VAKARTIKEL
Op weg naar het nationaal pensioenregister Op 1 januari 2011 moet het er zijn: het nationaal pensioenregister. Op grond van de Pensioenwet moet er vanaf deze datum een digitaal register zijn waar mensen inzage krijgen in hun persoonlijke pensioenaanspraken. De gezamenlijke pensioenuitvoerders en de SVB gaan hiervoor zorg dragen en hebben hiertoe onlangs de Stichting Pensioenregister opgericht. Wat zijn de juridische Mr. M.E.C. Soumans CPL Mark Boumans is werkzaam bi}
21
aspecten van het nieuwe register?
pensioenfonds PGGM.
Het jaar 20lllijkt nog ver weg en er moet tot die tijd nog veel gebeuren. Niet alleen op technisch, tìnancieel en organisatorisch gebied (waar ile in dit artikel niet op inga), maar ook op juridisch gebied.' Op dit laatste aspect wil ile nader ingaan. Hel artikel bestaat uit twee delen. In het eerste deel bespreek ik de ontwikkelingen van de afgeIopen jaren op het gebied van het pensioenregister. In het tweede deel ga ik in op de juridische context. Voorgeschiedenis Lange tijd wordt er al gesproken overeen centraal en digitaal pensìoenregister waarin de pensioenaanspraken van burgers zijn opgenomen. Dit
register,' Het pensioenregister is overigens niet het enige rniddel dat wordt ingezet om het pensioenbewustzijn onder de burgers te vergroten. Het maakt onderdeel uit van een breder pakket aan maatregelen. lo is er sinds 2004 de 'Pensioenkijker', stelt de Pensioenwet zware eisen aan de informatieverplichtingen van de pensioenuitvoerderen is met ingang van dit jaar het Uniform Pensioenoverzicht geïntroduceerd. Het kabinet was aanvankelijk Diet echt voorstander van een nationaal pensioenregister,' Volgens het kabinet zou de rneerwaarde hiervan namelijk beperkt zijn. Tevens werd gewezen op dehoge adrninistratieve lasten. Het kabinet was aanvankelijk niet echt voorstander als de overheid verantwoordelijk zou zijn voor de ontwikkeling van een centraal register. Dit
I
Aanpassing van de noodzakelijke wetgeving zal afhankelijk van de voortgang van het pensioenregisterzijn
pensioenregister zou door iedereen via intemet geraadpIeegd kunnen worden om inzage en inzicht te krijgen in zijn eigen pensioensituatie. Veel mensen zouden hier namelìjk niet of onvoldoende van op de hoogte zijn. . AI in 2002 kamt de Commissie Nationaal Pensioendebat met een aanbeveling om een centrale pensioendatabank op te richten.' Volgens deze commissie kan zo' n register onder meer het pensioenbewustzijn onder de burgers vergroten. Ook de Consumentenbond pleit al sinds de campagne 'Pensioen, duidelijkheid voor later' uit 2002 voor een nationaal pensioenregister'
In 2003 publiceerde het Competence Centre for Pension Research (Universíteìr van Tilburg) het rapport 'Pensioenregister in zieht?' In dit rapport is de haalbaarheid van een centraal pensioenregister onderzocht. GeconcJudeerd wordt dat het pensioenregister een haalbare kaart is. Het vergroten van het pensioenbewustzijn onder de bevolking is steeds een centraal element geweest in de gesehiedenis van het pensioen-
I I'
zou eerder een taak voor sociale partners en de pensioenkoepels zijn am dit onder eigen verantwoordelijkheid te realiseren. Parlementaire behandeling Pensioenwet Ook tijdens de parlementaire behandeling van de Pensioenwet was het kabinet in eerste instantie wat terughoudend. Volgens her kabinet zou een centraal register niet veel toevoegen als de voorlichting van de pensioensectorop orde is.' Alsde pensioensectoreen pensioenregister wil, dan moet zij dat zelf opzetten, onderhouden en financieren, aldus het kabinet. Het kabinet zag dan ook geen reden om mer dwingende wetgeving te komen. De Tweede Kamer was wel voorstander van een pensioenregister. Op aandringen van de Tweede Kamer is dan ook in de Pensioenwet opgenomen dat in 2011 een door de pensioenuitvoerders op te richten pensioenregister moet komen. De Tweede Kamer heeft hiertoe een amendement aangenomen, dat een aantal keren is gewijzigd.' Volgens de indieners van het amendement moet het pensioenregister voor iedere deelnemer,
Il
l
¡
VAKARTlKEL
gewezen deelnemer en gewezen partner het mogelijk maken am via één ingang een overzicht te krijgen van aile door hem opgebouwde pensioenaanspraken - oak als de aanspraken bij verschilIende pensioenuitvoerders zijn opgebouwd - en vall de aanspraken in het kader van deAOW. De feitelijke uitwerking moet nag in nadere wetgeving worden vastgelegd.
¡ I
Na indiening van dit amendement gaf de minister van S'lW tijdens het wetgevingsoverleg aan goed te kunnen leven met dit amendemeru, mils het door de pensioensector wordt opgepakt en uitgewerkt." De minister gaf tevens aan dat hij bereid is am wettelijke belemmeringen geed te bekijken (en op te heffen). De Stichting Pensioenregister Op 7 mei 2008 is de Stichting Pensioenregister opgericht, een sarnenwerkingsverband van de drie pensioenkoepeJs (VB, Opf en UvB), het Verband van Verzekeraars en de SVB. De Stichting Pensioenregister is het vehikel dal ervoor rnoet zorgen dat het pensioenregister er in 20 II daadwerkelijk kamt. De Stichting Pensioenregister richt zieh in eerste instantie op de AOWgegevens van de SVB en het tweedepijlerpensioen van de pensioenuítvoerders. Daarna wordt gekeken of oak individuele pensioenproducten in de derde pijler aan het pensioenregister kunnen worden toegevoegd. Voor wat betreft het tweedepijlerpensioen, is het Uniform Pensioen Overzicht (UPO) dat de pensioenuitvoerders (jaarlijks) aan hun deelnemers verstrekken, het uitgangspunt, Het is de bedoeling dat het UPO als basis gaat dienen voor de pensioengegevens die vanuit het pensioenregister aan de burgers worden verstrekt."Onderwerp van aandacht op dit moment is ondermeerde wijze waarop de diverse UPO's van de verschilIende pensioenuitvoerders bij elkaar moeten worden opgeteld. ledere pensioenregeling heeft namelijk haar eigen specifieke kenmerken, waardoor niet alle pensioenproducten van de diverse pensioenuitvoerders zomaar bij elkaar kunneo worden opgeteld. Inmiddels heeft de stichting een (eerste versie van een) businessplan opgesteld dat met name ingaat op technische, functionele en organisatorische aspecten.'? Volgens voorzitter Francine Giskes van de Stichting Pensioenregister wordt het pensioenregister geen database waarin pensioengegevens worden bewaard." Het pensioenregister haalt de pensioengegevens op bij de pensioennitvoerders. Het moet een soort Google-functie krijgen: de gegevens worden uitgevraagd bij de pensioenuitvoerders, aldus
De Belastingdienst De Belastingdienst heeft inmiddels oak interesse getoond in het pensioenregister en wil daar graag bij betrokken worden. I' Hel pensioenregister zou volgens de Belastingdienst oak moeten voorzien in eeo lijfrenteberekeningsprogramma en een vooringevulde aangifte. De Belastingdienst wil hieraan graag een bijdrage leveren. Hel is de vraag of deze faciliteiten wei in het pensioenregistermoeten worden opgenomen. Naast de vraag of dit wei zo wenselijk is, kan ik mij voorstellen dat de ontwikkeling van het pensioenregister al ingewikkeld genoeg is. De vroegtijdige toevoeging van deze extrafaciliteit zou een vertragend effect kunnen hebben. Mijns inziens zou dit bij een eerste oplevering van het pensioenregister dan oak buiten beschouwing moeten worden gelaten, Huidige wettelijke grondslag De huidige wettelijke grandslag voor het pensioenregister is op dit moment nogal mager en is geregeld in art. 51 van de Pensioenwet. Deze bepaling luidt als voIgt: 'De pensioenuitvoerders richten een pensioenregister in dat uiterlijk op l januari 2011 operationeel is.' Het oorspronkelijke amendement van VerbeetJDe Vries was uitgebreider. 16 Dat arnendement luidde als voIgt: 'Artikel46a. Pensioenregister l. De pensioenuitvoerders richten een pensioenregister in en beheren dit pensioenregister dat uiterlijk op I januari 20 II operationeel is. 2. Het pensioenregister biedt een deelnemer, een gewezen deelnemer, een gewezen partner en een pensioengerechtigde de rnogelijkheid inzage te krijgen in de meest recente door zijn pensioenuitvoerder verstrekte opgave inzake pensioenaanspraken of pensioenrechten en in aanspraken in het kader van de Algemene Ouderdomswet, 3. Een pensioenuitvoerder verstrekt ten behoeve van het pensioenregister de noodzakelijke gegevens en informatie. 4. De Sociale Verzekeringsbank verstrekt ten behoeve van het pensioenregister de noodzakelijke informatie over aanspraken in het kader van de Aigemene Ouderdomswet. 5. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen regels worden gesteid inzake het eerste, tweede en derde lid:
Giskes."
Er is (kennelijk) voor gekozen am de wettelijke basis op dit moment nag smal te hondeo en gaande de rit te ontdekken wat wei en wat niet bij wet moet worden geregeld. De Stichting Pensioenregister is hierdoor (redelijk) autonoom in het ontwikkelen van het register en is vooraf niet gebonden aan allerlei wetteJijke bepalingen. Zelfregulering staat voorop.
Link naar het buitenland Bij de totstandkoming van het pensioenregister wordt oak gekekeo naar het buitenland. In Denemarken en in Zweden bestaat namelijk al zo'n pensioenregister, hetgeen daar goed schijnt te werken." Het Zweedse pensìoenregister is tot stand gekomen door samenwerking tussen de overheid en een aantal pensioenuitvoerders, die elk 50% van de kosten dragen. In Zweden wordt niet alleen inzage verstrekt in de eerstc en tweede pijler, maar oak (al) in de derde pijler. Aan het Zweedse pensioenregister werken 16 Zweedse pensioenuitvoerders mee." Afgezet tegen de Nederlandse situalie is dat maar een beperkt aantal en daardoor velmoedelijk oak overzichtelijker. In Nederland zullen straks zo'n 750 pensioenfondsen en zo'n 40.000 verzekerde regelingen bij verzekeraars in het pensioeoregister moeten worden opgenomen.
Eerder is al opgemerkt dat de minister van SZW heeft aangeven bereid te zijn om goed naarde wettelijke belemmeringen tekijken (en zonodig op te heffen). Oak in de toelichting op het amendemenl staat dat voor de feitelijke uitwerking nag nadere wetgeving is vereist. Tevens wordt betoogd dat am de datum van l januari 20 11te halen, uiterlijk 31 december 2008 de noodzakelijke wetgeving zal moeten worden aangepast. Of dit zo' n vaart zal lopen, vall nag te bezien. De minister heeft de Tweede Kamer toegezegd dat hij hen uiterlijk I januari 2009 zal informeren hoe ver de pensioenuitvoerders zijn met de totstandbrenging van het pensìoenregister," Daarbij gaf hij aao dat aanpassing van de ooodzakelijke wetgeving afhankelijk van de voortgang zal zijn. Met andere woorden, de weltelijke aanpassing zou oak weleens op een later moment kunnen worden doorgevoerd.
VAKARTIKEL
Jurîdìsche aspecten In de vorige paragraaf pensioenregister
worden naar de privacyaspecten zagen we dal de huidige wettelijke
basis van het
nogal mager is. Als ik het goed overzie, is het plan om
eerst het pensioenregister
te ontwikkelen
en pas gaande de rit te kijken of
en zo ja, welke wettelijke voorschriften
persoonsgegevens sioengegevens
uit bon administratie
beschikking
mogen stellen."
De pensioengegevens van het pensìoenregister
aspecten die bij de
van belang zijn. Op dit moment is
dat nog een beetje koffiedik kijken. Er is nu nog geen pensioenregister
en
van een pensioenuitvoerder
grondslag voor aan wezig is. In art. 8 Wbp staan de
verwerking
in de eerste en tweede pijler. De derde pijler laar ik hier
buiten beschouwing. Ook is duidelijk
dat de pensioengegevens
die via het pensioenregister
worden bij de pensicenuirvoerders.
zijn respectievelijk
Op basis van de huidige stand van
zaken kunnen toch al de volgende juridische
mag zijn. Als de
in hetkader
van de uitvoering van de pensioenregeling
toereikende
voor andere doeleinden,
grond voor is en de verdere verwerking
de gegevens heeft verkregen.
doel waarvoor de pensioenuitvoerder
De zes gronden van art. 8 Wbp zal ik hier niet bespreken.
pensioenregister
stadium werd gesproken
zou als inlogcode
over een koppeling
dat per 26 november
vangen door het burgerservicenurnrner
van het
2007 is ver-
(BSN-numrner).'8
Dit unieke
voor het pensioenregister
kunnen
worden gebruikt. De juridische
vraag is ofhet BSN-nummer
weI voor het pensioenregister
is geregeld in de Wetalgemene
nummer. Overheidsorganen het verwerken
bepalingen
zover hierin wettelijk is voorzien. De wettelijke grondslag
Ook niet-overheidsorga-
het burgerservicenurnrner
hanteren,
de pensioenuitvoerder
19
het BSN-nummer
ter uitvoering
bij de verwerking
van pensioenregelingen
is onderworpen.
in de Pensioenwet)
wordt geregeld dat
aan of via het pensioenregister
dan is de gegevensverstrekking
Met andere
gegevens
in overeenstemming
moet met de
zal naar mijn mening op dit punt moeten worden
aangepast, Naast de Wbp speelt voor bedrijfstakpensioenfondsen gegevensverstrekking
van per-
kan gebruiken,
op persoonsniveau
rol. Op grond vanhet eerstelid
verboden
aan anderen
concurrentie
op de pensioenmarkt
van art. 6 Wet Bpf2000
is het
(pensioen)gegevens
Deze
bepaling
tegengaan.
moet
over
oneerlijke
Op deze regel geldt een
Eén van deze uitzonderingen
uitzonderingen.
(pensioen)gegevens
verstrekt.
op het gebied van
oak de Wet Bpf 2000 een
dat een bedrijfstakpensioenfonds
deelnemers aantal
is geregeld in art. 94 PW. Het eerste lid bepaalt
dat een pensioenuitvoerder
die noodza-
na te komen waaraan de verant -
(lees: de pensioenuitvoerder)
woorden, als bij wet (bijvoorbeeld
belangrijke
voor
voor het gebruik van het burgerservicenummer
door pensioenuitvoerders
verplichting
burgerservice-
in het kader van hun publieke taak
van het burgerservicenummer. als gebruikers
soonsgegevens
woordelijke
Wbp.2J De Pensioenwet
voor het gebruik van het
kunnen op grond van art. l Ovan deze wet bij
van persoonsgegevens
gebruikmaken nen kunnen
kelijk is om een wettelijke
verstrekken,
mag worden gebruìkt. De wettelijke grondslag BSN-nummer
22
Dat voert te ver.
Eentje wil ik weI noemen, namelijk de gegevensverwerking
aan het sofinumrner,
persoonsnummer
tenzìj hier ecn
verenigbaar is met het
aspecten worden onderkend.
Gebruik Burgerservicenummer Al in een vroegtijdig
die de
gehandeld met de Wbp. Volgens bet CBP mogen pensioengegevens verkrijgt, niet worden aangewend
opgehaald
gebaseerd
niet op één van deze gronden gebaseerd is, dan wordt in strijd
pensioenuitvoerder
kunnen worden, atkomstig
mogen alleen worden
gebruikt en verstrekt (de Wpb spreekt van het mime begrip 'verwerken') als daar een rechtmatige
lijk is dat de burger straks via het pensioenregister
inzage krijgt in diens
zijn persoonsgegevens
in de zin van de Wbp. Deze persoonsgegevens
zes gronden genoemd waarop de verwerking
geraadpleegd
tel'
N aar mi jn mening is dat niet het geval.
het is nog niet precies duidelijk hoe dit erin 2011 uit zal zien. WeI duidepensioensituatie
zomaar pen-
aan of via het pensioenregister
moe ten worden aangepast,
In deze paragraaf wordt iugegaan op enkele juridische ontwikkeling
en met name naar de Wet bescherming
(Wbp l. Vraag is of pensioenuitvoerders
is dat deze
weI mogen worden verstrekt als er sprake is van een
wettelijke verplichting
tot gegevensverstrekking
(art. 6lid 2 onder a Wet
Bpf2000).
In het tweede lid van deze bepaling staat kort gezegd dat de pensioenuitvoerder
her BSN-nummer
uitsluitend
mag gebruiken
met de persoon op wie het nummer betrekking instanties die zelf van het BSN-nummer Pensioenuitvoerders gebruiken."
mogen het BSN-nummer
in het onderlinge
wettelijke
grondslag
voor het pensioenregister
Het orgaan achter het pensioenregister
verkeer biedt om
te hanteren.
ter van deze bepaling en de strikte handhaving bij wet wordt geregeld
gebruiken.
Een uitbreiding
sioemegister
voor het pensioenregister
word! gekwalificeerd,
te Pen-
ligt naar mijn
mening voor de hand.
is mijns inziens dan ook vereist.
zal ook gekeken
moeten
heeft de SVB de Stichting
Pensioen-
De SVB zal via het pensioenregister
op per-
soonsniveau
over de AOW verstrekken.
kunnen
burgers
infomlatie
niet aileen inzicht
verkrijgen
maar oak over de AOW·aanspraken.
Met betrekking van het pensioenregister
is om
Aanpas-
register mede opgericht.
ANW buiten beschouwing
Privacy Bij de ontwikkeling
verpliehr
te verstrekken.
Deelname SVB
van art. 94 PW, waarbij de Stichting
ook als gebruiker
onder
strikte karak-
daarvan door DNB, ver-
dar het bedrijfspensioenfonds
ten behoeve van het pensioenregister
sing van art. 6 Wet Bpf2000
conclusle is dan ook dat er op dit moment onvoldoende
basis is om het BSN-nummer
valt, Gezienhet
in de zin van
burgerservicenummer.
wettelijke
van deelnemers
aan of via het pensioenregister
van art. 6WetBpf20oo
Zoals al hiervoor is aangegeven, Mijn voorlopige
van pensioengegevens
wacht ik dat dit inderdaad het geval zal zijn. Dit komt anders te liggen als gegevens
in de zin van de Pensioenwet
De stichting is ook geen gebmiker
de Wet algemene bepalingen
de verbodsbepaling
- de Stichting Pensioemegister-
kan immers niet als pensioenuitvoerder worden gekwalificeerd.
De vraag is of de verstrekking door het bedrijfstakpensioenfonds
gebruik mogen maken.
De vraag is of dit voldoende
het BSN -numrner als inlogcode
in het verkeer
heeft of in contacten met
Hierdoor
over het tweedepijlerpensioen, Voor zover mij bekend wordt de
gelaten.'4
tot de deelname
eerste de vraag wat de wettelijke
van de SVB rijzen twee vragen, Ten grondslag
is van de deelname
van de
23
VAKARTIKEL
l l
SVB aan het pensioenregister, In art, 51 PW staat alleen dat de pensioenuitvoerders een pensioenregister moeten oprichten. Over de SVB wordt hier niet gesproken. Ook in de Wet SOW! isniet geregeld dat de SVB aan het pensioenregister moet meewerken. lk kom dan ook tot de conclusie dat de SVB op dit moment niet wettelijk verplicht is om aan het pensioenregister deel te nemen. In het oorspronkelijke amendement over het pensioenregister was wei opgenomen dat de SVE AOW-gegevens ten behoeve van het pensioenregister dient te verstrekken. Deze bepaling is echter geschrapt. Mijn voorkeur gaat er naar nit om deze verplichting van de SVB wei wettelijk te regelen, zodat over de deelname van de SVE aan het pensioenregister geen enkele discussie kan bestaan.
I. ,
,
~
•
De tweede vraag die bij mij opkomt, gaat over de wettelijke grondslag
'&f 24
van de verstrekking van de AOW-gegevens door de SVB aan of via het pensioenregister. Op grond van de wet SUWI mag de SVB niet zomaar aan iedereen gegevens verstrekken. Volgens het eerste lid van art. 73 wet SUWI is de SVB - kort gezegd - wei bevoegd om gegevens aan pensioenuitvoerders te verslrekken die zij voor de uitvoering van de pensioenregeling nodig hebben. Maar in de wet SUWI is echter nergens geregeld dat de SVB aan of via het pensioenregister AOW-gegevens mag verstrekken. Gezien het feit dat in de wet SUWI expliciet is geregeld aan welke instanties persoonsgegevens mogen worden verstrekt, ga ik ervan uit dal de wet SUWI ook op dit punt moet worden aangepast." Aansprakelijkheid bij onjuiste gegevens Een ander belangrijk juridisch aspect waar bij de ontwikkeling van het pensioenregister naar mijn mening goed over moet worden nagedacht, betreft het aansprakelijkheidsvraagstuk bij onjuiste pensioengegevens. De burger zal straks via het pensioenregister informatie verkrijgen over zijn eigen pensioensituatie. Het pensioenregister haalt deze gegevens op bij de pensiuenuitvoerders waar de burger pensioenaanspraken heeft uitstaan en bij de SYE. Het zal daarbij kunnen voorkomen dat bepaalde pensioengegevens onjuist zijn. De vraag is dan wie daarvoor richting de burger verantwoordelijk is. Is dat de Stichting Pensioenregister die tuegang lut de pensioengegevens verleent,ofisdatdepensioenuitvoerderdiedepensioengegeveliS aanlevert? De Stichting Pensioenregister heeft al aangegeven datze niet zelfverantwoordelijk wil zijn voor onjuiste pensioengegevens. Dit is naar mijn mening ook logisch. De Stichting Pensioenregister is niet betrokken bij de totstandkoming van de pensioengegevens en kan dan ook niet verant woordelijk zijn vuur eventuele onjuistheden die in dat proces zijn ontstaan. Als het aan de stichring ligt, komt er een disclaimer bij het pensioenregister dat de pensioenuitvoerder verantwoordelijk blijft voor de verstrekte pensioengegevens." Alleen een disclaimer ten behoeve van de burger is naar mijn mening onvoldoende. De Stichting Pensioenregister en de pensioenuitvoerders zullen ook in hun onderlinge relatie duidelijk moeten afspreken dat laatstgenoemden verantwoordelijk zijn voor de pensioengegevens. Verplichting om mee te werken De vraag is of pensioenuitvoerders verplicht zijn om aan het pensioenregister mee te werken en of zij verplicht zijn om ten behoeve van het pensioenregister pensioengegevens ter beschikking te steUen. Op grond
van de huidige wetgeving is dat niether geval. Art. 51 PWbepaall immers slechts dat de pensioenuitvoerders een pensioenregister moeten inrichten. Uit deze bepaling blijkt niet dat de pensioenuitvoerders verplicht zijn om medewerking aan de Stichting Pensioenregister te verlenen en pensioengegevens ten behoeve van het pensioenregister ter beschikking te stellen. Hct is echter de bedoeling dat alle pensioenuitvoerders aan het pensioenregister gaan meewerken. We hebben hetdan overzo'n 750 pensioenfondsen en zo'n 40.000 verzekerde regelingen bij verzekeraars. De vraag is hoe de medewerking van aile pensiuenuitvoerder kan worden geregeld. Mijns inziens kan dat op twee manieren worden ingericht. Ten eerste kan de Stichting Pensioenregister met alle pensioenuitvoerders een overeenkomst sluiten waarin de deelname aan het pensioenregister wordt geregeld. Het gaat dan wei om zo'n 750 overeenkomsten met pensioenfondsen en nog een ñink aantal overeenkomslen met verzekeraars. Dat lijkt een enorme klus, maar in de praktijk zou dit weleens kunnen meevallen. Veruit de meeste pensioenuitvoerders zijn lid van hun koepelorganisatie. De koepelorganisaties, die in de Stichting Pensioenregister zijn vertegenwoordigd, zouden voor standaardisering van deze overeenkomsten kunnen zorg dragen. 27 Nadeel blijft echter dat de mogelijkheid blijft bestaan dat enkele pensioenuitvoerder niet of aileen onder specifieke condities zullen willen meewerken. Dit nadeel kan via de tweede optie worden ondervangen. Er kan namelijk ook l'our worden gekozen om in de Pensioenwet te regelen dat de pensioenuitvoerders verplicht zijn om aan het pensioenregister deel te nemen, zoals dat in ourspronkelijke amendement over het pensioenregister was geregeld (zie paragraaf 'Huidige wettelijke grondslag'). Keerzijde van de medaille is dan wei dat er niet echt meer sprake is van zelfregulering. Toezicht Ook het toezichtsaspect is een onderwerp dal mogelijk een rol zal gaan speien. Ik heb het dan over de vraag of de Stichting Pensioenregister en de informatie die vanuit het pensioenregister aan de burger wordt verstrekt, onder het (gedrags)toezicht van de AFM zouden moeten vallen. De AFM is belast met het gedragstoezicht op de pensioenuitvoerders. Hieronder wordt (onder meer) het toezicht verstaan gericht op de normen ten aanzien van voorlichting door pensioenuitvoerders aan deelnemers en dergelijke (art.. 15llid 2 PW). Het toezicht is expliciet gericht op de pensioenuitvoerders. De Stichling Pensioenregister en het pensioenregister zelf vallen hier niet onder. De vraag is of deAFM überhaupt wel hierop toezicht moet gaan houden. Dat is een lastige vraag, waarover nog de nodige discussie zal worden gevoerd. Van de ene kant, de Stichting Pensioenregister is geen pensioenuitvoerder en faciliteert alleen her vehikel (het pensioenregister zelf) waarlangs de pensioeninformatie aan burgers wordt verstrekt. Daar kornt bij dat je niet moet willeu dat overal toezicht op wordt gehouden. Aan de andere kant is het juist wcl wensclijk dal de AFM een oogje in het zeil houdt. Volgens de SER kan het pensioenregister een helangrijke bijdrage leyeren aan her pensioenbewusrzijn. De SER heeft dan ook hoge verwachtingen van het pensioenregister. '" Het is te hopen dat het veelvuldig door burgers zal worden geraadpleegd. Juist dan is het van belang dat het pensioenregister voldoet aan de normen die in de Pensioenwet tell aanzien van pensioencommunicarie zijn gesteld (zoals de.eis dat informatie in duidelijke en begrijpelijke bewoordingen moet zijn) en dat daar dan weer toezicht op wordt gehouden,
YAKARTIKEL
Tot slot
15. Presentatie B. Schuurman, Pensioenregisler
Het pensioenregister
is nog volop in ontwikkeling.
De weg naar 2011 lijkt
makkeli¡ker, Interpolis Pensioenlezing,
maakl helleuker
nog lang, maar er moet ook nog veel gebeuren. Met de oprichting van de
vraag in hoeverre deze interesse van de Belastingdienst
Stichting Pensioenregister
houdt met het standpunt van het kabinet dat de overheid buiten
is een belangrijke stap voorwaarts gezet,
de ontwikkeling
van het pensioenreqister
Diverse onderwerpen
moeten nog nader worden onderzocht;
werpen met een juridische juridische
onderwerpen
grondslag. In dit artikel is een aantal van deze aangestip!.
juridisch getinte onderwerpen van het pensioenregister
ook onder-
Er zullen vermoedelijk
nog meer
zijn die tìjdens de verdere ontwikkeJing
boven zullen komen drijven, Mijn algemeen
beeJd is dat de huidige wetteJijke basis te summier is om het pensioenregister te kunnen dragen, Het verdient naar mijn mening dan ook aanbeveling dat de wertelijke basis op een aantal punten te zijner tijd wordt uitgebreid.
Ik doel dan onder meer op het gebied van het gebruik van
BSN-nummer,
privacy, de deelname van de SYB en de deelname van de
pensioenuitvoerders.
Hoe zieh dit verder zal ontwikkelen,
zal de nabije
toekomst uitwijzen.
ment VerbeetlDe Vries). Dit amendement ging van de ondertekening derjaar 2005-2006, Omtzigtl.
nr.34Iamende-
in verband met wiizi-
vervangen door: Tweede Kamer, verqa-
30 4 '13, nr. 44 (amendement
Verbeet/De Vries/
200, hoofdstuk XV,
nr. 2, pagina 157. 18 Onder meer wordt verwezen naar het rapport Zorgen over Morgen, noot 1, pagina 104. 19. In art 1 onder d Wet algemenen bepalingen burgerservicenummer is de definrtie van gebrulker opgenomen.
In de memorie van teelieh-
ting op deze wet worden pensioenuitvoerders
uitdrukkelijk als
gebruiker aangeduid Tweede Kamer, vergadeqaar 2005-2006,
soonsgegevens
Ik naar: R.W.M. Stamsnijder.
van het pensioenregister
Pensioenregister
verwijs
met Google Topic
30
312, nr. 3, pagina 11. 20. Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006,30312,
1. Voor de technische mogelijkheden
nr. 24, pagina 27
onder meer: J. Holvast, Wet bescherming_peren de gevolgen, PensioenAdvies,
september
2000,
pagina 20 tim 24. 22. Reactie van CBP op consultatiedocument
Pensioenwet van 18 januan
Maps binnen één laar ready to go. Pensioen Magazme, december
2005. In deze reaetìe geeft het CBP aan dat de gegevens voor een
2007, nummer 12, pagina 26 tim 29.
geanonlmiseerde
Pensiaendebat:
Zargen over morgen, Den Haag 2002, pagina 104_
Zie onder meer ook: Inbreng Consumentenbond Consultatiedocument
ten behoeve van de minister van
Pnvacyen
InformalÎe, april 2004, nr. 2,
vmgssystematiek
het pensioen-
kan worden gekozen: 11) er komt een biizondere
bewustzijn worden vergroot. Rapport van de pensioencommissie
wet die met uitsluiting van de Wbp van toepassing
van SER, Op weg naar pensiaenbewust
king van persoonsgegevens
Bovenberg, Pensioenregister
zlfn, de bevindmgen van
als katalysator van pensloenlnforlna-
Stichting Pensioenreglster
denpensioenvoorziening.
nr. 15, pagina 4 Weliswaar had de d,scussie hier
25. Niet alleen in de wet SUWI is de gegevensverstrekking
voor
geld, ook in de beleidsregels
maar duideliik is dat het kabinet
niet echt zag zitten.
6. Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006,30413,
nr. 17,pagina 63. nr. 34 (amende-
30413,
ment Verbeet/De Vries), nr. 44 lamendement Omtzigt) en nr. 58 Igewijzigd amendement Omtzigt). Presentatie F Giskes, Hel pen5iaenregister
10. VB Nieuwsbrief
dicht geredoor de
king van persoonsgegevens. 26. Interview met F. Giskes, noot 11. 27. Er zijn weliswaar zo'n 750 fondsen, maar de uitvoering hiervan
Verbeet/De Vrles/
wordt door veel minder pensioenuitvoeringsorganisaties
Verbeet/De Vries/
verzorgd,
zodat het in de praktiik mogeliik eenvoudiger zal ziin om de overeenkomsten
8. Handelingen 2006-2007, nr. 3, Tweede Kamer, pagina 6 en 7 Pensioenlezing
inzake gegevensverstrekking
SVB ISB4233) staat dat de SVB restrictief omgaat met de verstrek-
7.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006,
laten van de ANW zie ik als
een gemiste kans. Het betreft immers een belangrijke nabestaan.
Aanhangsel, pagina 1523 en Tweede Kamer, vergaderjaar 2002-
het pensioenregister
van 8 mei 2008, wordt alleen gesproken
over de AOW. Het bUlten beschouwing
5. Onder andere: Tweede Kamer, vergaderjaar 2002-2003,
pensioenen,
er kamt geen bijzondere wet waardoor de Wbp volledig van toepas24. Althans in het gezamenlrJke persbericht van de oprichters van de
Linschoten en H. van der Meer, Waarom we wél pensioenbewust moeten zijn, TPV, juni 2008, afl. 3, pagina 87 tim 90.
niet-opgevraagde
12) er kamt een
sing is op het nationaal pensloenregister
tie, Pensioen Magazine, maart 2008/3, pagina 6 en 7 en R.L.O.
2003,28122,
is op de verwer-
In het pensioenregister,
bijzondere wet waarap de Wbp aanvullend van toepassing is of (3)
30 Januari 2008. Zie ook: A.L.
specifiek betrekking op het nut van een pensioenregister
I
pagina 68 tim 72. Nouwt concJudeert dat uit de volgende wetge·
Pensioenwet van 7 januari 2005.
het debal Pensloenbewustzijn,
25
~¡
23. Voor een urtçebreioe bespreking verwijs ik naar: J. Nouwt, Het Nationaal Pensioenregister,
op Ambtelijk
4. Volgens de SER kan door het pensioenregister
pensioendatabank
JP&p ---------------4
SZW met onder de Wbp zal vallen.
2. W.A. Vermeend e.a" Rapport van de Commissie Nationaal 3.
IS
17. Tweede Kamer, verqaderjaar 2007-2008,31
21. Zie hieromtrent Noten
Zieh ver-
moet worden gehouden.
16. Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006,30413,
9.
en
14 december 2007, Het is de
in de sleigers, Interpolis
tot stand te laten komen.
28. SER-rapport, Op weg naar pensioenbewustzijn.
noot 3, pagina 39.
14 december 2007 maart/april 2008.
11. Lezing F Giskes, Interpolis Pensioenlezing d.d. 14 december 2007, Universiteit van Tilburg. 12. Interview met F Giskes in Forum van VNO-NCW, 18 fab,ua" 2008, pagina 17 13. Deens digitaal pensioenregister: digitaal pensioenregister: de Deense systematiek
www.pensioninfo.de
www.minpension.se.
en Zweeds
Voor een uitleg van
verwijs ik naar: A.H.J. Dautzenberg, Gaan
we met zijn allen 'pensioen-googlen'?,
Pensioen Magazine, februari
2005, pagina 36. Voor zover mii bekend kunnen Zweedse pensioenuitvoerders zich op vriiwillige
basis aansluiten bii het pensioenregis-
ter. Hiertoe zijn zij niet verplicht. 14. Dit is minder dan 75% van het totaal aantal pensioenuitvoerders Zweden. Tweede Kamer, vergaderjaar 2005-2006, pagina 63.
30 413, nr. 17,
in
,, I