Ontwikkeling van allergie op kinderleeftijd
Prof.dr. Huub F.J. Savelkoul
[email protected]
Immuunsysteem en bescherming tegen infecties
Het totale te verdedigen oppervlak bestaat uit 2 m2 huid, 80 m2 longweefsel en 350 m2 darmweefsel.
Weerstand en immuniteit Infectie in gastheer
Immuunantwoord
Ontsteking
warm – zwelling – roodheid – pijn - verlies van functie
Calor – tumor – rubor – dolor – functio laesa
Cross-talk en regulatie in het immuunsysteem allergie
IL-10, TGF-β
Th2
DC
IL-4, IL-5 IL-13
Treg T-cel
IL-23 IFN-γ
Th1
Auto-immuniteit
Th17
DC MΦ Φ
infecties
Innate immuniteit
Immunopathologie van allergie Allergie Th1
IL-10 Th2
Treg
Prevalentie van allergische aandoeningen (NL)
Immunopathologie van allergie Niet normale reactie van het immuunsysteem op voeding Acute klachten: binnen 20 minuten = directe IgEgemedieerde voedselallergie
2% (12 M) van 600 M Europeanen 9/131 M bij kinderen (7%) en toenemend!
Immunopathologie van allergie Sensibilisatie
Allergische reactie
histamine
Waar kan men (voedsel)allergisch voor zijn? Voeding Geneesmiddelen
Schimmels
Dieren Allergenen
Mijten Insecten
Bomen
Grassen
707 allergenen, 134 eiwitfamilies 2% of 9318 Pfam
Onkruid Allergie voor allergene eiwitten, niet voor het gehele product!
Tropomyosin as a major allergen in shellfish 87 105 SLTRKISMLEEDIMKSEER ALNRRIQLLEEDLERSEER :*.*.*.:****: .****
43 55 YNSLQKKSIQTEN VHNLQKRMQQLEN :.***. * ** 133 154 LNCGNDERIDQLEKQLTEAKWI RSLSDEERMDALENQLKEARFL . .::**:* **:**.**.::
187 197 EAKVIDLEEQL ESKIVELEEEL *:*:::***:*
249 281 LRKEVDRLEDELLTEKEKYKAISDELDATFAEL LQKEVDRLEDELVNEKEKYKSITDELDQTFSEL *.**********:.******:*:**** **:**
Symptomen van diverse vormen van allergie Klinische allergiesymptomen: huid: atopische dermatitis: 15% neus: rhinitis, hooikoorts: 20% longen: astma: 10% darm: voedselallergie: 2%
Leeftijd en allergische ziekte: allergische mars Sensibilisatie Eczeem voeding
Primaire sensibilisatie: melk, ei, pinda
Astma: mijten huisdieren
Hooikoorts pollen
Secundaire sensibilisatie: Pollen-fruit syndroom Latex – kiwi/banaan Huisstofmijt – schaaldieren
Relative Incidence
Asthma Hay fever Eczema Food Allergy
0 1 22 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Age (in years)
Allergische fenotype = erfelijke aanleg x omgevingsinteractie
Meer dan 20 genen: Cytokines (IL-4,5,6,9,12,13) Receptoren (β2-adrenerg, GC, IL-4R) Enzymen (GSH-S-transferease, NOS, LTA4 hydrolase) ADAM33, PHF11
Allergie is een life-style ziekte
Biogene factoren
Omgeving
infecties, allergenen
Anthropogene factoren stress, voeding
Allergie: grensvlak tussen gastheer en omgeving Biologie van effectororganen immuunsysteem
Genetische gevoeligheid Individu
familiehistorie
Sensibilisatie tegen berkenpollen Gedurende de laatste 10 jaar: Seizoen begint vroeger (22 d) Seizoen duurt langer (4 mnd) Intensiteit neemt toe kruisreactiviteit tussen pollen (PR10) allergenen en voedselallergenen
IgE kruisreactie tussen diverse allergenen Kers Pru av 1
Berkenpollen Bet v 1
IgE
Kruisreactiviteit
Andere kruisreacties Huisstofmijt en schaal-en schelpdieren
Rubber-latex syndroom
Allergenen – Symptomen - Behandeling
Pollen - Fruit syndroom
Ernst symptomen LTP PR-10
Patient Reactiviteit Profiline CCD Geen behandeling
α-histamine
α-histamine Steroiden
α-histamine Steroiden Adrenaline
Behandeling
Van diagnose naar behandeling Diagnose Identificatie van het allergeen Vaststellen van de oorzaak van de symptomen
Klinische Historie
In vivo testen
Lichamelijk onderzoek Huid Prik Test
In vitro testen Specifiek IgE
Behandeling
Challenge Andere testen
Vermijding Immunotherapie Pharmacotherapie
Wat kunnen we doen aan preventie? immunomodulatie
immunotherapie
technologie
medicatie
Allergeen contactvermijding Expositie aan kat allergeen Kat Allergie Expositie
allergie
Vermijden contact met katten
Allergens of Proven Efficacy in Double Blind Placebo Controlled Studies Pollens Cat House dust mites Hymenoptera venoms Few data (though encouraging) are available for dog dander and mould allergens
Apis melifera.
Mechanisms of immunotherapy
Larche, Akdis, Valenta. Immunological mechanisms of IT. Nature 2006
Drempelwaarden en allergische symptomen incidentie
expositie interventie
geen
hoog
ernstig
Allergeen contact
Allergie symptomen individu
laag
Het probleem: de toename in allergie
Bach JF, N Engl J Med 2002; 347: 911-920
De hygiënehypothese De afname van infecties tijdens het vroege leven leidt tot veranderingen in de opbouw en activiteit van het immuunsysteem waardoor de kans op het krijgen van allergische ziekten toeneemt.
De hygiëne hypothese
NTvA. 2004;2:75-77
Hygiëne en versterking immuunsysteem Opgroeien op een boerderij Creche of kinderrijk gezin Opgroeien met huisdieren Infecties op jonge leeftijd
Infecties en de hygiënehypothese Worm-infecties
Mycobacteria
probiotica
Ingestie 2500 levende T. suis ova /3 wkn gedurende 24 weken Gezonde darm
Ongezonde darm
(Summers et al., 2003)
Immuunstatus ADHD Studies: kinderen met ADHD hebben vaker last van eczeem en astma! Voedselallergenen betrokken bij ADHD? Bepaalde voedingsmiddelen: (Rol bij verergeren van ADHD; rol bij bij ontstaan van voedselovergevoeligheid, bijv. koemelk, tarwe, tomaat en ei) Hypoallergeen dieet als behandeling van de symptomen van ADHD ??
Allergie: ontwikkeling en preventie genetisch ontvankelijkheid omgevingsfactoren
blootstelling aan allergeen
p
sensibilisatie
stuifmeel huisstof voedingseiwitten
entie v e r p e rimair
secu
ventie e r p e ndair
Chronische ontsteking in luchtwegen, huid, spijsverteringskanaal ventie e r p e ir tertia
tabaksrook luchtverontreiniging infecties vaccinaties voeding beweging beroep
Symptomen: astma, eczeem, hooikoorts, voedselallergie
vermijding contact
symptoombestrijding
verandering levensstijl
Het gemeenschappelijke mucosale immuunsysteem:ites
recirculatie
Verandering gezondheid en gedrag via voeding? Effecten langzaam en subtiel Doelgroep is “gezond” Complexe mengsels Economische overwegingen Variatie in product
Interindividuele Variatie Farma-en ziekte biomarkers niet bruikbaar
Chronische ontsteking en darmziekte Systemische Immuun dysregulatie
Immuun respons ontsteking
voedsel- en bacteriële brokstukken door darmwand: activatie immuunsysteem en inductie chronische ontsteking!
Onbalans in huidige voeding
stress
zenuwen hormonen immuniteit
voeding
Autisme ADHD
interactie & communicatie bacteriën voeding
infectie
Dieet, immuniteit en hersenfunctie
Voeding, immuniteit en gedrag Gezonde hersen functie
Normale darm functie
Emotie, cognitie, Stress, infectie veranderingen
Abnormale darm functie
Toename energie behoefte
“Lekkende darm” syndroom Verstoorde Immuun respons
Normale darm Gezonde darm microbiota
Chronische ontsteking Verstoorde darm microbiota
Recidiverende infecties
Voeding en immuunreactie
Darm: 350 m2, 70% immuuncellen (weerstand)
Immunomodulatoir effecten van probiotica Stimulating effects
• Reductie van infecties en gebruik antibiotica • Primaire preventie van atopische ziekten in kinderen • Probiotica: bestaande natuurlijke componenten • Gezondheidsbevordend effect • indien op de juiste plaats
Detrimental effcets
Goede probiotica sturen allergie immuunsysteem in meer balans
Mechanismen van probiotica
Immunomodulatie door koemelk
Gezondheid en voeding voeding leefstijl omgeving
darm microbiota
gezondheid