Oordeelsvorming bij overlast van lfg Piet Sloven Milieudienst Rijnmond NSG 8 dec 2008
Onderwerpen ■ ■ ■ ■
Het assortiment: lfg-alfabet Bronsoorten en bronnen Ernst lfg & toetsen Klachtbehandeling
Het lfg-alfabet (1<2) ■
Frequentie (golflengte > 1m) I = Infra ◆ C = Centre ◆ A = Audio ◆
■
8 en 16 Hz 31 en 63 Hz 125 en 250 Hz
Duur van hinder Q = Quasi-continu ◆ R = Repetitief ◆ S = Stoot, slag ◆
Het lfg-alfabet (2<2) ■
Invalshoek / doelgroep N = Nuisance ◆ L = License ◆
■
Wijze van toetsen D = Direct ◆ E = Extended ◆
■
Overlast? Toelaatbaar? Totaalgeluid Frequenties
Vergelijken met toetscurven O = Only one ◆ M = More ◆
Eén terts Meerdere
Potentiële lfg-bronnen ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Klimaatregelinstallaties Energietransformatie Infrastructuur & verkeer Bouwen / slopen Evenementen Zware installaties Geluidbeperkende middelen
Klimaatregeling ■
Koelen; explosieve groei kk’n 1995 > 2010 +1,5 dB(A) ◆ ruimte 2005 > 2020 + 5 dB(A) ◆
■ ■
Verwarming, incl. blokinstallaties Stalling koelwagens
Energietransformatie ■ ■ ■ ■
Trafostations, dan 100 Hz Wkk industrie, CO2-produktie gtb Noodstroomvoorzieningen Gasturbine; bijvoorbeeld 25 Hz
Infrastructuur & verkeer ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
Bruggen, ihb stalen spoorbruggen Spoortunnels: lfg type R Tunnels, ventilatoren, monden? Ribbelwegdek; ook in voertuigen Vrachtverkeer; vooral 80 Hz Fast ferry; bijvoorbeeld 57 H Vliegverkeer, groundnoise 32 Hz
Bouwen & slopen ■ ■
■ ■
Diepfunderen: heien, intrillen Verdichten: walsen, stampen, trillen Hameren, jekkeren Aggregaten, pompen
Evenementen, bassen ■ ■
Festivals; richting boxen Kermis e.d.; bassen wegdraaien
Zware installaties ■ ■ ■ ■
Zeven 16 Hz basis, toets 32? Generatoren schepen, havens Smeedpers; o.a. trillingen Staalfabriek; rollenbaan 62 Hz
Geluidreductoren ■ ■ ■ ■
Bij bron - overdracht - ontvanger Door: Relative Spectral Shift (RSS) Normopvulling A-gewogen geluid Woningisolatie: vanaf 125 Hz
Klachten - hinder ■
Klaagdrempels ◆
Kennis 1/3 kan niet begrijpend lezen ✦ geen idee waar te klagen ✦
◆
Maatschappelijke verwevenheid meer individualisatie ✦ minder integratie ✦
◆
Moeite en moed zanik-status? ✦ buren-ruzie? ✦
■
Raming: gehinderden 5 x klagers
Soorten toetscurven Steun-, Vergunning- en Hindercurve 120 100 25 dB(A) L-curve
60
N-curve Schip
40 20
20 ce nt re 31 ce nt re 50 ce nt re 80 au di o 12 5 au di o 20 0 au di o 31 5
in fra
12
in fra
8
0 in fra
dB(Lin)
80
Terts, Hz
Cases naar maatschappelijke zwaarte Ernstig
Matig
Mild
1 Waarnemen
Direct Na aanhoorbaar wijzing
Wellicht niet
2 Impact hinder
Blijvend
Ziek
Reversibel
3 Omvang
Heftig Meer
Bijval
Enkeling
4 Actie
Acuut
Zinvol
Kalm
Diverse licensecurven Vergelijking lfg-curven 100 90 80 Verc.-B
60
Verc.-O
50
L-curve
40
Swedish
30 20 10
20 ce nt re 31 ce nt re 50 ce nt re 80 au di o 12 5 au di o 20 0 au di o 31 5
in fra
12
in fra
8
0 in fra
dB(Lin)
70
Terts, Hz
Toetsing curven In dB
Steun-, Vergunning- en Hindercurve
Zwaarte
Actie
Gehalte
Boven Ernstig 25 dB(A)
Maatregelen
Overmaat duidelijk
Boven L-curve
Matig
Alara
Hinder mogelijk
Nabij L-curve
Mild
Intermedieer
Perceptie speelt
>5 dB onder L
Ondergeschikt
Geleiden
Derden geen hinder
120 100 25 dB(A) L-curve
60
N-curve Schip
40 20
in fra 20 ce nt re 31 ce nt re 50 ce nt re 80 au di o 12 5 au di o 20 0 au di o 31 5
8
in fra
12
0 in fra
dB(Lin)
80
Terts, Hz
Indicatieve methoden ■ ■
Hoorbaar => + 5 dB(A) C-A methode, lfg-toeslag ◆
bij A = ◆ C-A=16 ◆ C-A=21 ◆ C-A=26
16 0 5 10
21 1 5 9
26 2 5 8
◆
Praktijk met 4 criteria [FvdB, 2000] C-A >23 => alle 4 overschreden ✦ C-A <15 => geen overschreden ✦
C-A en RSS
[RIVM, 2008]
Schakels bij lfg-overlast ■
Bron bronhouder, enkele bron? ◆ continu, patroontijden, passages? ◆
■
Overdracht ver/nabij, meteo, (stoor)geluiden ◆ gevelbelasting, -wering, raam open ◆
■
Ontvanger huis(stoor)bronnen, lokaties ◆ drempels hinder & uiten (klacht) ◆
■
Derden hulpverlener / beoordelaar / toetser ◆ inspanningsniveau / tijd & kosten ◆
Klassificatie handelwijzen VERDACHTE BRON GEOBJ. HINDER P, vooral persoonlijk R, redelijke kans A, algemeen ■
1 Onbekend 2 Bekend
3 WM
P1 R1 A1
P3 R3 A3
P2 R2 A2
Hindermate P = hinderlijk voor bewoner ◆ A = voor bruikbaarheid woning ◆
■
Inspanningsaccenten uit schema P > A : gehinderde vs bronhouder ◆ P1 > A3 : meer overheid ◆ P1 > P3 : minder hoop gehinderde ◆
Derden ■
Verhalen, vooroordelen lfg is kul-probleem, onzin ◆ niets aan te doen ◆ niet te meten, berekenen, toetsen ◆
■
Gebrek aan van alles ervaring, onzeker, tijd/geld ◆ literatuur, meer dan A-meten ◆
■
Wat gebeurt vaak snel handelen, techniek bovenal ◆ geen p.v.a. / geen beslismomenten ◆ bescherming persoon of woning ◆
Lfg blijft groeien ■
Autonome groei ◆
■
Liberaal maatschappelijk klimaat ◆
■
welvaart en techniek cyclus: reductie > normopvulling
Resultaat is diffusering ◆
A-gewogen geluid uitwassen nemen af (peakshaving) ✦ méér plaatsen en méér uren ✦
◆
Lfg qua voorkomen: vaker ✦ qua karakter: meer geprononceerd ✦
Aanbevelingen ■
Afkap 125 Hz ◆
■
veel vaker ook 63 Hz
Faciliteer organisatie lfg-gehinderden ◆ o.a. opdat longterm-info blijft ◆
■
‘Meet’ meer hinder: in dB & mbv panel ◆ brondetectie ◆
■
Platform voor ervaringen ◆
uitwisselen en adviseren
