “In feite hebben de universiteiten zich daar altijd bij neergelegd. De opkomst van de informatiemaatschappij heeft daar echter verandering in gebracht. Vroeger betaalde je voor een publicatie en had je hem ook echt in je kast staan. Tegenwoordig koop je voor veel geld het recht om in een databank te mogen zoeken.” Uitgevers van wetenschappelijke publicaties zagen deze trend allang aankomen en hebben zich op tijd hierop voorbereid. De universitaire wereld begon
daar veel later mee en ziet zich nu geconfronteerd met enorme kostenposten, omdat elke keer weer betaald moet worden om bepaalde informatie in te kunnen zien of te gebruiken.
Mogelijkheden Er zijn wel mogelijkheden om die kosten te drukken. Mossink: “Een wetenschapper hoeft niet alle rechten over te dragen. Hij zou een uitgever toestemming kunnen geven tot het uitbrengen van zijn werk. Tegelijkertijd zou hij kunnen laten vastleggen dat de universiteit het werk mag opslaan in een databank en gebruiken ten behoeven van onderwijs. Ook zou hij af kunnen zien van gelden die voortkomen uit het reader- en reprorecht.” Het liefst zou het IWI zien dat deze mogelijkheden goed worden geregeld in de CAO en in overleg met de wetenschappelijke uitgevers. Daarom is het onderzoek van Mossink aangeboden aan de VSNU die namens de universiteiten onderhandelt over de CAO. De onderhandelingen voor de nieuwe CAO beginnen volgende maand. Daarnaast zouden de universiteiten ook een gezamenlijk auteursrechtenbeleid moeten voeren. Als vervolg op haar onderzoek heeft Mossink, vooruitlopend daarop, een auteursrechtenbeleid opgesteld. Tot slot moeten ook individuele wetenschappers doordrongen worden van het belang zuiniger om te springen met hun auteursrechten. Met name op dat gebied is voor het IWI nog veel werk te verrichten./
.
Het boekje ‘Auteursrechten op wetenschappelijke publicaties’ is uitgegeven door de stichting SURF/IWI en is verkrijgbaar bij SURF. Telefoon: 0302346600. Email:
[email protected].
Foto: Bram Saeys
ICT leidt tot meer vrijheid en hogere werkdruk Dat de introductie van computers, gsm-telefoons en andere ICT-mogelijkheden de manier waarop mensen werken onvoorstelbaar beïnvloed heeft, hoeft geen betoog. Of deze veranderingen ook verbeteringen met zich meebrengen is niet altijd even helder. Het Rathenau instituut is begin 1999 een project gestart om te onderzoeken in hoeverre dat het geval is. Uit het project blijkt onder meer dat de vrijheid die ICT biedt om het werk zelf in te vullen ook tot gevolg heeft dat de werkdruk toeneemt. ICT is op de universiteit al geruime tijd een sleutelwoord. Laptop, gsm, ICQ, email, videoconferencing en internet zijn woorden die in een paar jaar tijd zijn uitgegroeid van jargon tot algemene spreektaal. Email heeft zich bijvoorbeeld in nog geen vier jaar tijd ontwikkeld van een instrument voor wetenschappers en een speeltje voor computernerds tot een volwaardig, snel en betrouwbaar
communicatiemiddel. Mobiele telefoons kosten geen vermogen en bepalen tegenwoordig het straatbeeld. Internet is een soort allesomvattende goocheldoos geworden die uitpuilt van de mogelijkheden. Binnen de universiteit is ICT niet meer weg te denken en is zelfs onderdeel van het beleid geworden. Over niet al te lange tijd krijgt het hele verhaal een nieuwe dimensie wanneer studentenhuizen via kabel of straalverbinding met de TUE verbonden worden en elke computer vanaf de campus draadloos kan communiceren met het computernetwerk. De stortvloed aan nieuwe mogelijkheden die dit alles met zich meebrengt, was pakweg tien, vijftien jaar geleden voor de meeste mensen nog onvoorstelbaar. Maar zijn al deze technische ontwikkelen eigenlijk wel wenselijk? Want, om Johan Cruijff nog maar eens aan te halen: ‘elk voordeel heb se nadeel’. Het Rathenau instituut is vernoemd naar oud Natlab-di-
recteur prof.dr. G.W. Rathenau. Rathenau was behalve lid van de Wetenschappelijke raad voor het Regeringsbeleid tevens voorzitter van de commissie die in 1978 de maatschappelijke gevolgen van de opkomst van micro-elektronica moest onderzoeken. De activiteiten van Rathenau hebben er toe bijgedragen dat halverwege de jaren tachtig de Nederlandse Organisatie voor Technologisch Aspectenonderzoek (Nota) werd opgericht. In 1994 werd Nota omgedoopt tot het Rathenau Instituut. Het instituut heeft tot taak de maatschappelijke en politieke oordeelsvorming rond vraagstukken op het gebied wetenschap en techniek te ondersteunen. Arbeid en ICT is een van die thema’s die het instituut liet onderzoeken. Het resultaat zijn de publicaties ‘ICT en nieuwe arbeidspatronen’ van dr. Willem Trommel en ‘ICT en Arbeid in het dagelijks leven’ van communicatiedeskundige dr. Valerie Frissen. ICT, zo is de gangbare mening, zorgt voor flexibiliteit. Uit de on-
derzoeken van het Rathenau instituut blijkt echter dat de toenemende flexibiliteit ook leidt tot een stijging van de werkdruk. Er zijn geen aanwijzingen dat telewerken de tijdsproblemen van werkenden oplost, concludeert Trommel. Frissen noemt dat de tijdsparadox. Volgens haar leidt ICT tot tijdwinst, omdat het werk sneller en efficiënter gedaan wordt en omdat het werk anders kan worden georganiseerd. Tegelijkertijd wordt die tijdwinst teniet gedaan doordat de gaten die openvallen meteen gevuld worden met ander werk. Wie telewerkt merkt daarvan misschien nog wel het meest. Thuiswerken, wat vaak een combinatie van werk en zorg voor het huishouden betekent, levert vaak alleen maar meer werkdruk op.
Vrijheidsparadox Ook signaleert Frissen een vrijheidsparadox. Werknemers krijgen dankzij ICT behalve meer autonomie en handelingsvrijheid ook meer controle over de invulling en organisatie van
het dagelijkse werk. De nadruk komt daardoor volgens Frissen meer op het resultaat en de inhoud van het werk te liggen. In combinatie met andere trends op de werkvloer, zoals projectmatig werken en het ontstaan van plattere organisaties, krijgen werknemers meer vrijheden die tegelijkertijd gepaard lijken te gaan met meer werkdruk, meer deadlines, meer tijdsdruk en een neiging tot grensoverschrijdingen. Opvallend is eveneens dat het toenemend gebruik van ICT volgens de onderzoekers niet leidt tot een verschraling van het sociale contact met collega’s. Email wordt veelal ingezet als intern communicatiemiddel, bijvoorbeeld ter vervanging van memo’s. Het sociale contact op de werkvloer blijft echter. Sterker nog, dankzij ICT blijft er zelfs weer tijd over om meer aandacht te besteden aan sociaal contact./
.
16 maart 2000 Cursor 16/ Ruis Effe zeuren
/Christian Rademaker Al een wekenlange tentamenreeks achter de rug. Elke ochtend verlaat je zo vroeg als het gaat je met vluchtig achtergelaten etensresten vervuilde kamer en je begeeft je naar ‘de Hal’. Met een beetje geluk verover je je een plaats aan een van de ronde tafels. Je zojuist opgeschrokken collega-studenten drijven je met hun afkeurende blikken naar een hoek ervan. Over je boek gebogen hoor je telkens dat tikje op die balk en vanuit een ooghoek zie je telkens een pen van hand naar mond en weer terug gaan. Ja godverrrr, ga lekker met je vrienden ouwehoeren. Weet je, JIJ bent de schuld dat ik hier geen fuck uitvoer. Gefrustreerd loop ik dus maar weer eens naar een bevriende lotgenoot en vertel haar over wat ik zou moeten doen en iets enthousiaster en harder over wat ik wel allemaal gedaan heb. Aan het andere eind van de tafel zie ik iemand zijn rug rechten en hij kijkt met geïrriteerde blik in mijn richting. Hij wil zeker dat ik mijn bek eindelijk eens dicht houd. Ik grijns, hij kan zich niet concentreren, dat is zijn probleem, niet het mijne. Terug bij mijn boek kijk ik vluchtig de nog te bestuderen stof door. Veel te veel, dat gaat echt nooit lukken. Dit nog, dat nog…en dat…en dit…ah nee……….nooit……… ‘KOPJE KOFFIE???’, lijkt hij wel in mijn oor te schreeuwen. ‘Je maakt me wakker man’, fluister ik zo zacht als ik kan. Net op dat moment schiet er een dikke roggel los. Om me heen staren verwijtende ogen me aan. Of ik asjeblieft weg wil gaan. Snel. Flikker op, dat bedoelen ze. Euh koffie zei je… euh…ja goed idee.
Virus treft Virusvoorzitter Vorige week schreven we nog dat het Budweiservirus, waarvoor werd gewaarschuwd via de mail, waarschijnlijk een onschuldig virus is. Dat is wel anders gebleken. Virus-voorzitter Lambert van Breemen is onlangs getroffen door Budweiser. Hij opende thuis het bestand met de naam Budweiser met het gevolg dat alles weg was toen hij zijn computer opstartte. Gelukkig had hij een image-cd gemaakt van zijn computer en was die binnen een halfuur
opnieuw geïnstalleerd. Van Breemen kreeg het virus doorgestuurd via een vriend, die nog steeds zijn vriend is. “Ik weet hoe dat soort virussen werkt, het stuurt zichzelf meteen door via je adressenbestand.” Alhoewel de Virus-voorzitter over het algemeen ook denkt aan loos alarm bij een waarschuwing over computervirussen, was het deze keer toch raak. “Het is maar goed dat het thuis gebeurde en niet bij Virus.”
TUE Fotograafloos Donderdag 9 maart was de deadline. Tot die dag hadden alle medewerkers en studenten van de TUE de kans met hun fotografeertalent naar buiten te treden. Er waren met de fotowedstrijd niet alleen een aantal prijzen te winnen, de tien mooiste inzendingen zouden in uitvergrote versie te zien zijn op de Fototentoonstelling van Dekate Mousa. Wiens
droom is dat nou niet? Het lijkt of het niemands droom is, in ieder geval niet op de TUE. De dozen voor foto’s bij Studium Generale en Cursor bleven namelijk leeg. Niemand had de moeite genomen een foto met het thema ‘Studentencultuur’ in te zenden. Zou er geen enkele TUE-er zijn die ooit een fototoestel in zijn handen heeft? Er waren waarschijnlijk
Solliciteer bij de verhuisdienst Eerst was er de stelling van Leo van Bergen, promovendus aan de Universiteit van Nijmegen. Reeds in 1994 stelde hij dat de beste
wel medewerkers en studenten die foto’s wilden inzenden, maar ze hadden geen flauw idee hoe ze die studentencultuur het beste konden verbeelden. Toch vreemd voor een Technische Universiteit waar studenten grotendeels het beeld van de dag bepalen. Ben benieuwd wie er op 5 april allemaal spijt krijgt. Dan opent Dekate Mousa namelijk om 16.00 uur de fototentoonstelling Studentencultuur in de hal van het Hoofdgebouw. Foto’s van de leden van
manier een vaste baan te krijgen aan een Nederlandse universiteit is om te solliciteren bij de verhuisdienst. Na de eerste uitkomsten van de Added Value Analysisoperatie aan de TUE verschenen al snel de eerste ‘ver-TUE’iseerde’ versies op de prikborden. Zo ook bij ICTS. Van die afdeling blijft vrijwel niemand in dienst van de TUE; een groot deel van de medewerkers wordt geoutsourced, zoals men dat zo mooi pleegt te noemen. Bij ICTS hangt dan ook de tip om voor een baan eens aan de verhuisdienst te denken. Want verhuisd en Dekate Mousa en van de Nijmeegse studentenfotovereniging Cycloop zijn te bezichtigen. Misschien denk je dan wel: “Daar had ook een foto van mij kunnen hangen.” Maar dan ben je te laat. Dit jaar is de fotowedstrijd voorbij gegaan zonder dat je het in de gaten had, maar als je straks een middagje inspiratie hebt opgedaan in het Hoofdgebouw, krijg je ooit misschien nog eens een tweede kans.
Bits Soms word je door een internet-adres helemaal op het verkeerde been gezet. Zo zat de schrijver dezes vorige week tegenover een van onze studerende, digitale rugzaktoeristen, die op weg naar huis in de trein nog ijverig zat te laptoppen. Deze schootcomputer was voorzien van een brede, felgroene sticker met daarop het adres: www.boswachters.com. Verrek denk je dan, moet dat mooie, oeroude vak van boswachter nu ook al op de commerciële toer? En wat moet ik me daar in godsnaam bij voorstellen? Hoe kun je met de boswachterij bedrijfsmatig de markt op? Visioenen komen bij je op van busjes vol boswachters die op afroep te bestellen zijn voor bijvoorbeeld kinderfeestjes, om daar uitleg te geven over alles wat groeit en bloeit en ons steeds weer boeit. Of die op een bedrijfsfeest een drijfjacht inzetten op een roedel medewerkers die toch al op de nominatie stonden gewipt te worden. Een survivaltocht in de puurste zin van het woord. Of wat te denken van het inhuren van boswachters door activisten die tegen jagen zijn, en ze een
robbertje te laten vechten met die vermaledijde zondagjagers? Kortom, er zijn mogelijkheden. Navraag leert echter dat het bij dit adres gaat om de site van een Nederlandse popgroep: De Boswachters. Laatste grote hit, waarvan ze meer dan 50.000 singles verkocht hebben, was het ‘Bananenlied’. Ook deze site wordt gekenmerkt door een felgroene achtergrond. Je vindt er informatie over de bandleden (leadzanger en upperwoody Hans Hulsebos is liefhebber van kip, Bonny St.Claire en Superman), je kunt ze ‘i-meelen’, ze hebben sponsors (‘De Boswachters treuren niet, want ze hebben toch wel lekker warme kleding van Salty Dog’ en ‘Kleiner Feiling en De Boswachters: echte vriendjes!’), en natuurlijk tref je er hun doorwrochte songteksten aan. Vooruit dan, even wat strofes uit het nummer ‘Stront an de knikkur’: “Met de motor deur ‘t bos / Toen hield ik ‘t niet meer / Mien broekriem was al los / O wat gingen mien darmen te keer.” Aanstaande zaterdag zijn ze te bewonderen in Zaal Hofsteenge in Rolde.
gewinkeld wordt er wel binnen de TUE; wellicht dat ze daar nog mensen nodig hebben. Maar niet allemaal tegelijk!
Effe zeuren
/André Vianen De tentamens; niet leuk, alleen noodzakelijk. Zeker als je vakken moet doen waar je het nut voor je studie niet van inziet. Iemand heeft ooit bedacht dat het wel eens nuttig zou kunnnen zijn. Vervolgens is de examencommissie vergeten het vak te schrappen en zitten wij met de gebakken peren. Als je een dergelijk vak moet gaan leren dan is het verbazingwekkend wat je allemaal overkomt. De huisbaas die bedenkt dat de gehele cv-installatie vervangen moet worden. Het huis verandert in een kleine bouwput waar elke vorm van leren onmogelijk is geworden. Dan bedenk je maar op de faculteit te gaan leren. Daar aangekomen wil je eerst een kop koffie. Even bijkletsen met een paar vrienden, die geen tentamens meer hebben. Dat even loopt uit tot twee uur. Toch maar even nog de bieb in. Tot je schrik merk je dat je het boek vergeten bent mee te nemen. Weer terug naar thuis, is het tijd om te gaan eten. Je huisgenoten zijn er ook dus in plaats van om 18.00 uur te zitten leren wordt het 21.00 uur. Dan net als het boek open ligt, belt er een oude vriend en is het 22.00 uur. Om 22.05 merk je dat je kamer nodig opgeruimd dient te worden. Dan om 0.01 uur neem je je voor om morgen het vak ‘echt’ te gaan leren. Tot je ontdekt dat morgenvroeg het tentamen is.