www.researchportal.be - 28 Aug 2015 08:46:12
Onderzoeksprojecten (7000 - 7500 van 29735) Snaartheorie en singulariteiten in de ruimte-tijd. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene relativiteitstheorie geeft een uitstekende beschrijving van de gravitatiekracht in "dagdagelijkse" omstandigheden. De theorie voorspelt echter ook dat er extreme omstandigheden bestaan waarin ze haar geldigheid verlies, namelijk nabij singulariteiten in de ruimte-tijd. Voorbeelden zijn zwarte gaten, waarvoor er sterke observationele aanwijzigingen zijn, en de oerknal, het begin van ons heelal volgens standaardkosmologie. Het begrijpen van de gravitatiekracht in extreme omstandigheden is belangrijk, niet alleen in de zoektocht naar een fundamentele theorie van alle interacties, maar ook met het oog op toepassingen in de kosmologie. In dit project willen we singulariteiten in de ruimte-tijd beschrijven in de context van snaartheorie, de best ontwikkelde theorie van de gravitatiekracht op kwantumniveau (geünificeerd met ijkinteracties). Snaartheorie is erin geslaagd een consistente beschrijving te geven van verschillende klassen statische singulariteiten. Typisch bleken die singulariteiten over lichte vrijheidsgraden te beschikken waarmee geen rekening gehouden werd in de relativiteitstheorie. De bedoeling is nu een analoog begrip te ontwikkelen van singulariteiten gelokaliseerd in de tijd, zoals een oerknalsingulariteit of de singulariteit van een Schwarzschild zwart gat. Het eerste aanknopingspunt zijn recent ontwikkelde snaartheorie-modellen waarin singulariteiten op fundamenteel niveau beschreven worden door theoriën van matrices. Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • BEN CRAPS
Biologische beeldvormingsgestuurde intesiteitsgemoduleerde radiotherapie (BG-IMRT) Universiteit Gent Abstract: Het project omvat 3 klinische studies om volgende vragen te onderzoeken: 1) of PET beeldvorming met verschillende speurstoffen zoals FLT (proliferatie), EF3 en/of FMISO (hypoxie) in hoofd en hals kanker en in colorectale kanker haalbaar is voor BG-IMRT toepassingen 2) of lokale controle in hoofd en hals kanker kan verbeterd worden met FDG-PET gebaseerde BG-IMRT (gerandomizeerde propespectieve phase II studie) 3) of de incidentie van negative circumferentiële resectie marges (CRM) in patiënten met lokaal gevorderde rectale kankers kan verhoogd worden (phase II studie). Organisaties: • Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek
Onderzoekers: • Wilfried De Neve
Steunpunt Milieu en Gezondheid (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: Het ondezoeksprogramma 2007-2011 is de verderzetting van het Steunpunt Milieu en Gezondheid 2001-2006: Sociaalwetenschappelijk onderzoek en procesbegeleiding in het interuniversitair consortium Milieu en Gezondheid, in het bijzonder voor de humane biomonitoring, voor de risicocommunicatie daarbij en opzet van een Fasenplan voor Actie (structuur geven aan co-design van onderzoek en de interpretatie van onderzoeksresultaten uit de humane biomonitoring). Nieuwe onderwerpen in dit steunpunt zijn de selectie(procedure) voor hot spots in Vlaanderen voor humaan biomonitoringsonderzoek en onderzoek naar sociale ongelijkheid in de context van milieu en gezondheid. Organisaties: • Milieu en Samenleving (M&S)
Onderzoekers: • Ilse Loots • Lieve Goorden
Analyse van de vooruitzichten van de landbouwmarkt op wereldvlak (2020) en in Europa (AG2020). Universiteit Antwerpen Abstract: Analyse van de vooruitzichten van de landbouwmarkt op wereldvlak (2020) en in Europa (AG2020). Organisaties: • Engineering Management
Onderzoekers: • Lieve Goorden
Een virtuele vriend voor audio-visuele spraaktraining van gehoorgestoorde kinderen en volwassenen in Brussel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: We stellen voor om kinderen met spraakmoeilijkheden een leeromgeving aan te reiken waarim ze mer een 3-dimensionaal virtueel gelaat een woordspel spelen. Het doel van het onderzoekis de ontwikkeling, evaluatie en toepassing van een leeromgeving in dewelke een levendige vriendelijk, artificiële persoon de training in gesproken communicatie vergemakkelijkt door het creëren van visuele spraak. De wetenschappelijke doelstelling is nagaan hoe de analyse- en synthesetechnieken voor de integratie van audiovisuele modaliteiten van spraak kunnen worden toegepast. De technische doelstelling is een demonstrator die in staat is om audiovisuelecomputer-gegenereerde sprekende personen op het scherm te tonen in de educatieve setup. Dit zal gebeuren aan de hand van drie scenario's: 1 presentatie en imitatie van woorden in verschillende modaliteiten met assistentie van het gelaat van de virtuele vriend; 2 herkenning en identificatie van de woorden in spelvorm voor het leggen van verbanden en voor educatieve herhaling; 3 ontdekking en communicatie waarin elk kind een virtuele vriend aanstuurt met zijn eigen mondbeweging tijdens het vertellen over de aangeleerde woorden. Ook richt het project zich tot gehoorgestoorde volwassenen voor het verbeteren van hun zelfvertrouwen tijdens communicatie. Testen zullen uitgevoerd worden om de vooruitgang van de gebruikers in correcte perceptie en reproductie van gesproken taal aan te tonen. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • HICHEM SAHLI
Parametrisatie van zintuigelijke materiaaleigenschappen in architecturale context. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling en Doelstelling Architectuur draait niet enkel om het leveren van structurele of functionele prestaties. Informatie over materialen moet dus ook niet enkel hierop gericht zijn. Bij het selecteren van materialen tijdens het ontwerpproces nemen architecten zowel structurele aspecten in beschouwing als aspecten met betrekking tot de beleving. In de huidige materiaaldatabases en materiaalselectie-tools wordt geen rekening gehouden met de zintuiglijke of perceptie-eigenschappen van materialen. Ons doel is het identificeren en in kaart brengen van
enkele algemene aspecten van materiaalperceptie en -interpretatie gebruikt in de architectuur. Een framework met wetenschappelijke en objectieve informatie over zintuiglijke aspecten van materialen - naast de gebruikelijke technische, structurele en functionele eigenschappen - laat een vergelijking tussen gekende en nieuwe materialen toe op alle vlakken en voorziet daardoor ook in een verantwoorde en betekenisvolle materiaalkeuze. Organisaties: • Architectonische ingenieurswetenschappen
Onderzoekers: • INE WOUTERS
Steunpunt duurzame ontwikkeling : (VLIS-DO) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De belangrijkste basisonderzoeksdoelstellingen van dit Vlaams Interuniversitair Steunpunt voor Duurzame Ontwikkeling zijn als volgt samen te vatten: 1. De bestaande capaciteit in Vlaanderen inzake wetenschappelijk onderzoek, relevant voor een coördinerend beleid inzake DO, verzamelen en verder versterken. 2. Het wetenschappelijk onderzoek verankeren, verdiepen en verruimen. 3. Aansluiten bij relevante nationale en internationale onderzoeksnetwerken, o.a. door internationaal onderzoek aan te trekken vanuit het Steunpunt, eventueel in samenwerking met andere partners waar nodig, nuttig en wenselijk. (bvb. i.s.m. IGEAT, FUL, VITO, KINT). 4. Een bijdrage leveren aan de versterking en verruiming van het draagvlak voor duurzame ontwikkeling door aan wetenschappelijke, maatschappelijke en beleidsdebatten deel te nemen. Het meerjarenprogramma is opgebouwd rond drie thematische onderzoeksclusters. Deze clusters stemmen overeen met de specifieke doelstellingen van de oproep voor dit steunpunt en met de prioriteiten van de Vlaamse overheid (zie Beleidsnota Duurzame Ontwikkeling). Ten minste twee van de vier onderzoeksgroepen zullen een bijdrage leveren aan projecten in elke cluster. Dit verhoogt de cohesie van zowel het onderzoeksproces als van de onderzoeksbenadering, zoals later in dit document nog zal worden uitgelegd. De drie onderzoeksclusters zijn de volgende: Cluster 1: Governance voor Duurzame Ontwikkeling in Vlaanderen Duurzame ontwikkeling als een onderscheiden beleidsdomein en bevoegdheid van de Vlaamse overheid (onder de verantwoordelijkheid van de Minister-president) is een recent fenomeen. Na de Wereldconferentie voor Duurzame Ontwikkeling in Johannesburg (2002) is de Werkgroep Duurzame Ontwikkeling (WGDO), een administratieve werkgroep, begonnen met de coördinatie van het stategische denken over het beleid inzake duurzame ontwikkeling. De HIVA-studie naar institutionele strategieën voor de bestuurlijke inbedding van het thema duurzame ontwikkeling (Vlaams Structureel Overleg voor Duurzame Ontwikkeling, 2005) werd door deze groep opgevolgd en heeft voor een deel als inspiratie gediend voor het eerste ministeriële beleidsdocument, de Beleidsnota 2004-2009, Duurzame Ontwikkeling. Vlaanderen, het Noorden én het Zuiden duurzaam ontwikkelen. Niettemin is het duidelijk dat dit nieuwe transversale beleidsdomein een meer ontwikkelde governancestructuur vereist in de toekomst (cf. Deel 5 van de Beleidsnota). Hiervoor zijn er institutionele aanpassingen op het niveau van de overheidsinstellingen en agentschappen nodig, alsook regelgevende veranderingen, wettelijke inbedding, politiek engagement, enz. Maar nieuwe governance-structuren vereisen ook een actieve strategie om relevante netwerken m.b.t. duurzame ontwikkeling tot stand te brengen in samenwerking met verschillende maatschappelijke en marktactoren, alsook het gebruik van innovatieve beleidsinstrumenten (Hemmati; Gaucha en Tellene; Bartelmus). Met de verschillende onderzoeksprojecten in deze cluster wensen we in eerste instantie bij te dragen aan kennis over en voorstellen formuleren ter ondersteuning van een beter aangepaste en meer performante governance-structuur op Vlaams niveau. Ten tweede willen we de positie van Vlaanderen op een meer comparatieve en internationale manier analyseren ten einde de mogelijkheden van Vlaamse beleidsmakers en ander actoren om actief bij te dragen aan deze processen te vergroten. Ten slotte zal een analyse worden gemaakt van een aantal vergelijkende evaluatie- en benchmarkingoefeningen die gepresenteerd worden op verscheidene fora en die het politieke debat in Vlaanderen en de reacties erop voeden (bvb. de Environmental Sustainability Index).
Cluster 2: Duurzaamheid in Vlaanderen: systeeminnovatie en transities Aangezien duurzame ontwikkeling kan beschouwd worden als een proces van sociale verandering, is het absoluut essentieel dat wetenschappers ondersteunende kennis kunnen aandragen betreffende de te verwachten dynamieken en richting van deze verandering (Milbrath; Zaccaï). Bij de projecten in cluster 2 wordt ervan uitgegaan dat een aantal centrale maatschappelijke systemen waarop onze welvaart gebouwd is (o.a. het energie-, mobiliteits- en landbouwsysteem), worstelen met complexe en hardnekkige problemen die onduurzaamheid op sociaal, ecologisch en economisch vlak in de hand werken. De diepgaande transformaties die in die systemen nodig zijn, worden in de wetenschappelijke literatuur beschreven als (socio-technische) systeeminnovaties. De beleidsaanpak om systeeminnovaties te stimuleren, is vandaag vooral bekend onder de naam transitiebeleid of transitiemanagement. Project 5 en 6 hebben de bedoeling deze in Vlaanderen nog weinig bekende terreinen te verkennen en te onderzoeken wat hun bruikbaarheid is voor Vlaanderen.
Cluster 3: Instrumenten voor duurzame ontwikkeling In de academische en de beleidsliteratuur bestaat er een brede consensus over het feit dat beleidsmaatregelen voor duurzame ontwikkeling ondersteund dienen te worden door de ontwikkeling van specifieke instrumenten. Gezien de inherente kenmerken van duurzame ontwikkeling houdt dit in dat specifieke elementen, zoals lange termijnkaders, integratie, solidariteit en ecologische grenzen, in rekening moeten worden gebracht bij de ontwikkeling van dergelijke instrumenten (Dyck-Madsen). Hoewel er veel methodologische en theoretische literatuur bestaat, alsook verscheidene beleidspraktijken in een aantal landen, regios, steden en internationale organisaties, heeft Vlaanderen totnogtoe geen bestaand, erkend, of sanctionerend (in de zin dat het onderworpen is aan politieke en publieke controle) geheel van indicatoren of systematische opvolging van duurzame ontwikkeling. Hetzelfde kan gezegd worden van de beleidsinstrumenten. Het traditionele geheel van sociale, economische en regelgevende instrumenten, wanneer toegepast op duurzame ontwikkeling in Vlaanderen, is vrij pover op dit moment. Het onderzoek in deze cluster heeft als doelstelling om bij te dragen aan de ontwikkeling van instrumenten ter ondersteuning van het Vlaamse beleid rond duurzame ontwikkeling. Voor ieder jaar worden de onderzoeksprojecten geëxpliciteerd in hun doelstellingen, werkwijze en deliverables in het jaarprogramma.
Organisaties: • Menselijke Ecologie • Biologie
Onderzoekers: • David PROOT • Tom WAAS • Jean HUGE • NICO KOEDAM
Het ontwikkelen van een instrument voor de kwaliteitsevaluatie van het vak lichamelijke opvoeding in Vlaamse secundaire scholen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject vormt de afronding van een brede studie omtrent de kwaliteit van het vak lichamelijke opvoeding in Vlaamse secundaire scholen. De zorg voor onderwijskwaliteit heeft de voorbije jaren immers een centrale plaats ingenomen in het Vlaamse onderwijsbeleid. Het verhogen van het kwaliteitsbewustzijn en de introductie van structurele initiatieven die kwaliteit systematisch verhogen, zijn bijgevolg ook van cruciaal belang voor de overleving van het vak lichamelijke opvoeding binnen het schoolcurriculum. De bedoeling van deze studie is de afwerking van een vakspecifiek kwaliteitsevaluatie-instrument dat: (1) op basis van een reeks objectieve indicatoren de kwaliteit van het vak lichamelijke opvoeding analyseert, (2) op een uitdagende manier de basisprincipes van integrale kwaliteitszorg introduceert en (3) het kwaliteitsbewustzijn binnen het vakgebied verhoogt. De studie bestaat uit drie onderzoeksfasen, namelijk: 1) betrouwbaarheidsanalyse van het reeds ontwikkelde kwaliteitsevaluatie instrument, 2) evaluatie van de bruikbaarheid, gebruiksvriendelijkheid en meerwaarde van dit instrument voor het vak lichamelijke opvoeding en 3) evaluatie van het vak lichamelijke opvoeding binnen een steekproef van Vlaamse secundaire scholen. Organisaties: • Sportbeleid en -management
Onderzoekers: • PAUL DE KNOP
Het meten van de verkeersveiligheidsimpact van beleidsmaatregelen met behulp van activiteitengebaseerde modellen Universiteit Hasselt Abstract: Het voorliggende contract is een intern contract van de UHasselt met BOF-middelen, toegekend aan onderzoeksgroep DAM (UHasselt) voor de periode van 01.01.2007 tot 31.12.2007. Het onderzoek heeft betrekking op het meten van de verkeersveiligheidsimpact van beleidsmaatregelen met behulp van activiteitengebaseerde modellen Organisaties: • Verplaatsingsgedrag • Data-analyse en Modellering • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Tom BRIJS • Gerhard WETS
Meting van de top quark massa met CMS bij de LHC. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Nucleair wetenschap - Fysica Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • Jorgen D'HONDT
Het bewustzijn verhelderd: boekproject van Erik Myin en Dan Hutto. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project wordt aangevraagd ter ondersteuning van het gezamenlijk schrijven van een boek getiteld 'Consciousness Clarified', door de aanvrager en Dan Hutto. In het boek zal een nieuwe positie in het debat over de relatie tussen het fysische en het mentale worden uitgewerkt die vruchtbaar zal blijken voor zowel de filosofie als de wetenschappen, die worstelen met de vraag naar de relatie tussen de ervaring en objectieve wetenschappelijke gegevens. Organisaties: • Centrum voor Filosofische Psychologie
Onderzoekers: • Erik Myin
Wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap (WOG): VERLENGING: Kwantumchemie: fundamentele en toegepaste aspecten van Density Functional Theory. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De onderzoeksgemeenschap beoogt een krachtenbundeling van de Vlaamse onder-zoeksgroepen (VUB, UGent, UA, KULeuven, UHasselt) actief op het vlak van Density Functional Theory, een tak in de kwantumchemie die de voorbije twintig jaar een stormachtige ontwikkeling kende. De onderzoeksgemeenschap streeft na: 1. een zo breed mogelijk domein van het actuele DFT onderzoek te bestrijken en groepen te incorporeren die daarin actief zijn, d.w.z. van fundamentele over conceptuele naar computationele DFT, of enigszins anders geformuleerd, van zuiver theorie over concepten naar toepassingen. 2. een maximale interdisciplinariteit tussen fysici en chemici tot stand te brengen. 3. binnen het toegepast luik een zo breed mogelijke reeks van substraten aan te snijden, variërend van atomen over kleine moleculen en moleculaire kristallen tot zeolieten, biomoleculen, fullerenen, nanotubes en grafeen. 4. groepen te verenigen die zowel aan code-ontwikkeling als voornamelijk aan toepassingen werken. De externe partners zowel uit het Franstalig landsgedeelte als uit het buitenland (Canada, USA, India, UK, Spanje, Zwitserland, Chili, Nederland) worden betrokken om zowel het fundamentele als het toegepaste luik te consolideren, leidend tot gezamenlijke publicaties en presentaties op internationale fora. De WOG beoogt verder: - een uitwisseling van knowhow door regelmatige bijeenkomsten (workshops) met uitnodiging van de buitenlandse partners en leidinggevende experten waarmee reeds contacten bestaan maar die niet in de gemeenschap opgenomen zijn. Tevens fungeert de WOG als platform voor de
organisatie van congressen. - korte verblijven van vorsers op postdoctoraal niveau in andere laboratoria, o.m. om zich vertrouwd te maken met nieuwe computercodes. Het geheel van de competenties binnen de WOG maakt het mogelijk dat deze groep zowel op fundamenteel vlak (m.i.v. computationele aspecten) als op toegepast vlak internationaal een leidinggevende rol kan spelen. Organisaties: • Scheikunde
Onderzoekers: • PAUL GEERLINGS
Projectielidentificatie in terrestrische impactkraters. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project wordt getracht de impactoorsprong van een aantal geologische structuren op aarde te bevestigen door de detectie van een extraterrestrische component in de door impact geproduceerde impactitieten (smeltgesteenten, breccies of ejecta) en wordt geprobeerd de samenstelling van het ingeslagen projectiel (~type meteoriet) te achterhalen. Op basis van deze gegevens worden nagegaan of er veranderingen hebben plaatsgegrepen in de oorsprong en frequentie van de inslagprojectielen doorheen de geologische tijd. Kennis van de oorsprong en frequentie van de verschillende soorten projectielen levert een beter inzicht de dynamica van kleine hemellichamen in ons zonnestelsel (i.e., asteroïden en kometen). Tijdens de kratervorming wordt het grootste deel van het ingeslagen lichaam gesmolten of verdampt. De projectielbijdrage in impactieten bedraagt over het algemeen minder dan 1 gew%,. Enkel die siderofiele elementen, die in hoge concentraties voorkomen in meteorieten, maar ontbreken in terrestrische korstgesteenten kunnen worden gebruikt om de projectielcomponent in de 'gecontamineerde' lithologieën te identificeren: voor dit project zijn dat platinagroep-elementen (PGE) en chroom (Cr) isotopen. Tijdens het eerste deel van dit doctoraat werd de aandacht vooral gericht op de inrichting van het PGE laboratorium, in de A&MS-eenheid van de UGent onder leiding van Prof. Dr. F. Vanhaecke. Na voorbereiding van de oplossingen met een nikkelsulfide (NiS) fire assay methode, kunnen de PGE worden gemeten met behulp van inductief gekoppeld plasma massaspectrometrie (ICP-MS). Het laboratorium staat op punt, de resultaten zijn reproduceerbaar en komen overeen met het referentiemateriaal, zodat de meting van impactmateriaal is aangevangen. Veel tijd werd geïnvesteerd in de analyse de andere siderofiel Ni, Cr, Co) want deze elementen goed proxies vormen van de PGE concentraties en dus maken een efficiënter verloop van het meetprogramma mogelijk, bovendien Cr/Ir en Ni/Ir ratio bruikbaar zijn voor projectiel identificatie. Dit doctoraat richt de aandacht sterk op het laat Eoceen vanwege de wereldwijde verhoogde impact rate en de aanrijking aan extraterrestrisch 3He, gemeten in de diepwatercarbonaten van de Massignano typesectie in Italië. Dit laatste wijst op een verhoogde influx van interplanetary dust particles (IDPs) en kan worden toegeschreven aan de aankomst in het centrale deel van het zonnestelsel van lang-periodische kometen (Farley et al., 1998) of van asteroïden uit het binnenste deel van de asteroïdengordel (Tagle & Claeys, 2004). De identieke identificatie van de Popigai (100 km; 35,7 ± 0,2 Ma) en Wanapitei (7-8 km; 37 ± 2 Ma) impactstructuren als type L ordinary chondrieten (Tagle & Claeys, 2004; Tagle et al., 2007) wijst eerder op deze laatste hypothese. De karakterisering van de Chesapeake Bay (85 km; 35,5 ± 0,6 Ma) en Logoisk (17 km; 40 ± 5 Ma) impactstructuren, evenals van de laat Eocene Massignano (Italië) en Fuerte Caldera (Spanje) secties, waarvan werden stalen verzameld en voorbereid, zou uitsluitsel kunnen bieden over de aard van de laat Eocene shower. Bovendien werd er contact opgenomen met Prof. Dr. John G. Spray van de University of New Brunswick die stalen van de Canadese Mistastin (28 km; 36,4 ± 4 Ma) en Haughton (23 km; 39 ± 2 Ma) impactstructuren zal voorzien. Daarnaast zullen tijdens dit project kraters en ejectamateriaal, gevormd tijdens andere geologische perioden, worden gemeten om de algemene flux van impactoren doorheen de geologische tijd te karakteriseren en een beter inzicht te krijgen in de populatie van de asteroïdengordel. Stalen van de Neoarchaean spherule layer in de Carawine Dolomite, Hamersley Group, Western Australia (2548 +26/-29 Ma), de Mjølnir ejectalagen in Svalbard, Noorwegen (40 km; 142,0 ± 2,6 Ma) en het Lybian Desert Glass, Egypte (28,5 Ma) werden verzameld en voorbereid. In parallel worden Cr isotopenverhoudingen gemeten in de impactkratermaterialen die voldoende hoge chroom concentraties bevatten (0.7 gew% chondritisch materiaal moet worden toegevoegd aan targetmateriaal met 50 µg/g Cr voor een meetbaar signal; Frei en Rosing, 2005) met behulp van Multicollector-ICP-MS, eveneens aan de UGent. Organisaties: • Isotopen Geologie en Evolutie van het Paleo-Milieu
Onderzoekers: • STEVEN GODERIS • Philippe CLAEYS
Meten en modelleren van complexe mechanische systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Matching EU309: AISHA II: Geintegreerde bewaking van de structurele integriteit van vliegtuigen II Geintegreerde bewaking van de structurele integriteit van vliegtuigen speelt een belangrijke rol op vlak van besparing en veiligheid van vliegtuigen. In dit project wenst men op basis van hoofdzakelijk ultrasone metingen een online bewakingsysteem te implementeren om vliegtuigonderdelen continu te monitoren. Als case studie is de VUB nauw betrokken met de implementatie en installatie van zo een systeem voor slat tracks. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met ASCO industries. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME
I Promessi Sposi als 'hypotekst': 'verderzettingen' in proza en herwerkingen voor operalibretti. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project neemt in de eerste plaats vanuit een intertekstueel oogpunt de romans tot voorwerp die men traditioneel beschouwt als "verderzettingen" van Manzoni's I Promessi sposi. Ondanks het feit dat deze werken sterker onderworpen geweest zijn aan directe invloeden van Manzoni's roman, zijn ze ten onrechte vergeten door de literatuurstudie. Daar waar ze bij hun eerste uitgave geloofd werden in apologetische recensies, worden ze vandaag nauwelijks nog in beschouwing genomen door moderne onderzoekers, die zich beperken tot enkele oppervlakkige aanhalingen in literaire naslagwerken (enkel La Monaca di Monza van Giovanni Rosini genoot van enkele beperkte autonome kritische beschouwingen). Hun auteurs hadden zich voorgenomen de inhoud van hun model verder uit te bouwen door een bepaalde episode van de roman aan de basis te leggen van een nieuw verhaal, of door de lezer een proleptische of een analeptische vertelling aan te bieden die bijkomende informatie kon verschaffen over de gebeurtenissen beschreven door Manzoni. Het gaat ook hier om historische romans: La Monaca di Monza van Giovanni Rosini (1829), L'Innominato van Luigi Gualtieri (1860), alsook I Figli di Renzo Tramaglino e di Lucia Mondella en Lasco il bandito della Valsassina van Antonio Balbiani (1870 en 1872-73). Ondanks evidente paratekstuele aanwijzigingen, die de bedoeling van deze werken om zich te meten met hun hypotekst duidelijk naar voor brengen, bestaan tot op heden geen gegronde studies die zowel de linguïstische als de thematische aanknooppunten tussen de romans analyseren. Pretenderen de literaire aspecten van deze werken te minimaliseren door hen eenvoudigweg te classificeren onder de rubriek "verderzettingen" zou zonder twijfel gelijkstaan aan een miskenning van hun intrinsieke waarde. Het tweede deel van het project belicht de vormelijke en inhoudelijke aspecten van de reducties van I Promessi sposi voor de opera. In tegenstelling tot de aangehaalde historische romans gaat het in deze gevallen bijna uitsluitend om herwerkingen in versvorm. Ook hun doelstellingen naar het publiek toe zijn verschillend: daar waar de "verderzettingen" in proza in de eerste plaats streven naar een verder uitdiepen
van de plot, proberen de libretti aan de hand van een herwerking van cruciale episodes de inhoud van de roman eerder compact aan het publiek voor te stellen. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • Ann PEETERS • DIRK VANDEN BERGHE
Een categorische studie van (dualiteitmechanismen in) kwantitieve functionaalanalyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dualiteitsmechanismen vormen een belangrijk hulpmiddel bijhet bestuderen en representeren van wiskundige structuren, in het bijzonder bij het bouwen van funtoriële verbanden. Eén van de belangrijkste voorbeelden uit de functionaalanalyse is de beroemde Gel'fand-Naimark-dualiteit tussen de compacte Hausdorff-ruimten en commutatieve unitale C*-algebra's. Het doel van dit project is het zoeken naar en bestuderen van gelijkaardige dualiteiten voor ruimere categorieën van metrisch gegenereerde, locaal convexe approach algebra's, alsook het gebruik van deze resultaten voor het verder bestuderen van dergelijke approach algebra's. Organisaties: • Wiskunde
Onderzoekers: • Mark SIOEN
In vitro onderzoek naar de apoptose signaal transductie pathway die van belang is bij radiosensitisatie. Universiteit Antwerpen Abstract: De combinatie chemo- en radiotherapie is een veelbelovende behandeling van kanker. De combinatie resulteert vaak in een toename van apoptose. In deze in vitro studie wordt het moleculair mechanisme dat leidt tot een toegenomen inductie van apoptose bij radiosensitisatie bepaald. Kennis van deze apoptose pathway kan leiden tot een efficiëntere opzet van in vivo of klinische studies met het oog op een verbeterde combinatietherapie in de kliniek. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Bea Pauwels
Protocolakkoord inzake partenariaat 2007 : Opleiding en informatie van de werknemers en de hiërarchische lijn over chemische risico's (project n° 23). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project sluit aan bij doelstelling 3 van het federaal EPD ESF (consolidering van de werkgelegenheid) en betreft de ontwikkeling van een strategie inzake de opleiding en de informatie van de werknemers over chemische risicos door de preventieadviseurs van de onderneming met participatie van de werknemers /werkneemsters en de leden van hiërarchische lijn. De ontwikkelde methode doet beroep op de participatie van de werknemers door hun de gelegenheid te geven om hun bekwaamheden te valoriseren (in het bijzonder voor de oudere werknemers) en hun kennis te vergroten (voor de jongere werknemers). Het informaticaluik van de methode kan eveneens een toegangspoort naar nieuwe technologieën openen. Het rekening houden met de genderdimensie en de psychosociale aspecten van de arbeidsvoorwaarden laat synergiën toe met andere projecten betreffende gender en veiligheid/gezondheid op het werk. Informatie- en sensibiliseringssessies zullen georganiseerd worden met het doel de ontwikkelde instrumenten over te brengen naar concrete arbeidssituaties, het is te zeggen op de werkplaatsen. De verspreiding van deze methodologie omvat een essentieel aspect van het partenariaat. Een tweede belangrijk aspect van het partenariaat betreft het onderzoekscontract tussen het Fonds voor Beroepsziekten enerzijds en anderzijds de Université Catholique de Louvain, De Vrije Universiteit Brussel en l'Université de Liège. Deze partners zullen naast hun betrokkenheid bij het project Toxtrainer een bijzondere aandacht schenken aan de integratie van het instrument TOXPRO. Dit instrument moet een concreet antwoord geven aan de sensibiliseringscampagne door een massa feitelijke gegevens over de risicos van chemische agentia ter beschikking te stellen op een informaticadrager Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS
De constructie van sociale classificatieschema's: de beroepsstatistiek in België, Duitsland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Universiteit Antwerpen Abstract: Sedert het einde van de achttiende eeuw wordt door de statistiek een vloedgolf van 'gedrukte getallen' geproduceerd. De beroepsstatistiek is daarvan een prominent voorbeeld. In het historisch-sociologisch onderzoek is tot op heden vooral aandacht besteed aan de gedrukte getallen. In dit onderzoeksproject wordt echter stilgestaan bij de evolutie van de methodologie en classificatieschema's van die statistiek in België, Duitsland, Groot-Brittannië en de Verenigde Staten. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Raf Vanderstraeten
Meten, modelleren en realiseren van complexe hoogfrequente vermogenversterkers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Elk draadloos communicatiesysteem vereist een vermogenversterker die het nodige vermogen kan leveren aan de antenne. Hedentendage gebeurt het ontwerp van zulke RF versterkers aan de hand van empirische technieken gecombineerd met load-pull metingen. Vandaag bestaan er nog drie voorname problemen in het ontwerp van vermogenversterkers: 1. Niet-lineare transistormodellen geven geen directe informatie over de niet-lineaire bronnen in de versterker tijdens de analyse. Er bestaat een techniek die dit inzicht veschaft, maar deze is enkel geldig voor zwak niet-lineaire systemen. Het doel bestaat hierin deze techniek uit te breiden zodanig dat deze ook sterk niet-lineaire systemen aankan. 2. De performantie van vermogen versterkers kan lijden onder laagfrequente spannings- en stroomvariaties die veroorzaakt worden door intermodulaties van het gewenste signaal. De mogelijke stabiliteitsproblemen in het bias cirquit moeten geanaliseerd en voorspeld worden. Daarom is een systematische aanpak voor het meten en modelleren van bias spanningen en stromen noodzakelijk.
3. Complexere versterkerstucturen zijn ontworpen voor het verbeteren van enkele eigenschappen zoals efficiëntie en lineariteit van de basis vermogenversterkers. Hun anwending in recente technologieën is belangrijk voor de volgende generatie vermogen efficiënte en hoogperformante draadloze toepassingen. Daarom moeten er modellen en methoden komen om een juiste voorspelling te geven van de signalen en inzicht te verschaffen aan de ontwerper. Het doel van dit doctoraatsonderzoek is de noden te lenigen die ontstaan bij de ontwikkeling van complexe en vermogensefficiënte vermogenversterkerarchitecturen. Daarvoor zal ik modellen en ontwerpmethodologieën afleiden die geverifieerd zullen worden aan de hand van metingen en simulaties. Organisaties: • Elektriciteit
Onderzoekers: • YVES ROLAIN • Ludwig DE LOCHT
Binnewaerts sien: Constantijn Huygens Ooghen-troost en de bijzondere visualiteit van de poëtische ervaring Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt een uitvoerige cultuurhistorische analyse van de Ooghen-troost (1647) van de Nederlandse dichter Consantijn Huygens. De analyse tracht de literaire tekst te vatten in de context van contemporaine filosofische, religieuze, esthetische en natuurwetenschappelijke debatten. Centraal staat tevens een poging tot methodologische vernieuwing van het historische literatuuronderzoek en een reflectie op de bijzondere visualiteit van de lectuur van literaire teksten. Organisaties: • Vakgroep Nederlandse literatuur
Onderzoekers: • Jurgen Pieters
Impact van kenmerken van het regelgevend en toezichthoudend systeem op inhoud en gevolgen van argumentatie- en zelfpresentatiegedrag in jaarverslaggeving. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project richt zich op een analyse van het effect van kenmerken van het regelgevend en toezichthoudend systeem met betrekking tot de narratieve informatieverschaffing door ondernemingen op vorm, inhoud en effect van het verklaringsgedrag in jaarverslagen. We onderzoeken het relatieve belang en de externe relevantie van verschillen in institutionele kenmerken (VS, Australie, Canada, Europa) aan de hand van hun effect op inhoud en informatiewaarde van gehanteerde argumentatiepatronen en narratief zelfpresentatiegedrag. Organisaties: • Accountancy en financiering
Onderzoekers: • Patrick d'Haens • Walter Aerts
Computationele technieken voor stylometrie voor het Nederlands. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project stellen we een methodologie voor de automatische extractie en analyse van stijlkenmerken voor die we willen toepassen op individuele auteurs (auteursherkenning, zowel van non-fictie als fictie) en groepen van auteurs (extractie van stijlkenmerken geassocieerd met sekse en leeftijdsgroep). De methodologie bevat de volgende onderdelen: (1) Een automatische taalkundige analyse van documenten met behulp van de beschikbare tekstanalyse-instrumenten op het niveau van morfologische structuur, woordsoort, globale syntactische structuur en semantische rollen (subject, object, temporeel, locatie) voor de constructie van potentieel relevante stilistische kenmerken. (2) Gebruik van nietgesuperviseerde en gesuperviseerde leertechnieken voor de selectie van de meest informatieve stilistische kenmerken en de constructie van een model van de stijl van een auteur (of group van auteurs). (3) Evaluatie van de geconstrueerde modellen door (a) vergelijking met stilistische analyses in taalkunde en literatuurwetenschap en (b) empirische toetsing van de voorspellende kracht van de modellen. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Guy De Pauw • Walter Daelemans
Democratische transities in het Midden-Oosten en Noord-Afrika: Een vergelijkende studie van Marokko en Egypte Universiteit Gent Abstract: Dit project draagt bij tot de theorievorming over democratische transities in het Midden-Oosten en Noord-Afrika middels een comparatieve politieke analyse. Dit project focust op twee casussen nl. Egypte en Marokko. Aan de hand van een "most difference case" methode focust dit project op de interactie tussen binnenlandse instituties in de twee landen en exogene factoren die transitieprocessen bevorederen en/of hinderen. Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Sami Zemni • Christopher Parker
Vernieuwing in de laat 19de-vroeg 20e eeuwse Belgische schilderkunst: relatie tussen artistieke en materiaaltechnische vernieuwing bij J. Ensor, H. De Braekeleer en hun tijdgenoten. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil het verband tussen de artistieke vernieuwingen in de Belgische schilderkunst op het einde van de 19de eeuw en de nieuwe pigmenten die op dat moment werden geïntroduceerd, bestuderen. Hiervoor zullen ca. 100 kunstwerken met behulp van instrumentele analysetechnieken (XRF, lichtmicroscoop en elektronenmicroscoop) worden bestudeerd. Deze studie zal worden aangevuld met het onderzoek naar patronen in pigmentgebruik en in stratigrafische opbouw van schilderijen. Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Koen Janssens
Optimalisering van compacte NanobodyTM-gebaseerde fusieproteïnen voor aanmaak van 'moleculaire schakelaars'. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: Optimalisering van compacte NanobodyTM-gebaseerde fusieproteïnen voor aanmaak van 'moleculaire schakelaars'. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • SERGE MUYLDERMANS
Simulatie van turbulente niet-voorgemengde verbranding met CMC modellen in combinatie met LES technieken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het combineren van LES - en minder rekenintensieve aanverwante methoden zoals hybride LES/RANS en detached Eddy Simulation (DES) - met de CMC methodologie. De theoretische formulering van CMC in de LES context is goed gekend. Conditionele momenten worden nu gefilterde conditionele momenten (FCM). In analogie met RANS, kunne de FCM vergelijkingen opgelost worden op groffere roosters dan stroming. Volgens Bilger (2000) is eerste-orde sluiting in de meeste aanvaardbaar en zullen de conditionele fluxen op subgrid niveua veelal verwaarloosbaar zijn. In het eerste deel van het project wordt de CMC benadering ingevoerd in een RANS context. 2D, axisymmetrische vlammen worden behandeld, zowel jetstromingen als bluff body vlammen. Werveling wordt niet behandeld in dit stadium, aangezien RANS als onnauwkeurig beschouwd wordt voor zulke configuraties. Aangezien dit project zich niet toelegt op vlammen met lift-off, is een CMC met eerste-orde sluiting voldoende. CMC met tweede-orde sluiting vb. Kim en Huh (2004), of CMC met een tweede conditioneringsvariabele (naast de mengfractie), vb. Kronenburg (2004), wordt daarom niet beschouwd. De modellering van de conditionele scalaire dissipatiesnelheid (CSDR) wordt vooreerst onderzocht. Het is geweten dat modellen voor CSDR volledig consistent moeten zijn met het PDF veld, zodanig dat aan de PDF transportvergelijking en zijn rindvoorwaarden wordt voldaan. CSDR Moddelering is daarom gebonden aan de micro-menging modellering in de getransporteerde PDF vergelijking. Hoewel er reeds bruikbare modellen beschikbaar zijn, is er toh nog ruimte voor verbetering. Cf. 'Flow, Turbulence and combustion', waar een recente uitgave aan CSDR werd besteed, 2004:72. In de huidige studie zullen de resultaten verkregen met getransporteerde PDF-waar de UG groep ervaring in heeft- vergeleken worden met CMC resultaten gebruik makend van verschillende CSDR modellen. Deze zullen gebaseerd zijn op recente experimentele gegevens voor Sandia vlammen, cfr. Barlow en Karpetis (2004). Een ander onderzoekstopic is de vergelijking tussen getransporteerde PDF resultaten (met een gedetailleerd chemisch schema model voor effecten van eindige snemheid) en getransporteerde PDF resultaten met alleen mengfractie als onafhankelijke scalaire variabele. In de laatste benadering kand e chemie gemodelleerd worden met enerzijds eenflamelet model of anderzijds CMC, Zou et al. (in press). De combinatie van getransporteerde PDF met CMC biedt het voordeel dat de PDF vorm niet vooraf moet verondersteld worden (zoals meestal gedaan wordt met CMC). Toepassing op de Sydney vlammen en een diepgaand vergelijk tussen voornoemde methodes werd, voor zover ons bekend, nog niet beschouwd. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR
Securisation Keeps Threats. Vrije Universiteit Brussel Abstract: SERKET behandelt het onderwerp van veiligheid van plaatsen en openbare gebeurtenissen door een innovatieve softwarebenadering te ontwikkelen waar verspreide gegevens die uit afzonderlijke apparaten komen automatisch worden gecoreeleerd en geanalyseerd om het veiligheidspersoneel van de juiste informatie te voorzien. De abalyse van de beschikbare technologieën toont aan dat het knelpunt van veiligheid van openbare plaatsen niet het hardwaredeel van het toezicht is, maar eerder de analyse in real-time en correlatie van de gegevens die door de diverse sensoren worden verstrekt is. Zij wijzen ook op het gebrek aan een globeel beheer van bedreigingen en voor de mensen en hun omgevingen. Het is dus noodzakelijk om meer "intelligentie" in veiligheidssystemen in te voeren. Aangezien het spectrum van bedreigingen vergroot en bijgevolg veiligheidssystemen complexer worden, wordt het bereiken van goede prestaties met deze kritieke systemen een nieuwe uitdaging. SERKET heeft als doel verder te gaan dan de status van de technologie door kwesties te behandelen met betrekking tot de evolutie van veiligheid die gezien werd als een verzameling van geïsoleerde voorzieningen, gadegeslagen door een bewaker, tot een geïntegreerd systeem door het promoten van "Complexe Event Pricessing" (CEP) technologie die de homogene verwerking toelaar van gegevens en informatie die als gebeurtenissen worden beschouwd. Het is daarom een alomvattende en universele oplossing voor de gegevensfusie. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • HICHEM SAHLI
Een geïntegreerde benadering voor het ontrafelen van de pathogenese van CNS en PNS neurodegeneratieve aandoeningen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit netwerk project werd samengesteld om de unieke informatie afkomstig van het mensgenoom project optimaal te gaan gebruiken om een beter inzicht te krijgen in neurodegeneratieve ziekten en op basis hiervan behandelingen voor deze ziekten te ontwikkelen. Het samenbrengen in dit netwerk van onderzoeksgroepen actief in klinisch onderzoek, genetica en genomica, celbiologie, proteoomanalyses, bioinformatica en model organismen (muis, zebravis en drosophila), zal resulteren in een geïntegreerd netwerk dat moet toelaten om nieuwe ziektegenen te identificeren, hun biologische functies ui te werken, hun rol in ziekteprocessen te onderzoeken en om nieuwe mogelijkheden voor vroege diagnose, behandeling en preventie te exploreren. In dit netwerk project zal de focus liggen op ziekten van het centrale zenuwstelsel zolas de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson, frontaalkwab dementie en verwante aandoeningen, en ziekten van het perifere zenuwstelsel zolas motoneuropathiëen, amyotrofe laterale sclerose en verwante ziekten. Organisaties: • VIB DMG - Perifere Neuropathieën
Onderzoekers: • Vincent Timmerman • Peter De Jonghe
A behavioural analysis and examination of environmental implications of multimodal transportation choice - ESTIMATE. (Fase 1). Een gedragsanalyse en evaluatie van de impact op het milieu bij een multimodale transportkeuze. ESTIMATE (Fase 1) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De toenemende bezorgdheid over de voortdurende groei van het autogebruik en de hieraan verbonden externe lasten, zorgen voor een stijgende interesse naar beleidsmaatregelen betreffende transportplanning die het steeds toenemend verlangen naar persoonlijke mobiliteit tenminste kunnen matigen en de principes van duurzame ontwikkeling kunnen ondersteunen. Openbaar vervoer is dan een evidente keuze, maar
deze vorm van transport dient geïntegreerd te zijn in een goed gecoördineerde multimodale vervoersketen. De doelstelling van dit project is de aandacht te vestigen op de drie pijlers van duurzaamheid in de context van multimodaal transport. We zullen dit onderzoek enerzijds uitvoeren met behulp van activiteitengebaseerde modellen, die in staat zijn te voorspellen hoe individuen reageren op beleidsmaatregelen om de vraag naar transport te beheersen. Na het uitvoeren van een sensitiviteitsanalyse geeft dit een geoptimaliseerde multimodale vervoersketen. Anderzijds zal een sociale kosten-baten analyse worden uitgevoerd van de diverse beleidsmaatregelen. De combinatie van beiden stelt ons in staat om milieueffecten uit te splitsen naar tijd en ruimte, waardoor milieu- en congestiekosten kunnen worden berekend. De impact op het milieu van verplaatsingen met verschillende transportmodi, zal geschat worden m.b.v. een aangepast Ecoscore model. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Vincent WYNEN • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO
De bio-informatica-aspecten van mathematische en statistische modellen voor infectieziekten. Universiteit Hasselt Abstract: Het voorliggende contract is een intern contract van de UHasselt met BOF-middelen, toegekend aan het Centrum voor Statistiek, voor de periode van 01.01.2007 tot 31.12.2010. Het onderzoek betreft de bio-informatica-aspecten van mathematische en statistische modellen voor infectieziekten. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Marc AERTS • Geert MOLENBERGHS • Ziv SHKEDY
FAOS: Flexibele Artificiële Optische Huid Universiteit Gent Abstract: Het FAOS-project richt zich op de ontwikkeling van een flexibel substraat waarin zowel optische sensoren als lichtbronnen, detectoren en elektronische stuurschakelingen worden geïntegreerd. De integratie steunt op het inkapselen van de componenten in het substraat. Een dergelijke kusntmatige en flexibele huid kan op onregelmatige oppervlakten gemonteerd worden op beweegbare onderdelen of kan opgevouwen worden in compacte modules. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Peter Van Daele
Steunpunt Mobiliteit en Openbare Werken - Spoor Verkeersveiligheid Universiteit Hasselt Abstract: Het Steunpunt Mobiliteit & Openbare Werken is één van de 14 Vlaamse Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek en bestaat uit twee thematische sporen: 'Goederenstromen' en 'Verkeersveiligheid'. De Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek ondersteunen de Vlaamse overheid door beleidsondersteunend onderzoek uit te voeren rond prioritaire beleidsthemas. De Steunpunten zijn opgericht als een interuniversitair samenwerkingsverband van onderzoeksgroepen en instellingen. De activiteiten van een Steunpunt voor Beleidsrelevant Onderzoek zijn: - verzamelen, analyseren en ontsluiten van gegevens (ook longitudinaal) - uitvoeren van probleemgericht wetenschappelijk onderzoek (korte termijn) - uitvoeren van beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek dat op langere termijn relevant is voor het Vlaams beleid - verlenen van wetenschappelijke dienstverlening De specifieke doelstellingen van het Steunpunt Mobiliteit en Openbare Werken, spoor Verkeersveiligheid kunnen als volgt omschreven worden: - gegevensverzameling - korte termijnonderzoek rond diverse beleidsvragen - meer fundamenteeel wetenschappelijk onderzoek inzake verkeersveiligheid Organisaties: • Verkeersveiligheid • Data-analyse en Modellering • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Tom BRIJS • Gerhard WETS • Elke HERMANS
De ontwikkeling van een virtueel en moleculair controlebord voor de omzetting van kankerstamcellen naar niet kwaadaardigheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens de laatste jaren werd er bewijs verzameld dat de hypothese ondersteunt dat de robuustheid van kanker zou te wijten zijn aan een klein deel van de tumormassa, de kankerstamcellen (KSC). Onze aanpak is gericht op de toevoeging van Master Switch factoren in de microomgeving van de KSC die tot de differentiatie in non-prolifererende en niet-kwaadaardige cellen zal leiden. Deze Master switch factoren zijn normaal aanwezig in de normale stamcellen niche om de homeostase te reguleren. Ons voorstel is onderverdeeld in in vitro studies en in vivo tests van stamcellen die een type solide tumoren vertegenwoordigen: hersenkankers. Teneinde ons doel te bereiken zullen de master switch factoren geïndentificeerd en lokaal geleverd worden in en rond de tumor. Hiervoor zullen we gebruik maken van microkralen geladen met de master switch proteïne(n) die, enkel lokaal, geleverd moeten worden, een hoge concentratie van de differentiërende factor(en), aldus een normale micro-omgeving creërend. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers:
• Luc LEYNS
Rol van aminozuur metabolisme en peroxisomale enzymes in ziekteresistentie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De tomatenmutant sitiens, die deficiënt is in productie van abscisinezuur, is resistent aan necrotrofe fungi zoals Botrytis cinerea (Audenaert et al., 2002, Plant Physiol. 128: 491-501) en heeft verminderde gevoeligheid aan de biotrofe fungus Oidium neolycopersici (Achuo et al., 2006, Plant pathology 55: 178-186). Via microarray analyse werden in tomaat genen geïdentificeerd die na infectie differentieel geïnduceerd worden in wild type and sitiens planten. Dit project heeft als doel experimenteel na te gaan of deze differentieel gereguleerde genen een rol spelen in de afweer tegen pathogenen bij tomaat en Arabidopsis thaliana. Het project is een samenwerking tussen het Laboratorium Fytopathologie (UGent), het departement Plant Systems Biology (VIB/UGent) en het Laboratorium Plantengenetica (Vrije Universiteit Brussel). Organisaties: • Plantengenetica • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Sigrid BRAUC • GEERT ANGENON • Eric DE WAELE
Plasma-oppervlak-interacties Universiteit Gent Abstract: Het project verenigt de Belgische groepen die odnerzoek verrichten op reactieve (technologische) plasma's. Het doel is om fundamentele inzichten te verwerven rond de plasma-oppervlak-interacties die optreden in deze systemen. Er wordt verwacht dat het project technologische ontwikkelingen op het gebied van nieuwe materialen en innovatieve processen van oppervlaktebehandeling. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste fysica
Onderzoekers: • Christophe Leys
Basisondersteuning voor het recent opgerichte interfacultair onderzoeksforum StatUA. Universiteit Antwerpen Abstract: Het interfacultair forum voor (toegepast) onderzoek in de statistiek, StatUA, beoogt multidisciplinaire samenwerkingen te realiseren en communicatie te bevorderen tussen onderzoekers aan de AUHA die (toegepaste) statistiek in hun onderzoek aanwenden. Door organisatie van verschillende wetenschappelijke activiteiten wil StatUA de knowhow meer zichtbaar maken op de Universiteit Antwerpen en daarbuiten. Zo creëert StatUA ook een aanspreekpunt voor onderzoekers over de verschillende faculteiten heen. Organisaties: • Wiskunde, statistiek en actuariaat
Onderzoekers: • Sabine Verboven
Evaluatie en ontwikkeling van bedrijfsinitiatieven inzake de controle en vermindering van woon-werkplaatsingen Universiteit Gent Abstract: Onderzoek met als doel de beoordeling van de effectiviteit van initiatieven die ondernemingen hebben ondernemen om te komen tot duurzamer pendelverkeer aan de hand van case studies en een enquête. De evaluatie gebeurt gebruik makend van een economisch en ruimtelijk model. Het project eindigt met het vooropstellen en evaluaren van beleidsaanbevelingen inzake duurzame mobiliteit. Organisaties: • Vakgroep Geografie
Onderzoekers: • Frank Witlox
Ontwikkeling van een 3D numeriek model met adaptief grid voor de vorming en voortplanting van meanders in een rivier Universiteit Gent Abstract: Natuurlijke rivieren in vlak terrein vertonen meestal een meanderend verloop, dat zich zowel zijdelings als naar afwaarts voortplant. In dit projectvoorstel wordt een originele oplossingsmethodiek voorgesteld voor de numerieke modellering van de vorming en voortplanting van een meanderende rivier, waarbij bijzondere aandacht besteed wordt aan de implementatie van een adaptief grid om de dynamische wijzigingen van het rivierbed in planvorm te volgen. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Ronny Verhoeven • Peter Troch • Jan Vierendeels
"Het zangspel tussen Franse vaudeville en Vlaamse opera": een tekstanalytische, literair-historische en muziekhistorische analyse van de zangspelen uit de bibliotheek van het Koninklijk Vlaams Conservatorium. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt de ontsluiting en valorisatie van de collectie zangspelen uit de negentiende eeuw, bewaard in de bibliotheek van het Koninklijk Vlaams Conservatorium. De zangspelen worden door een multidisciplinair team bestudeerd vanuit de literatuurgeschiedenis, de muziekgeschiedenis en de dramaturgie. Die gediversifieerde benadering laat toe om het genre in een breed cultuurhistorisch kader te situeren als voorloper van de Vlaamse opera en als bouwsteen in de constructie van een Vlaamse identiteit. Het project resulteert in een studiedag, een try-out en een publicatie. Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Piet Couttenier
Taxonomische turnover in terrestrische en aquatische diatomeeëngemeenschappen: integratie van macro-ecologische, morfologische fylogenetisch-evolutionaire en ecofysiologische benaderingen Universiteit Gent
Abstract: Dit project beoogt bij te dragen tot een beter begrip van het belang van historisch-evolutionaire en neutrale mechanismen voor endemisme en latitudinale gradiënten in de diversiteit en de regionale species turnover van terrestrische en lacustriene diatomeeënflora?s. Hiertoe wordt (1) een globale taxonomisch geïntercalibreerde dataset voor diatomeeën op soortsniveau geconstrueerd en (2) fylogenetische verwantschappen tussen een aantal modeltaxa bestudeerd. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Wim Vyverman
EU KITE - Kennisbasis voor intermodaal personenvervoer in Europa Universiteit Hasselt Abstract: Het grootste deel van een verplaatsing gebeurt vaak per auto of vliegtuig in gevallen waar aanvaardbare vervoersalternatieven voorhanden zijn. De reden voor deze keuze is vaak de gebrekkige integratie van vervoersmodi of het beperkte vermogen van een individu om verschillende vervoersmodi te combineren. Bovendien hebben vervoersoperatoren slechts beperkte informatie van de potentiële markt voor geïntegreerde vervoersdiensten. De kennis van het huidige en potentiële vraag en aanbod van intermodaal personenvervoer is nog steeds gebrekkig. De hoofddoelstelling is daarom het verschaffen van een kennisdatabank (KB) ivm intermodaal personenvervoer in Europa. Deze KB zal alle relevante informatie ivm intermodaal personenvervoer bevatten, ze zal eveneens makkelijk beschikbaar zijn en ze zal belanghebbende partijen in staat stellen om intermodaliteitsgerelateerde maatregelen te ontwikkelen en te evalueren. De KB zal een essentieel element vormen voor de ondersteuning van een complementaire Coordinated Action (Forum). Dit zal bestaande informatie en data integreren en verspreiden. Het project begint met een overzicht van de huidige stand van zaken mbt intermodaliteit in personenvervoer en zal de op te vullen hiaten identificeren. Een analyse van bestaande statistieken zal inzicht verschaffen in het bestaande marktpotentieel. Andere projectdelen zullen een strategische aanpak ontwikkelen voor het verzamelen van intermodale data (enquêtes) of zal de nodige infrastructuur, het ontwerp van overstappunten en informatiediensten analyseren. Een lijst van intermodaliteitsbevorderende maatregelen die hierdoor verkregen wordt zal beoordeeld worden door een op maat ontworpen CBA-techniek. Tenslotte zal het geheel van de verzamelde informatie samengevoegd worden in een goed ontworpen KBstructuur die het gebruik, opzoeken, actualiseren en vervolledigen van relevante gegevens zal vergemakkelijken. Deze zal informatie bevatten ivm de mogelijkheden, attitude en vereisten van de gebruiker. Het zal eveneens standaardaanbevelingen bevatten voor intermodale diensten, informatie en interfaces, alsook een lijst van best practices in intermodaal personenvervoer. De catalogus van maatregelen die bijgevoegd is kan beschouwd worden als het ideaal voor intermodale transportsystemen. Organisaties: • Data-analyse en Modellering
Onderzoekers: • Gerhard WETS • Tim ASPERGES
Groei en ontwikkeling van hogere plantensoorten. Universiteit Antwerpen Abstract: In een tijdperk waarin onze fossiele energiebronnen zienderogen achteruit gaan wordt het meer en meer duidelijk dat planten als natuurlijke krachtcentrales onontbeerlijk zullen worden om het welzijn van de huidige wereldbevolking te verzekeren. Het is evenwel verwonderlijk dat onze kennis over de ontwikkeling en groei van planten nog zeer gelimiteerd is en die tekortkoming wordt nog duidelijker als we het ondergrondse deel van de plant in beschouwing nemen. Nochtans hebben wortels een veelzijdige functie en zijn essentieel voor een normale groei en ontwikkeling van de plant. Binnen dit voorgestelde netwerk willen 5 Belgische laboratoria geassisteerd door een eminente Europese partner, hun krachten bundelen om belangrijke aspecten van de groei en ontwikkeling van wortels uit te diepen volgens een weldoordachte gefocusseerde strategie geconcentreerd op één species, Arabidopsis thaliana, een ideaal modelsysteem voor de studie van wortelgroei en ontwikkeling. De verwachte nieuwe inzichten zullen zeker en vast essentieel blijken voor alle toekomstige pogingen om plantengroei te bevorderen en planten volop als alternatieve energiebronnen in te schakelen. Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling • Plantenmorfologie
Onderzoekers: • Jean-Pierre Verbelen
Krachtige methoden voor de detectie van gen-gen interacties Universiteit Gent Abstract: Dit project beoogt krachtige statistische methoden te ontwikkelen voor de detectie van gen-gen interactie, i.h.b (1) een algemene strategie om het risico op Type I en II fouten te minimaliseren bij genoomwijde detectie van gen-gen interactie en (2) specifieke statistische testen voor gengen interactie op basis van micro-array data en familie-gebaseerde designs. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste wiskunde en informatica
Onderzoekers: • Els Goetghebeur • Stijn Vansteelandt
Flux-based Risk Assessment of the impact of Contaminants on water resources and ECOsystems - FRACWECO. (Fase 1 en Fase 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De 19de en 20ste eeuw worden gekarakteriseerd door een sterk economische en industriële groei, die zowel in België als in vele andere Europese landen een groot aantal Brownfields nagelaten heeft. Sinds enkele decennia zijn de politieke wereld alsook de bevolking er meer en meer van bewust dat deze Brownfields ernstige gezondheidsrisico's in kunnen houden voor wie in de omgeving leeft, speelt of werkt, gezien de polluenten die zich op de terreinen, in de bodem en in het grondwater kunnen bevinden. Hierdoor is het ecologische bewustzijn sterk gegroeid, wat in de politieke wereld tot duurzame ontwikkeling opriep. En deze sites zijn zo talrijk dat ze in de toekomst op een efficiënte manier beheerd moeten worden. Klassieke risicobeoordelingsmethodieken richten zich vooral op de vervuilingsgraad van de besmettingsbron en negeren meestal de vervuilingsgraad aan de receptor. Een dergelijke aanpak kan van de risicoanalyse de mogelijke verzwakkende factoren die voorkomen tijdens de migratie van besmettingsbron naar receptor van de bestaande verontreiniging uitsluiten. In dit project zal een geïntegreerde methode worden ontwikkeld die zal bijdragen aan een meer uitgebreide risicobeoordeling van verontreinigde locaties met betrekking tot water en ecosystemen. De methodologie zal gebaseerd worden op een combinatie van de 'Source-Receptor Pathway' aanpak voor de conceptualisering van het fysieke systeem en op het DPSIR concept (Drivers-Pressure-State-Impact-Response) van het European Environmental Agency (EEA) voor de integratie van de fysieke en socio-economische componenten van de analyse om zo tot een efficiënte beslissingsondersteunende methodologie voor risicoanalyse te komen.
Het doel van dit onderzoek is om de impact van polluenten (zowel diffuse verontreiniging als verontreiniging door puntbronnen) op water- en ecosystemen te evalueren en om een geïntegreerde methodologie te ontwikkelen voor een multi-level risico-evaluatie van die verontreiniging op water- en ecosystemen. Organisaties: • Cartografie en Geo-informatiekunde • Hydrologie en Waterbouwkunde
Onderzoekers: • Juliette DUJARDIN • OKKE BATELAAN • FRANK CANTERS
Ontwikkeling van referentiedocumenten voor Belgische kwaliteitssystemen voor kleinschalige hernieuwbare energiesystemen - Q-DIRECT.(Fase 1 en Fase 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tot 2008 werd de ontwikkeling van hernieuwbare energie technologieën omkaderd door weinig veeleisende wetgeving, bestaande uit nietbindende doelstellingen. Sinds de goedkeuring van de Richtlijn Hernieuwbare Elektriciteit en de Richtlijn inzake de bevordering van Hernieuwbare Energie, worden het energie- en milieubeleid onderworpen aan juridisch bindende doelstellingen. Daarom moeten ze beschikken over doeltreffende systemen van prestatie-evaluatie. Sommige hernieuwbare energie technologieën (HET) kennen een snel groeiende markt, met een constant evoluerend product. In België zijn er grote verschillen waar te nemen tussen de technologieën op het gebied van marktpenetratie en marketingkanaal, in het bijzonder omdat de mechanismen en het niveau van financiële steun verschillend zijn in de Gewesten. Een aantal ondersteuningsmechanismen hebben geleid tot een versterkt aanbod van een groot aantal leveranciers en installateurs van HET op de markt, wat geleid heeft tot een reeks van producten en diensten die sterk gediversifieerd zijn en met name dus een gebrek hebben aan gekwalificeerde professionele structuren. In tegenstelling hiermee verwachten de eindgebruikers van deze technologieën producten en diensten van hoge kwaliteit. Veel studies tonen aan dat kwaliteitsborging voor de HET (opkomende of reeds gevestigde) een belangrijk onderdeel is van hun groei en duurzame ontwikkeling in de Europese markt. Een bijzonder aspect van het onderzoek was om het ontwerp van een kwaliteitssysteem aan te pakken op verschillende niveaus, afhankelijk van de doelgroep van begunstigden, het niveau van vermarkting van het product en de technologie. DOELSTELLINGEN Het belangrijkste doel van het onderzoek was om aanbevelingen voor beleidsmakers te formuleren om de groei van systemen van decentrale productie van duurzame energie in België te ontwikkelen, op basis van gemeenschappelijke ambitieniveaus en kwaliteitsnormen voor de verschillende technologieën. Het geïntegreerde systeem voor kwaliteitscontrole moet zo zijn ontworpen dat het later kan worden beheerd door een operator - onafhankelijke derde partij en moet zorgen voor een niveau van vertrouwen en kwaliteitsgaranties voor de eindgebruiker die vergelijkbaar zijn in termen van product, het ontwerp van het geïnstalleerde systeem, de installatiekwaliteit en prestaties, ongeacht de technologie. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK
Afrikaanse trypanosomose als werkmodel om de rol van myeloïde cellen in parasietcontrole en modulatie van immunopathologie te bestuderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Macrofagen en andere myeloïde cellen (MC) vertonen een hoge mate van plasticiteit en veelzijdigheid als antwoord op signalen uit de micro-omgeving, wat leidt tot verschillende activeringstoestanden. Bovendien wijzen recente bevindingen erop dat bepaalde subsets van macrofaag-achtige cellen, myeloïde suppressieve cellen (MSC) genoemd, opgewekt worden tijdens een brede waaier aan pathologieën, gaande van parasietinfectie tot kankerprogressie, en een rol spelen in het ziekteverloop. Dit project stelt zich tot doel Afrikaanse trypanosomose te gebruiken als een werkmodel om de bijdrage van MC/MSC en hun genproducten tot parasietcontrole en modulatie van immunopathologie te bestuderen. Belangrijke aandachtspunten zullen hierbij de rol van lever-MC/MSC, alsook deze van MC/MSC-geassocieerde genen induceerbaar door IL-10 of door immune complexen samen met lipopolysaccharide, zijn. Een genetische, fenotypische en functionele analyse van MC/MSC zal uitgevoerd worden in dieren die van nature uit trypanotolerant zijn, of die trypanotolerant gemaakt zijn via een in onze groep ontwikkelde anti-ziekte behandeling. Geselecteerde MC/MSC populaties en de geassocieerde genen, met de nadruk op deze die een mogelijke rol spelen in het opwekken van of beschermen tegen pathologie, zullen dan bestudeerd worden met betrekking tot hun rol in het verloop van de ziekte. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK DE BAETSELIER
Small numbers, big problems? Een kwalitatieve studie naar het jeugdbeschermingstraject van vrouwelijke persistente delinquenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Meisjes zijn zwaar ondervertegenwoordigd in de jeugdcriminaliteit. Hun aandeel is echter nog kleiner in de ernstige jeugddelinquentie. Onderzoek over ernstige jeugddelinquentie besteedt bijgevolg weinig aandacht aan meisjes. Over risicofactoren die leiden tot ernstige jeuddelinquentie bij meisjes alsook over criminele carrières bij meisjes is zo goed als niets bekend. Hoewel empirisch onderzoek over dit thema doorgaans gebeurt op basis van een volledig mannelijke populatie, wordt aan de theorieën over risicofactoren en criminele carrières van ernstige jeugddelinquenten een algemene geldigheid toegekend. Voorliggend onderzoek wenst te toetsen of de traditionele theorievorming over dit thema toepasbaar is op het vrouwelijke geslacht. Een van de stellingen van de "paradox of persistence" stelt dat wanneer we terugkijken naar de jeugd van volwassen delinquenten, het merendeel jeugddelinquent was. In voorliggend onderzoek zullen we d.m.v. retrospectief onderzoek bij jongvolwassen vrouwelijke gedetineerden nagaan of dit ook gelds voor jongvolwassen vrouwen. Op basis van verscheidene onderzoeken, waaronder ook eigen onderzoek, vermoeden we dat bij meisjes de welzijnscomponent (problematische opvoedingssituatie) een grote(re) rol speelt in de ontwikkeling van ernstige jeugddelinquentie en criminele carrières. Organisaties: • Criminologie
Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS • JENNEKE CHRISTIAENS
Oude en nieuwe bruggen over de kloof. Over oude en nieuwe vormen van politieke intermediatie in tijden van dissociatie tussen burger en politiek. Universiteit Antwerpen Abstract: Concreet wil het IUAP project beschrijven en verklaren of en hoe de oude intermediatiestructuren zich hebben aangepast aan de wijzigende verhouding tussen burgers en politiek systeem en met welk succes ze dat gedaan hebben; tevens wil het project zicht krijgen op nieuwe vormen van politieke intermediatie en hun functionaliteit en effecten toetsen. Met andere woorden: kan de kloof gedicht worden door het oppoetsen van de oude mechanismen of zijn alleen nieuwe intermediairen daartoe in staat? Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave
Hydrodynamische analyse van de zuigvoeding bij vissen door middel van computationele vloeistofdynamica (CFD). Universiteit Antwerpen Abstract: Onze huidige kennis over de hydrodynamica van de zuigvoeding bij vissen beperkt zich tot dieren met een eenvoudige, rotatiesymmetrische kopvorm. Computationele vloeistofdynamica (CFD), een techniek waarmee numerieke oplossingen bekomen worden voor de 3D bewegingsvergelijkingen van infinitisimaal kleine vloeistofvolumes, biedt de mogelijkheid om het zuigvoedingsproces voor meer natuurgetrouwe kopvormen en volumeveranderingen van de mondholte te onderzoeken. Organisaties: • Functionele morfologie
Onderzoekers: • Sam Van Wassenbergh
NICE - Netwerk voor ijsblad en klimaatevolutie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De RTN is beperkt tot een klein aantal Europese Instituten. Zijn vorm is anders dan de Geïntegreerde Projecten (IP) waarbij het mogelijk is om een groot aantal instituten te betrekken. We focussen op de NICE netwerk over Klimaat - Ijsblad interacties en trachten om de training en samenwerkingn in het netwerk te optimaliseren. We zijn er bewust van dat vele belangrijke laboratoria die interessante partners zouden kunnen zijn niet betrokken zijn bij het project. NICE zal zich open blijven stellen voor samenwerking met deze groepen. Vooral alle vergaderingen die georganiseerd worden door NICE zullen toegankelijk zijn voor andere laboratoria met de nadruk op een mogelijke integratie van nieuwkomers. Organisaties: • Geografie
Onderzoekers: • PHILIPPE HUYBRECHTS
De politiek van de representatie en de juridische constructie van het publiek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De rechtstheorie van vandaag staat voor de cruciale optie om de lessen te integreren die voortvloeien uit de Science Technology & Society Studies van de laatste 10 jaar. Deze lessen zijn eenvoudig voor te stellen : het is tijd dat we ons bevrijden van de grote scheiding waarbinnen de wetenschap zich beperkt tot het vaststellen van feiten terwijl de politiek als verantwoordelijkheid heeft de waarden te bepalen. Zich bevrijden van zon verdeling betekent dat het verschil tussen matters of fact en matters of norm & value niet meer zo interessant en relevant bevonden wordt. Deze deling voorbij heeft Bruno Latour het concept van matters of concern voorgesteld. De matter of concern wijst op alles wat degenen verzamelt die in een issue geïnteresseerd zijn. Zon verzameling is echter niet allen een kwestie van omstandigheden, zij produceert ook kennis, namelijk die kennis die in- en samengebracht wordt al degenen die in de issue geïnteresseerd zijn. Het benadrukken van concerns en issues i.p.v. facts en norms leidt tot nieuwe begripsvorming niet alleen over de wetenschappelijke waarheidsaanspraken, maar ook over de verhoudingen tussen deze waarheidsaanspraken en de hedendaagse politieke structuren. Deze nieuwe begripsvorming stond reeds centraal het IUAP fase V/16 project De verbondenheden van het weten (zie www.imbroglio.be) waarin o.m. Bruno Latour en Isabelle Stengers participeerden. Het proefschrift van Laurent Desutter over het principe van de vertegenwoordiging vond in dit project plaats. Dit project strekt tot de valorisatie van de resultaten van Laurent Desutters proefschrift op het vlak van de juridische aspecten en gevolgen van de nieuwe conceptie van het politiek. In het bijzonder zal worden ingegaan op de impact hiervan op de notie van rechtsbeginselen. Wat doet een rechtsbeginsel zoals, bijvoorbeeld, het representatiebeginsel, wanneer het gaat om concerns, en niet om facts ? En wat kan een antwoord op deze vraag voor de rechtstheorie betekenen ? Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Metajuridica
Onderzoekers: • Laurent DESUTTER • SERGE GUTWIRTH
Meerschalige aanpak van de mechanica van metalen op fysische basis. Universiteit Antwerpen Abstract: Sterkte en vervormbaarheid van polykristallijne metalen worden bepaald door fenomenen die zich manifesteren op verschillende lengteschalen. Op de schaal, die wij de "nanoscopische" zouden noemen, worden dislocaties gecreëerd en voortgestuwd door de aangelegde spanning om zo plastische vervorming op de nano-schaal te bewerkstelligen. Op de micro-schaal interageren grote aantallen dislocaties en deze herorganiseren zichzelf in complexe patronen. Op nog hogere schalen maakt massaal collectief gedrag van deze dislocaties en patronen de plastische vervorming van volledige korrels mogelijk. Op hun beurt interageren deze met elkaar wat uiteindelijk leidt tot een bepaalde mechanische respons van het materiaal op de macroscopische schaal (d.w.z., de kleinste schaal waarop ernaar kan worden gekeken als een continuüm). De respons van het materiaal op de aangelegde spanningen hangt van al deze fenomenen af. Gebeurtenissen op de verschillende lengteschalen kunnen ook belangrijke veranderingen in het materiaal veroorzaken, zoals de microstructuur, interne schade en mechanische eigenschappen (sterkte en ductiliteit). Merk op dat de rol van dislocaties gedeeltelijk kan worden overgenomen door mechanische tweelingsvorming of andere spannings-geïnduceerde fasetransformaties. Dit alles is uitgebreid bestudeerd op al deze lengteschalen. Deze studies hebben zeker en vast hun verdienste, en hebben geleid tot belangrijke experimentele observaties en theoretisch begrip van het materiaalgedrag op deze lengteschalen. Maar in de voorbije jaren is het overduidelijk geworden dat de gebeurtenissen op iedere lengteschaal ook gebeurtenissen op andere lengteschalen beïnvloeden en dat een meer significante vooruitgang in het begrijpen (en modelleren) van materiaalgedrag kan worden bereikt door deze relaties te bestuderen in plaats van de kennis op elke relevante lengte schaal afzonderlijk verder te verfijnen. Tot slot treden er sterke afmetingseffecten op wanneer structurele dimensies, zoals bijvoorbeeld de filmdikte of de korrelgrootte, beginnen te interageren met de gemiddelde vrije weglengte van dislocaties of de dislocatiecelgrootte, wat een volledige nieuwe en bijna ononderzochte fysica met zich meebrengt. Vanuit technologisch gezichtspunt omvat de motivatie om deze fenomenen nader te bekijken de mogelijkheid tot ontwikkeling van performantere
materialen, de optimalisatie van fabricagetechnieken en een verbetering van inschattingsmethoden van de kwaliteit van ontwerp- en integriteit van zowel traditionele (transport, energie) als opkomende (MeMS, multifunctionele actieve panelen) structuren. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Dominique Schryvers
Lever en vetweefsel: functies in het Metabool Syndroom. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recent onderzoek suggereert dat vetopstapeling in de lever (onder meer een gevolg van obesitas) een cruciale rol speelt in de ontwikkeling van het Metabool Syndroom, dat een belangrijk risicomerker is voor type 2 diabetes en voor cardio-vasculaire aandoeningen. De hypothese van het HEPADIP project stelt dat dit een verandering reflecteert in de metabole interacties of signaaltransductie tussen vetweefsel en de lever. De doelstellingen van het project richten zich daarom op de rol van en interacties tussen vetweefsel en de lever, in de ontwikkeling van een verstoord vetmetabolisme, insuline signaaltransductie, en glucose homeostase met als doel de identificatie, validatie en ontwikkeling van nieuwe targets voor diagnose, preventie en behandeling van het Metabool Syndroom. Aanzienlijke hoeveelheden gegevens van transcriptomics en metabolomics zullen worden gegenereerd. Deze data zullen worden geïntegreerd en geanalyseerd met de nieuwe 'omics' en bio-informatica technologieën. Het Hepadip Project verenigt 19 Europese, academische laboratoria en 7 industriële partners in een consortium dat haar doelstellingen wil realiseren in 5 onderzoekslijnen, elk met hun specifieke objectieven. CYTO-VUB zal een prominente rol spelen in Onderzoekslijn 2: Biology van het Leverweefsel. CYTO-VUB zal de verschillende celpopulaties in de lever isoleren en daarna zuiveren met een celsorteerder, uitgerust met UV laser. Ons specifiek doel is de effecten van insuline resistentie en nietalcoholoische steatotische leverziekte ("non-alcoholic fatty liver disease" - NAFLD) in specifiek levercelpopulaties te karakteriseren. Organisaties: • Celbiologie en Histologie • Fysiologie
Onderzoekers: • ALBERT GEERTS • Hendrik REYNAERT • Leonardus VAN GRUNSVEN
Introductie van de chemische analyse in de microbiologie om interacties van poliovirus op het molecular niveau op te helderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door gebruik te maken van een celvrij systeem en capillaire electroforese zullen onopgeloste vraagstukken in verband met de structuur en de replicatie van het poliovirus, zoals de functie van sommige virale proteïnen, het mechanisme van de initiatie van proteïnen- en RNA synthese en de verschillende stappen in de morfogenese bestudeerd worden. Het moet toelaten om (i) subvirale partikels te detecteren die ontstaan tijdens de replicatiecyclus van poliovirus (morfogenese), (ii) interacties te bestuderen tussen het viraal genoom en subvirale partikels, die leiden tot het ontstaan van nieuwe virionen, (iii) interacties te onderzoeken tussen het viraal RNA en cellulaire proteïnen, (iv) interacties tussen virale en cellulaire proteïnen te beschouwen, (v) interacties tussen viraal RNA en virale proteïnen te volgen, waarbij telkens de stoichiometrie en affiniteit kan bepaald worden, en (vi) om nieuwe targets voor potentieel antivirale drugs te identificeren. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • BARTHOLOMEUS ROMBAUT • Yvan VANDER HEYDEN
Functionele consequenties en ecologische implicaties van extreme morfologische specialisatie: bouw en werking van het voedselopname-apparaat bij zeepaardachtigen (Syngnathidae). Universiteit Antwerpen Abstract: De globale doelstelling van dit onderzoeksproject is het achterhalen in welke mate de extreme morfologische specialisatie van het voedselopname-apparaat bij zeepaardjes en hun aanverwanten (Syngnathidae) een beperking heeft gelegd op de functionele capaciteit van dit apparaat, en in hoever dit een verklaring kan bieden voor de beperkte weerstand die ze lijken te kunnen bieden bij veranderende ecologische parameters (vooral dan deze met verschuivingen in voedselaanbod als gevolg ervan). Organisaties: • Functionele morfologie
Onderzoekers: • Anthony R Herrel • Peter Aerts
Ontwikkelen van een set van gebruiksvriendelijke testkits voor snelle discriminatie tussen gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval voor complexe afvalstoffen op basis van biologische en chemische testen Universiteit Hasselt Abstract: Dit is een samenwekingsovereenkomst in het kader van het Milieu-InnovatiePlatform (MIP) tussen: UHasselt, UAntwerpen, VITO, OVAM, Aminal, en enkele industriële partners. Onderwerp van deze overeenkomst is interdisciplinair biosensor onderzoek. Meer specifiek gaat het om het ontwikkelen van een set van gebruiksvriendelijke testkits voor snelle discriminatie tussen gevaarlijk en niet-gevaarlijk afval voor complexe afvalstoffen op basis van biologische en chemische testen. Resultaten zijn eigendom van het MIP. Het project verloopt verder volgens de bepalingen zoals opgesteld in voorliggende overeenkomst. Organisaties: • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Luc MICHIELS
Een silicium compatibele laser op basis van colloïdale kwantumdots Universiteit Gent Abstract: Dit project combineert ultracompacte siliciumgolfgeleiders met een deklaag van colloidale kwantumdots voor de realisatie van silicium compatibele lichtbronnen. Het project omvat de synthese van de kwantumdots, het ontwerp van de golfgeleiderstructuren, de optische karakterisatie van de materialen en de realisatie van de eigenlijke laserstructuren.
Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Zeger Hens • Dries Van Thourhout
De betrokkenheid van SINA E3 ligaseren tijdens de nodule-ontwikkeling op Medicago truncatula Universiteit Gent Abstract: SINA eiwitten zijn E3 ligasen die betrokken zijn bij de ubiquitine afhankelijke afbraak van regulatorische eiwitten. Met dit project wordt de betrokkenheid van 3 SINA eiwitten tijdens nodulatie op Medicago truncatula ontrafeld. Hiervoor wordt een expressie-analyse uitgevoerd en worden stabiele mutanten en transgenen met een gemoduleerd transcirptenniveau onderzocht. Bovendien wordt er gezocht naar de eiwitten die hierdoor gereguleerd worden. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Marcella Holsters • Sofie Goormachtig
Wetenschappelijke disciplinevorming: tijdschriftpublicaties en wetenschappelijke communicatie in de sociologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Het moderne wetenschapssysteem bestaat uit disciplines. Hun communicatiestructuur wordt mogelijk gemaakt door wetenschappelijke tijdschriften. Publicaties kunnen op elkaar aansluiten; publicaties kunnen naar elkaar verwijzen (citaties). Aan de hand van inhoudelijke en kwantitatieve analyses van publicaties in het Tijdschrift voor Sociologie wordt in dit project de evolutie van het communicatiepatroon in de discipline 'sociologie' onderzocht. Organisaties: • Facultaire Onderzoeksgroep PSW
Onderzoekers: • Raf Vanderstraeten
Studie van de laat-Holocene evolutie van het fysische milieu van België door middel van isotopengeochemisch onderzoek aan speleothemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Speleothemen worden gebruiken om paleoklimaat tijdens het Holoceen te reconstrueren Organisaties: • Isotopen Geologie en Evolutie van het Paleo-Milieu
Onderzoekers: • EDWARD KEPPENS
Binnenhuis risicofactoren voor respiratoire aandoeningen bij kinderen: ontwikkeling en toepassing van niet-invasieve biomarkers. (ANIMO) Universiteit Antwerpen Abstract: Respiratoire aandoeningen bij kinderen behoren tot de onderzoeksprioriteiten in milieu en gezondheidsprogramma's. Biomonitoring in kinderen stelt een aantal specifieke problemen zoals verzamelen van biologische stalen, onderzoek van blootstelling en gezondheidseffecten en ethische aspecten. Het doel van dit project is de ontwikkeling van niet-invasieve biomerkers die toegepast kunnen worden in kinderen en die toelaten om schadelijke effecten aan de luchtwegen in een vroege fase op te sporen zodat preventieve maatregelen kunnen worden genomen vooraleer er een duidelijk ziektebeeld ontstaat. Organisaties: • Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP)
Onderzoekers: • Kristine Desager
Kwantificeren van Erosie/sedimentatiepatronen om de natuurlijke van de antropogeen geïnduceerde sedimentdynamiek te onderscheiden QUEST4D Universiteit Gent Abstract: Duurzame ontwikkeling vraagt om een kwantificatie van menselijke activiteiten tov de zeebodemecologie. Een op lange-termijn fysische zeebodemdegradatie doet een cumulatief anthropogene sturing vermoden, doch de natuurlijke evolutie en de respons van de zeebodem tgv zeespiegelstijging zijn nauwelijks gekend. Dit zal afgewogen worden op basis van geavanceerde modellering, observaties/staalnames, in de ruimte, tijd en diepte en ondersteund door diverse lange-termijns datasets. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Magda Vincx • Marc De Batist
Sociale cohesie-indicatoren voor de Vlaamse regio. De ontwikkeling van uitgebreide sociale cohesie indicatoren op lokaal niveau in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het strategische doel van dit project is de ontwikkeling van beleidsinstrumenten, in het bijzonder de ontwikkeling van sociale indicatoren voor Vlaanderen. De grote hoeveelheid Vlaams statistisch materiaal op het gebied van criminaliteit, onveiligheidsgevoelens, inkomen, sociale participatie e.d. is niet eerder samengebracht in een coherente dataset, die ter beschikking staat van een brede groep sociale actoren. In dit project wordt een dergelijke dataset samengesteld door een team van Vlaamse experten; elk met een uitgebreide ervaring in hun vakgebied (criminaliteit, sociale zekerheid, sociale participatie en lokale uitgaven) In de tweede fase van dit project wordt additionele data verzameld door middel va neen survey onder de Vlaamse bevolking, waarbij theoretisch relevante subgroepen oververtegenwoordigd worden. De keuze van deze subgroepen gebeurt op basis van de resultaten van het eerste projectdeel. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Bea Cantillon
Het Sawa Corpus ¿ een parallel corpus "Engels ¿ Kiswahili". Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt een opgelijnd parallel corpus voor het talenpaar Engels ¿ Kiswahili door middel van semi-automatische annotatie. Deze oplijning faciliteert niet alleen onderzoek naar statistische automatische vertaling, maar maakt ook projectie van annotatie mogelijk. In dit project onderzoeken we hoe dependentie-analyses uit de brontaal (Engels) kunnen worden geprojecteerd op de doeltaal (Kiswahili). Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Guy De Pauw
Temporeel logisch programmeren als basis voor een declaratieve aspecttaal voor event-driven programmeren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het implementeren van grafische user interfaces, gedistribueerde applicaties, web services etc gebruikt men het event-driven paradigma. Daarin doet zich ook het welbekende probleem van 'crosscutting concerns' voor, waardoor de implementatie van een zelfde functionaliteit verspreid geraakt over verschillende afhandelingsprocedures van events. Bovendien hangen die crosscutting concerns af van temporele relaties tussen events, zowel verleden als toekomstige events. Aspect-gericht programmeren biedt misschien wel al oplossingen voor het modulariseren van crosscutting concerns, maar eigenlijk zijn geen van de bestaande aspecttalen of implementatietechnieken helemaal geschikt voor het event-driven paradigma. Net omdat zij geen voldoende ondersteuning bieden voor het uitdrukken van zulke temporele relaties. Het doel van dit project is eerder gepresenteerd werk rond temporele logica voor aspecttalen uit te breiden om temporele relaties tussen events in het event-driven paradigma uit te drukken. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • THEO D'HONDT
Decompositie: een tekstgenetisch onderzoek naar literaire meertaligheid. Universiteit Antwerpen Abstract: De opzet van dit project is drievoudig: 1. het compositieproces van meertalige literaire werken reconstrueren; 2. een adequate editiemethode voor de genese van meertalige teksten uitwerken; 3. de studie van het ontstaansproces van meertalige literaire werken aanwenden voor de interpretatie ervan. Hiertoe wordt een initieel onderscheid gemaakt tussen twee soorten meertalige werken, waarbij telkens het latere werk van één auteur als casestudy dient. Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Geert Lernout • Dirk Van Hulle
Bio informatica en modellering: van genoom tot netwerk Universiteit Gent Abstract: De biologie heeft recent een technologische revolutie ondergaan met de ontwikkeling van high-throughput methodes. De integratie van genome, transcriptome en proteome data in dynamische modellen vertegenwoordigt 1 van de voornaamste uitdagingen van de huidige bioinformatica/ het doel van dit project is het bijeenbrengen van expertise gaande van high-throughput data analyse en reverse engineering en dynamisch modelleren als enabler voor systeem biologie Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Yves Van de Peer
(On)veiligheidsbeleving en de rol van buurgesitueerde instituties Universiteit Gent Abstract: Opzet van het onderzoek is om op kwalitatieve wijze na te gaan welke rol buurtgesitueerde instituties - private (familie, vrienden) en publieke instituties (politie, stadsdiensten) alsook instituties georganiseerd op buurniveau (Kerk, bedrijven, scholen, ?) - spelen in de (on)veiligheidsbeleving van de buurtbewoners. Op die manier willen we de toepasbaarheid van de sociale desorganisatietheorie in het verklaren van onveiligheidsgevoelens verbeteren. Organisaties: • Vakgroep Strafrecht en criminologie
Onderzoekers: • Paul Ponsaers
Gender en depressie in Europe. Een interlandelijk, vergelijkend onderzoek Universiteit Gent Abstract: Gebruik makend van de data van de derde golf van de European Social Survey wordt een schatting gemaakt van de prevalentie van depressiviteit bij vrouwen en mannen van 23 Europese landen. Het gelsachtsratio wordt geschat en interlandelijke verschillen in het voorkomen van klachten van depressiviteit worden bestudeerd vanuit een macrosociologisch perspectief. Organisaties: • Vakgroep Sociologie
Onderzoekers: • Piet Bracke
De kloof overbruggen: coördinatieproblemen, handelstechnieken en de organisatie van de internationale handel in laatmiddeleeuwse Europese steden. Universiteit Antwerpen
Abstract: Dit boekproject wil een fundamentele bijdrage leveren tot onze kennis van het laatmiddeleeuwse handelswezen. Met name zullen experten worden verzameld in een publicatie die de coördinatieproblemen, en de oplossingen die kooplieden in deze periode van algemene herstructurering uitwerkten, in een comparatief kader wil inventariseren en op hun performantie controleren. Focus van deze studie zijn de grote handelsknooppunten in Noordwest-Europa. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Peter Stabel
Gebruik van HIV-1 pseudovirussen voor het monitoren van HIV-specifieke cellulaire immuunresponsen. Universiteit Antwerpen Abstract: Sinds de ontdekking van HIV werd nog steeds geen effectief vaccin ontwikkeld. Algemeen wordt aangenomen dat zowel cellulaire en humorale immuunresponsen deelnemen aan bescherming tegen infectie met HIV. De huidige methoden voor de analyse van HIV-specifieke cellulaire immuunresponsen maken gebruik van HIV-1 recombinante vaccinia virussen, proteïnen of peptiden. Deze methoden meten de cellulaire activiteit tegen een fractie van het HIV. Nochtans is het aangewezen om tijdens de eerste screening cellulaire immuunresponsen te meten tegen het gehele virus.Uit de literatuur blijkt dat dit probleem kan omzeild worden door gebruik van HIV-1 pseudovirus partikels als HIV-1 antigenen om ex vivo HIV-specifieke CD4+ en CD8+ T cell responsen op te wekken. HIV pseudovirus partikels worden momenteel gebruikt voor de monitoring van in vitro HIV neutralisatie en de efficiëntie van anti-HIV drugs. De bedoeling van dit project is om HIV-1 pseudovirussen aan te maken die kunnen dienen als bron van HIV-1 antigenen als eerste brede screening van in vitro HIV-specifieke cellulaire immuunresponsen. Opdat HIV-specifieke cellulaire immuunresponsen kunnen gestimuleerd worden tegen een maximum aan HIV-1 epitopen via MHC classe I en II, willen we HIV-1 pseudovirussen aanmaken die alle HIV-1 proteinen bevatten alsook een genoom dat codeert voor alle HIV-1 proteinen. De drie belangrijkste objectieven van dit project zijn: 1.Een technologie ontwikkelen voor de aanmaak van subtype specifieke HIV-1 pseudovirussen om de 'natuurlijke antigeenprocessing' van alle HIV1 antigenen toe te laten. 2.Het evalueren van de sterkte en de aard van de cellulaire immuunresponsen gestimuleerd met pseudovirussen en gemeten in HIV-1 patiënten door ze te vergelijken met de cellulaire immuunresponsen na stimulatie met synthetische HIV-1 peptiden, recombinante HIV-1 proteïnen en HIV-1 recombinante vaccinia virussen. 3.Nagaan of de cellulaire immuunresponsen gemeten met behulp van HIV-1 pseudovirussen correleren met bescherming tegen ziekteprogressie na HIV-1 infectie. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Luc Kestens • Dominique Beels
Een historisch-sociolinguïstische analyse van egodocumenten in 19de-eeuws Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds 1995 (aanvangdatum eerste aspirantmandaat) onderzoek ik de taalsituatie in het 19de-eeuwse Vlaanderen vanuit een historischsociolinguïstische invalshoek. Er wordt daarbij gestreefd naar een overzicht van de feitelijke taalvariatie in de diverse geledingen van de toenmalige samenleving, op basis van origineel bronnenonderzoek. De taalsituatie in Brugge fungeert als case-study. Na het afgeronde onderzoek naar de taal van de lagere en de middenklasse (doctoraat) wordt nu als sluitstuk het taalgebruik van de hogere klassen onderzocht. Hiervoor zullen in diverse archieven originele documenten verzameld worden, die dan nadien bewerkt worden tot een elektronisch bevraagbaar corpus. Een analyse van de spelling, de grammatica en de stijl wordt gekoppeld aan onderzoek naar de functies van de verschillende gebruikte taalvariëteiten. Organisaties: • Centrum voor Linguistiek
Onderzoekers: • WIM VANDENBUSSCHE
Belgisch fundamenteel onderzoeksnetwerk voor cryptologie en veiligheid van informatie Universiteit Gent Abstract: Dit project omvat 5 belgische en 2 europese (T.U. Hamburg-Harburg en T.U.Graz) partners, en bestudeert een grote variëteit aan problemen uit de cryptologie. Wij bestuderen wiskundige problemen uit de cryptologie, cryptografische algoritmes en protocols, watermerken, en beveiligde software en hardware. Daarnaast besteden wij ook aandacht aan drie specifieke toepassingen van cryptologie. Organisaties: • Vakgroep Wiskunde
Onderzoekers: • Leo Storme
Simulaties van dielectrische eigenschappen en reactiviteit van proteinen met behulp van moleculaire dynamica en abinitio berekeningen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het begrijpen van verbanden tussen structuur, dynamica, biologische activiteit alsook de toxiciteit van proteïnen van de familie crambin. De biochemische functie en de toxiciteit van de proteïne in deze familie zijn nog onvoldoende gekend en hebben mogelijk een therapeutisch potentieel. Moleculaire dynamica simulaties zullen toelaten deze informatie te halen uit hun infra-rood absorptie spectra. Op basis van klassieke dynamica berekeningen voor proteïnen van deze familie in verschillende fysiologische condities zullen een aantal beginstructuren gegenereerd worden die in een later stadium in een kwantum-studie zullen verfijnd worden. Organisaties: • Structuurchemie
Onderzoekers: • Christian Van Alsenoy
Genexpressie in endometriale biopten als predictieve merker voor klinische zwangerschap na IVF. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uit voorgaand onderzoek in het Centrum voor Reproductieve Geneeskunde blijkt een verschil van meer dan 3 dagen tussen histologische datering van het endometrium volgens Noyes en de chronologische cyclusdag op de dag van eicelaspiratie in een IVF cyclus niet compatibel te zijn met het tot stand komen van een klinische zwangerschap. Dit verschil komt echter slechts bij een minderheid (ongeveer 10%) van de onderzocht patiëntes voor en is dus niet klinisch bruikbaar als evaluatie van de endumetriumreceptiviteit. Volgen een zeer recente studie kunnen endometriumstalen met gekende als ongekende histologie geklasseerd worden in een specifieke fase van de menstruele cyclus aan de hand van hun moleculaire genexpressieprofielen. In een preliminaire studie in ons centrum waren 77 genen differentieel geëxprimeerd in 3 endometria met
en 3 zonder doorgaande zwangerschap. Een kandidaat-gen (gen betrokken in de regulatie van de celproliferatie) voor endometriumreceptiviteit werd reeds geïdentificeerd. Dit gen vertoont in de literatuur tevens een gedaalde expressie in proliferatief endometrium vergeleken met vroefsecretoir endometrium. Het huidige project beoogt de verkregen preliminaire resultaten met genexpressie analyse op hormonaal gestimuleerde Endometrium biopten uitbreiden, de gevonden merkers te valideren met RT-PCR en hun expressie longitudinaal op te volgen met immunocytochemie op biopten uit verschillende stadia van normale en gestimuleerde cycli. Prospectief zullen dan de kandidaat-merkers getest worden als bloed- of weefselmerker op hun predictieve waarde voor endometriale receptiviteit. Organisaties: • Centrum voor Ethiek • Pathologische Anatomie
Onderzoekers: • Pieter IN 'T VELD • CLAIRE BOURGAIN • PAUL DEVROEY
Naar een methodiek van de hedendaagse performer. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil onderzoek verrichten naar de ontwikkeling van een methodologie voor het acteren binnen het interdisciplinaire gebied van de podiumkunsten. Dit gebeurt d.m.v. veldonderzoek, literatuuronderzoek en de creatie van een workshop. Dit onderzoek moet toelaten een nauwkeuriger zicht te krijgen op de vaardigheden van dit nieuwe type performer wat op zijn beurt ook innoverend kan werken op het kunstonderwijs en het inzicht van de theaterwetenschap. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele Poëtica
Onderzoekers: • Luc Van Den Dries
In vitro interactie tussen chemo- en radiotherapie onder hypoxische condities. Universiteit Antwerpen Abstract: In vitro interactie tussen chemo- en radiotherapie onder hypoxische condities. Organisaties: • Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Filip Lardon • Jan Vermorken
De studie en ontsluiting van de poëzie van Wallace Stevens vanuit tekstgenetisch perspectief. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft als doel om op basis van de hedendaagse ontwikkelingen in het tekstgenetisch onderzoek en geheel in de lijn van het onderzoeksprofiel van de Universiteit Antwerpen op het vlak van de Engelstalige letterkunde volwaardig tekstgenetisch onderzoek te entameren en uit te bouwen m.b.t. de poëzie van de Amerikaanse modernistische dichter Wallace Stevens (1879-1955). Organisaties: • Literatuur van de moderniteit
Onderzoekers: • Bart Eeckhout
Nanolasers in indiumfosfide membranen voor optische signaalverwerking en biosensoren Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft als doel om basisonderzoek te verrichten naar nanolasers op basis van fotonische kristallen in een indiumfosfide (InP) membraan gebond op een siliciumwafer. Een tweetal toepassingen van deze component zullen onderzocht worden: enerzijds als basiscomponent in een flip-flop voor volledig optische signaalverwerking, en anderzijds als extreem gevoelige biosensor. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Roeland Baets
Onderzoek naar gridificatie: 3D rendering op de BEgrid. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt gezocht naar optimalisatie van het rendering proces bij ontwerp van digitale 3D animaties op een Grid platform, in dit geval BEGrid. Naast een analyse van de gridificatie zelve willen we ook een grondige studie maken van de performantiewinst volgend uit het distribueren op het grid platform. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Jan Broeckhove
Automatische processen in psychopathologie en gezondheidsgerelateerd gedrag Universiteit Gent Abstract: Recent onderzoek heeft uitgewezen dat automatische processen een belangrijke rol spelen in psychopathologie en gezondheidsgerelateerd gedrag. HEt doel van de FWO onderzoeksgemeenschap is om contacten te bevorderen op het nationale en internationale niveau tussen onderzoekers die een belangrijke bijdrage hebben geleverd tot dit onderzoek. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Jan De Houwer
Ontwikkeling van aanrijkings- en analysemethoden voor spoorbepaling van hormoonontregelaars in watermonsters met behulp van gesynthetiseerde selectieve receptoren Universiteit Gent Abstract: Een methode zal worden ontwikkeld om met behulp van geïmmobiliseerde peptidomimetica, die de oestrogeenreceptor nabootsen waaraan hormoonontregelaars binden, deze EDC's aan te rijken uit watermonsters. Door gebruik van thermoresponsieve "smart polymers"
als drager moet het ook mogelijk zijn selectieve chromatografische analysemethoden op punt te stellen. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • Pierre De Clercq • Patrick Sandra • Johan Van der Eycken • José Martins • Filip Du Prez • Annemieke Madder
ACQUILANG. The development of proficiency in a second language: the role of language status and learning context. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vergelijkende studie van de verwerving van twee vreemde talen (Engels en Frans) in verschillende leercontexten door leerlingen, waarvan de moedertaal niet hetzelfde taalstatuut bezit. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • MICHEL PIERRARD • Alexis HOUSEN
Vessel formation and vessel wall biology in disease and medicine. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vessel formation and vessel wall biology in disease and medicine Organisaties: • Medische Biochemie
Onderzoekers: • Henry HEIMBERG
Methodologie en responseffecten bij websurveys. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De voorbije jaren is het internet steeds populairder geworden als medium voor het verspreiden van vragenlijsten. Deze specifieke methode kent heel wat voordelen ten opzichte van papieren surveys. Men moet echter ook enkele belangrijke nadelen onderkennen. Eén daarvan is de gevoeligheid voor gedeeltelijke of volledig non respons. Meer dan traditionele media is het internet echt vluchtig. E-mail, de methode bij uitstek om respondenten uit te nodigen voor deelname aan online studies, wordt geteisterd door plagen als spam en phishing: mensen worden overspeld met virtuele post en men wordt erg wantrouwig, zelfs ten aanzien van betouwbare bronnen. Dit betekent een bedreiging van deze nieuwe methode van datacollectie. In de huidige studie worden een aantal experimenten uitgevoerd om een beter inzicht te krijgen in de reden waarom respondenten kiezen om een online survey al dan niet in te vullen. Verder bouwend op enkele recente studies, zullen eerst een aantal onderzoeken in het "online veld" gebeuren. Enerzijds zal hierin aandacht worden besteed aan non respons en anderzijds worden ook respons- en contexteffecten onderzocht. Hierbij zal nadruk gelegd worden op de invloed die responsschalen hebben op dergelijke effecten. Deze inzichten kunnen een bijdrage leveren tot het optimaliseren van webvragenlijsten om zo een hogere datakwaliteit te bekomen. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie
Onderzoekers: • PETER THEUNS • Frederik VAN ACKER
De diachronie van Nederlandse modale uitdrukkingen, in het bijzonder de hulpwerkwoorden. Universiteit Antwerpen Abstract: De "empirische" doelstelling van het project omvat een grondige en systematische analyse van de vorm- en betekenisontwikkeling van een steekproef van modale uitdrukkingen, vanaf het Oud- en Vroegmiddelnederlands (Ondl, Vmndl) tot vandaag. De theoretische doelstellingen van het project zijn: - het verfijnen van het inzicht in de processen van grammaticalisatie en (inter)subjectificatie. - het verbeteren van het inzicht in de structuur van de modale betekenissen, hun onderlinge relaties en hun relaties met niet-modale kwalificationele betekenissen en niet-kwalificationele betekenissen. - het aanscherpen van het inzicht in de functionele structuur van, en de vorm-functie-correlaties in de systemen van uitdrukkingsvormen van de verschillende modale betekenissen. - het nagaan van de implicaties van al het voorgaande voor de behandeling van modale betekenissen in een cognitief-functionele taaltheorie, en met name voor de hypothesen in de functionalistische literatuur i.v.m. de gelaagde representatie van kwalificationele categorieën. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Jan Nuyts
Een typologische studie van eigennamen als grammaticale categorie: verzameling van primaire gegevens. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van een postdoctoraal mandaat (FWO) maak ik een typologische studie van eigennamen als grammaticale categorie. Omdat eigennamen in de theoretische en descriptieve taalkunde onderbestudeerd zijn, moet ik actief primaire gegevens verzamelen d.m.v. veldwerk en enquêtes. De middelen van dit BOF-project moeten mij in staat stellen specialisten van verschillende taalfamilies te ontmoeten en wat veldwerk te verrichten. Organisaties: • Centrum voor grammatica, cognitie en typologie
Onderzoekers: • Mark Van de Velde
CFD matching. Vrije Universiteit Brussel Abstract: CFD matching. Organisaties:
• Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR
Studie van proton-proton interacties in het CMS-experiment bij de Large Hadron Collider in CERN. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doel de gegevens te analyseren die verzameld zullen worden met de CMS-detector bij de LHC-versneller. Het onderscheidt zich van lopende projecten bij het FWO i.v.m. met het CMS-experiment die de constructie van de detector en het onderhoudsbudget ("Maintenance and Operation") beogen. Naast het onderzoek naar supersymmetrie en/of het Higgs-deeltje, hebben de groepen werkzaam aan de UA en de VUB o.a. interesse in het onderzoek naar de top-quark en naar zgn. "diffractie en voorwaartse fysica" bij de LHC. Twee van de promotoren (Pierre Van Mechelen en Albert De Roeck) waren lange tijd werkzaam in het H1-experiment bij de HERA-versneller en bouwden daar een belangrijke expertise op i.v.m. diffractie en de studie van het proton bij lage fractionele impuls van de getroffen quark ("low Bjorken-x"). Albert De Roeck is ook actief in het CMSexperiment. Twee andere promotoren (Jorgen D'Hondt en Catherine De Clercq) waren oorspronkelijk werkzaam in het DELPHI-experiment bij de LEP-versneller. Jorgen D'Hondt is echter reeds geruime tijd actief in de CMS-collaboratie, waar hij de constructie van spoordetector-modules coördineert en een methode ontwierp om de massa van de topquark nauwkeurig te meten. De promotoren wensen nieuwe onderzoeken te starten of verder te zetten in het kader van CMS. Hiertoe zijn bijdragen tot een Belgisch TIER-2 GRID-rekencentrum en tot de CASTOR-detector, beide belangrijke onderdelen van deze aanvraag, onontbeerlijk. Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • WALTER VAN DONINCK • STEFAAN TAVERNIER • CATHERINE DE CLERCQ • Jorgen D'HONDT
Landgebruik en het transport van silicium doorheen het Scheldebekken. (LUSi) Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project stelt zich als doel na te gaan of siliciumstromen doorheen het Scheldebekken, en uiteindelijk naar de Noordzee, veranderd zijn door menselijke ingrepen in het landgebruik. Oppervlakige siliciumrun-off, ondergrondse stromen van Si en de opname en vrijstelling door vegetatie, worden bestudeerd in verschillende landschapssystemen. Gemodelleerde resultaten zullen worden toegepast voor landgebruik doorheen de geschiedenis, om de potentiële verandering van Si-stromen in kaart te brengen. Lokale experimenten op de schaal van enkelvoudige percelen zullen worden uitgevoerd in verschillende landschapstypes, om zo tot een kwantificering van zowel oppervlakkig als ondergronds transport van BSi, DSi en sediment te komen. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Productie van geconjugeerde vetzuren in melk door een gerichte selectie van starterculturen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel micro-organismen, meer bepaald melkzuurbacteriën, aan te wenden die het gehalte aan geconjugeerde vetzuren (CLA, in het bijzonder c9t11CLA, en CLNA) kunnen verhogen en dit via volgende productiewegen: 1) omzetting van transC18:1 (in het bijzonder t11C18:1) naar CLA (c9t11CLA); 2) omzetting van LA en LNA naar CLA- en CLNA-isomeren. De specifieke doelstellingen van het project zijn: - genotypische en fenotypische screening naar micro-organismen die een isomerase- en/of ( 9-)desaturase-activiteit bezitten voor de productie van CFA. - Productie van CFA in gecontroleerde melkfermentaties gebruik makend van melkzuurbacteriën, waarbij (indien dit nodig zou blijken) precursorvetzuren door bvb. lipasen vrijgesteld worden, en kinetische analyse van de productie van CFA en TFA in relatie tot omgevingsfactoren door middel van wiskundige modellering. - Gedetailleerde identificatie van de gevormde CFA en TFA door de micro-organismen. - Moleculaire karakterisatie van ( 9-)desaturase- en/of isomerasegenen bij de geselecteerde micro-organismen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Luc DE VUYST • FREDERIC LEROY
Studie van proton-proton interacties in het CMS-experiment bij de Large Hadron Collider in CERN. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project heeft als doel de gegevens te analyseren die verzameld zullen worden met de CMS-detector bij de LHC-versneller. Het behelst voornamelijk het onderzoek naar de top-quark en naar zgn. "diffractie en voorwaartse fysica". Hiertoe zal bijgedragen worden tot de uitbouw van een Belgisch TIER-2 GRID rekencentrum. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Pierre M S J Van Mechelen • Nick Van Remortel • Eddi De Wolf • Albert De Roeck
In vivo en in vitro onderzoek naar vasculaire calcificaties bij chronische nierinsufficiëntie. Universiteit Antwerpen Abstract: In vivo en in vitro onderzoek naar vasculaire calcificaties bij chronische nierinsufficiëntie. Organisaties: • Pathofysiologie
Onderzoekers: • Patrick D'Haese • Ellen Neven
Studie van cementcomposieten. Study of cement composites. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In onze huidige samenleving worden de veiligheidseisen en normen rond accidentele belastingen zoals impactbelastingen steeds strenger. De belangstelling voor dit onderwerp vanuit wetenschapellijk oogpunt volgt dan ook een stijgende trend. Men probeert voortdurend naar betere oplossingen voor veiliger constructies en voertuigen te zoeken. Dit wordt zowel op structureel niveau als op niveau van het materiaal betracht. In de automobielsector en de lucht- en ruimtevaartsector is materiaalondezoek essentieel om concurentieel te blijven. In de bouw daarentegen werd er toto nog toe weinig geïnvesteerd in oplossingen op niveau van de materialen. Er is hiervoor wel een stijgende trend te vinden in de ontwikkeling van hoogwaarderige materialen . Een materiaal dat op gebiedf van impactweerstand veel potentieel toont is Texteiel Verstevigd Beton (eng.: Textile Reinforced Concrete, TRC). TRCs zijn echter nog volop in hun ontwikkelingsfase en zijn ontstaan uit het meer gekende Vezel Verstevigd Beton (eng.: Fibre Reinforced Concrete, FRC). Bij TRCs wordt er echter een veel hoger vezelvolumegehalte (tot 20%) bereikt. Dit heeft als rechtstreeks gevolg dat de mechanische eigenschappen (sterkte, stijfheid en vooral taaiheid) van dit materiaal sterk verbeteren t.o.v. FRCs. Het materiaal is namelijk in staat om veel energie te absorberen bij impactbelastingen. Over het statisch gedrag van TRCs is reeds de nodige kennis vergaard. er is echter nog weinig kennis over het gedrag van TRCs onder impactbelastingen, hoewel het potentieel hiervan reeds werd aangetoond (mede door de aanvrager van dit onderzoek). Het doel van dit onderzoek bestaat er bijgevolg uit de nodige inzichten en kennis ovber het gedrag van TRCs onder impactbelastingen te vergaren. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • JAN WASTIELS
Interactie tussen geconjugeerde moleculen en enkelwandige koolstofnanobuizen. Universiteit Antwerpen Abstract: Koolstofnanobuizen (CNTs) zijn zeer interessant als ééndimensionale systemen met metallische of halfgeleidende eigenschappen. De geleiding van gaten kan analoog beschreven worden aan de geleiding van elektronen waardoor de mobiliteit voor beide ladingsdragers hetzelfde is. Bovendien is het ook mogelijk om deze nanobuizen te doperen door kleine moleculen in de CNT te brengen. Deze gedopeerde CNTs zijn stabiel bij blootstelling aan lucht en door de keuze van de ingebrachte molecule kan men de graad van dopering controleren. In dit project zullen twee verschillende onderwerpen behandeld worden. In de eerste plaats zal de ladingsoverdracht tussen geconjugeerde moleculen en SW CNTs bestudeerd worden. Deze ladingsoverdracht is van groot belang voor de implementatie van deze composietmaterialen in 'plastic' zonnecellen. Anderzijds zullen geconjugeerde moleculen binnenin de SW CNTs gebracht worden, die in het bijzonder de CNTs doperen. Beide systemen zullen onderzocht worden met behulp van optische spectroscopie, gepulste laserspectroscopie en elektronen paramagnetische resonantie (EPR). Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)
Onderzoekers: • Etienne Goovaerts • Sofie Cambré
DSL-Loopexplorer: accurate identificatie van de telefoonlijnopbouw van een abonnee voor een SDSL communicatie. via SELT (Single Eded Line Testing). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een meet-, modelleer- en identificatiesysteem wordt ontworpen om de kwaliteit van het toegangsnetwerk van een telecomoperator te bepalen. Het systeem gebruikt metingen die uitsluitend in de centrale verricht worden (SELT). Dit laat toe om op low-cost basis snel een zeer nauwkeurige pre-kwalificatie te kunnen doorvoeren zonder dat er technici naar klant toe dienen te gaan. Het systeem wendt de 1-poort scatteringparameter en de spectrale vermogendichtheid van de ruis als basismetingen aan. Met behulp van signaalverwerkingsalgo-rithmen worden de metingen geanalyseerd en door toepassing van artificiële intelligentietechnieken en systeemidentificatie zal men dan een goede voorspelling kunnen geven van de opbouw van de abonneelijn en de transmissiecapaciteit ervan. Bovendien dient men rekening te houden met de regelgeving voor wat betreft de excitatie van de lijnen van dat toegangsnetwerk. Dit bemoeilijkt de extractie van de fysische informatie en bijkomstige analyses en algoritmen zijn noodzakelijk om dit probleem op te lossen. Speciale aandacht zal besteed worden aan de ontplooiing van snelle ADSL vormen (ADSL+ en ADSL2) en aan de toekomstige VDSL. De aanpak zal gevalideerd worden met behulp van metingen verricht op het netwerk van Belgacom en France Telecom. Organisaties: • Elektriciteit
Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN
Fundamentele wisselwerkingen: theorie, fenomenologie en experiment. Universiteit Antwerpen Abstract: De hoofddoelstelling van dit project is het vergroten van de kennis van de Fundamentele Krachten via een nauwere samenwerking tussen de Belgische onderzoeksgroepen betrokken in theoretisch of experimenteel onderzoek. Alle krachten kunnen herleid worden tot de elektro-zwakke kracht, de sterke kracht en de zwaartekracht. Hun studie stelt zich tot doel de meest fundamentele aspecten van de natuur, inclusief de oorsprong van ons heelal, te begrijpen door middel van de modernste theoretische en experimentele technieken. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Eddi De Wolf
Geheugenconsolidatie van verbaal en niet-verbaal stimulusmateriaal bij expliciet leren en impliciet leren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Huidige aanvraag ligt in het verlangde van het 4-jarig OZR-mandaat van Inge zeeuws en heeft tot doel toe te laten het doctoraat succesvol af te ronden. Het onderzoek kende vertraging ten gevolge van het gebruikte onderzoeksdesign. Er werd immers gebruik gemaakt van within-subjects designs, waarbioj de deelnemers steeds een sessie uitvoeren onder invloed van d-amfetamine en een sessie met placebo. De afname van een experiment liep hiermee al gauw op tot enkele maanden. Hoewel de data van verscheidene experimenten leiden tot duidelijke conclusies blijven er twee vragen onbeantwoord, waarvoor nog doorslaggevende experimentele data nodig zijn. Het beantwoorden van beide vragen is daarenboven essentieel voor het succesvol afronden van het doctoraat (zie verder in verslag voorbije activiteiten). Met dit project onderzoeken we de consolidatie van verbaal en niet-verbaal materiaal in impliciete en expliciete geheugentaken. Consolidatie verwijst naar de verdere verankering van opgenomen kennis na het leren. Kennis wordt met andere woorden niet plots, maar gradueel in het lange termijn geheugen vastgelegd (McGauch, 2000). Aansluitend op vroeger onderzoek in ons laboratorium werd het consolidatieproces door middel
van d-amfetamine onderzocht (Soetens et al 1995; Soetens et al 1993). De voor de hand liggende te beantwoorden vraag is of impliciet leren gemeenschappelijke consolidatie-eigenschappen bezitten (zie verder verslag voorbije activiteiten). Organisaties: • Cognitieve en Biologische Psychologie
Onderzoekers: • ERIC SOETENS
Functionele veranderingen in de gestimuleerde visuele cortex bij migraine patiënten: een gecombineerde fMRI en fMRS studie Universiteit Gent Abstract: De werkhypothese van het voorliggende project is dat migraine gepaard gaat met stoornissen in de neurovasculaire en neurometabole koppeling die aan de basis liggen van de veranderingen in de concentraties van intermediaire metabolieten waardoor een verstoring optreedt van de neuronale, gliale en vasculaire functie. Het objectief van deze studie is om aan de hand van fMRI met ASL, VASO en BOLD als contrast en 1H en 31P fMRS, de relevante verstoorde vasculaire en metabole parameters te bilaniseren en detecteren. Verder willen we deze stoornissen samenbrengen, modelleren en interpreteren in het raamwerk van de neurovasculaire eenheid en onderzoeken of deze gegevens kunnen gebruikt worden in de verdere stratificatie van migraine en om de farmacotherapeutische benadering van deze aandoening te verfijnen. Organisaties: • Vakgroep Radiologie en Nucleaire Geneeskunde
Onderzoekers: • Luc Leybaert • Koen Paemeleire • Eric Achten
Studie van de sterke wisselwerking en speurtocht naar "Nieuwe Fysica" met behulp van "voorwaarts" geproduceerde deeltjes aan de Large Hadron Collider in CERN. Universiteit Antwerpen Abstract: De Large Hadron Collider, LHC, in CERN zal in 2007 opstarten. De onderzoeksgroep EDF van de UA neemt deel aan het experiment CMS. De belangrijkste doelstellingen van het experiment betreffen de electrozwakke symmetrie-breking, speurtocht naar 'Nieuwe Fysica' zoals Supersymmetrie of extra dimensies en de studie van sterke-wisselwerking processen. Het zg. 'Voorwaartse Fysica' programma, in dit project uiteengezet, stelt zich tot doel de detectiemogelijkheden van het CMS experiment aanzienlijk uit te breiden voor diffractieve and 'voorwaartse' fysica studies. Het project concentreert zich op de unieke mogelijkheden die detectie van voorwaartse protonen biedt in de speurtocht naar 'Nieuwe Fysica' signalen. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Pierre M S J Van Mechelen • Eddi De Wolf • Albert De Roeck
Sport en sociale cohesie. Onderzoek naar de relatie tussen sportbeoefening en sociaal kapitaal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het beoefenen van sport zou mensen met elkaar doen 'interageren' waardoor ze dichter bij elkaar gebracht worden, beter met elkaar leren omgaan en samenwerken, vertrouwen stellen in elkaar en hun omgeving. Juist in een samenleving die gekenmerkt wordt door een stijgende desintegratie, zou de sport compenserend werken, doordat ze de integratieve krachten in de samenleving versterkt en aldus bijdraagt tot de verwezenlijking van 'sociaal kapitaal'. Waar het sociaal kapitaalonderzoek gedurende de laatste jaren in een academische stroomversnelling terechtgekomen is, staat het onderzoek naar de relatie tussen sport en sociaal kapitaal vooralsnog in kinderschoenen. Dit onderzoek heeft tot doel om, via een combinatie van een kwalitatief en kwantitatief onderzoeksdesign, meer inzicht te verwerven in de relatie tussen sport en sociale cohesie. De volgende deelvragen zullen hierbij gesteld worden: -Is sport een maatschappelijke 'binder' of zelfs 'overbrugger'? Verenigt sport mensen of geeft het aanleiding tot onderscheid? -Hoe verhoudt de bindings- en overbruggingsfunctie van sport zich ten aanzien van het proces van individualisering? Organisaties: • Sportbeleid en -management
Onderzoekers: • MARC THEEBOOM
Steunpunt Werk en Sociale Economie. Kwaliteit van banen en loopbanen (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: Het Steunpunt Werk en Sociale Economie is door de Vlaamse Regering erkend als beleidsvoorbereidend en beleidsondersteunend steunpunt. Het Steunpunt WSE is een kenniscentrum dat expertise opbouwt en ter beschikking stelt over de thema's werk, arbeidsmarkt en sociale economie. Het stelt zich tot doel de kennis over deze thema's te bundelen en uit te breiden door middel van eigen onderzoek. Het Steunpunt WSE probeert om zoveel mogelijk onderzoek te baseren op reeds beschikbare databanken en speelt een belangrijke rol bij de ontsluiting van momenteel in het arbeidsmarktonderzoek onderbenutte databanken. Organisaties: • Centrum voor Longitudinaal en Levensloop Onderzoek (CELLO)
Onderzoekers: • Dimitry Mortelmans
Project voedselconsumptiepeiling dienstjaar 2007 Universiteit Gent Abstract: In 2007 werden volgende opdrachten uitgevoerd ten behoeve van de Belgisch Voedselconsumptiepeiling (http://www.iph.fgov.be/nutria/). 1) Ontwikkeling van een conversiemodel voor primaire agrarische producten, namelijk fruit en groenten. En dit voor alle geselecteerde voedingsmiddelen en recepten van de voedselconsumptiepeiling 2004. 2) Ontwikkeling van een ingrediëntendatabank 3) Ontwikkeling van een conversiedatabank voor de samengestelde voedingsmiddelen/recepten/ingrediënten "zoals gegeten" naar het "primair agrarisch product". Organisaties: • Vakgroep Maatschappelijke gezondheidkunde
Onderzoekers:
• Gui De Backer
Optische meettechnieken voor fluïda en structuren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Matching FWOAL501: Experimentele en numerieke studie van de impactbelasting van golven op vervormbare composietconstructies. De doelstelling van dit project is de experimentele en numerieke studie van golfimpact op vervormbare composietstructuren. Deze omvat drie deelaspecten: de experimentele studie van de dynamische drukverdeling in de tijd bij slamming van golven op vervormbare composietconstructies, en de opmeting van de resulterende ogenblikkelijke vervormingen, de numerieke simultatie van de dynamische drukken die optreden in het grensvlak van de composietstructuur en het watervolume, met inbegrip van de vloeistof-structuur interactie (FSI) (effect van de vervormbaarheid van de composietconstructie op de ogenblikkelijke drukverdeling in het water en vice-versa), parameterstudie van de invloed van de geometrische en mechanische eigenschappen van de vervormbare composietstructuur (dikte, kromming,stijfheid, ...) op de piekdrukken en het verloop van de slamming. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • STEVE VANLANDUIT
De registratie van zware aardbevingen in meersedimenten - Ontwikkeling van een multidisciplinaire onderzoeksmethode voor de analyse van de seismische cyclus van zware aardbevingen in Zuid-Centraal Chili en Oost-Turkije Universiteit Gent Abstract: Ontwikkeling van een multidisciplinaire odnerzoeksmethode voor de analyse van de seismische cyclus van zware aardbevingen en van erdoor veroorzaakte catastrofale landschapsveranderingen in Zuid-Centraal Chili en Oost Turkije, op basis van de studie van lacustriene sedimentaire archieven, met behulp van hoge-resolutie reflectieseismische profielen en sedimentkernen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Marc De Batist
Alternatieve replicasystemen voor picomaviridae: verdere ontwikkeling en exploitatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vijftien jaar geleden werd voor het eerst een celvrij replicatiesysteem voor de "de novo" synthese van poliovirus ontwikkeld. Alhoewel dit in principe een "contradictio in terminis" is; virussen zijn immers obligaat intracellulaire parasieten, heeft dit systeem sinds zijn ontwikkeling reeds belangrijke bijdragen kunnen leveren in het onderzoek van poliovirus. Dit celvrije systeem kan geprogrammeerd worden met viraal RNA (zelfs in vitro aangemaakt) en na incubatie kan de vorming van infectieuze deeltjes worden aangetoond. In dit celvrij systeem is er rechtstreeks toegang tot de zogenaamde "replicatiemechanismen". Men hoeft geen rekening te houden met het passeren van celwand, de invloed van grote membraanstructuren, enz. Het celvrije systeem werd een belangrijk hulpmiddel in het oplossen van een aantal tot nu toe onopgeloste vraagstukken in verband met de structuur en de replicatie van picornavirussen. Tevens werd en wordt dit celvrij systeem aangewend om de aangrijpingspunten van een aantal antivirale middelen op een elegante manier te bepalen. Doel van dit onderzoeksproject is het celvrije systeem verder uit te bouwen : (1) diverse replicatiestappen van het poliovirus verder te ontrafelen; (2) de aangrijpingspunten van antivirale middelen (ter beschikking) op te sporen en te exploiteren. Tevens wensen we het celvrije systeem om te bouwen zodat ook andere picornavirussen kunnen bestudeerd worden. Bijzondere aandacht genieten : (3) de rhinovirussen (veroorzaken gewone verkoudheden) en (4) het TMEV virus, als muizenmodel voor Multiple Sclerosis (nieuwe topic in onze onderzoeksgroep). Dit onderzoek gebeurt in samenwerking met de onderzoeksgroep van E. Wimmer (SUNY at Stony Brook, NY, USA), die het systeem origineel ontwikkelde. Organisaties: • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • BARTHOLOMEUS ROMBAUT
Fiber Bragg Gratings in Fotonische Kristalvezels: Een selectieve optische vezel sensor. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fiber Bragg grating (FBG) sensoren hebben een lange lijst van voordelen, maar toch schiet de huidige FBG-technologie op enkele belangrijke punten nog steeds tekort: zo is hun kruisgevoeligheid voor verschillende fysische grootheden een belangrijk minpunt dat ervoor zorgt dat de te meten grootheden niet onafhankelijk van elkaar kunnen worden gemeten zonder complexe en dure compensatietechnieken. In dit doctoraatsonderzoek wordt deze problematiek aangepakt door gebruik te maken van fotonische kristalvezels (PCF). Het aanpassen van de vorm en de plaatsing van de microgaatjes in een PCF maakt het mogelijk om de eigenschappen van lichtvoortplanting te controleren met een nooit eerder geziene vrijheid en precisie. In dit project wordt die ontwerpvrijheid dan ook gebruikt om een selectieve en optimaal gevoelige FBG te maken, die geen compensatie vereist en aldus aan lagere kost kan aangeboden worden. De eerste concrete doelstellingen van dit doctoraatswerk zijn het ontwerpen en modelleren, fabriceren en optisch karakteriseren van een fotonische kristalvezel sensor met een Fiber Bragg grating, meer bepaald een sensor die toelaat om quasi-verdeelde metingen uit te voeren zonder kruisgevoeligheid van rek en temperatuur. De tweede doelstelling is het bouwen van twee princiepsdemonstratoren die de mogelijkheden van de selectieve optische vezelsensoren illustreren. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Coachen en formatteren: de overgang van een disciplinaire maatschappij naar een coulidemaatschappij. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds het laatste kwart van de twintigste eeuw bevindt de samenleving zich in een verreikende transitiefase die meerdere en aan elkaar gelieerde transformaties omvat. Er is de fantastische herstructurereing van het industriële kapitalisme naar een zgn. kenniseconomie die gepaard gaat met grondige wijzigingen in de bedrijfs- en arbeidsorganisatie, er zijn de effecten van de mondialisering die alsmaar sterker voelbaar worden, en er is een om zich heen grijpende legitimiteitscrisis (cf. het politieke bestel). Uiteindelijk zijn dit slechts enkele voorbeelden van de sociale veranderingen die de samenleving doorkruisen. Onze interesse gaat uit naar de transformatie van de macht(sverhoudingen), een sleutelonderwerp in de sociale wetenschappen. In navolging van Deleuze ontwaren we de contouren van een controlemaatschappij, d.w.z., een maatschappij waarin een verandering optreedt in het globale patroon van sociale relaties en in het machtsdispositief. Zo beweert de Nederlandse socioloog, Abraham de Swaan, dat de verhoudingen tussen mensen meer verscheiden en minder voorspelbaar worden, minder onderworpen aan regels die het resultaat
voorschrijven, maar juist strikter geregeld in het proces waarin zij die verhoudingen vorm geven: in onderhandelingen tussen betrokkenen. De autoriteit als bindend element in sociale relaties zou dus plaats gemaakt hebben voor meer egalitaire verhoudingen? Behoort tezelfdertijd de disciplinaire maatschappij met haar opsluitingssystemen, die de Franse filosoof Michel Foucault zo minutieus heeft beschreven, tot het verleden? Worden de gesloten instellingen en disciplines vervangen door les contrôlats, nieuwe bakvormen om mensen in de maatschappelijk gewenste vorm te slaan en en uit te sorteren in verschillende sociale categorieën? De hoofdbetrachting van dit onderzoek is een antwoord te geven op drie essentiële vragen of problemen: -Wordt de disciplinaire maatschappij als uitdrukking van een specifiek machtsdispositief opgevolgd door een nieuw dispositief dat we omschrijven als de controlemaatschappij? -Wat dienen we juist te verstaan onder controlemaatschappij? -Indien deze transformatie zich inderdaad voltrekt, wat zijn dan de motoren of dynamische krachten achter deze beweging? Het beantwoorden van deze 3 vragen moet ons in staat stellen het bijzondere van het controledispositief te vatten. Om een antwoord op voorliggende vragen te krijgen, hebben we, in navolging van Foucault, onze blik geworpen op een specifieke setting en context: de genese van het (postmodenre) management in de nieuwe bedrijfsomgeving. Terwijl Foucault eerder het andere (gekken, criminelen, homoseksuelen, enz.), d.w.z., dat wat uitgesloten of verschillend is, tracht te denken, richt ons onderzoek zich op de dagdagelijkse, normale machtsverhoudingen in de arbeidssfeer.We proberen een reeks veranderingen in de structuur (de economie en de technologie) van het managen gedetailleerd te beschrijven. Dit onderzoek reflecteert dus over macht(sverhoudingen) en uitbuiting(sverhoudingen) in het zgn. postindustriële tijdperk. Het poogt de nieuwe modus operandus van niuewe vormen van dominantie (onderwerping) en uitbuiting (meerwaardeafpersing) in kaart te brengen en te analyseren. Daartoe put onze analyse uit twee gereedschapskisten: Marx en Foucault. Bij Foucault treffen we een innovatieve en zeer inspirerende conceptualisering van macht aan, en een gewaagde maar uitdagende methodologie (zijn zgn. archeologisch-genealogische methode). Tevens gebruiken we zijn discoursanalyse waarin discours wordt opgevat als een combinatie van discursieve formaties en sociale praktijken die in elkaar zijn gemonteerd. Foucault laat ruimte voor het niet-discursieve en herleidt niet alle realiteit tot discours. Dit heeft onze aanpak beïnvloed in die mate dat we gegevens over het (postmoderne) managen verzamelen op drievoudige wijze: tijdens een periode van bedrijfsbezoeken (ongeveer 50 dagen in de loop van één jaar) krijgen we toegang tot geschreven teksten (over managen en organiseren) die in het bedrijf gebruikt worden en opgeslagen zijn in een actueel archief. Verder voeren we gesprekken met in het managementsproces betrokken actoren. Deze gesprekken mogen niet verward worden met de techniek van interviewen, omdat we niet op zoek zijn naar het blootleggen van geheime informatie of het brengen van een waar verhaal. De gesprekken met managers, arbeiders, specialisten, enz. dienen er enkel toe het tekstuele vertoog aan te vullen met een antwoord op de vraag hoe het vertoog ontstaat in wisselwerking met de organisatorische praktijk. Een vertoog bestaat immers niet enkel uit geschreven en gesproken woorden, maar ook uit een omgeving waarbinnen het tot stand komt. Juist daarom vullen we onze gegevensverzameling aan met een vorm van observatie (bijv. de werking van de lopende band). Organisaties: • Tempus Omnia Revelat • Sociologie
Onderzoekers: • IGNACE GLORIEUX • Hans STIENS
Hechting en onthechting van organische lagen op gemodificeerde oxidelagen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit doctoraat willen we meer inzicht verwerven omtrent de hechting en inthechting van organische lagen op gemodifieerde oxidelagen op staal. Het is de bedoeling om hiervoor staalsubstraten te gebruiken met intrinsiek verschillende oxidelagen. Deze oxidelagen zullen op een gecontroleerde wijze verkregen worden. Dit doctoraat heeft als hypothese een oxide of samengesteld oxide te vinden die zorgt voor de best mogelijke adhesie en voor trage delaminatie van de organische laag. Om adhesie en delaminatie op een zorgvuldige manier te kunnen beschrijven, is eerst en vooral een goede kennis nodig van het aanwezige oxide en de interactie van het oxide met de bovenliggende coating. In dat opzicht zal het doctoraat opgebouwd worden uit drie grote delen. In het eerste deel wordt de oxidelaag gekerakteriseerd. Er zal getracht worden de oppervlaktetoestand en samenstelling van de oxidelaag te karakteriseren. Daarnaast zullen de halfgeleider-eigenschappen van de oxidelagen bepaald worden aangezien deze een belangrijke rol spelen tijdens het delaminatieproces van de bovenliggende organische laag. In het tweede deel van het doctoraat zal de interactie tussen de oxidelaag en een bovenliggende organische laar bestudeerd worden. Hiervoor zal vertrokken worden van heel dunne lagen van verschillende organische functionaliteiten zoals bijvoorbeeld hydroxyl-, carbonyl- en aminegroepen. Deze functionele groepen zijn karakteristiek voor de epoxylagen die later zullen aangebracht orden. Naast de bepaling van de gevormde bindingen zal ook de chemische stabiliteit van deze bindingen bestudeerd worden in een waterig milieu. Later, in het laatste deel, zal een epoxylaag bovenop de oxidelaag aangebracht worden. Van dit systeem zal delaminatie bestudeerd worden. Organisaties: • Materialen & chemie
Onderzoekers: • HERMAN TERRYN
Uitzicht van dunne filmen op staal: Ontwikkeing en karakterisering van modelsystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In verscheidene architecturale en decoratieve toepassingen wil men de 'metallic look' van het metaal behouden. In plaats van een verflaag wordt er een dunne transparante organische laag aangebracht om het onderliggende metaal te beschermen tegen omgevingsfactoren. Omwille van milieu- en veiligheidsredenen wordt deze organische laag aangebracht vanuit een waterige colloïdale omgeving. De laag zal inspelen op de intensiteit van de reflectie en de spectrake eigenschappen van het oppervlak. Het doel van dit project is een systematische studie uit te voeren naar de invloed van de geïnduceerde veranderingen in het systeem op het uitzicht van het oppervlak. Het systeem bestaat uit een staalsubstraat, een (eigen en/of afgezette) oxidelaag en een dunne transparante organische laag. In dit onderzoek zullen modelsystemen gemaakt worden, waarvan de oppervlakte-eigenschappen zodanig aangepast zullen worden dat ze veranderingen teweeg brengen in het uitzicht van het oppervlak. De resultaten van dit onderzoek zullen in een optisch model verwerkt worden. Dit model zal toelaten een oorzakelijk verband te vinden tussen de veranderingen in het systeem en het uitzicht van het oppervlak, alsook op het uitzicht te voorspellen. Het model zal bestaan uit planparallelle lagen waarvan voor het spectrake uitzicht elke laag gekrakteriseerd wordt door zijn dikte en optische constanten. De ruwheid zal gemodelleerd worden aan de hand van bepaalde verstrooiingstheoriën die in de loop vanhet onderzoek gekozen zullen worden in functie van hun toepasbaarheid op het systeem. Organisaties: • Materialen & chemie
Onderzoekers: • HERMAN TERRYN
Virulentie in Trypanosoma brucei subspecies: genetische heterogeniteit en fenotype in de zoogdiergastheer. Universiteit Antwerpen Abstract: Virulentie in Trypanosoma brucei subspecies: genetische heterogeniteit en fenotype in de zoogdiergastheer. Organisaties:
• Moleculaire beeldvorming, Pathologie, Radiotherapie & Oncologie (MIPRO)
Onderzoekers: • Eric Van Marck • Nick Van Reet
Steunpunt Fiscaliteit en Begroting 2007-2011 Hogeschool Gent Abstract: Het Steunpunt fiscaliteit & begroting is een consortium van onderzoekers verbonden aan de Hogeschool Gent, de UGent en de KUleuven. In opdracht van de Vlaamse overheid werd een onderzoeksprogramma dat focust op fiscaliteit & begroting uitgewerkt. Organisaties: • Departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde • Vakgroep Fiscaliteit en Accountancy • Vakgroep Bestuur en beleid • Vakgroep Algemene Economie
Onderzoekers: • An-Sofie Cottyn • Bertel De Groote • Elke Vandorpe • Junior Burssens
Verdere ontwikkelingen in semi-abelse homologietheorie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doel van het project: verdere ontwikkeling van de semi-abelse (co)homologie-theorie beschreven in mijn doctoraatsthesis "Homology and homotopy in semi-abelian categories" en in het artikel "Higher Hopf formulae for homology via Galois Theory". - De cohomologie-theorie uit mijn thesis uitbreiden, zó dat ze willekeurige modulen van coëfficiënten toelaat (in plaats van alleen abelse groepobjecten) en extensies met niet-abelse kern beschrijft, alsook de hogere cohomologie -groepen - Homothopie van interne (hyper) crossed complexes in semi-abelse categorieën begrijpen met behulp van Quillen modelcategorie-structuren. -Onderzoeken in hoeverre deze homologie-theorie verwant is met K-theorie Organisaties: • Analytische, Categorische en Algebraische Topologie • Wiskunde
Onderzoekers: • RUDGER KIEBOOM • Tim VAN DER LINDEN
Studie van de competiviteit en populatiedynamica van vleesgeassocieerde bacteriën. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vleeswaren worden gekenmerkt door microbiële antagonismen die bepalend zijn voor het al dan niet optreden van bederf en/of uitgroei van pathogene bacteriën. Het juiste gebruik van bepaalde, uiterst competitieve (bacteriocineproducerende) melkzuurbacteriën als bioprotectieve culturen (kookham) of starterculturen (gefermenteerde worst) kan zorgen voor een stabiele microbiota, zodat een verbeterde houdbaarheid van het eindproduct verkregen wordt. De studie van de competitiviteitsfactoren van melkzuurbacteriën in functie van de vleesomgeving is hier van cruciaal belang. Gebruik makende van de kennis die beschikaar is uit genoomstudies, zullen verscheidene potentieel belangrijke competitiviteits-factoren (bvb. het belang van argininemetabolisme in Lactobacillus sakei) onderzocht worden. Ook moet een verbeterde kennis van de microbiota en populatiedynamica van vleeswaren door het gebruik van moderne, performante en cultuuronafhankelijke microbiële identificatietechnieken bijdragen tot een verbeterde procestechnologie. Verder zal modellering aangewend worden ter studie van de bacteriële kinetica. Experimenten in laboratoriumfermentoren en op pilootschaal zullen uitgevoerd worden ter studie van de in situ performantie van de melkzuurbacteriën, gebaseerd op de verworven inzichten. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • FREDERIC LEROY
Molecular en Crystal Engineering: Asymmetrische oligomeren voor Polaire Kristallen. Universiteit Antwerpen Abstract: Molecular design staat centraal in het optimaliseren van interessante moleculaire eigenschappen van oligomeren. Kristalsymmetrie verhindert echter meestal het macroscopisch uiten van deze gewenste eigenschappen. Een uitvoerige X-straaldiffractiestudie wordt verricht om pakkingspatronen te rationaliseren in termen van intermoleclaire interacties. Het hogere doel is dan ook om deze interacties te gebruiken als instrument voor het opbouwen van een gewenste supramoleculaire structuur door middel van de invoer van functionele groepen in de molecule. Op deze manier zal worden getracht polaire kristallen te bekomen. Organisaties: • Structuurchemie
Onderzoekers: • Frank Blockhuys • Alain Collas
De Nederlandse literatuur en het literaire bedrijf in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1815-1830: interactie en differentiatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Object van onderzoek is de literaire interactie tussen Noord en Zuid tijdens de periode van het Verenigd Koninkrijk (1815-1830) waarin de Nederlandse overheid een actieve taal- en cultuurpolitiek voerde die was gericht op de algehele samensmelting tot één natie van twee landen met een verschillende cultureel en politiek verleden. Het is de bedoeling zowel in Noord- als Zuid-Nederland de productie, distributie en consumptie van literatuur in kaart te brengen en daarbij systematisch na te gaan of en in welke mate er sprake is van interactie en integratie op de diverse domeinen van de literaire communicatie (publicaties, auteurschap, uitgeverij, genootschappen, tijdschriften, literaire kritiek, lezerspubliek etc.) Organisaties: • Instituut voor de studie van de letterkunde in de Nederlanden (ISLN)
Onderzoekers: • Piet Couttenier
Whiteheads "Science and the Modern World" herschreven. Van wetenschapsgeschiedenis naar cultuurdiagnose. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het herschrijven van SMW, en 'herschrijven' wil zeggen: interpreteren, evalueren en actualiseren in het licht van het gehele oeuvre van Whitehead en van de relevante secundaire literatuur, maar vooral in bet licht van de evolutie van de Westerse cultuur sinds 1925. De cultuurfactor die voor Whitehead de achtergrond en de rode draad bij het schrijven van SMW vormde, was de natuurwetenschap. Ook onze gids bij het herschrijven van SMW is de evolutie van de wiskundige natuurkunde. Maar: hoe centraal de ontwikkelingsgeschiedenis van de mathematische fysica ook moge staan, toch is de bestudering ervan geen doel op zich. Het uiteindelijke doel is het expliciteren van de cultuurfilosofische relevantie van SMW. Om het in een slagzin samen te vatten: samen met Whitehead willen wij de stap zetten van wetenschapsgeschiedenis naar cultuurdiagnose. Of nog: met het herschrijven van SMW willen wij Whitehead herintroduceren als een vanuit de exacte wetenschappen denkende cultuurcriticus. Organisaties: • Centrum voor Europese Filosofie
Onderzoekers: • André Cloots • Guido Vanheeswijck
Jongerenwerkloosheid: theorie, beleid en de realiteit. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het probleem van jongerenwerkloosheid blijft zeer actueel en dient in de huidige socio-demografische context nog meer aandacht te krijgen. Dit onderzoek wil via een kwanttatieve analyse van de reële trajecten die jongeren op diverse arbeidsmarkten doorlopen, een beleidsanalyse en een inventarisering van de theorie, het probleem van jongerenwerkloosheid diepgaand analyseren. De kwantitatieve analyse van trajecten die Brusselse jongeren maken naar en opde arbeidsmarkt vormt het belangrijkste onderdeel van dit onderzoek. In deze analyse wordt ervoor geopteerd een serie van verschillende statuten in rekening te brengen sinds deze jongeren bij de officiële bemiddelingsinstantie zijn ingeschreven. Hiervoor wordt een specifieke techniek van sequentieanalyse toegepast, Optimal Matching analyse (OMA). Ik opteer ervoor om de regio van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest als case nader te bestuderen via deze methode om zo een typologie van de trajecten die jongerenwerkloosheid ook nader bekeken vanuit een theoretisch perspectief. Een inventarisering en vergelijking van bestaande theorieën kadert het probleem op macro niveau. Dit krijgt een aanvulling door het gevoerde beleid gericht op jongeren te inventariseren en bestuderen naar effecten via een literatuuronderzoek en diepte interviews bij nationale en internationale experten en beleidsvoerders op de verschillende niveaus. Organisaties: • Sociologie • Sociaal Onderzoek
Onderzoekers: • Jan VAN BAVEL • JACQUES VILROKX • MARJOLEIN GEENS
Genetische Service faciliteit: ondersteuning kernfaciliteiten. Universiteit Antwerpen Abstract: De Genetische Service Faciliteit (GSF) is een centrale kernfaciliteit in het VIB Departement voor Moleculaire Genetica die aan de onderzoekers snel en professioneel, hoge doorvoer genetische analyses aanbiedt via een robotica platform. De aangeboden diensten omvatten onder meer DNA/RNA extracties, DNA sequenties, geno-typeringen van genetische merkers in patiënten/controle groepen en genoom-wijde segregatieanalyses in families. Hiertoe beschikt de GSF over een Biomek FX en twee Biomek NX robotplatformen (Beckman) voor de automatisering van en het samenstellen van PCR -reacties, drie "3730XL DNA analyzers" (Applied Biosystems) voor DNA sequentiebepaling en de analyse van microsatellieten (STR-merkers), en een SEQUENOM platform voor "high throughput mass array" spectrometrische bepaling van SNPmerkers . Voor de automatische extractie van DNA/RNA beschikken we over een Magtration System8Lx en Magtration System 12GCplus (PSS). Recenter heeft de GSF een ABI5500XL SOLiD toestel aangekocht voor ultra hoge doorvoerapplicaties zoals genoom sequentieanalyses. Ook de isolatie van DNA en RNA uit verschillende bronnen en de aanmaak van EBV lymfoblast cellijnen zijn gecentraliseerd in de GSF. Dankzij een geoptimaliseerd databanksysteem LIMS (Laboratory Information Management System), het gebruik van ELN ( Electronic Lab Notebooks) en GLP ("good laboratory practice"), gebeurt de dataverwerking voornamelijk automatisch en in optimale condities. Ook voorziet de GSF capaciteit voor genetische services aan derde gebruikers van de Universiteit van Antwerpen, het VIB en extern. Door de erkenning van de GSF als centrale kernfaciliteit van de Universiteit Antwerpen en van het VIB krijgen hun onderzoekers de aangeboden diensten aan marginale prijzen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Christine Van Broeckhoven
Ontwikkeling van een DNA vaccin gebaseerd op het influenza A virus nucleoproteïne en het M2 eiwit Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de constructie en validering van een DNA vaccin waarbij een fusie tussen het ectodomein van het influenza A M2-eiwit en het nucleoproteïne tot expressie wordt gebracht door een constitutieve dierlijke promotor. De beschermende werking als profylactisch vaccin tegen influenza A infectie zal in het muismodel worden onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Xavier Saelens • Nico Callewaert
Interactieve op afstand gebaseerde classificatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij classificatie en data mining in het algemeen, wordt normaal een stapsgewijze strategie gehanteerd, waar achtereenvolgens de data voorbereid worden, vervolgens onderzocht worden en ten slotte gemodelleerd worden. Wij stellen een nieuw paradigma voor waarbij er geen strikt onderscheid meer wordt gemaakt tussen deze fases, waardoor tijdens de modellering informatie kan worden verkregen die kan worden gebruikt om het manipulatie- en onderzoeksproces te verbeteren. Hiervoor wordt een framework voorgesteld, waarin afstandsgebaseerde classificatieregels van verschillende types kunnen worden gecombineerd in een hiërarchische structuur. Deze structuur kan interactief door de data analist worden opgebouwd, zodat deze het proces naar eigen goeddunken kan sturen, terwijl het systeem voorstellen doet, feedback geeft en eventueel zelf beslissingen neemt. Om de extra verkregen informatie efficiënt te communiceren naar de date analist en het geintegreerde proces te ondersteunen, worden enkele specifieke data visualisatie technieken ontwikkeld.
Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management
Onderzoekers: • FRANK PLASTRIA • Steven DE BRUYNE
Europese slagkracht in periodes van malaise. De dynamieken achter het Europese handelsbeleid ten opzichte van ontwikkelingslanden Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek gaat na welke dynamieken er een rol spelen in de besluitvorming mbt het handelsbeleid (meer specifiek tov ontwikkelingslanden) in de periodes 1970-1975 en 2000-2005. Het beleid kreeg toen vorm in een periode die voor het overige een malaise betekende voor de Europese integratie. Een overzicht van de besluitvormingsdynamieken mbt het handelsbeleid geeft inzicht in de diepere drijfveren achter het Europese integratieproces. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Hendrik Vos • Jan Orbie
Variatie in craniale morfologie bij de Europese paling (Anguilla anguilla) in relatie to trofische ecologie en pollutie Universiteit Gent Abstract: De Europese paling (Anguilla anguilla) vertoont een opvallende maar natuurlijke variatie in kopvorm, waarbij breedkoppen en smalkoppen kunnen worden onderscheiden. De ware toedracht van deze vormvariatie (dimorfisme of niet), evenals achterliggende morfologie en relatie tot dieet is niet gekend. Dit project zal zich toespitsen op de vormvariatie en morfologie bij Vlaamse palingen, en nagegaan worden wat de relatie is tot de aanwezigheid van allerlei polluenten. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Dominique Adriaens
Stochastische modellering van optische buffers en schakelsystemen gebaseerd op Fibre Delay Lines Universiteit Gent Abstract: De bedoeling van het voorgestelde project bestaat erin analytische of semi-analytische oplossingstechnieken te ontwikkelen voor adequate stochastische modellen van optische buffers en schakelsystemen, die moeten toelaten snel en efficiënt de belangrijkste performatniematen, zoals de gemiddelde vertragingstijden die pakketten oplopen, de spreiding hierop, de kans dat een pakket verloren gaat, enz. te berekenen. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking
Onderzoekers: • Herwig Bruneel • Sabine Wittevrongel
Acteer de cesuur! Onderzoek naar de bruikbaarheid van de klassieke acteermodellen binnen de postdramatische theateresthetiek Hogeschool Gent Abstract: De Duitse theaterwetenschapper Hans-Thies Lehmann duidt met zijn 'Postdramatisches Theater' op de aanwezigheid van een cesuur binnen de hedendaagse theatertheorie en -praktijk. Het postdramatisch theater dat zich ontwikkelt sinds eind jaren 80, omschrijft hij door te wijzen op de verschillen met het ‘klassieke’ dramatische of aristotelische theater. In het postdramatisch theater staat de tekst niet meer centraal. De tekst is een perifeer element geworden naast andere niet-tekstuele elementen zoals het lichaam (danstheater), het beeld (nieuwe media), geluid (muziektheater), enz., die deel uitmaken van het scenische gebeuren. Het woord wordt er net als het beeld, het lichaam en het geluid, gezien als een teken. De onderlinge verbondenheid van deze tekens creëert in eerste instantie een zintuiglijke gebeurtenis voor de toeschouwer. Deze zintuiglijke belevenis van het hele gebeuren – dus ook van de tekst – staat boven het ‘begrijpen’, ‘het betekenis geven aan’ en het ‘cognitief herkennen van’ het gebeuren. De verruiming van een dramatische naar een postdramatische esthetiek heeft zo zijn gevolgen voor de acteur. Op het eerste gezicht zouden de ‘klassieke’ acteermodellen niet meer toepasbaar zijn op het postdramatische theater en zijn non-tekstuele componenten. Pas wanneer we de relatie tussen de tekstuele en non-tekstuele elementen van het postdramatische gebeuren zien als een tekst, in de betekenis van een opeenvolging van tekens, kunnen we partikels van de klassieke acteermodellen inzetten binnen de postdramatische esthetiek. Dit onderzoek zal zich toespitsten op de breuk tussen het dramatische en postdramatische theater. In eerste instantie stellen we de vraag: wat is de inhoud van de cesuur die Lehmann aanduidt in de theaterpraktijk? En is er hier wel degelijk sprake van een cesuur in de theaterpraktijk, of moet er niet eerder gesproken worden van een kantelmoment? Dit deel van het onderzoek omvat een theoretische analyse van de verschillende aspecten van het postdramatische theater in vergelijking met het klassieke dramatische theater. In tweede instantie gaan we na wat er overblijft van de klassieke acteermodellen, wanneer we die inzetten binnen een postdramatische esthetiek, en dit zowel op het theaterwetenschappelijke als op het kunstpraktische vlak. We vragen ons af in hoeverre partikels van acteermodellen nog geactiveerd kunnen worden binnen het postdramatische theater. Wat kunnen deze acteermodellen, waarin de benadering van de tekst centraal staat, nog zeggen over ‘het beeld’, ‘het lichaam’, ‘het geluid’, e.d., m.a.w. over de niet-tekstuele aspecten van de voorstelling? Hebben deze theorieën nog een functie binnen de gewijzigde context? In hoeverre zijn de tekstgerichte acteermodellen transponeerbaar op het postdramatische theater? In derde instantie wordt er nagegaan wat deze evolutie binnen de theaterpraktijk en de theorie over het postdramatische theater betekent voor het theateronderwijs. Men kan zich de vraag stellen of er nieuwe theorieën en een aangepaste praktijk ontwikkeld moeten worden om de toekomstige acteurs voor te bereiden op de postdramatische theaterpraktijk. Of moet er binnen de gewijzigde theaterpraktijk niet eerder geopteerd worden voor de herwaardering van de klassieke acteermodellen in functie van het postdramatische theater? Organisaties: • Departement Koninklijke Academie voor Schone Kunsten • Departement Conservatorium
Onderzoekers: • Katrien Vuylsteke Vanfleteren
De ontwikkeling en optimalisatie van een gebruiksvriendelijke en efficiënte persoonlijke bescherming van schoolgaande kinderen tegen luchtpollutie in stedelijk milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondanks de talrijke overheidsinspanningen om luchtpollutie in de steden te reduceren, blijven stadsbewoners blootgesteld aan verontreinigde lucht. Echter, daar het verband tussen astmatische symptomen en atmosferische pollutie steeds frequenter bevestigd wordt, dringt
een oplossing zich op. Dit project laat toe om een efficiënte en kindvriendelijke persoonlijke bescherming te ontwikkelen die schoolgaande kinderen kunnen dragen tijdens fietstochten in de stad. Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Rene Van Grieken • Kristine Desager
Populatiedynamica- en simulatie van oorwormen in boomgaarden: densiteitsafhankelijke factoren in een populatie van generalist predatoren. Universiteit Antwerpen Abstract: Oorwormen, Forficula auricularia (L.) (Dermaptera, Forficulidae), zijn belangrijke predatoren in boomgaarden. Uit experimentele studies blijkt dat ze belangrijke plagen onder controle kunnen houden in zowel appel- als perenteelten. Hierbij denken we vooral aan diverse luizen en perenbladvlo. Oorwormen zouden dus een belangrijke rol kunnen spelen in de geïntegreerde fruitteelt en vormen een essentiële schakel in de biologische fruitteelt. Het probleem vormt zich echter doordat de oorwormpopulatie een grote jaarlijkse variatie vertoont in densiteiten. Hierdoor kunnen ze geen betrouwbare bijdrage leveren voor de landbouwer en blijft het praktisch nut beperkt. Om deze problematiek aan te pakken zal er een populatiemodel worden gebouwd. Hiermee kan de populatie met behulp van gevoeligheidsanalyses geanalyseerd worden, zodat kritische periodes in de levenscyclus alsook sleutelfactoren geïdentificeerd kunnen worden. Dit moet leiden tot een optimaal boomgaardbeheer, waarbij men rekening houdt met de invloed van abiotisch en biotische factoren enerzijds en de impact van menselijke ingrepen anderzijds op de oorwormenpopulatie. Er is echter te weinig relevante biologische informatie beschikbaar om een dergelijk model te maken. Met behulp van de reeds goedgekende en bestudeerde fenologie van de oorworm kan er bepaald worden welke parameters relevant zijn voor deze studie. Deze parameters vereisen een uitgebreide kennis van ontwikkelingstijden, overlevingskansen, fecunditeit en reproductiecijfers, dat kan bereikt worden door een combinatie van veld -en labo-experimenten. In dit project zal de aandacht vooral uitgaan naar densiteitafhankelijke factoren zoals parasitisme (door sluipvliegen), predatie, intra- en interspecifieke competitie. Deze factoren zijn slechts zeer summier gekend en vormen bijgevolg een groot hiaat in de noodzakelijke kennis om de populatie te modelleren en te simuleren. Organisaties: • Evolutionaire ecologie (EVECO)
Onderzoekers: • Herwig Leirs • Rob Moerkens
Populatiegenetische structuur en cryptische diversiteit van vrijlevende mariene nematoden: beschrijving en implicaties voor het functioneren van populaties en ecosystemen Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de populatiegenetische structuur en cryptische diversiteit bij enekele geselecteerde vrijlevende mariene nematodensoorten aan de hand van moleculaire merkers en van een morfologische en morfometerische analyse van verschillende genotypes binnen erkende morfospecies. Daarnaast worden functionele implicaties van genotypische diversiteit bestudeerd, en wordt het verband tussen de genetische diversiteit en de fitness en veerkracht van populaties onderzocht in microcosmosexperimenten. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Tom Moens
De democratische legitimiteit van de rol van het Europees Hof van Justitie in de Europese rechtsorde. Universiteit Antwerpen Abstract: Het Verdrag betreffende de Europese Unie kwalificeert de Europese Unie (EU) als democratisch. "De Unie," aldus art.6 EU-Verdrag, "is gegrondvest op de beginselen van vrijheid, democratie, eerbiediging van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden, en van de rechtsstaat, welke beginselen de lidstaten gemeen hebben." Binnen deze rechtsorde is het Hof van Justitie van de EG het hoogste rechtscollege dat door zijn interpretatie van de Europese verdragen erop moet toezien dat het democratische gevormde recht wordt geëerbiedigd. Artikel 220 EGVerdrag bepaalt dat het Hof van Justitie "de eerbiediging van het recht bij de uitlegging en toepassing van dit Verdrag [verzekert]". Steunend op zijn taakomschrijving, heeft het EHJ doorheen zijn rechtspraak vorm gegeven aan een autonome, communautaire rechtsorde. Vanaf de vroege jaren '60 van de vorige eeuw, heeft het EHJ een aantal opmerkelijke arresten geveld waarin het de grondslagen van deze rechtsorde neerlegde op basis van een interpretatie van de Verdragen die duidelijk verder ging dan de auteurs van de Verdragen ¿ en de nationale parlementen die de toepassing van deze Verdragen een democratische grondslag moesten geven - voor ogen stond. Gelet op de grote impact van het optreden van het Hof, is de vraag die in dit project wordt onderzocht hoe dit Hof zich verhoudt tot de idee dat de Europese rechtsorde gegrond is op het beginsel van democratie. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Johan Meeusen • Leonardus Adams
Geschiedenis van de spiritualiteit in de Nederlanden. Universiteit Antwerpen Abstract: 1. Zestiende-eeuwse mystieke renaissance De zestiende mystieke renaissance in de Nederlanden en het aangrenzende Rijnland, met als centra het St.-Agnesklooster in Arnhem en de Keulse St.-Barbara kartuis. 2 Monastieke cultuur in het Zoniënwoud Zuid-Nederlandse intellectuele en spirituele cultuur aan het eind van de vijftiende eeuw en in de zestiende eeuw: de Latijnse geestelijke letterkunde uit het Zoniënwoud op het snijvlak van middeleeuwen en Humanisme. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ruusbroecgenootschap
Onderzoekers: • Cornelis Schepers
Identificatie van primaire doelwitgenen van de canonieke Wnt signaaltransductieweg en onderzoek naar hun klinische relevantie voor kanker
Universiteit Gent Abstract: We willen nieuwe doelwitgenen identificeren van de canonieke Wnt signaaltransductieweg die heel vaak is ontspoord in verschillende kankers. Deze genen zullen worden opgespoord in verschillende organen van transgene kikkervissen (Xenopus) waarin we de Wnt pathway genetisch kunnen manipuleren. Hierna zullen we nagaan of ze ook zijn aangerijkt in menselijke kankers waarin de wnt pathway is geactiveerd. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Erik Remaut • Kris Vleminckx
Segmentatie van meerwaardige beelden. Universiteit Antwerpen Abstract: De klassieke beeldverwerking en analyse technieken zijn ontwikkeld op scalaire beelden. Bij de vorming van beeldinformatie komen echter steeds vaker meerwaardige beelden voor. In tegenstelling tot scalaire beelden, waar iedere pixel een grijswaarde bevat, bevatten de pixels van deze beelden vectoriële informatie. Voorbeelden hiervan zijn kleurbeelden, multispectrale beelden en multimodale biomedische beelden. In het volledige beeldanalyse proces vormt segmentatie een belangrijk onderdeel, omdat hiermee complexe lage-orde pixelgebaseerde informatie wordt omgezet in regio-gebaseerde hogere-orde informatie, die toelaat om de beeldinformatie efficiënter te analyseren. Beeldrestauratie vormt hierbij een belangrijke voorverwerking, omdat homogene beelden, waar ruis werd verwijderd, eenvoudiger te segmenteren zijn. Het doel van dit project is het ontwikkelen van een nieuwe techniek voor segmentatie van meerwaardige beelden. De techniek bevat eveneens een voorverwerkingsprocedure voor het reduceren van de eventueel aanwezige ruis. Deze techniek zal gebaseerd zijn op de combinatie van de volgende drie principes: ¿Interband aanpak: Door alle banden gezamenlijk te verwerken, wordt voor de restauratie en segmentatie gebruik gemaakt van zowel de spatiale als de spectrale informatie. Op die manier wordt de aanwezige informatie maximaal benut. ¿Multiresolutie aanpak: Multiresolutie technieken zoals de wavelet transformatie ontwikkelen een beeld in verschillende resolutieschalen. Restauratie is nuttig in deze representatie omdat de ruisamplitude typisch afneemt bij de lagere resolutieschalen. Voor segmentatie kan met hiërarchische procedures een ruwe segmentatie op lagere resolutieschalen gebruikt worden om fijnere segmentatie op hogere resolutieschalen te bekomen. ¿Model gebaseerde aanpak: Een a-priori model wordt verondersteld voor de waarschijnlijkheidsverdeling (pdf) van pixels. De parameters van het model worden geschat aan de hand van de beschikbare beelden. Deze gegevens kunnen worden gebruikt voor restauratie en segmentatie. Het tweede deel van dit project omvat de validatie van de ontwikkelde technieken. Deze validatie gebeurt op een tweetal zeer diverse domeinen met realistische toepassingen: ¿Multispectrale beelden (aardobservatie). Via samenwerking van Visielab met de afdeling Teledetectie en Atmosferische Processen (TAP) van het VITO zijn er multispectrale en hyperspectrale validatiegegevens ter beschikking met toepassingen in bosbeheer, vegetatiemonitoring, bodemverontreiniging met zware metalen, enz... ¿Multimodale biomedische beelden. Visielab heeft een samenwerking met de onderzoeksgroep 'Bio-imaging Lab' van de Universiteit Antwerpen, waar biomedisch onderzoek wordt gedaan met behulp van magnetische beeldvorming (MRI Organisaties: • Visielab
Onderzoekers: • Paul Scheunders • Jef Driesen
Steunpunt Cultuur, Jeugd en Sport - Onderzoekslijn Jeugdbeleid Universiteit Gent Abstract: Binnen de onderzoekslijn Jeugdbeleid worden volgende opdrachten uitgewerkt: - de jeugdmonitor: levert op een longitudinale wijze data over diverse aspecten van en evoluties in de leefwereld van jongeren - de inventarisering en synthetisering van bestaand jeugdonderzoek De gevraagde output correspondeert in grote mate met de opdrachten die het Jeugdonderzoeksplatform (JOP) sinds 2003 voorbereidt en aanlevert. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Nicole Vettenburg
Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Universiteit Antwerpen Abstract: Ondersteuning instandhouding wetenschappelijke apparatuur. Organisaties: • Computationele wiskunde
Onderzoekers: • Annie Cuyt
Inkapselen van optische en opto-elektronische componenten in gedrukte schakelingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In huidige elektronische systemen is er een toenemende drang naar verhoging van de densiteit van de interconnecties, plaatsing van componenten en het steeds compacter maken van de modules. De stijgende integratie binnen de micro-electronica, verhoogt echter steeds verder het aantal in- en uitgangen naar de chip en stelt zwaardere eisen aan de verpakkingstechnologie. De oplossing die naar voor geschoven worden is het inkapselen van de chips in de gedrukte schakeling zelf, zonder enig andere vorm van verpakkking. Deze oplossing van embedded chips is een verder zetten van de evolutie die kan waargenomen worden in de verpakking van elektronische chips. Naast deze trend naar inkapselen van de elektronische chips, wordt ook een andere trend waargenomen, met name de toenemende integratie van optische en opto-elektronische componenten. Deze projectaanvraag richt zich op de zoektocht naar een bruikbare technologie die toelaat aan deze beide trends een oplossing te bieden met name het inkapselen van optische en opto-electronische chips in gedrukte schakelingen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Tracing and Integrated Modeling of Natural and Anthropogenic Effects on Hydrosystems Case Study: The Scheldt River Basin and the Adjacent Coastal North Sea. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract
Organisaties: • Scheikunde
Onderzoekers: • WILLY BAEYENS
Het Fempro-project: formulatie, toedieningsvorm en evaluatie van de efficiëntie van vaginale probiotica Universiteit Gent Abstract: Het ontwikkelen, evalueren van de veiligheid, aanvaardbaarheid en effectiviteit van een nieuwe vaginale toedieningsvorm, met name snel desintegrerende zetmeel partikels (pellets) geladen met geselecteerde probiotische Lactobacillus stammen, met als doel de vaginale (lactobacillidominante) microflora te herstellen en te behouden. De toepassingsmodaliteiten van dit onderzoek omvatten de preventie en/of behandeling van: verstoorde vaginale microflora/bacteriële vaginose - opstijgende genitale infectie in zwangere en niet-zwangere vrouwen - SOA Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Mario Vaneechoutte • Marleen Temmerman
Blood endothelium progenitor cells and dendritic cells as novel predictive biomarkers of in-stent restenosis after percutaneous coronary intervention. Universiteit Antwerpen Abstract: Blood endothelium progenitor cells and dendritic cells as novel predictive biomarkers of in-stent restenosis after percutaneous coronary intervention. Organisaties: • Translationeel pathofysiologisch onderzoek (TPR)
Onderzoekers: • Christiaan Vrints • Hidde Bult • Diana De Graeve
Opmaak van een leidraad voor natuurbeheerders: inzet en welzijn van dieren voor beheer (BeNeKempen-opdracht). Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is om na te gaan wat het effect van zware metalen is op de gezondheidstoestand van grazers die langdurig verblijven in natuurgebieden uit het projectgebied van de BeNeKempen. Richtlijnen zullen uitgewerkt worden voor het beheer van die dieren om risico's op gezondheidseffecten te verlagen. Tevens zal worden nagegaan wat de mogelijke juridische problemen zijn bij het inezetten van grazers voor grensoverschrijdend natuurbeheer. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Lieven Bervoets • Wim De Coen
Proteïnen: interacties die betrokken zijn bij vouwing, functie en supramoleculaire assemblages. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie rond fundamentele aspecten van proteïne wetenschappen Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • LODE WYNS
Scheidingstechnologiegerelateerde miniatuurisatie en -fingerprints in de farmaceutische analyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de chemische en meer specifiek de farmaceutische analyse middels scheidingstechnieken zijn twee tendensen actueel, enerzijds de miniaturisatie van technieken en anderzijds het gebruik van volledige chromatogrammen of electroferogrammen, in plaats van individuele pieken, om er relevante informatie uit te extraheren. De ontwikkeling en data-analyse van fingerprints kadert in deze laatste tendens. Met fingerprints bedoelen we chromatogrammen of electroferogrammen die een piekenpatroon vertonen dat karakteristiek is voor een gegeven (type) staal. Dit project wil aansluiten bij beide tendensen om in het ultieme geval trachten te komen tot de ontwikkeling van fingerpints middels geminiaturiseerde technieken. Beide onderwerpen worden momenteel ook nog gekenmerkt door een aantal problemen waarvoor we binnen dit project oplossingen zullen trachten te vinden. De beschouwde geminiaturiseerde technieken zijn capillaire electrochromatografie (CEC), pressurised CEC (pCEC) en CEC op chips (chip-CEC). Ze worden momenteel gekenmerkt door een aantal technologische problemen die zich o.a. situeren op het niveau van de kolomvervaardiging en de kolomrobuustheid. Het is de bedoeling binnen dit project robuustere kolommen te vervaardigen dan de actueel voorhanden zijnde, evenals er applicaties op te ontwikkelen (fingerprints in het ultieme, meest complexe geval). Wat fingerprints betreft moet men enerzijds over een eenvoudige methodologie beschikken om informatierijke fingerprints te ontwikkelen en anderzijds moeten de verkregen fingerprints onderworpen worden aan een geschikte data-analyse. Deze laatste is afhankelijk van het doel en telkens moet er een keuze gemaakt worden uit meerdere potentieel toepasbare chemometrische technieken. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • NELE MATTHIJS • Yvan VANDER HEYDEN • JOHANNA VERBEKE
Genererende verzamelingen in eindige groepen en hun toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project dient om mijn onderzoek in de incidentiemeetkunde en groepentheorie verder uit te bouwen en te zoeken naar interactie met andere projecten. In het theoretisch gedeelte wens ik verder te werken aan de theorie der onafhankelijke verzamelingen in projectieve groepen en coxetergroepen. Deze verzamelingen lijken het juiste concept te zijn om meetkunden waarop de vernoemde groepen ageren te bestuderen. Er werden reeds enkele verbazende resultaten behaald met deze nieuwe techniek. Zie FWO project voor meer detail. Verder is het goed geweten dat symmetrie in het algemeen toelaar om problemen te vereenvoudigen. Daarom is het ontdekken van symmetrie in toegepaste problemen belangrijk. Hierbij kunnen groepen veel helpen. Met mijn kennis van groepen en symmetrieën was het reeds mogelijk om
oplossingen te suggereren voor problemen in parallel computing en protein threading. De bedoeling is om mijn theoretische kennis verder toe te passen en ter beschikking te stellen van bestaande onderzoeksgroepen. Organisaties: • Wiskunde-TW
Onderzoekers: • Philippe CARA
Lange-termijn dynamiek van Afrikaanse ecosystemen onder invloed van klimaatverandering en historische antropogene impact Universiteit Gent Abstract: Dit project maakt gebruik van diverse proxy indicatoren in semidentkernen van kratermeren in Oeganda en Kenia voor parallelle reconstructie van klimaatvariatie en de evolutie van vegetatie en waterkwaliteit in equatoriaal Oost-Afrika tijdens recente millennia. De voornaamste objectieven zijn een scheiding van de invloed van natuurlijke klimaatvariatie en antropogene activiteiten op de lange-termijndynamiek van terrestrische ecosystemen, en bepaling van de relatieve omvang van pre-koloniale (indigene) impact op het landschap vergeleken met de huidige landschapsverstoring. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Dirk Verschuren
Tijdsgeresolveerde en optisch-gedetecteerde W-band EPR van triplettoestanden van natuurlijke en ingebouwde chromoforen voor de studie van de lokale struktuur en dynamica in biologische systemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Tijdsgeresolveerde en optisch-gedetecteerde W-band EPR van triplettoestanden van natuurlijke en ingebouwde chromoforen voor de studie van de lokale struktuur en dynamica in biologische systemen. Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)
Onderzoekers: • Etienne Goovaerts • Hans Moons
Politie en Persoonlijkheid. Een correlatief, analyserend onderzoek naar verhoorcompetenties en -management Universiteit Gent Abstract: Deze empirische studie onderzoekt de structuur van verhoorcompetenties, hoe deze verder ontwikkeld kunnen worden en de samenhang van competenties met persoonlijkheid. De studie is een substantiële voortzetting op de vijf-dimensionale taxonomie van De Fruyt (2006) en onderzoekt of deze voldoende comprehensief is. Organisaties: • Vakgroep Strafrecht en criminologie
Onderzoekers: • Filip De Fruyt • Paul Ponsaers
Simulaties van diëlectrische eigenschappen en reactiviteit van proteïnen met behulp van moleculaire dynamica en ab initio berekeningen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit onderzoek is het begrijpen van verbanden tussen structuur, dynamica, biologische activiteit alsook de toxiciteit van proteïnen van de familie van crambin. De biochemische functie en de toxiciteit van de proteïnen in deze familie zijn nog onvoldoende gekend en hebben mogelijk een therapeutisch potentieel. Moleculaire dynamica simulatie zullen toelaten deze informatie te halen uit un infra-rood absorptie spectra. Op basis van klassieke dynamica berekeningen voor proteïnen van deze familie in verschillende physiologische condities zullen een aantal beginstructuren gegenereerd worden die in een later stadium in een kwantum-studie zullen verfijnd worden. Het IR-spectrum en de verschillende reactiviteits indices zullen dan berekend worden aan de hand van de QM/MM code ontwikkeld in de UA-deelgroep van dit project. Organisaties: • Structuurchemie
Onderzoekers: • Christian Van Alsenoy
Het natuurlijk verloop van infecties met het humaan papillomavirus: rol van de humorale en cellulaire immuunrespons. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van dit onderzoek is om aan de hand van een follow-up studie vast te stellen hoe de klaring van HPV (humaan papillomavirus) infecties verloopt, met de nadruk op de humorale en cellulaire immuunrespons. Dit is van groot belang voor een beter inzicht in de epidemiologie van dit virus, dat een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van premaligne cervicale intraepitheliale neoplasie (CIN) en baarmoederhalskanker. Organisaties: • Eerstelijns - en interdisciplinaire zorg Antwerpen (ELIZA)
Onderzoekers: • Veronique Verhoeven
Beveiligingscomponenten voor betrouwbare computersystemen Universiteit Gent Abstract: De doelstelling van dit onderzoeksproject is het bestuderen en creëren van beveiligingscomponenten om generieke beveiligingsfunctionaliteit te kunnen aanbieden in processors. We stellen voor om beveiligingscomponenten aan te bieden die parallel met de bestaande processor opereren, maar er tegelijk ook innig mee gekoppeld zijn. Samen met de hardware componenten zullen we ook een aantal beveiligingstranformaties ontwerpen die ofwel gebruik zullen maken van de nieuw te ontwikkelen beveiligde componenten, of hun eigen bestaanrecht zullen hebben. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Koenraad De Bosschere
Compacte, hoog-kwalitatieve LED projectiesystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit IWT project is de creatie van een nieuw innovatief technologieplatform binnen BARCO die hen in staat moet stellen om specifieke LED projectiesystemen te ontwikkelen in de toekomst. Het grote verschil van BARCO s toepassingen met de beschikbare ultra-compacte projectoren momenteel op de markt is dat de beoogde toepassingen een zeer hoge beeldkwaliteit vereisen. We willen verschillende optische architecturen onderzoeken voor projectiesystemen die LEDs gebruiken als lichtbron. Onze systemen moeten een minimale lichtstroom van 100 lm produceren wat zeker geen eenvoudige opdracht is, vermits de luminantie (lm/sr.m2) van de huidige LEDs eerder beperkt is. Vandaar dat innovatieve belichtingssystemen met LEDs ontwikkeld moeten worden om dit cruciale probleem op te lossen. Andere aspecten van de beoogde projectiesystemen zijn hun hoge beeldkwaliteit en de beperkte afmetingen. Om deze twee eigenschappen te kunnen combineren zullen nieuwe optische architecturen ontwikkeld moeten worden die verschillen van de huidige architecturen voor projectiesystemen die booglampen gebruiken. Verder moeten de LED gebaseerde projectoren ook erg robuust en efficiënt zijn. Er is nood aan grondig experimenteel onderzoek van de LED lichtbronnen en de andere optische componenten om aan deze eisen te kunnen voldoen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Steunpunt Studie en Schoolloopbanen (2007-2011) . Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Rita Rymenans • Pierre Coppieters • Walter Nonneman
Onderzoek van nieuwe analysemethodologieën voor de moleculaire lokaalanalyse van organische en anorganische componenten aan en onder het oppervlak van vaste materialen met resolutie op sub-µm en nanoschaal via massaspectrometrie. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van dit project is tweevoudig. Enerzijds wordt nagestreefd om door complementair gebruik van FT LMMS en S-SIMS nieuwe analysemogelijkheden te ontwikkelen om de samenstelling van de ultieme oppervlaktelaag te koppelen aan deze op geringe(10-50 nm) en/of grotere diepte met een laterale resolutie in het µm bereik. Anderzijds wordt getracht om de praktische grens voor analyse van de bovenste oppervlaktelaag van 1 µm naar 100nm te brengen. Organisaties: • Massaspectrometrie (Mitac 5)
Onderzoekers: • Luc Van Vaeck
Histopathologische validatie en karakterisatie van biologische merkers voor dementie. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstellingen van dit onderzoekspraject bestaan uit de histopathologische validatie en een betere karakterisatie van neurochemische merkers van dementie. Dit zal leiden tot een beter inzicht in de betekenis van veranderde biomerkerconcentraties en de relaties ervan tot de onderliggende pathofysiologie van dementie. Met studieontwerp, waarbij neuropathologische en neurochemische analysen verricht worden in verschillende neurotransmitterkernen van de hersenen, staat hierbj] centraal, temeer daar de verschillende neurochemische merkers ook in het CSV bepaald zullen worden. De implicaties en toepassingsmogelijkheden zijn het gevolg van een beter en meer doelmatig gebruik van biomerkers in de dagelijkse klinische praktijkc (I) betere en snellere diagnostiek van dementie; (2) identificatie van subgroepen met een verhoogd risico voor het ontwikkelen van specifleke fenotypische kenmerken; (3) counseling: betere inzichten in veranderde biomerkerconcentraties laten toe uitspraken te doen over prognose en het verdere ziekteverloop in functie van de door dit onderzoek vastgestelde associaties met fenotypische kenmerken. Het onderzoeksproject zal tevens toelaten de verschiilende ziektegroepen neuropsychologisch, gedragsmatig, genetisch en neurochemisch te karakteriseren en subgroepen van patiënten met gemeenschappelijke biochemische en of gedragsmatige karakteristieken te definieren. Deze nieuwe pathofysiologische inzichten kunnen aangewend worden voor de ontwikkeling van nieuwe en selectievere farmaca en/of andere innoverende, toekomstige therapieën ter behandeling van dementie en preventie van gedragsstoornissen bij dementie. Organisaties: • Neurochemie en gedrag
Onderzoekers: • Peter De Deyn • Sebastiaan Engelborghs • Bartold Marescau
Omgaan met wederopbouwarchitectuur in de Frontstreek 14-18 Universiteit Gent Abstract: In de frontstreek ontstond na WO1 een wederopbouw(stads)landschap. Hierbij werd een bouwstijl met lokale historische stijlmotieven gehanteerd. Verbouwingen en afbraak dringen zich vandaag op (o.a. hedendaagse gebruiksverwachtingen). Een doordachte omgang is hierbij nodig om zowel degelijke erfgoedzorg als kwalitatieve stedenbouw mogelijk te maken. De studie ontwikkelt een methodiek om actuele ruimtelijke ontwikkelingen te kunnen beoordelen en van een gepast beleidskader te voorzien. Organisaties: • Vakgroep Architectuur en stedenbouw
Onderzoekers: • Pieter Uyttenhove
Perceptieve en cognitieve verwerking in de hersenen van de menselijke en niet-menselijke primaat. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract.
Organisaties: • Theoretische neurobiologie en neuroengineering
Onderzoekers: • Erik De Schutter
Magnetische Resonantie in de materiaal-, chemische en biomedische wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze WOG groepeert verschillende Vlaamse magnetische resonantie specialisten uit verschillende disciplines (fysica, scheikunde, biomedische wetenschappen, ... ). Magnetische resonantie is een breed onderzoeksgebied, zowel wat de technieken betreft (NMR, MRI, EPR) als wat de toepassingen betreft. Deze diversiteit is ook terug te vinden binnen de WOG en samen met de geassocieerde (Waalse en internationale) onderzoeksgroepen streeft de WOG naar sterke samenwerkingsverbanden waarbij ook de toegankelijkheid tot de NMR, MRI en EPR faciliteiten binnen het netwerk verhoogd worden en de complementariteit van deze faciliteiten ten volste gebruikt kan worden. Verder wil de WOG door het organiseren van jaarlijkse symposia jonge wetenschappers in het vakgebied een platform bieden om hun onderzoek voor te stellen. In dit kader wordt ook actieve deelname van de leden aan Europese activiteiten ondersteund. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Sabine Van Doorslaer
Ecofysiologische karakterisering van baobab (Adansonia digitata L.) in respons op droogte- en zoutstress. Universiteit Antwerpen Abstract: Baobab (Adansonia digitata L.) speelt een essentiële socio-economische rol in de rurale levensgemeenschappen van West-Afrika. Ondanks het feit dat de baobab door miljoenen mensen dagelijks gebruikt wordt, is de soort onvoldoende onderzocht en wordt ze momenteel niet volledig benut. Dit project tracht hieraan tegemoet te komen door een ecofysiologische karakterisering van baobab-types groeiend langs een neerslaggradiënt in Mali in respons op droogte- en zoutstress. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson
Europees project betreffende de kwalificatie van transgene ratmodellen voor neurodegeneratieve en psychiatrische ziekten: geautomatiseerde home cage analyses, live beeldvorming en behandeling. (RATstream) Universiteit Antwerpen Abstract: Europees project betreffende de kwalificatie van transgene ratmodellen voor neurodegeneratieve en psychiatrische ziekten: geautomatiseerde home cage analyses, live beeldvorming en behandeling. (RATstream) Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden
Identificatie en kinetische analyse van ongekende en gekende uremische retentiestoffen en optimalisatie van hun eliminatie Universiteit Gent Abstract: Uremische retentiestoffen stapelen zich op als de nieren falen. Studies worden ondernomen om 1) de concentratie van gekende retentiestoffen te analyseren 2) nog niet gekende retentiestoffen te ontdekken en hun concentratie te meten 3) hun kinteiek gedurende hun verwijdering met dialyse te analyseren 4) op zoek te gaan naar methodes die de efficiëntie van de verwijdering van deze stoffen verbeteren. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Raymond Vanholder
Geavanceerde anorganische materialen bereid via een nieuwe bottom up benadering (nanochemie, zachte chemie) acronym CHEMAT Universiteit Gent Abstract: Met behulp van ontwikkelen van chemische synthesemethoden bij lage temperatuur voor intelligente materialen in het gebied van efficiente stockering van energie, ontdekken van ecologisch aanvaardbare receptoren, organisatie van materiaalconferenties en consultancy, zal een expertisepool ontwikkeld worden voor chemische productietechnologie. Organisaties: • Vakgroep Anorganische en fysische chemie
Onderzoekers: • Serge Hoste
Onderzoek opvoedingsondersteuning Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de opvoedingscondities in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest. De nadruk ligt daarbij op de vormen van social support en maternal networks die diverse groepen ouders ontwikkelen en de rol die formele en informele voorzieningen daarbij vervullen. Organisaties: • Vakgroep Sociale agogiek
Onderzoekers: • Michel Vandenbroeck
Rol van specifieke histondeacetylases tijdens leverstellaatcelactivatie en fibrogenese. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de laatste twee decennia werd een grote vooruitgang geboekt in de kennis van het fibroseproces. In de eerste plaats door de identificatie van de stellaatcel als effectorcel van dit pathologische proces, maar ook door de identificatie van door stellaatcellen gesecreteerde mediatoren, matrixmoleculen, proteasen en hun inhibitoren in het wondhelingsproces van de lever. De activatie van leverstellaatcellen is de dominante factor in leverfibrogenese en gaat gepaard met hun transdifferentiatie naar contractiele myofibroblastachtige cellen (4). Inhibitie van dit proces kan dus een belangrijk doelwit zijn voor de therapeutische interventie in leverfibrogenese en meer algemeen fibroproliferatieve aandoeningen. In deze context dient vermeld te worden dat in de laatste 10 jaar stellaatcellen in vele organen werden beschreven, waardoor de
studie van dit celtype de grenzen van de hepatologie overschrijdt. Het moleculaire mechanisme van stellaatcelactivatie is slechts ten dele gekend. Het ontrafelen van dit mechanisme, zou een belangrijke stap zijn in de ontwikkeling van een efficiënte antifibrogene therapie. Er is reeds aangetoond dat histondeacetylase (HDAC)-inhibitoren het activeringsproces van stellaatcellen kunnen remmen (5). De activiteiten van HDACs en histonacetyltransferasen (HATs) houden elkaar in evenwicht. De HATs acetyleren lysineresiduen van histoneiwitten, en verhogen daardoor de transcriptionele activiteit. De HDACs deacetyleren histoneiwitten, waardoor transcriptie onderdrukt wordt. Door de eerdere resultaten bekomen in het laboratorium (5) is het dus denkbaar dat stellaatcelactivatie HDAC-activiteit vereist. Over de precieze rol van de individuele HDACs, HDAC-complexen of hun doelwitten, tijdens stellaatcelactivatie is verder nog niets gekend. Momenteel lopen er wel verschillende klinische studies (fase I/II) waarin HDAC-inhibitoren, worden getest als antikankergeneesmiddel. De resultaten van deze studies zijn nog zeer preliminair. Een eerste vaststelling is wel dat de initiële waarnemingen uit preklinische studies, namelijk dat de HDAC-inhibitoren weinig toxisch zijn in vergelijking met de traditionele anti-tumorbehandelingen, bevestigd worden (6, 7). Het gebruik van HDAC-inhibitoren als mogelijk antifibrotisch middel, is dus een belangrijke te onderzoeken mogelijkheid en zal deel uitmaken van het voorgestelde project. Helaas zijn er nog steeds geen echt specifieke HDACinhibitoren beschikbaar en is het dus aangewezen om ook fundamenteel onderzoek te verrichten naar het onderliggende mechanisme van HDAC-afhankelijke stellaatcelactivatie in vitro en in vivo. Referenties 1.Leask A., Abraham D.J., TGF-beta signaling and the fibrotic response. Faseb J 2004, 18, 816-827. 2.Pinzani M., Rombouts K., Colagrande S., Fibrosis in chronic liver diseases: diagnosis and management. Journal of Hepatology Management of Liver Diseases 2005 2005, 42, S22-S36. 3.Arthur M., Meeting of the proposed EuroGOLF network. European Group on Liver Fibrosis (EUROGOLF). Chilworth Conference Centre Southampton UK, 1995. 4.Friedman S.L., Bansal M.B., Reversal of hepatic fibrosis -- fact or fantasy? Hepatology 2006, 43, S82-88. 5.Niki T., Rombouts K., De Bleser P., De Smet K., Rogiers V., Schuppan D., Yoshida M., Gabbiani G., Geerts A., A histone deacetylase inhibitor, trichostatin A, suppresses myofibroblastic differentiation of rat hepatic stellate cells in primary culture. Hepatology 1999, 29, 858-867. 6.Minucci S., Pelicci P.G., Histone deacetylase inhibitors and the promise of epigenetic (and more) treatments for cancer. Nat Rev Cancer 2006, 6, 38-51. 7.Hellebrekers D.M., Griffioen A.W., van Engeland M., Dual targeting of epigenetic therapy in cancer. Biochim Biophys Acta 2006. Organisaties: • Celbiologie en Histologie
Onderzoekers: • ALBERT GEERTS • Leonardus VAN GRUNSVEN
Deelname aan het CMS (compact Muon Solenoïd) project in CERN Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt de algemene bijdrage van de Gentse onderzoeksgroep "Experimentele Deeltjesfysica" aan het CMS-experiment aangevraagd. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Dirk Ryckbosch
Fiscaliteit, begrotingsbeleid en economische groei en werkgelegenheid Universiteit Gent Abstract: Dit project omvat twee luiken: * Ontwikkeling, kalibratie en simulatie van een algemeen-evenwichts macromodel met overlappende generaties voor de OESO-landen. We bestuderen de samenhang tussen overheidsuitgaven en belastingen enerzijds, en werkgelegenheid in verschillende leeftijdsgroepen, deelname aan scholing, en economische groei anderzijds. * Onderzoek naar de samenhang tussen eigenaarschap, en belastingen dienaangaande, en werkgelegenheid in Belgische arrondissementen sinds 1970 (Oswald hypothese) Organisaties: • Vakgroep Sociale economie
Onderzoekers: • Freddy Heylen
Methodeontwikkeling voor interdisciplinair isotopisch onderzoek door middel van multicollector ICP-massaspectrometrie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In 2006 wordt een multi-collector inductief gekoppeld plasma massaspectrometer (MC-ICPMS) geinstalleerd aan de UGent (analytische chemie) voor multidisciplinair onderzoek in chemle, geologie en ecologie (door een krediet impulsfinanciering zware Apparatuur aan UGent, VUB, KULeuven). Multi-collector ICP-massaspectrometrie (MC-ICPMS) is een bljzonder krachtige techniek voor de bepaling van isotopenverhoudingen van nagenoeg alle elementen (behalve H, C, N, O en edelgassen). De prioriteiten van de VUB liggen in de ontwikkeling van de analysen van de volgende isotopensystemen 1) Cr-isotopenanalyse voor het aantonen van meteorietsporen in korstmateriaal, met als doel inzicht te verwerven in de frequentie van asteroïde- en komeetinslagen op aarde en bijdragen tot de identificatie van de impacterende lichamen/projectielen 2) Gebruik van de isotopische samenstelling van Os en Sr als een paleoklimaat-proxy en om de effecten van de verschillende oceanografische en terrestrische processen op biogeochemische cycli te onderscheiden.
3) De U-Th geochronologie voor de datering van recente carbonaten (speleothems, schelpen etc). 4) 11B/10B analyse als pH- en saliniteit-proxy in paleooceanografie en paleoklimatologie Organisaties: • Wetenschappen van het Systeem Aarde • Geologie
Onderzoekers: • Philippe CLAEYS
Datafusie van multi-modale informatie via geavanceerde signaalverwerking, segmentatie en registratietechnieken Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt de synthese van eendimensionale signaalinformatie en tweedimensionale beeldinformatie nagestreefd in een raamwerk waarin zowel kenmerkclassificatie, beeldsegmentatie en beeldregistratie worden geïntegreerd. Als inputsignalen worden verschillende medische modaliteiten gebruikt: electro-encephalograms, magnetische resonantie beeldvolumes en echografiebeelden van premature baby's. Het uiteindelijke doel van dit project is een theoretisch kader te ontwikkelen waarin de relevante beeld- en signaalinformatie op een hoog niveau gecombineerd kunnen worden in functie van hun diagnostische waarde. Organisaties: • Vakgroep Telecommunicatie en informatieverwerking
Onderzoekers: • Wilfried Philips
Antwerk! Het Antwerps plan om de jeugdwerkloosheid aan te pakken. Universiteit Antwerpen Abstract: Antwerk! Het Antwerps plan om de jeugdwerkloosheid aan te pakken. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Bea Cantillon
Iteratieve methoden voor deterministische micro/macro problemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Vele systemen in wetenschap en technologie zijn goed onderzocht op het niveau van de individuen b.v.: atomen, moleculen, bacteriën. In dit project willen we numerieke en wiskundige methoden ontwikkelen om het macroscopische en collectieve gedrag van een grote hoeveelheid individuen te voorspellen. We gebruiken de micro/macro techniek die het gedrag van individuen overbrengt naar het macro niveau. Organisaties: • Toegepaste wiskunde en numerieke analyse
Onderzoekers: • Wim Vanroose
Nieuwe optische en fotonische technieken voor de toekomstige generatie sorteermachines. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit industriële onderzoeksproject betreft de samenwerking tussen het Vlaamse bedrijf Best - een bedrijf gespecialiseerd in de productie van hoogtechnologische (optische) sorteermachines - en de vakgroep Toegepaste Natuurkunde en Fotonica van de Vrije Universiteit Brussel (Prof. H. Thienpont, Dr. W. Meulebroeck). In het project onderscheiden we drie grote blokken. In een eerste deel onderzoeken we het optimale sorteerprincipe (absorptie, reflectie, fluorescentie, trillen van moleculen) voor twee verschillende toepassingen: de identificatie van plastics en de detectie van pitten in vruchten. In het tweede blok staat de studie over de toepasbaarheid van fotonische kristalvezels in lasersorteermachines voorop. In een laatste deel ten slotte focusseren we ons op het herontwerp van het optische deel van de machine. Dit project geniet steun van het Instituut voor de aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie in Vlaanderen (IWT). Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
In vitro DNA repair fenotype: ontwikkeling, vergelijking en validatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De individuele gevoeligheid voor mutagenen/carcinogenen is bepaald door genetische polymorfismen van de genen die betrokken zijn met de expressie van een DNA letsel tot mutatie: metabolisatie, DNA repair, cel cyclus controle en apoptose/necrose. Daar meerdere genen een bepaalde pathway bepalen is het vrij moeilijk rechtstreeks het globale effect te voorspellen vanuit het genotype voor ieder gen. Om deze redenen is het belangrijk een geïntegreerd fenotype te kennen. Met dit project beogen we, in samenwerking met andere partner ploegen van ons ECNIS NoE, methoden om het fenotype voor de voornaamste DNA repair pathways te ontwikkelen en te valideren, namelijk base excision repair (BER), double strand break repair (DSBR), nucleotide excision repair (NER) en mismatch repair (MMR). Het algemene strand break repair fenotype (BER, NER en DSBR) zal bestudeerd worden door in vitro challenging met H2O2 en BPDE en vergelijking van 2 verschillende cellulaire benaderingen. Mismatch repair zal uitgevoerd worden op specifieke oligonucleotiden. Validatie zal gebeuren op 30 donoren met gekend genotype. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS
Afleiden en karakterisatie van humane embryonale stacellen (hES) met myotone dystrofie, Duchenne's musculaire dystrofie of facioscapulohumerale dystrofie en differentiatie tot myocyten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Myotone dystrofie (DM1) komt voor met een frequentie van 1/8000 en wordt gekenmerkt door spieratrofie van de distale spieren, myotonie, endocriene stoornissen. Duchenne musculaire dystrofie (DMD) heeft een prevalentie van 1/4200 geboortes en wordt gekenmerkt door geleidelijke aantasting van de spieren met als gevolg dat de patiënten in hun tienerjaren in een rolstoel terechtkomen, en vroeg overlijden (gemiddeld ongeveer 17 jaar). Facioscapulohumerale musculaire dystrofie (FSHD) tenslotte is de derde meest voorkomende neuromusculaire aandoening (2/1.000.000) na DMD en DM1. De autosomaal dominante ziekte wordt gekenmerkt door progressieve zwakte en atrofie van de aangezichts-, schoudergordel- en bovenste arm spieren. (www.ncbi.nlm.nih.gov/entrez/query.fcgi?db=OMIM) Deze drie aandoeningen interesseren ons in het bijzonder omdat ze alle drie een belangrijke pathologie thv de spier veroorzaken.
Aangezien transgene muizen met het DMPK gen geen fenotypische afwijkingen vertonen, en de C2C12 myoblast cultuur op dit ogenblik het enige model is voor het onderzoek van DM1 in vitro, is het niet mogelijk om de vroegere pathogenese, nl. van stamcel tot myoblast, te onderzoeken. Een muismodel voor DMD bestaat, maar er is geen murine embryonale stamcellijn met deze mutatie beschikbaar, terwijl voor FSHD geen muismodel bestaat. Bij PGD worden embryos die bekomen werden na IVF, na drie dagen cultuur onderzocht op de aanwezigheid van een genetische afwijking. Enkel embryos zonder de genetische aandoening onder beschouwing worden teruggeplaatst. Hierdoor wordt zwangerschapsafbreking na prenatale diagnose bij koppels met een risico op een kind met een genetische afwijking vermeden (Sermon et al., 2004). Aan het Departement Biologie, in de onderzoeksgroep Cellulaire Genetica (CEGE) onder leiding van prof. Luc Leyns, heeft men reeds een ruime ervaring opgedaan met de manipulatie van muis embryonale stamcellen (mES) in het algemeen en de differentiatie van deze mES naar myoblasten in het bijzonder. Deze aanpak is gebaseerd op de normale inducties die in het embryo plaatsvinden (Leyns en Kemp, 2004). In deze in vitro studie zijn signalisatie- en groeifactoren toegevoegd aan de ES cellen om de in vivo signalen na te bootsen. Zo slaagde deze groep in een eerste fase erin om verschillende types mesoderm (axiale en posterieure identiteit) te bekomen (Keller et al., 1995). De differentiatie van de mES naar myoblasten werd gevolgd door real-time reverse transcriptie PCR voor de detectie van merkers specifiek voor het mesoderm (bv. brachyury en goosecoid). Dit werk wordt verder gezet met andere groeifactoren zoals BMPs, FGFs en WNTs en ook gezuiverde eiwitten die als antagonisten fungeren, zoals FRZB, Cerberus en Noggin, en de werking van endogene groeifactoren blokkeren. Een samenwerking tussen de ORG en de CEGE is reeds gestart met een vergelijking op moleculair vlak tussen hES en mES cellen. In het bijzonder, onderzoeken we nu door real-time PCR en statistische analyse welke de beste huishoudgenen zijn die kunnen gebruikt worden om het uitdrukkingsniveau van genen te kwantificeren in mES, hES en embryos (manuscript in voorbereiding). DOEL VAN HET PROJECT Aangezien er geen dierlijke of cellulaire modellen bestaan om deze degeneratieve ziekte te bestuderen, stellen we voor om hES drager van DM1, FSHD en DMD te generen en te karakteriseren. Meer bepaald zijn onze doelen: 1. Afleiden van embryonale stamcellijnen van embryos die na PGD aangetast bleken door DMD en FSHD. 2. Differentiatie van hES, afgeleid van normale en aangetaste embryos, naar myoblasten en gedifferentieerde myocyten als model voor de behandeling van degeneratieve spierziekten. 3. Gebruik van de DM1 hES als model voor het onderzoek van de moleculaire basis van DM1. Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • KAREN SERMON
Kwantumeffecten in clusters en nanodraden. Universiteit Antwerpen Abstract: In het voorgestelde project zullen de fysische eigenschappen van individuele nanocellen en clusters en grote roosters van nanocellen bestudeerd worden. De belangrijkste activiteiten zullen zich concentreren op nanodraden, kwantumstippen, clusters en nano-gestructureerde films. De nanosystemen zullen samengesteld zijn uit halfgeleiders, metalen (bv. supergeleiders of ferromagneten), koolstof, oxides, organische materialen en combinaties van deze materialen. Deze laatste worden ook hybride systemen genoemd en bieden een extra flexibiliteit om de eigenschappen van nanosystemen op maat te maken. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)
Onderzoekers: • Annemie Bogaerts
De PACL als meetinstrument voor het persoonlijkheidsmodel van Millon. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De theorie van Millon gaat uit van een continuum denken waarbij een pathologische persoonlijkheid en een normale persoonlijkheid verklaard worden vanuit dezelfde dimensies. Om dit empirisch te kunnen testen is een instrument nodig dat de persoonlijkheidsstijlen kan meten in een gezond functionerende populatie. Een mogelijkheid is de Personality Adjective Checklist (PACL) die de 8 persoonlijkheidspatronen (Introversive, Inhibited, Cooperative, Sociable, Confident, Forceful, Respectful, Sensitive) die in de theorie van Millon omschreven worden meet. Het doel van het huidige project is de PACL naar het Nederlands te vertalen en data te verzamelen op basis waarvan de normering kan gebeuren. De cross-culturele equivalentie van de PACL zal empirisch worden getest en de interne validiteit van de PACL als instrument zal onderzocht worden. Organisaties: • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie
Onderzoekers: • GINA ROSSI
'Particle based simulation' - Software, diensten en wetenschap. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling MeBioS
Onderzoekers: • Herman Ramon • Jan Carmeliet
Wanneer en hoe heeft het afleiden van de aandacht van pijn een effect op de pijnervaring: een meta-analyse en experimentele benadering Universiteit Gent Abstract: De aandacht wegrichten van pijn is intuïtief aannemelijk maar er zijn twijfels over de effectiviteit ervan. In dit project wordt via een metaanalyse van de vakliteratuur en via experimentele studies onderzocht wanneer aandachtsafleiding van pijn faalt en werkt. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Geert Crombez
Een geïntegreerde aanpak voor het opmeten en modelleren van elektrochemische reacties: een nodige voorwaarde voor het vergaren van betrouwbare data. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit interdisciplinair project heeft tot doel een algemene meet- en modelleringsmethodologie op punt te stellen om betrouwbare, kwantitatieve informatie te verkrijgen omtrent elektrochemische processen en zo een fysisch interpreteerbaar reactiemodel op te stellen. Deze
nieuwe methodologie betekent een trendbreuk in de elektrochemie. Elektrochemische processen zijn in het algemeen zeer complex. Bij gebrek aan grondige kennis wordt voor de bijsturing van deze processen vaak nog gerekend op jarenlange ervaring door trial and error. Bovendien blijkt vaak dat de kennisoverdracht vanuit laboratoriumexperimenten een struikelblok is. De oorzaak hiervan ligt in het feit dat tot nu toe geen methodes beschikbaar zijn om op een doorgedreven, betrouwbare manier een reactiemodel op te stellen vertrekkende van elektrochemische metingen. Door de kennis van de onderzoeksgroepen META en ELEC te bundelen kan hiervoor een oplossing geboden worden. Het interdisciplinaire karakter vloeit voort uit de combinatie van 2 sleutelelementen: (i) ervaring in het bekomen van experimentele gegevens en het begrijpen van de onderliggende fysische processen (META) en (ii) kennis om uit meetgegevens op een wiskundige, statistisch gefundeerde wijze processen te identificeren en te kwantificeren (ELEC). Organisaties: • Elektriciteit • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis
Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • RIK PINTELON • Els TOURWE
Steunpunt Wonen en Ruimte Universiteit Gent Abstract: Het werkpakket "Mobiliteit " is een onderdeel van het beleidsondersteunende "Steunpunt Ruimte en Wonen" van de Vlaamse Regering. Het basisonderzoek wenst de wederzijdse relatie tussen de mobiliteits- en infrastructuurdynamiek en de ruimtelijke ontwikkelingen te analyseren en te verklaren. Het gaat daarbij zowel om sociaal-maatschappelijke als om economische aspecten van mobiliteit. De bedoeling is om voor Vlaanderen de impact van de ruimtelijke trends, evoluties en tranformaties inzake mobiliteit en infrastructuur op de ruimtelijke structuur te vatten. Organisaties: • Vakgroep Geografie
Onderzoekers: • Frank Witlox
Proteoomtechnische analyse van celcyclus-gerelateerde eiwitcomplexen en hun dynamiek in hogere planten. Universiteit Antwerpen Abstract: Eiwitcomplexen bijvoorbeeld cycline/CDK complexen zijn zowel structureel als functioneel onderhevig aan dynamische veranderingen. Deze dynamische veranderingen worden niet alleen bepaald door de veranderende concentratie van de samenstellende eiwitten, maar ook door (covalente) modificaties van deze eiwitten onder verschillende fysiologische condities en de locatie in het weefsel of de cel. Een belangrijk fysiologisch proces waarin de aanwezigheid en het belang van eiwitcomplexen duidelijk aangetoond, is de celcyclus. Complementair aan de genomische gegevens, voortvloeiend uit technieken zoals cDNA-AFLP en microarray, dienen deze celcyclus-gerelateerde proteïnen/complexen een proteoomtechnische analyse te ondergaan waarbij een beeld kan gevormd worden over de dynamische veranderingen betreffende hun activiteit en structuur. In het voorliggend project wordt geopteerd voor een natieve elektroforetische methode, met name `Blue-native' gelelektroforese (Schägger et al., 1991), om kandidaat celcyclus-gerelateerde eiwitcomplexen op te zuiveren uit `gehele cel' lysaten van gesynchroniseerde plant celculturen (Arabidopsis thaliana en BY-2). Om co-migratie van complexen uit te sluiten zal nog een bijkomende natieve eerste dimensie (ionenuitwisselingsFPLC) geïncorporeerd worden. De analyse van de samenstellende constituenten gebeurt na een scheiding in de tweede dimensie via denaturerende elektroforese. Op deze manier zal getracht worden op elk moment van de celcyclus een beeld te verkrijgen van interacties tussen verschillende eiwitten en zal in samenwerking met de TAP-technologiegroep o.l.v. Dr. Geert De Jaeger (PSB, VIB-Gent) naar nieuwe spelers in de celcyclus gezocht worden. Post-translatie modificaties zullen eveneens onderzocht worden vermits deze van belang zijn voor de biologische activiteit en/of stabiliteit/vorming van eiwitcomplexen. Proteïnecomplexen en hun interagerende constituenten, die fluctuaties vertonen qua abundantie of post-translatie modificaties, zullen geïdentificeerd worden met behulp van massaspectrometrische technieken. Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling
Onderzoekers: • Els Prinsen • Noor Remmerie
In vivo en in vitro effecten van de colostrum en melkvervanger op het enterische zenuwstelsel van de premature big. Universiteit Antwerpen Abstract: Moedermelk, in vergelijking met geformuleerde melk, resulteert in een betere groei en rijping van het gastrointestinale stelsel. Ten dele kunnen deze gunstige effecten worden toegeschreven aan de specifieke samenstelling van moedermelk. Met deze studie wensen we na te gaan in hoeverre deze gunstige effecten tot stand komen door de morfologie van het enterische zenuwstelsel te beÔnvloeden in een in vivo en in vitro varkensmodel. Organisaties: • Toegepaste diergeneeskundige morfologie
Onderzoekers: • Christa Van Ginneken
Groei en ontwikkeling van hogere planten Universiteit Gent Abstract: Onze kennis over de ontwikkeling en groei van planten is nog zeer gelimiteerd is en die tekortkoming wordt nog duidelijker als we het odnergrondse deel van de plant in beschouwing nemen. Nochtans hebben wordtels een veelzijdige functie en zijn essentieel voor een normale groei en ontwikkeling van de plant. Binnen dit voorgestelde netwerk willen 5 Belgische laboratoria geassisteerd door een eminente Europese partner, hun krachten bundelen om belangrijk easpecten van de groei en ontwikkeling van wortels uit te diepen volgens een weldoordachte gefocusseerde strategie geconcentreerd op één species, Arabidopsis thaliana, een ideaal modelsysteem voor de studie van wortelgroei en ontwikkeling. De verwachte nieuwe inzichten zullen zeker en vast essentieel blijken voor alle toekomstige pogingen om plantengroei te bevorderen en planten volop als alternatieve energiebronnen in te schakelen. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Dirk Inzé
Rol van aandachtsmechanismen en cognitieve controle bij depressie: een experimenteel onderzoek naar de onderliggende neuro-biologische werkingsmechanismen
Universiteit Gent Abstract: Recent neurocognitief onderzoek heeft stemmingsstoornissen gerelateerd aan een dificit in de strategische aandachtprocessen geleid door een frontocorticaal-subcorticaal netwerk. De doelstelling van dit project is om via rTMS en ERP studies de functionele prefrontale aandachtsdefecten binnen dit netwerk te onderzoeken waardoor de relatie tussen cognitieve controle en klinische symptomatologie wordt onderzocht. Er wordt gebruik gemaakt van experimentele aandachtsparadigma's. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Rudi De Raedt
Toepassing van gevorderde en diffusie ondersteunde Magnetische Resonantie technieken als nieuwe onderzoeksmethode voor de studie van nanodeeltjes en hersenbiochemie. Universiteit Antwerpen Abstract: Toepassing van gevorderde en diffusie ondersteunde Magnetische Resonantie technieken als nieuwe onderzoeksmethode voor de studie van nanodeeltjes en hersenbiochemie. Organisaties: • Toegepaste NMR
Onderzoekers: • Roger Dommisse • Anne Marie Van Der Linden
De Tataarse Nationalistische Strategie, 1880-1920 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Om zijn doctoraatsdiploma in de politieke wetenschappen aan de VUB te kunnen behalen, moet Alexei Zverev twee bijdragen voor internationale tijdschriften (peer review) schrijven, die samen met vorige publicaties over de geschiedenis van Tatarstan, een inleiding en conclusies, opgenomen zullen worden in zijn proefschrift. Het artikel 'from reformed school to red Tatary: Political Strategies in the History of tatar Nationalism, 1880-1920' handelt over de strategische discussies in de Tataarse politieke elite in de periode 1880-4920. Deze strategieën moesten tegemoetkomen aan de zich veranderende politieke en sociale situatie in Rusland. Het tweede artikel, 'The Austromarxist Theories of CulturalNational Autonomy and the Tatar Dilemmas of 1917-18' zal de opvattingen van de Austromarxisten Otto Bauer en Karl Renner over extraterritoriale of culturele autonomie met gelijkaardige Tataarse concepten vergelijken. De auteur wenst aan te tonen dat zowel de Austromarxistische als de Tataarse auteurs (vooral Sadri Maksudi) de stelling verdedigden dat nationale raden culturele, opvoedkundige en religieuze zaken zouden moeten beheren, maar dat Austromarxisten en Tataren deze stelling uit een heel ander politiek perspectief bekeken. De Austromarxistische stroming wou vooral de territoriale integriteit van Oostenrijk-Hongarije verdedigen, terwijl de Tataren zich vooral wilden isoleren van het Sovjetregime. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Conflict management en post-conflict stress van bonobo's (Pan paniscus) in gevangenschap. Universiteit Antwerpen Abstract: Conflict management en post-conflict stress van bonobo's (Pan paniscus) in gevangenschap. Organisaties: • Ethologie
Onderzoekers: • Marcel Eens • Margot Van Dongen
Identificatie van susceptibiliteitsgenen voor psychiatrische aandoeningen via een functioneel genomische aanpak. Universiteit Antwerpen Abstract: Bipolaire stoornis (BP) en schizofrenie (SZ) behoren wereldwijd tot de meest voorkomende hersenaandoeningen en resulteren in hoge sociale en economische kosten met betrekking tot morbiditeit en mortaliteit. Zowel genetische als omgevingsfactoren spelen een belangrijke rol in het ontstaan van BP en SZ. Er wordt verondersteld dat beide aandoeningen tot uiting komen door een interactie van susceptibiliteitsgenen en/of als gevolg van complexe genetische mechanismen. Het doen van dit onderzoek bestaat erin een beter inzicht te verwerven in de mechanismen die aan de basis liggen van psychiatrische aandoeningen en te bepalen hoe relevant deze zijn in de patiëntenpopulaties. Deze doelstellingen zullen we verwezenlijken door drie hypothesen te onderzoeken. De drie verschillende denkpistes hebben allen als primair doel positionele en functionele kandidaatgenen voor BP en/of SZ te identificeren. Hypothese 1: Identificatie van positionele kandidaatgenen gelegen op chromosoom 6. Een sterke aanwijzing voor koppeling werd door onze onderzoeksgroep gevonden ter hoogte van chromosoom 6q23-q24 in negen Noord-Zweedse multiplex families. Dit gebied zal ik verder fijnmappen met behulp van SNP gebaseerde genotyperingstechnieken. Het kandidaatgebied zal vervolgens verder verkleind worden via een SNP gebaseerde associatiestudie in grote patiënten/controle populaties. Hypothese 2: Belang van 'copy number variations' op susceptibiliteit voor BP en SZ.In de recente literatuur zijn er sterke aanwijzingen dat 'copy number variations' (CNVs) verantwoordelijk kunnen zijn voor complexe ziekten, zoals BP en SZ. Daarom zullen we de in de literatuur beschreven potentiële instabiele regio's met de door onze onderzoeksgroep ontwikkelde methode (Multiplex Amplicon Quantification - MAQ) analyseren in onze associatie populaties. Op deze manier zullen we een beter zicht krijgen over het belang van genomische instabiliteit als onderliggende oorzaak van BP en SZ. Hypothese 3: Post-transcriptionele modificaties als oorzaak voor BP en SZ. Er wordt verondersteld dat andere mechanismen, zoals genregulatie, verantwoordelijk zijn voor complexe ziekten. A-naar-I RNA editing door 'Adenosine Deaminases Acting on RNA' (ADAR) is een vorm van posttranscriptionele modificatie, welke onder andere beschreven is voor mRNA's die coderen voor de serotonine receptor 5-HTR2C en voor de glutamaat receptor GRIA2. Bij deze hypothese gaan we de verschillende ADAR-genen en de targetgenen die mogelijk verband houden met BP en SZ, aan een associatiestudie en/of mutatieanalyse onderwerpen. Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Shana Ceulemans
Ontwikkeling van biosensoren voor optimalisatie van waterzuivering bij tank cleaning bedrijven. Universiteit Antwerpen Abstract: Bij de zuivering van afvalwaters dient men te voldoen aan een aantal strikte chemische en biologische normen. De biologische of ecologische normering is een nieuw concept en testen die toelaten om hiervoor te screenen op een snelle en routinematige manier zijn niet
beschikbaar. Biosensoren zullen hiervoor worden ontwikkeld voor de sector van de tankcleanig bedrijven. De verschillende stappen van het waterzuiveringsproces zullen worden geoptimaliseerd. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Ronny Blust • Johan Robbens
Statistische analyse van associatie en afhankelijkheid in complexe data Universiteit Hasselt Abstract: De data die verzameld worden om afhankelijkheidsstructuren te analyseren in de statistiek zijn complex en de onderzoeksvragen worden ook steeds complexer.Vandaar dat nieuwe modellen geconstrueerd worden en een interactie tussen experten noodzakelijk is om met deze data te kunnen werken. Het doel van het netwerk is het ontwikkelen van nieuwe modellen en technieken om de datastructuren te analyseren. Vandaar dat het netwerk bestaat uit 5 werkpakketten. De links tussen de pakketten worden gevormd op 3 niveaus: aan elkaar gekoppelde complexiteiten in de data, gemeenschappelijke modelleringsbenaderingen, gemeenschappelijke methoden. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Noel VERAVERBEKE
Meiofauna van gereduceerde koude bronnen "cold seeps": wat is hun functie, adaptatie en oorsprong? Universiteit Gent Abstract: In functie van een beter begrip van de biologie van de endofauna (met nadruk op de meiofauna) in 'seeps' worden de volgende sleutelvragen beantwoord in dit project: 1. wat is de sturende factor voor de biologische verspreiding in 'seeps'?2. wat is de trofische positie van de endofauna?3. hoe overleven en gedijen endobenthische organismen in de gereduceerde condities?4. wat is de oorsprong van 'seep' soorten? Hiervoor worden soorten van verschillende locaties wereldwijd onderzocht. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Ann Vanreusel
(ikv MASTER AGREEMENT-WDGO533) : Optimalisatie van het methodeontwikkelingsproces : COSMOS (HPLC methodeontwikkelingsproces voor purity en stabilty indicating analysemethoden) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Optimalisatie van het methodeontwikkelingsproces voor chromatografische analysemethoden is noodzakelijk omwille van volgende redenen : wetenschappelijke eigenschappen van nieuwe moleculen / formuleringen vroeger in de ontwikkelingsfase te leren kennen de ontwikkelingstijd voor een nieuw geneesmiddel te verkorten. Om te anticiperen op deze uitdagingen werd het COSMOS project, een HPLC methode-ontwikkelingsproces voor purity en stability indicating analysemethoden, opgestart. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • Yvan VANDER HEYDEN
Steunpunt Buitenlands Beleid, Toerisme en Recreatie (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Recht en Ontwikkeling
Onderzoekers: • Ludo Cuyvers • Robrecht Renard • Koen De Feyter • Jan Velaers • Jan Melissen
Ontwikkeling van een in-situ meettechniek voor valsnelheden van vlokken voor een beter sedimentenbeheer van het Scheldebekken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Estuariene partikels zijn in grote mate geflokkuleerd en hun afmetingen en dichtheid kunnen veranderenin een tijdspanne van minuten. Vlokkel zijn aggregaten van sedimentpartikels kleiner dan 2µm let organische substanties en (Fe-) colloïden. Meestal overschrijdt de vlokgrootte 20µm in doormeter en verschillen de valsnelheden afhankelijk van de in-situ vlokgrootte, componenten en dichtheden. Daarom is een in-situ meting van vlokvalsnelheden essentieel voor een beter inzicht in het vlokvormingsproces en voor het modelleren van het sedimenttransport. Onderhavige studie wil een snelle en betrouwbare techniek leveren voor de in-situ ream-time meting van de valsnelheid van partikels tesamen met de grootte, de vorm en de eigenschappen van de sedimenterende partikels. Zowel de valsnelheid van vlokken als de verdeling van de vlokgroottes en de vlokeigenschappen zullen gemeten worden met een efficiënte techniek die (1)zowel in-situ als accuraat de valsnelheid van de partikels meet een aangepaste "Particle Image Velocimeter" (PIV), (2) de in-situ morfologie van vlokken en individuele partikels waarneemt door gebruik te maken van een "Floc Sampler" en Environmental Scanning Electron Microscope opnamen, en (3) alle relevante milieufactoren meet. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde
Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT
De mechanismen van barrièrepermeabiliteithuishouding ontrafeld: De interactie tussen stressfactoren in het stratum corneum en de signaaloverdrachten in de onderliggende levende epidermis.
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij normale zoogdieren lokt acute beschadiging van de barrièrepermeabiliteit metabole responsen in de onderliggende epidermis uit die gaan zorgen voor een snel herstel van de barrièrehuishouding. De cascade die verantwoordelijk is voor het barrièreherstel wordt in gang gezet door: snelle secretie van vooraf gevormde lammellar bodies (LB), voornamelijk afkomstig uit de bovenste stratum granulosum (SG) cellaag, gevolgd door een toename in epidermale DNA synthese. Om de mechanismen die verantwoordelijk zijn voor barrièrevorming te begrijpen, onderzoeken we in dit project de 'signalling events' die plaatsvinden onder zowel fysiologische als pathologische condities en die verantwoordelijk zijn voor LB secretie en corneocytvorming. In het huidige project stellen we dat koppeling van protease activated receptor (PAR2) en caveolea (Cav) de barrièrepermeabiliteit homeostasie regelt via het aanvoelen van acute verstoringen in het stratum corneum (SC). Signaaltransductie doorheen de epidermis via PAR2 activatie en Cav mobilisatie kan aanleiding geven tot: 1) lipid rafts (LR)/Cav vorming met als gevolg controle van LB secretie en 2) apoptotische veranderingen van de corneocyten door de activatie van uitvoerende en/of differentiatie-gerelateerde caspases (Casp). Als gevolg hiervan kan het voorkomen van Cav in de LR een noodzakelijk signal zijn dat secretie remt en terminale differentiatie stimuleert wat leidt tot corneocytvorming. Of Cav en PAR2 activatie in KC betrokken is bij Casp activatie blijft ongekend en zal onderzocht worden in dit project. Organisaties: • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten
Onderzoekers: • DIANE ROSEEUW
In vitro susceptibiliteit van Leishmania (Leishmania) donovani ten opzichte van antimonialen en de effectormechanismen van de macrofaag: wat is de beste merker voor therapiefalen?" Universiteit Antwerpen Abstract: Viscerale leishmaniasis (VL) is een tropische parasitaire aandoening veroorzaakt door infectie met Leishmaina (Leishmania) infantum of Leishmania (Leishmania) donovani die vooral de lever, de milt en het beenmerg aantast. Antimonialen vormen wereldwijd de eerstelijnsbehandeling tegen VL, maar in sommige regio's als het Noord-Oosten van India en de grensstreek met Nepal treedt er ernstig therapiefalen op. Dit therapiefalen werd aangetoond veroorzaakt te zijn door de infecterende parasiet. Deze studie zal bijdragen tot een ruimer inzicht in (i) de relatie tussen Leishmania en zijn gastheercel, de macrofaag, (ii) het werkingsmechanisme van antimonialen, (iii) in vitro resistentie van Leishmania tegen antimonialen en (iv) het in vivo falen van de therapie. Uiteindelijk hopen we een moleculaire merker voor therapiefalen van antimonialen te identificeren zodat het opduiken en de verspreiding van parasieten die daartoe bijdragen efficiënt opgevolgd kan worden, wat van groot belang is voor het tijdig starten en evalueren van controlemaatregelen. Organisaties: • Laboratorium voor Microbiologie, Parasitologie en Hygiëne (LMPH)
Onderzoekers: • Louis Maes • Manu Vanaerschot
Ontwikkeling van een alternatief testsysteem voor de impactevaluatie van farmaca op het aquatische milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van een alternatief testsysteem voor de impactevaluatie van farmaca op het aquatische milieu. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Nathalie Dom
Fundamenteel onderzoek naar de rol van DIRIGENT en PCBER in houtvorming in populier Universiteit Gent Abstract: Hout is één van 's werelds belangrijkste hernieuwbare grondstoffen, en dient oa als constructiemateriaal, als bron van energie en als grondstof voor de pulp en papierindustrie. In dit project wensen we de rol op te helderen van twee genen, DIRIGENT en PCBR, die sterk tot expressie komen tijdens houtvorming. Dit zal gebeuren door middel van comparatieve transcript- en metabolietprofilering van transgene populier RNAi-neergereguleerd voor DIRIGENT en PCBER. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Eric Messens • Wout Boerjan
IOF mandaat Debora Dumont / Inge Smolders Universiteit Hasselt Abstract: IOF-mandaten zijn mandaten van onbepaalde duur voor postdoctorale onderzoekers die een structurele ondersteuning bieden bij de valorisatie van de onderzoeksresultaten van een onderzoeksinstituut of groep. De functie van een IOF-mandaat is ingebed in de structuur van een onderzoeksinstituut of groep en kan afhankelijk van de noden van het aanvragende instituut of groep, variëren tussen het profiel van een business developer tot een medewerker wiens research expertise onontbeerlijk is om dienstverlening naar bedrijven te faciliteren. Bij de aanvraag en evaluatie van een dergelijk mandaat, wordt aangegeven in welke zin de mandaathouder impact heeft op de valorisatieoutput van het instituut, te zien in functie van het faciliteren van dienstverlening en samenwerking met bedrijven, of bij het oprichten van een spin-off. Organisaties: • Fysiologie • Immunologie - Biochemie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Pieter STINISSEN • Inge SMOLDERS
De oude vrijster. Analyse van de bestaansstrategieën van nooit gehuwde vrouwen tijdens de vroegmoderne tijd. Casus: het Brugse Vrije, 1730-1850 Universiteit Gent Abstract: De bedoeling van deze studie is om te onderzoeken welke strategieën nooit gehuwde vrouwen ontwikkelden om hun bestaan in verschillende productiesystemen te verzekeren tijdens de 18de eeuw. Organisaties: • Vakgroep Nieuwe geschiedenis
Onderzoekers: • Isabelle Devos
Koppeling op basis van canonieke interacties tussen eiwitfragmenten: Ontwikkeling en evaluatie van een nieuw eiwitkoppelingsalgoritme. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Koppeling op basis van canonieke interacties tussen eiwitfragmenten: Ontwikkeling en evaluatie van een nieuw eiwitkoppelingsalgoritme. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Frederic ROUSSEAU
De relatie tussen darm- en gewrichtslijden in spondylarthropathie: cellulaire en moleculaire mechanismen en implicaties voor therapie Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de relatie tussen darm- en gewrichtslijden in spondylarthropathie na te gaan door enerzijds de rol van de interactie tussen enteropathogenen en de gastheer in deze aandoening te onderzoeken, en anderzijds de rol van NKT cellen in de inductie van chronische inflammatie te bestuderen. Tenslotte zal het impact van de bindweefselcel op de inductie en eht herstel van weefselschade nagegaan worden. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • August Verbruggen
IUAP VI Universiteit Gent Abstract: De activiteiten van dit fotonicanetwerk zijn georganiseerd rond verschillend thema's: 1. nanostructuren en metamaterialen 2. nieuwe lichtbronnen 3. optische informatieverwerking - componenten 4. klassieke en quantumoptica - systeemconcepten 5. fotonisch (bio)sensoren Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Roeland Baets
Steunpunt Beleidsrelevant Onderzoek Cultuur, Jeugd en Sport (2007-2011) Universiteit Gent Abstract: Het steunpunt is een interdisciplinair en interuniversitair consortium en heeft als doel om op basis van wetenschappelijk onderzoek de beleids- en beheerscyclus van het Vlaamse cultuur-, jeugd- en sportbeleid te ondersteunen. De basisdoelstellingen van het steunpunt zijn het opbouwen en uitwerken van een systematische set van beleidsindicatoren en het uitwerken van survey-onderzoek in het domein van cultuur-, jeugd- en sportpartcipatie. De vakgroep Sociologie aan de UGent staat in voor de coördinatie van dit Steunpunt en de coördinatie van de participatiesurvey. Daarnaast wordt er onderzoek verricht in het domein van de kunsten en het erfgoed. Organisaties: • Vakgroep Sociologie
Onderzoekers: • Hans Waege
Toekenning subsidie aan het Brussels Informatie-, documentatie- en onderzoekscentrum (BRIO 2007 tem 2014) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In 2007 is het precies dertig jaar geleden dat Els Witte het initiatief nam tot de oprichting van het Centrum voor Interdisciplinair Onderzoek naar de Brusselse Taaltoestanden. Sedertdien heeft dit centrum niet alleen in Vlaanderen en in België maar ook daarbuiten, zowel in academische middens als bij beleidsmakers, in de media en bij het geïnteresseerde publiek ruime bekendheid verworven als het BRUT. Dat dertigjarig bestaan werd recent bekroond met de definitieve ombouw van het BRUT tot BRIO, voluit: Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum. Als interuniversitair onderzoeksconsortium zal BRIO de activiteiten van het BRUT verderzetten, zowel op het vlak van wetenschappelijk onderzoek als van de uitgave van wetetenschappelijke publicaties en het organiseren van seminaries, workshops en colloquia. Naast fundamenteel onderzoek zal BRIO tevens de traditie van beleidsrelevant onderzoek en maatschappelijke dienstverlening voortzetten, terwijl het bestaande onderzoeksnetwerk en de interdisciplinaire en interuniversitaire samenwerkings¬verbanden verder zullen worden uitgebouwd. Organisaties: • Brussels Informatie-, Documentatie- en Onderzoekscentrum
Onderzoekers: • RUDI JANSSENS • ROEL DE GROOF • MACHTELD DE METSENAERE • ELS WITTE
Heterocyclische synthese in medicinale en supramoleculaire chemie. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van de 'Wetenschappelijke Onderzoeksgemeenschap' (WOG) van het 'Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek Vlaanderen' (FWO-Vlaanderen) zullen laboratoria van de KULeuven, UG, VUB en UA samenwerken op de vlakken: -Nieuwe methodiek in heterocyclische chemie -Medicinale chemie gebaseerd op heterocyclische verbindingen -Supramoleculaire chemie gebaseerd op heterocyclische bouwstenen Organisaties: • Organische synthese
Onderzoekers: • Bert Maes • Koen Augustyns
Simulatie- en ontwerpmethodieken naar de reductie van aërodynamisch geluid in gedwongen stromingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geluidshinder is een van de meest belangrijkste problemen in onze hedendaagse technologische maatschappij. Devele national een Europese voorschriften getuigen hiervan en toen aldus dat er een grote nood is aan onderzoek in dat domein. In dit project zal een geheel aan gevorderde en innovatieve software hulpmiddelen ontwikkeld worden met de bedoeling zowel de door stroming
gegenereerde geluidsproblemen in een industriële context te analyseren als om ontwerpen te verbeteren inzake geluidsproductie. De ontwikkelde methodieken zullen worden geëvalueerd op de 2 industriële toepassingen: een geluidsdemper en een 'ducted fan' configuratie. De numerieke resultaten zullen gevalideerd sorden a.d.h.v. vergelijkingen met de resultaten van uitgebreide experimentele testen. Met het oog op economische valorisatie in Vlaanderen, ligt de focus van het project op beperkte stromingen voor dewelke er een industriële geluidsvalorisatiebasis bestaat in Vlaanderen. Deze focus is een belangrijke uitdaging en maakt het project sterk innovatief, daar er tot nu toe slechts benaderingsmethodes gebruikt werden in de aëroakoestiek. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR
De veranderende rol van de Europese Raad in het institutionele kader van de Europese Unie: gevolgen voor het Europees integratieproces. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Europese Raad die in 1974 werd opgericht, heeft een zeer specifieke rol aangenomen in het integratieproces. Niet enkel heeft hij in bepaalde gevallen dit integratieproces. Niet enkel heeft hij in bepaalde gevallen dit integratieproces afgeremd, maar daarnaast heeft de Europese Raad ook dienst gedaan als katalysator voor verdere integratie. De relatie tussen de Europese Raad en de EG-instellingen (Commissie, Raad, Europees parlement) is verfijnder dan op het eerste zicht wordt aangenomen. Zo maakt de Commissie zeer weloverwogen gebruik van dit orgaan om de Raad tot het aannemen van voorstellen aan te zetten. Hoe kan de Commissie, als exponent van surpranationaliteit, gebruikmaken van de Europese Raad, als exponent van intergouvernementele samenwerkin, om verdere impulsen te geven aan het communautaire integratieproces? De evolutie in de verhouding Europese Raad-instellingen zal diepgaand worden onderzocht om duidelijker de plaats te bepalen van de Europese Raad - instellingen zal diepgaand worden onderzocht om duidelijker de plaats te bepalen van Europese Raad in het Europese besluitvormingsproces. Organisaties: • Internationaal en Europees recht
Onderzoekers: • TONY JORIS
Het Europees China-Beleid en de Kwestie China-Taiwan. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De EU heeft intensieve betrekkingen met de Chinese Volksrepubliek en met Taiwan. Het 'één China' principe staat aan de basis van de Europese China-politiek, wat dus ook de betrekkingen met Taiwan bepaalt. Maar de EU werd nooit actief betrokken bij bemiddelingspogingen over de status van Taiwan. Dit onderzoeksproject gaat uit van de assumptie dat de EU echter wel degelijk indirect betrokken is bij het conflict. Deze stelling zal worden uitgewerkt aan de hand van drie bijdragen tot wetenschappelijke tijdschriften. Het eerste artikel analyseert de EU-politiek tov het conflict tussen China en Taiwan aan de hand van een centrum-periferie model, waar de asymmetrische verhouding tussen Beijing en Taipei in het middelpunt staat. Het tweede artikel analyseert het Europese China-vbeleid aan de hand van de discussies in de EU over het einde van de wapenembargo tov China en de Europese reacties op de zogenaamde Chinese 'anti-secessie wetgeving'. Het derde artikel analyseert de Europese politiek tov China en Taiwan in het kader van een analyse van de normatieve coherentie van het buitenlands beleid. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
Spraak algoritmen voor Clinische Educationele toepassingen: Akoestische Technieken voor de Synthese van Expressieve Spraak (SPACE-XPRA) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Spraaksynthese systemen met een goede verstaanbaarheid en redelijke nauwkeurigheid bestaan momenteel voor verschillende talen. De beste van deze systemen geven ook een geloofwaardige spraak van een voorgelezen type. Voor talrijke types van toepassingen zoals taalleren, veiligheidssystemen, humanoide robots of computer ondersteund leren is het echter nodig dat een meer expressieve vorm van spraak kan gegenereerd worden. In een IWT-SBO project ontwikkelen we een zeer hoge kwaliteits spraaksynthese voor computerondersteunende therapie van dislectische kinderen. Binnen dit OZR project willen we het nodige theoretische en experimentele onderzoek uitvoeren om deze synthesizer ook van expressieve spraakmodi te voorzien (i.h.b. bemoedigend, aanmanend, lovend, etc. ) Hiertoe wensen we in eerste instantie expressieve spraak met behulp van prosodie transplantatie systeem dat in onze onderzoeksgroep in ontwikkeling is. Op deze manier willen we experimenteel nagaan wat de bijdrage van de verschillende spraakkenmerken is voor de onderscheiden spraakmodi. In een tweede fase wordt het dynamisch verloop van deze kenmerken in de verschillende modi aangeleerd met machine leertechnieke en in de synthesizer ingebouwd. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • WERNER VERHELST
Molecular and functional characterization of distinct tumor-associated macrophage (TAM) subsets and the evaluation of Tam-associated molecules as therapeutic targets. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In this study, TAM subsets from different pre-clinical mouse models will be sorted on the basis of differential surface marker expression and their molecular signatures, intratumoral localization and functional aspects will be evaluated. This work will cumulate in the identification of molecules predominantly expressed by 'aggressive' TAM- driving angiogenesis, metastasis and suppression - and the assessment of such molecules as therapeutic targets. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK DE BAETSELIER
Moleculaire signature met predictieve waarde met betrekking tot antwoord op therapie en overleving in neuroblastoma Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoeksproject betreft een validatiestudie van predictieve genexpressie signaturen voor neuroblastoom. Een beperkt aantal goed geselecteerde genen (60-tal) zal getest worden op een groot aantal neuroblastoma tumoren (400-tal). Nauwkeurige gegevensanalyse zal leiden tot de extractie van een beperkt aantal genen met predictieve waarde met betrekking tot antwoord op therapie en overleving. Organisaties:
• Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Franki Speleman
Herstel en kwaliteit van leven van heroïneverslaafden na onderhoudsbehandeling met nematoden Universiteit Gent Abstract: De huidige kwaliteit van leven van 200 heroïneverslaafden die 5 à 10 jaar geleden een methadon-onderhoudsbehandeling zijn gestart, zal worden nagegaan via de QOL.Q en de WHOQOL-100. Tevens zal adhv de EuropASI (ernst van verslaving en geassocieerde problemen) en de MINI (psychopathologie) worden onderzocht in hoeverre herstel ('recovery'), dan wel chroniciteit is opgetreden en welke factoren hierbij een rol spelen. Organisaties: • Vakgroep Orthopedagogiek
Onderzoekers: • Eric Broekaert
Gehydroxyleerde metabolieten van polygebromeerde difenyl ethers (HO-PBDEs): analytische en milieu aspecten. Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorgestelde project heeft als eerst doel om analytische methoden gebaseerd op gas chromatografie-massaspectrometrie voor de bepaling van gehydroxyleerde metaboliten van polygebromeerde difenyl ethers (HO-PBDEs) in biologische stalen te optimaliseren en te valideren. Daarnaast, het project beoogt de identificatie en voorspelling van de metabolisatie patronen voor PBDEs in verschillende terrestrische toppredatoren. Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Hugo Neels • Adrian Covaci • Hongxia Zhao
Geïntegreerde elastische microsystemen voor crebrale elektromodulatie Universiteit Gent Abstract: De bedoeling van dit project is technologie te ontwikkelen voor een implanteerbaar microsysteem dat later zal kunnen gebruikt worden voor cerebrale elektromodulatie, i.e. detectie van elektrische signalen, gegenereerd door de hersenen, en elektrische stimulatie van hersencellen. Het microsysteem moet biocompatibel zijn. De elektrodes en bijhorende elektronische componenten zullen ingebed worden in ee elastisch materiaal. Ter validatie van de technologie zijn dierproeven voorzien. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Jacques Vanfleteren • Jan Doutreloigne • Luc Van Ham • Dirk Van Roost
Preklinisch testen van procedures voor diagnose en therapie voor hart- en vaatziekten met behulp van ultrageluid. Hogeschool Gent Abstract: De hoofddoelstelling van het onderzoek bestaat uit het ontwikkelen van een geavanceerd fysisch vierkamermodel van het menselijke hart, waarbij vooral aandacht wordt besteed aan:- De realistische geometrie, voornamelijk van het linker en rechter ventrikel (i.e. de pompkamers)- De passieve en actieve mechanische eigenschappen van het wandmateriaal- De echogene karakteristieken van het wandmateriaalteneinde realistische vervormingen van de hartwand en fysiologische intraventrikulaire stromingspatronen te verkrijgen, die gemakkelijk op te meten zijn met 3D echografie.Dit innovatieve experimentele model zal toelaten om:- de technische mogelijkheden van de 3D echocardiografie verder te verkennen.- op een zinvolle manier verbanden te leggen tussen de parametrische beelden op de ultrageluidsmachine en de resultaten verkregen uit numerieke simulaties (stromingsmechanica en/of structuurmechanica).- op een relatief eenvoudige wijze pathologische condities te simuleren (zoals hartklepinsufficiëntie of asynchrone wandbewegingen), en het effect ervan op gebied van intraventrikulaire hemodynamica en wandbeweging te kunnen begroten.- Het effect van therapeutische ingrepen op de intraventrikulaire hemodynamica en de wandbewegingen te simuleren.
Deelprojecten: -----------1) Analyse van de relatie tussen torsiebeweging en bloeddrukgradiënten in het linker ventrikel 2) Application of the Diastolic Filling Formalism on the Asklepios Population Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Mechanica
Onderzoekers: • Peter Van Ransbeeck • Tom Claessens
Politie aan het werk: Grondige studie van evoluties in de taken en rol van de lokale politie in een veranderende samenleving. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project richt zich op het dagelijkse werk van de politie en gaat na op welke terreinen ze actief is, hoe en vanuit welk perspectief politiemensen hun taken afhandelen. Het verzamelde materiaal moet een antwoord bieden op de vraag naar de wijze waarop de door de wetgever uitgewerkte regelgeving in de praktijk wordt omgezet. Verder is het mogelijk om voor de twee belangrijkste 'klanten' (de burgers en de overheid) na te gaan welke verwachti,ngen beiden hebben tav de politierol en op welke wijze deze verwachtingen een invloed hebben op het takenpakket en haar afhandeling. Dit perspectief wordt aangevuld door de invulling die politiemensen geven aan deze rol in complexe, multiculturele setting aangestuurd door zowel lokale, federale, Europese als internationale overheden. Deze ontwikkelingen worden vervolgens vergeleken met een eerdere uitgevoerde studie (Enhus, Eliaerts, 2001) en nagegaan in welke mate rolpercepties, verwachtingen van burgers en overheid zijn verschoven onder invloed van recente beleidsbeslissingen tav de politie (politiehervorming, invoering community policing filosofie) en andere politieke, culturele, economische ontwikkelingen (ontstaan en uitbouw private
bewakingssector, internationalisering van de politie, ontstaan van 'nieuwe beroepen in veiligheid'...) Organisaties: • Sociale Veiligheidsanalyse • Criminologie
Onderzoekers: • Isabel VERWEE • CHAIM DEMAREE • ELISABETH ENHUS
Functionele analyse van Neuronaal Pentraxine 1 en Myeline transcriptiefactor 1 in de ontwikkeling en regeneratie van de endocriene pancreas. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Functionele analyse van Neuronaal Pentraxine 1 en Myeline transcriptiefactor 1 in de ontwikkeling en regeneratie van de endocriene pancreas. Organisaties: • Medische Biochemie
Onderzoekers: • Henry HEIMBERG
Materiaaltesten en niet-destructief onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is de studie van het energieabsorberend vermogen van composietstructuren die in staat zijn om door een stabiel progressief falen de energie van een explosie te dissiperen en de achterliggende structurele elementen (kolommen, brugpijlers, dragende wanden, ...) van bouwkundige constructies afdoend te beschermen. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK
Testen van Standaard Model werkzame doorsnedes in top quark processen gedetecteerd door CMS bij de LHC. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Nucleaire wetenschappen Organisaties: • Elementaire Deeltjes • Natuurkunde
Onderzoekers: • JORIS MAES • Jorgen D'HONDT
Onderzoek naar de rol van VEGF als angiogeen signaal dat potentieel betacelmassa vermeerdert. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de rol van VEGF als angiogeen signaal dat potentieel betacelmassa vermeerdert. Organisaties: • Medische Biochemie
Onderzoekers: • Henry HEIMBERG
Steunpunt OIO Universiteit Gent Abstract: Het steunpunt OIO - is het kenniscentrum op het terrein van ondernemen en internationaal ondernemen - ondersteunt de Vlaamse overheid en EWI bij het uittekenen van een beleid dat duurzame groei van de ondernemingen in Vlaanderen maximaliseert - Doet onderzoek rond 3 pijlers (starten, groeien en durven overlaten/stopzetten) en 5 horizontale thema's: innovatie, samenwerken/netwerken, internationaal ondernemen, ruimtelijk en economisch beleid en financiering. Organisaties: • Vakgroep Accountancy en Bedrijfsfinanciering
Onderzoekers: • Georges Allaert • Sophie Manigart • Bart Clarysse
Biomoleculaire interacties: het structurele luik. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Proteïnevouwing is een kernvraagstuk zowel fundamenteel als biotechnologisch: 3 topics worden in dit voorstel bestudeerd - Oxidatieve vouwing: voor eiwitten met een reeks disulfide bruggen. Ontwikkeling van een in vitro vouwingstechnologie. - Lipase-Lipase foldase: studie van structuur en mechanisme van dit "sterisch chaperone" - Mechanismen van vorming van Amyloide fibers: gebruik van één-domein antistoffen als inhibitoren van ontvouwing en als werktuigen voor studie van amyloide fiber vorming. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • LODE WYNS
Poolshoogte: een onderzoek naar de arbeidsmarktsituatie van Poolse migranten in België. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project Poolshoogte omhelst een pilootproject voor syndicale bijstand en dienstverlening naar Poolse werknemers in België. Het project zal trachten in beeld te brengen wie deze Poolse arbeiders zijn, waar zij wonen en werken en welke hun arbeids- en inkomenssituatie is, welke problemen zij tegenkomen en welke dienstverlening zij verwachten. Organisaties:
• Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS)
Onderzoekers: • Christiane Timmerman
Optimalisatie van de praktische toepassing van atmosferische plasmareiniging in de conservatie en restauratie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de optimale omstandigheden vast te leggen waarin een recent ontwikkeld plasmareinigingstoestel kan worden aangewend voor het reinigen van zilveroppervlakken in kunstvoorwerpen van diverse aard (daguerrotypieën, zilveren spiegels, antiek textiel, zilverbeslag op meubels, bladzilver in gepolychromeerde beelden, ¿). Er wordt nagegaan of plasmareiniging geen aanleiding geeft tot versnelde hersulfidering van de behandelde oppervlakken. Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Koen Janssens
Identificatie en regeling beta cel fenotypes met therapeutisch potentieel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project steunt op de werkhypothese dat beta cellen kunnen voorkomen als verschillende fenotypes die elk gekarakteriseerd worden door een specifiek gen- en proteine expressie en door functionele kenmerken, in het bijzonder in termen van celoverleving en deling, insuline productie en reserve, gevoeligheid voor glucose. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie • Medische Biochemie
Onderzoekers: • Henry HEIMBERG • DANIEL PIPELEERS • KARINE HELLEMANS • ZHIDONG LING
Ascorbaatmetabolisme in planten: fysiologische functie en biochemische eigenschappen van cytochromen b561. Universiteit Antwerpen Abstract: De lange termijn doelstelling van het onderzoek is het verwerven van een betere kennis van bet ascorbaatmetabolisme in dieren en planten. Meer specifiek wordt in dit project onderzoek voorgesteld naar de fysiologische functie en werkinsgmechanismen van cytochromen b56I. Dit zijn wijdverspreide membraaneiwitten, die ascorbaatgebruiken als elektrondonor voor trans-membraan elektrontransport en die een nog onopgehelderde rol spelen in de ascorbaathuishouding (Okuyama et al. 1998). Recente aanwijzingen doen vermoeden dat deze eiwitten een mogelijke link vormen tussen ascorbaat en ijzeropname in de muis (Mckie et al. 2001). De homologie tussen de cytochromen b561 van de muis, de mens en de modelplant kabidopsis thaliana is aanzienlijk, hetgeen mogelijks wijst op identieke functies in deze ulteenlopende organismen. Organisaties: • Moleculaire Plantenfysiologie en Biotechnologie
Onderzoekers: • Han Asard
De invloed van klimaatverandering op de koolstof- en broeikasgasbalans van een model-laagveen. Universiteit Antwerpen Abstract: Temperatuursstijging en grondwaterdaling zijn twee belangrijke factoren van global change en beiden hebben een belangrijke invloed op de koolstof- en broeikasgasbalans van veenbodems. Dit project werd opgezet om na te gaan hoe temperatuur en grondwaterstand deze balansen beïnvloeden. Daarnaast besteden we ook speciale aandacht aan de onderliggende processen van de methaan- en lachgasemissies en hoe deze processen beïnvloed worden door veranderingen in temperatuur en grondwaterstand. Aan de Universiteit Antwerpen werd een experimenteel platform gebouwd met negen groeikamers. Elke groeikamer bevat vier mesokosmossen, gevuld met veen. In deze mesokosmossen wordt het waterniveau geregeld. Van april tot november staat het grondwater 5, 10, 17 of 24 cm onder het maaiveld. Tijdens de overige zes maanden verhogen we het grondwaterniveau met 10 cm (behalve voor het hoogste grondwaterniveau, waar de stijging slechts 5 cm bedraagt). In elke groeikamer wordt de temperatuur geregeld: drie kamers De broeikasgasemissies (CO2- CH4- en N2Oemissies) worden op regelmatige tijdstippen gemeten. Daarnaast bepalen we ook alle componenten van de koolstofbalans (DOC, POC, VOC and DIC), een aantal componenten van de stikstofbalans (NO3-, NH4+, DON and DIN) en verscheidene belangrijke parameters, zoals zuurstofconcentratie, temperatuur en bodemvochtgehalte. Bovendien meten we ook de CO2- CH4- en N2O-concentraties op verschillende dieptes in de bodem. Via deze gegevens komen we meer te weten over de onderliggende processen van de verschillende broeikasgasemissies. Naast dit mesokosmosexperiment voeren we ook enkele nevenexperimentjes uit waarin we de onderliggende processen van de CH4-productie en oxidatie en van de N2O-productie in detail bestuderen. In deze experimentjes testen we eveneens enkele experimentele procedures. Tenslotte bepalen we de fractionatiefactoren (voor 13C) van de twee voornaamste CH4-productiewegen en van de CH4-oxidatie. Vervolgens gebruiken we deze informatie om de bijdrage van de verschillende processen te bep Organisaties: • Planten- en vegetatie-ecologie (PLECO)
Onderzoekers: • Ivan Janssens • Sara Vicca
Toepassingen, behoeften, modellen voor breedband in cultuur - werkpakket 2: breedbandbehoeften in de culturele sector Universiteit Gent Abstract: Het inventariseren van de behoeften van instellingen uit de culturele sector met betrekking tot ICT en breedbandtoepassingen. Het onderzoek bevat een grootschalige survey bij een brede waaier van culturele instellingen die varieert van musea tot jeugdorganisaties, erfoegerenigingen, bibliotheken, ? Organisaties: • Vakgroep Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • Eric Van Heesvelde
De status van cellulair redox: involvement in Cd-stress Universiteit Hasselt Abstract: Het huidige contract betreft een intern contract van de UHasselt met BOF-middelen voor de periode van 2007-2010. Begunstigde is onderzoeksgroep CMK. Het onderzoek handelt over de cellulaire redox status: de involvement in Cd-Stress.
Organisaties: • Fysiologie • Milieubiologie • Dierkunde: Biodiversiteit en Toxicologie • Centrum voor Milieukunde
Onderzoekers: • Emmy VAN KERKHOVE • Tom ARTOIS • Ann CUYPERS
Neurochemische en neurofarmacologische studie naar de rol van glutamaattransporters in limbische epilepsie en de ziekte van Parkinson. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Centraal in de pathofysiologie van zowel ziekte van Parkinson staat een verhoogde glutamaterge activiteit in de output nuclei van de basale ganglia en de hippocampus. Na vrijstelling in de synaptische spleet, bindt glutamaat (Glu) aan de glutamaatreceptoren, resulterend in propagatie van een actiepotentiaal. De modulatie van deze synaptische activiteit gebeurt o.a. via de heropname van Glu uit de extracellulaire ruimte door hoge affiniteits Na+/K+-afhankelijke Glu transporters (EAATs). Ook de cystine-Glu antiporter, een electroneutrale 1:1 cystine-Glu uitwisselaar die in normale omstandigheden cystine naar het cytosol brengt in ruil voor de extracellulaire vrijstelling van een Glu molecule, kan de extracellulaire Glu concentratie beïnvloeden. Met dit project beogen we een grondige studie van zowel de expressie als de activiteit van de EAATs en Cys/Glu antiporter in de output nuclei van de basale ganglia en de hippocampus tijdens het verloop van de ziekte van Parkinson en epilepsie. Dit zullen we verwezenlijken mbv. immunocytochemische kleuringen, Western Blotting en microdialyse. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis
Onderzoekers: • Ann MASSIE • YVETTE MICHOTTE
De leraarskamer ontsloten. Archivering en ontsluiting van een verzameling gesproken Standaardnederlands, afkomstig van leraren Nederlands. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van dit project is de systematische archivering en ontsluiting van ca. 200 uren gesproken Standaardnederlands, afkomstig van 160 leraren Nederlands uit Vlaanderen en Nederland. Het gaat om een uiterst waardevolle verzameling spraak. Bij de samenstelling van het corpus werd rekening gehouden met diverse sociale en linguïstische variabelen. Bovendien gaat het om opnamen van hoge (stereo)kwaliteit. Het corpus kan als basis dienen voor zowel fonetisch, fonologisch als sociolinguïstisch onderzoek. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Hanne Kloots
Genetische studie van obesitas en ermee geassocieerde insuline resistentie. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen we bijdragen tot het ontrafelen van de genetische factoren betrokken bij het ontstaan van obesitas, een zeer frequente aandoening gekarakteriseerd door een overmaat aan lichaamsvet, en ermee geassocieerde insuline resistentie. We zullen twee doelstellingen nastreven. Ten eerste, zullen we trachten de rol van monogene obesitas in de Belgische populatie te evalueren. Enerzijds door mutatieanalyse van een 6-tal gekende functionele kandidaatgenen en anderzijds zullen we ook op zoek gaan naar een nieuw gen voor monogene obesitas door het uitvoeren van koppelingsanalyse. Ten tweede, zullen we ook nagaan welke van de functionele kandidaatgenen mogelijk een rol spelen bij het ontstaan van de multifactoriële obesitas. Het bereiken van deze doelstellingen zal leiden tot een beter inzicht in het ontstaansmechanisme van obesitas, en eveneens van de ermee geassocieerde insuline resistentie. Dit kan bijdragen tot de ontwikkeling van efficiëntere therapieën. Organisaties: • Medische genetica van obesitas en skeletaandoeningen (MGENOS)
Onderzoekers: • Wim Van Hul • Sigri Beckers
Bepaling van kinetische uitdrukkingen voor vloeibare fase heterogeene katalyse, waar reactans tussen de vloeistof en dampfasen verdeeld zijn Universiteit Gent Abstract: De ingewikkeldheid van heterogeen gekatalyseerde drie-fasen reacties kan het verkrijgen van de intrinsieke kinetica uit experimentele gegevens kunnen plaatsvinden. Dit literatuuroverzicht voorziet de lezer van verder inzicht in de verschillende proefneming en modelleringsmethodologieën, de diverse fenomenen die binnen driefasenreactoren evenals de diverse kinetische modelleringsbenaderingen occuring. Organisaties: • Vakgroep Chemische proceskunde en technische chemie
Onderzoekers: • Guy Marin
Interactie van Escherichia coli fimbriae met de koolhydraatreceptoren van bigenterocyten en het fimbriae-specifiek mucosaal immuunantwoord. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gram-negatieve micro-organismen, zoals Escherichia coli, bezitten een varieteit aan adhesieve organellen (pili of fimbriae) met verschillende suikerbinding-specificiteiten, die de bacteriën toelaten aan te hechten aan verschillende oppervlakten. Pathogene E. coli stammen die F4, F5, F6, F17 of F41 fimbriae op hun oppervlak uitdrukken kunnen de dunne darm van zogende biggen koloniseren, terwijl expressie van zowel F4 als F18 de kolonisatie toelaat van de dunne darm van gespeende biggen. Wanneer de pathogene E. coli een enterotoxine (enterotoxigene E. coli of ETEC) produceert resulteert dit in neonatale- of speendiarree; indien de pathogene E. coli een shigatoxine (shiga-producerende E. coli of STEC) produceert, resulteert dit in slingerziekte. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • HENRI DE GREVE
Fluorescerende biosensoren gebaseerd op volledige cellen Universiteit Hasselt Abstract: Het voorliggende contract is een intern contract van de UHasselt op basis van BOF-gelden, toegekend aan BIOMI (UHasselt) voor de periode van 01.01.2007 tot 31.12.2010. Het onderzoek betreft fluorescerende biosensoren gebaseerd op volledige cellen. Organisaties: • Biofysica • Fysiologie • Immunologie - Biochemie • Materiaalfysica • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Marcel AMELOOT • Martinus VAN DE VEN • Luc MICHIELS • Patrick WAGNER
Unesco Abduladim Universiteit Gent Abstract: Optimalisatie van Pichia pastoris voor de expressie van eiwitten met een humaan-achtig glycosylatieprofiel. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Nico Callewaert
Groei, karakterisering en simulatie van nanokristallijne en ultrananokristallijne PE-CVD diamantfilms Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van het onderhavige projectvoorstel is een fundamentele experimentele en theoretische studie van de groei van zowel nanokristallijne (NCD) als ultrananokristallijne (UNCD) PE-CVD diamantfilms, aangevuld met een grondige structurele, morfologische en (opto)elektronische karakterisering. Het voorstel kan opgesplitst worden in drie grote delen, die onderling sterk samenhangen: A.depositie van NCD en UNCD films B.structurele, morfologische en (opto-)elektronische karakterisering C.simulatie van de depositie van NCD en UNCD films Deel A zal uitgevoerd worden door IMO, deel B zal uitgevoerd worden door EMAT (voor de structurele en elektronische karakterisering) en door IMO voor de morfologische en de opto-elektronische karakterisering, terwijl PLASMANT, verantwoordelijk is voor deel C. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Milos NESLADEK • Ken HAENEN
ReoDSC-Ontwikkeling en experimentele exploratie van een hybride analytische techniek voor simultane reologische en calorimetrische metingen. (zie ook WDV57) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Transformaties in polymeren, zoals polymerisatie, smelten/kristalliseren en fasescheiding/hermenging, gaan gepaard met veranderingen van de reologische en de thermische eigenschappen. Bovendien spelen, enerzijds, de invloed van stroming op zulke transities, en anderzijds, het optreden van afschuivings¬geïnduceerde transities, een cruciale rol bij de verwerking van polymeren. Het doel van dit werk is de ontwikkeling en exploratie van een hybride meettechniek die toelaat om simultaan reometrische en calorimetrische metingen van hoge kwaliteit uit te voeren. Het combineren van deze meettechnieken in één enkel instrument biedt belangrijke voordelen. Het zal toelaten om gelijktijdig de warmte-ontwikkeling en de chemoreologische veranderingen in een materiaal te volgen. Dit geeft een aanzet tot high throughput screening van materialen: in één enkele meting wordt een grote hoeveelheid informatie beschikbaar. Bovendien wordt het mogelijk om stromingsgeïnduceerde transities, de invloed van stromingsscondities op transformaties, en de dynamica van polymeren in het algemeen te bestuderen. Het project vertrekt vanuit het ontwerp en de ontwikkeling van een prototype van de RheoDSC, ondersteund door de numerieke modellering van de warmteoverdracht en spanningsverdeling in meetstaal en instrument. Het exploratief experimenteel onderzoek m.b.v. de ontwikkelde techniek wordt gefocust op systemen waarbij polymerisatie, kristallisatie/smelten of fasescheiding/hermenging optreden. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren
Onderzoekers: • Hans MILTNER • Christophe BLOCK • GUY VAN ASSCHE
In vivo beeldvorming van celdifferentiatie bij celtherapie in een rat model van hartgalgen door middel van Pinhole-SPECT. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogt de ontwikkeling en validatie van het paMHC-hNIS transgeen rat model, waardoor het mogelijk wordt om de differentiatie van stamcellen naar cardiomyocyten in vivo te visualiseren op een kwantitatieve wijze met Pinhole SPECT (Single Photon emission tomography). Het project omvat 4 specifieke objectieven: 1. beeldvorming van de 3D distributie en de intensiteit van de NIS transgeen expressie in het hart 2. evaluatie van de invloed van de NIS transgeen expressie op de hartfunctie 3. gebruik van paMHC-hNIS trangene rat lijn als donor van stamcellen voor transplantatie in een rat model van hartfalen 4. in vivo kwantificatie van de differentiatie in cardiomyocyten en correlatie met het functionele herstel van het hartfalen Dit onderzoek maakt deel uit van een aanvraag voor een fundamenteel klinisch mandaat en een krediet aan navorsers bij het FWO. De gevraagde middelen dienen voor de aankoop van het transgeen rat model. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers:
• AXEL BOSSUYT
Steunpunt : mobiliteit en openbare werken 2007-2011 : spoor verkeersveiligheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Binnen het Steunpunt Mobiliteit en Openbare Werken dient beleidsvoorbereidend wetenschappelijk onderzoek gevoerd te worden op de subthemas goederenstroom en verkeersveiligheid. Voor het subthema verkeersveiligheid worden de volgende specifieke doelstellingen geformuleerd: a) Gegevensverzameling - een betrouwbaar netwerk van gegevensbronnen uitbouwen; - jaarlijkse, meer volledige, tijdige expositie-, ongeval-, en risicogegevens opmaken; - opstellen van tijdreeksen van risicoveroorzakende en risicoreducerende factoren en andere indicatoren. b) Korte termijnonderzoek rond diverse beleidsvragen - nieuwe acties ter vermindering van het aantal verkeersslachtoffers en risicoreducties (inschatting maken van besparingseffecten en maatschappelijke kosten); - wetenschappelijk onderbouwde evaluatiemethodieken uitwerken om de effectiviteit en de efficiëntie van maatregelen te toetsen; - wetenschappelijke ondersteuning van de werkzaamheden van het Vlaams Overlegforum Verkeersveiligheid binnen de Vlaamse Stichting Verkeerskunde; - het verder opbouwen van een kennisbasis inzake expositierisicos, ongevalrisicos, aflooprisicos en de diverse terugkoppelingsmechanismen die er spelen inzake verkeersveiligheid; - het verder ontwikkelen van één (of meerdere) methodologie(en) en modellen om de impact van verkeersveiligheidsmaatregelen (gericht op mens, omgeving, weg en voertuig), van verkeersmaatregelen en andere beleidsmaatregelen in te schatten, zo mogelijk inpasbaar te maken in de beschikbare verkeers- en vervoerssmodellen, waarbij rekening wordt gehouden met de taakbelasting van de weggebruiker. c) Meer fundamenteel wetenschappelijk onderzoek inzake verkeersveiligheid - Een sterke organisatie van het verkeersveiligheidsbeleid. De organisatie van het verkeersveiligheidsbeleid wordt voorwerp van studie. Missie, taakstellingen, strategische programmas, indicatoren, organisatorische aanpassingen, partnerships, responsabilisering, middelen, procesondersteuning en resultaatmanagement zijn hierin van belang. Hoe dient het verkeersveiligheidsbeleid in Vlaanderen verder uitgebouwd te worden? - Verkeersveiligheid vanuit een globale visie op duurzame ontwikkeling. Het verkeersveiligheidsbeleid maakt deel uit van een beleid dat streeft naar duurzame ontwikkeling. Daarbij is integratie met andere beleidsaspecten en sectoren zoals het mobiliteitsbeleid, het ruimtelijk beleid, het milieubeleid en het gezondheidsbeleid noodzakelijk. Hoe moet die integratie georganiseerd worden? - Verkeersveiligheid en bereikbaarheid. Verkeersveiligheid wordt beïnvloed door de ontwikkeling van de mobiliteit, maar anderzijds wordt de bereikbaarheid en verkeersleefbaarheid van de steden, economische centra en poorten er door Beïnvloed. In welke mate wordt de betrouwbaarheid van transporten en verplaatsingen door een hoge verkeersonveiligheid in Vlaanderen nadelig beïnvloed? - Verkeersveiligheid en gelijke kansen. Een (gevoel van) hoge verkeersonveiligheid maakt dat kwetsbare groepen (o.a. kinderen, ouderen) in hun verplaatsings en ontplooiingsmogelijkheden beperkt worden. Gelijktijdig kan worden vastgesteld dat sommige bevolkingsgroepen (te differentiëren naar o.a. leeftijd, geslacht, woonomgeving, inkomen) meer in verkeersongevallen zijn betrokken dan andere groepen. In welke mate bedreigt de ontwikkeling van verkeersveiligheid het beleid inzake gelijke kansen? Organisaties: • Menselijke Ecologie • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Medische Sociologie
Onderzoekers: • David PROOT • Levi VERMOTE • CATHY MACHARIS • Koen PUTMAN
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen Universiteit Hasselt Abstract: Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen. Dit onderzoek beoogt de effecten te meten van de invoering van het Vlaamse gemeentedreet. De verdere omschrijving zal gepubliceerd worden na de start van het project in 2008. Organisaties: • Gedragswetenschappen - Publiek Recht • Centrum Overheid en Recht • Identity, Diversity & Inequality Research
Onderzoekers: • Johan ACKAERT
Studie van de deterioratie van individuele vaste deeltjes tijdens analyses met de elektronen en laser bundels. Universiteit Antwerpen Abstract: De combinatie van de micro-Raman spectrometry (RMS) techniek en "thin window " electronen probe X-stralen micro analyse (TWEPMA) voor milieu onderzoek kan gedetailleerde informatie geven over de karakteristieken van individuele deeltjes. Het doel van de toepassing van de EPMA en MRS is om zoveel mogelijk elementaire alsook moleculaire informatie te genereren van hetzelfde deeltje. Het gecombineerde gebruik van EPMA en MRS methoden blijkt toch fundamentele moeilijkheden te ondervinden, in het bijzonder betreffende de laser- en elektronengevoeligheid van de milieudeeltjes. Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Anna De Maeyer-Worobiec
Opkomende milieucontaminanten: analytische methoden en humane blootstelling. Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorgestelde project heeft als eerste doel om analytische methoden voor de bepaling van opkomende milieucontaminanten, zoals verzorgings- en fenolische producten, in menselijke stalen te optimaliseren en te valideren. Als innovatief deel zal de menselijke blootstelling aan
deze nieuwe contaminanten gemeten worden, wat leidt tot meer inzicht in verschillende blootstellingswegen (voeding, lucht, partikels, ¿). Organisaties: • Toxicologie
Onderzoekers: • Adrian Covaci
Thin client netwerkbeheer met gedistribueerde broncodering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij de ontwikkeling van nieuwe diensten voor vaste en mobiele gebruikers wordt er steeds meer gebruik gemaakt van video. Enkele recente voorbeelden zijn nieuwswebsites of video op mobiele terminals (zoals mobiele televisie). Een tweede belangrijke trend is het gebruik van het Internet protocol voor zowel de vaste als mobiele netwerken (Voice over IP of interactieve digitale televisie over het Internet). Tot slot worden steeds meer draagbare terminals gebruikt waarbij er belangrijke beperkingen optreden in kanaalkwaliteit van de draadloze verbinding, rekencapaciteit, opslagcapaciteit en batterijvermogen. In dit project zal de aandacht uitgaan naar broncodering van videostromen en de interactie met het netwerk (het netwerk- en service-beheer). Specifiek zal dit toegepast worden op thin client architecturen voor mobiele gebruikers (hierbij zal men zoveel mogelijk taken voor de gebruiker uitbesteden aan het netwerk en de bijhorende servers). Bij definitie hebben thin clients beperkte resources en leggen ze aan videotoepassingen op de thin client lage complexiteitsvereisten op (zowel voor encodering als voor decodering). In deze context zijn technologieën voor schaalbare videocodering dan ook onontbeerlijk. Deze codecs bereiken stilaan een mature status zodat zij als volwaardige alternatieven kunnen aanzien worden voor hun niet-schaalbare opponenten, in het bijzonder onder heterogene transmissie- en consumptieomstandigheden. Niettegenstaande de uitstekende bitdebiet-distorsie karakteristieken van deze codeertechnieken blijven twee problematieken significant: 1) het verzekeren van een optimaal bitdebiet-distorsie gedrag onder foutgevoelige transmissieomstandigheden en 2) de asymmetrie in complexiteit van coder en decoder (respectievelijk hoge en lage complexiteit). Deze asymmetrie is echter incompatibel met toepassingen zoals mobiele videoconferentie waar wordt getracht het vermogenverbruik (en inherent ook het gebruikte rekenkrachtbudget) op het niveau van de thin client te minimaliseren. Het doel van dit project is het ontwikkelen van een codec-netwerk architectuur die tegemoet komt aan bovenstaande verzuchtingen. Met betrekking tot het foutgevoeligheidsaspect zijn verschillende technologieën in ontwikkeling, nl. gegevenspartitionering, voorwaartse foutcorrectiecodes, ongelijke foutbescherming en meervoudige beschrijvingscodering. Deze technologieën bieden echter geen antwoord op de complexiteitsproblematiek. Recentelijk werd aangetoond dat gedistribueerde broncodering een valabel alternatief vormt dat tegemoetkomt aan beide bovenstaande verzuchtingen, zij het met enig verlies aan compressie-efficiëntie. Een bijzondere uitdaging is de theoretische en praktische ontwikkeling van (1) een end-to-end (E2E) codec architectuur voor gedistribueerde schaalbare broncodering en (trans)codering naar een schaalbaar foutrobuust formaat, (2) de parallelle uitwerking van een netwerk en service beheersarchitectuur die dergelijke applicaties ondersteunt én (3) de modellering en 'cross-layer' optimalisatie ervan gegeven specifiek kanaalgedrag (adaptieve witte Gaussianse ruis, Raleigh fading, etc.). In dit project worden de expertises van drie partners geëxploiteerd: schaalbare en foutresistente videocodering (VUB/IRIS en UGent/MMLab) en netwerkbeheer (UGent/IBCN). Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • ADRIAN MUNTEANU • PETER SCHELKENS
Leraren leren van leerlingen: een implementatieproject voor leraren op grond van een gevalideerd instrument voor zelfevaluatie en feedback. Universiteit Antwerpen Abstract: Het implementatieproject initieert de deelnemers op grond van een instrument in de concepten zelfevaluatie en feedback. De deelnemende leraren worden daartoe -(inter)actief- doorheen een cyclus geleid om hen ertoe in staat te stellen hun functioneren in de klas te analyseren en te evalueren. De voorwaarde tot deelname bestaat in een expliciet engagement om een zelfevaluatieprocedure annex voortgangsfase op het getouw te zetten. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
De rol van de inhiberende neurotransmitters GABA en glycine in de ontwikkelings- en herstelprocessen van oligodendrogliale cellen en hun voorlopers Universiteit Hasselt Abstract: Dit is een aanpassing aan FWO-project G.0226.07, binnen het onderzoeksinstituut Biomed. Binnen dit project wordt onderzoek uitgevoerd naar de rol van de inhiberende neurotransmitters GABA en glycine in de ontwikkelings- en herstelprocessen van oligodendrogliale cellen en hun voorlopers. Zie eerdere referentie voor meer details. Organisaties: • Fysiologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Marcel AMELOOT • Ilse SMETS • Martinus VAN DE VEN • Jean-Michel RIGO
Kwantumchemie: fundamentele en toegepaste aspecten van density functional theory Universiteit Hasselt Abstract: De onderzoeksgemeenschap streeft na: 1. een zo breed mogelijk domein van het actuele DFT onderzoek te bestrijken en groepen te incorporeren die daarin actief zijn, d.w.z. van fundamentele over conceptuele naar computationele DFT, of enigszins anders geformuleerd, van zuiver theorie over concepten naar toepassingen. 2. een maximale interdisciplinariteit tussen fysici en chemici tot stand te brengen. 3. binnen het toegepast luik een zo breed mogelijke reeks van substraten aan te snijden, variërend van atomen over kleine moleculen en moleculaire kristallen tot zeolieten, fullerenen, nanotubes en biomoleculen. 4. groepen te verenigen die zowel aan code-ontwikkeling als voornamelijk aan toepassingen werken. De externe partners, zowel uit het Franstalig landsgedeelte als uit het buitenland (Canada, India, UK, Spanje, Zwitserland, Frankrijk, Israel, Chili, Nederland) worden betrokken om zowel het fundamentele als het toegepaste luik te consolideren. De WOG beoogt: - een uitwisseling van know how door regelmatige bijeenkomsten (workshops) met uitnodiging van de buitenlandse partners en leidinggevende experten waarmee reeds contacten bestaan maar die niet in de gemeenschap opgenomen zijn. Tevens fungeert de WOG als platform voor de
organisatie van congressen. - korte verblijven van vorsers op postdoctoraal niveau in andere laboratoria, o.m. om zich vertrouwd te maken met nieuwe computercodes. Het geheel van de competenties binnen de WOG moet het mogelijk maken een groep te creëren die zowel op fundamenteel vlak (m.i.v. computationele aspecten) als op toegepast vlak internationaal een leidinggevende rol moet kunnen spelen Organisaties: • Centrum van Moleculair en Materiaal Modelleren
Onderzoekers: • Jean FRANCOIS • Michael DELEUZE
Verbeteren van de localisatie van mobiele gebruikers en het opzetten van 4G draadloze communicatie ter ondersteuning van nieuwe LBS. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zal onderzocht worden hoe nieuwe, krachtige Location Based Services (LBS) voor de toekomst zullen kunnen opgezet worden ten behoeve van de nautische en terrestrische navigatie (binnenvaart enerzijds, wegvervoer algemeen en voetgangers anderzijds). De verbetering van de localisatie van mobiele agenten is hiervoor essentieel. Met het verfijnen van huidige satellietsystemen (bv. GPS-III) en de opkomst van nieuwe (o.a. Galileo) zal voor meerdere mobiele klanten (scheepvaart, wegverkeer) een afdoend antwoord kunnen gegeven worden. Dit is evenwel niet zo voor mobiele agenten in stedelijk gebied (urban canyon navigatie), omdat satellietdekking daar vaak onmogelijk is (tunnels, personen in gebouwen enz.), waardoor naar integratie (fuseren) van andere sensoren toe gewerkt zal worden (op cellen van mobiele telefoon gebazeerde bepalingen, localisatie in gebieden afgedekt met meerdere access points voor hotspots, gefuseerde bewegingsensoren in wagens, enz.). Het eerste deel van de navorsing in dit project zal nagaan welke de limieten op de nauwkeurigheid van de positionering van mobiele agenten zal kunnen zijn bij het mogelijk fuseren van verschillende technologieën in de moeilijkste omstandigheden (d.i. het gevoelig verbeteren van gegist bestek). Het tweede deel in het onderzoek spitst zich toe op het opzetten van de telecommunicatie die nodig is voor LBS en meer bepaald in het voorzien van server gebaseerde communicatie aan de hand van mobiele draadloze communicatie netwerken (4G). Onderzocht zal worden welke architectuur het best geschikt zal kunnen zijn om applicatie gestuurde handovers te kunnen garanderen in functie van de beschikbare netwerken (GPRS, EDGE, UMTS, CDMA, WiFi, WiMax, ...) . Dit kunnen zowel horizontale handovers (roaming met focus op minimalisatie van de kost van de gebruiker) als vertikale handovers zijn (naadloos switchen in een multimode terminal van de draadloze technologie gestuurd door de navigatie en LBS software, niet door de operatoren!), waarbij de QoS en de gebruikerskost de essentiële parameters zijn. De resultaten uit de punten een en twee zullen toelaten om af te lijnen welk soort LBS mogelijk kan zijn in de binnenscheepvaart (inland navigatie met inbegrip van River Information Services) en voor mobiele agenten in wagens tot en met voetgangersniveau in gebouwencomplexen toe. Organisaties: • Elektriciteit
Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN
De rol van aminozuurmetabolisme in resistentie tegen biotische en abiotische stressfactoren in Arabidopsis thaliana. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aanwijzingen voor een verband tussen aminozuurmetabolisme en ziekteresistentie werd verkregen in onderzoek naar ziekteresistentie van de tomatenmutant sitiens uitgevoerd aan het Laboratorium voor Fytopathologie (UGent, Prof. M. Höfte) en het Departement Planten Systeem Biologie (VIB-UGent, Dr. F. Van Breusegem). De ABA deficiënte sitiens mutant, die geraakt is in de laatste stap in de ABA-biosyntheseweg, heeft verhoogde resistentie tegen de necrotrofe schimmel Botrytis cinerea (Audenaert et al., 2002, Plant Physiol. 128: 491-501) en de biotrofe schimmel Oidium neolycopersici (Achuo et al., 2006, Plant Pathology 55: 178-186). Wild type en sitiens planten werden met elkaar vergeleken 0 en 8 u na bladinfectie met B. cinerea met behulp van de Tom1 tomatenarrays. Hieruit bleken 240 genen significant verschillend geïnduceerd te worden ten gevolge van B. cinerea infectie, waaronder een reeks genen betrokken bij aminozuurmetabolisme. Veel van deze genen worden ook in Arabidopsis thaliana geïnduceerd na infectie met B. cinerea, en sommige genen tevens bij verschillende vormen van abiotische stress. Het doel van dit project is na te gaan of deze genen rechtstreeks betrokken zijn bij afweer tegen biotische en abiotische stressfactoren in Arabidopsis thaliana. Organisaties: • Plantengenetica • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • GEERT ANGENON
Beheersovereenkomst Steunpunt O&O Indicatoren 2007-2011 Universiteit Hasselt Abstract: De missie van het "Steunpunt O&O Indicatoren" bestaat erin een performant systeem van O&O- en innovatie-indicatoren te ontwikkelen en te onderhouden dat de Vlaamse overheid moet voorzien van geactualiseerde en relevante statistische data met betrekking tot de O&O- en innovatie-performantie van de Vlaamse regio. Tevens ontwikkelt het Steunpunt een portefeuille van relevante wetenschappelijke onderzoeksactiviteiten ter ondersteuning van deze missie. Daartoe: (1) voert het Steunpunt O&O een reeks gerichte langetermijn opdrachten en takenpakketten uit die het Vlaams O&O- en innovatiepotentieel in kaart brengen, kwantificeren en analyseren, (2) dient het erover te waken dat de Vlaamse overheid over een geschikte databeheersstructuur kan beschikken betreffende bibliometrische gegevens, technometrische data en innovatiegegevens, (3) bouwt het een gekwalificeerde staf uit, (4) bouwt het de nodige originele IT-infrastructuur uit, en (5) verzorgt het 'ad hoc' opdrachten en projecten op aanvraag voor de Vlaamse overheid. Het Steunpunt voldoet daarmee aan de behoeften van de Vlaamse overheid om: 1. een coherent en recurrent systeem van O&O- en innovatie-indicatoren te ontwikkelen; 2. de daartoe nodige, recurrent bruikbare IT-infrastructuur en databanken te ontwikkelen en te onderhouden; 3. relevant en actueel onderzoek te doen naar de verdere ontwikkeling van O&O-indicatorenstelsels; 4. de nodige indicatoren en statistieken aan te leveren aan de Vlaamse overheid ter ondersteuning van haar O&O- en innovatiebeleid; 5. een gedefinieerde portefeuille aan beleidsrelevante studies en projecten uit te voeren in opdracht van de Vlaamse overheid; 6. telkens wanneer nodig 'ad hoc' vragen van de Vlaamse overheid betreffende O&O- en innovatie-indicatoren te beantwoorden; 7. de tweejaarlijkse edities van het Vlaams Indicatorenboek O&O en Innovatie te coördineren en af te leveren. Organisaties: • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Paul JANSSEN • Luc DE SCHEPPER
NIMI- Non invasive quantitative molecular imaging with applications for studying cellular processes in oncology and neurology. Vrije Universiteit Brussel Abstract: NIMI- Niet-invasieve kwantitatieve moleculaire beeldvorming toegepast bij het bestuderen van celprocessen in oncologie en neurologie. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • AXEL BOSSUYT
Nieuw en revolutionair laserconcept voor de oppervlakte-engineering van textielsubstraten Hogeschool Gent Abstract: LASTEX is een innovatief en revolutionair CO2-laser-concept voor de oppervlak-engineering van textielsubstraten. In combinatie met verf, druk en coatingprocessen zijn creatieve effecten mogelijk en kan men komen tot een lokale functionalisering van textielsubstraten, normaliter niet mogelijk met elke gangbare klassieke technologie. Organisaties: • Departement Toegepaste Ingenieurswetenschappen • Vakgroep Textieltechnologie
Onderzoekers: • Marc Van Parys • Ilse Garez
Een Webgebaseerd Multimodaal Beslissingsmodel. Universiteit Antwerpen Abstract: Voor de correcte afweging van transport- en voorraadgerelateerde implicaties van de vervoerswijzekeuze zijn in de literatuur reeds diverse modellen ontwikkeld. Ondanks het feit dat deze modellen toelaten om in het merendeel van de situaties bedrijfsbeslissingen te ondersteunen, worden zij vooralsnog weinig gebruikt omwille van de moeilijkheid bij hun praktische implementatie. Het huidig project heeft als doel state-of-the-art benaderingen te integreren in een gebruiksvriendelijk en mistake-proof webgebaseerd model voor beslissingen m.b.t. de vervoerswijzekeuze. Organisaties: • ITMMA
Onderzoekers: • Wout Dullaert
Het Europees China-beleid en de kwestie China-Taiwan. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De EU heeft intensieve betrekkingen met de Chinese Volksrepubliek en met Taiwan. Het 'één China' principe staat aan de basis van de Europese China-politiek, wat dus ook de betrekkingen met Taiwan bepaalt. Maar de EU werd nooit actief betrokken bij bemiddelingspogingen over de status van Taiwan. Dit onderzoeksproject gaat uit van de assumptie dat de EU echter wel degelijk indirect betrokken is bij het conflict. Deze stelling zal worden uitgewerkt aan de hand van drie bijdragen tot wetenschappelijke tijdschriften. Het eerste artikel analyseert de EU-politiek tov het conflict tussen China en Taiwan aan de hand van een centrum-periferie model, waar de asymmetrische verhouding tussen Beijing en Taipei in het middelpunt staat. Het tweede artikel analyseert het Europese China-vbeleid aan de hand van de discussies in de EU over het einde van de wapenembargo tov China en de Europese reacties op de zogenaamde Chinese 'anti-secessie wetgeving'. Het derde artikel analyseert de Europese politiek tov China en Taiwan in het kader van een analyse van de normatieve coherentie van het buitenlands beleid. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS
"Speelmansmuziek". Onderzoek naar ontstaan, aard en uitvoering van een vergeten muziekrepertoire in de Zuidelijke Nederlanden (ca. 1650 - 1830). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject stelt de zogenaamde "speelmansmuziek", een belangrijk onderdeel van de volksmuziek in Vlaanderen, centraal en richt de focus op dit onderbelichte gedeelte van het Vlaams muzikaal erfgoed. Dit gebeurt op een innovatieve, interdisciplinaire, contextuele en gecombineerd wetenschappelijk-artistieke wijze. Via onderzoek van historische en muzikale bronnen én wisselwerking met creatieve actoren uit het artistieke veld zullen nieuwe wetenschappelijke en artistieke inzichten tot stand komen met betrekking tot samenstelling, ontstaan, functie, en uitvoering van dit repertoire. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé
TELEX: het combineren van akoestische voorbeelden en lexicale modellering Universiteit Gent Abstract: Een 'bottom-up' fonetische HMM herkenner zal gecombineerd worden met een 'long-span' voorbeeldgebaseerde herkenner, teneinde een betere performantie te kunnen halen dan met een traditionele HMM herkenner. Vernieuwend is de manier waarop fonetische transcripties die aanwezig zijn in de foneemgrafen van trainingsdata zullen worden aangewend om alternatieve uitspraken van woorden en uitdrukkingen aan te leren en in het lexicon op te nemen. Daarenboven worden in de voorbeeldgebaseerde herkenner enkel die templates geactiveerd die ook voorkomen in een van die uitspraakvarianten. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Jean Martens
Hoger onderwijs en onderzoek: organisatie, marktinteractie en algemene impact in het kennistijdperk Universiteit Antwerpen Abstract: De hoofddoelstelling van het project is om nieuwe ontwikkelingen in de micro-economie, de theorie van de industriële organisatie en in de organisatietheorie te verkennen en toe te passen op het specieke geval van de universiteiten. Zulk een toepassing is bijzonder interessant: universiteiten spelen een sleutelrol in de economische ontwikkeling, de omgeving waarin ze werken is voortdurend in beweging, vaak worden ze gefinancierd met overheidsgelden, meer en meer wordt hen gevraagd om het gebruik van de toegekende overheidsmiddelen te verantwoorden, en
ze worden ook voortdurend uitgenodigd om nieuwe management-technieken toe te passen. Ze zijn bovendien een voorbeeld van non-profit instellingen, waardoor interessante vragen rijzen in verband met hun doelstellingen en in verband met een aangepaste "product mix" (onderwijs versus onderzoek, onderwijs op bachelor niveau of op master niveau, fundamenteel onderzoek versus toegepast onderzoek, .....). Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Jan Bouckaert
Patiëntenbetrokkenheid bij beslissingen rond het levenseinde. Een longitudinaal onderzoek naar geprefereerde versus feitelijke informatie en betrokkenheid en effect hiervan op kwaliteit van leven, tevredenheid met de besluitvorming. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Optimale palliatieve zorg aan het levenseinde impliceert het centraal stellen van de patiënt, met zijn waarden en wensen. Recente wijzigingen in de deontologie, juridische veranderingen en de mentaliteitsverandering bij het publiek wijzen erop dat de arts niet langer gezien wordt als diegene die best weet wat goed is voor de patiënt, maar als iemand die de patiënt optimaal kan informeren en begeleiden. Ook in de wetenschappelijke literatuur focust men op modellen van Shared-decision-making en Informed decision als alternatief voor het paternalistische model. Paradoxaal aan deze ontwikkelingen rijst de vraag of alle patiënten wel een dergelijk mate van betrokkenheid wensen. Er wordt geopperd dat de mate van informatie en betrokkenheid aangepast moet worden aan de individuele wensen van de patiënt. In deze prospectieve longitudinale studie willen we de geprefereerde versus feitelijke informatie en betrokkenheid nagaan van terminaal zieken bij het nemen van beslissingen en het effect hiervan op kwaliteit van leven, tevredenheid met de besluitvorming en kwaliteit van zorg. Organisaties: • Zorg rond het levenseinde • Medische Sociologie
Onderzoekers: • Koen PARDON • LUC DELIENS • REGINALD DESCHEPPER
Onderzoek naar de pijn uitlokkende en pijn petentiërende effecten van langdurige blootstelling aan Endothelin-1 (ET-1). Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar de pijn uitlokkende en pijn petentiërende effecten van langdurige blootstelling aan Endothelin-1 (ET-1). Organisaties: • Translationele Neurowetenschappen (TNW)
Onderzoekers: • Kristof Deseure
Gravital: parsing en problem-solving van natuurlijke taal als motor voor het genereren van visuele communicatie en kunst. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project wordt de toepassing van natuurlijke taal verwerking en redeneren onderzocht als instrument bij het genereren van grafische ontwerpen en kunst. In de context van de NodeBox software zal de MBSP shallow parser aangepast worden aan het domein van visuele communicatie en zal hij geïntegreerd worden in de NodeBox toepassing. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Walter Daelemans
Justitie en Samenleving: Sociopolitieke justitiegeschiedenis in België (1795-2005) Universiteit Gent Abstract: Een interdisciplinair diepgaand onderzoek van de Belgische justitie op vier vlakken: de evolutie van het beleid van de diverse actoren de collectieve praktijken van de actoren profielen van de collectieve actoren in de wereld van het recht een overkoepelend onderzoek gericht op specifieke periodes van ontstaan en crisis. Zo worden 4 thematische domeinen onderzocht: burgerlijk recht, strafrecht, prosopografie en bronnen. Organisaties: • Vakgroep Grondslagen en geschiedenis van het recht
Onderzoekers: • Dirk Heirbaut • Georges Martyn
Bloedvatvorming en vaatwandbiologie in pathologie en geneeskunde Universiteit Gent Abstract: Achterhalen van genetische, moleculaire en cellulaire mechanismen bij angiogenese in pathologische omstandigheden, vaatwandpathologieën, endotheliale, endocriene en cardiovasculaire dysfuncties gerelateerd aan metabool syndroom en interacties tussen bloedvatvorming en metabool syndroom en interacties tussen bloedvatvorming en metabool syndroom en zijn consequenties en de wederzijdse modulerende effecten. Organisaties: • Vakgroep Fysiologie en fysiopathologie
Onderzoekers: • Johan Van de Voorde
Inkapselen van optische en opto-elektronische componenten in gedrukte schakelingen Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft een unieke doelstelling, met name het onderzoek naar een ver doorgedreven verpakkingstechnologie voor optoelektronische en optische chips, met name het inkapselen in gedrukte schakelingen. Dit is een unieke uitdaging met verstrekkende gevolgen in de informatietechnologie, en dit zowel in domeinen als lees-modules, communicatie, signalisatie, displays, sensoren, ? Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Peter Van Daele • Jan Vanfleteren
Meten, modelleren en regelen van zwak niet-lineaire, traag variërende dynamische systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Alhoewel de lineaire tijdsinvariante (LTI) systeemonderstelling en de bijhorende systeemidentificatie en regelaar- ontwerp technieken reeds jaren lang succesvol in de praktijk worden toegepast (zie [1, 2]), zijn werkelijke systemen slechts bij benadering lineair en tijdsinvariant. Denken we bijvoorbeeld aan structuren onderhevig aan toenemende schade, put corrosie van metalen, biologische systemen, of processen met een varierend instelpunt (bijv. flutter analyse) of varierende systeemparameters (bijv. uitschuifbare robotarm of semi-actief veer-demper systeem). De volgende fundamentele vragen dringen zich onmiddellijk op: "Wat is de invloed van niet-lineaire distorties en van tijdsvariatie op de klassieke LTI systeemidentificatie en regelaarontwerp methodes?", "Wat is de ondergrens op de nauwkeurigheid van het klassieke LTI raamwerk toegepast op tijdsvarierende niet-lineaire systemen?", "Kan er een eerste orde correctie van de tijdsvariatie doorgevoerd worden om zo een quasi ogenblikkelijke frequentie responsie functie (FRF) te bekomen?", en "Is er nood aan nieuwe (niet-lineaire en tijdsvarierende) systeemidentificatie en regelaarontwerp technieken?". Om deze belangrijke vragen te kunnen beantwoorden moeten we op een of andere manier de afwijkingen van het werkelijke systeem t.o.v. het ideale LTI gedrag kunnen kwantificeren. Bovendien wensen we over deze informatie te beschikken vooraleer het systeem parametrisch te modelleren of de regelaar te ontwerpen. Merk op dat de klassieke recursieve identificatiemethodes [3] hier dus geen oplossing bieden. Bovendien laten deze methodes niet toe om de aanwezigheid, laat staan het niveau, van de niet-lineariteiten te bepalen. In eerste instantie zullen we ons beperken tot systemen die zich zwak niet-lineair gedragen (d.w.z. het lineaire gedrag is dominant) en traag varieren in de tijd (d.w.z. de tijdsvariatie is een orde trager dan de dominante tijdsconstante van het systeem). In [4] werd reeds een meetprocedure op punt gesteld gebaseerd op wel gekozen periodieke signalen, die toelaat om gelijktijdig het niveau van de stoorruis (meet- en procesruis) en het niveau en de aard van de niet-lineaire distorties op frequentie responsie (FRF) metingen te bepalen voor tijdsinvariante niet-lineaire systemen. In dit project willen we in de eerste plaats de methodologie veralgemenen naar traagvarierende niet-lineaire systemen. Het doel is om naast de ruis- en niet-lineaire distortiebijdragen tot de FRF ook de tijdsvariatie te kwantificeren. Eens deze informatie beschikbaar kunnen we in een tweede stap ofwel trachten een eerste orde correctie van de tijdsvariatie door te voeren en zo tot een quasi ogenblikkelijke LTI beschrijving te komen, ofwel de tijdsvariatie parametrisch te beschrijven. In het laatste geval wordt de keuze van de parametrische voorstelling sterk vereenvoudigd door de niet-parametrische voorstelling van de tijdsvariatie op de FRF. Net dezelfde opties bestaan voor de niet-lineaire distorties: ofwel trachten we hun invloed op de metingen te minimaliseren, ofwel gaan we ze parametrisch modelleren waarbij de niet- parametrische voorstelling de keuze van het parametrisch model vergemakkelijkt. Ten slotte worden deze modellen gebruikt voor fysische interpretatie (bijv. flutter analyse, modelleren binnenoor), diagnose (bijv. schadedetectie), simulatie, en controle. Om de algemeenheid van de voorgestelde procedure te toetsen zullen we ze uitproberen op een brede waaier van toepassingen gaande van flutteranalyse, schadedetectie, en regelaarontwerp tot het modelleren van het binnenoor. De uit te voeren stappen in het project zijn (met tussen haakjes vermelding van de deelnemende partners) 1. Opstellen van een algemene meetprocedure voor zwak niet-lineaire, traag varierende dynamische systemen, met als resultaat een FRF + niveau's stoorrruis, niet-lineaire distorties, en tijdsvariatie. De procedure zal gevalideerd worden via enerzijds simulaties en anderzijds experimenten op een semi-actief veer-demper systeem waarvan de parameters op een gecontroleerde wijze kunnen gevarieerd worden in de tijd. Deze opstelling bevindt zich in het departement WERK, afdeling PMA van de KUL (VUB-ELEC, VUB-WERK, KUL-PMA, UA-BIMEF). 2. Toepassing op de volgende problemen 2.a. Flight flutter analyse met een continu varierend snelheidsprofiel (VUB-ELEC, VUB-WERK, KUL-PMA), 2.b. Schadedetectie in mechanische structuren (VUB-WERK, VUB-ELEC), 2.c. Modelleren van het middenoor (UA-BIMEF, VUB-ELEC, VUB-WERK) 2.d. Modelleren en regelen van mechanische systemen met tijdsvarierende parameters (KUL-PMA, VUB-ELEC), waarbij telkens de in de inleiding gestelde fundamentele vragen behandeld worden. Het spreekt voor zich dat er een sterke wisselwerking zal zijn tussen enerzijds de toepassingen en anderzijds het op punt stellen van de algemene meetprocedure. Merk ook op dat elke toepassing op zich een doorbraak betekent in het desbetreffende vakgebied. Organisaties: • Elektriciteit
Onderzoekers: • RIK PINTELON
Cross-feeding en butyrogeen effect van inuline-type fructanen: in vitro en in vivo analyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderhavig project zal een bijdrage leveren aan het verder in kaart brengen van de kinetiek van de productie en de verdere omzetting van organische zuren tijdens het colonfermentatieproces. Het richt zich enerzijds pp de ral van lactaat- en of acetaatconverterende bacteriën bij de boterzuurvorming in het colon en anderzijds op de invloed die bepaalde prebiotica hierop uitoefenen. Er zal voornamelijk gefocust worden op crossfeeding als mogelijke verklaring voor het butyrogeen effect. Drie concrete doelstellingen kunnen in dit project onderscheiden worden: (i) het opstellen van metabolietprofielen, kinetische modellen en metabolische wegen voor geselecteerde colonbacteriën (bifidobacteriën, lactobacillen, boterzuurvormende colonbacteriën) bij groei op oligofructose, inuline en fermentatieproducten van deze prebiotica, door middel van in vitro computergestuurde laboratoriumfermentaties in een medium dat goede groei voor colonbacteriën toelaat. (ii) Het aantonen en kinetisch analyseren van cross-feeding tussen inuline- en/of oligofructose-degraderende en boterzuurproducerende colonbacteriën door middel van in vitro fermentaties. (iii) In vivo studies met gezonde vrijwilligers om in situ cross-feeding aan te tonen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Luc DE VUYST
Betacelfunctie in (pre)type 1 diabetes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: INLEIDING Type 1 diabetes is een belangrijke (>1.5% levenslang risico in West-Europa) en vooralsnog ongeneeslijke ziekte die ongeveer de helft van de invaliderende verwikkelingen van alle diabetespatiënten veroorzaakt (1-5). Het ziekteproces wordt geïnitieerd en verder gedreven door een samenspel van (multipele en onvolledig gekende) genetische en omgevingsfactoren (1,6-12). Op een nog niet te detecteren ogenblik veroorzaakt dit proces een daling in het aantal betacellen, die vermoedelijk maanden tot jaren asymptomatisch kan bestaan, maar zich progressief doorzet tot de betacelmassa niet meer in staat is om de hyperglycemie te vermijden, hetgeen dan zal leiden tot de diagnose "diabetes". Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie
Onderzoekers: • FRANS GORUS • BART KEYMEULEN
Advanced Disaster Architecture with Mobility Optimizations (ADAMO).
Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van ADAMO is dan ook het specifieren, onderzoeken en ontwerpen van een demonstrator voor deze rampenbeheersingsarchitectuur waarin zowel de personen 'in het veld' als diegenen in het crisis-centrum een real-time view krijgen op de volledige afwikkeling van een ramp. Waar GeoBIPS zich in de eerste plaats concentreert op het verbeteren van de communicatie en informatiegaring van de lokale bevelhebber ter plaatse zal ADAMO elke schakel inde keten beter informeren door voortdurend te bevragen en via gerichte updates te informeren. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Christian Blondia
Gecombineerde moleculaire dynamica (MD) en Monte Carlo (MC) simulaties voor de plasma-geassisteerde depositie van (ultra)nanokristallijne diamant ((U)NCD) films. Universiteit Antwerpen Abstract: We wensen het depositieproces van (ultra)nanokristallijne diamantfilms, gevormd via microgolf-plasma's, te bestuderen met behulp van moleculaire dynamica simulaties. We zullen hiervoor gebruik maken van de Brenner interactiepotentiaal voor koolwaterstoffen. Om het depositieproces op een realistische manier te simuleren, zullen we ook Monte Carlo simulaties ontwikkelen die de relaxatie van het systeem naar een thermodynamisch gunstigere configuratie kunnen beschrijven. Deze Monte Carlo simulaties zullen we koppelen aan de moleculaire dynamica simulaties, We wensen o.a. de invloed na te gaan van de substraattemperatuur, aangelegde (bias) spanning en gasmengsel. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)
Onderzoekers: • Annemie Bogaerts • Maxie Eckert
Nieuwe perspectieven in de behandelin van hyperthyroïde katten met radioactief jodium (I131) en in de vroegtijdige vaststelling van nietinsufficiëntie, een belangrijk neveneffect van de hyperthyroïdie behandeling Universiteit Gent Abstract: Recombinant humaan TSH wordt gebruikt in de behandeling van katten met hyperthyroïdie, om de schildklieropname van 131I te stimuleren. Dit om de behandeling te potentialiseren en een lagere dosis 131I toe te laten. Nierfunctie wordt door bepaling van glomerulaire filtratie ratio geëvlaueerd na behandeling met 131I. Tenslotte worden urinaire merkers geëvalueerd als vroege indicators van renale laesies. Organisaties: • Vakgroep Geneeskunde en klinische biologie van de kleine huisdieren
Onderzoekers: • Sylvie Daminet
Opheldering van de intercellulaire paden van geneesmiddelencomplexen voor intracellulaire geneesmiddeltoediening met behulp van 'Single Particle Tracking' (SPT) Universiteit Gent Abstract: Om therapeutische macromoleculen te beschermen tegen enzymatische afbraak, worden ze veelal verpakt in nanopartikels. Om tot een optimale transfectie-efficiëntie te komen van de therapeutische moleculen moet een beter inzicht bekomen worden in hun intracellulaire verwerking. Dit is mogelijk met de recent onwikkelde single particle tracking microscopie-techniek waarmee de beweging van individuele geneesmiddelpartikels gevolgd kan worden in levende cellen. Organisaties: • Vakgroep Geneesmiddelenleer
Onderzoekers: • Joseph Demeester
Steunpunt "Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen 2007-2011" Hogeschool Gent Abstract: Abstract nog niet beschikbaar Organisaties: • Departement Handelswetenschappen en Bestuurskunde • Vakgroep Bestuur en beleid
Onderzoekers: • Philippe De Rynck
De invloed van visuele informatie op dynamische posturale controle tijdens stappen. Universiteit Antwerpen Abstract: In een situatie van dynamisch evenwicht (vb. stappen) is afferente informatie noodzakelijk om het bewegingspatroon vloeiend en efficient te laten verlopen. Onderzoek heeft herhaaldelijk aangetoond dat visuele informatie een belangrijke rol speelt bij de controle van het statisch evenwicht, maar over de rol van visus in dynamische situaties is weinig informatie bekend. Het doel van deze studie is om aan de hand van staptijd parameters en spieractivatiepatronen tijdens stappen de interactie tussen visuele informatie en dynamische posturale controle in kaart te brengen. Organisaties: • Functionele morfologie
Onderzoekers: • Ann Hallemans
Hormonale interacties en actiemechanismen in de controle van elongatiegroei in Arabidopsis Universiteit Gent Abstract: Er bestaan drie biologische vragen centraal in dit project: 1. Hoe werken verschillende signalen samen om de elongatie te sturen? 2. Vanuit welke celtypes wordt die hormonale werking gestuurd? 3. Welke zijn de actiemechanismen van ethyleen in de celwand en worden deze gemoduleerd door auxinetransport? Deze vragen zullen benaderd worden door een combinatie van moleculair genetische, fysiologische cen celbiologische technieken. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Dominique Van Der Straeten
Niet-deterministische Simulaties voor CFD-ontwerpmethodes. (NODESIM - CFD) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tot vandaag steunen de analyse- en ontwerpmethodes in de aeronautische industrie (en meer bepaald de numerieke simulaties van de stromingen) op simulaties met een unieke set aan input-gegevens, daar waar de werkelijkheid een superpositie is van tal van onzekerheden. De aanwezigheid van deze onzekerheden draagt bij tot toenemende fouten-marges. Om hieraan te verhelpen wordt gebruik gemaakt van nietdeterministische methodes om zo het volledig domein (met zijn variaties) te bekomen van de output. Het project zelf zal dergelijke methodologieën ontwikkelen en deze implementeren in CFD-simulatiesystemen om zo de betrouwbaarheidsintervallen te bepalen op de uit de simulatie voortkomende voorspellingen. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR
Context en scene-afhankelijke 3D modellering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project bestaat erin om van een paar straten of een stadscentrum op een geautomatiseerde manier een gedetailleerd 3D model op te stellen, inclusief bijkomende semantische informatie (ttz. een interpretatie van wat er in de scene te zien is: auto's, bomen, gebouwen, voetpaden, verkeersborden, etc.). Men kan verwachten dat voor een dergelijk model, indien beschikbaar, een sletelrol weggelegd is in de volgende generatie van GPS systemen. Inderdaad, dit maakt het mogelijk om allerlei bijkomende informatie te verstrekken, zoals waarschuwingen over snelheidslimieten of naderende zebrapaden. Bovendien laat dit toe om een veel intuitievere gebruikersinterface te bouwen dan de vereenvoudigde kaarten die tegenwoordig gebruikt worden. Dit is echter enkel realiseerbaar indien de modellering volautomatisch kan gebeuren. De modellen moeten immers steeds up-to-date ijn, en een manuele verwerking zou daarvoor veel te tijdrovend en te duur zijn. Tot hier toe gebeurde het reconstrueren van een scene in 3D meestal bottom-up, ttz. gebruik makend van laag niveau beeldinformatie, met name door het zoeken van correspondenties tussen overeenkomstige pixels en het terugprojecteren hiervan in 3D via triangulatie. Wij zijn daarentegen van mening dat een kwalitatief hoogstaand 3D model enkel bekomen kan worden door hogere niveau van kennis over de te reconstrueren scene mee in rekening te brengen. M.a.w. inparallel met het reconstrueren van de geometrie moet men ook inzicht proberen te krijgen in wat de beelden eigenlijk voorstellen. Bijvoorbeeld, het detecteren van auto's en voetgangers in de scene laat toe deze occluderende voorwerpen en hun textuur van de 3D reconstructies te verwijderen en alle aandacht te richten op de relevante gebouwen die erachter liggen. De aanwezigheid van auto's is tevens een aanwijzing dat dat stuk van de scene overeenkomt met een weg; voetgangers wandelen meestal op het voetpad . Verkeersborden zijn ook belangrijke elementen, en kunnen typisch verwacht worden op een bepaalde hoogte, in de buurt van een weg. Het detecteren van lucht is een ander voorbeeld. Lucht zorgt typisch voor problemen bij 3D reconstructies, ofwel omdat de lucht volledig homogeen is ofwel omdat de wolken in de lucht langzaam bewegen en dus foutieve diepteschattingen opleveren. Door eerst de lucht in de beelden te detecteren, kunnen deze problemen vermeden worden. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • HICHEM SAHLI
Onderzoek naar het therapeutisch potentieel van wormantigenen voor chronische inflammatoire darmaandoeningen in de muis. Universiteit Antwerpen Abstract: De ziekte van Crohn is chronische inflammatoire darmaandoening waarvan de oorzakelijke pathogene stimulus niet gekend is. Het doel van deze studie is nagaan of wormantigenen van Schistosoma mansoni of Ancylostoma caninum een preventief en/of therapeutisch effect hebben op experimenteel-geïnduceerde colitis bij de muis. We zullen het effect van deze wormantigenen, en de onderliggende immunologische mechanismen, onderzoeken op de graad van colitis en de colitis-geassocieerde motiliteitsstoornisssen. Organisaties: • Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP)
Onderzoekers: • Benedicte De Winter
Live-ondertiteling met spraaktechnologie: Procedure voor kwaliteitsverbetering. Universiteit Antwerpen Abstract: Met logging software wordt een analyse gemaakt van live-ondertitelingsprocedures voor televisie waarbij een 'respeaker' gebruik maakt van spraaktechnologie om ondertitels te produceren volgens de block-methode en de scrollingmethode. Het onderzoek betreft het rendement van de spraakherkenning, de ondertitels geproduceerd volgens beide methodes en de cognitieve schrijfprocessen die daar deel van uitmaken. Einddoelen: het verbeteren van de logging en het uitwerken van procedures voor de kwaliteitsverbetering van live ondertiteling. Organisaties: • Management
Onderzoekers: • Luc Van Waes • Mariëlle Leijten
Moleculaire genetica van de ziekte van Alzheimer: een geïntegreerde genetische, genomische en neuropathologische aanpak. Universiteit Antwerpen Abstract: De algemene doelstelling van dit project is een bijdrage te leveren tot een betere kennis van de genetische etiologie van AD. Deze kennis zal leiden tot een beter inzicht in het genetische risicoprofiel van de mens (vroege detectie) en in het biologische ziekteproces in de hersenen (neuropathologie/biologie). Specifieke doelstellingen: 1. Verzamelen van materiaal voor genetische studies van AD patiënten en families. 2. Genetisch in kaart brengen van de AD patiënten en genotype-fenotype correlaties. 3. Identificatie van nieuwe chromosomale loci en causale genen voor AD 4. Identificatie van nieuwe risico- en/of protectiefactoren voor AD 5. Neuropathologische en neurobiologische analyse van AD mutaties/genen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Marc Cruts • Christine Van Broeckhoven
• Samir Kumar-Singh
Law and Autonomic Computing: Mutual Transformations. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt het beoordelen van de legale implicaties van technologieën die onze dagelijke omgeving zullen veranderen in wat het Ambient Intelligent (AmI) omgeving of het Internet der Dingen wordt genoemd. Zo'n omgeving is afhankelijk van een soort machinale intelligentie dat niet in een machine zit, maar in de interconnecties met sensoren, RFIS-systemen, biometrie en online databases, dat gewoontes en wensen door complexe datamining technieken met omgevingskenmerken afgeleid kan worden. Bij zulke opkomende technieken rijzen er zowel praktische als fundamenteel legaal vragen, bijvoorbeeld op het vlak van privacy, data bescherming, burgerlijk en crimineel aansprakelijkheid, intellectuele rechten en fundamentele noties zoals legale subjectiviteit, gelijkheid van wapens, een eerlijk proces, toestemming en vertegenwoordiging. Organisaties: • Recht Wetenschap Technologie en Samenleving • Metajuridica
Onderzoekers: • Ronny SAELENS • Ekaterina DE VRIES • Niels VAN DIJK • SERGE GUTWIRTH • Mireille HILDEBRANDT • PAUL DE HERT
Aard en oorsprong van actuele genres binnen televisieproductie. Analyse van de dynamische aard van de productieecologie in dit specifiek veld van culturele productie: een nationaal en transnationaal verhaal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek bestudeert recente evoluties binnenfactuele, documentaire televisiegenres op de Vlaamse openbare omroep. Documentaire genres werden sinds halfweg de jaren '90 verbreed en gepopulariseerd. Deze verschuiving gebeurde in de context van een openbare omroep die nood had aan een legitimering van haar bestaan binnen een competitief medialandschap en gewijzigd politiek klimaat. Deze studie onderzoekt enerzijds hoe genrediscoursen over documentaire- en de achterliggende productiepraktijken en processen - het handelen van documentairemakers binnen de openbare omroep reguleren. anderzijds onderzoeken we hoe deze disciplinering genegotieerd wordt binnen het productieproces en hoe dit handelen van documentairemakers bijdraagt een het genrediscours. In de praktijk betekent deze negotiëring dat documentairemakers tijdens de productie bewust met een zekere vrijheid omgaan met gangbare discoursen, normen en werkwijzen binnen een dynamisch proces van samenwerking en onderhandeling. De studie vertrekt vanuit een cultural studies -paradigma, weliswaar benaderd op een kritische wijze en aangevuld met poststructuralistische, Foucauldiaanse theorieën. Bij het onderzoeken vanhoe disciplinering tijdens het productieproces gebeurt, worden de concepten 'govermentality' en 'technologieën' van Michel Foucault gahanteerd. Bij het bestuderen van negotiëringpraktijken wordt beroep gedaan op de concepten 'professionele reflexiviteit' en 'interpretatieve gemeenschap'. Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KRISTEL VANDENBRANDE
Endotoxemie en Gram-negatieve sepsis: fundamenteel onderzoek om nieuwe mediatoren en nieuwe therapeutische doelwitten te definiëren Universiteit Gent Abstract: Infectie met Gram negatieve bacterien (sepsis) doodt duizend personen per dag in de EU of de USA. De celwandcomponenten van de bacteriën, LPS, zijn daarvoor verantwoordelijk. We onderzoeken nieuwe molecules die daarbij een rol spelen en richten onze aandacht op matrix metalloproteinasen en interferonen. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Claude Libert
Functionele analyse van PPARGC1A mutanten in relatie tot het vetmetabolisme van het varken Universiteit Gent Abstract: Het vetmetabolisme, en daarmee ook de vleeskwaliteit, wordt sterk beïnvloed door de coactivator PPARGC1A. Bij het varken is echter nauwelijks informatie beschikbaar over dit economisch interessant gen. Vandaar dat in dit project de expressie van PPARGC1A nader bestudeerd zal worden en via een functionele analyse de invloed van mutaties op dit gen onderzocht zal worden. Organisaties: • Vakgroep Voeding, Genetica en Ethologie
Onderzoekers: • Luc Peelman
Een panelonderzoek naar de vorming van stemintenties in de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 2007. Universiteit Antwerpen Abstract: In het kader van de federale verkiezingen van 2007 wordt via een emailpanel een deel van het Vlaamse electoraat gevolgd in de aanloop naar de stembusgang. Hoe, wanneer en waarom kiest de kiezer? Dit project bouwt verder op eerdere panelstudies en laat toe (een deel van) de respondenten te volgen gedurende een volledige legislatuur. De resultaten dragen bij aan de wetenschappelijke kennis over het belang van hedendaagse verkiezingscampagnes en partij-identificatie. Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Peter Van Aelst
De bevoogding voorbij? Het spanningsveld tussen pedagogisering en commercialisering in de leefwereld van kinderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene doelstelling van dit onderzoeksproject zijn: nieuwe kennis ontwikkelen over het veranderend kindzijn vanuit interdisciplinair onderzoek, nieuwe methodologische kennis ontwikkelen m.b.t. het onderzoek naar kinderen, alsook een bijdrage te leveren aan het maatschappelijk debat omtrent kindzijn. In dit onderzoeksvoorstel staan de constructie, beleving en invulling van het kindzijn centraal. Wij vatten deze op als een dynamisch proces waarin zowel volwassenen als kinderen een actieve rol vervullen. Vandaag spelen deze processen zich af in het spanningsveld tussen pedagogisering en commercialisering. Dit spanningsveld leidt in de leefwereld van kinderen en in de omgang en relatie tussen kinderen en volwassenen tot wijzigende
hiërarchische verhoudingen (cf. Lee, 2001). Deze probleemstelling vertaalt zich naar de volgende twee concrete onderzoeksdoelen en daaruit voortvloeiende onderzoeksvragen: I. Het identificeren en inzicht verwerven in de wijze waarop eigentijdse klassieke en nieuwe pedagogische instanties vorm geven aan het kindzijn met bijzondere aandacht voor de verschillen en overeenkomsten in dit constructieproces. -> Welk kindzijn construeren de klassieke pedagogische instanties (ouders, leerkrachten en klassieke cultuurinstellingen zoals musea) en de nieuwe, meer informele leerplatforms (media, populaire cultuur)? Van welk kindbeeld gaan deze pedagogische instanties uit? Hoe geven deze instellingen het kindzijn vorm? Hoe spreken zij het kind aan, hoe appeleren zij aan het kind? II. Inzicht verwerven in de constructie van het kindzijn zoals dit door (Vlaamse) kinderen in wisselwerking met het aangereikte en beschikbare symbolische materiaal gebeurt. -> Hoe vullen kinderen zelf hun kindzijn in aan de hand van het hen aangereikte symbolische materiaal? Welke narratieven, verhalen, voorbeelden, rolmodellen die de klassieke pedagogische instanties en nieuwe, informele leerplatforms aanreiken, gebruiken zij om hun kindzijn vorm te geven? Hoe voelen zij zich aangesproken? Hoe beleven zij en gaan zij om met de pedagogisering en/of commercialisering van hun leef- en belevingswereld? Dit onderzoeksvoorstel vindt aansluiting bij een internationale onderzoeksagende die zich in verschillende disciplines die zich met kinderen, media en cultuur bezighouden (pedagogiek, communicatiewetenschap en sociologie) het afgelopen decennium almaar nadrukkelijker heeft geprofileerd. - Ten eerste beschouwt men vandaag kinderen als volwaardige sociale actoren die niet alleen door hun sociale omgeving worden bepaald meer er zelf ook vorm aan geven (cf. Prout, 2002). - Ten tweede heeft het zogenaamde deficitmodel over het bedreigde kind plaats gemaakt voor een meer constructief paradigma dat ernaar streeft de veranderingen in de leefwereld van kinderen, te analyseren, te begrijpen en te verklaren vanuit het perspectief van het kind zelf. Dit sluit niet uit dat kwalijke situaties of evoluties worden gesignaleerd en geïdentificeerd, maar ze vormen niet (langer) het uitgangspunt van onderzoek naar kinderen, media en cultuur (cf. Buckingham, 2000; Marsh et al., 2005). Organisaties: • Communicatiewetenschappen
Onderzoekers: • KATIA SEGERS • Jo Renate BAUWENS
Beeldvorming van de lymfoedemateuze arm ten gevolge van axillaire uitruiming na borstkanker door middel van MRI en Ultrageluid en vergelijking met weefselbiopties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ultrageluid beeldvorming is een frequent gebruikte techniek om het stadium van lymfoedeem te bepalen. Toch is de consistentie van oedeem nauwelijks gekend. Voorgaande studies hebben aangetoond dat de echogeniciteit van ultrageluidbeelden gerelateerd is aan de evolutie van het lymfe oedeem. In de literatuur vindt men echter verschillende verklaringen terug wat betreft de weefselveranderingen, gestaafd op de veranderingen die te zien zijn met ultrageluidbeeldvorming. Het doel van de huidige studie is de beelden verkregen door ultrageluid te vergelijken met magnetische resonantie enerzijds en microscopische preparaten van de huid en onderliggend weefsel anderzijds, om een idee te krijgen over de samenstelling van het oedeem. Een eerste deel van het onderzoek is verricht op kadavers met unilaterale bortsamutatie en axillaire uitruiming. Verder onderzoek is gefocused op patiënten met een stadiumIII lymfoedeem, die een lymfosuctie moeten ondergaan. Organisaties: • Motorische Revalidatie en Kinesitherapie
Onderzoekers: • PIERRE LIEVENS
Identificatie en karakterisatie van genen verantwoordelijk voor slechthorendheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Slechthorendheid is een zeer frequente handicap die verreikende sociale en psychologische gevolgen kan hebben. Volgens de laatste gegevens van Kind en Gezin komt congenitale slechthorendheid in Vlaanderen voor bij ongeveer 1 op 700 pasgeborenen. In meer dan de helft van de gevallen wordt de slechthorendheid veroorzaakt door een mutatie in één enkel gen (monogeen). Op dit moment zijn ongeveer 40 verschillende genen voor niet-syndromale monogene slechthorendheid gekend, maar een meerderheid van de verantwoordelijke genen blijft nog steeds onbekend (zie Hereditary Hearing loss Homepage voor een overzicht en publicaties: http://webhost.ua.ac.be/hhh/). Erfelijke slechthorendheid is dan ook een extreem voorbeeld van genetische heterogeniteit. Gehoorverlies dat ontstaat op latere leeftijd is nog veel frequenter dan slechthorendheid bij jonge kinderen. In tegenstelling tot erfelijke slechthorendheid bij kinderen, die vrijwel steeds monogeen is, omvat slechthorendheid met aanvang op latere leeftijd een diverse groep van complexe aandoeningen veroorzaakt door een samenspel van genen en omgeving. Ouderdomsslechthorendheid, lawaai-geïnduceerde slechthorendheid, en otosclerose behoren tot de meest frequente vormen. Tot op heden werden nog geen genetische risicofactoren geïdentificeerd. Ons laboratorium verricht sedert jaren lokalisatie en identificatie van genen voor erfelijke slechthorendheid. Hoewel dit in het huidige project wordt verdergezet, behelst het slechts een kleiner luik van dit project. De nadruk voor de monogene aandoeningen ligt meer op de karakterisatie van genen en op de ontrafeling van de pathofysiologische mechanismen die leiden tot gehoorverlies. Hierbij ligt de focus op DFNA5 en TGF-beta. Muismodellen spelen een belangrijke rol bij deze functionele analyse. Belangrijke ervaring met muismodellen voor erfelijke slechthorendheid werd reeds in ons laboratorium opgedaan met de analyse van een DFNA5 knockout model (Van Laer et al, Neurobiol Dis 19, 386-399, 2005) en een TECTA knock-in mutant (Legan et al, Nature neurosci, 8:1035-42, 2005). Een tweede luik, dat een groeiend belang inneemt in het onderzoek, maakt gebruik van technieken voor de analyse van complexe ziekten. In het kader van dit project zullen deze technieken worden gebruikt voor het opsporen van genen die het fenotype van GJB2 patiënten, de meest voorkomende vorm van erfelijke doofheid, modificeren. Organisaties: • Menselijke moleculaire genetica
Onderzoekers: • Guido Van Camp
Fundamental Issues in Software Engineering: Modelling, Verification and Evolution of Software. (MoVES) Universiteit Antwerpen Abstract: Software intensieve systemen behoren tot de meest complexe objecten ooit gebouwd. Tijdens de ontwikkeling van dergelijke systemen is het gebruik van rigoureuze modellen en analyse methodes essentieel om te garanderen dat deze software aan zijn behoeftes voldoet en de gevraagde eigenschappen bezit (vb., veiligheid, robuustheid, betrouwbaarheid, consistentie). Tegelijkertijd, moeten deze systemen zich constant aanpassen aan veranderende behoeftes en technologie. Ze moeten met andere woorden evolueren doorheen de tijd zonder daarom hun essentiële eigenschappen te verliezen. Dit project verbindt de leidende Belgische onderzoeksgroepen in Software Engineering, met erkende expertise in model-driven engineering (MDE),
software evolutie, formele modellen en verificatie (FMV) en aspectgerichte software ontwikkeling (AOSD). Het project heeft tot doel de state-of-the art in elk van die domeinen vooruit te helpen. Op lange termijn moet het netwerk bestaande samenwerkingen versterken and nieuwe samenwerkingen mogelijk maken om ons onderzoek op Europese schaal te verspreiden. Organisaties: • Antwerp Systems and software Modelling (AnSyMo)
Onderzoekers: • Jan Paredaens • Dirk Janssens • Serge Demeyer
Gerichte, peptidengecentreerde proteoomanalytische karakterisering van de substraten van humane alfa-Nacetyltransferasen Universiteit Gent Abstract: N-terminale eiwitmodificatie speelt een belangrijke rol in de normale ontwikkeling en fysiologie van hogere eukaryoten doch is tot op heden niet goed bestudeerd. In dit project zal een aanpste gelvrije, proteoomanalytische techniek gebruikt worden om de substraten van de ongekarakteriseerde humane alfa-N-acetyltransferasen in kaart te brengen. Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Kris Gevaert
Pathogenese van astma Universiteit Gent Abstract: Onderzoek naar de pathogenese van astma, de interactie allergeen en sigarettenrook in een muismodel van astma. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Guy Joos
Modulaire vormen in niet-commutative meetkunde. Universiteit Antwerpen Abstract: Tijdens de laatste jaren heeft de kandidaat Clifford-algebrawaardige modulaire vormen i.v.m. met arithmetische deelgroepen van de orthogonale groep O(1,n) onderzocht, die in de kern van Dirac-type operatoren zitten. De doelstelling van dit project is deze technieken toe te passen en uit te breiden op veralgemeningen van Clifford algebras en Cayley-Dickson algebras. Dit zal tot nieuwe inzichten leiden in de studie van discrete quantum groepen en Hopf algebra's in het kader van de niet-commutatieve meetkunde. Organisaties: • Fundamentele Wiskunde
Onderzoekers: • Freddy Van Oystaeyen
Geïntegreerde optische sensoren voor real time 3D-sceneacquisitie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fundamenteel onderzoek naar componenten en elektronische schakelingen voor afstandmetingen in kleine pixels, opdat door herhaling in de X en de Y-richting, 3D beeldopnemers mogelijk worden. Hierdoor wordt op basis van "time of flight" gewerkt met mixers in een CMOS substraat. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK
De rol van myosine II bij kankerinvasie Universiteit Gent Abstract: Myosine II werd teruggevonden in invasieve borstkanker cellijnen maar niet in niet-invasieve varianten. Het casuaal verband tussen myosine II en ivnasie wordt onderzocht en het werkingsmechanisme, dat wellicht verband houdt met cadherines en integrines, wordt bestudeerd. Ook het effect van anit-invasieve agentia op myosine II, en expressie van dez molecule in chirurgisch verwijderde borstkankerstalen behoren tot dit project. Organisaties: • Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek
Onderzoekers: • Marc Bracke • Herman Depypere
Is de GABA (A) receptor een therapeutisch doelwit voor de behandeling van het Fragiele X-Syndroom ? Universiteit Antwerpen Abstract: Het fragiele X syndroom is de meest voorkomende vorm van erfelijke mentale retardatie. In onze onderzoeksgroep werd consistente onderexpressie aangetoond van de delta-subeenheid van de gamma-aminoboterzuurreceptor A in hersenen van fragiele X knock-out muizen, een gevalideerd diermodel voor het fragiele X syndroom. GABAA-receptoren zijn de voornaamste inhiberende receptoren in de hersenen betrokken bij (psychische) angst, depressie, epilepsie, insomnia en leer en geheugen, processen die ook bij fragiele X patiënten verstoord zijn. Dit project tracht, gebruik makend van moleculaire technieken, een beter inzicht te verwerven in de rol van de GABAA-receptor in het fragiele X syndroom. Tevens willen we onderzoeken of de GABAA-receptor een geschikt doelwit is voor de therapeutische behandeling van dit syndroom. Er zijn reeds een aantal geneesmiddelen op de markt die specifiek inwerken op de GABAA-receptor. Organisaties: • Neurochemie en gedrag
Onderzoekers: • Peter De Deyn • Charlotte D'Hulst
OZR Matching Funds IUAP 6: Photonics@be - Micro-, nano- and quantum photonics (DWTC233_IUAP P6/10).
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit IUAP-project gaat over fotonen, elektromagnetische velden, hun interactie met materie, en de exploitatie daarvan voor innoverende toepassingen op een schaal (micro, nano, kwantum) die eerder niet haalbaar was. Onze ambitie is om in één enkel consortium de hooggeëquipeerde laboratoria en de aanwezige expertise in België en de omliggende regio's te integreren. Vandaar de naam: photonics@be, micro, nano en kwantum-fotonica. photonics@be werd voorafgegaan en geïnspireeerd door het succesvolle IUAP V/18 Foton-netwerk (zie http://tona.vub.ac.be/photon), maar met photonics@be introduceren we belangrijke verbeteringen, meer bepaald wat betreft: Het onderwerp: * meer nadruk wordt gelegd op de fysica en technologie van fotonische materialen, mogelijk gemaakt door nieuwe ontwikkelingen op het vlak van fabricatie en karakterisatie; * een exploratieve activiteit in het domein van de bio-fotonica wordt opgestart * het onderzoek op het gebied van de kwantum optica voor informatieverwerking is nu verspreid over de verschillende werkmodules en dus beter geïntegreerd in het ganse project. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Identificatie en karakterisatie van de genetische oorzaken van tau-negatieve frontotemporale dementie. Universiteit Antwerpen Abstract: Frontotemporale dementie (FTD) is de tweede meest frequente vorm van neurodegeneratieve dementie in mensen jonger dan 65 jaar. Klinisch manifesteert FTD zich door ernstige gedrags-, persoonlijkheids- en taalstoornissen en kan geassocieerd zijn met parkinsonisme en motor neuron ziekte. Tot 50% van de FTD patiënten hebben een positieve familie historiek voor dementie en in de meerderheid van de families wordt de ziekte op autosomaal dominante wijze overgeërfd. FTD is genetisch heterogeen en mutaties werden geïdentificeerd in het microtubuligeassocieerde protein tau (MAPT) gen op chromosoom 17q21, in het 'charged multivesiculair body proteïne 2B' gen (CHMP2B) gelegen in de pericentromerische regio van chromosoom 3, en in het valosine-bevattende proteïne (VCP) gen op chromosoom 9p13-p12. Bovendien wijzen steeds meer genetische en pathologische studies in de richting van een tweede causaal gen in de 17q21 regio geassocieerd met tau-negatieve FTD gekarakteriseerd door ubiquitine-immunoreactieve neuronale inclusies van ongekende aard (FTDU-17). Sinds het projectvoorstel van de eerste termijn zijn de doelstellingen van dit project uitgebreid tot het identificeren van de genetische oorzaken van tau-negatieve FTD zowel op chromosoom 17 als op chromosoom 3 en chromosoom 9. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Julie van der Zee
Perceptieve optimisatie van tijdschalingstechnieken voor geluidsopnames. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdschalen van een spraaksignaal bestaat erin de spraak versneld of vertraagd weer te geven. doorgaans worden tijdschalingstechnieken met een constante tijdschaalfactor toegepast waardoor het resultaat onnatuurlijk kan klinken. Door imitatie van natuurlijke snelle of trage spraak, willen we hier een oplossing voor bieden. Het spraaksignaal zullen we indelen in een aantal akoestische klassen zoals pauze, plosief, klinker, medeklinker en foneemovergang. Elke klasse geven we vervolgens een eiegen aangepaste schaalfactor die we via statistisch onderzoek en/of machine-learning uit natuurlijke voorbeelden extraheren. Deze factoren worden dan via het eigenlijke tijdschaling algoritme WSOLA toegepast. Een belangrijk aspecht hierbij is de robuustheid tegen achtergrond Ruis. enerzijds moet de akoestische classificatie robuust zijn, anderzijds moet de tijdschalingstechniek zelf ook robuust gemaakt worden tegen de storende invloed van de achtergrondruis. Dit willen we respectievelijk verwezenlijken door ruisonderdrukingstechnieken toe te passen en door gebruik van signaalvoorstellingen die perceptief meer relevant zijn dan de tijdsdomein golfvorm (ihb. op basis van een inverteerbaar perceptie model). In dergelijke perceptieve voorstellingen kunnen we gemakkelijker perceptief relevante en dus robuuste tijdschalingen bekomen en bovendien de techniek uitbreiden tot polyfone signalen zoals muziek. Tenslotte zullen we ook de meertaligheidsaspecten van niet-uniforme tijdschaling bekijken, wat belangrijk is voor applicaties zoals computer assisted language learning. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • WERNER VERHELST
Leren voor het Politieke Leven. Het belang van verandering van levensfasen in de ontwikkeling van politieke kennis en politieke attitudes in Vlaanderen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project focust op de invloed van veranderingen in de levenscyclus op politieke kennis, attitudes en waarden. De ontwikkeling van het politiek zelfbeeld van individuen stopt niet bij de adolescentie. Ook de overgang naar het hoger onderwijs, naar de arbeidsmarkt, evenals gezinsvorming en sociale mobiliteit beïnvloeden politiek relevante attitudes. Het project beoogt het opzetten van een grootschalige representatieve enquête in Vlaanderen over politieke kennis en attitudes in de leeftijdsgroep 16 tot en met 35 jarigen. Organisaties: • School en Politiek (SeP)
Onderzoekers: • Dimokritos Kavadias
Emissie-inventaris luchtverkeer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Emissie-inventaris luchtverkeer. Organisaties:
• Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Julien MATHEYS • JOERI VAN MIERLO
Quantum-effecten in clusters en draden Universiteit Hasselt Abstract: Dit contract betreft een interuniversitair research-netwerk met financiering door de federale overheid gedurende 5 jaar. Het platform zal werken rond het topic "Quantum-effecten in clusters en draden", met coordinator UA. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Patrick WAGNER
P&O/Diversité/Homophobie relatif à une recherche exploratoire sur les représentations de l'homosexualité dans la fonction publique belge. Universiteit Antwerpen Abstract: P&O/Diversité/Homophobie relatif à une recherche exploratoire sur les représentations de l'homosexualité dans la fonction publique belge. Organisaties: • Sociale Concurrentie en Recht
Onderzoekers: • Josse Van Steenberge
Recrutering van pancreatische stellaatcellen uit een lokaal progenitorcelcompartiment na experimentele accute panreatitis. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Pancreatische stellaatcellen (PSC) werden in 1998 geïdentificeerd. Deze cellen spelen een hoofdrol in de pathogenese van chronische pancreatitis en in de spreiding van tumorale cellen in pancreaskanker. De rol van PSC tijdens acute pancreatitis en de daaropvolgende genezingsfase werd tot op heden niet bestudeerd. Preliminaire experimenten werden door ons (vakgroep celbiologie) uitgevoerd om de kinetiek van PSC te bestuderen in een diermodel van acute pancreatitis (het caerulaine model). Immunokleuringen voor desmine (een merker voor PSC) en Ki-67 (profileratiemerker) werden uitgevoerd op verschillende tijdstippen tussen 1 uur en 14 dagen na intraperitoneale toediening van caeruleine aan ratten en PSC werden geteld. De celkinetiek van PSC na deze caeruleine-geïnduceerde acute pancreatitis toonde 3 duidelijk te onderscheiden fasen (zie punt 7 §A;3). Uit de analyse van deze fasen blijkt: 1) dat, na een initiële, snelle en totale verdwijning van PSC, de eerste PSC die opnieuw verschijnen, gelokaliseerd zijn in het periductulair bindweefsel rond de pancreatische afvoergangen met recolonisatie van het parenchym op latere tijdstippen; 2) dat er sterke proliferatieve activiteit is in de epitheelcellen van de ductuli en in de periductulaire bindweefselcellen. Deze observaties leidt tot de hypothese dat er een lokaal periductulair progenitorcelcompartiment zou bestaan. Het doel van het voorgesteld project betreft het karakteriseren van dit compartiment. Immunokleuringen zullen uitgevoerd worden om merkers van mesenchymale progenitorcellen (Stro-1+, WGA+, Sca-1+, ...) te testen en om tellingen uit te voeren van de verschillende celpopulaties van dit compartiment. Voor deze kleuringen is een heel gevoelige methode noodzakelijk die ook drie- en viervoudige kleuringen toelaat. Immunofluorescentiemicroscopie m.b.v. een monochromator is hiervoor de beste optie. Een monochromator genereert licht met een beperkte bandbreedte (+/- 7,5 nm) en laat toe om de excitatie golflengte heel nauwkeurig te bepalen en de verschillende fluorochromen heel selectief te exciteren. Deze nieuwe techniek is superieurt.o.v. de oude techniek met excitatiefilters in filterblokken (banbreedte 30-40nm). De huidige aanvraag beoogt het verkrijgen van financiële middelen voor de aankoop ban een monochromantor en bijhorende hoge resolutie camera (41.500 EUR) alsook een werkingskrediet voor 2 jaar (2 x 16.000 EUR) Organisaties: • Celbiologie en Histologie • Fysiologie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten
Onderzoekers: • ALBERT GEERTS • Hendrik REYNAERT • Leonardus VAN GRUNSVEN • Daniel URBAIN
Ontwikkeling van methodologie voor de karakterisatie van serum/plasma eiwit glycosylatiepatronen. Toepassingen in de klinische hepatologie, endocrinologie, oncologie en dopingsbestrijding Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel nieuwe methodes te ontwikkelen voor het karakteriseren van eiwitglycosylatiepatronen van serumeiwitten, en deze toe te passen binnen klinische vraagstellingen. Meer specifieke merkers voor levercirrhose en tumoren onderzocht, naast de invloed van veroudering op de glycosylatiepatronen van plasma hormonen en hormoonbindende eiwitten. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Nico Callewaert
Stimuleren van kritische en flexibele cognities. Universiteit Antwerpen Abstract: Het team van de Universiteit Antwerpen zal hoofdzakelijk theoretisch, methodologisch en empirische bijdragen leveren aan elementen uit het instructieproces die het kritisch en flexibel denken bewerkstelligen alsook de wijze waarop dit wordt geëvalueerd. Het team van Antwerpen heeft ervaring met het design en evaluatie in leeromgevingen in verschillende terreinen zoals taalonderwijs, wiskundeonderwijs, lerarenopleiding, medisch onderwijs en volwassenenonderwijs. Organisaties: • EduBROn
Onderzoekers: • Peter Van Petegem
Numerieke simulaties van diëlektrische barrière-ontladingen met gasstroom en flowing afterglow, gebruikt voor de afzetting van SiO2-lagen. Universiteit Antwerpen Abstract: Er wordt een vloeistofmodel ontwikkeld voor een dielektrische barriere-ontlading, gebruikt voor de depositie van SiO2 lagen. Deze ontlading is werkzaam in een mengsel van argon + zuurstof, waarin HMDSO is ingebracht als precursor voor de SiO2 lagen. De chemie in het plasma zal in detail beschreven worden met het model. Ook zal het effect van een gasstroom, om de ontlading te stabilizeren, onderzocht worden. Organisaties: • Plasma, Laser Ablatie en Oppervlakte-modellering (PLASMANT)
Onderzoekers: • Annemie Bogaerts • Tom Martens
Supercondensatoren in hybride aandrijvingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de aanwending van supercondensatoren in hybride aandrijvingen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek
Onderzoekers: • Yonghua CHENG • JOERI VAN MIERLO
Holonische Systemen. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Industrieel Beleid / Verkeer
Onderzoekers: • Liliane Pintelon • Hendrik Van Brussel • Joris De Schutter • Herman Bruyninckx • Dirk Cattrysse • Dirk Van Oudheusden • Joost Duflou
De Noordelijke en Zuidelijke Nederlanden als een literair en cultureel 'entrepôt' voor de zeventiende-eeuwse Britse letterkunde, 1603-1688 Universiteit Gent Abstract: Het project will via 'close reading' van een ruim corpus van niet-canonieke teksten, in samenhang met een sociaalhistorische studie van de diverse Nederlandse loci waarin zij tot stand kwamen en/of waarop zij betrekking hadden, een nieuw perspectief creëren op de continentale inbedding van de zeventiende-eeuwse Britse literatuur. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Jean Pierre Vander Motten
Simulatie- en ontwerpmethodieken naar de reductie van aërodynamisch geluid in gedwongen stromingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geluidshinder is een van de meest belangrijkste problemen in onze hedendaagse technologische maatschappij. Devele national een Europese voorschriften getuigen hiervan en toen aldus dat er een grote nood is aan onderzoek in dat domein. In dit project zal een geheel aan gevorderde en innovatieve software hulpmiddelen ontwikkeld worden met de bedoeling zowel de door stroming gegenereerde geluidsproblemen in een industriële context te analyseren als om ontwerpen te verbeteren inzake geluidsproductie. De ontwikkelde methodieken zullen worden geëvalueerd op de 2 industriële toepassingen: een geluidsdemper en een 'ducted fan' configuratie. De numerieke resultaten zullen gevalideerd sorden a.d.h.v. vergelijkingen met de resultaten van uitgebreide experimentele testen. Met het oog op economische valorisatie in Vlaanderen, ligt de focus van het project op beperkte stromingen voor dewelke er een industriële geluidsvalorisatiebasis bestaat in Vlaanderen. Deze focus is een belangrijke uitdaging en maakt het project sterk innovatief, daar er tot nu toe slechts benaderingsmethodes gebruikt werden in de aëroakoestiek. Organisaties: • Werktuigkunde
Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME
Milieu en Gezondheid Universiteit Hasselt Abstract: Deze overeenkomst betreft de opstart van een steunpunt rond "Milieu en gezondheid" zoals goedgekeurd door de Vlaamse regering voor een periode van Vijf jaar van 01.01.08 tot 31.12.2011. Partners binnen het project zijn KULeuven, UA, UGent en VUB. Het project wordt uitgevoerd zoals gedefinieerd in voorliggend contract. Organisaties: • Centrum voor Statistiek • Centrum voor Statistiek
Onderzoekers: • Geert MOLENBERGHS • Liesbeth BRUCKERS
Steunpunt voor beleidsrelevant onderzoek - gelijkenkansenbeleid
Universiteit Hasselt Abstract: De doelstellingen van het Steunpunt 2007-2011 zijn: -verzamelen, analyseren en ontsluiten van gegevens (ook longitudinaal) -uitvoeren van probleemgericht wetenschappelijk onderzoek (korte termijn) -uitvoeren van beleidsrelevant wetenschappelijk onderzoek dat op langere termijn relevant is voor het Vlaams beleid -verlenen van wetenschappelijke dienstverlening Het Steunpunt streeft naar de verwezenlijking van zijn doelstellingen binnen een driedimensionaal onderzoeksframe dat afgelijnd is op basis van beleidsrelevantie en expertise: -ten eerste, richt het Steunpunt zich op vijf onderzoeksthemas, met name socialisatie en sociale cohesie, loopbaanontwikkeling, leefwereld en beleidsparticipatie in een levensloopperspectief en daarnaast ook concrete risicotransities in de levensloop ; -ten tweede pakt het Steunpunt deze thematieken aan vanuit acht onderzoekslijnen die de aanwezige mulitdisciplinaire expertise benadrukken: statistieken en indicatoren, juridische invalshoek, multilevelsetting, etnisch-culturele achtergrond, gender, seksuele identiteit, transversale invalshoek, horizontale benadering; -tenslotte is er de multidisciplinaire methodologische dimensie : enerzijds de inzet van een multidisciplinaire expertenpool (MEP) die de expertise vanuit verschillende disciplines verzekert en anderzijds het grote arsenaal aan concrete onderzoeksmethoden waarin het Steunpunt expertise heeft en dat binnen kort- en langlopend onderzoek ingezet kan worden. Organisaties: • Diversiteit • Niet onderzoeksgroep gebonden projecten • SEIN • Identity, Diversity & Inequality Research
Onderzoekers: • Maria VAN HAEGENDOREN • Nicole STEEGMANS • Patrizia ZANONI
Niet-invasieve kwantitatieve moleculaire beeldvorming met toepassingen voor het bestuderen van cellulaire processen in de oncologie en neurologie. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden
Therapeutisch potentieel van wormantigenen op het verloop van experimentele gastro-intestinale inflammatie en geassocieerde sensorimotorische stoornissen in muis en rat. Universiteit Antwerpen Abstract: Helminten beschikken over immuunmodulerende eigenschappen die kunnen aangewend worden voor de behandeling van immunologische aandoeningen zoals chronische inflammatoire darmziekten. Deze nieuwe vorm van behandeling is succesvol gebleken met levende wormen, waartegen medisch-etische bezwaren kunnen worden ingebracht. Daarom willen we nagaan of specifieke wormantigenen, zonder infectieuze eigenschappen, eveneens een preventief en/of therapeutisch potentieel hebben, zowel of het inflammatoire proces als op de sensitiviteits- en motiliteitsstoornissen van experimentele inflammatoire darmziekten. De onderliggende immunologische mechanismen worden bestudeerd met histologische, biochemische en moleculair biologische technieken. De sensorimotorische stoornissen worden zowel in vivo als in vivo bestudeerd. Organisaties: • Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP)
Onderzoekers: • Benedicte De Winter • Paul Pelckmans • Tom G G Moreels
Studie van hoge-energie galactische en extra-galactische neutrino's met behulp van de IceCube Cherenkov detector geplaatst diep in het Antarctisch ijs nabij de Zuidpool Universiteit Gent Abstract: Met de IceCube Cherenkvo die onder constructie is aan de Zuidpool worden hoog-energetische neutrino's bestudeerd. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Dirk Ryckbosch
Fundamentele interacties: aan de grens van therie, phenomenologie en experiment Universiteit Gent Abstract: Ons begrip van de Fundamentele Interacties in de natuurkunde verbeteren door een nauwere samenwerking tussen de Belgische onderzoeksgroepen die actief zijn in theoretisch of experimenteel werk. Organisaties: • Vakgroep Fysica en Sterrenkunde
Onderzoekers: • Dirk Ryckbosch
Van ruimtelijke analyse tot karakterisering van sites uit de Ijzertijd en de vroeg-Romeinse periode van Noord- en OostGallië Universiteit Gent Abstract: In dit project worden verschillende types archeologische sites (grafvelden, nederzettingen, heiligdommen) uit de late ijzertijd en de vroegRomeinse periode onderworpen aan een grondige gegevensanalyse met de nadruk op kwantificatie, gevolgd door een interne ruimtelijke analyse.
Met behulp van een geografisch informatiesysteem en ruimtelijke statistiek wordt getracht meer inzicht te krijgen in de ruimtelijke en socioeconomische organisatie van de sites. Organisaties: • Vakgroep Archeologie
Onderzoekers: • Jean Bourgeois • Philippe De Maeyer
Evaluatie en ontwikkeling van bedrijfsinitiatieven inzake de controle en vermindering van woon-werkverplaatsingen. (ADICCT) Universiteit Antwerpen Abstract: Als bron van woon-werk verkeer genereren bedrijven heel wat mobiliteit. Veel werkgevers zijn zich daarvan bewust en ontwikkelen initiatieven om het autogebruik van hun werknemers te verminderen. Het ADICCT project onderzoekt deze Mobility Management initiatieven. Naast een grondige analyse van de Belgische enquête inzake woon-werkverkeer, omvat het project ook een case-study onderzoek gebaseerd op interviews met werkgevers die een vooruitstrevend mobiliteitsbeleid hebben. Organisaties: • Transport en ruimtelijke economie
Onderzoekers: • Ann Verhetsel
Stad en samenleving in de Lage Landen 1200-1800: ruimte, kennis, sociaal kapitaal. Universiteit Antwerpen Abstract: In het Antwerpse luik van dit project zal gekozen worden voor onderzoek naar het sociaal kapitaal binnen het laatmideeleeuwse en vroegmoderne stadsleven. De focus zal daarbij liggen op het verenigings- en publieke leven in de brede zin van het woord. Met verenigingsleven wordt verwezen naar ambachten, broederschappen, schuttersgilden, georganiseerde buurten, gezellenverenigingen, en dergelijke meer; met het publieke leven naar optochten en manifestaties over het herbergleven, tot en met de dagdagelijkse interacties op openbare plaatsen. Er zal voor deze verschillende netwerken en settings moeten worden onderzocht op welke manier welke groepen er 'sociaal kapitaal' uit putten. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Bruno Blondé
Moleculaire en cellulaire mechanismen van elektrische exciteerbaarheid. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Moleculaire biofysica, fysiologie en farmacologie
Onderzoekers: • Dirk Snyders
Moleculair genetische analyse van genen voor erfelijke, axonale perifere neuropathieën. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project willen we een bijdrage leveren tot de opheldering van het pathomechanisme van hereditaire sensorische neuropathieën (HSN). Hereditaire sensorische neuropathieën zijn een zeldzame variant van de erfelijke perifere neuropathieën en worden gekarakteriseerd door een progressief sensorisch verlies in de distale delen van het lichaam. We zullen een genotype-fenotype correlatie studie uitvoeren in een uitgebreid cohorte van HSN-patiënten. Dit leidt tot een verbeterde genetische raadgeving, geeft meer inzicht in het onderliggende ziektemechanisme en maakt het mogelijk mutaties te selecteren voor verder functioneel onderzoek. Het tweede doel van mijn project is de identificatie van nieuwe genen voor HSN. Hiervoor worden functionele en positionele kandidaatgenen gescreend. Organisaties: • VIB DMG - Perifere Neuropathieën
Onderzoekers: • Vincent Timmerman • Annelies Rotthier
Welke beleidsinstrumenten kunnen Europese (groot)steden ontwikkelen om het micro-economische grootstedelijk beleid aan te sturen. Kunnen staat hierbij op hun mogelijkheden om de nodige beleidsruimte voor de implementatie van deze instrumenten te mobili... Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek wil nagaan welke beleidsruimte (en beleidsmiddelen) europese steden ontwikkelen om het economisch beleid in en rond hun stad aan te sturen. Hierbij gaat bijzondere aandacht naar hoe deze steden dergelijke instrumenten weten te implementeren. Hoewel de mate waarin steden over formele bestuurlijke capaciteiten kunnen beschikken erg relevant is, gaat de vraag vooral over hoe deze besturen fysiek, sociaal en cultureel kapitaal mobilisefen om een stedelijk economisch beleid vorm te geven. Een literatuurstudie over geografische economie mbt. stedelijke agglomeratie enerzijds en over het theoretisch kader van de beleidsanalyse (inzonderheid mbt beleidsinstrumenten), gaat het velonderzoek vooraf. De steden Gent en Liège treden vervolgens als test-case op om een analytisch kader voor verder vergelijkend onderzoek in Europese steden mogelijk te maken. Het proces van beleidsinstrumentenkeuze en de implementatie van deze instrumenten staat hierbij centraal. In tegenstelling tot ander onderzoek op dit terrein presenteert dit onderzoeksproject zich niet als een economisch onderzoek, het gaat niet in de eerste plaats op zoek naar economische groeifactoren. Het onderzoek verschilt ook met ander politologisch onderzoek over het Europees economisch beleid dat eerder topdown gericht is en zich afvraagt in welke mate de lidstaten, regio's of steden in staat zijn Europese beleidsinstrumenten te hanteren voor de realisatie van de Europese doelstellingen. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN
Studie van de functie van progranuline in frontaalkwab dementie via cellulaire en muismodellen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit doctoraatsproject heeft als doel de rol van progranuline (PGRN) te bestuderen in FTD met behulp van zowel in vitro experimenten als in vivo muismodellen. In vitro zal door middel van RNA interferentie (RNAi) bestudeerd worden of een verminderde expressie van PGRN leidt tot
verminderde overleving van gecultiveerde neuronale cellen en primaire neuronen. Voor de in vivo experimenten zal een progranuline constitutief en conditioneel knock-out muismodel ontwikkeld worden. Met deze muizen willen we bestuderen wat de exacte functie van progranuline in de hersenen is en hoe verlies van PGRN specifieke neurodegeneratie in de frontale kwab van de hersenen veroorzaakt. Tenslotte zullen eveneens primaire neuronale culturen afkomstig van verschillende regio's van muishersenen ex vivo bestudeerd worden om het PGRN expressiepatroon te onderzoeken en op te helderen waarom verlies van PGRN meer kritiek is voor neuronen in de voorste hersenregio's. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh • Hans Wils
Studie van eiwit-eiwit interacties in intacte cellen en toepassing op de leptine receptor Universiteit Gent Abstract: MAPPIT is een technologie die toelaat om interacties tussen eiwitten te detecteren in intacte humane cellen, en werd ontwikkeld in onze onderzoeksgroep. We zullen deze grootschalige twee-hybride methode toepassen om humane eiwit interactienetwerken in kaart te brengen. Bijzondere aandacht zal gaan naar signalisatie via de leptine receptor. Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Jan Tavernier
Petrologisch-geochemische variaties in subductie-gerelateerde magma's van de egeïsche boog in relatie tot geodynamische parameters Universiteit Gent Abstract: Een petrologisch-geochemische studie van de vulkanische afzettingen van de eilanden van de Egeïsche Boog zal inzicht verschaffen in de relatie tussen geodynamische parameters en de samenstelling van eilandboog vulkanieten. Hierbij wordt gebruik gemaakt van hoofd- en sporenelement-analyse alsmede bepalingen van radiogene isotoopratio's (Sr, Nd, Pb) van gehele gesteenten, en laser-ablation analyses van sporenelementen en Sr isotopen in individuele mineralen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Marlina Elburg
Structurele en elektronische eigenschappen van biologisch gemodificeerde op grafeen gebaseerde lagen. Universiteit Antwerpen Abstract: Doelstellingen van het project: (i) De optimalisatie van de preparatie en patroonvorming van op grafeen gebaseerde lagen waarop biomoleculen vastgehecht worden en (ii) het begrijpen van de magnetotransporteigenschappen van zulke lagen in een breeed temperatuursgebied voor en na het vasthechten van de biomoleculen. De inzichten die resulteren uit deze studies zullen gebruikt worden om een gevoelige, elektronische monitoring te ontwikkelen voor specifieke biologische processen in een waterig midden, inclusief de denaturatie en rehybridisatie van DNA en de herkenning van antigenen door antilichamen. Organisaties: • Theorie van de gecondenseerde materie
Onderzoekers: • Francois Peeters • Bart Partoens
Betacelfunctie in (pre)type 1 diabetes. Universiteit Antwerpen Abstract: Deze studie wil biologische criteria bepalen die verlies van betacelmassa op korte tijd weergeven en dus een versnelde evolutie naar type 1 diabetes. Deze criteria helpen bij de keuze van het tijdstip en het type van preventie, vergemakkelijken de samenstelling van meer homogene groepen studiepersonen (op basis van residuele betacelmassa, homogeen risico op betaceldestructie tijdens interventieduur) en leiden tot herkennen van functionele merkers die als "surrogate endpoints" kunnen worden gebruikt. Op deze manier wordt de omvang van de studiegroepen verminderd evenals de opvolgingstijd die nodig is om significante effecten van een testsubstantie te onderzoeken. Organisaties: • Laboratorium Experimentele geneeskunde en Pediatrie (LEMP)
Onderzoekers: • Luc Van Gaal
Intertekstualiteit en informatiestromen. Universiteit Antwerpen Abstract: Taalkundige studie van de wijze waarop betekenissen worden gegenereerd en getransformeerd in informatiestromen binnen de context van de globalisering. Bijzondere aandacht gaat uit naar intertekstuele processen benaderd vanuit etnografisch ondersteund taalpragmatisch ideologieonderzoek, met focus op verschillen in het gebruik van implicietheid en differentiatie in de verwijzing naar bronnen. De concrete casus die onderzocht zal worden betreft de internationale geschreven media in het Engels, de geschreven pers in het Nederlands in Vlaanderen, en de geschreven pers in het Frans in België, Frankrijk, Congo en West-Afrika. Organisaties: • Antwerps Centrum voor Pragmatiek (IPrA Research Center)
Onderzoekers: • Patrick Dendale • Jozef Verschueren • Walter De Mulder
"Fijn stof" en relevante gasvormige luchtpolluenten in kantoren, scholen en woningen in de Provincie Antwerpen. Universiteit Antwerpen Abstract: Aan de kwaliteit van binnenhuislucht, in kantoren, scholen en woningen, is in België nog geen aandacht besteed. Deze studie zal de hoeveelheden en de chemische samenstelling bepalen van fijn en ultrafijn stof (dat momenteel van primordiaal belang is i.v.m. luchtvervuiling) op talrijke plaatsen in de Provincie Antwerpen, naast relevante gasvormige luchtpolluenten. Conclusies naar beleid en gezondheid worden in het vooruitzicht gesteld.
Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Rene Van Grieken • Anna De Maeyer-Worobiec
Acquisitie architecturen voor 3D camera systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gedurende dit doctoraat zal onderzoek verricht worden naar mogelijke architecturen die dienen tot het interageren met net ontwikkelde drie-dimensionale camerachips. Het eerste luik van dit onderzoek, namelijk de aansturing, richt zich op het onderzoeken van nieuwe vormen van modulatiegolven waarmee door de camera uitgezonden licht wordt gemoduleerd. Het tweede luik omvat de verwerking van de door camerachip geproduceerde gegevens, waarbij één van de belangrijkste aspecten erin bestaat de niet-idealiteiten van de camerachip te compenseren. Elk van beide luiken van dit onderzoek moet eerst autoneem zijn taken kunnen volbrengen. Dan kan onderzocht worden hoe de prestaties verder geoptimaliseerd kunnen worden door interactie tussen beide luiken. Deze interactie vormt het derde grote luik van dit onderzoek. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK
Ontwikkeling van methodologie voor de karakterisatie van serum/plasma eiwit glycosylatiepatronen. Toepassingen in de klinische hepatologie, endocrinologie, oncologie en dopingsbestrijding Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel nieuwe methodes te ontwikkelen voor het karakteriseren van eiwitglycosylatiepatronen van serumeiwitten, en deze toe te passen binnen klinische vraagstellingen. Meer specifieke merkers voor levercirrhose en tumoren onderzocht, naast de invloed van veroudering op de glycosylatiepatronen van plasma hormonen en hormoonbindende eiwitten. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Hans Van Vlierberghe
De rechten van het kind in de sport: mogelijkheden van officiële instanties om deze rechten te implementeren en te evalueren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Meer en meer komt het bewustzijn dat de rechten van het kind dienen gerespecteerd te worden in diverse vrijetijdsactiviteiten, waronder de georganiseerde sport, die door volwassenen worden ingericht en begeleid. In 2004 werd de Panathlon verklaring "Ethics in Youth Sport" opgesteld en goedgekeurd, welke momenteel door diverse internationale instanties zoals sportclubs, nationale en internationale sportfederaties, enz. deze implementeren en evalueren. Het doel van onze studie is dan ook een systeem te ontwerpen van honorering aan de hand van labeling, met duidelijk omschreven items gebaseerd op de Panathlonverklaring. Aan de hand van een bevraging zowel bij de beleidsverantwoordelijken in nationale en internationale sportinstanties alsook bij jeugdleiders en jongeren zelf zal gepeild worden naar pro's en contra's van het hanteren van deze labeling zodat deze zo waarheidsgetrouw mogelijk kan geïntroduceerd worden op het niveau van de sportclubs, Vlaamse en internationale sportfederaties. Organisaties: • Bewegingsvorming en Sporttraining
Onderzoekers: • KRISTINE DE MARTELAER
Ontwikkeling van een visueel en multimediaal georiënteerde methodologie voor onderzoek van websites als sociaalculturele databron. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoeksproject wil een wezenlijke bijdrage leveren tot de onwikkeling van een meer geëigend onderzoeksinstrumentarium voor de wetenschappelijke ontsluiting van het internet als sociale en culturele databron. In het bijzonder wordt de ontwikkeling beoogd van een analyseinstrument dat het verbale en puur inventariserende niveau weet te overstijgen en de rijke visuele en multimediale structuur en inhoud van het internet op gepaste wijze kan vatten en wetenschapplijk hanteerbaar maken. Organisaties: • Onderzoekscentrum Visuele en Digitale Culturen (ViDi)
Onderzoekers: • Luc Pauwels
Studies van partonen met zeer lage Bjorken-x aan de Large Hadron Collider (LHC) met de CASTOR calorimeter van het Compact Solenoid Experiment (CMS) in CERN. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt de studie van 'voorwaartse fysica' in pp botsingen bij 14 TeV (Tera-eV) massamiddelpuntsenergie met behulp van de CASTOR calorimeter, een subdetector van de CMS detector aan de LHC in CERN. Monte-Carlo studies van Drell-Yan lepton-paar productie zullen worden uitgevoerd om de detector efficienties, energie-resolutie en achtergronden af te schatten. Software modules zullen worden ontwikkeld om de energie-response van CASTOR te bepalen. Organisaties: • Elementaire-Deeltjesfysica
Onderzoekers: • Pierre M S J Van Mechelen
Obstakels en stimuli in de loopbanen van mannen en vrouwen in optische wetenschappen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vrouwen zijn ondervertegehnwoordigd in wetenschappelijk onderzoek. Er is sprake van horizontale, verticale en contractuele segregatie. Om hierin een kentering teweeg te brengen is een grondig begrip van de achterliggende oorzaken en mechanismen noodzakelijk. Er gebeurde reeds veel onderzoekn maar internationaal comparatief onderzoek op kwalitatief niveau ontbreekt in Europa. DIt is echter nodig om de impact van de nationale cultuur beter te begrijpen. Dit onderzoek zal een dergelijke studie uitvoeren met de Europese optische onderzoekswereld als object. Door toe te spitsen op een specifiek onderzoeksdomein (micro-optica), kan dit als constante gehouden worden. Cultureel bepaalde verschillen kunnen zo gericht onderzocht worden. Het onderzoek zal obstakels en stimuli op drie niveaus onderzoeken: de maatschappelijke context, organisatiecultuur en individuele aspecten.
Organisaties: • Metajuridica
Onderzoekers: • MACHTELD DE METSENAERE
Geactiveerde T/NK-cellen radiosensibiliseren tumoren via de productie van interferon-y en NO: de rol van Jak-stat signaal transductie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds 1996 onderzoekt ons labo de mogelijkheid om hypoxische tumor cellen te radiosensibiliseren door het stikstofmonoxide radicaal (NO). We evalueerden twee strategieën om NO te produceren in tumoren: (a) bioreductie van NO donors en (b) activatie van de L-arginine/iNOS pathway in tumor cellen of in tumor geassocieerde immuun cellen. Ons huidig FWO-project is gefocusseerd op het radiosensibiliserende potentieel van macrofagen, die als deel van de "innate immunity" een eerste verdedingingslijn vormen tegen pathogenen en kanker. Macrofagen zijn geprogrammeerd om specifieke pathogeen geassocieerde patronen te herkennen via meer dan 10 "Toll-like receptors" (TLR) en te reageren door de vrijstelling van talrijke pro-inflammatoire mediatoren. Wij toonden aan dat (a) de TLR4 agonisten bacterieel LPS en zijn bioactieve component lipid A, macrofagen stimuleren om NO te produceren en zo naburige tumor cellen kunnen radiosensibiliseren, (b) gestimuleerde macrofagen cytokines secreteren die de productie van NO activeren in naburige tumor cellen, resulterend in radiosensibilisatie (c) de expressie van iNOS en de productie van NO onder transcriptionele controle staan van NFkB. Deze resultaten werden gebundeld in twee publicaties en toonden voor de eerste maal de potentiële rol van tumor geassocieerde immuun cellen aan in de radiorespons van tumoren. Recent rapporteerde een andere groep eveneens een immuun gemedieerde radiosensibilisatie door de synthetische CpG ODN oligodeoxynucleotiden, die bacteriële infecties nabootsen via activatie van TLR9. Met dit project willen we onze radiosensibiliserende strategie uitbreiden naar het pro-inflammatoir tumoraal infiltraat, een belangrijk compartiment van solide tumoren dat zowel tumor progressie als anti-kanker therapieën beïnvloedt. We zullen ons focusseren op T lymfocyten en NK-cellen (T/NK-cellen), die een brug vormen tussen de "innate" en verworven immuniteit. T/NK cellen worden geactiveerd door geprimde dendritische cellen en macrofagen en secreteren verolgnes IFN-y. Dit pro-Th1 cytokine is een krachtige co-stimulator en effector van de anti-tumorale immuunreactie, die gestuurd wordt door CD4+ helper en CD8+ cytotoxische T lymfocyten en CD56+ NK-cellen. Onze hypothese is dat dezelfde T/NK-subsets een doelwit vormen voor radiosensibiliserende strategiën, daar IFN-y in staat is om via JAK/STAT signaal transductie NOS te activeren in tumor cellen. De doelstellingen van dit project zijn te onderzoeken: 1. of geactiveerde T/NK-cellen voldoende IFN-y secreteren om via JAK/STAT signaal transductie iNOS te induceren in tumor cellen 2. het radiosensibiliserend potentieel van T/NK-cellen in een panel tumor cellen van muizen en van humane origine 3. de radiosensibiliserende effecten van lipid A en CpG ODN in tumor modellen, gebruik makend van éénmalige en gefractioneerde radiotherapie 4. de expressie en induceerbaarheid van IFN-y en iNOS in colorectale tumoren en hun predictieve waarde naar therapie respons Stadium 1: Interacties tussen immuun en tumor cellen: in vitro muismodel (le iaar) Stadium 2: Radiosensibiliserend potentieel van geactiveerde T/NK cellen: in vitro modellen (iaar 2 - 3) Stadium 3: Radiosensibiliserende effecten van lipid A en CpG ODN: in vivo muis model (iaar 2 - 3) Stadium 4: iNOS expression en radioresponse van humane colorectale tumoren: xenografts in naakte muizen (jaar 3) Stadium 5: Basale IFN-y/iNOS expressie en radiorespons van colorectale tumoren (jaar 1 - 4) Stadium 6: IFN-y/iNOS inductie in colorectale tumoren (jaar 1 - 4) Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • GUY STORME • Mark DE RIDDER
De rol van aandacht bij het impliciet leren van sequenties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met dit onderzoeksproject wil ik de invloed van aandachtsprocessen op het leren bestuderen. In het bijzonder wil ik nagaan in welke mate exogene en endogene aandachtsprocessen het leren beïnvloeden van sequentiële structuren. Veel van onze dagelijkse gebruikte kennis berust nl. op het aanleren en toepassen van sequentiële structuren. Dit gebeurt veelal impliciet, denk maar aan het aanleren van een taal of een sport. In dit project wil ik nagaan hoe het impliciet sequentieel leren, dat beschouwd wordt als een basaal leermechanisme dat we delen met lagere diersoorten, beïnvloed wordt door stimuli die de aandacht automatisch naar zich toetrekken (bottom-up- exogeen) en door stimuli waarop we zelf onze aandacht richten (top-down - endogeen). Deze onderzoeksvraag dringt door tot de kern van het leren: wordt het leren hoofdzakelijk gestuurd door invloeden van buitenaf, waarbij we automatisch associaties maken, of verloopt het leren vnl. top-down, waarbij we onze aandachtsprocessen actief moduleren in functie van een maximale adaptatie aan onze omgeving? Organisaties: • Cognitieve en Biologische Psychologie
Onderzoekers: • Natacha DEROOST
Een geïntegreerde benadering voor het ontrafelen van de pathogenese van CNS en PNS neurodegeneratieve aandoeningen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit netwerk project werd samengesteld om de unieke informatie afkomstig van het mensgenoom project optimaal te gaan gebruiken om een beter inzicht te krijgen in neurodegeneratieve ziekten en op basis hiervan behandelingen voor deze ziekten te ontwikkelen. Het samenbrengen in dit netwerk van onderzoeksgroepen actief in klinisch onderzoek, genetica en genomica, celbiologie, proteoomanalyses, bioinformatica en model organismen (muis, zebravis en drosophila), zal resulteren in een geïntegreerd netwerk dat moet toelaten om nieuwe ziektegenen te identificeren, hun biologische functies ui te werken, hun rol in ziekteprocessen te onderzoeken en om nieuwe mogelijkheden voor vroege diagnose, behandeling en preventie te exploreren. In dit netwerk project zal de focus liggen op ziekten van het centrale zenuwstelsel zolas de ziekte van Alzheimer, de ziekte van Parkinson, frontaalkwab dementie en verwante aandoeningen, en ziekten van het perifere zenuwstelsel zolas motoneuropathiëen, amyotrofe laterale sclerose en verwante ziekten. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Marc Cruts • Christine Van Broeckhoven • Samir Kumar-Singh
Nanomaterialen voor geneesmiddeltoediening. Universiteit Antwerpen
Abstract: De wetenschappelijke hoofddoelstelling van de onderzoeksgemeenschap is fundamenteel te begrijpen waarom bepaalde nanoscopische dragers, beladen met biologische actieve molecules (proteïnen, antisense oligonucleotiden, RNAi, plasmid DNA, ...) in sommige celsoorten wel leiden tot een biologisch effect terwijl ze falen in andere celsoorten. Het is zonder meer duidelijk dat het verwerven van inzichten in dergelijke materie enkel kan bekomen worden indien het probleem multidisciplinair bestudeerd (i.e. vanuit een biologische, farmaceutische, materiaalkundige, fysisch-chemische, biofysische, .... invalshoek) wordt. Organisaties: • Laboratorium voor Farmaceutische Technologie en Biofarmacie
Onderzoekers: • Annick Ludwig
Contacten tussen kinderen met windpokken en varicella-zoster immune volwassenen: een analyse van de impact op cellulaire immuniteit na blootstelling. Universiteit Antwerpen Abstract: Er bestaan vaccins die werkzaam zijn tegen primaire varicella-zoster virus (VZV) infectie (i.c. windpokken) in vatbare personen, en de reactivatie van zoster in immune personen. Herblootstelling aan natuurlijke VZV wordt ook beschouwd als een exogeen boosting mechanisme bij VZV immune personen. Om de populatie impact van deze vaccins in te schatten, is het belangrijk het relatieve voorkomen, duur en intensiteit van boosting in kaart te brengen. De studie heeft tot doel de immunologische impact te meten op VZV-immune volwassenen van blootstelling aan een kind met primaire VZV, door bloedstalen af te nemen van volwassenen, die op een bekend tijdstip werden blootgesteld. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Philippe Beutels
De bescherming van grondrechten tegen schendingen door de regelgever in convergerende nationale en Europese rechtsordes. Universiteit Antwerpen Abstract: Het project beoogt een rechtsvergelijkende analyse te maken van de verhoudingen van rechtscolleges op nationaal en Europees niveau inzake de bescherming van grondrechten tegen optreden of nalaten van de materiële wetgever. Zowel nationale verhoudingen als de interactie van het Hof van Justitie met de nationale rechter komen daarbij aan bod. De Europese dimensie speelt hierbij een bijzondere rol. Om te verzekeren dat het gemeenschaprecht volledig effect kan sorteren, moeten lidstaten hun rechtssysteem organiseren op dergelijke wijze dat elke bepaling van nationaal recht die strijdt met gemeenschapsrecht opzij kan worden gezet. In het domein van de mensenrechten moeten nationale rechters dus de rechtsbescherming waarin is voorzien in de nationale rechtsorde combineren met de verplichtingen die voortvloeien uit het Europees Gemeenschapsrecht, waarbij ze tevens moeten rekening houden met het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, dat minimum vereisten stelt inzake het niveau van rechtsbescherming. Nagegaan wordt op welke wijze knelpunten kunnen worden opgelost binnen het kader van het huidige systeem van rechtsbescherming. Vervolgens wordt onderzocht op welke wijze het huidige systeem van rechtsbescherming eventueel kan worden hervormd om te komen tot een efficiënte en coherente vorm van rechtsbescherming binnen een redelijke termijn. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Patricia Popelier • Jan Velaers
Wederkerigheid en strategische samenwerking in sociale dilemma's. Universiteit Antwerpen Abstract: Verschillende wetenschappers hebben aangetoond dat economische agenten dikwijls samenwerken in sociale dilemma's. Het typisch gedragspatroon in herhaalde experimenten is dat er meer samenwerking is dan door de standaardtheorie wordt voorspeld en dat, naarmate het einde in zicht is, de samenwerking vermindert. We gebruiken laboratoriumexperimenten om het gewicht te bepalen van de twee belangrijkste krachten ¿ wederkerigheid en reputatie ('strategische' samenwerking) ¿ die dit patroon veroorzaken. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Sigrid Suetens
Functionele consequentie en ecologie implicaties van extreme morfologische specialisatie: bouw en werking van het voedselopname-apparaat bij zeepaardachtigen (Syngnathidae) Universiteit Gent Abstract: Zeepaardjes zijn alom geliefde vissen door hun speciaal uiterlijk. Toch is nagenoeg niets gekend van hun lichaamsbouw of hun aanverwanten, de zeenaalden. Dit laat ook niet toe te begrijpen in welke mate deze dieren aangepast zijn aan hun extreem snelle manier van zuigvoeden. Dit project beoogt dit te bestuderen, en hierbij na te gaan in welke mate extreme specialisaties nadelig kunnen zijn om zich aan te passen aan wisselende omgevingsomstandigheden. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Dominique Adriaens
Steunpunt Wonen en Ruimte: Ruimte Universiteit Gent Abstract: Het Steunpunt Ruimte en Wonen is een van de erkende Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek. AMRP maakt deel uit van het onderzoeksteam Ruimte en werkt het werkpakket 3 'Ruimtelijke transformaties ten gevolge van geleidelijke verstedelijking' verder uit. Binnen dit werkpakket wordt een typologie en bijbehorende methodiek ontwikkeld om de aanwezigheid van 'stedelijke' fenomenen in de niet-kernstedelijke ruimte te bestuderen. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Georges Allaert
Sterfteverschillen naar socio-economische klasse in België. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: In mijn doctoraatsonderzoek werd sociale ongelijkheid in sterfte op een gedetailleerde manier in kaart gebracht. Op basis van een koppeling van de census 1991 en sterftedata uit het register voor de periode 1991-96 werden sterfteverschillen berekend voor verschillende socioeconomische kenmerken (opleiding, huisvestingskwaliteit en beroep) bij Belgische mannen en vrouwen in verschillende leeftijdsgroepen. Op basis van een nieuwe aangemaakte databank voor de periode van de 21ste eeuw en kunnen ook een aantal nieuwe aspecten van sociale ongelijkheid in sterfte in België bestudeerd worden. Dit vervolgonderzoek wormt het voorwerp van een recent aangevraagd postdoctoraal mandaat bij het FWO (januari 2006). Door het doctoraatsonderzoek (dataconstructue, analyses van de data en uitschrijven van het doctoraat) is er de laatste jaren weinig tijd geweest om mijn onderzoeksresultaten te valoriseren in internationale publicaties. Hierdoor zijn mijn kansen op een postdoctoraal mandaat bij het FWO waarschijnlijk relatief klein, vandaar de aanvraag voor een postdoctoraal aanloopmandaat waarbij vooral internationale publicaties op basis van mijn doctoraat betracht zullen worden. N.B.: Gezien de leeftijdsgrens om een postdoctoraal mandaat aan te vragen bij het FWO 36 jaar bedraagt per 1 oktober en er per zwangerschap 1 jaar bij deze maximumleeftijd geteld wordt, heb ik volgend jaar (2007) nog één kans om te postuleren voor een postdoctoraal mandaat bij het FWO (ik bengeboren op 9 oktober 1970 en heb één zoontje). Een eventueel postdoctoraal aanloopmandaat van het OZR zou mij de kans geven om mijn dossier aanzienlijk te verbeteren door de valorisatie van mijn doctoraatsresultaten in de vorm van internationale publicaties. Organisaties: • Sociaal Onderzoek
Onderzoekers: • Jan VAN BAVEL
FlexWare: Exploitatie van Flexibele Hardwareplatformen voor Massief Parallelle Bioinformaticatoepassingen Universiteit Gent Abstract: FlexWare beoogt efficiënter hardware-ontwerp voor algoritmes met extensief laagniveauparallellisme. Het is gericht op bioinformaticatoepassingen, maar algoritmes uit andere domeinen zullen gebruikt worden ter evaluatie. Verschillende parallelle en herconfigureerbare platformen zullen onderzocht worden met het oog op de ontwikkeling van automatische ondersteuning voor platformselectie, extractie van applicatieparallellisme en afbeelding hiervan op het gekozen platform. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Dirk Stroobandt
Opwekken, valideren en gebruik van nanobodies gericht tegen de neovasculaire integrines alphaV en Beta3 in kanker therapie Universiteit Gent Abstract: De basis van dit project is de bevinding dat de integrines AlphaV en Beta3 tot expressie komen op neovasculair endotheel in tumoren en in wondweefsel. Het doel is dan ook om antilichamen te maken die tumoren kunnen vernietigen door deze integrines te inhiberen. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Claude Libert
Vaag answer set programmeren voor het semantisch web. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het internet is uitgegroeid to een gigantische verzameling van gegevensbronnen. In deze context is het voor menselijke gebruikers niet altijd vanzelfspreken om betrouwbare van onbetrouwbare informatie te onderscheiden en om te gaan met elkaar etegensprekende bronnen; dit probleem stelt zich eens te meer bij automatisatie van taken op het Semantische Web. Recent heeft VUB-onderzoeksgroep voorgesteld om aan webagenten gestalte te geven door middel van de "answer set" semantiek. In deze aanpak bestaat de kennis van een agent uit een verzameling van regels die, eventueel, externe gegevensbronnen kunnen aanroepen. Zo bijvoorbeeld betekent de regel GEVOLG <- FEIT, BRON.EXTERN_FEIT dat GEVOLG kan afgeleid worden als FEIT bekend is en een externe BRON EXTERN_FEIT bevestigt. Om tegenspraken tussen de verschillende regels te verhelpen wordt in (Heymans et al. 2005b) voorgesteld om de regels te ordenen volgens een voorkeursrelatie, waarbij meer geprefereerde regels zullen verkozen worden voor voldoening op minder geprefereerde regels in geval van contradicties. De ordening kan bijvoorbeeld afhangen van het vertrouwen in de geraadpleegde externe agenten. Anderzijds heeft de Ugent-onderzoeksgroep recent voorgesteld om vertrouwensnetwerken tussen agenten te modelleren als vraagrelaties ('Fuzzy relations') die toelaten om zowel vertrouwen als wantrouwen uit te drukken en te berekenen (De cock & Pinheiro da Silva, 2006). Wantrouwen is vaak immers minstens zo belangrijk als vertrouwen in het handelen; het samen beschouwen van beide laat bovendien toe onwetendheid te modelleren die alomtegenwoordig is in een groot netwerk waar iedere agent typisch slechts enkele andere agenten kent. Het vraaglogisch model laat daarenboven toe om vertrouwen en wantrouwen te modelleren als graduele concepten die in een bepaalde mate kunnen vervuld zijn (ik sta eerder wantrouwig tegenover deze bron, ik vertrouw deze bron zeer). In het voorgestelde project willen de beide onderzoeksgroepen hun expertise in de twee verschillende methodologieën, namelijk answer set programmeren en vraaglogica, samenbrengen om vaag answer set programmeren te ontwikkelen. We zijn van mening dat een combinatie met vaaglogica de toepasbaarheid van answer set programmeren voor het Semantisch Web gevoelig zal verbeteren; bijvoorbeeld uitdrukken van vertrouwen en/of wantrouwen tussen webagenten; appreciatie (door een agent) van, mogelijk inconsistente, informatie beschikbaar op het internet; minder belangrijke regels niet ten volle in rekening moeten brengen, etc. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • Davy VAN NIEUWENBORGH • DIRK VERMEIR
Verdedigingsmechanismen van vissen met verschillende stressgevoeligheden tegen zware metalen: interactie en dynamiek van eiwitten en hormonen. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het onderzoeken of de kieuwcellen van vissoorten met een verschillende gevoeligheid aan koperblootstelling, intracellulair verschillen vertonen in eiwit expressie van transporters, carriers en metaalbindende eiwitten, evenals van defensieve eiwitten en enzymen betrokken bij oxidatieve stress tijdens sublethale blootstellingen aan koper. De dynamiek wordt gevolgd van deze processen doorheen de tijd rekening houdend met de hormonale status van de drie soorten. De rol die deze hormonale status op deze processen uitoefent wordt onderzocht. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers:
• Gudrun De Boeck • Erwin J M Witters
Ontwikkeling van aanrijkings- en analysemethoden voor spoorbepaling van hormoonontregelaars in watermonsters met behulp van gesynthetiseerde selectieve receptoren Universiteit Gent Abstract: Een methode zal worden ontwikkeld om met behulp van geïmmobiliseerde peptidomimetica, die de oestrogeenreceptor nabootsen waaraan hormoonontregelaars binden, deze EDC's aan te rijken uit watermonsters. Door gebruik van thermoresponsive "smart polymers" als drager mmoet het ook mogelijk zijn selectieve chromatografische analysemethoden op punt te stellen. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • Patrick Sandra • Johan Van der Eycken • José Martins • Filip Du Prez • Annemieke Madder
PRODEX C90291 Gaia-DPAC: Variabiliteit. KU Leuven Abstract: Geen Nederlandstalig Abstract Organisaties: • Afdeling Sterrenkunde
Onderzoekers: • Conny Aerts
Robotica en Multibody Mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Robotica en Multibody Mechanica. Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • DIRK LEFEBER
CLEVER: Clean vehicle research: LCA and policy measures. Onderzoek naar milieuvriendelijke voertuigen: LCA (Levenscyclus Analyse) en beleidsmaatregelen (Fase 1 en Fase 2). Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vrije Universiteit Brussel, VITO en ULB hebben de Ecoscore ontwikkeld, een well-to-wheel milieu rating tool voor voertuigen. Deze methodologie werd ontwikkeld voor toepassing in verschillende beleidsmaatregelen om de aankoop en het gebruik van milieuvriendelijke voertuigen te stimuleren. In het CLEVER project zal een Levenscyclus Analyse (LCA) uitgevoerd worden van voertuigen met conventionele en alternatieve brandstoffen (LPG, CNG, alcoholen, biobrandstoffen, biogas en waterstofgas) en/of alternatieve aandrijfsystemen (batterij, hybride en brandstofcel elektrische voertuigen). Naast de well-to-wheel emissies zal deze LCA eveneens rekening houden met de volledige cradle-to-grave emissies (inclusief productie en ontmanteling/recyclage van het voertuig). Recente ontwikkelingen in brandstofproductie en nieuwe voertuigtechnologieën zullen in rekening gebracht worden en speciale aandacht zal gewijd worden aan de well-to-tank emissies van biobrandstoffen en waterstofgas en aan de cruciale invloed van de energie-mix (i.e. combinatie van energiebronnen) voor de elektriciteitsproductie van (plug-in) elektrische wegvoertuigen. Vanuit het perspectief van de gebruiker is de levenscyclus kost vaak een sleutelfactor in de keuze van een nieuw voertuig. Prijsinstrumenten zijn geschikt om de milieuprestaties van voertuigen te integreren in de aankoopbeslissing. CLEVER zal het mogelijk maken om mogelijke beleidsmaatregelen voor een duurzamere voertuigkeuze te onderzoeken. De onderzochte beleidsinstrumenten zullen niet alleen de nadruk leggen op individueel aankoopgedrag van voertuigen, maar eveneens op maatregelen gericht op bedrijven en openbare instanties. De Ecoscore methodologie is eveneens een geschikte indicator om de milieuprestaties van de volledige voertuigvloot te analyseren. Mogelijkheden om een ecologischere samenstelling van de voertuigvloot te bereiken zullen bestudeerd worden, waarbij rekening wordt gehouden met de factoren die de optimale tijd voor vervanging bepalen, socio-economische haalbaarheid, enz. Al deze aspecten zullen rekening houden met externe kosten, waaronder milieu-impact en sociale weerstand geassocieerd met de geselecteerde technologieën. De aandacht van CLEVER zal voornamelijk gaan naar de markt van de personenwagens. In alle analyses zal echter op een kwalitatieve manier aandacht besteed worden aan mogelijk extrapolaties naar zwaar vervoer in het algemeen en naar stadsbussen in het bijzonder, daar stadsbussen zich er gemakkelijk toe lenen om nieuwe technologieën te implementeren en zij een voorbeeldfunctie kunnen vervullen. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management • Elektrotechniek-Energietechniek • Mobiliteit en voertuig technologie onderzoeksgroep
Onderzoekers: • Laurence TURCKSIN • Vincent WYNEN • Faycal-Siddikou BOUREIMA • Maarten MESSAGIE • Annalia BERNARDINI • CATHY MACHARIS • NELE SERGEANT • JOERI VAN MIERLO
Scheidingstechnologiegerelateerde miniaturisatie en - fingerprints in de farmaceutische analyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de chemische en meer specifiek de farmaceutische analyse middels scheidingstechnieken zijn twee tendensen actueel, enerzijds de miniaturisatie van technieken en anderzijds het gebruik van volledige chromatogrammen of electroferogrammen, in plaats van individuele pieken, om er relevante informatie uit te extraheren. De ontwikkeling en data-analyse van fingerprints kadert in deze laatste tendens. Met fingerprints bedoelen we chromatogrammen of electroferogrammen die een piekenpatroon vertonen dat karakteristiek is voor een gegeven (type) staal. Dit project wil aansluiten bij beide tendensen om in het ultieme geval trachten te komen tot de ontwikkeling van fingerpints middels geminiaturiseerde
technieken. Beide onderwerpen worden momenteel ook nog gekenmerkt door een aantal problemen waarvoor we binnen dit project oplossingen zullen trachten te vinden. De beschouwde geminiaturiseerde technieken zijn capillaire electrochromatografie (CEC), pressurised CEC (pCEC) en CEC op chips (chip-CEC). Ze worden momenteel gekenmerkt door een aantal technologische problemen die zich o.a. situeren op het niveau van de kolomvervaardiging en de kolomrobuustheid. Het is de bedoeling binnen dit project robuustere kolommen te vervaardigen dan de actueel voorhanden zijnde, evenals er applicaties op te ontwikkelen (fingerprints in het ultieme, meest complexe geval). Wat fingerprints betreft moet men enerzijds over een eenvoudige methodologie beschikken om informatierijke fingerprints te ontwikkelen en anderzijds moeten de verkregen fingerprints onderworpen worden aan een geschikte data-analyse. Deze laatste is afhankelijk van het doel en telkens moet er een keuze gemaakt worden uit meerdere potentieel toepasbare chemometrische technieken. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie
Onderzoekers: • NELE MATTHIJS • Yvan VANDER HEYDEN • JOHANNA VERBEKE • Debby MANGELINGS • Indiana TANRET
A phase I/II study of therapeutic vaccination with autologous dendritic cells of HIV infected individuals under stable HAART. Universiteit Antwerpen Abstract: Het primair objectief van deze klinische fase I/II pilootstudie is om de veiligheid en toxiciteit na te gaan van subcutane en intradermale (sc/id) toediening van autologe dendritische cellen (DC). Deze DC werden geëlektroporeerd met boodschapper RNA coderend voor Tat, Rev, Nef en Gag en zullen worden toegediend bij HIV-1 geïnfecteerde patiënten onder stabiele highly active antiretroviral therapy (HAART). Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman
De verwerving van de Roemeense morfosyntaxis. Universiteit Antwerpen Abstract: Het onderzoeksproject beoogt een systematische analyse van de morfosyntactische ontwikkeling van ééntalig Roemeense kinderen op basis van een longitudinaal corpus van Roemeense kindertaal. Het onderzoek is voornamelijk gericht op de verwerving van naamwoordelijke en werkwoordelijke functionele categorieën, waarbij de relatie tussen de kenmerken van functionele categorieën en syntactische operaties centraal staat. Organisaties: • Centrum voor Computerlinguïstiek en Psycholinguïstiek (CLiPS)
Onderzoekers: • Martine M R Coene • Larisa Avram
De schoonheid van het onzichtbare: kunstinterpretaties van nanostructuren. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt een brug te slaan tussen kunst en wetenschap. Het uitgangspunt is de atomaire wereld en de wereld van nanotechnologie zoals waargenomen door de elektronenmicroscoop. Dirk Vander Eecken zal dit aangrijpen als zijn inspiratiebron voor zijn grafisch werk. Het project zal resulteren in een gezamelijk boek en portfolio waar wetenschap en kunst mekaar raken. Het is de bedoeling jonge grafische kunstenaars te inspireren door voordrachten en workshops. Organisaties: • Elektronenmicroscopie voor materiaalonderzoek (EMAT)
Onderzoekers: • Gustaaf Van Tendeloo
Europeanisering en politieke partijen: een vergelijkend onderzoek naar de rollen en functies van transnationale partijconferenties. Universiteit Antwerpen Abstract: De door transnationale partijen georganiseerde conferenties van partij- en regeringsleiders zijn uitgegroeid tot belangrijke bijeenkomsten in het complexe besluitvormingsproces van de EU. Dit project onderzoekt de invloed van deze conferenties systematisch en comparatief (christendemocraten/conservatieven, socialisten, liberalen) door binnen het theoretische kader van de europeanisering van politieke partijen de verschillende rollen en functies in kaart te brengen. Organisaties: • Instituties en Meerlagige Politiek (ACIM)
Onderzoekers: • Steven Van Hecke
Transplantatie van embryonale stamcel-afgeleide neurale stamcellen na ruggenmerg- en hersentrauma. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project stellen we als hypothese dat transplantatie van zeer specifiek gedefinieerde embryonale stamcel-afgeleide neurale stamcellen (ES-NSC), genetische gemodificeerd ter secretie van neurotrofe factoren, zal bijdragen tot versneld en/of verbeterd herstel na TBI en SCI. Dit versnelde en/of verbeterde herstel kan het gevolg zijn van: A) een verminderd secundair neuraal verlies door secretie van neurotrofe factoren, en/of B) een verhoogd neuraal herstel door functionele integratie van getransplanteerde ES-NSC en /of gerekruteerde endogene NSC. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Philippe Jorens • Dirk Ysebaert • Dirk R Van Bockstaele • Peter De Deyn • Eric Van Marck • Zwi Berneman
Modelleren van de wisselwerking tussen microstructuur (inclusief kirstallografische textuur) en magnetische eigenschappen van polykristallijne zachtmagnetische materialen op ijzerbasis Universiteit Gent Abstract: Speurtocht naar de fundamentele verbanden tussen de microstructuur, inclusief de textuurcomponenten, van elektrische stalen en hun magnetische eigenschappen ten einde een model op te bouwen dat moet toelaten aangepaste productieprocessen te ontwerpen voor verbeterde kwaliteiten van elektrisch staal. Organisaties: • Vakgroep Toegepaste Materiaalwetenschappen
Onderzoekers: • Yvan Houbaert
Ondernemingsgroepen, politieke connecties en instituties: een langetermijnanalyse. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project onderzoekt de rol van ondernemingsgroepen vanuit een langetermijnperspectief. Op basis van een unieke databank van Belgische beursgenoteerde ondernemingen doorheen de 19de en 20ste eeuw, wordt de impact van ondernemingsgroepen op de performantie van ondernemingen onderzocht en wordt nagegaan in welke mate groepen gebruik maken van politiek connecties om hun belangen door te drukken. Organisaties: • Accountancy en financiering
Onderzoekers: • Ludo Cuyvers • Marc Deloof
De rol van neurogenine-3 afhankelijk transcriptiefactoren IA1 en Myt1 in de ontwikkeling van de endocriene pancreas. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De tijdelijke expressie van de Neurogenine-3 (Ngn3) transcriptiefactor is essentieel voor de ontwikkeling van de endocriene pancreas. In gene chip experimenten uitgevoerd op primaire duct cellen getransduceerd met adenoviraal Ngn3 identificeerden we diverse, specifiek Ngn3afhankelijke transcriptiefactoren betrokken in dit endocriene ontwikkelingsproces. In eerdere experimenten konden we reeds aantonen dat dergelijke adulte duct cellen partieel transdifferentiëren naar nedocriene cellen als gevolg van exogene Ngn3 expressie. Dit onderzoeksproject omvat de karakterisering van twee nieuw-geïdentificeerde Ngn3 afhankelijke transcriptiefactoren, namelijk IA1 en Myt1. De functie van deze eiwitten zal worden geanalyseerd door middel van viraak gemedieerde gain of function (expressie in Ngn3 knockout achtergrond) en loss of function (RNAi in wild type achtergrond) type experimenten, uitgevoerd op pancreas explanten. Deze explanten laten de embryonale endocriene differentiatie toe in in vitro culturen waardoor relatief eenvoudig in dit differentiatie proces kan ingegrepen worden. Voor IA1 konden we in samenwerking met Gerard Gradwohl (INSERM, Straatsburg) reeds aantonen dat dit eiwit essentieel is voor de embryonale ontwikkeling van betacellen in de muis (zie publicatielijst). Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie
Onderzoekers: • FRANS GORUS
"Advanced Disaster Architecture" met mobiliteitsoptimalisatie Universiteit Hasselt Abstract: Dit contract betreft een overeenkomst in het kader van een IBBT GBO-project vanuit het onderzoeksinstituut EDM. Het betreft een project met topic "Advanced Disaster Architecture met mobiliteitsoptimalisatie". Partners binnen het project zijn o.a. IBBT, Cisco Systems, Fire Protection Consultants Interactive, abiware, Telindus, ASTRID, UA, UGent, KULeuven, ... Het project zal verlopen volgens de bepalingen zoals gesteld in voorliggende overeenkomst. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Eddy FLERACKERS • Karin CONINX • Kris LUYTEN
Constructie van een weefselarray voor high 'high-troughput' detectie van genomische afwijkingen en eiwitprofilering in neuroblastoom Universiteit Gent Abstract: De bedoeling van dit project is om een weefselarray aan te maken vertrekkende vanuit parafinnemateriaal van neuroblastoom tumoren. Deze arrays zullen gebruikt worden ter validatie van vroegere onderzoeksdata zoals genexpressie-analyse en arrayCGH. Dit moet toelaten om een aantal interessante bevindingen op een groot aantal tumoren simultaan te onderzoeken. De gebruikte technieken zullen bestaan uit fluorescentie in situ hybridisatie en immuunhistochemische kleuringen. Organisaties: • Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Franki Speleman
Ontwikkeling van een multiplex-PCR detectiemethode voor de identificatie van deleties verantwoordelijk voor MaturityOnset-Diabetes-of-the Young (MODY). Universiteit Antwerpen Abstract: Maturity-Onset-Diabetes-of-the Young (MODY) is een monogenische, genetisch heterogene vorm van diabetes, gekarakteriseerd door autosomaal dominante overerving en vroege aanvangsleeftijd. Dit project beoogt de ontwikkeling van een snelle detectiemethode voor deleties in de meest frequent gemuteerde MODY genen, het glucokinase gen (MODY2) en het HNF1a gen (MODY3). Dit moet leiden tot een betere, gevoeligere moleculaire diagnostiek voor MODY patiënten. Organisaties: • Medische Genetica (MEDGEN)
Onderzoekers: • Wim Wuyts
Inhibitie van HIV-replicatie. Universiteit Antwerpen
Abstract: De ontwikkeling van nieuwe therapieën tegen HIV heeft een hoge prioriteit: 80% van patiënten hebben resistentie ontwikkeld tegen sommige van de huidige drugs en transmissie van drug-resistent virus wordt nu een bedreiging. Dit project heeft niet de bedoeling om nieuwe therapieën te evalueren in de kliniek, maar zal de basis-research leveren voor de ontwikkeling van de volgende nieuwe therapeutische strategieën. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Guido Vanham • Zwi Berneman • Vigor F I Van Tendeloo
Walter Benjamin's Theorie van het Eingedenken. Universiteit Antwerpen Abstract: Een studie van de theologische en ethische aspecten van het filosofische werk van Walter Benjamin, met name zijn theorie van hot Eingedenken (commemoratie, rouw, herdenken). Professor Hanssen zal Benjamins werk in verband brengen met andere ethische denkers, zoals Kierkegaard, Buber en Levinas, en met name onderzoeken hoe Benj amins motief van het Eindenken, ontwikkeld tijdens zijn exiel in Parijs, werd overgenomen in het werk van socioloog Juergen Habermas en theoloog J. B. Metz. Organisaties: • Instituut Joodse Studies
Onderzoekers: • Vivian Liska
Going Downtown. Een kritische analyse van the New Yorkse Downtown Literary scène (1974-1984) Universiteit Gent Abstract: Dit onderzoek stelt zich als doel om als eerste de "Downtown Collection" van de NYU Fales Library op literair-wetenschappelijke en kritisch-objectieve wijze te onderzoeken. De "Downtown Collection" bevat innovatieve fictie, geschreven in de New Yorkse Downtown regio tussen 1974 en 1984, die een cruciale rol heeft gespeeld bij de transformatie van de hedendaagse canon. Organisaties: • Vakgroep Engels
Onderzoekers: • Kristiaan Versluys • Bart Verschaffel • Bart Keunen
MICROCON - A micro level analysis of violent conflict Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bijna 1 derde van de wereldbevolking leeft in conflictgebieden in lage inkomsten landen. Vanuit een fundamenteel niveau komen conflicten voort vanuit het menselijk gedrag en zijn interactie met zijn omgeving, vanuit zijn 'Micro' fundamenten. Toch baseren vele conflict gerelateerde studies zich op Macro perspectieven. Dit programma beoogt het begrijpen van de interacties van een individu of groep dat leidt naar of leidt uit gewelddadige conflicten. Organisaties: • Wiskunde, Operationeel Onderzoek, Statistiek en Informatica voor Management
Onderzoekers: • Tom BUNDERVOET • MARC DESPONTIN
Vierkanaals fiber interferometer voor 3-D vibratiemeting. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel van het project is om de bestaande 4 kanaalsinterferometer geschikt te maken voor het meten van de snelheidsvector (3 componenten) van een punt op een trillend object. Daartoe is het nodig om de objectbundels via polarisatiebehoudende fibers te richten op het meetpunt. De hoek van instraling moet instelbaar zijn om het meetsysteem aan te passen aan specimens met beperkte toegankelijkheid. Het principe zal worden aangetoond gebruikmakend van 2 kanalen. Organisaties: • Biofysica en Biomedische Fysica
Onderzoekers: • Hendrik Johan Van Elburg
Studie en Optimalisatie van mechanisch-elektronische interactie bij micromachine inertiaalsensoren Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel de nauwkeurigheid van micromachine inertiaalsensoren zoals accelerometers en gyroscopen te verhogen. Hiervoor worden de verschillende imperfecties die in de mechanische structuur en de elektronische uitlees-schakeling optreden gemodelleerd. Op basis van deze modellen zal onderzocht worden of het effect van deze imperfecties onderdrukt kan worden met behulp van Sigma Delta regelkringen. Organisaties: • Vakgroep Elektronica en informatiesystemen
Onderzoekers: • Patrick De Baets • Pieter Rombouts
Opstellen van leerlijnen in het judo aan de hand van analyses van judogevechten op verschillende niveaus en bij verschillende leeftijdscategorieën. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Judocompetitie wordt gekenmerkt door een intermitterend inspanningspatroon met verschillende onderdelen (rechtstaand gevecht, grondgevecht en pauzes opgelgd door de scheidsrechter). Tot nu toe werd er geen systematische dataverzameling gedaan naar het tijdsgebruik en naar de verdeling van de verschillende gevechtsmogelijkheden binnen het judokamp. De bedoeling van voorliggend project is om judokampen van verschillend niveau en van verschillende leeftijdscategorieën te analyseren op tijdsgebruik binnen de judokamp (actieve tijd in rechtstaand gevecht, actieve tijd in grondgevecht, recuperatie tijdens pauzes opgelegd door de scheidsrechter)om op die manier een beeld te krijgen van het inspanningsprofiel van een doorsnee judowedstrijd. Aan de hand van deze gegevens kan de judotraining verder geoptimaliseerd worden rekening houden met de gemeten intervallen van activiteit en recuperatie en met aandachtsbesteding van de correcte activiteiten (grond versus rechtstaande werk). Tevens willen we de gebruikte technieken gaan evalueren en dit zowel qua gebruiksfrequentie, de score per techniek en het tijdstip in het gevecht. Alle gemeten parameters willen we analyseren per geslacht, per gewichtscategorie, per leeftijd en in functie van het niveau van de
competitie (regionaal, nationaal, internationaal). Indien verschillen gevonden worden tussen bv. de gewichtscategorieën dankunnen de trainingsvormen aangepast worden per categorie. De analyses in finctie van de leeftijd zullen ook gebruikt worden voor de ontwikkeling en verfijning van de judoleerlijnen en voor talentdetectie. Organisaties: • Bewegingsvorming en Sporttraining
Onderzoekers: • EVERT ZINZEN
Kwantumeffecten in clusters en nanodraden. Universiteit Antwerpen Abstract: In het voorgestelde project zullen de fysische eigenschappen van individuele nanocellen en clusters en grote roosters van nanocellen bestudeerd worden. De belangrijkste activiteiten zullen zich concentreren op nanodraden, kwantumstippen, clusters en nano-gestructureerde films. De nanosystemen zullen samengesteld zijn uit halfgeleiders, metalen (bv. supergeleiders of ferromagneten), koolstof, oxides, organische materialen en combinaties van deze materialen. Deze laatste worden ook hybride systemen genoemd en bieden een extra flexibiliteit om de eigenschappen van nanosystemen op maat te maken. Organisaties: • Theorie van de gecondenseerde materie
Onderzoekers: • Gustaaf Van Tendeloo • Francois Peeters
Steunpunt Beleidsrelevant onderzoek cultuur jeugd en sport : -Thema Cultuur (subthema Sociaal Cultureel Werk en vrijwilligerswerk-SCW):M.Elchardus en I.Glorieux (zie VLO171) -Thema Cultuur (subthema E-cultuur en digitalisering):C.Pauwels -Thema Jeu... Vrije Universiteit Brussel Abstract: De voorbije decennia ervaarden wetenschappers en beleidsmakers de nood aan meer structurele aandacht voor jeugdonderzoek in Vlaanderen. De geringe systematische uitbouw van jeugdonderzoek leidt tot gefragmenteerde en weinig interdisciplinaire onderzoeksopzetten en tot een gebrek aan theorievorming en interpretatie. Om deze versnippering tegen te gaan werd in 2003 op initiatief van de Vlaamse minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Cultuur, Jeugd en Ambtenarenzaken het Jeugdonderzoeksplatform opgericht. Het Jeugdonderzoeksplatform is een interdisciplinair en interuniversitair samenwerkingsverband tussen de vakgroep sociale agogiek (UGent), de onderzoeksgroep jeugdcriminologie (K.U.Leuven) en de onderzoeksgroep Tempus Omnia Revelat (Vrije Universiteit Brussel), dat in 2007 werd geïntegreerd in het Steunpunt voor beleidsrelevant onderzoek Cultuur, Jeugd en Sport. Binnen het Jeugdonderzoeksplatform wordt de structurele aandacht voor het jeugdonderzoek vertaald in twee activiteiten: (1) een systematische ontsluiting door inventarisering en synthese van bestaand onderzoek in Vlaanderen en (2) de uitbouw van recurrente metingen met het instrument de jeugdmonitor om de leefwereld van kinderen en jongeren en de evoluties hierbinnen in beeld te brengen. Binnen de onderzoekslijn 'Jeugdbeleid' is het inventariseren en synthetiseren van Vlaams jeugdonderzoek een continue opdracht vormen. Permanent worden recente onderzoekspublicaties (gepubliceerd in 2000 of later) opgezocht en ingezameld. Vervolgens wordt voor elk afgerond onderzoek een gedetailleerde onderzoeksfiche opgemaakt die relevante informatie overzichtelijk weergeeft. Deze fiches vormen de basis voor het opmaken van een syntheserapport en worden online ter beschikking gesteld op de website van het JOP. Eind 2004 verscheen een voorlopig syntheserapport en eind 2005 werd een synthese in boekvorm gepubliceerd. Via website en publicaties wordt bijgedragen tot het ontsluiten van bestaand wetenschappelijk onderzoek naar een ruim doelpubliek: beleidsmakers, wetenschappers en praktijkwerkers. De jeugdmonitor van het JOP werd ontwikkeld om basisgegevens over de leefwereld, de levensomstandigheden en de activiteiten van kinderen en jongeren te verzamelen. Vanuit bestaande vraagstellingen in buitenlandse monitorsystemen en Vlaams jeugdonderzoek, en met inbreng van de reflectiegroep, werden in 2004-2005 thema's en subthema's afgebakend die de basis vormen van de jeugdmonitor in zijn huidige vorm. Er wordt zowel gepeild naar objectieve, subjectieve en gedragsgerelateerde gegevens. Deze monitor wordt om de vier jaar afgenomen Vergelijkingen tussen de bevindingen van de opeenvolgende metingen doorheen de tijd laten trends in de leefwereld en levensomstandigheden van jongeren zien die relevant zijn voor het beleid. Op theoretische gronden is het aangewezen een aparte jeugdmonitor te ontwikkelen en af te nemen. Jeugd vormt een specifieke categorie en bij een representatieve steekproef van de bevolking is de steekproef voor de 14-25 jarigen niet noodzakelijkerwijze representatief. Bovendien is de groep zo divers dat er een voldoende grote steekproef moet worden getrokken om nog zinvolle analyses uit te voeren op de onderscheiden deelgroepen (bv. de opdeling naar onderwijsvorm bij de 14-18jarigen). Ook de bereikbaarheid van jeugdigen is zeer uiteenlopend (b.v. meerderjarigen onder de 25 jaar: een deel van hen werkt, een deel studeert, sommigen wonen thuis, anderen zitten op kot). Niet alleen stellen zich andere steekproefvereisten, ook op inhoudelijke gronden is het noodzakelijk en verantwoord dat een apart instrument voor de bevraging van de jongeren wordt ontwikkeld. B.v. bepaalde vormen van participatie en cultuur passen niet in het kader van een algemene bevraging. Zo loopt jeugdparticipatie via andere vormen en verenigingen dan participatie bij volwassenen. Jeugdcultuur is vaak niet gelijk te stellen met wat volwassenen als cultuur zien. Digitalisering bij jongeren heeft eveneens een ander patroon dan bij volwassenen. Anders gesteld: jongeren hebben eigen participatieculturen en eigen instellingen, smaakpreferenties en leefpatronen, zodat het evident lijkt deze apart onder de loupe te nemen. Er wordt ook een specifiek Brusselse toets ingebouwd in het onderzoeksopzet via een bijkomende bevraging van een representatieve steekproef van Nederlandstalige schoolgaande jeugd in Brussel Een derde doelstelling van het steunpunt is eerder horizontaal van aard en spreidt zich zowel over de inventariserings- en syntheseopdracht als over de surveyopdracht uit. Het gaat erom om het JOP in te bedden in internationale netwerken en de kennisopbouw niet te beperken tot Vlaanderen. Organisaties: • Studies van Media Informatie en Tele-Communicatie • Tempus Omnia Revelat • Sportbeleid en -management • Sociologie • Menselijke Fysiologie • Accountancy, Auditing en Bedrijfsfinanciering • Bewegingsvorming en Sporttraining • Biometrie en Biomechanica
Onderzoekers:
• WILLIAM DUQUET • MARK ELCHARDUS • IGNACE GLORIEUX • Katrien LAUWERYSEN • Lilith ROGGEMANS • Lindsay JACOBS • Sarah HERBOTS • GERT NULENS • CAROLINE PAUWELS • JO VAN HOECKE • PAUL WYLLEMAN • VEERLE DE BOSSCHER • DIANE BREESCH • ROMAIN MEEUSEN • Sven SANCTOBIN • MARC THEEBOOM • KRISTINE DE MARTELAER
Identificeren van genetische factoren die in PGRN - gekoppelde frontotemporale dementie de aanvangsleeftijd beïnvloeden. Universiteit Antwerpen Abstract: Recent identificeerden we mutaties in het gen dat codeert voor de groeifactor progranuline (PGRN) die frontotemporale dementie (FTD) veroorzaken in ~10% van FTD-patiënten. In een grote Belgische founder familie waarin op dit moment al 41 patiënten gekend zijn, segregeert eenzelfde PGRN mutatie die resulteert in 50% productie van het eiwit. De aanvangsleeftijd in deze familie is zeer variabel wat wijst op de invloed van andere genetische factoren. De grootte van deze familie geeft ons de wereldwijd unieke gelegenheid om deze factoren te identificeren. Dit kan inzicht verschaffen in mechanismen die het optreden van deze ernstige ziekte kunnen uitstellen of mogelijk zelfs voorkomen. Organisaties: • VIB DMG - Neurodegeneratieve Hersenziekten
Onderzoekers: • Kristel Sleegers
Onderzoek naar de verbanden tussen kinematische, kinetische en EMG-parameters en het mechanisch en metabool energieverbruik bij kinderen met een normaal gangpatroon. Universiteit Antwerpen Abstract: Reeds sinds 1950 wordt er onderzoek uitgevoerd naar het energieverbruik tijdens het stappen. Er is echter nog steeds onduidelijkheid over het verband tussen mechanisch en metabool energieverbruik. Verfijning van de inzichten in het energieverbruik kan een meerwaarde betekenen voor klinische interpretatie van de gedaalde efficiëntie bij pathologische gangpatronen. In dit project wordt hiervoor de basis gelegd door deze verbanden vast te leggen bij gezonde kinderen. Organisaties: • Functionele morfologie
Onderzoekers: • Peter Aerts
Financiering van terrorisme vanuit een fenomeenbenadering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds een aantal jaren wordt onze maatschappij geconfronteerd met een gestadig toenemend terrorimse. Zo het bij het ETA en IRA terrorisme om duidelijke doelstellingen ging, zien we bij het actueel terrorisme dat de doelstellingen vaag zijn en moeilijk te vervullen. Verder zien we geen gestructureerde beweging achter het terrorisme, maar eerder een diffuus kluwen van verschillende kleine groeperingen die alle reageren in de naam van een godsdienst en gedreven door een als het ware goddelijke persoonlijkheid vertegenwoordigd in de persoon van Osama Bin Laden of Zarqawi. Kenmerken als een zekere leidende goddelijke voorzienigheid en een sterke demagogische leider zijn factoren die wijzen op een ideologieconcept. Vanuit dit concept zou terrorisme en terrorismefinanciering deel uitmaken van een groter geheel en als doel hebben het polariseren van mensen met als doel het vinden van navolgers tot het schragen van de ideologie. Indien dit zo is dan lijkt de maatschappelijke respons van het strafrecht niet de meest aangewezen, maar dient meer georiënteerd op de randfenomenen die terrorisme faciliteren. Dit doctoraat heeft als doel het detecteren van indicatoren van een ideologieconcept, en, in positief geval, cerifiëren of de aanpak in ons land en de ons omgevende landen wel voldoende naar de randfenomenen is georiënteerd. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • HERMAN MATTHIJS
Ontwikkeling van een alternatief screeningssysteem voor klassificatie van endocriene verstoorders in het milieu. Universiteit Antwerpen Abstract: Het ontwikkelen van screeningstesten is een belangrijke stap bij de eerste identificatie van individuele endocriene verstoorders (EVs). Deze testen voor EVs zullen echter een bredere variëteit aan verschillende stoffen moeten kunnen omschrijven, dan ooit onderworpen aan screeningstesten. De vraag naar bredere in vitro systemen die detectie van multiple eindpunten mogelijk maken, staat echter in fel contrast met het beperkt gamma aan hormonale weefsels die momenteel geanalyseerd worden. Tot hiertoe werd de bijnier niet meegenomen in teststrategiën, waardoor het ganse proces van steroidogenesis in bijnier, testes en ovaria niet adequaat onderzocht werd. Deze studie combineert het voordeel van een pluripotente adrenocorticale cellijn met de capaciteit van de microarraytechniek voor analyse van duizenden genen tegelijk. De H295R cellijn omvat de ganse bichemische pathway verantwoordelijk voor steroidogenesis waardoor het multiple eindpunten voor toxiciteit tot expressie brengt, gaande van algemene effecten op alle steroidogene weefsels (vb. Aromatase) tot specifieke effecten op de functie van de bijnier. Het doel van dit project is het ontwikkelen van een cellijn-specifieke microarray, waardoor klassificatie van EVs volgens hun werkingsmechanisme mogelijk wordt en bovendien een belangrijke stap kan betekenen in de identificatie van potentiële biomerkers. Als confirmatie en ondersteuning van de microarray analyse, zal de implementatie van proteomics daarenboven een belangrijke bijdrage betekenen bij het kaderen van deze genexpressieresultaten in een bredere metabolische context. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • Caroline Vanparys
Beginselen van behoorlijk bestuur en de doorverwerking ervan binnen de contractuele(arbeids)verhoudingen in de publieke sector: water en vuur? Universiteit Antwerpen Abstract: Het voorliggende onderzoeksproject beoogt in de eerste plaats een antwoord te bieden op de vraag of en in hoever de algemene beginselen van behoorlijk bestuur doorwerken indien de overheid niet eenzijdig optreedt, maar contracten afsluit. Daarnaast is het de bedoeling de impact te meten van de onderscheiden beginselen van behoorlijk bestuur en andere publiekrechtelijke regelgeving in het meer specifieke geval dat een publiekrechtelijke werkgever een arbeidsovereenkomst sluit. In die laatste hypothese staat de interferentie tussen het bestuursrecht en het arbeidsrecht centraal. Organisaties: • Management & Bestuur (M&B)
Onderzoekers: • Ingrid Opdebeek • Ria Janvier
Bijdrage tot de ontwikkeling van geavanceerde thermische analyse technieken via theoretische modellering van de technieken en exploratief experimenteel onderzoek op meerfazige polymeersystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De matching betreft werkingmiddelen geassocieerd aan een post-doctoraal onderzoeksmandaat FWO. Het project betreft de exploratie en optimalisatie van innovatieve thermische analyse tecnieken via een multidisciplinaire aanpak van instrumentkarakterisering, eindige elementen modellering, en exploratief experimenteel onderzoek op meerfasige polymere materialen. Het onderzoek focust op: -micro-en nano-thermische analyse: een techniek die toelaar om ruimtelijke variaties in de thermische en mechanische eigenschappen van een materiaal te bestuderen op een (sub) micrometer-schaal, dankzij het combineren van een thermische analyse probe met een scanning probe microscope. De overstap naar een <100nm resolutie werd eind 2005 gemaakt. -T-zero DSC, een (macroscopische) differential scanning calorimetry (DSC) techniek die, dankzij een vooruitstrevend concept via een modellering van de warmte-overdracht in de meetcel, de studie van transities toelaat die met andere technieken niet detecteerbaar zijn. Bovendien worden de verworven kennis en de ontwikkelde modellen ingezet voor de ontwikkeling van een unieke, hybride reodsc techniek, die reometrie en T-zero DSC combineert, en die zal toelaten om de invloed van stroming op materiaaltransformaties na te gaan. Deze laatste is van cruciaal belang tijdens polymeerverwerking. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Materialen & chemie
Onderzoekers: • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE
Self-Organised Hybrid Devices Universiteit Hasselt Abstract: Het doel van deze studie is het ontwerpen van nieuwe structuren door het gebruiken van anorganische en organische blokken gecombineerd in co-polymeren en hybride structuren voor het maken van moleculaire opto-eclectronische toestellen zoals transitors. De sleutel van dit project is het samenbrengen van organische en inorganische chemisten met natuurkundigen om zo hybide nanostructuren te bestuderen en ontwikkelen die nuttig zijn voor het ontwikkelen van functionele toestellen. Organisaties: • Organische en Bio-polymere Chemie • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Dirk VANDERZANDE
Kinetiek en toxiciteit van eiwitaggregatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De groeiende wetenschappelijke interesse voor eiwitaggregatie en amyloidose is voor een groot deel geïnspireerd de associatie van degeneratieve menselijke ziektes zoals Alzheimers en Parkinson met eiwitafzettingen die zijn samengesteld uit één of een beperkt aantal eiwitten. Eiwitaggregatie is een reactie waatrbij eiwitten verkeerd worden gevouwen en samenkomen in multimoleculaire assemblages. Sommige van deze aggregaten zijn toxisch en het ziektebeeld in de hoger vermelde aandoening wordt hiermee in relatie gebracht. De kernvraag bij dit onderzoek is het bepalen onder welke omstandigheden de toxische aggregaten gevormd worden. Dit heeft een belangrijke toepassing in de ontwikkeling van therapeutica tegen aggregatie: het wijzigen van aggregatie kinetiek door middel van farmaca omvat inherent het gevaar dat meer ipv minder toxiciteit bekomen wordt. Het belangrijkste obstakel voor het begrijpen van eiwitaggregatie mechanismen was van technologische aard. Stalen van eiwitaggregatie zijn per definitie erg heterogeen en verdeeld tussen de vloeibare en de vaste fase. Tot onlangs was er geen methode om de relevante intermediaire toestanden van een eiwitaggregatiereactie te scheiden. Dit probleem werd echter opgelost door de introductie van de nieuwe 'field-flow fractation' technologie. Met deze sleuteltechnologie kunnen aggregaten van uiteenlopende grootte worden gescheiden met online bepaling van hun moleculaire grootte. Gezien slechts een aantal groepen op wereldvlak en geen enkele in België deze technologie bezitten, is de verwerving ervan een strategische stap voor de zichtbaarheid van het onderzoek naar eiwitaggregatie aan de VUB. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Frederic ROUSSEAU
TEXBIAG : Beleidsinstrumenten ter ondersteuning van bio-energie in de landbouw (fase 1 en fase 2) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het einddoel van dit project is te komen tot een significante bijdrage van bio-energie uit landbouw tot een lagere uitstoot van broeikasgassen, een duurzame en gediversifieerde energiebevoorrading, hogere inkomsten voor landbouwers en plattelandsontwikkeling. Daartoe moeten de wijzigingen kunnen worden ingeschat die de bestemming van de gronden raken enerzijds, en het energiegebruik en de omzetting van biomassa in energie anderzijds. Met het oog daarop reikt het project TEXBIAG drie specifieke instrumenten aan: 1. Een databank van kwantitatieve basisgegevens over de milieugebonden en socio-economische impact van bio-energie uit landbouw, met daarin ook de logistieke aspecten van het gebruik van biomassa; 2. Een wiskundig model dat de externaliteiten van bioenergie uit landbouw "monetariseert"; 3. Een prognose-instrument dat de impact inschat van de beleidsbeslissingen in het kader van de ontwikkeling van bio-energie uit landbouw op verschillende economische sectoren (energie, landbouw, industrie en milieu). Die drie instrumenten spelen een doorslaggevende rol bij de invoering van bio-energie uit landbouw in het kader van duurzame ontwikkeling.
Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • JACQUES DE RUYCK • Svend BRAM
Magnetische Resonantie in de materiaal-, chemische en biomedische wetenschappen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden
Ontwikkeling van biomarkers voor metaaltoxiciteit in zoetwateralgen op basis van differentiële genexpressie- en eiwitprofielen. Universiteit Antwerpen Abstract: Ontwikkeling van biomarkers voor metaaltoxiciteit in zoetwateralgen op basis van differentiële genexpressie- en eiwitprofielen. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Wim De Coen • An Jamers
ESTIMATE Een gedragsanalyse en evaluatie van de impact op het milieu bij een multimodale transportkeuze Universiteit Hasselt Abstract: Het hoofddoel van dit onderzoeksproject is het bekomen van een inzicht in de activiteiten en het bijbehorende verplaatsingsgedrag van individuen, gebruik makend van een multimodaal transportsysteem. De neiging van een individu om gebruik te maken van multimodaal transport wordt beïnvloed door drie grote factoren: de ruimtelijke beschikbaarheid van het systeem (de toegankelijkheid om aan alle geplande activiteiten te kunnen deelnemen), de betrouwbaarheid van de transportketen vanuit het standpunt van de gebruiker, en de prijs die betaald moet worden in een multimodale transportcontext. In het huidige multimodale onderzoek ontbreekt het nog aan een grondig begrip van het verplaatsingsgedrag van individuen. Om deze lacune op te vullen zullen we een dynamisch activiteitengebaseerd transportmodel ontwikkelen dat rekening houdt met gedragsveranderingen, reacties en transport en dat de strategieën van individuen in een multimodale transportcontext verzekert. Er zullen meerdere scenarios getest worden om het optimale prijsniveau en de optimale modale keuze te bepalen aan de hand van een kosten-baten analyse. Wanneer de modale keuze gemaakt is, zullen de ecologische gevolgen van de multimodale keten die door het individu gekozen werd, in het project onderzocht worden. Vervolgens zal er een gedetailleerde gevoeligheidsanalyse van de milieu-impact uitgevoerd worden in verschillende prijsscenarios. Organisaties: • Data-analyse en Modellering • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Gerhard WETS • Davy JANSSENS
Ontwikkeling van aanrijkings- en analysemethoden voor spoorbepaling van hormoonontregelaars in watermonsters met behulp van geynthetiseerde selectieve receptoren Universiteit Gent Abstract: Een methode zal worden ontwikkeld om met behulp van geïmmobiliseerde peptidomimetica, die de oestrogeenreceptor nabootsen waaraan hormoonontregelaars binden, deze EDC's aan te rijken uit watermonsters. Door gebruik van thermoresponsieve "smart polymers" als drager moet het ook mogelijk zijn selectieve chromatografische analysemethoden op punt te stellen. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • Pierre De Clercq • Patrick Sandra • Johan Van der Eycken • José Martins • Filip Du Prez • Annemieke Madder
Taxonomische turnover in terrestrische en aquatische diatomeeëngemeenschappen : integratie van macro-ecologische, morfologische, fylogenetisch-evolutionaire en ecofysiologische benaderingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Met het huidige project beogen wij bij te dragen tot een beter begrip van bet belang van historisch-evolutionaire, ecologische en neutrale mechanismen voor endemisme en latitudinale gradiënten in de diversiteit en de regionale species turnover van terrestrische en lacustriene diatomeeënfloras. Hiertoe zullen we (1) de eerste globale taxonomisch geintercalibreerde dataset voor diatomeeën op soortsniveau construeren en (2) a.d.h.v. een uitgebreide cultuurcollectie voor een selectie van representatieve genera en soortscomplexen in detail nagaan in welke mate (i) de fylogenetische historiek variatiepatronen in biogeografie en diversiteit op populatie-, soorts- en genus-niveau kan verklaren, en (ii) deze variatiepatronen gecorreleerd zijn met variatie in levensgeschiedeniskenmerken en ecofysiologie tussen en binnen taxa. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Willem De Smet
Modulaire Virtuele Machines voor Ambient Intelligence. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Miniaturisatie van computers en de opkomst van draadloze netwerken maken het mogelijk computationele technologie te integreren in alledaagse gebruiksvoorwerpen. Dit heeft geleid tot een visie waarin computationele technologie alomtegenwoordig is in onze omgeving. Men
spreekt van Ambient Intelligence (of AmI). In tegenstelling tot het ontwikkelen van software voor desktop applicaties, kan men de hardwarebeperkingen van AmI toestellen vaak niet zomaar wegabstraheren in een alomvattend platform zoals een besturingssysteem of een klassieke virtuele machine. Dit omwille van beperkingen in rekenkracht en geheugen en omwille van de draadloze verbinding die kan uitvallen door interferentie of door de mobiliteit van gebruikers. In de voorbije decennia is veel vooruitgang geboekt bij het ontwikkelen van concepten en technologieën die de verschillen tussen platformen weggeabstraheren. De belangrijkste stap hierin is de introductie van de virtuele machine. Dit is echter problematisch wanneer men de stap naar virtuele machines ook op de hierboven beschreven hardware wil gaan ontplooien. Het probleem is dat virtuele machines als doel hebben de hardware te verbergen maar dat deze hardware zodanig divers is dat een virtuele machine noodzakelijkerwijs de unie van alle soorten hardware moet omvatten. Het probleem is dat dit resulteert in te grote monolitische virtuele machines die bovendien overbodige diensten aanbieden die toch niet op de concrete hardware waarop ze wordt ontplooid voorhanden is. Het doel bestaat erin te onderzoeken hoe virtuele machines voor AmI op maat gebouwd kunnen worden die inzetbaar zijn op diverse geïntegreerde systemen. De visie van het voorstel bestaat erin zulke virtuele machines samen te stellen uit herbruikbare virtuele machine componenten. We spreken daarom van modulaire virtuele machines. Een zeer belangrijk onderdeel van het onderzoek is het bepalen van de verschillende modules waaruit een virtuele machine is opgebouwd. Men kan zich bijvoorbeeld inbeelden dat sommige rekenintensieve modules (zoals bvb. reflectie) niet in rekening zullen gebracht worden indien men een virtuele machine voor een actieve RIFD tag wil gaan samenstellen. Het conceptueel uit mekaar rafelen van de modules waaruit AmI virtuele machines zullen worden opgebouwd is dus zeker één van de doelstellingen. Een tweede doel is het onderzoeken hoe deze conceptueel onafhankelijke modules daadwerkelijk modulair geïmplementeerd kunnen worden en samengeplugged kunnen worden. Hiervoor denken we aan het gebruik van aspect-georiëenteerde technieken en assemblagebandtechnologie zoals technieken uit generatief programmeren. De combinatie van deze technieken zal ons toelaten af te stappen van de huidige monolitische virtuele machines die te groot en te rijk aan features zijn om praktisch ingezet te kunnen worden op geïntegreerde systemen. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica
Onderzoekers: • THEO D'HONDT
De dynamiek van taalactiviteit - een evolutionaire reconstructie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project wordt de dynamiek van de taalactiviteit bestudeerd vanuit een evolutionair perspectief Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen
Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM
Onderzoek naar het mechanisme van endocriene verstoring door pesticiden met insecten vanuit ecotixicologisch standpunt. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De schadelijke effecten van hormaanverstorende stoffen voor het milieu staan reeds geruime tijd in de belangstelling van wetenschappers, beleidsmakers en de industrie. Er is een duidelijke consensus dat de ecotoxicologische risco-evaluatie van stoffen dienst gesteund te zijn op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek/biotoetsen die relevante hormonale mechanismen en eindpunten evalueren end it zowel bij invertebraten als vertebraten. Omdat invertebraten 95% van alle gekende diersoorten op aarde omvatten, bestaat er een toenemende interesse om ook bij deze groep de effecten van potentieel hormoonverstorende milieucontaminanten te bestuderen. Anderzijds is er groeiende bezorgdheid omwille van de neveneffecten op het milieu en de groeiende resistentie ten opzichte van conventionele neurotoxische insecticiden. Andere targetsites voor de bestrijding van plaaginsecten zijn dus wenselijk: interferentie met de hormonale regulatie van de groei, ontwikkeling en reproductie van economische-belangrijke plaaginsecten, in het bijzonder het insect-specifieke proces van metamorfose, biedt unieke mogelijkheden. Dit project heeft tot doel meer fundamentele inzichten te verwerven over de mechanismen van hormoonverstoring bij insecten vanuit ecotoxicologisch standpunt. Vanuit de biodiversiteit in het dierenrijk zijn de verkregen inzichten van bijzondere interesse om beter het werkingsmechanisme van endocriene verstoring te begrijpen bij vertebraten, in het bijzonder de mens. Organisaties: • Biologie
Onderzoekers: • Guy SMAGGHE
Moleculair dialoog tussen parasieten en gastheer : het trypanosoom model Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van de moleculaire mechanismen gebruikt tussen parasieten om een ontwikkelingsverandering te ondergaan en zich aan te passen aan hun gastheren met behulp van de Afrikaanse trypanosomen (prototype Trypanosoma brucei) als modelorganismen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK DE BAETSELIER
Selectieve lineaire en niet-lineaire optische spectroscopie van koolstofnanobuizen en hun interacties met organische moleculen. Universiteit Antwerpen Abstract: Selectieve lineaire en niet-lineaire optische spectroscopie van koolstofnanobuizen en hun interacties met organische moleculen. Organisaties: • Experimentele fysica van de gecondenseerde materie (ECM)
Onderzoekers: • Etienne Goovaerts • August Bouwen • Wim Wenseleers
Optimalisatie van urokinase inhibitoren als potentiële anti-kanker verbindingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Urokinase inhibitoren zijn potentieel belangrijke verbindingen voor de behandeling van kanker. Dit project beoogt de optimalisatie van difenylfosfonaten, afgeleid van basische aminozuren als irreversibele inhibitoren van dit enzym. De optimalisatie is gericht op het bereiden van stabielere verbindingen met betere biofarmaceutische eigenschappen.
Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Achiel Haemers • Adel Abdel -Rahman
Participatie aan IUAP6-UA81 : Quantum effects in clusters en nanowires. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Participatie aan IUAP6-UA81 : Quantum effects in clusters en nanowires. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis
Onderzoekers: • HERMAN TERRYN
Opstellen van een vergelijkende artrokinematische database van de schouder om een nieuw multi-axiaal gewricht op basis van pneumatische actuatoren te kunnen implementeren in een revalidatie robot. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het kader van de toepassing van robotica in de revalidatie wordt, naasr de ontwikkeling van een staprobot, onderzocht of systemen met meer complexe 3D-kinematica haalbaar zijn. Voor het VUB-onderzoeksconsortium dat een SBO-aanvraag hieromtrent indiende vormt het bovenste lidmaar een nieuw terrein. Klinische toepassing van robotica in de revalidatie van het bovenste lidmaar vergt een exoskelet met actuatoren dat relatief klein en licht is. Om het bewegingsverloop van dergelijk systeem te laten overeenstemmen met het reële fysiologische verloop, dient de artrokinematica van de schouder accuraat opgetekend te worden. Het doel van dit project is het opstellen van artrokinematische database van de schouder. Hiervoor zullen technische referentieframes gerelateerd worden aan anatomische referentieframes, d.m.v. de registratie van ruimtelijke coördinaten van beenderige referentiepunten gedurende dissectien met behulp van een 3D-stylus (Microscribe). Vervolgens zal het bewegingsverloop in de schouder in vitro d.m.v. elektromagnetische (Flock of Birds) en sonografische trackers (Zebris) geregistreerd worden. In een tweede fase zullen dezelfde gegevens geregistreerd worden in vivo en vergeleken worden met data bekomen door video-analyse. Op basis van al deze data kan een methematisch model voor de schouder worden ontwikkeld. Organisaties: • Heelkundige Specialiteiten
Onderzoekers: • GEORGES DELVAUX
Ontwikkeling en validering van een carrièretransitiemodel en identificatie van variabelen van invloed op het beëindigen van de carrière bij elite atleten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de carrière-beëindiging heeft niet alleen geleid tot het ontwikklen van diverse procesmatige "retirement" modellen maar ook tot het conceptualiseren van het carrière-einde als een "transitie" tussen twee ontwikkelingsfasen, eerder dan als een eindpunt in de ontwikkeling van het individu. In acht nemend dat er, in tegenstelling tot andere populaties, tot op heden relatief weinig systematisch en gestructureerd onderzoek werd verricht naar de carrièrebeëindiging bij professionele topsporters, stelt dit onderzoek zicht de volgende drie doelen: (a) het ontwikkelen en toetsen van een transitiemodel van het proces van topsportcarrière-einde, (b) het identificeren van variabelen (en hun samenhang) die van invloed zijn op de duur, de subjectieve perceptie en beleving, en de gevolgen van het topsportcarrière-einde, en (c) het door (a) topsporters in individuele sporten (Vrije Universiteit Brussel, topsportfederaties, topsportscholen, het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité) en (b) "significante anderen" (ouders, siblings, peers, trainers/coaches, partner ) zal bevraagd worden aan d ehand van een combinatie van kwantitatieve instrumenten en kwalitatieve technieken. Structural equation modeling zal gehanteerd worden om tot modeltoetsing te komen (zie onderzoeksdoel [a]). Organisaties: • Sportbeleid en -management
Onderzoekers: • PAUL WYLLEMAN
De psychosociale ontwikkeling van kinderen en adolescenten met brandwonden en hun ouders. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ernstige brandwonden zijn zeer traumatiserend en mensonterend. Brandwonden veroorzaken vaak psychiatrische klachten en ernstige lichamelijke misvormingen. Bij kinderen en adolescenten leiden deze brandwonden vaak tot opvallende psychologische trauma's. Om de ziekenhuis- en ambulante behandeling te verbeteren, is het belangrijk de invloed van individueel psychologische factoren op de emotionele, cognitieve en gedragsontwikkelingen van kinderen en adolescenten met brandwonden te schetsen. Twee jaar na ontslag uit het ziekenhuis worden de kinderen en adolescenten met hun ouders uitgenodigd om deel te nemen aan een jaarlijks follow-up programma in het ambulante dienstverleningscentrum voor mensen met brandwonden, het Greet Rouffaer Huis. Tijdens deze consultaties zullen de ouders en kinderen bevraagd worden naar de psychologische ontwikkeling van het kind, de ouderlijke competentiegeveoelens en de kwaliteit van de ouder-kindrelatie. Het onderzoek tracht na te gaan welke coping-mechanismen deze kinderen en jongeren ontwikkelen na een ernstige verbranding. De bekomen oinzichten moeten, samen met de resultaten van de onderzoeken naar de effecten van brandwondenkampen en de invloed van thermale kuren bij kinderen met brandwonden, uiteindelijk leiden tot een beter afgestemd nazorgtraject. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie
Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN
In vitro en in vivo karakterizatie van het moleculair werkingsmechanisme van geselecteerde peroxisoom proliferatoren bij de zebravis (Danio rerio). Universiteit Antwerpen Abstract: Peroxisoom proliferatoren (PPs) kunnen interfereren met belangrijke nucleaire hormoon receptoren (PPARs). Ondanks de cruciale rol van deze receptoren in fundamentele biologische processen is er zeer weinig informatie beschikbaar over de mogelijk effecten van PPs en van de interferentie met PPAR-gemedieerde reactiewegen in teleosten. Met die project willen wel de PPAR mechanismen (in vivo en in vitro) ontrafelen om milieurisicoevaluatie van PPs mogelijk te maken. Organisaties:
• Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Karlijn Van der Ven
Innovatief onderzoek naar kinkhoest-specifieke anti-PRN IgG als proxi voor incidente infecties. Universiteit Antwerpen Abstract: Meerdere antistoffen, o.a. anti-pertactine IgG (PRN), anti-pertussis toxine IgG (PT) en anti-filamenteus hemaglutinine IgG (FHA), blijken een rol te spelen in de B. pertussis immuniteit. Op een steekproef van de serotheek die in het kader van een Belgische seroprevalentiestudie (2006) wordt verzameld, worden naast de klassieke anti-PT IgG antistoffen via dit BOF-project anti-PRN IgG antistoffen bepaald in de leeftijdsgroep adolescenten en jongvolwassenen (15-24 jaar). Dit zal toelaten de aanwezigheid van een recente B. pertussis infecties te identificeren en de immuniteit tegen pertussis in deze leeftijdsgroepen te evalueren. Ook de correlatie tussen deze 2 soorten antistoffen zal verder onderzocht worden, alsook de innovatieve betekenis ervan. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Koen Van Herck
Karakterisering van natuurlijke fenotypes van tamarinde (Tamarindus indica L.) in West-Afrika en hun ecofysiologische respons op droogte- en zoutstress. Universiteit Antwerpen Abstract: Karakterisering van natuurlijke fenotypes van tamarinde (Tamarindus indica L.) in West-Afrika en hun ecofysiologische respons op droogte- en zoutstress. Organisaties: • Milieu Ecologie en Microbiologie (ENdEMIC)
Onderzoekers: • Roeland Samson • Katrijn Alaerts
Steunpunt : Studie en schoolloopbanen Vrije Universiteit Brussel Abstract: In onze hedendaagse maatschappij wordt vaak geschermd met de term 'gelijkheid'. Ons ideaal van een egalitaire samenleving is echter gebaseerd op het principe van een meritocratie, waarbij ongelijkheden gebaseerd zijn op 'achievement' of verdienste. Dit maakt dat de oorzaak van bestaande ongelijkheden toegeschreven worden aan individuele tekortkomingen of een gebrek aan inspanning. Sedert lange tijd wordt evenwel onderzoek uitgevoerd naar het effect van toegeschreven kenmerken op sociale mobiliteit en weet men dat deze de competitie vervalsen. Men wordt achtergesteld omdat men vrouw of migrant is of omdat men uit een lager sociaal milieu afkomstig is, terwijl men daar zelf niets aan kan doen. In het kader van het steunpunt Studie en Schoolloopbanen concentreert de TOR-onderzoeksgroep zich op de Sociale Ongelijkheid in Schoolloopbanen, de Overgang van school naar werk en de Eerste jaren op de arbeidsmarkt (SOSOE). Op basis van de SONAR-gegevens, die verzameld werden gedurende de looptijd van het steunpunt Loopbanen doorheen het Onderwijs naar de Arbeidsmarkt, wordt ingegaan op de thema's gender, etniciteit en sociale ongelijkheid. Het in kaart brengen van deze ongelijkheden, hun onderlinge verbanden en het uitklaren van de factoren die verantwoordelijk zijn voor de (arbeids)positie die mensen innemen in onze maatschappij, laten toe te werken aan een meer 'gelijke' samenleving (voor de volledige inhoud van het onderzoeksprogramma van het Steunpunt SSL, zie de website van het Steunpunt Studie en Schoolloopbanen. Hierboven wordt enkel het VUB-luik beschreven). Organisaties: • Tempus Omnia Revelat • Sociologie
Onderzoekers: • IGNACE GLORIEUX • SUZANA KOELET • Ilse LAURIJSSEN • YOLANDA VAN DORSSELAER
Realisatie van een wetenschapswinkel en deelname aan de wetenschapsweek (ed. 2006/2008) Universiteit Gent Abstract: Het project betreft geen onderzoek, maar de uitvoering van activiteiten in het kader van wetenschapscommunicatie. Verplichte activiteiten zijn de realisatie van een wetenschapswinkel, een "virtuele" winkel waar non-profitorganisaties terecht kunnen voor gratis (of goedkoop) onderzoek en advies, en de deelname aan de Vlaamse wetenschapsweek. De andere activiteiten zijn vrij te kiezen door de UGent. Organisaties: • Directie Onderzoeksaangelegendheden
Onderzoekers: • Kristof De Moor
VIB-Moleculaire genetica van erfelijke sensorische neuropathieën. Universiteit Antwerpen Abstract: VIB-Moleculaire genetica van erfelijke sensorische neuropathieën. Organisaties: • VIB DMG - Perifere Neuropathieën
Onderzoekers: • Vincent Timmerman
Registratie en follow-up van suicidepogingen in Vlaanderen Universiteit Gent Abstract: Het project heeft enerzijds als doelstelling het verzamelen van nauwkeurige epidemiologische gegevens inzake de prevalentie en risicofactoren van zelfmoordpogingen in Vlaanderen via registratie in algemene ziekenhuizen. Anderzijds beoogt het project het in kaart brengen en evalueren van de huidige patronen van zorgverstrekking aan suïcdepogers om zodoende het zorgtraject van de suïcdepogers te evalueren. Organisaties: • Vakgroep Psychiatrie en medische psychologie
Onderzoekers: • Cornelis Van Heeringen
De transformatie van groepsidentiteiten in de noordelijke kaukasus: een onderzoek naar de sociale respons op groepsconflict Universiteit Gent Abstract: Dit project onderzoekt de conflicten in de Noord-Kaukasus door het analyseren van evoluerende groepsidentiteiten. Een vergelijkende analyse van meerdere casestudy's moet een licht werpen op de verschillende wijzen waarop sociale identiteiten en conflict op elkaar van invloed zijn. Vragen: 'op welke manier wordt sociale identificatie ge(trans)formeerd door conflict? En wat is de impact van verschuivende groepsidentiteiten op de lokale maatschappij en conflictdynamiek? Organisaties: • Vakgroep Studie van de derde wereld
Onderzoekers: • Hendrik Coolsaet • Koen Vlassenroot • Sami Zemni
Kwantitatief biologische beeldvorming door middel van multi-nucleaire magnetische resonantie (NMR) beeldvorming Universiteit Gent Abstract: In dit onderzoeksproject wordt nucleaire magnetische resonantie (NMR) beeldvorming kwantitatief uitgebouwd voor de niet-invasieve karakterisatie en het opvolgen van de weefsel-microstructuur. Tevens worden de zuurstofconcentratie en de zuurtegraad op niet-invasieve wijze in beeld gebracht door middel van Fluor-19 NMR. Een hyperpolarisator voor Xenon-129 zal geconstrueerd worden voor niet-invasieve functionele longbeeldvorming en in het kader van moleculaire NMR beeldvorming. Organisaties: • Vakgroep Radiotherapie en Experimenteel Kankeronderzoek
Onderzoekers: • Yves De Deene • Wilfried De Neve
Glonomics: Economisch beleid en Financien in de globale economie: evenwichts analyse en sociale evaluatie Universiteit Gent Abstract: Het project bestudeert enkele belangrijke beleidsproblemen die ontstaan zijn ten gevolge van de globalisering van de wereldeconomie. Om deze studie mogelijk te maken zal het conceptuele analysekader voor evenwichtsanalyse worden verbeterd, zullen nieuwe economterische technieken worden ontwikkeld en toegepast. Organisaties: • Vakgroep Sociale economie
Onderzoekers: • Dirk Van de gaer
Structurele en elektronische eigenschappen van biologisch gemodificeerde, grafeen-gebaseerde lagen Universiteit Hasselt Abstract: Dit is een FWO-project met referentie G.0159.07 binnen het onderzoeksinstituut IMO. Dit is een interuniversitair FWO-project samen met UAntwerpen en KULeuven, waarbij UHasselt optreedt als coordinator. Doel van het project is onderzoek naar de structurele en elektronische eigenschappen van biologisch gemodificeerde, grafeen-gebaseerde lagen. Het project verloopt volgens de bepalingen zoals opgesteld in de voorliggende overeenkomst. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Patrick WAGNER
Melexis Project MLX75605. T1: experimental characterization of RCLEDs, T2: design and tolerancing of automotive optical transceiver module, T3: technology follow-up tranfer of knowledge and feedback. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op 10 maart 2008 maakte de MOST cooperatie (Media Oriented Systems Transport, de feitelijke standaard voor multimedia en infotainment netwerken in de automobielsector) haar nieuwe MOST Specificatie Rev. 3.0 bekend. Bedrijven konden hierdoor beginnen werken met de nieuwe MOST150 physical layer. Op hetzelfde moment maakte Melexis de ontwikkeling bekend van een single package oplossing voor een 150 Mbps Fiber Optische Zendontvanger, bedoeld voor deze nieuw geïntroduceerde MOST150 physical layer: MLX75605. De AEI lezers (Automotive Engineering International, uitgegeven door SAE) omschreven de MLX75605, een Fiber Optische Zendontvanger voor 150 Mbps MOST, als een van de "Top Technogieën van het jaar". SAE (Society of Automotive Engineers) is een non-profit educatieve en wetenschappelijke onderneming met 89.000 leden die zich erop toe legt om de mobiliteitstechnologie verder te ontwikkelen om de consumenten beter te bedienen. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HEIDI OTTEVAERE • HUGO THIENPONT
Professionele verplaatsingen en bedrijfswagens - Promoco Universiteit Hasselt Abstract: Elk jaar worden er meer bedrijfswagens verkocht in België. Het hoofddoel in het PROMOCO project is het inschatten van de impact van deze trend, zowel op het gebied van duurzaamheid als met betrekking tot de algemene evolutie van verplaatsingsgedrag. Een betere kennis van professionele mobiliteit is daarom uiterst belangrijk. Er ontbreekt echter belangrijke informatie in verband met dit onderwerp. De eerste stap in dit project is daarom dataverzameling. De volgende stap is het modelleren. Dit kan onderverdeeld worden in twee delen: modellen voor wagenbezit en modellen voor aangemoedigde verplaatsingspatronen. De eerste soort modellen beschrijft de keuzes die huishoudens maken bij de aankoop, het leasen of huren van wagens, in functie van het huishouden. De tweede modelleringsoefening verschaft een mechanisme voor de inschatting van de impact van de beschikbaarheid van bedrijfswagens op de verplaatsingspatronen van huishoudens. De laatste stap is de analyse van de potentiële relatie tussen de beschikbaarheid van bedrijfswagens en de objectieve moeilijkheid van het betrokken lid van het huishouden om zijn/haar werkplek te bereiken. Een positieve correlatie van deze factoren verschaft enige objectieve achtergrond voor het nut van bedrijfswagens, afgezien van hun voor de hand liggende rol als een bijkomend inkomen dat afgetrokken kan worden van de belastingen. Organisaties:
• Data-analyse en Modellering
Onderzoekers: • Gerhard WETS
Steunpunt Mobiliteit en Openbare Werken (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de Vlaamse overheid. UA levert aan de Vlaamse overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • Transport en ruimtelijke economie
Onderzoekers: • August Blauwens • Ann Verhetsel • Hilde Meersman • Eddy Van de Voorde
Lichtproducerende bacteriën: ideale bioreporters in (eco)toxicologie. Universiteit Antwerpen Abstract: In toxicologie is het essentieel om over (biologische) systemen te beschikken die op een snelle en kosten efficiënte manier informatie opleveren voor een adequate risico-evaluatie van chemische stoffen. Er zal een bacteriële reporter worden ontwikkeld die toelaat een chemische stof op een specifieke manier te monitoren en informatie te verkrijgen over het werkingsmechanisme. Het gebruikte reportersysteem is het lichtproducerende Vibrio luciferase, waardoor makkelijk detectie mogelijk is. Organisaties: • Systemisch Fysiologisch en Ecotoxicologisch Onderzoek (SPHERE)
Onderzoekers: • Johan Robbens
De determinanten van zorgstrategieën bij laaggeschoolde vrouwen: een kwestie van geld of preferenties ? Universiteit Antwerpen Abstract: Eén van de meest opvallende tendensen van de afgelopen decennia is ongetwijfeld de massale intrede van vrouwen op de arbeidsmarkt en de daaraan gekoppelde verschuiving van het kostwinnersgezin naar het tweeverdienergezin. Anderzijds lijkt de de overgang naar een tweeverdienerssamenleving aan laaggeschoolde vrouwen te zijn voorbijgegaan: zij blijven massaal in de inactiviteit of belanden in de werkloosheid. Dit heeft belangrijke socio-economische implicaties: niet alleen hebben eenverdienergezinnen een sterk verhoogd armoede ¿ risico, dit effect wordt nog versterkt doordat laaggeschoolde vrouwen vaak samenleven met een laaggeschoolde partner met een laag verdienpotentieel. Bovendien is precies de tewerkstelling van laaggeschoolde vrouwen erg belangrijk in het kader van de Europese werkgelegenheidsstrategie: in een vergrijzende samenleving is een verhoging van de tewerkstellingsgraad noodzakelijk om de sociale zekerheid betaalbaar te houden. Het voorgestelde onderzoek wil nagaan waarom het Belgische combinatiebeleid niet gewerkt heeft voor laaggeschoolde vrouwen. Verschillende hypothesen zullen getoetst worden. Zo lijkt het aannemelijk dat financiële beperkingen het zwaarst doorwegen bij vrouwen met geringe kwalificaties. Anderzijds is het niet uitgesloten dat lager opgeleide vrouwen andere voorkeuren ontwikkeld hebben ten aanzien van de combinatie arbeid en gezin. Een derde hypothese luidt dat deze vrouwen een zwaardere gezinslast hebben: niet alleen numeriek , maar ook door een cumulatie van problemen op gezinsniveau. Het is mogelijk dat deze gezinnen naast problemen van lage scholing en een laag inkomen, verhoudingswijs vaker te maken krijgen met 'kwetsbare' kinderen met diverse problemen zoals leermoeilijkheden, gedrags-en emotionele problemen, mentale en fysieke handicaps. Organisaties: • Centrum voor sociaal beleid Herman Deleeck (CSB)
Onderzoekers: • Joris Ghysels • Bea Cantillon
Ontwerp, synthese en evaluatie van diverse enzyminhibitoren als potentieel antiparasitaire verbindingen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project omvat een verdere uitbreiding van het onderzoek naar reeds vertrouwde doelwit enzymen waar het nu noodzakelijk blijkt nieuwe onderzoekslijnen uit te bouwen. Het omvat daarnaast enkele nieuwe enzymen en nieuwe benaderingen. De voornaamste doelstelling is het ontwerpen en bereiden van krachtige en selectieve inhibitoren van een reeks enzymen in het domein van parasitaire aandoeningen als malaria en trypanosomiasis. Deze inhibitoren kunnen een belangrijk middel zijn om de biologische functie van het enzym te ontrafelen en (of) kunnen aan de basis liggen van de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen. Het ontwerpen gaat steeds gepaard met een structuur-activiteitsrelatie onderzoek. Andere doelstellingen zijn: het zo nodig optimaliseren van biologisch actieve verbindingen naar een gunstiger farmacokinetisch profiel toe en het opstellen van adekwate syntheseprocedures. Organisaties: • Medicinale chemie (UAMC)
Onderzoekers: • Pieter Paula Frans Van Der Veken • Achiel Haemers • Koen Augustyns
Hormonale interacties en actiemechanismen in de controle van elongatiegroei in Arabidopsis. Universiteit Antwerpen Abstract: Hormonale interacties en actiemechanismen in de controle van elongatiegroei in Arabidopsis. Organisaties: • Plantengroei en -ontwikkeling • Plantenmorfologie
Onderzoekers: • Jean-Pierre Verbelen
Proxies and Numerical Tools for Assessing Organic Carbon Export Flux and Deep Ocean Processing. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene doelstelling van dit voorstel is het kwantificeren van de organische koolstofdeeltjes uitgevoerd uit de bovenste Oceaan. Nadruk wordt gelegd op het proces dat plaatsvind in de schemerzone om de fytoplankton bronnen en degradatie van organisch materiaal en regeneratie op diepteschaal te onderzoeken. Organisaties:
• Analytische en Milieu Chemie
Onderzoekers: • MARC ELSKENS • WILLY BAEYENS • Steven BOUILLON • FRANK DEHAIRS • NATHALIE BRION
Mining Relational Databases. Universiteit Antwerpen Abstract: Patronen ontdekken in willekeurige relationele databanken blijft een interessant probleem waarvoor slechts weinig effiente methoden voor bestaan. Wij bestuderen het framework waarin paren van queries over de data gezien worden als patronen en trachten er interessante associaties tussen te vinden. Meer bepaald, we onderzoeken kleine deelklassen van conjunctieve queries die ons nog steeds toelaten om interessante patronen efficient te kunnen vinden. Organisaties: • Ontwikkeling database systemen (ADReM)
Onderzoekers: • Jan Paredaens • Wim Le Page
Fasegedrag en reologie van oplossingen en mengsels van geconjugeerde polymeren Universiteit Hasselt Abstract: Dit is een FWO-project met referentie G.0091.07 binnen het onderzoeksinstituut IMO. Dit is een interuniversitair project same, met KUleuven en VUB. UHasselt is coordinator. Doel van het project is onderzoek naar het fasegedrag en reologie van oplossingen en mengsels van geconjugeerde polymeren. Dit project wordt uitgevoerd onder de bepaling zoals opgesteld in deze overeenkomst. Organisaties: • Organische en Bio-polymere Chemie • Toegepaste en Analytische Chemie • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Peter ADRIAENSENS • Dirk VANDERZANDE • Thomas CLEIJ
De rol van de fenotypische plasticiteit bij de intraspecifieke variatie in het dieet bij Natrix Tessellata. Universiteit Antwerpen Abstract: In semi-aquatische slangen bestaat er een trade-off tussen het snel en gemakkelijk transporteren van een prooi, waarvoor een brede, beweeglijke kop vereist is, en het grijpen van een prooi onderwater, dewelke een gestroomlijnde smalle kop vereist. In Natrix tessellata, is er een grote intra-specifieke variatie in het dieet, die opgesplitst kan worden in kikker vs. vis etende populaties. Dit systeem biedt ons een unieke mogelijkheid om de rol van fenotypische plasticiteit in het ontstaan van lokale aanpassingen in morfologie, prestatie en gedrag in relatie tot verschillen in hulpbronbeschikbaarheid te bestuderen. Organisaties: • Functionele morfologie
Onderzoekers: • Raoul Van Damme • Jonathan Brecko
Structuurkenmerken en pollutie als sturende factoren voor het voorkomen van macroinvertebraten. Universiteit Antwerpen Abstract: Macroinvertebraten hebben verschillende niveaus van gevoeligheid voor vervuiling. Effecten veroorzaakt door pollutie uiten zich zowel in acute sterfte, groeivermindering als gedragsveranderingen. Van sommige macroinvertebraten is tevens aangetoond dat ze actief pollutie kunnen detecteren en ontwijken. Op meetplaatsen waar geen pollutie voorkomt kan het echter toch zijn dat bepaalde macroinvertebratentaxa afwezig zijn. Naast pollutie beïnvloedt ook de structuur van het ecosysteem en dus het habitat de distributie en samenstelling van de mavroinvertebratenpopulatie. Het doel van dit onderzoek is de gevoeligheid van macroinvertebraten voor verschillende types van polluenten nagaan en hun habitatpreferenties onderzoeken. Verder zal ook gekeken worden welke van beide factoren het meest bepalend is voor hun voorkomen, het ontwijken van pollutie of de aanwezigheid van geschikte habitats. De gevoeligheid van macroinvertebraten voor pollutie door zowel zware metalen als organische polluenten zal nagegaan worden door analyse van de waterbodemdatabank van de VMM. Naast de gevoeligheidsanalyses zal nagegaan worden of de macroinvertebratenpopulaties verschillen tussen meetpunten met klei-, leem- en zandbodems en tussen meetpunten van verschillende stroomordes. In het tweede deel van dit onderzoek zal de substraat- en habitatvoorkeur van verschillende macroinvertebratentaxa nagegaan worden in flumeexperimenten, zowel onder referentieomstandigheden als vervuilde condities. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire • Vicky Leloup
Beeld van de stad. Visuele stadsrepresentatie en stedelijke identiteit in de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Nederlanden (15de-16de eeuw). Universiteit Antwerpen Abstract: Beeld van de stad. Visuele stadsrepresentatie en stedelijke identiteit in de laatmiddeleeuwse en vroegmoderne Nederlanden (15de-16de eeuw). Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Peter Stabel
Steunpunt Bestuurlijke Organisatie Vlaanderen II: Lokaal beleid in netwerksturing: de invloed van netwerking op lokaal beleid, politiek en management
Universiteit Gent Abstract: Lokale besturen functioneren steeds meer in een 'netwerk'-achtige context. 'Lokaal beleid' en 'lokale strategie', vaak gebruikt in een betekenis van 'autonome organisatie', lijken het product van deze interacties. Deze evolutie doet vragen rijzen over de betekenis van 'lokale politiek' en 'lokaal beleid', over de capaciteit van de gemeenten in deze stelsels en over de manier waarop gemeenten zich best organiseren. Organisaties: • Vakgroep Politieke wetenschappen
Onderzoekers: • Herwig Reynaert
Fundamental interactions: at the boundery of theory, phenomenology and experiment. Vrije Universiteit Brussel Abstract: : Fundamental interactions: at the boundery of theory, phenomenology and experiment. Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • ALEXANDRE SEVRIN • CATHERINE DE CLERCQ
Niet-destructieve 3D beeldvorming en analyse van materialen en artefacten van geologische, artistieke archaeologische oorsprong. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project kadert in een onderzoeksopdracht tussen enerzijds UA en anderzijds de federale overheid. UA levert aan de federale overheid de onderzoeksresultaten genoemd in de titel van het project onder de voorwaarden zoals vastgelegd in voorliggend contract. Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Koen Janssens
Optimalisatie van Dendritische Cel Vaccinatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De immunobiologie van dendritische cellen (DC) heeft een enorm potentieel voor de ontwikkeling van nieuwe immuuntherapieën voor kanker en infectueuze aandoeningen. In dit project, dat deel uitmaakt van een geheel aan studies betreffende DC-biologie en de ontwikkeling van nieuwe immuuntherapeutische strategieën met DC in het kader van een EU-Network of Excellence, wensen we vier subprojecten te ontwikkelen ter optimalisatie van dendritische celtherapie. We wensen onze know-how en expertise omtrent de genetische modificatie van muis en humane DC aan te wenden om deze cellen optimaal te activeren. Hiertoe zullen we de DC voorzien van constitutief actieve synergistische TLR receptoren die tevens coderen voor TAA antigenen, van een dominant negatieve variant van de inhibitor van de TLR en cytokine signalisatie en van een oppervlakte membraan gebonden vorm van de TLR3 receptor gebonden aan de signaaltransductie van TLR4. Om deze DC optimaal in vivo te activeren zal de combinatie therapie met TLR3 agonisten uitgebreid worden getest. Organisaties: • Fysiologie
Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS
Onderzoek naar de ontwerpparameters van circulatieruimtes in woonomgevingen, aan de hand van de haptische belevingswaarden van congenitale blinden Universiteit Hasselt Abstract: Dit is een aanvraag voor een specialisatiebeurs IWT voor de periode van 01.01.2007 tot 31.12.2008. Het betreft "Onderzoek naar de ontwerpparameters van circulatieruimtes in woonomgevingen, aan de hand van de haptische belevingswaarden van congenitale blinden" en zal uitgevoerd worden door Herssens Jasmine binnen het onderzoeksinstituut IMOB. Organisaties: • Data-analyse en Modellering • Instituut voor Mobiliteit
Onderzoekers: • Bert WILLEMS
Onderzoek naar de rol van "silent" Kv subeenheden in de insuline secretie. Universiteit Antwerpen Abstract: De repolarizatie van de ß-cellen in de pancreas gebeurt voornamelijk door een traag inactiverende K+ stroom, IDR, en resulteert in een inhibitie van de insuline secretie. De IDR wordt in de ¿-cellen voor ~2/3 gedragen door Kv2 bevattende kanalen. Er is echter aangetoond dat Kv2 kanalen heterotetrameren vormen met de leden van de Kv5-Kv11 subfamilies (silent subunits). In dit project zullen we de rol van deze laatse subfamilies in de regulatie van de insuline secretie onderzoeken. Organisaties: • Moleculaire biofysica, fysiologie en farmacologie
Onderzoekers: • Natacha Ottschytsch
3D Nanonetwerken van organische/anorganische semigeleiders voor opto-elektronische applicaties Universiteit Hasselt Abstract: Het betreft een intern contract aan de UHasselt met BOF-gelden, toegekend aan de onderzoeksgroep IMO voor de periode van 01.01.2007 tot 31.12.2010. Het onderzoek heeft betrekking op 3D Nanonetwerken van organische/anorganische semigeleiders voor optoelektronische applicaties Organisaties: • Anorganische en Fysische Chemie • Materiaalfysica • Organische en Bio-polymere Chemie • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Jules MULLENS • Dirk VANDERZANDE • Jean MANCA
De relatie tussen darm- en gewrichtslijden in spondylarthropathie: cellulaire en moleculaire mechanismen en implicaties voor therapie Universiteit Gent Abstract: Het project beoogt de realtie tussen darm- en gewrichtslijden in spondylarthroapthie na te gaan door enerzijds de rol van de interactie tussen eneteropathogenen en de gastheer in deze aandoening te onderzoeken, en anderzijds de rol van NKT cellen in de inductie van chronische inflammatie te bestuderen. Tenslotte zal het impact van de bindweefselcel op de inductie en het herstel van weefselschade nagegaan worden. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Herman Mielants • August Verbruggen • Dirk Elewaut
Fasegedrag en reologie van oplossingen en mengsels van geconjugeerde polymeren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De algemene doelstelling van het project is fundamenteel inzicht te verkrijgen in enerzijds het oplos/fase gedrag van geconjugeerde polymeren in specifiek gekozen solventen en anderzijds deze kennis dan uit te breiden naar het corresponderende reologisch gedrag, m.a.w. het gedrag van deze oplossingen onder afschuif- of rekspanning. In een eerste fase moet dit leiden tot een geïntegreerd beeld van het fundamenteel gedrag van dergelijke polymeren in oplossing. In een tweede fase wordt de studie uitgebreid naar het fase- en verwerkingsgedrag van mengsels van geconjugeerde polymeren met een specifieke moleculaire component, nl. fullereenderivaten. De relevantie hiervan is dat dit type materiaalsystemen de actieve laag uitmaken van fotovoltaïsche cellen en ze een volgend niveau van complexiteit vertegenwoordigen waarrond inzichten betracht worden. Er zal gebruik gemaakt wordt van goedgedefinieerde geconjugeerde polymeren, die hetzij gesynthetiseerd worden via de sulfinylroute (voor Poly(pFenyleen Vinyleen) (PPV) derivaten) of via de dithiocarbamaatroute (voor Poly(Thienyleen Vinyleen) (PTV) derivaten). Ook Poly(Thiofenen) (PT) worden opgenomen in de studie. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Materialen & chemie
Onderzoekers: • JUN ZHAO • Niko VAN DEN BRANDE • Fatma DEMIR • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE
Valorisatie van de architectuur en de beeldkwaliteit van de Antwerpse 16de-eeuwse omwalling, op basis van archeologisch, historisch en architecturaal onderzoek Universiteit Antwerpen Abstract: In 2002 startte de heraanleg van de Antwerpse leien en kwamen de monumentale restanten van de 16de-eeuwse gebastioneerde omwalling aan het licht. Deze bevatten nog de volledige blauwdruk met stadsmuur, poorten, bruggen, bastions en de buitengrachtmuur. Een vakoverschrijdend wetenschappelijk onderzoek dringt zich op om tot de bouwhistorische beschrijving van deze omwalling te komen en de architecturale kwaliteit ervan vast te leggen. Organisaties: • Overheid en Recht
Onderzoekers: • Herman Van Goethem
Ontwikkeling van aanrijkings- en analysemethoden voor spoorbepaling van hormoonontregelaars in watermonsters met behulp van gesynthetiseerde selectieve receptoren Universiteit Gent Abstract: Een methode zal worden ontwikkeld om met behulp van geïmmobiliseerde peptidomimetica, die de oestrogeenreceptor nabootsen waaraan hormoonontregelaars binden, deze EDC's aan te rijken uit watermonsters. Door gebruik van thermoresponsieve "smart polymers" als drager moet het ook mogelijk zijn selectieve chromatografische analysemethoden op punt te stellen. Organisaties: • Vakgroep Organische chemie (WE)
Onderzoekers: • Pierre De Clercq • Patrick Sandra • Johan Van der Eycken • José Martins • Filip Du Prez • Annemieke Madder
Iteratieve en multirooster methoden voor golf en verstrooiingsproblemen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project stelt voor om numerieke en wiskundige methoden te ontwikkelen voor golf en verstrooiingsproblemen die schaalbaar zijn tot een groot aantal onbekenden. Het doel is om het mogelijk te maken dat realistische problemen in hun volle dimensionaliteit en complexiteit gesimuleerd worden. Organisaties: • Toegepaste wiskunde en numerieke analyse
Onderzoekers: • Wim Vanroose
Antioxidantia als bescherming voor de vrouwelijke gameet tijdens radiotherapie. Vrije Universiteit Brussel
Abstract: De reserve aan vrouwelijke gameten is vervat in de ovariële cortex, onder de vorm van primordiale follikels bestaande uit een onrijpe onvolgroeide eicel omringd door enkele voedingscellen (pre-granulosacellen). Uit deze pool primordiale follikels starten er dagelijke enkele eenheden de groeifase dei verschillende maanden in beslag neemt. Het aantal primordiale follikels ligt echter reeds met de geboorte vast, er komen geen nieuwe follikels meer bij. Dit impliceert dat schade aan de vrouwelijke gameten, zoals dit bijvoorbeeld optreedt bij een abdominale radiotherapie, aanleiding kan zijn tot de versnelde uitputting van de eicelpool gevolgd door onvruchtbaarheid en een vervopegde start van de menopauze. Wetenschappelijk onderzoek en klinische studies hebben aangetoond dat antioxidantia kunnen bijdragen tot de bescherming van cellen beschadigd door bestraling. Wij zullen onderzoeken of componenten zoals melatonin and alpha-tocopheryl succinaat, twee van de sterke antioxidantie, follikels en eicellen kunnen beschermen tegen bestraling geïnduceerde schade. Door gebruik te maken van gestandardiseerde invitro cultuurtechnieken voor een muis model kunnen we effecten in alle verschillende folliculaire klassen bestuderen. Tot de eindpunten van onze in-vitro studies behoren: follikel ontwikkeling, eicel maturatie, fertilisatien embryo ontwikkeling, chromosoom afwijkingen in eicel en embryo, ... Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica
Onderzoekers: • JOHAN SMITZ
Is de GABA(A) receptor een therapeutische target voor behandeling van het fragiele X syndroom ? Universiteit Antwerpen Abstract: Het fragiele X syndroom is de meest voorkomende vorm van mentale retardatie. Behalve aan een mentale achterstand leiden de patienen ook aan gedragsproblemen, zoals hyperactiviteit en contacstoornissen, epilepsie en een verhoogde prikkelbaarheid. De gedragsproblemen kunnen in de praktijk even belastend voor de patient en zijn directe omgeving zijn als de mentale achterstand. Wij hebben in fragiele X diermodellen een onderexpressie van het GABA systeem bij de vlieg ontdekt. GABA receptoren zijn de belangrijkste inhiberrende receptoren in het brein, en een gebrek daaraan is volledig in lijn met de symptomen waargenomen bij patienten. Interesant is dat de farmacologie van de GABA receptor uitvoerig bestudeerd is: er zijn een groot aantal drugs in de handel die inwerken op het GABA systeem. Doel van dit onderzoek is op diermodellen te testen of de GABA receptor een geschike target is de gedragsproblemen en de epilepsy geassocieert met het fragiel X sydroom te behandelen. Organisaties: • Cognitieve Genetica (COGNET)
Onderzoekers: • Frank Kooy
Photonics@be - Micro-, nano-, and quantum photonics. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit IUAP-project gaat over fotonen, elektromagnetische velden, hun interactie met materie, en de exploitatie daarvan voor innoverende toepassingen op een schaal (micro, nano, kwantum) die eerder niet haalbaar was. Onze ambitie is om in één enkel consortium de hooggeëquipeerde laboratoria en de aanwezige expertise in België en de omliggende regio's te integreren. Vandaar de naam: photonics@be, micro, nano en kwantum-fotonica. photonics@be werd voorafgegaan en geïnspireeerd door het succesvolle IUAP V/18 Foton-netwerk (zie http://tona.vub.ac.be/photon), maar met photonics@be introduceren we belangrijke verbeteringen, meer bepaald wat betreft: Het onderwerp: * meer nadruk wordt gelegd op de fysica en technologie van fotonische materialen, mogelijk gemaakt door nieuwe ontwikkelingen op het vlak van fabricatie en karakterisatie; * een exploratieve activiteit in het domein van de bio-fotonica wordt opgestart * het onderzoek op het gebied van de kwantum optica voor informatieverwerking is nu verspreid over de verschillende werkmodules en dus beter geïntegreerd in het ganse project. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
FAOS : Flexibele artificiële optische huid Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het FAOS project beoogt het ontwikkelen van generische technologie dat een geïntegreerde oplossing biedt aan de stijgend vraag en zal een doorbraak betekenen op het gebied van optische sensoring. Dit project beoogt het ontwikkelen van een flexibele substraat of folie waarop de sensing elementen geïntegreerd kunnen worden en waarop ook lichtbronnen, detectoren en elektronische circuits toegevoegd zijn of geïntegreerd zijn door compacte signaalverwerkingsborden. Dit artificieel en flexibel optische sensing folie kan toegepast worden bij ongelijke ondergronden, beweegbare ondergronden of kan geplooid worden in compacte modules. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Stochastische modellering van optische buffers en schakelsystemen gebaseerd op Fibre Delay Lines. Universiteit Antwerpen Abstract: Het opstellen van adequate stochastische modellen en bijhorende analysetechnieken om bet gedrag en de prestaties van optische buffers en schakelsystemen (opgebouwd uit FDL's) te kunnen voorspellen, vormt de primordiale doelstelling van dit onderzoeksproject. Met name zal dit project zich toeleggen op het (verder) ontwikkelen van wiskundige technieken die toelaten op snelle en efficiënte wijze uit de vooropgestelde modellen de belangrijkste performantiematen te berekenen. Typische voorbeelden van dergelijke performantiematen zijn de gemiddelde vertragingstijden die pakketten oplopen, de spreiding hierop, de kans dat een pakket verloren gaat, enz. Deze grootheden kenmerken ook de uiteindelijke kwaliteit ('Quality of service" of QoS) die een gebruiker van het netwerk ervaart. Organisaties: • Modeleren van Systemen en Internet Communicatie (MOSAIC)
Onderzoekers: • Christian Blondia • Benny Van Houdt
MicroRNA profiel analyse: implicaties op dendritische cel biologie, pancreasceldifferentiatie, hematologische stam- of progenitorcel stoornissen en non-small cell longcarcinoom. Vrije Universiteit Brussel Abstract: MicroRNAs (MiRNAs) vertegenwoordigen een klasse van kleine, 18-25 nucleotiden, endogene, niet-coderende RNA moleculen die tussenkomen in de posttranscriptionele regulatie van specifieke doelwit mRNAs. Primaire miRNA transcripten worden bewerkt door 2 RNAse III enzymen (Drosha & Dicer) tot mature miRNAs. Dit enkelstrengig RNA wordt vervolgens geïncorporeerd in een RISC complex en leidt dit naar een specifiek doelwit mRNA. Bijonvolledige base-paring wordt de translatie geremd; bij volledige complementariteit wordt het mRNA gedegradeerd. miRNA analyse heeft een zeet belangrijke plaats ingenomen in de recente wetenschappelijke litteratuur (4 publicaties in 2001, 360 in 2005). miRNAs zouden een rol spelen in tal van processen zoals embryogenese, het behoud van pluripotentie, differentiatie van hematopoiëtische cellijnen, apoptose, controle over de insumline secretie, adipocyt differentiatie, proliferatie van gedifferentieerde celtypes, genomische herschikking en tumorvorming. Analyse van 217 zoogdier specifieke miRNAs leidt tot een nauwkeurige taxonomie van humane kankers en klasseert de weinig gedifferentieerde tumoren nagenoeg foutloos. Omdat miRNAs tot overexpressie kunnen worden gebracht of worden geïnhibeerd, kunnen zij ook een mogelijkheid vormen om het gedrag van cellen te manipuleren in vitro. In dit project wensen we de analyse van miRNA te ontwikkelen en toe te passen in het kader van een aantal subprojecten en biologische vraagstellingen. 1. miRNA profilering in NSCL en correlatie met de mutatiestatus van het EGFR-gen en respons op tyrosyne kinase inhibitoren (J. De Greve) 2. miRNA analyse in de immunobiologie van dendritische cellen (K. Thielemans) 3. miRNA in de regulatie van celdifferentiatie in de pancreas (L. Bouwens) 4. miRNA profilering voor diagnostiek en classificatie van hematopoëtische stam- of progenitorcel aandoeningen (M. De Waele) Organisaties: • Pathologische Anatomie • Immunologie en Microbiologie • Fysiologie • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen
Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS • LUC BOUWENS • MARC DE WAELE • JACQUES DE GREVE
Diversiteit en pluraliteit in de publieke ruimte: sociaal leren en burgerschap. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project betreft fundamenteel kennisgrensverleggend onderzoek gefinancierd door het Fonds voor Wetenschappelijk OnderzoekVlaanderen. Het project werd betoelaagd na selectie door het bevoegde FWO-expertpanel. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Luc Goossens
Moleculaire genetica/genomica van psychiatrische ziekten in een geïsoleerde populatie. Universiteit Antwerpen Abstract: Algemene doelstellingen van het project: A. Identificatie van nieuwe genen voor psychiatrische ziekten in een geïsoleerde noord Zweedse populatie. B. Identificatie van nieuwe chromosomale loci voor psychiatrische ziekten. C. Invoeren van een Neurofenomica onderzoekslijn. D. Ontwikkelen van genetische en genomische Multiplex PCR applicaties. Organisaties: • VIB DMG - Toegepaste Moleculaire Genomica
Onderzoekers: • Jurgen Del-Favero • Peter De Rijk
Strategische planning en management voor lokale overheden in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het New Public Management denken vindt de laatste decennia steeds meer weerklank binnen de overheidssector. Ook in Vlaanderen heeft zich ondertussen een discussie afgetekend rond de vraag in welke mate managementprincipes kunnen worden toegepast binnen de overheidssector. Een klantgericht bestuur betekent immers nog niet dat de burger tevreden is. Deze klant-burger dichotomie kan gesitueerd worden op het spanningsveld tussen professionalisering en vermaatschappelijking van het openbaar bestuur. De verdere afbakening van het onderzoek wordt gekaderd in het licht van deze dichotomie. De drang naar meer professionalisering in Vlaanderen is echter duidelijk. Een managementprincipe waarnaar graag gegrepeb wordt binnen deze context is strategische planning als een manier om de lokale besturen in het gareel te laten lopen en meer resultaat- en klantgericht te laten werken. Het onderzoeksproject beoogt de situatie in Vlaanderen inzake strategisch management bij lokale besturen in kaart te brengen en na te gaan welke de voorwaarden voor succes zijn. Succes wordt gedefinieerd vanuit de klant-burger dichotomie. Centraal staat dus de vraag welk het effect is van strategische planning op het lokaal gevoerde beleid en of dit ook resulteert in een succesvoller beleid. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN
Activatie van dendritische cellen en natural killer cellen door Toll-like receptor-ligand geladen leukemiecellen: ontwikkeling van een nieuwe generatie leukemievaccins. Universiteit Antwerpen Abstract: In dit project zullen we, in een model van acute myeloïde leukemie (AML), de invloed nagaan van Toll-like receptor (TLR)-ligand-geladen leukemische tumorcellen op de activatie van dendritische cellen (DCs) en natural killer (NK) cellen. De hypothese is dat TLR-ligand-geladen
leukemiecellen in staat zijn om de recent ontdekte 'helper' functie van NK cellen te activeren, zodat deze op hun beurt de polarisatie van immature DCs tot T helper type 1 (Th1)-gepolariseerde DCs kunnen bewerkstelligen (DC1NK). Deze wisselwerking tussen het aangeboren en adaptieve immuunsysteem waarin DC1NK centraal staan, zou dan de activatie van antigeen-specifieke Th1 cellen en cytotoxische T lymfocyten (CTL) faciliteren. Organisaties: • Instituut voor Vaccin-en Infectieziekten (VAXINFECTIO)
Onderzoekers: • Zwi Berneman • Eva Lion
Magnetische resonantie in de material-, chemische- en biomedische wetenschappen Universiteit Hasselt Abstract: Magnetische resonantie aan kernen (NMR) of elektronen (EPR) ligt aan de basis van een reeks vooraanstaande spectroscopische technieken voor het onderzoek van de materie. Ze kent belangrijke toepassingen in vloeibare en in vaste toestand, in homogene en heterogene middens, in levende organismen of in organische of minerale omgeving. Ze heeft evenzeer een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt als nietinvasieve beeldvormingstechniek. De toepassing in de klinische context is wellicht het meest vertrouwd bij het grote publiek, maar is hier allesbehalve toe beperkt, met toepassingen in het biomedische maar evenzeer het materiaalonderzoek. Ook in Vlaanderen is een zeer waardevol Magnetische Resonantie onderzoekspotentieel aanwezig, dat in talrijke toepassingsgebieden (materiaal- en polymeerwetenschappen, bio-organische structuurbepalingen, structurele biologie, in vivo NMR, biomedische toepassingen, kwantitatieve signaalverwerking, multinucleaire NMR in de organometaalchemie, karakterisatie van colloïdale dispersies, EPR in biochemische en materiaal context, functionele MRI, e.a.) actief is. De wetenschappelijke onderzoeksgemeenschap biedt een overkoepelend en geformaliseerde structuur op Vlaams niveau dat gericht is op het samenbrengen en versterken van dit potentieel. Organisaties: • Toegepaste en Analytische Chemie • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Peter ADRIAENSENS
Molecular and cellular basis for beta cell therapy in diabetes Vrije Universiteit Brussel Abstract: Molecular and cellular basis for beta cell therapy in diabetes Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie
Onderzoekers: • DANIEL PIPELEERS
Supergeleiding in diamant films: effecten van dotering geïnduceerd door chemische substitutie en elektrisch gate veld Universiteit Hasselt Abstract: Dit is een FWO-project met referentie G.0430.07 binnen het onderzoeksinstituut IMO. Doel van dit project is onderzoek naar supergeleiding in diamant films. Hierbij wordt onderzoek wat de effecten van dotering zijn dewelke geïnduceerd worden door chemische substitutie en elektrisch gate veld. DIt is een interuniversitair FWO-project met KULeuven als coordinator. Het project wordt uitgevoerd zoals bepaald in voorliggende overeekomst. Organisaties: • Materiaalfysica • Instituut voor Materiaalonderzoek
Onderzoekers: • Ken HAENEN • Patrick WAGNER
Cross-feeding en butyrogeen effect van inuline-type fructanen: in vitro en in vivo analyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderhavig project zal een bijdrage leveren aan het verder in kaart brengen van de kinetiek van de productie en de verdere omzetting van organische zuren tijdens het colonfermentatieproces. Het richt zich enerzijds op de rol van lactaat- en/of acetaatconverterende bacteriën bij de boterzuurvorming in het colon en anderzijds op de invloed die bepaalde prebiotica hierop uitoefenen. Er zal voornamelijk gefocust worden op cross-feeding als mogelijke verklaring voor het butyrogeen effect. Drie concrete doelen kunnen in dit project onderscheiden worden: (i) het opstellen van metabolietprofielen, kinetische modellen en metabolische wegen voor geselecteerde colonbacteriën (bifidobacteriën, lactobacillen, boterzuurvormende colonbacteriën) bij groei op oligofructose, inuline en fermentatieproducten van deze prebiotica, door middel van in vitro computergecontroleerde laboratoriumfermentaties in MCB. (ii) He aantonen en kinetisch analyseren van cross-feeding tussen inuline- en/of oligofructose-degraderende en boterzuurproducerende colonbacteriën door middel van in vitro fermentaties. (iii) In vivo studies met gezonde vrijwilligers om in situ cross-feeding aan te tonen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Luc DE VUYST
Wat met gebarentaal. Over de opvoeding van jange, dove kinderen met een Cochleaire Implant (CI). Vrije Universiteit Brussel Abstract: De snel evoluerende technologische ontwikkelingen op het vlak van cochleaire implantatie 5CI) en de toepassingen ervan bij steeds jongere dove kinderen (<12 maanden) hebben geleid tot een grotere toegankelijkheid van de gesproken taal voor dove kinderen en tot nieuwe discussies over de plaats van gebarentaal in de opvoeding van jonge dove kinderen met horende ouders. Met dit project beogen we een wezenlijke bijdrage te leveren aan deze discussies. Via een combinatie van longitudinaal en cross-sectioneel onderzoek bestuderen we gedurende de eerste 30 levensmaanden (6m, 9m, 12m, 20m en 30m) bij 20 jonge dove kinderen met een cochleair implantaat het effect van het gebruik van ondersteunende gebaren en/of de Vlaamse Gebarentaal (VGT) op a) de kwaliteit van de vroegtijdige moeder-kind interactie, b) de ontwikkeling van voortalige communicatievaardigheden, c) de morfo-syntactische verwerving van het Nederlands en d) de morfo-syntactische verwerving van VGT. Ook bestuderen we de visies en beleveningen van de moeders van dove kinderen. We gaan na in welke mate en hoe horende moeders die wel of geen gebruik maken van gebaren en VGT hierin verschillen. Organisaties: • Orthopsychologie
Onderzoekers: • GERRIT LOOTS
Steunpunt O&O Indicatoren (2007-2011). Universiteit Antwerpen Abstract: De missie van het "Steunpunt O&O Indicatoren" bestaat erin en perfomant systeem van O&O- en innovatie-indicatoren te ontwikkelen en te onderhouden dat de Vlaamse overheid moet voorzien van geactualiseerde en relevante statistische data met betrekking tot de O&O- en innovatie-performantie van de Vlaamse regio. Tevens ontwikkelt het Steunpunt een portefeuille van relevante wetenschappelijke onderzoeksactiviteiten ter ondersteuning van deze missie. Organisaties: • Universitair beheer en administratie
Onderzoekers: • Dirk Van Dyck
Studie van de pH invloed op de intracellulaire ionenhomeostatse, de mitochondriale functie en het endocytoseproces in geïsoleerde renale proximale muizentubuli tijdens en na metabole inhibitie. Universiteit Hasselt Abstract: Uit vorige studies in de groep celfysiologie is gebleken dat niercellen kunnen overleven na 60 minuten uitschakeling van hun metabolisme. Wij hebben de ionenconcentraties ( natrium, calcium en pH) respectievelijk in het niercelcytoplasma en de mitochondria gevolgd en hierbij kunnen constateren dat mitochondria een belangrijke bufferende rol spelen voor de plotse toename van intracellulair calcium, zodat de dodelijke invloed ervan wordt onderdrukt. Deze studies werden uitgevoerd op modelculturen van niercellen , van amfibische en zoogdieren oorsprong, en werden gepubliceerd in toonaangevende wetenschappelijke tijdschriften. In het voorliggend project willen wij de relevantie van de vorige studies nagaan door gelijkaardige omstandigheden, die een tekort aan bloedvoorziening voor de nieren simuleren en bij de mens dikwijls leiden tot een fataal acuut nierfalen, op te leggen aan geperfuseerde en geisoleerde niertubuli van muizen. Wij zullen de leefbaarheid van de cellen bestuderen op celculturen en vergelijken met het effect op geisoleerde nierbuisjes en de manier waarop hun transportfunctie kan hersteld worden na het hernemen van het metabolisme bij zogenaamde reperfusie. Daarenboven zullen we de specifieke rol van de zuurtegraad op de functie van de mitochondria en hun mogelijke bijdrage tot celdood nagaan. Wij zullen gebruik maken van humane en muizen cellijnen, die kunnen aangekocht worden, maar ook van nierbuisjes, die we zullen dissecteren uit muizennieren. Het belang van dit project wordt duidelijk, als men weet dat tot nog toe zeer weinig onderzoek werd uitgevoerd op geisoleerde tubuli en dat acuut nierfalen, ten gevolge van een tekort aan bloedvoorziening, bv na een zware operatie , na transplantatie , tijdens multipel orgaanlijden, of tijdens een shocktoestand na een zwaar ongeval , een van de meest raadselachtige en zeer moeilijk te behandelen syndromen blijft in de nefrologie. De in de literatuur vermelde incidentie varieert van 0,9 tot 20 % met een mortaliteit gaande van 25 tot 80% , al naargelang de klinische situatie. Dit project beoogt een fundamenteel en dieper inzicht te verwerven in de pathogenese van het nierfalen in de hoop een betere strategie te kunnen uitwerken met het oog op een doeltreffende behandeling. Organisaties: • Fysiologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Paul STEELS
Ontwikkeling van methodologie voor de karakterisatie van serum/plasma eiwit glycosylatiepatronen. Toepassingen in de klinische hepatologie, endocrinologie, oncologie en dopingsbestrijding Universiteit Gent Abstract: Dit project heeft tot doel nieuwe methodes te ontwikkelen voor het karakteriseren van eiwitglycosylatiepatronen van serumeiwitten, en deze toe te passen binnen klinische vraagstellingen. Meer specifieke merkers voor levercirrhose en tumoren onderzocht, naast de invloed van veroudering op de glycosylatiepatronen van plasma hormonen en hormoonbindende eiwitten. Organisaties: • Vakgroep Inwendige ziekten
Onderzoekers: • Jean Kaufman
Congestie en het belastingsbeleid ten aanzien van bedrijfswagens. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is de fiscale behandeling van bedrijfswagens te bestuderen in het kader van een geïntegreerd optimaal belastingsbeleid ten aanzien van zowel de arbeidsmarkt als de transportmarkt, waarbij rekening wordt gehouden met de rol van bedrijfswagens voor de externe kosten van vervoer (congestie, vervuiling, ongevallenrisico, etc.). Zowel optimale belastingen als budgettair neutrale belastinghervormingen worden onderzocht. De bekomen theoretische inzichten worden geïllustreerd aan de hand van numerieke modellen toegepast op de Belgische situatie. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Bruno De Borger
Micro-Fotonica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fotonica - de "Science-and-Technology-to-Harness-Light"-is een discipline die gaat van fundamenteel onderzoek van fotonen, van lichtkwestie interacties, en de ontwikkeling van nieuwe technologieën en toepassingen op basis van de unieke eigenschappen van licht Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica
Onderzoekers: • HUGO THIENPONT
Het energieabsorberend vermogen van composietstructuren ter bescherming van bouwkundige constructies tegen explosiebelasting Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt het energieabsorberend gedrag van composietstructuren bestudeerd onder explosiebelasting. Buisjes uit composiet worden tussen twee brandvrije glas/IPC huiden geplaatst. De huiden dragen de drukgolf over naar buisjes die de energie moeten absorberen. Zowel kleinschalige als grootschalige explosietesten zullen worden uitgevoerd. Organisaties:
• Vakgroep Mechanische constructie en productie
Onderzoekers: • Joris Degrieck • Wim Van Paepegem
Vrijwaring van privacy in vijandige en gecompliceerde ubiquitous computing omgevingen. Universiteit Antwerpen Abstract: In het PACE (privacy awareness for complicated environments) project ontwikkelen we een systeem dat feedback verschaft over privacygevoelige gebeurtenissen (zoals RFID scans). Dit systeem bestaat uit sensoren, een privacy ontologie, een reasoning server en een feedback component. De steigende nood aan feedback over en registratie van privacy-gevoelige gebeurtenissen is een direct gevolg van de alomtegenwoordigheid en de verborgen natuur van hedendaagse sensoren. Door deze evolutie wordt het voor de consument veel moeilijker om controle te bewaren over persoonlijke informatie. Organisaties: • Beleidsinformatica
Onderzoekers: • Carlos De Backer
Monitor voor ICT-integratie in het Vlaams onderwijs (MICTIVO) Universiteit Gent Abstract: Het MICTIVO-project ontwikkeld en valideert een instrument voor het analyseren van ICT-integratie in the Vlaamse Onderwijs. Vier invalshoeken staan centraal in het instrument: ICT-infrastructuur, integratie van ICT in de leercontext, ICT-percepties en ICT-competenties van leerkrachten en lerenden. Ter validering van het instrument wordt een meting uitgevoerd bij een representatieve steekproef. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Geografisch modelleren van de verspreiding van builenpest in Afrika: een ecologische studie op verschillende schaalniveaus. Universiteit Antwerpen Abstract: Builenpest, een zoönotische ziekte die natuurlijk voorkomt in kleine zoogdieren als gastheer en wordt overgedragen door vlooien (als vectoren), vormt nog steeds een bedreiging voor de mens in verscheidene gebieden wereldwijd. Hoewel de ziekte veroorzaakt wordt door slechts één bacterie, m.n. Yersinia pestis, is de levenscyclus en de ecologie ervan zeer complex en, tot op heden, nog niet volledig begrepen. Deze studie beoogt een significante bijdrage te leveren aan het begrijpen van de mechanismen die verantwoordelijk zijn voor de aanwezigheid van builenpest in bepaalde gebieden. Verder tracht deze studie onderliggende ecologische factoren te bepalen die het ruimtelijk voorkomen van builenpest beïnvloeden en potentiële risicogebieden voor pest in Afrika af te bakenen. Er is echter weinig houvast voor het formuleren van duidelijke hypotheses en het vastleggen van een eenduidige schaal waarop gewerkt moet worden. Daarom wordt geopteerd om op drie verschillende schaalniveaus te opereren. In de eerste plaats zal het raadsel "pest" benaderd worden op het niveau van het continent Afrika, dat de laatste tientallen jaren getroffen wordt door de overgrote meerderheid (meer dan 90%) van alle ziektegevallen. Het probleem zal benaderd worden aan de hand van een eerder recente techniek in de studie naar de ecologie en systematiek van overdraagbare ziekten, m.n. Ecological Niche Modeling (ENM). Zo zal getracht worden een brede kijk te krijgen op de ruimtelijke en ecologische verspreiding van menselijke ziektegevallen. Ecologische niches en potentiële verspreidingsgebieden zullen gemodelleerd worden gebruik makend van het Genetic Algoritm for Rule-set Prediction (GARP). Hiervoor zijn twee soorten data nodig; enerzijds gegevens die geheel Afrika bedekken en die informatie bevatten over verschillende omgevingsvariabelen (bijvoorbeeld hoogte, landbedekking/-gebruik, meteorologische data) en anderzijds, gegevens die informatie bevatten over de aanwezigheid van pest in bepaalde gebieden in Afrika (meer bepaald plaats, tijdstip en aantal menselijke pestgevallen per gebied). In eerste instantie zal deze informatie bijeengezocht en verzameld worden in een GIS databank, om er vervolgens ENM op toe te passen. Vervolgens zal het onderzoek verder worden toegespitst op twee endemische pestgebieden, m.n. Lushoto district (Tanzania) en Ituri district (Democratische Republiek Congo). Er zal gewerkt worden op dezelfde wijze als op continentaal niveau, behalve dat de schaal en de inputdata verschillend zullen zijn. Uiteindelijk zal opnieuw verder ingezoomd worden, meer bepaald op enkele pestvrije en met pest besmette dorpen in Lushoto. Abiotische (o.a. bodem- en klimaateigenschappen) en biotische (species van kleine zoogdieren en hun vlooien) eigenschappen van de dorpen zullen worden verzameld en vergeleken, teneinde dieperliggende omgevingsvariabelen die (mede-)bepalend zijn voor het ruimtelijk voorkomen van pest te achterhalen. Organisaties: • Evolutionaire ecologie (EVECO)
Onderzoekers: • Herwig Leirs • Simon Neerinckx
Verstoorde MYCN transcriptie in neuroblastoom: onderzoek naar direct mRNA en miRNA gereguleerde doelwitgenen Universiteit Gent Abstract: Neuroblastoom is de meest voorkomende extracraniale vaste tumor bij kinderen. Ondanks multimodale behandeling blijft de prognose voor de meeste patiënten zeer ongunstig. Een subgroep van agressieve neuroblastoomtumoren wordt gekenmerkt door amplificatie van de MYCN transcriptiefactor. De identificatie van nieuwe MYCN-doelwitgenen kan resulteren in betere behandelingsstrategieën. Organisaties: • Vakgroep Pediatrie en genetica
Onderzoekers: • Franki Speleman
Onderzoek naar factoren die de persistentie en uitbreiding bepalen van populaties Aziatische grondeekhoorns. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project beoogt een inleidende studie van de verspreiding van een potentieel invasieve exoot, en de factoren die bepalen of de soort zich al dan niet kan uitbreiden. Organisaties: • Dierenecologie
Onderzoekers: • Erik Matthysen • Margo D'aes
pICTos - plannen van ICT op school
Universiteit Gent Abstract: De elektronische omgeving pICTos wordt ontwikkeld om basisscholen te ondersteunen bij het opstellen van een schooleigen ICTbeleidsplan met de ICT-eindtermen als uitgangspunt. Inhoudelijk doorloopt een schoolteam vijf stappen: onderwijsvisie expliciteren, huidige activiteiten inventariseren, prioritaire eindtermen bepalen, nieuwe activiteiten registreren, actieplan opstellen. Videofragmenten met praktijkvoorbeelden dienen als inspiratiebron voor nieuwe ICT-activiteiten. De online tool is ontwikkeld in opdracht van het Regionaal Expertisenetwerk Vlaanderen en wordt aangeboden in een nascholingscontext. Organisaties: • Vakgroep Onderwijskunde
Onderzoekers: • Johan van Braak
Eiwit modificaties geassocieerd met oxidatieve en nitratieve stress: een gel-vrije proteoom analyse Universiteit Gent Abstract: Stijgende concentraties van "reactive oxygen species" induceren verschillende modificaties in cellulaire eiwitten. Sommige daarvan zijn oxidaties, terwijl andere te wijten zijn aan reactieve NO-derivaten. Dit kan leiden tot verandering van functie en ageert vaak als signaal. Gebruik makend van een nieuwe gel-vrije proteoom benadering, zullen we zowel de natuur van de doeleiwitten als de plaatsen van modificatie identificeren. Organisaties: • Vakgroep biochemie
Onderzoekers: • Kris Gevaert
Een historisch-sociolinguïstische analyse van egoducumenten in 19de-eeuws Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds 1995 (aanvangdatum eerste aspirantmandaat) onderzoek ik de taalsituatie in het 19de-eeuwse Vlaanderen vanuit een historischsociolinguïstische invalshoek. Er wordt daarbij gestreefd naar een overzicht van de feitelijke taalvariatie in de diverse geledingen van de toenmalige samenleving, op basis van origineel bronnenonderzoek. De taalsituatie in Brugge fungeert als case-study. Na het afgeronde onderzoek naar de taal van de lagere en de middenklasse (doctoraat) wordt nu als sluitstuk het taalgebruik van de hogere klassen onderzocht. Hiervoor zullen in diverse archieven originele documenten verzameld worden, die dan nadien bewerkt worden tot een elektronisch bevraagbaar corpus. Een analyse van de spelling, de grammatica en de stijl wordt gekoppeld aan onderzoek naar de functies van de verschillende gebruikte taalvariëteiten. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • WIM VANDENBUSSCHE
Ontwikkeling van een kruisbloemig oliehoudend gewas voor biodieselproductie door toepassing van de genoomkennis van de verwante modelplant Arabidopsis Universiteit Gent Abstract: Het doel van dit project is de zaadopbrengst van koolzaad te verhogen. Daarvoor zullen in eerste stap een aantal kandidaatgenen die de groei en/of zaadopbrengst in het modelgewas Arabidopsis bevorderen, geïdentificeerd worden. Deze genen zullen vervolgens getransfereerd worden naar een economische interessant gewas zoals koolzaad om hun effect op de zaadopbrengst bij dit gewas na te gaan. Organisaties: • Vakgroep Plantenbiotechnologie en Genetica
Onderzoekers: • Dirk Inzé
Studie voor het opstellen en uitvoeren van een monitoringsprogramma voor natuurvriendelijke oevers langs het Zeekanaal in Grimbergen. Universiteit Antwerpen Abstract: Langs het kanaal Schelde-Brussel zijn verschillende typen natuurvriendelijke vooroeververdediging aangelegd. Deze zijn telkens aangelegd op enkele meters van de aangrenzende vaste oever, met verbindingsbuizen naar het kanaal. Hierdoor ontstaat tussen de vooroeververdediging en de vaste oever een nagenoeg afgesneden geïsoleerd stuk water waarin de waterdynamiek minder sterk is als in het aangrenzende kanaal. Zowel de vooroeververdediging zelf als deze geïsoleerde waterlichamen kunnen mogelijk als substraat fungeren voor verscheidene planten- en dierensoorten en hiermee, naast het leveren van beschermling, de locale biodiversiteit verhogen. In deze studie zal het effect van de vooroeververdediging op de biodiversiteit worden gekwantificeerd. Soortgroepen die over enkele jaren zullen worden gemonitoord zijn: hogere planten, vissen, macro-invertebraten en vogels. Verloop in soortensamenstlling en aandeel per soort zal worden geëvalueerd als functie van vooroeververdedigingstype en tijd. De studie zal resulteren in een aanbeveling die aangeeft welke type vooroeververdediging zal leiden tot in de hoogste biodiversiteit. Organisaties: • Ecosysteembeheer
Onderzoekers: • Patrick Meire
Internationale netwerken van de zakengemeenschap in Antwerpen tijdens de negentiende eeuw. Universiteit Antwerpen Abstract: Doel is inzicht te verkrijgen in de uitbouw, de functie en de werking van internationale netwerken van zakenlieden. Door het in kaart brengen van de internationale relaties van de zakenelite in de havenstad Antwerpen tijdens de negentiende eeuw zal dit project bijdragen tot een meer nauwkeurige typologie van netwerken en tot een diepere kennis van de manier waarop de cosmopolitische zakengemeenschap in Europa opereerde. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Hilde Greefs
Studie van hoge-energie galactische en extra-galactische neutrino's met behulp van de IceCube Cherenkov detector geplaatst diep in het antarctische ijs nabij de Zuidpool. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Icecube Neutrino Detector. De neutrino astronomie gebruikt technieken uit de deeltjesfysica bij het opsporen van galactische en extra-galactische objecten die neutrino's
produceren met energieën in het TeV-EeV bereik. De neutrino's die de aarde bereiken ondergaan een zwakke geladen stroom interactie met de nucleonen in het gesteente of ijs. Bij die interactie wordt bvb een muon geproduceerd met een dracht van rond de km. De neutrino detectie berust op de meting van het spoor van dit muon. een rooster van fotonvermenigvuldigers (Optische Modules, OM) meet het Cherenkovlicht dat het Muon uitstraalt wanneer het door een medium als ijs vliegt. De lage waarde van de werkzame doorsnede voor een neutrino interactie samen met de km dracht van het muon betekenen dat neutrino telescopen een volume van 1km3 moeten hebben om binnen redelijke tijd voldoende statistiek te bekomen. Het uiteindelijke doel van de IceCube collaboratie is in het Antarctische ijs nabij de Zuidpool op een diepte van 1,5 km een detector te bouwen met een volume van 1 km3. Deze telescoop zal bestaan uit 4800 digitale OMs (DOMs) verdeeld over 80 kabels die 100m van elkaar verwijderd zijn. Boven elke kabel, aan de oppervlakte, zal er een IceTop station geinstalleerd worden, bestaande uit twee tanks met elk twee DOMs van hetzelfde type als de IceCube DOMs. IceTom zal gebruikt worden als veto tegen neerwaartse atmosferische muonen bij de neutrino analyses, voor de callibratie van IceCube in coindicentie met IceTop en voor de studie van kosmische straling bij hoge energie. Het AMANDA II rooster is een eerste mijlpaal in de ontwikkeling van IceCube. In zijn huidige configuratie bevat het 667 OMs verdeeld over 19 kabels. De ervaring die wij nu opdoen bij de analyse van de AMANDA gegevens en de uitbating van de detector zijn essentieel om voor IceCube een optimaal concept uit te werken. AMANDA II neemt gegevens sedert 2000. Organisaties: • Natuurkunde
Onderzoekers: • CATHERINE DE CLERCQ
Steunpunt Studie en Schoolloopbanen Universiteit Gent Abstract: Tijdens vorige onderzoeksprojecten (PBO en Steunpunt Loopbanen) werden gegevens verzameld bijd rie geboortecohorten van Vlaamse jongeren over de manier waarop zij de overgang van school naar werk maken. Deze gegevens - de zogeheren SONAR-gegevensbank - vormt de basis voor de in dit onderzoeksproject uit te voeren analyses over de aard en de invloed van de verticale en horizontale mismatch in de initiële arbeidsloopbaan van Vlaamse jongeren. Organisaties: • Vakgroep Sociale economie
Onderzoekers: • Eddy Omey
De rol van de p120 catenine subfamilie in celadhesie en celmigratie Universiteit Gent Abstract: In dit project willen we de rol onderzoeken van de leden van de p120 catenine subfamilie in de cel-cel adhesiecomplexen. P120 catenines vervullen zowel inside-outside als outside-inside singalisatiefuncties, bv. In de regulatie van het cytoskelet. Voor de analyse van p120 catenine eiwitten wordt gebruik gemaakt van in vivo visualisatie experimenten via GFP technologie in embryo's van het modelorganisme Xenopus. Organisaties: • Vakgroep Biomedische Moleculaire Biologie
Onderzoekers: • Frans Van Roy • Kris Vleminckx
Contextuele en formeel-logische aanpak van wetenschappelijke probleemoplossingsprocessen Universiteit Gent Abstract: Het project heeft als doel om een methdologie voor wetenschappelijke probleemoplossingsprocessen te ontwikkelen die tegelijkertijd formeel exact is en rekening houdt met de contextafhankelijkheid van probleemoplossing. Organisaties: • Vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap
Onderzoekers: • Diderik Batens
Collaboratieve Community Media Universiteit Hasselt Abstract: Het betreft een samenwerkingsovereenkomst in het kader van IBBT-project met meerdere partners: IBBT, AnaXis, Concentra Media, i.Know, Dep. Cultuur, Jeugd, Sport en Media, UGent, KULeuven en UHasselt/EDM. COCOMEDIA openen diverse mogelijkheden voor een efficiëntere inzet van de redactionele resources.Binnen dit project is het de doelstelling te onderzoeken welke veranderingen er noodzakelijk zijn op het niveau van de redactie, opdat de beschikbare mogelijkheden ook efficiënt benut zouden worden. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Frank VAN REETH • Benny DAEMS
Een historisch-sociolinguïstische analyse van egodocumenten in 19de-eeuws Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds 1995 (aanvangdatum eerste aspirantmandaat) onderzoek ik de taalsituatie in het 19de-eeuwse Vlaanderen vanuit een historischsociolinguïstische invalshoek. Er wordt daarbij gestreefd naar een overzicht van de feitelijke taalvariatie in de diverse geledingen van de toenmalige samenleving, op basis van origineel bronnenonderzoek. De taalsituatie in Brugge fungeert als case-study. Na het afgeronde onderzoek naar de taal van de lagere en de middenklasse (doctoraat) wordt nu als sluitstuk het taalgebruik van de hogere klassen onderzocht. Hiervoor zullen in diverse archieven originele documenten verzameld worden, die dan nadien bewerkt worden tot een elektronisch bevraagbaar corpus. Een analyse van de spelling, de grammatica en de stijl wordt gekoppeld aan onderzoek naar de functies van de verschillende gebruikte taalvariëteiten. Organisaties: • Taal- en Letterkunde
Onderzoekers: • ROLAND WILLEMYNS
Codificatieluik Monitor Diversiteit. Universiteit Antwerpen Abstract: Onderzoek naar de diversiteit in het aanbod op de Vlaamse televisiemarkt, voornamelijk met betrekking tot diversiteit op vlak van kleur, gender, leeftijd en mensen met een handicap.
Organisaties: • Media, middenveld en politiek (M2P)
Onderzoekers: • Stefaan Walgrave • Knut De Swert
Inhibitie van biofilm vorming op staal Universiteit Gent Abstract: Het doel van deze studie is om te bepalen welke materialen die gebruikt worden voor de productie van mariene viskooien resistent zijn tegen microbiële biofilmvorming. Organisaties: • Vakgroep Farmaceutische analyse
Onderzoekers: • Hans Nelis
Karakterisatie van de werking van biologische toxines op K+ kanalen. Universiteit Antwerpen Abstract: Karakterisatie van de werking van biologische toxines op K+ kanalen. Organisaties: • Moleculaire biofysica, fysiologie en farmacologie
Onderzoekers: • Dirk Snyders • Ivan Kopljar
Ontwerp en controle van performante lichtgewicht actuatoren op basis van pneumatische artificiële spieren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mechanica Organisaties: • Toegepaste Mechanica
Onderzoekers: • PATRICK GUILLAUME
Multidimensionele qualitatieve en quantitatieve prestatie analyse van parallelle en gedistribueerde computersystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Parallelle en gedistribueerde computersystemen zijn van exotische onderzoeksobjecten praktisch toepasbare architecturen geworden. Dit gebeurt door een combinatie van economische, financiele, technologische factoren. Fundamentele alsook practische problemen eigen aan alle computersystemen moeten elk individueel en in de context van het geheel herdacht worden in dit licht. eenvoudige voorbeelden hiervan zijn energieverbruik, het gedrag bij het optreden van 1 of meerdere fouten, kostprijs etc. Meer complexe voorbeelden die fundamenteler onderzoek vragen zijn bijvoorbeeld garbage collection, de definitie van programmeertalen en hun primitieven, de voorstelling van gegevens etc. Dit onderzoek combineert deductief (top down) met inductief (bottom up) werk. Dit project is een matching aanvraag voor een IWT-TETRA project i.v.m. "reconfigureerbare hardware toepassingen in mechatronica toepassingen" dat startte op 1 oktober 2005. In de context van de vooruitgang van het TETRA project zal de nadruk in dit project bijgestuurd worden. De kernidee achter dit project is het principe "meten is weten". Terwijl er legio "Ad hoc" oplossingen worden ge-engineerd is er eigenaardig genoeg bijna geen onderzoek naat het qualitatief of quantitatief gedrag van parallelle en gedistribueerde computersystemen. Het doel van dit project is de combinatie van fundamenteel onderzoek ivm "prestatieanalyse" van computers dat gebeurt aan de VUB met de practische resultaten die geleerd worden uit het TETRA project. Organisaties: • Elektronica en Informatica
Onderzoekers: • ERIK DIRKX
Het energieabsorberend vermogen van composietstructuren ter bescherming van bouwkundige constructies tegen explosiebelasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is de studie van het energieabsorberend vermogen van composietstructuren die in staat zijn om door een stabiel progressief falen de energie van een explosie te dissiperen en de achterliggende structurele elementen (kolommen, brugpijlers, dragende wanden, ...) van bouwkundige constructies afdoend te beschermen. Hiertoe moet de kracht waarbij dit progressief falen geïnitieerd wordt, voldoende laag zijn en gedurende een zo lang mogelijke tijd constant. De beoogde composietstructuren hebben een gelijkaardige opbouw als een sandwichpaneel, maar de klassieke schuim- of honingraatkern wordt vervangen door een rooster van energieabsorberende composiet buisjes. Dit onderzoek is origineel en innovatief om verschillende redenen: * Het energieabsorberend vermogen van composiet buizen en kokers is tot nu toe bestudeerd in een bereik van impactsnelheden dat veel lager ligt dan bij explosies. Bijontploffingen heeft de invallende schokgolf een snelheid van 400m/s en meer, en duurt het totale fenomeen amper een paar tientallen microseconden (bij crash-experimenten met wagens of vogelimpact-experimenten is de impactduur typisch een paar milliseconden). Door het strain rate dependent karakter van deze composietmaterialen zal de sterk verhoogde vervormingssnelheid zeker een invloed hebben, maar er bestaan geen experimentele data, noch predictieve modellen, om dit fenomeen te bestuderen. * zoals hoger aangehaald, is het onderzoek naar composietstructuren voor bescherming van bouwkundige constructies tegen explosiebelasting nagenoeg onbestaande, ook al tonen de geciteerde onderzoeken in de automobiel- en luchtvaartindustrie aan dat specifiek energieabsorberend vermogen van composietmaterialen bijzonder hoog is en deze materialen tot een valabele kandidaat maakt voor dergelijke toepassingen * tenslotte zullen de kleinschalige en grootschalige explosietesten in dit onderzoen uitgevoerd worden met een maximale instrumentatie (digitale hoge-snelheidscamera's, Digital Image Correlation, druksensoren, laser doppler velocimeter, projectie-moiré). Deze metingen moeten teolaten om de energiedissipatie in de composietstructuren op een fundamentele manier te onderzoeken, op basis van betrouwbare fenomenologische observaties. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies
Onderzoekers: • DANNY VAN HEMELRIJCK • JOHNNY VANTOMME • JAN WASTIELS
Evaluatie van de conventie locomotorische revalidatie gefinancierd door het RIZIV.
Universiteit Antwerpen Abstract: Evaluatie van de conventie locomotorische revalidatie gefinancierd door het RIZIV. Organisaties: • Algemene economie
Onderzoekers: • Mike Smet
De impact van het internet als informatie- en communicatiemedium op de zorgverstrekker- ouder-relatie op neonatale intensieve zorgeenheden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Actuele visies en beleidsstandpunten in de gezondheidszorg hanteren impliciet een normatief beeld over de ideale patiënt: een patiënt die proactief en medeverantwoordelijk is in het beslissingsproces, met een grote betrokkenheid in zijn/haar gezondheidstraject. De beschikbaarheid van informatie dient het de patiënt mogelijk te maken een actieve deelnemer te worden in zijn/haar gezondheidsproces. Wetenschappelijke studies suggereren dat het internet als bron van gezondheidsinformatie een verschuiving kan bevorderen in de arts-patiëntrelatie van het paternalistisch model naar een consumeristisch model waarbij de patiënt alles beslist. Er ontbreekt echter een geïntegreerd model omtrent de beweegredenen van patiënten om via internet gezondheidsinformatie op te sporen en te gebruiken en de impact op machtsverhoudingen tussen patiënt en zorgverstrekker. Vergelijkbaar met de visies betreffende patiëntgecentreerde zorg in de algemene gezondheidszorg, wordt in de neonatale setting geijverd voor een familiegecentreerd model van zorgvoorziening. Eenvoudige toegang tot informatie gerelateerd aan de toestand van hun kind, zowel informatie bestemd voor professionelen als deze bestemd voor leken, is één van de principes van familiegecentreerde zorg. Er is echter nog geen onderzoek uitgevoerd naar de rol van het internet als mogelijke pijler van informatieoverdracht en als beslissingsondersteunend instrument. Het gebruik van het wereldwijdeweb als informatie- en communicatiemedium op de ouder-zorgverstrekker-relatie verdient de nodige aandacht. In verschillende ziektestadia varieert de zorgsetting, net zoals het zorgaanbod en de zorgverstrekkers. Verschillende stadia en omstandigheden binnen een ziektetraject zullen vermoedelijk leiden tot een verschillende soort en intensiteit van het zoek- en informatiegedrag. Daar bestaat nu geen wetenschappelijk gefundeerde kennis rond. Dit onderzoek heeft tot doel een inzicht te verwerven in de rol van het internet als informatie- en communicatiebron op de beleving van de ouders doorheen de verschillende ziektestadia en fasen, en dit zowel tijdens als na de opname op een neonatale intensieve zorgeneenheid. Hierbij zal de aandacht tevens gevestigd worden op de ouder-zorgverstrekker-relatie. Een voorlopige classificatie van het ziektetraject en indicaties over het gebruik van informatie- en communicatiemiddelen in dat ziektetraject zal worden opgesteld op basis van literatuuronderzoek, verkennende interviews met experten en een prospectief, verkennend kwalitatief onderzoek bij een beperkte groep ouders van NICU-kinderen. Via kwantitatieve dataverzameling zal het gebruik van internet als informatie- en communicatiemedium door ouders van NICU-kinderen en de groeps- en individuele kenmerken van deze ouders worden geanalyseerd. Een verdere validatie en aanvulling op de eerste analyses en theorievorming zal gebeuren door middel van vervolg diepte-interviews. Om de sociale constructie van de ouder-zorgverstrekker-relatie duidelijk in kaart te brengen zal zowel de houding van de ouder als deze van de zorgverstrekker worden bevraagd. De interviews zullen worden geanalyseerd aan de hand van de richtlijnen van Strauss en Corbin (grounded theory) en Miles en Huberman. Organisaties: • Medische Sociologie
Onderzoekers: • MARCUS LEYS • Sofie DE ROUCK
Specialisaties bij extreme kopmorfologie: een gedetailleerde functioneel morfologische studie over de voedselopname bij zeepaarden en zeenaalden (Syngnathidae). Universiteit Antwerpen Abstract: Voedselopname onder water stelt specifieke eisen aan het voedingsapparaat vanwege de relatief hoge viskositeit en densiteit van het water. Om met deze fysische eigenschappen van het water om te gaan gebruiken veel vissen zuigvoeding. Vissen hebben echter een opvallende diversiteit in kopmorfologie, waarbij een treffend voorbeeld hiervan wordt gevonden in de familie van Syngnathidae (zeepaarden en zeenaalden). Hun kop wordt gekarakteriseerd door een smal en verlengd rostrum met distaal de relatief kleine kaken. Dit bouwplan legt een aantal beperkingen op: zo is de grootte van de prooi beperkt door de kleine mondopening en mogen de wrijvingkrachten, tijdens het zuigen doorheen een smal rostrum, niet meer verwaarloosd worden. Om met deze beperkingen om te gaan, moet de kopmorfologie in deze familie gespecialiseerd zijn. Het hoofddoel van deze studie bestaat erin om de werking van de kopmorfologie van deze dieren in detail te bestuderen en na te gaan op welke manier deze extreme kopmorfologie gespecialiseerd is. Organisaties: • Functionele morfologie
Onderzoekers: • Peter Aerts • Gert Roos
Coalitietype, overheidsbeleid en verkiezingen: een politiek-economische benadering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek wil de relaties tussen de coalitietypes, overheidsbeleid en electorale resultaten nagaan. We verwachten dat verschillen in coalitietypes gevolgen hebben voor het gevoerde beleid en voor de verkiezingsuitslag van de coalitiepartners en er wordt dan ook onderzocht via welke mechanismen en kanalen dit zich manifesteert. Het onderzoek bestudeert op welke manier en in welke mate het coalitietype invloed uitoefent op het overheidsbeleid; hoe deze link tussen coalitietype en overheidsbeleid zich vertaalt in de electorale resultaten van de coalitiepartners en hoe het coalitietype mogelijk de verkiezingsuitslag beïnvloedt op andere manieren dan via het gevoerde overheidsbeleid. Het onderzoek bevat zowel een theoretisch als een empirisch luik. De empirische bijdrage richt zich op een analyse van de centrale overheden en van de verkiezingsuitslagen in de OESO-landen (1965-2004). Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Integrale gebiedsvisie voor het Vlaams Natuurreservaat De Zwinduinen en -polders, te Knokke-Heist met aandacht voor het recreatief medegebruik Universiteit Gent
Abstract: In opdracht van het WVI is een hydrogeologische studie voor het Vlaams Natuurreservaat De Zwinduinen en -polders uitgevoerd. Deze studie omhelst het verwerken en interpreteren van metingen van het piëzometernetwerk in het studiegebied en het evalueren en interpreteren van de grondwaterkwaliteit aan de hand van grondwaterstalen en EM39-metingen. Organisaties: • Vakgroep Geologie en bodemkunde
Onderzoekers: • Luc Lebbe
Thin client netwerkbeheer met gedistribueerde broncodering Universiteit Gent Abstract: Bij de ontwikkeling van nieuwe telecommunicatiediensten wordt steeds meer gebruik gemaakt van video. Er worden ook steeds meer draagbare terminals gebruikt waarbij er belangrijke beperkingen optreden in kanaalkwaliteit, rekencapaciteit, opslagcapaciteit en batterijvermogen. Doelstelling van dit project is het grondig bestuderen van innovatieve technieken om telecommunicatiediensten voor draagbare terminals met een hoge QoE (Eng. Quelity of Experience) te realiseren. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Rik Van de Walle • Filip De Turck
Auditieve perceptie en verwerking bij zangvogels en de krokodillen: een ethologische en functionele MRI benadering. Universiteit Antwerpen Abstract: De doelstelling van het project is het onderzoek naar de functie van de hersenen bij het gebruik van complexe akoestische stimuli in de vocale communicatie tussen individuen. Onze algemene interesse is de koppeling tussen de cerebrale functie en het gedrag van het dier. Organisaties: • Bio-imaging
Onderzoekers: • Anne Marie Van Der Linden
An integrated approach towards understanding the pathogenesis of CNS and PNS neurodegenerative disorders. Vrije Universiteit Brussel Abstract: An integrated approach towards understanding the pathogenesis of CNS and PNS neurodegenerative disorders. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen
Onderzoekers: • Frederic ROUSSEAU
Social cohesion indicators for the Flemisch Region. The development of comprehensive social cohesion indicators at the local level in Flander. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen NL abstract Organisaties: • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector
Onderzoekers: • BRUNO HEYNDELS
Transparante ICT platformen voor eCare Universiteit Hasselt Abstract: Ondersteuning van het thuiszorgproces d.m.v. ICT De doelgroep van het TranseCare project bestaat uit mensen met een chronische en/of degeneratieve aandoening ten gevolge van leeftijd. Een grondige analyse van de noden van de doelgroep en de mogelijke evolutie van de behoeften is nodig om de opstap te maken naar reële 'independent living' systemen. Het onderzoek en de ontwikkeling van ICT-systemen ter ondersteuning van het zorgproces voor deze doelgroep worden bekeken in dit project. ICT-technologie in de thuisomgeving Het project onderzoekt het aanwenden van nieuwe technologieën ter ondersteuning van de dagelijkse activiteiten binnen de thuisomgeving. Speciale aandacht wordt besteed aan de mobiliteit van de patiënt/gebruiker. Concepten van 'personal networks' (zelfconfigurerende en zelforganiserende netwerken van heterogene persoonlijke devices) worden uitgewerkt ten behoeve van de patiënt. Een lage-drempel meldcentrale met interactieve videomogelijkheden naar een vertrouwenspunt bevordert het veiligheidsgevoel. Infotainment (zowel informatie als ergotherapeutische spelconcepten) stimuleert de patiënt en eventuele mantelzorgers om zoveel mogelijk actief betrokken te zijn in het zorgproces. Vanuit de technische contradictie tussen open architectuur, betaalbare oplossingen en hoge betrouwbaarheidseisen voor noodoproep en omgevingsbewaking zal een realistische configuratie voor de thuiszorg bestudeerd en uitgewerkt worden. Het technologische onderzoek wordt binnen deze context steeds onderbouwd met uitvoerig gebruikersonderzoek en analyse van de gebruikersnoden. Data-uitwisseling tussen de betrokken actoren Het ter beschikking stellen en uitwisselen van informatie tussen alle bevoegde gebruikers op een eenvoudige, transparante manier, kan de organisatie van de thuiszorg sterk optimaliseren. Onderzoek naar schaalbare software-systemen, die sterk beveiligde maar ook gebruiksvriendelijke gegevensdoorstroming garanderen, zijn daarbij van essentieel belang. Er wordt binnen dit project verder onderzoek verricht naar architecturen die compatibel zijn met nieuwe tendensen en open standaarden op dit vlak. Twee uit te werken concrete use cases beogen niet alleen de uitwisseling vanmedische gegevens, maar van een volledige set gegevens representatief voor de thuiszorg. Toegangsbeveiliging en 'Single Sign-On' onderbouwen de applicatielaag van de software architectuur. Domeinanalyse, waardeketen en legale context Een 'domeinkaart' van het betrokken institutionele veld wordt gemaakt zodat kan gekeken worden naar zowel het adoptiepotentieel als naar de mogelijke impact op de totale waardeketen van de thuiszorg. Legale studies onderbouwen het uitgewerkte platform zodat de huidige en op handen zijnde wetgeving gerespecteerd kan worden. Een geïntegreerde veldtest op het einde van het project zal de haalbaarheid van dergelijke platformen
en de gebruikersperspectieven te evalueren. Organisaties: • Expertisecentrum voor Digitale Media • Expertisecentrum voor Digitale Media
Onderzoekers: • Eddy FLERACKERS • Wim LAMOTTE
Coalitievorming in meerlagige politieke systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doctoraatsonderzoek waarvoor deze middelen gevraagd worden wil coalitievorming in meerlagige systemen verklaren. De vorming van nationale regeringscoalities heeft de voorbije halve eeuw bijzonder veel aandacht gekregen in de politieke wetenschap, maar de vorming van subnationale coalities in federale of gedecentraliseerde staten blijkt een andere logica te volgen die de klassieke theorieën deels in vraag stelt. In dit project willen we vier onderzoeksvragen beantwoorden: (1) Hoe zijn processen van coalitievorming in meerlagige systemen verticaal (tussen de niveaus) met elkaar verbonden?; (3) Hoe beïnvloeden de politieke instellingen en de kenmerken van de partijsystemen de coalitievorming?; (4) wat zijn de motiveringen, perceptiesn doelen en payoffs van de partijen die de vorming van subnationale coalities kunnen verklaren? Het project hanteert een expliciet comparatieve logica, en zal de coalitievorming bestuderen in Spanje, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk. Organisaties: • Politieke Wetenschappen
Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER
Deformatie en quantizatie methodes voor algebra's en categorieën met toepassingen in quantum mechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van combinatorische structuren gerelateerd aan niet-relativistische quantum theorie.Studie van de combinatoriek van eindige gesatureerde projectieve configuraties en eindige orthoalgebras (A.Ruuge). Studie van Harrison cohomologie over bialgebroiden, verbanden met klassieke cohomologieën en toepassing op de Brauer groep en zwakke Hopf algebras (S.Caenepeel en B. Femic). Berekening van de Brauer groep van bepaalde quantum groepen met behulp van de categorische versie van Beattie's exacte rij. (B. Femic). Studie van verbanden tussen Cayley octaven en Cayley-Dickson algebras enerzijds en quasi-Hopf algebras anderzijds, en berekening van de daaraan geassocieerde Brauer groep van bepaalde monoidale categorieën. Studie van oneindige comatrix coringen, "cleft" extensies van coringen en toepasssingen van 2categorieën op coringen (Joost Vercruysse). Studie van partiële acties en coacties van Hopf algebras, en veralgemening van de klassieke Galois correspondentiestelling tot Galois coringen (K.Janssen en S. Caenepeel). Organisaties: • Wiskunde-TW
Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL
Imitatie, begrip van intentionaliteit en gedeelde aandacht bij autismespectrumstoornissen: onderlinge samenhang en rol van het spiegelneuronen-systeem Universiteit Gent Abstract: Imitatie, het begrip van intentionaliteit en gedeelde aandacht zijn vroege tekorten bij kinderen met autismespectrumstoornissen. Het spiegelneuronensysteem wordt gelinkt aan ondermeer imitatie, empathie en gedeelde aandacht. Het huidige onderzoek gaat na of er bij jonge kinderen met autismespectrumstoornissen tekoreten zijn in het spiegelneuronen-systeem en of deze een verband houden met de tekorten in imitatie, begrip van intentionaliteit en gedeelde aandacht. Organisaties: • Vakgroep Experimenteel-klinische en gezondheidspsychologie
Onderzoekers: • Herbert Roeyers
epSOC electro-photonic systems on-a-chip Universiteit Gent Abstract: Doel van dit project is om kostefficiënte methodes te ontwikkelen voor de integratie van optische en elektronische componenten door waferbonding. Organisaties: • Vakgroep Informatietechnologie
Onderzoekers: • Roeland Baets • Dries Van Thourhout
Moleculaire en cellulaire mechanismen van electrische exciteerbaarheid Universiteit Hasselt Abstract: Electrische potentiaalveranderingen over het celmembraan zijn het resultaat van een sterk gecoördineerde aktiviteit van ionkanalen. Inzicht in het proces van normale exciteerbaarheid vraag kennis van de eigenschappen van deze ionkanalen. Specifieke doelstelling van de samenwerking tussen de verschillende labo's in dit onderzoek zijn: oprichten van gemeenschappelijke technologie platformen, combineren van onderzoeken op meerdere niveau's en uitwisseling van kennis. De onderzoeksaktiviteiten zijn daarom verdeeld in 5 werk pakketten die specifieke onderzoeksdoelstellingen aankaarten: - ophelderen van de moleculaire architectuur en farmacologie van K+ kanalen en hun rol in exciteerbaarheid - bestuderen en vergelijken van mechanismen van normale en abnormale pacemaking - karakteriseren van de feedback van secundaire veranderingen in [Ca2+]i op membraan exciteerbaarheid - bestuderen van eigenschappen van ionen kanalen en ionotrope receptoren in cel-tot-cel communicatie - nagaan van de plasticiteit van ion kanaal expressie en functie in normale en pathogene condities Organisaties: • Fysiologie • Biomedisch Onderzoeks Instituut
Onderzoekers: • Jean-Michel RIGO • Ann SWIJSEN
Kind-, ouder- en opvoedingssfactoren als indicatoren voor ziektegedrag bij kinderen met reccurente buikpijn.
Vrije Universiteit Brussel Abstract: Pijn en lichamelijke symptomen zijn voor veel kinderen eengewone ervaring. Een aantal onder hen wordt door de pijnen en symptomen ernstig belemmerd in het sociaal en dagelijks functioneren. Er zijn nog veel onduidelijkheden zowel qua ontstaan als qua behandeling. Zo blijft in empirisch onderzoek bij kinderen met symptomen de mogelijke onderhoudende en versterkende rol van de ouders en hun opvoeding en de relatie ervan met het copinggedrag van de kinderen onderbelicht. Daarnaast is onderzoek hierover bij kinderen in Vlaanderen en Nederland schaars. Iemands cultuur heeft echter een invloed op de wijze waarop een mens lichamelijke symptomen beleeft. Recent ontwikkelde Vanderfaeillie (2004) een integrerend verklaringsmodel voor lichamelijke (somatoforme) symptomen. Het integreert elementen uit de symptoomperceptietheorie (Gijsbers Van Wijk & Kolk, 1997; Pennebaker, 1982), psychofysiologische modellen (Flor & Turk, 1989), het transactionele ontwikkelingsmodel (Sameroff & Chandler, 1975), het copingsmodel van Compas (Compas, e.a., 2001) en Belsky's (1984) model inzake determinanten van ouderlijk handelen. Dit model moet echter nog worden getoetst op zijn geldigheid. Het kan ook worden gebruikt om richting te geven aan onderzoek naar symptomen bij kinderen. Met dit onderzoek wensen we het hierboven voorgestelde model te toetsen op zijn geldigheid voor kinderen met buikpijn. De vraag die we willen beantwoorden luidt m.a.w.: Wat is de bijdrage van de kind-, gezins- en opvoedings-kenmerken aan de verklaring van verschillen in activiteitenniveau en/of ziekteverzuim bij kinderen met buikpijn. Organisaties: • Orthopsychologie
Onderzoekers: • JOHAN VANDERFAEILLIE
Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting 2007. Universiteit Antwerpen Abstract: Het doel van dit project is het inventariseren en systematiseren van bestaand materiaal over armoede en sociale uitsluiting en het opsporen en aanvullen van lacunes. Organisaties: • Onderzoekscentrum Ongelijkheid, Armoede, Sociale Uitsluiting en de Stad (OASES)
Onderzoekers: • Jean Vranken
Karakterisering en biobeschikbaarheid van organisch materiaal aan de basis van mariene voedselwebben Universiteit Gent Abstract: De hoeveelheid en biobeschikbaarheid van organisch materiaal dat de zeebodem bereikt, wordt beschouwd als een belangrijke structurende factor voor de trofische samenstelling van benthische gemeenschappen. Om de kwaliteit van organisch materiaal nader te bepalen, zal een Victor 3 multilabel reader gebruikt worden. Dit toestel laat toe om verschillende bepalingen van voedselbronnen uit te voeren zoals celkwantificatie, celcondities, enzymatische activiteit, eiwitmetingen. Organisaties: • Vakgroep Biologie
Onderzoekers: • Magda Vincx
De bestraffingskloof gedicht. Een onderzoek naar de remedies tegen irrationele en inconsistente bestraffing. Universiteit Antwerpen Abstract: De Belgische strafwetgever heeft zich nooit ingelaten over de specifieke invulling van het criterium van de ernst van het misdrijf, wat soms geleid heeft tot uiteenlopende straffen voor soortgelijke misdrijven en tot ongerechtvaardigde disproportionele straffen voor verschillende misdrijven. De strafrechter zelf beschikt dan weer over een brede waaier van bestraffingsmodaliteiten inzake strafoplegging waardoor er in de praktijk een enorme discrepantie ontstaat tussen de rechterlijke uitspraken in gelijkaardige zaken. Het project wil deze evolutie bestuderen en concrete voorstellen formuleren. Organisaties: • Rechtshandhaving
Onderzoekers: • Joëlle Rozie
Drukpersproductie en uitgeversstrategieën in Antwerpen (1585-1648). Universiteit Antwerpen Abstract: Dit onderzoek wil nagaan welke rol drukkers en boekverkopers speelden in de vroegmoderne cultuuroverdracht. De drukker-boekverkoper wordt hier niet zozeer opgevoerd als een geleerde idealist die de drukpers zag als een middel om kennis te verspreiden, maar als een pragmatische vakman en handelaar, gedreven door overwegend zakelijke motieven. Een beter begrip van dit zakelijke aspect kan de rol van de drukker/uitgever/boekhandelaar in het communicatieproces verduidelijken. Organisaties: • Centrum voor stadsgeschiedenis
Onderzoekers: • Pierre Delsaerdt
Ontwikkeling van een "gestapeld" volume-gedegenereerd schaalelement voor de simulatie van schade in grote composietconstructies onder dynamische belasting Universiteit Gent Abstract: In dit project wordt een nieuwe type "gestapeld" volume-gedegenereerd schaalelement ontwikkeld. Door het opleggen van de continuiteit van de interlaminaire spanningen en de grotere aspect ratios dan bij volume-elementen, zal de schade-ontwikkeling in grote composietconstructies efficienter en nauwkeuriger gesimuleerd worden. Organisaties: • Vakgroep Mechanische constructie en productie
Onderzoekers: • Joris Degrieck • Wim Van Paepegem
Reconversie van de metalen draagstructuur van gebouwen uit 1860-1920. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling. De reconversie van historische panden is een belangrijk maar complex hedendaags facet van de bouwnijverheid. Toch wordt men in de praktijk nog steeds geconfronteerd met een gebrek aan informatie. Dit probleem stelt zich zeker voor de metalen draagstructuur van gebouwen daterend van 1860 tot 1920 omdat de productie van ijzer en staal een grote evolutie doormaakte in deze periode.
Doelstelling. Opstellen van een referentiewerk voor de reconversie van bouwwerken met een metalen draagstructuur uit 1860-1920. Het bepalen van de innoverende rol van historische gebouwen op bouwtechnisch vlak. Het opzoeken, groeperen, aanvullen, verwerken en inzetbaar maken van informatie over de productieprocédés, materialen, bouwtechnieken en berekeningsmethoden van metalen draagstructuren van gebouwen in België uit de periode 1860-1920. Het afleiden, opstellen en uitschrijven van een methodologie voor de reconversie van metalen draagstructuren van gebouwen. Methodiek. Het verloop omvat drie fases: de informatievergaring, de toetsing dmv casestudys en de verwerking tot een methodisch referentiewerk voor reconversie. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis • Architectonische ingenieurswetenschappen
Onderzoekers: • JEAN VEREECKEN • INE WOUTERS
Biomechanica Universiteit Gent Abstract: In de AOG Biomechanica wordt experimenteel en numeriek onderzoek verricht naar (1) stroming van biovloeistoffen in het cardiovasculair systeem, het ademhalingstelsel en in kunstmatige organen, (2) mechanica van structuren (bv. musculoskeletaal systeem of opblazen van stent in bloedvat), en (3) mechanische interactie tussen vloeistof en structuren (bv. werking van een mechanische hartklep). Met dit onderzoek wenst de AOG diagnosetechnieken en therapieën te verbeteren, dit ten voordele van het welzijn van mensen. Organisaties: • Vakgroep Civiele techniek
Onderzoekers: • Pascal Verdonck
Mannelijke homoseksualiteit in Brussel, 1867-1967. Een studie van praktijken en vertogen. Universiteit Antwerpen Abstract: Dit project wil aan de hand van gerechtsdossiers waarin sprake is van mannelijke gelijkgeslachtelijke seksuele handelingen die plaatsvonden in Brussel tussen 1867 (de introductie van het Belgisch Strafwetboek) en 1967 (ontstaan van de homobewegingen) nagaan: (1) welke elitaire en volkse vertogen over homoseksualiteit circuleerden en hoe deze vertogen een invloed hadden op de opbouw van seksuele identiteit van de betrokkenen; (2) welke betekenis stadsontwikkeling had voor de uitbouw van niet-heteroseksuele levensstijlen en identiteiten; (3) welke invloed werd uitgeoefend op dit alles werd uitgoefend door politieke transformaties en machtswissels. Organisaties: • Power in History - Centrum voor Politieke Geschiedenis
Onderzoekers: • Henk de Smaele
(Samen)leven na gewelddadig conflict in Burundi - Hoe donor interventie(s) met betrekking tot gerechtigheid en verzoening afstemmen op populaire praktijken en percepties rondom om gaan met het verleden? Universiteit Antwerpen Abstract: (Samen)leven na gewelddadig conflict in Burundi - Hoe donor interventie(s) met betrekking tot gerechtigheid en verzoening afstemmen op populaire praktijken en percepties rondom om gaan met het verleden? Organisaties: • AID Policy
Onderzoekers: • Robrecht Renard
Analysis of selected biologically relevant metals captured in the atmosphere above the North Sea. (beurs L. DARCHUK, Oekraïne) Universiteit Antwerpen Abstract: Analysis of selected biologically relevant metals captured in the atmosphere above the North Sea. (beurs L. DARCHUK, Oekraïne) Organisaties: • AXES
Onderzoekers: • Rene Van Grieken
