OP WEG NAAR TWENTSE SPORT ACADEMIES. Inventarisatie sporttalentencentra in Regio Twente

1

OP WEG NAAR TWENTSE SPORT ACADEMIES Inventarisatie sporttalentencentra in Regio Twente Auteur: Wim van Ek Stichting Topsport Overijssel/Regio Twente

Op weg naar Twentse Sport Academies Wim van Ek Stichting Topsport Overijssel / regio Twente mei 2012

2


Op weg naar Twentse Sport Academies “ We zijn op weg naar een beter (top)sportklimaat in Twente, maar zijn er nog lang niet. Moge deze inventarisatie ertoe bijdragen dat Twente uitgroeit tot de beste sportregio van Nederland”. 3

Wim van Ek Coördinator Talentencentra Topsport Overijssel Regio Twente

Enschede, mei 2012


INHOUD 1. Inleiding …………………………………………………………………………………….. 2. Doelstelling inventarisatie…………………………………………………………. 3. Vragenlijst………………………………………………………………………………….. 3.1 Organisatie…………………………………………………………………………. 3.2 Samenwerking……………………………………………………………………. 3.3 Financiering……………………………………………………………………….. 3.4 Talentenopleiding………………………………………………………………. 3.5 Talenten…………………………………………………………………………….. 3.6 Toekomstperspectief………………………………………………………….

4

4 6 7 7 7 7 7 8 8

4. Resumé van de antwoorden ……………………………………………………… 9 4.1 Status sportopleidingen…………………………………………………….. 9 4.2 Samenwerking…………………………………………………………………… 10 4.3 Financiering……………………………………………………………………….. 10 4.4 Talentenopleiding……………………………………………………………… 11 4.5 Talenten/leerlingen…………………………………………………………… 13 4.6 Toekomstperspectief…………………………………………………………. 16 5. Conclusies en aanbevelingen……………………………………………………… 19 5.1 Status…………………………………………………………………………………. 19 5.2 Erkenning en certificering………………………………………………….. 19 5.3 Accommodatie………………………………………………………………….. 20 5.4 Externe informatie…………………………………………………………….. 20 5.5 Samenwerking verenigingen……………………………………………… 20 5.6 Samenwerking sportopleidingen……………………………………….. 20 5.7 Samenwerking lokale overheid………………………………………….. 21 5.8 Samenwerking provincie……………………………………………………. 21 5.9 Samenwerking onderwijs…………………………………………………… 21 5.10 Financiering………………………………………………………………………. 22 5.11 Ambitie en doelstelling sportopleidingen………………………….. 23 5.12 Beleidsplan sportopleidingen……………………………………………. 23 5.13 Topsport Overijssel Regio Twente……………………………………… 23 5.14 Sporters met een beperking………………………………………………. 24 6. Samenvatting…………………………………………………………………………….. 25 6.1 Missies en ambities…………………………………………………………….. 25 6.2 Talentvol Overijssel, talentvol Twente………………………………… 26 6.3 Centraliseren van sportopleidingen……………………………………. 26 6.4 Logistiek……………………………………………………………………………… 26 6.5 Beknopte samenvatting aanbevelingen………………………………. 27 7. Bijlagen………………………………………………………………………………………. 28 7.1 Opleidingen sporttalenten………………………………………………….. 28 7.2 Websites en nieuwsbrieven……………………………………………….. 28 7.3 Geraadpleegde literatuur…………………………………………………… 29 7.4 Met dank aan ………………………………………………………………………29


1

5

INLEIDING

Een regionale aanpak is de volgende stap die sportbonden gaan zetten op het gebied van talentontwikkeling. Niet alleen sportbonden, ook onderwijsinstellingen, lokalen overheden en provincies zijn bezig om al dan niet in gezamenlijkheid beleid te ontwikkelen en activiteiten te ontplooien op dit terrein. Vastgesteld kan worden dat hierdoor elke betrokken partij naar eigen idee en vermogen talentprogramma’s en projecten ontwerpt. Dit gebeurt vaak zonder medeweten van een sportbond en zonder kennis en inzicht van wat ervoor nodig is om een dergelijk programma of project te laten slagen of zelfs zonder het einddoel van zo’n traject te kunnen vaststellen. Topsport Overijssel Regio Twente, deel uitmakend van het Olympisch Netwerk Overijssel, heeft het initiatief genomen om binnen de Regio Twente tot inzicht, afstemming en samenwerking te komen met de sportbonden en de huidige talencentra, zoals die momenteel bekend zijn. Op basis van de verkregen informatie komt Topsport Overijssel Regio Twente met conclusies en aanbevelingen om optimale voorwaarden te kunnen creëren voor de talentontwikkeling in Twente. Er zijn verenigingen die reeds beschikken over een goede jeugdopleiding. Je moet er lid van zijn om eraan te kunnen deelnemen. Deze inventarisatie die in 2011 heeft plaats gevonden, richt zich op die organisaties die niet vereniginggebonden zijn en die toegankelijk zijn voor elk talent, ongeacht voor welke vereniging dat uitkomt. Voor zover bekend zijn er drie opleidingen in de regio voor volleybal, turnen en schaatsen en twee voor het wielrennen. Alle overige takken van sport hebben één opleiding. Van de 24 aangeschreven opleidingen hebben er zes niet deelgenomen aan de inventarisatie. Dat zijn Taekwondo Oude Luttikhuis, TurnCentrum Twente, Ice Racing Team Twente, Webton Twente (volleybal), Ten Tusscher Enschede (wielrennen) en Fycius Het Ravijn (waterpolo). Met Badminton Nederland (Regio Oost), Stichting Motorsport Promotie en Stichting FBK-Games heeft wel een gesprek plaatsgehad. Zij hebben echter nog geen regionale talentenopleiding en hebben derhalve geen vragenlijst ingevuld. Eurosped Twente doet aan talentontwikkeling, maar binnen de eigen vereniging. Er heeft wel een gesprek plaatsgehad, maar de vragenlijst is niet opgenomen in het overzicht. In totaal zijn veertien sportopleidingen opgenomen in het overzicht en als bijlage toegevoegd. Ze zijn afkomstig van: BosanTON Almelo, Heutink Volleybalschool, Tex Town Tigers, Twentse Hockey Academie, Top Judo Twenthe, FC Twente Voetbalacademie, Nederlands Handbal Verbond (Afdeling Twente), KNSB Gewest Overijssel (District Twente, langebaan én shorttrack), Stichting Talentencentrum Oost Nederland (waterpolo), KNWU District Oost, Tennis Factory, Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond (District Oost) en NeVoBo RTC Twente. Aan de hand van de inventarisatie komen we tot een groot aantal conclusies en aanbevelingen. De laatste komen aan het eind van dit rapport ook nog eens in beknopte samenvatting terug.


2

DOELSTELLING INVENTARISATIE

Doel van deze inventarisatie is te komen tot aanbevelingen en daaruit voortvloeiende initiatieven, die de talentontwikkeling en het topsportklimaat in Twente naar een topniveau brengen. Daardoor moeten in de toekomst meer Twentenaren deel uitmaken van topteams en nationale selecties.

6

Subdoel is het verkrijgen van inzicht in: de huidige status van de centra de organisatie de financiering de samenwerkingsverbanden het programma de werkwijze de kwaliteit de deelnemers de wensen vanuit de talenten de behoefte aan het realiseren van een regionaal talentencentrum


3

7

VRAGENLIJST

3.1 Organisatie Tak van sport Rechtsvorm Organisatievorm Is het talentencentrum erkend door de bond? Is het centrum gecertificeerd door de bond? Volgt u de richtlijnen van de bond? Is er aansturing vanuit de bond? Voldoet de accommodatie aan de eisen die door de bond worden gesteld? Hebt u een website? Zo ja, wat is daarvan de domeinnaam? Brengt u een nieuwsbrief uit? Zo ja, verschijnt deze digitaal of op schrift? Hoe vaak verschijnt deze per jaar? 3.2 Samenwerking Is er sprake van structureel samenwerking met: - de vereniging - de lokale overheid - de provinciale overheid - Topsport Overijssel Regio Twente - onderwijs - werkgever - andere, nl: 3.3 Financiering Uit welke bronnen verkrijgt uw organisatie financiële bijdragen? - bond - overheid - verenigingen - Topsport Overijssel, regio Twente - deelnemers - onderwijs - fondsen - sponsoren - andere, nl: Is er een jaarbegroting en is deze inzichtelijk? Zo ja, mogen wij daar een kopie van? Is er een meerjarenbegroting? Zo ja, mogen wij daar een kopie van? 3.4 Talentenopleiding Is er een beleidsplan? Wat is het beleid en wat uw de ambitie? Wat is de doelstelling op korte termijn? Wat is de doelstelling op lange termijn? Is er een meerjarenopleidingsprogramma opgesteld voor de organisatie? Is er een meerjarenopleidingsprogramma opgesteld voor de deelnemers?


Wie is verantwoordelijk voor het resultaat van het programma? Door wie wordt de trainer/coach aangesteld en aangestuurd? Over welke kwalificatie beschikt de trainer/coach: Is de trainer/coach een betaalde kracht? Door wie en hoe wordt hij/zij ondersteund? (conditietrainer, mentale trainer, fysiotherapeut, arts, onderwijzer, manager, videoanalist e.a.)

8

3.5 Talenten Hoe en waar ontdekt u de talenten? Talentenprofiel. Aan welke criteria moet voldaan worden om toegelaten te worden qua: - leeftijd - fysiek - motivatie - mentaliteit - spelniveau vereniging - individueel spelniveau - intelligentie - beschikbaarheid - anders, nl: Worden er testen afgenomen? Zo ja, welke? Wordt er een profielschets gemaakt? Wordt er een persoonlijk ontwikkelingsprogramma opgesteld? Is er een volgsysteem voor de vorderingen in sport en onderwijs? Wordt er structureel een intake afgenomen door Topsport Overijssel Regio Twente? Is er afstemming tussen talent/ouders/trainer-coach/onderwijs/Topsport Overijssel Regio Twente over de status van de sporter, voorzieningen en begeleiding? Zijn er voorzieningen overeengekomen met Topsport Overijssel Regio Twente? Zo ja, welke? Hoe zijn de leeftijdsgroepen ingedeeld bij de jongens en bij de meisjes? Welke talenten hebben welke status? Totaal aantal deelnemers? Wat is de grootte van de groep (minimum/maximum)? Wordt er een prestatieprofiel opgesteld? Is er medewerking van de verenigingen? Worden mensen met een beperking opgenomen in het talentencentrum? Bent u actief om die doelgroep te werven? Zo nee, waarom niet? 3.6 Toekomstperspectief Welke wensen leven er vanuit de sporters om tot verbetering van hun sportprestaties te komen? Welke verbeteringen zou u voorstellen voor uw organisatie en programma? Met wie en op welke fronten zou u intensiever willen samenwerken? Wat zouden de voor- en nadelen kunnen zijn van een gecentraliseerd regionaal topsporten talentontwikkelingscentrum?


4

RESUMÉ VAN DE ANTWOORDEN

4.1 Status sportopleidingen Zeven sportopleidingen zijn door de betreffende bond erkend als talentenopleiding. Dat zijn BosanTON Almelo, NeVoBo RTC Twente, Tex Town Tigers, FC Twente Voetbalacademie, KNSB Gewest Overijssel District Twente (langebaan), Stichting Talentencentrum Oost Nederland (waterpolo) en de Tennis Factory. De FC Twente BV heeft ook een erkenning van het Ministerie van Onderwijs.

9

Vijf sporten hebben een opleiding in oprichting, die erkend zal worden door de desbetreffende bond: basketbal, badminton, atletiek, korfbal en schaatsen (shorttrack). 4.1.1 Richtlijnen Behalve de Heutink Volleybal school volgen dertien opleidingen de richtlijnen van de betreffende sportbond of die van het NOC*NSF. Dat wil echter nog niet zeggen dat zij ook aan die richtlijnen voldoen. De KNVB, KNKV, KNZB en NeVoBo RTC Twente sturen daarbij daadwerkelijk de opleiding zelf actief aan. 4.1.2 Accommodatie Bij alle opleidingen voldoet de accommodatie aan de eisen die door de bond gesteld worden aan de trainingsfaciliteiten.

4.2 Samenwerking 4.2.1 Met de vereniging Behalve de KNWU District Oost en de Heutink Volleybalschool hebben alle sportopleidingen een samenwerkingsverband met meerdere verenigingen. De FC Twente Voetbalacademie, BosanTON en Top Judo Twenthe hebben dat vastgelegd in een convenant of overeenkomst. 4.2.2 Met de gemeente Bosan Ton, Tex Town Tigers, FC Twente Voetbal Academie, NHV Afdeling Twente, NeVoBo RTC Twente , de Stichting Talentencentrum Oost Nederland en KNSB Gewest Overijssel District Twente (shorttrack) beschikken over een combinatie functionaris. Top Judo Twente, KNSB Gewest Overijssel District Twente (langebaan) hebben incidenteel dan wel projectmatig een vorm van samenwerking met de gemeente. De overige opleidingen geven aan geen samenwerking met de gemeente te hebben. 4.2.3 Met de provincie Alleen de FC Twente Voetbal Academie heeft een samenwerking met de Provincie Overijssel. 4.2.4 Met Topsport Overijssel Regio Twente BosanTON, Tex Town Tigers, NHV afd. Twente, Tennis Factory , Top Judo Twente , NeVoBo RTC Twente, KNSB Gewest Overijssel District Twente (zowel langebaan als shorttrack) werken wel eens, maar niet structureel samen met Topsport Overijssel.


BosanTON heeft een overeenkomst met Topsport Overijssel. De contacten gaan meestal over de status van een talent. De overige opleidingen geven aan geen samenwerking met Topsport Overijssel te hebben.

10

4.2.5 Met het onderwijs Acht sportopleidingen hebben een vorm van samenwerking met een onderwijsinstelling. Dat zijn: BosanTON, met De Huve (basis) en LOOT-school Het Noordik, Almelo. Tex Town Tigers, met LOOT-school Het Stedelijk Lyceum Enschede. Top Judo Twenthe, met ROC van Twente. FC Twente Voetbal Academie, met LOOT-school Het Stedelijk Lyceum Enschede. KNSB Gewest Overijssel District Twente (shorttrack) met LOOT-school Het Stedelijk Lyceum Enschede. Stichting Talentencentrum Oost Nederland, met LOOT-scholen. Tennis Factory, met LOOT-school Stedelijk Lyceum Enschede. NeVoBo RTC Twente, met LOOT-school Het Noordik Almelo. De overige sportopleidingen hebben geen samenwerkingsverband met een onderwijsinstelling. 4.2.6 Met de werkgever Geen van de sportopleidingen heeft een samenwerking met een of meer werkgevers van de talenten.

4.3 Financiering 4.3.1 Door sportbond De sportbonden KNGV (turnen), NHV (handbal), KNSB (schaatsen), KNZB (zwemmen en waterpolo), KNKV (korfbal) en NeVoBo (volleybal) verlenen financiële steun aan hun opleidingscentra. Hoeveel dat is wordt niet aangegeven. De overige sportopleidingen ontvangen geen financiële ondersteuning. 4.3.2 Door overheid BosanTON, Tex Town Tigers, De FC Twente Voetbalacademie, NeVoBo RTC Twente en het Talentencentrum Oost Nederland ontvangen op verschillende wijze ondersteuning van de (lokale) overheid. Soms wordt aangegeven waar het om gaat, maar niet om welk bedrag het gaat. De overige sportopleidingen ontvangen geen bijdrage. 4.3.3 Door vereniging/gewest of district BosanTON, Twentse Hockey Academie, Top Judo Twenthe, FC Twente Voetbalacademie, NHV Afdeling Twente, KNSB Gewest Overijssel District Twente (zowel shorttrack als langebaan) en Stichting Talentencentra Oost Nederland ontvangen een bijdrage van de vereniging, gewest of district. Hoeveel dat is wordt niet aangegeven. De overige sportopleidingen ontvangen geen bijdrage. 4.3.4 Door Topsport Overijssel Alle sportopleidingen geven aan geen bijdrage van Topsport Overijssel te ontvangen.


4.3.5 Door leerlingen Op de Twente Voetbal Academie en KNSB Twente langebaan na betalen alle leerlingen een eigen bijdrage. Het bedrag verschilt per opleiding en ligt tussen de 150 en 1200 euro per jaar. Het is afhankelijk van wat er aan faciliteiten en begeleiding geboden wordt. 4.3.6 Door het onderwijs De bijdrage vanuit het onderwijs bestaat meestal uit het beschikbaar stellen van een studiecoördinator of combifunctionaris en/of van (sport)accommodaties. Zie ook samenwerking onderwijs.

11

4.3.7 Uit fondsen Geen van de sportopleidingen ontvangt een bijdrage uit een fonds. 4.3.8 Door sponsoren BosanTON, Heutink Volleybalschool, Twentse Hockey Academie, Top Judo Twente, KNSB Gewest Overijssel Twente (shorttrack én langebaan), KNWU District Oost en Tennis Factory worden ondersteund door sponsoren. Er wordt niet aangegeven om welke bedragen het gaat. Alle overige sportopleidingen zijn op zoek naar sponsoren. 4.3.9 Begroting Met uitzondering van de Tennis Factory en het KNKV hanteren alle sportopleidingen een jaarbegroting. Bij BosanTON, NHV Afdeling Twente, Stichting Talentencentrum Oost Nederland, Top Judo Twenth, Heutink Volleybalschool, Tex Town Tigers, KNSB (shorttrack) en KNWU District Oost is deze inzichtelijk, bij de overige niet. De KNSB Twente (shorttrack én langebaan), KNWU District Oost en NeVoBo RTC Twente hanteren ook een meerjarenbegroting.

4.4 Talentenopleiding 4.4.1 Beleidsplan BosanTON, Tex Town Tigers en het NHV Afdeling Twente hanteren op dit moment geen beleidsplan. Alle andere opleidingen hebben voor een korte of langere periode een beleidsplan opgesteld. FC Twente Voetbalacademie beschikt over een kwaliteitshandboek waarin alle facetten van de opleiding beschreven worden. Het beleid is er doorgaans op gericht om doorstroming van de sporter vanuit de breedtesport naar de topsport te bevorderen. Het wordt meestal weergegeven in termen als: opleiden tot topsporter, ontwikkelen tot volwassen topsporter, opleiden voor nationale en internationale top. Onder welke voorwaarden dat moet gebeuren, komt minder aan bod. Opvallend is dat de opleidingen zich richten op het hoogst haalbare seniorenniveau en niet op het hoogst haalbare per leeftijdscategorie.


4.4.2 Ambitie Ambitie wordt weergegeven in termen als: opleiden voor top van Nederland, Europa, wereld- en Olympische Spelen, Opleiden tot hoogst haalbare niveau, maar ook: - behoren tot de beste opleidingen in Nederland, - het ontwikkelen van de jeugdafdeling en - het promoten van de sport.

12

4.4.3 Doelstelling korte termijn Alle sportopleidingen hebben een doelstelling op korte termijn geformuleerd. Doelstellingen worden gebaseerd op het individuele en/of het opleidings- en organisatieniveau. Dat vertaalt zich in termen als: afleveren van topsporters, progressie bij individuele sporter, opzetten van goede talentenopleiding, meer jeugdleden, hoogwaardig programma aanbieden in afstemming met het onderwijs. In een enkel geval wordt de korte termijn doelstelling specifieker geformuleerd. Bijvoorbeeld: het afleveren van zes speelsters op eerste divisieniveau in 2012 en: het afleveren van minimaal twee spelers voor de selectie van het eerste team. 4.4.4 Doelstelling lange termijn Het NHV Afdeling Twente en Heutink Volleybalschool kunnen geen lange termijn doelstelling formuleren gezien hun onzekere toekomst. Alle andere sportopleidingen hebben dat wel gedaan. Ook hier worden doelstellingen vastgelegd op het niveau van de individuele sporter, de organisatie en de opleiding. Mooie voorbeelden daarvan zijn: het individu kansen bieden zich optimaal te ontwikkelen in relatie met zijn ambitie en het regionaal maken van een structureel, duurzame, kwalitatief hoogwaardige en innovatieve topopleiding. 4.4.5 Meerjarenplan voor organisatie Heutink Volleybalschool, Tex Town Tigers, Twentse Hockey Academie, NHV Afdeling Twente en KNWU District Oost beschikken niet over een meerjarenplan. De overige sportopleidingen hebben wel een meerjarenplan opgesteld. 4.4.6 Meerjarenplan voor de leerling Heutink Volleybalschool, Twentse Hockey Academie, Top Judo Twente, KNWU District Oost, KNSB Twente (shorttrack en langebaan) hanteren geen persoonlijk ontwikkelingsplan voor de lange termijn. De overige sportopleidingen maken hiervan wel gebruik. 4.4.7 Resultaatverantwoordelijke De verantwoordelijkheid voor het behalen van het resultaat wordt veelal neergelegd bij veelal één persoon, bijvoorbeeld de hoofdtrainer/coach, de technisch directeur of de manager topsport. In andere gevallen ligt die bij het bestuur of de technische commissie.


4.4.8 Aanstelling en aansturing De meeste opleidingen zijn autonoom, aanstelling geschiedt meestal door bestuur of directie. Voor de aansturing zorgen technische commissie, technisch directeur, manager topsport of de desbetreffende sportbond. 4.4.9 Kwalificatie trainer/coach Voor de kwalificatie van trainers en coaches bestaat een wirwar aan aanduidingen, zoals VT4, VT5, Docent LO, HT3, TC1, Niveau 3 en 4, Licentie A t/m C, Sportleider 4. Ze worden al dan niet voorzien van een internationale kwalificatie.

13

4.4.10 Betaald/onbetaald BosanTON, Heutink Volleybalschool, Tex Town Tigers, FC Twente Voetbalacademie, Twentse Hockey Academie, KNSB Twente (shorttrack), Tennis Factory, KNKV en de NeVoBo RTC Twente hebben alle fulltime dan wel parttime trainer/coaches in dienst. De overige sportopleidingen doen het met vrijwilligers en geven een onkosten- of een vrijwilligersvergoeding. 4.4.11 Ondersteuning Om tot een optimale begeleiding van de leerlingen te komen, maken sportopleidingen gebruik van ondersteunende functies zoals een topsportcoördinator, assistent-trainers, conditie- en krachttrainers, (sport)psycholoog, (sport)arts, (sport)fysiotherapeut, osteopaat, voedingsdeskundige, manager, Videoanalist, onderwijzer, leerlingbegeleider en vertrouwenscontactpersoon. BosanTON en FC Twente Voetbal Academie hebben nagenoeg alle functies in huis. De overige opleidingen beschikken over een assistent en via de reguliere zorgvoorziening wordt gebruik gemaakt van een arts en een (sport) fysiotherapeut. De sportopleidingen die samenwerken met een LOOT-school beschikken tevens over een leerlingbegeleider. In sommige gevallen wordt extern specialistische hulp ingeroepen.

4.5. Talenten/leerlingen 4.5.1 Criteria Door de verschillende sportopleidingen worden in meer of mindere mate criteria gesteld aan de sporters om toegelaten te kunnen worden tot een opleiding voor topsporter. Van invloed op de toelatingseisen is onder meer de grootte van de groep waaruit gekozen kan worden. Hoe groter de groep, hoe meer keuze en hoe hoger de eisen. De FC Twente Voetbalacademie maakt gebruik van een uitgebreid scouting- en volgsysteem om de talenten te selecteren. Dat gebeurt (eu)regionaal, nationaal en internationaal met een hoog kwantitatief voetbalgehalte. Bij Tex Town Tigers houdt het met Enschede, Oldenzaal en Almelo wel zo’n beetje op met een kwantitatief laag softbalgehalte. De opleidingen kijken onder meer naar het individuele, vooral sporttechnische, spelniveau en de persoonlijkheidskenmerken zoals motivatie, mentale weerbaarheid, intelligentie en gedrevenheid.


Verder wordt gekeken naar fysieke aspecten zoals lichaamsbouw, lengte, lenigheid, snelheid en atletisch vermogen. Bij het zwemmen, wielrennen en het schaatsen zijn de gerealiseerde tijden een belangrijk selectiecriterium. Niet alle opleidingen eisen een 100% beschikbaarheid van de leerlingen.

14

4.5.2 Testen Testen worden afgenomen om het individuele (begin)niveau vast te leggen. Ze worden herhaald om veranderingen (liefst vooruitgang) vast te stellen en te registreren. De resultaten kunnen aanleiding zijn om het trainingsprogramma aan te passen. Gemeten worden het duurvermogen, snelle kracht, maximale kracht, snelheid, spronghoogte en technische vaardigheden. Ook worden regelmatig de lengte en het gewicht gemeten. In een enkel geval (Tennis Factory) wordt een mentale screening afgenomen. Welke testen belangrijk zijn, hangt af van de tak van sport. BosanTON, Heutink Volleybalschool en FC Twente Voetbalacademie nemen structureel sportpecifieke testen af. De meeste opleidingen komen niet veel verder dan een algemene fitheidstest. Twentse Hockey Academie, NHV Afdeling Twente, Stichting Talentencentrum Oost Nederland en KNWU District Oost nemen geen testen af. 4.5.3 Profielschets Wie ben ik, wat kan ik en wat wil ik? Door het beantwoorden van deze vragen wordt inzicht verkregen in de leerling en de ambitie die hij/zij heeft. Op basis daarvan worden leerdoelen vastgesteld. BosanTON, Tex Town Tigers, Twente Voetbal Academie, KNSB Twente (langebaan), KNKV en NEVOBO RTC Twente geven aan een profielschets met hun leerlingen te maken. De overige opleidingen doen dit niet. 4.5.4 Persoonlijk ontwikkelingsplan BosanTON, Tex Town Tigers, Top Judo Twenthe (A-selectie), FC Twente Voetbalacademie, Tennis Factory, KNKV en NeVoBo VOBO RTC Twente geven aan een persoonlijk ontwikkelingsplan voor hun leerlingen op te stellen. Daarin wordt vastgelegd wat, hoe en wanneer iets gerealiseerd wordt 4.5.6 Leerlingvolgsysteem sport en onderwijs Tex Town Tigers, Top Judo Twente (alleen leerlingen Johan Cruijff College), FC Twente Voetbalacademie, KNSB Twente (shorttrack) en Tennis Factory gebruiken een leerlingvolgsysteem. Daarmee wordt de leerling ook structureel gevolgd en begeleid als hij/zij deelneemt aan een trainingskamp of aan een evenement. 4.5.7 Intake Topsport Overijssel Slechts twee talentenopleidingen - BosanTON en Tex Town Tigers - geven aan dat Topsport Overijssel structureel een intake afneemt bij hun talenten om de status van een leerling vast te stellen.


4.5.8 Afstemming tussen de verschillende partijen Over talentenstatus, voorzieningen en begeleiding heeft op zeer beperkte schaal plaats tussen leerling, ouders, trainer/coach en het onderwijs. Topsport Overijssel is hier zelden bij betrokken. 4.5.9 Met Topsport Overijssel overeengekomen voorzieningen BosanTon en Tex Town Tigers zijn een voorziening overeengekomen met Topsport Overijssel.

15

4.5.10 Leeftijdsgroepen BosanTON. Alleen meisjes. Er kan ingestapt worden vanaf 9 jaar, vanaf 16 jaar is iemand senior. Heutink Volleybalschool. Alleen meisjes van 11 tot en met 15 jaar. Tex Town Tigers. Alleen meisjes van 12 tot en met 18 jaar. Twentse Hockey Academie. Jongens en meisjes van 10 tot en met 18 jaar. Top Judo Twenthe. Jongens en meisjes, onder 12 tot en met 19 jaar. FC Twente Voetbalacademie. Jongens en meisjes van 12 tot en met 19 jaar. NHV Afdeling Twente. Jongens van 14 t/m 16 jaar , meisjes van 12 tot en met 16 jaar. KNSB Twente (shorttrack). Jongens en meisjes van 9 tot en met 18 jaar. KNSB Twente (langebaan). Jongens en meisjes van 12 tot en met 20 jaar. Stichting Talentencentrum Oost Nederland. Jongens en meisjes, onder 11 tot en met 16 jaar. Tennis Factory. Jongens en meisjes van 8 tot en met 18 jaar. KNKV. Jongens en meisjes van 10 tot en met 16 jaar. NEVOBO RTC Twente. Jongens en meisjes van 12 tot en met 16 jaar. KNWU. Niet van toepassing. 4.5.11 Talenten en status Verschillende organisaties verlenen een status. Topsport Overijssel kent het talent formeel een status toe. Een status geeft recht op bepaalde voorzieningen, waaronder de LOOT-school. Ook de KNVB kent echter een LOOT-schoolstatus toe. Top Judo Twenthe hanteert samen met het ROC een eigen status en norm. Het KNKV is geen Olympische sport, heeft geen NOC*NSF-status en haar leden komen daarom niet in aanmerking voor een status. Op basis van de aangeleverde informatie valt er weinig te zeggen over het aantal en welke statussen zijn toegekend. 4.5.12. Aantal leerlingen BosanTON Heutink Volleybalschool Tex Town Tigers Twentse Hockey Academie Top Judo Twenthe; FC Twente Voetbalacademie NHV Afdeling Twente

36 40 11 64 150 220 60


16

KNSB Twente (shorttrack) KNSB Twente (langebaan) Stichting Talentencentrum Oost Nederland Tennis Factory KNKV NeVoBo RTC Twente KNWU

12 18 90 100 n.v.t. 275 n.v.t.

Totaal

1076

De grootte van de groep verschilt per tak van sport en varieert van zes (turnen) tot veertig (Heutink Volleybalschool) leerlingen. 4.5.13 Prestatieprofiel Elke leerling is anders en heeft een andere levensstijl. De leerling moet presteren/pieken tijdens bepaalde momenten/periodes. Dat geldt voor de sport en voor de studie. Inspanning, rust, voeding en mentale toestand moeten daarom optimaal en met elkaar in balans zijn. Het opstellen van een prestatie profiel helpt daar bij. Tex Town Tigers, FC Twente Voetbalacademie, KNKV, KNSB Twente (shorttrack en langebaan) stellen een prestatieprofiel op voor hun leerlingen. 4.5.14. Medewerking vereniging Niet alle verenigingen werken mee om hun lid te faciliteren of af te staan aan een talentenopleiding. Vooral bij het schaatsen en het volleybal komen wat spanningen voor. De opleidingen die een overeenkomst of convenant zijn aangegaan met de verenigingen ondervinden de minste problemen. 4.5.15. Sporters met een beperking Alleen KNSB Twente (langebaan) en Tennis Factory nemen, afhankelijk van het niveau en beperking, sporters met een beperking op. De overige rekenen deze categorie niet tot hun doelgroep. Geen van de sportopleidingen is actief om deze doelgroep binnen hun opleiding te integreren.

4.6 Toekomstperspectief 4.6.1 Wensen vanuit de leerling Niet alle sportopleidingen vragen hun leerlingen naar hun wensen om tot betere sportprestaties te kunnen komen. Wensen vanuit de leerling zelf om dat te realiseren zijn: afstemming onderwijs en sport, financiële ondersteuning bij reiskosten en aanschaf materialen, meer individuele aandacht, minder reistijd, betere faciliteiten, meer trainen en spelen.


17

4.6.2 Verbetering organisatie en opleidingsprogramma Er is behoefte aan meer en betere samenwerking, zowel binnen de eigen sport (volleybal en schaatsen) als met andere sporten. Nagenoeg alle sportopleidingen willen een verbinding aangaan met meerdere onderwijsinstellingen om de opleidingen op elkaar af te stemmen en de leerling een zo optimaal mogelijk studie- en sportklimaat te bieden. Afstemming en medewerking met de gemeenten om ondersteuning te krijgen voor de sportopleiding of om trainingen, wedstrijden en evenementen te realiseren is een wens van alle sportopleidingen. Dit geldt in het bijzonder voor de motor- en wielersport. Financiën zijn een belangrijk item voor alle opleidingscentra. Om zich te kunnen ontwikkelen en te professionaliseren is er een duidelijke vraag naar ondersteuning op verschillende terreinen. Om programma’s voor de sportopleidingen te verbeteren is de vraag naar ondersteunende functies (zoals medische begeleiding, sportpsycholoog, conditie-/looptrainer, studiebegeleiding) groot. BosanTON streeft naar een erkenning bij de KNGU als CTO (Centrum voor Topsport en Onderwijs), in samenwerking met andere sporten in Almelo. Heutink Volleybalschool zou graag een samenwerking zien met het RTC van de NeVoBo. Tex Town Tigers wil op haar accommodatie meer en betere faciliteiten in de winter. Om schaatsers/skeelers en wielrenners optimaal te kunnen opleiden is het zeer gewenst dat er een wielerbaan wordt gerealiseerd. 4.6.3 Samenwerking Alle sportopleidingen geven aan behoefte te hebben aan meer samenwerking. Het gaat dan om het uitwisselen van kennis, ondersteunende en specialistische functies, personeel, vervoer, afspraken met het onderwijs, de gemeenten, Topsport Overijssel Regio Twente en de verenigingen. 4.6.4 Centraliseren van sportopleidingen Alle opleidingen zien een grote meerwaarde in het centraliseren van de sportopleidingen, waarin sport, onderwijs en de overheid samenkomen. Argumenten hiervoor zijn: - betere belangenbehartiging bij de sportorganisaties, onderwijs en overheid - vergroten (sport)draagvlak en verbeteren van het topsportklimaat - delen van kennis - gezamenlijk regelen van vervoer en huisvesting - werven van financiën - meer efficiëntie in organisatie ondersteunende functies - gezamenlijk benutten van wetenschappelijk onderzoek en testmethodes - vergroten van de maatschappelijke betrokkenheid en verbeteren van het imago - beter passende infrastructuur voor vervoer, accommodaties en onderwijs - korte lijnen, betere communicatie, uitgebreide PR-mogelijkheden Goede aanvulling in de doorstroom van talenten naar topteams en landelijke selecties en een betere aansluiting op het Olympisch Plan 2028


4.6.5 Nadelen centralisatie Als eventuele nadelen van centralisatie worden gezien: - mogelijk vervoerprobleem vanwege afstand naar Loot-school - meer complexe organisatie

18


5. CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 5.1 Status

19

De sportopleidingen kennen verschillende benamingen als school, academie, factory, RTC, clubnaam, afdeling, gewest en district. Eenduidige naamgeving verdient aanbeveling, waarbij herkenbaarheid, niveau van opleiding en de regio naar voren komen. Bijvoorbeeld: Twente Voetbal Academie, Twente Turn Academie, Twente Basketbal Academie, Twente Volleybal Academie, Twente Softbal Academie, Twente Schaats Academie. Op die wijze stralen de opleidingen eenheid en kracht uit. Opvallend is dat bij sporten met verschillende disciplines - zoals schaatsen, zwemmen en wielrennen - niet of slecht met elkaar wordt samengewerkt. Commerciële teams fietsen er ook nog eens dwars doorheen. Er is sprake van onderlinge concurrentie en er heerst angst dat sporters overstappen naar een andere discipline. Binnen het volleybal zijn er minimaal drie opleidingen die niet met elkaar samenwerken. Dat is betreurenswaardig. Aanbevolen wordt te komen tot één kwalitatief hoogstaande academie met daarin opgenomen de verschillende disciplines. De rechtspersoonlijkheid is veelal die van een (autonome) stichting, vereniging, VOF of een geleding van de bond. Het is aan te bevelen (juridisch) onderzoek te doen naar de best passende rechtsvorm voor een sportopleiding, ook al om in de toekomst opleidingen in oprichting passend van advies te kunnen dienen.

5.2 Erkenning en certificering Hoewel bijna alle sportopleidingen de richtlijnen volgen van de betreffende sportbond zijn deze, om welke reden dan ook, niet allemaal bereid de regionale sportopleiding te erkennen, laat staan een certificering (kwaliteitscertificaat) toe te kennen. Aanbevolen wordt om met het NOC*NSF en de sportbonden overleg te voeren over certificering van de regionale sportopleidingen, waardoor kwaliteit en duurzaamheid gewaarborgd kunnen worden. Het NOC*NSF beschikt over richtlijnen waaraan een regionale talentenopleiding moet voldoen. Die zouden als uitgangspunt kunnen dienen.

5.3 Accommodatie Alle opleidingen geven aan dat hun accommodatie voldoet aan de door de betreffende sportbond gestelde eisen. Dat is opvallend, maar wil nog niet zeggen dat die accommodaties ook altijd beschikbaar zijn voor de sportopleidingen. Integendeel, ze zijn vaak overbezet. Bovendien telt Twente geen enkele hal die geschikt is voor internationale wedstrijden. Zelfs de IISPA voldoet niet aan de normen.


De tekortkomingen doen zich vooral voor bij de vloeren (geen hout en belijning). Daardoor is het moeilijk om internationale wedstrijden en evenementen naar Twente te halen. Aanbeveling: het onderwijs, de gemeenten en de sportopleidingen moeten in gezamenlijk overleg vaststellen hoe de sportopleidingen het best gefaciliteerd kunnen worden. Ook wordt aanbevolen dat de opleidingen gaan samenwerken om als een volwaardige gesprekspartner te kunnen optreden.

5.4 Externe informatie 20

Nagenoeg alle opleidingen hebben een website, waarop veel informatie is te vinden over onder meer hun organisatie, opleiding en prestaties. Die blijft echter veelal beperkt tot de eigen organisatie. Aanbevolen wordt om die informatie te bundelen en bijvoorbeeld via de website van Topsport Overijssel Regio Twente of een aparte website ‘Tukker wordt Topper’ de verrichtingen van de Sportacademies en hun talenten meer onder de aandacht te brengen dan nu het geval is. Ook is structurele aandacht via andere mediakanalen voor ‘Tukker wordt Topper’ wenselijk.

5.5 Samenwerking verenigingen Verenigingen voelen zich vaak bedreigd als hun talenten worden benaderd voor het volgen van een opleiding. Die bedreiging wordt nog sterker gevoeld als de opleiding ook nog eens deelneemt aan een competitie. Talenten worden immers opgeleid voor het hoogste niveau en de verenigingen zien hun beste talenten niet graag vertrekken. Aanbevolen wordt dat de sportopleiding en de vereniging een overeenkomst sluiten, waarin wordt vastgelegd hoe ze met elkaar omgaan en hoe ze elkaar kunnen versterken. Het gaat dan niet alleen om het opleiden van talent, maar ook om het ontwikkelen van o.a. bestuurskader, scheidsrechters en technisch kader. Topsport Overijssel zou hiervoor een standaardovereenkomst kunnen opstellen en een bemiddelende rol kunnen spelen tussen vereniging en sportopleiding.

5.6 Samenwerking sportopleidingen Er is grote behoefte aan samenwerking tussen de sportopleidingen onderling. Zoals eerder aangegeven gaat het om het uitwisselen van kennis, ondersteunende en specialistische functies, vervoer, personeel, afspraken met het onderwijs, de gemeenten, Topsport Overijssel en de verenigingen. Samenwerking maakt de sportopleidingen sterker en daarmee tot een volwaardige gesprekspartner die opkomt voor de belangen van hun leerlingen.


5.7 Samenwerking lokale overheid

21

Enkele opleidingen hebben de ingang naar de gemeente gevonden en ondersteuning verkregen, al dan niet vastgelegd in een convenant. Afhankelijk van kennis en kunde en het gebruik maken van relaties, krijgt de een meer voor elkaar dan de ander. Bij sportopleidingen met een combifunctionaris (duobaan onderwijzer/trainer of onderwijzer/manager) is sprake van een structurele en effectieve samenwerking. Bij de overige is het niet meer dan een incidenteel contact. Het verdient aanbeveling dat alle (erkende/gecertificeerde) sportopleidingen gelijkwaardige ondersteuning kunnen krijgen. Niet alle opleidingen zijn op de hoogte van de mogelijkheden en/of hebben de kennis en kunde in huis. Topsport Overijssel zou ook hierin een belangrijke partner kunnen zijn, die niet slechts de opleidingen informeert maar ook de belangen van de sportopleidingen behartigt.

5.8 Samenwerking provincie FC Twente Voetbalacademie Twente heeft een overeenkomst met de provincie, waaruit blijkt dat er mogelijkheden liggen bij de provinciale overheid. Wat die inhouden, is bij de overige sportopleidingen nog onbekend. Wanneer de sportopleidingen gaan samenwerken en zich laten organiseren, krijgt talentontwikkeling een provinciaal/regionaal karakter. Aanbeveling: het opzetten van een samenwerkingsverband tussen de sportopleidingen. Op die wijze stralen ze eenheid en kracht uit. Ook hier zou Topsport Overijssel de sportopleidingen kunnen informeren en hun belangen kunnen behartigen.

5.9 Samenwerking onderwijs De samenwerking met het onderwijs blijft meestal beperkt tot de LOOT-scholen, omdat die op basis van de toekenning (door Topsport Overijssel) van een topsportstatus de leerlingen faciliteert zodat ze ook de sportopleiding kunnen volgen. Ook het Johan Cruijff College faciliteert haar leerlingen om hun sporttalent te ontwikkelen. Aanbeveling: Het is van groot belang voor de ontwikkeling van het (sport)talent dat het samenwerkingsverband uitgebreid wordt met andere onderwijsgeledingen en instellingen. De LOOT-school is slechts toegankelijk voor een select groepje sporters en ook nog eens slechts tijdens een bepaalde periode. Van talentherkenning en ontwikkeling moet al sprake zijn binnen het basisonderwijs. Ze moeten niet alleen via de LOOT-school,, basisonderwijs, VMBO, MBO maar ook via HBO en universitaire opleidingen een passend vervolg krijgen. Elk talent moet, ongeacht het onderwijs dat gevolgd wordt, in staat worden gesteld om ook zijn/haar sporttalent te ontwikkelen. Om meer talenten die kans te bieden, moet een regiostatus verleend worden. Daarmee moeten meer leerlingen gefaciliteerd worden bij het volgen van hun sportopleiding. Daarvoor dienen samenwerkingsovereenkomsten te worden afgesloten.


Samenwerking met het onderwijs is cruciaal voor het welslagen van een gecombineerd ontwikkelingstraject van de leerling. De aandacht, energie en tijd moeten immers over twee opleidingen verdeeld worden en met elkaar in balans zijn. Topsport Overijssel kan, in afstemming met het onderwijs, hierin een coördinerende en begeleidende taak vertolken. Aanbeveling: om zicht te krijgen hoe de onderwijsinstellingen staan t.o.v. het voeren van gezamenlijk beleid voor de opleiding tot topsporter is nader onderzoek nodig.

5.10 Financiering 22

Alle sportopleidingen moeten hun eigen broek ophouden en doen dat met de middelen die ze beschikbaar hebben. Die verschillen sterk per opleiding. Op een enkele uitzondering wordt op verzoek inzicht gegeven verkregen worden in de jaar begroting. Een meerjarenbegroting is bij de meeste opleidingen niet voorhanden. Dat leidt tot een kortetermijnvisie. De eigen bijdrage van de leerlingen verschillen sterk per opleiding. Een vergelijking is daardoor vrijwel ondoenlijk. Een aantal opleidingen kan daardoor niet voldoen aan de huidige eisen die het NOC*NSF stelt aan een volwaardige sportopleiding. Aanbeveling: omdat deze inventarisatie onvoldoende zicht geeft op de financiële huishouding van de sportopleidingen is meer informatie nodig om een goede analyse te kunnen maken. Samenwerking kan leiden tot verlichting van financiële uitgaven. Dit geldt vooral voor de ondersteunende functies.

5.11 Ambitie en doelstelling sportopleidingen De wil is er, de motivatie is er, de ambitie is er en de doelstellingen worden uitgezet op het hoogste niveau. Dat lijkt dus allemaal dik in orde! Over het algemeen echter worden ambitie en doelstelling omschreven in algemene termen. Slechts enkele opleidingen formuleren ze zo specifiek dat je er op kunt aanspreken. Vaak ook ontbreekt een persoonlijk ontwikkelingsplan voor de leerling. Aanbeveling: ambities en doelen specifieker formuleren en dit meetbaar maken.

5.12 Beleidsplan sportopleidingen Veertig procent van de sportopleidingen heeft geen beleidsplan voor de lange termijn. Niet voor de organisatie en niet voor de leerling. Dit leidt tot een kortetermijnvisie en conflicteert met de pretentie jeugdigen meerdere jaren lang op te leiden tot volwassen topsporter. Afgezien daarvan lijken de ambitie en doelstellingen niet altijd overeen te komen met de middelen die voorhanden zijn. Aan het kader worden hoge kwalificatie-eisen gesteld. De beloning van de trainer/coach wordt meestal bepaald aan de hand van de CAO Sport. Bij sommige opleidingen wordt nog gewerkt op basis van een onkosten- of vrijwilligersvergoeding. Vooral voor de ondersteunende functies is meestal weinig financiële ruimte.


De FC Twente Voetbalacademie beschikt over een kwaliteitshandboek, waarin alle facetten van de opleiding tot in detail zijn uitgeschreven. Bovendien is het gemakkelijk te vertalen naar andere sportopleidingen. Het kan als model dienen voor de andere sportopleidingen.

23

Aanbeveling: het opstellen van een programma van eisen voor de regionale sportopleidingen, waarin opgenomen een beleidsplan voor de organisatie en de leerling voor de langere termijn. Het kwaliteitshandboek van FC Twente Voetbalacademie kan daarvoor als leidraad dienen. Het onderwijs kan ondersteunende functies zoals krachttraining, medische begeleiding, mental coaching, voedingsadviezen, mediatraining kunnen aanbieden aan de gezamenlijke sportopleidingen/leerlingen.

5.13 Topsport Overijssel Regio Twente Verdere professionalisering is noodzakelijk om tot een volwaardige sportopleiding te komen. Vraag is wie dat traject kan en gaat verzorgen. Topsport Overijssel zou hierin het initiatief kunnen nemen. Het heeft daartoe een scala aan mogelijkheden. Voorbeelden daarvan zijn: - het samenwerken met de FC Twente BV als meest professionele sportorganisatie uit de regio om een Twente Sport Academie op te richten, waarin die sportopleidingen een . ..plaats krijgen die voldoen aan de daarvoor op te stellen criteria. Topsport Overijssel kan ..daarbij een paraplufunctie vervullen en de regie voeren. - met FC Twente Voetbalacademie overeenkomen haar kwaliteitshandboek als model te ..gebruiken voor andere sportopleidingen te gebruiken en dit (wellicht met enige ..aanpassing) daarvoor geschikt te maken. - namens de sportopleidingen en in overleg met de bond en/of het NOC*NSF een ..programma van eisen opstellen waaraan een erkende en gecertificeerde sportopleiding ..moet voldoen. - zij kan namens de sportopleidingen en in samenwerking met het onderwijs vormgeven aan het aanbieden van ondersteunende functies. - zij kan namens de sportopleidingen en in samenwerking met de provinciale, regionale en gemeentelijke overheden trachten combibanen in te zetten voor samenwerkende sportopleidingen en voor haar regiefunctie. - zij kan namens de gezamenlijke sportopleidingen in overleg treden met NOC*NSF en de overheden over financiële ondersteuning van de regionale talentontwikkeling. Gesteld kan worden dat Topsport Overijssel Regio Twente wel diensten verleent aan de individuele sporter, maar ver af staat van de sportopleidingen. Enerzijds heeft zij onvoldoende middelen om vooral materiële en financiële verzoeken te kunnen honoreren, anderzijds is er geen binding en dus geen samenwerking aanwezig. Juist uit de samenwerking is veel synergie te halen!


Topsport Overijssel/Twente Sport Academie kan de sportopleidingen en daarmee ook de topsport aanzienlijk beter bedienen als zij in staat is en gesteld wordt een paraplufunctie op zich te nemen om de belangen van de sportopleidingen en daarmee ook van de sporters te behartigen. De sportopleidingen blijven daarbij wel autonoom maar gaan een samenwerkingsverband aan met Topsport Overijssel/Twente Sport Academie.

24

In het overkoepelende orgaan dienen vertegenwoordigers van onderwijs, overheid en sport een plaats te hebben. Topsport Overijssel zou de ‘werkarm’ kunnen zijn van voornoemde koepelorganisatie. Een overlegorgaan met de vertegenwoordigers van de sportopleidingen en Topsport Overijssel is dan een volgende stap.

5.14 Sporters met een beperking Geen van de bevraagde sportopleidingen telt mensen met een beperking tot haar doelgroep. Hier en daar worden wel eens kennismakingsactiviteiten ontplooid, maar daarmee houdt het wel op. Op zich een trieste constatering, des te meer omdat de Paralympische spelen deel uitmaken van het Olympisch Plan 2028. Ook onder de jeugd met een beperking zitten talenten die opgeleid willen worden tot topsporter en willen acteren op de Paralympische Spelen. Ook voor mensen met een beperking dient de mogelijkheid geopend te worden om opgeleid te worden tot topsporter. Dat kan via integratie binnen de sportopleidingen of een via separaat talentencentrum voor mensen met een beperking.


6. SAMENVATTING 6.1 Missies en ambities Het NOC*/NSF heeft haar missie en ambities vastgelegd in het Olympisch Plan 2028. De missie is vertaald in acht ambities.

25

1. Topsport (kwaliteit) 2. Breedtesport (kwantiteit) 3. Sociaal-maatschappelijk 4. Welzijn 5. Economisch 6. Ruimtelijk 7. Evenementen 8. Media-aandacht Het kabinet heeft in een reactie daarop gereageerd met het formuleren van vijf ambities in haar notitie ‘Uitblinken op alle niveaus’. 1. Talentvol Nederland. Presteren en excelleren 2. Meedoen in Nederland. Door sport onderdeel uitmaken van de samenleving 3. Vitaal Nederland. Een actieve en gezonde levensstijl 4. De kaart van Nederland. Aantrekkelijk voor bezoekers, prettig leefklimaat, goed ….bereikbaar, gunstig vestigingsklimaat. 5. Nederland in beeld. Klein land met grote ambities en resultaten. Alle ambities hebben met elkaar te maken. Zo is breedtesport als kweekvijver onlosmakelijk verbonden met de topsport. Een regionaal talentencentrum is de kweekvijver voor de nationale selecties. De ondersteuning voor deze belangrijke Olympische/regionale kweekvijvers is echter ver beneden de maat in relatie tot de uitgesproken ambities. Het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) sluiten zich aan bij de vijf ambities van het kabinet en willen een belangrijke rol spelen in de realisatie daarvan, zo meldt de position-paper van het IPO en de VNG. De provincie wil zich profileren met talentontwikkeling. Dit gebeurt in samenwerking met de regionale organisatie voor Topsport: Topsport Overijssel Regio Twente. Laat de provincie en de gemeenten dan ook Topsport Overijssel Regio Twente dusdanig ondersteunen, dat zij in staat worden gesteld een samenwerkingsverband tussen de sportopleidingen op te zetten dat resulteert in het ontstaan van de Twente Sport Academie.


6.2 Talentvol Overijssel, talentvol Twente Provincie en gemeenten zien een belangrijke rol voor zichzelf weggelegd bij de talentontwikkeling. De provincie zet in op onderwijs en talentenprogramma’s en de gemeenten richten zich vooral op ketenontwikkeling van sportparticipatie en stimuleren de aanloop naar talentenprogramma’s. De focus ligt daarbij op onderwijs, sport en jeugd, te beginnen bij de basisschool. Zij doen dat niet alleen, maar in samenwerking met de regionale organisatie voor topsport.

26

Topsport Overijssel en de samenwerkende sportopleidingen kunnen hier een structurele rol spelen bij de sportstimulering en -ontwikkeling van de leerlingen. Met hun kennis en kunde en met de eigen toppers als rolmodellen kunnen zij niet alleen stimuleren en ontwikkelen, maar ook talenten vroegtijdig herkennen. Als de sportkeuze en de ambitie eenmaal zijn bepaald, kan de leerling instromen naar die sportopleidingen die de leerlingen faciliteert om deze als topsporter te volgen. Niet elke leerling zal de top halen. Daarom is het van groot belang dat naast de opleiding van topsporter ook wordt opgeleid tot bijvoorbeeld scheidsrechter, jurylid of bestuurder. Prestatiesport creëert immers ook afvallers. Zij kunnen uiteraard blijven sporten maar er ook voor kiezen hun ambitie in een andere richting bij te stellen en daarin begeleid te worden.

6.3 Centraliseren van sportopleidingen Alle opleidingen zien een grote meerwaarde in het centraliseren van de sportopleidingen waarin sport, onderwijs en de overheid samenkomen. Argumenten daarvoor zijn: - betere belangenbehartiging bij de sportorganisaties, onderwijs en de overheid - vergroten (sport) draagvlak en verbeteren van het topsportklimaat - delen van kennis - gezamenlijk regelen van vervoer en huisvesting - werven van financiën - meer efficiëntie in organisatie ondersteunende functies - gezamenlijk benutten van wetenschappelijk onderzoek en testmethodes - vergroten van de maatschappelijk betrokkenheid en verbeteren van het imago - beter passende infrastructuur voor vervoer, accommodatie en onderwijs - korte lijnen, betere communicatie, meer uitgebreide pr-mogelijkheden - goede aanvulling in de doorstroom van talenten naar topteams en landelijke selecties en een betere aansluiting op het Olympisch Plan 2028.

6.4 Logistiek Om ook zoveel mogelijk potentiële talenten de kans te bieden een opleiding tot topsporter te bieden (inclusief kader) dient de toegang daartoe laagdrempelig te zijn. Onderwijs, accommodatie en ondersteunende functies dienen zo dicht mogelijk bij elkaar te liggen. Het zal de samenwerking, de communicatie, het uitwisselen van kennis , het gezamenlijk gebruik maken van faciliteiten en het reduceren van reis tijd aanzienlijk vergemakkelijken.


Enschede, Hengelo en Almelo lijken logistiek gezien de beste voorwaarden te hebben om meerdere sportopleidingen te kunnen clusteren.

6.5 Beknopte samenvatting aanbevelingen Op basis van de hoofdstukken 5 en 6 uit deze notitie volgt hieronder nog eens een beknopte samenvatting van de aanbevelingen.

27

- het realiseren van één kwalitatief hoogstaande Twente Sport Academie per tak van ..sport, met daarin opgenomen de verschillende disciplines - het doen van juridisch onderzoek naar de best passende rechtsvorm voor de ..sportopleidingen - het voeren van overleg met NOC*NSF en sportbonden over certificering van regionale sportopleidingen - het in gezamenlijk overleg tussen onderwijs, gemeenten en sportopleidingen vaststellen ..van de beste manier van faciliteren van de opleidingen - samenwerking tussen sportopleidingen om als volwaardig gesprekspartner te kunnen ..optreden richting andere partijen en om kennis en specialistische functies te kunnen ..uitwisselen - het bundelen van informatie op één gezamenlijke website en het bundelen van krachten ..om ook in andere media structurele aandacht voor de opleidingen te creëren - gelijkwaardige ondersteuning voor alle erkende en gecertificeerde sportopleidingen - het uitbreiden van de samenwerkingsverbanden in het onderwijs met meer ..onderwijsgeledingen en –instellingen. - het verrichten van nader onderzoek hoe onderwijsinstellingen staan tegenover het ..voeren van gezamenlijk beleid voor de opleiding tot topsporter - het verzamelen van meer informatie over de financiële huishouding van ..sportopleidingen - het specifieker formuleren van doelen en ambities bij sportopleidingen - het opstellen van een programma van eisen voor regionale sportopleidingen. Hierbij het kwaliteitshandboek van FC Twente Voetbal Academie als leidraad hanteren - het vervullen van een paraplufunctie door Topsport Overijssel bij het behartigen van de ..belangen van de sportopleidingen en de sporters - het creëren van de mogelijkheid ook sporters met een beperking op te leiden tot ..topsporter - behalve de opleiding tot topsporter ook opleidingen inrichten voor bijvoorbeeld ..scheidsrechters, juryleden en bestuurders - het zo dicht mogelijk bij elkaar brengen van onderwijs, accommodaties en ..ondersteunende functies


7 BIJLAGEN 7.1 Opleidingen sporttalenten Voor de inventarisatie zijn 24 regionale opleidingen voor sporttalenten aangeschreven. Dat zijn:

28

ATLETIEK BADMINTON BASKETBAL HANDBAL HOCKEY JUDO KORFBAL MOTORSPORT SCHAATSEN

SOFTBAL TAEKWONDO TENNIS TURNEN VOETBAL VOLLEYBAL

WATERPOLO WIELRENNEN

Stichting FBK-Games Badminton Nederland, Regio Oost Eurosped Twente Nederlands Handbal Verbond, Afdeling Twente Twentse Hockey Academie Top Judo Twenthe Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond, District Oost Stichting Motorsportpromotie KNSB Gewest Overijssel, Afdeling Twente (langebaan) KNSB Gewest Overijssel, Afdeling Twente (shorttrack) Ice Racing Team Twente Tex Town Tigers (vrouwen) Taekwondo Oude Luttikhuis Tennis Factory BosanTON Almelo (vrouwen) TurnCentrum Twente FC Twente Voetbalacademie Heutink Volleybalschool (vrouwen) NeVoBo RTC Twente Webton Volleybal Stichting Talentencentrum Oost Nederland Fycius Het Ravijn KNWU, District Oost Ten Tusscher Enschede

7.2 Websites en nieuwsbrieven 7.2.1 Websites De volgende talentencentra beschikken over een website: BosanTON Almelo, Dames Turnen www.bosanton.nl Heutink Volleybalschool www.heutinkvolleybalschool.nl Tex Town Tigers www.textowntigers.nl Twentse Hockey Academie www.twentsehockeyacedemie.nl Top Judo Twenthe www.topjudotwenthe.nl FC Twente Voetbalacademie www.fctwente.nl/voetbalacademie NHV Afdeling Twente www.twente.handbal.nl


29

KNSB Twente (shorttrack) KNSB Twente (langebaan) Stichting Talencentrum Oost Nederland KNWU, District Oost Eurosped Twente Stichting FBK-Games Tennis Factory Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond NeVoBo RTC Twente Badminton Nederland, District Oost

www.shorttrackgo.nl www.teamtwente.nl www.tc-on.nl www-oost.knwu.nl www.eurospedtwente.nl www.fbk-games.nl www.tennisfactory.nl www.knkv.nl www.volleybal.nl (klik op RTC) www.badminton.nl/oost

7.2.2 Nieuwsbrieven De Twentse Hockey Academie, Top Judo Twente, Twente Voetbal Academie, KNSB Twente Shorttrack, en de NEVOBO RTC Twente geven ook een nieuwsbrief uit.

7.3 Geraadpleegde literatuur Voor deze nota is onder meer de volgende literatuur geraadpleegd: - Beleidsplan Topsport Overijssel ‘Tukker wordt Topper - Financiële & materiële meerwaarde bij samenwerkende van de regionale talentencentra (rapportage Hogeschool SAXION) - NOC*NSF: Olympisch Plan 2028 - NOC*NSF: Masterplan 2006-2010 - NOC*NSF: Talentontwikkeling - Het kabinetsstandpunt: ‘Uitblinken op alle niveaus’ - Position-paper van het IPO en het VNG - Sportnota Gemeente Enschede 2008/2014 - Sportnota Gemeente Hengelo 2004/2010

7.4 Met dank aan Een woord van dank is op zijn plaats aan de volgende personen, die namens de sportopleidingen als gesprekspartner zijn opgetreden: BosanTON Almelo:

Gemma Tenniglo en Arnold Witjes

Heutink Volleybalschool:

Jan Berendsen

Tex Town Tigers:

Petra van Heyst en Jan van de Molen

Twentse Hockey Academie:

Crist van Gelderen en Maarten Brals

Top Judo Twenthe:

Dave de Vries, Tom Hof en Trijnco Timmerman

Twente Voetbal Academie:

Michel Jansen en Jan Olde Kalter


30

Nederlands Handbal Verbond, Afdeling Twente:

Karin Bok en Marti Platvoet

KNSB Gewest Overijssel, Afdeling Twente (shorttrack):

Jan Herman Mogendorff

KNSB Gewest Overijssel, Afdeling Twente (langebaan):

Eelco Velthuis

Stichting Talentencentrum Oost Nederland:

Aschwin Lankwarden

KNWU, Dictrict Oost:

Ben Wigger

Eurosped Twente:

Leonore Nieuwmeijer

Stichting Motorsport Promotie:

Henk Lenferink

Stichting FBK-Games:

Jaap Bisschop

Tennis Factory:

Ad Luttikhuis

Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond: Kees Rodenburg NeVoBo RTC Twente:

Mark Broere

Badminton Nederland:

John Fikenscher

Topsport Overijssel Regio Twente:

Manfred Kamphuis, Jordy Kamphuis en Gijs Eijsink


31


32


OP WEG NAAR TWENTSE SPORT ACADEMIES. Inventarisatie sporttalentencentra in Regio Twente

Recommend Documents