www.researchportal.be - 17 Nov 2015 18:01:18
Onderzoeksprojecten (13500 - 14000 van 29735) De uitzonderlijk bewaarde Fezouata Biota uit het Onder-Ordovicium van Marokko: een uniek venster op de CambroOrdovicische faunale transitie Universiteit Gent Abstract: De Grote Ordovicische Biodiversificatie had een exponentiële toename in de diversiteit binnen dierlijke phyla tot gevolg. KonservatLagerstätten hebben een belangrijke rol te spelen in ons begrip van de Ordovicische radiatie, maar door hun zeldzaamheid werd deze gebeurtenis bijna exclusief bestudeerd op basis van gebiomineraliseerde faunas. Dit project behelst de studie van een rijke en geografische uitgestrekte OnderOrdovicische Konservat-Lagerstätte uit Marokko. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Jacques Verniers
Moleculair-genetisch en functioneel onderzoek naar de rol van Wnt-signaaltransductie in de ontstaansmechanismen van osteoporose en obesitas. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelstellingen van het voorgestelde project zijn drieledig: - Verwerven van verdere inzichten in de rol van wnt-signaaltransductie in botvorming - Onderzoek naar de rol van wnt-signaaltransductie in adipogenese - Evalueren van het effect van canonieke en niet-canonieke wnt signaaltransductie op de differentiatie van mesenchymale stamcellen richting osteoblasten of adipocyten Organisaties: • Medische genetica van obesitas en skeletaandoeningen (MGENOS)
Onderzoekers: • Wim Van Hul
Karakterisatie van het naso-oro-pharyngeale microbioom en resistoom in de Europese populatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Herman Goossens • Surbhi Malhotra
Nieuwe bewegingscorrectietechnieken voor PET-beeldvorming van niet-verdoofde dieren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belspo. UA levert aan Belspo de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Steven Staelens
Ethische problemen bij grensoverschrijdende vruchtbaarheidsbehandelingen Universiteit Gent Abstract: ): Het project beoogt een normatieve analyse van enkele problemen die voortkomen uit de globalisering van de gezondheidszorg en in het bijzonder de grensoverschrijdende vruchtbaarheidsbehandelingen. Het richt zich op de rechten en plichten van de verschillende actoren. Het bevat tevens een empirisch luik waarin de directe betrokkenen worden geïnterviewd. Dit onderdeel van de ?empirische bio-ethiek? fungeert als een hulpmiddel om de normatieve analyse te contextualiseren. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Guido Pennings
Een veiliger internet: het (semi)automatisch herkennen van internetpedofilie in meertalige online social networks. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project stellen we enerzijds een methodologie voor om de manuele controle van peer-to-peernetwerken te (semi)automatiseren en anderzijds een methodologie voor de automatische extractie en analyse van stijlkenmerken (geassocieerd met persoonlijkheid, leeftijdsgroep en misleidend taalgebruik) die we willen toepassen op individuele pedofielen en groepen van pedofielen in chatruimtes. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans • Claudia Peersman • Leona Van Vaerenbergh
Lokale toegevoegde waarde creatie door middel van kennisoverdracht in de verwerking van cacao en chocolade. Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Koen Dewettinck
Ontwikkeling van methotrextaat-conjugaten voor identificatie van nieuwe intracellulaire doelwitten via de Maspit technologie Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt om via MASPIT (mammalian small molecule protein interaction trap)niewe intracellulaire therapeutische doelwitten te ontdekken.MASPIT gebruikt een dihydrofolaat reductase fusie proteïne om het methotrexate (MTX) deel van een MTX-aas conjugaat te binden en de aas aan de cytoplasmatische omgeving te presenteren.Een aas-prooi interactie zal de JAK2-STAT3 signalisatie activeren en kan makkelijk getecteerd worden via een reporter proteïne (bv. luciferase), waarvan de expressie gecontrolleerd wordt door een STAT3-responsieve promotor.Het doel van dit project is om een passende strategie te ontwikkelen voor de synthese van MTX-aas conjugaten om nog onbekende doelwitten te identificeren van therapeutisch interessante kleine moleculen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jan Tavernier • Serge Van Calenbergh
De Talen van het Modernisme: Joyce, Beckett, Nabokov, en het Maken van Moderne Literatuur Universiteit Antwerpen Abstract: In mijn proefschrift, "The Multiple Languages of Modernism: Joyce, Beckett, Nabokov, and the Making of Modern Fiction," onderzoek ik het schrijven vanuit een meertalige achtergrond en analyseer ik de creatieve spanning en meerwaarde die door meertaligheid in de literatuur kan worden bewerkstelligd. Een grondiger kennis van de manier waarop literatuur van meertalige schrijvers verschilt van die van eentalige schrijvers geeft niet alleen nieuwe inzichten in de werken van Joyce, Beckett en Nabokov, maar ook in het functioneren van taal in meertalige literatuur, en uiteindelijk in het functioneren van taal in literatuur in het algemeen. Joyce, Nabokov en Beckett woonden alledrie in het buitenland, en waren alledrie meertalig. Hoewel hun meertaligheid bij elk van deze schrijvers op verschillende manier gestalte krijgt, geldt voor alledrie dat een meertalige achtergrond onlosmakelijk verbonden is met de kunst van het schrijven, zowel op het formele niveau van de tekst (het gebruik van vreemde woorden, meertalige woordspelingen, het spelen met accent en uitspraak), als ook bij de thematiek. Door middel van analyses van romans van Joyce (Ulysses en Finnegans Wake), Nabokov (, , , Lolita, en Ada) en Beckett (Watt in het Engels en het Frans), van brieven (gepubliceerd en ongepubliceerd), interviews, herinneringen aan de schrijvers door hun tijdgenoten, opnames, (auto)biografieën, en notitieboeken, bestudeer ik het effect dat meertaligheid heeft op de geschreven taal van deze drie auteurs. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Dirk Van Hulle • Anna Maria Wilhelmina Kager
Behandeling van angst, stress en slaapstoornissebn in de eerste lijn en de plaats van benzodiazepines hierbinnen. Universiteit Gent Abstract: Benzodiazepines zijn slaap-en kalmeringsmiddelen die in België op zeer grote schaal worden voorgeschreven. Het doel van het project is huisartsen te vormen in de niet-medicamenteuse benadering van angst-, slaap- en stressklachten om het opstarten van benzodiazepines te voorkomen. Hiervoor worden navormingsmodules voorzien waarbij door een duo arts-psycholoog op CGT-gebaseerde interactieve opleidingen worden gegeven aan huisartsen; ook werd een interactieve e-learning lijn ontwikkeld met hetzelfde doel. Organisaties: • Vakgroep Huisartsgeneeskunde en eerstelijnsgezondheidszorg
Onderzoekers: • Thierry Christiaens
Afwijkingen aan het GABAerge systeem bij het fragiele X syndroom. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil in detail onderzoeken, welke moleculaire en cellulaire mechanismen ten grondslag liggen aan de deficiëntie van het GABAerge system in diermodellen van het fragiele X syndroom. Voor een gerichte behandeling is het immers van groot belang te weten welke componenten van het GABAerge systeem in welke cellen op welke tijdstippen veranderd zijn. Ook zullen farmacologische en genetische rescue experimenten uitgevoerd worden om te kijken welke componenten van dit systeem het beste als target gekozen kunnen worden om een optimaal effect te krijgen. Organisaties: • Cognitieve Genetica (COGNET)
Onderzoekers: • Frank Kooy
Samenwerkingsovereenkomst Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' University of Copenhagen' hebben voor het project ' Co-operation Agreement' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • Luc LEYNS
Een multidisciplinaire analyse van aan de Ziekte van Alzheimer geassocieerde risicofactoren en de toxiciteit van Aß aggregatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aggregatie van het Aß peptide is mede verantwoordelijk voor het ontstaan van de Ziekte van Alzheimer. Recentelijk verschijnt er in toenemende mate bewijs in de literatuur om aan te tonen dat Aß kan voorkomen als kleine, oplosbare oligomeren. Deze oligomeren zijn toxisch voor de hersenen en kunnen verlies van synapsen en neuronale beschadigingen veroorzaken. Het onderzoek naar de generatie en het toxische effect van deze oligomeren wordt vertraagd doordat deze oligomeren zeer snel door reageren: Aß oligomeren zijn aanwezig in een te lage concentratie om gedetailleerde structurele informatie te vergaren die tevens relevant is om het moleculaire mechanisme van de toxiciteit voor de
hersenen te begrijpen. Het Switch Laboratorium heeft recentelijk een methode ontwikkeld om in vitro toxische Aß oligomeren te concentreren: de toevoeging van lipiden die in de hersenen voorkomen transformeren inerte, volgroeide amyloïde fibrillen terug naar stabiele toxische oligomeren. Deze oligomeren zijn niet te onderscheiden van de oligomeren die met de ziekte worden geassocieerd. Deze vinding geeft ons de mogelijkheid om de structuur-activiteit relatie van Aß oligomeer toxiciteit te bepalen. We hebben als doel gesteld te bepalen welke structurele elementen van oligomeren de toxiciteit bepalen door middel van biofysische technieken en biologische experimenten zoals toxiciteits bepalingen in neuronale cel culturen en gedragsstudies in muizen. We zullen gebruik maken van eiwit-modificatie en perturbatie methoden om de vorming en structuur van toxische oligomeren van Aß te bestuderen. Parallel daaraan zullen we factoren bestuderen die van nature in de hersenen voorkomen en die eerder aangetoond zijn het ziekteverloop van Alzheimer's te beïnvloeden. Uiteindelijk zullen we de resultaten van deze karakterisatie gaan gebruiken om te beginnen met de ontwikkeling van een therapeutische strategie voor de Ziekte van Alzheimer. Het laboratorium heeft de beschikbaarheid over een grote hoeveelheid componenten om hiernaar te zoeken. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Frederic ROUSSEAU • Joost SCHYMKOWITZ • Kerensa BROERSEN • Nico VAN NULAND
Black-box modelgebaseerde predictieve regeling van grondgekoppelde warmtepompsystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De continue schaling van de CMOS technologie in de voorbije decennia gaf aanleiding tot steeds snellere transistoren bij steeds lagere voedingsspanningen. De toekomstige analoge ontwerpen zullen bijgevolg te kampen hebben met steeds kleinere signaalzwaaien om de transistoren niet uit hun analoog werkingsgebied te brengen. Verder is het bekend dat de steeds kleinere transistoren niet alleen sneller zijn, doch ook steeds meer afwijken van de ideale CMOS karakteristiek. Om de diep-submicron technologieën optimaal te gebruiken werd er recent een alternatieve aanpak voor het ontwerp van RF schakelingen voorgesteld [1, 7-9, 12, 13, 29, 30]. Die bestaat eruit om het signaalpad in de ontvanger zoveel mogelijk op te bouwen met (passieve) geschakelde-condensator schakelingen. Deze circuits werken in discrete-tijd en zorgen voor de nodige filtering en frequentieconversie van de RF-signalen. Hiervoor worden multi-rate technieken gebruikt om de bemonsteringsfrequentie systematisch te verlagen/verhogen vooraleer het signaal wordt aangeboden aan de ADC. Deze aanpak profiteert ten volle van de beschikbare multi-GHz schakelsnelheden. Het voordeel van dergelijke geschakelde-condensator schakelingen is dat: * de technologieschaling optimaal gebruikt wordt door het gebruik van de snelle schakelaars. * de signalen voorgesteld worden aan de hand van de spanningen over de condensatoren. Dit maakt een grote spanningszwaai mogelijk. * de geschakelde-condensator schakelingen beter bestand zijn tegen procesvariaties aangezien de eigenschappen van de schakelingen bepaald worden door de capaciteitsverhoudingen. * de filter karakteristieken aangepast kunnen worden door het in- en uitschakelen van condensatoren en door het wijzigen van de integratie- en decimatieverhoudingen. Deze aanpak verschilt echter sterk van de op dit moment ingeburgerde ontwerpsmethoden voor RF-schakelingen. De literatuur hierover is nog zeer beperkt en grotendeels gedomineerd door de onderzoeksgroep van Texas Instruments [8, 12, 13, 29, 30]. Er is dan ook nog veel ruimte voor creativiteit en exploratie. Organisaties: • Elektriciteit
Onderzoekers: • Gerd VANDERSTEEN • RIK PINTELON
Geavanceerde schaalbare videocodering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: H.264/AVC en zijn schaalbare uitbreiding H.264/AVC SVC worden momenteel beschouwd als de state-of-the-art in videocoderingstechnologie. Echter, met de toenemende verspreiding van hoge-definitie (HD) bronnen, werd al snel duidelijk dat deze standaarden geen optimale compressieperformantie konden leveren voor hogeresolutiemateriaal. Bovendien is er in de nabije toekomst een overstap naar nog hogere resoluties te verwachten. Bijkomend zijn een aantal fundamentele onderzoeksrichtingen in videocodering momenteel onvoldoende geëxploiteerd, waardoor een diepgaande exploratie ervan gerechtvaardigd is. In dit project wordt daarom onderzocht of het exploiteren van spatiale directionaliteit in video, door middel van spatiale voorspelling en directionele transformaties, de compressieperformantie van de huidige standaarden kan verbeteren, specifiek voor hoge-resolutiemateriaal. Daarnaast wordt verwacht dat adaptieve quantisatiestrategieën ook de compressie-efficiëntie kunnen verhogen in vergelijking met klassieke signaalonafhankelijke quantisatie. Verder wordt onderzocht of betere spatio-temporele afhankelijkheidsmodellen voor schaalbare video codecs kunnen bijdragen tot een efficiëntere bitdebietallocatie. Ten slotte zullen nieuwe methodes ontwikkeld worden om de efficiëntie van spatiale resolutieschaalbaarheid in SVC te verbeteren door rekening te houden met aliasing, spatiale adaptiviteit en het progressief verfijnen van het bewegingsmodel tussen verschillende spatiale lagen. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • JOERI BARBARIEN • PETER SCHELKENS
De impact van artesunate amodiaquine herbehandeling en malaria immuniteit op malaria parasiet selectie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Epidemiologie en sociale geneeskunde (ESOC)
Onderzoekers: • Jean-Pierre Van geertruyden
Energie-armoede en energie-efficiëntie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers:
• Stijn Oosterlynck
De overlap tussen sociaal metaliseren en aandachtsheroriëntatie: de rol van de temporo-pariëtale verbinding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De overlap tussen sociaal mentaliseren en aandachstheroriëntatie: de rol van de temporo-pariëtale verbinding. Organisaties: • Experimentele en Toegepaste Psychologie
Onderzoekers: • FRANK VAN OVERWALLE
Een nieuwe XEL-microscoop voor synchrotrontoepassingen Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel een XEOL-microscoop te ontwikkelen, die gekoppeld kan worden aan een elektro- of milieu (environmental) chemische cel voor het gebruik aan synchrotroninfrastructuur. De microscoop zal in-situ, tijdsgeresolveerde moleculaire beelden en spectra kunnen maken van oppervlakken die blootgesteld worden aan een brede waaier van omgevingen. De laterale resolutie zal variëren van 1 tot 50 ?m. Organisaties: • Vakgroep Analytische chemie
Onderzoekers: • Annemie Adriaens
Antimalariabestanddelen en metabolieten van Nauclea pobeguinii. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Medicines for Malaria Venture. UA levert aan Medicines for Malaria Venture de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Luc Pieters
TolC and MDR pump deletiemutanten Universiteit Gent Abstract: Eieren besmet met Salmonella Enteritidis vormen een belangrijke bron van humane salmonellose. Voorgaand onderzoek leidde reeds tot de identificatie van genen belangrijk in deze ei-infecties. Tijdens dit onderzoek wordt nagegaan of deletiemutanten in deze genen gebruikt kunnen worden als vaccinatiestam bij legkippen om zo de prevalentie van Salmonella besmette eieren te beperken. Organisaties: • Vakgroep Pathologie, bacteriologie en pluimveeziekten
Onderzoekers: • Richard Ducatelle • Filip Van Immerseel
Verband tussen moleculaire mechanismen en macroscopische effecten in nanosuspensie formuleringen Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van dit project is de opbouw van een kennisplatform omtrent de invloed van de formulesamenstelling alsook de aanmaak op de eigenschappen van nano-suspensies. Het project beoogt in eerste instantie een beter begrip van de (bepalende factoren voor de) fysischchemische stabiliteit van nano-suspensies en de in-vitro release kinetiek, waarbij een geleidelijke toename in gemiddelde diameter dient voorkomen te worden. Sedimentatie en opschudbaarheid zullen eveneens mee in beschouwing genomen worden. Hierbij zal tevens teruggekoppeld worden met de resultaten van (een wellswaar beperkter aantal) in-vivo experimenten die door de industriële promotor zullen opgezet worden. Op basis van de bekomen inzichten zal een theoretisch kader ontwikkeld worden om enerzijds de gevoeligheid ten opzichte van fysicochemische onstabiliteit niet enkel te begrijpen, maar ze ook te kunnen voorspellen. Anderzijds is een theoretisch model noodzakelijk om de mate en snelheid van het oplossen van de actieve component te gaan voorspellen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste analytische en fysische chemie
Onderzoekers: • Paul Van Der Meeren
Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Organisaties: • Computationele wiskunde
Onderzoekers: • Annie Cuyt
Becketts bibliotheek: leessporen en hun interpretatieve implicaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Centraal in dit project staan de lectuurnotities en marginalia in de nog nooit volledig onderzochte, persoonlijke bibliotheek van de Ierse schrijver Samuel Beckett. Enerzijds biedt deze bibliotheek een schat aan nieuwe informatie (zoals Becketts aantekeningen in de marge); anderzijds omvat ze niet alle boeken waar Beckett ooit mee gewerkt heeft (wat onder meer blijkt uit andere leesnotities in aparte notitieboekjes). Het project zal daarom (1) nagaan wat de relevantie is van de voorhanden leessporen voor de interpretatie van Becketts werk en (2) de lacunes in de bibliotheek in kaart brengen. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Geert Lernout • Dirk Van Hulle
Voet-inversie en -eversie bewegingen bij de stand- en zwaaifase; enkele vergelijkend-anatomische en functioneelmorfologische aspecten
Universiteit Hasselt Abstract: In het onderbeen van de opossum Didelphis marsupialis, verwijdt het spatium interosseum cruris tussen tibia en fibula zich tijdens de standfase, door externe rotaties van deze beenderen, gekoppeld aan extreme inversie van de voet, tot het einde van push-off. Hoewel tot voor kort ontkend bij buideldieren, onderstreept hun sterke ligamentum astragalocalcaneum interosseum het belang van onze waarnemingen. Vanaf het begin van de zweeffase toont de opossumvoet eversie, samen met interne rotaties van fibula en tibia bij de zwaaifase van het been, zoals blijkt uit vernauwen van het spatium interosseum cruris bij de buidelrat. De precieze ligging van m. interosseus cruris bij Didelphis ursina Shaw, suggereert mogelijke spieractiviteit bij deze herpositionering van de voet, voor en tijdens touch-down. Bij de mens toont de voet op het einde van de standfase bij push-off een bescheiden inversie, die zich kan versterken naar extreme inversie van de voet. Dan zijn, in de enkel, de gewrichtsspleet van het Chopart-gewricht en de sinus tarsi breder op routine radiografie. Normaal beperkt ons ligamentum talocalcaneum interosseum die verbreding. Maar zelfs bij normaal lopen, kan de voet na de zwaaifase neerkomen in inversie, en een zogeheten inversie trauma riskeren - de meest voorkomende enkelblessure. Proactief trainen van bijvoorbeeld peroneus spieren, evertors van de voet, kan dergelijke trauma's voorkomen, zoals al duidelijk werd na een pilootstudie bij turners. Extrapolatie van deze methoden naar bijvoorbeeld vroeg gediagnostiseerde neuropathieën, impliceert dus mogelijkheden deze spieren te trainen, en beginnende Multiple Sclerose patiënten te beschermen tegen bijvoorbeeld struikelen en vallen. Organisaties: • Morfologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Koos VAN ZWIETEN
Commissioning van de reconstructie, trigger en simulatie methoden ontwikkeld voor de CMS detector door middel van de eerste laag energetische protonbotsingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het op punt stellen van de werking van de opgebouwde CMS detector en de technieken om de proton botsingen te reconstrueren, is primordiaal voor een succesvolle exploitatie van de CMS detector bij de LHC te CERN. De laag energetische protonbotsingen die in 2009 en 2010 geregistreerd worden, zullen we gebruiken om zowel de verschillende subdetectoren te calibreren en om de performantie van diverse trigger-, simulatie- en reconstructietechnieken te bestuderen. Hiervoor gaan we uit van onze gecombineerde kennis van de detector en de fysica fenomenologie verworven via andere FWO projecten. Samen met deze andere projecten vormt dit project een natuurlijk en coherent geheel om tot een optimale exploitatie van de CMS detector te komen. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Pierre M S J Van Mechelen • Nick Van Remortel
ECOSCORE 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' VITO (Vlaamse Instelling voor Technologisch onderzoek)' hebben voor het project ' ECOSCORE 2013' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Thierry Clement COOSEMANS • Sylvia HEYVAERT • JOERI VAN MIERLO
Welvaartsarchitectuur en solidariteit: Impact van hybride organisatie op de vrijwillige inzet van burgers. Universiteit Gent Abstract: Hoewel continentale welvaartsstaten steeds gekenmerkt zijn door een publiek-private welvaartsmix, voltrekt zich een historisch nieuwe fase van institutionele hybridisering. Dit project bestudeert de impact hiervan op de vrijwillige inzet van burgers. Voor het empirisch onderzoek worden een ?klassieke? en een ?hybride? non-profit organisatie geselecteerd, en wordt er een analyse uitgevoerd op meerdere niveaus, gericht op vrijwilligers, professionelen, en cliënten. Organisaties: • Vakgroep Sociologie
Onderzoekers: • Lesley Hustinx
Hyperspectrale karakterisatie van een (eco-)hydrologische processen in randstedelijke zones. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het objectief van dit onderzoek bestaat erin het potentieel van hyperspectrale data voor hydro-ecologisch onderzoek in suburbane zones en voor biomonitoring van stedelijke vijvers te onderzoeken, met de bedoeling processen van runoff, voorkomen van grondwaterafhankelijke ecosystemen, en afwisselingen tussen heldere en turbiede toestanden van vijvers in stedelijke gebieden beter te begrijpen. Methodologisch onderzoek op vlak van hyperspectrale beeldanalyse zal gekoppeld worden aan de ontwikkeling van nieuwe benaderingen voor gedistribueerde hydrologische modellering, optimaal gebruik makend van de informatie afgeleid uit hyperspectrale data. Het potentieel van hyperspectrale reflectantieanalyse voor het onderscheiden van diverse heldere en turbiede toestanden van vegetatie in stedelijke vijvers zal worden geanalyseerd door het koppelen van spectroscopische data aan metingen van vegetatieabundantie, fysische en chemische variabelen, ten behoeve van een verbeterde biomonitoring en herstel van stedelijke vijvers. Organisaties: • Cartografie en Geo-informatiekunde • Elektronica en Informatica • Biologie • Hydrologie en Waterbouwkunde • Geografie
Onderzoekers: • Luca DEMARCHI • HICHEM SAHLI • OKKE BATELAAN • FRANK CANTERS • LUDWIG TRIEST • Cheung Wai CHAN
De rol van inhibitoire neurotransmitters als signaal in de communicatie tussen immuuncellen en neurale cellen Universiteit Hasselt Abstract: Glycine en γ-aminoboterzuur (GABA) zijn moleculen (neurotransmitters) die door zenuwcellen worden afgescheiden voor onderlinge communicatie in het centrale zenuwstelsel (CZS). Naast hun klassieke rol in het snel doorgeven van inhiberende signalen tussen zenuwcellen, is recent gebleken dat beide neurotransmitters een bredere rol kunnen vervullen, zoals b.v. bij de ontwikkeling van zenuwcellen en hun voorlopercellen. Tot nog toe is echter zeer weinig gekend van de functie en biologische effecten van deze neurotransmitters op cellen van het CZS die geen zenuwcellen zijn of zelfs op cellen die niet behoren tot het CZS, zoals immuuncellen. Een immunomodulerende functie van neurotransmitters zou zeker van belang zijn bij neuro-inflammatoire aandoeningen, zoals Multiple Sclerose (MS). MS is een chronisch inflammatoire aandoening waarbij de myelineschede rond de uitlopers van zenuwcellen in het CZS wordt aangetast. In deze context is het belangrijk te vermelden dat een verhoogde concentratie van glycine voorkomt in het bloed van MS patiënten. De rol van glutamaat, de belangrijkste stimulerende neurotransmitter, in de pathogenese van MS werd reeds uitvoerig beschreven. Verhoogde concentraties van glutamaat beschadigen de myelinevormende cellen in het CZS. Een potentiële pathogene of beschermende rol van inhiberende neurotransmitters in MS werd nog niet bestudeerd. Een eerste doelstelling van voorliggend project is de rol van de inhiberende neurotransmitters, glycine en GABA, op niet-neuronale cellen van het CZS en immuuncellen te onderzoeken. Hierbij zullen de proteïnen die interageren met glycine en GABA in de verschillende celtypen in celkulturen of schijfjes hersenweefsel onderzocht worden op morfologisch, moleculair en functioneel niveau. Een tweede belangrijke doelstelling in dit project is na te gaan in welke mate inhiberende neurotransmitters kunnen fungeren als signaalmoleculen tussen het CZS en het immuunsysteem. Dit zal onderzocht worden in condities waarvan het geweten is dat de (dys)functie van het immuunzenuwstelsel een sleutelrol speelt, nl. in MS. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van een proefdiermodel voor MS, experimentele allergische encephalomyelitis (EAE), en materiaal verkregen van MS- patiënten. Organisaties: • Fysiologie • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Niels HELLINGS • Jean-Michel RIGO
RES - Genetica van zeldzame epilepsiesyndromen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • VIB DMG - Neurogenetica
Onderzoekers: • Peter De Jonghe
Schrijvers uit de Hispano-Amerikaanse canon in het hedendaags verhalend proza van de Spaanstalige Caraïben, Argentinië en Chili (1990-2010). Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zal de rol worden onderzocht van de Hispano-Amerikaanse canon (vooral dan met betrekking tot preboomschrijvers (1940/50) en boomschrijvers (1960)) in een representatieve selectie uit het verhalend proza van de Spaanstalige Caraïben, Argentinië en Chili (Cono Sur) tussen 1990 en 2010. Het uitgangspunt is dat de Hispano-Amerikaanse literatuur bij uitstek een herschrijvende literatuur is. Er zal voornamelijk worden ingegaan op de expliciete intertextuele aanwezigheid van relevante figuren uit de nationale en transnationale HispanoAmerikaanse canon, de selectie, de mate waarin en wijze waarop (instemmend, kritisch, parodiërend¿) ze literair worden gerepresenteerd en hun functie. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Rita De Maeseneer
Voorstudie van een stadsvernieuwingsproject. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project betreft een voorbereidende studie voor de ontwikkeling van een stadsvernieuwingsproject op en rond de site van Slachthuizen en de campus van de Erasmushogeschool Brussel in de Brussels Kanaalzone in Kurgem, Anderlecht. Het spitst zich toe op het opbouwen van expertise en allianties tussen actoren, met als doel te komen tot een projectdefnitie voor een mogelijk stadsvernieuwingsproject voor dit gebied. Organisaties: • Geografie
Onderzoekers: • Bas VAN HEUR • Michael RYCKEWAERT • Sarah DE BOECK • Stefan DE CORTE
Theorie en Implementatie van Kennisbank-systemen voor FO(.) Universiteit Hasselt Abstract: Een Kennisbank Systeem (KBS) is een software systeem dat een declaratieve Kennisbank (KB) beheert en diverse taken ermee oplost door toepassing van diverse vormen van inferentie. Het doel van dit project is om een KBS te bestuderen voor een rijke uitbreiding FO(.) van eerste orde logica (FO). In het verleden ontwikkelden we de eindig-model-generator IDP voor uitbreidingen van FO met inductieve definities, aggregaten en arithmetiek. Nu stellen we voor om FO(.) verder uit te breiden met coinductie en met modale operatoren om een NP-orakel te simuleren. Dit werk vereist een semantische en expressiviteits-analyse van deze taalconstructies. Op het niveau van de implementatie willen we IDP uitbreiden voor de nieuwe taalconstructies en ook andere vormen van inferentie bestuderen zoals deductie in de context van beslisbare fragmenten, approximatief redeneren, model-revisie en debugging. Elke vorm van inferentie vereist studie van de complexiteit en de ontwikkeling van algoritmes, implementatie en toepassingen. Organisaties: • Databases en Theoretische Informatica
Onderzoekers:
• Jan VAN DEN BUSSCHE • Frank NEVEN
Onderzoeksgemeenschap Taal Universiteit Gent Abstract: Om de samenwerking tussen universiteiten te bevorderen, heeft het FWO de onderzoeksgemeenschappen ingesteld. Hierbij krijgen de samenwerkende co-promotoren een beperkte financiering voor het organiseren van gezamenlijke activiteiten en onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Marc Brysbaert
Atomen tellen. Universiteit Antwerpen Abstract: Door gebruik te maken van een unieke elektronenmicroscoop binnen het EMAT onderzoekscentrum zal men voor het eerst in staat zijn zowel structurele, chemische als elektronische informatie te verkrijgen op atomair niveau. Met een dermate fijne elektronenbundel (doormeter < 100 picometer) en het inlassen van een monochromator (resolutie 100 meV) is bijzonder gedetailleerde en lokale informatie beschikbaar. Zowel experiment als interpretatie zijn echter niet voor de hand liggend. Wij zullen proberen aantonen dat individuele (vreemde) atomen binnen een matrix kunnen gelokaliseerd worden. Verbeterde experimentele data (door middel van het nieuwe EMAT microscoop) gecombineerd met statistische parameterschatting moet toelaten een betere precisie te bereiken. Het afschatten van het aantal atomen binnen een atoomkolom zal kwantitatief behandeld worden. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Dirk Van Dyck • Gustaaf Van Tendeloo
De rol van planthormonen in groei en ontwikkeling. Universiteit Antwerpen Abstract: Elke plant start vanuit een minimaal embryo. Bij planten is groei een geordend proces waarbij enkele weefsels voortdurend nieuwe cellen vormen, en de nieuw gevormde cellen aanzienlijk expanderen en differentiëren. Deze onderzoeksgemeenschap richt zich op de rol van planthormonen bij de celdeling, elongatie, wortelontwikkeling, bloeiinductie, apicale dominantie, dormantie, UV tolerantie en de ontwikkeling van het fotosyntheseapparaat. Deze onderzoeksgemeenschap groepeert 14 onderzoekseenheden uit 12 verschillende universiteiten/research instellingen. Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling
Onderzoekers: • Els Prinsen
Constructie van een bioactieve meniscus via bioplotting Universiteit Gent Abstract: Bioplotten i seen innovatieve techniek waardoor het mogelijk wordt materialen met verschillende eigenschappen in welbepaalde vormen te plotten. Bovendien kunnen tijdens het plotten verschillende celtypes in het materiaal geïntegreerd worden. Wij willen via bio-plotting een bioactieve meniscus plotten, bestaande uit een hydrogel kern met erin opgemengd fibrochondrocyten en een meer poreuze buitenregio met fibroblasten. Organisaties: • Vakgroep Medische Basiswetenschappen
Onderzoekers: • Maria Cornelissen • Peter Dubruel
Microfluorimetrische and biochemische studie van de membraanorganisatie van oligodendrocyten blootgesteld aan cholesterolmodulerende factoren Universiteit Hasselt Abstract: De transformerende groeifactor TGF- is een regulatoir cytokine dat fysiologische processen bevordert en anti-inflammatoire activiteiten vertoont. Kennis van de functie en de regeling van TGF- houdt therapeutische mogelijkheden in voor autoimmune aandoeningen zoals multiple sclerose. Sommige studies verbinden de TGF- receptorfunctie aan supramoleculaire structuren van lipiden en eiwitten in de membraan. Dit zijn de zogenoemde rafts. Deze rafts zijn gedefinieerd als kleine (10200 nm), heterogene domeinen die voornamelijk sterolen en sfingolipiden bevatten, en die cellulaire processen compartimentaliseren. In de literatuur is er substantiële evidentie te vinden betreffende de aanwezigheid van rafts in de membraan van oligiodendrocyten (OLGs). OLGs zijn de myelinevormende cellen in het centraal zenuwstelsel. Bij multiple sclerose is het juist de myeline die wordt afgebroken. De huidige kennis over de aanwezigheid en de functie van rafts in OLGs is hoofdzakelijk gebaseerd op detergentextractie en colocalisatie in beeldvorming. Het invasieve karakter van detergentmethoden en de beperkte resolutie die inherent is in de colocalisatie op pixelniveau doet echter vragen rijzen omtrent de interpretatie van de gerapporteerde resultaten. Cholesterol is een belangrijke component van rafts. De synthese ervan kan worden geblokkeerd door statines die worden gebruikt bij hypercholesterolaemie. Het gebruik van statines is gesuggereerd om multiple sclerose patiënten te behandelen maar het neuroprotectieve effect van statines is nog niet duidelijk. Cholesterol in de membraan kan ook worden beïnvloed door endogene processen. Lever X receptoren (LXRs) zijn sterolafhankelijke kernreceptoren die geactiveerd worden bij een te hoge concentratie van cholesterol in de cel. LXR doelgenen bevorderen de efflux van cellulaire cholesterol en dragen bij tot het handhaven van de sterolhomeostase. Zij kunnen ook worden geactiveerd door de synthetische agonist T0-901317 (T09). Dit project beoogt het ontwikkelen van nieuwe microfluorimetrische technieken voor het onderzoek van de membraanorganisatie (rafts) in levende cellen. Deze nieuwe methoden zullen worden aangewend voor het bestuderen van veranderingen in de membraanorganisatie van oligodendrocyten onder invloed van simvastatine of T09. Het effect van de cholesterolmodulatie op de werking van TGF- via de verdeling van de TGF- receptor over raft en non-raft, en op de door TGF- geïnduceerde apoptose zal worden onderzocht. Organisaties: • Biofysica • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Marcel AMELOOT
Ontwikkeling en toepassing van NMR diffusie- en relaxatietechnieken voor de karakterisering van supramoleculaire structuren en zelfassemblage
Universiteit Gent Abstract: Nieuwe NMR technieken, gebaseerd op diffusie- en relaxatiemetingen, zullen worden ontwikkeld voor de studie van supramoleculaire assemblages. Deze technieken zullen worden toegepast binnen het kader van de structuur-functie relatie studie van synthetische varianten van het biologisch actieve pseudodesmine A, een zelfassociërend cyclisch lipodepsipeptide. Daarnaast zal de impact van biomoleculaire zelfassociate op de relaxatieparameters en het gevolg voor dynamiekstudies worden bestudeerd. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • José Martins
Mechanismen van portale hypertensie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de UZA. UA levert aan de UZA de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP)
Onderzoekers: • Peter Michielsen
Studie van mechanismen voor diamantnucleatie in aanwezigheid van een metaalgebaseerde interlaag Universiteit Hasselt Abstract: Het project beoogt originele, diepgaande inzichten te bekomen in de nucleatiemechanismen van nanokristallijne diamant films in aanwezigheid van metaalbevattende interlagen met verschillende samenstelling, afgezet via waterige CSD. Door het bekomen begrip kan met positief effect ingespeeld worden op het nucleatie-groeimechanisme, zodat uniforme NCD materialen met MWPECVD gegroeid kunnen worden op diverse substraten. Op deze manier ligt de weg open voor fundamenteel onderzoek in nieuwe gebieden van toepassing. Grensverleggende inzichten worden verwacht op gebied van metaalgebaseerde interlaag depositie en diamantkiemgeneratie in aanwezigheid van dergelijke lagen. Nieuwe elektronenmicroscopische analysemethoden zullen ontwikkeld/aangewend worden voor de studie van de optredende fenomenen, waarop de modellen voor de achterliggende mechanismen gebaseerd zullen worden. Organisaties: • Anorganische en Fysische Chemie • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Ken HAENEN • Marlies VAN BAEL
PIAAC 2011-2013 voor werkingsjaar 2013 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Oppervlaktemodificatie van materialen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project worden diverse poreuze materialen (microporeuze en mesoporeuze) gemodificeerd teneinde op een gecontroleerde wijze hun eigenschappen te wijzigen. Hierdoor zullen hun adsorptie/desorptie en mogelijke katalytische gedrag geoptimaliseerd worden. Organisaties: • Anorganische scheikunde • Laboratorium adsorptie en katalyse
Onderzoekers: • Pegie Cool • Etienne Vansant
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversidad Central "Marta Abreu" de las Villas Cuba, Yunierkis Perez Castillo Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar 'continu actief leren automatisme' Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • ANN NOWE
Valorisatie crowdsourcing platform Universiteit Hasselt Abstract: Het crowdsourcing platform biedt gebruikers de mogelijkheid om via mobiele toestellen (smartphones) data te verzamelen, deze in een webapplicatie te beheren, te bewerken en naar de buitenwereld toe ter beschikking te stellen. Het binnen IMOB ontwikkelde crowdsourcing platform onderscheidt zich van andere platformen daar het zich expliciet richt op mobiele dataverzameling door grotere groepen personen (de crowd) en daar de mogelijkheid tot koppeling van verschillende projecten aan toevoegt. Deze interactie tussen projecten laat toe om gegevens die door een project verzameld werden door een ander project te laten hergebruiken. Op deze wijze moet het crowdsourcing platform de voedingsbodem zijn voor diverse projecten waarbij samenwerking tussen projecten mogelijk is, aangemoedigd wordt en nieuwe projecten aantrekt. Het IOF-project heeft als doelstelling een spin-off voor te bereiden waarmee toepassingen, gebouwd op het generisch crowdsourcing platform, naar de markt kunnen worden gebracht. Organisaties: • Verplaatsingsgedrag • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers:
• Gerhard WETS • Tom BELLEMANS • Edith DONDERS • Raf NULENS • Marc GERAERTS • Roeland MAES
De rol van astrocytaire beta-2 adrenerge receptoren in fysiopathologische processen die relevant zijn voor multiple sclerose. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek is gebaseerd op de hypothese dat disfunctionele astrocyten een belangrijke rol spelen in de pathogenese van Multiple Sclerose (MS). Het doel is om de pathogenetische effecten van astrocytische beta2-adrenergische receptor deficiëntie in vivo, op het niveau van zowel inflammatoire demyelinisatie en axonale degeneratie. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis • Gerontologie
Onderzoekers: • Ralph CLINCKERS • JACQUES DE KEYSER
Numeriek onderzoek naar de optimalisatie van de onderhoudsbaggerwerken in de Westerschelde en de Beneden Zeeschelde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: coming soon Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde
Onderzoekers: • WILLY BAUWENS • Margaret CHEN
De chattaal van Vlaamse tieners: een taalgeografische analyse van Vlaamse (sub)standaardiseringsprocessen tegen de achtergrond van de internationale chatcultuur. Universiteit Antwerpen Abstract: 1 Chattaal en tienertaal: glocaliseringsprocessen en de impact van het Engels: ONDERZOEKSVRAGEN -Welke rol speelt het Engels in het linguïstisch repertoire van Vlaamse jongeren? Hoe manifesteert de inbedding in de internationale chatcultuur zich in de chattaal van Vlaamse jongeren? -Welke transformatieprocessen ondergaat het Engels in de chatspeak van de tieners (op verschillende niveaus: morfologisch, semantisch, grafematisch)? -In welke mate is er een tijd van globalisering ook nog ruimte voor lokale dynamiek? Vertoont de tienertaal van Vlaamse jongeren nog regionale diversiteit? 2 De evolutie van het Nederlands in Vlaanderen: ONDERZOEKSVRAGEN: -In welke mate integreren jongeren morfo-syntactische en fonologische Brabandismen in hun chattaal: wat zijn de relatieve frequentieverhoudingen tussen Brabantse regiolectische varianten, niet-Brabantse regiolectische varianten en Algemeen Nederlandse varianten voor de verschillende variabelen? -Wat is de impact van de onafhankelijke variabele 'regionale herkomst'? Is er een correlatie tussen de relatieve vertegenwoordiging van Brabantse regiolectismen en de regio waaruit de informant afkomstig is? Integreren jongeren uit West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Limburg Brabandismen in hun chattaal en in welke mate doen ze dat? Of: in welke mate zijn Brabantse regiolectismen expansief? -Wat is de impact van het al dan niet regio-overschrijdend karakter van de chatcommunicatie? Gebruiken jongeren van niet-Brabants/Antwerpse herkomst meer morfo-syntactische en fonologische Brabandismen in 'interregionale' communicatie dan in 'intraregionale' (lokale) communicatie? -Wat is de pragmatische functie van de gehanteerde variëteiten? Vormt het antwoord op de voorgaande vragen een bevestiging van de stelling dat zich in Vlaanderen een autonoom informeel standaardiseringsproces voltrekt dat gekarakteriseerd wordt door een toenemend/veralgemeend gebruik van de/een Brabants gekleurde tussentaal? Wat leert dit onderzoek ons over de mogelijkheden van chatmateriaal voor de studie van taalvariatie en taalverandering 'in progress'? Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Reinhild Vandekerckhove
Versteviging van dragende betonconstructies met extern opgelijmde cementmatrix composieten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In België, zowel als in de meeste geïndustrialiseerde landen zijn de bouwkundige constructies zoals bruggen en kantoorgebouwen voor een groot gedeelte uitgebouwd. Toch ontstaan er steeds nieuwe noden en vereisten aan dewelke deze constructies moeten voldoen (veranderen van functie, toenemend gebruikt, ...). Tevens bestaat de nood aan het herstellen van de draagkracht van constructie onderdelen (corroderen van de stalen wapeningen, brandschade, aardbevingen, oorlogen, ...). Momenteel gebruikt men vezelverstevigde polymeren (FRP) om aan deze problemen een oplossing te bieden. De techniek kent echter nog enkele nadelen zoals het vroegtijdig falen van zowel de verbindingslijm als van het matrixmateriaal bij een verhoogde temperatuur, een bros gedrag, koolstof- en aramidevezels hebben een incompatibele thermische uitzettingscoëfficiënt met beton, de epoxy matrix degradeert onder UV stralen, de redelijk hoge kostprijs van de basismaterialen, ... Deze nadelen zouden kunnen weggewerkt worden door gebruik te maken van recente ontwikkelingen in textiel verstevigd beton (TRC), waarbij in dit onderzoek glasvezelmatten zullen ingebed worden in een cementachtig matrixmateriaal. Een van de belangrijkste argumenten is dat door het gebruik van glasvezels in plaats van koolstofvezels er kan bespaard worden op de materiaalkosten. De hoofddoelstelling van dit onderzoek is het ontwikkelen van een systeem vervaardigd uit textiel verstevigd beton ter versteviging van betonnen constructie elementen. Dit systeem zal, afhankelijk van het gebruik (versteviging van buiging of dwarskracht), enkele verbeteringen inhouden ten opzichte van het huidig systeem. In deze studie zullen betonnen balken verstevigd worden om te weerstaan aan zowel buiging als aan dwarskracht. De essentiële aspecten van het systeem zullen nader bekeken worden. Zo zal de benodigde dwarsdoorsnede aan TRC wapening analytisch
berekend worden. Dit zal volledig binnen het kader van Eurocode 2 gebeuren, steunende op het FIB bulletin 14 "Externally bonded FRP reinforcement for RC structures". Gezien het zeer verschillende spanning-rek gedrag van FRP en TRC zal deze berekening waar nodig moeten aangepast worden, steunende op experimentele gegevens. Deze analytische berekeningen zullen op reële schaal geverifieerd worden aan de hand van experimenten. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • JAN WASTIELS
Analyse van het intracellulaire werkingsmechanisme van Withaferine A, een plantensteroïde met antitumorale eigenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: De snelle ontwikkeling van multidrug resistentie (MDR) is een universeel probleem bij de behandeling van kanker. Er bestaan echter toenemende bewijzen dat epigenetische veranderingen mee aan de basis van MDR zouden liggen. Dit gegeven doet de interesse stijgen voor de onwikkeling van multifunctionele chemotherapeutica welke verschillende aangrijpingspunten hebben binnen deze epigenetische pathways en daardoor de MDR omkeren.. Withaferine A (WA), afkomstig van de plant Withania Somnifera is een dergelijke veelbelovende molecule die antitumorale, anti- angiogenese en antimetastase eigenschappen bezit. Echter, in vivo vertoont WA een systemische toxiciteit die momenteel de ontwikkeling tot een efficiënte anti – kanker drug tegenhoudt. Bekomen data die het intracellulaire effect van WA op het proteoom van MDR cellen in kaart brengen kunnen gebruikt worden om gerichtere antitumorale componenten te ontwikkelen. Daarom zullen verschillende aspecten van het proteoom na behandeling van de cellen met Withaferine A onderzocht worden: 1. Veranderende eiwit SUMOylatie, 2. Veranderende eiwit expressiepatronen en 3. Identificatie van eiwitten welke associëren met WA. Organisaties: • Proteïnechemie, proteoomanalyse en epigenetische signalisatie (PPES)
Onderzoekers: • Xaveer Van Ostade • Martin Dom
Biomonitoring van de stedelijke habitatkwaliteit aan de hand van hyperspectrale vliegtuigwaarnemingen. Universiteit Hasselt Abstract: De huidige meetstations voor het monitoren van luchtvervuiling leveren tot op heden slechts ruwe informatie omtrent de expositie aan polluenten. In dit kader is er een groeiende interesse naar methoden met hogere resolutie om de stedelijke luchtvervuiling te monitoren en te modelleren. Een van deze mogelijkheden is de biomonitoring van stedelijke vegetatie. Naast depositie, retentie en zelfs aanreiking van sporenelementen zoals zware metalen zijn de bladeren ook geëxposeerd aan gasvormige polluenten zoals stikstofoxiden (NOx), koolstofmonoxide (CO), koolstofdioxide (CO2) en zwaveldioxide (SO2) die allen een impact hebben op het fysiologische gedrag van de plant. Chlorofylfluorescentie technieken hebben tot op heden hun nut bewezen in het vroege detectie van stress zoals veroorzaakt door stikstoftekort of overmaat, verhoogde CO2 en ozon. Biomonitoring van natuurlijke vegetatie laat de acquisitie toe goed gedefinieerde stalen aan een aanvaardbare kostprijs en laat tevens toe de luchtvervuiling in functie van de tijd te bepalen. Dit reflecteert namelijk lange termijn veranderingen in de kwaliteit van de omgeving vermits planten pollutie accumuleren over meerdere maanden of zelfs jaren bij altijd groene planten. In het BIOHYPE project wordt de biomonitoring georganiseerd op drie structurele niveau's: (i) subblad- en (ii) het bladniveau en (iii) op het niveau van de boomkruin. Afhankelijk van het structurele niveau worden de volgende elementen uitgevoerd: (i) het schatten van de spatiale verdeling van de luchtpollutie door middel van passieve samplers en magnetische eigenschappen van het blad; (ii) op subblad- en bladniveau en op kroonniveau het onderzoeken van de spatiale distributie van chlorofylinhoud ,chlorofylfluorescentie parameters, bladreflectantie, stikstofinhoud, stomatale eigenschappen; (iii) het vergelijken en valideren van hyperspectrale metingen vanuit de lucht en vanop de grond en (vi) het beschrijven en optimalissren van een protocol voor het inschatten van de stedelijke habitakwaliteit met een hoge spatiale resolutie. Organisaties: • Moleculaire en Fysische Plantenfysiologie
Onderzoekers: • Roland VALCKE
Het optimaliseren van de detectie van criminele intentie en deceptie in criminele netweken: de rol van response inhibitie Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt de rol van responsinhibitie bij liegen en de implicaties voor leugendetectie. De hypothese is dat liegen steeds veronderstelt dat de waarheid op een bepaald moment geactiveerd is, waarop een onderdrukking ervan dient te volgen. In een reeks experimenten met gedrags- en neurofysiologische maten wordt deze hypothese onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Geert Crombez
Op weg naar een beter begrip van de ontwikkeling en de ernst van acute appendicitis: een translationele studie over de bijdrage van aangeboren immuniteit diversiteit Universiteit Hasselt Abstract: Acute appendicitis is een van de meest voorkomende abdominale aandoeningen in de Westerse wereld en vertegenwoordigt 1 tot 2 procent van het totaal percentage aan operatieve ingrepen. Deze infectie van de blinde darm kan zich op elke leeftijd manifesteren, maar de hoogste incidentie wordt terug gevonden in het tweede en derde levensdecade, met een algemeen risico van bijna 10 procent. Ondanks de hoge frequentie van appendicitis, is de sterfteratio laag. Het percentage van morbiditeit ten gevolge van complicaties en verwikkelingen blijft echter onaanvaardbaar hoog. Deze studie beoogt een vergelijking te maken tussen de aangeboren immuunrespons van patiënten met acute appendicitis en gezonde controles om zo de invloed van het aangeboren immuunsysteem op de oorzaak en het verloop van het ziektebeeld appendicitis te bepalen. Hierbij zal ook het relatieve belang van omgevingsfactoren, levensstijl en specifieke micro-organismen, zowel behorend tot de eigen darmflora als pathogenen, in rekening worden gebracht. Om bovenstaande doelstelling te bereiken, zal een prospectieve cohort studie worden opgezet. Dit cohort zal bestaan uit 300 patiënten die een appendectomie hebben ondergaan en 300 gezonde controles van een vergelijkbare leeftijdsgroep. Beide groepen zullen gevraagd worden om bloedstalen voor DNA isolatie en immunoglobuline bepaling, serumstalen voor serologie en feces stalen voor microbioom analyse in te leveren. Van de patiëntgroep zullen ook weefselstalen van de appendix worden verzameld voor latere immunologische en microbiologische research activiteiten. Ten slotte zal er in een derde luik van de studie een subpopulatie worden samengesteld, bestaande uit alle patiënten en controles die 18 jaar of ouder zijn. Bloedstalen van deze populatie zullen gebruikt worden voor ex vivo immunologisch onderzoek. Organisaties: • Immunologie - Biochemie
Onderzoekers: • Ingeborg GYSSENS
Integratie spoorwegtoepassingen en langetermijnnetwerken (RAILWAY). Universiteit Antwerpen Abstract: De belangrijkste onderzoeksobjectieven voor het RAILS-project zijn: - ondersteuning van het netwerk aan boord van de trein en de verbinding trein naar grond; - ondersteuning voor toepassingen en management platform voor toepassingen in de treinwereld. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Christian Blondia
Financieringsovereenkomst Wetenschappelijk Onderzoek ondersteuning van het SPLISS-II project : “Een internationale vergelijking van het topsportbeleid en topsportklimaat”. Vrije Universiteit Brussel Abstract: SPLISS: Vlaams topsportklimaat internationaal vergeleken in 15 laanden Tegelijk hebben vergelijkbare landen als Nieuw-Zeeland en Denemarken -allen met een populatie kleiner dan België- zich weten handhaven in de top 30 van deze mondiale medaillewedloop. Zoals het in de economie frequent gebeurt, zullen ook Vlaanderen en Wallonië hier meedraaien in een benchmarkstudie van het topsportbeleid: beter worden door te leren van de concurrentie. Vlaanderen neemt, met de Vrije Universiteit Brussel aan het roer, de leiding in de coördinatie van wat de grootste internationale vergelijking in topsport ooit mag genoemd worden: SPLISS-II. "Sports Policy factors Leading to International Sporting Success"(SPLISS) is de titel van een internationale onderzoeksgroep topsport. 15 landen hebben meegewerkt aan dit zelfde onderzoek naar het topsportklimaat. Daarnaast werden met gerichte vragen 126 kritieke succesfactoren geëvalueerd. De resultaten hiervan zullen begin 2013 beschikbaar zijn. Organisaties: • Sportbeleid en -management
Onderzoekers: • VEERLE DE BOSSCHER
Onderzoek naar resistentie mechanismen in multipel myeloom Vrije Universiteit Brussel Abstract: Multipel myeloom (MM) is een ongeneeslijke kwaadaardige plasmacel ziekte gelokalizeerd in het beenmerg (BM, tumoromgeving). De omgeving is crucial voor de ondersteuning van MM celoverleving, proliferatie, groei en ontwikkeling van geneesmiddelen resistentie. Nieuwe geneesmiddelen zijn geïdentificeerd die zowel MM cellen als cellen van de BM omgeving aanvallen. Behandeling van MM bestaat uit oude geneesmiddelen zoals chemotherapie (melphalan) en corticosteroïden (dexamethasone) en nieuwe geneesmiddelen zoals proteasoom inhibitoren (bortezomib) en immuunmodulaire drugs (lenalidomide). Ondanks de verbetering in behandeling, deze geneesmiddelen genezen de patiënten niet, en MM hervalt herhaaldelijk tot de patiënt bezwijkt aan de ziekte. Mechanismen van drug resistentie zijn de expressie van drug efflux transporters, inductie van genmutaties en expressie, aanpassing van apoptose mechanismen en tumor micro-omgeving geïnduceerd resistentie. Het doel van dit project is om resistentie mechanismen in MM cellen geïnduceerd door klinisch gebruikte stoffen en door de BM micro-omgeving te onderzoeken. Het onderzoeksproject is onderverdeeld in 3 werkpakketten waaronder: - WP1: De rol en regulatie van ABCG2 expressien in MM; - WP2: Ontrafelen van bortezomib resistentie mechanismen in multipel myeloom cellen en de beenmerg micro-omgeving; - WP3: De rol van cereblon in lenalidomide gevoeligheid in MM. Dit onderzoek zal leiden tot een beter begrijpen van de ziekte MM en geneesmiddelen resitentie wat kan leiden tot een verbeterde behandeling van MM patiënten. Organisaties: • Immunologie en Microbiologie
Onderzoekers: • Karin VANDERKERKEN • ELS VAN VALCKENBORGH
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Sebastiaan Van Leuven Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie over de codering en de aanpassing van multimedia gegevens Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU
Hoe waarderen patiënten "cure" en "care" online? Een marketing en "tekst mining" -benadering inzake schaalontwikkeling. Universiteit Antwerpen Abstract: De recente ontwikkelingen in ICT stimuleren patiënten om een actieve rol op zich te nemen in het ziekteproces. Communicatie met peers in online forums ondersteunt hen hierbij via cognitieve (i.e. cure) en affectieve (i.e. care) kenniscreatie. Aangezien voorgaand onderzoek aantoont dat online zelfhulp een positieve impact heeft op algemeen welzijn, zal er een schaal ontwikkeld moeten worden om de kenniscreatie in deze zelfhulpgroepen te kwantificeren. De innovatieve online context biedt vele onderzoeksmogelijkheden, maar introduceert ook verschillende uitdagingen op het gebied van gegevensverzameling, opslag en analyse. Marketing onderzoekers gebruiken een verklarende benadering om deze problemen aan te pakken, terwijl text miners een voorspellende aanpak hanteren, wat aangeeft dat er meer onderzoek nodig is dat deze methodes met elkaar confronteert. In dit huidige onderzoek gebruiken we dan ook twee benaderingen voor het ontwikkelen van een 'social support' schaal voor online communicatie; een marketing en een text mining aanpak. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Annouk Lievens
De rol van het PREPL gen in de ontwikkeling van obesitas. Universiteit Antwerpen Abstract: Obesitas is momenteel één van de frequentste aandoeningen wereldwijd. Genetisch onderzoek heeft reeds verschillende genetische varianten geïdentificeerd die een invloed hebben op het ontstaan van deze ziekte. Echter, de gevonden variaties kunnen totnogtoe slechts 1.5% van de variatie in BMI verklaren, wat erop wijst dat er nog veel genetische factoren ongekend zijn. Via onderzoek naar structurele variaties is het mogelijk om nieuwe genen te identificeren die kunnen bijdragen tot deze zogenaamde "missing heritability". Ons voorafgaand onderzoek heeft een microdeletie die het PREPL gen omvat, geïdentificeerd bij een obese patiënt, wat suggereert dat dit gen een belangrijke rol kan spelen bij het ontstaan van obesitas. Daarom beogen we met het voorgestelde onderzoeksproject de rol van PREPL verder uit te diepen door op zoek te gaan naar bijkomende dragers van de PREPL-omvattende deletie en ook naar inactiverende mutaties in dit gen binnen een uitgebreide populatie van obese kinderen en adolescenten, alsook een groep gezonde, slanke personen. Met dit onderzoek zullen we zo een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan de kennis omtrent de ontwikkeling van obesitas. Organisaties: • Medische genetica van obesitas en skeletaandoeningen (MGENOS)
Onderzoekers: • Sigri Beckers
De rol van ANT en GRF transcriptiefactoren in het sturen van de bladgrootte Universiteit Gent Abstract: Waarom worden bepaalde planten zoals Sequoia bomen zo groot, terwijl andere planten klein blijven? Wat bepaald de uiteindelijke grootte van een blad of een zaad? De meeste plantenorganen hebben een gedetermineerd groeipatroon wat resulteert in een relatief constante orgaangrootte. Het doel van dit projectvoorstel is om verder inzicht te verkrijgen in de regulatorische processen die orgaangrootte bepalen in hogere planten waarbij de nadruk wordt gelegd op bladgrootte. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Dirk Inzé
De nieuwe 'vox populi'? Een studie naar het journalistieke gebruik van sociale media als nieuwsbron in Vlaamse kranten Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie gaat na hoe inhoud van sociale media gebruikt en 'geremedieerd' wordt in de nieuwsberichtgeving van traditionele mainstream-media. Eerst zal een beschrijvende kwantitatieve inhoudsanalyse worden uitgevoerd op alle artikels die in 6 opeenvolgende weken in 2013 verschenen zijn in 7 Vlaamse kranten waarin expliciet verwezen wordt naar Facebook, Twitter of YouTube als informatiebron. De inhoudsanalyse zal een globaal beeld geven van het gebruik van sociale media als nieuwsbron in de dagelijks routineberichtgeving in kranten. Vervolgens zal op een representatieve steekproef van deze nieuwsitems een kwalitatieve inhoudsanalyse worden uitgevoerd om na te gaan hoe de inhoud van sociale media behandeld wordt in de nieuwsberichten. De kwalitatieve analyse zal focussen op de betrouwbaarheid die journalisten toekennen aan sociale media als nieuwsbron. Worden sociale media vooral gebruikt als primaire of als secundaire bron? Hoe (vaak) wordt de inhoud van sociale media letterlijk geciteerd? Worden de sociale media voorgesteld als representatief of indicatief voor de publieke opinie? En hoe gaan journalisten om met problemen omtrent de geloofwaardigheid, authenticiteit en objectiviteit van sociale media? Om deze vragen nog verder uit te diepen, zal de inhoudsanalyse worden aangevuld met 'reconstructie-interviews' met krantenjournalisten, teneinde gedetailleerde informatie te verwerven over de manier waarop zij gebruik maken van sociale media in hun dagelijkse nieuwsgaring. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Steve Paulussen
Tolerantie en persistentie in microbiële biofilms: een geïntegreerde benadering Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel een beter inzicht te krijgen in de moleculaire mechanismen die verantwoordelijk zijn voor persistentie en tolerantie in Saccharomyces cerevisiae, Candida albicans en Burkholderia cenocepacia biofilms. Door gebruik te maken van mutantenbanken, transcriptoomanalyse m.b.v. microarrays en qPCR, en de gerichte constructie van mutanten zullen we infomatie verkrijgen over de genen die betrokken zijn bij het persistentiefenomeen in fungi en bacteriën. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Hans Nelis • Tom Coenye
Rol van inflammatoire neovascularisatie in betacelregeneratie Vrije Universiteit Brussel Abstract: PROBLEEMSTELLING Wereldwijd lijden ongeveer 250 miljoen mensen aan diabetes mellitus. Voor België wordt de actuele prevalentie geschat op ongeveer 8% en verwacht wordt dat deze zal stijgen tot 10% in 2025 (Vlaamse Diabetes Vereniging / Belgian Diabetes Register). Pathofysiologisch wordt de ziekte ingedeeld in 2 groepen met name diabetes mellitus type 1 en type 2 waarin respectievelijk een auto-immune destructie van de insulineproducerende betacellen en insulineresistentie ter hoogte van de insulinegevoelige weefsels met onvoldoende compensatie van de functionele betacelmassa aan de basis liggen van het ziektebeeld. Diabetes mellitus wordt algemeen gekenmerkt door een verhoogde bloedsuikerspiegel met verhoogd risico op hart- en vaataandoeningen. Orale anti-diabetica en/of insuline-injecties kunnen diabetes slechts in beperkte mate controleren en secundaire complicaties verlagen de levenskwaliteit van de patiënten en betekenen een zware socio-economische belasting. De nood aan nieuwe therapeutische strategieën dringt zich daarom op. Ondanks het succes van transplantatietherapie met endocriene cellen uit donor pancreassen is deze therapie niet op grote schaal toepasbaar wegens een algemeen tekort aan donororganen (Sahu et al., 2009; Shapiro et al., 2006). Een alternatieve strategie is in situ stimulering van betacelregeneratie. Interessante, zij het controversiële, resultaten zijn verkregen met het gebruik van beenmergstamcellen. In muismodellen werd aangetoond dat deze stamcellen de vorming van nieuwe insuline-positieve cellen kunnen initiëren zowel in normoglycemische (Ianus et al., 2003) als diabete muizen (Hess et al., 2003). Bovendien werd een zekere mate van normalisatie van de glycemie geobserveerd zowel in diabete muizen (Hess et al., 2003) als mensen (Couri et al., 2009). De onderliggende mechanismen zijn echter zeer onduidelijk. Terwijl Ianus et al. melden dat getransplanteerde beenmergstamcellen transdifferentiëren in betacellen, geven andere studies aan dat de beenmergstamcellen betacelregeneratie ondersteunen door differentiatie in vasculaire endotheelcellen (Hess et al., 2003) of dat de stamcellen differentiëren in cellen positief voor hematopoïetische merkers (Taneera et al., 2006). Recent toonde onze onderzoeksgroep aan dat injectie van een monoklonale hematopoietische stamcellijn in de pancreas van diabete, betacelgedepleteerde muizen een proces van betacelregeneratie met volledige normalisatie van glycemie initieert (De Leu et al., onder revisie). Deze betacelregeneratie was het gevolg van activering van eilandprogenitorcellen (Xu et al., 2008) en (pre)betacel proliferatie. De rol van de
geïnjecteerde beenmergcellen bleek het uitlokken van een inflammatoire reactie met rekrutering van monocyten/macrofagen die neovascularisatie stimuleren (De Leu et al., onder revisie). Aan de hand van interferentie-experimenten werd aangetoond dat dit laatste cruciaal was voor betacelregeneratie. In het kader van dit IWT voorstel willen we enerzijds de inflammatoire reactie verder karakteriseren en anderzijds nagaan of ook met primaire cellen van humane oorsprong een gelijkaardig regeneratieproces kan geïnitieerd worden. Identificatie van (i) cytokines en groeifactoren belangrijk voor betacelprogenitor activering en proliferatie en (ii) alternatieven voor het gebruik van de stamcellijn - die een oncogen constitutief uitdrukt en dus niet kan overwogen worden in klinische trials - kunnen leiden tot nieuwe strategieën om betacelneogenese in vivo te stimuleren. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie
Onderzoekers: • Henry HEIMBERG
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversity of Tartu, Krista Lepik Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond de participatie van Estlandse kennisinstituten rond overheids- en cultuurgerelateerde onderwerpen Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Nico CARPENTIER
PRODEX-9 - NEUROPOLE ter ondersteuning van de AO-10-CONCORDIA-1305 en A0-1O-10-CONCORDIA-1306. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar ademhalingspatronen bij grote hoogtes Organisaties: • Menselijke Fysiologie
Onderzoekers: • ROMAIN MEEUSEN
Prijs 'Burggravin Valine de Spoelberch' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Prize: Research into the mechanism of angiotensin IV and angiotensin receptor ligands in learning and memory, limbic epilepsy and Parkinson disease. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis
Onderzoekers: • YVETTE MICHOTTE
De kerk in het midden. Een onderzoek naar de stedelijke parochie en parochiekerk in de Zuidelijke Nederlanden (ca. 14501700). Universiteit Antwerpen Abstract: De opzet van dit project is een onderzoek naar de betekenis van de stadsparochie en de stedelijke parochiekerk in de Zuidelijke Nederlanden in de periode van ca. 1450 tot 1700. Daarbij zullen de archieven die deze instituties zelf genereerden en/of bewaarden centraal worden gesteld en zal in hoofdzaak het perspectief van de parochianen worden gehanteerd. Daartoe zullen twee casestudies worden uitgewerkt, met name de Sint-Jacobskerk in Gent en de Sint-Jacobskerk in Antwerpen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Guido Marnef
Structuur-functie studie met NMR van en inzicht in de supramoleculaire assemblage van lipopeptide antibiotica uit de Viscosine groep Universiteit Gent Abstract: De relatie tussen monomeren structuur, supramoleculaire assemblage en de hieruit resulterende biologische functie van zelfassociërende antimicrobiële lipopeptiden zal worden bestudeerd. Het aangetoonde potentieel van diffusie en relaxatie NMR technieken om informatie omtrent zelfassociatie te verkrijgen zullen hierbij worden aangewend. Daarnaast wensen we een reeks synthetische niet-natuurlijke varianten te bekomen die toelaten de principes die deze zelfassociatie bepalen op te helderen. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • José Martins • Annemieke Madder
De rol van emoties en emotioneel design in het adoptieproces van elektrische auto's. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project gaat de rol van emoties na bij het adopteren van nieuwe duurzame producten, meer bepaald elektrische auto's. Een conceptueel model wordt opgesteld en getest aan de hand waarvan bestaande theoretische raamwerken zoals de Extended theory of Planned Behaviour uitgebreid kunnen worden met emotionele dimensies. Aansluitend wordt getest hoe de consument reageert op verschillende emotietypes in het design van en advertenties voor elektrische varianten van bestaande automerken. Organisaties: • Marketing
Onderzoekers: • Patrick De Pelsmacker • Achiel Standaert
Identificatie en karakterisatie van een macrofaag migratie inhiberende factor (MIF) homoloog in trypanosomen Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Het doel is het identificeren en karakteriseren van een macrofaag migratie inhiberende factor homoloog in trypanosomen. Studie rond Afrikaanse trypanosomiasis. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • BENOIT STIJLEMANS • PATRICK DE BAETSELIER
VERLENGING: Centrum voor B-cel therapie in diabetes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: - Meting en regeling van de functionele beta cel massa in vitro en in vivo - Ontwikkeling en toepassing van strategieën en beta cel therapeutica voor preventie en behandeling van diabetes Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie • Medische Biochemie
Onderzoekers: • FRANS GORUS • Henry HEIMBERG • DANIEL PIPELEERS
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: EDISON (CIP-ICT PSP-2011-5) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Edison project probeert om te demonstreren dat, onder echte werkingscondities, een slim lichtsysteem het energie efficiëntie kan verbeteren, CO2 emissies kan verlagen en promoot het gebruik van hernieuwbare energiebronnen in Europese publieke gebouwen. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • KRIS STEENHAUT
Identificatie van Dickeya in pootgoed Universiteit Gent Abstract: Dickeya is een ernstig fytosanitair risico voor de teelt van aardappelpootgoed. De Dickeya varianten die zich op pootgoed voordoen moeten accuraat geïdentificeerd kunnen worden, i.h.b. de nieuwe agressieve variant die tentatief Dickeya Solani wordt genoemd. Er worden sequenties van virulentiegenen geanalyseerd, i.c. genen die tussenkomen tijdens de initiële kolonisatie van de aardappelplant (de nieuwe Dickeya variant lijkt zich specifiek in deze processen te onderscheiden), en van genen voor celwand-degraderende enzymes. Met deze MLSA gegevens worden DNA-verwantschapsbomen uitgezet en deze worden vergeleken met de MLSA gebaseerd op een set huishoudgenen. Hieruit zal de bruikbaarheid blijken van bepaalde genen voor identificatie van de Dickeya varianten, i.h.b. van Dickeya solani, waaruit verder ook DNA-barcodes en specifieke kwantitatieve PCRs kunnen voortkomen. Bijkomende taxonomische onderbouwing zal gegeven worden door genomische vingerafdrukken uit PCR-melting profile, een 'AFLP light', totale DNA:DNA hybridisaties en MALDI-TOF MS van representatieve stammen. Uit de combinatie van deze nieuwe gegevens verwachten we af te leiden of DIckeya solani enkel een meer agressieve vorm is, dan wel substantieel afwijkt van de gekende Dickeya species en varianten. In functie van een uiteindelijke afweging voor Q-status wordt de schadelijkheid van representatieve stammen uit de verschillende clusters vergeleken in gecontroleerde pathogeniciteitstesten in aardappel en andere cultuurgewassen en )-planten. Organisaties: • Vakgroep Biochemie en Microbiologie
Onderzoekers: • Paul De Vos
Karakterisering van het vermoeiingsgedrag van vezelversterkte kunststoffen door versnelde vermoeiingstesten van balken plaatvormige composiet proefstukken m.b.v. elektromagnetische shakers. Universiteit Gent Abstract: De doelstellingen van dit project zijn tweeërlei: (1) karakterisering van het vermoeiingsgedrag van vezelsterkte kunststoffen d.m.v. versnelde vermoeiingsproeven onder uni-axiale en meerassige spanningstoestanden m.b.v. electrodynamische shakers . Balken en platen worden getest bij een welbepaalde resonantiefrequentie en bijhorende resonantiemode, en als er stijfheidsdegradatie optreedt, wordt de shakerfrequentie zodanig bijgestuurd dat het proefstuk in resonantie blijft, (2) de ontwikkeling en het gebruik van inverse methoden om de distributie van de (gedegradeerde) plaatstijfheden te identificeren via de gemeten trillingmodes en hiermee de calibratie van meerassige schademodellen voor vermoeiing van composietmaterialen mogelijk te maken. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Materiaalwetenschappen
Onderzoekers: • Wim Van Paepegem
Metagemeenschapsecologie van aquatische microbiële gemeenschappen langsheen sterke ecologische gradiënten Universiteit Gent Abstract: In dit project willen we via een combinatie van veld- en experimenteel onderzoek inzicht verwerven in de processen die de metagemeenschapsstructuur van microbiële gemeenschappen bepalen. Zowel biofilm-geassocieerde als vrijlevende planktonische gemeenschappen worden bestudeerd in ondiepe mesotrofe vijvers die als modelhabitat fungeren. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Wim Vyverman • Katleen Van Der Gucht
Kwantumchemische aspecten bij elektronische structuurbepaling via semidefiniete optimalisatie van de tweedeeltjesdichtheidsmatrix Universiteit Gent Abstract: Ontwikkelen van een elektronische structuurmethode voor molecules, gebaseerd op een rechtstreekse variationele bepaling van de tweedeeltjesdichtheidsmatrix. Afleiden van nieuwe N-representabiliteitscondities. Toepassen van semidefiniete optimalizatietechnieken. Organisaties:
• Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Dimitri Van Neck • Patrick Bultinck
Evaluatie van intestinale oxalaat- en fosfaatbinding als preventiestrategie voor renale calcificaties. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Pathofysiologie
Onderzoekers: • Patrick D'Haese • Stef Robijn
Effect van geboortegewicht, leeftijd en melksamenstelling op de ontwikkeling van het darm-geassocieerde lymfoïde weefsel bij de neonatale big Universiteit Antwerpen Abstract: De introductie van hybridezeugen in de varkensindustrie heeft geresulteerd in grote nesten die tot 20% laag-geboortegewicht (LGG) biggen bevatten. Aangezien deze biggen vatbaarder zijn voor ziekte dan normaal-geboortegewicht (NGG) biggen wordt er dikwijls vroeg gespeend en verder opgefokt met melkvervangers. Alhoewel LGG biggen door deze strategie hun groeiachterstand inhalen daalt de ziektegevoeligheid en sterftekans niet. Dit kan te wijten zijn aan het feit dat melkvervangers weinig bio-actieve moleculen (zoals groeifactoren, hormonen en cytokines) bevatten die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van het immuunsysteem. Het onderzoeksvoorstel zal de invloed van geboortegewicht, leeftijd en melkformulatie op de ontwikkeling van het darm-geassocieerde lymfoïde weefsel (GALT) bepalen. Hiertoe zullen LGG en NGG biggen vroeggespeend worden op een leeftijd van 3 dagen waarbij de dieren tot op de leeftijd van 10 of 28 dagen ad libitum gevoederd zullen worden met melkvervanger of melkvervanger waaraan een weifractie is toegevoegd. Controledieren worden gezoogd door de zeug. Na euthanasie op 10 of 28 dagen zullen stalen van het ileum kwantitatieve, stereologische analyse van verschillende immuuncelpopulaties ondergaan. De resultaten zullen inzicht verschaffen in de ontwikkeling van het GALT bij de neonatale big. Dit is een voorwaarde voor het verdere onderzoek naar vaccinatiestrategieën en voederregimes om immunocompetente biggen te verkrijgen die minder vatbaar zijn voor ziekte. Organisaties: • Toegepaste diergeneeskundige morfologie
Onderzoekers: • Christophe Casteleyn
Versnelde verwerking en reconstructie van MRI-scans (SUPERMRI). Universiteit Antwerpen Abstract: Het SuperMRI project is gericht op - het versnellen van de opname door het ontwikkelen van nieuwe beeldvormingssequenties en bemonsteringstrategieën. - het reduceren van de rekentijd van iteratieve reconstructiemethoden via de ontwikkeling van snelle en generieke voorwaartse en terugprojectie via parallellisatie en distributie van de algoritmen, in combinatie met aangepaste hardware architectuur (GPU of FPGA). - Het verbeteren van de beeldkwaliteit door het ontwikkelen van nieuwe reconstructiemethoden gebaseerd op compressive sensing en discrete tomografie. - De ontwikkeling van nieuwe algoritmen die de opgenomen data ten volle benutten voor verbeterde segmentatie en bewegingscorrectie. Organisaties: • Visielab
Onderzoekers: • Jan Sijbers
Katalytische alkynylering van gehalogeneerde iminen en verdere transformaties van polygehalogeneerde propargylaminen. Universiteit Antwerpen Abstract: Propargylaminen zijn zeer belangrijke bouwstenen voor de organische synthese en fungeren vaak als precursor voor de synthese van andere stikstof-houdende verbindingen zoals allylaminen, pyrrolidinen, oxazolen, pyrrolen en complexe natuurproducten. De ontwikkeling van nieuwe, meer efficiënte synthesen met een grotere functionele groepstolerantie geniet de laaste jaren zeer veel aandacht. De additie van een metaalacetylide aan een imine is één van de meest klassieke wegen naar propargylaminen. Hierbij wordt de relatief hoge aciditeit van het terminale alkyn aangewend om met behulp van een sterke base het metaalacetylide te vormen. Deze sterk basische omstandigheden zijn uiteraard niet compatibel met gefunctionaliseerde iminen, zodat de vorming van het metaalacetylide tot voor kort in een afzonderlijke stap moest gebeuren. Aangezien geen van de „klassieke" transitiemetaal gekatalyseerde alkynyleringen van ,-dichlooraldiminen tot propargylaminen leidde, werd door ons een methodologie ontwikkeld voor de efficiente alkynylering van ,-dichlooraldiminen met alkynen in aanwezigheid van een katalytische hoeveelheid In(OTf)3, waarbij ,-dichloorpropargylaminen bekomen werden in goede rendementen. In dit projectvoorstel zal een uitbreiding van deze In(III)-gekatalyseerde alkynylering uitgewerkt worden waarbij gebruik gemaakt zal worden van niet-enoliseerbare (poly)halogeen aldiminen. In het geval dat In(III) niet de gewenste katalytische activiteit heeft dan zal naar een ander katalytisch systeem gezocht worden. De bekomen gefunctionaliseerde propargylaminen kunnen eventueel, afhankelijk van de stikstofsubstituent, na intramoleculaire nucleofiele substitutie van het omega-halogeen, aanleiding geven tot een grote variëteit aan N-heterocyclische verbindingen. Aangezien bij de 1,2-additie van een alkyn aan het iminen ook een stereogeen C-atoom gevormd wordt zal ook aandacht aan besteed aan de chirale synthese van deze propargyl aminen door toevoegen van chirale lianden aan het katalytische syteem. In een tweede deel zullen in plaats van alkynen, actieve methyleenverbindingen, gekoppeld worden aan de C=N binding met behulp van In(III) katalyse. Op deze wijze zouden nieuwe beta-aminozuren, alfa,beta-diaminozuren en beta-aminoketonen hun intrede doen. In een laatste luik zullen de reeds eerder gesynthetiseerde gehalogeneneerde propartgyl aminen onderworpen worden aan een grondige reactiviteitsstudie. Organisaties: • Organische synthese
Onderzoekers: • Kourosch Abbaspour Tehrani • Wim Van Beek
Functionele genomics-studie in zebravis over de rol van schildklierhormonen en dejodasen in de vroege embryonale ontwikkeling. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelstelling van het voorgestelde onderzoek is te ontdekken welke rol THs spelen in de embryonale ontwikkeling van zebravissen, en van vertebraten in het algemeen, in de stadia vooraleer de embryonale schildklier zelf actief wordt. Meer in het bijzonder willen we
aantonen hoe veranderingen in intracellulaire T3-beschikbaarheid als gevolg van het uitschakelen van beide activerende Ds belangrijke processen als gastrulatie, neurulatie en organogenese beïnvloeden. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Dries Knapen
Het verouderende proteoom en peptidoom van het nematodenmodel Caenorhabditis elegans. Universiteit Gent Abstract: Aan de hand van massaspectrometrische technieken zullen we proteoom- en peptidoompatronen bestuderen gedurende het verouderingsproces van de nematode Caenorhabditis elegans. We zullen deze patronen eveneens bestuderen bij populaties met een verlengde levensduur (door mutatie in het Ins/IGF signaaltransductiepad, de mitochondria en via dietaire restrictie) en zoeken naar functionele overlap in de gevonden patronen. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Bart Braeckman
MSC/MAPC-gebaseerde modulatie van immuun/inflammatorische mechanismen bij beenmergfalen in MDS. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman
Ontcijfering van de rol van twee LysR-type transcriptieregulaors van Pseudomonas aeruginosa, OxyR en PA4203. Vrije Universiteit Brussel Abstract: LysR-type transcriptieregulators (LTTR) komen voor in alle bacteriële genomen waar zij de grootste familie van bacteriële regulators vorman. LTTRs zijn gekend als activators van een enkel gen of operon maar ook van verafgelegen genen en kunnen een meer globale rol spelen in transcriptieregulatie. In het genoom van het opportunistisch pathogeen Pseudomonas aeruginosa PAO1 coderen meer dan 120 genen voor mogelijke LysR-type regulators waaronder twee, OxyR en PA4203 in dit project worden bestudeerd. Naast een cruciale rol in de opregulatie van de verdediging tegen oxidatieve stress draagt OxyR ook bij tot de virulentie van P. aeruginosa. Het PA4203 gen ligt stroomopwaarts van PA4204, dat voor een periplasmatische gluconolactonase codeert. Een deletiemutant van het PA4203 ge,n vertoont interessante fenotypes zoals een verhoogde swarming en swimming motiliteit, en een verhoogde autolyse, die gepaard gaat met een afscheiden van DNA in het groeimedium. Wij stellen voor om een beter onzicht te verwerven in de uitgestrektheid van de OxyR en PA4203 regulaons, de ligand(en) van PA4203 te identificeren, de interacties van beide regulators met hun respectievelijke targets te analyseren en hun moleculair werkingsmechanisme te bepalen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • DANIEL CHARLIER • PIERRE CORNELIS
Systemische mycosen: innovatieve laboratorium modellen voor fundamenteel, toegepast en epidemiologisch onderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Louis Maes • Caroline Paulussen
Zoektocht naar anticonvulsieve en antiepileptogene neuropeptiden als strategie voor de ontwikkeling van innovatieve toekomstige antiepileptica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Neuropeptiden en hun receptoren zijn veelbelovende aangrijpingspunten voor toekomstige behandelings-strategieën voor epilepsie. Onze onderzoekscentra hebben reeds ervaring met het farmacologisch karakteriseren van de anticonvulsieve werkingsmechanismen van peptiden zoals somatostatine, cortistatine en neuropeptide Y. Dit is een strategie waarmee we willen verdergaan, aangezien veel relevante vragen in dit gebied onbeantwoord blijven. In het huidige project willen we echter ook nieuwe anticonvulsieve en antiepileptogene neuropeptiden identificeren. Preliminaire experimenten met een aantal kandidaat peptiden lijken alvast veelbelovend. De methoden die we gebruiken om deze doelstellingen te halen zijn gevalideerde rat- en muismodellen voor epileptische aanvallen en epileptogenese, knock-out muizen voor een welbepaald neuropeptide of peptidereceptor, in vivo microdialyse, neurofarmacologische studies en kwantificatie van de electrische activiteit van de hersenen, ex vivo immunobiotechnologische technieken en in vitro electrofysiologie in hersenslices. Al deze methodologieën behoren tot de expertise van de onderzoekslaboratoria die deze projectaanvraag indienen. Daarenboven willen we actief bijdragen tot het dichter bij de klinische toepassing brengen van bovenvermelde behandelingsstrategieën. Hiervoor zijn we ondermeer samenwerkingen aangegaan met chemici die metabool stabiele, bloed-hersen-barrière permeable peptideanalogen of selectieve receptorliganden ontwikkelen Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis
Onderzoekers: • Alfred MEURS • YVETTE MICHOTTE • Ilse Julia SMOLDERS
Consistente bestraffing: een droom of realiteit? Universiteit Antwerpen Abstract: Op wetgevend niveau worden gelijkaardige gedragingen soms uiteenlopend bestraft en worden de criteria m.b.t. de zwaarte van de straf slechts zeer summier vastgelegd. Ook vormt de straftoemeting door de strafrechter zelf een bron van inconsistenties. In België bestaan er echter
geen geofficialiseerde instrumenten ter ondersteuning van de rechter bij de straftoemeting. In het onderzoek wordt op zoek gegaan naar oplossingen voor bestaande inconsistenties. Organisaties: • Rechtshandhaving
Onderzoekers: • Joëlle Rozie
Preklinische ontwikkeling van beta cel implanten voor de behandeling van diabetes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Type 1 diabetes wordt veroorzaakt door een sterke vermindering in het aantal insulineproducerende beta cellen van de pancreas. Dagelijkse insuline injecties kunnen de glucose regeling overnemen maar doen dit minder goed waardoor het risico ontstaat voor acute en chronische complicaties. Een voldoende metabole correctie kan worden geïnduceerd door herstel van een functionele beta cel massa. Proefdieronderzoek heeft aangetoond dat beta cel transplanten kunnen zorgen voor een duurzame normalisatie van een diabetes toestand. Klinische trials hebben deze benadering ondersteund maar hebben ook gewezen op de grote tekorten in donor cellen, op de nood om de samenstelling van celenten te verbeteren en de micro-omgeving van het implant aan te passen. In dit project worden preklinische modellen gebruikt om klinisch bruikbare oplossingen te ontwikkelen en te valideren. Een eerste objectief is ent en implant condities te vinden met betere effecten voor humane beta cel preparaten die worden geïsoleerd uit donor pancreassen. In het tweede objectief dienen deze resultaten als referentie bij uittesten van insuline-producerende implanten geproduceerd uit expandeerbare bronnen zoals varkens perinatale beta cellen, humane embryonale stamcelgederiveerde pancreas precursorcellen. De gegevens zullen moeten aangeven hoe productie processen enerzijds en klinische protocols anderzijds dienen aangepast om onder criteria van efficiëntie en veiligheid vooruitgang te boeken in de behandeling van diabetes. Dit project wordt ondernomen in het kader van het multicenterprogramma "JDRF Center for Beta Cell Therapy in Diabetes". Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie
Onderzoekers: • Babak MOVAHEDI • Pieter IN 'T VELD • Geert MARTENS • DANIEL PIPELEERS
Wetenschap op je bord: een breed wetenschapspopulariserend en ?commnicerend evenement over wetenschap en voeding Universiteit Gent Abstract: Dit projectvoorstel valoriseert de wetenschappelijke expertise omtrent voeding aanwezig binnen verschillende faculteiten van de universiteit Gent. De resultaten, afkomstig uit verschillende en zeer diverse wetenschappelijke disciplines, werd op een populariserende manier aan het grote publiek voorgesteld door middel van een tentoonstelling en talrijke randactiviteiten. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Jean Henriet • Yvan Houbaert • Danny Segers • Katrien Strubbe • Frank Devlieghere • Bruno De Meulenaer
Jaarlijkse meeting van de Belgian Association for Psychological Sciences (BAPS) Louvain-La-Neuve 28/5/2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Jaarlijkse meeting van de Belgian Association for Psychological Sciences (BAPS) Louvain-La-Neuve 28/5/2013 Organisaties: • Experimentele en Toegepaste Psychologie
Onderzoekers: • Eva VAN DEN BUSSCHE
Multicriteria-exploratie van de compileroptimalisatieruimte Universiteit Gent Abstract: Hedendaagse compilers zijn complex gezien het groot aantal geïmplementeerde optimalisaties en hun complexe interacties, die bovendien een verschillende en soms tegenovergestelde impact hebben op prestatie, vermogen- en energieverbruik, geheugenverbruik, enz. In het kader van dit onderzoeksproject wensen we te onderzoeken hoe compilers ingesteld kunnen worden teneinde meerdere kostfuncties te simultaan te optimaliseren, in tegenstelling tot eerder werk dat gebruik maakt van heuristieken en unicriteria-optimalisatie. In het kader van dit onderzoek bestuderen we zowel statische als dynamische compilers (virtuele machines). Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Bjorn De Sutter • Lieven Eeckhout
Subsidie voor organisatie van de Vlaamse Programmeerwedstrijd in 2013 17 april 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op woensdagnamiddag 17 April 2013 organiseert de Vrije Universiteit Brussel de vijfde editie van de Vlaamse Programmeerwedstrijd. Deze wedstrijd wordt jaarlijks georganiseerd door een hogeschool of universiteit in Vlaanderen. Leerlingen nemen het tegen elkaar op door in beperkte tijd (3 uur) zoveel mogelijk uitdagende programmeer-oefeningen op te lossen in een van de vele ondersteunde programmeertalen. De deelnemers organiseren zich in teams van 3 personen, en dienen onderling samen te werken om hun kans op slagen te verhogen. Deelname is volledig gratis. De opzet van de wedstrijd is geïnspireerd door de internationale programmeerwedstrijden van de ACM (the Association for Computing Machinery). De VPW is geen klassieke "Olympiade": er wordt een grote nadruk gelegd op teamwork, vragen worden rechtstreeks opgelost op computer, en antwoorden worden volledig geautomatiseerd verbeterd. Een scorebord toont live de rangschikking van de deelnemers. Vrijwel onmiddelijk na het einde van de wedstrijd is de uitslag gekend, en volgt een officiële prijsuitreiking.
De wedstrijd wordt ingericht voor vier aparte categorieën (elk met een eigen aangepaste moeilijkheidsgraad): Categorie 1: teams van leerlingen uit het secundair onderwijs, Categorie 2: teams van professionele bachelorstudenten (opleiding aan een hogeschool), Categorie 3: teams van academische bachelorstudenten (opleiding aan een hogeschool of universiteit), Categorie 4: teams van masterstudenten (hogeschool of universiteit), doctorandi, afgestudeerden en professionals Dankzij onze sponsors gaan de 3 beste teams in elke categorie steeds met een mooie prijs naar huis. Daar het de Vlaamse programmeerwedstrijd (VPW) is laten we enkel deelnemers toe die in een Vlaamse (onderwijs)instelling/bedrijf studeren/werken. De opgaven zullen enkel in het Nederlands beschikbaar zijn. De Vlaamse Programmeerwedstrijd wordt georganiseerd door een groep vrijwilligers bestaande uit leden van vier Vlaamse universtiteiten (VUB, KULeuven, UGent en UHasselt) en zes Vlaamse hogescholen (PHL, Howest, Katho, KaHo Sint-Lieven, KHLim en Hogent) en is in 2013 aan zijn vijfde editie toe. De eerste 4 edities werder respectievelijk georganiseerd door de KULeuven in Heverlee (2009), UGent in Gent (2010), Katho en Kulak in Kortrijk (2011) en PHL in Hasselt (2012). In 2013 zal de Vlaamse Programmeerwedstrijd gehost worden door de Vrije Universiteit Brussel (VUB) in Brussel. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • Tom VAN CUTSEM
De productie van electriciteit met intermitterende technologiëen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project bestuderen we de relatie tussen de vereiste productiecapaciteiten voor het aanmaken van electriciteit met onderbroken dan wel flexibele productie-eenheden. We doen dit voor onderscheiden concurrentiële marktstructuren. Daarnaast evalueren we ook verschillende vormen van overheidsinterventie voor het efficiënt functioneren van de electriciteitsmarkt. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Jan Bouckaert
Opvolgen van de taxonomische evoluties van de bederfflora en hun bederf potentieel op Vietnamese Pangasius hypophthalmus filets van bij vangst tot bij de consument Universiteit Gent Abstract: In het voorgestelde bilaterale onderzoek met Vietnam wordt de microbiologische flora aanwezig op Pangasius hypophthalmus opgevolgd van bij vangst tot bij de consument. Het focust zich op het bloot leggen van mogelijke contaminatieroutes van specifieke bederforganismen.gedurende verwerking en distributie van de filets. Bijkomende aandacht gaat naar de groei parameters en de mogelijke metabolietvorming en het effect hierop van verschillende bewaaromstandigheden. Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Marc Heyndrickx • Frank Devlieghere
Indicatoren van het aanbod van illegale drugs in België (SUPMAP) Universiteit Gent Abstract: Het SUPMAP-onderzoek is een feasability-study naar potentiële indicatoren voor de monitoring van het Belgische drugsaanbod. De focus ligt op de vier klassieke drugsmarkten: heroïne, cocaïne, Ats (amfetamine/XTC) en cannabis. Indicatoren werden ontwikkeld voor de verschillende delen van de aanbodsketen (productie, import/export, groothandel, tussenhandel en kleinhandel). Organisaties: • Vakgroep Strafrecht en criminologie
Onderzoekers: • Brice De Ruyver
Analyse van HDAC reressorcomplexen die een rol spelen tijdens fibrose en cirrose van de lever. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fibrotische aandoeningen worden gekarakteriseerd door littekenvorming ten gevolge van een overmatige productie en afzetting van extracellulaire matrix.De overgang van quiescente naar geactiveerde stellaatcellen is de dominante factor in leverfibrogenese die, in vitro en in vivo, gepaard gaat met sterke veranderingen in genexpressie. We hebben aangetoond dat Histon Deactylase (HDAC) inhibitoren het activeringsproces van stellaatcellen kunnen remmen. HDACs, en transcriptionele repressorcomplexen die deze HDACs recruteren om hun functie uit te oefenen, kunnen dus belangrijke doelwitten zijn voor de therapeutische interventie in leverfibrogenese en meer algemeen in fibroproliferatieve aandoeningen. Dit project heeft als objectief om stellaatcelactivatie in vitro en in vivo te remmen door specifiek één of meerdere HDAC-bevattende repressorcomplexen te inhiberen. In vitro gaan we HDAC-complexen identificeren en karakteriseren die van belang zijn tijdens stellaatcelactivatie in vitro. Hun functie tijdens deze activatie zal onderzocht worden door gebruik te maken van siRNAs (in vitro) en shRNAs (in vivo) gericht tegen individuele HDACs en HDAC-complex componenten. Dit zal leiden tot de identificatie van potentiële transcriptiefactorcomplexen die belangrijk zijn tijdens lever fibrogenese. Organisaties: • Celbiologie en Histologie
Onderzoekers: • Leonardus VAN GRUNSVEN
Een systematische studie van de samenhang tussen psychologische behoeftebevrediging en slaappattroon Universiteit Gent Abstract: Mensen hebben voldoende en een goede kwaliteit van slaap nodig om fysiek en psychisch te herstellen. Het voorliggende project beoogt de wederkerige relatie tussen de bevrediging van de psychologische behoeftes aan autonomie, competentie en relationele verbondenheid enerzijds en subjectieve en objectieve slaapkwaliteit anderzijds doorheen een reeks van cross-sectionele, dagboek- en longitudinale studies in diverse steekproeven na te gaan.
Organisaties: • Vakgroep Ontwikkelings-, persoonlijkheids- en sociale psychologie
Onderzoekers: • Maarten Vansteenkiste
Directe urinecontrole voor steroiden Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Klinische biologie, microbiologie en immunologie
Onderzoekers: • Peter Van Eenoo
FACSAria II 2-laser Benchtop High Speed Cell Sorter Universiteit Hasselt Abstract: Subsidieovereenkomst betreffende de financiering van type 1 onderzoeksinfrastructuur. Een high speed cell sorter laat toe om met grote nauwkeurigheid celpopulaties met hoge zuiverheid te isoleren en karakteriseren om zo betere inzichten te verwerven over hun rol in chronisch inflammatoire aandoeningen zoals multiple sclerose. Dit kan op termijn leiden tot de ontwikkeling van meer efficïënte therapieën. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Niels HELLINGS
Commissionering van de reconstructie, trigger en simulatie methoden ontwikkeld voor de CMS detector door middel van de eerste laag energetische protonbotsingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het op punt stellen van de werking van de opgebouwde CMS detector en de technieken om de proton botsingen te reconstrueren, is primordiaal voor een succesvolle exploitatie van de CMS detector bij de LHC te CERN. De laag energetische protonbotsingen die in 2009 en 2010 geregistreerd worden, zullen we gebruiken om zowel de verschillende subdetectoren te calibreren en om de performantie van diverse trigger-, simulatie- en reconstructietechnieken te bestuderen. Hiervoor gaan we uit van onze gecombineerde kennis van de detector en de fysica fenomenologie verworven via andere FWO projecten. Samen met deze andere projecten vormt dit project een natuurlijk en coherent geheel om tot een optimale exploitatie van de CMS detector te komen. Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • Jorgen D'HONDT
Moleculaire pathomechanismen van HSPB1 en HSPB8 mutaties in motorische neuropathieën: studie van eiwit-eiwit interacties en axonaal transport in cel- en diermodellen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit onderzoeksproject bestuderen we hoe mutaties in HSPB1 en HSPB8 bijdragen tot cellulaire stress in motorneuronen. Hiervoor gaan we de biochemische implicaties van de HSPB1 en HSPB8 mutaties bepalen. Door middel van proteoomtechnologie zullen we interagerende moleculaire partners identificeren voor mutant en wild type (wt) HSPB1 en HSPB8. Ons preliminair onderzoek heeft aangetoond dat mutant HSPB1 een toegenomen interactie vertoont met tubuline. Het project heeft als doel deze specifieke HSPB1-tubuline interactie verder te onderzoeken in cellulaire modellen en transgene muizen. Daarenboven zal de impact van de HSPB1 en HSPB8 mutaties onderzocht worden op het niveau van het axonaal transport. Deze interagerende proteïnes zullen ons tot nieuwe inzichten brengen in de pathomechanismen van motorische neuropathieën en ons ook toelaten nieuwe ziektegeassocieerde genen te identificeren. Organisaties: • VIB DMG - Perifere Neuropathieën
Onderzoekers: • Vincent Timmerman
De rol van purinergie signalisatie bij chronische ontstekingsziekten van de bovenste luchtwegen bij de lens Universiteit Gent Abstract: Chronische rhinosinusitis zijn chronische aandoeningen van de bovenste luchtwegen die een hoge comborbiditeit met astma vertonen. Er is evidentie dat extracellulaire nucleotides zoals adenosine trifosfaat (ATP) er een modulerende rol vervullen via regulatie van inflammatoire cellen. Met het project beogen we een karakterisering van de diverse puriinergie receptoren, de downstream signalisatiepaden, en hun betrokkenheid bij chronische luchtweginfecties bij de mens. Organisaties: • Vakgroep Neus-, Keel-, Oorheelkunde en Logopedische-audiologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Paul Van Cauwenberge • Claus Bachert • Koen Van Crombruggen
Adiponectine: Potentieel therapeutisch target voor de behandeling van spieratrofie in chronisch hartfalen. Universiteit Antwerpen Abstract: De impact van skeletspier myopathie op de symptomatologie en levenskwaliteit van patiënten met chronisch hartfalen (CHF) is algemeen aanvaard. Behalve een belangrijk verlies aan spiermassa (spieratrofie) treden er ook ultrastructurele en functionele wijzigingen van de skeletspier op en werden verstoringen in het skeletspier energiemetabolisme beschreven. De etiologie van deze skeletspierafwijkingen blijft tot op heden onopgehelderd. Recent werd de aandacht gericht op adiponectine vanwege zijn fundamentele rol in het skeletspier energiemetabolisme. In de skeletspier van CHF patiënten heeft men onlangs een resistentie voor adiponectine aangetoond. Ondanks intensief onderzoek zijn de onderliggende mechanismen van deze resistentie nog steeds niet opgehelderd. Binnen dit project zullen de relevantie en de mogelijke oorzaken van deze adiponectine resistentie verder onderzocht worden door gebruik te maken van spiercelkweken gestart vanuit biopten afkomstig van CHF patiënten en gezonde controle personen. Organisaties:
• Translationeel pathofysiologisch onderzoek (TPR)
Onderzoekers: • Viviane Conraads • Christiaan Vrints • Tahnee Sente
De toegang van migranten tot de Sociale Zekerheid, inclusief de gezondheidszorg: beleid en praktijk. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project zal een grondige juridische analyse maken van de sociale zekerheidswetgeving betreffende de criteria die recht geven op sociale zekerheid in alle aspecten. De link met de migratiewetgeving zal worden gemaakt. Er zal ook een beleidsanalyse van de recente ontwikkelingen op het gebied van sociale zekerheid voor immigranten worden gemaakt. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Ive Marx
Investeren in technische kennis in de diamantsector te Antwerpen, tweede helft zestiende - begin negentiende eeuw Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt het investeren in technische kennis onderzocht voor de Antwerpse diamantsector in de vroegmoderne periode. Centraal staan de vragen 1) hoe het leren op de werkvloer veranderde ten gevolge van de veranderingen in de productiestructuren en de productinnovaties, 2) welke rol investeringen in de transfer van technische kennis speelden in de ontwikkeling van deze skill-intensieve sector en 3) welke rol instellingen speelden in het aangaan van die investeringen. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bert De Munck
De rol van planthormonen in plantengroei en ontwikkeling Universiteit Hasselt Abstract: Bij planten is groei een geordend proces waarbij enkele weefsels, de meristemen, voortdurend nieuwe cellen vormen, en de nieuw gevormde cellen aanzienlijk expanderen en differentiëren. Wanneer de cel uit de meristematische zone komt, heeft celexpansie of celgroei plaats, waarna de cellen in een gedifferentieerde, niet-prolifererende toestand komen. De cel-cel interactie is belangrijk voor de verdere groei en ontwikkeling van het multicellulair organisme waarbij omgevingssignalen voortdurend interageren met de planteigen interne signalisatiewegen. Dit bepaalt het uiteindelijke fenotype van de plant. Deze onderzoeksgemeenschap richt zich op de rol van planthormonen en hun signalisatiewegen bij de celdeling en celelongatie. Hiervoor worden verschillende ontwikkelingsprocessen geselecteerd waaronder wortelontwikkeling, apicale dominantie, UV acclimatisatie en tolerantie en de ontwikkeling van het fotosyntheseapparaat. Deze onderzoeksgemeenschap groepeert 10 onderzoekseenheden in Vlaanderen en binnen Europa. Organisaties: • Moleculaire en Fysische Plantenfysiologie
Onderzoekers: • Roland VALCKE
Geïntegreerde organisch-anorganische syntheseroutes voor de vorming van nieuwe gefunctionaliseerde periodisch mesoporeuze organosilica materialen. Universiteit Antwerpen Abstract: Innovatieve synthesewegen ter vorming van nieuwe gefunctionaliseerde kristallijne 'Periodisch Mesoporeuze Organosilicas' (PMO's) zullen worden ontwikkeld. Kennis en reacties uit organische chemie zullen worden geïmplementeerd in de gekende synthese van de poreuze hybride organisch-anorganische materialen. Hiertoe zullen 1) enerzijds nieuwe aromatische organosilica precursoren met heteroatomen (N, S, O, P, Cl ¿) worden aangemaakt, welke kunnen ingezet worden voor de synthese van innovatieve PMO's. 2) Anderzijds zullen organische reacties, welke gekend zijn in homogene reactiemilieus, worden uitgevoerd op de reeds gevormde PMO materialen teneinde de aromatische groepen in het PMO materiaal te modificeren. De aandacht zal gevestigd zijn op fundamentele aspecten zoals de invloed van de aanwezige heteroatomen op het synthesemechanisme van de PMO's en adsorptie studies om de impact na te gaan van diffusiefenomenen, sterische hindering, verschillen in hydrofobiciteit enz. op de organische reacties in de PMO. Organisaties: • Organische synthese
Onderzoekers: • Bert Maes • Vera Meynen
kengetallen varkens Universiteit Gent Abstract: kengetallen varkens Economische en technische kengetallen in het moderne varkensbedrijf coordinator Thomas Moore hogeschool - vzw KILTO Organisaties: • Vakgroep Toegepaste biowetenschappen
Onderzoekers: • Dirk Fremaut
Terugkeermigratie: longitudinaal onderzoek naar factoren die de migratieprocessen, ervaringen en levenskwaliteit van terugkerende migranten naar de Zuid-Kaukasus republieken Georgië en Armenië beïnvloeden Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek heeft als doel om na te gaan welke factoren de objectieve en subjectieve "quality of life" bepalen van migranten die naar hun land van herkomst terugkeren. Hiertoe worden twee groepen van terugkeermigranten gedurende langere tijd opgevolgd, met bevragingen zowel voor hun terugkeer naar het herkomstland, enkele maanden na terugkeer en een jaar na terugkeer.
Organisaties: • Vakgroep Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Eric Broekaert • Ilse Derluyn
Toonaangevende juridische tijdschriften in België als instrumenten van de praktijk (1830 tot vandaag) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek valt uiteen in twee grote delen. Aangevangen wordt met een contextuele rechtshistorische analyse, waarin de grote tendensen en triggers in de juridische tijdschriftengeschiedenis worden blootgelegd. In het tweede deel toetst de vorser deze algemene geschiedenis aan de zeven belangrijkste, toonaangevende juridische tijdschriften die tot op heden hun stempel drukten op de Belgische juridische wereld. Organisaties: • Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht
Onderzoekers: • Dirk Heirbaut • Georges Martyn
De uitbouw van de publieke cultuurverzamelingen van diatomeeën, polaire cyanobacteriën en hun verdere integratie in het BCCM consortium 2013 Universiteit Gent Abstract: De Belgische gecoordineerde verzamelingen van micro-organismen (BCCM) bevat publiek beschikbare verzamelingen van verschillende groepen micro-organismen. Recent werden verzamelingen van diatomeeën (UGent), polaire cyanobacteriën en mycobacteriën toegevoegd. In het huidige project worden deze collecties verder uitgeboouwd als publieke dienstverlenende Biological Resource Centers, wordt hun integratie in het BCCM consortium vervolledigd en wordt nieuw biologisch materiaal aan de collecties toegevoegd. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Wim Vyverman
Zorgen bossen voor een koeler klimaat? Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Ivan Janssens • Sebastiaan Luyssaert
Aardobservatie voor het rechtstreeks in kaart brengen van regulerende ecosysteem diensten (ESSENSE). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
454 sequencing-gebaseerde identificatie van causale varianten voor schizofrenie en bipolaire stoornis in multigenerationele families. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Kind-, Jeugd- en Volwassenpsychiatrie (CAPRI)
Onderzoekers: • Bernard Sabbe • Maarten Van Den Bossche
Computationeel modelleren van materialen. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap (WOG) van het FWO-Vlaanderen heeft tot doel de samenwerking te bevorderen tussen de verschillende onderzoeksgroepen in Vlaanderen die actief zijn op het gebied van het computationeel modelleren van materialen. Daarnaast wordt er ook een samenwerking opgestart met de externe partners of wordt de bestaande samenwerking verder uitgewerkt. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Dirk Lamoen
Identificatie en interactie van regulatorische signaaltransductiewegen voor aanpassing van Rhizobium etli aan niet-groeiende condities Universiteit Hasselt Abstract: Probleemstelling. De overgang van groeiende naar niet-groeiende condities is onlosmakelijk verbonden met de levenscyclus van bacteriën en vormt een essentiële stap in de succesvolle aanpassing van bacteriën aan uiteenlopende niches. In de levenscyclus van rhizobia, stikstoffixerende bacteriën die nodules induceren op hun legumineuze gastheerplant, is een overgang naar een niet-groeiende toestand vereist zowel tijdens overleving in de bodem als tijdens infectie van de gastheerplant. De symbiotische interactie leidt immers tot de vorming van gedifferentieerde bacteriën in de nodules, bacteroïden genoemd. Deze bacteroïden zorgen voor de omzetting
van atmosferische stikstof naar een voor de plant bruikbare vorm (6, 22) en bevinden zich hierbij in een nietgroeiende toestand. Hoewel bepaalde aspecten van de bacteroïde toestand reeds intensief bestudeerd werden in de voorbije jaren, is het globaal beeld over hoe genexpressie het differentiatieproces beïnvloedt en bijdraagt tot het behoud van de bacteroïde toestand ver van duidelijk. Bovendien is er weinig geweten over de factoren die belangrijk zijn voor de overleving van rhizobia in vrijlevende condities. In dit voorstel wensen we met behulp van gecombineerde genexpressie/fenotypische analyses de basis te leggen voor het beter begrijpen van de fysiologie van deze verschillende niet-groeiende toestanden. Bovendien beogen we de factoren die de overgang bepalen tussen de groeiende en niet-groeiende condities te identificeren. Organisaties: • Morfologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Ivo LAMBRICHTS
Stimulatie van betacel progenitoren in diabetische pancreas. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Type-1 diabetes wordt gekenmerkt door een gebrek aan betacellen in de pancreas. Regeneratietherapie zou er voor kunnen zorgen dat een normale betacelmassa wordt hersteld in patiënten, tenminste indien het autoimmune afbraakproces kan gecontroleerd worden. In de afwezigheid van betacellen dient men hun regeneratie te induceren via progenitorcellen. Recent werd aangetoond dat betacel-progenitoren die de embryonale transcriptiefactor Ngn3 uitdrukken, kunnen geactiveerd worden in de adulte pancreas door weefselschade te induceren met het duct ligatie proefdiermodel. Dit project beoogt deze progenitoren te activeren in de afwezigheid van uitgebreide weefselschade, dus zonder duct ligatie, maar door behandeling van diabete proefdieren met groeifactoren of cytokines. Uit ons vorig onderzoek is gebleken dat Ngn3-expressie en het vermogen tot neogenese van betacellen in vitro kan geinduceerd worden met een combinatie van extracellulaire factoren die werken via het gp130STAT3 systeem. In dit project willen we onderzoeken of deze factoren (CNTF en EGF) ook in vivo de activatie van Ngn3-progenitoren kunnen induceren, en of dit kan leiden tot betacel-regeneratie en herstel van de normale glycemie in diabete proefdieren. Bovendien willen we in dit nieuwe onderzoeksmodel achterhalen van welk celtype de Ngn3-progenitoren afkomstig zijn en hun fenotype beter bestuderen. Organisaties: • Pathologische Anatomie
Onderzoekers: • LUC BOUWENS
Naar een verbetering van de expertise en een optimalisering van de zorg voor oudere kankerpatiënten. Universiteit Hasselt Abstract: Het aantal oudere mensen met kanker neemt snel toe. De algemene toestand van de oudere kankerpatiënt interfereert met de diagnose en behandeling en kan leiden tot een slechtere prognose, vroegere mortaliteit en toegenomen risico's en nevenwerkingen van de behandeling. Anderzijds kunnen de kankerdiagnose en - behandeling de mogelijkheden verminderen om kwalitatief goed te leven en ingebed te blijven in hun sociaal netwerk. Er is een groot tekort aan kennis over de zorg voor oudere kankerpatiënten. De Grensregio Vlaanderen-Nederland herbergt zorgen onderzoekscentra met unieke kennis en expertise op het gebied van geriatrische oncologie. Bundeling van de kennis en kunde van deze instellingen moet leiden tot nieuwe inzichten en strategieën om de oudere kankerpatiënt en diens naasten optimaal te begeleiden. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Pieter STINISSEN
Co-extrusie als innovatieve productietechniek voor het ontwikkelen van multi-layer fixed-dose combination geneesmiddelvormen Universiteit Gent Abstract: Via het co-extrusie zullen innovatieve multi-layer doseringsvormen ontwikkeld worden die gebruik maken van specifieke polymeren om geïncorporeerde geneesmiddelen met verschillende snelheid vrij te stellen en/of incompatibele geneesmiddelen te combineren. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Jean Remon • Chris Vervaet
Dynamic Speaker Alignment voor Interactieve Dialoog Systemen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkelen en implementeren van een cognitief model van linguistisch alignment voor interactieve dialoog Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • LUC STEELS
Een pathogene rol voor cytotoxische CD4+CD28null T-cellen in multiple sclerose? Universiteit Hasselt Abstract: Chronische stimulatie van T-cellen leidt tot een verlies van het co-stimulatoire molecule CD28. De expansie van zogenaamde "CD4+CD28null T-cellen" is geassocieerd met verschillende auto-immune en chronisch inflammatoire aandoeningen zoals reumatoïde artritis, de ziekte van Graves en Wegener's granulomatosis. Verhoogde frequenties van CD4+CD28null T-cellen werden ook aangetoond in een subgroep van MS-patiënten. Onze onderzoeksgroep rapporteerde dat deze cellen deels autoreactief zijn, cytotoxische eigenschappen bezitten en accumuleren in actieve MS-letsels. Het is echter onduidelijk welke genetische en immunologische factoren leiden tot de expansie van CD4+CD28null T-cellen bij MS en of deze cellen ook effectief bijdragen aan het ziekteproces ter hoogte van de hersenen. In dit project trachten we deze factoren te identificeren. De resultaten van deze studie kunnen de basis vormen voor de ontwikkeling van selectieve therapieën voor MS. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Pieter STINISSEN • Niels HELLINGS
De feminisering van justitie in België (20ste eeuw) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project betreft de feminisering van justitie in België en de impact ervan op de werking van het gerechtelijk apparaat en zijn actoren. In drie opeenvolgende onderdelen gaat de aandacht naar: het begin van die feminisering en de wetgeving die ze mogelijk gemaakt heeft; de evolutie van de man/vrouwverhoudingen en ongelijkheden binnen de magistratuur sinds de jaren 1940-50; de reële en/of vermeende karakteristieken van vrouwelijke rechtspraak, en de bestaande genderbepaalde beeldvorming omtrent justitie en de staat. We spiegelen de Belgische casus daarbij aan evoluties in Frankrijk en Nederland. Dit onderzoek sluit aan bij een groeiende internationale belangstelling voor de dialectiek tussen gender en (ge)recht. We stellen een coherente analyse voor die de ambitie heeft om de verschillende aspecten in de wisselwerking tussen vrouweneisen, gelijke rechten en moderne rechtspraak in hun onderlinge samenhang te begrijpen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van wetenschappelijke literatuur, officiële documenten, benoemingsdossiers, archieven van personen en verenigingen, interviews, en informatie uit buitenlandse documentatiecentra. De link tussen genderperspectieven en rechtstheorie en -geschiedenis opent een geheel nieuw onderzoeksterrein, waarin in het bijzonder de prosopografie van en de beeldvorming omtrent vrouwelijke magistraten in België sterk onderbelicht is in vergelijking met onderzoek terzake in landen die behoren tot de Angelsaksische rechtstraditie. Dit project wil die leemte opvullen. Organisaties: • Onderzoeksgroep Vrouwenstudies • Metajuridica
Onderzoekers: • Eva SCHANDEVYL • MACHTELD DE METSENAERE
Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Organisaties: • Massaspectrometrie (Mitac 5) • Biomolecular & Analytical Mass Spectrometry (BAMS)
Onderzoekers: • Luc Van Vaeck
Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Organisaties: • Departement Farmacie - overige • Bio-organische massaspectrometrie
Onderzoekers: • Magda Claeys-Maenhaut
Overstromingskartering en bodemvochtschattingen voor een verbeterd waterbeheer Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van het FLOODMOIST-project is om de meerwaarde te onderzoeken van de gezamenlijke assimilatie van bodemvocht en de uitgestrektheid van overstromingen in gekoppelde hydrologische-hydraulische modellen. Beide variabelen worden afgeleid van teledetectie data. Onderzoek zal zich toespitsen op de verbetering van bodemvochtschattingen en het schatten van de onzekerheid op overstromingskaarten. Finaal zal de meerwaarde om beide producten te assimileren worden ingeschat. Organisaties: • Vakgroep Bos- en Waterbeheer
Onderzoekers: • Niko Verhoest
Moleculaire mechanismen betrokken bij de regulatie van het paracaspase MALT1 in T cel receptor signaaltransductie Universiteit Gent Abstract: MALT1 is een intracellulair eiwit dat een cruciale rol speelt als signaalmolecule in de antigen geïnduceerde activering van 'nucleaire factor-kB' (NF-kB) afhankelijke genexpressie en T en B lymfocyten, dewelke een sleutelrol spelen in ons immuunsysteem. Ongecontroleerde MALT1 activering kan resulteren in autoimmuunziekten en sommige lymfonen. Dit project heeft als doelstelling de intracellulaire regulatiemechanismen van MALT1 te ontrafelen. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Rudi Beyaert
Een semi-longitudinale, multidisciplinaire, neurowetenschappelijke studie van tweetaligheid in ontwikkeling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een semi-longitudinale, multidisciplinaire, neurowetenschappelijke studie van tweetaligheid in ontwikkeling. Organisaties: • Specialiteiten (KNO, Dermatologie, Oftalmologie, Psychiatrie) • Taal- en Letterkunde • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • Chris BAEKEN • Peter VAN SCHUERBEEK • TADEUSZ STADNIK • PIERRE VAN DE CRAEN • ROBERT LUYPAERT • Katrien MONDT
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversity College Cork, Sarah De Wachter Vrije Universiteit Brussel Abstract: Kwantitatieve domeinen en modellen voor 'gemiddelde geval execution time'
Organisaties: • Wiskunde
Onderzoekers: • EVA COLEBUNDERS
Intelligente coöperatieve methoden in virtuele MIMO gebaseerde multi-hop draadloze netwerken Universiteit Gent Abstract: In dit projectvoorstel zal onderzoek worden verricht naar geavanceerde technieken voor coöperatie op en tussen de netwerk-, link- en fysische laag in een virtueel MIMO systeem. Om de coöperatie op een vlotte wijze te laten verlopen, zal eerst een globale systeemarchitectuur worden opgesteld, waarbij wordt bepaald wie informatie zal uitwisselen met welke component. Verder zal worden uitgegaan van realistische kanaalmodellen en synchronisatieparameters, zullen nieuwe coöperatieve MAC protocollen ontwikkeld, en routeringsprotocollen worden opgesteld. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Ingrid Moerman
Detectie en kwantificering van niet-lineaire vervormingen van niet-lineaire systemen (DeKaNS) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject heeft tot doel de correlatie op te meten tussen de niet-lineaire bijdragen aanwezig in systemen en de klasse van modellen bekend als fractionele-orde modellen. Het voorstel maakt het halen van om informatie uit niet-lineaire systemen mogelijk door middel van detectie en kwantificering van de niet-lineaire bijdragen in een algemene context. De beoogde methoden zijn gebaseerd op specifiek signaalontwerp en specifieke signaalverwerkingsalgoritmen. Organisaties: • Vakgroep Elektrische energie, systemen en automatisering
Onderzoekers: • Robain De Keyser
Biomonitoring van de stedelijke habitatkwaliteit aan de hand van hyperspectrale vliegtuigwaarnemingen (BIOHYPE). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Belspo. UA levert aan Belspo de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson
Oorzaken en gevolgen van variatie in complexe secundair seksuele zangkenmerken: een longitudinale en multidisciplinaire benadering door integratie van gedragsmatige, fysiologische en moleculaire data. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen wij op een geïntegreerde manier de oorzaken en gevolgen van variatie in een grote verscheidenheid van zangkenmerken bestuderen bij koolmezen. Door gebruik te maken van automatische zangregistratiesystemen zullen we alle mogelijke aspecten van de zang van minimaal 200 vrijlevende koolmezen gedetailleerd registreren en kwantificeren. Hierbij zal getracht worden om zo veel mogelijk mannetjes gedurende hun ganse leven te volgen. Deze unieke dataset zal dan de basis vormen voor verdere cross-sectionele en longitudinale analyses. Door gebruik te maken van fysiologische, immuno-endocriene, en state-of-the-art moleculaire technieken, evenals van persoonlijkheidsen leertesten én van erfelijkheidsanalyses, zullen wij de oorzaken van verschillen in zanggedrag op een geïntegreerde manier bestuderen. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Marcel Eens • Annie Pinxten
Nanobodies als chaperonnes voor de kristallisatie van complexe biomedische targets. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Om de informatie die in steeds hogere snelheid vrijkomt uit de genoomprojecten optimaal te benutten voor biomedische doeleinden, is er nood aan gedetailleerde structurele en functionele informatie over de eiwitten die gecodeerd worden door de gesequeneerde open leesramen. Door de technische moeilijkheden die gepaard gaan met de experimentele behandeling van slecht oplosbare eiwitten, intrinsiek ongestructureerde eiwitten, membraaneiwitten en multi-proteïnecomplexen blijft de structuuropheldering van dergelijke, vaak medisch belangrijke eiwitten echter achter. Een van de belangrijke ontdekkingen in onze onderzoeksgroep was het bestaan van volledig functionele antilichamen zonder lichte ketens in Camilidae, die hun antigenen binden via één enkel variabel domein, het VHH domein of de Nanobody (Nb). In de voorbije jaren werd reeds de proof of principle geleverd dat Nanobodies gebruikt kunnen worden als kristallisatie-chaperonnes voor de structuuropheldering van intrinsiek ontvouwen eiwitten en voor de studie van het mechanisme van amyloid vormende eiwitten. Met van het huidige project willen we de unieke eigenschappen van de Nanobodies verder gaan aanwenden als hulpmiddel bij de productie, de zuivering, de kristallisatie en de functionele karakterisering van vertegenwoordigers van elk van de hierboven vermelde eiwitgroepen, waarvan de experimentele studie bepaalde specifieke technische moeilijkheden met zich meebrengt: GPCRs, MDRs, IDPs, protein-protein complexen en aggregerende eiwitten. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • JAN STEYAERT
Subsidie Internationaal Conference ‘De Radicale Verlichting: Het grote verhaal en zijn details' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het thema van deze internationale conferentie is de zogenaamde, Radicale Verlichting. De Radicale Verlichting verwijst naar een veelzijdige denkstroom binnen het Europese verlichtingsdenken, die grote nadruk legt op politieke hervormingen en activisme, persoonlijke vrijheid, sociale gelijkheid, en de kritiek van de religie. De Radicale Verlichting kan men aantreffen in het werk van een aantal zeventiende-en achttiendeeeuwse materialisten, atheïsten, vrijdenkers, spinozisten en pantheïsten. De algemene doelstelling van deze conferentie is om lopende onderzoek naar de Radicale Verlichting een extra impuls te geven. Organisaties:
• Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • Steffen DUCHEYNE
Pilootproject Learn2be@school. Universiteit Antwerpen Abstract: Externe observatie en analyse van de (perceptie van de) impact van de vorming zowel direct (op de deelnemers) als indirect (in de schoolpraktijk). Hoe worden de aangereikte instrumenten/tools ontvangen tijdens de opleiding? En hoe worden ze toegeëigend en gebruikt in schoolpraktijk? Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Elke Struyf
Niet-auditerelonen en de impact op de auditkwaliteit Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Informatiecentrum voor het bedrijfsrevisoraat (ICCI) + Universiteit Antwerpen (UA)' hebben voor het project ' Niet-auditerelonen en de impact op de auditkwaliteit' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Business
Onderzoekers: • DIANE BREESCH
Syntaxis in Taal en Muziek : Overlap in Globale en Lokale Structuurverwerking Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de relatie tussen de structurele verwerking van muzikale en linguïstische sequensen (cfr. SSIRH, Patel, 2003). Ten eerste wordt de overlap in globale structuurverwerking onderzocht door dubbeltaakstudies en structureel primingsonderzoek. Ten tweede wordt getracht door middel van muzikale varianten op klassieke psycholinguïstische paradigmata deze relatie te integreren met recente taalsyntaxmodellen(cfr. Pickering & Branigan, 1998). Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Robert Hartsuiker
BIOREACTOR : Netwerk biologie van stress reacties en cel flocculatie van Saccharomyces cerevisiae gekweekt in een continue bioreactor in gewichtloze omstandigheden Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Biochemie en Microbiologie
Onderzoekers: • Bart Devreese
Levenscyclus Analyse van energie opslagsystemen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Levenscyclus Analyse van energie opslagsystemen Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek
Onderzoekers: • Maarten MESSAGIE • JOERI VAN MIERLO
Vroege versus uitgestelde behandeling van neglect na een beroerte:een gerandomiseerde placebo-gecontroleerde studie. Universiteit Gent Abstract: Unilateraal neglect is een aandachtsstoornis die frequent optreedt na een beroerte, waarbij de linker ruimte wordt verwaarloosd. Een veelbelovende neglectinterventie is prisma-adaptatie (PA), waarbij een prismabril zorgt voor een optische verschuiving van het visuele veld. Doel van deze studie is om inzicht te verwerven in het meest optimale tijdsvenster om neglect te behandelen met PA en in redenen voor therapieresistentie. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Guy Vingerhoets
Een interdisciplinair onderzoek rond Creativiteit: Formele en Empirische studie van contextuele effecten in de Kunsten en Wetenschappen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is inzicht te krijgen in de onderliggende mechanismen van creativiteit vanuit het perspectief van cognitie en evolutie. Organisaties: • Centrum Leo Apostel
Onderzoekers: • Diederik AERTS • BART D'HOOGHE • Liane GABORA • SVEN AERTS
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: CYBERLEGS (FP7-ICT-2011-7) Vrije Universiteit Brussel Abstract: CYBERLEGs, een acroniem voor "De cybernetische Lower Limb cognitieve Ortho-prothese", is een gezamenlijk onderzoeksproject, gefinancierd door de Europese Commissie onder het zevende kaderprogramma. Organisaties: • Toegepaste Mechanica • Menselijke Fysiologie
Onderzoekers: • DIRK LEFEBER • ROMAIN MEEUSEN
Analyse van de onderliggende mechanismen van risicovol rijgedrag bij adolescenten en strategieën voor training door middel van rijsimulatie Universiteit Hasselt Abstract: In dit onderzoeksvoorstel staat risicovol rijgedrag bij adolescenten (17-22 jaar) centraal, omdat deze groep van jonge onervaren bestuurders oververtegenwoordigd is zowel op vlak van falende vaardigheden als op vlak van overtredingen. Het doel van dit voorstel is de verklarende mechanismen achter het verhoogde risico op falende vaardigheden (project 1) en overtredingen (project 2) bij adolescenten te verkennen en om daarnaast trainingsmodules te ontwikkelen en te testen die kunnen bijdragen tot reductie en preventie van risicovol rijgedrag bij jonge onervaren bestuurders (project 3). Meer in detail zal de rol van neurocognitieve systeem van executief functioneren als onderliggend mechanisme voor risicovol rijgedrag onderzocht worden. Dit systeem is van centraal belang bij de regulatie van complex gedrag en behelst zowel het uitvoeren van gepast gedrag als het onderdrukken van ongepast gedrag. Het executieve systeem is nog niet volledig ontwikkeld tijdens de adolescentie en het daaruit volgende gebrek aan executieve controle zou kunnen leiden tot risicovol rijgedrag, zowel direct (i.e., falende vaardigheden) als indirect, wanneer het affectieve systeem geprikkeld wordt (i.e., overtredingen). Trainingsmodules gericht op executieve functies en resulterend in de verbetering van het regulerend vermogen zullen worden gecombineerd en vergeleken met trainingsmodules in de simulator. De rijsimulator staat centraal in elk van de voorgestelde projecten. Daarnaast maakt apparatuur voor de registratie van oogbewegingen en (psycho)fysiologische responsen, multidimensionele metingen van (rij)prestatie mogelijk. Organisaties: • Verkeersveiligheid • Verplaatsingsgedrag • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Tom BRIJS • Gerhard WETS • Kris BRIJS • Ellen JONGEN
Bijdrage tot de bouw van het voorwaarts Muon RPC detectie systeem voor het CMS experiment nabij de LHC te CERN. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Compact Muon Solenoïde experiment heeft bewust de nadruk gelegd op de detectie en identificatie van muonen, de enige geladen penetrerende deeltjes die we kennen. Bij de LHC zal de botsingsfrequentie 40 MHz bedragen hetgeen, bij de nominale luminositeit van 10^34cm-2s-1, overeen komt met 800 miljoen proton-proton botsingen per seconde. Om de 25 nsec worden aldus een duizendtal deeltjes uitgezonden in het hart van de CMS spectrometer. In minder dan 3 ¿sec (de trigger latency) dient een eerste niveau voorselectie (trigger) deze hoeveelheid terug te brengen tot ongeveer 100 kHz zonder potentieel interessante botsingen te verliezen voor verdere analyse. Bij deze taak, zonder dewelke het onderzoeksprogramma onmogelijk is, staat het muon detectiesysteem centraal. De bouw van het voorwaarts RPC systeem van CMS voor de eerste fase nadert zijn voltooiing en omvat 432 detectors. Alle gas gaps werden gebouwd en getest in Seoul waar een gas gap productie eenheid werd opgebouwd als alternatief voor de firma GT in Italië die tot dan het wereldmonopolie bezat voor deze taak en waar de RPC werden gebouwd voor L3, Babar, ATLAS en de CMS "barrel". Station 1 (144 RPC's) werd te CERN vervaardigd en getest met behulp van mankracht uit China. Stations 2 en 3 (288 RPC's) werden in Islamabad geassembleerd en te CERN getest. Voor het finale testen van de RPC's voor de CMS "endcaps", werd in CERN een kosmische hodoscoop opgebouwd waarin tot 10 RPC's gelijktijdig getest kunnen worden. Deze infrastructuur blijft voor de uitbouw van het voorwaarts RPC systeem operationeel. Intussen werden alle 432 kamers op het CMS juk gemonteerd en terug getest. De afwerking van het voorwaarts RPC systeem voor fase 2 vereist de bouw van 288 bijkomende RPCc's voor ! "1.6 en 180 RPC's voor 1.6 " ! " 2.1. De gas gap productie zal in Seoul verder gezet worden, terwijl detector assemblage in China, Pakistan, Indië en Belgie zou gebeuren. Het finale testen van het geleverd systeem zou verder in de CERN kosmische hodoscoop gebeuren. Zoals hoger vermeld wordt de kost voor afwerking van het voorwaarts RPC systeem op 6 MCHF geraamd en streeft men naar een gelijke verdeling tussen de partners hetgeen voor Vlaanderen ca. 1MCHF zou betekenen. In de praktijk zouden honderdzestig RPC kamers gebouwd worden te Gent en Brussel, terwijl Antwerpen zich zal toeleggen op de uitleeselectronica. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Nick Van Remortel • Eddi De Wolf
Onevenwicht statistische mechanica van kleine systemen Universiteit Hasselt Abstract: Gedurende de laatste 4 jaren hebben we een aantal spectaculaire ontdekkingen gemaakt bij de studie van kleine systemen. De uitvinding van de Brownse koelkast heeft de wereldwijde pers gehaald. Zeer recent hebben we het eeuwenoude probleem van Boltzmann opgelost, namelijk de microscopische uitdrukking voor de dissipatie (incluis de tweede hoofdwet van de thermodynamica). Deze ontdekkingen openen de weg tot verdere ontwikkelingen die van fundamenteel theoretisch belang zijn maar ook technologisch potentieel bezitten vooral voor toepassingen in de bioen nanotechnologie. We citeren de verdere ontwikkeling van de Brownse koelkast(rotationele versie, optimalizering efficiëntie, andere architecturen), de studie via gelijkaardige technieken en principes van een chemische motor en chemische pomp (cf. proton pomp in cellulaire membranen), de fluctuatie en werktheorema's en hun toepassing op thermodynamische efficiëntie, en de afleiding van een quantum versie voor de dissipatie, met mogelijke toepassing in microelectronica, supra-moleculaire chemie en quantumcryptographie (studie van quantum dissipatie, Zener
transitie en quantumdecoherentie). Organisaties: • Theoretische Fysica
Onderzoekers: • Carlo VANDERZANDE • Christian VAN DEN BROECK
Ontwikkeling van een multidisciplinaire ontwerpoptimalisatiestrategie en toepassingen voor piezo fan systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: de piezo fans werken heel anders van roterende fans, als ze luchtstroom genereren met trillende uitkragingen in plaats van draaiende messen Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT
?-actine in neutrale kuif cel migratie en ontwikkeling van de hersenen Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Christophe Ampe
Genetische en functionele analyse van twee genen die een osteopetrotisch ratmodel (incisors absent en osteopetrotic) veroorzaken. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelstelling van dit project is om, via de studie van genen die osteopetrose veroorzaken, meer inzicht te krijgen in het botmetabolisme en botafbraak in het bijzonder. Deze resultaten zijn enerzijds van belang voor een verbeterde moleculaire diagnostiek en genetische counseling aan te kunnen bieden aan families met deze aandoening. Daarnaast kunnen deze verbeterde inzichten leiden tot nieuwe therapeutische toepassingen naar behandeling en preventie van osteoporose toe. Organisaties: • Medische genetica van obesitas en skeletaandoeningen (MGENOS)
Onderzoekers: • Wim Van Hul
Identificatie en karakterisering van nieuwe causale genen voor autosomale recessieve Charcot-Marie-Tooth neuropathieën. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van mijn project is de moleculaire basis van autosomale recessieve Charcot-Marie-Tooth (ARCMT) neuropathieën beter te begrijpen door de identificatie van nieuwe causale genen. Dit wordt verwezenlijkt door het combineren van exome sequencing en bioinformatica met intra- en inter-familiale homozygosity mapping, haplotype sharing en koppelingsanalyse. Ik bestudeer een grote collectie van ARCMT families met gedocumenteerde verwantschap en/of geografische of etnische clustering, wat het vinden van genen vergemakkelijkt. De gevonden genen kunnen nieuwe pathomechanismen van neurodegeneratie aantonen of kunnen het belang van de reeds gekende nog versterken. Daarnaast biedt deze studie de gelegenheid tot een verbeterde moleculaire diagnose, prognose en ziektepreventie en kunnen potentiële doelwitten voor geneesmiddelen worden gevonden om de ziekte te behandelen. Organisaties: • VIB DMG - Moleculaire Neurogenomica
Onderzoekers: • Albena Jordanova • Derek Atkinson
GRANT : endometriale receptiviteit en genexpressie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: ?MSD IN BELGIË MSD is wereldleider op het vlak van innovatieve geneesmiddelen op voorschrift, vaccins, biologische behandelingen en diergeneeskundige producten. MSD heeft de sterke wil om de gezondheid en het welzijn van mens en dier te verbeteren en levert daartoe medische oplossingen met een brede basis. MSD exporteer naar 140 landen In de VS en Canada is MSD bekend onder de naam Merck Organisaties: • Reproductieve immunologie en implantatie
Onderzoekers: • Inge VAN VAERENBERGH • CLAIRE BOURGAIN
Niet-invasieve optische meting en fysische modellering van bloedpulssnelheid voor vroege detectie van cardiovasculaire aandoeningen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen we een contactloze optische techniek onderzoeken, die toelaat de pulsgolfsnelheid lokaal te bepalen door de trilling van de vaatwand te meten wanneer de drukpuls passeert. We zullen een dubbele laser-Doppler interferometer ontwikkelen die door correlatie van twee signalen toelaat de drukgolf snelheid te meten op twee nabijgelegen plaatsen. Daardoor zullen we een fysica-gebaseerd model van de stromingsdynamica kunnen opstellen, om zo de vaatstijfheid te bepalen. Tevens onderzoeken we de mogelijkheden van miniaturisatie, door integratie van de verschillende onderdelen van de interferometer. De resultaten uit de metingen met de correlatie-interferometer zullen het exploratieve onderzoek naar micro-vibrometrie sturen. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Joris Dirckx
De rol van mastcellen in de beperking van CNS ontsteking na traumatische ruggenmergletsels Universiteit Hasselt Abstract: Mast cellen worden beschouwd als de meest belangrijke cellen bij allergische reacties (bv. asthma, hooi koorts, atopische dermatitis). Er is steeds meer bewijs de MCs essentieel zijn voor het induceren en promoten van ontstekingen in het centrale zenuwstelsel (CZS) in de context van auto immuun ziektes zoals multiple sclerose (MS). In sterk contrast, in een niet-auto immuun context resulteert een MC-defect in verhoogde brein ontstekingen wat suggereert dat MCs verantwoordelijk zijn voor de controle van ontstekingsprocessen na een mechanische CNS trauma. Data van voornamelijk onze groep duid aan dat MCs deze effecten bemiddelen bij MC-specifieke proteasen (MCP), meer specifiek mMCP4. In dit project wordt de rol van Mcs en hun MCPs bij de controle van CZS onstekingen onderzocht in een model van traumatische CZS letsel in vivo (ruggenmergletsel (SCI)). SCI bij MC-deficiente W/Wv en kitWsh/W-sh muizen en verschillende MCP-deficiente muis lijnen worden daardoor geanaliseerd. Verder, substraten van de proteasen bij deze muis lijnen worden gezocht en vergeleken met wild type muizen m.b.v. multiplexed immunoassays, western blotting en ELISA. Veelbelovende kanditaten worden getest in degradatie analyses gevolgd door massaspectromie analyses. Deze benadering laat toe de karakterisatie en werking van het therapeutische potentieel van MCs en hun proteasen van een CZS trauma. Organisaties: • Morfologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Sven HENDRIX • Lies GEBOES
Structurele karakterisering en groei modellering van metallische nanodraden gebaseerd op biomoleculaire templaten. Universiteit Antwerpen Abstract: Het hoofddoel binnen dit project is de groei van metallische nanodraden gebaseerd op biomoleculaire templaten via de bottom-up aanpak grondig te begrijpen zodat de eigenschappen van de nanostructuren (zoals diameter en bedekking) controleerbaar worden. Dit doel zal worden nagestreefd door het effect op de morfologie van verschillende parameters tijdens de groei experimenteel te bestuderen. De informatie verkregen met TEM en AFM zal worden gecombineerd met een theoretische analyse van de mogelijke interacties. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Sara Bals • Milorad Milosevic
Ontwikkeling van informatie- en beslissingshulpsystemen voor rationele farmacotherapie in ziekenhuizen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van informatie- en beslissingshulpsystemen voor rationele farmacotherapie in ziekenhuizen. Organisaties: • Farmacologie
Onderzoekers: • ALAIN DUPONT
Kwantitatieve elektronenmicroscopie: van experimentele metingen tot precieze getallen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het voorgestelde project is ongekende structuurparameters zoals atoomposities, concentraties van atomen, atoomtypen en energieniveaus op een kwantitatieve manier te bepalen uit experimentele metingen verkregen door middel van elektronenmicroscopie. Hiervoor zal gebruik gemaakt worden van statistische parameterschattingstheorie wat een aanzienlijke verbetering in nauwkeurigheid, precisie en reproduceerbaarheid moet opleveren in vergelijking met conventionele ad-hoc methoden. Het uitgangspunt van statistische parameterschattingstheorie is de beschikbaarheid van een parametrisch model dat de verwachtingswaarden beschrijft van de experimentele metingen. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Johan Verbeeck • Sandra Van Aert
VIB-Een familie-gebaseerde genoomwijde zoektocht naar genetische factoren die de aanvangsleeftijd van frontaalkwab dementie bepalen. Universiteit Antwerpen Abstract: Mutaties in het gen progranuline (GRN) zijn een belangrijke oorzaak voor frontaalkwab dementie (FTLD). Kenmerkend is een grote variabiliteit in aanvangsleeftijd, waarbij verschillen van 40 jaar binnen 1 familie niet ongewoon zijn. Dit duidt erop dat een of meer factoren een sterke invloed hebben op het tot uiting komen van de ziekte. Kennis van deze factoren zou kunnen bijdragen tot het ontwikkelen van een behandelstrategie die het optreden van de ziekte zou kunnen uitstellen of mogelijk zelfs voorkomen. In dit project zullen we een familie-gebaseerde aanpak volgen om de genetische factor(-en) te vinden die van invloed zijn op de aanvangsleeftijd. In een zeer grote Belgische FTLD stamboom identificeerden we eerder een GRN nulmutatie. Deze stamboom telt 7 generaties en 226 klinisch gedocumenteerde personen, waarvan 42 patiënten (aanvangsleeftijden variërend van 45 tot 76 jaar) en verscheidene gezonde mutatie dragers. De stamboom biedt een uitstekende situatie voor identificatie van genetische factoren die de aanvangsleeftijd beïnvloeden. Segregatie analyse gaf aanwijzing voor het bestaan van een sterke genetische locus voor aanvangsleeftijd (QTL) in deze stamboom. We zullen een combinatie van methoden gebruiken om de QTL te identificeren: een genoomwijde koppelingsanalyse, SNP fijnmappen en next generation sequencing. Transcriptoom data op hersenmateriaal en serum proteoom data zijn beschikbaar voor een aantal familieleden, en zullen bijdragen aan de identificatie van de QTL. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Kristel Sleegers
Meten van kinkhoest specifieke IgA in de borstvoeding na kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap Universiteit Antwerpen Abstract: Borstvoeding beschermt jonge zuigelingen tegen infecties via specifieke immuunglobuline A (IgA). Jonge zuigelingen zijn erg vatbaar voor kinkhoest en zijn complicaties. Er is een vatbaarheidsvenster tussen het verlies van beperkte bescherming geboden door de moeder en eigen vaccinatie. Momenteel wordt kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap als mogelijkheid onderzocht om zuigelingen te beschermen. De onderzoeksvraag voor dit project is: beïnvloedt kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap de hoeveelheid IgA tegen kinkhoest in de
borstvoeding? Een ELISA test voor kinkhoest is beschikbaar voor antistofbepalingen in serum. Het eerste doel van deze piloot studie is het valideren van deze test voor gebruik bij borstvoedingsstalen i.s.m. het Departement Farmacie (Prof De Meester, UA). In een tweede fase wordt de invloed van verschillende manipulaties van de stalen vergeleken. Tot slot wordt het totaal IgA en de hoeveelheid specifieke kinkhoest IgA antistoffen vergeleken in 40 borstvoedingsstalen van gevaccineerde vrouwen en 40 stalen van ongevaccineerde vrouwen. Deze piloot studie vormt de basis voor een grotere studie met analyse van borstvoedingsstalen op verschillende tijdstippen bij zuigelingen. Bovendien biedt dit onderzoek de mogelijkheid om een nieuwe postdoctorale onderzoekslijn te starten over de rol van borstvoeding in infectieziekten preventie en verhoogt het de kans op een post doc FWO mandaat in 2013. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Elke Leuridan
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Sara Verlinde Vrije Universiteit Brussel Abstract: Stadslogistiek Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management
Onderzoekers: • CATHY MACHARIS
Resolving the glucocorticoid resistance of severe asthma Universiteit Gent Abstract: In dit project willen we gebruik maken van een nieuw muis asthma model om te onderzoeken hoe we de resistentie tegen de normal glucocorticoiden therapie kunnen omkeren. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Claude Libert
Mycothiol redox pathways in Actinobacteria, and beyond. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In this HOA research project focus will go to the mycothiol reduction pathways in Actinobacteria and to the evaluation of these pathways as possible targets against Mycobacterium tuberculosis. Members of Actinobacteria are Gram-positive bacteria encountered in a wide range of ecosystems and are known to cause important human diseases, such as tuberculosis, diphtheria and Johne's disease in ruminants. As a starting point, we will investigate arsenate reductases (ArsC) of Actinobacteria. ArsC catalyses the reduction of arsenate to arsenite, and it works together with the components of the thiol/disulphide redox system of cells. Darwinian evolution adopted different protein folds for the reduction of arsenate to arsenite and the coupling to cysteine thiol cascades occurred more than once. This diversity makes arsenate reductases a highly interesting protein family to study the structure/function coupled to different thiol mechanisms. One of the features common to most Actinobacteria is the production of mycothiol, a small thiol that is often present in millimolar amounts and that has analogous redox homeostasis function to glutathione. Therefore, it is very inspiring to find out how the arsenate reductases in Actinobacteria are possibly linked to mycothiol. At the same time, we will learn which essential proteins are involved in the reduction pathways coupled to mycothiol. As soon as we understand the mycothiol redox pathway, which is specific for Actinobacteria and not present in humans, we can tackle the problem of how to inhibit this pathway. How can we interfere with the redox homeostasis in Actinobacteria? Here the focus will go to the thiol/disulfide pathway of Mycobacterium tuberculosis in order to find new specific drugs against pathogentic bacteria of the Actinobacteria group. All together, new microbiological and kinetic/mechanistic challenges are embedded within this project. As such, many expertises need to be brought together in order to reach our final goal. 1.Microbiological expertise with Actinobacteria to link arsenate resistance to the ars genes and to the genes of the thiol/disulfide pathway 2.Cloning and protein expression and purification expertise to obtain sufficient amount of recombinant protein 3.Biochemical and enzymology expertise with arsenate reductase and thiol/disulfide pathways to reconstitute the pathways in vitro 4.Expertise with arsenate and arsenite quantifications 5.Mass spectrometry to determine the nature of the recombinantly overexpressed proteins and products formed along the pathway 6.Crystallisation, X-ray crystallography and solving protein structures 7.Theoretical studies to scrutinize the enzyme and/or reacting partners to really understand the catalysis at the molecular level. 8.Syntheses of new small molecule drugs that specific inhibit the mycothiol pathway. 9.Antimicrobial sceening of small molecule drugs.
All the partners and collaborators for this project have been selected based on their specific expertises. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Scheikunde
Onderzoekers: • Joris MESSENS • Kourosch ABBASPOUR TEHRANI • SANDRA DE GALAN • Frank DE PROFT • Steven BALLET
Valorisatie van anorganische reststromen door middel van vormgeving tot hiërarchisch gestructureerde materialen voor het gebruik in industriële toepassingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is vooral gericht op de vormgeving van hiërarchische structuren startende van een fijn poeder. Afhankelijk van het systeem zijn verschillende coagulatiemechanismen mogelijk zoals, koelen, drogen of chemische reacties. Deze technieken zullen onderzocht worden met behulp van een referentie systeem. Daarnaast dient een overzicht opgemaakt te worden van de verschillende soorten fijnkorrelige reststromen die aanwezig zijn. In een laatste fase zal de gekozen reststroom omgezet worden in een hiërarchische structuur voor een welbepaalde
toepassing. Organisaties: • Laboratorium adsorptie en katalyse
Onderzoekers: • Vera Meynen
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Tiayuan University of Technology, Sun Ying Vrije Universiteit Brussel Abstract: Analyse, synthese en erkenning van expressieve spraak prosodie Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • WERNER VERHELST
Karakterisatie van T. vivax sialidase als doelwit in de bestrijding van trypanosomiase. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Karakterisatie van T. vivax sialidase als doelwit in de bestrijding van trypanosomiase. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Stefan MAGEZ
Chromosomale afwijkingen in menselijke preimplantatie embryo's en embryonale stamcellen: oorzaken, mechanismen en gevolgen voor in vitro fertilisatie en regeneratieve geneeskunde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Verschillende studies melden dat 40 tot 70 % van de menselijke preimplantatie embryo's chromosomale abnormaliteiten vertonen (Fauser, 2008). De meeste van deze afwijkingen werden gevonden in embryo's die werden gebiopsieerd, waarna de gebiopsieerde cellen werden geanalyseerd door middel van FISH met een maximum van negen chromosomen, tijdens een IVF cyclus met preimplantatie genetische screening (PGS). PGS wordt toegepast bij IVF patiënten met een slechte prognose om IVF resultaten te verbeteren. Hoewel de aangetroffen aneuploidieën wellicht de meest belangrijke factor zijn met een invloed op de implantatie van het embryo in de uterus, is het niet duidelijk in welke mate deze abnormaliteiten een rol spelen. Ten eerste, zouden het aantal aangetroffen aneuploidieën een lagere verhouding van geïmplanteerde embryo's voorspellen na transfer, and ten tweede heeft de aanwezigheid van mosaicisme ertoe geleid dat een aantal onderzoekers vermoeden dat sommige aneuploidieën en het mosaicisme op latere stadia van het embryo worden gecorrigeerd, mogelijk door ofwel door selectieve migratie van abnormale cellen naar de trophectoderm of door apoptose. Deze factoren zouden kunnen uitleggen waarom PGS er niet in is geslaagd om het aantal zwangerschappen na IVF te verhogen, als aangetoond door onze eigen groep (Staessen et al., 2004 en 2008) en door anderen (Twisk et al., 2006). Daarentegen is er weinig geweten op het cellulair niveau over hoe deze afwijkingen ontstaan, hoe ze zichzelf corrigeren, en wat hun invloed op de ontwikkeling van het embryo is. Menselijke embryonale stamcellen (hESC) worden afgeleid uit preimplantatie embryo's, en vormen een grote belofte op het gebied van regeneratieve geneeskunde omdat ze zich kunnen ontwikkelen naar om het even welk celtype in het volwassen menselijk lichaam. De laatste jaren werd door intensief onderzoek een aantal protocollen ontwikkeld voor de differentiatie van hESC naar volwassen celtypes (vb insulineproducerende cellen, Kroon et al., 2008). Op dit ogenblik bestaat er een zekere bezorgdheid omtrent de genomische instabiliteit van hESC tijdens in vitro cultuur. Wij (Spits et al., 2008) en anderen (Baker et al., 2007) hebben aangetoond dat hESC de neiging hebben om chromosomale abnormaliteiten te ontwikkelen, zoals aneuploidieën, uitdrukking van fragiele sites en kleine duplicaties met een hotspot op 20q21.11. Deze genomische instabiliteit doet erg denken aan het gedrag van kankercellen, en veroorzaakt grote bezorgdheid omtrent het gebruik van hESC voor therapeutische doeleinden en als betrouwbaar onderzoeksmodel. Desondanks is ook hier weinig geweten over de ontstaansmechanismen van en de invloed van de cultuuromstandigheden op deze afwijkingen. Onze hypothese is dat menselijke embryo's en stamcellen een celcyclus hebben die verschillend is van somatische cellen wat betreft de checkpunten, en dat dit de gevoeligheid van deze cellen voor chromosomale afwijkingen uitlegt. De eukaryote cel vertoont vier checkpunten: het start checkpunt in de late G1 fase, het S fase checkpunt, het G2 naar M checkpunt en het spindle attachment checkpunt (SAC) gedurende de metafase naar anafase overgang. Het eerste checkpunt beslist of de cel zal starten met replicatie van de chromosomen, en zal de celdeling stoppen in G1 wanneer het DNA beschadigd is, maar ook in geval van contact inhibitie, tekort aan groeifactoren en replicatieve veroudering. Het intra-S checkpunt checkt of er beschadigd DNA aanwezig is, en of de DNA replicatie is voltooid, door vb te zoeken naar replication forks. De rol van het G2 naar M checkpunt is voornamelijk het nakijken van DNA beschadiging gebruikmakende van een pathway die sterk op het G1 checkpunt lijkt. Tenslotte gaat het SAC na of alle centromeren correct gehecht zijn aan de mitotische spoelfiguur. De verschillend checkpunten staan onder controle van grote proteïne complexen en cascades voor activatie, inductie en gecontroleerde degradatie. In de meeste cellen zal arrest door langdurige checkpunt activatie leiden tot apoptose. Daarentegen werd gerapporteerd dat embryonale stamcellen (ESC) van de meeste species in staat zijn om deze apoptose te vermijden door het checkpunt te negeren (Syljuasen, 2007), door het checkpunt los te koppelen, of door een inactief checkpunt. G1 checkpunt ontkoppeling werd gevonden in ESC van de resusaap (Fluckiger et al., 2006), de muis (Aladjem et al., 1998) en de mens (Qin et al., 2007). Het G2 checkpunt is nog niet in detail bestudeerd in stamcellen, hoewel de resultaten van Chuykin et al. (2008) in de muis suggereren dat het detectie systeem voor beschadigd DNA actief is in deze cellen. Het SAC is actief in mESC, maar er werd aangetoond dat de cellen in staat zijn om aan arrest te ontsnappen en apoptose te vermijden (Mantel et al., 2007). Het lijkt er op dat alle checkpunten volledig actief worden en dus ook in staat zijn om apoptose te induceren wanneer stamcellen gaan differentiëren. Daartegenover staat dat de cel cyclus controle in menselijke preimplantatie embryo's grotendeels onbekend terrein is. Het frequente voorkomen van aneuploidieën in menselijke embryo's lijkt er op te wijzen dat embryo's geen SAC hebben of dat ze checkpunt adaptatie ondergaan. HESC worden afgeleid van de kiemknop van preimplantatie embryo's, en worden dikwijls beschreven als een goed model voor het onderzoek naar vroege menselijke ontwikkeling. Onze hypothese is dat de drie celcyclus checkpunten inactief zijn gedurende vroege menselijke preimplantatie ontwikkeling, mogelijk enkel gedurende de klievingstadia, of misschien enkel vóór de activatie van het embryonaal genoom op het vier-tot-achtcellig stadium (Caufmann et al., 2006). Het SAC zou het eerste volledig functionele checkpunt zijn (mogelijk in de late klievingstadia of in het blastocyststadium, waardoor zelfcorrectie in blastocysten zou kunnen worden uitgelegd) en de twee andere checkpunten zouden later in de ontwikkeling geactiveerd worden naargelang de differentiatie van de cellen en in analogie met hESC, waar men weet dat minstens één checkpunt (het G1) volledig functioneel is in gedifferentieerde maar niet in ongedifferentieerde cellen. De doelen van dit project zijn: * Een vergelijkende studie maken van de sleutelelementen van de celcyclus in menselijke preimplantatie embryo's en menselijke embryonale stamcellen, om zo het nut van hESC als model voor vroege menselijke ontwikkeling te evalueren. * De belangrijke chromosomale instabiliteit van hESC verklaren en zo cultuurcondities aanpassen om chromosomale afwijkingen te minimaliseren.
* De hoge frequentie aan aneuploidieën in menselijke embryo's uitleggen, het mechanisme van ontstaan van deze afwijkingen en van de zelfcorrectie ontrafelen, en het belang van hun aanwezigheid evalueren, en eventueel een betrouwbare en snelle screening tool ontwikkelen om PGS te vervangen. Organisaties: • Hematologie • Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • Kurt JACOBS • Hilde VAN DE VELDE • INGEBORG LIEBAERS • KAREN SERMON • CLAUDIA SPITS
Functionele secretoomanalyse in pancreascarcinoom aan de hand van proteomics en dynamische viabiliteit- en motiliteitassays. Universiteit Antwerpen Abstract: Pancreaskanker wordt gekenmerkt door een slechte prognose en vertoont een haast onvermijdelijke mortaliteit. Het is gebleken dat het tumormicromilieu, voornamelijk het stroma rond de tumor welke tot 80% van de tumormassa kan uitmaken, de snelle voortgang van pancreaskanker zou stimuleren . Desondanks is de precieze rol van dit stroma alsook zijn bijdrage aan tumorprogressie en therapeutische weerstand nog steeds slecht begrepen bij pancreaskanker en andere solide tumoren. Dit in vitro onderzoek is erop gericht om de aanwezigheid en functionele impact van kritische componenten van het stroma, die het gedrag van pancreastumorcellen kunnen beïnvloeden, te bestuderen. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Vanessa Deschoolmeester • Marc Peeters • Patrick Pauwels • Céline Quix
De jeugdrechter en het 'Problematische' kind in tijden van verharding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Binnen de hedendaagse (jeugd)criminologie wordt volop gedebatteerd en onderzoek verricht naar de invloed van 'maatschappelijke verharding' op de ('verscherpte') aanpak van 'delinquente' kinderen binnen de jeugdbescherming. Dit project wenst echter na te gaan of en hoe die 'maatschappelijke verharding' zich (ook) laat voelen vis-a-vis de 'problematische kinderen' die evenzeer in de jeugdbescherming belanden. Deze probleemstelling wordt vertaald in twee deelvragen die het onderzoek structureren: 1. Hoe en waarom evolueert de figuur van het 'problematische kind' in tijden van verharding? 2. Hoe en waarom evolueert de ral van de jeugdrechter vis-à-vis deze kinderen? Verder bouwend op het doctorale onderzoek (Dumortier, 2006), willen we deze vragen ten eerste onderzoeken via een uitgebreide literatuurstudie die verduidelijking moet brengen op drie vlakken: 1) het begrip 'maatschappelijke verharding', 2) de visies op 'probleemgedrag van kinderen' en 3) beschikbare kwantitatieve gegevens over 'problematische' kinderen binnen de jeugdbescherming. Via een kwalitatieve analyse van de gerechtelijke dossiers van de Anwerpse jeugdrechter over de periode 1990 tot nu wensen we, ten tweede, inzicht te krijgen in wie en wat voor gedrag er achter de figuur van het 'problematische kind' schuilgaat en of en hoe de rol van de jeugdrechter vis-à-vis deze kinderen de laatste 20 jaar wijzigt. Organisaties: • Criminologie
Onderzoekers: • Kevin GORIS • Els DUMORTIER
Onderzoekssamenwerking overeenkomst Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit onderzoeksprogramma is om een beter inzicht te krijgen in de rol van oplosbare/ontbindbare (DAMPS) en cellulaire (DCs, granulocyten) innate effectors in het werkingsmechanisme van GSK adjuvantia. Prof. Dr. Bart Lambrecht en Prof. Dr. Hamida Hammad zijn leiders op het gebied van longimmunologie en in het bijzonder in de dendritische celbiologie. Ze hebben zich gericht op werking van aluminiumzouten en de rol van urinezuur in aluminium-geïnduceerde immuunrespons. GSK heeft een grote portgfolio van immuunstimulerende moleculen en adjuvantia, die momenteel gebruikt worden in commerciële vaccins of in klinische studies. GSK is geïnteresseerd om samen data te genereren over het werkingsmechanisme van adjuvantia; ze wil in het bijzonder de rol bestuderen van specifieke cellen of oplosbare/ontbindbare mediatoren door de aangeboren (innate) immuniteit te koppelen aan de adaptieve immuniteit. Om dit doel te bereiken zal in onderlinge samenwerking een reeks experimenten uitgevoerd worden zowel in het labo van Prof. Dr. Bart Lambrecht/Prof. Dr. Hamida Hamad alsook in de labo?s van GSK. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Bart Lambrecht
INTEREURO - Vergelijkend onderzoek naar de politiek van belangenorganisaties in Europa. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Jan Beyers • Dirk De Bièvre
Longitudinale opvolging van het psychosociaal welzijn van niet-begeleide minderjarigen - Trajecten en welzijn van nietbegeleide minderjarigen van Afghaanse origine Universiteit Gent Abstract: Hulpverleners, voogden en beleidsinstanties via het aanbieden van nieuwe inzichten en kennis zijn ondersteund in het werken met nietbegeleide minderjarigen, in het bijzonder met kinderen en jongeren van Afghaanse afkomst Organisaties:
• Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Ilse Derluyn
Gevorderde algoritmen voor geintegreerde EEG-fMRI dataverwerking Universiteit Gent Abstract: Om beter de complexe spatio-temporele interacties tussen hersengebieden te visualiseren en beter de onderliggende neurofysiology te interpreteren, zijn multimodale metingen nodig. Hier leggen we de nadruk op EEG en fMRI. Om de voordelen van deze modaliteiten volledig uit te buiten, zijn geschikte wiskundige analysetechnieken vereist. In dit project breiden we tensortechnieken en methodologieën voor dipool bronlokalisatie uit om beter de ruimtelijke informatie van fMRI te integreren bij de EEG analyses. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Ignace Lemahieu
2de Internationale seminarie: European Palliative Care Research Centre and the EAPC Research Network Gent - 18 en 19 Oktober, 2012 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Internationale seminarie: European Palliative Care Research Centre and the EAPC Research Network Organisaties: • Medische Sociologie
Onderzoekers: • LUC DELIENS
Groeisimulaties bij beukenbomen met de ANAFORE groeisimulator. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds NLCK. UA levert aan NLCK de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans
Een numerieke evaluatie van het verband tussen de aerodynamica en de akoestiek van vleermuis morfologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Herbert Peremans
Optimalisatie van fotokatalytische materialen voor de verwijdering van NOx en VOC. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is om fotokatalytische materialen te optimaliseren zodat ze uitstekend geschikt zijn om zowel stikstofoxiden als vluchtige organische stoffen uit de omgevingslucht te verwijderen. De materialen zullen worden gemaakt in België, gekarakteriseerd in Frankrijk en getest in beide landen met complementaire technieken. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL
Onderzoekers: • Silvia Lenaerts
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBTechnical University of Lodz, Frasunkiewicz Leszek Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vertical - cavity surface - Emitting lasers Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • KRASSIMIR PANAYOTOV
Kinderen en jongeren getroffen door gewapende conflicten: waar te gaan vanaf hier? Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Ilse Derluyn
Translationeel onderzoek van pathomechanismen voor frontotemporale kwabdegeneratie (FTLD) en amyotrofe laterale sclerose (ALS). Universiteit Antwerpen Abstract: TAR DNA-binding protein 43 (TDP-43) wordt beschouwd als de voornaamste eiwitcomponent van geubiquitineerde inclusies bij patiënten met frontotemporale kwabdegeneratie (FTLD-TDP) en amyotrofe laterale sclerose (ALS); aandoeningen die het primaire TDP-43 proteïnopathie spectrum vormen. De afgelopen jaren is onze onderzoeksgroep succesvol geweest in het genereren van verschillende muismodellen voor aandoeningen behorend tot het FTLD-ALS spectrum, waaronder progranuline knock-out (Grn-/-) en mens TDP-43 (hTDP-43) overexpressie muizen. Wij streven ernaar om onze onderzoeksfocus te heroriënteren van de karakterisering van FTLD/ALS muismodellen naar meer patiëntgericht translationeel onderzoek. Hiervoor zullen we stabiele neuronale en gliale cellijnen genereren uit Grn-/- muizen om meer inzichten te
verwerven in de etiologie van FTLD-TDP en ALS pathologie. Om de genetische bevindingen snel te kunnen omzetten naar biologisch relevante inzichten, zullen we een procedure opstarten om geïnduceerde pluripotente stam (iPS) cellen te ontwikkelen uit patiënten met gekende mutaties die geassocieerd zijn met TDP-43 proteïnopathie. De sterkte van deze aanpak ligt in het feit dat we het effect van het gemuteerde eiwit kunnen bestuderen in celtypes die aangetast worden tijdens het verloop van de aandoening. We zullen deze cellen biochemisch karakteriseren om te verifiëren of de TDP-43 proteïnopathie kan nagebootst worden, en of ze gebruikt kunnen worden als een krachtig ziektemodel. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Jonathan Janssens
FLEMOSI: Een instrument voor ex ante evaluatie van sociaal-economisch beleid in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: In het FLEMOSI ("FLEmish MOdels of SImulation") project werken vijf internationale partners nauw samen om geavanceerde simulatiemodellen te bouwen. We starten vanuit het Europese EUROMOD-model en breiden dit model uit met specifieke Vlaamse competenties. Deze modellen worden gebruikt om de effecten van beleidswijzigingen in kaart te brengen, voordat ze omgezet worden in de praktijk. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Gerlinde Verbist • Bea Cantillon
SILASOL: New Silicon Materials for Solar Applications Universiteit Gent Abstract: Er zijn drie pijlers: (1) dunne-film polykristallijne zonnecellen: goedkoper en dunner, maar het rendement moet verbeterd worden. (2) met silicium nano-draden een topcel maken voor een tandemstructuur; het concept moet uitgetest worden. (3) dunne laagjes van een bestaand siliciumsubstraat afklieven om er dunne zonnecellen mee te maken. UGent-ELIS werkt mee aan pijlers (1) en (2). Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Marc Burgelman
Evolutie van het diepzee-ecosysteem tijdens mondiale opwarmingen van het vroege Eoceen: stabiele isotopen- en foraminiferendata. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens het laat Paleoceen - vroeg Eoceen (60-50 Ma) onderging de aarde de warmste omstandigheden van het Cenozoicum. Vooral op hoge en gematigde breedten waren de temperaturen veel hoger dan vandaag. Bovenop deze warme basissituatie beïnvloedde een felle en kortstondige opwarming (hyperthermaal) van de aarde, bekend als het Paleoceen-Eoceen thermische maximum (55 Ma), de ontwikkeling van de biogeosfeer op dramatische wijze. Recente studies tonen aan dat er tijdens het late Paleoceen en vroege Eoceen een reeks van secundaire hyperthermalen plaatsvonden. De twee bekendste staan bekend als Elmo en Xevent. De gevolgen op korte- en lange termijn van deze hyperthermalen voor de ontwikkeling van de mariene biosfeer zijn vooralsnog nauwelijks gekend. In samenwerking met diverse partners in binnenen buitenland worden momenteel de vroeg-Eocene hyperthermalen onderzocht in opeenvolgingen van de continentale rand, met name in de ondiepe randbekkens langs de Tethys en de Atlantische Oceaan. In het huidige onderzoeksvoorstel wordt het bathymetrisch bereik van de shelf uitgebreid naar de diepzee (gebaseerd op DSDP en ODP materiaal). Op deze manier wordt getracht een vollediger beeld te verkrijgen van de gevolgen van snelle opwarming en circulatieveranderingen van de oceanen voor het hele dieptespectrum van mariene benthische ecosystemen. Organisaties: • Geologie
Onderzoekers: • Philippe CLAEYS
VIB-Identificatie van nieuwe genen voor frontotemporale kwabdegeneratie door een geïntegreerde strategie (CoEN). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Marc Cruts • Christine Van Broeckhoven
Default mode netwerk interferentie bij ADHD Universiteit Gent Abstract: Er is groeiende evidentie dat het default mode netwerk verstoord is bij personen met ADHD. Personen met ADHD hebben moeite dit netwerkt te onderdrukken tijdens het doen van taken en mogelijks hebben ze problemen met het maken van de transitie van rust naar taak. In dit project wordt met behulp van fMRI en EEG getracht meer zicht te krijgen op de transitie van rust naar taak bij volwassenen met ADHD. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Herbert Roeyers • Eric Achten • Jan Wiersema
Histoire Croisée en culturele kruisbestuiving tussen België en Groot-Brittannië: Laurence Binyon, Olivier Destrée, hun netwerken en periodieken, 1890-1930. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wil, binnen de theoretische context van histoire croisée, een diepgaande en vernieuwende analyse brengen van de BelgischBritse culturele contacten en uitwisselingen in de periode 1890-1930. De aanvragers gaan uit van het standpunt dat de overgang tussen generaties in die periode geleidelijk was en geen breuk betekende tussen de negentiende eeuw of het 'victorianisme' en de vroeg-twintigste eeuw of het 'modernisme' zoals voorheen werd beweerd, en dat die overgang werd meebepaald door invloeden uit het buitenland die via bemiddelaars, hun netwerken en hun tijdschriften liepen. De hypothese van voorliggend project is dat de Belgisch-Britse betrekkingen in die periode een grote impact
hadden op het werk van bekende auteurs en kunstenaars en dat dit voor België gebeurde via de kringen rond Olivier Destrée (bijv. op Karel van de Woestijne) en in Groot-Brittannië via de kringen rond Laurence Binyon (bijv op Ezra Pound). Het project gaat er tevens van uit dat de kunstenaarsnetwerken van de betrokken periode bestonden uit een divers gezelschap van literatoren, visuele kunstenaars en musici en dat de invloeden zich dan ook in verschillende artistieke disciplines vertaalden. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • HANS VANDEVOORDE
Temporele analyse van het auditieve systeem van makaak en zangvogel gebruik makend van fMRI. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Colline Poirier
ANalyse van de taalstudie in de Vlaamse Rand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Brussel wordt als migratieregio gekenmerkt door een hoge mate van culturele en taaldiversiteit. Dit heeft ook zijn impact op de omliggende Vlaamse gemeenten, hetgeen vanuit de Vlaamse overheid leidde tot een specifiek integratiebeleid met de taal als basis. De bedoeling van het onderzoek is een accuraat beeld te schetsen van de huidige taaldiversiteit en het taalgebruik van de bevolking van deze gemeenten, de basis te leggen om een toekomstige vergelijking mogelijk te maken zodat de taalverschuiving over de tijd dieper kan geanalyseerd worden en het effect van beleidsmaatregelen aan de hand van een aantal parameters te toetsen. Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • RUDI JANSSENS • ANN MARES • MACHTELD DE METSENAERE
Onderzoek naar supramoleculaire structuren in vloeibare toestand door middel van diffusie geordende (DOSY) NMR. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Nano-deeltjes worden gebruikt in technologische toepassingen. Inzicht in de oppervlaktechemie is onmisbaar om eigenschappen doelgericht te sturen. In de onderzoeksgroep HNMR-VUB werd expertise opgebouwd rond organisch-gefunctionaliseerde anorganische nanodeeltjes en micellen. Uitgaande van nano-cluster modellen zullen, in dit project, eerst vorming en dimensiebepaling van supramoleculaire nanostructuren onderzocht worden in functie van interactie- en partikeltype. Vervolgens zal aandacht uitgaan naar micellen en liposomen. Tenslotte, zullen die verschillende types nano-structuren gecombineerd worden, met de doelstelling zowel macromoleculen als gefunctionaliseerde nanoclusters te integreren in micellen en liposomen. Zulke systemen vertonen belangrijke medische, katalytische en diagnostische eigenschappen. Daarom zal doorheen de analytische studie hun responsgedrag op allerlei parameters onderzocht worden. De laatste jaren werd in de groep HNMR diffusie NMR uitgediept in onderzoek op nano-deeltjes. Verkennendemetingen op supramoleculaire nano-structuren, op deeltjesgroottes ongeveer 10 maal zo groot als hun bouwstenen, vormen de aanzet tot dit project. NMR verschaft informatie over zowel samenstelling als ruimtelijke structuurbezetting in zulke systemen. De bepaling van de translationele diffusiecoëfficiënt, verbonden aan de deeltjesgrootte, is uitgegroeid tot een waardevolle methodologie voor mengselanalyse, waar onze groep toe bijdroeg. Gebruik makend van een elektronisch referentiesignaal, zullen deze supramoleculaire nano-structuren kwantitatief of semi-kwantitatief verkend en gekarakteriseerd worden, op vlak van ruimtelijke structuur alsook reactiekinetica en thermodynamica. Organisaties: • Materialen & chemie
Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM
Structuurbepaling van paramagnetische centra in vaste stoffen en moleculaire verbindingen door middel van multifrequente (9.5, 35, 95 GHz), gepulste EPR- en ENDOR-spectroscopie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)
Onderzoekers: • Etienne Goovaerts • Sabine Van Doorslaer
Tumor-microomgeving interacties in multiple myeloom: regulatie door epigenetische veranderingen en hypoxie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Multipel myeloom (MM) is een B cel maligniteit die voornamelijk voorkomt in het beenmerg (BM). Binnen deze BM microomgeving is de tumor sterk afhankelijk van wederzijdse interacties met de BM stromale cellen. Dit resulteert enerzijds in de overleving en groei van de MM cellen en anderzijds in veranderingen binnen de BM microomgeving leidend tot angiogenese en inductie van botziekte. Binnen dit project wensen we de regulatie van deze interacties verder te bestuderen en meer speci=iek op de rol van epigenetische modificaties (met nadruk op ethylatie, acetylatie en miRNA) in MM cellen en mesenchymale stamcellen en het effect van het hypoxisch BM op UPR en Notch signaling. Organisaties: • Hematologie
Onderzoekers: • Eline MENU • Ivan VAN RIET • Karin VANDERKERKEN
Conventus. Problemen van het religieuze gemeenschapsleven in de hoge middeleeuwen (Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap) prof. S. Vanderputten 2009 Universiteit Gent Abstract: Deze internationale onderzoeksgemeenschap beoogt door middel van interuniversitaire en internationale samenwerking het onderzoek naar het religieuze gemeenschapsleven in de Zuidelijke Nederlanden en Noord-Frankrijk tussen ca.900 en ca. 1200 te coördineren en het interdisciplinaire karakter ervan te stimuleren. Organisaties: • Vakgroep Geschiedenis
Onderzoekers: • Steven Vanderputten
Compartimentalisatie in laminopathiemodellen: structuur-functie analyse met behulp van intelligente beeldacquisitie en locatie-proteomics Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de invloed van lamine mutaties op de celfunctie in de context van verouderngsziekten (laminopathieën). Meer specifiek, wordt de intracellulaire compartimentalisatie en spatiotemporele dynamiek van signaalmoleculen bestudeerd met geavanceerde mircoscopische visualisatiemethoden en moleculair-biochemische analyses. Het doel is een mechanistisch verband vast te stellen tussen structurele defecten en celfunctie om een fundamenteel inzicht te verkrijgen in de ontwikkeling van deze ziekten. Organisaties: • Vakgroep Moleculaire biotechnologie
Onderzoekers: • Els Van Damme
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: S(P)EEDKITS (FP7-SEC-2011-1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: S(P)EEDKITS is een 4-jarig Europees onderzoeksproject (FP7) naar snel inzetbare, modulair en lichtgewicht noodhulp units. Het project brengt partners met diverse expertise uit 6 verschillende europese landen samen. Er worden nieuwe materialen en concepten ontwikkeld die het volume en gewicht van noodhulp kits drastisch verminderen. Dit zal de snelheid (speed) van het transport verhogen en de kits zullen bruikbaar zijn voor het herstel op lange termijn na een ramp (seed). Het project trok onze aandacht, omdat onder meer als nieuw concept voor energievoorziening biogas uit sanitatie wordt onderzocht. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen
Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT
Een grondige studie van de anti-inflammatiore toestand van de muisstam SPRET/Ei, met nadruk op de glucocorticoidreceptor. Universiteit Gent Abstract: De LPS-resistentie van SPRET/Ei is genetisch gelinkt met chromosomen 2 en X, en afhankelijk van hogere glucocorticoid receptor expressie levels. We willen zoeken naar de basis van deze verhoogde expressie, en de relatie met de loci op chromosomen 2 en X nagaan. We willen ook de X-locus in detail bestuderen, met het oog op het identificeren van een beschermd gen. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Claude Libert
Nanoschaal fenomenen in niet-centrosymmetrische supergeleiders. Universiteit Antwerpen Abstract: De afgelopen 20 jaar is er in de wetenschappelijke wereld veel aandacht gegaan naar de niet-conventionele supergeleiders. Binnen deze groep dook onlangs (2005) nog een andere klasse op - niet-centrosymmetrische supergeleiders (NCS). Deze hebben een kristalstructuur zonder inversiecentrum, en binnen dit project bestuderen we de exotische breking van zowel ruimtelijke- als tijdsinversiesymmetrie van supergeleidende fenomenen in mesoscopische NCS samples. Organisaties: • Theorie van de gecondenseerde materie
Onderzoekers: • Milorad Milosevic
Subsidie CENTRUM voor MEDISCHE GENETICA. Aanvullende subsidie aan het Centrum voor Med. genetica : 'Hoe een kinderwens in moeilijke omstandigheden vervullen'. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aanvullend subsidie Centrum voor Medische Genetica Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • INGEBORG LIEBAERS • MARY-LOUISE BONDUELLE
Groei en Armoede project (GAPP). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds UNU. UA levert aan UNU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Nathalie Holvoet
De internationale handel van de Nederlanden in cijfers: verwerking van de belastingsregisters van het midden van de zestiende eeuw in een relationale databank
Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen een reeks mid-zestiende-eeuwse registers over de belasting op import en export naar en uit de Nederlanden ingegeven worden in een relationele databank die online beschikbaar zal gemaakt worden. De data laten een gedetailleerde analyse toe van de internationale handel in een economische bloeiperiode van de regio. De volumes van bepaalde goederencategorieën (bv. textiel) zullen berekend worden, net zoals de relatieve rol van specifieke groepen kooplieden (Nederlandse en buitenlandse kooplieden) en handelssteden in de import en export. Zo kunnen we voor zowel de Nederlandse handelssteden als voor de handelsgroepen commerciële profielen samenstellen die het onderzoek dat nu vooral gebruik maakt van totale cijfers toelaat een stap voorwaarts te zetten. De data-input zal uitgevoerd worden door studenten geschiedenis als vakantiejob onder supervisie van de projectaanvrager. De data worden ingezet in de publicatie van het proefschrift van de aanvrager bij een Engelstalige uitgever en in een of meerdere A1-artikel(s) (afhankelijk van de resultaten van de databank) in een tijdschrift gespecialiseerd in de economische geschiedenis. Door het online beschikbaar stellen van de databank kunnen zowel Belgische als buitenlandse onderzoekers deze data gebruiken en waar mogelijk combineren met soortgelijke bronnen uit andere Europese regio's. Zo kunnen we de vroegmoderne Nederlanden als een nieuw stuk in de puzzel van de geschiedenis van de Europese handel ingepast worden. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Jeroen Puttevils
De diversiteit in de prestaties van familiebedrijven ontrafeld: de effecten van ondernemerschaps- en familie oriëntatie op de ondernemingsprestaties over de generaties heen. Universiteit Hasselt Abstract: Tijdens het laatste decennium werd in verscheidene papers de vraag onderzocht of familiebedrijven beter presteren dan nietfamiliebedrijven. In vergelijking met vroegere studies bestuderen wij de "prestaties" van familiale ondernemingen als een multidimensioneel concept, namelijk een prestatiemeting die bestaat uit zowel de creatie van winst/rijkdom als uit niet-financiële en emotionele voordelen, waarbij deze laatste component vaak wordt genegeerd zowel in theoretisch alsook in empirisch onderzoek. Daarnaast bestuderen we de relatie tussen "entrepreneurial orientation" en prestaties in familiebedrijven met een specifieke focus op de verschillen tussen generaties. Vele familiale ondernemingen staan momenteel namelijk voor een dubbele uitdaging. Enerzijds zijn een groot aantal familiebedrijven tot een succesvolle onderneming uitgegroeid. Deze ondernemingen krijgen te maken met de verdere uitwerking en de realisatie van voordelen uit hun groeipotentieel, wat uiteraard een uitgesproken ondernemersgeest vereist. Anderzijds krijgen familiebedrijven te maken met de uitdaging om familiale invloed te behouden over generaties en dus met de overdracht van het bedrijf naar de volgende generatie. In die zin is het essentieel voor familiebedrijven om een ondernemersgeest te bewaren over verschillende generaties heen. Aldus bestuderen we in dit onderzoeksproject op basis van survey data en kwantitatieve analyses de EO-performance relatie en de modererende/mediërende effecten van verschillende organisatievariabelen zoals bv. de generatie en de familie oriëntatie in de context van private familiebedrijven. Organisaties: • Accountancy en financiering • Governance • Kenniscentrum voor Ondernemerschap en Innovatie
Onderzoekers: • Wim VOORDECKERS • Tensie STEIJVERS
Studie van de activiteit van endotheliaal stikstofoxide synthase in muizenmodellen voor atherosclerose. Universiteit Antwerpen Abstract: Bij de mens daalt de biologische beschikbaarheid van stikstofoxide (NO) bij hypercholesterolemie en andere risicofactoren voor atherosclerose. Daarentegen blijft de receptorgestimuleerde, calciumafhankelijke endotheliale stikstofoxidesynthase (eNOS) activiteit in bloedvaten van hypercholesterolemische apolipoproteïne E deficiënte (apoE-/-) muizen behouden zolang er geen plaques zijn ontstaan. Maar de beschikbaarheid van 'basaal' gevormd NO, dat wil zeggen zonder receptorstimulatie, daalt wel sterk. In dit project onderzoeken we of het verschil tussen 'spontane' en receptorgeïnduceerde NO biosynthese een gevolg is van schuifkrachten ("shear forces"). Organisaties: • Translationeel pathofysiologisch onderzoek (TPR)
Onderzoekers: • Paul Fransen • Hidde Bult
ANTARCTICA GRANT AWARD 2009: MICROMETA-Antarctic micrometeorieten aanwijzigingen van het vroege zonnesysteem en planetaire evolutie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit onderzoek, in nauwe samenwerking tussen de VUB en de ULB, is om micrometeorieten die verzameld werden in spleten of gaten op de top van uitgesneden lithologieën rond het station PE in Antarctica, te gebruiken om de vroege evolutie van het zonnesysteem en de formatie van eerste planetaire lichamen te documenteren. Organisaties: • Wetenschappen van het Systeem Aarde • Geologie
Onderzoekers: • STEVEN GODERIS • Philippe CLAEYS
De intentionele inhibitie van actie Universiteit Gent Abstract: Het project onderzoekt de neurale mechanismen van de intentionele inhibitie van een actie. Het combineert onderzoek naar motor inhibitie en sociaal psychologisch onderzoek naar zelf-controle. Organisaties: • Vakgroep Experimentele psychologie
Onderzoekers: • Marcel Brass
Expertise bij juridische aspecten bij organenhandel en THB bij orgaantransplantatie Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Expertise bij juridische aspecten bij organenhandel en THB bij orgaantransplantatie Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Metajuridica
Onderzoekers: • Sigrid STERCKX • Kristof VAN ASSCHE • SERGE GUTWIRTH
Verstrekken van een opleiding betreffende Elektische aandrijftechniek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opleiding in elektrische aandrijftechniek met gelijkstroommotoren. Opleiding in elektrische aandrijftechniek met asynchrone (wisselstroom) motoren. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek
Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE
Vermarkten van een geautomatiseerd meetinstrument Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ingenieurswetenschappen Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • HUGO SOL
Hoe HIV/AIDS het leven ontwricht of een nieuw gezicht geeft: een kwalitatieve studie naar de impact van een antiretrovirale behandeling op het leven van HIV/AIDS-patiënten in Zuid-Afrika. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Edwin Wouters
Metaboliet profilering en isolatie van actieve componenten van transgene Maesa cellijnen. Universiteit Antwerpen Abstract: Om een verhoogde synthese van medisch interessante saponinen in Maesa te bekomen zullen hybride Maesa/BY2 cellijnen aangemaakt worden. De analyse van deze cellijnen zal gebeuren op UPLC-MS en het metabolietprofiel van verschillende cellijnen zal vergeleken worden via PCA. Op deze manier zullen er op een efficiëntere manier actieve saponinen aangemaakt en geïdentificeerd worden dan met de klassieke farmacognosie. De anti-angiogene activiteit van de componenten zal getest worden. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Sandra Apers
Local added value creation through knowledge transfer in cocoa and chocolate processing Universiteit Gent Abstract: Trainingsprogramma waarbij theoretische kennis en practische vaardigheden met betrekking tot cacaoverwerking en chocoladeproductie worden aangeleerd aan deelnemers uit ontwikkelingslanden met de bedoeling toegevoegde waarde te creëren voor de cacao die lokaal geproduceerd wordt, en dit met behulp van kleinschalige processen en apparatuur. Organisaties: • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Koen Dewettinck
Dirichlet-branen: schakels tussen elementaire deeltjesfysica en kosmologie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een beter begrip van de oerknal is belangrijk voor het verbinden van fundamentele theorie met waargenomen deeltjesfysica. Zo is het mogelijk dat het "landschap" van snaartheorie-oplossingen sterk uitgedund zal worden door consistentievoorwaarden gerelateerd met de oerknal singulariteit. Een veelbelovend kader voor de studie van kosmologische singulariteiten zijn holografische beschrijvingen van snaartheorie, zoals de AdS/CFTcorrespondentie en matrix theorie. Beide ontstonden uit de studie van D(irichlet)-branen, solitonische objecten waarvan de vrijheidsgraden gegeven worden door open snaren die erop eindigen. In dit project bestuderen we kosmologische aspecten van snaartheorie, met de nadruk op kosmologische singulariteiten maar met ook aandacht voor het late heelal, in het bijzonder modellen voor donkere energie. Voor de studie van kosmologische singulariteiten werken we in het kader van zowel de AdS/CFTcorrespondentie als matrix-theorie. Voor de studie van donkere energie gebruiken we modellen geïnspireerd door snaarveldentheorie. Daarnaast bestuderen we de klassieke en kwantumgeometrie van D-branen. Bijzondere aandacht gaat hier naar braanconfiguraties in aanwezigheid van fluxen, die een belangrijke rol spelen in discussies van modulistabilisatie en dus van het landschap van snaartheorie-oplossingen. Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • ALEXANDRE SEVRIN • BEN CRAPS
Architectuur in Antwerpen: van Academie tot Universiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt enerzijds een thematische studie van de opleiding tot architect aan de Antwerpse Koninklijke Academie voor Schone Kunsten (opgericht in 1663), vanaf 1952 aan het Nationaal Hoger Instituut voor Bouwkunst en Stedebouw en sinds 1996 aan het departement
ontwerpwetenschappen aan de huidige Artesis Hogeschool van Antwerpen, en anderzijds een eerste blik op de ontwikkeling van de andere opleidingen binnen het huidige studiegebied architectuurwetenschappen, zijnde interieurarchitectuur, stedenbouw en ruimtelijke planning, en landschaps- en monumentenzorg. Niet alleen het onderwijs, maar ook de gebouwen waarin dat onderwijs plaatsvond, evenals de mogelijkheden van ontwerpend onderzoek, worden onderzocht. Het resultaat van dit onderzoek dat kan steunen op heel wat fragmenten van bestaand onderzoek, mondt uit in een wetenschappelijke publicatie, bestaande uit thematische essays. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Henk de Smaele • Piet Lombaerde • Els De Vos
Verlichten van het lijden in de laatste levensfase. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderwerp: Verdovende middelen bij palliatieve patiënten worden meer en meer gebruikt als laatste redmiddel tijdens de laatste levensfase. Dit wordt hevig bekritiseerd door de gelijkenis met Euthanasie. De Klinische kenmerken zijn vaak verkeerdelijk begrepen. Grote verschillen in de frequentie bij terminale verdoving overal in Europa duid aan dat het gebruik niet alleen bepaald wordt door de ernst van het lijden bij de patiënten, maar ook door andere factoren. Organisaties: • Medische Sociologie
Onderzoekers: • Judith Anna Cathari RIETJENS • LUC DELIENS
De rol van miRNA's tijdens de pre-implantatie ontwikkeling van runderembyo's Universiteit Gent Abstract: Ondanks de vooruitgang in de productie van in vitro embryo's zijn deze embryo's van beduidend slechtere kwaliteit dan in vitro embryo's. Dit blijkt uit een verstoorde embryonale genexpressie, met problemen tijdens de foetale en postnatale ontwikkeling tot gevolg. Studies naar regulatie van de embryonale genexpressie suggereren dat naast transcriptiefactoren ook epigenetische modificaties en microRNA's belangrijke regulatoren zijn van de genexpressie Organisaties: • Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie
Onderzoekers: • Luc Peelman • Ann Van Soom • Jo Vandesompele
Platform voor geavanceerde 3D??-Gestapelde Image Sensors (3SIS) Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Industriële Technologie en Constructie
Onderzoekers: • Peter Veelaert
Moleculaire beeldvorming en moleculaire profiel voor hoofd, nek , long- en rectumkanker MRT : toepassing in de dosispainting en reactie voorspelling. Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek
Onderzoekers: • Wilfried De Neve
Haalbaarheidstudie van de upgrading van bio-olie resulterend uit de pyrolyse van biomassa (UPPYRO). Universiteit Antwerpen Abstract: Door het schaarser worden van aardolie, dienen alternatieven gezocht te worden. Een alternatief is snelle pyrolyse van biomassa waardoor bio-olie verkregen wordt. Deze bio-olie kan voor meerdere doeleinden gaande van transport, verwarming tot basisstof voor chemicaliën gebruikt worden. In de industrie kijken vele bedrijven uit naar dergelijke alternatieven voor aardolie. Dit project wil de mogelijkheden en haalbaarheid onderzoeken om deze bio-olie in te zetten bij voorkeur in hoge toegevoegde waarde toepassingen om zo bedrijven aan te trekken om mee te participeren in vervolgprojecten. Organisaties: • ITMMA
Onderzoekers: • Wout Dullaert • Dorine Wambeke • Paul Vanderauwera
TRACER. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Peter Ponsaerts
Modellen met meerdere tijdschalen in de wiskundige biologie en de neurowetenschappen Universiteit Hasselt
Abstract: Het project heeft als doel om theoretische technieken te ontwikkelen in geometrische singuliere storingstheorie die onmiddellijk kunnen worden toegepast in biologische en neurologische wiskundige modellen. Singulier gestoorde wiskundige modellen worden gebruikt om dynamisch gedrag te beschrijven waarin meer dan één tijdschaal wordt geobserveerd. Er zijn bijzonder veel chemische, biologische en neurologische situaties waarin dit het geval is. Denk bijvoorbeeld aan de werking van individuele of gekoppelde hersencellen (oscillatiegedrag op verschillende frequenties, een snelle en een tragere), de werking van het hart, prooi- en roofdiermodellen, ... Hoewel realistische modellen een hoog aantal veranderlijken gebruiken, merkt men vaak dat een reductie naar enkele veranderlijken volstaat om de onderliggende dynamische processen op een kwalitatieve manier te vatten. Er is een grote hoeveelheid resultaten omtrent dergelijke modellen met 1 snelle veranderlijke, en 1 of 2 tragere veranderlijken. In dit project bestuderen we modellen met meer dan 1 snelle veranderlijke. Vanuit een zuiver wiskundig standpunt wordt eerst onderzocht in welke omstandigheden de dynamische kenmerken van vlakke singuliere storingen ook terug te vinden zijn in dynamische systemen met 2 snelle en 1 trage veranderlijke. In samenwerking met N. Popovic (buitenlandse co-promotor van dit project,University of Edinburgh) worden vervolgens resultaten toegepast op concrete modellen. Organisaties: • Dynamische Systemen
Onderzoekers: • Peter DE MAESSCHALCK
Trypanosomen in beeld: een vernieuwend model voor in vivo opvolging van Trypanosoma brucei infecties via bioluminescentie en magnetische resonantie beeldvorming. Universiteit Antwerpen Abstract: Objectief van het project: ontwikkelen van een in vivo BLI/MRI model voor experimenteel onderzoek op slaapziekte, gebaseerd op bioluminescente muizen, geïnfecteerd met bioluminescente en met biomagnetische T. brucei. Verwacht resultaat: een innovatief infectiemodel van T. brucei in muis voor immunologisch en therapeutisch onderzoek met uitbreidingsmogelijkheden naar andere gastheren en protozoaire parasietsoorten. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden
Integratie van moleculaire en mofrologische technieken ter ondersteuning van biodiversiteitsionderzoek van nematoden in the Can Gio mangrove (Zuid vietnam) Universiteit Gent Abstract: Nematoden zijn een dominante groep in mariene sedimenten. Ze kunnen indicatief zijn voor de kwaliteit van deze milieus, maar hun indentificatie verloopt langzaam. Dit project beoogt de ontwikkeling van een snelle indentificatiemethode door de barcoding van voucherecpemplaren van de belangrijkste soorten van mangroves in Vietnam. Ook de genetische variatie van verschillende populaties afkomstige van beschermd en verstoorde meangroves wordt bestudeerd. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Ann Vanreusel • Sofie Derycke
Simultaneous Interaction Spaces Universiteit Hasselt Abstract: De zogenaamde verdwijnende computer dicteert dat een computer systeem versmelt met de natuurlijke omgeving van de gebruiker. De gebruiker interageert met het computer systeem via zijn omgeving, waardoor het gebruik van het systeem transparant is voor de gebruiker zelf en de omgeving intelligent lijkt. Ondanks dat deze visie algemeen aanvaard is, zijn er nog heel wat uitdagingen om deze visie in werkelijkheid om te zetten. We onderzoeken hoe intelligente omgevingen die uitvoering van complexe taken ondersteunen opgezet en verbonden kunnen worden. Dit gebeurt vanuit twee standpunten: enerzijds vanuit dat van eindgebruikers die controle wensen over de omgeving, verantwoording verwachten van bepaalde acties van de omgeving en nood hebben aan vlotte, rijke informatietoegang tijdens uitvoering van hun taken. Het andere standpunt is dat van software ontwikkelaars die applicaties bouwen voor meerdere simultane gebruikers (een typisch aspect in dit soort omgevingen), waarbij deze applicaties moeten kunnen omgaan met de hoge graad van dynamiek in de omgeving en onzekerheid m.b.t. activiteiten van eindgebruikers. Om dit onderzoek tot een goed einde te brengen, besteden we de nodige aandacht aan de ondersteunende infrastructuur (hardware, software en netwerk), interactietechnieken en protocollen. We zullen nieuwe tools bouwen die de eindgebruiker toelaten hun interactie met de omgeving zelf vorm te geven, en ontwikkelaars toelaten interfaces voor deze intelligente omgevingen te bouwen. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Karin CONINX • Wim LAMOTTE • Kris LUYTEN
Karakteriseren van genen en moleculaire mechanismen voor neurodegeneratie van de frontale en temporale hersenkwab (FTLD) door een geïntegreerde aanpak van moleculaire genetica en functionele genomica. Universiteit Antwerpen Abstract: Degeneratie van frontotemporale hersenkwabben (FTLD) vertegenwoordigen de tweede meest frequente oorzaak van dementie in de bevolkingsgroep jonger dan 65 jaar. Erfelijkheid speelt een belangrijke rol in de etiologie van FTLD. Meer dan 50% van familiale FTLD blijft onverklaard door de gekende FTLD-genen. Bovendien wordt de klinische expressie van causale mutaties in gekende FTLD-genen beïnvloed door ongekende factoren. Ook de pathways waarin deze genen actief zijn blijven ongekend. Het doel van dit project is het opsporen van nieuwe genen en pathways die FTLD veroorzaken, het risico erop verhogen, of invloed hebben op de aanvangsleeftijd. Hiervoor zullen we een geïntegreerde strategie toepassen van moleculair genetische en functioneel genomische studies. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Marc Cruts • Christine Van Broeckhoven
Opheldering van de rol van het apoptose inducerende DFNA5 eiwit via modelsystemen in gist, cellijnen en de muis. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen we de rol van DFNA5 in apoptose ontrafelen, en de functie van DFNA5 bestuderen met verschillende methoden. Eerst zullen we de apoptotische mechanismen in een gist model bestuderen, en de modulatoren van het apoptotische fenotype en interagerende genen identificeren. Een laatste doelstelling van dit project is het kristalliseren van het DFNA5 eiwit, en het bepalen van de driedimensionale structuur via x-stralen diffractie. Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Guido Van Camp
De gevolgen van verhoogde vrije vetzurenconcentraties in het folliculair micromilieu op de folliculogenese en op de metabole, genetische en epigenetische eigenschappen van de eicel en het preimplantatie embryo. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Veterinaire fysiologie en biochemie
Onderzoekers: • Jo Leroy
Interactie tussen Fusarium mycotoxines, C. perfringens en E. coli in broiler kippen Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoek wordt een mogelijke interactie onderzocht tussen mycotoxine gecontamineerd voeder en belangrijke darmpathogenen bij broilers. In een eerste deel wordt de interactie met necrotische enteritis, veroorzaakt door C. perfringens, onderzocht. In een tweede deel zal een in vivo intestinaal E. coli translocatie model ontwikkeld worden, waarin de invloed van de mycotoxines getest zal worden op de ontwikkeling van collibacillose. Organisaties: • Vakgroep Farmacologie, Toxicologie en Biochemie
Onderzoekers: • Siska Croubels
Fundamenteel onderzoek van waterstofopslag in wolfram onder fusie-relevante condities Universiteit Gent Abstract: Eén van de overblijvende problemen in verband met het gebruik van wolfram als eerste-wandmateriaal in fusireactoren is de opslag van waterstof onder fusie-relevante condities (aanwezigheid van helium, neotronenbestraling, thermische schok etc). De plasmasimulator VISION I aan het SCK.CEN produceert een plasma met hoge temperatuur en lage flux, zal de unieke mogelijkheid verschaffen vvor onderzoek van radioactieve materialen, neutronen-bestraalde monsters en tritiumplasma. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica
Onderzoekers: • Guido Van Oost
De analyse van ethylglucuronide in haar als merker voor alcoholinname. Universiteit Antwerpen Abstract: Alcoholgebruik is één van de meest voorkomende oorzaken van ziektes, blessures en overlijdens. Een vroege diagnose van schadelijk gebruik van alcohol is een belangrijke stap in de ontwikkeling van een effectief beleid. De analyse van ethylglucuronide in haar is vanaf het midden van de jaren 2000 voorgesteld als potentiële merker voor het gebruik van alcohol gedurende meerdere maanden. Deze analyse zou zijn toepassing kunnen vinden in specfieke situaties zoals alcoholontwenningsprogramma's, het teruggeven van rijbewijzen, het opvolgen van alcoholgebruik tijdens en na levertransplanties, etc. Het doel van dit project is om een analytische procedure op basis van chromatografie en massaspectrometrie voor de bepaling van ethylglucuronide in hair te optimaliseren en te valideren. De ontwikkelde methode zal verder toegepast worden op haarstalen van patiënten die een levertransplantatie gehad hebben of in de toekomst zullen hebben om mogelijk alcoholgebruik te detecteren en om een mislukking van de transplantatie te voorkomen. Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Alexander van Nuijs
Expert Taalbeleid. Universiteit Antwerpen Abstract: 1. Wat is het beleidsvoerend vermogen inzake taalbeleid van de 12 basisscholen van het katholiek onderwijs die aan het ondersteuningstraject 'Expert Taalbeleid' deelnamen? 2. Tot welke effecten heeft de geboden ondersteuning in de betreffende basisscholen geleid? Om deze onderzoeksvragen te beantwoorden zal een kwantitatief en een kwalitatief georienteerd onderzoek worden uitgezet. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem • Jan Vanhoof
Azaheteroaromatische "scaffold design" via transitiemetaalgekatalyseerde C-H bindingsactivering en hun toepassing in medicinale chemie. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen nieuwe efficiënte synthesemethoden ontwikkeld worden voor de opbouw van azaheteroaro-matische "scaffolds". De beoogde synthesemethodologie is gebaseerd op koolstof ¿koolstof en koolstof - stikstof bindingsvorming via een sp2 C-H activering. Het reactiemechanisme van de nieuwe transformaties zal ook bestudeerd worden. Hierbij spelen DFT berekeningen een cruciale rol. Deze laten immers toe om meer fundamenteel inzicht te krijgen in het reactiemechanisme wat vervolgens zal toelaten om op een rationele manier meer optimale reactieomstandigheden te bekomen. Tevens zal
onderzocht worden of de bekomen azaheteroaromaten kunnen gebruikt worden als arylguanidine mimics in een interessante lead verbinding voor uPA inhibitie die ontdekt werd in de onderzoeksgroep "Medicinale Chemie". Organisaties: • Organische synthese
Onderzoekers: • Wouter Herrebout • Bert Maes • Pieter Paula Frans Van Der Veken • Koen Augustyns
Identificatie van genetische/genomische factoren betrokken bij hoogbegaafdheid. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van het project is het initiëren en het uitbouwen van state of the art moleculair genetisch/genomisch onderzoek naar hoogbegaafdheid vertrekkende van de unieke populatie aanwezig binnen het CBO. De mijlpalen van dit project zijn: - Uitbouw van een biobank voor hoogbegaafdheidsonderzoek ¿ Identificatie van kandidaatgenen voor hoogbegaafdheid via een SNP gebaseerde genoom¿wijde associatiestudie ¿ De studie van de relatie tussen copy number variaties (CNVs) en hoogbegaafdheid Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero
Mucosale wondgenezing en regeneratie in chronische bovenste luchtwegziekten Universiteit Gent Abstract: Moeilijke wondgenezing en littekenvorming is een frequent probleem na functionele endoscopische sinusheelkunde voor chronische sinusitis en neuspoliepen. In dit project zullen we negatieve factoren die de epitheel regeneratie van nasale mucosa beïnvloeden, identificeren en hierop gebaseerd nieuwe behandelingen ontwikkelen. Dit aan de hand van een in vitro model, tisue engineering van epitheel en kraakbeen en een klinisch farmacologische studie. Organisaties: • Vakgroep Neus-, Keel-, Oorheelkunde en Logopedische-audiologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Paul Van Cauwenberge • Claus Bachert
Laat-antieke hagiografische fictie en de antieke roman: een thematisch-ideologische en retorisch-narratologische analyse van generische markering Universiteit Gent Abstract: Literair-technisch onderzoek van christelijke Griekse en Latijnse fictieteksten (vierde tot zesde eeuw n. Chr.) Acta Martyrum en Passiones van de late Oudheid: generische specificiteit tegenover de antieke roman, formele analyse van de verteltechnieken, constructie van roman-topoi en typering van karakters; structuralistische narratologie en antieke retorica werpen nieuw licht op de traditie van de martelarenverering. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Marc Van Uytfanghe • Danny Praet • Koen De Temmerman
Onderzoeksovereenkomst in het kader van het doctoraat van Matthias D'Huyvetter. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' SCK-CEN, Studiecentrum voor Kernenergie/Centre d'etude de l'Energie Nucléaire' hebben voor het project ' Onderzoeksovereenkomst in het kader van het doctoraat van Mtthias D'Huyvetter. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE • Catarina XAVIER • VICKY CAVELIERS • NICK DEVOOGDT
Belgisch multidisciplinair HIV onderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Een gecoördineerde Belgische vertegenwoordiging van het vele HIV onderzoek op internationale congressen en andere fora blijkt niet te bestaan. Dit in tegenstelling tot naburige landen zoals Nederland. Om hieraan te remediëren zal de bestaande Klinische AIDS Research (KAR) groep, die actueel fungeert als een overleg forum tussen de Vlaamse AIDS referentiecentra, ombuigen naar een Belgisch AIDS Research Consortium (BARC). Het HIV onderzoek dat gebeurt door clinici, immunologen, moleculaire en klinische virologen, epidemiologen en sociale wetenschappers in België, zal hiermee beter in kaart worden gebracht. Het BARC zal fungeren als catalysator voor informatie naar buiten toe en zal op internationaal vlak een aanspreekpunt vormen. Op deze manier kan een kader gecreërd worden om een tweede doelstelling, namelijk het faciliteren van interacties tussen de verschillende onderzoeksgroepen, mogelijk te maken. Als derde doelstelling zullen de wetenschappelijke activiteiten op Europees niveau geoptimaliseerd worden. In 2011 worden de verschillende grote HIV patiënten cohorten (Eurosida, Euroresist, ...) samengebracht in één grote databank: eurocoord. Het BARC zal waken over de kwaliteit van de gegevens die aangereikt worden aan het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid. Het gebruik van de gegevens dient geoptimaliseerd te worden in overleg met de afzonderlijke partners, waarbij elke partner in functie van zijn/haar expertise in een deelgebied verder onderzoek kan verrichten. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers:
• Zwi Berneman
Microgestructureerde optische vezelsensoren voor minimaal invasieve procedures. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microgestructureerde optische vezelsensoren voor minimaal invasieve procedures. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Koppeling van schrijfprocesdata aan lexica. Universiteit Antwerpen Abstract: In het schrijfonderzoek is de laatste decennia sterk de nadruk komen te liggen op de analyse van schrijfprocessen. Digitale loginginstrumenten hebben dit onderzoek in een stroomversnelling gebracht. Met dit project willen we de basis leggen voor een nieuwe stap in het schrijfprocesonderzoek. Daarbij aggregeren we schrijfprocesdata van het letterniveau (toetsaanslag) tot het woordniveau door ze te koppelen aan lexica en Naturally Language Processing tools. Een dergelijke koppeling vormt een belangrijke basis voor meer linguïstisch georiënteerd schrijfprocesonderzoek. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes
VIB-Het ophelderen van het allelische spectrum van risico genen bij de ziekte van Alzheimer. Universiteit Antwerpen Abstract: De ziekte van Alzheimer (AD) is een ongeneeslijke neurodegeneratieve vorm van dementie met een complex overervingpatroon. Recente genoom wijde associatie (GWA) studies hebben nieuwe genetische genen ontrafeld die het risico op de ziekte van Alzheimer verhogen. Toch blijven de onderliggende risico varianten die de GWA associatie verklaren en hun precieze bijdrage tot de ziekte grotendeels onverklaard. In dit project, zullen we nieuwe risico varianten, die delen van de ontbrekende heritabiliteit van AD kunnen verklaren, identificeren en in detail bestuderen. Doordat we deel uitmaken van het internationaal globaal AD project (IGAP), waarin een mega meta-analyse van de GWA SNP data van 4 grootschalige AD consortia gaande is, hebben we een snelle toegang hebben tot associatie data met nieuwe AD genen. Ons doel is dan ook om IGAP SNPs die geassocieerd zijn met het risico op AD en/of aanvangsleeftijd van de ziekte, verder te onderzoeken in een uitgebreide, goed gekarakteriseerde Vlaams-Belgische AD patiënten/controle populatie. Deze populatie bestaat uit 1100 AD patiënten en 1000 cognitief gezonde controle individuen. Naast de associatie analyse met 'common' of veel voorkomende risico varianten voor AD, beogen we ook om de onderliggende genetische varianten te identificeren met 'deep-sequencing' technieken van significant geassocieerde risico genen. Voor dit doeleinde, zullen we MASTR assay(s) ontwikkelen die een 'high-throughput' multiplexing en parallele resequencing van coderende en regulatorische delen van risico genen toestaan.Het integreren van de informatie van 'common' en 'rare' AD varianten, zal leiden tot betere inzichten in de etiologie van de ziekte van Alzheimer. Bovendien zal dit leiden tot een betere voorspelling van het risico op de ziekte. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Karolien Bettens
Intelligente coöperatieve methoden in virtuele MIMO gebaseerde multi-hop draadloze netwerken. Universiteit Antwerpen Abstract: Wegens de sterke toename van het informatieverkeer over draadloze netwerken, is de capaciteit van deze netwerken onvoldoende voor de toekomst. De capaciteit van het netwerk kan verhoogd worden door meerdere antennes per toestel te plaatsen (een MIMO systeem), maar niet elk toestel kan uitgerust worden met meerdere antennes. Een oplossing voor dit probleem is het opstellen van een virtueel MIMO systeem, waarbij de verschillende toestellen, elk met een enkele antenne, samenwerken om de informatie te versturen. Hierdoor wordt een coöperatief systeem gevormd. In dit projectvoorstel zal onderzoek worden verricht naar geavanceerde technieken voor coöperatie op en tussen de netwerk-, link- en fysische laag Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Christian Blondia
Stream Store Universiteit Gent Abstract: Stream Store is een platform voor herverpakken van digitale content in coherente streams die verder worden gepersonaliseerd en gecontextualiseerd om als betalende dienst te worden aangeboden aan eindgebruikers. Er wordt een platform ontwikkeld waar content providers hun digitale content (vorrnamelijk nieuwsartikelen, maar ook andere) en bijhorende metadata naar toe kunnen sturen. De metadata laten redacteurs, externe experten of algoritmes toe om die content opnieuw te verpakken als streams ( een verpakking van media items die op één of andere manier samenhoren). Deze streams worden verder gepersonaliseerd voor de individuele gebruiker op basis van zijn persoonlijke context. Aanbevelingsalgoritmen selecteren andere content uit deze streams naargelang de locatie, type toestel, tijd etc... Bovendien zal het mediagebruik ook gemeten worden, wat toelaat de gebruiker doelgericht bepaalde extra content aan te bieden. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Luc Martens
Afstemmen van de functionele eigenschappen van nanodeeltjes en nanodraden. Universiteit Hasselt Abstract: De aandacht van deze WOG zal toegespitst worden op nanodeeltjes en nanodraden uit metalen (bv. magnetisch en supergeleidend of metalen met verschillende chemische eigenschappen), halfgeleiders, dilektrica, koolstof en combinaties van deze materialen. Door het opsluiten van de elektrische ladingen en de magnetische spins zal een coherente controle van de kwantummechanische toestanden van de nanosystemen gerealiseerd worden, ten einde nieuwe functionele eigenschappen te induceren die kunnen aangewend worden voor diverse toepassingen. Hierbij ligt de nadruk niet langer op materialen met een welbepaalde, specifieke functionaliteit, maar wordt getracht om verschillende functionaliteiten samen te brengen in een enkel nanosyteem. Een recente ontwikkeling waarbij we o.a. willen aansluiten zijn de magneto-elektrische materialen, met een directe koppeling tussen de elektrische polarisatie en de magnetisatie, zodat bv. de magnetisatie kan gecontroleerd worden met behulp van
een elektrisch veld. Meer algemeen zal getracht worden de multifunctionaliteit af te stemmen door controle van de samenstelling van de nanodeeltjes en nanodraden en door het creëren van specifieke grensvlakken door (i) de koppeling tussen deeltjes en draden te sturen en (ii) het oppervlak van de deeltjes te modificeren (i.h.b. chemisch en biochemisch functionaliseren en het induceren van een core-shell structuur). Organisaties: • Anorganische en Fysische Chemie • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Ward DE CEUNINCK • Jean MANCA • Ken HAENEN • Patrick WAGNER • Hans-Gerhard BOYEN • Marlies VAN BAEL
Breedbandige geparametriseerde gedragsmodellen voor passieve en actieve elektronische componenten Universiteit Gent Abstract: Het hoofddoel van dit project is de ontwikkeling van efficiënte en robuste modelleringsalgorithmes teneinde breedbandige geparametriseerde gedragsmodellen voor passieve en actieve microgolfcomponenten te bekomen in het toepassingsdomein draadloze en mobiele telecommunicatie. De gedragsmodellen zijn gebaseerd op een ijle verzameling van adaptief geselecteerde hoogfrequent metingen of simulaties in de toepasselijke ontwerpruimte. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Luc Knockaert • Tom Dhaene
Verbeelde monarchie: Heraldisch vertoon en vertoog in de vroegmoderne monarchie, 16de-17de eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In de maatschappij van het Ancien Régime functioneren wapenschilden als signalen van macht en gezag. Op die manier vormen ze een spiegel van de vroegmoderne staatsvorming. De monarchieën veranderen nauwelijks wat aan hun middeleeuws heraldisch patrimonium, maar ze interpreteren en herinterpreteren het voortdurend. Op dit raakvlak van vertoon en vertoog ontwikkelt zich bovendien een heel intense kruisbestuiving tussen de heraldiek en de wereld van de emblemata. Het is een proces van toe-eigening dat het mogelijk maakt om vooraf vastgelegde tekens voortdurend dynamisch te herinterpreteren. Dit onderzoek wil de mechanismen van toeeigening die hieraan ten grondslag liggen, projecteren op processen van vorstelijke machtsopbouw in de vroegmoderne samenleving. Het heraldische en para-heraldische vertoon genereert nieuwe betekenissen, bedient zich van een waaier aan media en wordt op strategische wijze ingezet. Kortom: betekenissen worden machtsinstrumenten. Op die manier heeft men een uitgelezen basis voor een vernieuwend onderzoek naar de politieke cultuur van de vroegmoderne monarchie. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Luc Duerloo
Moleculair epidemiologische aanpak in een translationele studie naar de complexe vorm van Alzheimer dementie. Universiteit Antwerpen Abstract: Alzheimer dementie (AD) is een veelvoorkomende, ongeneeslijke aandoening. Door veranderende demografie neemt de prevalentie van AD snel toe. Dit project beoogt door gebruik van state-of-the-art technieken tot een beter begrip te komen van de genetische etiologie van deze ziekte, onder andere door middel van exploratieve associatie studies van genen in hun biologische netwerken, en ultra high throughput sequencing om allelische heterogeniteit in kaart te brengen. Naast AD zullen we het voorstadium van mild cognitive impairment onderzoeken om genetische factoren te detecteren die al vroeg in de pathologische cascade een rol spelen. Daarnaast stellen wij in dit onderzoeksproject een geïntegreerde aanpak voor van genetica en proteoom analyse. Doordat de genetische en proteomische analyses op dezelfde individuen worden uitgevoerd, kunnen we ook onderzoeken of de 'prognostische' genen ook eenvoudig te meten kwantitatieve biomarkers (zoals verschillen in eiwit expressie) kunnen bepalen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Kristel Sleegers
Seizure alert dog - project "Epidog" Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie
Onderzoekers: • Alex Van Zeveren
Bilateraal project Katarzyna Andrzejuk Universiteit Hasselt Abstract: De Onderzoeksraad heeft op 10.05.2007 de aanvraag tot bilaterale samenwerking met de Univ. Warschau, Polen goedgekeurd. Het betreft het gezamenlijk doctoraat van Katarzyna Andrzejuk. De promotor van dit doctoraat is prof. Koen Vanhoof (Universiteit Hasselt) en prof. Surma (Univ. Warschau). Organisaties: • Beleidsinformatica • Data-analyse en Modellering
Onderzoekers: • Koenraad VANHOOF
Ontwikkeling van een geautomatiseerd software platform voor ondersteuning en kwaliteitsverhoging van het coderen van klinische informatie. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project ontwikkelen we algoritmes en software om de kwaliteit van het coderen van klinische informatie in ziekenhuizen te verhogen en werken we een valorisatieplan uit. De algoritmes gebruiken state-of-the-art machine learning om inconsistenties te identificeren en codes te suggereren. We ontwerpen een business development strategie, trekken potentiële klanten aan en zoeken vervolgfinanciering. Organisaties: • Ontwikkeling database systemen (ADReM)
Onderzoekers: • Leon Luyten • Kim Luyckx • Bart Goethals • Koen Smets • Tim Van den Bulcke
Efficiënte numerieke methoden voor bifurcatieanalyse van stationaire toestanden en patroonvorming in celgebaseerde simulaties van plantenweefsels. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van efficiënte computationele technieken voor de studie van patronen van chemische stoffen in celgebaseerde simulaties van planten. In het bijzonder bestudeer ik numerieke methoden voor bifurcatieanalyse en parameterafhankelijkheid van patronen in transportvergelijkingen van chemicaliën zoals bv. auxine. Ik richt mij op de studie van iteratieve methoden en ontwikkeling van preconditioners om de grote, ijle stelsels vergelijkingen die uit de biologische modellen voortvloeien op te lossen. Bijkomend ontwerp ik datastructuren en parallelle algoritmen om deze methoden te implementeren. Dit alles maakt studies van patroonvorming in transportvergelijkingen in grootschalige 3D plantenweefsels met een groot aantal cellen mogelijk. Schaalbaarheid op parallelle computers is hierbij van groot belang. Dit onderzoek zal de huidig gebruikte technieken in dit domein uitbreiden op vlak van efficiëntie, schaal van simulatie en inzicht in de dynamica van patroonvorming. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Przemyslaw Klosiewicz
Timing en plasticiteit in het olivo-cerebrale systeem (CEREBNET). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds EU. UA levert aan EU de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Theoretische neurobiologie en neuroengineering
Onderzoekers: • Erik De Schutter
Oorzaken en gevolgen van variatie in complexe secundair seksuele zangkenmerken: een longitudinale en multidisciplinaire benadering door integratie van gedragsmatige, fysiologische en moleculaire data. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen wij op een geïntegreerde manier de oorzaken en gevolgen van variatie in een grote verscheidenheid van zangkenmerken bestuderen bij de koolmees, Parus major. Door gebruik te maken van automatische zangregistratiesystemen zullen we alle mogelijke aspecten van de zang van minimaal 300 vrijlevende koolmezen gedetailleerd registreren en kwantificeren. Hierbij zal getracht worden om zo veel mogelijk mannetjes gedurende hun ganse leven te volgen. Deze unieke dataset zal dan de basis vormen voor verdere cross-sectionele en longitudinale analyses. Door gebruik te maken van fysiologische, immuno-endocriene, en state-of-the-art moleculaire technieken, evenals van persoonlijkheids- en leertesten én van erfelijkheidsanalyses, zullen wij de oorzaken van verschillen in zanggedrag op een geïntegreerde manier bestuderen. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Marcel Eens
Neuroglobine: een neuroprotectief eiwit. Universiteit Antwerpen Abstract: Neuroglobine, een zenuw specifiek heemeiwit, bindt reversiebel aan O2, CO en NO en promoot cel overleving in vivo en in vitro na hypoxische en ischemische schade. Het mechanisme van deze neuroprotectie is echter nog niet gekend. Neuroglobine zou een belangrijke rol kunnen spelen tijdens ischemische beroerte en kan beschouwd worden als een doel voor behandeling en/of preventie van neuronale ischemische schade. Neuroglobine beschermt neuronen niet enkel na blootstelling aan globale hypoxie of focale ischemie maar beschermt ook tegen oxidatieve schade en neurodegeneratieve ziekten. Dit suggereert een meer algemeen werkingsmechanisme in tegenstelling tot een bescherming enkel tegen cellulaire hypoxie. In dit project onderzoeken we: (i) de rol van neuroglobine gedurende globale en focale hypoxie/ischemie gebruikmakend van transgene muismodellen (in vivo) en cellen (in vitro) (overexpressie en knock-out modellen); (ii) de rol van neuroglobine op gedrag en dag-nachtritme in muizen; (iii) the structuur/functie relatie van vis neuroglobine in evolutionaire relatie met humaan en muis neuroglobine; (iv) de interacties van humaan neuroglobine met andere eiwitten. Organisaties: • Proteïnechemie, proteoomanalyse en epigenetische signalisatie (PPES)
Onderzoekers: • Sylvia Dewilde • Wendy Van Leuven
De immunologie van implantatie: de rol van uteriene dendritische cellen Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project trachten we de rol van uteriene dendritische cellen bij zowel normale als mislukte implantatie te decoderen. Organisaties:
• Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • Hilde VAN DE VELDE
Modellering van de plasmachemie in een capacitief gekoppeld plasma gebruikt voor micro-elektronica toepassingen Universiteit Antwerpen Abstract: Plasma's worden veel gebruikt in de micro-elektronica voor het maken van computerchips, nl. in plasma etsen en depositie van verschillende materialen. Er is een toenemende interesse in het gebruik van zeer complexe gasmengsels, bv. gebaseerd op CHxFy, soms zelfs in combinatie met HBr, Cl2 en O2. In dit project wensen we een beter begrip te krijgen van de plasmachemie in verschillende CHxFy plasma's, nl. CHF3, CH2F2 , CH3F en CF4, door middel van een computermodel. Hiervoor zullen we gebruik maken van het "hybrid plasma equipment model" (HPEM). We gaan een reactieset opstellen, gebaseerd op een groot aantal plasmadeeltjes, nl. verschillende soorten moleculen, radicalen, ionen, geëxciteerde deeltjes en de elektronen. Deze deeltjes reageren met elkaar via een groot aantal soorten botsingen, nl. elektron-neutraal, elektronion, ion-ion, ion-neutraal en neutraal-neutraal reacties. We gaan een lijst van alle mogelijke reacties opstellen, met de overeenkomstige botsingswerkzame-doorsneden en reactiesnelheidscoëfficiënten. Vervolgens moeten we voor elk plasmadeeltje de verschillende productie- en verliesprocessen definiëren, om de behoudsvergelijkingen op te lossen. Het transport van de deeltjes zal beschreven worden op basis van diffusie, migratie en advectie. De elektrische veldverdeling in het plasma zal zelfconsistent berekend worden uit de dichtheden van de geladen deeltjes, door oplossen van de Poisson vergelijking. Typische resultaten van dit model omvatten de dichtheden, fluxen en energieën van de plasmadeeltjes, de elektrische veldverdeling en informatie over het belang van verschillende soorten reacties in het plasma. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)
Onderzoekers: • Annemie Bogaerts • Yu-Ru Zhang
Moleculaire merkers als tool voor een duurzame bestrijding van bladseptoria bij wintertarwe Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie
Onderzoekers: • Veerle Derycke • Geert Haesaert • Bart Pycke
Smart coatings for large area rear projection screens (SCOLAR) Universiteit Gent Abstract: De meest gebruikelijke projectieschermen worden aan de voorzijde belicht. Voor een aantal toeapssingen (in controleruimtes en simulatoren) is de aanwezigheid van projectoren in de ruimte niet gewenst en moeten de schermen van de achterzijde belicht worden. Door een combinatie van materiaalonderzoek en optische simulaties worden in dit project dergelijke schermen voor grote oppervlaktes ontwikkeld. Organisaties: • Vakgroep Vaste-stofwetenschappen
Onderzoekers: • Dirk Poelman • Philippe Smet
Koppeling van optische beeldverwerving en 2D-modellering voor studie aan ruimtelijke heterogeniteit in begroeide beken en rivieren Universiteit Gent Abstract: Laaglandriverien worden gekenmerkt door patroonvorming van vegetatiepatches en stromingsgradienten, die de functionaliteit van het rivierecosysteem (nutrientcyclering, retentie van materiaal) bepalen. Bedoeling is om nieuwe gebiedsdekkende optische meettechnieken met hoge ruimtelijke en temporele resoluties te ontwikkelen en toe te passen voor de karakterisering van deze heterogeniteit in rivierecosystemen. De metingen worden verder gebruikt voor de ontwikkeling en validatie van een 2d ecosysteemmodel. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Frank Vermeulen • Peter Troch
Maternale investering in dooier hormonen en carotenoïden: bronnen van variatie en effecten op de nakomelingen bij in het wild levende rotspinguins. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Maud Poisbleau
Ondernemingsheterogeniteit en de vraag- en aanbodzijde van spillover-effecten van buitenlandse directe investeringen Universiteit Gent Abstract: Dit project analyseert de spillover-effecten van de aanwezigheid van buitenlandse op lokale ondernemingen. Drie groepen kenmerken bepalen de grootte en richting spillover-effecten. Positieve spillovers zijn dus conditioneel en niet vanzelfsprekend. We beschouwen kenmerken aan de vraagzijde (kenmerken binnenlandse ondernemingen), aan de aanbodzijde (kenmerken buitenlandse ondernemingen) en omgevingskenmerken (industrie, regio, land). Organisaties: • Vakgroep Algemene economie
Onderzoekers: • Bruno Merlevede
In vitro PBDE metabolisme door levermicrosomen van huisdieren – evaluatie van hun geschiktheid bij de beoordeling van de menselijke blootstelling aan polluenten in de binnenhuis omgeving. Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorgestelde onderzoeksproject richt zich op het karakteriseren van het in vitro metabolisme van geselecteerde '"indoor of binnenhuis polluenten", zoals polybroomdifenylethers (PBDE's), en het identificeren van hun gehydroxyleerde metabolieten. De in vitro metabolisatieexperimenten zullen uitgevoerd worden op kattenlevermicrosomen, aangezien het gebruik van huisdieren als meer toegankelijk modelorganisme voor de monitoring van de mate van 'indoor' contaminatie reeds voorgesteld is in de literatuur als alternatief voor humane biomonitoring (en in bijzonder voor de evaluatie van blootstelling aan peuters). In een later stadium van het project zal de aanwezigheid van PBDE's en hun metabolieten in kattenplasma gekarakteriseerd worden. De mogelijke relatie tussen endocrinologische afwijkingen in katten en concentraties van PBDE's (en metabolieten) en andere xenobiotica zal worden onderzocht. Onderzoek op dit gebied kan van grote waarde zijn om te beoordelen in hoeverre katten respresentatief kunnen zijn voor de menselijke blootstelling aan indoor contaminanten. Dit wordt enerzijds gesuggereerd door de gelijkenissen tussen sommige endocrinologische aandoeningen die geobserveerd worden in katten (bvb. hyperthyroïdie, diabetes mellitus) en endocrinologische aandoeningen bij de mens, en anderzijds het feit dat katten en peuters vaak de overdekte leefruimte delen. Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Alin-Constantin Dirtu
Onderzoek naar de trajecten van hulpvragers van vreemde origine in armoede. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek wil inzicht verwerven in de manier waarop hulpvragers van vreemde origine in armoede hun overlevingsstrategieën uitstippelen en pogingen ondernemen om uit de armoede te ontsnappen. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Danielle Dierckx
DRUST - Digging for the roots of understanding. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Project in kader van het ESF EUROSCORES programma EuroUnderstanding. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • LUC STEELS
De rol van microglia tijdens de ontwikkeling van neuronale netwerken in het embryonale centrale zenuwstelsel Universiteit Hasselt Abstract: Microglia worden beschouwd als de residente macrofagen van het centrale zenuwstelsel (CZS) en zijn verantwoordelijk voor de bescherming tegen infecties en verwondingen door middel van fagocytose, de secretie van cytokines en het presenteren van antigenen. Ze zijn steeds meer aanwijzingen dat, naast deze beschermende rol, de microglia ook andere functies in het ontwikkelende en adulte CZS op zich nemen zoals het fagocyteren van dode cellen, elimineren van axonale uitlopers, neuronale groei en synaptogenese. Microglia koloniseren op cruciale momenten en locaties in de ontwikkeling het embryonale CZS. Deze kolonisatie valt samen met de periode wanneer neuronale migratie zijn hoogtepunt bereikt en de synaptogenese en differentiatie van neuronen bezig is. Organisaties: • Fysiologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Jean-Michel RIGO • Nina SWINNEN • Bert BRONE
Polo-like kinase 1 als doelwit voor kankerbehandelingen: focus op combinatietherapieën en de rol van het hypoxische tumormicromilieu Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van deze studie bestaat erin een grondig inzicht te verkrijgen in het werkingsmechanisme en de achterliggende pathways bij inhibitie van het polo-like kinase 1 (Plk1) eiwit, een belangrijke regulator van de mitose. In het voorgestelde project zal specifiek aandacht besteed worden aan twee zeer relevante tumortypes met een hoge mortaliteit, zijnde het niet-kleincellig longcarcinoom (NSCLC, non-small cell lung cancer) en het pancreascarcinoom. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • An Wouters • Marc Peeters • Jolien Van den Bossche
Kritische omgevingsfactoren en de relatie met fysieke activiteit bij kinderen, adolescenten, volwassenen en senioren: een experimentele invalshoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is om de relatie te onderzoeken tussen omgevingsfactoren en objectief gemeten fysieke activiteit. In een eerste studie zullen proefpersonen de opdracht krijgen om met een digitale camera gedurende 1 week tijdens hun vrije tijd elk uur hun omgeving in beeld te brengen en tegelijk ook een bewegingsmeter te dragen. Op die manier willen we een visueel beeld krijgen van de omgevingen waar mensen van verschillende leeftijd hun vrije tijd doorbrengen en fysiek actief zijn en nagaan of er een link is tussen de objectieve mate van fysieke activiteit en bepaalde kenmerken van de in beeld gebrachte omgevingen door de gedigitaliseerde beelde nte linken met de per uur geregistraarde fysieke activiteit. In een tweede studie zullen we aan de hand van een labo experimente zullen kritische omgevingsfactoren (zoals bepaald in studie 2) getest worden onder variërende weersomstandigheden en sociale condities. In een derde labo experiment zullen videobeelden getoond worden van omgevingen waar zowel actieve als sedentaire activiteiten kunnen gedaan worden. Met deze studie willen we nagaan welke persoonlijke factoren een rol spelen bij de keuze voor een actieve versus sedentaire activiteit in eenzelfde fysieke omgeving en nagaan welke omgevingen
eerder uitnodigen tot actieve versus sedentaire activiteiten. Organisaties: • Biometrie en Biomechanica
Onderzoekers: • PETER CLARYS
Studie van de stimuli nodig voor de differentiatie en instandhouding van hematopoëtische stamcellen uit humane pluripotente stamce Universiteit Gent Abstract: In dit project zal de hematopoietische stamcelvorming uit pluripotente stamcellen bestudeerd worden aan de hand van reporter stamcellen. Er zullen reporter stamcellen aangemaakt worden voor MEIS1, PU.1 en CD3epsilon. Vervolgens zullen deze gebruikt worden om de niche waarin de hematopoietische stamcellen gevormd worden confocale microscopisch te bestuderen. Organisaties: • Vakgroep Klinische biologie, microbiologie en immunologie
Onderzoekers: • Bart Vandekerckhove
Sociale re-integratie - een mythe? Een studie van de leefwereld van ex-gedetineerden tijdens hun processen van herintrede en re-integratie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het verlaten van de totale instelling gevangenis en terugkeren naar de samenleving is een moeilijke overgang. Het aanwezige onderzoek naar ex-gedetineerden is meestal gericht op de publieke veiligheid en de criminogene noden. Dit voorstel daarentegen kijkt door een quality of life bril naar de sociale re-integratie als een dynamisch sociaal proces van (her)aansluiting via meervoudige rollen/identiteiten, waarbij de exgedetineerde basisbehoeften tracht in te vullen. Dit hangt af van de beschikbare kansen en van het aanwezige sociaal en menselijk kapitaal, die we benaderen vanuit de leefwereld van ex-gedetineerden. Deze studie gaat daarom op zoek naar hoe ex-gedetineerden hun leven heropbouwen doorheen meervoudige rollen/identiteiten met een bepaalde levenskwaliteit voor ogen, en in welke mate stigmatisering en sociaal kapitaal hierbij een rol spelen. De studie hanteert een kwalitatieve narratieve methodologie en een longitudinaal onderzoeksontwerp. Narrative inquiry staat voor de studie van ervaringen gebracht in de vorm van verhalen en is zowel beschrijvend als interpretatief. Als onderzoeksobject gebruiken we 12-14 gedetineerden (en hun significante anderen) die minstens 5 jaar opsluiting achter de rug hebben, waarbij we verschillende methoden van dataverzameling hanteren: narratieve interviews, reflexieve dagboek(en) en non-participerende observaties. Organisaties: • Criminologie
Onderzoekers: • SONJA SNACKEN
Beleggingsrendementen op lange termijn: een onderzoek voor België 1838-2010. Universiteit Antwerpen Abstract: We onderzoeken het rendement op lange termijn voor geldbeleggingen en beleggingen in aandelen en overheidsobligaties. Dit gebeurt op basis van een (wereldwijd) unieke databank die alle effecten omvat die ooit noteerden op de Beurs van Brussel tussen 1838 en 2010. We construeren nieuwe waardegewogen rendementsindices voor overheidsobligaties en analyzeren de 'equity risk premium', en de 'term premium'. Organisaties: • Accountancy en financiering
Onderzoekers: • Jan Annaert • Marc Deloof
Naar een beter begrip van de werking van HIV-1 restrictiefactoren Universiteit Gent Abstract: Restrictiefactoren zijn cellulaire eiwitten die retro- en lentivirale replicatie tegengaan. HIV-1 interfereert met de werking van dergelijke restrictiefactoren via de expressie van een reeks kleine eiwitten: tat, rev, nef, vif, vpu en vpr. In dit project beogen we de wisselwerking tussen restrictiefactoren en deze HIV-1-gecodeerde eiwitten beter in kaart te brengen. Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Jan Tavernier
Ontwikkeling van diagnostische, biochemische en moleculaire methoden, de preventie en de studie van behandelingsmogelijkheden bij OXPHOS deficiënties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Defecten van de oxidatieve fosforylatie liggen aan de basis van een heterogene groep van erfelijke aandoeningen, beter gekend als mitochondriale cytopathiëen. De incidentie werd lang sterk onderschat, maar de morbiditeit en mortaliteit van deze aandoeningen hebben een belangrijke impact op de publieke gezondheid. Honderden proteïnen betrokken in vorming en werking van deze vijf enzymatische complexen staan onder duale genetische controle, maar er is geen eenduidige correlatie tussen fenotype en genotype. Hoewel gedurende de laatste dertig jaar talrijke mitochondriale en nucleaire mutaties werden geïdentificeerd, hypothekeren deze aspecten de bevestiging van een klinische diagnose via biochemisch en moleculair onderzoek in een grote patiëntengroep. Met de ontwikkeling van nieuwe en de uitbouw van bestaande analysemethoden, wil dit complementair interuniversitair samenwerkingsproject Brussel-Gent bijdragen in het onderzoek naar de oorzakelijke onderliggende mechanismen van geïsoleerde en gecombineerde complex deficiënties. Het biochemische luik zal, naast de studie van afwijkende mitochondriale morfologie, zich vooral concentreren op identificatie en kwantificatie van subeenheden van defecte complexen (BN-PAGEproteomics). In een moleculair luik zal het accent eerder worden gelegd op qPCR, sequencing en het ontrafelen van defecten van de mitochondriale translatie machinerie. Ook de aanzet tot de ontwikkeling van een behandeling en de preventie van deze patiëntenproblematiek vraagt de nodige aandacht. Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica • Pediatrie
Onderzoekers: • WILLY LISSENS • SARA SENECA • LINDA DE MEIRLEIR
Een 'Fuzzy Cognitive Maps' gebaseerd model voor individuele reisgedrag. Universiteit Hasselt Abstract: Individuele reiskeuzes kunnen beschouwd worden als effectieve beslissingsproblemen die in het hoofd van de expert een mentale representatie of cognitieve mapping van de beslissingssituatie en de alternatieve 'course of action' genereren. Naar dit cognitieve-mappingconcept wordt vaak verwezen in theoretische frameworks van reisgerelateerde vraagmodellen, in het bijzonder gerelateerd aan de representatie van ruimtelijke dimensies. Nochtans zijn effectieve toepassingen van het model uitzonderlijk, wat voornamelijk te wijten is aan problemen met het meten van de constructie en het in praktijk brengen van het model (Hannes, 2008). Het modelleren van een dynamisch systeem (zoals de cognitieve mapping van een individu) kan een probleem betekenen vanuit computationeel perspectief. Voorts kan het formuleren van een mathematisch model moeilijk zijn, duur en zelfs onmogelijk. Deze benaderingen bieden het voordeel van gekwantificeerde resultaten, maar gaan gebukt onder verscheidene nadelen. Ten eerste vereist de ontwikkeling van het model typisch een hoge mate van inspanning en gespecialiseerde domeinkennis. Ten tweede kan het zijn dat bij systemen die significante feedback omvatten een kwantitatief model niet mogelijk is. Tot slot kunnen numerieke data moeilijk of mogelijk te verkrijgen zijn. Inspanningen om een begrip over te brengen van het systeem en voorgestelde oplossingen berusten op argumenten in natuurlijke taal in de afwezigheid van formele modellen (kwalitatieve benadering). FCM zijn hybride methodes die in zekere zin tussen 'fuzzy' systemen en neurale netwerken liggen. FWM combineren de robuuste kenmerken van 'fuzzy' logica en neurale netwerken. FCM representeren kennis op een symbolische manier en relateren toestanden, processen, beleidsmethodes, gebeurtenissen, waardes en vormen van input op een analoge manier. In het voorliggende onderzoek wordt een FCM-gebaseerd model voorgesteld, met gebruikmaking van de faciliteiten en voordelen van FCM voor het modelleren van problemen, en gestoeld op de specifieke noodzaak om het gedragsrealisme van state-of-the-art activiteit gebaseerde reisgerelateerde vraagmodellen te verbeteren. Een tool gebaseerd op FCM zal ontwikkeld worden om individuele mentale representaties van activiteit reiskeuzes te meten en representeren. Organisaties: • Beleidsinformatica • Data-analyse en Modellering
Onderzoekers: • Koenraad VANHOOF
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: I-SCOPE (CIP-ICT PSP-2011-5) Vrije Universiteit Brussel Abstract: i-SCOPE: interoperabele Smart City diensten door middel van een Open Platform voor stedelijke ecosystemen Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • WOLFGANG DE MEUTER • Ellie D'HONDT
Het uitbreiden van de Online Froissart, een gegevensbank voor de studie van de laat-middeleeuwse boekproductie Universiteit Antwerpen Abstract: Recent is veel aandacht besteed aan middeleeuwse boekproductie. Het was complex om de grote handschriften te vervaardigen die zijn overgeleverd uit bv. het vroeg-vijftiende-eeuwse Parijs. Een interessant probleem betreft de kopiisten van handschriften: soms schijnen tot 20 scribenten te hebben bijgedragen aan een boek maar hun handschriften zijn erg moeilijk te onderscheiden. Het is daarom belangrijk om objectieve methodes te ontwikkelen voor het betrouwbaar onderscheiden van deze scribenten. In mijn doctoraat heb ik gewezen op de meerwaarde van "stylometrische" technieken voor dergelijke problemen. De meeste scribenten hanteerden een individueel spellingsprofiel op een zo consequente wijze dat algoritmes vaak automatisch de hand van een kopiist kunnen herkennen in een nieuwe, ongeziene kopie. Dergelijke tekst-gebaseerde identificaties kan men bewerkstelligen via technieken uit de Computerlinguïstiek en de Artificiële Intelligentie. De Online Froissart is een waardevolle gegevensbank in dit opzicht. Deze bevat een electronische editie van verschillende vroeg-vijftiende-eeuwse, Parijse afschriften van de Chroniques van Jean Froissart. Dit Klein Project is gericht op de uitbreiding van de Online Froissart, omdat deze databank ideaal is voor onderzoek naar de tekstgebaseerde herkenning van laat-middeleeuwse kopiisten. Op verschillende vlakken vormt dit project een aanvulling bij mijn recent gestarte postdoc-project, waarin kopiistherkenning een belangrijk onderwerp vormt. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Mike Kestemont
Hasselt-Kermtstraat-onderzoek LFM stortplaats Kermt Universiteit Gent Abstract: Deze opdracht situeert zich op het vlak van kennisvergaring rond de surveying of ook de gedetailleerde exploratie van een welbepaalde stortlocatie. In het kader van ELFM is de geometrie en opbouw van een stortlichaam een belangrijk gegeven. Doordat voor een groot gedeelte van de stortplaatsen geen (betrouwbare) planner en/of stortregister beschikbaar zijn, is veldwerk een noodzakelijke voorwaarde van bepaalde ontginningstechnieken, tussentijdse valorisatie,...) Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Kristine Walraevens
Informatie-gestuurde modellering van de impact van vervroegde, grootschalige HIV behandeling op de HIV incidentie in Zuidelijk Afrika Universiteit Hasselt Abstract: De recente publicatie van Granich et al. (2009) heeft aangetoond dat universele, vrijwillige HIV tests met onmiddellijke antiretrovirale therapie een belangrijk effect kan hebben op de HIV incidentie in landen met algemene HIV epidemieën. Onder meer realistische scenarios van suboptimale HIV behandeling, zullen leeftijdsverschillen tussen seks partners en concurrent relationships (twee of meer in tijd overlappende seksuele relaties) echter een effect hebben op de impact van HIV behandeling op HIV incidentie. De hoofddoelstelling van het project is de impact van een vroege, grootschalige HIV behandeling op de HIV incidentie in Mozambique en Zuid-
Afrika te modelleren, gebruikmakend van het simulatiemodel SIMPACT. Om het model correct te parameteriseren dienen gegevens over het seksueel gedrag te worden verzameld aan de hand van enquêtes over de vorming van (seksuele) relaties bij vrouwelijke sekswerkers en hun mannelijke cliënten in Tete, Mozambique en huishoudens in Kaapstad in ZuidAfrika. Recurrent event analysis zal gebruikt worden om de duur en de frequentie van relaties te modelleren. Het epidemiologisch stochastisch model SIMPACT zal gebruikt worden om de impact van vroege HIV behandeling op HIV incidentie te schatten in Mozambique en Zuid-Afrika, rekening houdend met complexiteiten van leeftijdsstructuren en overlappende relaties in de populatie. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Marc AERTS • Niel HENS
Conceptueel Design van een onderzoeksinfrastructuur in Food Manufacturing ter verhoging van innovatie in de voedingsindustrie Universiteit Gent Abstract: Deze opdracht betreft: 1) het bundelen van alle informatie rond de correcte inname van extra foliumzuur door vrouwen in de preconceptieperiode; 2) Het oplijsten van de consensus binnen andere subthema?s op vlak van preconceptieadvies. 3) Het bouwen van een website voor het grote publiek als voor de zorgverstrekkers. 4) Het uitwerken van een strategie voor het monitoren van de foliumzuurinname. Organisaties: • Vakgroep Landbouweconomie
Onderzoekers: • Xavier Gellynck
Geïntegreerde besluitvorming voor rittenplanningsproblemen met meerdere beslissingsniveaus. Universiteit Antwerpen Abstract: De oplossing van rittenplanningsproblemen blijkt in de praktijk vaak beslissingen te vereisen die de complexiteit van traditionele rittenplanningsvraagstukken in de literatuur over het operationeel onderzoek veroverstijgen. Praktische planningsproblemen vergen, bovenop de rittenplanning zelf, vaak ook nog beslissingen over de locatie van distributiecentra, bushaltes, of intermediaire depots, al naargelang de specifieke toepassing. In heel wat praktische problemen beslaat de planningshorizon ook nog eens meerdere perioden (shifts, dagen, weken, ¿) wat de complexiteit verder doet toenemen. Het is duidelijk dat een optimale oplossing van dergelijke vraagstukken hoge eisen stelt aan de oplossingsmethoden, die simultaan meerdere beslissingen moeten nemen. Het ontwikkelen van krachtige oplossingsmethoden voor dergelijke rittenplanningsvraagstukken is de doelstelling van dit project. Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Kenneth Sörensen • Peter Goos
Integratie van de 10-jarige SPOT-VEGETATION tijdsreeks en landoppervlak-modellering ter voorspelling van de terrestrische koolstofdynamiek in een veranderend klimaat Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is het assimileren van SPOT-VEGETATION gebaseerde tropische landgebruiksdata en koolstoffluxdata in het globaal vegetatie model ORCHIDEE. Het geoptimaliseerde ORCHIDEE model zal dan gekoppeld met een landgebruiksveranderingsmodel voor Afrika ons in staat stellen om kwantitatieve schattingen van koolstofstocks en -fluxen van Centraal Afrikaans bos onder verschillende klimaatsveranderingsscenarios te bepalen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste ecologie en milieubiologie
Onderzoekers: • Kathy Steppe
Werkzaamheid en veiligheid van een op WT1 gericht kankervaccin bij patiënten met maligne mesothelioom en met lokaal gevorderde borstkanker: een fase 1 open-label onderzoek. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds STK. UA levert aan STK de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Paul Germonpre • Paul Van Schil • Zwi Berneman • Vigor F I Van Tendeloo • Ann Van de Velde • Marc Peeters • Manon Huizing
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Slovak University of Technology, Lubos Omelina Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Slovak University of Technology, Lubos Omelina Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers:
• Bart JANSEN
Wijsheid voor de massa, wijsheid van de massa? Journalistieke genres, nieuwsproductie en publieksparticipatie in de negentiende eeuw (casus Brussel, 1780-1900). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit projectvoorstel beoogt het hedendaagse debat rond 'user-generated content' mediahistorisch te duiden. Te gemakkelijk wordt immers verondersteld dat publieksparticipatie in nieuws een actueel gegeven is. In dit voorstel wordt een negentiende-eeuwse voorloper van 'usergenerated content' voor de casus Brussel onderzocht. Minstens tot het midden van de negentiende eeuw, wanneer de beroepsjournalist verschijnt, leverden burgers de inhouden voor het nieuws in de Brusselse media. Tot aan de afschaffing van het dagbladzegel (1848) waren kranten een ontoegankelijk en elitair medium. Voor het binnenlandse nieuws gold het pamflet tot dan als enige massamedium. Zachte nieuwsinhouden zijn terug te vinden in almanakken, het meest populaire leesmateriaal uit deze periode dat ook in het bereik van lagere sociale groepen lag. De onderzoeksbetrachting van dit voorstel omvat de reconstructie van de publieksparticipatie in de zachte en harde nieuwsproductie in het Brussel van de negentiende eeuw. In een diachronische en vergelijkende opzet die pamfletten, almanakken en kranten voor de periode1780-1900 omvat, zal worden onderzocht hoe deze negentiende-eeuwse Brusselse voorloper van het fenomeen van 'user-generated content' zich manifesteerde (1) op het vlak van de nieuwsproductie (2) op het vlak van de publieksparticipatie versus het aandeel van professionelen (3) wat de relatie publieksparticipatie en journalistieke genre aanbelangt. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS • Nico CARPENTIER • CATHARINA LIS
De interne EU coördinatie van het Europees standpunt in de G7, G8 en G20 Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt in welke mate en waarom de Europese lidstaten en instellingen al dan niet coördineren in de context van de G7, G8 en G20 vergaderingen. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet • Dries Lesage • Jan Orbie
Vasculaire functie en luchtverontreiniging: van epigenetica tot genexpressie Universiteit Hasselt Abstract: Fijne stofdeeltjes worden onder de gemeenschappelijke noemer particulate matter (PM) gebracht. Afhankelijk van de grootte van de deeltjes worden ze in verschillende fracties ingedeeld. De jaarlijkse gemiddelde concentratie aan PM2,5 is in Europa het hoogst in België, Nederland, Noord-Frankrijk, het Duitse Ruhrgebied en de streek rond Milaan. Epidemiologische studies rapporteren dat blootstelling aan fijn stof in verband wordt gebracht met hart- en luchtwegklachten en vervroegde sterfte, onder andere door myocardinfarct. In recente aanbevelingen van de American Heart Association wordt de behandeling en preventie van acute cardiovasculaire effecten van luchtverontreiniging als een prioriteit beschouwd. Dit onderzoek richt zich op de effecten van fijn stof op cardiovasculaire eindpunten. Om op moleculair niveau meer inzicht te krijgen in de acute en chronische effecten van blootstelling aan fijn stof, bestuderen we de genexpressie van genen die een rol spelen bij atherosclerose. Het effect van fijn stof op epigenetische veranderingen, zoals DNA-methylatie, wordt ook nader onderzocht. Organisaties: • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde
Onderzoekers: • Jaak VANGRONSVELD • Tim NAWROT • Ann CUYPERS
136e EAAE seminarie in Pro-poor innovaties in agroketens Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Landbouweconomie
Onderzoekers: • Marijke D'Haese
Ontwikkeling en implementatie van evidence-based trainingsprogramma's voor pleegouders. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstellingen - In het buitenland effectief bevonden interventies vertalen naar de Vlaamse pleegzorgcontext en transformeren naar effectief bewezen trainingsprogramma's in de Vlaamse situatie. - Deze trainingsprogramma's toepassen bij de pleeggezinnen van de deelnemende diensten voor pleegzorg. - Een bijdrage leveren aan het onderzoek naar de effectiviteit van deze interventies en behandelprogramma's voor pleegouders in Vlaanderen. - Uit de opgedane ervaring een trainingshandboek maken dat de initiatiefnemers ter beschikking zullen stellen van alle diensten voor pleegzorg. De trainingsprogramma's beogen volgende effecten: - afname van de gedragsproblemen bij de pleegkinderen en toename van hun welbevinden in de opvoedsituatie. - toename van effectief opvoedgedrag bij de pleegouders. - verhoging van de gevoelens van competentie bij de pleegouders aangaande opvoeding/ouderschap. - daling van gezinsbelasting / opvoedingsstress bij pleegouders. - daling van het breakdown-percentage. Organisaties: • Klinische- en Levenslooppsychologie
Onderzoekers: • JOHAN VANDERFAEILLIE
Luminescerende lanthanide-MOFs Universiteit Gent Abstract: Dit project handelt over het ontwerp en de synthese van metaal-organische netwerken (metal-organic frameworks, MOFs) die geoptimaliseerd zijn naar luminescentie-eigenschappen toe. Deze MOFs bestaan uit driewaardige lanthanide-ionen die karakteristieke luminescentie vertonen in het zichtbare of nabij-infrarode spectrale gebied. Deze ionen worden aan elkaar gekoppeld via te synthetiseren nieuwe ?linker? moleculen, tot een 3D-netwerk met superieure stabiliteit. Organisaties: • Vakgroep Anorganische en fysische chemie
Onderzoekers: • Francis Verpoort • Pascal Van Der Voort • Rik Van Deun
Onderzoek naar de werking van de electromechanische koppeling in spannigsgevoelgie K+ kanalen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Moleculaire biofysica, fysiologie en farmacologie
Onderzoekers: • Alain J F E Labro
Informatieavond over de stage voor apothekers 26/9/2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Informatieavond over de stage voor apothekers georganiseerd door de faculteit geneeskunde VUB 26/9/2013 Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis
Onderzoekers: • FRANCIS PUTTEMANS • YVETTE MICHOTTE
Data-gestuurde modellering van de impact van vervroegde, grootschalige HIV behandeling voor de incidentie van HIV in Zuidelijk Afrika Universiteit Gent Abstract: Dit project hanteert zowel statistische als wiskundige modellen om HIV transmissie en interventies ter behandeling van HIV te modelleren in complexe seksuele netwerken. Het betreft een samenwerking tussen onderzoekers van ICRH en de onderzoeksgroep Statistiek aan de vakgroep Toegepaste Wiskunde en Computerwetenschappen, beide aan de Universiteit Gent, Censtat aan de Universiteit Hasselt, en SACEMA aan de Universiteit van Stellenbosch. Organisaties: • Vakgroep Uro-gynaecologie
Onderzoekers: • Marleen Temmerman
Moleculaire en biochemische veranderingen in de groeizone van maïs bladeren onder invloed van droogtestress. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Gerardus Beemster
Innovatieve microRNA-gebaseerde differentiatiestrategie voor het ontwikkelen van metabool stabiele lange-termijn hepatocytenculturen, inzetbaar in vroeg pre-klinisch geneesmiddelenonderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij isolatie uit de lever treden hepatocyten de celcyclus opnieuw binnen, wat onvermijdelijk gepaard gaat met een drastische downregulatie van hepatocyt-specifieke genexpressie. Deze 'dedifferentiatie' gebeurt zowel op morfologisch als functioneel niveau en verhindert het lange-termijn gebruik van gecultiveerde hepatocyten. Het gastlabo heeft reeds aangetoond dat epigenetica, zoals histon deacetylase (HDAC) en/of DNA methyltransferase (DNMT) inhibitoren, een aanzienlijke stabilisatie van de metabole activiteit van gecultiveerde hepatocyten met zich meebrengt. Echter, recente wetenschappelijke literatuur toont aan dat, naast deze "klassieke" epigenetische factoren, microRNAs (miRNAs) ook een belangrijke rol spelen bij de regulatie van hepatische genexpressie. Inderdaad, dedifferentiatie van primaire hepatocyten is geassocieerd, en wordt mogelijks zelfs gestuurd door veranderingen in het miRNA expressiepatroon. Het doel van het huidige project is dan ook om functioneel stabiele lange-termijn culturen van hepatocyten te ontwikkelen via een innovatieve miRNA differentiatiestrategie die bestaat uit het bestuderen van de modulatie van het hepatisch miRNA expressiepatroon in vitro en de geassocieerde effecten op het hepatocellulaire fenotype. Indien succesvol, kan de efficiëntie van deze nieuwe technologie in een tweede fase verder verfijnd worden door combinatie met de reeds bestaande expertise betreffende epigenetische modificatie met HDAC en/of DNMT inhibitoren. Dergelijke functionele en metabool stabiele levermodellen zijn belangrijke in vitro modellen om het huidige pre-klinisch farmaco-toxicologisch onderzoek efficiënter te maken. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie
Onderzoekers: • Tamara VANHAECKE
De rol van de cystine/glutamaat antiporter (system Xc) in hippocampale functie, mechanismen van epilepsie en de comorbiditeiten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project beogen we de identificatie van de cystine-glutamaat antiporter of systeem xc- als innovatief target, dat op termijn kan leiden tot nieuwe, meer effectieve antiepileptica met minder nevenwerkingen. Systeem xc- voorziet de cel van cystine, dat intracellulair wordt gereduceerd tot cysteïne, substraat in de synthese van glutathion, een belangrijk antioxidans in de hersenen. De import van cystine is obligatoir gekoppeld aan de vrijstelling van glutamaat. Aangezien zowel oxidatieve stress als glutamaatexcitotoxiciteit belangrijke mediatoren zijn in de pathogenese van epilepsie, kan de betrokkenheid van systeem xc- tweevoudig zijn. xCT knockout muizen - xCT is de specifieke subunit van systeem xc- - vertonen geen glutathione tekort, maar wel significant gedaalde extracellulaire glutamaat concentraties, wat gepaard gaat met een verlaagde gevoeligheid in acute limbische epilepsie modellen. Het beter begrijpen van de processen die leiden tot epileptogenese wordt wereldwijd beschouwd als een topprioriteit in het huidige epilepsieonderzoek. Vandaar dat we in het huidige project ook zullen investeren in het onderzoek van systeem xc- als mogelijk antiepileptogeen aangrijpingspunt. Hiervoor zullen we onder andere gebruik maken van xCT knockout en overexpressie muizen en een specifiek xCT antilichaam, die reeds in ons bezit zijn. Er wordt specifiek gekozen om het chronisch pilocarpine muismodel te hanteren, waarvan de fysio- en histopathologische kenmerken nauw aansluiten bij de humane situatie, hetgeen van belang is voor de latere translatie van preklinische gegevens naar de humane situatie. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis
Onderzoekers: • Ann MASSIE • YVETTE MICHOTTE • Ilse Julia SMOLDERS
ORDERin'F: Organizing Rhizomic Development along a Regional pilot network in Flanders. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De suburbanisatie van Vlaanderen heeft geleid tot een sterk gefragmenteerd ruimtelijk landschap waar verplaatsingspatronen zeer diffuus en geïndividualiseerd zijn geworden. Vlaanderen beschikt over een zeer dens spoornetwerk met goede tussenstedelijke verbindingen. Daarnaast is er ook een goed voorzien lokaal transport aanwezig met bussen. Voor verplaatsingen op deze tussenschaal echter, die vanaf hier verder als 'regionale' verplaatsingen zullen worden aangeduid, is geen performant openbaar vervoer, als alternatief voor de wagen, beschikbaar. Omwille van een toenemende mate in suburbanisatie is er voor vele regionale gebieden een stijgend aandeel in mobiliteitsverplaatsingen. Dit leidt tot een verdere toenemende mate van congestie tijdens piekuren, waardoor dit een groeiende negatieve impact op mens, milieu, economie en maatschappij (= leefbaarheid) teweegbrengt. Binnen Vlaanderen worden veel verplaatsingen ondernomen vanuit afgelegen woonwijken naar nog verder afgelegen schoolomgevingen, naar perifere industriegebieden of suburbane shopping centra. Omwille van de ruimtelijke structuur waarin deze verplaatsingen plaatsvinden, is het bestrijden van congestie moeilijk te realiseren. Nieuwe afzonderlijke 'tracks' kunnen een garantie bieden op punctueel vervoer. In onze buurlanden zijn reeds succesvolle openbaar vervoersprojecten uitgewerkt die functioneren op middelmatige afstanden en die een waardig alternatief vormen voor autogebruik. Zo zijn er tal van voorbeelden bekend uit onze buurlanden waar op regionale schaal openbaar vervoer aangeboden wordt dat als concreet en waardevol alternatief kan dienen en in competitie kan gaan met de wagen. Buitenlandse cases zijn dikwijls opgebouwd uit een lightrail-netwerk, deze systemen liggen tussen de klassieke tramsystemen en de 'heavy rail'systemen in: lichte, snel verplaatsende systemen met grote capaciteit worden gebruikt om afstanden tussen ongeveer 10 en 40 km te dekken. Als kanttekening kan hierbij geargumenteerd worden dat de Vlaamse situatie (= diffuus urbanisme) niet in sterke mate geschikt is voor dergelijk transportsysteem. Toch is een gefundeerd onderzoek nodig om de verschillende domeinen van mobiliteit, stadsplanning, duurzaamheid voor mens en milieu, etc. samen te brengen om te bestuderen of een nieuw regionaal openbaar vervoersysteem binnenin de Vlaamse context nuttig is. Het is vrij waarschijnlijk dat de ontwikkeling van een openbaar vervoersnetwerk een sociale impact zal hebben en een mogelijke shift teweeg zal brengen in verplaatsingsmodi (van wagen ? openbaar vervoer). Daarnaast is te verwachten dat de aanleg van nieuwe infrastructuur op deze schaal op lange termijn zal leiden tot een grote wijziging in de ruimtelijke activiteiten met een grote impact op de ruimtelijke ontwikkeling. Een nieuw openbaar vervoerssysteem zal in dit project ontwikkeld worden op een proactieve manier, waarbij dit als een instrument zal dienen om het diffuse landschap te gaan hermodelleren in een meer coherent, duurzame ruimtelijke structuur. Twee hypothesen worden hierbij gesteld binnenin dit project: 1.Is het mogelijk om een performant openbaar vervoersnetwerk te ontwikkelen binnenin de sterk gefragmenteerde ruimtelijke structuur van Vlaanderen dat significante economische, sociale en ecologische voordelen oplevert voor de maatschappij? 2.Kan dit regionale openbaar vervoersnetwerk als een hefboom dienen om de suburbane ruimtelijke structuur van Vlaanderen op lange termijn te gaan herstructureren? De implementatie van een nieuw regionaal openbaar vervoersnetwerk in deze omgeving zou moeten dienen als een alternatief voor het minder duurzame privé-vervoer. Een goed aanbod en gebruik van openbaar vervoer vermindert congestie binnenin deze regionale omgeving, maakt de omgeving veiliger en verbetert de levenskwaliteit voor zowel gebruikers als niet-gebruikers. De uitdaging van dit project is om een haalbaar, ruimtelijk sturend openbaar vervoernetwerk op te bouwen op regionaal niveau binnenin het sterk verspreide ruimtelijke landschap in Vlaanderen. Het betreft de implementatie van een performant netwerk met een optimaal vervoerpotentieel waarbij een maximalisatie van het ruimtelijk structurerend vermogen plaatsvindt. Dit omvat mede de uitdaging om dit maatschappelijk en economisch haalbaar te maken. Binnenin dit project zijn tal van partners betrokken: OSA (KU Leuven), BUUR (Bureau voor Urbanisme), IMOB (Universiteit Hasselt), MOSI-T (Vrije Universiteit Brussel) en Lab'Urba (Université Paris-Val de Marne). Elk van deze partners onderzoekt met hun specifieke expertise de mogelijke ontwikkeling van dergelijke openbaar vervoersysteem. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Joachim HOLLEVOET • Jeroen BULCKAEN • CATHY MACHARIS
Menselijke verbeterkunde' in relatie tot morele verantwoordelijkheid, menselijke waardigheid en de normativiteit van het natuurlijke: een ethische analyse
Universiteit Gent Abstract: ?Menselijke verbeterkunde?, een verzamelnaam voor allerlei interventies die ?verbetering? beogen door de functionele limieten van het menselijke lichaam te overstijgen, vormt het voorwerp van vele bio-ethische controverses. De meest cruciale intrinsieke argumenten betreffende de morele (on)aanvaardbaarheid van verbeterkunde houden verband met: (1) morele verantwoordelijkheid; (2) de normativiteit van het natuurlijke; en (3) menselijke waardigheid. De verheldering van deze kwesties vormt het voorwerp van dit onderzoeksproject. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Sigrid Sterckx • An Ravelingien • Guido Pennings
'Jack The Bear': Een comparatieve analyse van de innovaties in het contrabasspel van Jimmie Blanton. Universiteit Antwerpen Abstract: Jimmie Blanton wordt algemeen beschouwd als één van de primaire innovators van het contrabasspel in de jazz. Er is tot op heden echter nog nooit getracht precies en systematisch vast te stellen op welke vlakken hij vernieuwend was. Dit artistiek onderzoek wil vanuit een sterke nexus theorie – praktijk komen tot een grondig begrip van de innovatieve aspecten in het contrabasspel van Blanton om zo de lacunes in te vullen die momenteel hierrond nog heersen. Organisaties: • Media, beleid en cultuur (MPC)
Onderzoekers: • Alexander Dhoest
A randomized phase II clinical trial on the therapeutic vaccination of melanoma patients with autologous TriMix dendritic cells sequentially combined with antigen non-specific immunomodulatory therapy (interferon-alfa2b or ipilimumab). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Immunologie en Microbiologie
Onderzoekers: • Bart NEYNS
Wetenschappelijke ondersteuning bij opmaak, evaluatie en bijsturing van diverse instrumenten voor het Vlaamse Stedenbeleid Universiteit Gent Abstract: Het eerste deel van de opdracht omvat het ondersteunen van de Vlaamse overheid bij het opstellen van de Stadsmonitor 2014. Het tweede deel van de opdracht is het ondersteunen van steden en het VGC bij de afbakening en opvolging van de maatschappelijke effecten in het kader van het Stedenfonds. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert • Thomas Block
PA14 koolhydraten-bindende domeinen van gist zelfklevende eiwitten: biofysische karakterisering en engineering naar klinische toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: PA14 koolhydraten-bindende domeinen van gist zelfklevende eiwitten: biofysische karakterisering en engineering naar klinische toepassingen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • LODE WYNS
Structurele biologie van de virulentiefactoren van Helicobacter pylori Vrije Universiteit Brussel Abstract: Helicobacter pylori is een wijdverspreide menselijke pathogeen die de hoofdoorzaak is van chronische gastritis. Deze kiem wordt ook geassocieerd met de ontwikkeling van maagzweren en maagkanker. Hedendaagse medische behandelingen bestaan erin Helicobacter af te doden bij zowel maagzweren als bij maagkanker. Vermits H. pylori de grootste risicofactor is voor maagkanker, werd de uitroeiing van H. pylori vooropgesteld als een mogelijke preventieve strategie met antibiotica om het aantal maagkankers te verlagen. De toenemende antibioticum resistenties bij H. pylori stammen heeft echter ernstige gevolgen voor de huidige en toekomstige op antibioticum-gebaseerde therapieën. Bovendien zullen slechts tussen de 10% à 20% van de Helicobacter infecties resulteren in klinische symptomen en ziekte. Meer en meer gegevens wijzen er verder op dat het ziekteverloop afhangt van de infecterende H. pylori stam waarbij een beperkt aantal specifieke virulentiefactoren een bepalende rol spelen. Het project beoogt een structureel biologische studie van Helicobacter virulentiefactoren om te komen tot de ontwikkeling van nieuwe, tegen virulentiefactoren gerichte antibiotica en als selectie van epitopen in vaccin ontwikkelingsprogramma's. Bacteriële adhesie is een belangrijke factor in Helicobacter virulentie en zijn zeer langdurige infectie. Twee zeer belangrijke Helicobacter - gastheer interacties worden gevormd tussen de bloedgroep antigen-bindend adhesine BabA en de gefucosyleerde Lewis B en ABO bloedgroep antigenen, aanwezig op maagepitheel cellen, en tussen de siaalzuur-bindend adhesine SabA en de sialyl-Lewis x/a antigenen aanwezig op ontstoken maagweefsel, erythrocyten en geïnfiltreerde neutrophilen. Een chemische bibliotheek van pharmaco-achtige componenten zal onderzocht worden voor BabA of SabA adhesie-inhibitoren. De structurele karakterisatie van BabA en SabA in complex met hun overeenkomende suikerreceptoren door X-ray crystallographie zal een verdere doorgedreven optimalisatie toelaten en mogelijks resulteren in receptor-gebaseerde BabA en SabA inhibitoren. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Han Karel REMAUT • JAN STEYAERT • LODE WYNS
Aanwezigheid, isolatie en kweek van leverprogenitorcellen na leverresectie in een model van voorafbestaande chronische leverschade bij de rat. Universiteit Antwerpen Abstract: De studie onderzoekt welke hepatische progenitor cellen betrokken zijn in leverregeneratie na voorafbeschadigde levers door chemo & non-alcholische steatohepatitis in de muis. De recruitering naar en de eventuele bijdrage van CD133 stamcellen naar de beschadigde lever zal nagekeken worden, en of deze CD133 cellen de leverregeneratie gunstig beïnvloeden. Deze studie zal meer inzicht verschaffen bij leverregeneratie van beschadigde levers bij patienten. Organisaties: • Antwerps chirurgisch training, anatomie en onderzoekscentrum (ASTARC)
Onderzoekers: • Dirk Ysebaert • Kathleen E J De Greef
Analyse van stalen: bepaling rozemarijnzuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een dienstverleningsopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds HAS Hogeschool. UA levert aan HAS Hogeschool de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Sandra Apers
Tolerogenische dendritische cellen: een uitschakelingsstrategie om auto-immuniteit te onderdrukken Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds Charcot Stichting. UA levert aan Charcot Stichting de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Nathalie Cools
Statistisch Relationeel Leren van Natuurlijke Taal. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil onderzoeken hoe technieken van statistisch relationeel leren gebruikt kunnen worden voor het leren van natuurlijke taal. Daarbij zal de nadruk liggen op uitdagende taken van de natuurlijke taalverwerking, zoals "semantic role labeling", waarbij syntactische en semantische afhankelijkheden, gestructureerde en ongestructureerde gegevens, lokale en globale modellen, en probabilistische en logische informatie met elkaar moeten gecombineerd worden. Voor wat betreft het statistisch relationeel leren zal onze aandacht vooral uitgaan naar representaties die gebaseerd zijn op probabilistische uitbreidingen van de programmeertaal Prolog. Het project wil hierbij niet alleen betere resultaten in de natuurlijke taalverwerking realiseren maar ook betere algoritmen en systemen voor statistisch relationeel leren. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans
Kwalitatieve aanvangsbegeleiding voor zij-instromers in de lerarenopleiding. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelstelling van het project is om lerarenopleidingen en stagescholen te versterken in de begeleiding van de praktijkcomponent van zij-instromers. Concreet is het de bedoeling om kwalitatief onderzoek uit te voeren naar de ervaring van stagementoren en begeleiders met zij-instromers, waarbij de vraagstelling is welke begeleidingsbehoefte deze zij-instromers hebben bij de uitvoer van de praktijkcomponent van hun opleiding. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Wil Meeus
Cytmegalovirusinfectie als predictor van influenza vaccin respons bij bejaarden. Universiteit Antwerpen Abstract: het wordt algemeen aanvaar dat hogere leeftijd geassocieerd is met immuundysfunctie en dysregulatie. Er wordt veronderstreld dat deze immuundetoriatie gecorreleerd is met de cytomegalovirus CMV carrier status. Daarom zullen wij onderzoeken of er een correlatie bestaat tussen CMV serologische sttatus en CMV-specifieke Tcell immuniteit en hun associatie met respons op influenza vaccinatie. Dit project zal bijdragen tot de identificatie van mogelijke mechanisemen betrokken bij immunosenescentie, en kan uiteindelijk bijdragen tot nieuwe vaccin strategieen, zoals pre vaccinatie screening, die een effectieve respons nastreven bij individuen met een immuunsysteem dat minder goed werkt tgv hogere leeftijd. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Heidi Theeten
In-situ observatie en manipulatie van liganden van collaïdale kwantum dots via vloeistof NMR Universiteit Gent Abstract: Dit project voorziet de verdere ontwikkeling en inzet van NMR spectroscopie ten einde een fundamenteel inzicht te krijgen in de oppervlaktechemie tussen organische liganden en nanodeeltjes in colloidale dispersies. Organisaties: • Vakgroep Anorganische en fysische chemie
Onderzoekers: • José Martins
In situ analyse van de interacties tussen pulmonale neuro-epitheliale lichaampjes en een populatie van stamcelachtige luchtwegepitheelcellen: mogelijk verband met het ontstaan van kleincellige longcarcinomen.
Universiteit Antwerpen Abstract: Voor de geplande studies werd de muis als proefdiermodel gekozen omdat we voor dit proefdier de voorbije jaren reeds voldoende morfologische en neurochemische gegevens konden vergaren in verband met pulmonale NEBs en de geassocieerde vCE cellen, en uiteraard omdat op die manier mogelijkheden worden gecreëerd voor het werken met transgene en knock-out (KO) muismodellen. Ook zijn we in het bezit van een recent zelf ontwikkeld in situ muismodel voor functionele studies van pulmonale NEBs (Pintelon et al. 2005), welk via moleculaire live cell imaging unieke mogelijkheden biedt voor het voorgestelde project. Tenslotte is het in dit verband interessant om te beseffen dat SCLC muismodellen (en alle andere relevante genetische muismodellen) probleemloos gecombineerd kunnen worden met dit long-slicemodel. Organisaties: • Laboratorium voor celbiologie en histologie
Onderzoekers: • Dirk Adriaensen • Inge Brouns
Talige muzikaliteit: experimenteel onderzoek naar het verband tussen muzikaliteit en uitspraakvaardigheid (intonatie en beklemtoning) in de vreemdetaalverwerving. Universiteit Antwerpen Abstract: Recent onderzoek in de vreemdetaalverwerving doet een verband vermoeden tussen muzikaliteit en uitspraakvaardigheid. Experimenteel onderzoek moet uitwijzen of 'gevoel voor ritme en intonatie' - de essentie van muzikaliteit -, samenvalt met de processen die verantwoordelijk zijn voor de uitspraakvaardigheid in een vreemde taal. Indien deze hypothese bevestigd wordt, biedt dit evidente perspectieven voor een wetenschappelijk onderbouwde uitspraaktraining in de vreemdetalendidactiek op basis van inzichten en instructiemethodes uit de muziekpedagogie. Organisaties: • Internationale bedrijfscommunicatie
Onderzoekers: • Veronique Verhoeven • Lieve Vangehuchten
Invloed van geïsoleerde longperfusie met melphalan op het (fosfo)-proteoom. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project bestudeert regulatie, fosforylatie en adductvorming van proteinen in tumoren oiv. Melphalan. LC-MS methodes worden op punt gesteld mbv. een representatieve celcultuur. Een diermodel ondergaat geisoleerde longperfusie met melphalan (geinduceerde tumoren), vooraleer humane tumoren bestudeerd worden. Einddoel is de selectie van kandidaat biomerkers ((fosfo-)protein, melphalan-proteinadduct,...) met prognostische waarde voor de behandeling van longmetastasen door ILuP met melphalan. Organisaties: • Biomolecular & Analytical Mass Spectrometry (BAMS)
Onderzoekers: • Filip Lemiere • Paul Van Schil
De retoriek van de passies. Naar een historisch-contextuele interpretatie van Humes theorie van de passies en zijn praktische kritiek van de religie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek betreft de relatie tussen David Humes filosofisch-verklarende theorie van de passies en zijn retorisch-essayistische evaluatie van de religieuze passies. Dit onderzoek moet aantonen hoe Humes matiging van de kritiek op de religieuze passies in zijn latere geschriften kan verzoend worden met zijn naturalistische verklaring van de passionele oorsprong van de religie en het religieus fanatisme als zodanig. Organisaties: • Centrum voor Ethiek
Onderzoekers: • Willem Lemmens
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversité de Caen, Ahmadou Samba Vrije Universiteit Brussel Abstract: Invloed van warmte en supercondensator in lithiumbatterijen bij het verouderingsproces voor vervoer en energie beheertoepassingen Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Noshin OMAR • PETER VAN DEN BOSSCHE • JOERI VAN MIERLO
Neuropatie en neuroplasticiteit van het enterische zenuwstelsel als een onderdeel van de ethiopathogenese van necrotizerende enterocolitis in de premature big en de neonatale rat. Universiteit Antwerpen Abstract: Ongeveer 10% van de premature baby's met een laag geboortegewicht ontwikkelen necrotizerende enterocolitis (NEC) waarvan symptomen zoals een verstoorde intestinale motiliteit, barrière en bloedvloei te wijten kunnen zijn aan een neuropathie van het enterische zenuwstelsel (EZS). In het prematuur varken en neonatale rat zal via in vivo en in vitro experimenten de hypothese getoetst worden dat een neuropathie van het EZS een rol speelt in de ethiopathogenese van NEC. Organisaties: • Toegepaste diergeneeskundige morfologie
Onderzoekers: • Christa Van Ginneken
Exploratie, karakterisatie en belang van tritrofe interactie tussen bladluizen en <em>Fusarium spp. op de epidemiologie van aarfusarium bij wintertarwe Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar
Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie
Onderzoekers: • Kris Audenaert • Veerle Derycke • Geert Haesaert
Milieuvriendelijk naar de campus in Hasselt en Diepenbeek Universiteit Hasselt Abstract: De resultaten van de enquête naar de personeelsleden geven aan dat de modal split sterk varieert van locatie tot locatie. Het autogebruik schommelt tussen de 42% en 78%. Locaties in het centrum van Hasselt hebben een lager autogebruik onder meer door het goede aanbod van openbaar vervoer. Voor de campus in Diepenbeek stellen we vast dat de inspanningen (fietsvergoeding, afgesloten fietsenstalling, ...) om het fietsgebruik te stimuleren genomen door de KHLim en de UHasselt zijn vruchten afwerpt. Het hoog autogebruik is onder meer te wijten aan: - het gebrek aan personeel voor het uitwerken en uitvoeren van maatregelen voor het stimuleren van het fiets- en openbaarvervoergebruik en het carpoolen - het gebrek aan communicatie over de maatregelen die de onderwijsinstellingen nu al nemen - het gebrek aan sensibilisatiecampagnes m.b.t. het gebruik van duurzame vervoerswijzen - de slechte kwaliteit van de fietsenstallingen (fietsenrekken) - de vooroordelen t.o.v. het openbaar vervoer - het feit dat de auto nog steeds wordt beschouwd als de heilige koe - het gebrek aan informatie over de vervoersmogelijkheden Met de volgende acties en maatregelen willen we hieraan een oplossing bieden: - de aanstelling van een mobiliteitscoördinator en verantwoordelijke voor het uitwerken en uitvoeren van maatregelen en de opvolging en verdere ontwikkeling van duurzame mobiliteit naar de campus - Het opzetten van communicatie-, informatie- en sensibilisatiecampagnes die inspelen op de vervoerswijzekeuze van het personeel. Aandachtspunten hierin zijn: wederkerende communicatie- en sensibilisatiecampagnes, informatie (en oplossingen) op maat i.f.v. de specifieke noden van de gebruiker (het personeel) - Specifiek acties om het fietsen te stimuleren zowel in de woon-werkverplaatsing als in het kader van een dienstverplaatsing. (Een starterspakket voor de beginnende fietser, kwaliteitsvolle fietsenstallingen, dienstfietsen aan het station in Hasselt en Diepenbeek) - Starterspaketten voor toekomstige openbaarvervoergebruikers en carpoolers Organisaties: • Verplaatsingsgedrag • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Marie-Paule JACOBS
Karkasclassificatie Universiteit Gent Abstract: rkasclassificatie, logistieke, technische en wetenschappelijke ondersteuning van het Departement Landbouw en Visserij in materies betreffende de indeling van geslachte varkens en runderen Organisaties: • Vakgroep Dierlijke productie
Onderzoekers: • Stefaan De Smet
Identificatie van een nieuw causaal gen voor frontotemporale kwab degeneratie en amyotrofe laterale sclerose met behulp van volledige genoom sequencing. Universiteit Antwerpen Abstract: Frontotemporale kwab degeneratie (FTLD) en amyotrofe laterale sclerose (ALS) zijn twee ernstige neurodegeneratieve aandoeningen met een fatale afloop maar een gepaste therapie is nog niet beschikbaar. Ze behoren tot hetzelfde spectrum van aandoeningen, wat er op wijst dat ze veroorzaakt worden door gemeenschappelijke ziektemechanismen. Slechts een minderheid van deze patiënten kan echter verklaard worden door mutaties in de gekende genen zodat er andere ongekende genen moeten bestaan. Zo een niet-geïdentificeerd gen ligt op chromosoom 9p21, de ALSFTD2 locus, die wereldwijd gekoppeld is in 13 FTLD-ALS families. Wij hebben ook een FTLD-ALS familie (DR14) beschreven die significant gekoppeld is met de ALSFTD2 locus waarin alle genen werden geëxcludeerd. Dit wijst er op dat het genetisch defect buiten een gekend gen gelegen is of niet detecteerbaar met standaard technieken. We vonden ook koppeling met chromosoom14q31-q32, wat suggestief is voor de aanwezigheid van een belangrijk modificerend gen. In dit project zullen we volledige genoom sequencing uitvoeren van geselecteerde patiënten in DR14 en follow-up van de geïdentificeerde varianten in de gekoppelde regio's. Met deze strategie zullen we zowel simpele als complexe mutaties kunnen detecteren, wat de kans vergroot om de genen te identificeren. De karakterisering van deze genen zal sterk bijdragen tot meer inzicht in de ziektemechanismen van FTLD, ALS en aanverwante aandoeningen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Ilse Anne-Maria Leo Gijselinck
Onderzoek op het gebied van rechtstheorie en filosofie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Georgios Pavlakos
Analyse van de trypanosomiasis-geassocieerde destructie van het gastheer B-cel geheugen tijdens vaccinatie en infectie.
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Afrikaanse trypanosomiase is een infectieuze ziekte die zowel de mens als dieren bedreigt in grote delen van sub-Sahara Afrika. Tijdens infectie gebruikt de trypanosoom 'antigenische variatie' als verdediging tegen hetimmuunsysteem van zijn gastheer. Hierbij verandert de parasiet op zeer regelmatige tijdstippen de eiwitten waaruit zijn oppervlakte mantel zijn opgebouwd. Hiervoor beschikt de trypanosoom uit een bibliotheek vanmeer dan 1000 genen die voor de 'variant surface glycoproteins' (VSG) of variabele oppervlakte glycoproteïnen coderen. Belangrijk om hier te vermelden is dat alle VSGs in het membraan van de parasiet geankerd zijn meteen GPI anker (glycosylfosfatidylinositol). Hoewel GPI ankers ook voorkomen op het oppervlakte van zoogdiercellen, zijn de trypanozoom GPIs uniek door de aanwezigheid van een gallactose modificatie diebetrokken is bij het proinflammatorische karakter van de trypanozoom GPIs (1). Inflammatie geïnduceerde anemia is een belangrijk symptoom van trypanosomiase en is de meest voorkomende doodsoorzaak bij geïnfecteerde dieren. Vele inheemse Afrikaanse diersoorten hebben echter zo goed als geen last van deze complicatie, hoewel ze dus wel geïnfecteerd zijn met trypanosomen. Dit gegeven ligt aan de basis van het onderzoek dat bij CMIM (laboratorium voor Cellulaire en Moleculaire Immunologie, VUB) wordt uitgevoerd, omdat het suggereert dat ziektes zoals 'Nagana' (dierlijke trypanozomiase) en Slaapziekte (menselijke trypanozomiase) het gevolg zijn van een slecht gecontroleerd anti-parasiet immuun antwoord van de gastheer, en niet rechtstreeks veroorzaakt worden door de parasiet zelf. Reeds in 1980 werd gepubliceerd dat inflammatie tijden trypanosomiase aanleiding kon geven tot een verstoring van het vetzuurmetabolisme van de gastheer, door de inductie van 'cachectin' (2). Dit hormoon is verantwoordelijk voor het opstapelen van korte vetzuren in het serum van de geïnfecteerde gastheer. Zeer snel na deze ontdekking werden resultaten gepubliceerd dat hetzelfde 'hormoon' een negatieve activiteit vertoonde op de groei van tumorcellen. In dit onderzoek sprak men echter over TNF of tumor necrose factor. In 1985 bleek dat cachectin en TNF hetzelfde molecule waren (3), maar viel het onderzoek naar de rol van dit molecule in typanozomiase stil. Op CMIM heeft men echter sinds 15 jaren dit onderzoek verder gezet. Hierdoor waren wij de eerste die een mogelijk directe lytische functie van TNF op trypanozomen aantoonden (4), en vervolgens ook het verloop van trypanozoominfecties in TNFdeficiënte muizen bestudeerden (5). Ook werd bij CMIM ontdekt dat het trypanosoom GPI instaat voor TNF inductie tijdens infectie (1), en dat modulatie van het gastheer immuunsysteem met GPI kan leiden tot een vermindering van de ziektesymptomen zoals anemia (6). Hoewel het optreden van trypanosomiase-geassocieerde anemie zeer goed gedocumenteerd is, is het mechanisme dat aan de basis hiervan ligt nog steeds niet opgehelderd. Verschillende experimenten hebben nu bevestigd dat het aantal parasieten in de gastheer hierbij inderdaad niet belangrijk is, en dat ook antitrypanosoom antilichamen geen invloed hebben op het optreden van anemie, hoewel dit eerder werd voorgesteld (5,7,8). Recente (niet gepubliceerde) data van CMIM tonen aan dat de anemie van trypanozomiase het gevolg is van twee onafhankelijk problemen, zijnde (i) de inhibitie van erythropoiese op het niveau van het beenmerg, door tussenkomst van TNF-R1 signaaltransductie, en (ii) de verhoging van eryhtrofagocytose in de lever, door tussenkomst van TNF-R2 signaaltransductie. De erythrofagocytose zal in deze projectaanvraag verder onderzocht worden. Terugvallend op de invloed van cachectin/TNF hebben we recent sterke indicaties gevonden voor het feit dat dit gekoppeld zou kunnen zijn aan een verstoring van het vetzuurmetobolisme van de gastheer. Dit zou aanleiding geven tot een verstoring van de RBC (rode bloed cel) membraan integriteit, en zou ook betrokken kunnen zijn bij de TNF-R2 erythrofagocytose. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Stefan MAGEZ
Inwendig onderzoek van zeolietkristallen en hun gasten. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is om de techniek van gefocusseerde ionenbundel (FIB) aan de UA te gebruiken om schijfjes van zeolietmateriaal (KUL) van 50 tot 100 nm dikte te prepareren van verschillende plaatsen en met verschillende oriëntaties met het oog op een gedetailleerde structurele analyse met hoge resolutie TEM. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Dominique Schryvers
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Sara Rottey Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een combinatorische en groep theoretische studie van substructuren in Galois-meetkunde Organisaties: • Wiskunde
Onderzoekers: • Philippe CARA
Volatiele indicatoren van contaminatie en stress bij in vitro planten Universiteit Gent Abstract: In het Project wordt nagegaan of de vluchtige stoffen, biogene vluchtige organische verbindingen (BVOC), die geproduceerd worden door het in-vitro plantje, of door bacterieën die erop aanwezig zijn, meetbaar zijn via een nieuwe techniek: Selected Ion Flow Tube Mass Spectrometry (SIFT-MS). Dit is een on-line massaspectrometer met verhoogde selectiviteit en hoge throughput, wat toelaat grote aantallen metingen te doen van de samenstelling van de headspace van in vitro culturen. In het voorgestelde Project willen de aanvragers nagaan of op die manier bacteriële contaminatie en plantenstress kan gedetecteerd worden. Het zou de in vitro bedrijven toelaten met grotere zekerheid start- en subculturen te indexen en besmette culturen in een vroeg stadium te elimineren. Er kunnen dan tevens gepaste maatregelen genomen worden om stress bij in vitro planten te beperken. Zo kan de kwaliteit en de productiezekerheid van vele miljoenen planten beter gewaarborgd worden. De doelgroep is in eerste instantie de commerciële in-vitro bedrijven in Vlaanderen. Deze sector is klein en alle bedrijven -op één na- worden opgenomen in de Gebruikersgroep. Daarnaast zijn de resultaten ook nuttig voor onderzoekslaboratoria van grotere planten biotechbedrijven en onderzoeksinstellingen. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste biowetenschappen • Vakgroep Duurzame Organische Chemie en Technologie
Onderzoekers: • Herman Van Langenhove • Stefaan Werbrouck
Het (mee)lijdende lichaam voor Diderot Pijn en kwelling in de beeldende kunst en podiumkunsten (ca. 1600 - 1790) 21 + 22/11/2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Conferentie naar aanleiding van de 300ste verjaardag van Diderot. Organisaties:
• Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Karel VANHAESEBROUCK
SILASOL: Nieuwe Silicon-materialen voor zonne-energie toepassingen Universiteit Hasselt Abstract: Het SILASOL project richt zich op nieuwe op silicium gebaseerde materialen voor PV-toepassingen: door het veranderen van de vorm van het silicium materiaal (dunnere wafers, quantum effecten, ), of de synthese-methode (CVD, mechanische splitsing, ),krijgt het nieuwe Si materiaal specifieke eigenschappen (bandgap, kristalliniteit, ) die gebruikt kunnen worden voor PV-toepassingen, of die specifieke zorg behoeven om gebruikt te kunnen worden als grondstof voor zonnecellen. Dit project richt zich op het ontwikkelen van alle specifieke technologieën voor deze fotovoltaïsche materialen van de toekomst. Het consortium is gekozen om te profiteren van de sterke synergieën tussen de belangrijkste onderzoeksinstellingen in Vlaanderen. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Jean MANCA • Milos NESLADEK
FLEmisch Models of Simulation Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het FLEMOSI ("FLEmish MOdels of SImulation") project werken vijf internationale partners nauw samen om geavanceerde simulatiemodellen te bouwen. We starten vanuit het Europese EUROMOD-model en breiden dit model uit met specifieke Vlaamse competenties. Deze modellen worden gebruikt om de effecten van beleidswijzigingen in kaart te brengen, voordat ze omgezet worden in de praktijk. Deze modellen zijn gericht op 3 verschillende doelgroepen: Beleidsmakers zullen de budgettaire impact van nieuwe beleidsmaatregelen kunnen inschatten, net als het verwachte effect op armoede en welvaart; De civiele maatschappij en het brede publiek kunnen online een vereenvoudigde versie van de modellen gebruiken. Dit maakt het publieke debat over nieuwe beleidsmaatregelen rijker en interessanter; De academische wereld kan de FLEMOSI-modellen gebruiken om het complexe Vlaamse belastingsysteem te integreren in theoretische en empirische modellen. De partners van het FLEMOSI-project zijn het Centrum voor Economische Studiën (CES, KULeuven), het Centrum voor Sociaal Beleid (CSB, Universiteit van Antwerpen), de Interface Demografie van de VUB, het Center of Research in Public Economics and Population Economics (ULg, Universiteit van Luik) en de afdeling Microsimulatie van het Institute for Economic and Social Research (ISER, Universiteit van Essex) Organisaties: • Sociaal Onderzoek
Onderzoekers: • PATRICK DEBOOSERE
Equivariante Brauer groepen en Galois deformaties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: We bestuderen de Brauer groep van sommige concrete monoïdale categoriën, met nadruk op de equivariant Brauer groep van een een driehoekige gepunte Hopf-algebra, de Brauer groep van differentiële gegradeerde algebra's, en de Brauer groep van een coquasitriangulaire duale gepunt Hopf algebra. Wij zullen de groepoïde van biGalois objecten over een Hopf-algebra bestuderen. We introduceren een categorische versie van de functor Clifford en de groep Brauer-muur. Organisaties: • Wiskunde-TW
Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL
Irreversibiliteit en efficiëntie in kleinschalige systemen Universiteit Hasselt Abstract: In tegenstelling tot de microscopische basiswetten van de fysica, die symmetrisch zijn onder tijdsomkeer, worden de meeste macroscopische fenomenen gekarakteriseerd door irreversibel gedrag. Vrij recent werden exacte uitdrukkingen voor de entropieproductie en thermodynamische efficiëntie opgesteld. Met dit project willen we nagaan hoe deze resultaten toegepast kunnen worden op kleinschalige systemen zoals twee-dimensionale kwantumstippen, klassieke Coulomb clusters, foto-elektrische en elektro-chemische devices. Bij dergelijke systemen zijn fluctuaties prominent aanwezig, en bepalen ze in grote mate de eigenschappen ervan. Tegelijkertijd wordt het verschil tussen reversibiliteit en irreversibiliteit kleiner. Daarnaast zijn dergelijke systemen ook veelbelovend vanuit het standpunt van efficiëntie aangezien men eenvoudiger de verliezen t.g.v. irreversibiliteit kan aanpakken. Een hoofddoel van dit project is om experimentele systemen voor te stellen en via computersimulaties de condities na te gaan waaronder de effecten van irreversibiliteit en de efficiëntie in kleinschalige systemen experimenteel kunnen geobserveerd worden. Organisaties: • Theoretische Fysica
Onderzoekers: • Bart CLEUREN • Christian VAN DEN BROECK
Onderzoeksplatform Improved Aid Architecture and Aid Effectiveness (O*platform). Universiteit Antwerpen Abstract: Het O*platform stelt zich tot algemeen doel de kwaliteitsversterking van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Het O*platform stelt zich tot specifiek doel de inbedding van het wetenschappelijk onderzoek in de beleidsvorming en -vertaling van de Belgische ontwikkelingssamenwerking. Organisaties: • AID Policy • Ontwikkeling: processen, actoren en beleid
Onderzoekers: • Robrecht Renard • Nathalie Holvoet • Nadia Molenaers • Danny Cassimon
Het gesproken Nederlands in Vlaanderen. Percepties en attitudes van een 'spraakmakende' generatie Universiteit Gent Abstract: In Vlaanderen is in de laatste decennia van de 2e0 eeuw de tussentaal ontstaan, een nieuwe omgangstaal, met ingrediënten uit zowel de dialecten als de standaardtaal. Om de huidige ontwikkelingen in het gesproken Nederlands te kunnen begrijpen is onderzoek nodig naar de percepties en attitudes van jonge Vlamingen, de nieuwe spraakmakende gemeente, ten aanzien van die tussentaal en de standaardtaal. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse taalkunde
Onderzoekers: • Johan De Caluwe
Koppeling van optische beeldverwerving en 2D-modellering voor studie aan ruimtelijke heterogeniteit in begroeide beken en rivieren. Universiteit Antwerpen Abstract: Het hoofddoel van dit project is het ontwikkelen en toepassen van nieuwe gebiedsdekkende optische meettechnieken met hoge ruimtelijke en temporele resoluties voor karakterisering van plantstromingsinteracties in rivierecosystemen en het geïntegreerde gebruik ervan in te ontwikkelen 2D-numerieke modellering binnen het STRIVE-pakket (het beschikbare rivierecosysteemmodel). Twee onderzoeksvelden worden onderscheiden: het hydraulische gericht op stroming, het biologische gericht op macrofyten. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire • Stijn Temmerman
Kost-efficiënte planning van stroomverbruik voor residentiële eindgebruikers met hernieuwbare energiebronnen en lokale opslagcapaciteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Energiemarkten maken vandaag de dag grootschalige veranderingen door, gedreven door nieuwe ontwikkelingen in decentrale energieproductie en in vraagpatronen van consumenten. Deze ontwikkelingen maken het aanzienlijk moeilijker om in de markt een evenwicht tussen vraag en aanbod te realiseren maar bieden eveneens toegenomen mogelijkheden voor en waarde van demand response systemen. Het aanleveren van een stimulans om in deze systemen te participeren kan worden gerealiseerd door het aanrekenen van dynamische eindverbruikersprijzen, op basis van de temporele en locatie-gerelateerde eigenschappen van vraag en aanbod. Binnen deze context is fundamenteel onderzoek noodzakelijk om uitdagingen met betrekking tot het optimaal gebruik van elektriciteit en de injectie van elektriciteit in het distributienetwerk aan te pakken. De doelstelling van dit project is om nieuwe planningsalgoritmen te ontwikkelen die dit mogelijk maken. Hierbij wordt expliciet rekening gehouden met de lokale productiecapaciteit van energie, de aanwezigheid van lokale opslagcapaciteit en de dynamische kostprijs voor het afnemen en afleveren van elektriciteit aan het net. De realisatie van deze doelstelling vereist het oplossen van een grootschalig en complex planningsprobleem dat probabilistisch is van aard, alsook het ontwerp van een mechanisme dat het eenvoudig en correct capteren van consumentenvoorkeuren mogelijk maakt. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Kurt Vanmechelen
Identificatie van nieuwe aan het celoppervlak uitgedrukte factoren betrokken bij virulentie en biofilmvervorming van methicilline-resistente Staphylococcus aureus. Universiteit Antwerpen Abstract: Een eerst doelstelling van het project is de identificatie van genen die coderen voor nieuwe virulentiefactoren die worden uitgedrukt op het bacteriële oppervlak van MRSA. Een tweede doelstelling is het verschil tussen het vermogen van HA-MRSA en CA-MRSA om biofilms te vormen te onderzoeken in aanwezigheid en afwezigheid van antibioticumselectie. Een derde objectief van het project is te verklaren waarom bepaalde MRSA klonen zeer epidemisch zijn. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Herman Goossens • Surbhi Malhotra
Machine learning technieken voor datamining en hun toepassingen. Universiteit Antwerpen Abstract: De onderzoeksgemeenschap streeft naar de versterking en de coordinatie van het Vlaamse onderzoek op het gebied van machine learning voor datamining in het algemeen, en bepaalde belangrijke toepassingen zoals bioinformatica en tekstmining in het bijzonder. Vlaamse participanten: Computational Modeling Lab (VUB), CNTS (UA), ESAT-SISTA (KU Leuven), DTAI (KU Leuven), ISLab (UA). Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans
Museuminventaris: op een methodologisch verantwoorde manier het roerend erfgoed van de NMBS-Groep in kaart brengen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' NMBS-Holding - Public Affairs & External relations.' hebben voor het project ' Museuminventaris: op een methodologisch verantwoorde manier het roerend erfgoed van de NMBS-Groep in kaart brengen. ' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst.
Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • FRANCOIS SCHEELINGS
De veranderende geografie van het wereldstedennetwerk in de context van de financiële crisis Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject gaat na hoe de geografie van het wereldstedennetwerk beïnvloed wordt door de mondiale financiële crisis. Het analytisch raamwerk voor deze studie zijn de longitudinale datasets van de GaWC-onderzoeksgroep, waarin een netwerkbeschrijving wordt gepresenteerd van de verstedelijkte wereledeconomie op basis van de lokatiestrategieën van mondiale dienstenfirma?s. Organisaties: • Vakgroep Geografie
Onderzoekers: • Ben Derudder
'Commodificatie' van menselijk lichaamsmateriaal, ethiek en regulering - Een analyse van de aard en kracht van 'commodificatie'-argumenten in de contexten van orgaantransfer, biobanken en octrooiering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een analyse van de aard en kracht van 'commodificatie'-argumenten in de contexten van orgaantransfer, biobanken en octrooiering. Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Metajuridica
Onderzoekers: • Sigrid STERCKX • Kristof VAN ASSCHE • SERGE GUTWIRTH
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: PRISMS (FP7-SEC-2011-1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De privacy en veiligheidsspiegels - Naar een Europees kader voor geïntegreerde besluitvorming. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • SERGE GUTWIRTH
De positie en rol van niet-statelijke actoren in het internationaal recht. Universiteit Antwerpen Abstract: Het klassieke internationaal recht is nog steeds opgevat als een interstatelijk recht. In deze opvatting zijn staten, en niet niet-statelijke actoren, de belangrijkste subjecten van internationaal recht. Niet-statelijke actoren, zoals internationale organisaties, ondernemingen, ngo's, gewapende oppositiegroepen, nationale bevrijdingsbewegingen, en zelfs individuen, manifesteren zich steeds meer op alle niveaus van internationaal recht en beleid. De wetenschappelijke onderzoeksgroep gaat na wat de internationaal-juridische positie van niet-statelijke actoren op verschillende terreinen van het internationaal recht en de internationale betrekkingen op dit moment is, en of die positie beleidsmatig gezien wenselijk is. De groep wil tevens nagaan op welke wijze niet-statelijke actoren de vormgeving van internationale regelgeving beïnvloeden op basis van hun juridische positie. Ook hier wordt getoetst of die invloed wenselijk is. De bijdrage van de UA zal gebeuren vanuit het recht van de mensenrechten, en meer in het bijzonder van de economische, sociale en culturele rechten. Organisaties: • Recht en Ontwikkeling
Onderzoekers: • Wouter Vandenhole
Onderzoek naar bacteriële virulentie inhibitoren met predictieve in vitro en in vivo modellen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project stelt als doel meer inzicht te verwerven in de rol en toepasbaarheid van virulentie inhibitoren bij bacteriële infecties. De volgende objectieven worden vooropgesteld: 1. Ontwikkeling van een in vitro multi-species biofilmmodel (tandplak) met P.gingivalis. 2. Ontwikkeling van in vitro virulentiemodel voor P.gingivalis-gemedieerde collageenafbraak. 3. Ontwikkeling van P.gingivalis proefdiermodel. 4. Evaluatie van virulentie inhibitoren in bacteriële in vitro en in vivo modellen. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Paul F R C M Cos
De rol van VHHs of Nanobodies tijdens de eindstrijd van poliovirus eradicatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zal de bruikbaarheid en toepassing van een nieuwe generatie van recombinante antilichaam fragmenten, nl Nanobodies of VHHs, als een nieuwe klasse van antivirale moleculen tegen het poliovirus worden onderzocht. Uit een pool van geïsoleerde VHHs met bindingscapaciteit voor het poliovirus zullen de meest potente en toepasbare VHHs geselecteerd en geoptimaliseerd worden. De bekomen VHH(s) kunnen dan ook als model dienen voor de strijd tegen andere belangrijke humane picornavirussen zoals het hepatitis A virus (geelzucht) of rhinovirussen (verkoudheden). Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • BARTHOLOMEUS ROMBAUT • Yvan VANDER HEYDEN
A research on the use of Ubiquitous Urban Games to generate Mental Maps Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van het onderzoek is het ontwikkelen van een toolbox die helpt visualiseren hoe mensen een bepaalde ruimtelijke omgeving waarnemen en er gebruik van maken, met andere woorden: een toolbox om mentale kaarten te visualiseren. Het vernieuwende aspect van dit onderzoek is het gebruik maken van recente ontwikkelingen binnen locatieve en media-technologie voor de ontwikkeling van deze toolbox, in het bijzonder van de recente ontwikkelingen binnen de alomtegenwoordige gaming. We stellen dat games gebruikt kunnen worden om mentale kaarten te visualiseren. Het doel van het onderzoek is dit argument valideren, door het ontwikkelen van een alomtegenwoordig spel voor een bepaalde ruimtelijke context en binnen een bepaald thema. Organisaties: • ArcK • Data-analyse en Modellering • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Gerhard WETS • Oswald DEVISCH
Schrijvers uit de Hispano-Amerikaanse canon in het hedendaags verhalend proza van de Spaantalige Caraïben, Argentinië en Chile (1990-2010) Universiteit Gent Abstract: In dit project zal de rol worden onderzocht van de Hispano-Amerikaanse canon (vooral met betrekking tot preboomschrijvers (1990-2010) en boomschrijvers (1960) in een representatieve selectie uit het verhalend proza van de Spaanstalige Caraïben, Argentinië en Chili (Con Sur) tussen 1990-2010. Door het spanningsveld aantrekking/afstoting ten opzichte van voorgangers in deze twee gebieden te bestuderen, kunnen wetmatigheden aangaande canonvorming in het algemeen worden blootgelegd. Organisaties: • Vakgroep Romaanse talen (andere dan het Frans)
Onderzoekers: • Ilse Logie
Identificatie en karakterisering van Virale en Gastheerfactoren betrokken bij de pathogeniciteit van Influenza A Virus Universiteit Gent Abstract: De pathogenese van influenza A virussen wordt bepaald door de genetische constellatie vna het virus en de gastheer maar is nog grotendeels ongekend. Door een vergelijkende genetische en proteoomanalyse van het infectieproces van een laag- en een hoog-pathogeen influenza A virus zal getracht worden om nieuwe pathogenesedeterminanten te identificeren. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Xavier Saelens
Ladingsoverdracht in halfgeleidende polymeer / CVD diamant heterostructuren. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit projectvoorstel is de vorming van heterostructuren gebaseerd op dunne CVD diamantfilms in combinatie met electroactieve kleine organische moleculen, en halfgeleidende oligomeren en polymeren. In een breder kader past dit onderzoek in de fundamentele studie naar de omzetting van zonlicht gebruik makend van nieuwe zichzelf organiserende mono- of multilagen van organische moleculen en het grensvlak met anorganische oppervlakken. Via de preparatie van nieuwe organische/anorganische systemen zal het ladingsoverdrachtmechanisme tussen deze materialen onderzocht worden, terwijl kennis gegenereerd wordt die onmisbaar is voor toekomstige nieuwe foto-voltaïsche zonnecellen, moleculaire schakelaars en andere electroactieve componenten. Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)
Onderzoekers: • Etienne Goovaerts
Een zelf-kalibrerende array voor het akoestisch monitoren van vleermuizen. Universiteit Antwerpen Abstract: Veel vleermuissoorten worden gemonitord door in het veld geplaatste opname apparatuur. Dergelijke recorders registreren de echolocatie geluiden van vleermuizen gedurende lange perioden (weken tot maanden). De huidige recorders hebben een aantal tekortkomingen. In dit project willen we een array systeem bestaande uit onafhankelijke recorders ontwikkelen dat deze tekortkomingen niet heeft. Dit array systeem zal een flexibel alternatief vormen voor de single-microphone recorders die momenteel worden gebruikt. Het doel van dit project is om een proof-ofconcept van dit systeem bestaande uit vijf eenheden te bouwen, en om het systeem in te zetten in het veld waar de prestaties zullen worden vergeleken met een aantal bestaande bat recorder systemen die op dit moment de 'gouden standaard ' zijn. Daarnaast zullen er opties geëxploreerd worden om het systeem in productie te brengen, Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Dieter Vanderelst
De rol van niet-coderend RNA in juveniele myeolomonocytaire leukemie Universiteit Gent Abstract: Juveniele myelomonocytaire leukemie is een zeldzame kwaadaardige aandoening van het beenmerg die voorkomt op kinderleeftijd. De enige behandelingsoptie waarmee volledige genezing bekomen wordt is een stamceltransplantatie. In dit project zullen we evalueren of nietcoderende RNA molecules in de diagnostiek van JMML, als prognostische merker en als aangrijpingspunt voor nieuwe behandelingen kunnen gebruikt worden. Organisaties: • Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Barbara De Moerloose • Tim Lammens
Structurele analyse van beta2-Adrenoreceptor°G-protein en beta2-Adrenoreceptor° beta-arrestin complexen door nanobody geassisteerde x-straal kristallografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Nanobodies zijn antigeen bindende fragmenten van zware-keten enige antilichamen van kameelachtigen. Op SBB hebben we ontdekt dat Nanobodies uitstekende instrumenten zijn om flexibel regio's en obscure aggregatieve oppervlakken van eiwitten te verstijven. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • JAN STEYAERT
Optimaliseren van de teelttechniek van baobabboomgaarden (Adansonia digitata L.) in Mali. Universiteit Antwerpen Abstract: Baobab is een reusachtige boom, die van nature voorkomt in de drogere gebieden van tropisch Afrika. Lokale rurale gemeenschappen zijn afhankelijk van de hulpbronnen die deze 'multipurpose tree' levert om in hun levensonderhoud te voorzien. De verschillende plantendelen (bladeren, vruchten, zaden, bast,...) kennen namelijk allerhande toepassingen (vb. voedselgebruiken, touwproductie, traditionele geneeskunde, verhandelen en verkopen van producten op de markt). Deze studie richt zich op de screening van verbeterd plantmateriaal in termen van groei, biomassaproductie, droogteresistentie en voedingswaarde. Deze informatie zal erg waardevol zijn voor toekomstige baobabaanplantingen. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson • Nina Van den Bilcke
Studie van de interactie tussen neuroinflammatie, synaptisch verlies en amyloid pathologie in muismodellen voor de ziekte van Alzheimer. Universiteit Antwerpen Abstract: De ziekte van Alzheimer (AD) is de meest voorkomende oorzaak van dementie en wordt gekenmerkt door geheugenverlies en veranderingen in cognitie en gedrag. AD pathologie bestaat uit een verhoogde vorming van amyloid plaques, tau-fibrillen, inflammatie en neurodegeneratie in de hersenen. Omdat zowel amyloïdose als inflammatie vroeg in het ziekteproces optreden, ligt de focus van vele studies in de zoektocht naar de bijdrage van beide fasen als mogelijke oorzaak van AD. Oplosbaar abeta (sA) en inflammatie leiden in een vroeg stadium tot synaptische defecten, waarbij op langere termijn ook synaptische transmissie mechanismen noodzakelijk voor leren en geheugen verstoord worden. Dit resulteert uiteindelijk in de cognitieve defecten die zich voordoen in latere stadia van AD. Studies van behandelingen die specifiek gericht zijn op amyloïdose en inflammatie geven echter inconsistente resultaten. Dit kan verklaard worden door het feit dat deze behandelingen voornamelijk gericht zijn op het tegengaan van amyloïde plaques, terwijl sA reeds vroeger aanwezig is in de hersenen en mogelijk de initiële oorzaak van AD is. Bovendien is er een nauw verband tussen amyloïdose en inflammatie. De behandeling van inflammatie in het pre- en post-plaque stadium resulteert in een verschillend effect op de pathologie i.e. respectievelijk verbetering en ergernis. De synaptische defecten veroorzaakt door sA en inflammatie kunnen mogelijk een verandering in functionele connectiviteit (FC) veroorzaken. FC kan in vivo worden gemeten met behulp van rusttoestand functionele MRI (rsfMRI) en wordt gedefinieerd als de correlatie van de lage frequentie fluctuaties (LFF) in het rsfMRI signaal tussen verschillende hersengebieden. Onze hypothese is dat amyloïdose, inflammatie en synaptische defecten nauw verwant zijn met elkaar en elkaar beïnvloeden vanaf een vroeg stadium in AD. Zij vertegenwoordigen hierbij interessante en specifieke doelen voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. Dit project is erop gericht het complexe samenspel in muismodellen verder te ontrafelen, wat nuttig zal zijn voor studies in dieren en AD patiënten. Bovendien zijn wij van mening dat de synaptische defecten in AD tot uitdrukking komen als veranderingen in FC. Hierdoor zou rsfMRI een in vivo methode zijn die toelaat om de synaptische integriteit in verschillende stadia van de ziekte te volgen en het effect van manipulaties te controleren. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Marleen Verhoye • Disha Shah
Deboutteprijs 2012 voor project Pleegouders Versterken in Opvoeden Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project "Pleegouders Versterken in Opvoeden" van professor Johan Vanderfaeillie (VUB promotor), en doctorandi Femke Vanschoonlandt (wetenschappelijk medewerker VUB) en Frank van Holen (coördinator, wetenschappelijk medewerker VUB en Opvang vzw) wint de eerste "Deboutteprijs". "Pleegouders versterken in Opvoeden" een initiatief van de VUB en de pleegzorgvoorziening Opvang vzw, gefinancierd door minister J. Vandeurzen, helpt pleegouders om met het externaliserend probleemgedrag van hun pleegkinderen om te gaan. Pleegouders worden hiervoor gedurende vier maanden extra ondersteund (met 10 individuele, mobiele sessies en 3 groepssessies). De ondersteuning wordt gegeven door hiervoor speciaal opgeleidde ervaren pleegzorgbegeleiders additioneel aan de reguliere pleegzorgbegeleiding. Er werden twee methodieken, gebaseerd op verschillende theoretische modellen, ontwikkeld. Één methodiek, gebaseerd op het sociaal-interactioneel model, richt zich op pleegouders van pleegkinderen tussen 3 en 12 jaar. De andere methodiek, gebaseerd op Geweldloos Verzet, wordt ingezet bij pleegouders van pleegkinderen tussen 6 en 18 jaar. Beide methodieken zijn beschreven in een behandelprotocol met bijhorende brochures en werkbladen voor pleegouders. In elke methodiek werden drie pleegzorgbegeleiders getraind. De effectiviteit van beide ondersteuningsprogramma's wordt momenteel onderzocht via een Randomized Controlled Trial door beide doctorandi. Organisaties: • Klinische- en Levenslooppsychologie
Onderzoekers: • Femke VANSCHOONLANDT • JOHAN VANDERFAEILLIE • FRANK VAN HOLEN
Vasculaire biologie. Universiteit Antwerpen Abstract: De onderzoeksgemeenschap stelt zich ten doel mechanismen van atherotrombose en myocardischemie te bestuderen, met speciale aandacht voor relaties tussen het metabool syndroom, ontsteking en oxidatieve stress. Specifieke doelstellingen omvatten de studie van purinerge
receptoren (P2Yn en P2Xn) bij atherogenese bij de muis, de mogelijke rol van gladde spiercellen bij het ontstaan van atherosclerose op voorkeursplaatsen en de invloed van geneesmiddelen op celdood van gladde spiercellen uitgelokt door oxysterolen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van gevorderde spitstechnologie, zoals identificatie van genen (microrooster- en proteoomanalyse) en genmanipulatie en adenovirale en met-virale gentransfer. Organisaties: • Translationeel pathofysiologisch onderzoek (TPR)
Onderzoekers: • Hidde Bult
Multi energie simulatie en reconstructie (MESRECON). Universiteit Antwerpen Abstract: MESRECON wil echte duale-energie beeldreconstructietechnieken ontwikkelen. Een kerncomponent is een gedetailleerd model van het acquisitie- en beeldreconstructieproces ontwikkelen. De ontwikkeling van dit model vormt een eerste doel van dit project. Een tweede doel is de ontwikkeling van duale-energie reconstructietechnieken gebaseerd op dit model en gebaseerd op geavanceerde beeldrestauratietechnieken. Organisaties: • Visielab
Onderzoekers: • Jan Sijbers
Ethische problemen bij grensoverschrijdende vruchbaarheidsbehandelingen. Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt een normatieve analyse van enkele problemen die voortkomen uit de globalisering van de gezondheidszorg en in het bijzonder de grensoverschrijdende vruchbaarheidsbehandelingen. Het richt zich op de rechten en plichten van de verschillende actoren. Het bevat tevens een empirisch luik waarin de directe betrokkenen worden geïnterviewd. Dit onderdeel van de 'empirische bio-ethiek' fungeert als een hulpmiddel om de normatieve analyse te contextualiseren. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Petra De Sutter • Guido Pennings
Studie van de zware-quarkinhoud van het proton met de CMS-detector bij de Large Hadron Collider in CERN. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit projectvoorstel beoogt de studie van de zware-quarkinhoud van het proton via de meting van deeltjesjets geïnitieerd door een bottom quark samen met een Z boson in proton-proton botsingen, gebruik makend van de CMS detector bij de Large Hadron Collider. We stellen voor om de verkregen resultaten te vergelijken met theoretische voorspellingen op basis van verschillende factorisatie-schema's in perturbatieve quantumchromodynamica. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Pierre M S J Van Mechelen • Nick Van Remortel
Identificatie van biomerkers voor dendritische cellen in humane atherosclerotische plaques. Universiteit Antwerpen Abstract: Acute cardiovasculaire aandoeningen vormen de voornaamste doodsoorzaak in de westerse wereld. Aan de basis ligt de ruptuur van atherosclerotische plaques in de vaatwand van middelgrote en grote slagaders. Chronische ontsteking, gemedieerd door dendritische cellen (DC), is een belangrijke drijfveer in het ontstaan en de verdere ontwikkeling van atherosclerotische plaques. DC komen reeds voor in gezonde bloedvaten op plaatsen die gevoelig zijn voor plaque vorming, en accumuleren vervolgens in plaques waar ze steeds te vinden zijn in nabijheid van T lymfocyten. Volgens recente studies zijn DC de centrale regulatoren van de inflammatoire en immuunreacties in atherosclerose. Dit project maakt deel uit van een globaal onderzoeksplan om nieuwe therapeutische strategieën te ontwikkelen voor de stabilisatie van atherosclerotische plaques. Vermits DC bepalen of er een immuunrespons zal opgewekt worden, zijn ze een veelbelovend nieuw target voor immunomodulerende therapie. Het doel is biomerkers voor humane plaque DC te identificeren die specifieke immunotherapie zouden toelaten. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Ilse Van Brussel
"Economies of quality" en de materiële renaissance. De vergeten consumptierevolutie van de Lage Landen in de "Lange Zestiende Eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project worden de transformaties van de materiële cultuur van de Lage Landen tijdens de lange zestiende eeuw voor het eerst systematisch geanalyseerd en dit vanuit een in meerdere opzichten geïntegreerd perspectief. Voor drie exemplarische clusters van producten die een grote invloed uitoefenden op en ondergingen van veranderende gedragsrepertoires (kledij, tafelgerei en meubilair/binnenhuisdecoratie) zal de volledige productlijn van ontwerp, grondstof, productie, distributie, consumptie, bezit, toe-eigening, recyclage, tot herverkoop, smeltkroes en afvalput bestudeerd worden. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé • Bert De Munck
Zijn mas-related gene receptoren betrokken in het prikkelbare darm syndroom? Universiteit Antwerpen Abstract: "Mas-related gene" receptoren (Mrg) vormen een familie van G-proteine gekoppelde receptoren die betrokken is in nociceptie en mestcel activatie. Voorgaand werk van onze onderzoeksgroep duidt op een sterke plasticiteit en een rol voor de Mrg familie in darmontsteking. We willen nu verder onderzoeken of de veranderingen in Mrg expressie specifiek zijn voor inflammatoire darmaandoeningen of ook voorkomen in het prikkelbare darmsyndroom (IBS). IBS wordt mogelijk veroorzaakt door een verstoorde neuro-immuun interactie tussen neuronen en mestcellen, de belangrijkste celtypes die Mrg tot expressie brengen. We volgen hierbij twee strategiën. Ten eerste gebruiken we een muismodel met postnatale stress, wat viscerale hypersensitiviteit uitlokt, als IBS-model. Ten tweede vergelijken we humaan biopsiemateriaal van IBS patiënten met dat van
gezonde controles. In zowel het diermodel als de humane studie, brengen we de expressie van Mrg in kaart door middel van kwantitatieve PCR en immunohistochemie. Dit onderzoeksopzet zal ons aan de ene kant toelaten om de translationele mogelijkheden van het diermodel te evalueren, gezien er verschilpunten zijn tussen muis en mens met betrekking tot de Mrg receptoren, en zal aan de andere kant voor de eerste keer de expressie van Mrg receptoren in IBS beschrijven. Dit fundamentele onderzoeksproject laat toe te evalueren of Mrg receptoren valabele kandidaatdoelen zijn voor therapie of diagnose en vormt een basis voor verdere functionele studies. Organisaties: • Laboratorium voor celbiologie en histologie
Onderzoekers: • Roeland Buckinx
iMarine - Subcontract Vrije Universiteit Brussel Abstract: iMarine is een open en gezamenlijke initiatief gericht op het ondersteunen van de implementatie van de ecosysteembenadering van het visserijbeheer en de instandhouding van de levende mariene hulpbronnen. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • NICO KOEDAM
Multidimensionale vormen afzonderen: integrale invarianten, regels voor inhoudsmeting en Padé's approximanten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse Overheid. UA levert aan de Vlaamse Overheidde onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Computationele wiskunde
Onderzoekers: • Annie Cuyt
Kwantitatieve extractie van normaalwaarden uit (diffusie-gewogen) MR beelden van de premature hersenen. Universiteit Antwerpen Abstract: Concreet zullen we een DTI-atlas ontwikkelen voor het premature brein (0 tot 4 jaar), door niet-affiene registratietechnieken te combineren met nieuwe ruisonderdrukkingtechnieken voor de DWI-data en rekening te houden met de verschillende groeisnelheden van de premature hersenen. DWI en zijn afgeleiden worden ook momenteel gezien als een van de snelstgroeiende modaliteiten voor premature hersenalayse. Organisaties: • Visielab
Onderzoekers: • Jan Sijbers
Studie van mechanismen voor diamantnucleatie in aanwezigheid van een metaalgebaseerde interlaag. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt originele, diepgaande inzichten te bekomen in de nucleatiemechanismen van nanokristallijne diamant films in aanwezigheid van metaalbevattende interlagen met verschillende samenstelling, afgezet via waterige CSD. Door het bekomen begrip kan met positief effect ingespeeld worden op het nucleatie-groeimechanisme, zodat uniforme NCD materialen met MWPECVD gegroeid kunnen worden op diverse substraten. Op deze manier ligt de weg open voor fundamenteel onderzoek in nieuwe gebieden van toepassing. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Johan Verbeeck
Identificatie van causale varianten voor psychiatrische ziekten via massief parallel resequencing methoden. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is de identificatie van al dan niet zeldzame varianten die bijdragen tot de ontwikkeling van SZ en BP stoornis, door middel van een uitgebreide massief parallelle resequencing aanpak. Tijdens dit project zullen we belangrijke expertise opbouwen in zowel het genereren van grote sequentie datasets als de analyse van deze datasets. De mijlpalen van het project zijn: ¿ Exon-gebaseerde kandidaat gen resequencing ¿ Regio-specifieke resequencing ¿ Volledige menselijk genoom resequencing Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Peter De Rijk
MicroPower Universiteit Gent Abstract: Reversibele computers kunnen rekenen met weinig elektriciteitsverbruik en weinig warmte-ontwikkeling. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Alexis De Vos
Duurzaam landbeheer van met zware metalen verontreinigde gebieden Universiteit Hasselt Abstract: Definitie van de probleemstelling te analyseren in het doctoraat (opzet). Fytoremediatie is een lage kosten techniek betreffende de remediatie van medium vervuilde gronden. In het bijzonder is deze techniek relevant voor grote oppervlakten waar andere saneringstechnieken geen optie zijn omdat ze veel te duur uitvallen. Het doen ingang vinden bij de voornaamste stakeholders, de landbouwers die geconfronteerd worden met bodemvervuiling, heeft zeer veel te maken met het economische aspect.
Het (partieel) vervangen van traditionele teelten door fytoremediatieteelten is geen neutrale operatie. Een dergelijke introductie heeft gevolgen voor het de teeltsamenstelling en de rotatie van de teelten op een areaal van een landbouwer en het daarmee samenhangend inkomen. Een economisch beslissingsmodel dient de aanvaardbaarheid van fytoremediatieteelten te onderbouwen. Een kosten-batenanalyse vanuit het private standpunt van de belanghebbenden dient volgende elementen op te nemen: (i) de kost van de fytoremediatie op zich, (ii) de grootte van het initiële aandeel van de fytoremediatieteelten in het totale areaal, dit bepaalt in sterke mate de lengte van de remediatieperiode, (iii) het verlies aan inkomen tijdens de remediatieperiode die de grond toch nog oplevert zelfs in zijn vervuilde toestand, (iv) het eventueel inkomen door de valorisatie van de geoogste biomassa van de fytoremediatieteelten, (v) het hogere inkomen dat kan gerealiseerd worden op de gesaneerde grond, (vi) het effect van onzekerheid betreffende de toekomstverwachtingen inzake kosten en opbrengsten. De hoogte van de netto actuele waarde van het inkomen gegenereerd op het herschikte landbouwareaal, berekend over een afzienbare tijdsperiode (bv. 40 jaar), vormt dan een criterium om de economische aanvaardbaarheid van het fytoremediatie project te beoordelen. De realisatie van het opzet via de doctoraatswerkzaamheden Tot nu toe hebben de doctoraatswerkzaamheden zich toegelegd op flankerende elementen van de economische problematiek zoals de regelgeving betreffende bodem en voedselkwaliteit en de externe effecten gepaard gaand met productie van bio-energie (CO2 reductie t.o.v. het gebruik van fossiele energie) en inzake nevenproducten(bv. digestaat uit vergisting van energiemaïs). Hierbij gebeurde analyse op het vlak van een hectare. De hoger beschreven economische probleemstelling ingebed in een areaal optiek met diverse scenarios qua initieel aandeel van fytoremediatie versus niet fytoremediatie teelten (zoals energiemaïs) en een samenhangend rotatiesysteem, wat bepalend is voor de lengte van de remediatieperiode en dus de snelheid waarmee hogere inkomens kunnen behaald worden, dient ontwikkeld te worden. Tevens dient gewerkt aan een algemeen analyse model waarvan de huidige berekeningen een toepassing kunnen zijn. Organisaties: • Milieueconomie • Economie en beleidsmanagement • Milieubiologie • Centrum voor Milieukunde
Onderzoekers: • Jaak VANGRONSVELD • Theo THEWYS
Opnamekinetieken, interne verdeling en toxiciteit van metaalmengsels in aquatische invertebraten na blootstelling via water en voeding Universiteit Antwerpen Abstract: Metaalvervuiling vormt vandaag de dag nog steeds een bedreiging voor aquatische ecosystemen over heel de wereld. De voorbije decennia werden interessante modellen ontwikkeld voor het voorspellen van metaaltoxiciteit in zowel zoetwater als mariene ecosystemen. Hoewel deze modellen globaal worden aanvaard en toegepast door milieubeheerders, werden ze oorspronkelijk ontworpen voor afzonderlijke metalen. Dit terwijl metalen in het milieu voornamelijk in mengsels met verschillende concentraties voorkomen, wat zowel de opname als toxiciteit en dus de toepassing van modellen gebaseerd op afzonderlijke metalen drastisch kan beïnvloeden. Daarnaast houden de huidige toxiciteitmodellen weinig of geen rekening met opname via voeding, terwijl dit voor bepaalde invertebraten een belangrijke metaalblootstellingsroute kan zijn. Het doel van deze studie is om de invloed van metaalmengsels en verschillen in blootstellingsroute te bestuderen op de opname, interne verdeling en toxiciteit van metalen in aquatische invertebraten. Deze informatie is momenteel niet voorhanden maar is echter onontbeerlijk om de invloed van metaalmengsels en opname via voeding te verwerken in bestaande toxiciteitmodellen. Uiteindelijk zullen de resultaten van deze studie leiden tot meer wetenschappelijk onderbouwde milieukwaliteitsnormen en een betere risicobeoordeling van metaalvervuiling in het aquatische milieu. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Maarten De Jonge
Conditiebewaking voor windturbines gebasseerd op geavanceerde sensortechnieken Universiteit Gent Abstract: Offshore windturbine parken moeten op een betrouwbare manier uitgebaat worden. Daarom moeten fouten in de aandrijflijn tijdig opgespoord worden om het onderhoud te plannen en het onvoorzien uit bedrijf halen te vermijden. Er wordt een Multi-sensor conditiebewakingsysteem ontworpen dat klassieke en nieuwe sensortechnieken combineert om zo tot een optimale besluitvorming te komen i.v.m. onderhoudsplanning. Organisaties: • Vakgroep Elektrische energie, systemen en automatisering
Onderzoekers: • Mia Loccufier
Uitvoering van rek-en trillingsmetingen op brug 2007 nabij Muiden(Nederland) Universiteit Gent Abstract: - Aanbrengen van rekstroken, incl. toebehoren. Het betreft rekstroken op de hangers, boog en hoofdliggers t.b.v. metingen brug. - Statische metingen rekstroken. Het betreft statische metingen van de rekstroken op de hangers, boog en hoofdliggers. - Uitvoeren trillingsmetingen hangers in werkplaats -Uitvoeren trillingsmetingen hangers op definitieve locatie. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Philippe Van Bogaert
benchmarking Nutriënten en Europese conferentie Universiteit Gent Abstract: Internationale benchmark van nutiëntenregelgeving en van innovatieve cultiveringstechnieken voor tuinbouw met betrekking tot waterbescherming met het oog op de waterkwaliteitsdoelstellingen van het Actieprogramma 2011-2014 (MAP4) en organiseren van een Europses conferentie over de nutriëntenproblematiek en de beste praktijken in de tuinbouw met betrekking tot waterbescherming. Organisaties: • Vakgroep Bodembeheer
Onderzoekers: • Stefaan De Neve
Structurele en functionele karakterisering van het Elongator-complex van S. cerevisiae
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Structurele en functionele karakterisering van het Elongator-complex van S. cerevisiae Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Wim VERSEES
Voeding en (inter)nationale tentoonstellingen in de 19de en 20ste eeuw (Brussel: 17/9/2013-20/09/2013) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Food and international exhibitions in the 19th and 20th centuries (ICREFH Colloquium, Brussels 17 to 20 September 2013) Organisaties: • Geschiedenis
Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS
De rol van Geminine in de ontwikkeling van de pancreas. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voldoende inzicht in de ontwikkelingsbiologie van endocriene beta cellen is onontbeerlijk voor celvervangings- of regeneratie-therapie van diabetes. In dit project bestuderen we de rol van Geminine in het specificatie proces van een delende progenitorcel naar een differentiërende endocriene voorloper in de pancreas. De factoren die deze transitie inleiden zijn nog grotendeels ongekend. Wij zullen de functie van Geminine binnen dit proces van betacel determinatie bestuderen, zowel tijdens de normale embryonale ontwikkeling als tijdens adulte betacel regeneratie in vivo. Vooreerst zullen we de spatio-temporale expressie van Geminine beschrijven in relatie tot andere, in pancreas-ontwikkeling belangrijke factoren. Vervolgens zullen we nagaan door welke specifieke factoren Geminine geactiveerd wordt en welke de directe downstream targets zijn. Om na te gaan welke celtypes in adulte pancreas afkomstig zijn van Geminine-positieve precursoren, zullen stabiele Geminine reporter muizen worden gegenereerd. Met behulp van RNA interferentie zullen we de Geminine expressie inhiberen, zowel tijdens embryonale ontwikkeling als tijdens adulte betacel regeneratie, om te achterhalen wat de precieze functie is van dit proteïne. Tenslotte zullen we transgene muizen genereren voor Geminine loss-of-function of gain-of-function experimenten. We geloven dat dit werk een belangrijke stap voorwaarts zal betekenen in de kennis over betacel ontwikkeling en postnatale betacel regeneratie. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie • Pathologische Anatomie
Onderzoekers: • Henry HEIMBERG • LUC BOUWENS
3D video gebaseerde navigatiehulp voor blinden. Universiteit Hasselt Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel nieuwe navigatiehulpmiddelen te ontwikkelen voor blinden, teneinde hun mobiliteit en onafhankelijkheid, en daarmee de kwaliteit van hun bestaan, te verhogen. De hulpmiddelen die we willen ontwikkelen zijn gebaseerd op het principe van de sensoriële substitutie. Dit wil zeggen dat karakteristieken voor een zintuig gesimuleerd kunnen worden door stimuli aan een ander zintuig. Meer bepaald is het mogelijk bepaalde waarneming, die normaal geassocieerd is aan zicht (defect bij blinden), toe te laten door de presentatie van gepaste auditieve en tactiele stimuli. De reden hiervoor is dat delen van de hersenschors die normaal zienden de verwerking van visuele stimuli verzorgen, bij blinden overgenomen worden door de verwerking van auditieve en tactiele input. Voorbeelden van dergelijke visuele sensoriële substitutie gebaseerde hulpmiddelen voor blinden zijnde vOICe, een helm voorzien van camera en hoofdtelefoon die de camerabeelden naar een geluidsignaal vertaalt, en systemen die camerabeelden vertalen naar patronen op een dynamisch brailledisplay dat de blinde op voorhoofd of arm draagt. Concreet willen we dergelijke navigatiehulpmiddelen ontwikkelen die gebaseerd zijn op 3D video. 3D video is video uitgebreid met diepteinformatie. In het recente verleden heeft EDM in het kader van BOF, EU, en IBBT projecten uitgebreid onderzoek verricht naar 3D video voor ondermeer computeranimatie, digitale film postproductie en videofonie. 3D video opname en verwerking is mogelijk in reële tijd, met diepteinformatie van voldoende hoge kwaliteit om toe te passen voor visuele sensoriële substitutie. De objectieven van het onderzoek zijn : - transformaties te vinden van beeld-met-diepte naar combinatie van geluid en tactiele stimuli - het versnellen en robuuster maken van de 3D video opname- en verwerkingsalgoritmen - Ontwikkeling van een prototype draagbaar navigatiesysteem gebaseerd op voorgaande. - verifiëren van de toepasbaarheid van augmented reality technieken. De onderzoeksresultaten zullen gevalideerd worden adhv bruikbaarheidsmetingen met blinden, steunend op de expertise inzake bruikbaarheidsmetingen in het mens-machine interactie onderzoek aan het EDM. Er wordt samenwerking gezocht met experten op gebied van neurowetenschappen, waarnemingspsychologie en de ontwikkeling van electronische systemen om dit onderzoek tot een goed resultaat te brengen. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Philippe BEKAERT
Ontwikkeling van een genexpressiehandtekening van celmotiliteit ter confrontatie met het genexpressieprofiel van het inflammatoire borstcarcinoom. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de UZA. UA levert aan de UZA de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Ridha Limame
Exploratie van de cellulaire en moleculaire functies van prognostische factoren in chronische lymfatische leukemie (CLL) Universiteit Gent Abstract: Er zijn tal van biologische en klinische prognostische merkers voor CLL, die vroegtijdig het verloop van de ziekte bij een individuele patiënt kunnen voorspellen. MicroRNAs, LPL en ZAP70 zijn dergelijke gekende merkers, maar hun mogelijke cellulaire functie in het ziekteverloop is niet gekend. Door middel van een elektroporatiemethode zullen wij hogervermelde moleculen in CLL inbrengen en hun functionele relevantie bestuderen. Organisaties: • Vakgroep Klinische biologie, microbiologie en immunologie
Onderzoekers: • Jan Philippe • Bruno Verhasselt
Identiteit, functie en expansie van de Vlaamse barok in Europese context. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé
Rechterlijk overgangsrecht in het publiek en privaat procesrecht: nieuwe ontwikkelingen aangaande de werking in de tijd van vonnissen en arresten. Universiteit Antwerpen Abstract: Vonnissen en arresten hebben declatatoire en dus settoactieve werking Daar worden stilaan vraagtekens bij geplaatst, zeker in geval van een onvoorziene ommekeer in de rechtspraak Toch voorziet de wetgevet enkel voor vernietigingsar~esten van het Grondwettelijk Hof' en van de Raad van State in de mogelijkheid om de werking in de tijd te beperken Enkele nieuwe wendingen in de Belgische, maar ook de Europese rechtspraak (EHRM en HvJ) geven echter aan dat ook voor andere rechterlijke uitspraken de leer van het rechterlijk overgangsrecht in beweging is Een vergelijking met EU-lidstaten geeft bovendien aan dat bij veel grondwettelijke hoven de werking voor de toekomst juist als regel geldt Dit onderzoeksproject wil het rechterlijk overgangsrecht daarom onder de loep nemen Hierbij rijzen nog diverse vragen, zowel wat betreft de bevoegdheidsgrond als wat betreft de criteria om prejudici&le arresten in de tijd te moduleren Het project focust in het bijzonder op twee onderzoeksvragen De eetste betreft de theotetische fimdamenten en beleidsargumenten die grondslag geven aan de principiele temporele hnctie van arresten in de tijd Vervolgens wordt in de praktijk van Belgische, Europese en buitenlandse rechtscolleges gezocht naar argumenten die een modulering van vonnissen en arresten in de tijd rechtvaardigen Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Patricia Popelier • Dirk Vanheule • Beatrix Vanlerberghe
Proces-verbaal van de XIIe Vaste Gemengde Commissie Vlaanderen - Québec te Brussel 31 maart 2011 / Werkprogramma voor de jaren 2011,2012 en 2013 Universiteit Hasselt Abstract: In het kader van de Entente Québec-Vlaanderen zal het Centrum voor Toegepaste Linguïstiek verkennend onderzoek uitvoeren met het oog op een grondig onderzoek met volgende partners en op volgende gebieden: - Samen met het CCDMD-Montréal (Centre collégial de développement de matériel didactique) en zijn universitaire medewerkers - Welke interculturele verschillen bestaan er in de zakelijke onderhandeling tussen Vlaamse en Québecse zakenpartners, en breder tussen WestEuropese en Noord-Amerikaanse zakenpartners. Voor Québec zal ook ingegaan worden op de taalkundige verschillen t.o.v. het standaard Frans. - Samen met het CCDMD en Druide Informatique (Montréal): - Kan en hoe kan de performante taalcorrector Antidote geïntegreerd worden in een nieuw te concipiëren multimediaal e-learning auteursplatform dat tevens text-to-speech voorziet en zo mogelijk intelligente voice recognition. Organisaties: • Centrum voor Toegepaste Linguïstiek
Onderzoekers: • Martine VERJANS
Flexibele vergelijking van oorbiometrische kenmerken Universiteit Gent Abstract: Met dit project wordt fundamenteel onderzoek verricht om de kenmerkgebaseerde basistechniek voor biometrische oorvergelijking via foto?s, gebaseerd op het Iannarelli systeem verder te verbeteren. Meer specifiek wordt onderzocht hoe problemen van imperfecties door partiële zichtbaarheid, herschaling en heroriëntatie (gedeeltelijk) kunnen worden verholpen. Daartoe zoeken wij naar nieuwe, innovatieve oplossingen die voortvloeien uit het combineren en integreren van technieken uit de flexibele objectvergelijking en technieken uit de (3D) objectmodellering van anatomische structuren. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking
Onderzoekers: • Guy De Tré
Karakterisering van het risicoverhogende effect van progranuline missense mutaties: aanmaak van een Grn knock-in muismodel. Universiteit Antwerpen Abstract: Recent werden nulmutaties, die resulteren in haploïsufficientie, in het progranuline gen (GRN) geïdentificeerd als oorzaak van autosomaal dominante frontaalkwabdegeneratie (FTLD). Naast nulmutaties werden ook verscheidene missense mutaties gevonden in FTLD, maar ook in aanverwante neurodegeneratieve dementies zoals de ziekte van Alzheimer (AD). De bijdrage van GRN missense mutaties tot het risico op neurodegeneratie blijft tot op heden echter onduidelijk. In dit project zullen we het risicoverhogende effect van GRN missense mutaties in vivo onderzoeken aan de hand van een Grn knock-in muismodel voor een geselecteerde missense mutatie. Het effect van de Grn missense mutatie zal gestaafd worden door de knock-in muizen te onderwerpen aan een batterij van gedrags- en cognitieve testen. Voorts zullen we, omdat het verwachte effect van GRN missense mutaties eerder mild is, het gegenereerde muismodel kruisen met bestaande muismodellen voor AD of FTLD
om zo na te gaan of GRN missense mutaties het neurodegeneratie fenotype beïnvloeden. Deze analyses zullen in belangrijke mate bijdragen aan het ophelderen van de mechanismen betrokken in GRN gerelateerde neurodegeneratie, en kunnen nieuwe aangrijpingspunten voor nieuwe therapieën opleveren. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Nathalie Brouwers
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-ULB, Judith Auma Ochieng Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mangrove houtformatie als basis voor duurzaam houtproductie in de huidige klimaatcontext Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • NICO KOEDAM
Kunnen AO de vruchtbaarheid bij hoogproductief melkvee verbeteren? Een doelgericht onderzoek naar de werkelijke effecten op de eicel- en embryokwaliteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project heeft als strategisch doel om via een bottom-up benadering de doeltreffendheid van antioxidanten te onderzoeken met betrekking tot het reduceren of herstellen van het cytotoxische effect van hoge NEFA concentraties op de granulosacel-, eicel- en embryokwaliteit. Organisaties: • Veterinaire fysiologie en biochemie
Onderzoekers: • Nina Hermans • Jo Leroy • Jessie De Bie
Waterbalans en watergebruiksefficiëntie van een bio-energiecultuur van houtachtige planten: een multi-scalaire benadering. Universiteit Antwerpen Abstract: Het waterverbruik en de efficiëntie ervan worden voor snelgroeiende populieren bepaald op verschillende hiërarchische organisatieniveaus: blad - individuele plant - bestand - ecosysteem. De populieren groeien in een bio-energiecultuur onder hoge plantdichtheid en korte rotatie. Een betere kennis van de waterverbruiksefficiëntie is relevant voor het beheer van deze bio-energieculturen en in het licht van de watervoorziening ervan. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans
VERLENGING: Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap (WOG) : Machine learning technieken voor datamining en hun toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: VERLENGING: Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap (WOG) : Machine learning technieken voor datamining en hun toepassingen. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • Bernard MANDERICK
Structurele en Functionele Evolutie van een Feromoon/Verdedigingssysteem in Amphibia. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Proteïnen kunnen tijdens hun evolutie een diversificatie van functies ondergaan aan de hand van duplicatie-events en neofunctionalisaties. Sodefrin Precursor Factor (SPF) is een proteïne dat tot nu toe alleen beschreven is in salamanders, waar het twee feromoonfuncties bezit. Om de structurele en functionele evolutie van SPF in amfibieën te ontrafelen, zullen nieuwe SPF-precursoren vooreerst geïdentificeerd worden aan de hand van transcriptoomanalyses. Een evolutieve reconstructie van het SPF-systeem zal, aan de hand van de geïdentificeerde SPF-precursoren en proteïnen in diverse amfibieën, en de functionele variatie geobserveerd in de modelsoorten, gemaakt worden. Evolutieve veranderingen in SPF-diversiteit, structurele veranderingen en functionele shifts zullen gereconstrueerd worden op recent gepubliceerde fylogenetische bomen voor amfibieën. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • Franky BOSSUYT
Process Mining Technieken om proces-compliance te analyseren Universiteit Hasselt Abstract: De Onderzoeksraad heeft op 10 oktober 2013 het verblijf van 2 maand van prof. Raykenier Yzquierdo Herrera (Universidad de las Ciencas Informáticas, Havana, Cuba) aan de UHasselt goedgekeurd ten laste van het BOF-programma "Korte Verblijven". Gedurende dit verblijf zal prof. Raykenier Yzquierdo Herrera onderzoek uitvoeren in samenwerking met prof. Benoit Depaire(Onderzoeksgroep Beleidsinformatica). Het verblijf zal plaatsvinden in november-december 2013. Organisaties: • Beleidsinformatica
Onderzoekers: • Benoit DEPAIRE
Verdronken maar niet verlaten. Interacties tussen sociale en ecologische veerkracht van estuariene landschappen na overstromingen. Test-case: de Wase Scheldepolders op de Antwerpse Linkeroever (15e-18e eeuw).
Universiteit Antwerpen Abstract: Estuaria zijn zeer dynamische ecosystemen waarvan de sociale en ecologische adaptaties - de veerkracht - na catastrofale overstromingen moeilijk te voorspellen zijn. Met dit onderzoeksproject worden respectievelijk de ontwikkeling van geulsystemen en het menselijk hergebruik van historische overstromingsgebieden in het laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Westerscheldegebied als proxys gebruikt om inzicht te krijgen in de wisselwerking tussen ecologische en sociale veerkracht op lange termijn. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Stijn Temmerman • Tim Soens
Waarnemingsprogramma?s met gegarandeerde en open tijd met Herschel-PACS: wetenschappelijke exploitatie Universiteit Gent Abstract: Wij gebruiken de nieuwste calibratie bestanden en de meest recente en bijgewerkte algoritmen voor mapmaking (SCANAMORPHOS en UniMAP) om de volledige datasets van de Herschel Virgo (en Fornax) Cluster Survey, de Lokale Andromeda Galaxy Survey en de PACS Herschel Reference Survey te verwerken. De gegevens zullen eerst beschikbaar worden gemaakt voor sterrenkundigen in de bovengenoemde consortia, en dan voor de astronomische gemeenschap. Organisaties: • Vakgroep Wiskundige natuurkunde en sterrenkunde
Onderzoekers: • Maarten Baes
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversidade Federal da Bahia, Daniele Pereira Canedo Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het promoveren van culturele diversiteit, marktintegratie of beiden? Analyse van het filmbeleid van Mercosur vergeleken met zijn Europese partner en tegenhanger Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • CAROLINE PAUWELS
Interacties tussen oestrogenen en de insulin-achtige growthfactor IGF-1 in neuroprotectie in focale cerebrale ischemie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ischemische beroerte is de meest voorkomende oorzaak van invaliditeit bij volwassenen en de 3e doodsoorzaak. Het wordt veroorzaakt door een verstopte bloedvat in de hersenen leidend tot neuronale celdood. Inductie van repersfusie via oplossing van het bloedstolsel door behandeling met weefsel-type plasminogeen activator is de enige effectieve behandeling to nu toe. De meeste patiënten worden echter niet op deze manier behandeld. Bij deze patiënten duurt herstel van de bloedtoevoer veel langer en nieuwe behandelingen zijn nodig om neuronen te beschermen vóór het herstel van de circulatie. Hersenischemie leidt tot een cascade van pathologische gebeurtenissen (bijvoorbeeld membraandepolarisatie, oxidatieve stress, ontstekingen, celdood) en het huidige concept is dat verschillende van deze cascades moeten worden getarget om tot een effectieve behandeling te komen. We al hebben gevonden dat de insuline-achtige groeifactor IGF-I en estradiol beide neuroprotectief zijn indien afzonderlijk toegediend na inductie van een ischemische beroerte. Bovendien zijn deze factoren nog effectiever wanneer ze samen toegediend. De huidige studie probeert te achterhalen doe deze twee hormonen werken samen, opdat we de behandeling kunnen te optimaliseren. We gebruiken een relevant preklinisch ratmodel en proberen ook de werkingsmechanismes van IGF-I, met speciale aandacht voor modulatie van neuroinflammatie en cytokine-expressie, te achterhalen. Organisaties: • Farmacologie
Onderzoekers: • RON KOOIJMAN
congres "Logica, Kennis en Taal" 14-15 maart 2013. Vrije Universiteit Brussel Abstract: congres "Logica, Kennis en Taal" Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • Bart VAN KERKHOVE
Organisatie van de handel in de Rotterdamse regio. Universiteit Antwerpen Abstract: De gemeente Rotterdam wil onderzoeken hoe handel in de Rotterdamse regio is georganiseerd, binnen welke niches de toekomstige potentie van handelsactiviteiten zit en welke mogelijkheden er zijn om deze potentie te benutten. Organisaties: • ITMMA
Onderzoekers: • Theo Notteboom • Wouter Anton Anne Jacobs
BEETOX Universiteit Gent Abstract: Het BEETOX project speelt in op een verzoek van de bijenteelt sector dat in 2009-2010, geconfronteerd werdt met veel verliezen van honingbij kolonies. Uit latere analyses blijkt dat deze kolonies een invertsuikersiroop bieten met een hoge concentratie van HMF werden gevoed tijdens de winter. Gegevens uit de literatuur zijn beperkt, maar verschillende auteurs bevestigen het schadelijke effect van HMF op de gezondheid van bijen. Op dit moment betekent het gebrek aan toxicologische referentiegegevens dit het niet toelat een limiet te maken voor definitieve maatregelen die het probleem zouden tegen gaan. Organisaties:
• Vakgroep Fysiologie • Vakgroep Voedselveiligheid en Voedselkwaliteit
Onderzoekers: • Dirk de Graaf • Bruno De Meulenaer
Toekenning van UVV: Waardig Levenseinde Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vrije Universiteit Brussel met het UZ Brussel is een grote voortrekker in het streven naar een waardig levenseinde, zowel als vernieuwer van (palliatieve) zorgmodellen als door haar onbevooroordeelde aandacht voor àlle beslissingen bij het levenseinde. Zo nam ze o.a. medio 1980 het eerste initiatief in de palliatieve zorg in België en Brussel door de oprichting van de thuisequipe OMEGA en stichtte ze later het eerste supportief dagcentrum TOPAZ. Zij zette zich mee in voor een euthanasiewet, lag samen met de vzw Recht op Waardig Sterven aan de basis van het LevensEinde InformatieForum (LEIF) en ontwikkelde de sociologische onderzoeksgroep Zorg rond het Levenseinde (ZrL). DeMens.nu installeert daarom de Leerstoel "Waardig Levenseinde" aan de Vrije Universiteit Brussel. Hierdoor kunnen de initiatieven en hun resulterende netwerking geoptimaliseerd en aangevuld worden. Organisaties: • Zorg rond het levenseinde
Onderzoekers: • WILLEM DISTELMANS
Selectieve verwijdering van macrofagen uit atherosclerotische plaques via geneesmiddel-geïnduceerde celdood als mogelijke strategie voor plaquestabilisatie. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wensen we bijkomende strategieën te ontwikkelen om selectieve klaring van macrofagen uit atherosclerotische plaques tot stand te brengen. Daarnaast zal de invloed van celdood van macrofagen op de stabiliteit van plaques onderzocht worden zowel op korte als op lange termijn. Het selectief verwijderen van macrofagen uit atherosclerotische plaques is een totaal nieuw concept in het cardiovasculair onderzoek. Het zou een belangrijke bijdrage kunnen leveren tot een meer doelgerichte klinische behandeling van onstabiele plaques. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Guido De Meyer • Wim Martinet
Moleculaire en cellulaire karakterisering van de mechanismen betrokken bij intestinale B cel uitputting na Trypanosoma brucei infectie en het effect ervan op host overleving Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de impact van een trypanosome brucei infectie op de maaggerelateerde immuunsysteem, microbiale homeostasis en metabolische functie. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Stefan MAGEZ • Carl DE TREZ
PISA 2015 - werkingsjaar 2013 Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Martin Valcke
Moleculaire 3D-analyse op nanoschaal van organische vezels, composieten en membranen met statische secundaire ionen massaspectrometrie (S-SIMS). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de uitwerking van BiC60 statische secundaire ionen massaspectrometrie (S-SIMS) voor de moleculaire 3D-analyse op submicron schaal van gestructureerde organische materialen zoals vezels, composieten en membranen. Het onderzoek wordt in grote mate rechtstreeks op industrieel relevante materialen toegepast, zodat de methode snel inzetbaar wordt voor praktische R&D toepassingen. Organisaties: • Massaspectrometrie (Mitac 5) • Biomolecular & Analytical Mass Spectrometry (BAMS)
Onderzoekers: • Luc Van Vaeck • Yannick Vercammen
8th Internationale Triticale Symposium Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Toegepaste biowetenschappen
Onderzoekers: • Geert Baert • Pascal Boeckx • Geert Haesaert
Moving Further Universiteit Hasselt Abstract: Binnen het EFRO project 115 'Moving Forward' werd een webplatform ontwikkeld om op eenvoudige wijze data te verzamelen voor de ontwikkeling van een online bereikbaarheidskaart. Met dit platform kunnen applicaties omtrent bereikbaarheid worden geïmplementeerd voor
verscheidene doelgroepen. Binnen het vorige project werd gefocust op schoolbereikbaarheidskaarten die gevaarlijke en veilige routes naar school visualiseren en leerlingen informeren over belangrijke aandachtspunten onderweg. Binnen dit vervolgproject willen we de meerwaarde en bruikbaarheid van dit webplatform verder vergroten om de levensvatbaarheid te maximaliseren. Enerzijds zal de meerwaarde van de schoolbereikbaarheidsapplicatie vergroot worden door deze te integreren in een kant en klaar lespakket waarmee de school een deel van haar vakoverschrijdende eindtermen kan halen. Daarnaast zal deze interactieve aanpak er ook beter in slagen jongeren te sensibiliseren omtrent verkeersveiligheid. Anderzijds zal binnen dit vervolgproject een applicatie ontwikkeld worden gericht op andere doelgroepen, meer specifiek bedrijven, beleidsorganen en personen. Deze online kaart visualiseert de bereikbaarheid van bepaalde gebieden en laat toe evoluties in de tijd te simuleren alsook de resultaten uit te splitsen volgens verscheidene criteria. Organisaties: • Beleidsinformatica • Verplaatsingsgedrag • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Gerhard WETS • Benoit DEPAIRE • Tom BELLEMANS • Edith DONDERS
GREEN-TECH - Van grijs naar groen. Hoe de duurzaamheid van afvalwater en de behandeling van drinkbaar water verbeteren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Duurzame energie en luchtzuivering: DUeL
Onderzoekers: • Ludo Diels
Identificatie van biomerkers d.m.v. proteoomanalyse voor het opsporen van cervixcarcinomen. Universiteit Antwerpen Abstract: Cervixcarcinomen worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (vnl. door "high risk" HPV-types 16, 18, 31, 45 en 58) en vormen wereldwijd de tweede meest frequente kanker die voorkomt bij vrouwen. Screening (i.e. de zogenaamde "Papanicolaou smeer") is gebaseerd op het opsporen van morfologische celveranderingen maar wordt echter gekenmerkt door een lage sensitiviteit. Vandaar zal binnen dit doctoraatsproject getracht worden om aan de hand van cervicovaginaal vocht (CVV) biomerkers te identificeren, met behulp van proteoomanalytische technieken, die gebruikt kunnen worden voor het vroegtijdig opsporen van premaligne cervicale laesies. Wegens de complexe compositie van het CVV zullen de stalen (lavages of swabs) chromatografisch over verschillende dimensies gescheiden worden en met behulp van differentiële massaspectrometrie worden gekarakteriseerd. Organisaties: • Proteïnechemie, proteoomanalyse en epigenetische signalisatie (PPES)
Onderzoekers: • Xaveer Van Ostade • Geert Van Raemdonck
Vermeden ontbossing als mitigatie van klimaatverandering: een duurzaamheidsanalyse van een internationaal mechanisme voor het reduceren van emissies van ontbossing en bosdegradatie in ontwikkelingslanden. Universiteit Antwerpen Abstract: Tropische ontbossing zorgt elk jaar voor ongeveer 20% van de huidige antropogene broeikasgasemissies. Binnen de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) wordt momenteel onderhandeld over een mechanisme om emissies van ontbossing en bosdegradatie in ontwikkelingslanden (REDD) te reduceren. Het objectief van dit mechanisme is om positieve intensieven te creëren voor ontwikkelingslanden om tropische ontbossing en bosdegradatie te stoppen of te verminderen. Om te verzekeren dat REDD effectief, efficiënt en eerlijk zal zijn voor ontwikkelingslanden, beoogt dit project een kwantitatieve duurzaamheidsanalyse van de landspecifieke gevolgen van verschillende REDD-scenario's. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson • Marieke Vangoidsenhoven
Regulatie van celelongatie tijdens de ontwikkeling van Arabidopsis thaliana. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling
Onderzoekers: • Kris Vissenberg
Ladingsoverdracht in halfgeleidende polymeer / CVD diamant heterostructuren Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van dit projectvoorstel is de vorming van heterostructuren gebaseerd op dunne CVD diamantfilms in combinatie met electroactieve kleine organische moleculen, en halfgeleidende oligomeren en polymeren. In een breder kader past dit onderzoek in de fundamentele studie naar de omzetting van zonlicht gebruik makend van nieuwe zichzelf organiserende mono- of multilagen van organische moleculen en het grensvlak met anorganische oppervlakken. Via de preparatie van nieuwe organische/anorganische systemen zal het ladingsoverdrachtmechanisme tussen deze materialen onderzocht worden, terwijl kennis gegenereerd wordt die onmisbaar is voor toekomstige nieuwe foto-voltaïsche zonnecellen, moleculaire schakelaars en andere electroactieve componenten. Het projectvoorstel is opgebouwd rond twee grote delen: I) de vorming van organische materiaal/diamant heterostructuren en de structurele en morfologische karakterisering, uitgevoerd door UHasselt-IMO, II) de (opto-)elektronische karakterisering van de heterostructuren met zeer gevoelige spectroscopische technieken met focus op het ladinsgstransfermechanisme tussen
beide materiaalsystemen, een taak waarvoor UA-ECM de nodige apparatuur en expertise in huis heeft. Het project, gebaseerd op de huidige expertise van deze twee deelnemende onderzoeksgroepen, zal leiden tot een verdere positionering van beide partners binnen het zeer competitieve internationale onderzoeksveld van koolstofgebaseerde materialen. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Ken HAENEN
Internationale Coordonatie-actie: ASEM Aquaculture Platform Universiteit Gent Abstract: geen info in het Nederlands Organisaties: • Vakgroep Dierlijke productie
Onderzoekers: • Patrick Sorgeloos
Sociale Staat van Vlaanderen 2013 - De inkomenspositie van éénoudergezinnen in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project bekijken we in eerste instantie de inkomenspositie van eenoudergezinnen op een beschrijvende wijze. We gaan na wat de inkomenspositie s en op welke wijze deze relatief wijzigt na levensloopgebeurtenissen zoals echtscheiding of verweduwing. Een tweede deel van het hoofdstuk heeft aandacht voor het armoederisico van eenoudergezinnen. Daarbij wordt zowel een Vlaams (descriptief) perspectief gehanteerd als een internationaal comparatief. Tot slot belichten we de rol van het beleid in het aanpakken van de moeilijke situatie van eenoudergezinnen. We focussen daarbij op twee domeinen: kinderopvang en kinderbijslag. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans • Bea Cantillon
Selectie van bioactieve chinoïden en analyse van een gecombineerde chemotherapie en immunoprofylaxis voor de controle van tuberculose. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project heeft tot doel om (1) innovatieve synthesen van nieuwe bioactieve 2-aza-antrachinonen te ontwerpen (UGent, VUB), (2) gerichte functionaliseringen van het 2-aza-antrachinonskelet te evalueren in het kader van een SAR-studie tot verbindingen bekomen worden met een gewenst activiteitsprofiel (UGent, VUB), (3) de in vitro en in vivo toxiciteit en genotoxiciteit van deze componenten te onderzoeken (WIV), (4) hun in vivo bacteriostatisch en bactericide vermogen te evalueren tegen M. tuberculosis (WIV), (5) hun therapeutisch potentieel te testen in twee in vivo modellen van latente tuberculose in combinatie met een post-exposure vaccinatie met plasmidisch DNA (WIV). Organisaties: • Organische synthese
Onderzoekers: • Kourosch Abbaspour Tehrani
Kort opleidingsinitiatief "Intensive training on mycotoxin analysis" Universiteit Gent Abstract: Het doel van deze trainingssessie is om de belangrijkste analytische methodologiën voor de bepaling van myxotocinen in voeding en voeder aan te leren. Verder is het de bedoeling om de kennis omtrent het mycotoxinen probleem te vergroten in ontwikkelingslanden aan de hand van theoretische lessen gegeven door verschillende experten. Organisaties: • Vakgroep Bioanalyse
Onderzoekers: • Sarah De Saeger
Coëxploratie van Vrije Standpuntvideo in Sportscènes met Occlusieafhandeling via Spatiotemporele Bewegingsschatting en Ad-hoc Kalibratie op Parallelle Architecturen Universiteit Hasselt Abstract: In het huidige technologische landschap wordt er veel aandacht besteed aan hoog-kwalitatieve distributie van sportmateriaal. Jammer genoeg zijn de beelden beperkt tot de posities van de echte camera's; belangrijke gebeurtenissen en acties worden gemist of slecht in beeld gebracht. Daarom is het wenselijk dat de kijkpositie vrij gekozen kan worden, zowel door de distributeur als de kijker. Deze positie is dan niet beperkt door de posities van de opnameapparatuur, en kan uitgebuit worden om nieuwe en ongewone beelden te genereren, bijvoorbeeld het volgen van een speler vanaf de schouderpositie. Deze vorm van immersie is een krachtige verrijking van de belevenis van de kijker. Om dit soort effecten te bereiken, moeten er algoritmen beschikbaar zijn die vrije standpunten voor virtuele camera's kunnen genereren. Bestaande algoritmen gebruiken 3D reconstructie of afbeeldingsgebaseerde interpolatie, maar deze zijn niet altijd toepasbaar voor sportwedstrijden. Dit doctoraat zal zich richten op het ontwikkelen van deze vrije standpuntalgoritmen, waarbij de volgende factoren in rekening worden gebracht. De camera's staan zeer ver uit elkaar en vaak kan er niet precies gekozen worden waar de camera's staan. Bovendien wordt de meerderheid van de camera's gericht op de actie, waardoor de beelden niet stil zullen staan en de zoomfactor sterk kan verschillen van camera tot camera en van beeld tot beeld. Dit heeft gevolgen voor de kalibratie, omdat de cameraeigenschappen niet constant zijn. Vooraf kalibreren hierop heeft dus geen zin. Daarom wordt er een automatische en ad-hoc kalibratie ontwikkeld. In een sportwedstrijd is occlusie een veel voorkomend probleem en is een belemmering voor het gebruik van de huidige vrije standpuntalgoritmen, zelfs met occlusieafhandeling. De camera's staan te ver uit elkaar om eenduidige informatie te bepalen. Dit doctoraat zal gebruik maken van bewegingsschattingsalgoritmen in het spatiotemporele domein om het occlusieprobleem aan te pakken. Meer specifiek wordt occlusie gedetecteerd in het temporele domein door middel van bewegingsschatting en wordt het spatiale domein gebruikt voor het opvangen van deze occlusies. Als laatste zal de ontwikkeling van de algoritmen gebeuren met behulp van parallelle architecturen om tot een real-time oplossing te komen, zodat dit onderzoek praktisch bruikbaar zal zijn in bestaande opstellingen. Organisaties:
• Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Philippe BEKAERT
Computationele methoden voor de exacte dynamica van moleculen in intense lasers. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit voorstel heeft tot doel een nieuwe generatie van computationele methoden te ontwikkelen om de ultrasnelle dynamica van kwantumsystemen in intense en korte laserpulsen te beschrijven. De hoog dimensionale dynamica van zowel de elektronische en moleculaire vrijheidsgraden van een kleine molecule moeten efficiënt beschreven worden. Met de voorgestelde methoden zou het mogelijk zijn om verschillende processen te begrijpen voorbij het heden gangbare single-active electron beeld. De ultra snelle dynamica van meerdere deeltjes speelt een rol bij hogerharmonische straling in moleculen, niet-lineaire multifotonprocessen, pump en probe experimenten met XUV licht. Experimenteel onderzoekt men nu reeds deze processen maar theoretisch is men nog niet instaat nauwkeurige voorspellingen te maken. Organisaties: • Toegepaste wiskunde en numerieke analyse
Onderzoekers: • Wim Vanroose
Doorstorting van gelden van UZ Brussel naar VUB. Gids naar een betere ggz door de realisatie van zorgcircuits en zorgnetwerken. Onderzoeksprogramma 2011: Hervorming van de geestelijke gezondheidszorg door de implementatie van art.107 van de wet o... Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project kadert in het globaal kader van de hervorming van de geestelijke gezondheidszorg en in nauwe samenwerking met de coördator van het gedeelte "vorming." Volgende doelstellingen moeten bereikt worden: - Identificatie van kenmerken van geografische gebieden voor de uitbouw van samenwerkingsinitiatieven GGZ: dit onderzoeksdeel behandelt vragen over het geografische werkingsgebied op het niveau van de goedgekeurde projecten wordt op basis van documentenanalyse van de voorstellen en aanvullende interviews in kaart gebracht wat de kenmerken zijn van het gekozen geografisch gebied. - Onderzoek naar implementatie van samenwerkingsverbanden en interorganisatorische netwerken: dit deel van het onderzoek legt de nadruk op het beschrijven, vergelijken en analyseren van de implementatie van nieuwe organisatiemodellen in de GGZ/psychiatrie. Er zal een beschrijving en analyse gemaakt worden van de netwerkstructuur, van de coördinatiemechanismen en managementbenadering in het project. De nadruk ligt op het identificeren van barrières en faciliterende factoren van de wijze waarop netwerken en het verstrekken van zorg vorm krijgt. Organisaties: • Medische Sociologie
Onderzoekers: • MARCUS LEYS
Aanbevelingen voor een toekomstgericht organisatorisch-administratief kader voor het bestuurlijk beleid van de Vlaamse administratie. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van de opdracht is een antwoord te vinden op een aantal prangende vraagstukken voor de Vlaamse Overheid. Hoe moet de Vlaamse Overheid zich organiseren om deze globale, maatschappelijke en bestuurlijke uitdagingen binnen een multi-level context het hoofd te bieden, om zich wendbaar en slagkrachtig te organiseren, en om transversaal gecoördineerd te kunnen handelen bij 'wicked problems'? Dit onderzoek steunt op een survey, interviews en focusgroepen. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Koen Verhoest
Epigenetische regulatie en multipel myeloma: identificatie van potentiële targets. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Multipel Myeloma (MM) is een B cel maligniteit welke de tweede meest voorkomende hematologische kanker vertegenwoordigt. Ondanks recente therapeutische intwikkelingen blijft MM een ongeneeslijke ziekte en dit vooral door chemotherapeutische resistentie. Hetd oel van de huidige situatie is de indentificatie van epigenetische regulatie (acetylatie of methylatie) van sleutelmoleculen in MM cellen en na te gaan of het targeten van deze epigenetische regulatie met ofwel HDAC inhibitoren en/ofwel methylatie inhibitoren leidt tot nieuwe therapeutische strategieën. Deze studie zal zowel in vitro als in vivo uitgevoerd worden (in een muizenmodel voor MM), waarna de resultaten zullen bevestigd worden met humane MM cellen. Bovendien zullen we tracten de drugresistentie te verminderen door agentia te combineren die verschillende pathways gebruiken die betrokken zijn in MM progressie. Organisaties: • Hematologie
Onderzoekers: • Karin VANDERKERKEN
Fabricatie van nanokrystallijne diamantfilms voor akoestische instrumenten voor bio applicaties. Universiteit Hasselt Abstract: In de laatste 5 jaar wordt er binnen het diamantonderzoek veel aandacht besteed aan de groei en de karakterisering van (ultra)nanokristallijne diamantfilms. Ondanks het feit dat deze films typisch dunner worden gehouden dan 1um en opgebouwd zijn uit korrels die tussen 5nm en enkele 100 nanometers groot zijn, zijn er vele toepassingsmogelijkheden. De wetenschappelijke literatuur vermeldt voorbeelden voor het gebruik in nano/micro-elekromechanische systemen (N/MEMS), electrochemische elektrodes, als stabiel biologische platform, etc. Dit projectvoorstel focust zich op het gebruik van verschillende eigenschappen van nanokristallijne diamantfilms voor de toepassing in akoestische applicaties. Akoestische golven zijn zeer gevoelig voor kleine storingen wat ervoor zorgt dat toepassingen gebaseerd op de voortplanting van deze golven veelbelovend zijn als sensor voor de detectie van allerhande (bio-) moleculen. Ondanks het feit dat diamant op zich geen piëzo-elektrisch materiaal is, kan diamant owv zijn extreme mechanische eigenschappen een belangrijke rol spelen bij het verbeteren van de huidige generatie van sensoren. Daarenboven vormen de chemische resistentie, de biocompatibiliteit en het feit dat het diamant het meeste stabiele oppervlak bezit
wanneer het gefunctionaliseerd is met (bio-)moleculen, extra troeven. In dit voorstel zullen twee principes gevolgd worden, nl. "diamant op piëzo-elektrisch materiaal" en "piëzo-elektrisch materiaal op diamant". Meer specifiek zullen drie verschillende applicaties op basis van nanokristallijn diamant onderzocht worden: een piëzo-elektrische bimorfe cantilever, een "flexural plate wave device" en een "thickness shear mode resonator". Het doel is het fabriceren van deze applicaties en ze optimaliseren om tot een superieure gevoeligheid te komen in vergelijking met de huidige verkrijgbare devices. Uiteindelijk zal het gebruik als biosensor worden nagegaan in samenwerking met andere groepen binnen en buiten IMO. De expertise die opgedaan wordt binnen dit project moet leiden tot gevoelige, betrouwbare devices die nieuwe toepassingen met zich meebrengen, maar die ook toelaten om fundamenteel onderzoek te doen naar bijvoorbeeld heterostructuren die gevormd worden door de koppeling van (bio-) moleculen met het diamantoppervlak. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Marc D'OLIESLAEGER • Ken HAENEN
Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap 'Signaaltransductie in Inflammatie en Immuniteit' (verlenging 3WO02404) Universiteit Gent Abstract: Door de expertise van verschillende onderzoeksgroepen te combineren zullen in dit project de signaaltransductiewegen die betrokken zijn bij inflammatie en immuniteit worden onderzocht, en dit zowel op moleculair niveau als op het niveau van het organisme via muis gentargeting en relevantie muismodellen voor humane ziekten. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Rudi Beyaert
Gemeenschapsherinneringen voor duurzaam stedelijk wonen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wij stellen een bepaalde benadering voor door welke computerwetenschap steun kan krijgen aan de technologische kant van duurzame ontwikkeling, die tegelijkertijd bijdraagt aan de bewustmaking van mensen ten aanzien voor de handliggende problemen Organisaties: • Artificiele Intelligentie • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • LUC STEELS • Ellie D'HONDT
Studie van de invloed van de microstructuur op de elektrochemische activiteit van metalen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is de relatie tussen de microstructuur en het elektrochemische gedrag op een fysisch onderbouwde manier te beschrijven, door de systematische koppeling tussen gekwantificeerde microstructuurvariabelen en het resulterende, gekwantificeerde elektrochemische gedrag. Dit doel vertaalt zich concreet in een microstructureel geresolveerd elektrochemisch materiaalmodel die de nodige randvoorwaarde levert voor geavanceerde procesmodellering en -simulatie. Om deze doelstelling te verwezenlijken kiezen we voor het polykristallijn, zuiver metaal modelsysteem koper waarop in de literatuur en bij de onderzoekspartners kennis en ervaring voor handen zijn met microstructuurprocessing evenals met de elektrochemische karakterisering. Aan de hand van dit modelsysteem zullen de microstructuur, inclusief de kristallografische textuur en de korrelgrenskarakterdistributiefunctie (GBCD), aan het oppervlak gekwantificeerd worden (met EBSD-SEM en een recent ontwikkelde numerieke methode voor de bepaling van de 5 dimensionale GBCD functie op basis van een oriëntatiecontrastbeeld op 2D secties) en op gecontroleerde wijze gevarieerd worden via thermo-mechanische processing. De microstructuurvariaties zullen vervolgens gekoppeld worden aan het elektrochemische gedrag, dat zowel globaal bemeten wordt over het macroscopische oppervlak (via polarisatieexperimenten), als lokaal boven individuele korrels en korrelgrenzen (via de ontwikkeling van een meetmethodologie op basis van ondermeer AFM-Kelvin Probe, AFM - Scanning Tunneling Microscopie, Scanning Vibrerende Elektrode Techniek en de microcapillaire cel). Organisaties: • Materialen & chemie
Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • IRIS DE GRAEVE • HERMAN TERRYN
De arbeidsmarktpositie en -mobiliteit van migranten, en de baat van de welvaartsstaat. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject situeert zich op dit snijpunt met de volgende tweeledige vraagstelling. 1) Wat zijn de determinanten van de kloof tussen immigranten en autochtonen inzake arbeidsmarktpositie en ¿mobiliteit? 2) In welke mate kan immigratie een bijdrage leveren tot het financiële draagvlak voor de sociale zekerheid in het algemeen en voor België in het bijzonder, gegeven de arbeidsmarktpositie en ¿transities van immigranten? Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Ive Marx • Gerlinde Verbist
De democratische legitimiteit van (federale) politieke systemen. De Belgische casus in Europees comparatief perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: De Belgische federatie worstelt als meerlagig politiek systeem met aanzienlijke problemen op het vlak van democratische legitimiteit. Dit project streeft ernaar om de democratische legitimiteit van het Belgische federale politieke systeem te analyseren en te optimaliseren. Dit gebeurt door de theoretische concepten te herdenken in functie van de meerlagigheid van politieke systemen en door een vergelijkende analyse met de Europese Unie en andere (quasi-)federale politieke systemen. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Peter Bursens • Dave Sinardet
Onderbezette grote woningen in Vlaanderen. Een onderzoek naar architecturale en gebruiksstrategieën in het licht van demografische bewegingen en ecologische beperkingen. Universiteit Hasselt Abstract: Vanuit ecologisch perspectief dienen vraagtekens geplaatst te worden bij het hoge aantal onderbezette woningen in Vlaanderen. De opdracht om de energieconsumptie en de CO² uitstoot te minimaliseren staat immers haaks op het gegeven van grote, onderbenutte woningen die bovendien ook vaak in erg verspreide bebouwing voorkomen. Dit brengt een hoge directe (verwarming) en indirecte (transport) energiekost met zich mee, die niet strookt met de principes van duurzaam bouwen. Afbreken ligt echter niet voor de hand, gezien ondermeer de affectieve band van veel bewoners met hun woning. Dit onderzoeksvoorstel wil een fundamentele bijdrage leveren aan het inzicht in deze problematiek door in te zoomen op drie niveaus. Een eerste, geografisch luik van het onderzoek beoogt de aard en omvang van de onderbezetting preciezer in kaart te brengen welke woningen zijn precies groot en onderbezet, waar bevinden ze zich, wie woont er in, wat is de prijszetting ervan? Een tweede luik voorziet kwalitatief bewoningsonderzoek met woningbezoeken en bewonersinterviews, om vanuit concrete gevallenstudies een beter beeld te krijgen van de woonervaringen en vooruitzichten van de bewoners, gekoppeld aan een architecturale analyse van de betrokken woningen. Een derde luik gebruikt de inzichten uit de twee eerste luiken om met behulp van typologisch en ontwerpmatig onderzoek strategieën te ontwikkelen om deze woningen aan te passen aan toekomstige condities. Organisaties: • ArcK • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten
Onderzoekers: • Koenraad VAN CLEEMPOEL
Pilootproject Innovatiestages Universiteit Hasselt Abstract: Het uitgangspunt van de Innovatiestage is dat studenten op basis van hun - via het onderwijs - verworven kennis en vaardigheden ingeschakeld worden in concrete, reële innovatieve bedrijfsactiviteiten. De dagelijkse begeleiding wordt voorzien door een medewerker van het bedrijf, die daartoe de nodige begeleiding en ondersteuning krijgt zodat de kwaliteit van de dagelijkse begeleiding geborgd is. De universitaire docenten zullen vanuit het streven naar kwaliteit, vooral waken over de zinvolheid - in het licht van de opleiding - van de activiteiten waarvoor de student ingeschakeld wordt en over het bereiken van de opgestelde leerdoelstellingen. In vergelijking met de praktijk van stages in andere landen en in het verleden in Vlaanderen, richt het pilootproject 'Innovatiestages' zich op een bijkomende dimensie, met name bijdragen aan innovatieve projecten bij de projectaanbieders. Deze aanbieders worden door de innovatiecentra gezocht in een brede doelgroep van bedrijven, universitaire laboratoria, universitaire ziekenhuizen, onderzoeksinstellingen en maatschappelijke organisaties. Wat de bedrijven betreft zal bijzondere aandacht worden besteed aan de betrokkenheid van KMO's bij de Innovatiestages (minimum 50% KMO's) De studie zal een voorstel maken hoe dit pilootproject organisatorisch vorm moet krijgen in de associaties, inclusief de invulling van de samenwerking met de verschillende innovatie-actoren in Vlaanderen en de dimensionering van de benodigde budgetruimte. Het doel is te komen tot het inrichten van 50 tot 150 innovatiestages in Vlaanderen, te verdelen over alle associaties, in functie van hun aandelen in de opleidingen Industriële Ingenieurswetenschappen. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Marc D'OLIESLAEGER
Organisatie evenement Nacht van de Kennis (30 november 2012) en colloquium Brussel,(internationale) Studentenstad (13 december 2012). Nacht van de Kennis 2013, 22 november 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Eind november 2012 ging het er gepassioneerd maar ook feestelijk aan toe in het Kaaitheater ter gelegenheid van de eerste Nacht van de kennis over Brussel. Voor de tweede editie van de Nacht van de Kennis over Brussel verzamelt het Brussels Studies Institute weer enkele tientallen onderzoekers en denkers om hun kennis over Brussel met u te delen. U krijgt opnieuw snedige presentaties (van 14 minuten!), afgewisseld met korte optredens van Brusselse artiesten en een debat over de toekomst van Brussel als hoofstad van Europa. U kan uw dorst laven in het onvolprezen Kaaicafé en in de Brussels Academy Corner. Om 1u 's nachts hebben we voor u ook nog een speciaal nachtconcert van Laïla Amezian en TriOde in petto. Dit alles dus zeven uur lang. Want kennis is cool, vooral nu Brussel opnieuw volop in de belangstelling staat, als kleine wereldstad, als hoofdstad van dit land en steeds meer ook van Europa. Kennis uit de universiteiten en onderzoekscentra, in de talen van Brussel en voor de verschillende publieken uit Brussel. Dichter bij de wereld kan je niet komen. Organisaties: • Geografie
Onderzoekers: • Bas VAN HEUR
Reduceren van de last van kinkhoest (pertussis) bij zeer jonge kinderen in verschillende epidemiologische settings door middel van vaccinatie tegen pertussis tijdens de zwangerschap. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Pierre Van Damme
De visuele verbeelding als perceptuele activiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zal een theorie van de visuele verbeelding verdedigd worden die haar opvat als een vorm van perceptuele capactiteit. Onderbouwd door de zogenaamde 'enactieve' benadering tot de waarneming, waarin de waarneming beschouwd wordt als een actieve exploratie van de omgeving, zal het idee ontwikkeld worden dat de verbeelding een proces van 'hersituering' is waarbij geen interne beelden of representaties in het hoofd gecreëerd worden. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie
Onderzoekers: • Erik Myin
Onderzoek naar het werkingsmechanisme en neuropsychologische effecten van neurostimulatie aan de hand van EEG/MEG co-registratie Universiteit Gent Abstract: Zowel naar het werkingsmechanisme als naar de neuropsyhcologische effecten van neurostimulatie als behandeling voor refractaire epilepsie is bijkomend onderzoek noodzakelijk. Hier wensen we dit te onderzoeken a.d.h.v. simultane registratie van electroencefalografie en magnetoencefalografie. Dit onderzoek beoogt uiteindelijk de optimalisatie van de stimulatieparameters, de idenficatie van predictieve factoren en de lookalisatie van nieuwe targets voor toekomstige neurostimulation behandelingen. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Paul Boon • Kristl Vonck • Marijke Miatton
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: MID-FRAIL-STUDY (FP7-HEALTH-2011-two-stage) Vrije Universiteit Brussel Abstract: MID-Frail is een belangrijke nieuwe internationale onderzoek studie met als doel de beoordeling van de doeltreffendheid van geoptimaliseerde medisch beheer gecombineerd met oefening en dieet programma's, teneinde de functie en kwaliteit van het leven bij mensen leeftijd van 70 jaar en ouder die Type 2 diabetes hebben, te handhaven. Organisaties: • Gerontologie
Onderzoekers: • TONY METS
Wetenschappelijk empirisch onderzoek omtrent niet-auditerelonen en de impact op de auditkwaliteit. Universiteit Antwerpen Abstract: De hoofddoelstelling van deze studie is te onderzoeken of er een verband bestaat tussen niet-auditdiensten en de auditkwaliteit op de Belgische auditmarkt. De studie wordt opgevat in twee delen. In het eerste deel wordt een beknopt historisch overzicht van het regelgevend kader ten aanzien van niet-auditdiensten gegeven. Vervolgens wordt de evolutie en de samenstelling van de erelonen bestudeerd voor zowel audit- als niet-auditdiensten in België over de periode 2008-2010 en wordt er een vergelijking gemaakt met evoluties in het buitenland. Uit de analyse van de samenstelling van de erelonen voor niet-auditdiensten in België blijkt dat nagenoeg de helft hiervan uit belastingadviesopdrachten wordt gegenereerd. Uiteindelijk worden de empirische studies die (internationaal) het verband behandelen tussen (de erelonen van) niet-auditdiensten en auditkwaliteit besproken. In het tweede deel wordt nagegaan of er daadwerkelijk een verband bestaat tussen niet-auditdiensten en de auditkwaliteit op de Belgische auditmarkt. Een uitgebreide toetsing laat de onderzoekers toe te concluderen dat er weinig empirische ondersteuning is voor de veronderstelling dat niet-auditdiensten een impact (hetzij positief hetzij negatief) hebben op de auditkwaliteit. Organisaties: • Accountancy en financiering
Onderzoekers: • Kris Hardies
Mediawijs onderwijs met Media Didactica. Lerarenopleidingen activeren mediagebruik en kritische reflectie op de media. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van het project is een raamwerk ontwikkelen voor mediawijsheid in de lerarenopleiding (Media Didactica), waarin leerlijnen voor mediawijsheid in de lerarenopleiding worden uitgetekend. Aan de hand van dit raamwerk kunnen lerarenopleiders hun deskundigheid op het vlak van mediawijsheid ontwikkelen en evalueren. Twee inhoudelijke pijlers schragen de leerlijnen: (1) het gebruik van media als leermiddel in en buiten de school en (2) kritische reflectie over de impact van media op het leer- en ontwikkelingsproces in klas, school en samenleving. Het raamwerk is een concrete uitwerking van mediawijsheid zoals dat aan bod komt in het ontwikkelingsprofiel van de lerarenopleider. De leerlijnen worden vakonafhankelijk uitgetekend. Ze zijn bedoeld voor alle lerarenopleiders en bij uitbreiding ook voor de studenten in de lerarenopleiding en voor leraren. Organisaties: • Didactica
Onderzoekers: • Michel Walrave • Boris Mets • Wil Meeus
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: TELL ME (FP7-HEALTH-2011-two-stage) Vrije Universiteit Brussel Abstract: TELL ME beoogt het opzetten van een geïntegreerd onderzoeksproject door het betrekken van experten in sociale en gedragswetenschappen, communicatie en media, gezondheidsprofessionals en verscheidene niveau's en representatieven van burgerlijke organisaties, om een evidence-based gedrags- en mededeling pakket te ontwikkeln om te reageren op grote epidemische ziekten uitbraken, met name grieppandemieën. Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • PAUL DE HERT
1st Internationale workshop over 'EMBEDDED OPTICAL SENSORS FOR COMPOSITE MATERIALS' 7-8 oktober 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De eerste internationale workshop rond optische sensors voor composite materialen gaat over de ontwikkeling, properties en applicaties van nieuwe optische sensoren en optische sensortechnieken. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • FRANCIS BERGHMANS
Revaluing theatrical heritage: challenges and opportunities Kortrijk 22 en 23 januari 2013 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Internationale conferentie in samenwerking met VUB, UGent, Artesis Universiteit Hogeschool en de Stad Kortrijk en FWO Vlaanderen rond theater erfgoed Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie
Onderzoekers: • Bruno FORMENT
Geavanceerde screeningstechnieken voor ultrahoog dimensionele data Universiteit Hasselt Abstract: Statistici worden vaak geconfronteerd met grote datasets uit verschillende wetenschappelijke onderzoeksdomeinen. Hoewel onderzoekgebieden zoals genetica, neurologie, financiën en aardwetenschappen verschillende vragen stellen, delen ze een gezamenlijk thema: ze steunen op het extraheren van nuttige informatie uit grote datasets hoewel het aantal verklarende variabelen zeer groot kan zijn in vergelijking tot de steekproefgrootte. In zo'n geval zijn de parameters enkel identificeerbaar als het aantal verklarende variabelen dat relevant is voor de response klein is. Hiervoor is variabelenselectie nodig. Sure independence screening (SIS) is een krachtige methode voor het selecteren van variabelen wanneer het aantal verklarende variabelen zeer groot is. In dit project bestuderen we alternatieven voor de bestaande SIS methode die ook bruikbaar zijn wanneer de grote datasets extra moeilijkheden bevatten. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Anneleen VERHASSELT
Onderzoekstraject rond 'domein'concessies en andere vormen van patrimoniumbeheer bij havenbestuurders. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoek omvat volgende deelaspecten: - academisch onderzoek naar ruimteproductiviteit van haventerreinen en terminals, met name via benchmarking en de uitwerking van een academisch onderbouwd instrumentarium ter bepaling van parameters en kengetallen voor efficient ruimtegebruik binnen de verschillende deelsectoren in havenactiviteiten. - het nadeneken over de toepassing van economische theorie en de analyse van de toepasbaarheid ervan bij tariefstellingen en -systemen met betrekking tot havengronden die door havenautoriteiten ter beschikking gesteld worden aan private bedrijven via concessies. Organisaties: • ITMMA
Onderzoekers: • Theo Notteboom
Elektrochemische impedantiemetingen in een intelligente Databank voor Corrossie. Universiteit Antwerpen Abstract: Corrosie is een proces dat plaatsgrijpt via een fysicochemische reactie tussen een materiaal en zijn omgeving en dat de eigenschappen van het materiaal drastisch kan veranderen. In de meeste gevallen is corrosie ongewenst en veroorzaakt het behoorlijk wat schade en ongemakken. Corrosie is bovendien een wijdverspreid probleem dat zich in vele sectoren voordoet. De markten waarin de resultaten van dit project nuttig zijn, zijn dan ook legio. Daarom focust dit project zich op een welafgelijnd deelgebied: de conversielagen. Conversielagen zijn deklagen die ontstaan door een reactie tussen het metaaloppervlak en een oplossing. Ze schermen het metaal af van de omgeving en bieden zo een corrosiebescherming. Bekende voorbeelden hiervan zijn anodisatie-, fosfatatie- of chromatatielagen. Een methode die in de wetenschappelijke wereld algemeen wordt aanvaard om de corrosebescherming van die deklagen te bestuderen, is Elektrochemische Impedantie Spectroscopie (EIS). Op onderzoeksvlak werd door de onderzoekspartners de laatste jaren sterk geïnvesteerd in het op punt stellen van een methode voor het betrouwbaar opmeten van corrosiebescherming aan de hand van een nieuwe techniek, nl. multisine elektrochemische impedantiespectroscopie (ORP-EIS). Als resultaat werd een omvangrijke expertise opgebouwd op het vlak van techniekontwikkeling en werd een uitgebreid gamma aan corrosiesystemen gescreend met deze nieuwe, betrouwbare en snelle manier van impedantiespectroscopie. Met dit project beogen de onderzoekspartners de ontwikkeling van een intelligente softwaretool, die coatinginspectie, -selectie en –optimalisatie toelaat, gebaseerd op die nieuwe ORP-EIS techniek. Enerzijds situeert de output van dit project zich in het verkrijgen van een uitgebreide dataset aan ORP-EIS metingen onder een waaier van omstandigheden. Alle experimentele data zullen overzichtelijk gecatalogeerd worden in een databank. Anderzijds beoogt dit project de ontwikkeling van een intelligente zoekmachine. De ultieme valorisatie van dit project is de verspreiding van de ontwikkelde software naar de bedrijven uit de ruime doelgroep. Deze software kan hen helpen bij coatinginspectie, -selectie en –optimalisatie. De software zal ook voldoende generiek opgesteld worden, zodat later ook andere vormen van corrosie en corrosiebescherming kunnen opgenomen worden. Organisaties: • Geavanceerde Reactor Technologie (ART)
Onderzoekers: • Tom Breugelmans
De immuunmodulerende rol van met vitamine D3 behandelde dendritische cellen in multiple sclerose. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds een privé-instelling. UA levert aan de privé-instelling de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Vigor F I Van Tendeloo • Nathalie Cools
Relatieve groeisnelheid en strategie van invasieve exotische wateronkruiden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • LUDWIG TRIEST
Theoretische studie van de thermische eigenschappen van gefluoreerde grafeen. Universiteit Antwerpen Abstract: Met behulp van grootschalige atomistische simulaties met de reactieve kracht veld benadering (ReaxFF) onderzoeken we de rooster thermische eigenschappen van gefluoreerde grafeen (FG). We zullen de invloed van effecten op de rooster thermische eigenschappen van FG onderzoeken, zoals bijv. roosterconstanten, rippeling enz. Het doel om recente experimentele metingen van de thermische eigenschappen van zowel volledig en gedeeltelijk bedekt grafeen door F-atomen te verklaren. Organisaties: • Theorie van de gecondenseerde materie
Onderzoekers: • Mehdi Neek-Amal
MOMEVIP - Moleculaire en metabole basis van door de vluchtige stof isoprenoide geïnduceerde resistentie tegenover verschillende vormen van stress. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Han Asard • Ivan Nijs • Ivan Janssens • Gerardus Beemster
Evaluatie van de potentie van immunodulatory drugs ter verbertering van de effectiviteit van dendritische cel gebaseerd immunotherapie voor multiple myeloma Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Koning Boudewijnstichting - Fonds Catherina Weckers' hebben voor het project ' Evaluation of the potency of immunodulatory drugs to enchance the effectiveness of dendritic cell based immunotherapy for multiple myeloma' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Fysiologie
Onderzoekers: • Brenda DE KEERSMAECKER • KRISTIAAN THIELEMANS
Afstemmen van de functionele eigenschappen van nanodeeltjes en nanodraden. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Theorie van de gecondenseerde materie
Onderzoekers: • Francois Peeters
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: EPINET (FP7-Science-in-society-2011-1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: not available Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • SERGE GUTWIRTH
Studie naar de initiatie en groei van wortelharen in Arabidopsis thaliana. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de rol van genen in de Arabidopsis wortelhaarontwikkeling te bepalen. 151 genen werden geïdentificeerd waarvan een groot deel van hen een functie heeft in het celwandmetabolisme. Het fenotype van knock-out mutanten wordt bepaald, evenals de celwandsamenstelling, het patroon van expressie, het effect van overexpressie op het fenotype en de lokatie van het genprodukt. Interessante lijnen worden gekruist in bekende mutanten of in lijnen met fluorescente merkers.
Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling
Onderzoekers: • Kris Vissenberg
Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondersteuning van de Hoog frequente draaistoel die toelaat om op een unieke manier unilaterale stimulatie van de otoliet systemen te genereren. Dit laat tot kant per kant de zwaartekracht detectoren te onderzoeken bij de mens. Op basis van dit onderzoek kan fundamentele kennis vergaard worden over het vestibulaire systeem. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Floris Wuyts
Analyses ten behoeve van het FAVV Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds FASFC. UA levert aan FASFC de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Farmacognosie, Functionele voeding en Farmaceutische Analyse (NatuRA)
Onderzoekers: • Sandra Apers
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-KUL, Greet De Baets Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een analyse van structurele en evolutionaire mechanismen tegen aggregatie van eiwitten Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Nico VAN NULAND
Ontvangst Juliana BLECKWEDEL (Argentinië) van 7 november tot 9 december 2013: Exploring the microbial diversity of lactic and acetic acid bacteria in exotic fruits from the Northern Region of Argentina for the production of healthpromoting and/or indu... Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontvangst Juliana BLECKWEDEL (Argentinië) van 7 november tot 9 december 2013: Exploring the microbial diversity of lactic and acetic acid bacteria in exotic fruits from the Northern Region of Argentina for the production of health-promoting and/or industrially-relevant metabolites. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Luc DE VUYST
Studie van de functionele rol van de verschillende long en lever antigen presterende cel populaties in vivo Universiteit Gent Abstract: Dendritic Cells (DCs) en Macrofagen presenteren antigenen aan T cellen, die kunnen differentieren in Effector of Regulatorische T cellen. Sommige DCs of Macrofagen zouden meer efficient zijn voor de inductie van Regulatorische T cellen terwijl anderen beter Effector T cellen induceren. We willen de rol van verschillende DC of Macrofaag subsets bestuderen door antigen-presenterende-capaciteit te beperken tot telkens één subset. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Bart Lambrecht
AXO Universiteit Hasselt Abstract: Het grote doel van AXO is een software platform te bouwen, inclusief een bibliotheek aan functies. Het platform zal nieuwe, interactieve audio applicaties maken die toegankelijk zijn voor artiesten op microcontroller hardware, deze kunnen onafhankelijk van computers worden uitgevoerd. Vele audiovisuele artiesten gebruiken software omgevingen zoals Pure-data (open source) of Max. Het doel is een gelijkaardige, modulaire omgeving te bouwen dat zowel open source als platform-onafhankelijk is. Het resulterende programma zou uploadbaar moeten zijn naar autonome microcontroller chips. Vervolgens zal een gelijkaardig systeem ontwikkeld worden gefocust op audioverwerking. Het gebruik van microcontrollers bied een duidelijk voordeel ten opzichte van reguliere PC's op vlak van directe connectiviteit met sensoren en actuatoren.Ze zijn betrouwbaarder en duurzamer, vertonen een betere energie-efficiëntie, en zijn compacter en goedkoper. Ze kunnen eenvoudig geïntegreerd worden en zijn zeer responsief - aangezien ze geen volledig besturingssysteem nodig hebben -, zorgend voor een meer natuurlijke ervaring. De verschillende partners betrokken in dit project hebben elk hun eigen artistieke identiteit, maar delen een gemeenschappelijke behoefte aan een soortgelijk platform. Zij houden zich bezig met dit project als pionier gebruikers, maar werken ook samen ('co-ontwerpen') aan de vorming van dit open platform voor een breed publiek aan audio-artiesten. Dit voorstel heeft brede steun ontvangen, doorheen de deelname van verschillende partners, resulterend in een breed scala aan mogelijke toepassingen voor AXO. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Johannes TAELMAN
Toepassingen van de AdS/CFR correspondentie aan deeltjesfysica en de gecondenseerde materie systemen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Beter begrip van hydrodynamica zal belangrijke gevolgen hebben op verschillende gebieden van de natuurkunde, waarin de theorie van de hydrodynamica van toepassing is, zoals zware-ion botsingen, gecondenseerde materie systemen, kosmologie.
Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • Piotr SUROWKA • ALEXANDRE SEVRIN
Relatieve impact van scheepsgolven versus natuurlijke waterbewegingen op de verstoring van intertidale ecosystemen in het Schelde-estuarium. Universiteit Antwerpen Abstract: De relatieve impact van scheepsgolven op de intergetijdengebieden van het Schelde-estuarium wordt bestudeerd in verhouding tot de impact van natuurlijke windgolven en getijdenstromingen. Deze effecten worden gemeten in relatie tot verschillende scheepskenmerken, en op verschillende locaties langs het estuarium, om invloeden van plaatskenmerken na te gaan. De resultaten kunnen gebruikt worden als basis voor aanbevelingen om de impact van scheepvaart op het ecosysteem van de Schelde te beperken. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Stijn Temmerman
De rol van purinerge signalisatie bij chronische ontstekingsziekten van de bovenste luchtwegen bij de mens. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen wij de betrokkenheid van het purinerge systeem in de regulatie van de inflammatoire responsen betrokken bij de verschillende pathologische condities van de bovenste luchtwegen (chronische rhinosinusitis al dan niet in combinatie met nasale poliepen, astma en/of allergieën) onderzoeken op weefselniveau. Hiervoor zal o.a. gebruik gemaakt worden van een uniek in-huis op puntgestelde humaan "sinonasaal weefsel-fragment" assay waarbij de invloed van P2-receptor activering op de gehaltes van vrijgestelde ziekte-specifieke inflammatoire mediatoren bij luchtwegaandoeningen zal worden geëvalueerd. Organisaties: • Antwerps chirurgisch training, anatomie en onderzoekscentrum (ASTARC)
Onderzoekers: • Luc Van Nassauw
Studie van spleetvorming in een concrete super container voor opslag van nucleair afval door niet-destructieve testmethoden Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Euridice ESV' hebben voor het project ' ONDERZOEKSOVEREENKOMST Study of crack initiation in a concrete super container for storage of nuclear waste by nondestructive testing methods' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • Lincy PYL • JOHNNY VANTOMME
Populatiestructuur, transmissie en gastheerspecificiteit in een nestgebonden ectoparasiet, de teek Ixodes arboricola. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is om gastheerspecialisatie en genetische populatiestructuur te onderzoeken bij een ecologisch sterk gespecialiseerde teek nl. I. arboricola. Dit project zal belangrijke nieuwe inzichten leveren in de evolutie van gastheerspecialisatie bij teken en bij parasieten in het algemeen, en de mechanismen die hierbij een rol spelen. Daarnaast zal het project meer inzicht geven in gastheerkeuze, transmissie en dispersie in een groep van ectoparasieten met hoge maatschappelijke relevantie. Organisaties: • Evolutionaire ecologie (EVECO)
Onderzoekers: • Herwig Leirs • Erik Matthysen
Afstemmen van de functionele eigenschappen van nanodeeltjes en nanodraden. Universiteit Antwerpen Abstract: Met dit project wordt een doorgedreven integratie en het optimalisering beoogd van de unieke expertise die binnen het WOG-consortium aanwezig met als doel de preparatie, structurele en fysische karakterisering en theoretische modelering van nanodeeltjes en nanodraden die de bouwstenen bij uitstek zijn voor het ontwikkelen van nanotechnologische toepassingen. In het bijzonder worden theoretische modeleringstechnieken ontwikkeld voor het beschrijven en het voorspellen van de functionele eigenschappen van interagerende en nietinteragerende deeltjes en draden. Organisaties: • Theorie van kwantumsystemen en complexe systemen
Onderzoekers: • Jacques Tempere
Vaag answer set programmeren 2.0 Universiteit Gent Abstract: Vaag answer set programmeren heeft als doel om declaratief te kunnen redeneren over expertkennis in domeinen waar gradaties een belangrijke rol spelen. In dit project zullen we de fundamenten van dit formalisme uitbreiden, om het toepasbaar te maken voor de imperfecte kennis die, op een automatische manier, uit web 2.0 systemen kan gehaald worden. Organisaties: • Vakgroep Bewegings- en sportwetenschappen
Onderzoekers: • Martine De Cock
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-UGent, Glenn Van Wallendael Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie over de codering en de aanpassing van multimedia gegevens Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU
Studie van de rol van nieuwe kandidaat autoantigenen in Multiple Sclerosis Universiteit Hasselt Abstract: In deze studie worden de biologische eigenschappen van SPAG16 en de relevantie van dit nieuwe kandidaat antigen in het ziekteproces van MS bestudeerd. In de eerste sectie wordt bepaald waar het SPAG16 eiwit tot expressie komt en hoe de expressie in de hersenen verschilt tussen gezonde controles en MS-patiënten. In het tweede onderdeel wordt de antilichaamrespons tegen recombinant SPAG16 verder gekarakteriseerd in serum/CSV van MS-patiënten en verschillende controlegroepen. Ten slotte wordt nagegaan hoe de T-celreactiviteit tegen SPAG16 en enkele SPAG16-afgeleide peptiden verschilt in MS-patiënten versus gezonde controles. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Pieter STINISSEN • Veerle SOMERS
Analyseren van de impact van nieuws- en beursberichten op Belgische aandeelprijzen via tekst mining. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen we nagaan hoe algemene en beursspecifieke nieuwsberichten met geavanceerde text mining technieken gebruikt kunnen worden voor het automatisch voorspellen van het effect op Belgische aandelenprijzen. Inzichten zullen bekomen worden in welke nieuwsleveranciers en welke combinaties van woorden het grootste effect hebben. Het ontworpen systeem zal geëvalueerd worden als trading tool, alsook als beslissingsondersteunend systeem voor investeerders. Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Walter Daelemans • David Martens
De rol van autofagie in de destabilizatie en progressie van atherosclerotische plaques. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Fysiofarmacologie (FAR)
Onderzoekers: • Dorien Schrijvers
Nauwkeurige geparametriseerde macromodellen voor efficient ontwerp van lineaire en niet-lineaire microgolf en RF systemen Universiteit Gent Abstract: De belangrijkste doelstelling van dit project is de ontwikkeling van volledig geautomatiseerde modellering en identificatie technieken om platform-onafhankelijke (SPICE, Verilog-A, VHDL-AMS compatibel) fysisch gebaseerde geparametriseerde compacte macromodellen te bouwen voor complexe lineaire en niet-lineaire microgolf en RF-systemen. Deze geparametriseerde compacte macromodellen zullen ontwerpers toelaten de simulatie en het ontwerp van circuits op een tijds-efficiënte en nauwkeurige manier uit te voeren. De model extractie kan starten vanaf zowel simulaties als metingen. Dit geldt ook voor full-wave elektromagnetische (EM) simulaties van complexe passieve microgolf structuren, niet-lineaire circuit simulaties, en lineaire en niet-lineaire microgolf metingen. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Luc Knockaert
Versnelde verwerking en reconstructie van MRI-scans (SUPERMRI). Universiteit Antwerpen Abstract: Het SuperMRI project is gericht op - het versnellen van de opname door het ontwikkelen van nieuwe beeldvormingssequenties en bemonsteringstrategieën. - het reduceren van de rekentijd van iteratieve reconstructiemethoden via de ontwikkeling van snelle en generieke voorwaartse en terugprojectie via parallellisatie en distributie van de algoritmen, in combinatie met aangepaste hardware architectuur (GPU of FPGA). - Het verbeteren van de beeldkwaliteit door het ontwikkelen van nieuwe reconstructiemethoden gebaseerd op compressive sensing en discrete tomografie. - De ontwikkeling van nieuwe algoritmen die de opgenomen data ten volle benutten voor verbeterde segmentatie en bewegingscorrectie. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden
De karakterisatie en exploitatie van het mycothiol redox systeem van Mycobacterium tuberculosis. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het eindrapport van Europese commissie ter voorbereiding van het volgende Framework programma staat duidelijk te lezen dat de onderzoeksgebieden als Malaria, HIV/AIDS en Tuberculose meer aandacht nodig hebben in de toekomst [1]. Met ons project willen we een bijdrage leveren bij het zoeken naar nieuwe doeleiwitten en nieuwe drugs ter bestrijding van tuberculose (TB). TB heeft een enorm dodentol, om de 20 seconden sterft er iemand aan TB. TB wordt veroorzaakt door Mycobacterium tuberculosis [2]. M. tuberculosis is zeer inventief, en weet de huidige
drugs te omzeilen. Daardoor ontwikkelen zich al maar meer multi- en extreem drug resistente stammen. Door de opkomst van resistente stammen, is het noodzakelijk om het portfolio aan drugs uit te breiden. Er zijn vandaag de dag al meerdere drugs op de markt gericht tegen de celwandsynthese, en tegen nucleinezuursynthese van M. tuberculosis [3]. In de zoektocht en de design van nieuwe drugs, zoek je naar unieke reactiewegen karakteristiek voor M. tuberculosis en duidelijk verschillend van de mens. Zulk een reactieweg is de mycothiol redox reactieweg in M. tuberculosis. M. Tuberculosis gebruikt mycothiol om het redoxpotentiaal in de cel op peil te houden, terwijl bij de mens glutathione deze taak op zich neemt [4]. Structureel zijn mycothiol en glutathione totaal verschillende moleculen. Glutathione is een tripeptide bestaande uit cysteine, glycine en gamma-glutaminezuur, daarentegen is mycothiol een suikerthiol bestaande uit cysteine, inositol en N-glucosamine [5]. Door deze structurele verschillen zijn de enzymen betrokken in beide reactiewegen ook erg verschillend. In dit project richten we onze aandacht op mycoredoxine. Dit nieuw enzyme maakt deel van een pas geidentificeerde mycothiol redox reactieweg en kan beschouwd worden als de glutaredoxine anloog in Actinobacteriën [6]. Mycoredoxine maakt deel uit van de mycothiol redox reactieweg en speelt bovendien een belangrijke rol in de bescherming tegen oxidatieve stress. Mycothiol beschermt eiwitten tegen ongewenste oxidatie door op thiolen van cysteines in eiwitten reversibele te binden en een mixed disulfide te vormen. Tijdens deze mycothiol beschermende fase zijn al deze enzymen inactief. Mycoredoxine zal zeer specifiek de mycothiol groep van het enzyme verwijderen waardoor het enzyme geactiveerd wordt. Preliminaire experimenten hebben reeds aangetoond dat mycoredoxine geen glutathione herkent en dat dit enzyme heel specifiek is voor mycothiol. Het idee is om die mycothiolverwijderingsreactie specifiek te blokkeren, zodat we op die manier enzymes betrokkken in verschillende metabolische en energetische circuits in M. tuberculosis lam leggen en M. tuberculosis uitschakelen. In de zoektocht naar mogelijke doeleiwitten van de mycoredoxine reactieweg en drugs dienen we deze electronentransferweg in een testbuisje opnieuw samenstellen. Dit is nu net de expertise van het lab van Dr. Joris Messens, waar ik mijn onderzoekproject ga uitvoeren [6] [7-9]. Met behulp van deze in vitro mycothiol redox reactieweg kunnen we niet alleen deze reactieweg bestuderen, maar ook een heel gamma aan organische verbindingen screenen op een eventueel inhiberend effect. Deze organische verbindingen zullen we bovendien ook testen op een M. tuberculosis cultuur en kunnen zo de basis vormen van een nieuw type drug tegen M. tuberculosis. Bovendien is de structuur en het reactiemechanisme van mycoredoxine nog niet gekend en kan deze kennis bijdragen tot een meer rationele ontwikkeling van een drug die mycoredoxine inhibeert. Verder is er tot op heden nog geen enkel enzyme waarmee mycoredoxine interageert geïdentificeerd. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Joris MESSENS
Impact van uremische retentiemoleculen op het vitamine D en botmetabolisme. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject wil nagaan in welke mate eiwitgebonden uremische toxines het vitamine D metabolisme in endotheelcellen beïnvloeden en bijdragen tot ABD en vasculaire calcificaties bij patiënten bij CKD. Het project omvat een experimenteel en een klinisch luik. Gebruik makend van goed omschreven in vitro technieken zal de regulatie van sleutelenzymes van het vitamine D metabolisme in endotheelcellen bestudeerd worden en zal nagegaan worden in welke mate uremische retentiemoleculen en in het bijzonder eiwitgebonden uremische toxines een invloed hebben op het vitamine D micro-endocrien systeem. Daarnaast zal in een cross-sectionele en prospectieve botboorbiopsie studie de rol van eiwitgebonden uremische retentiemoleculen op het ontstaan van en progressie van ABD en vasculaire calcificaties bestudeerd worden. Organisaties: • Pathofysiologie
Onderzoekers: • Patrick D'Haese
Radiosensibiliserend potentieel van M1-gepolariseerde macrofagen in colorectale kanker: de rol van de door NO gemedieerde inhibitie van cellulaire respiratie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Radiosensibilisatie van tumoren door geëxpandeerde T lymfocyten: NO en CO als determinanten van radiosensibiliteit via IFN-? signaaltransductie Inleiding A. Immuniteit en bestralingsgevoeligheid. Tumoren hebben vaak een gebrekkige vascularisatie waardoor ze hypoxisch zijn, wat radioresistentie en immunosuppressie in de hand werkt. Naast bacteriële immunoadjuvants (vb. CpG ODN) en antitumorale vaccins, duikt radiotherapie op als een alternatief middel om de tumorale immuniteit te bevorderen, via de creatie van een pro-inflammatoir milieu en de vrijmaking van tumor specifieke antigenen (1). De groep van Luka Milas toonde in een muis sarcoom model aan dat de toediening van CpG ODN gedurende radiotherapie niet alleen een belangrijke radiosensibilisatie veroorzaakt maar ook tumor rejectie via adaptieve T-cel reacties (2). B. Radiosensibilisatie door stikstofmonoxide (NO). Ons labo heeft het radiosensibiliserend potentieel van NO aangetoond, na vrijstelling door NOdonors en na endogene productie door het cytokine/LPS induceerbaar NOsynthase (iNOS, 3). Andere groepen beschreven een toegenomen bestralings-gevoeligheid van tumorcellen met iNOS overexpressie en chemosensibiliserende mechanismen (4,5). Wij toonden nadien aan dat lipid A en zijn derivaat OM-174, een immunoadjuvants in klinisch gebruik, hypoxische tumorcellen radiosensibiliseert via de secretie van cytokines door immuuncellen, gevolgd door iNOS inductie in tumorcellen (6-8). Deze immunoadjuvants, die derivaten zijn van bacterieel LPS, interageren met TLR4 receptoren op antigen presenterende cellen, maar niet op T cellen. Onze recente hypothese was dat de TLR4 signaaltransductie doorgegeven werd van antigenpresenterende cellen naar T cellen via de IL-2/IL-12/IL-18 cytokine cascade, en dat de geactiveerde T cellen tumorcellen radiosensibiliseren via secretie van interferon (IFN)-? en inductie van iNOS (8). Onze recente data bevestigen dat muriene CD8+ cellen, na beperkte expansie en activatie d.m.v. geïmmobiliseerde anti-CD3/CD28 antilichamen zowel een IFN-?+ fenotype als radiosensibiliserende eigenschappen hebben (9). C. NO signaaltransductie naar heme oxygenase-1 (HO-1). Het HO-1 enzym dat geïnduceerd wordt bij stress, converteert haem naar biliverdine en koolstofmonoxide (CO). Dit gen wordt frequent geïnduceerd na iNOS inductie, als beschermingsmechanisme tegen NO radicalen (10). Dezelfde beschermende effecten werden aangetoond voor de CORMs, een groep van chemische CO donors (11). HO-1 wordt eveneens geactiveerd door hypoxie-reoxygenatie, wat relevant is voor het dynamisch karakter van tumorale hypoxie, te wijten aan tijdelijke occlusies van tumorale bloedvaten en veranderingen in oxygenatie tijdens radiotherapie. Men suggereert dat CO/biliverdine aërobe tumorcellen kan beschermen tegen bestraling via anti-apoptotische mechanismen. Het valt echter niet uit te sluiten dat CO een opponerend effect heeft in hypoxie, en onder deze omstandigheden tumorcellen kan radiosensibiliseren via inhibitie van mitochondriale respiratie en bijgevolg sparen van zuurstof, een cellulair mechanisme dat beschreven werd in 1% zuurstof. D. Colorectale kanker. Preoperatieve (chemo)radiotherapie is "standard of care" in stadium II & III rectumkanker, maar is geassocieerd met acute en laattijdige graad 3 en 4 toxiciteit bij respectievelijk 27% en 14% van de patiënten. Eén manier om deze toxiciteit te verminderen is de creatie van conformele dosisdistributies die nauw aansluiten rond het planningsdoelvolume, via bv. gebruik van intensiteitsgemoduleerde radiotherapie (IMRT, 12). Image-guided radiotherapy (IGRT) laat toe om het bestraald volume omgevende organen verder te verminderen, daar het een reductie toelaat van de veiligheidsmarge die dient genomen te worden om te compenseren voor dagelijkse set-up fouten en beweging van organen (vb. Blaasvulling, 13). Wij onderzoeken in een fase II studie in hoeverre de dagelijkse implementatie van IMRT + IGRT de toxiciteit kan verminderen en of een geïntegreerde simultane bestralingsboost op de tumor, de radiosensibiliserende effecten van 5-FU kan vervangen (14). Een andere manier
om de therapeutische ratio te verbeteren is gebruik te maken van specifieke eigenschappen van het tumorale micromilieu, nl. hypoxie en het proinflammatoir tumor infiltraat. Rigoureuze analyse van de operatiestukken van de Nederlandse TME studie toonde aan dat patiënten met een uitgebreid pro-inflammatoir tumor infiltraat een significant lager risico hadden voor locoregionaal herval en voor de ontwikkeling van metastasen (15). Bovendien suggereert onze experimentele data dat het pro-inflammatoir iNOS enzym kan gebruikt worden voor radiosensibilisatie. Binnen deze context is het belangrijk te benadrukken dat de functie van het darmepitheel en de ontwikkeling van colorectale kanker nauw verbonden is met de expressie van iNOS, wellicht als gevolg van de continue blootstelling aan intraluminaal LPS, aanwezig in de celwand van gram- bacteriën (16). E. Hypothese. Recente ontwikkelingen maken het mogelijk om T cellen op grote schaal ex vivo te expanderen door polyclonale stimulatie via CD3TCR (T-cel receptor), het CD28 molecule en IL-2. Deze aanpak werd ontwikkeld voor adaptieve immunotherapie 17,18). Commercieel verkrijgbare kits met CD3/CD28 beads (alternatief voor geïmmobiliseerde antilichamen) zijn verkrijgbaar voor humane en muriene T-cel expansie, al dan niet gecombineerd met priming door tumor specifieke antigenen. Wanneer deze CD4+ en CD8+ T cellen gerestimuleerd worden, vertonen ze naast IFN- ?+, een granzymeB/porfirine+ (markers van cytotoxiciteit) fenotype. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • GUY STORME • Dirk VERELLEN • Mark DE RIDDER
Tussen Scylla en Charybdis: De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie Universiteit Gent Abstract: De discipline van de zgn. ?vergelijkende theologie? wordt dikwijls voorgesteld als een alternatief voor de zgn. ?klassieke? theologie van de religies die niet in staat geacht wordt om een waarachtig interreligieuze dialoog te faciliteren. Door middel van een interdisciplinaire aanpak peilt dit project naar de mate waarin de vergelijkende theologie rekening houdt met de epistemologische en methodologische inzichten en verworvenheden van zowel de theologie van de religies als van de vergelijkende cultuurwetenschap. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Balagangadhara Rao
MAPPIT-gebaseerde recepor interactoomanalyse Universiteit Gent Abstract: Met MAPPIT heeft onze onderzoeksgroep een unieke methode ontwikkeld voor de studie van eiwitinteracties in intacte humane cellen. In dit project zullen we deze twee-hybride methode toepassen om een beter inzicht te verwerven in de signaaloverdracht via de leptine en clucocorticoid receptoren. Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Jan Tavernier
Globale cross-layer optimalisatie van dataverkeer over draadloze communciatiesystemen door minimalisatie van interferentie Universiteit Gent Abstract: Nieuwe antennetechnieken en netwerkprotocols worden ontwikkeld voor de globale cross-layer optimalisatie van dataverkeer over draadloze communciatiesystemen door minimalisatie van interferentie. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Ingrid Moerman • Hendrik Rogier
Wetenschappelijke advisering bij de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol en ondersteuning bij het uitvoeren van hun opdracht in het participatieproces (ontwerpfase cAT-project). Universiteit Antwerpen Abstract: Het voeren van onderzoek naar mogelijke manieren voor het concretiseren van de lokale voorwaarden inzake de continuering van inspraak en participatie, verbonden aan het implementeren van het cAT-project. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)
Onderzoekers: • Ilse Loots • Anne Bergmans
De rol van de locus coeruleus en hippocampale noradrenerge transmissie in het anti-epileptisch effect van nervus vagus stimulatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Nervus vagus stimulatie (NVS) bij patiënten met moeilijk behandelbare epilepsie leidt tot een gemiddelde aanvalsreductie die varieert tussen 25% en 55% en sterk verschilt van patiënt tot patiënt. Het preciese aanvalsonderdrukkend werkingsmechanisme van NVS is tot op heden niet opgehelderd. Recent bewijs in de literatuur en een studie uitgevoerd in onze laboratoria wijzen op een rol van de locus coeruleus (LC) en noradrenerge transmissie in het werkingsmechanisme van NVS. In dit project zal de rol van de LC neuronen en hippocampale noradrenerge transmissie bij NVS verder worden onderzocht door gebruik te maken van selectieve laesies en specifieke antagonisten. Daarnaast zal activatie van noradrenerge transmissie als potentiële biomerker voor doeltreffendheid van NVS worden geëvalueerd in een model met spontane epileptische aanvallen. Bij dit onderzoek zal neuronale activiteit en neurotransmitter secretie geëvalueerd worden met behulp van state-of-the art neurofysiologische en biochemische technieken. Het verder ontrafelen van het werkingsmechanisme van NVS kan leiden tot een optimalisatie van NVS parameters en de doeltreffendheid van de behandeling. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis
Onderzoekers: • Alfred MEURS • Ilse Julia SMOLDERS • Ralph CLINCKERS
EU-bonuskrediet type B2c voor EU FP7 project: TWIN HUB (INTERREG IVB NWE, 8th Call for proposals) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het project is het vergroten van de concurrentiekracht van het intermodale spoorwegvervoer in, vanuit en naar NWE, met name tussen de Nederlandse en de Belgische en Europese binnenvaart terminals Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management
Onderzoekers: • CATHY MACHARIS
Taalverwerking. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Dominiek Sandra
Fundamenten van Pattern Set Mining voor Gestructureerde data. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project stellen we voor algemene technieken te ontwikkelen en te bestuderen voor het direct zoeken naar verzamelingen van patronen. Zulke verzamelingen moeten alleen hogekwaliteitspatronen bevatten die van belang zijn voor de gebruiker en de toepassing. Door pattern set mining technieken te ontwikkelen hopen we deze technieken van het lokale naar het globale niveau te brengen, wat bijdraagt aan een beter begrip van de rol van pattern mining techieken in datamining en machine learning. Organisaties: • Ontwikkeling database systemen (ADReM)
Onderzoekers: • Bart Goethals • Jeroen De Knijf
Language games voor het taalonderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kennis van vreemde talen is noodzakelijk om te functioneren in de geglobaliseerde wereld waarin we leven. Om een competentie te verwerven die aanleunt bij moedertaalsprekers, moet de taalleerder vaak lerenhoe dezelfde taalstrategie (bijvoorbeeld het uitdrukken van positie/plaats) op een andere manier geconceptualiseerd wordt. Zo zeggen Nederlandstaligen 'de melk zit in de fles', terwijl Franstaligen geen positiewerkwoord zoals 'zitten' gebruiken maar in plaats daarvan de neutrale variant 'être' (zijn). De gemengde achtergrond van leerlingen in het Vlaamse onderwijs, zorgt er soms voor dat leerlingen met een taalachterstand ook buiten de taallessen achterop blijven. In dit onderzoek willen we software ontwikkelen waarmee een robot samen met een taalleerder een language game (taalspel) speelt op basis van een model dat opgebouwd werd van de taalleerder. De artificiële agent beheerst het taalsysteem dat de leering wil aanleren (bijvoorbeeld de Engelse werkwoordstijden) en presenteert hem geleidelijk aan moeilijkere oefeningen. De leerling zal ook op zijn fouten gewezen worden en gaat zich door de frequente mondelinge communicatie zelfzekerder voelen in de doeltaal. De technologie die gedurende de voorbije tien jaar ontwikkeld werd in het AI labo aan de VUB is op dit moment zodanig ver gevorderd dat de systemen (Fluid Construction Grammar (De Beule), Internal Recruitment Language (Van den Broeck)) klaar zijn om gebruikt te worden in meer toegepast onderzoek. De basismethode van dit onderzoek blijft het language game paradigma. Eens dat een specifiek taalsysteem gekozen is (bv. modaliteit in het Frans) en getest op artificiële agents zal deze basismethodologie uitgebreid worden naar een situatie waarin één van de agents humaan is. Organisaties: • Artificiele Intelligentie • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • Katrien BEULS • LUC STEELS
Tussen Scylla en Charybdis: De mogelijkheden en moeilijkheden van de vergelijkende theologie Universiteit Gent Abstract: De discipline van de zgn. 'Vergelijkende theologie' wordt dikwijls voorgesteld als een alternatief voor de zgn. 'klassieke' theologie van de religies die niet in staat geacht wordt om een waarachtig interreligieuze dialoog te faciliteren. Door middel van een interdisciplinaire aanpak peilt dit project naar de mate waarin de vergelijkende theologie rekening houdt met de epistemologische en methodologische inzichten en verworvenheden van zowel de theologie van de religies als van de vergelijkende cultuurwetenschap. Organisaties: • Vakgroep Vergelijkende cultuurwetenschappen
Onderzoekers: • Balagangadhara Rao
Identificatie, kwantificering en monetaire waardering van de ecosysteemdiensten die worden geleverd door de natuurdomeinen van ANB. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds VITO. UA levert aan VITO de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Registers van Acute Coronaire Aanvallen in de stad Gent en in de regio Brugge Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek prolongeert het WHO-MONICA (MONItoring of Trends and Determinants of CArdiovascular Diseases) project waaraan in 1982-1992 werd meegewerkt.
In de bevolking van 25-74 jaar wordt de attack rate van acute coronaire aanvallen geregistreerd. Doelstellingen: opvolgen tijdstrend van incidentie, morbiditeit en lethaliteit tgv acute coronaire aanvallen; bijdragen tot kwaliteitszorg mbt sterftestatistieken; opvolgen van effectiviteit van behandelingswijze in gezondheidszorg. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers: • Stefaan De Henauw • Koen Van Herck
Het begeleiden van de oprichting en de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol. Universiteit Antwerpen Abstract: - Het begeleiden van de werking van de lokale partnerschappen in de gemeenten Dessel en Mol en deze te ondersteunen bij het uitvoeren van hun opdracht. - Het adviseren van de opdrachtgever bij de verdere uitvoering van zijn werkprogramma en meer specifiek: (a)bij de concrete invulling van het participatieproces in de projectfase (b)bij het concretiseren van de lokale bergingsvoorwaarden inzake de continuering van inspraak en participatie (c)bij het actief vooruitdenken rond volgende fasen in het proces. - Een permanente evaluatie van het lopende participatieproces en toetsing aan beschikbare (theoretische) kaders en modellen, alsook aan ervaringen in het buitenland. Organisaties: • Welzijnsplanning • Milieu en Samenleving (M&S)
Onderzoekers: • Erik A O J Van Hove • Ilse Loots • Anne Bergmans
Ontwikkeling van nanobody-gebaseerde radiofarmaca voor de behandeling van kanker. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zullen we nanobodies gebruiken die zich specifiek richten op membraangebonden tumorantigenen en een universele methode ontwikkelen om deze nanobodies te merken met Lu-177. De gemerkte nanobodies zullen geëvalueerd worden wat betreft immunoreactiviteit, biodistributie, tumorpenetratie en tot slot therapeutische potentieel. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • Tony LAHOUTTE • SERGE MUYLDERMANS • VICKY CAVELIERS
De invloed van piekeren op het cognitief functioneren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project willen we tot een beter begrip komen van de rol van aandachtsprocessen bij het impliciet leren. Impliciet leren wordt verondersteld automatisch en al doende wijs plaats te grijpen (bv. leren spreken bij peuters), dit in tegenstelling tot het expliciet leren dat gecontroleerd en intentioneel gebeurt (bv. het schoolse leren). Er zijn echter sterke aanwijzingen dat ook het impliciet leren aandacht zou vereisen, weliswaar minder dan expliciet leren. Zo vinden sommige onderzoekers dat impliciet leren aangetast wordt wanneer het gecombineerd wordt met een andere, eenvoudige taak. Deze resultaten worden echter dan weer tegengesproken door andere studies. M.a.w. het gebruik van het dubbeltaakparadigma heeft niet tot eenduidige conclusies geleid in verband met de mate waarin impliciet leren aandacht vereist. Daarom willen we een nieuwe invalshoek gebruiken om deze kwestie te onderzoeken. Meer specifiek willen we bepalen onder welke omstandigheden het impliciet leren optreedt van irrelevante informatie, waar geen aandacht op wordt gericht. Hierbij gaan we na in hoeverre het leren van irrelevante informatie afhankelijk is van de aandacht die opgeslorpt wordt door de verwerking van de relevante informatie, de zgn. perceptual load. De mate waarin men in staat is om de irrelevante informatie op te pikken, zal ons toelaten om een uitspraak te doen over het automatische karakter van het impliciete leerproces. Organisaties: • Cognitieve en Biologische Psychologie
Onderzoekers: • Natacha DEROOST
Studie van de vorming van zeolieten en poreuze materialen door electrondiffractie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds KUL. UA levert aan KUL de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Gustaaf Van Tendeloo
Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversiteit Antwerpen, David De Wachter Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitstel of verzakingsrecht? A longitudinale analyse van nieuwe patronen van gezinsvorming met behulp van de volkstelling van 1991 en 2001 Organisaties: • Sociologie
Onderzoekers: • PATRICK DEBOOSERE
Therapietrouw bij patiënten met kanker waarbij orale tyrosine kinase inhibitoren werden voorgeschreven: de ontwikkeling van een interventie om therapietrouw te verhogen
Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar onderliggende processen van therapietrouw bij patiënten met kanker die orale TKI?s innemen. Een kwalitatief onderzoeksdesign op basis van de principes van Grounded Theory wordt gebruikt. De resultaten worden gebruikt om een interventie te ontwikkelen aangepast aan de noden van patiënten die orale TKI?s innemen. Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers: • Sofie Verhaeghe
EU-bonuskrediet type B2b voor EU FP7 project: OVER-MyR (FP7-HEALTH-2011-two-stage) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van OVER-MYR is het begrijpen van de oorzaken van de drugweerstand en terugvalpreventie, nieuwe strategieën te overwinnen deze, bewijzen van de hoofdsom voor fase I / II proces, en dus van invloed op de Multiple Myeloma-patiënt overlevingskans. Organisaties: • Immunologie en Microbiologie
Onderzoekers: • Karin VANDERKERKEN
Computationeel modelleren van materialen. Universiteit Antwerpen Abstract: In deze "Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap" (WOG) trachten we eigenschappen van materialen te berekenen via computersimulaties. Meer specifiek bestuderen wij de groei van dunne filmen en van koolstof nanobuisjes via moleculaire dynamica simulaties. Door contact met de andere onderzoeksgroepen binnen deze WOG hopen we expertise te kunnen delen en uitwisselen. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)
Onderzoekers: • Annemie Bogaerts
"Noisy" elektrische stimulatie van de hersenen, in vitro onderzocht door middel van haar synaptische, neuronale en microcircuit correlaten: een nieuw instrument voor fundamenteel onderzoek en neurologische therapieën. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht toegekend door de Universiteit Antwerpen. De promotor levert de Universiteit Antwerpen de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd door de universiteit. Organisaties: • Theoretische neurobiologie en neuroengineering
Onderzoekers: • Michele Giugliano
Metaproteoom analyse van de distale darmmicrobiotica van mucoviscidosepatiënten Universiteit Gent Abstract: De darmmicrobiota speelt een belangrijke rol in gezondheid en ziekte van mensen. Mucoviscidosepatiënten lijden aan longinfecties die een vrij groot aantal antibioticumbehandelingen vereisen. Ook hun darmfysiologie en voedselvertering zijn zeer sterk verstoord. Dit project stelt zich tot doel om via metaproteoomonderzoek de samenstelling, dynamiek en andere eigenschappen van de distale darmmicrobiota van een groep van mucoviscidosepatiënten met die van gezonde siblings te vergelijken. Organisaties: • Vakgroep Biochemie en Microbiologie
Onderzoekers: • Peter Vandamme • Bart Devreese • Peter Dawyndt
Arbeid, arbeidsrelaties en beroepsindentiteiten in Brusselse hotels, restaurants en cafés (1910-1940). Vrije Universiteit Brussel Abstract: De geschiedenis van het dagelijks leven op de werkvloer is een onderontwikkeld terrein en dat geldt zeker voor de horeca. Dit project, dat tot een doctoraat moet leiden, zal de dagelijkse praktijken op de werkvloer in de Brusselse horeca (1910-1940) bestuderen evenals de expliciete en impliciete, geschreven en ongeschreven regels die er het functioneren stuurden. Daarvoor zal gebruik worden gemaakt van verzoeningsdossiers, vonnissen en persoonlijke brieven van werkgevers en werknemers die zich in de archieven van de werkrechtersraden bevinden. Zij geven een idee van het dagelijkse reilen en zeilen en de manier waarop klagers en verweerders hun taken, hun rechten, hun plichten en hun arbeidsrelatie definieerden. Eveneens gebruikmakend van het bronnenmateriaal van de bevoegde vakbondscentrales en ego-documenten zal het ondoorzichtig statuut van verschillende categorieën binnen het horecapersoneel (koks, maîtres d'hôtel, kelners, serveersters) worden onderzocht, evenals het loonsysteem, de aard van de arbeidsconflicten en de modaliteiten inzake het einde van de werkrelatie. Er zal ook worden nagegaan hoe koks, maîtres d'hôtel, kelners en serveersters hun beroepsidentiteit construeerden. Daarbij zal de aandacht o.m. gaan naar de verschillen tussen de koks die in de coulissen werkten en het zaalpersoneel dat front stage opereerde en van dienstbaarheid zijn broodwinning maakte. Ook zal het belang worden onderzocht van on the job training en gender in de constructie van een beroepsidentiteit. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICIA VAN DEN EECKHOUT
(In-)Differenties - Alteriteit in het werk van Josef Winkler Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit congres focust op het thema alteriteit in het werk van de Oostenrijkse auteur Josef Winkler. Het wordt georganiseerd in samenwerking met het Institut für Germanistik van de Universität Wien. Oostenrijkse, Duitse, Tsjechische en Belgische onderzoekers zullen er met elkaar in dialoog gaan, onder hen zowel gerenommeerde Winkler-specialisten als beginnende Winkler-onderzoekers. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Inge ARTEEL
Metaal-isolator overgangen in gecorreleerde elektron systemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Theorie van de gecondenseerde materie
Onderzoekers: • Francois Peeters
Immunopathogenese van het immuunreconstitutie inflammatoir syndroom (IRIS) in HIV/TB-patienten die antiretrovirale therapie ontvangen: zoektocht naar prognostische en diagnostische merkers. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds IWT. UA levert aan IWT de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Luc Kestens • Odin Goovaerts
Plasma-intensifiëring in DBD-plasmakamers door gebruik van een gepakt bed van gericht ontworpen (di)ëlektrische deeltjes op basis van een keramische kern-schil design en met een gestuurde deeltjesgrootteverdeling (i-PLASMA). Universiteit Antwerpen Abstract: Studie van de procesintensifiëring van plasma-chemie door het gebruik van gepakt diëlectrisch materiaal in de plasma-zone. Specifiek ontworpen diëlektrische deeltjes (kern-schil opbouw) met een specifieke korrelverdeling zullen als bedmateriaal worden ingezet. Ervaring uit het domein van industriële plasma-generatie zal gecombineerd worden met de modelleer-ervaring van PLASMANT om het valorisatie-potentieel te onderzoeken. Een specifieke set van experimentele gegevens zal verzameld worden en gebruikt worden om een chemische procesanalyse uit te voeren. Mogelijke toepassingen van plasma-chemie zijn: emissiereductie en synthese van alternatieve grondstoffen uit nevenstromen. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)
Onderzoekers: • Annemie Bogaerts • Serge Tavernier • Kristof Verhulst
Impact van global change op terrestrische ecosystemen : multiscalaire benadering. Universiteit Antwerpen Abstract: De hoofddoelstelling van de Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap is het bundelen van de aanwezige know-how en expertise in Vlaanderen met betrekking tot de studie van de effecten van `global change' op terrestrische ecosystemen, en deze in nauw contact te brengen met een aantal erkende buitenlandse onderzoekseenheden en onderzoeksgroepen behorende tot de Franstalige gemeenschap in België. Het centrale thema van dit netwerk wordt gevormd door de studie van de effecten van globale veranderingen van de aarde (in de brede zin van het begrip) op verschillende schaalniveaus, gaande van blad - plant - vegetatie/bestand - landschap - regio - continent - globe. Daarbij zal de nadruk vooral liggen op de interacties tussen meerdere van de veranderingsprocessen en van hun effecten. Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Reinhart Ceulemans
Kan niet-invasieve hersenstimulatie neuroplastische processen die aangestuurd worden door de Brain Derived Neurotrophic Factor (BDNF) in gezonde en beschadigde hersenen versterken: een nieuwe therapie om herstel na een beroerte te verbeteren. Universiteit Hasselt Abstract: Dit project richt zich op de vraag of transcraniële Direct Current Stimulatie (tDCS) toegepast op de hersenen neuroplasticiteit kan verhogen in gezonde volwassenen en patiënten met een cerebrovasculair accident. Fundamentele inzichten in de mechanismen die deze neuroplasitciteit, reorganisatie, compensatie en plastische veranderingen bewerkstelligen en bevorderen, zijn van essentieel belang om wetenschappelijk-gefundeerde revalidatietherapieën voor het herstel van patiënten met neurodegeneratieve aandoeningen te ontwikkelen. Onze werkingshypothese is dat tDCS, BDNF gemedieerde processen stimuleert, die functionele en structurele plasticiteit aansturen. Humaan BDNF vertoont een nucleotide polymorfisme (Methionine-Valinesubstitutie), dat relatief vaak voorkomt en resulteert in verminderde neuroplasticiteit in Met dragers. In een eerste fase zal het fundamenteel onderzoek bestaan uit een reeks dubbel-blind sham gecontroleerde studies om uit te testen of tDCS tijdens korte en lange -termijn interventies interageert met het BDNF polymorfisme van gezonde volwassenen. Neuroplasticiteit zal worden gekwantificeerd door gedrags-en neurofysiologische metingen samen met functionele en structurele hersenscans. Onze hypothese is dat tDCS zal leiden tot een verbetering van de trainingseffecten in beide groepen, maar de effecten van training zullen bij Val dragers resulteren in een groter trainingseffect en meer structurele veranderingen in de hersenen in vergelijking met Met dragers. De resultaten van deze fundamentele fase zullen bijdragen aan de inhoud van een klinische studie bij patiënten die lijden aan motorische stoornissen na een cerebrovasculair accident. We verwachten dat tDCS toegepast tijdens conventionele revalidatie als adjuvante therapie zal leiden tot een aanzienlijke verbetering van de motorische functies, met name in Val dragers. In een aanvullende innovatieve module, zullen we een in-vivo tDCS methode voor knaagdieren ontwikkelen, met als doel de onderliggende moleculaire mechanismen zichtbaar te maken. Organisaties: • Revalidatiewetenschappen • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Niels HELLINGS • Raf MEESEN
Therapeutische toepasbaarheid van multipotente stamcellen in een diermodel voor multiple sclerose. Universiteit Hasselt
Abstract: Multiple sclerose (MS) is een chronische inflammatoire aandoening van het centrale zenuwstelsel (CZS), gekenmerkt door multifocale zones van ontsteking, demyelinisatie en neurodegeneratie. Tot op heden blijft MS een ongeneeslijke ziekte die in beperkte mate kan worden afgeremd of stabiel gehouden. De huidige therapieën hebben vooral een immunomodulatoir effect. Eén van de grote uitdagingen in het MS onderzoek is de ontwikkeling van therapeutische middelen die naast een anti-inflammatoire werking ook remyelinisatie en/of neuroregeneratie induceren. Bij het zoeken naar gepaste strategieën is het concept van stamceltransplantatie of transplantatie van myelinevormende voorlopercellen veelbelovend. Er werd reeds aangetoond dat neurale stamcellen afgeleid van foetale of volwassen hersenen therapeutische effecten hebben in EAE, het diermodel voor MS. De therapeutische werking van deze stamcellen omvatte enerzijds een bevordering van weefselherstel en anderzijds modulatie van de auto-immune processen. Vanuit een klinisch oogpunt is het echter onmogelijk om neurale stamcellen te isoleren bij mensen, vermits dit gevaarlijke invasieve chirurgie zou vereisen. Het doel van dit onderzoeksproject is de therapeutische toepasbaarheid nagaan van gemakkelijk te verkrijgen multipotente stamcellen in MS. Hiervoor worden 2 types cellen onderzocht met name stamcellen uit de navelstreng (umbilical cord matrix stem cells: UCMS) en uit het beenmerg (multipotent adult progenitor cells: MAPC). Deze cellen vertoonden reeds therapeutische werking in diermodellen voor (neuro)degeneratieve ziektes (vb. Parkinson, dwarslaesie, beroerte). In eerste instantie worden humane UCMS gekarakteriseerd en vergeleken met de reeds gekende eigenschappen van MAPC. Hierbij wordt de expressie van relevante mesenchymale oppervlaktemerkers, embryonale merkers en immunologische moleculen bepaald aan de hand van immunocytochemische kleuringen en flow cytometrie. Ook wordt, in de context van transplantatie in MS, de expressie van functionele chemokinereceptoren en adhesiemoleculen onderzocht. Daarbij wordt de differentiatiecapaciteit van UCMS in neurale voorlopercellen geanalyseerd door ze te kweken in speciaal gedefinieerd kweekmedium of in co-cultuur met astrocyten (doelstelling 1). Vervolgens worden al dan niet gedifferentieerde UCMS en MAPC getransplanteerd in een chronisch rat EAE model. Het effect van de stamceltransplantatie op het klinische verloop, de pathologie en de immuunreactie bij chronische EAE dieren wordt onderzocht. Hiervoor zullen immunohistochemische kleuringen op weefselcoupes van hersenen, ruggenmerg en lymfeknopen worden uitgevoerd. Het weefsel wordt specifiek onderzocht voor de aanwezigheid van stamcellen, T cellen en macrofagen (doelstelling 2). Daarnaast wordt dieper ingegaan op de mechanismen waarmee mogelijks remyelinisatie en/of immunomodulatie wordt geïnduceerd in vivo. Hiertoe worden stamcellen getransplanteerd in een chronische rat EAE model en in een ethidium bromide geïnduceerd demyelinisatie model. Post mortem weefsel van hersenen, ruggenmerg en lymfeknopen wordt onderzocht door middel van flow cytometrie en immunohistochemie voor de aanwezigheid van gedifferentieerde stamcellen en immuun cellen (doelstelling 3). Ten slotte wordt onderzocht of genetische manipulatie van UCMS en MAPC hun klinische potentie kan verhogen. Door electroporatie zullen genen die coderen voor specifieke chemokinereceptoren en neurotrofe factoren bij de stamcellen worden ingebracht. Het effect van deze manipulatie zal opnieuw worden getest in het chronisch rat EAE model (doelstelling 4). Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Niels HELLINGS
Organisatieveranderingen bij sportclubs onder invloed van een centraal geïmplementeerd kwaliteitssysteem Vrije Universiteit Brussel Abstract: De laatste jaren worden door heel wat sportfederaties en -liga's, mede onder impuls van een sturend sportbeleid, diverse maatregelen genomen om de kwaliteit van het (jeugd)sportaanbod in de clubs gericht te verbeteren. Deze federaties en liga's zijn immers grotendeels afhankelijk van hun netwerk van clubs om hun doelstellingen te realiseren. Niettemin dienen sportclubs benaderd als relatief autonome organisaties, waardoor de invoering van een specifiek certificeringsysteem door Chappelet & Bayle (2005) naar voor wordt geschoven als één van de enige doeltreffende strategieën om de kwaliteit en performantie van dit netwerk te waarborgen en eventueel te beïnvloeden. Gelet op de gewenste evolutie naar een meer professionele, efficiënte en effectieve organisatiestructuur, willen we via dit onderzoeksproject vooral nagaan hoe clubs reageren op een centraal geïmplementeerd kwaliteitssysteem. Meer bepaald willen we evalueren hoe de clubs en hun jeugdopleidingen zich hieraan aanpassen en welke impact dit heeft op de structurele organisatie-kenmerken. Concreet zal bekeken worden welke organisatieveranderingen zich voordoen, op korte en lange termijn, bij clubs die aangesloten zijn bij een federatie (in casu gymnastiek en voetbal: GymFed, KBVB en Bundesliga) die een actief kwaliteitsbeleid voert op basis van een doorlichting en certificering van haar clubs of jeugdopleidingen. Hierbij zal, vertrekkend vanuit het theoretisch kader van Kikulis et al. (1995), de correlatie onderzocht worden tussen de (verbetering van) kwaliteit en de (verhoging van de) graad van professionalisering bij deze sportorganisaties. Het is van fundamenteel belang om de situationele context en typische karakteristieken van deze clubs op geen enkel moment uit het oog te verliezen. In die zin zal het (kwaliteits)beleid van de desbetreffende federaties ook getoetst worden aan de invloed op enkele prestatie-indicatoren en de tevredenheid van hun belangrijkste stakeholders. Organisaties: • Sportbeleid en -management
Onderzoekers: • JO VAN HOECKE • DIANE BREESCH
Karakterisering van het vermoeiingsgedrag van vezelsterkte kunststoffen door versnelde vermoeiingstesten van balk- en plaatvormige composiet proefstukken m.b.v. elektromagnetische shakers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De voorbije jaren is de belangstelling voor het vermoeiingsonderzoek van vezelversterkte kunststoffen terug sterk toegenomen, omdat meer en meer composietmaterialen gebruikt worden in structurele, dragende onderdelen. Anderzijds vertonen de experimentele labotesten heel wat beperkingen en duurt het heel lang om het vermoeiingsgedrag van één enkel type composietmateriaal te karakteriseren. Tijdens de laatste 'International Conference on Fatigue of Composites' (Kaiserslautern, 2007) was er een algemene consensus onder de deelnemers dat veel snellere testmethodes voor vermoeiing nodig zijn. De doelstellingen van dit project zijn dan ook tweeërlei: (1) karakterisering van het vermoeiingsgedrag van vezelversterkte kunststoffen d.m.v. versnelde vermoeiingsproeven onder uni-axiale en meerassige spanningstoestanden m.b.v. electrodynamische shakers. Balken en platen worden getest bij een welbepaalde resonantiefrequentie en bijhorende resonantiemode, en als er stijfheidsdegradatie optreedt, wordt de shakerfrequentie zodanig bijgestuurd dat het proefstuk in resonantie blijft, (2) de ontwikkeling en het gebruik van inverse methoden om de distributie van de (gedegradeerde) plaatstijfheden te identificeren via de gemeten trillingsmodes en hiermee de calibratie van meerassige schademodellen voor vermoeiing van composietmaterialen mogelijk te maken. Het voorbije jaar werden een aantal verkennende testen uitgevoerd die de haalbaarheid van dit project bewijzen. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • HUGO SOL
Diffusie en clustering van isovormen van de glycinereceptor in het plasmamembraan van levende cellen: een micro- en nanoscopische studie
Universiteit Hasselt Abstract: De laterale membraanorganisatie van het plasmamembraan van levende cellen is heterogeen. Men veronderstelt dat er membraanmicrodomeinen zijn bestaande uit cholesterol en sfingolipiden. Deze structuren kunnen als platform dienen voor verschillende processen. Zo zouden eiwitten in dergelijke platforms kunnen clusteren. Deze microdomeinen zijn echter te klein om met optische microscopie waar te nemen. Indirecte evidentie bekomen met microfluorimetrische methoden wijzen op het bestaan van de veronderstelde structuren. Echter, er is geen algemene consensus over de realiteit van de microdomeinen. Er wordt gesteld dat nieuwe studies op bijkomende tijd- en lengteschalen vereist zijn. Immunohistochemische kleuringen van verschillende vormen van de glycinereceptor in weefselcoupes vertonen een puntpatroon dat evenwel geconvolueerd is met de optische responsfunctie van de microscoop. Voorliggend project beoogt het aanwenden van een recente nanoscopische methode (PALM) voor het bestuderen van de clusteringseigenschappen van de glycinereceptor in levende cellen. Deze metingen zullen worden gecorreleerd met diffusiemetingen met verschillende technieken die gebaseerd zijn op een ensemble- of een tijdsgemiddelde. Er zal nagegaan worden of de membraanmicrodomeinen een rol spelen in de clusteringseigenschappen van de glycinereceptor, of dat de onderlinge eiwit-eiwitinteracties bepalend zijn. Het effect van cholesterol en van het expressieniveau zullen worden onderzocht. Organisaties: • Biofysica • Fysiologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Marcel AMELOOT • Jean-Michel RIGO
Machine learning technieken voor datamining en hun toepassingen. Universiteit Antwerpen Abstract: De onderzoeksgemeenschap streeft naar de versterking en de coordinatie van het Vlaamse onderzoek op het gebied van machine learning voor datamining in het algemeen, en bepaalde belangrijke toepassingen zoals bioinformatica en tekstmining in het bijzonder. Vlaamse participanten: Computational Modeling Lab (VUB), CNTS (UA), ESAT-SISTA (KU Leuven), DTAI (KU Leuven), ADReM (UA). Organisaties: • Ontwikkeling database systemen (ADReM)
Onderzoekers: • Bart Goethals
High throughput analyse van Taenia excretie/secretie produkten voor een verbeterd inzicht in gastheer-parasiet interacties en optimalisatie van immunodiagnostische testen in Taenia solium cysticercose Universiteit Gent Abstract: Taenia solium cysticercose is de voornaamste oorzaak van epilepsie in ontwikkelingslanden. T. solium scheidt excretie/secretie producten (ESP) uit op de interface tussen parasiet en gastheer. Hun biologische functie is weinig bekend. We stellen een massa spectrometrische analyse voor van ESP met als doel een beter inzicht te verwerven in hun rol in gastheer-parasiet interacties en bestaande immunodiagnostische testen te verfijnen. Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie
Onderzoekers: • Pierre Dorny • Bruno Goddeeris
synergie tussen zeer hoge resolutie satelliet- en helikopterbeelden voor spatio- temporele karakterisatie van de dynamiek van kleine wateroppervlakken. Universiteit Gent Abstract: niet beschikbaar Organisaties: • Vakgroep Virologie, parasitologie en immunologie • Vakgroep Bos- en Waterbeheer
Onderzoekers: • Joseph Vercruysse • Robert De Wulf
Kwaliteit van palliatieve zorg in de eerste lijn Vrije Universiteit Brussel Abstract: As part of my pre and postdoctoral FWO fellowship I coordinated the Belgian SENTI-MELC study and international EUROSENTI-MELC study (2005-2010) describing the circumstances of dying in Belgium, the Netherlands, Spain and Italy, using representative GP networks. In 20132014, the EUROSENTI-MELC study will be continued focusing on the development and testing of quality indicators to measure palliative care in primary care, nationally and internationally. Based on previous work of the End-of-Life Care Research Group concerning the development of a generic test set of quality indicators for palliative care, we will develop, test and improve quality indicators for primary palliative care and use them to evaluate and compare the quality of primary care of different countries in Europe. This grant application searches the necessary additional funding for the continuation of the EURO sentimelc study in 2013. While the content of the new registrations will be worked out as part of my postdoctoral fellowship, additional costs are needed to ensure that all partners will continue to participate. Organisaties: • Huisartsen en zorg rond het levenseinde • Medische Sociologie
Onderzoekers: • LUC DELIENS • Lieve VAN DEN BLOCK
Klinische studie met titel "An Open-label, multicenter, multinational study to assess the effect of long-term prolongedrelease Fampridine (BIIB041) 10 mg twice daily on quality of life as reported by subjects with Multiple Sclerosis" Universiteit Hasselt Abstract: Deze klinische studie kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds het onderzoeksinstituut Biomed(UHasselt) en anderzijds Quintiles Belgium. Het onderzoeksinstituut Biomed levert aan Quintiles Belgium de onderzoeksresultaten naar "An Open-label, multicenter, multinational study to assess the effect of long-term prolonged-release Fampridine (BIIB041) 10 mg twice daily on quality of life as reported by subjects with Multiple Sclerosis" onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties:
• Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Bart VAN WIJMEERSCH
Klinische studie 'Teracles' : "A multi-center double-blind parallel-group placebo-controlled study of the efficacy and safety of teriflunomide in patients with relapsing multiple sclerosis who are treated with interferon-beta" Universiteit Hasselt Abstract: Deze klinische studie kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds het onderzoeksinstituut Biomed (UHasselt) en anderzijds Sanofi-Aventis. Het onderzoeksinstituut Biomed levert aan Sanofi-Aventis de onderzoeksresultaten naar "A multi-center double-blind parallel-group placebo-controlled study of the efficacy and safety of teriflunomide in patients with relapsing multiple sclerosis who are treated with interferon-beta" onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Bart VAN WIJMEERSCH
Ontwikkeling en validatie van microarrays afgeleide biomerkers in ecologisch relevante blootstellingsscenario's voor de karper. Universiteit Antwerpen Abstract: In het onderzoeksproject zal een microarray-afgeleide moleculaire biomerker ontwikkeled worden voor micropolluenten in de karper (Cyprinus carpio) en zullen de geselecteerde biomerkergenen gevaildeerd worden onder complexe ecologisch relevante condities. Dergelijke biomerkergenen dienen te voldoen aan verschillende criteria om van waarde te zijn in milieurisicoevaluatie. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Philippe Jorens • Lieven Bervoets • Dries Knapen • Karlijn Van der Ven • Adrian Covaci
EiD4Cor: Elektrochemische inpedantiemetingen in een intelligente Databank voor Corrosie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met dit project beogen de onderzoekspartners de ontwikkeling van een intelligente softwaretool, die coatinginspectie, -selectie en optimalisatie toelaat, gebaseerd op elektrochemische impedantie-metingen (EIS). Er zal een uitgebreide databank aan ORP-EIS (Odd Random Phase multisine Elektrochemische ImpedantieSpectroscopie) metingen worden opgesteld en geïntegreerd in een intelligente zoekmachine. Organisaties: • Materialen & chemie
Onderzoekers: • ANNICK HUBIN