Ontmoet de Raad voor Accreditatie Jaarverslag 2006

Ontmoet de Raad voor Accreditatie Jaarverslag 2006

Colofon © 2007 RvA Tekst: Raad voor Accreditatie Redactie, interviews en projectleiding: www.ethiscript.nl Vormgeving: www.lijnontwerp.nl Fotografie: Noor van Mierlo Fotografie, aangevuld met foto’s RvA Drukwerk: Libertas Bunnik Oplage: 3000

Utrecht, juni 2007

I N H O U D S O P G AV E

Voorwoord

Hoofdstuk 1:

4

Ontmoet de Raad voor Accreditatie

6

• Beleid en strategie

6

• Intentieverklaring fusie met CCKL

6

• Toekomst

7

Ontmoeting: De RvA ontmoet ABV Haukes Inspectiediensten B.V.

10

De RvA ontmoet zijn stakeholders

12

• Samenvatting seminars in 2006

12

Highlights binnenland 2006

14

Ontmoeting: De RvA ontmoet de Stichting voor de Certificatie van Vakbekwaamheid SKO

16

• Communicatie en PR

21

Highlights buitenland 2006

22

Ontmoeting: De RvA ontmoet Shell Global Solutions International B.V.

24

Hoofdstuk 5:

Interne organisatie

26

Hoofdstuk 6:

Cijfers en feiten 2006

28

• Financiële verslaglegging

32

1. Wat is accreditatie?

36

2. De RvA-merken

37

3. Lijst van geaccepteerde Centrale Colleges van Deskundigen per 1 april 2007

39

4. Samenstelling Bestuursorganen en Adviescommissies per 1 april 2007

40

5. Lijst van gebruikte afkortingen

42

Hoofdstuk 2:

Hoofdstuk 3:

Hoofdstuk 4:

Bijlagen

Ontmoeting, vernieuwing en hard werken

Drs. Ed H.T.M. Nijpels en ir. Jan C. van der Poel

In dit jaarverslag schetsen wij een beeld van wat de Raad voor Accreditatie heeft bewogen in 2006. Een jaar waarin we hard hebben gewerkt om onze missie in de praktijk te brengen.

VOORWOORD De relatie met onze directe klanten is in 2006 verder verstevigd.

Het samenspel normalisatie – certificatie en accreditatie kan

Wij willen ze graag ontmoeten. Een aantal van hen komt aan

een rol spelen in de administratieve lastenverlichting die de

het woord in dit verslag.

overheid voor ogen staat. Dat erkent de overheid ook in toene-

De RvA steekt veel energie in het kennen en begrijpen van de

mende mate. Naarmate het overheidsvertrouwen in het stelsel

belangrijkste werkvelden waar accreditatie wordt gebruikt.

groeit, kunnen regels meer achterwege blijven.

Van de seminars die daartoe in 2006 zijn gehouden, doen we kort verslag. Open staan voor de maatschappij is meer en meer

Ook op Europees niveau heeft accreditatie een structurele

van belang voor de RvA. Uiteindelijk doen wij ons werk voor

plaats verworven. In 2006 is een verordening voorbereid die de

klanten van onze klanten. Zij willen weten of het vertrouwen

rol van accreditatie onderstreept bij de aanwijzing van keu-

dat zij stellen in certificatie, keuringsrapporten, laboratorium-

ringsinstanties voor de Europese new-approach richtlijnen.

uitslagen et cetera, gerechtvaardigd is. Het is aan ons om dat

Een verdere harmonisering van de manier van accrediteren is

steeds opnieuw duidelijk te maken.

onontbeerlijk voor het creëren van een uniform speelveld binnen Europa voor de zogeheten Notified Bodies. De RvA zet zich

In 2006 is veel energie gestoken in onze relatie met de over-

daar voor in via haar lidmaatschap van EA. Deze organisatie

heid. U leest in dit verslag over de tripartiete overeenkomst

heeft ons in het najaar van 2006 wederom getoetst, hetgeen

met het Ministerie van VROM en de Stichting Bouwkwaliteit en

we met glans doorstaan hebben.

over ons werk voor de keurmerkensite van het Ministerie van

4

Economische Zaken.

Tenslotte willen wij hier noemen de energie die is gaan zitten in een grote interne reorganisatie, van productgericht naar klantgericht. Dit ging gepaard met een sterke groei van de organisatie. We hielden een geslaagd open huis na de officiële opening van ons nieuwe kantoor door waarnemend secretaris-generaal van het Ministerie van Economische Zaken, de heer Buijink.

Het jaar 2006 werd gekenmerkt door vele ontmoetingen, vernieuwing en hard werken. Wij spreken hier graag onze waardering uit voor de medewerking van onze klanten én voor de grote inzet van al onze medewerkers in 2006.

drs. Ed H.T.M. Nijpels

ir. Jan C. van der Poel

voorzitter

directeur

5

HOOFDSTUK

1

Ontmoet de Raad voor Accreditatie Onze missie is het bewerkstelligen van gerechtvaardigd vertrouwen in conformiteitverklaringen – zoals certificaten, laboratoriumresultaten, keuringsrapporten en attesten – bij alle belanghebbenden, zowel nationaal als internationaal.

Beleid en strategie Als nationaal en internationaal erkende accreditatie-instelling

Als onafhankelijke, not-for-profit organisatie leggen wij steeds

willen wij invulling geven aan onze missie. Nationaal zijn wij

transparanter verantwoording af over ons werk. Daarmee

formeel erkend door de overheid voor het publieke domein en

groeit het vertrouwen in onze organisatie.

worden wij gesteund door VNO NCW en MKB Nederland als

Wij willen een kennisbron zijn op het gebied van accreditatie

vertegenwoordigers van het bedrijfsleven.

en toezichtsystemen.

Internationaal worden wij erkend via de multilaterale overeenkomst met circa veertig landen, via de Europese accreditatie-

Ondertekening Intentieverklaring RvA-CCKL

organisatie EA en de wereldwijde koepelorganisaties IAF en

Op 27 juni 2006 hebben de besturen van CCKL (stichting voor

ILAC. Wij nemen actief deel aan de harmonisatieprocessen in

de bevordering van de kwaliteit van het laboratoriumonder-

deze gremia.

zoek en voor de accreditatie van laboratoria in de gezondheidszorg) en de RvA een intentieverklaring ondertekend. De

6

Ons streven is als accreditatie-instelling een professionele

partijen spreken uit dat zij – na een jarenlange intensieve sa-

dienstverlener te zijn. Onze beoordelingen en onze accredita-

menwerking – juridisch willen fuseren. CCKL wordt dan een

ties moeten voor klanten een toegevoegde waarde hebben.

zelfstandige unit binnen de RvA, met handhaving van de naam.

Wij richten ons in de eerste plaats op de Nederlandse markt.

De fusiepartners willen de unit in nauw overleg met het veld

We proberen het door de markt gevraagde niveau van vertrou-

uitbouwen tot een RvA-divisie die de gezondheidszorg in de

wen binnen de internationale context te realiseren. In die zin

volle breedte bedient. Met de fusie wordt één internationaal

zijn wij marktvolgers. De communicatie met onze markten

type accreditatie voor medische laboratoria onder één paraplu

wordt steeds beter. Dat maakt de RvA tot een zichtbare ge-

gerealiseerd. Het komende jaar zal het beoogde samengaan

sprekspartner.

verder worden uitgewerkt.

Ondertekening intentieverklaring RvA-CCKL

De nadruk zal de komende tijd liggen op het verbeteren van

Samengevat: We gaan vol vertrouwen verder op de weg die

onze operationele prestaties. Met de reorganisatie in 2006 is

leidt naar ons doel: een gezaghebbende, professionele en

daarvoor het fundament gelegd. Wij nemen onze werkwijze

klantgerichte dienstverlener zijn. Op die weg blijft de RvA u

onder de loep. Zo staat in 2007 een pilot met een nieuw rap-

graag ontmoeten.

portage-instrument gepland. Verder zullen wij de bezetting aan interne beoordelaars uitbreiden. De capaciteitsvergroting

HOOFDSTUK 1

Toekomst

levert planningsflexibiliteit en – even belangrijk – een bredere kennisbasis in de organisatie. Zo werken wij ook aan onze rol als klankbord voor klanten en maatschappij.

Onze intensievere relaties met de overheid leiden soms tot opdrachten die wel gebaseerd zijn op ons werk, maar die niet altijd accreditatieovereenkomsten zijn. We willen deze activitei-

Missie en visie

ten goed inkaderen en verwachten in 2007 maatwerk-

Onze missie is ervoor te zorgen dat belanghebbenden een gerechtvaar-

overeenkomsten af te sluiten met de ministeries van VROM en

digd vertrouwen kunnen hebben in alle onder ons toezicht uitgegeven

SZW. Het extra werk dat hieruit voorvloeit zal ook extra mens-

conformiteitverklaringen. Om dit te bereiken hanteren wij een trans-

kracht vragen.

parante structuur die erop is gericht accreditaties uit te voeren in alle gewenste sectoren, zowel privaat als publiek. Door de vervulling van

Medio 2007 wordt de governance van de RvA aangepast aan de

deze missie streven wij ernaar een bijdrage te leveren aan de samen-

inzichten van nu. Een Raad van Toezicht zal de bestuurder/

leving en het kwaliteitsimago van Nederland.

directeur controleren, de commissiestructuur wordt vereenvoudigd.

7

HOOFDSTUK 1

Raad van Toezicht Onze onafhankelijkheid wordt gewaarborgd door de Raad van Toezicht (RvT). Deze raad bestaat uit vertegenwoordigers van organisaties die het algemeen belang dienen, bijvoorbeeld de overheid, consumenten, producenten en leveranciers. Het is daarbij van belang dat de leden brede netwerken hebben op hun eigen vakgebied. De RvT bestrijkt zoveel mogelijk het gehele toepassingsveld van accreditatie en conformiteitsbeoordeling. Deze raad is te vergelijken met de aandeelhouders van een commerciële instelling. Zij ziet toe op de uitvoering van ons algemene beleid en kan ons aanwijzingen geven om de strategie vast te stellen.

Bestuur Ook het bestuur bestaat uit personen van de overheid, uit productie- en leverancierskringen en uit personen die kennis hebben van de wereld van accrediteren en certificeren. Het verschil met leden van de RvT is dat een bestuurslid wordt benoemd op persoonlijke titel en dus geen achterban vertegenwoordigt. Het bestuur van de RvA is te vergelijken met een Raad van Commissarissen in het bedrijfsleven. Ons bestuur is verantwoordelijk voor de strategische beleidsvorming binnen de RvA. Verder neemt het bestuur ook beslissingen over (her)benoemingen van commissie- en bestuursleden.

Commissie Accreditaties De Commissie Accreditaties (CA) is ook een bestuurscommissie. Zij bestaat uit drie leden die gekozen worden op basis van deskundigheid, integriteit en onafhankelijkheid. De CA vergadert eenmaal per maand. Zij adviseert de algemeen directeur over: • de eerste (initiële) beoordeling; • de herbeoordeling na vier jaar; • de uitbreidingen buiten de bestaande scope van accreditatie; • het intrekken van een accreditatie. Niet de commissie, maar de algemeen directeur neemt de besluiten. Zodra het besluit van de directeur afwijkt van het advies van de Commissie Accreditaties, zal het bestuur hierover een oordeel vellen.

8

In totaal zijn er vier Accreditatie Advies Commissies (AAC’s). Deze hebben als doel de accreditatieprocessen duide-

HOOFDSTUK 1

Accreditatie Advies Commissie lijk en begrijpelijk te maken voor alle betrokkenen. Dat doen zij door de accreditatie-eisen en -schema’s op een gestructureerde en uitvoerbare manier vorm te geven. Accrediteren is namelijk een proces dat erg onderhevig is aan normen, reglementen en de interpretatie hiervan. Om de interpretatieruimte zo klein mogelijk te houden, worden er schema’s en toelichtingen opgesteld waar alle beoordelaars zich aan hebben te houden.

Gebruikersraad De Gebruikersraad – die is ingesteld in 2003 – bestaat uit zes vertegenwoordigers van onze directe klanten, ook wel gebruikers genoemd. Het bestuur ontvangt de notulen van de vergadering, zodat zij opmerkingen en kanttekeningen van gebruikers in het beleid kan betrekken.

Commissie Internationaal Overleg De Commissie Internationaal Overleg (CIO) adviseert het bestuur over internationale ontwikkelingen op accreditatiegebied met alle belanghebbende groeperingen. In het bijzonder heeft dit betrekking op de permanente overleggen met EA, IAF en ILAC.

9

Accreditatie en handhaving

Hans Sukel en Hermann Haukes

moeten hand in hand gaan “Bedrijven en gemeenten moeten trots zijn op hun inspanningen om de bodem te beschermen”, zegt Hermann Haukes, directeur van ABV Haukes Inspectiediensten B.V. “Accreditatie kan niet zonder draagvlak in de markt”, aldus Hans Sukel, senior consultant bij de Raad voor Accreditatie.

ONTMOETING ABV Haukes Inspectiediensten B.V. is in dertien jaar tijd uitge-

Lang voortraject

groeid van een eenmansbedrijf tot marktleider met zestien

Hans Sukel was zelf niet betrokken bij de beoordeling van ABV

werknemers. Het bedrijf inspecteert bodembeschermende

Haukes Inspectiediensten B.V. Maar hij is goed bekend met de

voorzieningen en levert richtinggevende adviezen.

branche. Hij leidde het RvA-project Vloeistofdichte Voorzieningen (zie pagina 15) en heeft in dat kader de inspectiebedrijven

Sinds 29 juni 2006 mag Haukes het RvA-logo voeren voor de

intensief ontmoet de afgelopen jaren.

inspectie van vloeistofdichte voorzieningen. De directeur is

In het kader van wetgeving zijn bepaalde bedrijven, bijvoor-

trots op de accreditatie. “Ik begrijp nu nog beter waarom het

beeld garages, benzinepompen en afvalverwerkende bedrij-

RvA-logo zo’n grote impact heeft in de markt. De beoordeling

ven, verplicht om aan te tonen dat zij vloeistofdichte vloeren

voor de accreditatie is streng, maar het gaat wel over de goede

hebben. Ze kunnen dat bewijzen door overlegging van een

dingen. De auditoren zijn kritisch, scherp en uiterst deskundig

PBV Verklaring Vloeistofdichte Voorziening (PBV-VVV), die is

op ons vakgebied. Dat laatste wekt veel vertrouwen. Ik hoop

afgegeven door een inspectiebedrijf. Tot 1 oktober 2006 was

overigens wel dat de RvA de materiedeskundigheid bij de be-

het voldoende als zo’n inspectiebedrijf gecertificeerd was. En-

oordeling op locatie op peil kan houden.” Sukel beaamt dat dit

kele jaren geleden begon het veld steeds meer te klagen over

een voortdurend punt van zorg is voor de RvA. “Het lukt geluk-

de kwaliteit en onafhankelijkheid van de inspectiebedrijven.

kig nog, maar we moeten wel steeds meer moeite doen om

Met name de Bovag was hier ontevreden over. Het Ministerie

goede technische deskundigen te vinden.”

van VROM vond dat er iets moest gebeuren en klopte in 2003 samen met het bedrijfsleven bij de RvA aan. Certificatie werd

10

beoordeeld op drie hoofdthema’s: onafhankelijkheid/onpartij-

teit en onafhankelijkheid van de inspectie. De inspectiebedrij-

digheid, continuïteit en competentie. Accreditatie heeft de

ven zouden in het vervolg door de RvA geaccrediteerd moeten

branche beslist op een hoger plan getild, meent Haukes. “Kwa-

zijn om een PBV-VVV te mogen afgeven.

liteit is concreter en beter beheersbaar geworden. We maken minder fouten. De interne audits die wij voor de accreditatie

Samenspraak

moeten uitvoeren, ervaren we als zeer waardevol. Het houdt

De RvA wees erop dat deze combinatie van accreditatie en ge-

ons scherp en continu gefocust op verbetering.”

ONTMOETING

niet langer gezien als een voldoende waarborg voor de kwali-

certificeerde inspectie strijdig is met accreditatieregels. Sukel: “In goed overleg heeft het Ministerie van VROM een Algemene

Wees trots!

Maatregel van Bestuur aangepast. Die aanpassing is per 1 okto-

Het bijhouden van wet- en regelgeving kost Haukes en zijn col-

ber 2006 in werking getreden. Daarnaast hebben we de wet-

lega’s veel tijd. Hij heeft daar gemengde gevoelens over. “Het

telijke doelvoorschriften vertaald in technische eisen. Dat heb-

is goed en nodig dat er strenge milieuwetgeving is. Dat zijn we

ben we gedaan in nauwe samenspraak met marktpartijen.

zelfs verplicht aan onze kinderen. Maar helaas handhaven niet

Draagvlak in de markt is namelijk een kritische succesfactor

alle gemeenten de wet even goed. En als de overheid niet

voor accreditatie. Als de ondernemers niet achter de normen

vraagt om een PBV-VVV, investeren ondernemers er ook niet in.

staan, dan gaat het niet werken.”

Dan krijg je oneerlijke concurrentie. De discussie rond regelge-

Al met al was het voortraject lang en moeizaam. In de inspec-

ving en handhaving wordt naar mijn mening ook te vaak op

tiebranche was ondertussen de nodige onrust ontstaan. De be-

een negatieve manier gevoerd. Terwijl ondernemers en gemeen-

drijven hadden net alle kaarten op de verplichte certificatie

ten er juist trots op mogen zijn als ze de bodem volgens de regels

gezet en nu moest het allemaal weer anders. Sukel: “Wij snap-

beschermen. Laat dat maar zien aan klanten en burgers.”

ten best dat dit geen prettige boodschap was, maar we moes-

Hans Sukel: “Gemeenten hebben op dit terrein duidelijk een

ten hem wel brengen. De RvA moet zich nu eenmaal aan inter-

informatie-achterstand. De RvA wil daar samen met andere

nationale regels houden.”

partijen iets aan doen. We willen het lokaal bestuur voorlichten over de meerwaarde van accreditatie en certificatie en het be-

Leren van elkaar

lang van handhaving. Dat gaat dan niet alleen over vloeistof-

Ondanks de aanvankelijke weerstand heeft de branche toch

dichte voorzieningen maar ook over andere terreinen waarop

eendrachtig de schouders gezet onder de nieuwe uitdaging.

de gemeente de wet moet handhaven. Bijvoorbeeld de Wmo.”

Haukes: “De bedrijven aangesloten bij de ODI-VDV (Onafhanke-

Dat de RvA zich sterk wil maken voor voorlichting aan gemeen-

lijke Deskundige Inspecteurs en adviseurs voor Vloeistof Dichte

ten is goed nieuws, vindt Hermann Haukes. Net als de miljoe-

Voorzieningen) hebben de krachten gebundeld. In de aanloop

nen lastenverlichting die de overheid heeft beloofd aan het

naar accreditatie hebben we workshops gehouden en ervarin-

bedrijfsleven. Want het moet allemaal wel op te brengen zijn

gen uitgewisseld.”

voor de ondernemers. “Ik hoop dat de wet- en regelgeving nu

Sukel: “Die bereidheid tot samenwerking is opmerkelijk in ver-

eens in een rustiger vaarwater komen. Via accreditatie kunnen

gelijking met andere branches. Deze bedrijven willen echt sa-

wij aantonen dat we goed werk leveren. Maar nogmaals: de

men leren, ook van elkaars fouten. Dat is een compliment

kwaliteit in de keten van vloeistofdichte voorzieningen valt of

waard.” Op dit moment is het merendeel van de inspectie-in-

staat met consequente handhaving door de gemeenten!”

stellingen geaccrediteerd. De RvA heeft de bedrijven kritisch

11

HOOFDSTUK

2

De RvA ontmoet zijn stakeholders Seminars 2006: Harmonisatie is de grote uitdaging In het jubileumjaar 2005 is de toegenomen transparantie van de RvA volop geroemd. Die lof willen we ook in het komende decennium graag verdienen. In 2006 hebben we de ramen naar de buitenwereld opnieuw gastvrij opengezet. We organiseerden vier goed bezochte seminars voor onze stakeholders. Zij brachten ons zeer waardevolle input. De netwerkfunctie werd goed benut. In dit hoofdstuk vatten we de seminars voor u samen. De volledige verslagen vindt u op www.rva.nl.

Seminar 1:

Seminar 2:

Colleges van Deskundigen: de ogen en oren van het veld

Voedselveiligheid: publiek belang, privaat systeem

Op 10 maart discussieerden de deelnemers over de rol, de ver-

Op 21 april ging het over de voedselveiligheid. Gediscussieerd

antwoordelijkheden en de gewenste samenstelling van de Cen-

werd over het belang van overkoepelende normering, accredi-

trale Colleges van Deskundigen (CCvD’s). Ook werd de vraag

tatie en certificatie in de keten van de voedselveiligheid. Wat

gesteld of het niet efficiënter is om deze colleges onder te

wordt de consument hier nu uiteindelijk beter van? En waarom

brengen bij de RvA. Ze zouden op zich goed passen binnen de

schiet het niet op met de harmonisatie van accreditatie en cer-

accreditatiestructuur. Toch is deze integratie niet gewenst. De

tificatie binnen de keten? Hoe zit het met de aansprakelijkheid

rollen van beoordelaar en beoordeelde zouden teveel door el-

van retailers voor private-label producten? Uit de discussies

kaar gaan lopen. Scheiding van verantwoordelijkheden is een

werd duidelijk dat er nog een behoorlijk spanningsveld is tus-

groot goed. De RvA zou nog wel beter kunnen profiteren van de

sen commercie en kwaliteit. De overheid wil dat het veld de

kennis die bij CCvD’s aanwezig is. Een open communicatie tussen

kwaliteit zelf regelt en borgt maar laat de controle nog niet

beide partijen kan veel opleveren, zo menen de deelnemers.

volledig aan de markt over. Basis voor borging zijn de levensmiddelenwetgeving en de eisen van retailers. Daarnaast is er de nieuwe ISO 22000-norm voor voedselveiligheid, die een groot draagvlak heeft in de markt. De conclusie is dat certificatie en accreditatie een belangrijke rol kunnen spelen bij het borgen van voedselveiligheid. Juridisch blijft de aansprakelijkheid altijd bij de retailer liggen. Harmonisatie van kwaliteitseisen is de grote uitdaging voor alle partijen.

12

Seminar 4:

Luchtkwaliteit, weet wat je meet

Verbeter de wereld, begin bij jezelf

Schone lucht hebben mensen nodig om te kunnen leven, overal

Op het seminar van 7 september stond de bouw centraal. Door

ter wereld. Luchtkwaliteit is grensoverschrijdend. Het is dus van

gebrek aan overzicht en toezicht en door de gespannen markt

het grootste belang dat er op Europees niveau bindende af-

komt de kwaliteit van de bouw in gevaar. De ontruiming van

spraken worden gemaakt over grenswaarden van uitstoot en

het Amsterdamse Bos en Lommerplein in de zomer van 2006

de handel in uitstootrechten. De deelnemers aan het seminar

heeft dit probleem opnieuw in de schijnwerpers gezet. De ge-

van 19 mei waren het hier roerend over eens. Evenzeer is inter-

schonden reputatie heeft veel in beweging gebracht in de

nationale harmonisatie van meetmethoden en van normen

bouw. Geleidelijk aan professionaliseert de sector. Verantwoor-

voor accreditatie en certificatie nodig. Het werkt niet als elk

delijkheden worden duidelijker, ook voor de eindgebruiker. De

land z’n eigen koers vaart op dit gebied. Alleen door gezamen-

overheid stimuleert door deregulering dat de bouw verant-

lijke inspanning kan de problematiek van bijvoorbeeld fijnstof

woordelijkheid neemt voor de eigen daden. Accreditatie en

en de uitstoot van CO2 beheerst worden. De overheid, het be-

certificatie moeten worden gezien als een nuttige aanvulling

drijfsleven en de nationale accreditatie-instellingen spannen

op het overheidstoezicht. Er is een behoefte aan een integrale

zich al in om op één lijn te komen. Die inspanning is minstens

kwaliteitsgarantie in de bouw. Het Garantie Instituut Woning-

het verdubbelen waard.

bouw (GIW) en de Regieraad hebben deze handschoen opge-

HOOFDSTUK 2

Seminar 3:

pakt. Zij roepen alle partijen aan tafel om de mogelijkheden van een dergelijk ‘keurmerk’ te onderzoeken. De RvA juicht dit initiatief toe.

13

HOOFDSTUK

3

Highlights binnenland 2006 Behalve aan onze core business accreditatie hebben we in 2006 ruim aandacht besteed aan evaluatie en verbetering. Door steeds kritisch naar onszelf en naar de markt te kijken houden we de RvA scherp en voorbereid op de toekomst.

Gunstig resultaat EA peerevaluatie Het Europese netwerk voor accreditatie, de EA (European

afwijking van de EA-richtlijn, toestaat dat medewerkers van

co-ordination for Accreditation), voert bij de ondertekenaars

geaccrediteerden het RvA-logo op hun visitekaartjes zetten.

van de Multi Lateral Agreement (MLA) eens in de vier jaar peer-

De RvA is trots op deze goede beoordeling én op haar mede-

evaluaties uit. Deze evaluaties dienen om de gelijkwaardigheid

werkers. Zij hebben erg hard gewerkt om dit resultaat te berei-

van accreditaties in Europa en daarbuiten te waarborgen. Op

ken. De RvA zal dus ondertekenaar blijven van de EA-MLA en

haar beurt is deze gelijkwaardigheid een voorwaarde voor een

dat is erg belangrijk voor onze geaccrediteerden.

wereldwijde acceptatie van de conformiteitverklaringen die

Op zijn beurt heeft de RvA in 2006 ook zijn steentje bijgedra-

geaccrediteerde instellingen uitgeven.

gen aan internationale peerevaluaties. Twee medewerkers

In november 2006 heeft een beoordelingsteam van EA (met

hebben als EA-teamleiders drie collega accreditatie-instellin-

teamleden uit Finland, Denemarken, Duitsland, Frankrijk en

gen beoordeeld.

Spanje) zo’n peerevaluatie uitgevoerd bij de RvA. De toetsing

14

vond plaats tegen de eisen van ISO/IEC 17011 en de relevante

Onderzoek effectiviteit beoordelingen

EA-richtlijnen.

De RvA streeft naar continue verbetering van zijn methoden.

Het EA-peerevaluatieteam heeft vier beoordelingen van de

Daartoe stellen we onszelf onder andere de vraag: hoe effec-

RvA bijgewoond: bij een (product)certificatie-instelling, twee

tief zijn onze beoordelingen nu eigenlijk? Effectiviteit kan on-

testlaboratoria en een inspectie-instelling. Daarnaast is dossier-

der meer worden afgemeten aan de mate waarin geaccredi-

onderzoek bij de RvA in huis uitgevoerd. Hierbij is met name

teerde instellingen in de tijd beter gaan presteren. Bedoeld

gekeken naar de traceerbaarheid van het accreditatieproces en

wordt hier: het beter voldoen aan de accreditatie-eisen.

de kwalificaties van beoordelingsteams. Andere onderwerpen

In 2006 heeft een student van de Erasmus Universiteit een on-

van beoordeling waren interne audits, managementreview, et

derzoek uitgevoerd naar deze effectiviteit. De resultaten van

cetera. De EA-teamleider heeft zelfs een vergadering van het

onze beoordelingen bij certificatie-instellingen in de laatste

RvA-bestuur bijgewoond.

vier jaar zijn geïnventariseerd. Onderzocht is op welke onder-

Het EA-evaluatieteam heeft geen nonconformiteiten vastge-

werpen instellingen niet aan de eisen voldoen, welke onder-

steld en slechts één concern. Dit betrof het feit dat de RvA, in

werpen daarbij meer afwijkingen vertonen dan andere en de

voorlichtingsdag gehouden over de accreditatie van inspectie-

troffen maatregelen is onder de loep genomen.

instellingen voor VDV.

Het onderzoek bevestigt dat de RvA meer belang moet hech-

Het project Vloeistofdichte Voorzieningen is uitgevoerd vol-

ten aan gedegen corrigerende maatregelen. Die maatregelen

gens afspraak met VROM. In totaal zijn zeventien nieuwe in-

moeten gebaseerd zijn op zorgvuldig onderzoek van de instel-

spectie-instellingen type A geaccrediteerd. Drie instellingen

ling zelf naar de oorzaken van geconstateerde afwijkingen. In

hebben vóór 1 oktober 2006 de scope van hun accreditatie uit-

de gewijzigde reglementen en procedures die de RvA met in-

gebreid met een VDV-activiteit.

HOOFDSTUK 3

mate waarin afwijkingen terugkeren. Ook de aard van de ge-

gang van 2007 invoert, is dit beginsel verwerkt.

Eerste accreditaties OHSAS Verbetering rapportage

Op 12 mei 2006 heeft de RvA de eerste vijf Nederlandse accre-

In 2005 heeft de RvA een informatie-analyse uitgevoerd in het

ditaties uitgereikt voor OHSAS 18001. Met de reeds geaccredi-

kader van verbetering van de rapportages. Aansluitend hierop

teerde buitenlandse instellingen is hiermee het totaal aan

is in 2006 onderzoek verricht naar rapportage-instrumenten.

accreditaties voor OHSAS in 2006 gekomen op tien.

Centraal stond de wens om de rapportages doeltreffender te

Het aantal bijwoningen kon sterk worden beperkt door cluste-

maken en beter te laten aansluiten bij de eisen die belangheb-

ring van risicogebaseerde, vergelijkbare bedrijfstakken. De RvA

benden stellen aan onze rapportages. Naar aanleiding van het

heeft dit uitgelegd in het toelichtend document T12.

onderzoek is besloten om het rapportage-instrument dat is ontwikkeld door onze Zweedse collega’s (SWEDAC) te imple-

Eerste accreditaties emissiehandel

menteren. Dit zogenaamde MobiDoc-systeem is aan de RvA-

In 2006 zijn de eerste Nederlandse instellingen geaccrediteerd

situatie aangepast. Begin 2007 wordt gestart met een pilot.

om verificaties uit te voeren voor de emissiehandel. Voor het merendeel omvat de scope zowel CO2 als NOx. De discussie

Eerste accreditaties vloeistofdichte voorzieningen

speelde welk criterium leidend moest zijn bij de verificatie: be-

In het kader van het Plan Bodembeschermende Voorzieningen

perkte mate of redelijke mate van zekerheid.

(PBV) zijn bepaalde bedrijven sinds 1 oktober 2006 wettelijk verplicht een PBV Verklaring Vloeistofdichte Voorzieningen

In het eerste jaar is in Nederland gekozen voor het afgeven van

(PBV-VVV) af te geven, als bewijs dat hun vloeren vloeistofdicht

verklaringen met een beperkte mate van zekerheid. Internatio-

zijn. Het afgeven van deze verklaringen is voorbehouden aan

naal is dit inmiddels opgetrokken naar een redelijke mate van

inspectiediensten die door de RvA zijn geaccrediteerd.

zekerheid (dus een hoger niveau). In Nederland worden verifi-

De normen voor accreditatie zijn ontwikkeld in goed overleg

cateurs geaccrediteerd tegen de ISO 17020 (inspectie), aange-

met marktpartijen, het Ministerie van VROM en de Stichting

zien het een eenmalige handeling en uitspraak over één be-

Onafhankelijke Deskundige Inspecteurs en adviseurs voor

paald object (een set van emissie-data) betreft. Binnen Europa

Vloeistof Dichte Voorzieningen (ODI-VDV). Eind 2005 is het

is hier nog geen overeenstemming over. Ook internationaal is er

normdocument getest in een pilot bij drie inspectie-instellin-

veel overleg over de CO2-emissiehandel verificatie. Op dit nieu-

gen. Daarna zijn de normen vastgesteld en kon er geaccredi-

we gebied moet nog veel afgestemd en verbeterd worden.

teerd worden. Op verzoek heeft de RvA op 10 maart 2006 een

(Hoofdstuk 3 wordt vervolgd op pagina 18.)

15

Persoonscertificatie draait

Lex Stibbe en Ed Wieles

om maatschappelijke keuzes “Werkgevers moeten persoonscertificatie meer als marketingtool zien”, vindt Lex Stibbe, directeur van de Stichting voor de Certificatie van Vakbekwaamheid SKO. “Soms is accreditatie een te zwaar middel. Dan kan de RvA met de marktpartijen zoeken naar een aanvaardbaar alternatief”, aldus Ed Wieles, hoofd Ontwikkeling & Kwaliteit bij de RvA.

ONTMOETING De Stichting voor de Certificatie van Vakbekwaamheid SKO

Ook veranderingen binnen de vakgebieden spelen een rol, legt

houdt zich bezig met persoonscertificatie in beroepen die een

de SKO-directeur uit. Hij noemt een voorbeeld. “Door wijzigin-

hoog veiligheids- of afbreukrisicio kennen. Dat is onder andere

gen in het zorgstelsel gaan veel arbeidsdeskundigen over van

het geval bij veiligheidskundigen, springmeesters, arbeidsdes-

UWV en CWI naar het bedrijfsleven. In die omgeving worden

kundigen en niet-destructief onderzoekers. SKO certificeert op

andere eisen aan hen gesteld en dat heeft ook gevolgen voor

dit moment onder toezicht van de RvA in zeven van dit soort

onze certificatieschema’s. De CvD’s moeten die dynamiek dus

beroepsgroepen. De normen voor de certificatie worden ont-

goed volgen. De cruciale vraag is daarbij altijd: hoe waarborg je

wikkeld in evenzoveel Colleges van Deskundigen (CvD).

een aanvaardbaar niveau van vakbekwaamheid voor een beroepsgroep? Voor een deel is dat ook een maatschappelijke

Complex en uitdagend

discussie. Hoe ver willen we gaan in het afdekken van veilig-

Persoonscertificatie is een veelzijdig verhaal, vertelt directeur

heids- en afbreukrisico’s, wat is dat de overheid en de maat-

Lex Stibbe. “Het is niet eenvoudig om concrete en meetbare

schappij waard? Hoe vrijwillig mag het zijn, hoe onafhankelijk

kwaliteiteisen te formuleren voor mensen in hun beroepsuitoe-

moet de toetsing zijn?”

fening. Bij product- en systeemcertificatie ligt dat een stuk

16

overzichtelijker. De verschillen tussen beroepsgroepen zijn

Laatste loot aan de boom

groot, zowel in het soort kwaliteitseisen als in het niveau van

Voor de RvA is persoonscertificatie een relatief jong en klein

de eisen en de wijze van toetsing. Die verscheidenheid maakt

aandachtsgebied. Wieles: “Het is de laatste loot aan de certifi-

ons werk complex en uitdagend.”

catieboom en tegelijk een van de meest ingewikkelde. Juist

lijk binnen de ruimte die we daar formeel voor hebben.”

we hier veel over.”

Stibbe: “Voor SKO is accreditatie essentieel. Het RvA-stempel

De RvA toetst certificatie-instellingen als de SKO aan de inter-

op onze certificaten toont aan dat wij competent, deskundig

nationale norm ISO/IEC 17024. De marktpartijen vullen dit ka-

en onafhankelijk werken. Toch is accreditatie voor ons geen

der aan met beroeps- en landspecifieke eisen. Daar ontstaat

heilig moeten. Als het past als middel, dan gebruiken we het.

een certificatieschema uit. Wieles: “Het is onze verantwoorde-

Zo niet, dan zoeken we naar andere oplossingen. Liefst samen

lijkheid om te beoordelen of zo’n schema dan nog volgens de

met de RvA, want we profiteren graag van hun kennis en struc-

bedoeling van de ISO/IEC 17024 is. Als dat niet zo is kun je twee

tuur. Maar ook met de beroepsgroepen werken we nauw sa-

dingen doen. Je schroeft de eisen op tot het niveau van de

men, bijvoorbeeld in de ontwikkeling van aanvullende kwali-

norm of je laat accreditatie los als beoordelingskader. Momen-

teitsinstrumenten als scholing en intervisie.”

ONTMOETING

omdat het over mensen gaat. Ook op Europees niveau praten

teel speelt die discussie rond de kraanmachinisten. Het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) wil kwaliteits-

Certificatie als marketinginstrument

eisen stellen aan deze beroepsgroep, maar de branche vindt de

Lex Stibbe is overtuigd van de meerwaarde van persoonscertifi-

eisen die we vanuit de 17024 moeten stellen te zwaar. Nu zoekt

catie in bepaalde beroepen. Volgens hem zien werkgevers dat

de RvA samen met SZW, de branche en de certificerende instel-

echter niet altijd zo. Hij spant zich daarom in om dit onderwerp

lingen naar een passend beoordelingkader, gebaseerd op de

op de agenda te krijgen bij werkgeversorganisaties. “Certifica-

RvA-methodiek. Want wij kunnen natuurlijk ook prima toetsen

tie is eigenlijk een uitstekende marketingtool. Je kunt door

op criteria van de overheid of de branche. Alleen heet het dan

middel van CvD’s ook invloed uitoefenen op de kwaliteit van

geen accreditatie. Op het certificaat voor kraanmachinisten

werknemers.”

staat dan straks geen RvA-stempel, maar het staat wel voor een

Wieles: “Bedrijven zullen alleen investeren in certificatie als dat

vakbekwaamheidsniveau waar de marktpartijen het over eens

hen iets oplevert. Vergeet niet dat certificatie ook de arbeids-

zijn. Het gaat om het doel dat je samen wilt bereiken.”

mobiliteit kan verhogen, terwijl de werkgever er wel in moet investeren.”

Gezamenlijk leermoment

Toch zijn de gesprekspartners het erover eens dat de waarde

Ed Wieles is sinds twee jaar als teamleider betrokken bij de be-

van persoonscertificatie onder accreditatie beter over het voet-

oordelingsbezoeken aan SKO. Hij ziet dat als een welkome aan-

licht moet worden gebracht. Stibbe: “Door de brede samenstel-

vulling op zijn meer beleidsmatige werk als hoofd van de afde-

ling van de CvD’s sluiten de kwaliteiten van gecertificeerde ar-

ling Ontwikkeling & Kwaliteit.

beidskrachten goed aan bij de vragen van de markt. Daar heb

Lex Stibbe vindt de bezoeken van de RvA waardevol, hoewel

je dus wat aan als werkgever.”

niet altijd gemakkelijk. “Het zijn pittige dagen en soms vinden

Mogelijk krijgt certificatie door de Europese ontwikkelingen de

wij de beoordelaars ook best wel streng. Maar er is altijd ruimte

wind wat meer in de rug, denkt Wieles. “Door de invoering van

voor discussie. De RvA-mensen ontdekken soms ook blinde

de Dienstenrichtlijn wordt het nog belangrijker om de kwaliteit

vlekken in ons bedrijf, dat is prettig. De ISO/IEC 17024 biedt ons

van professionals te borgen. Arbeidsmobiliteit gaat over gren-

bovendien een helder kader voor de bedrijfsvoering.”

zen heen. Dat vergroot de meerwaarde van een betrouwbaar

Wieles: “Een beoordeling is voor beide partijen een leermo-

internationaal kwaliteitsstempel.”

ment. Onze mensen hebben ook niet de absolute wijsheid in pacht. Wij denken als RvA altijd mee over oplossingen, natuur-

17

HOOFDSTUK 3

(vervolg van pagina 15)

legd in het rapport ‘VCA plussen en minnen’. Bij de uitreiking van dit rapport op 17 februari 2006 hebben alle betrokken

Vernieuwde ISO/IEC 17025

CI-en de resultaten van hun eigen beoordeling van de RvA ont-

Op 15 mei 2005 is de nieuwe versie van ISO/IEC 17025 voor test-

vangen, de zogeheten benchmark.

en kalibratielaboratoria gepubliceerd. Vanaf 1 januari 2006 be-

Sinds 2006 verifieert de RvA tijdens de reguliere beoordeling

oordeelt de RvA tegen deze nieuwe norm. Veranderingen ten

van de CI-en ook de voortgang van noodzakelijke verbeterac-

opzichte van de norm uit 1999 hebben vooral betrekking op de

ties. Tevens is in 2006 overleg gestart met het CCvD VCA en het

betrokkenheid van personeel en topmanagement, waarborgen

VOC om te komen tot verdere verbetering van de kwaliteit van

integriteit van het managementsysteem bij veranderingen,

de certificatie in deze sector. Overwogen wordt onder andere

feedback van klanten, (continue) verbetering, evaluatie van de

om het toezicht van de RvA op de CI-en te intensiveren. Medio

effectiviteit van trainingen en de analyse van data (in het kader

2007 worden de resultaten van deze besprekingen verwacht.

van kwaliteitscontroles). In 2006 zijn reeds enkele tientallen accreditatiecertificaten te-

Bijeenkomsten voor beoordelaars

gen de ISO/IEC 17025:2005 verstrekt. Aan laboratoria met een

Ook in 2006 heeft de RvA weer een aantal bijeenkomsten geor-

bestaande accreditatie, die voldeden aan de nieuwe eisen, is

ganiseerd voor beoordelaars. Zij zijn geïnformeerd over de

een nieuw certificaat verstrekt met een verwijzing naar de

werkwijze van en veranderingen bij de RvA. Tevens hebben de

nieuwe norm. Laboratoria die nog niet voldoen aan de nieuwe

beoordelaars ervaringen uitgewisseld en gediscussieerd over

eisen hebben tot 1 maart 2007 de gelegenheid om corrigerende

de harmonisatie van interpretaties.

maatregelen te treffen. Internationaal is afgesproken dat alle

Er zijn zes vergaderingen georganiseerd voor teamleiders en

laboratoria uiterlijk 15 mei 2007 aan de nieuwe eisen moeten

tien informatiedagen, voor (nieuwe) vakdeskundigen die in-

voldoen. De 1999 versie van ISO/IEC 17025 zal per die datum

spectie-instellingen, certificatie-instellingen en laboratoria be-

vervallen.

oordelen. Er is uitwisselings- en harmonisatieoverleg georganiseerd voor deskundigen die optreden bij klinische laboratoria,

18

Uitreiking rapport ‘VCA Plussen en Minnen’

instellingen die in de asbestwereld actief zijn en laboratoria op

In de loop van 2005 heeft de RvA een extra beoordeling uitge-

het gebied van milieu-analyses. Beoordelaars op het gebied

voerd bij alle certificatie-instellingen die zijn geaccrediteerd voor

van de voedselveiligheid zijn bijeengebracht met het oog op de

de VeiligheidsChecklist Aannemers (VCA). Dit in opdracht van en

introductie van de ISO 22000.

in overleg met de Vereniging Overleg Certificatie-instellingen

De diversiteit aan kennisgebieden waarvoor geaccrediteerd

(VOC). Aanleiding hiervoor was ontevredenheid in het veld over

wordt, is groot. Het bestand aan beoordelaars is dan ook voort-

de kwaliteit van de certificatie-instellingen (CI-en). De beoorde-

durend in beweging en aanvulling met specifieke expertise is

ling bestond uit extra bijwoningen, beoordeling van de rappor-

noodzakelijk. In 2006 kon het bestand met 77 deskundigen

tage en van de opdrachtaanvaarding van CI-en.

worden uitgebreid. Er is nog behoefte aan deskundigen op het

De RvA heeft het resultaat van de extra beoordelingen vastge-

gebied van:

Ondertekening van de tripartiete overeenkomst met VROM en SBK

• horizontaal en verticaal transport;

tie beoordeeld is tegen een aantal vooraf vastgestelde eisen.

• testen aan metalen (hardheid, buigbaarheid, stabiliteit);

EZ heeft aan de RvA opdracht gegeven om hiervoor een toets

• testen aan bouwmaterialen in de wegenbouw;

te ontwikkelen. De RvA zal ook de beoordeling uitvoeren.

• testen/inspecties op het gebied van asbest;

De informatie over de keurmerken wordt naar verwachting in

• EMC-testing en productcertificatie.

het najaar van 2007 in ConsuWijzer geïntegreerd.

Site EZ over Keurmerken

Tripartiete overeenkomst met VROM en SBK

Er zijn in Nederland honderden keurmerken. Deze zijn bedoeld

VROM heeft de regelgeving rond certificering van bouwpro-

om de consument transparantie te bieden, maar dat doel wordt

ducten aangepast. De overheid accepteert nu certificaten die

niet altijd bereikt. Het Ministerie van Economische Zaken (EZ)

via het herziene stelsel tot stand zijn gekomen als kwaliteitsver-

wil keurmerkeigenaren in de gelegenheid stellen om de consu-

klaring. Door de RvA geaccrediteerde CI-en certificeren bouw-

ment te informeren over de betekenis van hun keurmerk. Dit is

producten tegen geharmoniseerde, nationale beoordelings-

een uitbreiding van de informatie die nu door Consu-

richtlijnen (BRL) die moeten voldoen aan het bouwbesluit. De

Wijzer.nl wordt gegeven. ConsuWijzer is het informatieloket

Stichting Bouw Kwaliteit (SBK) zorgt dat deze BRL-en gehar-

voor consumenten van de Nederlandse overheid en wordt be-

moniseerd worden en publiceert ze. SBK publiceert tevens

heerd door de Consumentenautoriteit.

welke geaccrediteerde certificatie-instellingen tegen de BRL-en

Keurmerkeigenaren kunnen zich vrijwillig aanmelden bij

mogen toetsen.

HOOFDSTUK 3

op 30 mei 2006.

ConsuWijzer. Een voorwaarde voor opname is dat de organisa-

19

HOOFDSTUK 3

Certificeren en accrediteren: overeenkomsten en verschillen De overeenkomsten: • Er wordt beoordeeld volgens (inter)nationale normen. • Er wordt een certificaat uitgegeven.

De verschillen: • Bij certificeren wordt een conformiteitverklaring uitgegeven, evenals bij inspecteren, kalibreren, analyseren en testen. • Accreditatie rechtvaardigt het vertrouwen in de afgegeven conformiteitverklaringen. De instellingen die de conformiteitverklaringen afgeven, worden door accreditatie beoordeeld op hun onpartijdigheid en competentie.

Colleges van Deskundigen Iedere certificerende instelling heeft een belangenvertegenwoordiging, ook wel het College van Deskundigen (CvD) genoemd. De taak van zo’n college is de onpartijdigheid van de instelling te waarborgen. Vaak stelt het college ook het certificatieschema op. Bijvoorbeeld op verzoek van de overheid of op initiatief van het bedrijfsleven kan er één geharmoniseerd certificatieschema en/of een normatief document worden opgesteld, waar meerdere certificerende instellingen gebruik van maken. Zo’n geharmoniseerd schema wordt opgesteld door een Centraal College van Deskundigen (CCvD). Dit is meestal ondergebracht in een stichting, zodat overeenkomsten met de RvA kunnen worden aangegaan. In geval van een CCvD controleert de RvA zowel het centrale college als de instellingen die hieraan verbonden zijn. Zie bijlage 3 voor een lijst met alle door ons geaccepteerde CCvD’s.

20

Uitreikingen Ook in 2006 heeft de RvA bijgedragen aan diverse publicaties,

Tijdens een feestelijke bijeenkomst in mei 2006 werd gevierd

presentaties en uitreikingen.

dat BSI, DNV, KEMA, RPS en het Liftinstituut het accreditatie-

Het Financieel Dagblad besteedde aandacht aan de keurmer-

certificaat voor OHSAS-18001 hebben behaald. Ook Nedtrain,

kensite van het Ministerie van EZ, en aan de betrokkenheid van

Vianorm, en Wematech kregen dit certificaat uitgereikt door

de RvA bij de ontwikkeling van de site.

RvA-directeur Jan van der Poel.

HOOFDSTUK 3

COMMUNICATIE EN PR

Verder ontvingen onder andere de afdeling milieumetingen

Presentaties

van de provincie Gelderland, Dow Benelux en Contell een ac-

RvA-medewerkers gaven uitleg over accreditatie, onder andere

creditatiecertificaat.

tijdens een seminar van het Europese Netwerk voor Forensische Instituten (ENFSI), bij D.A.R.E.!! en Profion. Vakinhoudelijke

Regulier overleg

presentaties werden gegeven bij de Inspectie Werk en Inkomen

De RvA werkt nauw samen met de overheid en het bedrijfsle-

(IWI) over inspectie van kranen, en over accreditatie bij schuld-

ven en heeft regelmatig contact met brancheorganisaties en

hulpverlening.

andere overkoepelende organen. Onderstaande tabel geeft een overzicht van deze reguliere overleggen.

Overzicht regulier overleg RvA met externe gesprekspartners

Onderwerp

Gesprekspartner

Contactpersoon RvA

Overheidsbrede accreditatiezaken

Ministerie van EZ

Jan van der Poel en Ronald van Eck

Phytosanitaire maatregelen

Ministerie van LNV

Hans Sukel

Aanwijzingsbeleid

Ministerie van VROM

Hans Sukel

Aanwijzings- en toezichtbeleid

Ministerie van SZW

Hans Sukel

Klantencontact

VOC

Jan van der Poel en Hans Sukel

Stelselherziening

Ministerie van VROM en SBK

Jan van der Poel en Hans Sukel

Gebruik accreditatie door bedrijfsleven

VNO-NCW

Jan van der Poel en Ronald van Eck

Luchtkwaliteit

PKL

Cor de Ruiter

Belang van accreditatie

SIKB

Ko Baas

Klantencontact

FeNeLab

Jan van der Poel en Cor de Ruiter

Gezondheidszorg

Ministerie van VWS, NIAZ, CCKL en HKZ

Jan van der Poel

21

HOOFDSTUK

4

Highlights buitenland 2006 De RvA is een van de oudste accreditatie-instellingen ter wereld. Van de kennis en ervaring die wij hebben opgebouwd willen organisaties in andere landen graag gebruik maken. Onze activiteiten buiten de landsgrenzen nemen dan ook gestaag toe. Dat geeft ons werk een extra nieuwe dimensie.

Accreditatie in Nigeria De RvA heeft in november 2006 een eerste accreditatie verstrekt in Nigeria (Bonny Island). Het betreft hier een laboratorium van Nigeria Liquefied Natural Gas (NLNG), een joint venture met onder andere Shell. Het laboratorium bevindt zich op het grootste LNG-complex van de wereld. Natuurlijk gas (dat onder de zeebodem wordt gewonnen) wordt er gezuiverd en gekoeld tot een temperatuur van -162°C. Bij deze lage temperatuur wordt het gas vloeibaar en in die toestand wordt het verscheept naar onder andere Europa, Japan en de Verenigde

Het team dat betrokken was bij de accreditatie van het NLNG-

Staten. Daar wordt het gebruikt als brandstof in energiecentra-

laboratorium in Nigeria.

les. Vanwege de hoge kwaliteitseisen moet dit product worden afgeleverd met een analysecertificaat. Het geaccrediteerde la-

ondertekenen van de MLA door de individuele accreditatie-

boratorium van NLNG verstrekt die certificaten, voorzien van

instellingen. Alleen instellingen die een peerevaluatie hebben

het RvA-logo als bewijs van de competentie. Deze certificaten

ondergaan en voldoen aan ISO/IEC 17011 en aanvullende EA–

worden wereldwijd zonder meer geaccepteerd. Naast de testen

eisen, mogen de MLA ondertekenen (overeenkomst over ge-

van gas voert het geaccrediteerde laboratorium ook watertes-

lijkwaardigheid). De peerevaluaties vinden eens in de vier jaar

ten onder accreditatie uit. Hiermee wordt de kwaliteit gega-

plaats. Het systeem van peerevaluaties is in de beginjaren van

randeerd van het (drink)water, dat ook gratis wordt verstrekt

de EA-MLA opgezet. Dat is inmiddels meer dan tien jaar gele-

aan de lokale bevolking op Bonny Island.

den. Sindsdien is de EA-MLA steeds verder uitgebreid, met ondertekenaars en met werkvelden. Het is zinvol om de effectivi-

22

Evaluatie EA-MLA

teit van het systeem eens te evalueren. Een werkgroep zal op

De RvA is, zoals alle accreditatie-instellingen in de EA, verte-

basis van een SWOT-analyse voorstellen formuleren voor het

genwoordigd in de zogenaamde Multilateral Agreements

verbeteren van het proces. De RvA maakt deel uit van deze

Committee (MAC). Deze commissie neemt de besluiten over het

werkgroep.

De EA organiseert jaarlijks één of meer trainingen voor haar

mogelijk maken. Ook worden beoordelingen steeds vaker uit-

peerevaluatoren. Deze mensen zijn in het dagelijks leven werk-

gevoerd door gemengde teams en op basis van gegevens die

zaam bij een van de EA accreditatie-instellingen. Enkele malen

zijn aangeleverd door collega accreditatie-instellingen. Op

per jaar kan de EA die evaluatoren inhuren voor het evalueren

deze wijze willen wij het toezicht op internationaal opereren-

van de Accreditation Bodies (AB) die ondertekenaar zijn of wil-

de instellingen inhoudelijk beter maken, maar ook efficiënter.

len worden van de EA-MLA.

Het effect: minder extra kosten voor onze klanten.

HOOFDSTUK 4

Training peerevaluatoren

Het trainen van de evaluatoren is de verantwoordelijkheid van de werkgroep training binnen EA. In september namen vier

Gastheerschap jaarvergadering EA MAC

RvA-medewerkers deel aan een driedaagse training van evalu-

In april 2006 was de RvA de gastheer voor de tweejaarlijkse

atoren in Berlijn. Onderwerpen die daarbij aan de orde kwa-

vergadering van de EA Multilateral Agreements Committee

men waren onder meer interpretatie van ISO/IEC 17011, proce-

(EA MAC). Ongeveer 55 personen uit 32 EA-lidstaten namen

dures rond peerevaluaties, het plannen van evaluaties en het

aan deze vergadering deel. De EA MAC houdt zich bezig met

formuleren van bevindingen.

Europese afstemming en samenwerking. Zo organiseert het comité onder andere gestandaardiseerde peer reviews van

Kennis delen

Europese accreditatie-instellingen. De reglementen en proce-

De RvA is een van de oudste accreditatie-instellingen ter we-

dures van internationaal overkoepelende organisaties als ILAC

reld. Van ons mag verwacht worden dat we een actieve bijdra-

en IAF worden daarbij niet uit het oog verloren.

ge leveren aan de totstandkoming van de accreditatie-infra-

Tijdens de EA MAC-vergadering worden onder meer de rap-

structuur in andere landen. Dat doen we dan ook. Voorbeelden

porten van uitgevoerde peer reviews besproken. Ook neemt de

van activiteiten op dit gebied in 2006 zijn de ondersteuning van

vergadering beslissingen over het mogen ondertekenen van de

de Turkse accreditatie-instelling (TURKAK) en de Bulgaarse ac-

diverse MLA’s. In Amsterdam werd onder andere aan de Turkse

creditatie-instelling (BAS). In 2006 is eveneens een project ge-

accreditatie-instelling TURKAK toestemming verleend om de

start voor ondersteuning van de Litouwse accreditatie-instel-

MLA’s op het gebied van kalibratie, testen, kwaliteitsmanage-

ling bij de accreditatie van het nationale forensisch instituut

ment en inspectie te ondertekenen. Dit was het resultaat van

aldaar.

een succesvolle EA peer review. De RvA heeft TURKAK ondersteund om op het niveau van de MLA te komen. Daarom was

One stop accreditatie

deze toelating ook een beetje een kroon op ons werk.

De EA en het International Accreditation Forum (IAF) zijn voortdurend bezig om de voorwaarden te scheppen voor ‘one stop

RvA in het internationale netwerk

accreditation’. Dat houdt in dat de accreditatie in principe door

Reeds zes jaar beheert de RvA het EA MAC secretariaat. Vanaf

een lokale accreditatie-instelling wordt verleend maar wereld-

2006 is deze taak geformaliseerd voor een eerste periode van

wijd bruikbaar is. De RvA is een verklaard voorstander van dit

vier jaar.

beleid. Wij spannen ons dan ook voortdurend in voor verbete-

Verder was de RvA ruim vertegenwoordigd in commissies en

ring van de internationale afstemming en samenwerking. In-

werkgroepen van EA en internationaal opererende organisa-

middels zijn met vele buitenlandse accreditatie-instellingen

ties als ILAC, IAF, ISO/CASCO en CEN/CENELEC.

overeenkomsten gesloten die uitbesteding van beoordelingen

23

Accreditatie onder de tropenzon

Arie D. Penning en Cor de Ruiter

“Accreditatie kan niet streng genoeg zijn”, meent Arie D. Penning, consultant analytical technology bij Shell Global Solutions International B.V. “In ons vak kunnen we mensen feliciteren met het behalen van hun herexamen”, zegt Cor de Ruiter, manager Accreditatieproces en lead assessor bij de Raad voor Accreditatie (RvA).

ONTMOETING Ongeveer tien jaar geleden kwam Arie Penning voor het eerst

Hoe strenger hoe beter

in contact met Cor de Ruiter. Op dat moment zette Penning in

Wat Penning betreft kan externe beoordeling niet streng ge-

Oman een laboratorium op bij een plant voor vloeibaar aard-

noeg zijn. Voor de accreditatie van het laboratorium in Nigeria

gas (LNG). “Shell wil dat haar netwerken overal ter wereld

koos hij daarom opnieuw voor de RvA. “De RvA beoordeelt

goed worden geïnstalleerd. Daarvoor zet het bedrijf ervaren

niet alleen streng, ze zetten daar ook uitstekende vakmensen

eigen mensen in, afkomstig uit alle delen van de wereld. Zij

voor in. Welke beoordelaar je ook treft, ze hebben allemaal

leiden lokale mensen op, die de zaak overnemen als alles goed

diezelfde vakkundigheid en gedegenheid.”

draait. Uiteindelijk moeten alle expats vertrekken, dat is het

Sommige bedrijven kiezen niet voor accreditatie omdat dit te

uitgangspunt.”

duur zou zijn. Ze houden zelf de zaken wel op orde, zeggen ze.

Het lab in Oman is geaccrediteerd door de RvA. Penning vindt

Penning vindt dat onbegrijpelijk. “De beoordeling op zich is

accreditatie een absolute must. “Je wilt weten of datgene wat

namelijk helemaal niet zo duur. Wat het duur maakt is de voor-

je produceert juist is, of het lab competent is en valide resulta-

bereiding en het noodzakelijke onderhoud van het kwaliteits-

ten produceert. Dit is erg belangrijk, want op basis van die re-

systeem. Maar dat moet je sowieso doen. Accreditatie brengt je

sultaten stuurt de plant de bedrijfsprocessen bij.”

juist dat internationaal erkende kwaliteitsstempel. Dat wekt

In Oman wordt steeds beter zichtbaar hoe accreditatie leidt tot

vertrouwen bij de afnemers. Het jaarlijkse herhalingsbezoek is

verbetering. Bij elke volgende beoordeling breidt de scope zich

bovendien een prima onafhankelijke stok achter de deur.”

verder uit, legt het lab de kwaliteitslat weer een stukje verder. De scope van een accreditatie staat voor iedereen zichtbaar op de RvA-website.

24

den ze het er vanaf brengen? Cor de Ruiter: “We hebben

Arie Penning heeft de accreditatie in Nigeria voorbereid in tien

allereerst geprobeerd om die ongerustheid weg te nemen. Uit-

bezoeken van vijf dagen. Dat was hard werken. “In het begin

gelegd wat accreditatie is, waarom het belangrijk is en dat het

was er onbegrip, soms kwamen mensen hun afspraken niet na.

vooral kansen biedt om je te verbeteren. Dat het geen bureau-

Maar gaandeweg werden de medewerkers steeds enthousias-

cratische exercitie is maar dat vastlegging belangrijk is om te

ter. Ze zagen dat dankzij het kwaliteitssysteem ook echt betere

kunnen traceren wat je doet. Iemand stelde mij de kritische

resultaten behaald werden. Vooral in een land als Nigeria is

vraag wie nu eigenlijk de RvA controleert. Toen kon ik uitleg-

zo’n systeem van cruciaal belang. Opleidingsniveau, werkhou-

gen hoe dat internationaal allemaal geregeld is en dat wij ook

ding en ervaring zijn daar toch niet altijd hetzelfde als bij ons.

aan strenge normen moeten voldoen.”

Standaardisatie en borging zijn dan essentieel. Accreditatie

Penning: “De RvA-mensen doen die introductie heel goed, maar

helpt om de kwaliteit hoog te houden, ook nadat de expats

eigenlijk zouden we het vooraf al beter aan de mensen moeten

vertrokken zijn.”

uitleggen. Het wordt allemaal wel uitgelegd op de RvA-website,

Cor de Ruiter bereidde zich in Nederland grondig voor op het

maar ik vond het lastig om die uitgebreide informatie helder

beoordelingsbezoek. In maart 2006 vertrok hij met twee colle-

weer te geven. Misschien kan de RvA nog eens een goede

ga’s naar Nigeria. Hij herinnert het zich als de dag van gisteren.

PowerPoint presentatie voor dit doel laten maken.”

ONTMOETING

Intensieve voorbereiding

“We reisden door een decor van armoede en chaos, begeleid door gewapende soldaten. Toen was daar ineens Bonny Island,

Werken met het hart

een eilandje voor de kust bij Port Harcourt. Daar staat het

Arie Penning wilde vroeger eigenlijk machinist worden. Zijn va-

grootste LNG-complex ter wereld, waar meer dan 400 mensen

der raadde hem dat af. Hij zou later te veel van huis zijn, was

werken en de meest moderne technologie wordt toegepast.

het argument. Penning junior koos toen voor het analistenvak.

Wat een contrast!”

Sinds z’n militaire diensttijd werkt hij bij Shell, de laatste jaren

Het Nigeriaanse laboratorium is beoordeeld op basis van ISO/

voor het interne consultancy bureau dat Shell Global Solutions

IEC 17025. In die norm staat heel gedetailleerd beschreven wat

heet. Arie zou z’n carrière graag afsluiten met een verblijf van

het lab allemaal geregeld moet hebben. Penning: “Dat gaat

enkele jaren in het buitenland. Om zo 40 jaar ervaring te delen

heel ver. De RvA heeft bijvoorbeeld ook de effectiviteit van de

en door te geven. Het spreekwoord Home is where the heart is

interne opleidingen gecontroleerd en hoe de vergelijking met

lijkt hem op het lijf geschreven.

andere laboratoria plaatsvindt.” Enthousiast toont hij een cur-

Cor de Ruiter kijkt uit naar het herhalingsbezoek aan Nigeria in

ve waaruit blijkt dat die vergelijking gunstiger uitpakt naar-

2007. Dan wordt ook het certificaat officieel en feestelijk aange-

mate het accreditatieproces vordert.

boden. “Het is absoluut hard werken in de dagen dat we daar zijn, maar ik ben wel even helemaal los van mijn management-

Zenuwen

baan in Utrecht. Het leuke van dit vak is dat je mensen als het

De laboratoriummedewerkers in Nigeria waren best zenuwach-

ware kunt feliciteren met het behalen van hun herexamen. Het

tig voor de beoordeling. Wat stond hun te wachten, hoe zou-

is hartverwarmend om te zien hoe blij en trots ze dan zijn.”

25

HOOFDSTUK

5

Interne organisatie Sinds 1 april 2006 heeft de RvA een nieuwe organisatiestructuur. De normgerichte structuur met twee afdelingen heeft plaatsgemaakt voor een marktgerichte structuur met vijf clusters. Het doel van de reorganisatie: een betere herkenbaarheid voor de klant én een efficiëntere werkwijze.

Hulde aan onze klanten!

gen beloningssystematiek. Ten behoeve daarvan is een bench-

Naast de vijf nieuwe clusters zijn er twee nieuwe functies gecre-

mark uitgevoerd bij enkele certificerende instellingen en Zelf-

eerd: de afdeling Ontwikkeling & Kwaliteit (voorheen alleen

standige Bestuursorganen (ZBO).

Kwaliteit) en de afdeling Overheid & Training. Door de interne reorganisatie van de RvA heeft meer dan de

Ondernemingsraad

helft van onze klanten een nieuwe relatiebeheerder gekregen

De Ondernemingsraad (OR) heeft twaalf keer vergaderd in 2006.

in de zes maanden na de reorganisatie. Dat was soms even

Onderwerpen waren onder andere:

wennen. Wij willen op deze plaats waardering uitspreken voor

• adviesaanvragen over de interne reorganisatie;

het begrip dat onze relaties toonden in de overgangssituatie.

• de fusie met CCKL; • de peerevaluatie;

In- en uitstroom

• budgetbesprekingen;

Op 31 december 2006 waren er 61 medewerkers in dienst bij de

• een collectieve regeling voor de ziektekostenverzekering.

RvA. In 2006 zijn twaalf nieuwe medewerkers in dienst genomen, een instroom van meer dan 20%. In 2006 zijn vijf perso-

De OR wil op de verschillende deelgebieden zijn expertise ver-

nen uit dienst gegaan, waarvan twee met pensioen. Onder hen

groten, om beter te kunnen inspelen op ontwikkelingen. Zo

de directeur internationale zaken Jos Leferink, die nog aan de

heeft de OR zitting genomen in een werkgroep over arbogerela-

wieg heeft gestaan van de RvA.

teerde onderwerpen en in een projectgroep die zich bezighoudt met het nieuwe functiewaarderingssysteem voor de RvA.

Functiebeschrijvingen en functiewaardering

26

In de loop van 2006 is het project Functiewaardering en belo-

Het doel van de OR is beleid mede te initiëren, te toetsen en

ningssystematiek gestart. Alle functies zijn (opnieuw) beschre-

waar nodig en mogelijk te beïnvloeden.

ven en de eerste aanzet tot competentiemanagement is ge-

In 2006 was er elke twee maanden een overlegvergadering met

maakt door het vaststellen van competenties. Begin 2007 volgt

de directie.

de waardering van alle functies en de vaststelling van een ei-

HOOFDSTUK 5 Directie

Algemene zaken Personeel & Organisatie Internationale zaken Controlling & ICT Communicatie

Overheid & Training

Accreditatieproces

Assessorbeheer

Bouw & Milieu

Ontwikkeling & Kwaliteit

Procesbeheer

Voeding & Landbouw

Multi-accreditaties & -site

Nederland (Algemeen)

Buitenland

27

HOOFDSTUK

6

Cijfers en feiten 2006 Geografische spreiding van verleende accreditaties op 31 december

2006

2005

Nederland

491

455

Rest Europa

46

45

USA/ Canada

19

20

Azië

49

42

Rest wereld

9

11

Eindtotaal

614

573

Aantal verleende accreditaties per vakgebied en norm op 31 december

Norm

Uitleg

Nederland

Buitenland

Totaal

Nederland

Buitenland

Totaal

2006

2006

2006

2005

2005

2005

Certificatie EN 45503

Attestatie

1

0

1

1

0

1

EN 45011

Producten

38

9

47

36

10

46

EN 45012

Management-systemen

48

59

107

44

57

101

ISO Guide 66

Milieuzorg-systemen en OHSAS

17

20

37

17

20

37

ISO/IEC 17024

Personen

13

1

14

12

1

13

Inspectie

97

6

103

74

3

77

Inspectie ISO/IEC 17020 Laboratoria ISO/IEC 17025

Kalibratie

59

12

71

58

12

70

ISO/IEC 17025

Testen

203

15

219

200

15

215

ILAC-G13

Ringonderzoeken

9

0

9

9

0

9

ISO 15189

Medische laboratoria

6

0

6

4

0

4

491

123

614

455

118

573

Totaal

28

HOOFDSTUK 6

Aantal behandelde rapporten per accreditatiesoort

Accreditatiesoort

2006

2005

Testen

58

72

Certificatie

92

74

Kalibratie

20

22

Ringonderzoeken

1

3

Inspectie

57

20

Eindtotaal

228

191

Klachten Het aantal klachten over geaccrediteerde instellingen is in 2006 met 18 afgenomen. Over ons eigen functioneren is het aantal klachten gestegen van 14 naar 17 stuks.

Aantal ontvangen klachten per accreditatiesoort over het functioneren van geaccrediteerde instellingen

Accreditatiesoort

2006

2005

Testen

0

4

Certificatie

16

25

Kalibratie/ ringonderzoeken

0

2

Inspectie

7

10

Eindtotaal

23

41

Aantal ontvangen klachten per accreditatiesoort over het functioneren van de RvA

Accreditatiesoort

2006

2005

Testen

4

3

Certificatie

13

8

Kalibratie/ ringonderzoeken

0

0

Inspectie

0

0

Algemeen

0

3

Eindtotaal

17

14

29

HOOFDSTUK 6

Planning Ook voor 2006 was het onze doelstelling om de tijdigheid van planning verder te verbeteren. Het vooruit plannen is stabiel gebleven: we konden in 2006 twee maanden vooruit plannen. Ook voor het komend jaar blijft de planning een punt van aandacht.

Verlengingen Het aantal tijdelijke verlengingen dat in 2006 is uitgeschreven bedraagt 61. In 2005 waren dit nog 73 verlengingen. In 2006 zijn 6 accreditaties geschorst door de RvA, geen enkele accreditatie is door de RvA ingetrokken. Het aantal vrijwillig ingetrokken accreditaties is licht gedaald, van 21 in 2005 naar 18 in 2006. De vrijwillige schorsingen zijn meer dan verdubbeld van 5 in 2005 naar 12 in 2006.

Aantal geschorste accreditaties

Vrijwillig

Opgelegd

Totaal

Vrijwillig

Opgelegd

Totaal

2006

2006

2006

2005

2005

2005

Certificatie

3

5

8

2

6

8

Accreditatiesoort

Inspectie

3

1

4

1

2

3

Kalibratie

3

0

3

1

0

1

Testen

3

0

3

1

1

2

Ringonderzoeken

0

0

0

0

0

0

Eindtotaal

12

6

18

5

9

14

Vrijwillig

Opgelegd

Totaal

Vrijwillig

Opgelegd

Totaal

2006

2006

2006

2005

2005

2005

Certificatie

9

0

9

6

0

6

Inspectie

2

0

2

4

0

4

Kalibratie

1

0

1

2

0

2

Aantal ingetrokken accreditaties

Accreditatiesoort

30

Testen

6

0

6

9

0

9

Ringonderzoeken

0

0

0

0

0

0

Eindtotaal

18

0

18

21

0

21

accreditaties en uitbreidingen van bestaande accreditaties. In 2006 hebben wij 24,6% van ons werk besteed aan nieuwe

HOOFDSTUK 6

Naast ons reguliere werk van herbeoordelingen en controleonderzoeken hebben wij veel tijd gestoken in nieuwe

accreditaties en uitbreidingen. Het totaal aantal gefactureerde dagen is ongeveer gelijk gebleven in 2006 (5102). In 2005 waren dit 5110 dagen.

Gefactureerde beoordelingsdagen opgesplitst naar soort onderzoek

2006 in %

2005 in %

Vooronderzoek

2,2

2,2

Initiële beoordeling

11,7

12,2

Uitbreiding

10,7

10,1

Herbeoordeling

22,4

28,4

Controlebeoordeling

53,0

47,1

100

100

De inzet van teamleiders in vaste dienst is gedaald van 1400 dagen in 2005 naar 1250 dagen in 2006. Onderstaande tabel geeft de verdeling van de beoordelingsdagen over de verschillende rollen weer.

Gefactureerde beoordelingsdagen opgesplitst naar rol in beoordelingsteam

2006 in %

2005 in %

Lead assessor

47

51

Assessor

14

14

Vakdeskundige

39

35

100

100

31

HOOFDSTUK 6

FINANCIËLE VERSLAGLEGGING Toelichting Geen winstdoelstelling

Resultatenrekening

(x € 1.000)

De Raad voor Accreditatie heeft als onafhankelijk toezichthouder geen winstdoelstelling. Onze onafhankelijkheid wordt geborgd door de Raad van Toezicht, het Bestuur en de Commissie

2006

2005

Accreditaties. Een gezond, maar niet overdreven, eigen vermo-

BATEN

gen onderstreept onze financiële onafhankelijkheid.

Accreditatiebeoordelingen

5.764

5.675

Om dit te bereiken hebben we een aantal jaren flinke toevoe-

Contributies

1.492

1.423

gingen aan de reserves gedaan. Het vermogen bevindt zich nu

Overige opdrachten

331

272

op een dusdanig niveau, dat een langzame verdere groei vol-

Internationale vertegenwoordiging

223

223

doende lijkt. De RvA zal het operationele surplus ter beschikking stellen aan de geaccrediteerden. Ons streven is het surplus

Restitutie aan geaccrediteerden

naar nul terug te brengen, door onze organisatie te verbeteren

- 537 7.273

7.593

en de tarieven aan te passen. LASTEN

De baten

Personeelskosten

3.821

3.595

Ons activiteitenniveau was in het jaar van de reorganisatie ho-

Externe beoordelaars

2.500

2.397

ger dan gedacht. Het lag op een gelijk niveau met 2005.

Overige kosten

832

1.074

Onze tarieven zijn per januari 2006 licht aangepast:

Afschrijvingen

120

70

7.273

7.136

• dagtarief (lead)assessor +1,6%; • dagtarief vakdeskundige -3,7%; • overige tarieven ongewijzigd.

Operationeel resultaat

0

457

Een stijging van het aantal accreditaties resulteerde in hogere

Rente

82

49

contributie-inkomsten.

Netto resultaat

82

506

De lasten De personeelskosten zijn verder gestegen als gevolg van de groei in activiteiten. De inzet van externe beoordelaars is licht gestegen. De algemene bureaukosten zijn na de verhuizing wat teruggelopen. Door diezelfde verhuizing kennen we hogere afschrijvingen op inrichting.

32

HOOFDSTUK 6 Balans per 31 december

(x € 1.000)

2006

2005

ACTIVA

Toelichting op de financiële cijfers 2006 • Het boekjaar van de stichting is gelijk aan het kalenderjaar.

Materiële vaste activa

414

434

Vorderingen en overlopende activa

3.650

3.470

Liquide middelen

2.954

2.135

7.018

6.039

• De jaarrekening is opgesteld op basis van historische kosten. • De activa en passiva zijn opgenomen tegen nominale waarde, tenzij anders aangegeven. • De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen

PASSIVA Bestemmingsreserves Overige reserves Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Kortlopende schulden en

verkrijgingswaarde verminderd met de gecumu700

700

1.130

1.048

leerde afschrijvingen. In het jaar van investering wordt naar tijdsgelang afgeschreven.

1.830

1.748

-

45

424

424

4.764

3.822

7.018

6.039

overlopende passiva

De afschrijvingspercentages zijn als volgt: Kantoormachines: 33,33 % per jaar. Kantoorinventaris: 10 tot 20 % per jaar. • De langlopende schulden betreffen depots van geaccrediteerde instellingen. De depots zijn niet rentedragend. • De stichting is gevestigd in een huurpand. De verplichting is aangegaan voor een periode van 10 jaar en loopt tot 1 oktober 2015. De jaarlijkse verplichting bedraagt per 31 december 2006 € 229.000 (exclusief servicekosten). • Per 31 december 2006 bedraagt het aantal personeelsleden 61.

33

HOOFDSTUK 6

Accountantsverklaring Opdracht

Toelichting

Wij hebben gecontroleerd of het (in dit verslag opgenomen)

Wij vestigen er de aandacht op dat voor het inzicht dat vereist

financieel jaarverslag 2006 van de Stichting Raad voor Accredi-

is voor een verantwoorde oordeelsvorming omtrent de financi-

tatie te Utrecht over 2006 op de juiste wijze is ontleend aan de

ele positie en de resultaten van de entiteit en voor een toerei-

door ons gecontroleerde jaarrekening 2006 van de Stichting

kend inzicht in de reikwijdte van onze controle het financieel

Raad voor Accreditatie. Bij die jaarrekening hebben wij op

jaarverslag 2006 dient te worden gelezen in samenhang met de

18 april 2007 een goedkeurende accountantsverklaring ver-

volledige jaarrekening, waaraan deze is ontleend, alsmede met

strekt. Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor

de door ons daarbij op 18 april 2007 verstrekte goedkeurende

het opstellen van het financieel jaarverslag 2006 in overeen-

accountantsverklaring. Deze toelichting doet geen afbreuk aan

stemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarreke-

ons oordeel.

ning 2006 van de Stichting Raad voor Accreditatie. Het is onze verantwoordelijkheid een accountantsverklaring inzake het

Rotterdam, 7 mei 2007

financieel jaarverslag 2006 te verstrekken. Tempelman & Partners

Werkzaamheden

Registeraccountants

Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig dienen wij onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat het financieel jaarverslag 2006 op de juiste wijze is ontleend aan de jaarrekening.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel.

Oordeel Naar ons oordeel is het financieel jaarverslag 2006 in alle van materieel belang zijnde aspecten op de juiste wijze ontleend aan de jaarrekening.

34

R.J. Kruining RA

35

B I J L AG E N

BIJLAGE 1

WAT IS ACCREDITATIE? Accreditatie door een gezaghebbend orgaan is de formele er-

Accreditatie-aanvraag

kenning van de competentie van een organisatie om een specifieke taak, zoals analyseren, kalibreren, inspecteren of certifi-

Registratie:

ceren, uit te voeren. Deze formele erkenning is gebaseerd op

RvA registreert, verstrekt informatie

een serie internationale en Europese normen. Die normen rich-

over eisen en procedures

ten zich met name op de elementen deskundigheid, onafhankelijkheid, onpartijdigheid en continuïteit.

Vooronderzoek:

In de markt is een grote verscheidenheid aan producten en

Beoordeling van documenten; optioneel

diensten. Dit maakt het voor afnemers moeilijk om te bepalen

bezoek aan relatie ter bespreking

welk product of welke dienst het best voldoet aan hun eisen

resultaten

voor kwaliteit en veiligheid. De leverancier kan zich daarom tot laboratoria, certificatie- en inspectie-instellingen wenden om

RvA en relatie besluiten in overleg

zijn product of dienst objectief te laten beoordelen of testen.

om beoordeling voort te zetten

De beoordelende instantie verstrekt bij goedkeuring een conformiteitverklaring (een certificaat of een rapport) van het pro-

Positief besluit

duct of de dienst. Deze organisatie en/of persoon moet compe-

Beoordeling:

tent en voor de beoordeling gekwalificeerd zijn. Alleen dan is

Toetsing tegen eisen uit de norm

de conformiteitverklaring bruikbaar en betrouwbaar. Accreditatie geeft aan dat de beoordelende organisatie voor een afge-

Accreditatiebesluit

bakend werkgebied (de ‘scope’) vertrouwen verdient.

Algemeen directeur, op advies Commissie Accreditaties

product, dienst of organisatie in Nederland op dezelfde basis kan worden beoordeeld of getest als bijvoorbeeld in onze buurlanden of in de Verenigde Staten. Het systeem levert vertrouwen in vergelijkbaarheid van certificaten en rapporten.

De accreditatie is vier jaar geldig. Gedurende die vier jaar vindt

Negatief besluit

Het internationale karakter van de normen verzekert dat een

Positief besluit In stand houden accreditatie: RvA voert controles, herbeoordeling uit; indien gewenst uitbreiding of inperking van scope

jaarlijks een controlebeoordeling plaats die beperkter van opzet is. Na vier jaar volgt een herbeoordeling die weer omvangrijker is. Na iedere beoordeling volgt een besluit over voortzetting van de accreditatie. Soms wordt een geaccrediteerde organisatie (tijdelijk) geschorst omdat zij niet meer aan de ei-

36

sen van de norm blijkt te voldoen.

Einde accreditatieproces

BIJLAGE 2

DE RvA-MERKEN Aan de volgende merken op certificaten of rapporten herkent u of u met geaccrediteerde dienstverlening te maken heeft:

Het accreditatiemerk voor geaccredi-

Het accreditatiemerk voor geaccredi-

teerde kalibratielaboratoria. Dit ac-

teerde medische laboratoria. Dit accre-

creditatiemerk mag worden gevoerd

ditatiemerk mag worden uitgevoerd

indien laboratoria hebben aange-

indien medische laboratoria hebben

toond dat de kalibraties met een

aangetoond dat testen met een hoge

hoge mate van zekerheid conform de

mate van zekerheid conform de be-

betreffende

kunnen

treffende standaarden kunnen worden

worden uitgevoerd, waardoor herleidbaarheid naar internatio-

uitgevoerd. Daarnaast wordt in vergelijking met ISO/IEC 17025

nale standaarden zeker wordt gesteld. Kalibratie is essentieel

extra aandacht geschonken aan de pre-analytische fase (advise-

voor productieprocessen en vormt de basis voor testlaboratoria

ring, monsterafname), de post-analytische fase (interpretatie, di-

en veel inspectieactiviteiten. Accreditaties worden uitgevoerd

agnostisering) en de bijdrage aan de patiëntenzorg. Accreditaties

tegen ISO/IEC 17025.

worden uitgevoerd tegen de norm ISO 15189.

standaarden

Het accreditatiemerk voor geaccredi-

Het accreditatiemerk voor geaccre-

teerde certificatie-instellingen voor

diteerde organisatoren van interla-

de certificatie van producten. Bij pro-

boratoriumonderzoeken.

ductcertificatie worden certificatie-

derzoeken worden uitgevoerd om

instellingen getoetst tegen EN 45011

de competentie, werkmethoden en

Ringon-

voor certificering van producten. Cer-

uitkomsten van laboratoriumon-

tificatie-instellingen beoordelen productontwerpen en produc-

derzoeken te vergelijken en de uitkomsten van de testen gedu-

ten in de nieuwbouw- of voorbereidingsfase. Deze in serie ge-

rende een bepaalde periode te volgen. Het voornaamste doel

produceerde producten mogen voorzien worden van een

daarbij is dat de deelnemende laboratoria ervan leren. Langere

daaraan gekoppeld keurmerk. Deze systematiek wordt regel-

termijntrends kunnen geïdentificeerd worden en correctieve

matig toegepast in Europese richtlijnen.

acties in gang gezet worden. Instellingen worden getoetst tegen het ILAC-G13 document.

37

BIJLAGE 2

Het accreditatiemerk voor geaccredi-

Het accreditatiemerk voor geac-

teerde testlaboratoria. Dit accredita-

crediteerde inspectie-instellingen.

tiemerk mag worden gevoerd door

Bij inspectie wordt per individueel

laboratoria indien deze hebben aan-

object vastgesteld of een ontwerp,

getoond dat testen met een hoge

of een product of batch voldoet

mate van zekerheid conform de be-

aan de specificaties. Voor het RvA-

treffende standaarden kunnen worden uitgevoerd. Accredita-

toezicht op inspectie-instellingen wordt de ISO/IEC 17020 norm

ties worden uitgevoerd tegen de norm ISO/IEC 17025.

toegepast. Voor producten zowel in de nieuwbouwfase als in de gebruiksfase.

Het accreditatiemerk voor geaccrediteerde certificatie-instellingen voor

Het accreditatiemerk voor geaccredi-

de certificatie van personen. Op basis

teerde attestatie-instellingen. De RvA

van ISO/IEC 17024 worden de certifi-

toetst attestatie-instellingen tegen

catie-instelllingen getoetst. De certi-

de norm EN 45503. Een geaccredi-

ficatie-instellingen mogen vervolgens

teerde attestatie-instelling contro-

onder accreditatie certificaten uitge-

leert of openbare aanbesteding in de

ven waarop wordt aangegeven dat personen continu over be-

sectoren water, energie, transport en telecommunicatie heeft

paalde vakbekwaamheid beschikken.

plaatsgevonden volgens Europese richtlijnen.

Merken IAF en ILAC-MRA Het accreditatiemerk voor geaccrediteerde certificatie-instellingen voor de certificatie van managementsystemen. Certificatie-instellingen worden getoetst tegen EN 45012 voor de toepassing van specifieke schema’s, zoals ISO 9001.

De MLA-merken van – de internationaal opererende – organisaties IAF en ILAC.

38

Aandachtsgebied CCvD

BIJLAGE 3

LIJST VAN GEACCEPTEERDE CENTRALE COLLEGES VAN DESKUNDIGEN PER 1 APRIL 2007 Stichting

Productcertificatie Asbest verwijderen (tevens persoonscertificatie)

SCA

Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer

SIKB

IKB Varkens

PVV

Milieukeur Food

SMK

Milieukeur Non-food

SMK

Diervoedersector

PDV

Managementsysteemcertificatie Arbodiensten

SCA

Arbomanagementsystemen

SCCM

Criminaliteitspreventie en Veiligheid

CCV

Continu Verbeteren in het MKB

Stichting Continu Verbeteren in het MKB

Kwaliteitszorg Demontage

KZD

HACCP

SCV

Harmonisatie Kwaliteitsbeoordeling in de Zorgsector

HKZ

Industrieel reinigen

SBC-IR

Informatiebeveiliging

ECP.NL

Inspectie en Onderhoud aan Stookinstallaties

SCIOS

Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijf

CKB

Autoschade

KZS

Milieusystemen

SCCM

Slopen

SVMS

VCA

SSVV

Waarborg Koude Techniek

NVKL

Persoonscertificatie Verticaal Transport

TVCT

Elektrotechniek

Stipel

Vastgoed

VastgoedCert

Touringcarbedrijf

SKTB

Taxikeurmerk

TX-KEUR

39

BIJLAGE 4

SAMENSTELLING BESTUURSORGANEN EN ADVIESCOMMISSIES PER 1 APRIL 2007

Raad van Toezicht

Gebruikersraad

drs. E.H.T.M.Nijpels

Voorzitter, persoonlijke titel

drs. H.J.J. van Breemen

ir. J.C. van der Poel

Voorzitter

Bedrijfsleven groot

drs. P. Coevert

VOC

vacature

Gezondheidszorg/onderwijs

ing. P.T. Graaf

VOC

ir. J.F. de Leeuw

Landbouw/voedselveiligheid

dr. P.G.M. Hesselink

FeNeLab

drs. L.H.A. Scholtis

FeNeLab

ir. J. Ploeger H.A.P.M. Pont

Interprovinciaal Overleg Milieu/overheid centraal/werknemers

ir. M.J.J. Vernooij

kalibratielaboratoria

ir. J.C.C. Ruseler

Bedrijfsleven groot

R. Veerman

ing. J. Visser

Bedrijfsleven groot

dr. C. de Ruiter

RvA, manager accreditatieproces

mr. R.T. van Eck

RvA, secretaris

V.M. van der Wel

Bedrijfsleven klein

D. Westendorp Vacature

VEROCOG

Consumentenbond Bedrijfsleven groot/Normalisatie

ir. J.C. van der Poel

RvA, secretaris

Accreditatie Advies Commissie Kalibratie dr. T.M. Plantenga

Voorzitter

dr. ir. E.W.B. de Leer College van Beroep

J. Tauritz, MSc

mr. dr. P.A. Huidekoper

Voorzitter

A.H.J. Waumans

NMi – VSL B.V. TU-Twente

Trescal Livingston Calibration B.V.

mr. L.A.F.M. Kerklaan mr. drs. R. Prakke – Nieuwenhuizen L.L.M.

ing. A.P. Barel

Bestuur drs. E.H.T.M.Nijpels

Accreditatie Advies Commissie Testlaboratoria Voorzitter

drs. G.H.W. Baalhuis ing. F.J.L.M. Cremer

prof. dr. W.P. Cofino

Voorzitter

ir. J.W. Hutter Penningmeester

Alcontrol, FeNeLab

I. Kramps-Luitwieler

NEN

dr. S.A. Hertzberger

dr. C. de Ruiter

dr. ir. E.W.B. de Leer

ing. S. Slagter MSc

CCKL

ir. J. van der Vlist

dr. ir. P.H. in ’t Veld

Voedsel en Waren Autoriteit

ir. E.D. Wiebes

ir. J.Th. van der Zwan

ir. J.C. van der Poel

40

RvA, secretaris

RvA, secretaris

J.G. Baas

RvA, manager accreditatieproces

Rijkswaterstaat

RvA, secretaris

ir. M.N.M. Duysens

Commissie Accreditaties Voorzitter

ir. M.N.D. de Vries

ir. V.B.W. Cornelissen Controlebureau dierlijke sector

prof. dr. ing. T.W. Hardjono

ing. G. van Kruining

dr. ir. J.M . van der Meer

Risk consultants B.V.

ing. G. Stigter (ir. J. van Kleef)

Nagtglas Versteeg Inspecties B.V.

ing. H.T. Sukel

Voorzitter

BIJLAGE 4

Accreditatie Advies Commissie Inspectie

mr. R.T. van Eck

RvA, secretaris

RvA, secretaris Commissie Internationaal Overleg

Accreditatie Advies Commissie Certificatie ir. M.N.D. de Vries R.A.Th. Bleijswijk ing. J.E. Grefhorst

Voorzitter ECAS B.V.

TÜV Nederland QA B.V.

dr. A. Stibbe

Stichting voor de Certificatie van

Voorzitter

ing. D. Bakker

VNO-NCW

dr. ir. J.A.J. Basten

GASTEC Certification B.V.

H. Groothuis

ir. R. Kaarls

FeNeLab

drs. H.J.J. van Breemen

VNO-NCW

drs. P. Coebergh van den Braak

VNO-NCW

drs. P. Coevert

VOC

dr. ir. E.W.B. de Leer

NMi

Vakbekwaamheid SKO

drs. H.W. Schipper

NEN

ir. F.A. Zandstra Stichting Kwaliteit Gevelbouw (SKG)

ir. J.C. van der Poel

RvA

ing. H.T. Sukel

dr. P.J.H.A.M. van de Leemput

RvA, secretaris

drs. ing. H. J. Verkerk (EZ)

RvA, secretaris waarnemer

Raad van Toezicht

College van Beroep

Bestuur

Commissies Accreditaties

Commissie Internationaal Overleg

Accreditatie Advies Commisies

RvA Bureau

Gebruikersraad

41

BIJLAGE 5

LIJST VAN GEBRUIKTE AFKORTINGEN AAC

Accreditatie Advies Commissie

AB

Accreditation Body

BAS

Bulgarian Accreditation Service

Bovag

Bond van Autohandelaren en Garagehouders

BRL

Beoordelingsrichtlijn

BSI

Britisch Standard Institute

CA

Commissie Accreditaties

CASCO

Committee on conformity assessment

CCKL

Stichting voor de bevordering van de kwaliteit van het laboratoriumonderzoek en voor de accreditatie van laboratoria in de gezondheidszorg

CCV

Europese Norm

ENFSI

Europees Netwerk voor Forensische Instituten

EU

Europese Unie

EVD

Economische Voorlichtingsdienst

EZ

Ministerie van Economische Zaken

FeNeLab

Federatie van de Nederlandse verenigingen van Laboratoria en Inspectie-instellingen

FTE GIW HACCP HKZ

Full-Time Equivalent Garantie Instituut Woningbouw Hazard Analyses Critical Control Points Stichting Harmonisatie Kwaliteitsbeoordelingen in de Zorgsector

Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid

IAF

International Accreditation Forum

(Centraal) College van Deskundigen

IEC

International Electro technical Committee

CEN

Comité Européen de Normalisation

IFS

International Food Standard

CENELEC

Comité Européen de Normalisation

IKB

Integrale Ketenbeheersing

(C)CvD

Electrotechnique CI Cercat CIO CKB

Certificatie-instelling Stichting Certificatie Contractcatering

DNV EA ECP.NL EMC

ILAC ISO IT

International Laboratory Accreditation Co-operation International Organization for Standardization Informatietechnologie

Commissie Internationaal Overleg

IWI

Inspectie werk en inkomen

Stichting Certificatieregeling

KBI

Stichting Kwaliteitsborging Installatiesector

Kabelinfrastructuur en Buizenlegbedrijven

42

EN

KZD

Stichting Kwaliteitszorg Demontage

Det Norske Veritas

KZS

Stichting Kwaliteitszorg Autoschadeherstelbranche

European co-operation for Accreditation

LNG

Liquefied Natural Gas

Stichting Electronic Commerce Platform Nederland Elektromagnetische Compatibiliteit

LNV Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit MAC

Multilateral Agreement Committee

Midden- en Kleinbedrijf

MLA

Multi Lateral Agreement

MRA

Multilateral Recognition Arrangement

SCV

Stichting Certificatie Voedselveiligheid

NEN

Nederlands Normalisatie Instituut

SIKB

Stichting Infrastructuur

NIAZ

Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen

NMi NVKL

SMK

Stichting Milieukeur

Nederlandse Vereniging

SSVV

Stichting Samenwerken Voor Veiligheid

Stichting Onafhankelijke Deskundige

Vloeistof Dichte Voorzieningen Occupational Health and Safety Assessment Series Ondernemingsraad

PBV

Plan bodembeschermende voorzieningen

PDV

Productschap Diervoeder

PKL

Public Relations

PVV

Productschap Vee en Vlees

RvA

Raad voor Accreditatie

RvT

Raad van Toezicht

SBC (-IR)

SCA SCCM

Stichting Persoonscertificatie Elektrotechniek

SVMS

Stichting Veilig en Milieukundig Slopen

SWOT

Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats

SZW

Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

TCVT

Stichting Toezicht en Certificatie Verticaal Transport

TU

Technische Universiteit

TÜRKAK

Turkish Accreditation Agency

VCA

VeiligheidsChecklist Aannemers

VEROCOG

Vereniging van Onafhankelijke Controlebedrijven en Graanfactors

VNO-NCW

Verbond van Nederlandse Ondernemingen - Nederlandse Christelijke Werkgevers

VOC VROM

Vereniging Overleg Certificatie-instellingen Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

Stichting Beheer Certificatieregelingen (Industrieel Reinigen)

SBCA

STIPEL

Platform Kwaliteit Luchtmetingen

PR

SBK

Kwaliteitsborging Bodembeheer

Nederlands Meetinstituut

Inspecteurs en adviseurs voor

OR

Onderhoud aan Stookinstallaties

Stichting Keurmerk Touringcarbedrijf

van ondernemingen op het gebied van

OHSAS

Stichting Certificatie Inspectie en

SKTB

de Koudetechniek en Luchtbehandeling ODI-VDV

SCIOS

VVV

Verklaring Vloeistofdichte Voorzieningen

Stichting Bouwkwaliteit

VWA

Voedsel en Waren Autoriteit

Stichting Beheer Certificatie Arbodiensten

VWS

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Stichting Certificatie Asbest

Wmo

Wet maatschappelijke ondersteuning

Stichting Coördinatie Certificatie Milieuzorgsystemen

BIJLAGE 5

MKB

ZBO

Zelfstandig Bestuursorgaan

43

47

48