F '
t
OOST-INDIE -BATAVIA-
-
JAVA= = NED.O.'INDIË. -No'l:
= Nf,D.O.JilDTE, JAVA=
BUTTDNZORGs - d -
:
BANDOENG:
= NDD.O.,INDIË. JAVA= -l{o.3-
5.G.
:
CHERIBON
= IiIED.O..INDIË..YAVA= ::ilor:
-TEGAL: = NDD.O..INDIË. JAVA=
; - PEKAIONGAN- . = : JAVA ;- :=N neo.0..t!rDrË. o . ó - :
Beéchriiving der wapens van Oost-Indië. No. 1-6. Batavia. -|. 305.700 inwoners, waarvan 29.600 Europeanen, 229.100 Inlanders en 47.000 apdere vreemde Oosterlingen. 'Wapen:\a rood een ontbloot Romeinsó zwaard van staal (blatrw), paalsgewiJs, de kling omhoog. Het zwaard omkransd door twee lauriertakkeo, gekruist boveo het gevest, te zamen gebonden met ter weerszlden wapperende zilveren lloten. Batavia ontving dit wapen, waarvan het veld oorspronkelijk oranje van kleur was, van haar stichter ]. P. Coen bij diens resolutie van 15 Aug. 162C. Het wordt meermalen beschouwd als het embleem van geheel Ned. Oost-lndië. Ten oarechte; ocze tropische gewesten toch zijn, ia tegenstelliog met de Eogelsóe koloniên, tot nog toe niet in het bezit vaÍr een eigen wapeo. Bnltenzorg. L 44.7ffi inwoners, waaÍvan 3000 Europeanen, 35200 Inlanders en 6.t100 andere vreemde Oosterliagea.
Schoo |ahrc lang Toalabstinent
sóátze tgh -d* KafÍee als hervttageades
Genussàitteluníbrauóe tch dank lhrer Erfinduag nelaer Nerven uod meines Herzens wegen niót mehr lingstlich zu sein. Ich kaln und werde Nerveosówacheo dea Kaffee Hag bestenseopfehlen.
+-. 1
Wapen: doorsneden,het bovenste deel weer gedeeld; l: in rood eeo zeeleeuw van goud (van Inhoff); 2: in blauw, bezaaid met staande blokjes van goud een van rood getongde en genageldeleeuw van hetzelfde, gekroond met een kroon van drie bladen en twee parelpunten, eveneens van goud; in den rechter voorklauw in schuinlinkschen stand opgeheven houdende eeo ontbloot Romeinsch zvtaard.,van zilver met gouden gevest, en in den linker een bundel van zevetr pljlen van zilver met punten van godd, gebonden met een lint van goud (Nederland); 3r in ailver eeo gezicht op den Salak, de berg van blauw, het landschap vau groen. Bandoeng -+ 137.000lnwoners, waarvan 16.270 Europeanen, 107.800Inlanders en 13.000 andere vreemde Oosterlingen. Wapen: geschuind; links: vaa goud; reóts: gotvend gedwarsbalkt van blauw en zilver van tien stukt<en;ovèr alles hee! een, aa. beide ziJden van uegen stukken gekanteelde,schuinstaak van zwaiL Aldus vonden wi, het wapea afgebeeld. De officieele, doch onduidellJkeen heraldisch niet zeer gelukkige beschrijving, luidt echter: een rechtstandig wapensthíld, diagonaalsgewljze verdeeld door een balk varr sabel, voorstellende een dam met negen schragen,aan den rechterkant van welken dam zich beviudt een zilveren veld. door. sneden door negen op gelijke aÍstanden parallel loopende golfllneo eo aan deo linkerkant, waarvaa zich uitstrekt een'egaal goud veld. Cheribon. '+32.550 iawoners, waarvan 1130 Europeanen, 24.800 Lnlanders en 6600 andere vreemde Oosterlingen. Wapen: doorsneden; lr in blauw een vijfpuntige ster v.ul zi|ver; 2: in zilver drie garnalen van blauw. ,,Cheribon" was oorspronkeliJk Tji-rebon. T;i is het West-Javaansche q'oord voor rivier, reboo : garnaal; Tli-rebon is dus garoaleo-rivier. Tijdens het bestuur der Engelschen schreven deze, afgaaode op den klank, voor Tji: ,,che" en dus Cheribon, hetgeen door de Hollanders weer werd overgenomen, die op hun beurt aÍgaande op de Engelsche uitspraak, naast Cheribon thans ook TJeriboo schriiveo. De ster duidt waarsóijnlijk op de, biJ het volledige wapen behoorende spreuk ,,per aspera ad astra". Tegal. -' 32.250 inwoners, waarvan 1350 Europeanen, 27.900 Inlanders en 3000 andere Íreemde Oosterlingen. Wapen: in blauw een zeilende Oost-Iodiëvaarder van goud met twee vlaggen ln top en op den achtergrond links, Iand met twee palmboomea. Àldus officieele beschriJving.Op de ons bekende afbeeldingen staat het land oet de palmboomea echter heraldiscb rechts aÍgebeeld, hetgeen door deo beschrijver ook wel bedoeld zal zlln. Pekalongan. '{- 60.900 inwoners, wa,uvan 650 Europeaneo, 53,400 Inlanders en 6850 andere vreemde Oosterlingen. Wapen: in blauw een Det van goud, waaroverheen drie, paalsgewlJzeen Z a I geplaatste visschen vaa zilver. wil hebben hler een zeer mooi voorbeeld vao een ,.sprekend" q/apen. pekarongau tocl is afgeleid vaa het ]avaansche woord ,,atong" dat, veel, groot, rtlkeltjkr voor. spoedig, enz. beteekent, maar dat alleen ln verband met de vischvangst met sleepnettea gebruikt wordt Pekalongan is daa ook ,,Pa-along-an", of de plaats waar ,,along" is, een plaats dus aao de zeekust, waar men eeo zeer voorspoed.igevlsó, vangst heeft met sleepoetteu.
oCI Nerveus? Dan coffeïnevrije koffie Hug. oe
c
€
@ST,INDIË :
SDMA
= NED.O..II{DIË.
a
, .
lígffle HAG.
-BIIT = NDD.O.'TT{DID. -t{o.
Beschrijving der ïÁrapensvan Oost-Ind Semarang. -{. 146.500 lnwoners, waarvan 14.850 Europeanen, 19.430 aodere vreemde Oosterlingen. 'Wapen: in blauw een maagd van zilver, het hooÍd met rustende met den rechterhand op den kop van een achter goud, in deszelÍs reóter voorpoot vasthoudende negentieo haod op een anker met de legende ,,Semaraog" Dit wapen werd de stad io 1827 verleend door deo Qomnis5slis.Qmeraal de Gisignies als blijk vaa tevredenheid voor deo moed en vrijwilligers dier stad, tijdens de onlusteo in 1825. Lr
I have tried otbcr cofÍees supposed to have the real flavcr, but oone oÍ them can be compared with HÀG. You may be sure that HAG vdU be
lrccoameadedby mc frcquently. E. D. Mck. M. D., Detroit, Michtgao-
@
werd de Íesidentle n.l. door muitelingen bedreigd. Van de 20 beredea vrllwtlligers die uittrokken, keerden er slechts acht levend.weer. Het wapeo komt dan ook vc't'r op het vaandet en medailles die om die reden aan de sóutter[
ea de overgeblevca
dapperen werden uitgeretkt. 8
Soerabaia. + 249.700 Inworersi waarvan 24.600 Europeanen, 187.000Inlanders en 38.150 andere vreemde Oosterlingeo. \Mapen: in blauw eea haai van zilver, de kop omlaag en de staart opgebogen cn daaronder eetr omgewende krokodil van hetzelfde, de kop omhoog ca de staart naarboven gekruld. Soerà : visó en bájà :
9
'+
Malang.
krokodil, dit is dus cet ,,rprekend" wape!.
65.500 inwoners, waarva!
c
6600 Europeanen, 49.260 Inlanders en
9600 andere vreemde Oosterlingen. Wapen: in blauw een rood getongde en genageldeleeuw, ondersteund door eeo op het water drljvend lotosblad en gaande naar rechts, dwars voor een uit het water oprljzende lotosstengel en bloem vaa oatuurhjke kleur. Ook dit is een sprekend wapen, n.l, leeuw - singà en lotosbloem :
sari. ,,Singosan" nu is, volgens de oud-]avaansche geschiedenis,de naam van een rijk, waarvan de hoofdplaats daar lag, waar nu de tegenwoordige districtshooÍdplaats vaa dien naam ligt, niet heel ver van Malang. Bór'eodien staat de leeuw in het wapeo ,,dwars" voor de lotusbloem, een stand, die in het Javaaosch ,,malaag" heet
"
l0
Blitar.
t
17.000 tnwonen, waarvan 400 Europeanen, l't 900 Inlanders en 1800
audere weemde Oostcrlingen. 'Wapen: in goud een blauwe berg, voorstellende den Kloet met op den voorgrond het jaartaltempeltje van de Hindoe-oudheid Peoataraa, vao bruin.
1l
'
Banjoewaagl. É
20 l5O inwoners, waarvan 260 Europeanen, 18.500 Inlanders en
1,100andere vreemde Oosterllngen. Het wapen dezer gemeentebestaat uit een kris, die met de punt in water is gèstoken Dit wapen moet zlin ontstaan danken aaa een legerde, \PaaÍatrn ook deo naam BanJoewaogi (welrtekend water) ontleend zou zllr. 12 Mcdan ,a {5.300 inwoners, waarvan 3150 Europeanen, 2{.000 Inlandersen 18.300 andere vreemde Oosterlingen. 'Wapen: in goud eeo van witte bloesems voorzieoe groeae tabaksplant, staaadc op eetr groeoe terP.
o C o f f e ï n e v r i i e k o f f i e H a g l e k k e r e n o n s c h a d e l i i k .o
G
]:!:
OOST- EN \MEST-INDIË :
PADANG:
SUIIATftA IIED.O..INDIË. :N^13:
:
-PALEMBANG=
-:DE LAMPONGS =
xED.o..tt{DË.SUtlaTlA
!{ED.O..NDIË.SUMATRA
-No.l{:
MAKASSAR:
I{ED, O..INDIË.CETEBES
:
SURINAME:
-wEsT.I11p1[-
Beschriiving der wapens van Oost-Indië No. 13-17 en Suriname(\Mest.Indië). t3
Padang + 12,550 inwoners, waarvan 2580 Europeanen, 33.000 Inlandcrs en 7000 andere vreemde Oosterlingen. Wapen: gevierendeeld; 1: in blauw eetr van' rood getongde en genagelde leeuw van goud, gekroond van hetzelfde, in de reóter opgeheven voorklauw in schulnlinkschen stand een zwaard van zilver houdend, met gouden gevest, en in dea linker een bundel van zeven zilveren ptjlen met gouden punten, saamgebondeodoor een lint, eveneens van goud; 2: in zilver een 17e ezuwsche Oostlndiëvaarder van goud, zeilende op een zee van groen, elke mast enpok de kampanJe voorzlen van een oranje, wit en blauwe vlag; 3: is zilver een'sawahlandschap in natuurlt ke kleuren, met palmboomen ia bergen op den achtergroad; 4: in blauw een karbouwen kop van goud. Blijkbaar heeft men in het le kwartier het Nederlandsche embleemwillen opnemeo, maar de staande gouden blokjes, waarmede het veld bezaaid moet zljo, vergeteo.
Schon selt l8 Jahrenverwende lch in meinem Haushalt den Kaffee Hag mit sehr gutem EÍfolg. Ich kónnte ihn nlcht mehr entbehren, da er fiir Herz und Nerven sehr beruhlgend wlrkt und auch der Geschmacktrotz Colfeinentzug von anderen Sorten in Frau A. Hegnauer, Basel. kein€Í Weise zu unterscheidenist,
rc
Patembaog. i 60.800 inwoners, waarvatr 1350 Europeanea. {6'200 Inlanders en 13.300 andere vreemde Oosterlinqen. Wapen: gedeeld; rechts het halv-e Nederlandsche Rllkswapen, ztinde tn blauw, lezaaid mef staande blokies van goud, een leeuw vas goud, gekroond van betzellde (eén der bladen vaa de kroon zichtbaar), getongd ea genageld vao rood, in den reóter voorklauw opgeheven houdende ln schuinl.inkscbea stand een ontbloot Romeinsch zwaard van zilver met gevest vao goud en io deo linker eeo bundel van zeven pijlen van zilver, gebonden met een lint van goud en met pulteo aede van goud; links weer doorsoeden,boveo: in rood een mercuriusstaÍ vao zilver; oqder: in zrlvér een zeilend vaartuig op golven vao natuurlijke kleur.
l5
De Í,ampongs. È 233.000 inwoners waaÍvar 550 Europeanen, 228.550 Inlanders en 3900 andere vreemde Oosterlinqen. ln de resÍdentie ,,Lampongsche Lirstricten" of ,,de Lampongs" zln nog geen gemeenter, maar eÍ is wel een wapeq. De iolanderszeggen,,Laopaeng', dat synooieo is met het Maleische woord ,,lamboeng",hetgeen beteekent,drijveo", ,,goed op de ktijgL golveo'liggenl' b,v. vao 3eD prauw, die' bij zware zee geeq water binceo -welke De naani-vindt blijkbaar eijo oorsprong io de vele bergeo aan de kust, als het ware op de zee drilven. Dit is vermoedelllk ook io het wapen uitgedrukt. Het vertoont o.l. in eeo veld van blauw een rnlandsch vaaÍtuig, driivende op sater' bestaandeurt drie zilveren golvende dwarsbalken.Achter het vaartuig riist uit het ïr'ater eeo vulkaan van groen op, waarschijnlijk de Radiabasah o[ de Tanggamces De vulkaao, getopt rnet oprijzende stralende zon vao goud.
l 6 Makassar. t
53.600 inwoners, waarvan 3330 Europeanen, 39.570 Inlanders, ea 10.700 andere vreemde Oosterhngen. Wapen: in goud ee! vruchtciragende cocospalm van groen, staande op e€o gral, grond, de cocospalm op ongeveer een derde van zin hoogte doorsloken door ecn zwaard vao Íratuurl.ijkekleur in de richting van eeo liokerschuinbalk. Drt wapen moet zijn ontsraan dankel aan Cornelis Speeknan. Deze zou, na zlrn ovenÀ'inmng op de Makassaren in 1667,ia het bilziio van ziio boadgenooten eo deo ovêrwonnen viiand, zijn zwaard met ééo stoot dwaÍs door den stam van een klapper. boom gestoken hebben, bliykbaar met het doei om hiermedé aan vriend en vljand de kracht van zijn wapeo te demoostreeren. Volgens sommigen schonk Speeloaa zeLÍis 1667 di! wapen aas cie stad; anderen beweren dat het van l70E dateer|
t7
Surinaoe (West-Indië). t 85.500 inwotrers (1915) waarvan 1000 Europeanen, 8300 Ned. lndiërs, 20.500 Britsch Indrërs. 1000 Chineezenen 51.600 Inboorlingen' Surrnarneheelt geen wapeo en dat wat er voor door gaat, is afkoamdgvao bet zegel der voormalige \À'est-lndische Compagnie. Tijdens het z.g, Zeeuwsche bestuur bestond er geen embleem,maar aiet onmogelilk is het, dat men ia I6E2 bii deo verkoop der kolonie aan de W. I. C- het zegel van dit lichaam is gaao gebruiken. Bij het optredeo van de GeoctroieercjeSociteit van Suriname in 1683 ontstond een zegel, waarin de ernblemender drie aandeelhouders,de W, I. C. Àmsterdasr en de Ian. van Aerssen v. Sommelsdijk,waren opgenomeo,Daa; genoemdeÍamilie it 1770 haar aasdeel aan Amsterdam overdeed, verdween ook haar wapen uit het zegel. Toen echter de W, L C. in l79l ophield te bestaan,bleeÍ het scheepiewel in het zegel gehandhpaÍd. Eerst ln 1795 toen het ,,Commite tot de zakeo van de Coloniën en bezittingenop de kust van Guinea en Àmerica" bet beheeris hardea kreeg, werd een zegel,vastgesteld,dat weinig van dat der oude W. I. C. verschrlde.Het eenige verschil waren de letters R. v. S. (Raad v. Suriname, onderdeel v. h. Comnxité) itr de witte baan van de driekleur op den actrtersteven.Later verd.n'iinen deze letters weer, maar het scheep.ieweet zich nog steeds als het embleem van Suriname te handhaven, terwijl het eigenlijk toch alleen betrekking had op het lichaam, dat van ult het moederland de koloure bestuurde. De kleirren van dit wapen ziin ook niet vastgesteld.Veelal gaat het ook door voor het embleemvan geheel West-lndië, &aar, we zeiden het reeds bil de beschrijving van het wapen var Batavia, ooze overzeeschegewesteo bezittea log geeo eigea eoblecru.
o C o f f e ï n e v r i j e k o f f i e H a g d e b e s t e f a m i l i e d r a n k . .o