ONZE MAN VAN 250 MILJARD. Karel De Boeck op weg naar Dexia GEORGE SOROS: EUROPA GAAT EEN LANGE STAGNATIEPERIODE TEGEMOET

www.trends.be

GEORGE SOROS: ‘EUROPA GAAT EEN LANGE STAGNATIEPERIODE TEGEMOET’

BARCO ZOEKT OPVOLGER VOOR DIGITALE CINEMA

JEAN STÉPHENNE (GSK BIOLOGICALS) GEEFT DE FAKKEL DOOR

> ISSN 0776-3387 - P509560 - www.trends.be

TRENDS NR 20 - 38STE JAARGANG - €5,00 17 MEI 2012

FINANCIEEL-ECONOMISCH WEEKBLAD VAN 17 TOT 23 MEI 2012

ONZE MAN VAN 250 MILJARD Karel De Boeck op weg naar Dexia

PN

Bizz

STARTER: DRYBUTTMEDIA

25.000

ZADELHOEZEN zullen worden uitgedeeld tijdens de Belgische etappes van de Ronde van Frankrijk dit jaar. In totaal hoopt Gaelle Bellec dit jaar 50.000 hoezen te slijten, goed voor een omzet van ongeveer 40.000 euro.

FIETSEN MET DROGE BILLEN Vanmorgen hebt u zichzelf overwonnen (en daar bent u behoorlijk trots op): u bent met de fiets naar het werk gegaan. Maar als u vanavond huiswaarts wil keren, is het misschien uit met de pret: uw zadel is natgeregend. “Het was bij het zien van een zadel met een Delhaize-zak eroverheen dat ik op het idee kwam om DryButtMedia te lanceren”, vertelt Gaelle Bellec, een Française die sinds 2008 met haar man in Brussel woont. “Dat geknoei met een plastic zak is weinig milieuvriendelijk en slecht voor het imago van de supermarkt.” Bij Bellec ging een lampje branden: een zadel kan fungeren als reclamedrager. Ze stapte met twee zadelhoezen – een in nylon en een in Tyvek, een recycleerbaar materiaal – naar grote adverteerders zoals JCDecaux en Decathlon. “De belangstelling is er, maar aangezien de adverteerders de hoezen gratis willen uitdelen is de prijsdruk hoog en de winstmarge klein.” Daarom richt de onderneemster zich nu ook tot particulieren. “De zadelhoezen zijn voortaan te koop bij Cook & Book voor 8,90 euro. Dat loopt goed, en vooral: het maakt het product geloofwaardiger bij de adverteerders.” Momenteel werkt Bellec nog als enige in de bvba, maar binnenkort wil ze zich associëren met Fybo Group, een Belgische start-up die in Sjanghai de hoezen bedrukt. Ze worden voor 49 procent aandeelhouder van het bedrijf en zullen dan ook de proCAMILLE VAN VYVE ductie kunnen voorfinancieren. z www.drybuttmedia.com

WWW.TRENDS.BE | 17 MEI 2012 81

BIZZ INNOVATIE T ECHNOLOGIE EN CR E AT IVI T EI T ON TMOE T EN ELK AAR IN ‘CR E AT IEVE

Hier wordt de toekomst Bedrijvencentra en coworkingkantoren zijn intussen bekend, maar nu veroveren zogenaamde creatieve hotspots het land. Het zijn broedplaatsen waar geeks, designers, ondernemers, studenten en ook artiesten elkaar ontmoeten. Welke initiatieven bestaan er zoal en waar zijn ze mee bezig? BENNY DEBRUYNE

e nieuwe term ‘creatieve hotspot’ is nogal vaag. Voor sommigen gaat het om een hele stad of regio, maar in dit artikel gebruiken we een meer beperkte definitie: een gebouw waar creatieve beroepen, organisaties en bedrijven zijn gevestigd, waar ook publieke functies zijn ondergebracht en waar de kruisbestuiving tussen de aanwezigen zorgt voor een creatieve ondernemerscultuur. Meestal vind je zo’n creatieve hotspot (ook wel ‘creatieve hub’ of in Nederland ‘broedplaats’ genoemd) op een gerenoveerde industriële site zoals een oud mijnterrein, in een fabriek of entrepot. Maar het kan evengoed gaan om een nieuw gebouw dat in de stad opvalt door zijn architectuur. In deze gebouwen, die op dit moment overal in ons land aan het ontstaan zijn, vestigen

D

82 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

Designcenter De Winkelhaak Antwerpen

Opek Leuven

Wintercircus Gent

Creative Minds Leuven

Buda Kortrijk

TIO3 Ronse zich creatieve bedrijfjes of organisaties uit de muziek-, gaming- en andere creatieve sectoren, maar evengoed reclamebureaus en toneelgezelschappen. Een creatieve hotspot is steevast een broeinest van innovaties. Kruisbestuiving biedt tal van voordelen voor de ondernemers: ze werken in comfortabele werkomstandigheden, kunnen hun vaardigheden als ondernemer aanscherpen, doen nieuwe ideeën op, bedrijven kunnen sneller groeien en talentrijke medewerkers beter aantrekken en behouden. Bovendien krijgt

Idealy Louvain-la-Neuve

de vaak verloederde buurt waar zo’n hotspot zich vestigt een ferme duw in de rug.

HOTSPOTS’

van België gemaakt Kaai.16 Hasselt

C-Mine Genk

merscreativiteit, een onderscheid tussen creatieve hotspots, creatieve clusters en coworkingkantoren. “Een creatieve cluster is een groep bedrijven, meestal uit dezelfde sector, die zich vestigen op een plaats en vaak onder een koepelorganisatie die zorgt voor kennisuitwisseling. Het Duitse Ludwigsburg is een goed voorbeeld van zo’n cluster. Daar hebben zich een kleine 200 bedrijven verzameld rond de Filmacademie.” Het andere uiterste van het spectrum zijn de coworkingkantoren, die als paddenstoelen uit de grond schieten. Coworkingplaatsen stimuleren ook kruisbestuiving en netwerking, maar zijn veel lossere structuren waar je per dag, week of langer een werkplaats kunt huren en kunt gebruikmaken van de aanwezige voorzieningen. Bedrijven of zelfstandigen zijn er niet permanent gevestigd. Creatieve hotspots bevinden zich tussen clusters en coworkingkantoren. “Creatieve hotspots zoeken meer naar bedrijven uit verschillende sectoren die er zich permanent vestigen”, zegt Cools. Toch zijn ze meer dan een bedrijvencentrum. Vaak liggen ze vlak bij een hogeschool of universiteit en is er een organisatie die fungeert als motor van de hotspot en die de kruisbestuiving stimuleert door bijvoorbeeld events te organiseren met onderzoekers of kunstenaars, of die creatieve ondernemers helpt om hun zakelijke vaardigheden te verbeteren. Je vindt er publieke ruimtes en dikwijls is er plaats voor een coworkingplek, een incubator, café en restaurant.

De creatieveling als ondernemer Tussen cluster en coworking Hoewel de scheidingslijn niet altijd scherp te trekken is, maakt Pascal Cools, algemeen directeur van Flanders DC, de Vlaamse organisatie voor onderne-

Waarom is het zo belangrijk dat creatieve ondernemers zich groeperen in hotspots? Volgens Tom Kestens, adviseur creatieve industrieën bij Unizo en als muzikant bekend als Lalalover, heb-

4,8

PROCENT van het bnp besteedde de Duitse deelstaat Baden-Württemberg in 2011 aan innovatie. Dat indrukwekkende cijfer is meer dan de Lissabon-doelstelling van 3 procent (die zelden wordt gehaald).

ben ze door de economisch moeilijke tijden geen andere keuze. “De uitdaging van de creatieveling ligt in het opzetten van netwerken gebaseerd op artistieke verwantschap en gedeeld zakelijk belang. We moeten van het repetitiehok en het atelier naar een hotspot met gedeelde infrastructuur en het gratis delen van informatie.” Creatieve zelfstandigen – in Vlaanderen al goed voor 13,5 procent van het totale aantal zelfstandigen, zo blijkt uit een studie van Flanders DC – hebben volgens Kestens heel wat intrinsieke ondernemerskwaliteiten, maar moeten beter leren om hun zakelijke belangen te behartigen. “Pas dan zullen ze gewapend zijn voor de economie van morgen, waarin tijdelijke projecten, netwerken en flexibiliteit centraal zullen staan.” Unizo wil ook zijn steentje bijdragen met de oprichting van een afdeling creatieve industrieën. Kestens: “We organiseren bijvoorbeeld speeddatingbeurzen, zorgen voor begeleiding en lobbyen om het taxsheltersysteem voor de filmindustrie uit te breiden naar de mode, gaming en literatuur.” Op de volgende bladzijden vindt u een overzicht van de voornaamste creatieve hotspots in ons land. WWW.TRENDS.BE | 17 MEI 2012 83

≤

BIZZ INNOVATIE ≤ Kaai.16 (Hasselt) Wat? Creatieve hotspot voor ondernemers, coworkers en andere creatievelingen in een oude meelfabriek in de Hasseltse kanaalzone. Tegen 2013 verrijst er naast de fabriek een nieuw gebouw van 8600 vierkante meter. Open? Sinds april 2008. Omgeving? In de onderontwikkelde kanaalzone in Hasselt vestigen zich ook andere creatieve organisaties. Dit Quartier Canal is een hybride ontwikkelingsgebied waar oude en nieuwe (creatieve) industrieën elkaar vinden. De nabijheid van de stad en de hogescholencampus is erg belangrijk. Gangmaker? Kaai.16 wordt uitgebaat door iMaximus bvba, waarvan Nick Decrock de enige aandeelhouder is. Waarom hotspot? Kaai.16 zorgt voor de nabijheid van kennis en kapitaal en organiseert workshops en seminaries over

Open? Sinds september 2011. Omgeving? De Leuvense Vaartkom is in volle ontwikkeling. De buren van Creative Minds (zie hieronder) zijn ook een creatieve hotspot waarmee Opek gaat samenwerken voor evenementen, en de Molens van Orshoven vlakbij worden gerenoveerd en krijgen ook een culturele bestemming. Gangmaker? Artistiek laboratorium Opek (Openbaar Entrepot voor de Kunsten) is een project van vzw Tpakt, stelt binnenkort een zakelijk leider aan en werkt aan een businessplan van 36 jaar (de duur van de erfpacht). Waarom hotspot? Meerwaarde door combinatie van artistieke en kunsteducatieve organisaties. Stimuleert samenwerking door de organisatie van voorstellingen, workshops, masterclasses, een culturele jeugdbeweging en festivals. Financiering? Renteloze lening van een miljoen euro van de stad Leuven voor de infrastructuur, en subsidies van de provincie Vlaams-Brabant (150.000 euro) en de Vlaamse Gemeenschap (155.000 euro) voor de inrichting van de theaterzaal. www.opek.be

Creative Minds (Leuven)

KAAI.16 In een oude meelfabriek vinden oude en nieuwe creatieve industrieën elkaar.

creatief ondernemen. Profileert zich als een open gebouw met publieksevenementen (onder meer Open Coffee, Pecha Kucha, workshops...) en ruimtes voor seminaries of vergaderingen. Er is ook een coworkingplaats. Financiering? Kaai.16 is een investeringsproject dat met eigen middelen (bank) werd gefinancierd via iMaximus. In 2007-2008 werd hier 3 miljoen euro in geïnvesteerd. Het nieuwbouwproject wordt begroot op 15 miljoen euro. www.kaai16.be

Opek (Leuven) Wat? Hotspot met een sterke nadruk op cultuur in een oud entrepotgebouw aan de Leuvense Vaartkom. Er zijn 45 mensen vast in dienst en er is een constante in- en uitloop van freelancekunstenaars en creatieve jongeren. 84 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

Wat? De oude Stella Artois-brouwerij De Hoorn aan de Leuvense Vaartkom wordt op dit moment gerenoveerd voor het Creative Minds-project. Open? Opening gepland in oktober 2012. Omgeving? Samen met Opek maakt Creative Minds van de Vaartkom een centrum voor creativiteit. Terwijl Opek meer de nadruk legt op cultuur, staat het ondernemen centraler bij Creative Minds. Gangmaker? Pieter Goiris, CEO van Boondoggle. Waarom hotspot? Polyvalente ruimtes, publieke expositieruimtes, seminaries en events moeten voor een kruisbestuiving zorgen tussen de creatieve en culturele sector, ondernemers en het publiek. Financiering? Privékapitaal van zeven jonge Leuvenaars en krediet bij Belfius Bank. www.dehoorn.eu

Buda (Kortrijk) Wat? Met de renovatie van een oude textielfabriek op het Buda-eiland in de Leie in het Kortrijkse stadscentrum is een nieuwe creatieve hotspot in de maak: een atelier waar ondernemers, onderzoekers, designers, kunstenaars en studenten samen aan innovatieve projecten werken. Open? Half september 2012. Omgeving? Buda is alom aanwezig in Kortrijk. Kunstencentrum Buda huurt verschillende locaties op het Budaeiland: de Budascoop (film en theater) en de Budatoren (een oude brouwerij, nu vijf repetitiestudio’s). De invulling van de Budafabriek gebeurt door een consortium. Gangmaker? Franky Devos van kunstencentrum Buda.

Waarom hotspot? Het kunstencentrum brengt geregeld ondernemers en kunstenaars samen in projecten met de vzw Arteconomy of tijdens Buda Libre: onregelmatige cafésvoor-één-nacht waar kunstenaars, ondernemers, politici, mediamensen en andere creatievelingen uit de regio uitgedaagd worden contacten te leggen met deelnemers uit andere werkomgevingen. Financiering? De stad Kortrijk financiert de infrastructuur samen met de Europese Unie (Efro) en de Vlaamse Gemeenschap (Hermesfonds), en de intercommunale Leiedal bekostigt de opstart van de inhoudelijke werking. De eigenlijke werking wordt gefinancierd met eigen middelen van alle partners, waaronder de Hogeschool West-Vlaanderen, Designregio Kortrijk en Flanders in Shape. www.budakortrijk.be

C-Mine (Genk) Wat? Op de fundamenten van de mijn van Winterslag wil C-Mine creativiteit stimuleren. Het hoofdgebouw – dat dit jaar wordt gerenoveerd – moet het centrum worden van de Vlaamse gamingindustrie. Nu al is er een bioscoop, de Media, Arts & Design-faculteit van een hogeschool, een cultuurcentrum en creatieve bedrijven. Open? Sinds eind 2010. Omgeving? De mijnsite van Winterslag, zowat een kilometer buiten het centrum. Gangmaker? Stad Genk, met burgemeester Wim Dries (CD&V) als drijvende kracht. Waarom hotspot? C-mine legt verbindingen tussen onderwijs, cultuur, creatieve economie en toerisme. Wat de creatieve economie betreft, komt er een nog op te richten Centrum voor Creatieve Bedrijfsinnovatie en Ondernemerschap met een incubator. Financiering? De kostprijs bedraagt 5,6 miljoen euro en wordt gefinancierd door de stichting Limburg Sterk Merk, de Vlaamse overheid en Europa.

Gangmaker? Klara De Smedt, manager van De Winkelhaak. Waarom hotspot? De Winkelhaak maakt er werk van om de ondernemers in het gebouw continu te introduceren bij nieuwe potentiële contacten en de interactie onderling te stimuleren op een ongedwongen manier. Financiering? De nieuwbouw werd gezet met fondsen van Europa, de Vlaamse Gemeenschap en de stad Antwerpen. Daarnaast brachten bedrijven het nodige kapitaal in om de inrichting en werking van de nv Designcenter De Winkelhaak te garanderen zonder structurele subsidie. www.winkelhaak.be

TIO3 (Ronse) Wat? 7000 vierkante meter oppervlakte in een gerenoveerd ziekenhuis in het teken van textiel en innovatie, ondernemerschap en creativiteit. TIO3 omvat een inspiratieatelier, met onder meer een textielmaterialenbank, een coworkingplatform (een filiaal van Bar d’office), een textielincubator in samenwerking met de Universiteit Gent en hightech textielbedrijven. Open? Sinds 2 december. Het inspiratieatelier met het coworkingkantoor opende op 13 april. Omgeving? Ronse vertrekt van zijn textielverleden om zich te profileren als het textielcentrum van België door die oubollige sector hightech, creatief en ondernemend te maken. Gangmaker? Opgestart door de stad Ronse in samenwerking met de Universiteit Gent, hoogtechnologische textielbedrijven in Oost- en West-Vlaanderen, Voka, Unizo en Ernst & Young. Waarom hotspot? TIO3 focust op textiel en zoekt via events en infrastructuur continu een kruisbestuiving tussen ondernemers, onderzoek, de creatieve sector (kunst en ontwerp) en het publiek. Er is een toonplatform van Belgische tex- ≤

www.c-mine.be

Designcenter De Winkelhaak (Antwerpen) Wat? De nieuwbouw van designcentrum De Winkelhaak staat op de plaats van voormalige prostitutiepanden. De Winkelhaak bestaat uit een gespecialiseerd businesscenter voor de creatieve economie, een tentoonstellingsruimte, een designshop en het coworkingcafé Bar d’office Antwerpen. De Winkelhaak is de oprichter van Bar d’office, een netwerk van coworkingplekken. Open? Sinds 2002. Omgeving? De Winkelhaak, gelegen op een boogscheut van het Centraal Station, wil bijdragen aan een beter imago van de stationswijk.

TIO3 Een gerenoveerd ziekenhuis is de ontmoetingsplaats van ondernemers en creatievelingen uit de textielsector.


BIZZ INNOVATIE ≤ tiel(innovatie) in de publieke expositieruimtes en galerij.

Financiering? Incubator (TIC) via privékapitaal en kapitaal van provincie Oost-Vlaanderen en UGent. Inspiratieatelier door Europese subsidiëring via het Interreg-project Crysalis. Coworking: TIO3 en de stad Ronse.

mensen uit de technologische en culturele sector met elkaar in contact gebracht. Financiering? De twee ICT-innovatiecentra (MIC en Eurogreen IT) zijn publiek-private samenwerkingen tussen het Waals Gewest en privépartners.

www.tio3.be

Wintercircus (Gent) Wat? Het voormalige Wintercircus wordt gerenoveerd en herbestemd door stadsontwikkelingsbedrijf AG SOB (de eigenaar), in overleg met het instituut voor breedbandtechnologie IBBT, dat vandaag al fungeert als spil in het Gentse ecosysteem rond innovatie (Gent M, Startup Garage voor student-ondernemers, Ghent Web Valley...). Het innovatieve bedrijvencentrum iCubes en enkele culturele organisaties zullen zich vestigen in het nieuwe Wintercircus. Open? Najaar 2015. Omgeving? De renovatie in een onderdeel van een groot stadsvernieuwingsproject waarbij de verloederde buurt Waalse Krook met nieuwe pleinen, straten en bruggen volledig wordt geïntegreerd in de stad. Gangmakers? De stad Gent, de provincie Oost-Vlaanderen, Universiteit Gent, IBBT, Vlaamse overheid, AG SOB. Waarom hotspot? De combinatie van inspirerende gebouwen, aangename publieke ruimtes en een netwerk van partners en gebruikers moet van de Waalse Krook een plek maken waar innovatie en participatie elkaar versterken. Financiering? Geprefinancierd door AG SOB en wordt via leasing, erfpacht of huur ter beschikking gesteld.

Idealy (Louvain-la-Neuve) Wat? Idealy is een vzw die losse start-upactiviteiten in een meer coherente aanpak wil gieten. Het hart is een broedplaats in samenwerking met de bekende Amerikaanse incubator TechStart. Voorlopig gevestigd in coworkingkantoor Axisparc in Mont-Saint-Guibert. Waarom hotspot? Atypische hotspot want niet in een iconisch gebouw in het stadcentrum en voorlopig slechts één organisatie. Het idee van kruisbestuiving zit vooral in het

IDEALY Een ‘reactor’ waar cocreatie ontstaat tussen de aanwezige ondernemers.

Wat? Kikk is een festival op het snijpunt van de digitale economie en digitale kunst dat in november plaatsvindt in Namen. Vanaf november organiseert Kikk een jaar lang allerlei activiteiten. Het zoekt een geschikt gebouw om zich te vestigen. Waarom hotspot? De permanente aanwezigheid zal bestaan uit residenties van artiesten, projecten, workshops en opleidingen om kunstenaars en ingenieurs samen te brengen. Financiering? Publiek-private samenwerking, Europese subsidies.

Digital Innovation Valley (Bergen) Wat? De spil in de Bergense digitale vallei is een gerenoveerd gebouw van Telindus waar we het Microsoft Innovation Center (MIC), het opleidingscentrum voor digitale media Technocité en een incubator aantreffen. In de incubator ligt de focus op creatieve sectoren (games, beeldtechnologie...). Waarom hotspot? In 2015 is Bergen de culturele hoofdstad van Europa. Met initiatieven als Crossroads worden 86 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

PN

Kikk (Namen) nieuwe type incubator dat Idealy voor ogen heeft: geen plaats waar start-ups apart hun ideeën uitbroeden, maar een ‘reactor’ waar cocreatie ontstaat tussen de aanwezige ondernemers. Financiering? Voorlopig door de vennoten van Idealy, met een mogelijke bijdrage van het Waals Gewest (Creative Wallonia).

ID Campus (Luik) Wat? Profileert zich als “creatieve machine” die diverse organisaties, bedrijven of verenigingen kan helpen nieuwe producten, diensten of businessmodellen te maken voor een duurzame samenleving. Waarom hotspot? Organiseert workshops over verandering, ontbijtsessies en zorgt vanaf september voor een masteropleiding co-creative development over het beheer van creatieve projecten en innovatie. Voorts zijn er incubatieprojecten, cafés de la créativité, seminaries... Financiering? Het Waals Gewest (Creative Wallonia-programma), Universiteit Luik en BNP Paribas Fortis. z

DANK

OB52215

AAN AL ONZE BEZOEKERS EN PARTNERS De Industrie Awards worden gerealiseerd dankzij de steun van

GOLD SPONSORS

SILVER SPONSORS

TECHNOLOGY PARTNER

®

SUPPORTING PARTNERS

Wenst u editie 2013 te sponsoren? Contacteer Henri van de Putte: [email protected], 02 467 57 55 Wenst u kans te maken op de Industrie Awards 2013? Contacteer Alfons Calders: [email protected]

TS

BIZZ EXPANSIE

IN T E RNAT IONA L E EXPA N SIE L E IDT S OMS TOT C ATA S T ROF E S

Wat doen de supermarkten verkeerd? Het Franse Carrefour brak wel door in Spanje en België, maar niet in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Het Amerikaanse Walmart kreeg voet aan de grond in Canada en Mexico, maar beet in het zand in Duitsland en Zuid-Korea. Internationale expansie is voor retailers niet evident. Hoe komt dat? En valt er iets aan het probleem te doen? © 2012 Harvard Business School Publishing Corp. 88 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

eerstaan aan de verlokking van de globalisering is bijna onmogelijk. Nu de Amerikaanse economie het moeilijk heeft om te groeien en Europa aan de rand van een recessie staat, bieden de snelgroeiende markten in de ontwikkelingslanden de beste kansen op een boost van de inkomsten en de winst. Veel ondernemingen uit de ontwikkelde landen zouden – ongeacht de sector – dan ook wat graag het voorbeeld volgen van bijvoorbeeld Coca-Cola, DuPont, Hewlett-Packard, IBM en Unilever, die duidelijk zijn geslaagd voor de test van de globalisering. Toch is geografische expansie geen wondermiddel. En omdat de meeste studies de succesfactoren ervan proberen te achterhalen op basis van sectoroverschrijdende modellen, kunnen de resultaten misleidend zijn. Wanneer we focussen op een enkele sector – de detailverkoop van levensmiddelen – stellen we vast dat, op enkele uitzonderingen na, retailers niet per se baat hebben bij globalisering. In tegenstelling tot andere sectoren wordt de detailverkoop van levensmiddelen in de meeste landen nog altijd gedomineerd door lokale spelers. Overigens kan geen enkele voedingsretailer die

W

zijn kans in het buitenland heeft gewaagd een succes over de hele lijn voorleggen. Bovendien toont onze research aan dat de mate van internationalisering meestal geen groot effect heeft op de

winst een boost te geven. Toch is geen enkele retailer vandaag in al deze landen tegelijk aanwezig. Walmart is niet actief op het Europese vasteland en evenmin in Japan. En geen van de twee

Geen enkele voedingsretailer is aanwezig op de grootste markten ter wereld: Amerika, Duitsland, Japan, het VK en Frankrijk.

inkomstengroei of de winstmarges van de retailers.

De lokroep van internationaal succes Het model van de detailhandel met het oog op geografische expansie is eigenaardig. De verkoop van ’s werelds tien grootste retailers verdrievoudigde tussen 2000 en 2011, maar de verkoop buiten hun thuismarkt is meer dan vervijfvoudigd (toegegeven, het vertrekcijfer lag daar erg laag). Men zou dus logischerwijze verwachten dat voedingsretailers de grootste markten ter wereld aanboren – Amerika, Duitsland, Japan, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk – om hun inkomsten en

andere grootste Amerikaanse ketens heeft al besloten om overzee te gaan investeren. Het Franse Carrefour, nochtans de op een na grootste retailer ter wereld, is niet aanwezig in Amerika, Japan en Duitsland, ook al heeft het wel zijn kans gewaagd in deze drie landen. Het Britse Tesco, derde op de wereldranglijst, is niet meer op het Europese vasteland actief sinds het zich uit Frankrijk terugtrok. Tesco is sinds kort wel discreet aanwezig in Japan en Amerika. Elke keten heeft al blauwe plekken opgelopen in het buitenland. Walmart kreeg voet aan de grond in Canada en Mexico, maar moest zich terugtrekken uit Duitsland

en Zuid-Korea. Carrefour liep een blauwtje in meerdere Europese landen waaronder Oostenrijk, Tsjechië, Duitsland, Noorwegen, Portugal, Slovenië en het Verenigd Koninkrijk. In diezelfde periode slaagde de retailer er nochtans wel in om door te breken in Spanje, België, Griekenland, Italië, Roemenië, Polen en Turkije. Je zou kunnen veronderstellen dat foodretailers mislukken omdat de consumenten er een andere smaak op na houden, vooral op het vlak van levensmiddelen. Toch zijn fabrikanten als Mars, Nestlé, Kraft, Procter & Gamble, Danone en Unilever erin geslaagd om voedingsmerken te creëren die wereldwijd geliefd zijn. Meer nog, ze zijn al meer dan vijftien jaar aanwezig op de belangrijkste retailmarkten. Het gebrek aan succes van de internationale retailers moet dus aan andere factoren te wijten zijn. Sommige ondernemingen proberen de invasietechniek. Grote retailers, vooral dan de Amerikaanse en Franse, investeerden in Latijns-Amerika terwijl de Europese reuzen mikten op Centraal- en Oost-Europa. Maar in de meeste landen zijn internationale spelers nog altijd opvallend afwezig. Op tal van markten bezetten de lokale retailers zowel de eerste als de tweede plaats – het beste bewijs dat de standaard gloWWW.TRENDS.BE | 17 MEI 2012 89

≤

BIZZ EXPANSIE

≤ baliseringsstrategieën niet hebben gewerkt in de retailsector.

De financiële impact van de expansie Gezien deze wisselvallige prestaties hebben we onderzocht of internationalisering retailers helpt om hun financiële doelstellingen te halen. In een econometrische studie vergeleken we de internationale voedingsretailers met de ketens die de nationale markt domineren. De procentuele omzetgroei en de stijging van de nettowinstmarge waren de twee prestatie-indicatoren die we gebruikten, en internationalisering was een van de onafhankelijke variabelen. De resultaten waren op zijn minst verrassend: • De mate van internationalisering heeft – ongeacht de manier waarop men die meet – geen significante invloed op de omzetgroei, noch op de winstmarge van de retailer. • Het groeipercentage van het bbp van de thuismarkt is een belangrijke motor van de omzetgroei van de retailer. • De procentuele omzetgroei op de thuismarkt heeft een significante impact op de winstmarge van de retailer. • Noch de grootte van de bevolking op de thuismarkt, noch de grootte van de foodretailer (gemeten volgens ver90 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

koop) beïnvloedt de omzetgroei of de winstmarge. Het is duidelijk dat de retailers hun houding tegenover globalisering en ook hun strategie opnieuw moeten bekijken. Wie in het buitenland investeert in de hoop op korte termijn zijn verkoop en marges op te drijven, loopt zo goed als zeker een teleurstelling op. Geografische expansie draagt wellicht pas op lange termijn bij tot inkomsten en winst. Retailers doen er dus goed aan om intussen meer aandacht te besteden aan de binnenlandse markt, niet alleen om de groei te versnellen maar ook om de marges een boost te geven. Wat de retailer ook beslist om te doen op wereldschaal, de thuismarkt is doorslaggevend voor zijn prestaties. En dat geldt evenzeer voor de grote retailers als voor de kleinere.

Welke factoren beïnvloeden de exportstrategie? Aangezien wereldwijd succes voor weinigen is weggelegd, moeten retailers grondig nadenken alvorens ze hun kans wagen op buitenlandse markten. Het besluitvormingsproces moet rekening houden met de typische

kenmerken van de retailsector. Daarbij springen drie factoren in het oog. Voor retailers is het moeilijk om buitenlandse markten te veroveren door lokale spelers op te kopen. Op ontwikkelde markten willen maar weinig retailers verkopen. Dat was onder meer het probleem waar Walmart in ZuidKorea en Carrefour in Japan en België mee worstelden. Ook organische groei is voor voedingsretailers allesbehalve evident: het vastgoed is duur, de concurrentie heeft zich ingegraven en er is een tekort aan geschikte vestigingsplaatsen. In de groeilanden hebben maar weinig ketens grote netwerken uit de grond gestampt. In die landen vindt de detailhandel doorgaans plaats op lokaal niveau en is de sector zeer versnipperd. De detailhandel wordt gekenmerkt door hoge vaste kosten en kleine marges. En de winsten verschijnen pas op lange termijn. Ondernemingen moeten in elk land al een groot netwerk van winkels uitbouwen om tegen goedkopere voorwaarden te kun-

nen aankopen en om voordeel te kunnen halen uit investeringen in de bevoorradingsketen en uit technologieën die de productiviteit van de werknemers opdrijven. Nochtans proberen de meeste retailers niet meteen een heel land te veroveren, ze gaan eerder stad na stad of regio na regio te werk. Buitenlandse indringers moeten vaak opboksen tegen concurrenten die slechts in één land actief zijn. Stevig verankerde ondernemingen kennen de voorkeuren van de lokale bevolking en stemmen hun aanbod af op de noden van de lokale consument. Outsiders moeten via een uitgebreid netwerk aan winkels proberen in te spelen op zeer verschillende consumptiepatronen. Daardoor gaan ze makkelijker in de fout.

Kroniek van een geslaagde expansie Hiermee willen we niet gezegd hebben dat retailers buitenlandse markten dan maar links moeten laten liggen. De sector is evenwel van dien aard dat mondiale expansie niet voor elke retailer is weggelegd: elke speler moet de unieke uitdagingen van de sector grondig analyseren en daarbij goed voor ogen houden dat zelfs succesvolle ketens pas na lange tijd de financiële vruchten plukken van expansie op wereldschaal. Retailers maken in

het buitenland hoe dan ook meer kans op slagen als ze de volgende vier regels toepassen. 1. De thuismarkt is de draaischijf. Hoe sterker de retailer thuis staat, hoe groter de kans dat hij zijn investeringen in het buitenland aankan. De dominante positie van Walmart in de Verenigde Staten is onbetwistbaar de sleutel voor het verwezenlijken van de wereldwijde ambities van de onderneming. Omgekeerd zijn de problemen van Carrefour te wijten aan de precaire positie van het bedrijf op de thuismarkt, waar het marktaandeel heeft verloren en de winst in het eerste semester van 2011 met 40 procent is gedaald. 2. De markt moet altijd iets nieuws aangeboden krijgen. Zonder een nieuw element zal het voor retailers moeilijk, om niet te zeggen onmogelijk zijn om stevig verankerde rivalen te onttronen. De trage maar gestage expansie van discounter Aldi bewijst dat consumenten misschien wel bereid zijn om te veranderen als een retailer nieuwe toegevoegde waarde kan bieden. Het harddiscountaanbod van de Duitse keten slaat over de grenzen beter aan dan andere formats, omdat bijna elk land een forse groep consumenten telt die geïnteresseerd is in aanbiedingen tegen lage prijzen en zonder tierelantijntjes. Als pionier van het concept van de kleine win-

kels wist Aldi succesvol te groeien in Europa, Australië en Amerika. 3. Differentiatie is belangrijker dan synergie. Een doeltreffende aanpak van de administratie, de informatica, de financiën, het vastgoedbeheer en de logistiek, en een gecentraliseerd

Streven naar synergie op wereldschaal en tegelijk elk land de vereiste autonomie gunnen om in te spelen op lokale behoeften, is voor retailers dé cruciale evenwichtsoefening. Een voorbeeld: hoe meer de consument tuk is op lokale levensmiddelen, hoe minder de retailer zijn profijt zal

Aldi bewijst dat consumenten bereid zijn om te veranderen als de retailer nieuwe toegevoegde waarde kan bieden. aankoopbeleid kunnen bij internationale expansie bijdragen tot meer kostenefficiëntie. Toch is het aandeel van centraal aangekochte goederen in het geheel van de aankopen nooit zo hoog als verwacht. Gewoonlijk is meer dan 70 procent van de verkochte goederen afkomstig van lokale producenten. Wat ze ook mogen beweren, de meeste multinationale retailers zijn niet goed genoeg georganiseerd om hun voordeel te doen met mondiale bevoorrading. En zelfs als ze het wel zijn, bestaat het gevaar dat ze het lokale assortiment overladen met producten van mondiale leveranciers. Met als resultaat dat ze uiteindelijk verkopen wat ze hebben ingekocht in plaats van in te kopen wat ze kunnen verkopen.

kunnen doen met synergie en hoe moeilijker hij het zal hebben om te wedijveren met de lokale tenoren. Het geheim bestaat erin om synergieën te vinden die het aanbod aan de consument aanvullen in plaats van het te bekampen. 4. Timing is alles. Retailers moeten twee keer nadenken over het meest geschikte moment om een markt aan te boren. Vaak beginnen ze er te vroeg aan. Carrefour bijvoorbeeld, de meest internationale retailer, faalde in verschillende ontwikkelde landen omdat de consument niet klaar was voor het concept van de hypermarkten. Retailers onderschatten vaak ook de tijd die nodig is om in buitenlandse markten te groeien, wat hen frustreert omdat de activiteit erg veel

kapitaal opslorpt. Dat blijkt vooral problematisch als de retailer expandeert in ver uit elkaar liggende markten in plaats van massaal in te zetten op enkele markten. Anderzijds kan internationalisering ook niet eeuwig worden uitgesteld. Het format is een van de belangrijkste aspecten om te bepalen wanneer het moment gekomen is om een markt aan te boren. Het aantal landen waarin de retailer actief is, zegt niets over zijn internationale succes. Zelfs voedingsretailers die zich op het pad van de globalisering hebben ge waagd, zouden er goed aan doen niet langer overal vlaggen te planten. In plaats daarvan zouden ze beter focussen op een beperkte reeks opportuniteiten die schaalvoordeel kunnen opleveren. Ze kunnen dat doen door strategieën aan te wenden die gelijklopen met de strategieën die ze in eigen land volgen: investeren in nieuwe locaties, nieuwe formats ontplooien en meer producten en diensten aanbieden. Al leen dan zal de expansie van mondiale retailers gepaard gaan met een uitstekende kijk op de noden en wensen van de consument. z

DE AUTEURS Marcel Corstjens is professor marketing aan het Insead. Rajiv Lal is professor retailing aan de Harvard Business School.


BIZZ ZOOM Verandering van strategie en imago Nu Makro niet meer alleen toegankelijk is voor zelfstandigen, moet de keten voor een betere winkelbeleving zorgen om consumenten te lokken. De klanten vinden immers dat de sfeer in de winkels hartelijker kan, zo blijkt uit onderzoek. Makro, dat zijn omzet in 2010-2011 zag stagneren en zijn winst jaar na jaar ziet afkalven, neemt heel wat nieuwe initiatieven en investeert in de herinrichting van zijn zes Belgische vestigingen.

Een zone in A.S. Adventure-look Omdat producten in verband met sport en actief leven erg in trek zijn, heeft Makro sinds kort een zogenaamde Urbanoutdoor-zone in de winkel. Je vindt er kleding, schoenen en accessoires als rugzakken, duikbrillen, zakmessen en reisgidsen. De meeste artikelen waren ook daarvoor al bij Makro te koop. Eke (Oost-Vlaanderen) kreeg als eerste vestiging zo’n zone van 1069 vierkante meter, die doet denken aan A.S. Adventure. De andere winkels komen later aan de beurt.

Focus op emotie Grégory Perraud, deputy general manager van Zest, een ontwerpbureau dat veel voor retailbedrijven werkt, noemt de Urbanoutdoor-zone een voorproefje van de herpositionering van Makro. “De keten wil veel minder als groothandelaar naar buiten treden. Door een eigen DNA te creëren in het succesvolle outdoorsegment kan Makro uit zijn isolement treden en zijn imago als winkel voor zelfstandigen en werklui van zich afschudden.” Makro profileert zich in de nieuwe zone niet met zijn lage prijzen. Urbanoutdoor mikt meer op emotie.

Makro

gaat A.S. Adventure achterna 92 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

CHRISTOPHE CHARLOT

Winkelbeleving en categorymanagement Met de Urbanoutdoor-ruimte wil Makro de consument een betere winkelbeleving aanbieden en de aantrekkelijkheid van de producten en de winkel verhogen. Door producten thematisch te groeperen – ook wel categorymanagement genoemd – hoopt de keten zijn verkoop een zetje te geven. Stadsgidsen en jassen die naast elkaar staan uitgestald, maken de klant opmerkzaam op bepaalde producten die hem van pas kunnen komen.

2300

ARTIKELEN telt de Urbanoutdoor-zone bij Makro, op een totaal assortiment van 60.000 producten.

Seizoensartikelen en testruimte

8

VERKOPERS werken uitsluitend in de Urbanoutdoor-zone van Makro.

In de Urbanoutdoor-zone vindt de klant naast het rek met trekkingschoenen een ruimte met kiezelstenen, waarin hij de schoenen in een zo goed als reële situatie kan uitproberen. Ook dat kenden we al van A.S. Adventure.

Andere zones Diverse artikelen samenbrengen in een themazone zoals actief leven en reizen lijkt een prioritaire ontwikkelingsas voor de keten. De komende maanden zullen nog andere zones worden ingericht, waarin technologie centraal zal staan. Makro plant de opening van minstens drie nieuwe ruimtes.


BIZZ HR 1360 VAC ATUR E S BIJ DE LOI T T E , PWC , E&Y E N KPMG IN 2012

Hoe solliciteert u bij Veel afgestudeerde jongeren dromen van een baan bij een Big Four-bedrijf. Het loon, de auto, de reputatie... Toch weten ze niet altijd precies wat Deloitte, PwC, Ernst & Young of KPMG hen te bieden hebben. En hoe kunnen ze hun kansen op een job optimaliseren? C V AMILLE VAN

GE

ij zijn meer dan auditors alleen”, maakt Jurgen Moenaert, rekruteringsmanager bij Deloitte, meteen duidelijk. “Uit de verdeling van onze Belgische medewerkers blijkt duidelijk dat onze drie afdelingen – finance, audit & accountancy; business, operations & technology; tax & legal – ongeveer even belangrijk zijn. Een van onze grootste uitdagingen is momenteel dat we alle facetten van onze onderneming moeten be-

“W


lichten en kandidaten willen aanmoedigen om te kiezen voor wat hen het beste ligt.” De drie concurrenten van Deloitte lijken die bekommernis te delen, ook al leggen ze elk hun eigen accenten.

Deloitte: “We investeren meer in de relatie met de kandidaten dan in het verkopen van ons imago” “Onze rekruteringsinitiatieven zijn meer dan vroeger op inhoud gericht”, aldus Moenaert. “Op campussen geven

YVE

T

we de voorkeur aan kleinschalige formules – met een dertigtal studenten – om heel concreet te kunnen uitleggen waar Deloitte voor staat.” Soms zijn die sessies opgevat als een workshop, bijvoorbeeld over e-reputatie of over de gevolgen van de fiscale hervorming van de regering-Di Rupo. “We kiezen voor hot topics, waarmee we de expertise van Deloitte in de verf kunnen zetten en aantonen dat we de actualiteit volgen.” Deloitte, de grootste van de Big Four in ons land, organiseert ten slotte ook meer exclusieve en ietwat geheimzin-

de Big Four? nige acties om buzz te creëren. “Vaak gaat het om wedstrijden die we met teasers op websites en onlinenetwerken aankondigen. Het doel is altijd: persoonlijk contact leggen met de kandidaten en ze warm maken voor onze jobs en cultuur.” De nieuwe technologieën zijn goed ingeburgerd bij Deloitte, zeker als rekruteringsinstrument. Alle gegevens van de kandidaten op de campussen worden via iPads in een databank ingevoerd. Alle medewerkers hebben ook een iPhone waarmee ze de contacten die ze hebben gelegd kunnen opvolgen.

✔Medewerkers in België: 2650 ✔Aantal vacatures in 2012: 600 ✔Gezochte competenties: analytisch

vermogen, leadership, in staat zijn om resultaten voor te stellen, teamspirit, innovatiegeest.

PwC: “Flashy evenementen en gadgets zijn niet langer een must”

De Big Four hebben veel met elkaar gemeen, zegt Erik Van den Branden, hr-directeur van PwC België, maar vanzelfsprekend er zijn ook verschillen. “PwC bezet de tweede plaats op de Belgische markt. Deloitte is nummer één omdat zij hun divisie consultancy hebben behouden, waardoor die activiteit bij hen wat sterker is uitgebouwd. Wij hebben die tak verkocht aan IBM.” Wat is er de jongste jaren veranderd op het vlak van rekrutering? Van den Branden: “Aan het proces zelf is weinig veranderd. We organiseren nog altijd selection days en we blijven prominent aanwezig op universitaire campussen. Wel is het gebruik van de sociale media sterk toegenomen. Maar wat het meest opvalt, is hoe belangrijk persoonlijk contact met de kandidaten is geworden. Een flashy evenement organiseren volstaat niet meer: de studenten willen weten hoe een werkdag bij PwC eruitziet. Ze willen concrete informatie en vinden het fijn om met onze medewerkers persoonlijk te kunnen praten.”

✔Medewerkers in België: 1500 ✔Aantal vacatures in 2012: 260 (200 juniors en 60 seniors)

✔Gezochte competenties: een

degelijke opleiding, nieuwsgierigheid, een analytische aanpak, pragmatisme en (zeer) goede talenkennis.

E&Y: “Fiscale competenties zijn steeds moeilijker te vinden” Bij Ernst & Young horen we hetzelfde verhaal als bij PwC en Deloitte over de omgang met kandidaten. “Massacommunicatie is niet meer aan de orde”, zegt hr-directeur Ivan De Smet. “Een individuele relatie aangaan met de kandidaten is nu wat telt.” E&Y doet dat via traditionele evenementen, op campussen, maar ook via een nieuw soort evenementen in het bedrijfsgebouw of in een neutrale omgeving, meestal met een ludieke noot. “Het komt er vooral op aan dat we kennismaken met de kandidaten, hen uitleggen wie we zijn en hoe het bedrijf functioneert.”

Consultants benaderen op een jobbeurs • Bezoek vooraf de websites van de bedrijven die u interesseren. Zo kunt u ter plaatse de juiste vragen stellen.

open op te stellen en de rol van ‘ambassadeur’ op zich te nemen.”

• Let op de sfeer op de stands die u bezoekt. Het geeft u een eerste idee van de sfeer in het bedrijf zelf. Observeer de houding van de consultants, de manier waarop ze (met elkaar) praten, de organisatie van de stand... en doe hetzelfde bij hun concurrenten.

• Verzorg de eerste indruk die u maakt. “Sommige kandidaten durven hun mond niet open te doen, anderen gedragen zich arrogant”, aldus Moenaert. “Wees jezelf, maar verlaat de stand niet voordat je alle informatie hebt die je nodig hebt.”

• Praat met consultants uit verschillende afdelingen. Durf te vragen waaruit hun dagtaak bestaat, wat ze vroeger hebben gedaan en wat ze in de toekomst nog willen doen. “We leiden onze medewerkers op voor zulke events”, zegt Jurgen Moenaert van Deloitte. “Ze zijn getraind om zich

• Maak na het evenement een schifting in de verkregen informatie. Lees de brochures en bewaar alleen degene die aan uw doelstellingen of verwachtingen beantwoorden. Noteer wat u op de diverse stands positief of negatief is opgevallen. En maak een lijstje van de bedrijven met wie u nader wilt kennismaken.


≤

BIZZ HR

≤

De rekruteringsbehoeften van het bedrijf zijn de laatste drie jaar min of meer stabiel gebleven, maar de concurrentie is scherper geworden, geeft De Smet toe. “Vooral voor gespecialiseerde profielen zoals fiscalisten, waarvan er jaar na jaar minder afstuderen. Gevolg: iedereen wil hen.” Om zich te onderscheiden zet E&Y sterk in op de menselijke dimensie en de internationale carrièrekansen.

✔Medewerkers in België: 1400 ✔Aantal vacatures voor 2012: 300 ✔Gezochte competenties: een degelijke opleiding, autonomie en ondernemerscapaciteiten.

KPMG: “We meten of de persoonlijkheid aansluit bij de baan” KPMG is de kleinste van de Big Four in ons land en probeert zich van zijn drie rivalen te onderscheiden door dicht bij zijn medewerkers te staan. “We zetten sterk in op de persoonlijke begeleiding van onze mensen”, zegt Ann Claes, resourcing & development manager. Om de twee jaar hebben we met elke medewerker een gesprek over zijn carrièremogelijkheden, zodat we zijn

Cv en motivatiebrief: enkele basisregels • Hebt u minder dan vijf jaar ervaring, dan moet uw cv op twee pagina’s passen. Weid niet te veel uit en stuur geen massa bijlagen mee (diploma’s, stages...). • Vraagt men om een foto, kies dan geen vakantiefoto in bikini. Hetzelfde geldt voor uw e-mailadres: zorg dat het professioneel overkomt (of in elk geval dat het niet voor spam kan doorgaan). En gebruik altijd hetzelfde adres als u cv’s verstuurt en online solliciteert. • Controleer zorgvuldig alle data van de diploma’s en ervaringen die u vermeldt. Solliciteert u nog tijdens uw studie, vermeld dan wanneer u uw diploma hoopt te behalen. • Vergeet uw contactgegevens niet te noteren. • De motivatiebrief mag geen samenvatting van uw cv zijn. Vermeld enkele belangrijke realisaties en leg uit waarom u de geschikte kandidaat voor de job denkt te zijn. • Dubbelcheck de naam van het bedrijf en van de persoon tot wie u zich richt. Solliciteren bij Deloitte en zeggen dat u altijd al bij Ernst & Young wilde werken, maakt niet zo’n goede indruk. • Schrijft u uw cv in het Engels of een andere vreemde taal, laat het dan nalezen. Bron: Deloitte

job kunnen aanpassen aan zijn verwachtingen en prestaties.” Wat is er veranderd op rekruteringsgebied? “We gaan veel meer naar de kandidaten toe, met een veelvoud aan evenementen. De studenten weten wie we zijn en kennen in grote lijnen de banen die we aanbieden, maar vaak weten ze zelf niet goed wat ze willen of wat ze het beste kunnen. Om hen

Bereid een selection day voor Bij geen van de Big Four valt eraan te ontsnappen: u zult een businesscase in groep en volgens de regels van de kunst moeten analyseren en presenteren. • Wees op tijd. En vraag hoeveel tijd u krijgt voor de oefening. • Ook al hebt u de voorbeeldcases maar van het internet te plukken, op de inhoud ervan kunt u niet anticiperen. Het is geen examen: u hoeft echt niet al uw cursussen opnieuw te blokken. • Oefen een paar technieken om de stress de baas te blijven. Want stress zal er gegarandeerd zijn. • U wordt beoordeeld op uw vermogen om samen te werken. Denk dus niet alleen aan uzelf: laat zien dat u creatieve oplossingen kunt bedenken en de groep kunt leiden. Bij dat soort oefeningen is de aanpak vaak belangrijker dan het resultaat. Bron: Deloitte


meer inzicht te geven in ons bedrijf en in hun persoonlijke doelstellingen, proberen we meer gelegenheden te creëren om met onze medewerkers in gesprek te gaan.”

✔Medewerkers in België: 1000 ✔Aantal vacatures in 2012: 170 ✔Gezochte competenties: aanpas-

singsvermogen, communicatieve vaardigheden (een complexe situatie kunnen uitleggen), vlotte integratie in een team, intellectuele nieuwsgierigheid en professionalisme.

BIZZ LEADERS OF TOMORROW JONGE MANAGERS EN ONDERNEMERS

Dertigers en weldra leaders Iedere maand publiceren we de portretten van vier jonge managers of ondernemers die u kunnen inspireren. Edward Verté (39), CEO en medeoprichter van Diamanti per Tutti

“Luister naar zij die het beter weten”

W

at is het verband tussen vastgoed, diamant, mobiele applicaties en private equity? Er is geen verband. Tenzij dat Edward Verté al die activiteiten met veel goesting doet. Nadat hij in Namen de kandidaturen en in Leuven de licenties in de rechten had afgemaakt, schreef hij zich in voor een rechtenstudie in Boston. Hij wilde zijn diploma aanvullen met een businessopleiding en wist bovendien nog niet zeker of hij wel advocaat wilde worden. Hij kwam er in contact met het advocatenkantoor Freshfields en besloot toch om in de Brusselse vestiging van dat kantoor aan de slag te gaan. “De ondernemersspirit van het kantoor beviel me. Ik heb veel bijgeleerd op het vlak van discipline en striktheid.” Net toen een mogelijke promotie tot partner in de lucht hing, besloot Verté het geweer van schouder te veranderen. “Ik wilde graag een MBA halen. Ik legde de GMAT-test af en doorliep de interviewronde, maar uiteindelijk was ik niet meer zeker of het sop de kool waard was. Dus koos ik voor een consultancy, wat ik als een MBA in de praktijk beschouwde.” Hij begon bij adviesbureau Roland Berger en dat was zwoegen. “Ik had nog nooit een PowerPoint-presentatie gemaakt of een Excel-sheet geopend.” Na drie jaar besloot hij

dat de tijd rijp was voor een eigen project, terwijl hij als zelfstandig consultant bleef werken. Hij begon te werken voor het befaamde Antwerpse architectenbureau Project2, waarvan hij uiteindelijk de leiding op zich nam. “Ik leerde via een collega echter een Israëlische diamantair kennen die ervan droomde om diamanten binnen ieders bereik te brengen. We hebben de handen in elkaar geslagen en sinds een maand is onze webshop Diamanti per Tutti online.” De aankoop van diamant en het juweelontwerp gebeuren in Antwerpen, het zetten in China. “De bedoeling is niet om 100 miljoen euro omzet te draaien, maar om met een team van gemotiveerde en gedreven mensen een sympathiek merk te lanceren dat aanslaat.” Het project neemt het leeuwendeel van Vertés tijd in beslag, maar daarnaast is hij op kleine schaal actief als vastgoedpromotor, investeerde hij met drie vrienden in een bedrijf dat mobiele applicaties bouwt en droomt hij ervan om met drie andere kennissen een private-equityfonds op de rails te zetten waarvan de basis zes jaar geleden werd gelegd. Naast dat alles is hij ook nog de gelukkige papa van drie dochtertjes. Haast je langzaam. “Luister naar mensen die het beter weten en beter kunnen dan jij. Neem geen overhaaste beslissingen, overmand door stress en massa’s informatie. Wees geduldig.”


≤

BIZZ LEADERS OF TOMORROW ≤

Hilde Rutten (37), CEO van Berghoff Benelux

Keukenprinses tijdens kantooruren

Filip Lesaffer (38), oprichter en managing partner van Think2Act Capital

“Creativiteit is de oerknal van duurzame groei”

REP

E


en CEO uit de restaurantsector omschrijft Filip Lesaffer als een creatieve analyticus die zowel let op de details als op de grote lijnen. “Hij zoekt naar consensus als het kan, maar is assertief als het moet.” Wanneer Lesaffer van baan verandert, laat hij zich bij zijn keuze leiden door de mensen met wie hij kan samenwerken. Na zijn studie handelsingenieur (KU Leuven) ging hij in 1997 aan de slag als assistent bij economieprofessor Herman Daems. Een jaar later spoorde een boezemvriend hem aan om bij Boston Consulting Group te solliciteren. “Daar leerde ik hoe belangrijk het is om continu te leren en in beweging te blijven en elkaar op een positieve manier uit te dagen.” Na twee jaar

REP

T

ot in 2008 speelde Hilde Rutten, CEO van Berghoff Belgium, op veilig. Na haar studies TEW en een master in internationaal marketingmanagement aan de Universiteit Hasselt bekleedde ze verschillende marketingfuncties, en schopte ze het tot exportverantwoordelijke bij Alphadent. Na de geboorte van haar eerste kind besloot ze opnieuw dicht bij huis in Limburg een baan te zoeken. Het werd Berghoff, dat potten en pannen produceert en wereldwijd verdeelt. Na vier jaar als adjunct-directeur op de hoofdzetel nam ze het grootste risico uit haar carrière: ze zou Berghoff Belgium overnemen. Niet eenvoudig, omdat het bedrijf verlies maakte in een verzadigde markt. “Diverse banken bekeken me scheef toen ik voor de financiering binnensprong”, vertelt Rutten. “Ik geloofde sterk in het product en de combinatiemogelijkheden van het gamma. Het was geen eenvoudige beslissing.” In plaats van alleen de consument aan te spreken, begon ze ook bedrijven en de horeca te bewerken. Nu leggen Rutten en haar vijf werknemers mooie cijfers neer. De omzet van de eerste vier maanden van 2012 ligt 65 procent hoger dan die in dezelfde periode vorig jaar. In 2008 bedroeg de omzet nog 800.000 euro, dit jaar komt Berghoff uit op zo’n 2,5 miljoen euro, met een verwachte winst na belasting van 190.000 euro. “De crisis helpt ons”, zegt Rutten. “Iedereen is op zoek naar opportuniteiten. Ik kon als nieuwe speler aantonen dat ons gamma voor de consument goedkoper is dan andere merken, een goede combinatie van prijs, kwaliteit en design heeft en mooie marges voor de retailers biedt.” Toch zijn het niet alleen de groeicijfers waarmee ze het schopte tot ambassadrice van het vrouwelijke ondernemerschap bij de Europese Commissie en ook de Livia Award van Unizo won. “Toen ik vier jaar geleden begon, kende ik niemand. Ik begon te netwerken bij Mabizz, een netwerk voor vrouwelijke ondernemers. Gemiddeld twee avonden per week. Het heeft me veel vertrouwen gegeven, ik leerde veel mensen kennen en kon gratis mijn producten promoten.” Dat ze af en toe op het podium klimt, legt haar geen windeieren. “Spreken is de makkelijkste manier om contact te leggen. Achteraf word je aangesproken door mensen die interesse hebben om te netwerken.” Laat u coachen. Voor de zaken die Rutten minder goed beheerst, neemt ze coaches en externe bureaus onder de arm. Ze vindt het bijvoorbeeld moeilijk om zaken uit handen te geven. Dat is nochtans essentieel om in een groeiend bedrijf straks de stap van ondernemer naar manager te zetten.

was het opnieuw een vriend die hem naar KBC Securities lokte, waar hij fusies en overnames begeleidde. De Aalstenaar maakte vervolgens de overstap naar de private-equityafdeling van KBC. Daar begon na een tijd het idee te rijpen om zelf ondernemer te worden. Toen KBC zijn private-equityfonds stopzette, richtte Lesaffer samen met Jo Breesch durfkapitaalfonds Think2Act op, dat zich richt op middelgrote bedrijven. Na een jaar voorbereiding werd het fonds in 2011 gelanceerd. Het duo ex-KBC’ers won het vertrouwen van bekende ondernemers en de ParticipatieMaatschappij Vlaanderen, die samen 13 miljoen euro investeerden. Zopas deed Think2Act zijn eerste investering, in het Gentse biotechbedrijf Quinvita. Wanneer Lesaffer ondernemers ontmoet, wil hij vooral weten of de leden van het managementteam elkaar vertrouwen en of het businessmodel duurzaam is. Dat is belangrijker dan de

sector waarin het bedrijf actief is. “Doordat ik nu zelf een bedrijf heb opgericht, waarbij ik een belangrijk deel van mijn eigen vermogen in het fonds heb geïnvesteerd, weet ik bovendien beter wat er in het hoofd van ondernemers omgaat.” Lesaffer is twintig jaar samen met zijn partner, met wie hij drie kinderen heeft. Om zich te ontspannen tennist hij, en schrijft of schildert hij “omdat creatief bezig zijn de oerknal van duurzame groei is”. Blijf constant in beweging. Filip Lesaffer leest en schrijft over filosofie. Zijn favoriete filosoof is Heraclitus. “Hij is eigenlijk de eerste filosoof die het heeft over constante verandering – panta rhei. Als je onderneemt verandert alles voortdurend: er duiken problemen op en je maakt fouten. Ook een goede ondernemer maakt fouten, maar hij vindt er ook oplossingen voor.”

Bernard Wilmet (37), serial entrepreneur

Twaalf stielen, weinig ongelukken helemaal klaar voor”, blikt hij terug. Wilmet was nu helemaal op dreef. Hij ging aan de slag bij Tictacphoto en vervolgens als head of business development bij Photobox. In die tijd verbouwde hij ook een rusthuis tot een prachtig vintagehotel, met de hoogste bezettingsgraad van Brussel, en lanceerde hij onder meer Seashop, een webshop voor bootbenodigdheden. Vandaag werkt hij als adviseur bij Sanoma en broedt hij alweer op een nieuw project: Monify. “Daarmee zal de consument de QR-code van affiches, radio- of tv-campagnes en folders kunnen scannen, waarna hij een gratis staal ontvangt of het gescande product kan bestellen. Zo wordt een communicatiemedium een verkoopkanaal.” Wacht niet te lang. “Wees niet bang om iets op te starten. En denk vooral niet dat je nog te jong bent. Straks heb je een gezin, een huis, een lening af te betalen, en duurt het nog jaren voordat je de stap kunt zetten.” z PN

Z

even vermeldingen in de rubriek ‘Huidige functie’ en minstens evenveel in de rubriek ‘Vorige functies’ op je LinkedIn-profiel: dat kan tellen, zeker als je nog geen veertig bent. Bernard Wilmet werkt dan ook constant aan twee of drie projecten tegelijk. “Ik houd me vooral bezig met de opstartfase. Daarna geef ik het roer door aan anderen, die daar beter voor geschikt zijn”, zegt de Solvayalumnus. In 2002 stampte hij met twee vennoten zijn eerste bedrijf uit de grond, DVDPost, “ook al had ik geen rooie duit”. Acht jaar later verhuurde het bedrijf dvd’s, blu-ray’s en video on demand-films aan tienduizenden leden in België, Nederland en Luxemburg. Maar dat is niet alles. In hetzelfde jaar richtte Wilmet ook Genior op, een schakel tussen thuiszorg voor bejaarden en een rusthuis. Zes jaar later verkocht hij zijn “seniorencrèche”. “Een interessante ervaring, al was de markt er toen nog niet


BIZZ ZZAP

stijgt het aantal gevallen van huidkanker met 5 procent in ons land. De campagne gaat dit ernstige thema op een ludieke manier aankaarten om de doelgroep van vijftien- tot dertigjarigen te overtuigen. Zij lopen het meeste risico omdat ze zich onvoldoende beschermen tegen de zon en vaak naar de zonnebank gaan. “Veel jonge mensen geloven dat voorbruinen onder een zonnebank zal voorkomen dat ze snel verbranden in de zon. Bovendien denken ze vaker dan gemiddeld dat je moet verbranden om sneller te bruinen”, zegt Brigitte Boonen van de Stichting tegen Kanker. De Stichting verspreidt een videoclip via sociale media en een campagnewebsite. Ze werkt voor de campagne samen met provinciebesturen om jongerenorganisaties te bereiken.

Cijfers 100 17 MEI 2012 | WWW.TRENDS.BE

Het Britse magazine Real Business bericht over een top tien van de vreemdste functietitels op onlinenetwerk LinkedIn, samengesteld door het Britse IT-rekruteringsbureau Intapeople. Waarom zou u uzelf boekhouder of directmailexpert noemen als u evengoed een ‘accounting ninja’ of ‘direct mail demigod’ kunt zijn? Een ‘retail jedi’ is een winkelexpert met steun van the Force en een ‘wizard of light bulb moments’ is een creatieve geest bij wie vaak een lampje gaat branden. Als u geen werk vindt als ‘digital overlord’, ‘change magician’ of ‘chief biscuit dunker’ kunt u nog altijd gewoon een ‘creator of happiness’

Guinness ontdekt QR Het oeroude Guinness evolueert mee met zijn tijd. Het gitzwarte Ierse bier gebruikt in zijn laatste Amerikaanse campagne zijn kleur als troef. Op het glas is een QR-code gedrukt, die pas zichtbaar wordt wanneer het glas is gevuld. Wanneer u de code scant met uw smartphone, krijgen enkele sociale media een automatische update. Het twittert over uw pint, update uw Facebook-status, checkt u in bij Foursquare, downloadt promoties, nodigt uw vrienden uit en geeft u toegang tot exclusieve Guinness-content.

CADEAUBOX

Scheiding als cadeau worden. Volgens Real Business zoeken mensen naar originele functietitels om hun persoonlijkheid te uiten in de job. Die trend is ontstaan door de opkomst van Twitter en Facebook.

15%

Er duiken steeds meer applicaties op waarmee u goede punten en beloningen kunt scoren. De Zweedse Berghs School of Communication ontwikkelde een app voor Starbucks. Als de Early Bird-app is geactiveerd als wekker, registreert het of u op de snoozeknop duwt om langer in bed te blijven liggen. Mensen die niet op

GF

TS

Hoewel de zonnebanksector in de voorbije vijf jaar is gehalveerd (zie Trends van 26 april), lanceert de Stichting tegen Kanker eind deze maand een campagne om jongeren bewust te maken van hun gedrag in de zon en onder de zonnebank. Jongeren onder de dertig die slechts een keer per maand de zonnebank gebruiken, zouden 50 procent meer risico op huidkanker lopen. Elk jaar

Beloning voor snoozeloos opstaan

MARKETING

GF

Sociale media tegen kanker

Originele functies

TS

C A MPAGNE

Een Mexicaans advocatenbureau verkoopt een oplaadbare echtscheidingskaart die de mensen aan zichzelf of vrienden cadeau kunnen doen. De kaart is online en in de supermarkt te koop voor 15,70 euro. De scheidingsprocedure is vereenvoudigd tot vier stappen. Gebruikers moeten de kaart opladen (tot 392 euro voor de expresdienst), de formulieren invullen, eenmaal verschijnen voor de rechtbank en dan wachten op de uitspraak.

snooze duwen, worden beloond met een ster die ze als kortingbon kunnen gebruiken binnen het eerste uur nadat ze opstaan. Maar: to snooze is to lose. Mensen die er niet in slagen een week lang meteen op te staan, krijgen geen proficiatberichtje via Facebook.

www.liberapass.com.mx

www.berghs.se

Mannelijke ondernemers lopen 15 procent meer risico om failliet te gaan dan hun vrouwelijke evenknieën. Dames komen beter voorbereid aan de start en handelen voorzichtiger.

GF

JURIDISCH

Céline Hallut, advocate

TIJDTIP

Read It Later wordt Pocket

Wat is een contract ‘voor een duidelijk omschreven werk’?

De arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk is een contract dat, net zoals de arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd, beperkt is in de tijd. Met dat verschil dat hier niet precies bekend is wanneer de arbeidsovereenkomst zal aflopen. Zo’n contract is een tussenoplossing tussen de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd en die voor bepaalde tijd. Men wenst iemand aan te nemen voor een opdracht waarvan bij de ondertekening van de overeenkomst nog niet zeker is hoelang die precies zal duren. De werknemer moet bij zijn indiensttreding precies weten welke opdracht hij moet uitvoeren en hij moet in staat zijn om zowel de omvang als de approximatieve duur ervan in te schatten. Enkele voorbeelden van opdrachten die nauwkeurig genoeg zijn omschreven: • tekeningen van een bepaald vastgoedproject maken • een bepaalde film draaien • een studie van de ruwbouw van een industrieel pand uitvoeren. En dit zijn voorbeelden van

opdrachten die niet gelden als een duidelijk omschreven werk: • lopende bestellingen afwerken • de permanente schoonmaak van een fabriek • tijdelijke en gerichte ondersteuning bij de realisatie van projecten. U merkt het: de nauwkeurige omschrijving van het werk en de mogelijkheid om de omvang ervan te ramen, zijn doorslaggevend. Een geldige arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk loopt automatisch af wanneer de werknemer klaar is met het werk waarmee hij werd belast. Er wordt geen opzeggingstermijn betekend en geen verbrekingsvergoeding betaald. Omgekeerd bestaat het risico dat dit contract wordt beschouwd als een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd als de opdracht niet nauwkeurig genoeg is omschreven of als er bij de indiensttreding van de werknemer geen schriftelijk document van werd opgemaakt. De partij die het contract in dat geval wil beëindigen moet een opzeggingstermijn naleven of een verbrekingsvergoeding betalen.

Hebt u een vraag voor onze experts? Stuur een e-mail naar [email protected].

65%

van de zelfstandigen zegt te kampen met stress, tegenover 35 procent van de loontrekkenden, aldus een enquête van Securex en het NSZ.

GF

Een onderneming waar ik solliciteerde stelt mij een ‘arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk’ voor. Wat is dat?

De gratis leesdienst Read It Later waarmee u artikelen in uw browser kunt klaarzetten om later te lezen, is sinds enkele weken volledig vernieuwd en kreeg de naam Pocket (getpocket.com). Pocket lanceerde tegelijk een vernieuwde versie voor de iPhone. De app maakt een frisse en moderne indruk en is heel gebruiksvriendelijk. Pocket scant de artikelen en herkent onmiddellijk of het om een video, afbeelding of artikel gaat. Via de optiebalk kunt u desgewenst het artikel archiveren of doorsturen naar andere diensten en apps. Bron: Tim Christiaens www.TimeManagementCompany.com

PA RTNER S

Bouwconsultant zoekt... FABRIKANTEN In april ging Hans Demeulenaere van start met Zelfbouwhulp.be, een adviesdienst voor mensen die zelf een huis willen bouwen. “Ik ben ervan overtuigd dat iedereen met wat hulp zijn eigen huis kan bouwen”, zegt hij. Zelfbouwhulp.be richt zich op klussers die niet goed weten hoe ze aan hun project moeten beginnen. “Ik kijk uit naar partnerships met bedrijven die producten ontwikkelen die zijn afgeleid van de standaard bouwproducten en dus toegankelijk zijn voor een breder publiek.” zelfbouwhulp.be [email protected] - 0478 34 17 37 Bron: Wouter Temmerman

81%

meer kwaadwillige computeraanvallen werden er in 2011 genoteerd in vergelijking met 2010, volgens Symantec.


27 JUNI 2012 VANAF 18 UUR - THE EVENT LOUNGE, BRUSSEL UW AFSPRAAK MET DE CFO’S VAN TOP 500-ONDERNEMINGEN Reserveer snel uw tafel

GASTSPREKERS

Contacteer Sandra Seghers, tel. 02 467 58 82, [email protected]

of schrijf online in via

www.trendsCFO.be Steven Vanackere, Vice-Eerste Minister en Minister van Financiën

Duco Sickinghe, CEO van Telenet Manager van het Jaar

Partners

In samenwerking met

OB51800

Een initiatief van

François Fornieri, Oprichter van Mithra Pharmaceuticals Manager de l’Année

OB51800_ADV_CFOb.indd 1

13/03/12 13:13

Solliciteer IT Finance

Marketing

Technology

10

Sales Engineering

keer & meer op slechts

1

dag

CAREER LAUNCH

JOBEVENT 23/05/2012

Flanders Expo Gent, 11u – 19u Ontmoet op één dag onder één dak alle rekruteerders van top bedrijven, volg interessante workshops en ontdek hoe je een sollicitatiegesprek zo aanpakt dat het echt iets oplevert. Workshops én jobs op één plek, efficiënter kan je het niet bedenken. Alle info op jobat.be/careerlaunch.

Black 04 • Groene verhalen EXTRA HIP | EXTRA CHIC | Voordeelactie Sleepstreet Bicycles 100% design, 100% Belgisch Enkel te koop via Knack Weekend

Black 04 Groene verhalen • 23 mei 2012

1. Luxemerken gaan groen

2. Een dag met boomverzorger Bartel Van Riet

3. Op vintagetour in Antwerpen, Gent & Brussel

€ 250 korting (€ 1700 i.p.v. € 1950)

OB52376

Groene verhalen

Samen met Knack en Knack Focus www.knackweekend.be

vanaf 23/05/2012

citroen.be

4X4 À LA CARTE

Milieu-informatie (KB 19/03/2004): citroen.be

NIEUWE CITROËN C4 AIRCROSS 4x4 à la carte, dat betekent dat u de transmissiemodus zelf kunt kiezen in functie van de wegligging. Met de nieuwe CITROËN C4 AIRCROSS hoeft u niet langer de weg lijdzaam te ondergaan: u bepaalt zelf uw rijstijl en kiest - met een eenvoudige draai aan de knop - tussen tweewiel- en vierwielaandrijving. Met deze compacte en krachtige SUV kunt u dus extra genieten van uw vrijheid. Ook beschikbaar met tweewielaandrijving. Er is al

een nieuwe CITROËN C4 AIRCROSS vanaf 19.920€ (1).

CRÉATIVE TECHNOLOGIE

VAN 4,6 TOT 5,9 L/100 KM

VAN 119 TOT 147 G CO2/KM

Afgebeeld voertuig: CITROËN C4 AIRCROSS Exclusive (opties: metaalkleur en panoramisch dak). (1) Nettoprijs btwi van de nieuwe CITROËN C4 AIRCROSS 1.6i 115 Stop & Start MAN Attraction 2WD, alle premies inbegrepen alsook de recyclagepremie (2). (2) Citroën neemt uw oud voertuig over voor 1.500€ bij aankoop van een nieuwe CITROËN C4 AIRCROSS. Dit voertuig moet volledig zijn en minimum 6 maanden ingeschreven zijn op naam van de koper van het nieuwe voertuig. Aanbieding geldig in mei 2012, niet cumuleerbaar met andere lopende promoties en geldig in de deelnemende Citroën verkooppunten.

ONZE MAN VAN 250 MILJARD. Karel De Boeck op weg naar Dexia GEORGE SOROS: EUROPA GAAT EEN LANGE STAGNATIEPERIODE TEGEMOET

Recommend Documents