Onzichtbaar hersenletsel Weinig begrip van omgeving

m a g a z i n e o v e r r e v a l i d a t i e | d e c e m b e r 20 1 2

Onzichtbaar hersenletsel Weinig begrip van omgeving

Ondervoeding snel signaleren Screenen met SNAQ 65+ rc

‘Zij is een model-revalidant’ Succesverhaal longrevalidatie

innovatie blijft nodig Graag wil ik het kabinet feliciteren met haar snelle resultaat en mooi regeerakkoord. Het land moet geregeerd worden in tijden van economische crisis. Doortastendheid en lef zijn

in dit nummer

daarvoor nodig, zeker als uitersten bijeengebracht moeten worden en moeilijke maatregelen onontkoombaar zijn.

Kort nieuws

3 Het regeerakkoord treft echter ook de zorg en de revalidatie-

Ontremd gedrag na hersenletsel

4

Screenen op ondervoeding

6

sector. De groei in de zorg wordt gekort van 2,5% naar 2%. Het doorvoeren van deze verlaging kan de kwaliteit van de revalidatiebehandelingen verminderen en er zullen ook wachtlijsten ontstaan. Om nog maar niet te spreken van de gevolgen

Dit is de revalidant… en dit is haar team

8

voor onze innovatiemogelijkheden. Dat zou verschrikkelijk zijn voor een sector als de revalidatiezorg.

Arbeidsrevalidatie

10 Elke euro die in revalidatiezorg wordt geïnvesteerd, levert onze samenleving ruim vijf euro op. Aangetoond is dat mensen na een revalidatietraject meer kwaliteit van leven ervaren, hun leven weer oppakken, onder meer door werk en hobby’s. Gerevalideerde patiënten maken na hun revalidatie minder gebruik van faciliteiten in de gezondheidszorg. Zij zijn beter in staat hun ziekte te managen. Zelfmanagement noemen we dat. Innovatie is en blijft nodig om deze goede resultaten te blijven

colofon

behalen. Ik pleit daarom voor gedifferentieerde inkoop door zorgver-

Relevant is het driemaandelijkse relatiemagazine

zekeraars. Ga voor zorg die werkt, daar heeft iedereen belang

van Revant, revalidatie in West-Brabant en Zeeland.

bij. De revalidatiesector biedt zorg die werkt. Daarin wil zowel

Het wordt verspreid onder medisch specialisten,

Revant als de sector (Revalidatie Nederland) transparant zijn.

huisartsen, wetenschappers, beleidsmakers en medewerkers van Revant.

De kwaliteit van onze zorg wordt gemeten met prestatieindicatoren. Die vinden wij heel belangrijk. Het is prettig om

Redactie: Jan-Willem Meijer, Marjan Leusink,

een ‘meetlat’ te hebben, waar je de kwaliteit van je zorg langs

Ingrid van de Port, Inge Fokkema, Carla Oomen

kunt leggen. Indicatoren die er inhoudelijk toe doen voor de

Redactie, vormgeving en productie:

patiënt. Jaarlijks worden de resultaten van prestatie-indicatoren

Demare Communicatie

door Independer vertaald in sterren. Revant staat dit jaar boven

Fotografie: Frans Strous

aan de lijst met de meeste sterren. Het is maar een lijstje. Maar het feit dat we bovenaan staan, is voor ons een goede

Redactieadres:

motivatie om door te gaan op onze ingeslagen weg.

Stichting Revant Brabantlaan 1 4817 JW Breda [email protected] www.revant.nl 2

RELEVANTMAGAZINE

Christianne Lennards Raad van Bestuur

KO RT N I E U WS

Beter communiceren met je kind dankzij de Hanencursus Ouders leren hoe zij de communicatieve ontwikkeling van hun kind kunnen stimuleren: dat is het doel van de Hanencursus. Revant organiseert deze intensieve cursus één keer per twee jaar. De resultaten van 2011 waren boven verwachting en voor 2013 komen de aanmeldingen nu al binnen. ‘De cursus is ontworpen voor kinderen

van de deelnemers in 2011 toonden een

die variëren in communicatieve mogelijk-

enorme vooruitgang. Bovendien blijven

heden van pre-intentioneel, non-verbaal

de strategieën uit de cursus, zoals goed

tot kinderen die twee á drie woorden

kijken, wachten, luisteren om een

Praten doe je met z’n tweeën, de

beginnen te combineren’, legt logope-

interactie te starten en/of te behouden,

Hanencursus voor ouders is een

diste Patrice Smits uit. Samen met

ook na de cursus bruikbaar.’ Smits en

gezinsgerichte cursus voor groepen

haar collega Els Gielen-Vindevoghel

Gielen nemen het initiatief tot selectie

ouders met jonge kinderen met

organiseert zij deze cursus. ‘Het traject

van kinderen, maar ook ouders en

communicatieve ontwikkelings-

duurt vier tot vijf maanden. In acht

kinderrevalidatieartsen kunnen een kind

problemen. Door combinatie van

bijeenkomsten bieden wij ouders de

aanmelden. De cursus wordt vergoed

groepsbijeenkomsten en individuele

theorie over spraakontwikkeling.

door zorgverzekeraars. Voor 2013 zijn nog

begeleidingsgesprekken, met gebruik

Tussendoor brengen zij het geleerde

plaatsen vrij. •

van video-opname en feedback,

Wat is Hanen?

leren ouders hoe dagelijkse situaties

in de praktijk. Tijdens een drietal huisbezoeken filmen wij de dagelijkse

Voor meer informatie en aanmelding:

gecreëerd en benut kunnen worden

communicatie tussen ouder en kind

Patrice Smits

om de communicatieve ontwikkeling

en bespreken dit direct. Dit geeft hen

[email protected] / 0113 236 809

en de taalverwerving van hun kind

veel inzicht in hun communicatie en

Els Gielen- Vindevoghel

te stimuleren.

interactie met hun kind. Alle kinderen

[email protected] / 0113 236 810

Pilot Weekendinvulling revalidatie lijkt nu al een succes Het weekend: lekker uitrusten of juist in je ritme blijven?

werkers was dat voldoende reden om deze pilot te starten.’

Revant Breda startte in september met de Pilot Weekend-

Concreet behandelen een fysiotherapeut, een ergotherapeut

invulling. Therapeuten werken in een roulatiesysteem nu

en een verpleegkundige elke zaterdagochtend de revalidanten

ook op zaterdagochtend actief met de revalidant aan zijn

die nog niet op weekendverlof gaan. Deze tijd gebruiken

herstel. Dit in nauwe (interdisciplinaire) samenwerking

zij om de oefeningen en activiteiten van doordeweeks te

met de verpleging en ondersteund door vrijwilligers. De

continueren. ‘Door daarnaast de bezoektijden in het

eerste reacties van zowel revalidanten als medewerkers,

weekend te vervroegen, hebben familieleden meer gelegen-

zijn positief.

heid om het revalidatieproces van dichtbij mee te maken’, aldus Van der Wal. ‘Dit helpt ook bij hun voorbereiding op de

‘Uit gesprekken met revalidanten kwam naar voren dat

thuisrevalidatie.’ De pilot richt zich vooral op revalidanten

veel van hen het weekend als ‘stil’ ervaren’, vertelt

met NAH. Is de geplande evaluatie in februari 2013 positief,

unitmanager Wiebe van der Wal. De richtlijnen NAH (Niet

dan is het de bedoeling dat de ‘werkochtend’ op zaterdag

Aangeboren Hersenletsel) geven aan dat continueren

een vast begrip wordt. Van der Wal: ‘Daarna bekijken we of

van therapie in het weekend het herstel kan bevorderen.

het mogelijk is om uit te breiden met meer revalidanten en

Samen met de positieve reacties van de betrokken mede-

eventueel andere aandoeningen en diagnoses’. •

R E L E V A N T M A G A Z I N E 3

‘Ontremd gedrag na hersenlets Het was een koude, heldere zaterdag toen het noodlot voor de tienjarige Jorg toesloeg. In Duitsland, op weg naar de wintersport, kwam de auto van het Zeeuwse gezin in de vangrail terecht door een onhandige inhaalmanoeuvre. Jorg zat voorin, naast zijn vader. Hij liep ernstig hersenletsel op en raakte in coma. De rest van het gezin kwam er met lichtere verwondingen van af. ‘Na twee weken in een Duits ziekenhuis werd hij overgeplaatst

een revalidatiekliniek in Rotterdam. Hij is even thuis geweest,

naar het Admiraal de Ruyter Ziekenhuis en zag ik hem voor

omdat daar een wachtlijst was. Ik heb nog een rolstoel voor

het eerst’, vertelt kinderneuroloog Frank Visscher. ‘Hij was

hem geregeld.’

inmiddels ontwaakt uit zijn coma. Hij had een drain in zijn hoofd, omdat er een waterhoofd was ontstaan. En hij had een

Jorg verblijft een half jaar in Rotterdam. Als hij naar huis gaat,

staphylococceninfectie doorgemaakt.’

kan hij alweer een uur lang goed lopen, voorzichtig traplopen, schrijven en zichzelf aankleden. Fietsen durft hij nog niet.

Na een paar weken in het ziekenhuis was Jorg een eind

Zijn ouders vertellen dat hij lichamelijk goed herstelt, maar

opgeknapt. ‘Hij keek mij goed aan, maar praten wilde of kon

dat ze zich zorgen maken om zijn verstandelijke ontwikkeling.

hij niet. Zijn linkerarm was verlamd’. Er was geen reden meer

Ze zien geen vooruitgang. Toch gaat Jorg na het verblijf in het

om Jorg in het ziekenhuis te houden. Hij zou overgedragen

revalidatiecentrum terug naar zijn oude school.

worden aan een revalidatiearts. Frank Visscher vroeg kinderrevalidatiearts Renée Sneep van Revant in consult.

Passief Renée Sneep en haar collega Ruud Keijser van Revant Reigerbos

Zorgen

in Goes nemen de behandeling over. Jorg heeft het lastig op

‘Wij hebben een uitgebreid voorgesprek gehad met de ouders’,

school. Hij lijdt aan concentratieproblemen. Zijn kortetermijn-

vertelt ze. ‘Zij waren bang dat ze de verzorging thuis nog niet

geheugen werkt niet goed, waardoor hij moeilijk nieuwe

aan zouden kunnen. Bovendien was klinische revalidatie voor

vaardigheden aanleert. Hij vertoont regelmatig ontremd gedrag

Jorg beter. De behandeling werd dan over de dag gespreid

en vindt zichzelf passief geworden.

zodat hij tussendoor kon rusten. Ik heb hem aangemeld bij

4

RELEVANTMAGAZINE

INSIDE, O U TS I D E

el grootste probleem voor Jorg’

Mytylschool

Keerpunt

Renée Sneep: ‘Uiteindelijk heeft hij het op die school niet

Gedurende de puberteit van Jorg heeft Ruud Keijser hem

gered. Hij functioneerde op het moeilijk lerend niveau,

regelmatig gezien. Dat was een risicovolle periode, vertelt hij.

terwijl hij daarvóór normaal leerde. We hebben daarom

‘Planning en organisatie zijn voor Jorg een probleem, maar zijn

een plaats voor hem geregeld op de Mytylschool bij ons

impulsiviteit is dat nog veel meer. Roken, drinken, verkeerde

revalidatiecentrum.’

vrienden, gevoelig voor foute invloeden: voor een jongen van die leeftijd kan dat heel gevaarlijk zijn. Zijn lichamelijke

Korte lijnen

beperkingen zijn bijna helemaal naar de achtergrond ver-

Frank Visscher: ‘Hij is nu bijna negentien. Al die jaren is hij

dwenen, verstandelijk en qua gedrag heeft hij nu het grootste

onder behandeling gebleven van de revalidatieartsen. Ik word

probleem. Dat zie je vaak na een dergelijk hersenletsel. En het

er af en toe bij geroepen als problemen een neurologische

trieste is dat de omgeving daar weinig begrip voor heeft’.

oorzaak hebben of behandeling vergen. Bijvoorbeeld over de vraag of we hem medicijnen durven geven voor zijn ontremde

Jorg staat nu op een keerpunt in zijn leven. Hij zit in het laatste

gedrag. Ritalin kan dan helpen. Of om te bekijken of zijn

jaar van de Mytylschool, op de rand van volwassenheid.

momenten van afwezigheid misschien veroorzaakt worden

Een tengere, vriendelijke jongen met een dromerige blik in

door epilepsie. En recent nog, omdat hij steeds klaagde over

zijn ogen. Renée Sneep: ‘Hij maakt nu de transitie van kinder-

hoofdpijn. De lijnen met de revalidatieartsen zijn kort.’

revalidatie naar volwassenenrevalidatie door. Wij verzorgen die overdracht. We zijn nu op zoek naar een goede woonvorm en een stageadres voor hem. Hij is heel creatief, dat is gelukkig gebleven. Hij kan prachtig tekenen.‘ •

*) Om privacyredenen zijn een andere naam en foto gebruikt.

R E L E V A N T M A G A Z I N E 5

Screenen

voor een beter Revant zet het screeningsmodel SNAQ 65+ rc in op beide klinische locaties. Diëtisten, verpleegkundigen en de medewerkers van de keuken hebben de implementatie van deze screening voorbereid. Samen gaan ze er ook voor zorgen dat de screening vanaf komend jaar wordt uitgevoerd. Sinds 2010 zochten diëtisten van revalidatiecentra naar een goed instrument om ondervoeding te meten. Aanleiding hiervoor was een onderzoek waaruit bleek dat ruim een derde van de revalidanten in Nederland ondervoed is. ‘Er was geen passende screening voor revalidatiecentra, maar

ook de omtrek van de bovenarm meten en goed onderzoeken

de SNAQ 65+ rc komt dicht in de buurt’, vertelt diëtiste Nessa

hoe het met de mobiliteit en eetlust van een revalidant is

Raeijmaekers. Bij Revant lag het ondervoedingspercentage op

gesteld. Kan iemand bijvoorbeeld vijf minuten traplopen zonder

33 procent. Revalidanten komen hier met regelmaat ondervoed

buiten adem te raken, of zichzelf in zijn rolstoel voortbewegen?

binnen. Dat is niet heel onlogisch, want vaak hebben ze een

Door met het instrument te werken, ontdekken we het snelst

zware operatie, ziekte of een lang ziekenhuisverblijf achter de

welke verbeteringen nog meer nodig zijn om er een optimaal

rug. En dat heeft een groot effect op hun eetlust en lichamelijke

screeningsinstrument voor revalidatiecentra van te maken.’

conditie. De screening op ondervoeding is dan ook van groot belang. Met de SNAQ 65+ rc komt hoofdzakelijk ondervoeding,

SNAQ-mand

een tekort aan voedingsstoffen, boven tafel. Zeker bij mensen

‘Wanneer uit de screening blijkt dat een revalidant risico loopt

met overgewicht wordt het probleem van ondervoeding vaak

op ondervoeding, bieden we extra eiwitrijke tussendoortjes

weggewuifd, want ‘men heeft immers genoeg reserves om op te

aan’, legt Raeijmaekers uit. ‘Samen met de keuken hebben we

teren.’ Helaas zijn dit de verkeerde reserves. Een herstellend

een SNAQ-mand samengesteld. In de mand zitten tussendoor-

lichaam heeft vooral eiwitten nodig om te genezen. Wanneer

tjes, zoals noten, mueslirepen, worstjes, huzarensalade en

iemand te weinig eiwitten binnenkrijgt, worden de eiwitten

zuivelproducten. Het keukenpersoneel gaat een paar keer per

gebruikt als energiebron. En niet om te herstellen. Veel mensen

dag met de mand rond in de huiskamer. Revalidanten kunnen

kennen wel de term ondergewicht, maar ondervoeding is veel

zelf uitkiezen waar ze trek in hebben. Bij revalidanten die

minder bekend.’

ondervoed zijn, wordt ook een diëtist ingeschakeld om te kijken wat nog meer kan worden aangepast in het voedingspatroon.’

Aanpassing Het screeningsmodel SNAQ 65 is ontwikkeld voor de thuiszorg.

Verpleegkundige Thea Schols: ‘Revalidanten reageren soms

Aanpassingen waren nodig om het model geschikt te maken

verbaasd op de tussendoortjes. Wij krijgen reacties als: waarom

voor gebruik in de revalidatie. Raeijmaekers: ‘Binnen Revant

moet ik extra eten? Ik lig alleen maar in bed, dus ik verbruik

werken de diëtisten met de screening en hebben we al een

geen energie! Wij leggen ze uit waarom hun lichaam die extra

aantal aanpassingen gedaan. Een gewichtsverlies van 5 procent

voeding echt nodig heeft. De mening van revalidanten over de

in een maand bijvoorbeeld, is volgens de screening alarme-

SNAQ-mand wordt teruggekoppeld aan de werkgroep, zodat

rend. Maar voor iemand die een beenamputatie heeft onder-

die het aanbod weer kan verbeteren.’

gaan, is het natuurlijk geen goede indicator. Vandaar dat we

6

RELEVANTMAGAZINE

N I E U WS

op ondervoeding

herstel Groot belang

en goed gevoed naar huis gaan. Huisartsen en andere behan-

Vanaf 2013 wordt de screening op ondervoeding aan de

delaars krijgen bij de overdracht na de revalidatie ook deze

anamnese toegevoegd. Schols: ‘Alle verpleegkundigen gaan

screeningsinformatie. Dit geeft hen een completer beeld van

de screening standaard uitvoeren bij het intakegesprek.

de gezondheid van de revalidant’. •

Wanneer er duidelijk sprake is van ondervoeding of er twijfel bestaat, dan schakelen zij een diëtist in. De extra weeg-

Meer informatie over SNAQ 65+ rc:

momenten en herscreening van een revalidant worden, gezien

Nessa Raeijmaekers, diëtiste: 076 579 77 72

het grote belang, nu ingepast binnen de huidige werkuren.’

Thea Schols, verpleegkundige kliniek: 076 579 76 01

Voor de diëtisten zal, door het screenen van alle revalidanten,

Truus Poppelaars, coördinator catering: 076 579 77 61

het aantal verwijzingen flink oplopen. Raeijmaekers: ‘Het is

Kijk voor aanvullende informatie over ondervoeding op

echt nodig. We willen dat onze revalidanten beter herstellen

www.stuurgroepondervoeding.nl

Screenen met SNAQ 65+ rc SNAQ staat voor Short Nutritional Assesment Questionnaire. Deze versie 65 + is oorspronkelijk ontwikkeld voor de thuiszorg en afgestemd op revalidatiecentra. De screening wordt ingezet om ondervoeding vroegtijdig te herkennen en te behandelen. Tijdens de screening informeert de verpleegkundige bij de revalidant naar hoeveel hij in de afgelopen tijd is afgevallen en hoe het gaat met zijn eetlust en mobiliteit. Ook meet de verpleegkundige de omtrek van de bovenarm. Op basis van de screeningsresultaten bepaalt de verpleegkundige of de revalidant goed gevoed is (score Groen), of hij risico loopt om ondervoed te raken (score Oranje) of dat de revalidant ondervoed is (score Rood). Bij de scores ‘Oranje’ en ‘Rood’ wordt direct actie ondernomen. Dit varieert van het aanbieden van extra eiwitrijke tussendoortjes tot de inzet van de diëtist.

R E L E V A N T M A G A Z I N E 7

D it is de R E V A L I D A N T. . . en dit is haar team

‘Een pittig plan en geweldige mensen’ ‘Ik wilde me vooral niet te veel in mijn COPD

regelde mijn specialist een verwijzing voor

verdiepen. Ik vond dat ik behoorlijk goed

revalidatie bij Revant Schoondonck. Direct

vorig jaar had ze er weinig last

functioneerde. Maar na de operatie voelde ik

werd een heel plan opgesteld. Nou, dat was

van, maar na een knieoperatie

me zo slecht. In eerste instantie had niemand

een pittig plannetje! Ik kon me niet voorstellen dat ik dat echt zou gaan redden.

Riet Paymans-Cox (74) leeft al lange tijd met COPD. Tot september

werden haar klachten steeds erger.

in de gaten dat ik een exacerbatie* had. Het

In april volgde zelfs een ziekenhuis-

werd steeds erger. Uiteindelijk belandde ik in

opname. In de zomer bleek

april ruim twee weken in het ziekenhuis. Een-

Twaalf weken werkte ik van maandag-

maal thuis had ik vijftien uur per dag extra

ochtend tot vrijdagavond aan mijn revalidatie.

zuurstof nodig en kreeg ik elke dag thuiszorg.

Door de week sliep ik in een zorghotel en

Na twee maanden met weinig vooruitgang

in de weekenden mocht ik naar huis.

een intensieve aanpak met het longrevalidatieteam van Revant de beste oplossing.

Marjolein Mouwen Ergotherapeut

Henk Otten Longarts

Anne Veldhuisen Longverpleegkundige

‘Riet heeft twaalf weken lang, tweemaal per week deelgenomen aan GRIP, groepsbehandelingen die ik verzorg voor COPD-patiënten en mensen met andere longproblemen. Hierin ligt de nadruk op een goede energieverdeling. Door taken anders uit te voeren, kosten ze minder energie. Ook het herkennen en respecteren van de eigen lichamelijke grenzen is een belangrijk onderdeel.’

‘Het grote voordeel van werken in een interdisciplinair team is dat je intensief samenwerkt aan één doel: de doelstellingen van de revalidant halen. Het team, waar Riet ook deel van uitmaakt, houdt elkaar goed op de hoogte. Dat maakt snelle acties mogelijk. In mijn geval op het gebied van medicatie. Samen met haar heb ik een stappenplan opgesteld, waarmee zij zelf de frequentie en dosering van haar medicatie kan aanpassen. Dat geeft haar meer controle over haar gezondheid.’

‘Riet en ik zagen elkaar bijna dagelijks. Ik heb haar begeleid bij het inhaleren van haar medicatie en het aanpassen van de dosering. Ook spraken we over hoe zij sneller kan merken dat de klachten van haar luchtwegen verergeren en het belang om dan contact op te nemen met huisarts of longarts. Dit heb ik ook met haar partner en dochter besproken, omdat de omgeving soms eerder een achteruitgang signaleert.’

8

RELEVANTMAGAZINE

De therapeuten hebben mij zó goed geholpen.

Nu ik weer thuis ben, pak ik de draad lang-

Zij motiveerden mij en ze hadden aandacht

zaam weer op. Ik weet nu wat ik kan en wat

voor me, ook buiten de behandelingen om.

ik niet kan. En bij alles wat ik doe, let ik

Echt alles aan mijn gezondheid is verbeterd

op mijn ademhaling. Het was hard werken,

en ik heb geen extra zuurstof meer nodig.

maar ik heb zo veel geleerd over mijn ziekte.

Ik ben er het meest trots op dat ik weer

Vooral over hoe ik er zelf goed mee om kan

gewoon de trap op kom. Ik heb zelfs mijn watervrees overwonnen en een zwemdiploma gehaald. Mijn

gaan. Dat heeft zelfvertrouwen gegeven! Een dagje dierentuin met mijn kleinkinderen is nu gewoon mogelijk.’ •

vriend en kinderen werden bij mijn revalidatie betrokken en dat was heel prettig, voor ons

* Een exacerbatie is een vrij plotselinge

allemaal. Ook heb ik veel steun

verergering, verheviging en/of

gehad aan de mensen van de

uitbreiding van een ziekte of één of

groep, waarmee ik revalideerde.

meer van de verschijnselen daarvan.

Renée Berting Fysiotherapeut/casemanager

Lidewij Kanters Bewegingsagoog

Quirine Altorf Diëtiste

‘Als casemanager coördineerde ik de revalidatie van Riet van start tot eind. Steeds in overleg met haar en het team, met haar behandelplan en doelen als uitgangspunt. Als fysiotherapeut heb ik haar een techniek geleerd om het sputum, ofwel slijm, in de longen los te krijgen en goed op te hoesten. Zij deed dit zo goed, dat ze zelfs zorgde voor een verbetering van haar longfunctie.

‘Ik heb Riet in groepsverband begeleid bij de fitnesstraining, zesmaal per week. En speltraining, eenmaal per week. Daarnaast begeleidde ik haar individueel bij het zwemmen. Daar maakte ik haar inzet en doorzettingsvermogen van dichtbij mee. Het is bewonderenswaardig hoe zij haar angst voor water overwon, weer plezier in bewegen kreeg en hoe haar zelfvertrouwen groeide. Samen hebben we op alle fronten haar fysieke grenzen leren kennen en een beetje verlegd.’

‘Riet had last van periodes met minder eetlust. Het gevolg was dat haar gewicht en spierkracht snel afnamen, wanneer haar klachten erger werden. Samen hebben we gewerkt aan een ander eetpatroon; zeven kleine maaltijden per dag met veel eiwitrijke voeding. Haar gewicht en spiermassa zijn nu stabiel en ze weet wat ze kan doen om dit zo te houden in periodes van minder eetlust.’

Zij is echt een model-revalidant!’

R E L E V A N T M A G A Z I N E 9

ZO R G I N N OVATIE

Arbeidsrevalidatieprogramma:

Succesvol re-integreren vraagt om gedragsverandering Verwijzers kunnen een patiënt sinds 2012 doorverwijzen naar Revant voor een arbeidsrevalidatieprogramma. Gedurende drie maanden werkt de patiënt samen met een interdisciplinair team intensief aan zijn herstel. Fysiek en mentaal. ‘Iemand kan om verschillende reden in de Wet Verbetering

overeenkomsten. Mirjam: ‘Re-integreren in de arbeidsmarkt

Poortwachter komen. Maar feit is dat mensen met lichamelijke

betekent voor alle deelnemers hetzelfde: leren omgaan met

klachten op den duur ook psychische problemen kunnen

je beperkingen. Je eigen grenzen leren kennen en zorgen

krijgen en andersom’, vertelt Mirjam van der Heide, maat-

voor een goede balans tussen inspanning en ontspanning.

schappelijk werker. ‘In ons arbeidsrevalidatieprogramma

Dat vereist vaak een gedragsverandering. Het werken in

werken patiënten samen met ons en elkaar aan hun herstel.

groepsverband heeft een positief effect op de deelnemers.

In groepsverband, aangevuld met individuele coaching.’

Ze vinden lotgenoten in elkaar, motiveren en helpen elkaar. Die groepsdynamiek is mooi om te zien.’

I ntake Het traject duurt minimaal acht en maximaal veertien weken

T hema ’ s

en start met een uitgebreide intake, de arbeidsrevalidatie

De groep oefent twee keer per week met conditieopbouw,

analyse. Mirjam: ‘Een nieuwe patiënt krijgt een casemanager

ontspanning en sport en spel. Daarnaast zijn er diverse thema-

toegewezen. Deze brengt met behulp van een vragenlijst de

bijeenkomsten. Ton: ‘We starten met de verhouding tussen

klachten en wensen in kaart. De analyse wordt aangevuld

belasting en belastbaarheid. Fysiek, maar ook mentaal en

met een medisch onderzoek door de revalidatiearts en een

conditioneel. De deelnemers maken zelf een inschatting van

conditietest en bewegingsonderzoek door een fysiotherapeut.

hun belasting en belastbaarheid, onder meer door deze in een

Een ergotherapeut test de functionele mogelijkheden van

weegschaal te tekenen. Zo zien ze met eigen ogen hoe ver ze

de patiënt. Ook een psycholoog kan tijdens de analyse een

uit balans zijn.’

rol spelen. Ik breng de persoonlijkheidskenmerken van een patiënt in beeld. Zo krijgen we een compleet beeld van de

Voor de communicatie oefenen we met rollenspellen. Wat durf

patiënt en kunnen we zijn persoonlijk behandelplan bepalen.’

je wel of niet aan te geven aan je collega’s of je werkgever en waarom? Ook komt de sociale wetgeving aan bod. In welke fase

S M A RT

van de Wet Verbetering Poortwachter bevindt iemand zich en

Ergotherapeut Ton de Craene: ‘De hoofddoelstelling is altijd

wat wordt er van hem verwacht? Daarnaast bespreken we leef-

‘SMART’ geformuleerd: specifiek, meetbaar, aanvaardbaar,

stijl, omgaan met spanning en zelfmanagement. Ook belangrijk

realistisch en tijdgebonden. Vanuit die hoofddoelstelling,

is ergonomie, hoe je activiteiten als tillen en bukken uitvoert.

maken de deelnemers voor elke week een concrete deeldoel-

Verder is er aandacht voor rationele effectiviteit, assertiviteit en

stelling.’ De groep bestaat uit maximaal acht mensen. Ieder

time management. Aangevuld met omgaan met pijn. Als de pijn

heeft zijn eigen hulpvraag en doelen. Toch zijn er belangrijke

chronisch is, moet je er op een goede manier mee leren omgaan.’

10 RELEVANTMAGAZINE

ZO RGINNOVAT I E

I ndividuele coa c hing

gever meer inzicht in de situatie van zijn werknemer en de

Het programma is nu uitgebreid met individuele coaching.

mogelijkheden om bij te dragen aan diens herstel. Veel

Ton: ‘Er zijn deelnemers die remmende begeleiding nodig

werkgevers hebben hier de aanvullende kosten voor over.’

hebben en deelnemers die stimulerende begeleiding nodig hebben. De eerste groep heeft klachten omdat zij te veel

G oede resultaten

hooi op hun vork nemen. De tweede groep krijgt klachten,

De reacties van de eerste groep waren enthousiast. Mirjam:

omdat zij juist te weinig ondernemen. Dat vereist een andere

‘Bijna alle deelnemers zijn weer aan het werk voor het aantal

aanpak.’ Mirjam: ‘De individuele begeleiding is toegevoegd

uren dat zij wilden. Sommigen krijgen nog aanvullende zorg

op aanraden van oud-deelnemers. Dankzij hun input kunnen

uit de eerste lijn. Nu het programma meer bekendheid krijgt,

wij het programma verder verbeteren.’

stijgt het aantal verwijzingen ook. En dat is een goed teken.’ •

I nterdis c i p linair team De groepstrainingen, themabijeenkomsten en de individuele sessies worden gegeven door arbeidstrainers vanuit verschil-

Arbeidsrevalidatie bij Revant

lende disciplines. Dit zijn bewegingstherapeuten, ergothera-

Arbeidsrevalidatie biedt uitkomst als uw patiënt lang-

peuten, psychologen, fysiotherapeuten en maatschappelijk

durig dreigt uit te vallen. Revant zorgt dat uw patiënt

werkers. Het team overlegt wekelijks en heeft korte lijnen met

weer snel aan het werk kan en blijft. U kunt uw patiënt

elkaar. Ook de revalidatiearts blijft betrokken. Mirjam: ‘Samen

doorverwijzen voor arbeidsrevalidatie als hij of zij

vormen we een netwerk voor de patiënt.’

betaald of onbetaald werk niet meer goed kan uitvoeren. Belangrijk is dat de reguliere eerste en/of tweedelijns

De verwijzers blijven op de hoogte door de terugkoppeling van

zorg niet het gewenste effect heeft gehad en is stopgezet.

de diverse evaluatiemomenten tijdens en na het programma.

Wij werken snel en zonder wachtlijsten aan duurzaam

Ook de werkgever kan er zijn voordeel mee doen. Mirjam: ‘Na

herstel. Aanmelden kan via het digitale verwijsformulier

zes weken in het traject bieden we de werkgever een mogelijk-

op www.revant.nl

heid van een werkbezoek. Samen met de patiënt bezoeken we de werkplek en praten met de werkgever. Dit geeft de werkR E L E V A N T M A G A Z I N E 11

Zo bereikt u onze vier vestigingen

Revant Revalidatiecentrum Breda, Revant Schoondonck

Revant Lindenhof

Brabantlaan 1

’s-Gravenpolderseweg 114a

4817 JW Breda

4462 RA Goes

Telefoon 076 5797900

Telefoon 0113 236236

Fax 076 5797901

Fax 0113 236221

www.revant.nl

www.revant.nl

Revant De Wielingen

Revant Reigerbos

Vlietstraat 8

Schubertlaan 21

4535 HA Terneuzen

4462 KA Goes

Telefoon 0113 236236

Telefoon 0113 236236

Fax 0113 236899

Fax 0113 236888

www.revant.nl

www.revant.nl

Uw bedrijf in beeld bij onze lezers? plaats uw advertentie op deze pagina. Neem voor meer informatie contact op met de afdeling inkoop via [email protected]