Onderzoeksprojecten (1-500 van 29735)

www.researchportal.be - 11 Feb 2016 10:21:45

Onderzoeksprojecten (1 - 500 van 29735) Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversidad Catolica Boliviana San Pablo, Terrazas Mariana Santa Cruz Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Terrazas Mariana Santa Cruz Organisaties: • Klinische- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • GERRIT LOOTS

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBL'Université Paris 13, Bashwira Ngabo Justin Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-L'Université Paris 13, Bashwira Ngabo Justin Organisaties: • Internationaal en Europees recht

Onderzoekers: • STEFAAN SMIS

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversidad Catolica Boliviana San Pablo, Caero Tatiana Nicol Montaya Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Caero Tatiana Nicol Montaya Organisaties: • Klinische- en Levenslooppsychologie


Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversity of Bucharest, Bontea Costel Gabriel Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-University of Bucharest, Bontea Costel Gabriel Organisaties: • Wiskunde-TW

Onderzoekers: • STEFAAN CAENEPEEL

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUBUniversidad Catolica Boliviana San Pablo, Velasco Edith Marcela Losantos Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-Universidad Catolica Boliviana San Pablo, Velasco Edith Marcela Losantos Organisaties: • Klinische- en Levenslooppsychologie


Overeenkomst Uittrekproeven aluminium profielen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De instelling 'VUB' en het ' Joris Ide NV' hebben voor het project ' Agreement Uittrekproeven aluminium profielen' een overeenkomst afgesloten die kadert in de dienstverleningsopdracht van de instelling. Hierbij kunnen de onderzoeksresultaten worden overgedragen aan het bedrijf, kan een billijke vergoeding worden afgesproken mbt de valorisatie van het onderzoek of kunnen andere afspraken gemaakt worden aangaande intellectuele eigendom, zoals bepaald in de afgesloten overeenkomst. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • Lincy PYL

Bilaterale samenwerking in het kader van gezamenlijke doctoraatsprojecten_Bench fee i.h.k. van Joint PhD VUB-KUL, Evelien Mertens Vrije Universiteit Brussel Abstract: Prospectieve studie van sedentariteit, fysieke (in)activiteit, fysieke fitheid en gezondheidsgerelateerde parameters bij Vlaamse volwassenen. Organisaties: • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • PETER CLARYS

Onderzoek naar de cellulaire componenten betrokken bij de signaaltransductie van humaan interferon-gamma Hogeschool Gent

Abstract: Voor het onderzoek van het humaan interferon-gamma (Hu IFN-g) receptorsysteem werd gebruik gemaakt van een monoklonaal antilichaam R1G10 waarvan vroeger reeds aangetoond was dat het de antivirale werking van humaan interferon-gamma inhibeert zonder competitie te vertonen met IFN-g voor binding aan de receptor. Met behulp van immunoprecipitatie experimenten en FACS analyse op verschillende humane cellijnen en op humane monocyten werd het antigeen beter gekarakteriseerd. Tot slot werden na een screening van een cDNA-bank van monocyten met [125 I]-gemarkeerd R1G10, 8 positieve cDNA-clones geïsoleerd. Hierop werd een DNA sequentiebepaling uitgevoerd. Na Northern blot experimenten en computer geassisteerd onderzoek bleek vooral een bepaalde kloon interessant voor verder onderzoek in het kader van de signaaltransductie bij Hu IFN-g. Organisaties: • Departement Gezondheidszorg Vesalius • Vakgroep Biomedische - en exacte wetenschappen

Onderzoekers: • Els Van Mechelen

Eigenschappen en chemische beheersaspecten van bodems op verschillende moedergesteenten in Beneden Zaïre Hogeschool Gent Abstract: De studie omhelst enerzijds een gedetailleerde karakterisatie (macro- en micromorfologisch, chemisch, fysisch, mineralogisch) van bodems op verschillende moedermaterialen (graniet, gneiss, kalkstenen, basische gesteenten en micaschisten) in de provincie Beneden Congo, RD Congo. Anderzijds werd een gedetailleerd onderzoek uitgevoerd naar de ladingskenmerken van deze bodems, vooral naar de impact van Feoxiden en organisch materiaal, met hieraan gekoppeld het chemisch beheer van deze bodems, totaal anders dan het beheer van bodems in gematigde gebieden. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Plantaardige Productie

Onderzoekers: • Geert Baert

Engineering stress tolerance in maize (estim) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doel van het onderzoek: Genereren van transgene maisplanten met een verhoogde expressie van antioxidant enzymen (RU Gent, John Innes Instituut, Plant Genetic Systems); ontwikkeling van methoden om maisbladen te testen voor tolerantie tegen oxidatieve stress, en screening van transgene maislijnen voor tolerantie tegen oxidatieve stress, dit in bladschijfjes-assays en in groei-experimenten (Vrije Universiteit Brussel); andere fysiologische tests met deze transgene lijnen (INRA-Versailles, University of Essex) Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • LUIT SLOOTEN

Ultrafast Ellipsometry Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doel van het projekt is de konstruktie van een ultrasnelle ellipsometer (UFE) gebaseerd op de Hazbroek Holscher Interferometric Ellipsometer (HHIE) uitegbreid met een Zeemann laser, m.a.w. gebruik makend van een laser die een enkele straal uitstuurt, bestaande uit twee monochromatische, wederzijds loodrechte lineair gepolarizeerde golven. In tegenstelling tot de HHIE setup heeft de UFE geen elektromagnetische driver nodig en is haar signaalfrekwentie veel hoger. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • JEAN VEREECKEN

De verwerving van historisch besef als voorwaarde tot waardenonderwijs: ontwikkeling van een analyse-instrument. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een analyse-instrument. Organisaties: • Centrum voor Westers Hellenisme

Onderzoekers: • WERNER GOEGEBEUR

Stage geven over phytoplankton en macrofyten voor ABOS-studenten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een stage over de biodiversiteit, ecologie, voortplanting en gebruik van waterplanten in het beher van meren wordt gegeven aan de hand van demonstratiemateriaal en case-studies. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • LUDWIG TRIEST

Pathologische en ecotoxicologische studie van zeevogels en zeezoogdieren in de Noordzee en aangrenzende gebieden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het verzamelen, centraliseren en identifieren van zeevogels en zeezoogdieren, dood gevonden aan de Noordzee en in de aangrenzende regio's. Anatomo-pathologische (Coignoul) en toxicologische (Bouquegneau and Joiris) verwerking van de stalen. Op basis van de geintegreerde resultaten en na vergelijk met gegevens uit de literatuur besluiten trachten te nemen in volgende drievoornaamste richtingen: - het bepalen van de doodsoorzaken in, en de algemeen-fysiologische status van zeevogel- en zeezoogdierpopulaties - verbanden leggen tussen de contaminatiegraad van het mariene ecosysteem en de contaminatieniveau's bij mariene top-predatoren. - het beschrijven en begrijpen van accumulatie-, excretie- en detoxificatiemechanismen van stabiele residu's bij toppredatoren in het mariene ecosysteem. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • CLAUDE JOIRIS

Pathogenesis of pituitary tumors : a multipdisciplinary approach. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het ontcijferen van de mechanismen die leiden tot afwijkingen van de hormonale regulatie en adenomatische groei is een grote uitdaging. Dit projekt stelt voor een vergelijking te maken van de menselijke hypofyse en menselijke gezwellen door immunocytochmie, in situ hybridisatie en elektronenmicroscopie en het analyseren van moleculaire mechanismen die aan de basis van hPit-1 genexpressie liggen. Organisaties: • Farmacologie

Onderzoekers: • ELISABETH PETERS

Studies en onderzoeken op het gebied van niet nucleaire energie als voortzetting van het nationaal R-D Energieprogramma. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Elektrische voertuigen zijn, omwille van hun gunstig effekt op het leefmilieu, een belangrijke faktor voor de verbetering van het verkeer en meer in het bijzonder voor een gezondere leefomgeving. Het elektrische voertuig maakt gebruik van energiebronnen die het bijzonder geschikt maken voor gebruik in stedelijke en voorstedelijke gebieden.Deze studie heeft tot doel na te gaan wat de invloed is van de introduktie van elektrische en hybride voertuigen op de globale energiebalans en wat de potentiële toepassingsmogelijkheden zijn van alternatieve primaire energiebronnen, zoals voor elektrische voertuigen : gedecentraliseerde elektriciteitsproductie (warmte-kracht koppeling, co-generatie) en hernieuwbare energiebronnen (wind, zon) en voor hybride voertuigen : aardgas (CNG), waterstof, koolzaadolie, biodiesel, alcoholen, ... Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • GASTON MAGGETTO

Chemometrie en kwalimetrie in farmacie en fijn scheikunde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt mikt op de ontwikkeling van chemometrische en qualimetrische technieken die zullen toegepast worden op enkele belangrijke problemen in analytische en synthetische scheikunde. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie

Onderzoekers: • DESIRE MASSART

Evolutie van de technologie van de transportmiddelen (o.a. wegvoertuigen) en van de bijkomende infrastructuur, gericht op veiligheid, efficientie en milieu-ontlasting. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Evolutie van de technologie van de transportmiddelen (o.a. wegvoertuigen) en van de bijkomende infrastructuur, gericht op veiligheid, efficientie en milieu-ontlasting. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • GASTON MAGGETTO • JOERI VAN MIERLO

De wetenschappelijke onderbouwing en verwezenlijking van de gespecialiseerde permanente tentoonstellingen inzake Natuureducatie en Boseducatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: 1. Herinrichting van het Bosmuseum te Groenendaal (Hoeilaart, Brabant). 2. Oprichting van het Bos- en Natuureducatief Centrum te Grimminge (Geraardsbergen, Oost-Vlaanderen) 3. Inhoudelijke voorstudie m.b.t. het Natuureducatief Centrum te Kalmthout (Prov. Antwerpen)In het kader van de herinrichting en de oprichting van milieu-educatieve centra in Vlaanderen worden de realisatie en de uitbouw van de permanente tentoonstellingen in die centra uitgevoerd steunende op een wetenschappelijke en didactische basis. Organisaties: • Biologie


Sri Lanka : Development of the orientation Molecular Biology at the University of Ruhuna Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogt de invoering en de ondersteuning van een richting moleculaire biologie aan de universiteit van Ruhuna (Sri Lanka), toegespitst op moleculaire interacties van hogere planten-bodemmicroflora, gekoppeld aan onderwijs en training van studenten en technisch personeel. Landbouw blijt in Sri Lanka een economische factor van de eerste orde. Ongeveer 75% van de inkomsten uit de export worden gegeneerd door de landbouwsector en 45% van de actieve bevolking is tewerkgesteld in de landbouwsector. De relatieve schaarste aan andere basisproduckten verantwoordt de inspanningen om tot een intensifiêring en een verbetering van de duurzame landbouwproduktie te komen. Naast de productie voor eigen gebruik, wordt een belangrijk deel van de landbouwopbrengst bestemd voor de export. Naast de grot eplantages, spelen vooral de kleinschallige boerenbedrijven een belangrijke rol in de landbouw in Sri Lanka. De optimalisatie van de landbouwopbrengsten door het gebruik van de resultaten van microbiologisch onderzoek inzake de potentiële eigenschappen van de Sri Lankese bodem is dus van belang voor de ganse landbouwsector. De samenwerking tussen de universiteit van Ruhuna en het Instituut voor Moleculaire Biologie van de VUB vindt zijn oorsprong in de bezorgdheid omwille van de groeiende kloof tussen de geindustrialiseerde werremd e,d e pntwikkelingslanden steeds meer afhankelijk van de transfert van technologie en de import van kapitaalintensieve toepassing uit de gïndustrialiseerde wereld. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • NICO KOEDAM

Vrijwilligerswerk in een veranderde (sport) wereld: empirische studie inzake de ontwikkeling van professionele deskundigheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Anno 1996 kan gesteld worden dat de sport nog steeds een vrijwilligerswereld is. Onder invloed van een aantal maatschappelijke ontwikkelingen staat deze wereld echter onder grote kwalitatieve en kwantitatieve druk. Dit onderzoek omvat in eerste instantie een

literatuuronderzoek dat nagaat in hoeverre het voluntariaat in het algemeen beinvloed wordt door externe maatschappelijke factoren en tendenzen. Als uitgangshypothese werd immers gesteld dat de vrijwilligers in de sport met dezelfde problemen worstelen als in andere sectoren. Daarnaast omvat dit onderzoek een structuuranalyse van een aantal sportfederaties en clubs. Aan de hand van een vragenbatterij en documentanalyse wordt data verzameld over drie structurele kenmerken van deze organisaties: specialisatie, standaardisatie en centralisatie. Afhankelijk van de resultaten die elk van de onderzochte organisaties behalen voor elk element worden de organisaties ingedeeld in een van drie archetypes of een tussenvorm ervan. Het archetype "Kitchen Table" heeft een lage specialisatie- en standaardisatiegraad, doch een sterk gecentraliseerde beslissingsstructuur. De "Executive Office" daarentegen is weinig gecentraliseerd en sterk gespecialiseerd en gestandardiseerd. De "Boardroom" situeert zich wat deze kenmerken betreft tussen beide extremen in. Als derde facet van het onderzoek worden een aantal vrijwilligers in de sportfederaties en clubs bevraagd met de Pervin-interviewmethode. Organisaties: • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid

Onderzoekers: • LIVIN BOLLAERT

Establishment and development of a self study centre at the College od Biological and Physical Sciences, University of Nairobi in Kenia. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van een zelfstudiecentrum aan het 'College of Biological and Physical Sciences' van de University of Nairobi, ter ondersteuning van het onderwijzend personeel in de verantwoorde opvang van de snel groeiende aantallen studenten.Training van kenyaanse onderwijskrachten in België en in Kenya zelf, zowel voor de implementatie van de algemene programmadoelstelling (voorbereiden materiaal) als voor een degelijke opvolging en uitbreiding van het programma na beëindiging van de Belgische inbreng (inzicht in de werking van een Belgisch zelfstudiecentrum). Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • HENRI EISENDRATH

Studies of the echanism of v-myb oncoprotein transactivation. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het programma beoogt de afzondering van kip cDNA's coderend voor regulatorische eiwitten nodig om v-Myb kontrole van promoters zonder Myb herkennings consensus elementen (MRE-vrije promoters) te bemiddelen. Een originele strategie steunend op het gebruik van de gistcel zal uitgebaat worden. De nieuwe geidentificeerde transcriptie factoren zouden bestudeerd worden: - op eiwit niveau - op gen niveau - op niveau van eiwit-DNA interacties. Verder zal een X-straal kristallografische benadering genomen worden om de driedimensionale struktuur op te lossen van de interagerende domeinen van beide v-Myb en de afgezonderde regulatorische eiwitten. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • MARJOLENE CRABEEL

Metingen en berekeningen aan de kathodische bescherming van de A517. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In samenwerking met de Nederlandse Gasunie wordt een evaluatie gemaakt van metingen en berekeningen van kathodinke bescherming van een 60 km lange gasleiding.Dit onderzoek heeft als doel te zien in hoeverre gemeten fenomene overeenstemmen met een driedimensionaal nummeriek model. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • JOHAN DECONINCK

Statistical tools for the comparison of analysis methods. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het project is het ontwikkelen van sommige van de methoden die vereist zijn voor de validatie van de ICP (Inducyively Coupled Plasma) techniek vermits voor deze analytische methode geen protocol bestaat voor de validatie van de resultaten. Een van de problemen is de aanwezigheid van interferenties die tot aanzienlijke fouten aanleiding kan geven. Eliminatie van deze interferenties op een chemische of fysische manier is niet altijd mogelijk. het gebruik van multivariante chemometrische technieken die toelaten accurate resultaten te bekomen in aanwezigheid van interfererende bestanddelen kan dat een oplossing bieden. de H-point Standaard Addittie Methode (HPSAM) is zo'n techniek die reeds met succes werd toegepast in spectrofotometrie en spectrofluorimetrie. Het gebruik van HPSAM in ICP zal geëvalueerd worden en software zal ontwikkeld worden voor gebbruik in de validatie van de ICP techniek. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie


Implementatie van het grondwatermodel MODFLOW toegepast op de Formatie van het Brusseliaan bij AMINAL, afdeling Water. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het grondwatermodel MODFLOW wordt gebruikt voor het opzetten van en simulatie van de watervormende laag in de formatie van het Brusseliaan. De nodige input gegevens worden bekomen uit de databank van AMINAL. Het model zal operationeel worden opgesteld bij de afdelingwater van AMINAL voor gebruik bij het toekennen van vergunningen voor het pompen van grondwater. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • FLORIMOND DE SMEDT

Emergent Functionalities in Vision-Based Systems Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onze onderzoeksdoelstelling representeerd één van de centrale vragen in het AI onderzoek: hoe kunnen nieuwe complexiteit en nieuwe functionaliteit ontstaan als het gedrag van autonome agenten?

Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica

Onderzoekers: • LUC STEELS

Rationeel energieverbruik omtrent: De aanwending van elektrische en hybride voertuigen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Rationeel energieverbruik omtrent: De aanwending van elektrische en hybride voertuigen Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek


Transfer of standardised procedures for determining cytochrome P-450-depending enzyme activities to ECVAM Vrije Universiteit Brussel Abstract: Genetically engineered cell lines exist which heterologously express cDNA's encoding either phase 1 or phase 2 key xenobiotic biotransformation enzymes. These tools are useful for studying in vitro the metabolism of new molecules and drug interactions. Here genetically engineered NIH/3T3 cells expressing human CYP1A1, 1A2, 2D6, 2E1 and 3A4 are available. The enzyme assays developed at the Vrije Universiteit Brussel will be used to characterise these cells. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie

Onderzoekers: • VERA ROGIERS

Detectie vanop afstand van de stabiliteit van sedimenten van het Europees continental plat (margin en slope).(POSEIDON) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het POSEIDON project bestaat in het ontwerpen en bouwen van Europese instrumentatie voor het detecteren vanop afstand, het in kaart brengen en het opvolgen van diepzee sediment instabiliteiten. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LEO VAN BIESEN

De integratie van het hygrothermisch gedrag in het ontwerpproces van gebouwen: analyse van een object georiënteerd datamodel ter ondersteuning van het architectonisch ontwerpen en de gevorderde bouwfysische simulaties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Er bestaan een groot aantal 3D-model-pakketten en energiebeschermingsprogramma's op de markt dewelke hun deugdelijkheid bewezen hebben en frequent gebruikt worden. De gegevenstoevoer naar deze energiesimulatorprogramma's is echter complex, gebruiksonvriendelijk, weinig interactief en niet geschikt voor niet-computerspecialisten. Het doel is een model te maken dat toelaat de input van de energieprogramma's op een gebruiksvriendelijke en interactieve manier te laten gebeuren, zodat het ook geschikt is voor niet-computerspecialisten zoals de ontwerpers. Dit model gebruikt de informatie vervat in de 3D-modellen en is zodanig gebouwd dat een minimmum aan extra externe informatie vereist is. Bijkomend zal dit model gebruikt kunnen worden door de verschillende 3D-modellen en de verschillende energie simulatie programma's. Aangezien dit model de nodige informatie zal moeten analyseren en structureren hebben we geopteerd een object geötirenteerd datamodel te ontwikkelen met OMT (object modelling technique) Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT • JAN VAN LOEIJ • ALBERT CARDON

De multiculturele dimensies in dewelke multinationale firma's in Brussel werken: hun invloed op succes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een onderzoek naar een mogelijk verband tussen de culturele openheid van een onderneming en haar economische performantie. Organisaties: • Bedrijfseconomie en Strategisch Beleid

Onderzoekers: • WILLEM VAN DEN PANHUYZEN

European Ph. D. in Biological Sciences. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mobiliteit voor vorsers en studenten. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • CHARLES SUSANNE

Ontwikkeling van een lichtgewicht rolstoel uit composietmateriaal. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt beoogt de ontwikkeling van een lichtgewicht rolstoel uit composietmateriaal. Bij de ontwikkeling van het prototype zal gebruik gemaakt worden van een produktiemethode, ontwikkeld in een KMO-duwprojekt tijdens het Impulsprogramma Nieuwe Materialen. Het eisenpakket waaraan deze rolstoel dient te voldoen zal opgesteld worden in samenspraak met de rolstoelfabrikant Vermeiren. De verschillende stappen van het projekt zullen zijn:opstellen van het lastenboek karakterisatie van de materiaaleigenschappen van de te gebruiken materialen ontwerp en berekening van de lichtgewicht rolstoelrealisatie van enkele prototypes (m.b.v. MIP-mallen) testen en optimalisatierealisatie van het definitieve, commercialiseerbare produkt Organisaties:

• Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL

Het ontwikkelen en toetsen van een systeem voor het in kaart brengen van gezondheidsproblemen van allochtonen en problemen met de hulpverlening aan deze groep. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het ontwikkelen van een systeem van 'ethnic monitoring' in de gezondheidszorg. Concreet gaat het om een systeem dat het mogelijk moet maken om de gezondheidsnoden van etnische minderheden in kaart te brengen, evenals de problemen die ze in onze hulpverlening ervaren. Organisaties: • Medische Sociologie

Onderzoekers: • FREDDY LOUCKX

European Master Degree 'Ecotechnie' in Postgraduate and Teacher training. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tempus programma onder coordinatie van de universiteit van Sgeged (HU) voor de ontwikkeling van een Master "Ecotechnic" Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • CHARLES SUSANNE

Tempus mobility JEP O72O2-94 with Hungary, European Mobility schem for physics students Universitaet Hannover Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deelname van studenten van de Universiteit van Szeged aan onderzoek naar het mechanisme van en de bescherming tegen oxidatieve stress in hogere planten. Organisaties: • Natuurkunde


Ontwikkeling van een Bualgarisch netwerk voor de training van leraars in Informatie Technologies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling en implementatie van postgraduate curricula voor de pre-, verdere, en post-service opleiding van leraren in het gebruik van informatieen kommunikatietechnologie. Organisaties: • Pedagogiek en Orthopedagogiek

Onderzoekers: • ARNOBIUS LIBOTTON

Non-invasive Evaluation of the Myocardium (NEMY). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Harmoniseren van methodes voor elektro- en magnetocardiografische mapping, methodes voor thoracale modelling. Het ontwerpen van een omgeving voor de uitwisseling van metingen modelling data. Het uitbouwen van een bibliotheek van wiskundige modellen en elektromagnetische data voor zowel N als pathologische cardiale kondities. Het verbeteren van de betrouwbaarheid, akkuraatheid en herbruikbaarheid van niet-invasieve methodes voor diagnose, monitoring en behandeling van hartpatiënten. Organisaties: • Cardiovasculaire Research en Engineering

Onderzoekers: • FREDERIC KORNREICH

Groene school project Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkelen van milieuzorgsysteem voor de Vlaam secundaire scholen, met als doel de sensibilisering van leerlingen voor de milieuproblematiek. De school wordt doorgelicht inzake milieuaspecten en er worden maatregelen verbetering gesuggereerd. Organisaties: • Menselijke Ecologie

Onderzoekers: • David PROOT • LUC HENS

Immunisation against the pathogenic factors of T. Evansi. IOts application to camels, swine and water buffalous. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Verdere verfijning van het epidemiologische bewakingstools ontwikkeld onder TS2 - analyse en purifikatie van trypanosome immunosuppresieve faktor (TLSF) en trypanosome tumornecrosefaktor opwekkende faktor (TTIF) - produktie van deze trypanosme faktoren door expressiecloning. Organisaties: • Algemene Biologie

Onderzoekers: • LODE WYNS

Moleculaire fysiologie.Samenwerking van Jacobs en Glansdorff. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Moleculaire fysiologie van planten en microorganismen Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • NICOLAS GLANSDORFF

Fysiologie van de endocriene celdifferentiatie in de pancreas. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Er zijn sterke aanwijzingen dat de pancreas, zelfs bij volwassenen, epitheliale stamcellen bezit die de kapaciteit hebben om endocriene eilandjescellen te genereren. De doelstellingen van dit project zijn het identificeren van deze stamcellen, het isoleren en kweken ervan, en de identificatie van factoren of condities die hun endocriene differentiatie regelen. Een mogelijke toepassing van dit onderzoek is het vergroten van het aantal endogene insuline-producerende eilandjescellen, of het aantal eilandjescellen voor transplantatie, in insulineafhankelijke diabetici. De betrokken groei- en differentiatiefactoren die de neogenese van eilandjescellen uit de stamcellen regelen, zullen worden opgespoord door middel van cytochemische en biochemische methoden in de pancreas van proefdieren waar neogenese vooraf werd geinduceerd, en in foetale pancreas. Relevante factoren zullen vervolgens onderzocht worden op hun effect in een i n vitro model, namelijk gekweekte ductale stamcellen. Vervolgens wordt een transplantatiemodel uitgewerkt waar de differentiatie van de stamcellen in vivo zal bestudeerd worden. Organisaties: • Pathologische Anatomie

Onderzoekers: • LUC BOUWENS

Morfogenese van poliovirus : fundamenteel en toegepast onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is enerzijds op fundamenteel vlak, het verder uitbouwen van de studie naar de morfogenese van poliovirus waarbij zal getracht worden het volledige poliovirus assemblage-proces te ontrafelen. Nieuw ontwikkelde scheidingstechnieken en nieuwe fundamentele inzichten in het morfogenese proces kunnen hiertoe bijdragen. Anderzijds zullen we gebruik maken van know-how opgedaan tijdens onze eerste jaren morfogenese studie om een nieuw polio-vaccin te ontwikkelen. Dat er een nood is om een dergelijk vaccin te ontwikkelen mag blijken uit de bezorgdheid van de Wereldgezondheidsorganizatie voor dit project. Organisaties: • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie

Onderzoekers: • BARTHOLOMEUS ROMBAUT

Emancipatie-Effectenrapportage als leidraad voor het Gelijke Kansenbeleid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De onderliggende vraag van dit onderzoek is hoe beleidsmakers in Vlaanderen hun heleid beter kunnen afstemmcn op de ruimere ambities van de Vlaamse regering om gelijkheid van kansen te bevorderen Het doel van dit onderzoek bestaat erin een werkinstrument te ontwikkelen om de potentiele differentiele impact van beleid op vrouwen en mannen te toetsen, en naar aanleiding waarvan het beleld tijdens de ontwikkelingsfase bijgestuurd kan worden Het onderzoek bestaat uit drie fasen. In de eerste fase worden de verschillende buitenlandse voorbeelden doorgelicht op hun doel, inhoud en procedure. Dit gebeurt d.m v een literatuurstudie en interviews en leidt tot het afbakenen van de centrale kenmerken waarover een emancipatie-effectrapportage in Vlaanderen zal moeten beschikken.In de tweede fase wordt n.a.v. de buitenlandse bevindingenen de emancipatie-effectrapportage ontwikkeld. Daarbij worden verschillende scenario's uitgewerkt waarin verschillende vormen van emancipantie-effectrapportage ontwikkeld worden van een brede rapportage die vergaande genderdeskundigheid vergt tot een lichte variant die gemakkelijker toe te passen valt. Deze scenario's worden besproken in interviews met bevoorrechte getuigen, m.n beleidsmedewerkers emancipatiezaken wetenschappelijke en journalistieke beleidsexperten. In de laatste fase van het onderzoek wordt aan de hand van twee beleidsvoorbeelden uit het verleden een handboek ontwikkeld met tips voor het gebruik emancipatie-effectrapportage in Vlaanderen. Organisaties: • Vesalius College

Onderzoekers: • ALISON WOODWARD

Struktuurstudie op chromatosomen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uit vorige experimenten (statistische analyse van het preferentieel voorkomen van bepaalde nucleotide sekwenties in chromatosomen, en de neutronenverstrooiing van chromatosoomdeeltjes) leiden we af dat de chromatosomale DNA uiteinden mogelijk asymmetrisch georganiseerd zijn, dit in tegenstelling tot de symmetrische nucleosoom core particle struktuur. De vergelijking van het theoretisch berekend elektrisch dichroism signaal voor verschillende mogelijke DNA organisaties in het chromatosoomdeeltje met de experimentele waarden moet uitsluitsel brengen. Een tweede reeks experimenten zal ons in staat stellen om na te gaan of de linker histonen preferenties vertonen voor binding op bepaalde DNA sekwenties in chromatosomen. Verder wensen we de struktuurbepaling van GHl met NMR te beëindigen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen


Samenstellen van documentatiemap omtrent het thema ' De hedendaagse mens op zoek naar zin' en dit in kader van het programma Toekomstzorg 'The Millenium Conferences 1997' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Maatschappelijke gevolgen van veranderingen in de ordening van de werktijd en in de temporale organisatie van andere handelingsverbanden. Doorgaans wordt aangenomen dat de tijdsordening van onze samenleving in grote mate bepaald wordt door de ordening van de bezoldigde arbeid. De werktijd structureert, via de maatschappelijke tijdsordening, de tijdsperspectieven en het tijdsgebruik van de leden van de samenleving; hij maakt de tijd van de tewerkgestelden schaars en werkt daardoor een planmatig, weloverwogen tijdsgebruik in de hand; hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de verschillende tijdsbestekken -werktijd/vrije tijd- en kleurt meer in het algemeen de betekenis die aan de tijd wordt gegeven en de houding die tov. tijd wordt aangenomen. Organisaties: • Sociologie

Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS

Geintegreerd onderzoeksprogramma water- en slibkwaliteit in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het licht van de huidige inspanningen ter verbetering van de waterkwaliteit en een herstel van de natuurlijke waterlopen, wordt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geconfronteerd met een grote uitdaging. De huidige interacties tussen natuurlijke systemen en het

collectorennetwerk en het gebrek aan ruimte vormen de belangrijkste problemen. Een intensieve staalname campagne van de afvalwaters in prioriteitszones, zones die kwalitatief verbeterd kunnen worden met een hoge performantie (minste inspanning, hoogste opbrengst), moet leiden tot een verbeterde kennis van de water (en polluent) balans in deze zones. Uit deze observaties moet een duurzaam waterbeleid voor de Regio resulteren. In een eerste fase worden de verschillende watersystemen in het Brussles Hoofdstedelijk Gewest in kaart gebracht met speciale interesse voor de interacties tussen de belangrijkste hydraulische assen. In een tweede fase komt de inventarisatie van de in- en uitfluxen aan opgeloste stoffen en stoffen in de gesuspendeerde fase van enkele prioriteitszones binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aan bod. De karakterisatie van de bindingscapaciteiten, biologische beschikbaarheid, origine van polluentenin de opgeloste en de gesuspendeerde fase zal uitgevoerd worden. Het sedimentatiegedrag van de gesuspendeerde fase en de invloed van verschillende polluentenhierop in de prioriteitszones zal bestudeerd worden. Aan de hand van deze resultaten zal een duurzame ontwikkeling van de beschouwde prioriteitszones worden voorgesteld met inbegrip van saneringsmaatregelen met de meest performante ecologische/economische effecten. Organisaties: • Analytische en Milieu Chemie • Scheikunde

Onderzoekers: • LEO GOEYENS • WILLY BAEYENS • FRANK DEHAIRS

Een exploratieve studie naar psychologisch functioneren bij kinderen met ADENO/TONSILLO hypertrofie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is serdert enkele jaren bekend dat kinderen met een hypertrofie van amandelen en tonsillen vaak nachtelijke ademhalingsproblemen vertonen (Ktuka 1991).Doel van deze exploratieve studie is een gekontroleerde studie uit te voeren naar het neuropsychologisch funktioneren bij kinderen die verwezen worden voor een heelkundige ingreep van de amandelen.Hierbij valt te noteren dat er heel weinig bekend is over de neuropsychologische status van deze kinderen en wat het effekt is van de heelkundige ingreep op hun alledaags funktioneren.Het gaat hier om een gezamenlijk projekt van de eenheden PSON, GEPS en ORPV en de Fak. voor Psychologie en Opvoedkundige Wetenschappen onder de noemer : 'Clinical Health'. Organisaties: • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie • Cognitieve en Fysiologische Psychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • RAYMOND CLUYDTS • VERONIQUE MICHIELS

Socrates en Jeugd Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitwisseling van expertise op het vlak van het vreemdetalenonderwijs Organisaties: • Romaanse Talen

Onderzoekers: • MICHEL PIERRARD

IWT haalbaarheidsstudie : Digitale Lijnsimulator. Implementatie van modellisaties en DSP-technieken in een real-time digitale lijnsimulator, toegepast op telecommuniecatienetwerken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van de haalbaarheidsstudie behandelt de realiseerbaarheid van een real-time digitale transmissielijnsimulator geschikt voor het ontwerpen, karakteriseren en testen van hoogwaardige datacommunicatie-apparatuur. De lijnsimulator zal het transmissielijngedrag nabootsen m.b.v. een programmeerbaar digitaal filter. Hiervoor worden krachtige Digital Signal Processing (DSP)-chips aangewend. Het belastingseffect van een transmissielijn op telecommunicatieapparatuur wordt eveneens in de simulator ingebouwd door gebruik te maken van programmeerbare analoge impedantienetwerken. Door de simulator bi-directioneel te ontwerpen kan deze eveneens ingezet worden om bi-directionele datacommunicatie-apparatuur te karakteriseren en te testen. Bovendien laat deze structuur toe om reflecties, dewelke onstaan op slecht getermineerde transmissielijnen, te simuleren, evenals overspraak. Indien men meerdere lijnsimulatoren cascadeert, zal dit toelaten een accurate beschrijving te geven van de koppeling van reële transmissielijnen. Deze situatie treft men frequent aan in telefonienetwerken en is door gebruik te maken van meerdere simulators eveneens nabootsbaar. De haalbaarheidsstudie is enerzijds gericht op de modellisatie van een transmissielijn en anderzijds op de implementatie van het model m.b.v. ultra-snelle DSP-technologie. Het eerste deel van de studie betreft het onderzoek naar geschikte transmissielijn modellen met een minimaal aantal parameters. De regelbaarheid van het model, om accuraat een transmissielijn te kunnen beschrijven voor elk willekeurig lijntype en voor elke lijnlengte, dient onderzocht te worden. Het tweede deel van de studie dient na te gaan met welke technologieën de modellen als digitale filters geïmplementeerd kunnen worden. In eerste instantie is dit de toepasbaarheid onderzoeken van ultra-snelle DSP technologie. In tweede instantie dient getoetst te worden hoe de analoge in-en uitgangssignalen zo zuiver mogelijk en met een zeer groot dynamisch bereik en bandbreedte naar digitale informatie kunnen omgevormd worden en omgekeerd. De belangrijkste gegevens in het onderzoek zijn de real-time simuleerbaarheid van een bidirektionele transmissielijn, de overspraak, het dynamisch bereik, de ruisinvloed en de generatie van reflecties en lijnimpedanties. Organisaties: • Elektriciteit


ABOS-cursussenprogramma 96-97 'Marine Ecology' Vrije Universiteit Brussel Abstract: The foundation of this course package is an expression of the growing interest in comparative research on energy flow, structure, functioning and and response to human impact on marine ecosystems. The courses concentrate on stressed ecosystemssuch as mangroves, coral reefs, seaweed and seagrass beds, estuaries and beaches. Focusses are on the ecological aspects of the competitive utilisation of these tropical coastal zone systems. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers:

• MARIE-HERMANDE DARO

ABOS-Cursussenprogramma 96-97 'Medical and Pharmaceutical Research' Vrije Universiteit Brussel Abstract: De VUB organiseert een programma dat kan leiden tot de titel Master in Medische en Farmaceutische Research. Deze kwalitatief hoogstaande opleiding is erop gericht om niet-geneesheren meer vertrouwd te maken met de medische problematiek en bij de geneesheer de kennis in de wetenschappen en farmacie aan te scherpen. Het bereidt voor op een loopbaan in het medisch of farmaceutisch onderzoek of een betrekking in de farmaceutische industrie. Het master programma biedt ook een voorbereiding tot het doctoraat in de Medische Wetenschappen. Zowel fundamentele als meer toegepaste onderwerpen worden behandeld onder de vorm van "state of the art" lezingen en cursussen. Specifieke aspecten worden verder uitgediept in research seminaries gevolgd door discussie. Training in de praktische kanten van onderzoek wordt voorzien in werkgroepen en praktische demonstraties; onderzoekslabo's en biomedische bedrijven kunnen worden bezocht als deel van het programma. In het tweede jaar wordt er een master thesis geschreven op basis van eigen onderzoek. Dit programma wordt voornamelijk verzorgd door lesgevers van de VUB en van Gent en Leuven. Het is samengesteld en wordt regelmatig herzien op basis van de adviezen van onderzoekers in diverse disciplines, werkzaam in universiteiten en industriële laboratoria. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie

Onderzoekers: • DANIEL PIPELEERS • CHRISTIAAN VAN SCHRAVENDIJK

Multimediaal archief- en documentconsultatiesysteem voor de Muntschouwburg en andere culturele instellingen (nr.8). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het operationaliseren van een multimediaal interactief archied en documentatiesysteem dat een antwoord biedt aan de accute informatieen communicatiebehoeften van de KMS, en dit zowel intern, inter en extern. Het systeem dient gebruiksvriendelijk te zijn, en daarom worden gebruikers vanaf de vroegste fases van ontwikkeling bij het project betrokken. Het systeem zal in een pilootopstelling gedemonstreerd worden aan een selectie gebruikersgroepen in de KMS, wetenschappelijke en culturele instellingen en publieksgroepen. Organisaties: • Onderzoekscentrum Archivistiek en Hedendaags Documentbeheer • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • JUUL VERHELST • JEAN-CLAUDE BURGELMAN

Parallelle optimizatietechnieken voor beeldreconstructie in electrische impedantietomografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Elektrische Impedantietomografie (EIT) is een medische beeldvormingsmethode die toelaat de impedantiedistributie in een transversale sektor van een volumegeleider te reconstrueren, uitgaande van een geïnduceerd perifeer spanningsprofiel. Dit beeldreconstructieprobleem vereist de oplossing van een sterk niet-lineair 'slecht gesteld' invers probleem. Omdat de klassieke EIT-reconstructietechnieken te lijden hebben aan inferieure combinatie performantie/snelheid, wordt het onderzoek en de ontwikkeling van een volledig nieuwe reconstructiemethode voorgesteld, gebaseerd op een niet-lineair recursief, zelf adaptief optimalisatienetwerk, opgebouwd uit elementaire analoge processoren. Dit netwerk zal door zijn collectieve interacties op een iteratieve wijze convergeren naar een least-squares oplossing voor het inverse probleem. Het analytisch gedefinieerde niet gesuperviseerde netwerkmodel garandeert een constant performantieniveau, ongeacht de noviteit van de impedantiedistributie. Een nieuwe resolutieverhogende techniek die gebaseerd is op een preliminaire decompositie in basisfuncties zal worden uitgetest. Deze decompositieoperatie zal geïmplementeerd worden op een specifiek ontwikkelde netwerkarchitectuur, uitstekend te lenen tot zowel analoge als digitale VLSI implementatie. Een analoge implementatie van het gehele reconstructiealgoritme zou een tot nu toe ongekende combinatie van snelheid en performantie opleveren. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JAN CORNELIS

Programma tot valorisatie van federale sociaal-ekonomische databanken - Volkstellingsmonografie Huishoudenssamenstelling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De monografie "huishoudens" is een van de 10 volkstellingsstudies gebaseerd op een vergelijking van de data van 1981 en 1991. Deze data zijn de exhaustieve lijst van personen ongeacht nationaliteit met residentie in België geklasseerd naar (i) de oude NIS-klassificatie en naar (ii) de LIPRO-typologie. Dit laat toe alle personen naar leeftijd onder te brengen in een type van gezin of huishouden, en dit voor elke gemeente en elke statistische sector. Voorts wordt de economische activiteit van alle ingezetenen in de LIPRO-typologie verwerkt. Organisaties: • Sociaal Onderzoek

Onderzoekers: • RONNY LESTHAEGHE

Sociale recrutering, Studie- en carriereverloop van vrouwelijker VUB-afgestudeerden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt beoogt het studie- en carrièreverloop van afgestudeerde VUB-studenten te bestuderen. Hierbij wordt betracht de vraag te beantwoorden of de toename van het aantal studenten zich ook vertaald heeft in een toegenomen proportie vrouwen in kaderfunkties. Meer in detail zal onderzogd worden welk het effekt is van geslacht, sociale achtergrond, studiekeuze en - resultaten, partnerkeuze en alg. levensloop op het carrièreverloop van universitair gediplomeerden. Daarbij wordt de vraag gesteld of er zich verschillen voordoen in carrièreverloop tussen de verschillende cohortes en in welke mate men deze kan toeschrijven aan veranderingen in de ekonomische en sociaal-kulturele kontext. Organisaties: • Sociologie • Geschiedenis

Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS • MACHTELD DE METSENAERE

Karakterisering en optimalisering van polyesterbuizen voor drinkwatertoepassingen.(IWT onderzoeksmandaat Els VERDONCK))

Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling van het projekt is de eigenschappen van polyesterbuizen te optimaliseren specifiek voor drinkwatertoepassingen. Voornamelijk de contaminatie van het drinkwater door (1) migratie van residuele laagmoleculaire componenten van de kunststof in het water, (2) de permeatie van bodemvervuiling, en (3) de hydrolyse van de kunststof op langere termijn, zullen bestudeerd worden. Er zal gesleuteld worden aan zowel da basisgrondstoffen als het polymerisatiemechanisme, als de produktiemethode. Implcaties van economische aard (optimalisering prijskwaliteitverhouding) zullen nauwgezet in het oog worden gehouden. Er zal gestreefd worden naar een beter en meer systematisch inzicht in de relatie tussen struktuur en eigenschappen van de gebruikte onverzadigde polyesters. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • BRUNO VAN MELE

Evaluatie van culturen en co-culturen van hepatocyten als in vitro model voor biotransformatie- en toxiciteitsstudies van geneesmiddelen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit researchproject ligt volledig in de ljin van het basisonderzoek van FAFY en biedt een verder uitdiepen van het model "co-cultuur van hepatocyten met epitheelcellen" als alternatief voor in vivo toxiciteits- en biotransformatiestudies van geneesmiddelen. Het sluit aan bij vorige projecten die gesteund werden door het NFWO en de OZR en bij de 2 nieuwe projecten die door de EEG gefinancierd worden (DG XI). Het project omvat : - Onderzoek naar het fase I biotransformatie-enzyme flavine containing monooxy- genase, een sleutel biotransformatiesysteem dat in vivo redelijk bestudeerd werd maar waarvan in vitro niets geweten is. De verschillende isoenzymen staan in voor de oxygenatie van N-,S-,Se- en Pbevattende geneesmiddelen en het onderzoek zal gebeuren op 3 niveau's : enzymen, protelnen en mRNA en dit zo mogelijk bij verschillende species. - Een tweede deel omvat de studie van het glutathion afhankelijke detoxicatie- svsteem in culturen en co-culturen. De hypothese dat oxidatieve stress,vermoedelijk hoger in culturen dan in co-culturen, mogelijks aan de basis ligt van de dedifferentiatie in de biotransformatiesystemen, in hogere mate geobserveerd in culturen dan in co-culturen, zal onderzocht worden. Dit is mogelijk door na te gaan welk het verband is tussen peroxidatie, malondialdehyde produktie glutathionconcentratie, glutathion reductase en glutathion peroxidase aktiviteit en dit in verschillende cultuurcondities. Organisaties: • Farmaceutische en Farmacologische Wetenschappen


De preselectieproef voor eerstegeneratiestudenten aan de Vrije Universiteit Brussel, getoetst aan sociale en genderinvloeden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie onderzoekt de invloed van de preselektieproef voor eerstegeneratiestudenten aan de Vrije Universiteit Brussel, getoetst aan sociale en genderinvloeden. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • MACHTELD DE METSENAERE

Cognitieve functies in insuline afhankelijke diabetes patienten : relatie met veranderingen in regionale hersenperfusie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Cognitieve functies in insuline afhankelijke diabetes patienten : relatie met veranderingen in regionale hersenperfusie. abstract niet ter beschikking Organisaties: • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen • Cognitieve en Fysiologische Psychologie

Onderzoekers: • GUY EBINGER • AXEL BOSSUYT • RAYMOND CLUYDTS

Tempus - Glasgow / Hannover Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit project is studenten uit 4 Poolse universiteiten op te leiden in opto-electronische technologieën Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • IRINA VERETENNICOFF

Verwerken van numerieke gegevens door Tiense Suikerrafinaderij ter beschikking gesteld via verscheidene technieken van clusteranalyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit toepasingsgericht projekt is het verwerken van grote verzamelingen numerieke gegevens, ter beschikking gesteld door de Tiense suikerraffinaderij, door middel van verscheidene technieken van clusteranalyse Organisaties: • Biomedische Statistiek en Informatica

Onderzoekers: • LEONARD KAUFMAN

Analyse van de afwezigheden van de leerlingen uit de scholen in het experiment. Leerplichtcontrole. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen abstract beschikbaar Organisaties: • Sociologie

Onderzoekers:

• MARK ELCHARDUS

Catalogus van het Belgische Internet Landschap. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het bouwen van een Internet-site die een catalogus is van Belgische Internet sites en organisaties aanwezig op het Belgische Internet. Deze site moet toelaten dat een Internet gebruiker op een eenvoudige wijze naar een door hem gewenste site kan gaan. De gebruiker zal naar een site kunnen gaan door gebruik te maken van : Een geografische overzichtskaart van BelgiÎ die gebaseerd is op een satellietbeeld. Een zoeksysteem dat toelaat op sleutelwoorden te zoeken. Deze site zou de meeste bezochte site van BelgiÎ moeten worden, het zou het startpunt moeten zijn van iedere buitenlander die het Belgische Internet-landschap wenst te verkennen, het moet ook het referentiepunt worden voor de Belgische Internet-gebruiker op zoek naar een Belgische site. Zowel onderzoekers als residentiÎle gebruikers hebben baat bij een "up-to-date" index van Belgische sites. Opdat dit systeem steeds "up-to-date" zou blijven met een minimum aan exploitatiekosten, wordt er een automatisch registratiemechanisme voorzien. Organisaties: • Informatica en Telecommunicatie

Onderzoekers: • MARNIX GOOSSENS

BOLD-project in het kader van het programma "Société de l'information, Nouveaux services liés à Belnet (Onderaannemingscontract met ULB) (GT/SI/004) Vrije Universiteit Brussel Abstract: BOLD, Belgian Online Libraries Directories, heeft als doel het opzetten van een online gedistribueerde lijst ("directory")van bibliotheken en aanverwante organisaties die bereikbaar zal zijn over de Web en gebaseerd op "LDAP" technologie. De nu bestaande lijsten worden meestal niet regelmatig bijgewerkt en beschrijven niet altijd een bibliotheek en zijn diensten op een adequate manier. De beschikbaarheid van de WWW biedt de Belgische bibliotheekgemeenschap de mogelijkheid om hun bronnen en diensten kenbaar te maken aan het publiek. Het gebruik van een op LDAP technologie gebaseerde directory over Internet geeft zeker een toegevoegde waarde aan het project.De voornaamste karakteristieken van BOLD zijn: - een rijke datastructuur die toelaat een bibliotheek en de aanverwante diensten adequaat te beschrijven; - een meertalige gebruikersinterface; - een beschrijving van de collecties met een internationaal erkend classificatiesysteem; - een gedecentraliseerd en online bijwerken van de gegevens in de directory; - de mogelijkheid om door de onderwerpen van de classificatie te bewegen; - zoekmogelijkheden op de belangrijkste deelgegevens van de databank Organisaties: • Elementaire Deeltjes • Natuurkunde

Onderzoekers: • JACQUES LEMONNE • ROSETTE VANDENBROUCKE

Capaciteitsopbouw voor duurzame ontwikkeling in Vietnam Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogde ondersteuning van het onderwijs dat georganiseerd wordt door de Faculty of Environmental Science aan de Hanoi University of Science (HUS). Er zijn significante resultaten geboekt in termen van curriculumopbouw van de M.Sc. and B.Sc. programmes. Daarenboven is een Milieu studie- en documentatiecentrum opgericht: het centrum omvat een bibliotheek met 1000 referenties, een seminariezaal met moderne educatieve faciliteiten en een computerzaal. Ook is een 3 daagse workshop georganiseerd aan de Hanoi University of Science rond 'Milieubeleid en strategiën'. Organisaties: • Menselijke Ecologie


Interesse in het gebruik van minerale polymeren, voor verwarmingshaarden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de toepasbaarheid van minerale polymeren voor verwarmingshaarden Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

UNESCO : participatieprogramma 1997-1998 Les enfants de rue en Afrique Centrale et Australie: bilans et perspectives Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling in miden 1997 een conferentie in te richten over alle aspecten van het straatkinderenprobleem met deelnemers uit Rwande, Burundi,Oegana, Kenya en Tanzania. De conferentie moet uitmonden in een meer regionaal gecoordineerde aanpak van het straatkinderenprobleem. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie

Onderzoekers: • ERIC ROSSEEL

Development of a porous catalytic filter for tar cracking in biomass gasification Vrije Universiteit Brussel Abstract: De vergassing van biomassa bij temperaturen van 900° C of hoger produceert veel teer. Dit gehalte aan teer kan tot 15 g/Nm3 stijgen voor luchtvergassing en tot boven 200 g/Nm3 voor stoomvergassing. Bij deze hoge temperaturen wordt meestal benzeen en naftaleen gevormd en enkele stabiele polyaromaten die men catalytisch moet afbreken. Ni catalysatoren kunnen worden gebruikt in deze extreme omstandigheden en breken teer haast volledig af evenals ammonia tot h2 en CO zodat de LHV van het gas stijgt. Hier zal de kinetiek van deze reacties op bepaalde catalysatoren worden opgemeten met synthetisch gas en op een slipstream van de VUB vergasser. Een nieuw catalysche filter dat Ni bevat zal ontworpen worden op basis van de resultaten. Hoofdtaken zijn ontwerp en bouw van een catalysche testreactor, fabricage van een catalytische filter en kinetische proeven en modellering. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers:

• GINO BARON

Research grant for the project " Redesign of rnase ti aimed to create its ability to bind barstar Vrije Universiteit Brussel Abstract: Barnase en RNase T1 zijn twee leden van een grote familie van homologe microbiele ribonucleasen. De enzymatische aktiviteit van Barstar wordt efficient geinhibeerd door de protein inhibitor Barstar. De crystalstruktuur van het Barnase-Barstar complex werd opgelost tot hoge resolutie en vormt de strukturele basis voor de analyse van dit niet-covalent protein-protein complex. RNase T1 bindt geen Barstar. Het doel van dit projekt is om RNase T1 te modifieren zodat het Barstar bindt door gebruik van Protein engineering. The mutaties Tyr45Arg%2C Ser37Arg en Ser72Arg zullen aangemaakt worden door plaatsgerichte mutagenese. We schatten de inhibitie konstante van de drievoudige mutant op 10-9 tot 10-10 M Organisaties: • Ultrastructuur

Onderzoekers: • JAN STEYAERT

Detection of viral genomic sequences in biological samples of multiple sclerosis patients by a quantitative polymerase chain reaction assay, a longitudinal study Vrije Universiteit Brussel Abstract: zie Engelstalige abstract Organisaties: • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • GUY EBINGER • BARTHOLOMEUS ROMBAUT

Culturele verschuivingen in Vlaanderen 1996. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Maatschappelijke gevolgen van veranderingen in de ordening van de werktijd en in de temporale organisatie van andere handelingsverbanden. Doorgaans wordt aangenomen dat de tijdsordening van onze samenleving in grote mate bepaald wordt door de ordening van de bezoldigde arbeid. De werktijd structureert, via de maatschappelijke tijdsordening, de tijdsperspectieven en het tijdsgebruik van de leden van de samenleving; hij maakt de tijd van de tewerkgestelden schaars en werkt daardoor een planmatig, weloverwogen tijdsgebruik in de hand; hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de verschillende tijdsbestekken -werktijd/vrije tijd- en kleurt meer in het algemeen de betekenis die aan de tijd wordt gegeven en de houding die tov. tijd wordt aangenomen. Organisaties: • Sociologie


Onderzoek van de koelwaterheffing in het kader van de Wetenschappelijke onderbebouwing van de milieuheffing. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op 19 december 1996 kreeg de VMM van de vlaamse regering de opdracht om de huidige heffingsregeling wetenschappelijk te onderbouwen. In de huidige (tijdelijke) koelwaterheffingsregeling wordt enkel rekening gehouden met de hoeveelheid geloosd koelwater. De bedoeling van dit project is het komen tot een heffingsregeling die rekening houdt met zowel het kwalitatieve als het kwantitatieve aspect van de thermische vervuiling. De nieuwe heffing zal deel uitmaken van een een nieuw integraal waterbeheer. Er moet uitgegaan worden van het principe 'de vervuiler betaald' en de uiteindelijke heffing moet tot doel hebben de lozing van koelwater te ontmoedigen. Er moet rekening gehouden worden met de thermische vervuiling, chemische vervuiling, invloed op het zuurstofgehalte, debiet, gevolgen op ecosystemen. De reële weerslag op het milieu zal in de heffing op koelwaterlozing worden verrekend. Organisaties: • Menselijke Ecologie

Onderzoekers: • David PROOT • LUC HENS • RUTH DE BONDT • RIET VAN MIEGHEM

Voor een efficient beheer van de archieven : interne organisatie en behoorlijk bestuur.Records management. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Beginselen van dynamisch archiefbeheer, meer bepaald inzake dossiervorming, ordening en verhuizing van het archief. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • JUUL VERHELST

International Conference : "Georgians and Abkhazians. The search for a Settlement and the Role of the International Community" Vrije Universiteit Brussel Abstract: International Conference : "Georgians and Abkhazians. The search for a Settlement and the Role of the International Community" Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS

Landschapsecologische kartering op gemeentelijk niveau Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor plan- en besluitvorming inzake natuuraspecten bestaat er in Vlaanderen geen methodologie. De kaarten die voor atuurbehoud tot op heden aangewend worden zijn te globaal, bezitten een inadequate schaal en zijn vaak niet recent genoeg. Vandaar de nood aan de opstelling van een methodologie waarmee objectieve evaluaties kunnen gerealiseerd worden. Deze methodologie omvat het opstellen van een databank en een serie kaarten waarmee de betekenis en de gevoeligheid van de landschapsecologische eenheden voor een bepaald type ingreep aangegeven wordt. Hieruit vloeit voort dat ook wetsbaarheden welke een combinatie zijn van de gevoeligheid en natuurbetekenis bepaald kunnen worden.

Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • NICO KOEDAM • STEVEN STRUYF

Stoute kinderen in Vlaanderen Een interdisciplinair onderzoek naar de sociale politiek t.a.v. 'onhandelbare' kinderen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek baseert zich op een seriële steekproefsgewijze bevraging van de gerchtelijke archieven voor Vlaanderen over de periode 1830-1930. Het staat toe de oorsprong en ontwikkeling van de articulatie van een maatschappelijk, juridisch en pedagogisch vertoog en een praktijk van sociale politiek in het belang van 'stoute' kinderen, interdisciplinair te begrijpen en verklaren. Onderzoek naar het ontstaan en de uitdeiningvan de sociale zorg en kontrole t.a.v. het kind steunt op een reeds stevige internationale wetenschappelijke traditie m.b.t. de sociale kontroletheorieën. Daarom dat hier een stap verder gegaan wordt door het aksent te leggen op de duiding van formele en informele vormen van weerstand vanwege het kind en/of zijn familie t.a.v. sociale sociale interventies. Een dieper inzicht naar de zich wijzigende interakties tussen kind, familie en Staat in het lange termijn perspektief wordt betracht. Hiervoor wordt een casuïstische benadering van gerechtelijke dossiers betrokken op een analyse van de interventies en doelstellingen van andere aktoren zoals de familie, de autoriteiten en andere 'pedagogische' professionelen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Pedagogiek en Orthopedagogiek • Criminologie

Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS • FRANKY SIMON • CATHARINA LIS

Onbepaaldheid en onderschikking. Onderzoek naar het grammaticalisatieproces van de Franse voornaamwoordelijke constituenten qui- que- quoi- ou- quand- comme(nt) en naar hun rol in de verschillende strategieen van onderschikking. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek wil een beter inzicht verwerven in de diverse modellen van onderschikking in de werking van de verschillende verbindende woorden, zowel wat betreft hun ontstaan als wat betreft de strategieën van onderschikking die zij in beweging zetten. Wij menen dat een gezamelijke benadering van de werking van de voornaamwoorden en bijwoorden QUI, QUE, QUOI, OU, QUAND, COMME (COMMENT, COMBIEN) hieraan een wezenlijke bijdrage zal leveren. Organisaties: • Romaanse Talen


Wetenschappelijk onderbouwen van een vroegbegeleidingscurriculum voor horende gezinnen met een auditief gehandicapt kind Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de vroegbegeleiding van kinderen met een auditieve handicap wordt momenteel het belang onderlijnd van een gezinsgeorienteerde aanpak. Het belang van de ouderlijke context gedurende de eerste levensjaren werd door verschillende auteurs benadrukt, zowel voor de sociaalemotionele, cognitieve als linguïstische ontwikkeling van deze kinderen. Anderzijds beschikt men niet over een wetenschappelijk onderbouwd begeleidings- model of -curriculum om een gezinsgeorienteerde aanpak te realiseren. Met dit onderzoek willen we een vroegbegeleidingscurriculum uitwerken en evalueren, dat de problematische opvoedingssituatie in gezinnen met een doof kind voorkomt of doorbreekt. Op deze wijze hopen we een unieke en relevante bijdrage te leveren tot de specifieke opvoeding van kinderen met een auditieve handicap. Organisaties: • Pedagogiek en Orthopedagogiek

Onderzoekers: • GERRIT LOOTS • FRANK DE FEVER

Studie van de invloed van organische corrosieinhibitoren op een metaaloppervlak met behulp van elektrochemische (AC,EHD) en optisch (SERS) spectroscopische technieken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Inhibitoren kunnen op een efficiënte manier de corrosie vertragen maar hun mechanisme is nog zeer dikwijls slecht gekend. Dit project heeft tot doel het mechanisme van de invloed van organische inhibitoren op de corrosie van koper te bestuderen met complementaire elektrochemische en oppervlakte analysemethoden. Raman spectroscopie zal gebruikt worden om de adsorptie van die inhibitoren aan het oppervlak van het metaal te karakteriseren en elektrochemische hydrodynamische impedantie spectroscopie om de massa overdracht van de inhibitoren naar de elektrode. De AC elektrochemische impedantie spectroscopie zal toelaten een model op te stellen van het gedrag van koper in aanwezigheid van de inhibitoren. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • JEAN VEREECKEN

Mechanisme van de recente evolutie van diepe slenken (Oost-Afrika en Baikal) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de studie van de aktieve tektonische zones van Oost-Afrika en Siberië (Baikal) gekenmerkt door het voorkomen van zeer diepe tektonische slenken. Nieuwe waarnemingen zijn moeilijk verenigbaar met de klassieke modellen van "aktieve" stijging van de asthenosfeer. Integendeel, zou dit een gevolg zijn eerder dan de oorzaak van de uittrekking van de lithosfeer. Aan de oorzaak van het feit dat de kontinentale korst kan opbreken liggen twee verschijnselen: haar anisotropie en het spanningsveld dat ontstaat door de globale geotektonische evolutie. Dus bv. kan de vorming van de Baikal slenk in verband gebracht worden met deze van de Himalaya. Oude breuken werden gereaktiveerd, en op vele plaatsen spelen horizontaalverschuivingen een hoofdrol. Dit is duidelijk in strijd met de klassieke opvattingen en nog veel werk zal nodig zijn om in staat te komen, voorspellingen te kunnen maken ivm. breuken die aktief zijn of gereaktiveerd kunnen worden. De bijdrage van de VUB, in het kader van die algemene studie, betreft in de eerste plaats de datering van het vulkanisme, om de modaliteiten van de wisselwerking lithosfeer diepe delen van de mantel te verduidelijken.

Organisaties: • Geochronologie

Onderzoekers: • PAUL PASTEELS

Modellering en Karakterisatie van Geavanceerde Verpakkingstechnologieen voor Hoge-snelheids en Hoogfrequent Componenten, Circuits en Systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In samenwerking met Prof. Paul Lagasse (UG). Ontwikkelen van modelleringstechnieken voor het elektromagnetisch gedrag van driedimensionale structuren, met inbegrip van de integratie in de nieuwe generatie circuit simulatoren zoals "Impulse" van Hewlett-Packard. On wafer testing (UG). Onderzoek naar een formalisme voor de beschrijving van harde niet-lineariteiten in een circuit simulator geoaseerd op experimentele waarnemingen met inbegrip van geadvanceerde frequentiedomein en tijdsdomein metingen en correcte modellen (VUB). Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS • ALAIN BAREL

De verschuiving van het metafysisch raamwerk rond reproductie en schaarste in de transitie van classicisme naar neoclassicisme in de 19de-eeuwse Britse politieke economie, met de eenheid in het denken v. W. Stanley Jevons als ... Vrije Universiteit Brussel Abstract: De zogenaamde transitie van classicisme naar neo-classicisme in de 19-de eeuwse politieke economie vormt reeds lang een vraagstuk binnen de geschiedenis van het economisch denken. Het onderzoek is gericht op Wiliam Stanley Jevons, één van de hoofdtenoren van de nieuwe wetenschap in Groot-Brittannië, die opmerkelijk genoeg ook in domeinen als metereologie, logica en wetenschapsfilosofie zeer actief was en er ten dele zelfs baanbrekend werk in verrichtte. Hedendaagse commentatoren leggen sterk de nadruk op de analytische verschuivingen die plaatsvonden ,terwijl deze volmgens de werkhypothese eerder van secundaire aard waren. Vanuit de gangbare invalshoek ontwaart men veelal een eerder Klassieke vroege Jevons die later naar het neo-classicisme evolueert.De studie wil de eenheid van Jeons' denken aantonen , zowel binnen de economische wetenschap als in verhouding tot zijn andere activiteitsdomeinen , en dit vanuit een gewijzigde kijk op het schaarstebegrip. De transitie moet worden gezien in de context van een verschuiving van een reproductiemodel met interne schaarste naar een nonreproductiemodel met externe schaarste, een metafysische omwenteling geïnduceerd door maatschappelijke ontwikkelingen. De figuur Jevons wordt zo opgevat als voorbeeld om dit proces te illustreren. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie • Economisch, Monetair en Financieel Beleid

Onderzoekers: • DIRK FRANTZEN • JEAN VAN BENDEGEM

Cultuur- en taalpolitiek als elementen van taalplanning: het Westvlaams particularisme. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling is een (socio)linguïstische beschrijving van de l9de-eeuwse standaardizeringsmechanismen mogelijk te maken, aan de hand van een case study van Brugse teksten uit de tweede helft van de l9de eeuw. De analyse van een uitvoerig corpus geschreven teksten uit drie verschillende domeinen (de bestuurstaal; de burgerlijke taal van de Vlaamse Beweging en van de taalactivisten; de taal die in arbeidersverenigingen werd gebruikt door of voor de arbeiders) maakt het mogelijk nieuwe inzichten over de linguïstische ontwikkeling van het Nederlands en over de rol van de particularistische beweging te verkrijgen. Daardoor kan de aandacht worden gevestigd op een andere en totdusver ondergewaardeerde dimensie van ons inzicht in taalevolutie en taalplanning in (West-)Vlaanderen, met name de invloed van het religieus fundamentalisme, gebaseerd op de principes van het ultramontanisme. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • ROLAND WILLEMYNS

Moleculaire-genetische studie van pyruvaat dehydrogenaseE1a degficientie en van defecten in het mitochondriaal DNA. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Moleculaire-genetische studie van pyruvaat dehydrogenase-E1alfa deficiëntie en van effecten in het mitochondriaal DNA. Organisaties: • Centrum Medische Genetica • Embryologie en Menselijke Genetica • Pediatrie

Onderzoekers: • WILLY LISSENS • SARA SENECA • INGEBORG LIEBAERS • LINDA DE MEIRLEIR

Multidimensionele beeldcompressie en beeldrestauratie voor Quantitatieve beeldanalyse Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek in de multidimensionele beeldcompressie en beeldrestauratie voor kwantitatieve beeldanalyse. Voor kwantitatieve beeldanalyse -i.e. de doelstelling van meettoepassingen- is het bijzonder belangrijk de volledige informatieve inhoud te bewaren in de beelden die moeten verzonden of gestockeerd worden (bijvoorbeeld: meteorologische satellietbeelden, thermische signaturen van voorwerpen en installaties, sommige medische beelden,...). Beelden comprimeren en coderen met behoud van het kwaliteitsniveau dat vereist wordt voor de exploitatie van metingen is een totaal verschillend probleem dan beelden coderen met behoud van een visuele kwaliteitsgraad. Dit laatste onderwerp is extensief bestudeerd in de gespecialiseerde literatuur en is tevens het onderzoeksonderwerp van verschillende groepen in Belgie. Voor het eerste onderwerp echter vindt men in de literatuur meestal specifieke uitwerkingen die enkel geschikt zijn voor welbepaalde toepassingen; de bedoeling van dit project is generatieve compressietechnieken te onderzoeken die nuttig zijn in een brede waaier van meettoepassingen en kwantitatieve beeldanalyses. Een verzameling van zeer uiteenlopende testbeelden worden daarom in dit project aangewend: o.a. multispectrale satellietbeelden (NOAA, METEOSAT satellietbeelden); 2-D, 3-D en 4-D medische beelden; video-sekwenties en de IEEE referentiebeelden-set. Thema's van onderzoek: In verschillende nieuwe en bestaande compressiemethoden worden de volgende belangrijke thema's aangesproken, rekening houdend met de specifieke vereisten van kwantitatieve beeldanalyse: - het gebruik en de exploitatie van multiresolutietechnieken, die o.a. toelaten progressieve transmissieschema's te ondersteunen,; - de definitie en de implementatie van lokale foutkriteria,; - het bekomen van hoge

compressieratio's, zonder verlies aan bruikbare informatie, door exploitatie van correlaties in alle dimensies en rekening houdend met de doelstelling van de meettoepassing ; - het verwezenlijken van hoge datastromen door optimalisatie van codes en algoritmen. Organisaties: • Elektronica en Informatica • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • PHILIPPE VAN HAM • JAN CORNELIS

De economishe impact van de kunstsector in de economie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Vrije Universiteit Brussel Abstract: De betekenis van de kunstsector in de Brusselse economie kan benaderd worden via de tewerkstelling of via de toegevoegde waarde die ze creëert.Gezien het grote gebrek aan relevant statistisch materiaal hieromtrent,zal hiertoeeen databank opgesteld worden.De gegevens in deze databank weerspiegelen de aktiviteit van zowel " bedrijven " , VZW'sals zelfstandige werknemers, die de " producenten" zijn in de kunstsector .Op basis van deze gegevens omtrent bovenvermelde maatstaven zal de relatieve belangrijkheid van de kunstsector in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gekwantificeerd worden. Organisaties: • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector

Onderzoekers: • MONA GRINWIS PLAAT STULTJES • IRIS VANAELST

Kinetiek van groei en produktievorming tijdens Fermentatie- (Bacteriocine-Biosynthese) en Bioconversie- (omzetting van cis-epoxysuccinaat naar L(+)-wijnsteenzuur) processen en Filtratie-Cultuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor efficiente celgerelateerde produktvorming via fermentatie of bioconversie is een hoge celopbrengstnoodzakelijk, moet een hoge produktiviteit behaald worden, is het gewenst om continu te werken, de stabi}iteit oplange termijn te behouden, en de downstream processmg op een eenvoudige manier door te voeren. Door middelvan een filtratie-cultuur, dit is een fermentor of bioreactor gekoppeld aan een filtratie-eenheid (bijvoorbeeld eenholle vezel-module), voorzien van membranen met een geschikte molecuulmassa-exclusielimiet, kunnen problemenals een te lage celopbrengst, substraat- en/of produktinhibitie, enz. vermeden worden. In een membraan-recirculatie-reactor worden de cellen gerecycleerd via de membraanmodule, en teruggevoerd naar de reactor; eendeel van het medium (inclusief inhiberende of toxische eindprodukten) wordt via de membranen afgevoerd. Tweemodelsystemen zullen bestudeerd worden. Het betreft hier een fermentatieproces, namelijk de biosynthese van hetbacteriocine amylovorine 471 geproduceerd door Lactobacillus amylovorus DCE 471, en een bioconversieproces,namelijk de enzymatische omzetting van ci~epoxysuccmaat naar L(+)wijnsteenzuur door middel vanRhodococcus rhodochrous cellen. Filtratie-cultuur zal toelaten de actieve groeifase te verlengen, de celopbrengst teverhogen en de produktvorming bij hoge celdensiteit te hten plaatsgrijpen. Organisaties: • Industriêle Microbiologie

Onderzoekers: • Luc DE VUYST

Centra voor Ontluikende Technologie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van struktuur-funktie verwantschap in proteïnen door in vivo mutagenese. Ontwikkelen en toepassen van een strategie om mutanten te isoleren waar een welbepaald enzym een gewijzigd temperatuur activiteit en/of stabiliteit profiel vertoont (van mesofiel naar thermofiel en van thermofiel naar psychrofiel). Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • NICOLAS GLANSDORFF

Argumentatie en creatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Uitgangspunt van het onderzoek is de vaststelling dat semiotische en poëtische benaderingswijzen van de creativiteit in plaats van elkaar aan te vullen, elkaar uitsluiten. De werkhypothese bestaat derhalve in het ontwerpen van een hermeneutisch model voor het lezen van de poëtische teksten, waarbij rekening gehouden wordt met alle aspecten die volgens de semiotiek en de Poëtica aan de oppervlakte treden bij het creatie-receptie proces. Tijdens het eerste jaar worden de vier interpretatieperspectieven - pragmatisch, mimetische, intertextuele en imagomorphologisch - theoretisch afzonderlijk benaderd. Daarna zal men overgaan tot de studie van hun interactiviteit bij het bekomen van het hermeneutisch model. Tijdens het tweede jaar wordt het hermeneutisch model voor de poëtische tekst voorgesteld, waarbij het operationeel karakter ervan getoetst wordt aan de hand van toepassingen in de literatuur: Bonnefoy, Pound, Hölderlin, Zola,.. Tijdens het derde jaar zal het hermeneutisch model voor de poëtische tekst en diens operationaliteit ook getoetst worden in toepassingen op andere kunstvormen: de schilderkunst, de beeldhouwkunst, de architectuur en de muziek. Organisaties: • Esthetica, Verbeelding en Creatie • Romaanse Talen

Onderzoekers: • DAVID GULLENTOPS • Daniel ACKE • MARC DOMINICY

Verderzetting van het Vlaams Aktieprogramma Biotechnologie 'Centra voor Ontluikende Technologie'. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Biotechnologisch onderzoek in het kader van het VlAB 'Centra voor Ontluikende Technologie'. Organisaties: • Algemene Biologie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • RAYMOND HAMERS • PATRICK DE BAETSELIER

Meting van vast-vloeistof adsorptie-evenwichten met HPLC Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een groot aantal productieprocessen in de fijnchemie of intermediairen gebeuren in de vloeistoffaze en in de reactiemengsels komen meestal componenten voor met sterk verschillende polariteit. Een goede kennis van de kinetiek is nodig voor procesoptimalisatie en hierin spelen adsorptie-effecten een belangrijke rol.In CHIS werd een HPLC techniek (Ref 1) ontwikkeld voor de bepaling van de vastvloeistof evenwichten en in dit project zal deze techniek op een aantal voorbeelden worden toegepast. Essentieel wordt een HPLC met componenten voor modificatie van het standaard apparaat (zelf te bouwen) aangevraagd. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON

De rol van prolactine en groeihormoon in de ontwikkeling en functie van granulocyten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Groeihormoon (GH) en prolactine (PRL) worden voornamelijk geproduceerd in de voorkwab van de hypofyse onder controle van de transcriptiefactor Pit-1. PRL en GH worden ook uitgedrukt in de decidua en respectievelijk de placenta. PRL is een belangrijke factor voor voor de regulatie van lactatie en GH speelt een essentiele rol in de regulatie van lichaamsgroei. In vivo experimentenmet ratten hebben aangetoond dat behandeling met PRL en GH zowel de ontwikkeling als de functie van leucocyten stimuleert. Verder hebben PRL en GH een groot aantal effecten op de in vitro ontwikkeling en functie van granulocyten. . PRL en GH worden ook uitgedrukt in cellen van het immuunsysteem. De receptoren voor PRL en GH behoren tot de cytokine receptor superfamilie, en worden door een aantal celtypen van het immuunsysteem uitgedrukt. De expressie van hormonen en receptoren in dezelfde leucocyten wijst op mogelijke autocriene en paracriene effecten in het immuunsysteem.Deze resultaten hebben aanleiding gegeven om het toekomstig onderzoek te richten op de regulatie en functie PRL en H in granulocyten. In het project zullen we speciaal ingaan op de rol van deze hormonen in het cytokine netwerk. Deze vraagstelling kan worden opgesplitst in een aantal deelvraagstellingen : 1 Regulatie van PRL en GH in granulocyten door cytokines en hormonen2 Onderzoek naar de expressie van receptoren voor PRL en GH3 Effecten van PRL en GH op de in vitro ontwikkeling en functie van granulocyten die receptoren uitdrukken. Organisaties: • Farmacologie

Onderzoekers: • RON KOOIJMAN • ELISABETH PETERS

Studie van alternatieve processen voor CO2-verwijdering uit rookgassen, bekomen door verbranding onder zuurstof i.p.v. lucht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ekonomisch en energetisch haalbare alternatieve voor de verwijdering van CO2 uit rookgassen en termische centrales voor het klassieke procédé, steunend op de absorptie in ethanolamines worden bestudeerd. Hierbij wordt gedacht aan de verbranding onder zuiver e zuurstof wat enerzijds de te behandelen gasstroom sterk beperkt, en eveneens een verlaagde NOX uitstoot ten gevolge heeft. Het te zuiveren rookgas bevat geen balast van stikstof meer, wat het zuiveringsproces sterk vergemakkelijkt en efficiëntere zuiveringsmetodes toelaat, met een lager energieverbruik en een hogere graad van CO2-rekuperatie. Voor dit proces komen membraantechnieken en selektief uitvriezen in aanmerking. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • HARRY VERELST

'Matching Funds' voor EC progr. ERBCHRXCT940437 "Study of the immuno-biology of Multiple Myeloma : a multidisciplinary approach". Vrije Universiteit Brussel Abstract: In Januari 1993 werd het project "Study of the immuno-biology of Multiple Myeloma: a multidisciplinary approach.", met Prof. Ben Van Camp als coordinator, ingediend in het kader van het Human Capital and Mobility programme (bijlage 1). Bij het toekennen van dit project werd de dienst Hematologie-lmmunologie (HEIM) van de VUB erkend als knooppunt in een pan-Europees myeloomnetwerk dat de naam European Myeloma Research Network (EMRN) kreeg (bijlage 2). De taak van dit coordinerend centrum bestaat voornamelijk uit: het beheer van de administratieve en logistieke materies, zoals het organiseren van workshops en regelmatige vergaderingen, het creëren en onderhouden van communicatielijnen tussen de participerende groepen van de geconcerteerde actie, budgetcontrole en uitwerking van rapporten en nieuwsbrieven. het centraliseren en inventarieren van wetenschappelijke materialen (cellijnen, antilichamen, primers, ...) en het zorgen voor de distributie ervan. Het standardiseren van wetenschappelijke protocols en de distributie ervan. het bijdragen tot de technologische en wetenschappelijke kritische massa. Dit gebeurt door eigen onderzoek op een deelaspect van het programma en door het begeleiden van medewerkers in het netwerk bij het verwerven van nieuwe vaardigheden . Organisaties: • Immunologie en Microbiologie

Onderzoekers: • BENJAMIN VAN CAMP

The Psychology of the European Monetary Union. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek kaderend in Europees project waarbij een aantal psychologische concepten (bv; control , national & social identity , waarden) zullen gehanteerd worden ter verklaring van verschillen in attituden t.o.v. de Europese Unie.Deze gedeeltelijke financiering betreft specifiek de verantwoordelijkheid voor het onderzoek in België(700 respondenten) en Luxemburg(300 respondenten) Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie

Onderzoekers: • ROLAND PEPERMANS

Immigratie, tewerkstelling en sociale mobiliteit - De levenslopen van Turkse en Marokkaanse mannen in Belgie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderhavig project bestudeert de migratiegeschiedenisscn, de onderwijs- en beroepsontwikkelingen, de tewerkstellingsgeschiedenissen van Turkse en Marokkaanse mannen, verblijfhoudend in Belgie en van minstens 18 jaar oud. Ook kenmerken van de ouders zijn beschikbaar, zodat ook intergenerationele mobiliteit in kaart kan worden gebracht. Op basis van bovenstaande informatiekunnen we subprojecten definiëren: de geschiedenis van de migratie zelf, de onderwijs- en tewerkstellingsgeschiedenissen, de intergenerationele sociale mobilitieit en de indicatoren van sociale en culturele veranderingen.

Organisaties: • Sociaal Onderzoek


Ontwikkeling van een nieuw topologisch wiskundig kader voor een veralgemeende quantummechanica. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het werd aangetoond dat de verzameling van eigenschappen van een fysische entiteit een closure structure vormt, die een topologie is waneer de fysische entiteit een klassiek fysisch systeem is. Voor kwantumsystemen is de closure structure strict geen topologie. Het doel is om de traditionele kwantumaxioma's, orthocomplementatie, atomiciteit, zwakke modulariteit en de covering law te onderzoeken binnen het kader van deze overeenkomst met closure structures. Organisaties: • Centrum Leo Apostel • Fundamenten van de Exacte Wetenschap

Onderzoekers: • Diederik AERTS

Inventarisatie van oude stortplaatsen en verlaten industrie terreinen in de provincie Vlaams Brabant. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opsporing en situering van de potentiele black points - Opstellen van een lijst van geidentificeerde sites - De lijst geeft het totaal aantal potentieel verontreinigde sites in de provincie Vlaams Brabant op basis van de in het provincie archief terug te vinden vergunningsdossiers. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • ALFONS BUEKENS

Ontwikkeling van een gebruiksvriendelijke methodologie ten behoeve van de milieu-effectrapportage betreffende beleidsvoornemens, plannen en programma's rekening houdende met de juridische en wetenschappelijke randvoorwaarden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het ontwikkelen van een gebruiksvriendelijke methodologie ten behoeve van de m.e.r. betreffende beleidsvoornemens, plannenen programma's voor Vlaanderen, rekening houdend met de juridische en wetenschappelijke randvoorwaarden. Dit kan gebeuren door het opstellen van een handleiding met algemene en specifieke richtlijnen voor deze activiteiten.Daarbij zal worden uitgegaan van de vijffundamentele stappen die kunnen worden onderscheiden in de m.e.r.-procedure:screening,scoping, opstellen van het MER, participatie en kwaliteitscontrole. Het doel is binnen elk van deze stappen een gebruiksvriendelijke werkwijze te ontwikkelen. Organisaties: • Menselijke Ecologie


Belgische pioniers van de moderne fotografie versus de pioniers van de theorie van de fotografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het kader van ons lopend onderzoek rond "beeldeducatie" gaat ook de bijzondere aandacht near de studie van de geschiedenis en de theorie van de fotografie. Momenteel vormen een twintigtal belangrijke Belgische fotografen, geboren voor 1930, een levende getuigenis over de "modernistische" periode van de fotografie, de eerste maal dat de fotografie in België een bloeiperiode kende (de jaren vijftig). Volgens de methode van de vale geschiedenis worden deze getuigenissen opgenomen. De theorie van de fotografie kwam laat op gang. Tegenover de praktijk van de fotografen wordt een overzicht geplaatst van de belangrijkste stromingen die ontstaan zijn van 1930 tot 1980. Organisaties: • Agogiek

Onderzoekers: • JOHAN SWINNEN • WILLEM ELIAS

Federale principes en institutionele stabiliteit. Een vergelijkende studie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Federale principes en institutionele stabiliteit. Een vergelijkende studie. Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • BRUNO COPPIETERS • PATRICK STOUTHUYSEN

Moleculaire basis en optimalisatie van de radiosensibilisering van hypoxische cellen door stikstof-oxyde radicalen. Rol van induceerbare stikstof-oxyde synthetase in de fixatie van stralings-geinduceerde DNA schade Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door hypoxie geïnduceerde radioresistentie is één van de belangrijkste problemen in de radiotherapautische behandeling van kwaadaardige tumoren. Wij ontwikkelden recent een eenvoudig in vitro model voor metabool geinduceerde hypoxie, en konden hierïnee een belangrijk radiosensiterend effect aantonen van natrium nitroprusside, een NO-radicaal vrijstellend product actueel reeds in klinisch gebruik als antihypertensivum. Het hier voorgestelde project is een directe extensie van deze bevinding. De bedoeling is om na te gaan of endogeen geproduceerd NO als radiosensitizer kan toegepast worden. Het is bekend dat het enzyme iNOS (inducible Nitric Oxide Synthase) in endotoxine/cytokine geactiveerde macrofagen NO kan produceren in hoeveelheden die voldoende zijn om radiosensitering te bekomen. iNOS is ook aangetoond in sommige types kwaadaardige tumoren, bvb. van de hersenen. We speculeren dat ook hier, mits correcte stimulatie, voldoende hoeveelheden NO kunnen worden geproduceerd om radiosensitering te veroorzaken. In een eerste stap zal worden nagegaan of transfectie met iNOS in tumorale cellen radiosensitering kan veroorzaken, en of dit effect kan worden versterkt door No3-hydroxy-L-arginine, een reeds gedeeltelijk geoxideerd substraat voor iNOS. Eveneens zal worden nagegaan op welke manier iNOS activatie het beste kan worden bekomen met het gebruik van tumor necrose factor a en interferon Y "en of HePC mogelijk eveneens een iNOS activatie kan induceren. We toonden reeds eerder een radiosensiterend effect van HePC aan, en het werd ook aangetoond dat iNOS wellicht wordt teruggeregeld door proteine kinase C, waarop HePC aangrijpt. NOgemedieerde radiosensitering zou een nieuween veelbelovenae aanpak van hypoxische radioresistentie kunnen betekenen.

Organisaties: • Biomedische Statistiek en Informatica

Onderzoekers: • GUY STORME

Evaluatie en begeleiding van tweetalig onderwijs in het lager onderwijs in Brussel, Wallonie en Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds vorig jaar is het project ingeschakeld in de 'European Language Council' gecoördineerd in Berlijn . Aan het project is een subproject van het thematisch netwerk over taal gewijd namelijk sub-groep 6 genaamd : "Bilingual Education and Teacher Training". Het onderzoek werd bijgevolg op Europees niveau getild . Vanaf vorig jaar wordt de aandacht volledig toegespitst op versterkt en tweetalig onderwijs . Het jaar 1999 wordt gewijd aan curricula opbouw . Tweetalig of versterkt taalonderwijs heeft nood aan specifieke curricula met name omdat binnen de methode die wordt voorgestaan, 'Content and Language Integrated Learning' (CLIL), vakonderricht in een andere taal wordt onderwezen met ingrijpende curricula-aspecten tot gevolg . Deze curriculaproblematiek hangt bovendien samen met de cognitieve aspecten van het taalonderwijs die in functie van de gewijzigde curricula worden onderzocht . Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • PIERRE VAN DE CRAEN • HUGO BAETENS BEARDSMORE • Alexis HOUSEN

Preventie van druggebruik bij jongeren van 12 tot 21 jaar in Brussel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de voorbije twee jaar (1994-1995), ID 1941140990 en ID 1951 140980, voerden we een onderzoek uit bij jongeren van 12 tot 22 jaar inzake het gebruik van de genotmiddelen: alcohol, medicatie en illegale drugs, in relatie tot hun vrije tijdsbesteding. Analyses van de resultaten tonen aan dat drugsgebruik meestal gerelateerd is aan experimenteel en recreatief drugsgebruik. In de tweede fase van het onderzoek wordt in functie van het maken van een inventaris van de bestaande interventie- en preventieprogramma's, bij de verschillende betrokken instanties nagegaan in welke mate zij met het vermelde fenomeen geconfronteerd word en en hoe ze er op inspelen. In het verleden werden reeds een waaier van benaderingen, ter preventie van misbruik van middelen bij adolescenten, ontwikkeld en uitgetest. Doch het ontwikkelen van effectieve preventiestrategieen bleek veel moeilijker te zijn dan oorspronkelijk werd gedacht. Tijdens het begin van de jaren '90 werd een programma ontwikkeld in Vlaanderen. 'Leefsleutels' is gebaseerd op deze 'Life Skills Training' en is aangepast aan de Vlaamse cultuur. Het doel van dit onderzoek is de effectiviteit van dit programma te bepalen.Het onderzoek omvat een kleinschalige pilot-studie voor een honderdtal leerlingen van scholen die reeds ervaringen hebben opgedaan met 'Leefsleutels'. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • CAROLINE ANDRIES

Ontwikkeling van geattenueerde Salmonella als antigen presentatie systeem voor orale vaccinatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recent onderzoek heeft aangetoond dat geattenueerde Salmonella stammen kunnen gebruikt worden als drager voor de productie van recombinante levende vaccins die immuniteit induceren tegen vreemde antigenen van verschillende oorsprong. De immunogeniciteit en stabiliteit van deze vaccinstammen moet echter nog verder verbeterd worden. In dit project worden systemen voor de gereguleerde expressie van vreemde antigenen aan het celoppervlak uitgewerkt met de bedoeling deze problemen op te lossen. ... De mucosale opperv1akten van de darm, de lucht- en de urinewegen zijn voor vele pathogen de eerste plaatsen van actie en invasie naar interne weefsels. Om een effectieve, lokale en systemische beschermende immuniteit te bekomen, moeten niet-parenterale vaccins ontwikkeld worden voor de immunizatie van de mucosale oppetvlaken. Orale immunizatie met vaccins bestaande uit of wel afgedode pathogenen ofwel subeenheid proteïnen als atigenen resulteert meestal in een lage immunologische respons, een gebrek aanbescherming en afwezigheid van een irnmunologisch geheugen.Dit product wil een bijdrage zijn tot de ontwikkeling van veilige en effectieve niet-parenterale geattenueerde levende vaccins. De meeste informatie over mucosale en syslemische immune respons tegen vreemde antigenen werd bekomen gebruik makend van geattenueerde Salmonellae als drager. Reoonbinante vaccins moeten nniet alleen voor de gastheer maar ook voor de omgeving veilig zijn en eenvoudig toe te dienen. Daaom zullen de levende bacterien als drager van een epitoap presentatiesysteem otnwikkelen voor het 1ymfreefsel van de darm. Tijdens dit project zullen we levende geattenueerde Salnonella typhimurium stammen, die de Escherichia coh Fl7 fimbriac met rotavirus epitopen tot expressie brengen, gebruiken om een lokale en systemische immuunresponstegen rotavirus op te wekken. De mogelijk ontwikkeling van een inunuuntolerantie zal nagegaan worden alsook de ontwikkeling van een immuuntespons in andere mucosale weefsels. Indien zo een immuunrespons wordt waargenomen zal getracht worden dit te verbeteren door de juiste antigenen en prcsentatiesystemen te gebruiken. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • JEAN-PIERRE HERNALSTEENS

Studie van de Ostwald rijping van alkaan emulsies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogt een quantitatieve experimentele studie van de Ostwald rijping van emulsies van alkanen (= oliefase) in water. De verandering van model-emulsies zal opgevolgd worden door middel van metingen van de emulsie-druppel-afmetingen met behulp van optische vezel dynamische lichtverstrooiing. Deze techniek laat toe het Ostwald rijpingsproces op te volgen in geconcentreerde en turbiede emulsies. Organisaties: • Fysische en Colloïd Chemie

Onderzoekers: • ROBERT FINSY

Vrijwilligerswerk in een veranderende (sport)wereld. -Empirische studie inzake de ontwikkeling van professionele deskundigheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In vroegere IOS (Interuniversitaire Onderzoek Sportbeleid) -projecten werd onderzoek uitgevoerd met de steun van de Gemeenschapsminister van Cultuur en van het BLOSO, gericht op de volgende beleidsverbonden themata: a) "structurele analyse van de Vlaamse sportverenigingen en hun federaties met speciale aandacht voor het jeugdsportbeleid" b) "ontwikkeling van een zelfhulpinstrument voor het optimaliseren van het beleid en het management van sportfederaties met speciale aandacht voor de verzameling van literatuurgegevens over de bedreigingen en de uitdagingen voor de sportwereld in het jaar 2000". Voortbouwend op deze onderzoeksresultaten zal in het voorliggend project nu een grondige studie gemaakt worden van de situatie van het vrijwilligerskorps in de sportfederaties en de sportclubs in het licht van de

bevindingen van hogervermelde researchprojecten. Bovendien ligt het in het bedoeling eveneens inzicht en overzicht te verkrijgen over het intussen groeiende professionaliseringsaspect in de sportwereld. Organisaties: • Sportbeleid en -management • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid

Onderzoekers: • LIVIN BOLLAERT • PAUL DE KNOP

Foutenmodellering en foutenpropagatie in geografische informatiesystemen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fundamenteel onderzoek in geografische informatiesystemen, in het bijzonder op het vlak van foutenmodellering en foutenpropagatie( o.a. de ontwikkeling van een methodologie voor kartografische interpretatie van satellietbeelden in functie van de opbouw van geografische informatiesystemen. Extrapolatie van de ontwikkelde methodologie naar andere testgebieden.) Organisaties: • Geografie

Onderzoekers: • HUGO DECLEIR

Invloed van leeftijd op automatische en verwachtingsmechanismen bij volgorde effecten in seriele reaktietijdtaken Vrije Universiteit Brussel Abstract: Twee processen blijken verantwoordelijk te zijn voor het optreden van volgorde effekten in seriële RT-taken,namelijk automatische facilitatie en subjektieve verwachting.Beide processen zijn onbewust.Bij ouderen neemt de automatische facilitatie af,terwijl verwachtingeffekten ongeveer even sterk blijven,en zelfs iets sterker zijn dan bij jongeren.In dit vervolgonderzoek gaan we na wat de relatie is tussen deze volgorde effekten en impliciete leereffekten in seriële RT-taken.Indien de leereffekten gebaseerd zijn op verwachtingsprocessen, dan voorspellen we een verzwakking van het impliciete leren metleeftijd. De resultaten van dit onderzoek zouden interessante informatie kunnen opleveren in verband met geheugenstoornissen bij Alzheimer patiënten, waarvan men heeft vastgesteld dat zij op dezelfde manier impliciet leren dan normale volwassenen,terwijl expliciete leertaken sterk gestoord worden.Het doel van het huidig onderzoek is het identificeren van de processen die impliciete leereffecten veroorzaken in seriële keuze reactietijd(RT)-taken. Automatische facilitatie en subjectieve verwachting zijn de mechanismen, die bij manipulatie van het respons-stimulus interval, verantwoordelijk zijn voor volgorde effecten in keuze RT taken. Vroeger onderzoek toonde aan dat bij ouderen -vergeleken met jong volwassenen- automatische facilitatie afneemt, terwijl verwachtingseffecten minstens even sterk blijven. Indien impliciete leereffecten gebaseerd zijn op automatische processen, dan kunnen we een afname in impliciet leren met de leeftijd voorspellen. Zijn ze echter gebaseerd op verwachting, dan zou leeftijd weinig invloed mogen hebben. Eens we het proces dat aan de basis van het leereffect ligt kennen, zal nagegaan worden in welk stadium van de informatieverwerking het dient gelocaliseerd te worden. Hier sluiten we aan bij een in de literatuur hernieuwde belangstelling voor de mentale chronometrie van oefeneffecten en repetitie effecten die vermoedelijk een rol spelen in lange termijn leereffecten. Bovendien zou deze aanpak een verklaring kunnen geven voor het feit dat, in tegenstelling tot expliciet leren, impliciet leren gespaard blijft bij personen met cognitieve deficieten ten gevolge van neurobiologische aandoeningen, zoals hersenletsels en dementie van het Alzheimer type. Organisaties: • Cognitieve en Fysiologische Psychologie

Onderzoekers: • RAYMOND CLUYDTS

Functionele stabilisatie van T-cel epitopen via conformatio nele verstrakking en isostere vervangingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt heeft tot doel de minimale aminozuur sequentie van het T-cell epitoop van het Spre S2 oppervlakte eiwit van het Hepatitis B virus te modificeren om de interactie van het peptide met MHC klasse II moleculen en membranen van APC te verhogen en tevens de levensduur in de circulatie te verlengen. Op termijn moet dit kunnen leiden tot een methode voor optimalisatie van synthetische vaccins. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Scheikunde

Onderzoekers: • DIRK TOURWE • PATRICK DE BAETSELIER

Studie van recessieve genen ter hoogte van de p-arm van chromosoom 1 in vrouwelike tumoren Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tumor specifieke (cyto-)genetische deleties of verlies van heterozygositeit (OOH) waargenomen in verschillende premaligneen maligne lesies bij de mens wijzen op de aanwezigheid van suppressor- en/of mutatorgenen op de p-arm van chromosoom 1(meer bepaald lp36). Dit project beoogt de verfijnde identificatie en localisatie van deze recessieve allelen inendometrium carcinoma's van de uterus door middel van comparative genomic hybridization, primed in situ hybridization en loss ofheterozygosity. Organisaties: • Cellulaire Genetica • Pathologische Anatomie • Biologie

Onderzoekers: • INGE HAUSPIE • MICHELINE VOLDERS • CLAIRE BOURGAIN

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Criteria voor de uitbouw van een grammaticaal curriculum voor het onderwijs van het Frans als vreemde taal in Vlaanderen Organisaties: • Lerarenopleiding


Studie van robots en meerpotige machines.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: De hedendaagse industriële robot bezit 6 (of minder) vrijheidsgraden. Om complexe manipulaties van objecten in een flexibele omgeving te kunnen uitvoeren is het noodzakelijk redundante robots (meer dan 6 vrijheidsgraden) te ontwerpen. Bij dergelijke robots bepalen de positie en oriëntatie van de eindeffector niet langer de kinematische structuur van de robot en dienen bijkomende voorwaarden opgelegd te worden. Deze fase van het onderzoek beoogt een efficient sturingsalgoritme voor een redundante robot te ontwikkelen en dit in praktijk te testen.Meerpotige lopende machines zijn qua conceptie automatisch redundante systemen. Het nut van de studie van dergelijke machines is dat ze enerzijds een zeer hoge terreintoegankelijkheid koppelen aan een laag energieverbruik en anderzijds dat ze ons een inzicht kunnen geven in de wijze waarop en waarom mens en dier zich op een welbepaalde manier voortbewegen. Deze fase beoogt de dimensionering en realisatie van de mechanische structuur, de benodigde aktuatoren en de microprocessoren voor een real time sturing van een dergelijk antropomorf systeem. Organisaties: • Werktuigkunde

Onderzoekers: • PATRICK KOOL • DIRK LEFEBER

Een asymptotische en numerieke studie van singulier gestoorde begin- en randwaardeproblemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: We bestuderen asymptotiek en gevoeligheid van grenslagen voor kleine verstoringen in reactie-iffusievergelijkingen met geringe diffusie. Organisaties: • Wiskunde

Onderzoekers: • PETER DE GROEN

Transfer en expressie van grote DNA-sequenties gekloneerd in Yeast chromosomes via fusie tussen plantprotoplasten en gifferoplasten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is de bedocling een modclsysteem te ontwikkelen dat toelaat ornvangrijke DNA- sequenties over te dragen naar en tot expressie le brengen in hogere planten. In een eerste fase hebben we aangetoond dat somatische hybridisatie tussen plantprotoplasten en gistsferoplasten voozien van YAC-kloon. een mogeliik systeern was orn DNA over te dragen . Er werden reeds fusies met een kanamycineresistentie ingebouwd in de YAC-kloon. uitgevoerd en transforrranten werden geregenereerd. Een aantal F1- nakomelirgen bevatten de volledigc YAC-kloon F2 en backcrosses moeten nog verder gekarakteriseerd worden. We hebbcn somatische hybridisatie ook aangewend om te pogen nitraatreductase deficientie le complementeren. Hiertoe werden nitraatreductasse deficiente protoplasten van N plumbaginifolia gefusioneerd met sferoplasten waarin een YAC-kloon voorkomt die het nia-gen van maïs bevat. Analyses vergelijkbaar met deze uitgevoerd voor de Nptll YAC-kloon zullen gebeuren en het expressieniveau van het overgedragen nia-gen zal bestudeerd worden. Tenslotte willen we een alternatieve methode uittesten orn YAC-kknen over te dragen naar plantencellen narnelijk 'direct gene transfer' van gezuiverd en geamplificeerd YAC-DNA. Deze technologie zal kunnen aangewend worden voor een aantal toepassingen: YAC positionele klonering identificatie van volledige promotoren- met alle elementen. nodig voor expressie identificatie van gendichtheid en organisatie in een domein van het plantgenoom. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • MICHEL JACOBS

Produktie van gewalste aluminiumban met vooropgestelde oppervlakteeigenschappen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het walsen van aluminiumstaal tot band en plaat omvat chemische, thermische en mechanische processtappen. Deze beinvloeden de eigenschappen van het eindprodukt en bepalen de benodigde nabehandelingen. Dit project heeft tot doel via het aanwenden van de meest doelmatige oppervlakte-analysetechnieken de A1 oppervlakken te karakteriseren en de karakteristieken te korreleren met hun oorzaakfactoren en dit in een model te vertalen.Het uiteindelijke doel is de produktie van gewalste aluminiumband met vooropgestelde oppervlakteeigenschappen.Deze nieuwe proceswijze moet toelaten de nabehandelingen te minimaliseren, zelfs totaal overbodig te maken. Dit project beoogt te komen tot het begroten van de voornaamste invloedfactoren van de warmwalslijn. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • JEAN VEREECKEN • HERMAN TERRYN

Onderzoek van de invloed van orale creatine toediening op de fysieke prestaties in een vegetarische en een niet vegetarische populatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De mening ,bevindingen en besluiten in voorafgaand onderzoek betreffende de invloed van creatine toediening op fysieke prestaties is niet eensluidend.Sommige auteurs vonden verhoogde prestaties na orale toediening (Greenhaff et al.,1993;Balsom et al.,1995) terwijl andere geen effect konden aantonen(Cooke et al.,1995).Onderzoeksprotocols bestaande uit verschillende kortdurende maximale inspanningen lijken de beste manier om het effect van creatine toediening te onderzoeken daar dergelijk protocol toelaat om het effect van de verhoogde creatine en fosfocreatine spiegels na te gaan maar tevens de invloed op de hersynthese van fosfocreatine tijdens recuperatie intervals te onderzoeken(Greenhaff et al. 1994) Andere studies tonen aan dat personen die een vegetarische levensstijl hebben, lagere serum creatine spiegels hebben (Delange et al.,1989). Echter, de lagere inname blijkt niet altijd te resulteren in lagere creatine concentraties in de spierweefsels (Harris et al.,1992)Het aantal personen die er een vegetarische levensstijl op na houden blijkt toe te nemen,dit zowel voor sporters als niet sporters (Donovan,1995) Het doel van de studie is om na te gaan of creatine toediening de kracht output en de spier vermoeidheid kan beïnvloeden in een vegetarische maar tevens in een niet vegetarische populatie en om na te gaan of de maximale excentrische en concentrische kracht lager is bij vegetariërs(te wijten aan een verondersteld tekort aan creatine) vergeleken met niet vegetariërs. Organisaties: • Experimentele Anatomie • Menselijke Fysiologie en Algemene Biologische Scheikunde • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • MARCEL HEBBELINCK • ANDRE BAREL • JAN PIETER CLARYS

Veldorientatie in meermotorenaandrijvingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek sluit aan op het voorgaande project (ref 291 231 0140): "Optimalisatie van de methodes en sturingen voor veldoriëntatie bij draaistroommachines, in het bijzonder invertor-gevoed kooiankermotoren en cyklokonvertorgevoede sleepringankermotoren.". De volgende aspekten zullen aan de drie deelnemende universiteiten onderzocht worden: 1. snelheidsregeling, koppelregeling en dynamica: - bijzondere regeltechnische aspecten m.b.t. veldoriëntatie voor meermotorenaandrijvingen en dubbelgevoede inductiemotoren; - aanpassing en optimalisatie van de motor (naar kowel en dynamica); - aanpassing en optimalisatie van de omzetter (naar koppel en dynamica); 2. trillingen en elektromagnetisch geluid: - optimalisatie van de motor (elektromagnetisch ontwerp); - aanpassing van de omzetter met afstemming op het motorontwerp. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • PHILIPPE LATAIRE

De vennootschaps- en financieelrechtelijke bescherming van minderheidsaandeelhouders in Belgie: een grondslagonderzoek naar de inhoud en de rol van het 'vennootschapsbelang' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderhavig projekt heeft tot doel de grondige studie en kritische analyse van de bescherming van minderheidsaandeelhouders in zijn vier facetten (de wettelijke, jurisprudentiële, praetoriaanse en konventionele bescherming) in het Belgisch vennootschaps- en financieel recht. Hoewel de minderheidsbescherming geen nieuw gegeven is in het Belgisch recht, is het financiële en vennootschappelijke landschap de laatste twee decennia zo grondig gewijzigd, dat een dergelijk onderzoek noodzakelijk is geworden. Nieuwe wettelijke beschermingsmogelijkheden werden immers geïntroduceerd. Jurisprudentiële minderheidsbescherming mist tot op heden een duidelijke teoretische onderbouw. De bevoegdheden van de Kommissie voor het Bank- en inanciewezen, die verantwoordelijk is voor de pratoriaanse minderheidsbescherming werden grondig gewijzigd. De aandeelhoudersovereenkomsten, basis van de konventionele minderheidbescherming zijn nu grotendeels wettelijk geregeld. Onderhavig projekt beoogt al deze elementen grondig te onderzoeken, dit waar nuttig in een rechtsvergelijkend perspektief. Organisaties: • Economisch Recht

Onderzoekers: • LUDOVICUS CORNELIS

Concept - Ontwerp - Uitvoering : een analyse van het creati eve proces in de Vlaamse schilderkunst van de 16e en de 17d e eeuw. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De concrete historische situatie waarin kunst tot stand kwam ligt hier ter studie: op basis van bronnenonderzoek en analyse van de voorwerpen zelf moet het volledige scheppingsproces beschreven worden en moeten verklarende verbanden gelegd worden. Deze problematiek wordt opgedeeld in drie onderwerpen, die elk door een andere ploeg zullen onderzocht worden. De V.U. Brussel (C. Van de Velde) buigt zich over elementen in de cultuur van de tijd die bepalend zijn voor de manier waarop een kunstenaar zijn taak opvat: de interactie tussen opdrachtgever en kunstenaar zowel als de rol van de vrije markt. De R.U. Gent (A. Balis) zal de eerste phasen van het eigenlijke scheppingsproces documenteren, gaande van voorbereidende schets, over detailstudie naar het modello. De K.U. Leuven (H. Vlieghe), tenslotte, zal de verschillende vormen van taakverdeling bij de uitvoering van het schilderij op de definitieve drager onderzoeken. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • CARL VAN DE VELDE

Houdingen en handelwijzen van artsen rond het levenseinde van patienten. (Co-financiering NFWO-project) Vrije Universiteit Brussel Abstract: In België komt het onderzoek over 'Handelwijzen van artsen rond het levenseinde van patiënten' (HALP) maar langzaam op gang. Verschillende bevragingen van artsen laten zien dat hun attitudes t.a.v. passieve en actieve levensverkorting zijn gewijzigd. Ook de houding van de bevolking is aan verandering onderhevig. Berichten uit de medische praktijk leren dat er thans ook levensverkortend wordt gehandeld. Valide en betrouwbare gegevens inzake attitudes en handelwijzen van artsen rond het levenseinde van hun patiënten ontbreken evenwel geheel in Vlaanderen. Bovendien zijn een aantal bio-ethische vragen bij deze praktijk onbeantwoord. Geschieden deze praktijken wel met inachtneming van voldoende zorgvuldigheidscriteria ? Is de patiënt voldoende voorgelicht over deze beslissingen ? Gebeuren al deze beslissingen op uitdrukkelijk verzoek van de patiënt ? Deze studie heeft als doel de HALP's in kaart te brengen voor Vlaanderen. Organisaties: • Medische Sociologie


De politieke aanwezigheid van de Vlamingen in Brussel-19 op gemeentelijk en gewestelijk vlak, 1946-1989. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opzet van het onderzoek is te komen tot een analyse van de politieke situatie van de Nederlandstalige Brusselaars in de 19 gemeenten van de agglomeratie van 1946 tot 1995. De 9 gemeenteraadsverkiezingen die sinds 1946 plaatsvonden, zullen samen met de 3 'Brusselse' verkiezingen (Agglomeratieraadsverkiezingen in 1971 en de verkiezingen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989 en 1995) als raamwerk dienen voor de rekonstruktie van de gemeentelijke en gewestelijke politieke situatie van de Vlamingen. Het spreekt voor zich dat we met dit onderzoek niet kunnen voorbijgaan aan de wisselwerking lokale-nationale politiek, omdat de betrokken periode bij uitstek wordt gekenmerkt door het zoeken naar oplossingen voor de kommunautaire problemen op wetgevend vlak. Brussel, omwille van haar ligging pal op deze konfliktlijn, heeft daarin steeds een centrale plaats ingenomen. Zoveel mogelijk gegevens, die relevant zijn om de Vlaamse vertegenwoordiging in de gemeente- en gewestpolitiek te verklaren, zullen worden bijééngebracht. Verkiezingsuitslagen, gegevens over het kiezerskorps, de politieke partijen, de drukkingsgroepen en de zuilorganisaties, de kieskampognes en over koalitievorming in Brussel zullen onder de loep worden genomen. Organisaties: • Politieke Wetenschappen • Germaanse Talen • Geschiedenis

• Metajuridica

Onderzoekers: • HUGO BAETENS BEARDSMORE • CHRISTIAN DESCHOUWER • MACHTELD DE METSENAERE • ELS WITTE

Morfologische analyse van hypofysaire adenomen : rol van de Pit-transcriptiefactoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van de morfologische analyse van hypofysaire adenomen. Organisaties: • Farmacologie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • BRIGITTE VELKENIERS-HOEBANCKX • ELISABETH PETERS

Evaluatie van een scanner van het Positron Emissie Tomograaf type gebaseerd op een nieuw werkingsprincipe. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de laatste jaren werd in onze eenheid een nieuw detectie principe van gamma stralen uitgevonden en getest. Dit detectie principe kan gebruikt worden in de Positron Emissie Tomografie om de resolutie van de scanner te verbeteren of om een grotere gevoeligheid te bekomen. We hebben een prototype van een kleine hoge resolutie scanner gebouwd die gebruik maakt van dit nieuw principe. Het huidige project heeft als doel dit prototype te evalueren aan de hiand van technische tests en van toepassingen in biomedische projecten Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • STEFAAN TAVERNIER

Struktuur- en dynamicastudie van biologische, bioorganische en metaal(bio)organische verbindingen door multidimensionele, gradient-ondersteunde hoge resolutie nucleaire magnetische resonantie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Implementatie, oppuntstelling en ontwikkeling van multidimensionele homonukleaire en heteronukleaire NMR-technieken, met gebruik van gradiëntpulsen in het kader van conformatie-, struktuur- en dynamika-onderzoek of biologische en bio-organische verbindingen zoals peptiden, suiker- en metaalbindende proteïnen, tinhoudende bio-organische derivaten, alsook de studie van metabolische processen in de glycolyse (diercellen) en het proteïnemetabolisme (plantengenetica). Organisaties: • Hoge Resolutie NMR Centrum • Scheikunde

Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM • MONIQUE BIESEMANS

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: NIET TER BESCHIKKING Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • AXEL BOSSUYT

Solitonen in de niet-lineaire dynamica: het in kaart brengen van solitonsystemen en hun onderline verbanden (CSSproject). vervolg Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de omschrijving van het oorspronkelijk CSS-project ('94-'95) werd er uitvoerig gewezen op de nood. aan een soliton database waarin het kluwen van gegevens omtrent solitonsystemen in kaart gebraclit zou worden tijdens de eerste twee fasen (voorbereidende fase en bijeenkomst van een-internationaal:panel van deskundigen) werden de nodige stappen ondernomen om dit programma te implementeren: bepaling van de precieze dimensies van de database (BAST-programme) en van de gepaste representatie(s) (Hirota's bilineair formalisme), onderzoek naar een nieuwe systematiek in de bilinearizatie van solitonsystemen (6 publicaties), samenstelIen van een "International Board of Experts" (tijdens de geplande bijeenkomst) en vastleggen van de nodige richtlijnen voor het opstellen en publiceren van de BAST-database. Na de bijeenkomst te Pondicherry werd er door een twaalftal deskundigen (met inbegrip van Prof. Hirota zelf overeengekomen dat een handboek met database zou uitgegeven worden als gevolg van een Beijing-Brussels-Glasgow-Osaka-Parijs-Pondicherry-Tokyo-Turku-samenwerking. Het VUB-team zou, als initiatiefnemer, een pilootprogrammauitvoeren waarvan de resultaten voorgelegd zullen worden te Canterbury ter gelegenheid van de Canterbury Conference on Symmetries and Discrete Systems (juli '96). Het is de bedoeling dankij de hier voorgestelde verlenging van het CSS-project (10 maanden in '96) het programma volgens de vastgelegde richtlijnen af te ronden. Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • Ignace LORIS • MICHELINE MUSETTE • Ralph WILLOX • FRANKLIN LAMBERT • IOANNIS ANTONIOU

De demilitarisering van de Belgische Rijkswacht.Een historisch duiding vanuit de organisatiesociologie (1951-1997) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Centraal binnen deze studie staat de demilitarisering van de Belgische Rijkswacht.Dit opmerkelijk fenomeen binnen het politielandschap vormt de focus van een conceptuele studie.De cruciale onderzoeksvragen zijn : Wat impliceert deze wetswijziging voor het militair karakter van deze politiedienst en waarom werd de rijkswacht in 1992 gedemilitariseerd? Om een antwoord te formuleren construeren we vanuit de organisatiesociologie en de politieliteratuur een continuum met de militaire politiedienst als ene pool en de burgelijke politiedienst als andere pool. Deze twee ideaaltypen vormen samen een typologie die de studie van het militair karakter van een politiedienst mogelijk maakt via een analyse van de interne sociale organisatie ( recrutering , opleiding , tucht , kazernering , vakbond , leiderschap e.a. ) , de operationele taakuitvoering ( nadrukop

' Law and order' of community policing ) en het gezag , beheer , controle en toezicht op het functioneren van de politieorganisatie ( zie schema in bijlage ).Het doel van deze studie is de rijkswacht tussen 1957 en 1997 te positioneren op de gevormde as om op deze manier de impact van de demilitarisering te duiden. Organisaties: • Criminologie • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS • CHRISTIAN DESCHOUWER

Expressie en genetische organisatie van zware keten immunoglobulines. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project is niet gericht op de biotechnologische toepassingen maar wel op meer fundamentele aspecten en namelijk De vraag die wij in dit projekt stellen is wat is de rol van de lichte keten en wat is de genoom organisatie. Organisaties: • Algemene Biologie


De houding van een liberale politieke filosofie tegenover de technische rationaliteit. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sedert de zeventiende eeuw wordt het westerse denken beheerst door cartesiaanse grondslagen. Dit denken gaat uit van vaste fundamenten, streeft naar zekerheid en beheersbaarheid, meent de menselijke geest als een spiegel van de natuur te kunnen beschouwen en is zo in wezen technisch georiënteerd. De teloorgang van marxistisch geïnspireerde maatschappijmodellen en het in vraag stellen van de westerse verzorgingsstaat naar sociaal-democratisch model maken de vraag naar een liberale politieke filosofie meer dan ooit actueel. Kan een denken worden geformuleerd dat kritisch staat tegenover deze technische rationaliteit, die immers de pluraliteit uitsluit en die veronderstelt het wezen van mens en maatschappij te kennen en het denken en handelen te moeten richten op een voorafgegeven model? Als mogelijke oplossing kan worden gedacht aan een liberale - in de Angelsaksische betekenis -, participatorische politiek, waarin de burgerlijke maatschappij (civil society) opnieuw een rol zou kunnen spelen. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • JOHAN STUY • JOZEF VAN BELLINGEN • MAURICE WEYEMBERGH

'kredeieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Selectie en gradatie van grammaticale inhouden in F2 handboeken (Frans als tweede taal) Organisaties: • Romaanse Talen


'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: kredieten aan navorsers Organisaties: • Centrum Leo Apostel


Serotonine bindende proteinen : distributie in hersen regio's en perifere weefsels, identiteit en betrokkenheid bij pathologische mechanismen . Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fe2+- medieert de binding van serotonine en van catecholaminen tot "serotonin binding proteins" (SBP, 45 & 58 KDa) die o.a. aanwezig zijn in oplosbare ekstrakten van hersenen. Initieel werd vermoed dat SBP verantwoordelijk zouden zijn voor de opstapeling, transport en/of bescherming van monoamines in neuronen, maar onze recente gegevens pleiten echter voor een alternatief mechanisme: nl. Fe2+-gemedieerde oxidatie van deze monoaminen (via vorming van superoxide radikalen) en covalente koppeling van de oxidatieprodukten tot cysteine residus van SBP. Analoge mechanismen werden reeds voorgesteld om de neurotoxiciteit van o.a. 6-hydroxydopamine en 5,6-dihydroxytryptamine te verklaren. Catecholamine- en serotonine- SBP interakties vormen dus een potentieel in vitro model voor monoamine- geassocieerde cytotoxiciteit. We wensen daarom de identiteit van SBP en hun mogelijke betrokkenheid bij verschillende pathologieen grondig te onderzoeken. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • GEORGES VAUQUELIN

Multidimensionele proteine-NMR : studies van lectine-carbohydraatinteracties en van de hapteenbinding in een-domein antistoffen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Projekt dat zich tot doel stelt de structuur en de functie te onderzoeken van eiwitten in twee belangrijke gebieden van de proteine-chemie: suiker bindende lectines en één-domein antilichamen. De structuren worden onderzocht in waterige oplossing door gradient gepulste multidimensionele NMR, ondersteund door moleculaire modelling. Lectines zijn belangrijk in de immune antifungale respons van planten, terwijl één domein-antilichamen recent ontdekt werden in zoogdieren (camelidae) en belangrijke toepassingsmogelijkheden vertonen in de biotechnologie. De mechanismen van de functie van deze eiweitten blijft in ruime mate te ontrafelen. Het projekt wordt thans uitgebreid in het kader van een geconcerteerde aktie en een interuniversitair attraktiepoolprojekt tot andere systemen, waaronder een arsenaat bindend eiwit.Dit project, datL in nauwe samenwerking met de eenheden ULTR en ALBI van de VUB zal plaats vinden, stelt zich tot doel de struktuur in oplossing van praktisch belangrijke eiwiltten op te helderen, door toepassing en oppuntstelling van multidimensionele, homo- and heteronucleaire, gradient-ondersteunde NMR technieken. Twee vraagstukken zullen aangeroerd worden. Enerzijds, zal de struktuur van een aantal lectines onderzocht worden. Lectines zijn kleine proteïnes zonder enzymatische aktiviteit die carbohydraten binden en een rol spelen in de antifungale respons van planten. Hun

conformaties, interacties met verschillende types van solvatatiewater en binding met carbohydraten, van belang in de farmacodynamiek, dienen opgehelderd in omstandigheden die zo goed mogelijk het intracellulair medium nabootsen. De door NMR te onderzoeken lectines zijn afkomstig van Urtica Dioica en Amaranthus Caudatus. Anderzijds zullen de strucluureigenschappen van één-domein antistoffen onderzocht worden. Zij zijn van belang in biotechnologische toepassingen, vooral in strategieën die vereenvoudiging van hun genetische expressie in bacterieën nastreven. De NMR-studies zullen uitgevoerd worden met 13C en 15N aangerijkte één-domein antistoffen afkomstig van zoogdieren. De concrete vraagstukken die onderzocht zullen worden zijn: 1. de 3D structuur van hun VH domeinen, teneinde hun waterstructuur en de dynamica van hun CDR loops te karakteriscren; 2. een ligand bindingsanalyse met enkele haptenen of gedetermineerde peptide-epitopen uit het lysozyme modelsysteem. 3. de conformalie van de hinge peptiden, hetzij geïsoleerd of deel uitmakende van een groter VH-CH2 construct. Organisaties: • Hoge Resolutie NMR Centrum • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • RUDOLPH WILLEM • LODE WYNS

Bijdrage tot de geschiedeis van de grammaticale theorieen: de Franse schoolgrammatica's in Belgie van 18OO tot 1914. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het hoofddoel van dit onderzoeksproject is het beschrijven, analyseren en typologiseren, op basis van een exhaustief corpus, van de Frans schoolgrammatica's en handboeken die tussen 1830 en 1940 in België gepubliceerd werden (de afbakening in de tijd beantwoordt aan intern- en externgefundeerde criteria). Het onderzoek bestaat voornamelijk uit twee luiken: 1) het opstellen van een operationeel, analytisch repertorium van al de grammatica's en handboeken die in België gepubliceerd werden tussen 1830 en 1940, 2) een grondige analyse en typologie van deze grammatica's en handboeken, met bijzondere aandacht voor de taalkundige theorieën en de didactische implementatie. Het project zal de eigenheid van de "Belgische" grammaticaal-dialectische traditie aan het licht brengen en verklaren. Het domein dat hier bestreken wordt is nieuw, zowel wat de afbakening in de tijd betreft (1830-1914) als de nationale begrenzing (Franse grammatica's en handboeken gepubliceerd in België) en de benadering (t.t.z. analyse van de inhoud, typologie van de grammatica, de instandhouding van ons cultureel patrimonium en de vorming va nde taalleraars. Organisaties: • Romaanse Talen

Onderzoekers: • ANNIE BOONE

Dynamische kenschetsing van jonge kinderen met een ernstige ontwikkelingsachterstand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De klassieke tests die gericht zijn op de diagnostiek van kinderen met een ernstige ontwikkelingsacterstand kampen enerzijds met een te beperkte invalshoek t.a.v. de vaak multifactoriëleproblematiek.Anderzijds ondervinden ontwikkelingsgeretardeerde kinderen vaak moeilijkheden met het volbrengen van de gestelde opdrachten .Dit onderzoek wil nagaan of het wereldspel samen met een dynamisch georiënteerde leertest een meerwaarde kan bieden bij de (handelingsgerichte) diagnostiek bij jonge kinderen met een ernstige ontwikkelingsachterstand van minstens één jaar op één of meerdere ontwikkelingsaspecten, gemeten d.m.v. een genormeerde ontwikkelingstest. Hiervoor worden 150 kinderen tussen 4 en 8 jaar met een ontwikkelingsachterstand getest d.m.v. het wereldspel en de leertest.Bijkomend worden mogelijke gedragsstoornissen opgespoord en wordt het gezinsfunctioneren in kaart gebracht.De resultaten van deze kinderen worden vergeleken met een normgroep van 250 kinderen uit overeenkomstige leeftijdsgroepen. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie


Development of new methods for safety evaluation of transgenic. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het objektief is de ontwikkeling van analytische en toxicologische methodologieën voor een strategie voor voedselveiligheid van transgene voedselgewassen. Meer specifiek worden methodes ontwikkeld om potentiële secundaire effecten op plantmetabolisme als gevolg van genetische modifikatie van voedselgewassen te ontdekken en om de potentiële allergische kwaliteiten van nieuw-geïntroduceerde proteïnen en aangepaste gewassen te onderzoeken. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • SONIA BEECKMANS

Verrderzetting van het Vlaams Aktieprogramma Biotechnologie 'Centra voor Ontluikende Technologie' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Biotechnologisch onderzoek in het kader van het VlAB 'Centra voor Ontluikende Technologie'. Organisaties: • Algemene Biologie • Cellulaire Immunologie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • RAYMOND HAMERS • LODE WYNS • PATRICK DE BAETSELIER

De evolutie van lange gevangenisstraffen in Belgie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de mogelijke verklaringen voor de indrukwekkende stijging van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, en het aantal langgestrafte gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Beschrijving van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, via studie van de penitentiaire en gerechtelijke dossiers. Organisaties: • Criminologie

Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS • SONJA SNACKEN

Metabolische en Technologische Controle van de Exopolysaccharide-Biosynthese door Mesofiele en Thermofiele Melkzuurbacterien ter verbetering van hun Produktie en Stabiliteit Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de voedingsindustrie zijn talloze produktieprocessen en eindprodukten afhankelijk van stabiele, complexe interacties tussen verschillende, functionele polymeren, waarbij polysacchariden (plantaardige gommen, dierlijke hydrocolloiden, microbieel xanthaan, enz.) een zeer belangrijke rol spelen. De produktie van functionele polysacchariden door middel van melkzuurbacterien is een veelbelovend alternatief. Melkzuurbacterien zijn in staat exopolysacchariden te produceren met verschillende karakteristieken en eigenschappen voor toepassing als verdikkingsmiddel of textuurverbeteraar in levensmiddelen, in het bijzonder in gefermenteerde melkdranken. Over de chemische sarnenstelling van heteropolysacchariden geproduceerd door melkzuurbacterien bestaan nog heel wat tegenstrijdigheden. Verder wordt door deze stammen slechts weinig slijm geproduceerd en is de polymeersynthese zeer onstabiel. De wisselende slijmproduktie bezorgt de voedingsindustrie dan ook talloze problemen om een uniforme, texturiele kwaliteit van het gefermenteerde eindprodukt te garanderen. Tenslotte zijn nagenoeg geen kwantitatieve gegevens bekend in verband met de exopolysaccharideproduktie door melkzuurbacterien, de invloed van fermentatiecondities op de exopolysaccharidebiosynthese en op de daaruit voortvloeiende, rheologische eigenschappen van gefermenteerde melksystemen. Onderhavig project heeft tot doel mesofiele en thermofiele, stabiele, exopolysaccharide-producerende melkzuurbacteriestammen te isoleren en de factoren die de opbrengst en onstabiliteit van hun exopolymeerbiosynthese kunnen verklaren, te achterhalen. Terzelfdertijd is het de bedoeling van deze studie om de exopolysaccharideproduktie te kwantificeren en te modelleren. Zo moet het mogelijk zijn een beter inzicht te verwerven in het fermentatieproces en de optimalisatie en sturing ervan te vereenvoudigen. Dit alles moet leiden tot het gebruik van natuurlijke, microbiele exopolysacchariden als viscositeitsregelaar en textuurverbeteraar, en tot een bredere toepassing van starterculturen voor de in situ produktie van gewenste, fenotypische eigenschappen Organisaties: • Industriêle Microbiologie


Catalytisch mechanisme van aspartaat transcarbamylase AT(ase) : energetische bijdrage en functionele wisselwerkingen tussen actieve site residu's in het R vorm enzym Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aspartaat transcarbamylase (ATCase) catalyseert de eerste reactie van de pyrimidine biosynthese : de carbamylatie van de amino-groep van aspartaat door carbamylfosfaat.Het ATCase van E. coli (E.C 2.1.3.2) is een allosterisch enzym dat verschillende types wisselwerkingen tussen catalytische en regulatorische subeenheden vertoont. Dit enzym ondergaat veel van de conformationele herschikkingen die met de activiteit en met de regulatie van proteinen samengaan. Deze modificaties van 3aire en 4aire structuur zijn verbonden met cooperativiteit en allosterie. Deze verschillende signalen worden geintegreerd op het niveau van de catalytische site waardoor zowel de affiniteit van de site voor het substraat aspartaat als de catalytische activiteit gemoduleerd worden. Onze doelen zijn : -1. de biidraqe van actieve site residu's tot substraatsbindinq en tot catalyse in termen van enerqie van interactie te bepalen en de functionele wisselwerkinqen tussen de betrokkene residu's te analyseren. -2. de mechanismen van de requlatie door de effectoren in detail te ontrafelen, en meer in het biizonder de enzym-substraatinteracties in de catalytische site die door de requlatorische signalen qetroffen worden te identificeren. Functionele wisselwerkingen tussen catalytische residu's zullen geanalyseerd worden door de kinetiek van enkelsubstitutie mutanten en corresponderende dubbele en driedubbele mutanten in dubbele of driedubbele mutantecyclussen volgens het formalisme van Horowitz en Fersht (J. Mol. Biol. 214, 613-617, lqqn~ te verqeliiken Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • RAYMOND CUNIN

Studie van het renale dopaminerge systeem bij type I en type II diabetes mellitus Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is bekend dat diabetespatiënten een verhoogde lichaamsinhoud van natrium vertonen en dat een gestoorde natrium excretie bestaat na orale of intraveneuze zoutbelasting. De oorzaak van deze verstoring is ongekend maar speelt mogelijk een rol in de ontwikkeling van arteriële hypertensie. Anderzijds werd beschreven dat renaal dopamine, via interactie met tubulaire Dl receptoren, een duidelijk natriuretisch effect veroorzaakt. Het doel van deze studie is na te gaan of bij type 1 en type 2 diabetespatiënten, zowel in basale als in dynamische test condities (lage dosis dopamine infuus, zoutinfuus) het renale dopaminerge systeem op een normale wijze functioneert ten einde na te gaan of een dysfunctie van dit systeem een mogelijke verklaring van de toegenomen zoutretentie bij diabetes patiënten kan verklaren. Organisaties: • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • Olga SEGERS

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: 'kredieten aan navorsers' Organisaties: • Experimentele Anatomie

Onderzoekers: • JAN PIETER CLARYS

Toepassing van Fuzzy Logic in geautomatiseerde controle-systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De klassieke manier van process controle bestaat in het aanwenden van lineaire controllers, zoals PID, LQG enz. Lineaire controle schemas steunen op de mogelijkheid dat de te sturen processen gelinearizeerd kunnen worden in hun parameters rond een zeker werkingspunt. De gebezigde controller moet dan wel robust zijn t.o.v. alle niet lineariteiten en fouten in de modelparameters. Dit is meestal enkel gegarandeerd in de onmiddellijke nabijheid van het instelpunt, waarbij slechts kleine afwijkingen toegestaan worden. Het doel van dit project bestaat erin een vergelijkende studie door te voeren rond de controle strategieen. Hiertoe werd een proefopstelling gerealizeerd die zowel de omgekeerde als rechstreekse slinger laat sturen. Een dergelijke opstelling wordt wereldwijd aangewend als benchmark voor de vergelijking van controle technieken. Niet enkel zullen lineaire, maar ook niet-lineaire controllers, zoals Fuzzy Control, neurale netwerken e.a. bestudeerd worden. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers:

• LEO VAN BIESEN

Juridische problemen m.b.t. opslaan en gebruiken van beelden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek gaat na welke problemen zich stellen door het toenemend gebruik van visuele controle- en identificatiemiddelen, welke de behoeften zijn van de gebruikers en welke de weerslag is op de rechten en vrijheden van de op beeld vastgelegde personen. Opzet vormt het formuleren van specifieke wetgeving. Organisaties: • Rechtsontwikkeling - Rechtsvergelijking - Europees Recht

Onderzoekers: • BARTHOLOME DE SCHUTTER

Sedimentpetrologische studie van gekarstifieerde dolomietpakketten en geassocieerde carbonaten uit het Dinantiaan ten zuiden van het Brabant Massief. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoeksobjectieven:Hoofdonderzoeksobjectief is de relatie te onderzoeken tussen de verschillende diagenetischeprocessen (karstificatie, dolomitisatie, cementatie, palisade kristalgroei, silicificatie en eventueel mineralisatie) in gekarstifiëerde dolomietniveaus van het Dinantiaan ten S van het Brabant Massief. Volgende aspecten zullen tevens in detail uitgewerkt worden: - petrografische en geochemische karakerisatie in gekarstifiëerde formaties van de verschillende dolomieten calciettypes teneinde het precipitatie mechanisme/proces te achterhalen en de vorming van deze "exotische" dolomieten en calcieten te verklaren. - preciseren van de tijdsrelaties tussen de verscheidene diagenetische producten, hun onderlingegenetische relaties uitwerken en het inpassen van dit paragenese verhaal in de begravingsgeschiedenis. - evaluatie en verdere verfijning van het "Rekristallisatie Potentiaal Model". Organisaties: • Isotopen Geologie en Evolutie van het Paleo-Milieu

Onderzoekers: • EDWARD KEPPENS

Benthos, nekton en plankton van de Noordzee en hert Deltagebied. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het uiteindelijk doel van het projekt is bij te dragen tot een beter begrip van materie- en energiefluxen doorheen de verschillende kompartimenten van een ecosysteem, en meer in het bijzonder de wisselwerkingen tussen het benthos, plankton en nekton, m.i.v. de parasietengemeenschappen die in de meeste ecologische studies over het hoofd gezien worden. De aandacht zal in hoofdzaak uitgaan naar de Westerschelde hoewel observaties en metingen in de Noordzzee worden verdergezet. Een element 'systematiek' is eveneens voorzien. Organisaties: • Biologie • Hydrologie en Waterbouwkunde • Rechtsontwikkeling - Rechtsvergelijking - Europees Recht

Onderzoekers: • FRANS OLLEVIER • MAGGY VINCK • MARIE-HERMANDE DARO

In welke mate is de receptie van literaire werken afhankelijk van geslachtsspecifieke verschillen ? Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is de bedoeling de receptie van enkele literaire teksten van schrijfsters vanuit het gender-perspectief te analyseren. Ook populaire literatuur wordt bij het onderzoek betrokken. De onderzoeksgroep is interdisciplinair en interuniversitair. Hij is een aantrekkelijk forum voor jonge onderzoekers Duitse taal- en letterkunde uit het hele land. De deelnemers geven om de beurt lezingen over resultaten van hun onderzoek die gevolgd worden door discussies over de gevolgde metodologie. Graag zou de onderzoeksgroep het onderzoek in de komende jaren verder willen uitdiepen. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • MICHEL VANHELLEPUTTE • MADELINE LUTJEHARMS • Margrit MULLER Heidy

Biosynthese van het Antimicrobiele Eiwit Amylovorine L471 met Lactobacillus amylovorus DCE 471 in Filtratie-Cultuur. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De biosynthese van bacteriocines vindt plaats in de actieve groeifase (primaire metabolietkinetiek). De opbrengst aan bacteriocine is bijgevolg gerelateerd met de lengte en intensiteit van de groeifase. Een verhoogde celopbrengst zal dan ook leiden tot een verhoogde bacteriocinebiosynthese. Maar, door produktinhibitie door melkzuur is de opbrengst aan celmassa laag. Filtratie-cultuur zal niet alleen toelaten melkzuur continu te extraheren en derhalve de actieve groeifase te verlengen, waardoor hogere celconcentraties kunnen bereikt worden, maar zal dankzij de celrecirculatie - tevens de celconcentratie kunnen opdrijven en derhalve de bacteriocinetiter verhogen, gezien de groeigeassocieerde en celafhankelijke synthese. Door een aangepaste voedingsstrategie kunnen tevens problemen zoals katabolische repressie en/of eindproduktinhibitie omzeild worden. Daarenboven biedt deze cultivatietechniek het voordeel proteolytische degradatie en/of adsorptie aan de cellen van het nieuwgevormd bacteriocine te voorkomen. Organisaties: • Industriêle Microbiologie


General limit theorens in probability with applications to statistics. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -The research by Uwe Einmahl focuses on limit theorems of probability in general spaces. Classical probability theory deals mainly with random variables taking values in the real line is well developed, but there are many open questions for random variables taking values in infinitedimensional spaces. For instance, there is no natural extension of the classical central limit theorem to Banach spaces. Also the so-called law of the iterated logarithm which in the classical setting was established in 1942 has only relatively recently (1986) been obtained for infinite-dimensional spaces. The most recent research by U. Einmahl has addressed not only theoretical questions such as refinements of the basic limit theorems, but also applications to statistics such as density estimation which are possible via so-called empirical processes since these processes can be

considered as random elements in a suitable infinite-dimensional space. Organisaties: • Wiskunde

Onderzoekers: • UWE EINMAHL

Management motivatie als predictor van professioneel succes Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project onderzoekt of management motivatie kan gehanteerd worden als voorspeller van professioneel succes bij studenten en bij actuele managers. Daartoe zal enerzijds worden nagegaan wat de precieze betekenis is van de management rol voor beide doelgroepen, om van daaruit te komen tot een operationalisatie van professioneel succes in termen van car~ reontwikkeling en management effectiviteit. Tevens zal de aanzet worden gegeven van een longitudinaalonderzoek waarbij de gehanteerde proefgroepen zullen gevolgd worden in hun verdere beroepsloopbaan om aldus de voorspellende waarde en evolutie van de management motivatie te onderzoeken. Hiermee sluiten we niet alleen aan bij een centraal onderwerp in het onderzoek van management gedrag maar worden tevens verbanden gelegd met het onderzoek van arbeidsorientaties/-motivatie en organisatiepsychologie . Organisaties: • Centrum voor Organisatie en Consumptiepsychologie


Moleculaire analyse van 3 mannelijk-specifieke transcripten bekomen via subtractieve cDNA clonering in MELANDRIUM ALBUM L. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Reproduktiebiologie is de laatste jaren uitgegroeid tot een van de belangrijkste onderzoeksdomeinen bij hogere planten. De ontrafeling en moleculaire identificatie van processen en genen die aan de basis liggen van de geslachtsbepaling en eslachtsdifferentiatie zijn niet alleen uit fundamenteel standpunt van belang maar wekken ook de interesse van de lantbreeders. Melandrium species (tweehuizig) werden reeds sinds lange tijd beschouwd als zijnde een modelsysteem voor studies i.v.m. sexdeterminatie en sexdifferentiatie aangezien er een strikte correlatie is tussen de fenotypische sex en de aanwezigheid van X of Y geslachtschromosomen (XX=vrouwelijk XY=mannelijk). Wij hebben recentelijk (zie OZR verslag samenvatting erkzaamheden 1994-199S, in bijlage) aangetoond dat subtractieve cDNA clonering in Melandnum leidt tot de succesvolle isolatie van mannelijk- specifieke transcripten. In totaal werden 226 clonen geïsoleerd die vervolgens verder geclassificeerd werden viaeen PCR/screening approach. In totaal blijven er 76 interessante cbnen over die, op basis van hun expressiepatroon in Norlhern blots, voor verdere analyses in aanmerking komen. Voor 3 van deze clonen werd reeds de "full length" cDNA geisoleerd en werden reeds (vb. CCLS4) of dienen nog verdere analyses (in situ hybridisabe op weefselcoupes, cross-hybridisatie studies, promotor-studies, functionele analysen dm.v. sense en antisense constructen...) uitgevoerd te worden. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • MICHEL JACOBS

Identificatie van lineaire en niet-lineaire systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van deze aanvraag is het aanschaffen van een 4-kanaals dynamicsignal voor het uitvoeren van multiple-input multiple-output metingen. Dittoestel zal gebruikt worden om metingen door te maken op verplaatsingen, inandere labo's. Als dusdanig is het een uitbreiding van de beschikbaremeetapparatuur in de dienst naar de lage frewkwentieband toe. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • JOANNES SCHOUKENS

Neuropsychiologisch onderzoek in medische settings Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doel van deze studie is een reeks onderzoekingen uit te voeren op neuropsychologisch gebied binnen relevante medische settings. Daartoe behoren en werden reeds oggezet de studie van cognitieve dysfuncties bij volgende patiëntenpopulaties1 ademhalingsstoornissen bi; kinderen en volwassenen2 patiënten met het chronisch vermoeidheidssynddroom3 diabetes patiënten die een experimentele hypoglycemie ondergaan Steeds worden de effecten van respectievelijk zuurstof en glucose toevoer naar de hersenen bestudeerd. De basishypothese is dat de minimale, maar chronische effecter naar de hersenen toe, hun weerslag vinden in het gedrag, nl in de cognitieve functies. Organisaties: • Cognitieve en Fysiologische Psychologie


De zelfexpressie van het kind binnen een 'multi-method' persoonlijkheids- en gezinsdiagnostiek: naar een integratie van een multidimensioneel theoretisch en methodologisch kader. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Kind-, Opvoedings- en Gezinsdiagnostiek in FACE-perspectief. Celestin-Westreich, S., Celestin, L.P. Leuven/Den Haag: ACCO. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • SMADAR WESTREICH

Toepassing van de methoden uit de categorische topologie in verband met problemen in de completie theorie van quasiuniforme ruimten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij het zoeken naar modellen voor de representatie van gegevens wordt enezijds een struktuur gezocht op de verzameling van alle mogelijke gegevens die een zekere kwalitatieve en kwantltatieve informatie uitdrukt en anderzijds een topologie op die verzameling. op natuurlijke wijze verbonden met die eerste struktuur. Continuiteit met betrekking tot die topologie moet dan een vorm van berekenbaarheid uitdrukken.In zijn artikel "Quasi uniformities: reconciling domains with metric spaces" levert Smyth een kader dat aan deze eisen voldoet. Hij doet een beroep op de quasi -uniformiteiten die in de 80-er jaren o.a. door Fletcher en Lindgren werden bestudeerd.Er treden echter enkele problemen op in het quasi-

uniforme kader. Cartesisch geslotenheid is een belangrijke eigenschap voor modellen voor de theoretische informatica. De categorie van de quasiuniforme ruimten is echter niet cartesisch gesloten.Een tweede probleem draait rond de totnogtoe gebrekkige completie voor quasi-uniforme ruimten.We wensen deze problcmen op te lossen door het Cauchy zijn van zekere filters axiomatisch vast te leggen. In de symmetrische context levert een dergelijke aanpak immers een cartesisch gesloten categorie zoals we in samenwerking met H.L Bentley en H. Herrlich aantoonden.In een latere l`ase zullen we trachten voor de niet symmetrische Cauchy structuren een competie theotie te ontwikkelen. Organisaties: • Wiskunde

Onderzoekers: • EVA COLEBUNDERS

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: kredieten aan navorsers Organisaties: • Wiskunde


Collaborative research project of the Lymphoma Vaccine group. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studies in proefdiermodellen hebben aangetoond dat met behulp van een nieuw adjuvant het mogelijk is om cen syngene anti-tumor respons op te wekken tegen het idiotype van de membraan gebonden immunoglobulines van B cel Iymfomen. These preclinische studies worden verder uitgewerkt. Toch tonen deze studies aan dat een gelijkaardige benadering zou kunnen toegepast worden bij de behandeling van patienten. Dit project beoogt dan ook het 'idiotye vaccinatie' concept uit te werken en the testen bij patienten lijdend aan non-Hodgkin lymfoom. Hierbij zal gebruik gemaakt worden van een zo goed mogelijk gekarakteriseerd vaccin antigen ( GMP geproduceerd idiotype proteine, via gluteraldehyde gekoppeld aan KLH als carrier) dat zal worden toegediend tesamen met een nieuw adjuvant (een water-in-olie emulsie met de immunostimulatoren QS-2 1 en MPL). In een eerste studie zullen 25-30 patienten worden gcvaccineerd. De eindpunten van deze clinische studie zijn de immunogeniciteit (humoraal en cellulair) en potentiele clinische effecten (herval vrije periode en effect op de reductie van de tumor). Indien deze doelstellingen worden bereikt, zal in een meer uitgebreidere studie de clinische effectiviteit van de actieve immunotherapie worden getest. Deze studie veloopt in samenwerking met alle universitaire hematologische centra van België. Het laboratotium van de promotor is het Centrale Laboratorium waar de vaccins worden aangemaakt en de immunologische evaluaties zullen worden uitgevoerd. Organisaties: • Fysiologie

Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS

Ethische aspecten van geassisteerde procreatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De technieken voor medisch geassisteerde voortplanting roepen tal van ethische vragen op. Er zal worden onderzocht of en hoe de toepassingen ervan kunnen worden gerechtvaardigd. De funderingssystemen van de aangehaalde redenen en motieven worden geëxpliciteerd en kritisch geanalyseerd. Hiervoor zal een theoretisch vergelijkend onderzoek van de verschillende bio-ethische benaderingen worden uitgevoerd.Er zal tevens worden onderzocht in hoeverre een meer empirische en context-gerichte moraal kan worden ontwikkeld voor de klinische praktijk. In plaats van de medische handelingen te evalueren op grond van fundamentele ethische principes zal worden getracht te komen tot een ethisch systeem vertrekkende van en rekening houdend met de medische praktijk. Bij het zoeken near oplossingen voor de ethische problemen zal uitgegaan worden van de opvatting dat moraal een integraal deel vormt van de sociale en culturele context. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • JOHAN STUY

De evolutie van de lange gevangenisstraffen in België. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de mogelijke verklaringen voor de indrukwekkende stijging van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, en het aantal langgestrafte gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Beschrijving van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, via studie van de penitentiaire en gerechtelijke dossiers. Organisaties: • Criminologie

Onderzoekers: • SONJA SNACKEN

Preventie en druggebruik bij jongeren van 12 tot 21 jaar in Brussel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de voorbije twee jaar (1994-1995), ID 1941140990 en ID 1951 140980, voerden we een onderzoek uit bij jongeren van 12 tot 22 jaar inzake het gebruik van de genotmiddelen: alcohol, medicatie en illegale drugs, in relatie tot hun vrije tijdsbesteding. Analyses van de resultaten tonen aan dat drugsgebruik meestal gerelateerd is aan experimenteel en recreatief drugsgebruik. In de tweede fase van het onderzoek wordt in functie van het maken van een inventaris van de bestaande interventie- en preventieprogramma's, bij de verschillende betrokken instanties nagegaan in welke mate zij met het vermelde fenomeen geconfronteerd word en en hoe ze er op inspelen. In het verleden werden reeds een waaier van benaderingen, ter preventie van misbruik van middelen bij adolescenten, ontwikkeld en uitgetest. Doch het ontwikkelen van effectieve preventiestrategieen bleek veel moeilijker te zijn dan oorspronkelijk werd gedacht. Tijdens het begin van de jaren '90 werd een programma ontwikkeld in Vlaanderen. 'Leefsleutels' is gebaseerd op deze 'Life Skills Training' en is aangepast aan de Vlaamse cultuur. Het doel van dit onderzoek is de effectiviteit van dit programma te bepalen.Het onderzoek omvat een kleinschalige pilot-studie voor een honderdtal leerlingen van scholen die reeds ervaringen hebben opgedaan met 'Leefsleutels'. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie


Verderzetting van het Vlaams Aktieprogramma Biotechnologie "Centra voor Ontluikende Technologie"

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Biotechnologisch onderzoek in het kader van het VlAB 'Centra voor Ontluikende Technologie'. Organisaties: • Algemene Biologie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • LODE WYNS • PATRICK DE BAETSELIER

Xenotransplantatie van foetale varkens betacellen in immuno-isolerende membranen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Endocriene cellen geisoleerd uit de pancreas van foetale varkens worden verpakt in semi-permeabele membranen en getransplanteerd in immunodeficiente en immunocompetente muizen. De knetiek en samenstelling van de leukocytaire infiltratie rond deze enten zal morfologisch onderzocht worden om na te gaan welke afweercellen een cruciale rol spelen in de afstoting. Interacties tussen deze afweercellen en de endocriene cellen zullen vervolgens in vitro onderzocht worden om de moulaire mechanismen van de afstotingsreactie te ontrafelen. Selectieve remmers van de afweercellen en van hun cytotoxische mechanismen/producten zullen uitgetestrden om de afstoting te voorkomen, zowel in vivo als in vitro . Op deze wijze willen we een lokale of minimale immunosuppressieve behandeling vinden die xenotransplantatie in immunocompetente diabete dieren moet mogelijk maken. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie • Pathologische Anatomie

Onderzoekers: • MARNIX VAN DE WINKEL • LUC BOUWENS

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: -'kredieten aan navorsers' Organisaties: • Wiskunde


Opleiding bursalen (specialisaties of doctoraten) ten laste van Ontwikkelingssamenwerking. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Numerieke dateringen zijn onontbeerlijk om een nauwkeurige chronostratigrafie van de kwartaire kontinentale afzettingen mogelijk te maken op basis van een korrelatie met de astronomische klimaatcurve, welke reeds het grondbeginsel vormt voor de interpretatie van de diepzeeafzettingen. Zo kan, principieel, de timing van de evolutie van de mens, het klimaat, de landschapsvormen op precieze wijze vastgelegs worden. In uitgekozan gevallen, worden die gegevens verschaft met de K-Ar dateringsmethode, met belangrijke conclusies. Deze stusie beoogt een verfijnde interpretatie van de sedimentaire opeenvolgingen van Olduvai Gorge, Laetolil, i.v.m. paleomilieu evolutie tijdens de sedimentaire periode (Boven Tertiair en Quartair) in deze streek. Het belang hiervan valt in hte oog: het gaat inderdaad over beroemde vindplaatsen van fossiele resten van Hominiden zodanifg dat de milieuvoorwaarden waarin Hominid evolutie plaatsgreep te achterhalen is uit de sedimentaire getuigenis. De kontinentale sedimentatie is onderbroken, wart een uiterst gunstige toestand schept voor milieureconstructie. De klimùatische interpretatie zal vooral steunen op paleopedologische interpretaties en een nauwkeurig sedimentologisch onderzoek. Er zal ook gestreefd worden naar een verbetering van de plaatselijke chronostratigrafische schaal door waarnemingen op de lithostratigrafie, magnetostratigrafisch onderzoek en Ar-Ar geochronologie. Organisaties: • Geochronologie • Toegepaste Geologie • Geologie

Onderzoekers: • ROLAND PAEPE • PAUL PASTEELS • Ariel BOVEN

Antilichaam modulatie van neuronale connectiviteit Vrije Universiteit Brussel Abstract: Neuronale connectiviteit (miljarden interacties die in een zenuwstelsel bestaan) wordt bepaald door een beperkt aantal genen die een reproduceerbaar patroon van zenuwconnecties genereren. Van hoe dit juist gebeurd is echter weinig gekend. De produkten van deze genen zijn dikwijls transcriptie factoren die in kascade de geordende uitdrukking (transcriptie) van andere genenbepalen. Het project beoogt, in een eenvoudig Drosophila model, na te gaan of antilichamen gericht tegen een van deze ranscriptie faktoren (Pox-n), in staat zijn de neuronale connectiviteit te wijzigen. Om dit te verwezenlijken werd voorgesteld de antilichamen door de Drosophila zelf te laten uitdrukken (de antilichamen genen worden in Drosophila gecloneerd). Deze proevenschenen uitvoerbaar te zijn als men gebruik maakt van de pas ontdekte zware keten antilichamen die veel eenvoudiger zijn dan conventionele antlichamen. Recente resultaten hebben aangetoond dat dit inderdaad het geval is. Organisaties: • Algemene Biologie


Opsporen van 'sentinel health events' via registratie in de centra voor ambulante revalidatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van het project is het opsporen van vermijdbare probleemsituaties 'sentinel (health) events' binnen de centra voor ambulante revalidatie NOK en PSY. Sentinel health events (SHE's) vindt men in de literatuur omschreven als ziektes, aandoeningen of sterftes die vermeden hadden kunnen worden, gezien de medische stand van zaken.Het opsporen van SHE's bij personen met een handicap is een braakliggend terrein. We hebben in samenwerking met de sector heel opvallende probleemsituaties, die cruciaal zijn voor het revalidatiegebeuren, geïnventariseerd. Deze fungeren als waarschuwingssignalen dat er iets fout gelopen is. We construeren en

toetsen een model waarin de bijdrage van socio-economische factoren in relatie met andere wordt opgenomen. Indicatoren voor SHE's kunnen de volgende zijn : de tijdspanne tussen het optreden van een stoornis en de contactname met de hulpverlening, uitgestelde hulpverlening t.g.v. wachtlijsten, ... Data worden verzameld op basis van een registratiesysteem dat uitgebouwd werd eveneens in samenwerking met de sector. Hiertoe werd een samenwerkingsverband opgestart met de Stichting Integratie Gehandicapten. Aan het onderzoek participeren momenteel 37 centra, verspreid over Vlaanderen. Organisaties: • Medische Sociologie


Ontwikkeling van de Vlaams-Nederlandse MMPI-2 en MMPI-A Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van de studie is het aanpassen van de MMPI-2 voor gebruik in België en Nederland. De 2 voornaamste aspekten hierbij zijn enerzijds de samenstelling van geschikte normen op basis van een representatieve steekproef van normalen en anderzijds een grondige klinische validatie van het instrument. In augustus 1992 is in de Verenigde Staten de MMPI-A uitgekomen. De MMP-A is een persoonlijkheidsvragenlijst voor jongeren van 14 tot 18 jaar, hij is gebaseerd op de MMPI-2. Het is de bedoeling de Amerikaanse MMPI-A aan te passen voor gebruik in Belgie. Ook hier zijn de voornaamste aspekten de samenstelling van geschikte normen op basis van een representatieve steekproef van normalen en een grondige klinische validatie van het instrument. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • HEDWIG SLOORE • Jan DERKSEN

Kosten en baten van tweetaligheid bij Brusselse Ambtenaren. Een exploratief onderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit interfacultaire, exploratieve project kadert binnen het sociaal-economisch-politiek-taalkundig klimaat van Brussel. De wet schrijft voor dat alle ambtenaren tweetalig moeten zijn. Er zijn aanwijzingen dat dit niet altijd het geval is. Tevens zijn er aanwijzingen dat de aard van de tweetaligheid het doel - met name het communiceren met de ander- voorbij schiet. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Germaanse Talen • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector

Onderzoekers: • MONA GRINWIS PLAAT STULTJES • PIERRE VAN DE CRAEN • ANJA DETANT

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen abstract beschikbaar Organisaties: • Sociologie


Solitonen in de niet-lineaire dynamica: het in kaart brengen van solitonsystemen en hun onderlinge verbanden (CSSproject). Vervolg. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de omschrijving van het oorspronkelijk CSS-project ('94-'95) werd er uitvoerig gewezen op de nood. aan eensoliton database waarin het kluwen van gegevens omtrent solitonsystemen in kaart gebraclit zou worden tijdens deeerste twee fasen (voorbereidende fase en bijeenkomst van een-internationaal:panel'van deskundigen) werden denodige stappen ondernomen orn dit prograrnma.te implementeren,(zie gedetailleerd verslag.in bijjlage): ,bepalingvan de precieze dimensies. van de database (HAST-programme) en van de gepaste representatie(s) (Hirota'sbilineair formalisme), onderzoek naar,een nieuwe systematiek in de bilinearizatie van solitonsystemen(6 publicaties), samenstelIen van een "International Board of Experts" (tijdens de geplande bijeenkomst) en vastleggenvan de nodige richtlijnen voor het opstellen en publiceren van de HASTdatabase. Na de bijeenkomst tePondicherry werd er door een twaalftal deskundigen (met inbegrip van,Prof. R..Elirata,zelf.,overeengekomen,dateen handboek met database zou uitgegeven worden als gevolg van een ,Beijing- Brussels- Glasgow - Osaka- Parijs-Pondicherry- Tokyo- Turkusamenwerking. Het VUB-team zou, als initiatiefnemer, een pilootprogrammauitvoeren waarvan de resultaten voorgelegd zullen worden te Canterbury ter gelegenheid van de Canterbu~yConference on Syrnmetries and Discrete Systems (juli '96). Het is de bedoeling dankij de hier voorgesteldeverlenging van het CSS-project (10 maanden in '96) het programma volgens de vastgelegde richtlijnen af te,ronden. Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • Ignace LORIS • MICHELINE MUSETTE • Ralph WILLOX • FRANKLIN LAMBERT • IOANNIS ANTONIOU

Moleculaire elementen in de pathogenese en progressie van humaan ovarium kanker : analyse van specifieke genen met tumor suppressor activiteit en identificatie van nieuwe relevante genen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Moleculaire elementen in de pathogenese en progressie van humaan ovarium kanker. Organisaties:

• Centrum Medische Genetica • Farmacologie • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • INGEBORG LIEBAERS • ELISABETH PETERS • JACQUES DE GREVE

Opzoekingen op het stuk van de aflevering van toelatingen van bestrijdingsmiddelen voor niet-landbouwkundig gebruik (biociden) - derde faze Vrije Universiteit Brussel Abstract: Research in het domein toepasselijk op het stuk van de aflevering van toelatingen van bestrijdingsmiddelen voor niet-landbouwkundig gebruik (biociden) - derde faze Organisaties: • Farmaceutische en Farmacologische Wetenschappen


Asymptotiek en gevoelige afhankelijkheid voor oplossingen van singulier gestoorde begin- en randwaardeproblemen met kleine diffusie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -Asymptotiek en gevoelige afhankelijkheid voor oplossingen van singulier gestoorde begin- en randwaardeproblemen met kleine diffusie. Organisaties: • Wiskunde


'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: Diversen Organisaties: • Economisch Recht

Onderzoekers: • KOEN BYTTEBIER

Farmacologische karakterisatie van imidazoline receptoren in post-mortem menselijk hersenweefsel en andere species. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Recent ondenoek heeft aangetoond dat bepaalde a2-adrenerge agonisten en antagonisten via hun imidazoline structuur kunnen binden op een niet-adrenerge bindingssite. Deze sites werden imidazoline receptoren genoemd en ondergebracht in 2 groepen: de I, en 12 receptoren. De rol van de I, receptoren in de bloeddruk homeostase is wel gedocumenteerd en de antihypertensieve werking van Il liganden zoals clonidine, rilmenidine en moxonidine is in verschillende klinische trials bevestigd. De rol van de I2 receptoren alsook hun relatie tot de I, receptoren blijft tot op heden onduidelijk. Het doel van ons project is de relatie tussen beide bindingssites op te helderen en de I2 receptoren verder te investigeren alsvolgt: a. diepgaande farmacologische karacterisatie van beide receptoren dmv radioligand bindingstechnieken in post-mortem menselijk striataal weefsel (competities met ongemerkte liganden, saturatie, kinetische studies bij verschillende ncubatietemperaturen). b. vergelijken van bindingskarakteristieken van menselijke striatale receptoren met andere hersenregio's (wat ons informatie kan leveren over hun mogelijke functie). c. opsporen van interspecies verschillen via radioligand binding op muis, rat, kalf en konijn Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • GEORGES VAUQUELIN • Anja FLAMEZ

Bepaling van vloeistof-vast adsorptie evenwicht met head-space chromatografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Headspace chromatografie werd sedert lang gebruikt voor het opmeten van vloeistofdamp evenwichten. Hier wordt de techniek uitgebreid naat vloeistof-vast adsorptie-evenwichten. De vloeistoffase concentratie wordt bepaald door meting in de dampfase en gebrui k van het vloeistofdamp-evenwicht. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Interactie tussen GH1 of GH5 en DNA cruciforms Vrije Universiteit Brussel Abstract: Cruciform DNA structuren en het linkshandige Z-DNA zijn frequent voorkomende niet-B-DNA structuren waarvan het lgemeen/aanvaard wordt dat ze een functionele rol spelen respectievelijk in DNA recombinatie en transcriptie regulatie. De manier waarop ze die rol vervullen is echter nog speculatief. Aangezien deze niet-B-DNA structuren niet verpakt worden met oktameerhistonen in nucleosomen worden ze uitsluitend gevormd en teruggevonden in het linker DNA (=DNA tussen de nucleosomen). We slaagden erin om in nucleoprotein gel electrophorese het bestaan aan te tonen van specifieke interacties met een hoge affiniteit tussen het globulaire gedeelte van H1 of H5 en cruciform DNA structuren. We wensen de structuur van deze specifieke complexen te analyseren met de standaard 'footprinting' technieken om deze kennis over te dragen naar de chromatosoom structuur of om een beter inzicht te krijgen in de functionele rol van cruciform DNA. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen


Metingen en modellisatie van het niet-lineair gedrag van actieve microgolf componenten onder veranderlijhke belastingsimpedantie

Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Niet Lineaire Netwerk Analyzer (NLNA), die in 1995 operationeel gemaakt is geweest aan de eenheid ELEC van de VUB, meet aan de ingang en de uitgang simultaan de invallende en de gereflecteerde (scattered) golven van de componenten vervat in de verschillende harmonische, en dit zowel in amplitude als in faze. Het onderzoek is van interuniversitaire aard omdat de verschillende modellisaties van het niet lineair gedrag van componenten, onderzocht aan de RUG-INTEC (Root Model), de KUL -ESATTELEMIC (Gewijzigd Root Model) en de VUB-ELEC (Volterra Kernels) dienen vergeleken te worden. De validatie van de modellen zal experimenteel gebeuren door zowel reeël als imaginair deel van de bronen de belastings-impedantie variabel te maken. De implementatie van een load-pull opstelling berust op het aanbrengen van instelbare "Tuners" van de ondememing "ATN Microwave" in serie tussen de component en de echte belasting Het experimenteel deel van het voorgestelde onderzoek bestaat erin de bestaande NLNA te voorzien van "Tuners" om de actieve component zowel aan de ingang 31s aan de uitgang te belasten met een impedantie die verschilt van de referentie-impedantie. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • ALAIN BAREL

De relatie tussen stad en platteland van de vroege Middeleeuwen tot de twintigste eeuw. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de relatie tussen stad en platteland van de vroege Middeleeuwen tot de twintigste eeuw. Organisaties: • Grondslagen van het Economische Denken - Economische en Sociale Geschiedenis

Onderzoekers: • JUUL HANNES

'kredieten aan navorsers' Vrije Universiteit Brussel Abstract: -jaarlijks budget voor research Organisaties: • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie

Onderzoekers: • BARTHOLOMEUS ROMBAUT

Onderzoek van de invloed van orale creatine toediening op de fysieke prestaties in een vegetarische en een niet vegetarische populatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -De invloed van de toediening van orale creatine wordt nagegaan vie het gebruik van een isokinetische dynamometer bij een vegetarische en niet vegetarische populatie Organisaties: • Experimentele Anatomie • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • MARCEL HEBBELINCK • EVERT ZINZEN • PETER CLARYS

In welke mate is de receptie van literarire werken afhankelijk van geslachtsspecifieke verschillen ? Vrije Universiteit Brussel Abstract: In de literatuurwetenschap werd tot nu toe niet veel aandacht besteed aan de vraag, of genderspecifieke concepten van belang zijn voor de receptie van literaire werken. Het triadische communicatiemodel (auteur-tekst-lezer) maakt geen verschil tussen mannelijke en vrouwelijke lezers. Het is de bedoeling, in het kader van het projectonderzoek na te gaan, of en op welke manier geslachtsspecifieke verschillen de receptie van literaire teksten mede bepalen. Het empirisch onderzoek van reacties van vrouwelijke en mannelijke lezers op literaire teksten zal centraal staan. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • MICHEL VANHELLEPUTTE • MADELINE LUTJEHARMS • Margrit MULLER Heidy

Experimentele verificatie van ultrasone bundelvoortplantingsmodellen voor visco-elastische materialen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft als doel de beschikbare theoretische modellen voor bundelpropagatie doorheen een visco-elastisch medium te valideren aan de hand van een globale modellisatie van experimenten inclusief de calibratie van de meetopstelling. Het voorgestelde onderzoek is gebaseerd op de complementaire aktiviteiten van de twee deelnemende onderzoeksgroepen. Enerzijds zal de dienst ELEC, subgroep onderwater akoestiek van Prof. dr. ir. L. Van Biesen voor het experimenteel werk instaan en de integratie van de calibratie in de volledige modellisatie doorvoeren. Anderzijds, zal het interdisciplinair onderzoekscentrum van de KULAK, groep van Prof. dr. O. Leroy de theoretische modellisatie van de bundelpropagatie uitwerken. Organisaties: • Elektriciteit


Het geheugen op latere leeftijd: een cross-sectioneel onder zoek vanuit de informatieverwerkingsbenadering m.b.t. de cognitieve ontwikkeling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project willen wij het geheugen op latere leeflijd onderzoeken d.m.v. een cross-sectioneel onderzoek. R.J. Sternberg ( 1988.-l992) stelt immers dat algemeen aanvaarde theorieën omtrent de evolutie van de cognitieve ontwikkeling op latere leeflijd in twijfel kunnen getrokken worden en dit als gevolg van de traditioneel gebruikte evaluatiecriteria en het miskennen van de cohorteereffecten. ln deze studie willen wij nagaan als Sternbergs kritiek toepasbaar is op de evolutie van het geheugen op latere leeftijd . Daarvoor wordt gebruik gemaakt van drie homogene geboortecohorten. die elk een stadium in de levensloop vertegenwoordigen en die onderling vergelijkbaar zijn m.b.t die variabelen die een rol spelen in de cognitieve ontwikkeling. (mannen en vrouwen van respectievelijk 70-75, 45-50 en 19-20 jaar). Om de onderzoekshypothese te toetsen

wordt een instrument ontwikkeld dat zowel een product- als procesevaluatie mogelijk maakt (informatieverwerkingstheorie). Omwille van de vertrouwdheid van alle cohortes met het medium, wordt een videocompilatie, die episodisch opgebouwd is en verschillende topics bevat. getoond aan de groepen. Gedurende de verschillende sessies, die na de videovoorstelling op verschillende momenten plaats vinden. worden de mate van herinneren en herkennen nagegaan d.m.v. observaties, analyse en bevraging. De studie wordt uitgevoerd in twee perioden van twee jaar waarbij een mannelijke en een vrouwelijke groep bestudeerd wordt, teneinde mogelijke geslachtsverschillen na te gaan. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • CAROLINE ANDRIES

Onderzoeksaktiviteiten in het domein van de plantengenetica plantenfysiologie en genetische virologie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt'omvat de'verbetering van de klirnatisatieinifrastruktuur-van de serre,waarvan door hogergenoemde eenheden gebruik wordt gemaakt bij een groot aantal projekten (zie. bijlage). Hierbij is het noodzakelijk dat de kweek van de planten. kan gebeuren binnen gekontroleerde temperatuurgrenzen. Daarom dient een minimum.aantal.kompartimenten voorzien te worden van een degelijke klimaatregelaar (koeling is.absoluut noodzakelijk tijdens de zomermaanden). Daarnaast wordt een algemene koeling van de serre voorzien d.m.v. uitwendige waterverstuiving die moet beletten dat in de niet geklimatiseerde delen de temperatuur oploopt tot extreme waarden (> 50° C die elk praktisch gebruik onmogelijk maken. Verder wordt eveneens een budget werking voorzien, nodig voor onderhoud en/ofvervanging van bestaande verlichtingsonderdelen en klimaatregelaar. Hogergenoemde,infrastruktuuraanpassingen kunnen onmogelijk financieel worden gedragen door deze eenheden. Daarom wordt een beroep gedaan op subsidiering via OZR- en SF-gelden. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • JEAN-PIERRE HERNALSTEENS • MICHEL JACOBS • Kristiaan DEMEYER

Studie van de effecten van de fluctuaties bij de interacties tussen meetapparaat en systeem in het kader van de nieuwe experimenten op individuele quantum- en mesoscopische systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: We wensen twee specifieke quantumaspecten (1) de natuur van de interne structuur van een quantumdeeltje in een niet-lokale toestand ,(2) de aard en het gedrag van de fluctuatieparameters tussen meting en systeem, te bestuderen aan de hand van de recente experimentele mogelijkheden die geboden worden door de experimentele technieken die toelaten om metingen uit te voeren op individuele quantumdeeltjes, en door expliciet gebruik te maken van de modellen die we gebouwd hebben in het " Hidden -measurement " -formalisme dat we ontwikkelden in onze groep. In een eerste fase willen we vooral het e-model , een model dat aan de hand van variatie van de fluctuatie erin slaagt een beschriving te geven voor een continue transitie tussen quantum en klassiek , gebruiken om beide aspecten te modelleren In verband met de interne structuur van quantumdeeltjes in niet-lokale toestanden stellen we een experiment voor van de-exitatie van atomen in evenwijdig met de bundel gesuperponeerde niet-lokale toestanden. Door de aard van de vrijgekomenstraling te onderzoeken kunnen we informatie vergaren over de interne structuur van de atomen. In veband met de fluctuatieparameters beschouwen we aan een experiment van twee gecorreleerde spin-1/2-systemen, waar berekeningen aantonen dat de aanwezigheid van werkelijke fluctuaties een afwijking levert van de standaard quantumstatistiek voor deze systemen. Organisaties: • Fundamenten van de Exacte Wetenschap


Traditionele genezers in de Marokkaanse gemeenschap in Brussel Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek is een eerste verkenning rond de aanwezighed en de activiteiten van traditionele genezers in de Marokkaanse gemeenschap in Brussel. De resultaten van het weinige beschikbare onderzoek dat met deze problematiek te maken heeft, doen vermoeden dat een aanzienlijk aantal traditionele genezers in de Marokkaanse gemeenschap in Brussel actief is. Door middel van interviews en focusgroepen met bevoorrechte getuigen zal gepoogd worden om het aanbod van traditionele genezers in kaart te brengen. In dat kader zullen focusgroepen georganiseerd worden met interculturele bemiddelaars die in Brussel werken, met leden van allochtonenorganisaties, integratiecentra, enz... Daarnaast zal een aantal interviews worden afgenomen met hulpverleners die een groot aantal Marokkanen onder hun cliënten tellen. Organisaties: • Medische Sociologie


In het Europese ESPRIT project 'Web voor Scholen' (WfS), wordt de toepasbaarheid van internettechnologie voor secundaire scholen onderzocht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het WfSproject poogt een substantiele bijdrage te leveren tot de creatie van de Informatiemaatschappij door een gemeenschap op te bouwen van leraars in Europa die in staat zijn om (dankzij hun vaardigheden en infrastructuur) bij te dragen aan de creatie van electronisch lesmateriaal. In een groot experiment (150 Europese middelbare scholen werden voorzien van toegang tot het Internet) werd een centrale infrastructuur ontworpen, opgebouwd en onderhouden door STAR Lab. Deze infrastructuur liet de deelnemende scholen toe om on-line lespaketten (er was een vrije keuwe van onderwerpen) samen te stellen en ze ter beschikking te stellen van de andere deelnemers. Organisaties: • Onderzoek naar Software Technologie en Toepassingen

Onderzoekers: • ROBERT MEERSMAN

Glomerulosclerosis invloed van reactieve zuurstof intermediairen op de bindweefselsynthese in glomeruli en mesangiale cellen bij de rat. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Elke nieraandoening wordt gekenmerkt door een progressieve achteruitgang van denierfunctie en is gecorreleerd met een toenemende graad van sclerose ter hoogte van de glomeruli. Glomerulosclerose wordt gekenmerkt door een overmatige productie van bindweefsel door de mesangiale cellen, een proces dat beinvloed wordt door diverse cytokines. In het 5/6 nefrectomie-model stijgt de synthese van waterstofperoxide en ontstaat er sclerose. Wij wensen het verband tussen beide fenomenen te bestuderen en de invloed van cytokines na te gaan. Wij zullen dit onderzoek verrichten in geisoleerde glomeruli van normale en pathologische nieren, en in primaire en secundaire culturen van mesangiale cellen afkomstig van normale en van 5/6-genefrectomieerde ratten. Organisaties: • Anatomie

Onderzoekers: • PIERRE CASTELEYN

Isolatie en karakterisatioe van induceerbare virulentiegenen van Salmonella Vrije Universiteit Brussel Abstract: Genen verantwoordelijk voor de pathogeniciteit van de facultatief intracellulaire bacterie Salmonella zullen geÔsoleerd worden. Recent onderzoek heeft aangetoond dat een aantal virulentiegenen van Salmonella niet constitutief tot expressie komen, maar geÔnduceerd worden bij contact met de gastheer. Wij zullen ons hierop baseren voor de isolatie van nieuwe virulentiegenen bij Salmonella. RNA zal geextraheerd worden uit Salmonella cellen geisoleerd uit verschillende organen van geinfecteerde proefdieren en de geinduceerde genen zullen afgezonderd worden door "subtractieve cloning". Als alternatief zal mutagenese met transposons die genfusies genereren worden getest. Om specifieke virulentiegenen te identificeren zullen alleen de genen die niet uitgedrukt worden onder standaard groeicondities en die niet in het genoom van de verwante bacterie Escherichia coli voorkomen verder onderzocht worden. Deze zullen door gerichte in vitro mutagenese of door transposon insertie geïnactiveerd worden en de interactie van de resulterende mutanten met hun gastheer zal in detail onderzocht worden. Interessante nieuwe virulentiegenen zullen gesequeneerd worden en verder onderzocht. Dit werk kan bijdragen tot de ontwikkeling van nieuwe diagnostica en vaccins. Organisaties: • Biologie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • JEAN-PIERRE HERNALSTEENS • HENRI DE GREVE

Nieuwe chemometrie technieken voor farmaceutische en biomedische analyse.. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Kennissystemen worden ontwikkeld inHPLC en AAS met de bedoeling de experlmentator te begeleiden in de drie stappen van de methoden ontwikkeling, namelijk de initiële keuze van de methode, de optimisatie van deze methode en tenslotte de validatie. Het kennis systeem ontwikkeld voor HPLC is meer gericht op stappen 1 en 2, het systeem in AAS bestudeert vooral stap 3. Initiële chromatografische condities worden geselecteerd op basis van een structuur-retentie relatie. Voor wat betreft de optimisatie wordt momenteel gebruik gemaakt van D-optimale designs en algoritmes om een set experimenten te selecteren. Ter evaluatie van de chromatogrammen worden multicriteria decision making methoden gebruikt. Voor de volledige validatie van M S methoden wordt een systeem ontwikkeld dat de calibratieprocedure valideert, interferenties opspoort, beslissings-, detectie- en determinatielimieten vastlegt en de repeteerbaarheid onderzoekt. De implementatie van de systemen gebeurt d.m.v. object georienteerde software zoals Toolbook en Visual Basic. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie


Vrijwilligerswerk in een veranderde (sport)wereld - Empirische studie inzake de ontwikkeling van professsionele deskundigheid Vrije Universiteit Brussel Abstract: In vroegere IOS (Interuniversitaire Onderzoek Sportbeleid) -projecten werd onderzoek uitgevoerd met de steun van de Gemeenschapsminister van Cultuur en van het BLOSO, gericht op de volgende beleidsverbonden themata: a) "structurele analyse van de Vlaamse sportverenigingen en hun federaties met speciale aandacht voor het jeugdsportbeleid" b) "ontwikkeling van een zelfhulpinstrument voor het optimaliseren van het beleid en het management van sportfederaties met speciale aandacht voor de verzameling van literatuurgegevens over de bedreigingen en de uitdagingen voor de sportwereld in het jaar 2000". Voortbouwend op deze onderzoeksresultaten zal in het voorliggend project nu een grondige studie gemaakt worden van de situatie van het vrijwilligerskorps in de sportfederaties en de sportclubs in het licht van de bevindingen van hogervermelde researchprojecten. Bovendien ligt het in het bedoeling eveneens inzicht en overzicht te verkrijgen over het intussen groeiende professionaliseringsaspect in de sportwereld. Organisaties: • Sportbeleid en -management • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid

Onderzoekers: • LIVIN BOLLAERT • PAUL DE KNOP

Study of the fate and impact of organic and inorganic polluants in the Costa Rican coastal zone. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Objektieven: 1) een beter inzicht verkrijgen in de faktoren die het lot, de verdeling en impakt regelen van organissche en inorganische polluenten in de kustregio van Costa Rica 2) het ontwikkelen van nuttige normalisatieprocedures voor organische en inorganische vervuilingsmonitoring in tropische regionen 3) het ontwikkelen van akkumulatiemodellen voor organische en inorganische polluenten, in het belang van studies naar de impakt hiervan 4) het verkrijgen van informatie over de toestand van het mariene milieu van Costa Rica door verbeterde managementtechnieken. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • PHILIP POLK

Identificatie van lineaire verdeelde systemen.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tot op heden werd in de dienst ELEC hoofdzakelijk de modellisatie en identificatie van geconcentreerde, lineaire, tijdsinvariante systemen ondernomen (rationale transfer functies in s- of z-domein). Alhoewe1 geconcentreerde modellen van voldoende hoge orde zeer goed verdeelde systemen kunnen benaderen (voor bijv. simulatie doeleinden), zijn deze modellen met een groot aantal parameters niet geschikt voor fysische interpretatie. Hiervoor moet meestal teruggegrepen worden naar de onderliggende fysische modellen (met een beperkt aantal parameters), die aanleiding geven tot niet-rationale transfer functies. De doelstelling van dit project bestaat erin de fysische parameters voor uiteenlopende verdeelde systemen (elektrisch, mechanisch, akoestisch ...) vertrekkende van door ruis verstoorde metingen te bepalen. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • LUC PEIRLINCKX

Kinderfilosofie in Vlaanderen ? Theoretische haalbaarheid en praktische uitwerking van kind erfilosofie in de context van het Vlaamse onderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Begin jaren '70 ontwikkelde Matthew Lipman de opvatting om met kinderen van zeer jonge leeftijd (4-tot 6-jarigen) te filosoferen als voorbereiding op universitaire studies. Daartoe heeft hij een centrum (IAPC) opgericht van waaruit onderzoek wordt verricht naar materiaal, leermethodes en opleidingen voor leerkrachten. Lipmans basisidee vertrekt van een maatschappelijk- normatief standpunt, waar een onbetwistbare waarde wordt gehecht aan logica en de rede. Aansluitend hierbij hebben in Nederland K. Van Der Leeuw en B. Heesen 'Het Centrum voor Kinderfilosofie 'opgericht. Het kind creatief leren denken als persoonlijke verrijking is hier het hoofdmotief. In Vlaanderen is de ontwikkeling van kinderfilosofie nog in een beginstadium zoniet onontgonnen. Dit project zal de mogelijkheid op theoretische grond en de praktische haalbaarheid onderzoeken wat betreft kinderfilosofie in Vlaanderen, rekening houdend met de specifieke Vlaamse schoolcontext. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie

Onderzoekers: • JEAN VAN BENDEGEM

Quantitatieve kulturen van PSB-stalen bij COPD-patienten buiten en gedurende een exacerbatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fiberbronchoscopie met bronchoalveolaire lavage (BAL) wordt meer en meer gebruik in de diagnose en fysiopathologisch onderzoek van verscheidene long- en luchtweg aandoeningen. Hoewel in principe een eenvoudige techniek (injectie van een hoeveelheid vocht in een bronchus, en aspiratie van het spoelvocht voor analyse), blijkt er in de praktijk een enorm gebrek aan standaardisatie te bestaan, zodat vergelijking van resultaten van diverse centra zeer moeilijk zijn. Dit behelst zowel de technische uitvoeringsaspecten van BAL (lichaamshouding, hoeveelheid vocht, injectiedruk en -snelheid, wachttijd, inspiratiedruk, opvang spoelvocht, ...), als de analyse van het spoelvocht (cellulaire en biochemische processing, bepaling van "epithelial lining fluid volume", ...). Het is daarom onze bedoeling om, d.m.v. een diermodel, al deze parameters te onderzoeken, en aldus een optimalisatie ven de BAL techniek te realiseren. Organisaties: • Fysiologie

Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS • WALTER VINCKEN

De evolutie van de lange gevangenisstraffen in Belgie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de mogelijke verklaringen voor de indrukwekkende stijging van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, en het aantal langgestrafte gedetineerden in de Belgische gevangenissen. Beschrijving van de evolutie van het profiel van deze langgestraften, via studie van de penitentiaire en gerechtelijke dossiers. Organisaties: • Criminologie


Lectine-carbohydraat interacties: van structurele studies naar interpretatie in termen van thermodynamische parameters Vrije Universiteit Brussel Abstract: Eiwit-suiker interacties zijn fundamenteel in een heleboel biologische processen. Gebruik makend van een aantal bacteriële plant lectinen als modelsystemen zullen deze principes worden ontrafeld via X-traal kristallografie. deze structurele data zullen dan worden getoetst aan thermodynamische bindingsdata. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • LODE WYNS • REMY LORIS

Numerieke simulatie van het transport van toxische polluenten in de Schelde, het Schelde-estuarium en de Belgische kustwateren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De waterkwaliteit in de Zeeschelde, het Schelde-estuarium en de Belgische kustwateren wordt zeer sterk beinvloed door het transport van slib, omdat toxische polluenten zoals zware metalen en organische micro-polluenten sterk geabsorbeerd zijn op de slibdeeltjes en zich verplaatsen met het slib. Dit heeft tot gevolg dat baggerwerken en alle maatregelen die de waterkwaliteit beinvloeden, ten zeerste afhankelijke zijn van de kennis van slibtransport en de processen die hierop een invloed hebben. Het onderwerp van de studie is de ontwikkeling van een numeriek model gebaseerd op de eindige volumetechniek, om transport van water, slib, zout en polluenten in de Zeeschelde, het Schelde-estuarium en de Belgische kustzone te voorspellen. Het model bestaat uit vier componenten: - een hydrodynamisch model dat de waterbeweging simuleert onder invloed van de getijden en de afvoer van zoet water in de Schelde- een advectief-dispersief model voor de simulatie van het transport van zout, omdat zout de flocculatie van slib bevordert- een slibtransportmodel met inbegrip van sedimentatie en erosieprocessen afhankelijk van de bodemsamenstelling, hydrodynamische omstandigheden en zoutconcentraties- een model voor het transport van toxische polluenten, met inbegrip van de invloed van adsorptieprocessen op de slibdeeltjes Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers:

• FLORIMOND DE SMEDT

Dosisgerelateerd effect van radiotherapeutische contact-irradiatie op de destructie en regeneratie van lymfevaten en microcirculatie bij de muis Vrije Universiteit Brussel Abstract: Radiotherapie bij oncologische aandoeningen kan aanleiding geven tot destructie van subcutane en/of diepe lymfecollectoren en zodoende een secundair oedeem tot gevolg hebben. Deze studie wil op een in het laboratorium ontwikkeld diermodel, nl. de subcutane lymfevaten van de muds in vivo, de structureel-morfologische veranderingen bestuderen van de lymfevaten en microcirculatie bij contactirradities van verschillende dosis. Deze studie zal gebeuren in samenwerking met de eenheden radiotherapie en dermatologie van de factulteit geneeskunde VUB. Via transilluminatiemicroscopie zal het stralingseffect op de destructie en de regenatie van lymfevaten worden geanalyseerd. Deze onderzoeksmethodologie is een in het laboratorium ontwikkelde en goed gestandaardiseerde procedure gebaseerd op morfologische parameters: via injectie van een vitale kleurstof in een inguinaal lymfeganglion kunnen inguino-axillaire lymfecollectoren zichtbaar worden gemaakt en fotografisch en videoscopisch worden geregistreerd. Groepen van 15 NMRI-muizen zullen op verschillende tigdstippen na irradiatie, gaande tot 3 maanden, worden onderzocht. Organisaties: • Motorische Revalidatie en Kinesitherapie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten • Biomedische Statistiek en Informatica

Onderzoekers: • PIERRE LIEVENS • GUY STORME • DIANE ROSEEUW

Menselijke geheugen consolidatie onderzocht met amfetamine Vrije Universiteit Brussel Abstract: In een reeks experimenten met herinnerings-en herlenningstesten bij mensen werd vastgesteld dat amfetamine het konsolidatieproces verbetert.Bij herinnering werd een positieve effekt signifikant een uur na het leren en bleef nog minstens 3 dagen aanwezig.Bij herkenning werd het positieve effect in eerste instantie pas terug gevonden een week na het leren.Door aanpassing van de moeilijkheidsgraad van de taak werd het positieve effekt onmiddelijk na het leren gevonden.Om deze onverwachte verschillen tussen herinnering en herkenning te bevestigen en te begrijpen worden een aantal experimenten gepland, waarbij de wijze van terug oproepen ( herinneren of herkennen) van de gekonsolideerde informatie, binnen proefpersonen wordt gevarieerd. Organisaties: • Cognitieve en Fysiologische Psychologie


Het mechanisme van en de bescherming tegen oxidatieve strees in hogere planten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek naar de bescherming tegen oxidatieve stress in mais en tabak zal worden voortgezet. A. Tabak: We zullen catalaseonderproducerende planten, en glutathion-peroxidase-overproducerende planten testen voor oxidatieve stress tolerantie. De stress zal worden aangelegd in bladschijfjes, en vooral op het niveau van de hele plant. Bladschijfjes zullen worden behandeld met methylviologeen of aminotriazol zoals beschreven in het huidige en vorige jaar-verslag; hele planten zullen worden blootgesteld aan verhoogde zoutgehaltes of lage temperaturen, en in hydroponische cultuur aan K- of Mg-deficientie. Stress-tolerantie wordt bepaald aan de hand van de door de stress geïnduceerde schade. Biezondere aandacht zal besteed worden aan de 'herstel-fase' na het stopzetten van de stress. Onderzocht zal worden of vorming van waterstofperoxide in de bladen een goede maat is voor licht-geïnduceerde oxidatieve stress, zowel in bladschijfjes-assays als op het niveau van de hele plant. B. Mais: De nieuwe MnSOD-overproducerende lijnen zullen worden onderzocht op koude-tolerantie, door meting van de groeisnelheid. De FeSOD-overprodu-cerende lijnen zullen eerst worden onderzocht op MV-tolerantie, ter vergelijking met MnSOD-over-producerende planten, en daarna op koude-tolerantie. Bij gebleken geschiktheid zullen waterstof-peroxide gehaltes in planten gekweekt bij lage temperaturen bepaald worden als maat voor oxidatieve stress. Organisaties: • Natuurkunde


Intramoleculaire signaaltransmissie: protein engineering aanpak voor de studie van de allosterische regulatie van een familie bacteriele aspartaattranscarbamylasen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Theiler's murine encephalomyelitis virus is een picornavirus dat de muis als natuurlijke gastheer heeft. Er bestaan twee subtypes van het TMEV die elk een verschillende pathologie induceren inhet centrale zenuwstelsel. Enerzijds heeft men het demyelinierdende subtype dat een persistente infectie van het CZS veroorzaakt en anderzijds heeft men het neurovirulente subtype dat niet persisteert in het CZS. Onze hypothese is dat het vermogen om al dan niet te persisteren in het CZS, aan de basis ligt van het verschillend pathogeen karakter van beide subtypes en dat de demyelinisatie die enkel wordt waargenomen bij de demyeliniserende stammen een gevolg is van de virale persistentie. Hoe de demyeliniserende varianten van het TMEV kunnen persisteren is nog onbekend, maar zowel virale als gastheer factoren dragen hier waarschijnlijk toe bij. Deze studie heeft tot doel inzicht te verwerven in virale en cellulaire factoren die bijdragen tot persistentie door de replicatie va beide relevant kunnen zijn voor andere persistente virussens. Omdat onze onderzoeksgroep uitgebreide ervaring heeft inzake de replicatie van een ander picornavirus, nl. het poliovirus, is de nodige infrastructuur en know-how aanwezig om dit project aan te vatten. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • RAYMOND CUNIN

Manipuleren van stresstolerantie van maïs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie van de manipulatie van stesstolerantie van maïs. Organisaties: • Eenheid Biofysica

Onderzoekers: • CHRISTIAAN SYBESMA

Interaktie tussen vezels en matrix bij composietsystemen met brosse anorganische matrix. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt beoogt het modelleren van het mechanisch gedrag van vezelkomposietsystemen, waarbij de matrix anorganisch is en bij lage temperatuur uithardt (mineraal polymeer). De rol van de vezels in dit systeem is anders dan bij een organische harsmatrix : vooral de kontrole van het postscheurgedrag. Dit laatste zal experimenteel gekarakteriseerd worden en gemodelliseerd op drie nivo's : - de komponenten : eigenschappen van de vezels in verschillende vormen (filament, bundel, ingebedde bundel) en van de matrix - een komposiet onder de vorm van een laminaat : pull-out proeven, gedrag in trek tot aan de breuk, cyclisch gedrag, impakt, implementatie op hybried vezelsysteem - een sandwichelement met schuimkern en dunne vezelverstevigde huiden : karakterisatie van het anorganisch schuim, bepaling van gedrag in elastische fase, bij redistributie in scheurfase en onder impakt De bekomen modellisatie op materiaalnivo zal numeriek geïmplementeerd worden o.m. door gebruik van statistische gedragsmodellen. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JAN WASTIELS

Lange-termijn fotometrie van veranderlijke sterren Vrije Universiteit Brussel Abstract: Long-term photometry of variables (LTPV) is een project dat aan de VUB in 1982 gestart werd met het oog op gecoordineerde monitoring van een selecte groep veranderlijke sterren. Na 12 jaar functioneren wordt de waarde en het nut van het project in de internationale literatuur veelvuldig beklemtoont. De aanvraag om subsidie dient om de voortzetting van het project voor twee jaar te verzekeren (totaal tijdsinterval wordt dan 15 jaar), en omvat de werkingskosten voor het bemannen van een 50cm telescoop in Chili.De handhaving van het project heeft sterke wetenschappelijke gronden: uit de data verkregen gedurende de laatste twee jaar blijkt dat verschillende interressante fenomenen looptijden hebben die de vooropgestelde 10 jaar overschrijden. We verwijzen hierbij in het bijzonder naar de evolutie van Wolf-Rayet sterren near LBV (Luminous Blue Variables) toe, en de typische zwevingsperioden bij Be sterren. Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • CHRISTIAAN STERKEN

De zelfexpressie van het kind binnen een 'multi-method' persoonlijkheids- en gezinsdiagnostiek: naarr een integratie van een multidimensioneel theoretisch en methodologisch kader Vrije Universiteit Brussel Abstract: www.faceprogram.com Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • SMADAR WESTREICH

Conference : Shared Sovereignity and Institutional Design. European Perspectives on a Georgian-Abkhaz Peace Settlement.(24/11/97-29/11/97) Vrije Universiteit Brussel Abstract: -Conference : Shared Sovereignity and Institutional Design. European Perspectives on a Georgian-Abkhaz Peace Settlement.(24/11/9729/11/97) Organisaties: • Politieke Wetenschappen


Genetische diversiteit van wilg, eik en Europese zwarte populier t.b.v. natuurontwikkeling (BG/17/1995) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een inleidend onderzoek naar de genetische diversiteit van inheemse boomsoorten wordt verricht d.m.v. enzyme-electroforese en DNApolymorfisme (RAPD). Het bepalen van de hoeveelheid, aard en verdeling van de genetische diversiteit moet toelaten prioriteiten te stellen bij heraanplantingen. Het doel is een dynamische vorm van genenbehoud te ontwikkelen. Organisaties: • Biologie


Oppervlakte-conditionering van gewalste AI halffabrikaten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project worden enkele oppervlaktebehandelingen bestudeerd die typisch opgelegd worden op Al halffabrikaten. Zo gaat o.a. aandacht naar de fosfatatiebehandeling, die vooral gebruikt wordt voor de voorbereiding van aluminiumkoetswerkonderdelen. Een tweede behandeling die aan bod komt is de anodisatie/bochmitisatie van aluminium ter bevordering van de adhesieÎigenschappen van teflon of aluminium voor toepassing in kookpannen. Een laatste deel handelt over het emaileren van aluminium. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

Programma Toekomstzorg "Burger, Recht en Samenleving" - Recht en politiek : een dubbelzinnige en dubbele relatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit rapport zal de idee ontwikkeld worden dat er tussen recht en politiek steeds een dubbele en dubbelzinnige relatie bestaat. Recht is het instrument waarmee politiek antwoordt op maatschappelijke vragen, maar dan op een algemene en dwingende wijze. Wat de ene vraagt is een beperking voor de andere. Er zal betoogd worden dat in een democratische omgeving deze spanning sterker en zichtbaarder wordt. Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers:

• CHRISTIAN DESCHOUWER

De sociale betekenis van sport Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstellingen : Wat is de sociaal-integratieve betekenis van sport en op welke wijze wordt deze betekenis door het Nederlandse sportbeleid geconcretiseerd? Op basis van de literatuurstudie over sociale integratie worden relevante begrippen geoperationaliseerd, worden de doelgroepen geselecteerd en wordt een empirisch onderzoek uitgevoerd met betrekking tot beleidsteksten en door middel van interviews met beleids-verantwoordelijken. Organisaties: • Sportbeleid en -management

Onderzoekers: • PAUL DE KNOP

Financiële steun m.b.t. uitvoering van de overeenkomst IWT/OZM/950258 dd. 29/01/1996 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor een efficiënte, celgeassocieerde produktvorming via fermentatie of bioconversie, is een hoge celopbrengst noodzakelijk, dient een hoge produktiviteit gehaald te worden, is het wenselijk continu te werken, dient een voldoend lange stabiliteit verkregen te worden en is een gemakkelijke 'downstream processing' gewenst. Een filtratiecultuur, dit is een fermentor of bioreactor gekoppeld aan een filtratie-eenheid, bijvoorbeeld een holle vezel-module, uitgerust met membranen met een geschikte molecuulmassa-exclusielimiet, laat toe problemen zoals een te lage biomassaopbrengst, substraat- en/of produktinhibitie, enz. te voorkomen. In een membraanrecirculatiereactor worden cellen gerecycleerd via de membraanmodule en terug naar de reactor gevoerd; een deel van het medium (inclusief inhibitorische en toxische produkten) worden via de membranen verwijderd. Dergelijke filtratiecultuur laat niet alleen een verlengde, actieve groeifase toe, maar ook een verbeterde celopbrengst en produktvorming bij hoge celdensiteiten. In dit project wordt filtratiecultuur toegepast voor de bioconversie van een chemisch gesynthetizeerd substraat, cis-epoxysuccinaat, naar L(+)-wijnsteenzuur, door hydrolase-activiteit door middel van Rhodococcus rhodochrous cellen. Een celrecirculatiereactor, uitgerust emet een geschikte membraanmodule, moet leiden tot een efficiënt eenstapsproces voor de vorming van L(+)wijnsteenzuur door R. rhodochrous fermentatie. Organisaties: • Industriêle Microbiologie


Waardenopvoeding: meting van de effecten van de aanpak van de waardenvorming op de maanden van de leerlingen van het laatste jaar secundair onderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Meting van de effecten van de aanpak van de waardenvorming op de maanden van de leerlingen van het laatste jaar secundair onderwijs. Organisaties: • Sociologie


Improvement of the quality naturalnessand shelf-life of food products by the use of selected bacteriocins from lacric acid bacteria. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project omvat de studie van de toepassing van bacteriocines geproduceerd door melkzuurbacteriën in gefermenteerde en nietgefermenteerde levensmiddelen teneinde hun microbiologische kwaliteit en veiligheid te verbeteren. Van de beschikbare bacteriocines zullen de fysicochemische eigenschappen verder gekarakteriseerd worden in functie van hun toepassing in specifieke levensmiddelen, alsook de fysiologische eigenschappen om hoge bacteriocineopbrengsten te bekomen. Verder zullen fermentatietechnieken, isolatiemethoden en zuiveringsstrategieën ontwikkeld worden voor 'low cost'produktie en isolatie van bacteriocines teneinde hun praktische toepassing economisch rendabel te maken. Verder zullen bacteriocineproducerende stammen toegepast worden in starterculturen voor in situ-produktie van bacteriocines in gefermenteerde levensmiddelen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Proces intensificatie van de microbiele produktie van L(+)wijnsteenzuur door middel van celimmobilisatie met synthetische membranen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor een efficiënte, celgeassocieerde produktvorming via fermentatie of bioconversie, is een hoge celopbrengst noodzakelijk, dient een hoge produktiviteit gehaald te worden, is het wenselijk continu te werken, dient een voldoend lange stabiliteit verkregen te worden en is een gemakkelijke 'downstream processing' gewenst. Een filtratiecultuur, dit is een fermentor of bioreactor gekoppeld aan een filtratie-eenheid, bijvoorbeeld een holle vezel-module, uitgerust met membranen met een geschikte molecuulmassa-exclusielimiet, laat toe problemen zoals een te lage biomassaopbrengst, substraat- en/of produktinhibitie, enz. te voorkomen. In een membraanrecirculatiereactor worden cellen gerecycleerd via de membraanmodule en terug naar de reactor gevoerd; een deel van het medium (inclusief inhibitorische en toxische produkten) worden via de membranen verwijderd. Dergelijke filtratiecultuur laat niet alleen een verlengde, actieve groeifase toe, maar ook een verbeterde celopbrengst en produktvorming bij hoge celdensiteiten. In dit project wordt filtratiecultuur toegepast voor de bioconversie van een chemisch gesynthetizeerd substraat, cis-epoxysuccinaat, naar L(+)-wijnsteenzuur, door hydrolase-activiteit door middel van Rhodococcus rhodochrous cellen. Een celrecirculatiereactor, uitgerust emet een geschikte membraanmodule, moet leiden tot een efficiënt eenstapsproces voor de vorming van L(+)wijnsteenzuur door R. rhodochrous fermentatie. Organisaties: • Industriêle Microbiologie


Ontwikkeling van nieuwe poducten met als basis apioide receptororen (as therapeutic agents and radioreceptor assay kits). Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het project is de ontwikkeling en karakterisering van nieuwe specifieke opioide liganden als wetenschappelijk werkmiddel en als geneesmiddel. Deze selectieve liganden zijn cruciaal voor het begrijpen van het mechanisme van opioid werking. Verschillende chemische aanpakken zullen gebruikt worden om enzymatische degradatie tegen te gaan en om een betere biobeschikbaarheid te bekomen. De nieuwe

liganden zullen getest worden in verschillende chemische, biochemische, farmacologische en gedragstesten. Door gebruik van getritieerde verbindingen zal een directe identificatie van de receptorsubtypes mogelijk zijn. Deze studie kan belangijke gegevens opleveren over toleratie en gewenning. Het uiteindelijk doel is het bekomen van nieuwe therapeutische middelen met minder ongewenste neveneffecten. Organisaties: • Scheikunde

Onderzoekers: • DIRK TOURWE

Uitwerken van het neuropsychologisch georienteerde luik binnen de screening van het rijgeschiktheidsonderzoek van ouderen waarvoor het CARA bevoegd is. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van deze studie is om een valide betrouwbaar en computergestuurd te ontwikkelenwaarmee de rijgeschiktheid van ouderen kan onderzocht worden. De laatste jaren wordt er steeds meer onderoek verricht waarbij er getracht wordt om problematisch rijgedrag te voorspellen. Meestal wordt het werkelijke rijgedrag gesimuleerd om de ecologische validiteit te optimaliseren Het specifiele doel van het hier voorgestelde onderzoek is om de cognitieve subtakent die noodzakelijk zijn voor een goede rijprestatie die leeftijdsgevoelig kunnen zijn te identificeren; een goed neuropsychologisch instrument te selecteren om deze vaardigheden te meten en te trachten deze gemeten vaardigheden te gebruiken om het werkelijke rijgedrag te voorspellen. Daar waar een reactie op simulaties steeds een beroep doet op een amalgaam van vele functied, kan men door middel van neuropsychologische tests elementiare functies onderzoeken. Op deze manier kunnen de resultaten op een wetenschappelijk verantwoorde manier gebruik worden voor revalidatieadvies en om eventuele beperkingen op het rijbewijs te voorzien, vermits dit de enige manier is om tot een verfijnde diagnose te komen. Daar er meer rijfouten dan ongevallen voorkomen zal niet enkel de ongevalfrequentie als valideringsmaatstaf genomen worden, maar ook de fouten die worden vastgesteld tijdens een rijproef alsook zelfgerapporteerde problemen. Het leeftijdsspecifieke karakter van de cognitieve problemen zal onderzocht worden door de prestaties op de tests te contrasteren tegen een jongere proefgroep. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN

Integration of environmental issues and health aspects in normalisation of food products / Mogelijkheid tot integratie van milieu- en gezondheidsaspecten in de normering van voedingsprodukten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het door de VITO, de VUB en COOVI voorgestelde project heeft als hoofddoel een uitgebreide inventaris te maken van de huidige stand van zaken van kennis omtrent milieu- en gezondheisaspecten verbonden aan de voedingssector. De aandachtspunten hierbij zijn : regelgeving en normering van voedingsprodukten, informatie van de consument, milieu-impacten van voedingsmiddelenketens (inventarisatie bestaande kennis en milieubalansen (levenscyclusanalyses-LCA) voor voedingsmiddelen Organisaties: • Menselijke Ecologie


Software engineering methodologieen en generische werktuigen voor domeinspecifieke objectgerichte frameworks. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Project in samenwerking met MediaGeniX mbt hte ontwikkelen van framework development tools. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica

Onderzoekers: • THEO D'HONDT

Project Vuilbeekvallei (een experimenteel "natuurherstel" gepaard aan een milieusensibilisatie en een beperkt vegetatieonderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een experimenteel " natuurherstel " gepaard aan een milieusensibilisatie en een beperkt vegetatie - onderzoek Organisaties: • Biologie


Steunpunt "Interface Demografie" - Fase II Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Steunpunt Demografie is in opdracht van de Federale Diensten voor Wetenschappelijke, Technische en Culturele Aangelegenheden (DWTC) belast met de ontsluiting van federale databanken voor wetenschappelijk gebruik. Dit betreft meer specifiek de data afkomstig van het Nationaal Instituut voor de Statistiek en het Rijksregister. Organisaties: • Sociaal Onderzoek


Beginselen van milieurecht en beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw in het Br. H. Gewest Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit gezamelijk onderzoeksproject van het CIRT-VUB (Gutwirth) en het CEDRE-FUSIL (OST) streeft naar de wetenschappelijk onderbouwde en parallelle duiding van de beginselen van het milieurecht en de beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest . Dit project wil de brug slaan tussen de beginselen van het milieurecht en de beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Hierbij staan centraal/-de identificatie van de beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw door analyse van vigerend nationaal en infranationaal recht;-de vergelijkende interdisciplinaire,positiefrechtelijke en rechtstheoretische analyse van de reeds (in een vorig gezamelijk project) geduide beginselen van ruimtelijke ordening en stedebouw;-de evaluatie van de beginselen van milieurecht én ruimtelijke ordening in het licht zowel van hun daadwerkelijke afdwingbaarheid en efficiëntie als van hun conceptuele en theoretische wenselijkheid;-de milieubeleidsgerichte desciptive en prospectieve doorlichting van de wetgeving over ruimtelijke ordening en stedebouw in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • SERGE GUTWIRTH

Invloed van sde verstrengelingsdichtheid en de ketendiameter op de intrinsieke taaiheid van styreen-maleide copolymeren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van dit onderzoeksproject is in de eerste plaats het vaststellen van de verstrengelingsdichtheid en de taaiheid van styreen/N-gesubstitueerde maleïmide (SMI) copolymeren als functie van de ketendiameter van deze coplymeren. Ten tweede zal de vverstrengelingsdichtheid van deze coplymeren verhoogd worden door het incorporeren van flexibele schakels in de hoofdketens van deze polymeren. Het is de bedoeling dat deze polymeren dezelfde moleculaire massa hebben als de niet vertaaide polymeren. De resultaten hiervan zouden inzicht moeten geven in de relatie tussen de ketendiameter en Me enerzijds, en de intrinsieke taaiheid van SMI copolymern anderzijds. Het ultieme doel is om de synthese van een taaie SMI in één stap uit te voeren, wat een vereenvoudiging van het productieproces moet opleveren. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Scheikunde

Onderzoekers: • CORNELIS KONING • BRUNO VAN MELE

Sociologische evaluatie van de inspraakregeling en de consultatieprocedure van het milieubeleidsplan 1997-2001. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Maatschappelijke gevolgen van veranderingen in de ordening van de werktijd en in de temporale organisatie van andere handelingsverbanden. Doorgaans wordt aangenomen dat de tijdsordening van onze samenleving in grote mate bepaald wordt door de ordening van de bezoldigde arbeid. De werktijd structureert, via de maatschappelijke tijdsordening, de tijdsperspectieven en het tijdsgebruik van de leden van de samenleving; hij maakt de tijd van de tewerkgestelden schaars en werkt daardoor een planmatig, weloverwogen tijdsgebruik in de hand; hij maakt een duidelijk onderscheid tussen de verschillende tijdsbestekken -werktijd/vrije tijd- en kleurt meer in het algemeen de betekenis die aan de tijd wordt gegeven en de houding die tov. tijd wordt aangenomen. Organisaties: • Sociologie


Samenwerking rond meerdere onderzoeksprogramma's Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar natuurlijke texturen (stof, erosie, veroudering, 3D textuur, ...) - doelzoekende animatie (dynamische modellen) mathematische modellen voor zich vervormende objecten (vloeistoffen, gezichten). Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • HICHEM SAHLI • JAN CORNELIS

Ontwikkeling van doelen en indicatoren m.b.t. preventief gezondheidsgerelateerd gedrag : een literatuurstudie en aanzet tot methodiekontwikkeling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie naar doelstellingen en indicatoren omtrent leefstijl vertrekt van de voorstellen van de Europese afdeling van de Wereldgezondheidsorganisatie in het kader van het 'Health for All'programma. Deze voorstellen omvatten zowel doelstellingen voor het bereiken van een gezonde leefstijl bij de bevolking als indicatoren om op te volgen in hoeverre deze doelstellingen worden bereikt. Voor Nederland, Wales en Vlaanderen werd onderzocht hoe ze de ideeën, doelstellingen en indicatoren van Health for All hebben uitgewerkt en toegepast. Er werden aanbevelingen afgeleid voor het Vlaamse beleid terzake. Organisaties: • Medische Sociologie


Maatschappelijke aanvaarding van verkeers- en vervoersmaatregelen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Interuniversitair opleidingsprogramma rond verkeerskunde. Binnen dit project moet de Vakgroep Bedrijfseconomie en Strategisch Beleid de inhoud voorbereiden en definiëren voor het sub-thema 'Maatschappelijke aanvaarding van vervoersbeleidsmaatregelen'. Dit subthema zal een groot aantal specifieke actuele vervoersthema's met hoge beleidsrelevantie aansnijden vanuit het perspectief van vijf sequentiële determinanten van maatschappelijke aanvaarding, met name: (1) de potentiële effectiviteit van beleidsmaatregelen en -strategieën, ervan uitgaande dat individuen op een differentiële wijze reageren op verschillende "incentives". (2) de legitimiteit van beleidsmaatregelen en -strategieën: het betreft hier de mate waarin groepen "geloven" dat de uitvoering van beleidsmaatregelen en -strategieën zinvol en wenselijk is. (3) de implementeerbaarheid van beleidsmaatregelen en -strategieën, waar in het bijzonder de administratieve implementeerbaarheid alsook de implementeerbaarheid door de doelgroepen centraal staan. (4) ex post beheersing. Dit concept dekt een aantal elementen waaronder de ex post evaluatie van maatregelen, enz... (5) overdraagbaarheid. De finale effectiviteit van beleidsmaatregelen en -strategieën wordt vaak gedermineerd door hun "overdraagbaarheid" naar andere locaties. Organisaties: • Bedrijfseconomie en Strategisch Beleid

Onderzoekers: • ROSETTE S'JEGERS

Networked Multimedia Services.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Televerkoop, telewerken en edutainment worden geïntroduceerd in de telecom netwerken. Maar wat niet wordt onderzocht is de impact die deze zaken zullen hebben op de architectuur van deze netwerken. Het doel va dit onderzoeksproject is om een inzicht te bieden in de noden van de gerbuiker en een coherente kijk op de technologische vereisten. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica


Project Psychology of the European Monetary Union Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project onderzoekt de attituden t.o.v. de Europese Monetaire Unie, met name de introductie van de Euro. Verschillende sociaal psychologische concepten (vb. equity, nationale identificatie, controle, sociale representaties,..) worden hypothetisch vooruitgeschoven als zijnde van invloed op deze attituden, of worden erdoor beÏnvloed. Dit kan ook verschillen geven tussen de 15 landen van de Europese Unie. Specifiek wordt de verantwoordelijkheid opgenomen voor de coördinatie van het onderzoeksnetwerk in de en van de Europese Unie en voor het onderzoeksgedeelte in België en Luxemburg. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie


Cursus in kustecologie, -beheer en -bescherming. Vrije Universiteit Brussel Abstract: The foundation of this course package is an expression of the growing interest in comparative research on energy flow, structure, functioning and and response to human impact on marine ecosystems. The courses concentrate on stressed ecosystemssuch as mangroves, coral reefs, seaweed and seagrass beds, estuaries and beaches. Focusses are on the ecological aspects of the competitive utilisation of these tropical coastal zone systems. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • MARIE-HERMANDE DARO

Opstellen van nota omtrent sport in Vlaanderen, inzonderheid de sport en dit ikv ikv programma 'Toekomstzorg' in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -opstellen van een verkennende nota omtrent "jeugdsport in Vlaanderen"-opstellen van een nota met voorstellen m.b.t. toekomstverkennende thema's-begeleiding van de voorbereiding van seminaries Organisaties: • Sportbeleid en -management


Onderzoeksproject "Surface Enhanced Raman Scattering" Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoeksproject Surface Enhanced Raman Scattering: Gebruik van Raman spectroscopie en oppervlakte versterkte Raman spectroscopie voor de karakterisering van fotografische componenten en processen. In zilverhalogenide (AgX met X = Cl, Br, I) fotografie worden de meeste processen gestuurd door de interactie van Ag of AgX kristallen of solen met verschillende organische en anorganische componenten (sensibilisatoren, stabilizatoren, polymeren). Het doel van dit project is na te gaan wat de mogelijkheden zijn van Raman spectroscopie (RS) en oppervlakte versterkte Raman spectroscopie (SERS) in deze problematiek. Concreet worden de technieken ingezet ter karakterisering van: * de adsorptie en de oppervlaktestructurering van sensibilisatoren, stabilisatoren en gelatine op AgX; * de mechanismen die aan de basis liggen van het hydrofoob maken van zilverbeelden op drukplaten en de stabiliteit van de zilverkristallieten als bouwstenen van het zilverbeeld; * de analytische mogelijkheden t.o.v. Fourier Transform Infrarood Spectroscopie = FTIR (o.a.voor anorganische verbindingen, waterige oplossingen, materialen met een lagenstructuur). Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis


Studie van de 'Preconditionering' van gewalste aluminiumband voor toepassing in de automobielsector. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt het wegruimen van enkele obstakels voor de voorbereiding van aluminiumoppervlakken voor toepassing in de automobielindustrie. Door de oppervlaktechemie en -structuur van het aluminiummateriaal gericht te wijzigen kan men inspelen op enkele belangrijke eigenschappen noodzakelijk in de automotive toepassing. Hierbij ligt het accent van het onderzoek op de optimalisatie van volgende eigenschappen : de putlasbaarheid, de vervorming, de corrosiebestendigheid en de lakbaarheid. Om dit objectief te bereiken worden een aantal gerichte chemische en elektrochemische oppervlaktebehandelingen opgelegd. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • HERMAN TERRYN

De suprachromosomale organisatie van DNA als morfogenetisch element in plantenontwikkeling Hogeschool Gent Abstract: In het kader van het doctoraal proefschrift werden ribosomale genen (45S en 5S rDNA) en een 500bp hoog-repetitieve DNA-sequentie driedimensionaal gelocaliseerd in de interfasenucleus. Het vooropgestelde doel van dit onderzoek was een inzicht te verkrijgen in de identificatie en driedimensionale localisatie van ribosomale genen en niet-ribosomale genen in wortelnuclei van Arabidopsis thaliana zaailingen.

Dit onderzoek vereiste een aantal zeer specifieke immunocytochemische technieken, zoals whole mount fluorescence in situ hybridisatie en immunocytochemie, confocale scanning laser microscopie en speciaal ontwikkelde driedimensionale beeldanalysesoftware. Organisaties: • Departement Biowetenschappen en Landschapsarchitectuur • Vakgroep Levensmiddelenwetenschappen en Technologie

Onderzoekers: • Kathy Messens

Definition of a Cost-Benefit Method to Assess te Impact of Road Safety Measures in the European Union Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ons onderzoek beoogt de implementatie van een expertsysteem dat de boekhoudkundige registratie ondersteunt. Hiertoe is echte reen grondige logische analyse noodzakelijk. Door de concentionele analysetechnieken te verrijken met ideeën afkomstig uit diverse disciplines - AI, relationele omgevingen enz. - hopen we op een meer dan uitsluitend gestructureerde frormalismen ten gunste van de implemetatie. Zo zal een groot deel van het onderzoek gericht zijn op 'boekhouding als beleidsinstrument'. Organisaties: • Beleidsinformatica

Onderzoekers: • MARC DESPONTIN

Hybride elektrische (brandstofcel-)drijflijn voor voertuigen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoeksvoorstel beoogt de realisatie van een stationair opgestelde hybride elektrische (brandstofcel) drijflijn en de studie van het gebruik van zo'n aandrijflijn in voertuigen. Deze opstelling laat toe op een flexibele manier een optimalisatie van drijflijnsturing, architectuur, vermogencondi- tionering en componentenselectie uit te voeren. De keuze van de componenten gebeurt vanuit de beste benadering van de ZEV (Zero Emission Vehicle) opzet.De serie hybride lijn bevat als voornaamste componenten een Primaire energiebron (nominaal vermogen 15 kW), een reeks accu's (voor de piekbelastingen en aandrijving in de stad), een accumotor (piekvermogen 50 kW) en de vereiste vermogenelektronica. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek


Beheer en begeleiding bij de opstarting van de interactieve website 'Assises Telecom' en van het project 'Agora' door de heer Pieter BALLON Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wetenschappelijke ondersteuning en beheer van de website "Agora 98". deze site fungeert als discussieforum over 'België en de informatiemaatschappij'. Ze is een initiatief van het Ministerie van Economie en Telecommunicatie en het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) Organisaties: • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • JEAN-CLAUDE BURGELMAN

Evaluatie van een positron emissie tomograaf voor kleine proefdieren gebaseerd op een nieuw detectieprincipe Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aan de VUB hebben we een Positron Emissie Tomograaf (PET) scanner ontwikkeld voor studies op kleine proefdieren. De constructie van dit eerste prototype is bijna voltooid en het doel van dit project is de finalisatie van het apparaat en de evaluatie van de performanties. De afwerking van het prototype bestaat in de implementatie van een rotatie mechanisme dat de scanner heen en weer draait over 360É en de ontwikkeling van een nieuwe electronische module om de uitleessnelheid met een factor 10 te verbeteren. Dit laatste gebeurd in samenwerking met BARCO. In eerste instantie zullen de opgemeten karakteristieken van de scanner performantie vergeleken worden met de voorspellingen van Monte Carlo simulaties gebruikt tijdens de ontwerpfaze van de scanner. In deze studies zal het object roteren om het effect van een roterende scanner voorlopig te simuleren. Aan de hand van de gegevens opgenomen tijdens de eerste testen zullen we ook twee beeldreconstructiealgoritmes uit testen : Single Slice Rebinning en Fourier Rebinning. Tevens zal gezocht worden naar een efficinte normalisatie procedure gezien het normalisatie proces in 3D niet voor de hand liggen is.Na het installeren en het testen van het rotatie systeem, zowel op hardware als op software niveau, wordt de scanner naar het Royal Marsden Hospitaal in Londen gebracht. Daar zal de scanner gebruikt worden in medisch-biologisch onderzoek naar kanker.Dit zal ons toelaten de scanner te beoordelen in rele omstandigheden en te vergelijken met andere prototype PET scanners voor kleine proefdieren gebaseerd op andere technologie. Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • STEFAAN TAVERNIER

Het draagvlak bij het maatschappelijk middenveld voor de ontwikkeling van het milieubeleid in het Vlaams Gewest Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen abstract beschikbaar Organisaties: • Sociologie


Conversion of dried sewage sludge into diesel oil quality fuel Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project handelt over de pyrolyse van gedroogd slib,met als opbrengst(1) een jet fuel of dieselolie(afhankelijk van de temperatuur)(2) een gecarboniseerd residu (dat kan omgezet worden in actief kool)(3) een damp fase(4) een waterige fase.Twee experimentele methodes zullen gebruikt worden: a.Pyrolyse Gas Chromotografie (PYGC)B. Thermogranimetrie(TG) Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers:

• ALFONS BUEKENS

Characterisation of Proximal Tubular Cell Lines and Genetically Engineered Cell Lines with Respect to their biotransformation Capacities. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Characterisatie van 'Proximal Tubular Cell Lines' en 'Genetically Engineered cell Lines' met betrekking tot hun biotransformatie capaciteiten. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie


Publicatie van een boek over de politieke en economische geschiedenis van de telecommunicatiesector in België 17981998 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie over telecombeleid in België (1798-1998) en publicatie van een boek hierover Organisaties: • Communicatiewetenschappen


Tempus - KAZTOUR Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aan de hand van een analyse van de bestaande noden voor toerisme-experten wordt er een opleiding ontwikkeld bestaande uit 4 jaar basis opleiding en 2 jaar specialisatie-opleiding. Dit alles kadert in een 3-jarig TEMPUS-TACIS project. Na het driejarig project moet er een duurzame opleiding bestaan die steunt op de opgebouwde expertise en bronnen. Organisaties: • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid


Identificatie van virulentiefactoren bij salmonelle als basis voor een nieuwe generatie diagnostica en vaccins. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het project is de ontwikkeling van meer efficiente diagnostica en vaccins. Deze zullen ontwikkeld worden aan de hand van de identificatie en isolatie van virulentiefactoren die geïnduceerd worden bij contact van de bacterie met zijn gastheer. Deze factoren worden door moleculair-genetische technieken (genfusies, insertiemutagenese, recombinant DNA, PCR) geïdentificeerd. Dit onderzoek zal dus ook bijdragen tot een beter begrip van de biologie van Salmonella infecties. Organisaties: • Biologie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • JEAN-PIERRE HERNALSTEENS • HENRI DE GREVE

Geassisteerde procreatie : Het omgaan met onvruchtbaarheid en vreemd genetisch materiaal vanuit een psychologisch, ethisch en juridisch standpunt. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het omgaan met onvruchtbaarheid en vreemd genetisch materiaal vanuit een psychologisch, ethnisch en juridisch standpunt. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie


Afwerking en oplevering van kwartairgeologische kaart/Het opmaken van de quartairkaart van het Kaartblad Arendonk Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opdracht bestaat erin om een quartairgeologische kaart op te stellen van een welbepaald gebied in Vlaanderen dat overeenstemt met een topografisch kaartblad op schaal 1/50000. De quartairkaart is van het type "profielkaart" waarop naast de laterale variaties van de afzettingen eveneens de verticale opbouw weer te geven wordt bijgevolg een driedimensionaal beeld gecreëerd. Om dit driedimensionaal beeld op tweedimensionaal vlak mogelijk te maken , een kaart blijft een tweedimensionale voorstelling ,worden er een reeks van profieltypes ingevoerd die niets anders zijn dan een weergave van de verschillende quatairgeologische sequenties die worden aangetroffen in het karteringsgebied. Organisaties: • Geografie

Onderzoekers: • MARC VAN MOLLE • FRIEDA BOGEMANS

Centrum voor de studie van de ziekteresistentie bij het varken (Alg. titel). "In vitro fenotypering van varkens op aanwezigheid van K88ab, -ac en ad- darmreceptoren"(tit.VUB) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het uiteindelijke doel van het project is de ontwikkeling van een goedkope, snelle, betrouwbare non-invasieve DNA-test voor genotypering van individuele varkens met betrekking tot hun K88-receptortypes voor neonatale K88-Coli-diarrhee.Op deze wijze zullen varkens met een genetische resistentie-aanleg kunnen onderscheiden worden van verschillende types van gevoelige varkens.Met behulp van deze test zal vervolgens kunnen geselecteerd worden naar K88-resistente varkens-populaties, die aldus een hogere gezondheidsstatus verwerven.Het innoverende van het project berust hierin, in tegenstelling tot vroegere benaderings-wijzen, dat het probleem aangepakt wordt op het DNA-niveau van de gastheer zelf. Organisaties: • Biologie

Onderzoekers: • JEAN-PIERRE HERNALSTEENS

Ontwikkeling van de verspreiding van plannen van indicatoren en voorbereiding van een set van gecomputariseerde kaarten van indicatoren en het opstellen van een rapport gerelateerd met veroudering in de wereld. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vrije navorsing. Organisaties: • Geografie

Onderzoekers: • YOLANDE VERHASSELT

ICP 'Ecomama' (1997-1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: The foundation of this course package is an expression of the growing interest in comparative research on energy flow, structure, functioning and and response to human impact on marine ecosystems. The courses concentrate on stressed ecosystemssuch as mangroves, coral reefs, seaweed and seagrass beds, estuaries and beaches. Focusses are on the ecological aspects of the competitive utilisation of these tropical coastal zone systems. Organisaties: • Biologie


Planten als flexibele biomonitoren van bodem-, water- en luchtverontreiniging dankzij een (geno)toxische effectenanalyse met behulp van de komeettest. (Single Cell Gel Elcetrophoesis Assay) Vrije Universiteit Brussel Abstract: De komeettest is een snelle en gevoelige techniek ter analyse van DNA-schade in eucaryote cellen. Planten zijn standplaatsgebonden en kunnen als polyvalente bio-indicatoren fungeren. De "Single Cell Gel Electrophoresis Assay" wordt gevalideerd op planten door vergelijking met bestaande cytotoxicologische testen. De toepassing in landbouw, verontreinigde sites, werken leefomgeving wordt nagegaan a.h.v. case-studies. Organisaties: • Biologie


Onderzoek naar de sportbehoeften van de stad Antwerpen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie dient om een duidelijker inzicht te krijgen in de actuele sportbehoeften van de bevolking van de stad Antwerpen. Tevens is het de bedoeling om via dit onderzoek na te gaan welke tekorten en knelpunten er in de stad Antwerpen bestaan op het vlak van sport. Om deze inzichten te kunnen verwerven, is het bijgevolg noodzakelijk om allereerst informatie te verzamelen omtrent de sportbehoeften van de bevolking. Vervolgens moeten deze behoeften getoetst worden aan de bestaande situatie. Maw, wat is de actuele toestand mbt de organisatie van de sport vanuit de stad Antwerpen? Het gaat hierbij zowel over de infrastructurele voorzieningen, het activiteitenaanbod, de inspraakmogelijkheden, de sportpromotie en de dienstverlening. Aandacht dient bijgevolg uit te gaan naar het functioneren van de Stedelijke Dienst voor Sport en Recreatie alsook naar de Stedelijke Sportraad. Obv deze evaluatie kunnen dan mogelijke aanbevelingen tot optimalisering worden geformuleerd. Het onderzoek zal de basis vormen voor het opstellen van een sportbeleidsplan van de stad Antwerpen. Organisaties: • Sportbeleid en -management


Genotoxische effecten van polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK's) in twee mariene biota : de polychaet Nereis virens en de schar, Limanda limanda. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De mariene kustzone en de estuaria worden in belangrijke mate geconfronteerd met antropogene vervuiling. Een van de belangrijkste groepen van polluenten zijn de polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK). Sommige vertegenwoordigers van deze groep zijn bewezen mutagenen en carcinogenen. Ook bij aquatische dierenpopulaties kunnen ze mutaties veroorzaken. Het bepalen van de effecten van deze contaminanten op in en rond de zee levende organismen is van groot belang. Met dit project beogen we na te gaan of de evaluatie van DNA schade bij platvissen en polychaeta een gevoelige parameter is voor blootstelling aan polluenten in het mariene ecosysteem, rekening houdend met de levenswijze van deze dieren. Een integrale aanpak van de ecologie en genetica is uniek voor België. Identificatie van indicatorensoorten, op punt stellen van genetische monitoring technieken en ontwikkeling tot permanente monitoring van de Noordzee en een duurzaam beheer van de visstocks. De genetische technieken die in dit opzicht zullen geoptimaliseerd worden en geëvalueerd, zijn de comet assav en de micronucleus test. Organisaties: • Cellulaire Genetica

Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS

Onderwijskundig beleids- en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek: Onderzoek naar de meerwaarde en de implementatiemogelijkheden van een zelfstandige stage gekoppeld aan de leerbegeleiding in de Vlaamse lerarenopleidingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De centrale onderzoekshypothese in onderhavig onderzoek stelt dat het leerrendement van de begeleidende stage in de lerarenopleiding vergroot door het invoeren van zelfstandige stag met ' leerbegeleiding op afstand', o.m. door de grotere realiteitswaarde van de ervaringen en de focus op zelfstandig probleemoplossend reflecteren door de stagiair. Om deze hypothese te toetsen wordt voor een experimemteel proefopzet gekozen waarbij de 2 experimemtele variabelen, nl. 'zelfstandige stage' en 'leerbegeleiding' geisolerd en in combinatie worden ingevoerd bij experimemtele proefgroepen. Bij bevestiging van de onderzoekshypothese is de beleidsrelevantie meervoudig,o.a.: hoger rendement en tijdswinst in de begeleidingsdracht, opvang van de praktijkschok, moelijkheid tot herbesteding van werktijd van mentoren. Organisaties: • Centrum voor Westers Hellenisme • Lerarenopleiding

Onderzoekers:

• NADINE ENGELS • WERNER GOEGEBEUR • HERLINDA VAN LOOY

ICP : Master & Ph.D. Programme in Medical & Pharmaceutical research Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Vrije Universiteit Brussel organiseert een programma dat kan leiden tot de titel Master in Medische en Farmaceutische Research.Deze kwalitatief hoogstaande opleiding is erop gericht om niet-geneesheren meer vertrouwd te maken met de medische problematiek en bij de geneesheer de kennis in de wetenschappen en farmacie aan te scherpen.Het bereidt voor op een loopbaan in het medisch of farmaceutisch onderzoek of een betrekking in de farmaceutische industrie.Het Master programma biedt ook een voorbereiding tot het doctoraat in de medische wetenschappen.Zowel fundamentele als meer toegepaste onderwerpen worden behandeld onder de vorm "state of the art" lezingen en cursussen.Specifieke aspecten worden verder uitgediept in research seminaries gevolgd door discussie.Training in de praktische kanten van onderzoek wordt voorzien in werkgroepen en praktische demonstraties; onderzoekslabo's en biomedische bedrijven kunnen worden bezocht als deel van het programma.Inhet tweede jaar wordt er een master thesis geschreven obv eigen onderzoek.Dit programma wordt voornamelijk verzorgd door lesgevers van de VUB en van Gent en Leuven.Het is samengesteld-en wordt regelmatig herzien-obv adviezen van onderzoekers in diverse disciplines,werkzaam in universiteiten en industiële laboratoria. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie

Onderzoekers: • DANIEL PIPELEERS • CHRISTIAAN VAN SCHRAVENDIJK

Dromedaris Immunologie en Dromedaris Ziekten.Marokko. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar dromedaris immunologie en dromedarisziekten in Marokko. Organisaties: • Algemene Biologie


Social learning in multimedia Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek beoogt, vanuit sociaal-maatschappelijk oogpunt, de analyse van de aanbodstrategieën (actor-analyse) en gebruikersdynamieken (consumenten-analyse) inzake multimediadienste (MMD) en de modelbouw hiervan naar de Vlaamse context toe. Daarnaast wordt nagegaan welke cluster van direkte en indirekte belanghebbenden de innovatie inzake MMD draagt, welke processen in Vlaanderen de innovatie inzake MMD dragebn en welke rol het beleid kan spelen om deze innovatie te schragen. De beoogde gebruikersgroep zijn de kleinschalige en thuiswerkende professionele gebruikers.Het onderzoek naar de succes- en faalfactoren van MMD, moet leiden tot de uitwerking van een generisch model, relevant voor de Vlaamse context en bijgevolg voor de uitbouw van een vlaams breedbandig netwerk; in het bijzonder Telenet Vlaanderen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen


Analyse van het risico voor de gezondheid van de mens, inzonderheid het risico op kanker, tengevolge van de blootstelling aan de volgende actieve stoffen van bestrijdingsmiddelen voor niet-landbouwkundig gebruik : propoxur, azaconazole. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Analyse van het risico voor de gezondheid van de mens, inzonderheid het risico op kanker, tengevolge van de blootstelling aan de volgende actieve stoffen van bestrijdingsmiddelen voor niet-landbouwkundig gebruik : propoxur, azaconazole. Organisaties: • Farmaceutische en Farmacologische Wetenschappen


Intensive training environmental health Oecraine Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt curriculumontwikkeling en capaciteitsopbouw over milieueconomie en milieu en gezondheid voor het onderwijsprogramma van de Economische faculteit(Sumi Universiteit).Het project stelt voor dit te realiseren middels een meerstapsproces:Organisatie en logistieke ondersteuning van een intensieve cursus over beide thema's toegespitst op de situatie in Oekraine en landen met economieën in overgangsfase.-Op basis van de cursusteksten;de uitgave van 2 tekstboeken met CD-Rom en Internet versie.De partner in Oekraine engageert zich voor het inbouwen van de projectresultaten in het bestaande curriculum.Aandacht wordt besteed aan de kwalitatieve vergelijkbaarheid met het universitair onderwijssysteem in de EU. Organisaties: • Menselijke Ecologie


Ligitudinale tomografie met een dubbelkops gamma-camera in coïncidentie mode. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de ontwikkeling van een whole-body scanner gebaseerd op de coincidentie-detectie van radiofarmaca gemerkt met positronemitters zoals18-fluorodeoxyglucose. De scanner bestaat uit twee evenwijdige scintillatie-camera's. De klassieke acquisitie van volledige tomografische gegevensvereist de rotatie van de twee camera's rond de patient. Het doel van dit project is de ontwikkeling van een snelle acquisitiemethode waarbij de camera'svast blijven. Het probleem situeert zich in het kader van de 3D-reconstructie op basis van onvolledige data (longitudinale tomografie). Analytische en iteratieve reconstructiealgorithmen zullen ontwikkeld worden, en getest met behulp van simulaties of synthetische data. Vervolgens zullen er tests gebeuren met metingen van fantomen. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • AXEL BOSSUYT • MICHEL DEFRISE

Organisatie : 7th Meeting : Hepatocyte User Group, Brussels 12-13 september 1997 Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderwerp van deze HUG-workshop was het gebruik en belang van biomatrix in levermodellen voor farmaco-toxicologische doeleinden en in het ontwikkelen van bioartificiële leversystemen. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie


Development and evaluation of methods for current density and layer thickness distribution prediction in electrochemical systems. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit projekt heeft als objektief het ontwikkelen en evalueren van betrouwbare numerieke methodes om stroomdichtheidverdelingen en afzettingen te voorspellen van reagerende ionen voor een breed spectrum van elektrochemisch relevante industriele processen. In deze systemen is het massatransport van geladen deeltjes onder invloed van diffusie, konvektie en migratie (elektrische kracht) sterk gekoppeld met elektrochemische reakties aan de elektrodes. De hoofddoelstcllingen ziin : Ontwikkeling van numerieke methodes om het heersend stelsel differentiaalvergelijkingen op te lossen in drie dimensies. Dit stelsel combineert de massa- en ladingstransport vergelijkingen met de nietgekoppelde Navier-Stokes vergelijking. Ontwikkeling van numerieke methodes voor tweedimensionale en axisymmetrische systemen die elektrochemisch systemen beschrijven met meer ingewikkelde elektrode processen: meerdere ionen, homogene reacties in de bulk, parallelle ladingsoverdrachtreakties (om bv. Iegeringen af te zetten) en elektrode aangroei. Ontwikkeling van numerieke methodes voor tweedimensionale en axisymmetrische geometrieen die elektrochemisch systemen beschrijven waar de volgende fenomenen belang hebben: ohmse- en temperatuurseffekten in elektrodes en de oplossing, temperatuurseffekten ten gevolge van elektrode processen, interacties tussen massalandings- en warmteoverdracht. Experimentele bepaling van stroming, stroom-, afzettings-, temperatuur- en potentiaalverdelingcn. Vergelijking tussen berekende en gemeten gegevens ter evaluatie van de bruikbaarheid van de modellen. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • JOHAN DECONINCK

Het ontwikkelen van een instrument voor jeugdeffectenrapportering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek exploreert de mogelijkheden en de ontwikkeling van een instrument voor jeugdeffectrapportage (JEFF) voor de Brusselse instellingen. Jeugdeffectrapportage heeft als hoofddoelstelling het monitoren van impliciete beleidsdomeinen op hun effecten op jongeren. Omdat internationaal en nationaal geen referentievoorbeelden bestaan (anno 1997), wordt in eerste fase de technische mogelijkheden van het bestuursinstrument effectrapportages onderzocht. Daarna wordt een studie gemaakt van de Brusselse institutionele kaders waarin JEFF kan worden toegepast. Dit alles mondt uit in een voorbeeldinstrument voor de Brusselse instellingen, zodat een technische-bestuurlijk model wordt verkregen dat optimaal is afgestemd op de beleidspraktijk en -cultuur. Organisaties: • Sociologie

Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS • MAARTEN MOENS

De houding van het algemeen publiek in verband met het vakwondswerk in de openbare sector. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen abstract beschikbaar Organisaties: • Sociologie


Telematics applications of common interest. EuroDemo Project. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van euroDemo is de mogelijkheid verbeteren om de resultaten te demonstreren van projecten in de sector "Telematics Application programme" van de Europese Commissie. Eurodemo zal een demonstratiefaciliteit uitbouwen , gelegen op de campus van de VUBULB, bouwend op de uitgebreide infrastructuur aanwezig op de VUB-ULB. Het project zal gebruik maken van de kwaliteit van de connectiviteit (2 Mbps en 128 Kb ps Internet toegangen, 34 Mbps publiek ,ATM, ISDN, X.25 lokaal ethernet en FDDI). Het project zal ook gebruik maken van de aanwezige expertise in de VUB-ULB Organisaties: • Elementaire Deeltjes • Natuurkunde

Onderzoekers: • JACQUES LEMONNE • ROSETTE VANDENBROUCKE

Vegetatiedynamiek in mangrovegebieden: vergelijking van de huidige toestand en van de evolutie gedurende de laatste 50 jaar aan de hand van luchtfotografie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mangrovebossen komen voor op alle tropische kusten en in lagunaire systemen van tropische gebieden (ongeveer tussen 30e breedtegraden), waar aan een aantal omgevingsvoorwaarden voldaan is (substraathelling, -type, watersamenstelling, golfslagbeschutting enz.). Ondanks hun grote ecologische en afgeleide economische rol (kustvisserij, erosiebescherming) en rechtstreekse economische rol (bv. houtontginning) worden zij onvoldoende beschermd en beheerd. Voor een rationeel beheer is een begrip van de dynamiek van dit vegetatietype noodzakelijk. In de vegetatiekunde is het onmogelijk deze op korte termijn of retrospectief te bepalen, tenzij dankzij luchtfotografie in tijdseries een beeld van de vroegere toestand verkregen kan worden. Dit is het geval voor mangrovegebieden die door de VUB onderzocht worden. Het voorgestelde programma heeft tot doel de analyse van de mangroven van Zuidwest Sri Lanka op basis van luchtfotoseries (1956-1994) uit te diepen. Voor de noodzakelijke positiebepaling binnen de vanaf de grond zeer onoverzichtelijke mangrovegebieden wordt een global positioning

system aangevraagd. Organisaties: • Biologie


Analyse van de evolutie ven de groei van de arbeidsproductiviteit in Belgie in de na-oorlogse periode. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Na een indrukwekkend ritme te hebben gekend in de jaren vijftig en zestig vertoont de groei van de arbeidsproduktiviteit in België een duidelijke vertraging sindsdien.Hierbij vallen echter belangrijke verschillen te noteren tussen grote economische sectoren en bedrijfstakken. Dit project beoogt een systematische empirische analyse te maken van deze verschijnselen in het licht van de meest relevante recente bijdragen in de theoretische groeiliteratuur.De bevindingen zullen worden geconfronteerd met deze van andere studies voor België's handelspartners,en er zal worden stilgestaan bij hun economisch politieke implicaties voor de huidige debatten in verband met de competiviteit, de tewerkstelling en de arbeidsduurverkorting. Organisaties: • Economisch, Monetair en Financieel Beleid

Onderzoekers: • DIRK FRANTZEN

Polarisatiegebaseerde diffractieve optische componenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt op zaainiveau, de mogelijkheid te exploreren om polarizatie gebaseerde diffractieve optische elementen te ontwerpen te verwezenlijken en aan te wenden in systemen die op TONA/TW in ontwikkeling zijn: een polarizatiegebaseerde optische processor, een polarizatiegebaseerd optische vezel multiplexer systeem, parallelle digitale optische communicatiesystemen en polarisatiegebaseerde componenten voor CO2 laserlicht. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • IRINA VERETENNICOFF

Herstel van het autocrien groei-onderdrukkend TGF-beta 1 circuit in ovariumkankercellen door middel van rAAV gebaseerde transductie van een cDNA die codeert voor een TGF-beta1 peptide. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zal onderzocht worden of het autocrien-onderdrukkend TGF- beta circuit in ovariumkanker kan gebruikt worden voor de ontwikkeling van een moleculaire behandelings strategie. Hierbij zal een bioactieve TGF-beta1 mutant door middel van een efficiënt en veilig gentransfer vehikel (recombinant adeno associated virus of rAAV) in de kanker cellen getrasduceerd worden. Het effect op groei en apoptose zal nagegaan worden. Bijkomend zal onderzocht worden of een bystander effect bestaat vanuit de getransduceerde op de niet-getransduceerde cellen. Tenslotte zal het in vitro werk uitgebreid worden met in vivo proeven op een syngeen rat overiumkanker model. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • JACQUES DE GREVE

Aluminium Leerstoel - VUB - 1998 : "Oppervlaktebehandeling : constructies, structuren" Vrije Universiteit Brussel Abstract: BAA (Belgian Aluminium Association), Fabrimetal en het FWO hebben beslist een aluminium Leerstoel te organiseren met als doeleinde het gebruik van aluminiumlegeringen te promoten. De verschillende aspecten van de aluminiumtechnologie zullen beurtelings behandeld worden door verschillende belgische universitaire onderzoekscentra in het domein. In 1998 werd de eerste editie toevertrouwd aan de vakgroep Matellurgie, Elektrochemie en Materialenkennis van de VUB. Het thema was: "Oppervlaktebehandeling: constructies, structuren". internationale experten hebben de volgende topics toegelicht: anodisatie, conversie en bedekking met organische deklagen om de oppervlakte eigenschappen van aluminiumlegeringen te verbeteren (mechanische, optische, lithografische, adhesie, corrosie eigenschappen). Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis


Georganiseerde criminaliteit: naar een materiële en formele strafrechtelijke omkadering Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aan de hand van een steekproef van gerechtelijke dossiers uit verschillende arrondissementen van het land, worden de factoren die het uitreiken van een bevel tot aanhouding bepalen onderzocht, evenals de procedure, de motiveringen en de duur van de voorlopige hechtenis, en de invloed ervan op de straftoemeting.Het voorgestelde project heeft tot doel na te gaan of het Belgische strafrechtsarsenaal volstaat om een passend antwoord te kunnen bieden aan het steeds groeiende fenomeen van de georganiseerde criminaliteit. Is er m.a.w. al dan niet nood aan het invoeren van een specifieke wetgeving, en dit zowel op materieelrechtelijk vlak (bijzondere strafbaarstelling van -bepaalde aspecten van- de georganiseerde criminaliteit) als op formeelrechtelijk vlak (bijzondere procedures, i.h.b. inzake bewijsverzameling en bewijslast)?Het project maakt hoofdzakelijk deel uit van het bijzonder strafrecht. Aldus dient te worden nagegaan:a.) of in het 'klassieke' strafrecht (waarmee bedoeld wordt boekII van het strafwetboek) bepaalde incriminaties bij uitstek geschikt zijn ter bestrijding van de georganiseerde criminaliteit (gedacht wordt o.m. aan de gewelddelicten, de omkoping en de prostitutie)b.) of in het 'moderne' strafrecht (waarmee bedoeld worden de bijzondere strafwetten) reeds voldoende initiatieven werden genomen ter aanvulling van het klassieke instrumentarium (o.m. witwassen van geld, hormonenhandel, mensenhandel). Organisaties: • Strafrecht en Strafprocesrecht

Onderzoekers: • ALAIN DE NAUW

Titel vermeld in boek als bijlage : Media en technologie Gebruik en acceptatie v. informatie en communicatie technol ogie:een constructieve en techniology assessment benadering met het oog op het realiseren v.e. publieksgericht innov.b Vrije Universiteit Brussel

Abstract: Het politiek -ekonomische discours en de research-prioriteiten inzake Informatie en Communicatie Technologie(ICT) worden grotendeels bepaald door een technologische optimistische visie: wat technologisch kan ,zal ook lukken.Totaal andere realiteit staat daar echter tegenover :technologie kan niet uit haar maatscappelijke context geïsoleerd worden, en is deels een sociale constructie .Dit betekent dat gebruikers een rol spelen in hey informatietechnologische innovatieproces.Geleidelijk beginnen wetenschappelijke inzichten in de sociale dynamieken en de gebruikersaspecten van ICT veld te winnen.Dit lopende OZR-project knoopt hierbij aa, door intensief empirisch en theoretisch onderzoek te verrichten naar 'de actieve' inbreng van 'residentiële ' gebruikers in het innovatieproces.Het onderzoek bevindt zich momenteel in de empirische fase.Daarvoor is deels externe financiering aangezocht , maar voor de verdere verloop van het empirisch onderzoek wordt bijkomende OZRfinanciering gevraagd. Organisaties: • Communicatiewetenschappen


Een 'Artificial Life' benadering voor het ontstaan van mentale complexiteit in autonome agenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het centrale doel van het onderzoek is om te begrijpen hoe mentale complexiteit kan ontstaan in autonome agenten. Autonome agenten ("autonomous agents") zijn systemen met sensoren, actuatoren, eigen energiebronnen, en de capaciteit om beslissingen te treffen en ze uit te voeren. Begrijpen hoe mentale complexiteit ontstaat in autonome agenten is relevant voor biologie en psychologie omdat nieuwgeboren organismen telkens opnieuw mentale capaciteiten blijken op te bouwen in een natuurlijk groeiproces. Het is ook relevant voor het bouwen van een nieuwe generatie autonome robots die niet langer voorgeprogrammeerd zijn, maar zich aanpassen aan omgevingen die gedeeltelijk onbekend zijn voor de ontwerper of gedeeltelijk onvoorspelbaar. De nadruk zal liggen op pre-rationele, subsymbolische intelligentie voor autonome agenten. De nadruk van het project ligt op fysische agenten, d.w.z. fysische systemen die een kontakt hebben met de wereld via sensoren en actuatoren. Prerationele of subsymbolische intelligentie regelt mee voortbeweging, onderhouden van basiscondities voor overleven (zoals voldoende energie), niet-verbale communicatie, gemotiveerd gedrag, en sociale cooperatie. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica


Onderzoek van de glucose-sensor in pancreatische A- & B- cellen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De insuline-producerende b-cellen en glucagon-producerende a-cellen vervullen door hun hormonale secretie, die op een inverse wijze geregeld wordt door D-glucose, een centrale rol in de glucose homeostasis (1). Ons laboratorium heeft zich als doel gesteld om de moleculaire en cellulaire biologie van de glucose sensing te bestuderen. Onze voorgaande resultaten hebben mede geleid de hypothese dat het expressieniveau van glucokinase in a- en b-cellen een belangrijke component is van deze sensor (2-4), zowel bij knaagdieren (0,3) als bij de mens (4). Bovendien wijst ons onderzoek op een vooraanstaande rol van G-eiwit gekoppelde receptoren in b-cellen die via hun regeling van de cellulaire cAMP productie de glucose sensor moduleren (1,5). Het huidige project concentreert zich op één aspect van de glucose sensing, namelijk de hypothese dat het cytoplasmatisch NADPH een kandidaat signaal molecule is die metabolisme en geactiveerde celfunctie met elkaar "verbindt" (6). We willen deze studie uitvoeren in de MIN6 en INS- I b-cellijnen, die in de literatuur bekend staan om hun goede glucose-gevoeligheid (7,8). De studie start met de meting van "anaplerose" en glucose-geïnduceerde celfunctie in deze cellen. Vervolgens met de kwantificatie van [NADPH]/[NADP+] en [NADP]/[NAD+] ratio's zowel in mitochondriën als in het cytoplasma. Het project streeft een multidisciplinaire wijze na met biochemische, moleculair biologische, celbiologische en fysiologische componenten; andere deelaspecten van het sensorproject worden ondersteund door kredieten van het FWO (toegekend), de IUAP (toegekend) en de EEG (aangevraagd). Organisaties: • Medische Biochemie

Onderzoekers: • Franciscus SCHUIT

Componenten, en netwerken voor optisch geschakelde breedbandcommunicatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: doelstellingen van dit projekt: studie van het optimaal gebruik van optische technieken in breedband netwerken met als deelaspekten: ontwikkeling van optimale componenten en studie van optimale netwerkconfiguraties. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • ROGER VOUNCKX

Effecten van emotie-inducerende informatie op attituden t.o.v. informatiemateriaal en -bron Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project onderzoekt de mate waarin organisationeel informatiemateriaal( cfr. introductiebrochures) een invloed heeft op die organisatie.Als werkhypothese wordt gesteld dat deze relatie verloopt via de emoties die dit materiaal oproept bij nieuwe werknemers.Dit onderzoek verloopt in diverse fasen.Vooreerst worden beoordelingscriteria voor reëel informatiemateriaal opgespoord ,hetgeen tevens moet leiden tot een schalering van diverse stimuli ( informatiebrochures) op deze criteria.Vervolgens kunnen de stimuli gebruikt worden om een experimentele variatie in de beoordelingscriteria toe te passen waarbij de emotie-inducerende waarde van deze factoren worden onderzocht.In een derde fase wordt tenslotte de verbinding gelegd tussen de geinduceerde emoties enerzijds, en attituden en herinneringen i.v.m. dit materiaal en de informatiebron zelf (nl. de organisatie) anderzijds.Vanuit deze data zal getracht worden om via structurele modelering variabelen zoals informatiefactoren , emoties, materiaalherinnering en ' commitment' op mekaar te betrekken. Dit onderzoek zal ontegensprekelijk een bijdrage leveren tot het begrijpen van communicatieprocessen in het algemeen en organisatiepsychologische processen in het algemeen. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie


Interdisciplinaire kunsthistorische-archeologische studie van beeldsnijwerk van de Zuidelijke Nederlanden in de zestiende eeuw. (zie verder ook FWONL29 en FWOAL177 vanaf 2001 + bijv. ov tss Kon. Musea vr Kunst en Gesch. en VUB) Vrije Universiteit Brussel Abstract: een interdisciplinaire benadering -materieel-technologisch, kunsthistoroischen historisch- van de zestiende-eeuwse beeldsnijproduktie in de Zuidelijke Nederlanden kan leiden tot nieuwe criteria om deze kunstwerken correcter te situeren in tijd en plaats. Een proefonderzoek van twee

jaar op een beperkt aantal stukken gaf hiervoor de indicaties. Een doorgevoerd onderzoek op een groter aantal stukken, gekoppeld aan een uitgebreide bronnenstudie, moet deze criteria grondig funderen, vervolledigen en bijsturen, en leiden tot de opbouw van een referentiekader voor de totaliteit van de beeldsnijproduktie van deze periode en dit gebied. Met behulp van de volledige geïnformatiseerde verwerking van deze gegevens zullen de resultaten zo systematisch mogelijk toegepast kunnen worden. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • FRANS VERHAEGHE • CARL VAN DE VELDE

Onderhoud en gebruik van een laboratorium-container aan boord van het onderzoeksschip Belgica, voor toezicht op mariene verontreiniging. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Monitoring van de kwaliteit van het Belgisch kontonentaal plat van de Noordzee en het Schelde-estuarium in het kader van het verdrag van Parijs. Monitoring van zware metalen (Hg, MeHg, Ni, Cu, Zn, Cd en Pb) in water en in zwevend stof. Stalen worden onmiddellijk gefiltreerd aan boord van de Belgica in de clean lab container. Opgeloste metalen worden gepreconcentreerd met een gecombineerde complexatie-extractie methode. Filters worden in sterk zuur milieu gedestrueerd en dan verdund met water. Bepaling gebeurt met GF-AAS, ICP-MS of ICP-AES. Monitoring van radionucliden in suspensiemateriaal. Gecentrifuggerde stalen worden gelyofiliseerd, met Avicel in een bepaalde geometrie geperst, en met High-Purity Ge- detectoren geteld. Organisaties: • Scheikunde

Onderzoekers: • LEO GOEYENS • WILLY BAEYENS • FRANK DEHAIRS

De invloed van inspenningsparameters op de neurotransmissie van het striatum van de rat. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De invloed van training op perifere fysiologische parameters werd reeds uitvoerig onderzocht. In tegenstelling tot onze kennis betreffende de perifere aanpassingen aan trainingen is er slechts weinig gekend over de effecten van training op het centrale zenuwstelsel in het algemeenen op de neurotransmissie in het bijzonder. Vermits in de vorige studies reeds tot uiting kwam dat een éénmalige inspanning de neurotransmitter vrijgave in het striatum beïnvloedt, Is het niet onlogisch om te veronderstellen dateen systematisch trainingsprogramma hierop eveneens een invloed kan hebben, temeer daar een pilootstudie hierobver reeds indicaties gaf. Het is daarom de bedoeling van dit onderzoek om de invloed van een zes weken durend trainingsprogramma op de basale transmittervrijgave in het stratium te onderzoeken. Als tweede en belangrijkste luik wordt het effect van een acute inspanning vergeleken bij getrainde en niet-getrainde dieren. Organisaties: • Menselijke Fysiologie en Algemene Biologische Scheikunde • Menselijke Fysiologie

Onderzoekers: • JOHAN ROEYKENS • ROMAIN MEEUSEN

Corporaties, compromissen en conventies. Ambachten van de 18e eeuw: een bijdrage tot "andere" sociale geschiedenis. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door de studie van ambiguïteit, conventies en (conflict)situaties in de 18de eeuwse ambachtswereld (in Brabant en Vlaanderen), kan een fundamentele bijdrage geleverd worden tot projecten en actuele debatten over nieuwe vormen van sociale geschiedenis, in dialoog met recente stromingen in de sociologie en de economie (zie onder meer L. Boltanski, L. Thevenot, A. Orlean, N. Dodier, M. Callon en anderen). Deze beweging wordt binnen de geschiedenis momenteel vooral gestimuleerd door een netwerk rond het tijdschrift Annales. Histoire, Sciences Sociales. In het project zullen de in deze stroming centraal staande modellen en concepten ('compromis', 'conventies', 'regimes', ...) worden uitgetest op empirisch materiaal over ambachten in de Zuidelijke Nederlanden in de 18de eeuw, in het bijzonder op processen, opleidingscontracten en gegevens gegenereerd door "enquêtes". Conventies rond arbeid en behandeling van minderjarigen in corporatief gestructureerde sectoren van de arbeidsmarkt (in de 18de eeuw) worden speciaal onder de loep genomen. Ook de gender-problematiek zal bijzondere aandacht krijgen, onder meer door een studie van de mogelijkheden, beperkingen en acties van vrouwen in diverse ambachten.Verlenging:Door bijzondere aandacht te schenken aan historiciteit, conventies en modelvorming kan de studie van de 18de-eeuwse ambachtswereld een fundamentele bijdrage leveren aan een door onderzoekersnetwerken rond Annales. Histoire, Sciences Sociales en Quaderni storici voorgesteld innovatieprogramma van sociale geschiedenis, in dialoog met recente stromingen in de sociologie, economie en historische antropologie. Het project is een vervolg op OZR-project "Corporaties, compromissen en conventies. Ambachten van de 18e eeuw : een bijdrage tot een "andere" sociale geschiedenis.". Enerzijds lijkt het aangewezen het oorspronkelijke project beperkt doch strategisch uit te breiden om de nieuwste ontwikkeleingen op een adequate en verantwoorde manier te integreren, zoals werken van Koselleck, Ricoeur en een aantal Italiaanse historici. Anderzijds wordt een verlenging met één jaar gevraagd om de presentatie van de belangrijkste resultaten van het ambitieuze project in de vorm van internationale publicaties te verzekeren.Verlenging: Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • MARC JACOBS • HUGO SOLY

Van systeem tot samenleving : De internationale betrekkingen van Internet Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Internet staat vandaag meer dan ooit in de belangstelling. Het vormt het onderwerp van heel wat heetgebakerde discussies en met de losse pols geschreven opiniestukjes. Waar het evenwel aan ontbreekt, zijn meer diepgravende studies die peilen naar de onderliggende mechanismen van het betrokken communicatiesysteem. In de grond van de zaak is het Internet een anarchistisch systeem waarbinnen miljoenen gebruikers met elkaar interacteren. De hamvraag is dan: hoe wordt in een dergelijk systeem de orde gehandhaafd? Is het überhaupt mogelijk om een anarchistisch systeem met vele gebruikers zoals Internet op de een of andere manier te reguleren?In het voorgestelde onderzoek trachten wij die vraag te beantwoorden via een toepassing van de zgn. constructivist structural theory, afkomstig uit de discipline der internationale betrekkingen. Deze theorie geeft aan hoe actoren op grond van gemeenschappelijke kennis en materiële hulpbronnen via concrete integratieprocessen regelsystemen ontwikkelen cie hun gedrag in bepaalde banen leiden. Zo geeft de theorie onder meer aan hoe in wezen anarchistisch systemen zich geleidelijk tot gemeenshappen of samenlevingenkunnen ontwikkelen. Vertrekkend vanuit de constructivist structural theory en via projectie van die theorie op een aantal case studies willen wij afleiden hoe binnen het Internet een aantal regelsystemen tot stand komen. De basisveronderstelling is dat het langs die weg mogelijk is om een betere greep te krijgen op de functionele aspecten van het Internet.

Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • GUSTAAF GEERAERTS

Immunological and Molecular Aspects of Cancer Vrije Universiteit Brussel Abstract: mechanismen betrokken bij de controle van het invasief gedrag van normale en maligne lymphoreticulaire cellen - ongevoeligheid van metastaserende cellen voor immune effector cellen: studie van de mechanismen. Organisaties: • Cellulaire Immunologie

Onderzoekers: • PATRICK DE BAETSELIER

Multidisciplinair onderzoek naar Scytho-siberische graven in het Altai-gebergte (Siberie). Vrije Universiteit Brussel Abstract: De essentie van het voorgestelde project, in samenwerking met de Universiteit Gent (Vakgroep Archeologie en Oude Geschiedenis van Europa, Vakgroep Geologie/Bodemkunde), hetGeografisch Instituut van de Vrije Universiteit Brussel en de Siberische afdeling Archeologie van de Akademie der Wetenschappen van Rusland, beoogt de verdere uitwerking, in diepgaand interdisciplinair verband, van het archeologisch'onderzoek naar deze bijzonder merkwaardige grafheuvels. Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie • Geografie

Onderzoekers: • JEAN BOURGEOIS • HUGO DECLEIR

Ontwikkeling van een in vitro model voor de studie van de pathogenese van hypofysaire prolactine en groeihormoon secreterende cellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hypofysaire tumoren zijn frekwente letsels, en maken ongeveer 10% uit van alle intracraniele tumoren. De incidentie in ongeselecteerde autopsie en bereikt 21%25. De tumoren zijn meestal benigne. Talrijke van deze tumoren synthetiseren en secreteren hormonen. Het aanmaken van de hormonen door de tumor verbreekt het hormonaal evenwicht, en geeft aanleiding tot een aantal klinische syndromen, die de manifestaties zijn van hyper- en hypofunctie van de hypofyse ,met soms compressieverschijnselen gebonden aan invasie van de omgevende strukturen door de tumor. Organisaties: • Farmacologie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • LUC VANHAELST • BRIGITTE VELKENIERS-HOEBANCKX • ELISABETH PETERS

Inter- en intragenerationele relaties bij bejaarde weduwen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Wanneer het voor een bejaarde progressief moeilijker wordt om zichzelf te behelpen en zijn volledige zelfstandigheid te bewaren, dan wordt vaak de gezonde partner binnen het echtpaar de eerste verzorger. In hoeverre of tot welke grens is de begeleiding van de partner haalbaar in de thuissituatie ? Welke veranderingen brengt de toenemende handicap teweeg t.a.v. de relationele dynamiek tussen het ouder wordende echtpaar ? Hoe percipiëren de kinderen deze vorm ondersteuning en onderlinge solidariteit tussen hun ouders en hoe ondersteunen zij deze ? In dit onderzoek richten we onze aandacht op deze eerste vorm van onderlinge ondersteuning bij gezondheidsproblemen m.a.w. we onderzoeken de mogelijkheden en de effekten van de intragenerationele hulpverlening binnen de echtpaarrelatie.Verlenging:Dit project omvat een onderzoek naar het familiaal netwerk van bejaarde, alleenwonende weduwen. In dit onderzoek wordt niet alleen gepeild naar het type en de frequentie van de onderlinge contacten, maar de aandacht wordt vooral gericht op meer kwalitatief-inhoudelijke aspecten van relaties en de subjectieve beleving ervan door de weduwe zelf.Er wordt uitgegaan van het geheel van de familiale relaties, d.w.z. alle ascendenten en descendenten over de verschillende gereraties en ook neven en nichten.Het doel van dit onderzoek omvat tevens de wederzijdse beeldvorming van relaties door de betrokkenen en de eventuele transmissie van waarden, normen en rolpatronen tussen de verschillende generaties. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie


Door kwaliteit naar kwantiteit Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens de laatste decennia werd de Vlaamse sportwereld gekenmekt door een kwantitatief streven. Meer actieve sportbeoefening was hierbij steeds het leidmotief van de diverse beleidsvoerders. Het wordt echter dringend tijd dat in de sportwereld meer aandacht wordt geschonken aan het kwalitatieve aspect. Een kwaliteitsvol sportaanbod biedt immers, samen met een goede dienstverlening, de beste garanties voor de toekomst van de (traditioneel) georganiseerde sport. Met dit onderzoeksproject willen we aan de hand van een kwaliteitsevaluatie het huidig niveau van de Vlaamse sportclub in kaart brengen. Hiervooor zal een toetsingsinstrument worden ontwikkeld dat grotendeels geïnspireerd zal zijn door twee bestaande instrumenten, namelijk het commerciële SERVQUAL-en het sportspecifieke GYMKWAL°-model. Het nieuwe evaluatie-instrument zal tevens aangepast en uitgetest worden per sporttak. Alleen op deze manier kan immers rekening gehouden worden met de eigenheid van elke sport(club). °ontwikkeld binnen de onderzoekseenheid SOBA Organisaties: • Sportbeleid en -management


Structuur- en functieanalyse in het primaire en secundaire metabolisme. Vrije Universiteit Brussel Abstract: STRUCTUUR- EN FUNCTIE-ANALYSE IN HET METABOLISME : Het programma betreft een structuur-functie analyse van specifieke aspecten van het metabolisme, zowel bij planten als bij E.coli. Enerzijds bij planten: 1° de studie van gen-enzym-verbanden die de biosynthese van

de van aspartaat afgeleide aminozuren controleren door een gecombineerde biochemische, moleculaire en genetische benadering; 2° de studie van de invloed van de minerale voeding op alkaloiden produktie, alkalöïden die vanaf bepaalde aminozuren gesynthetiseerd worden. Anderzijds, bij bacteriën fysico-chemische studies van fimbriae van enterotoxigene E.coli stammen, opgebouwd uit verschillende eiwitten waaronder i.h.b. adhesines die na zuivering voor hun aminozuursamenstelling geanalyseerd zullen worden. Het project associeert drie laboratoria van het Instituut Moleculaire Biologie (Laboratorium voor Plantengenetica, Laboratorium voor Plantenfysiologie, Laboratorium voor Scheikunde der Proteinen) en berust op het gebruik van een aminozuuranalyser. Organisaties: • Biologie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • MICHEL JACOBS • SONIA BEECKMANS

Multi- en interdisciplinaire evaluatie van cervikale en lumbale wervelkolomproblematiek bij ziekenhuisverplegenden met ontwikkeling en toepassing van een primair preventieprogramma. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit projekt heeft als bedoeling de verdere analyse en interpretatie van het projekt: "Rugklachten bij het verplegend personeel: preventief, epidemiologisch, antropometrisch en ergonomisch onderzoek" (contract HH/03/004) mogelijk te maken en uit te breiden naar de cervikale wervelkolom. De data, verkregen uit het multidisciplinaire gedeelte van het onderzoek zijn: een uitgebreid antropometrisch onderzoek en onderzoek inzake lichaamssamensteling; een ergonomische en psychosociale vragenlijst; til gegevens verkregen via een liftsimulator; wervelkolominkrimping gemeten na tilsimulatie en na een dagtaak; isokinetisch kracht-snelheid onderzoek van de ledematen; iso-inertiele metingen naar de flexibiliteit, kracht en uithouding van de lumbale wervelzuil; motorische fitheid d.m.v. een Eurofit batterij; continue bewegingssregistratie van de wervelkolom tijdens een dagtaak en tijdens een gesimuleerde verplegende-bed-patiënt situatie; spieraktiviteitsmetingen tijdens het uitvoeren van specifieke en zwaar belastende verpleegkundige taken d.m.v. EMG; hoek, kracht, snelheid en versnellingsmetingen t.h.v. de wervelkolom en bekken d.m.v. 2 en 3D-bewegingsanalyse bij ziekenhuis verplegenden. Een interdisciplinaire benadering door factoranalyse zal gecombineerde factoren aan het licht brengen waaruit dan een primair preventieprogramma kan ontwikkeld en toegepast worden. Organisaties: • Experimentele Anatomie


Identificatie van temperatuursafhankelijke mechanische eigenschappen van komposietmaterialen met een gemengde numeriek/experimentele methode. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gemengde Numeriek/experimentele methodes hebben reeds bewezen dat zij zeer geschikt zijn voor de identifikatie van de stijfheids- en dempingseigenschappen van komposietmaterialen. Het is echter gebleken dat - vooral de dempingseigenschappen zeer temperatuursgevoelig zijn. Met het voorgesteld projekt wensen wij in een eerste faze een opstelling te bouwen en een procedure te ontwikkelen die temperatuurskontrole mogelijk maakt en aldus de mechanische parameters in funktie van de temperatuur kan bepalen. In een tweede faze wensen wij de procedure uit te breiden naar een meetmethode die in staat is de mechanische eigenschappen van sandwich panelen met een gelamineerde komposiet huid en een kern van polymeerschuim te identificeren. Deze nieuwe procedure zal gebasseerd zijn op het gebruik van een Mindlin/Reissner dikke plaat model en zal de parameters ook als funktie van de temperatuur identificeren. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • HUGO SOL • JOELLE DE VISSCHER

Een asymptotische en numerieke studie van singulier gestoorde begin- en randwaardeproblemen Vrije Universiteit Brussel Abstract: We bestuderen asymptotiek en gevoeligheid van grenslagen voor kleine verstoringen in reactie-iffusievergelijkingen met geringe diffusie. Organisaties: • Wiskunde


Cryopreservatie van embryo's en eicellen van de mens. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Net als 10 jaar geleden blijft de oorspronkelijke motivatie voor het invriezen van menselijke embryo's, met name het vermijden van meerlingzwangerschappen, nog altijd prioritair. Gecontroleerde ovariële stimulatie leidt inderdaad tot de collectie van een groot aantal eicellen die na bevruchting aanleiding kunnen geven tot embryo's. Slechts twee of drie embryo's worden teruggeplaatst teneinde meerlingzwangerschappen te beperken en de boventallige embryo's kunnen worden ingevroren. Anderzijds biedt het invriezen van embryo's ook bijkomende mogelijkheden: 1) het transfereren van de gevroren embryo's in een natuurlijke cyclus alvorens een nieuwe stimulatie aan te vangen; 2) embryo donatie en 3) embryo bewaring ingeval terugplaatsing niet kan doorgaan. Organisaties: • Embryologie en Menselijke Genetica

Onderzoekers: • ANDRE VAN STEIRTEGHEM

Een historische reconstructie van de bijdrage van Ernest Mandel to het naoorlogs politiek en economisch denken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wil bijdragen tot een meer systematische studie en inventarisering van de heterodoxe stromingen binnen het naoorlogse politiek en ekonomisch denken en raakt tegelijk een belangrijk deel van de intellektuele geschiedenis van de VUB in de jaren 70 en 80. Een belangrijke en specifieke plaats binnen de heterodoxe stroom wordt immers ingenomen door het omvangrijk oeuvre van Ernst Mandel (19231995),emeritus van de VUB.Mandels bijdragen bestrijken tal van terreinen en problematieken zoals de algemene bewegingswetten van het kapitaal, de geschiedenis van het wereldsysteem , de problematiek van de arbeidersbureaukratie...De historische rekonstruktie waar het project werk wil van maken streeft in de eerste plaats een geannoteerde bibliografie na van het totaal-werk van Mandel .Een volgende stap in het onderzoek is het ontwerpen van het bibliografisch materiaal aan een taxinomische analyse om te komen tot een cartografie van de (verhoudingen tussen de) meerdere ruimtesn die door het behandeld totaal-werk worden bestreken. In een volgende onderzoeksfase wordt bibliografisch gepeild naar zowel de teksten die " rond " (de "kon-tekst") als naar die die " achter " ( de " intertekstualiteit ") de teksten van Mandel zitten en wordt een schets ondernomen van het kompleks denk-resp.representatiesysteem dat door deze teksten wordt verwoord en gedragen.Tenslotte wordt een

begin gemaakt van een bibliografische studie van de receptie van het werk van Mandel en wordt nagegaan hoe het zich veroudt tot het polymorf bevrijd marxisme dat in de huidige periode het licht ziet. Organisaties: • Geschiedenis • Economisch, Monetair en Financieel Beleid • Metajuridica

Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS • DIRK FRANTZEN • SERGE GUTWIRTH • ELS WITTE

Attitudes over predictie en preventie van diabetes bij familieleden van personen met insuline-afhankelijke diabetes: studie bij ouders. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In Vlaanderen werd een grootschalige familiestudie gestart naar de vroegere detectie en preventie bij eersterangsverwanten van insulineafhankelijke diabetici. De bedoeling van dit onderzoek is om op basis van immunologische en/of erfelijke kenmerken personen te detecteren met een verhoogd risico op diabetes (in een preklinische fase). Ze zullen in de toekomst de kans krijgen om aan internationale preventie deel te nemen.Tot op heden werd er weinig aandacht besteed aan de beleving en de attitudes van de participanten aan screening programma's. In parallel met het medisch project, werd daarom een psychologische studie gestart. Het doel is om psycho-sociale parameters op te sporen met een voorspellende waarde voor coping met een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes. Identificatie van deze parameters, zal toelaten te interveniëren bij eventuele aanpassingsproblemen.De studiegroep bestaat op dit ogenblik uit eersterangsverwanten ouder dan 16 jaar. Een bijkomende OZR financiering zou het mogelijk maken deze groep uit te breiden tot ouders die beslist hebben om hun kinderen jonger dan 16 jaar te laten testen op mogelijk risico voor diabetes. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie


Mantelzorg bij HIV/Aids patienten binnen de extra-murale zorg. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Mantelzorg, de peiler van de extramurale zorg voor HIV/ AIDS patienten, is weinig onderzocht.Ons vorig onderzoek toont nochtans dat ze economisch zeer belangrijk is: van alle zorgverrichtingen voor AIDS patienten komt ze op de 2de plaats na hospitalisaties. Deze gegevens zijn afkomstig van patiënten. In dit project willen we de mantelzorgers van de patiënten zelf onderzoeken naar aard, duur en omvang van hun taken om tot een nauwkeuriger inschatting van de kostprijs te komen, hun noden en behoeften, naar hun relatie met gezondheids- en welzijnszorg en vrijwilligersorganisaties. Ze zullen een interview krijgen d.m.v. een gestandaardiseerde vragenlijst, en een dagboek invullen. Om daartoe gemotiveerd te worden zullen ze regelmatig dienen gevolgd te worden. Dezelfde onderzoekers als bij de patiënten zullen worden ingeschakeld om de respons te maximaliseren. Naar ons weten is dergelijk diepte onderzoek niet eerder gebeurd.Het project wil de maatschappelijke kost van HIV/AIDS beter helpen inschatten, en bijdragen tot een betere samenwerking tussen professionele en informele zorg. Door ziekte van de onderzoeker is dit project nog niet gerealiseerd. Organisaties: • Maatschappelijke Gezondheidszorg

Onderzoekers: • ANNE-MARIE DEPOORTER

Pultrusie: numerieke modelvorming en experimentele verificatie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project kadert in de afronding van de studie van de pultrusie van composieten met een thermohardende matrix, die loopt in samenwerking met Bekaert Composites en de dienst Analyse van Strukturen (STRU). Het doel van deze studie is de ontwikkeling van een kwantitatieve numerieke beschrijving van het pultrusieproces. Voor de numerieke oplossing van het probleem wordt gebruik gemaakt van de eindige elementen methode. Aanpassingen van commerciele software, SAMCEF, worden geïmplementeerd op een SUN werkstation (STRU). Pultrusie-experimenten, uitgevoerd bij Bekaert Composites, voor een eenvoudig en een complex, niet-symmetrisch pultrusieprofiel leveren de vereiste experimentele gegevens om het numeriek model te toesten en te verbeteren. Het afgewerkte numerieke model moet voldoende predictieve capaciteit bezitten om een optimalisatie van het proces toe te laten, naar harssamenstelling, verwarmingsconfiguratie en pultrusiesnelheid, en dit voor complexe, niet-symmetrische pultrusieprofielen. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren • Materialen & chemie

Onderzoekers: • GUY VAN ASSCHE • BRUNO VAN MELE

Naar een nieuwe interpretatie van het recht op zelfbeschikking? De juridische consequenties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Probleemstelling: de vraag naar de volkenrechtelijke toelaatbaarheid van secessie als resultaat van de uitoefening van het recht op zelfbeschikking, en naar de juridische consequenties. De ontwikkeling van dat "recht" vanuit bestaande internationaal erkende principes. De rol van de volkenbond en van de Verenigde Naties in dat ontwikkelingsproces: analyse van VN-verklaringen, tot en met het slotdocument van de VN-

mensenrectenconferentie in Wenen, 1993. De vraag van de verwezenlijking van het recht op zelfbeschikking als collectief mensenrecht. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • JAN GORUS • JOZEF VAN BELLINGEN

Biochemisch en neurofarmacologisch onderzoek van experimentele convulsies bij de rat, door middel van microdialyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstelling Psychomotorische epilepsiecrisissen, meestal van temporale oorsprong, zijn moeilijk te behandelen en betekenen een ernstige aantasting van de levenskwaliteit. Er gaat dan ook veel aandacht naar ontwikkeling van nieuwe anti-epileptica. Hierbij worden nieuwe molecules gescreened op hun anticonvulsieve werking via diermodellen van epilepsie. Dergelijke diermodellen kunnen elektrofysiologisch zijn zoals 'minimale electroshock drempel' of chemisch. In ons project willen we een origineel chemisch dierfarmacologisch model uitwerken voor psychomotorische epilepsie, waarbij we in de hippocampus en aanverwante strukturen epileptogene moleculen toedienen. Om het effect van deze moleculen te karakteriseren zullen we via microdialyse tegelijkertijd aminozuurtransmitters (GABA, glutamaat, asparaat) en monoamines (dopamine, noradrenaline, serotonine) meten. Na deze karakterisatie en selectie van het beste model willen we het model aanwenden om biochemische effecten van anti-epileptica en hun werkingsmechanismen te bestuderen. Resultaten Systemische toediening van de niet-selectieve muscarine receptor agonist pilocarpine wordt sinds enkele jaren gebruikt als diermodel voor complex partiële aanvallen (Turski et al., 1989). In het onthaallaboratorium werd het systemisch pilocarpinemodel getransformeerd tot een model waarbij 10 mM pilocarpine locaal in de hippocampus van de vrij bewegende rat wordt toegediend gedurende 40 min via de microdialyseprobe aan een debiet van 2 ml/min. Op deze manier worden focaal geïnduceerde epileptische aanvallen beter gesimuleerd. Neurotransmitterveranderingen werden opgevolgd door het collecteren van dialysaten van zowel hippocampus als cerebellum (Smolders et al., 1997a). De effectiviteit van een aantal antiepileptica in dit model werd uitgetest (Smolders et al., 1997a; 1997c). Bovendien werd dit pilocarpinemodel gekarakteriseerd wat betreft zijn aangrijpingspunten en de oorsprong van de geobserveerde neurotransmittervrijgave (Smolders et al., 1997b). Referenties I. Smolders, K. Van Belle, G. Ebinger and Y. Michotte. Hippocampal and cerebellar extracellular amino acid levels during pilocarpine-induced seizures in freely moving rats as measured by microdialysis. Eur. J. Pharmacol. 319 (1997a) 21-29. I. Smolders, G.M. Khan, J. Manil, G. Ebinger and Y. Michotte. NMDA receptor-mediated pilocarpine-induced seizures: characterization in freely moving rats using microdialysis. Br. J. Pharmacol. 121 (1997b) 1171-1179. I. Smolders, G.M. Khan, H. Lindekens, S. Prikken, J. Manil, G. Ebinger and Y. Michotte. Effectiveness of vigabatrin against focally evoked pilocarpine-induced seizures and concomitant changes in extracellular hippocampal and cerebellar glutamate, GABA and dopamine levels, a microdialysis-electrocorticography study in freely moving rats. J. Pharmacol. Exp. Ther. 283 (1997c) 1239-1248. L. Turski, I. Ikonomidou, W. A. Tursli, Z.A. Bortolotto and E.A. Cavalheiro. Review: Cholinergic mechanisms and epileptogenesis. The seizures induced by pilocarpine. Synapse 3 (1989) 154-171. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • GUY EBINGER • YVETTE MICHOTTE

Ammoniak bepalingen tijdens inspanning als aanvulling op lactaatbepalingen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De relatie tussen lactaat (La) en belasting tijdens een progressieve maximale inspanningstest (T) wordt in de trainingsbegeleiding van atleten vaak gebruikt om de optimale intensiteit van verscheidene trainingsvormen op te stellen. Glycogeendepletie is een situatie die leidt tot lagere lactaatwaardes tijdens T waardoor een verkeerde interpretatie aan lactaatcurves kan gegeven worden (lactaatparadox). Het doel van de voorliggende studieis de invloed te onderzoeken van eenglycogeendepleterende inspanning op La en ammoniak (NH3) accumulatie tijdens een T. Twaalf personen zullen met 1 week interval 2 inspanningstesten afleggen waarbij 1 test vooraf zal gegaan worden door een gevalideerde glycogeendepleterende inspanning (GDI). De NH3 accumulatie, na GDI, wordt verwacht sneller te stijgen in verhouding tot de niet gedepleteerde toestand. De La accumulatie daarentegen wordt verwacht lager te blijven na GDI in verhouding tot de normale toestand. Onze hypothese gaat ervan uit dat ammoniakbepalingen tijdens eenprogressieve inspanningstest bijkomende informatie kan opleveren bij de interpretatie van lactaatcurves die niet beschikbaar is wanneer enkel lactaat gemeten wordt. Organisaties: • Menselijke Fysiologie en Algemene Biologische Scheikunde • Menselijke Fysiologie

Onderzoekers: • JOHAN ROEYKENS • ROMAIN MEEUSEN • KENNY DE MEIRLEIR

Ontwerp en control van brede frequentieband voor multimedia toepassingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar ontwerp, ontwikkeling en controle van broadband netwerken voor multimedia applicaties Organisaties: • Laboratorium voor Systeem en Software Engineering

Onderzoekers: • VIVIANE JONCKERS

Vegetatie katering Zoniënwoud Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project heeft de fytosociologische studie van verschillende biotopen in een bosecosysteem tot doel, met een bijzondere aandacht voor de mogelijke invloed van het stadsmilieu.I. Ecologische studie van de Pinnebeek- grondige inventarisatie van de flora- opstellen van de fytosociologische kaart- onderzoek naar waterkwaliteit- opstellen van beheersplannenII. Ecologische studie van verschillende beukenbestanden o.a. in verband met het effect van een "niets-doen" - bosbeheer in bepaalde percelenIII. Opvolgen van de evolutie en successie in de reeds beheerde gebieden (Vuilbeekvallei, Verdronken Kinderenvallei, Rood Klooster, Grote Flossendelle + kalkhellingen)IV. Wetenschappelijke begeleiding bij het uitvoeren van de beheerswerken in de natuurrreservaten. Organisaties:

• Biologie


Robust process analytical methods for industrial pratctice and their validation. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De voornaamste objectieven van dit project zijn : - werktuigen voor methodenvalidatie in een industriele context voor te stellen die onderzocht werden en aanvaard door belangrijke Europese industrieen, om op die wijze Europese standardizatie te bevorderen - betere methodenvalidatie procedures voor (multivariate) procesanalyse methoden te ontwerpen.Deze objectieven zullen gerealiseerd worden door het beschikbaar maken van gedetailleerde validatieprocedures en statistische pakketten, die nieuwe of aangepaste algoritmen bevatten. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie


De functie van schoolsport binnen het secundair onderwijs in Vlaanderen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie heeft tot doel inzicht te krijgen in de specifieke functie en de eigenheid van de schoolsport in Vlaanderen. Hierbij wordt een analyse gemaakt van zowel de bestaande structuren als de inhoudelijke aspecten van de schoolsport (o.a. de evolutie van de functie van schoolsport; de specifieke eigenheid; een evaluatie van de bestaande aanbod). De gegevens worden ingezameld via enquêtes bij leerkrachten/ medewerkers en leerlingen van een 35-tal scholen. De bekomen resultaten zullen worden voorgelegd aan een aantal bevoorrechte getuigen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van diepte-interviews. Organisaties: • Sportbeleid en -management • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid

Onderzoekers: • DIANE SPILTHOORN • PAUL DE KNOP

Overheidspensioenen, met inbegrip van de pensioenregelingen voor het personeel van de Vlaamse vrije universiteiten Vrije Universiteit Brussel Abstract: In België bestaan talrijke , door verschillende wetgevingen beheerste pensioenregelingen voor de diverse categorieën van het personeel van de onderscheiden overheden. Het voorgestelde onderzoek strekt ertoe : 1)op het algemene vlak een inventaris op te maken van de bestaande overheden ,rekening houdend met de recente privatisering van overheidsbedrijven, en een inventaris en, waar nodig, een gecoördineerde versie op te maken van de erg verspreide en alsnog niet gecodificeerde wetgeving; 2.) Op het bijzondezre vlak: a) de pensioenwetgeving voor de diverse personeelsleden van de Vlaamse vrije universiteiten te analyseren en voor de bestaande knelpunten een juridische en maatschappelijke verantwoorde oplossing te zoeken b) na te gaan of de wetgeving op de overheidspensioenen het beginsel van de gelijke behandeling van mannen en vrouwen eerbiedigt. Organisaties: • Staats- en Bestuursrecht

Onderzoekers: • LUDO VENY

Invloed van een vegetarische levensstijl op gezondheidsgerelateerde parameters. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In Vlaanderen werden tot nu toe weinig data verzameld die een objectieve evaluatie toelaten van de effecten van een vegetarische levensstijl op gezondheidsgerelateerde parameters. Nog minder gegevens zijn te vinden over de eerder vermelde groepen met bijzondere voedingsvereisten zoals kinderen en sportlui. Een pilootstudie bij kinderen, adolescenten en jonge volwassenen werd uitgevoerd in 1995-1996 (A. De Malsche, Prof. M. Hebbelinck en Dr. P. Clarys). De resultaten van deze studie (100 proefpersonen) duiden niet op belangrijke tekortkomingen bij onze vegetarische proefgroep wanneer deze vergeleken wordt met de gemiddelde bevolking. Echter onze proefgroep is te klein om op wetenschappelijk verantwoorde manier conclusies te kunnen trekken. Daarom willen we in de toekomst deze studie verder zetten en uitbreiden. Met deze studie willen we zoveel mogelijk vegetariërs in België bereiken. Net als in onze pilootstudie willen (1) algemene gegevens, (2) gegevens betreffende de voedselinname, (3) antropometrische gegevens, (4) fitheidsgerelateerde gegevens en (5) gegevens betreffende het bloedbeeld verzamelen. Organisaties: • Menselijke Fysiologie en Algemene Biologische Scheikunde • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • MARCEL HEBBELINCK • ANDRE BAREL

The Mons Porphyrites Project Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het Mons Porphyrites Project is een multidiciplinair Brits project in associatie met het Centrum voor de Studie van de Griekse en Latijnse docunenten van de VUIB. Het is een 5-jarig project (gestart in 1994) met als doel het archeologisch onderzoek van Mons Porphyrites in de Oostelijke woestijn van Egypte. Naast de porfiergroeven, hoog in het bergmassief van Gebel Dokhan, zijn er een Romeins fort, verschillende heiligdommen vier arbeidersdorpen, enkele necropolen en installaties voor de watervoorziening, die totnogtoe geen van alle onderzocht werden. In maart 1996 werd begonnen met opgravingen in het centrale fort en in de nabije Romeinse versterkte site (Badia'), ten Z van Mons Porphyrites. Dit leverde reeds tientallen Griekse ostraka op, die essentiële inlichtingen verschaffen over de chronologie, de logistieke organisatie en de eploitatie van de groeven. In 1997 zullen nieuwe sleuven geopend worden in beide sites. De behandeling en de studie van de documcnten zi jn toevertrouwd aan het VUB-centrum GRLD,waarvan een proportioneel bescheidenfinanciële inbreng wordt verwacht als bijdrage in de hoge kosten van de opgravingen. Organisaties: • Latijn-Grieks

Onderzoekers: • WILFRIED VAN RENGEN

Opbouw van een multidisciplinair geographisch informatie systeem (G.I.S.) van het gebied rond Guayaquil met het oog op de monitoring en de modellisatie van het Guayas estuarium en de Estero Salado (Ecuador).

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opbouwen van een funktioneel Geographisch Informatie Systeem (GIS) op PC bruikbaar voor de monitoring en modellisatie van het complex en uitgebreid marien systeem rond Guayaquil. Het computergestuurd informatiesysteem bestaat uit een ECDIS (Electronic Charting Display and Information System), dat de geografische en bathymetrische gegevens van het uitgestrekt gebied zal bevatten en een hieraan gekoppelde relationele object georienteerde databank waarin multidisplinaire gegevens betreffende de hydrografie, sedimentologie, geo- en aquachemie, en mariene biologie opgeslagen zullen worden. Deze gegevens zullen bekomen worden door drie in de tijd welgekozen meetcampagnes, waarbij 20 staalname locaties gedefinieerd zijn over een gebied van ongeveer 4000 km2. Wetenschappelijke doelstellingen: Verzamelen van bestaande en nieuwe geografische, bathymetrische en hydrografische gegevens en het actualizeren van deze gegevens o.a. door gebruik te maken van remote sensing technieken (satelliet beelden van dit gebied). Het Geographisch Informatie Systeem (GIS) ter plaatse opbouwen en de functionele relaties tussen interdisciplinaire parameters van de databank uitwerken. Inventarisatie van bathymetrische, akoestische, hydrografische, sedimentologische, geo- en aquachemische en biologische (benthische en pelagische) gegevens in 20 meetpunten verdeeld over de Guayas rivier, Canal de Cascajal en de Estero Salado. Steunend op deze fundamentele basis zullen de gradienten in de opgemeten parameters onderzocht worden, zullen de parameters onderling gecorreleerd worden en zullen een aantal belangrijke polluenten (pesticiden en zware metalen) geanalyseerd en hun ecotoxicologisch belang geëvalueerd worden. Belangrijk om weten is in welke mate de zware metalen en pesticiden naar de oceaan toe weggefilterd of in het systeem opgenomen worden. Aantonen van de funktionaliteit van de GIS voor de monitoring en voor de modellisatie van het complex systeem en het toepassen ervan in het zoeken naar de oorzaken van nu reeds vaststelbare ecologische problemen, die een belangrijke economische weerslag hebben. Meer bepaald zal nagegaan kunnen worden wat de weerslag van het uitbaggeren van de Estero Salado, bedoeld om de toegang van de haven van Guayaquil voor grote schepen toe te laten, zal hebben op de evolutie en de opbrengst van de garnaalkwekerijen. De invloed van het indijken van de mangrovebestanden ten behoeve van deze garnaalkwekerijen op het verleggen van het ecologisch equilibrium zal eveneens onderzocht worden. Ook zal de invloed van het nu quasi ongecontroleerd aanwenden van pesticiden in de nabij gelegen bananenplantages op de diverse garnaalsoorten en crustaceëen kunnen ingeschat worden. Gehoopt wordt bovendien dat dit systeem zal kunnen bijdragen tot het vinden van de oorzaken (geografische en kwantitatieve gegevens) voor de nu onbeantwoorde vraag van de reden van de onbekende garnaalziekte, die aldaar verwoord wordt als het Taura Syndrom. Ten slotte kan evenzeer nagegaan worden of de nu toegepaste techniek van landwinning, door het uitstorten van baggerspeciën, geen onmiddellijk gevaar kan inhouden voor de gezondheid, aangezien de aldus gewonnen gebieden vaak als woongebieden worden aangewend. Organisaties: • Elektriciteit


Idntificatie van differentieel uitgedrukte boodschapper-RNA's in muriene BW5147 lymfoma cellijnen met en verschillend metastatisch potentieel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het weefselinfiltrerend gedrag van lymfoïde cellen kan informatie leveren voor het invasief en metastatisch gedrag van kwaadaardige kankercellen. Het is inderdaad niet ondenkbaar dat invasieve metastatische eigenschappen van lymfoïde cellen op abnormale wijze tot uitdrukking komen in invasieve/metastaserende kankercellen. De studie van de genen en genproducten die betrokken zouden zijn in het weefselinfiltrerend vermogen van lymfoïde cellen en hun mogelijke expressie in kankercellen zou dan ook kunnen leiden tot de identificatie van invasie- en metastase geassocieerde moleculen. Dit onderzoeksproject stelt zich dan ook tot doel dit moleculair mechanisme te ontrafelen via het gebruik van de PCRgemedieerde 'mRNA differential display' (DDRT-PCR) techniek. We beschikken over een aantal wel-gekarakteriseerde BW5147 T-cel lymfoom afgeleide cellijnen die een verschillend metastatisch potentieel vertonen. Via DDRT-PCR kunnen genen die differentieel uitgedrukt worden in deze fenotypisch verschillende varianten met eenzelfde genetische achtergrond, geïsoleerd worden en verder gekarakteriseerd op moleculair vlak. Organisaties: • Cellulaire Immunologie

Onderzoekers: • HILDE REVETS

In-vitro onderzoek van de variaties van de facies auricularis op het sacrum en op het os coxae Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het in-vitro onderzoek van de variaties van de facies auricularis op het sacrum en op het os coxae beoogt een bijdrage te leveren tot verruiming van het inzicht in functie en dysfunctie van de SIG-beenverbinding, een niet onbelangrijk thema in het kader van lage rugproblematiek en voorwerp van manueeltherapeutische behandelingen. Het onderzoek kadert in een artokinematische werkhypothese, waarbij het sacroiliacaal gewricht vanuit de actueel aanvaarde anatomische classificatie van de beenverbindingen wordt beschouwd als een entiteit van beenverbindingen met een parallelschakeling van een synoviale beenverbindingen en een syndesmosis. Het beoogt in een eerste fase de in-vitro bepaling van de grillige ruimtelijke details (groeven, richels, torsie) van de facies auricularis van het sacrum en het os coxae (kraakbenig en benig) met behulp van een magnetic tracking device (Flock of Birds, r Ascension). In een latere fase kunnen deze configuraties worden ingepast in computersimulaties van globale SIG-verbindingen. Bij de dissectie zal ook aandacht worden besteed aan de aanwezigheid van synovia; er zal worden nagegaan of hyaluronzuurproteïnecomplexen als additief in het kader van grenssmering op de loopvlakken van de gewrichten kunnen worden herkend. Organisaties: • Experimentele Anatomie

Onderzoekers: • Pierre VAN ROY

Ontwikkeling van de Vlaamse California Psychological Inventory Vrije Universiteit Brussel Abstract: AIgemeen doel van het project is het aanpassen van de CPI-87 voor gebruik in een Nederlandstalige populatie. De eerste fase is de vertaling van het instrument (Engels naar Nederlands), waarbij de criteria zoals gedicteerd door de American Psychological Association (Standards for Educational and Psychological Testing, 1987, APA) zullen worden gehanteerd. In de tweede fase zullen normen worden ontwikkeld op basis van een representatieve steekproef van de populatie waarvoor de CPI-87 bedoeld is ('aangepaste personen' of 'normalen'). Het is de bedoeling tevens normen te ontwikkelen voor specifieke doelgroepen (studenten, sollicitanten, ...). De derde fase beoogt de structuur en de validiteit van de Vlaamse aanpassing te onderzoeken. Volgende studies zullen worden gedaan: verbanden van de CPI met tests die gelijkaardige en/of

verschillende constructen meten, Q-sorts om de interpretaties van schalen te verrijken, multivariate analyses, convergentie met de 'Big Five' factoren van persoonlijkheid. In een vierde en laatste fase willen we een pathologic-indicator ontwikkelen op basis van CPI-87 profielen. Organisaties: • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie

Onderzoekers: • HEDWIG SLOORE

Ecohydrologisch onderzoek van waterrijke vallei-ecosystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De karakteristieken en de ssortensamenstelling van de vegetatie in natuurlijke en halfnatuurlijke ecosystemen worden bepaald door standplaatsfactoren. In waterrijke systemen vervult de waterhuishouding vaak een sleutelrol. In valleigebieden komen verscheidene waterstromen samen (neerslag, oppervlakte-, en grondwater), elk met een verschillende dimensie en chemische samenstelling alsook een ruimtelijke en temporele varabiliteit. De orde van grootte en samenstelling van waterfluxen hebben zowel een rechtstreekse invloedopde vegetatie als een onrechtstreekse door het reguleren van fysisch-chemische en micro-biologische bodemprocessen. Inzicht in deze relatie is een voorwaarde voor een ecologisch gezond beheer van waterrijke vallei-ecosystemen. Voor Vlaamse valleien is de bestaande kennis aangaande hun ecohydrologisch functioneren nog erg onvolledig, en komt onvoldoende tegemoet aan de vragen en de problemen die zich bij natuurontwikkeling en -beheer op het terrein aandienen. Er is behoefte aan instrumenten en modellen die de inzichten in het tot stand komen van de standplaatskenmerken en het ecohydrologisch functioneren van waterrijke vallei-ecosystemen integreren. Ze moeten ertoe bijdragen om uitgaande van hydrologische en pedologische randvoorwaarden uitspraken en voorspellingen te doen met betrekking tot de karakteristieken van de vegetatie Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


General Limit Theorems in Probability and Local Empirical Processes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: General limit theorems of probability -Laws of the iterated logarithm -Darling-Erdös type results -universal results on increments -Probability in Banach space Organisaties: • Toegepaste Wiskunde

Onderzoekers: • UWE EINMAHL

Krakterisatie van bacteriocine-producerende enterococcen voor een gecontroleerde toepassing in zuivelproducten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel de functionele eigenschappen van geselecteerde, niet-haemolytische, enterotoxine-negatieve, bacteriocineproducerende, antibioticum-sensitieve Enterococcus stammen te bestuderen, teneinde de veiligheid van gefermenteerde levensmiddelen verkregen door fermentatie in aanwezigheid van enterococen te garanderen.Dit zal verwezenlijkt worden door:-Metabolische eigenschapppen te vergelijken die relevant zijn door de evaluatie van hun veiligheid als voedsel- of voederadditief.-Functionele eigenschappen te bestuderen van geselecteerde enterococcen met het oog op hun technologisch potentieel. In het bijzonder zal de productie van bacteriocines actief tegen voedselbedervers en pathogene bacteriën bestudeerd worden. Positieve stammen zullen weerhouden worden voor zuivering, isolatie en karakterisatie van hun bacteriocines.-Van geselecteerde enteroccocen de groeicondities te controleren en hun bacteriocineproductie te optimaliseren met het oog op de productie van microbiologisch veilige, gefermenteerde levensmiddelen, in het bijzonder kaas. De optimalisatie van de bacteriocineproductie zal in detail nagegaan worden in fermentoren en gesimuleerde voedselomgevingen. Organisaties: • Industriêle Microbiologie


Studie van mobiele kaaimuren t.b.v. de stad Antwerpen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op vraag van de Stad Antwerpen wordt er een studie gevoerd naar mobiele kaaimuren tbv de stad Antwerpen met het oog op de bescherming van de stad tegen overstromingen van de Schelde, in periodes van stormtij. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • WILLY DE WILDE

Bepaling van multicomponent synergetische effecten in micro poreuze kristallijne katalysatoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Microporeuze Kristallijne Materialen (MKM) zijn een groep chemische katalysatoren die relevant zijn in de petrechemie, de chemie van de intermediairen, de farmaceutisch, agrochemische en oleochemische industrie en de milieutechnologie. Naast gasfaze reacties, katalyzeren ze ook chemische omzettingen in de vloeibare fase met behulp van aan het oppervlak aanwezige Brönsted zure of redox -actieve plaatsen en worden ze gebruikt als selectieve absorbentia.Wanneer deze katalysatoren in contact met multicomponent mengsels gebracht worden, schijnen volgens onze en enkele schaarse literatuurgegevens synergetische effecten te bestaan tussen deze componenten. Deze efeecten schijnen algemeen voor te komen, onafgezien van de aard van de reactieven, producten, reactietype en de topologie van het MKM. Het is op dit ogenblik onduidelijk wat de preciese aard van dit effect is. Het is echter wel duidelijk dat een verband bestaat met activiteit en katalysche stabiliteit van het MKM. Gezien de relevantie van het probleem dringt kwantificatier en conceptualizatie zich op. Dit project loopt in samenwerking met de KULeuven (COK, Prof. Jacobs). Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Coïnstructie in de lichamelijke opvoeding

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie heeft tot doel inzicht te krijgen in de wenselijkheid en de ervaring van leerkrachten lichamelijke opvoeding en leerlingen met betrekking tot gemengd onderwijs in de lessen lichamelijke opvoeding (LO) op school. Hierbij zullen de leerkrachten LO van alle secundaire scholen van Vlaams Brabant bevraagd worden (enquête) evenals 2 groepen van 300 leerlingen: enerzijds leerlingen die wel gemengde lessen LO volgen en anderzijds leerlingen die geen gemengde lessen LO krijgen. Het doel is ondermeer na te gaan of de ervaring met coïnstructie in de LO de visie hierover beïnvloedt (zowel bij leerlingen als bij leerkrachten) en of het standpunt van de leerkrachten verschilt van dit van de leerlingen. Organisaties: • Sportbeleid en -management • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid

Onderzoekers: • DIANE SPILTHOORN • MARC THEEBOOM

Associatieve en automatische processen in causale attributie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Causale attributies vormen een sleutelelement in het denken, want ze maken mogelijk dat we het verleden beter begrijpen, het heden beheersen, en de toekomst beter kunnen voor spellen. In de sociale psychologie worden causale attributiesveelal beschouwd als zeer rationele en gecontroleerde processen die enige mentale concentratie vereisen. Maar is hetwaarschijnlijk dat zo'n essentieel proces veel mentale energie en tijd vereist ? Vormen rationele regels wel de basis vanhet causale denken? De alternatieve stelling die in dit project onderzocht wordt is dat attributies gevormd worden door associatieve processen (die autonoom en zeer snel verlopen) en door aangeleerde regels die na veelvuldige toepassing automatisch verlopen. De bedoeling is na te gaan onder welke condities en bij welke deelprocessen het afleiden van causale attributies al dan niet associatief en automatisch verloopt.Dit project is een heroriëntering van het vorige project over "het invariantieprincipe bi; causale inductie en emoties" waar S. Casaer aan meewerkte in het kader van haar doctoraat, gezien zij nu van onderwerp is veranderd. Organisaties: • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie

Onderzoekers: • FRANK VAN OVERWALLE

Conformationeel verstrakte peptide analogen met potentiele hormonale activiteit - Synthese, analyse (MS) en conformatiebepaling (NMR) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met het doel de physiologische levensduur en de selektiviteit van peptiden te verhogen, wordt de conformatie van de hoofdketen en van de zijketens verstrakt door cyclisatie en inbouw van pseudo-peptiden. Synthetische isosteren van de peptide binding zoals CH=CH, C(CH3)=CH, CH2NH, COCH2 worden bereid. De verdere uitbouw van het cyclisatieprincipe leidt naar eptidomimetica. Het ontwerp van deze analogen steunt op een grondige conformationele studie door middel van 2D-NMR, zowel van de natuurlijke structuren als van de analogen. De massaspectrometrie speelt een belangrijke rol bij het volgen van de synthese processen. Deze algemene aanpak wordt toegepast op een aantal doelpeptiden : somatostatine, enkephaline, casomorphine, oxytocine, vasopressin, dermorphine, substance P, endothelin.Verlenging:Als gevolg van de resultaten van ons lopend project naar conformationele verstrakkingen van peptiden als een middel tot het bekomen van metabole stabiliteit en receptorselectiviteit, worden nieuwe opioide peptidomimetica voorgesteld. De design ervan steunt op moleculaire modeling technieken en is gebaseerd enerzijds op theoretisch opgebouwde farmacofoor modellen voor m- en d-opioid agonisten. Anderzijds wordt een 3D overlap met starre niet-peptidische d-antagonisten gebruikt. Schema's voor de assymetrische synthese van de nieuwe producten worden voorgesteld, gebruik makend van chirale startprodukten of van enzymatische resolutie. De struktuur van alle produkten wordt bepaald door massaspectroscopie, en een volledige 3D conformatiebepaling gebeurt door 2D-NMR spectroscopie, ondersteund door moleculaire modeling. De bepaling van de receptoraffiniteit en -selectiviteit en van de agonist/antagonist eigenschappen zal gebeuren door externe samenwerking. De ontwikkelde strategie moet op termijn toelaten om andere peptiden op een systematische manier te transformeren naar kleine peptidomimetische organische moleculen. Organisaties: • Scheikunde


Multi-en interdisciplinaire evaluatie van cervikale en lumbale wervelkolom problematiek bij ziekenhuisverplegenden met ontwikkeling en toepassing van een primair preventieprogramma Vrije Universiteit Brussel Abstract: Via een vroeger uitgevoerd project "Rugklachten bij het verplegend personeel, een preventief, epidemiologisch, antropometrisch en ergonomisch onderzoek" in zowel gesimuleerde als in reële werksituaties (1990-1994) zijn gegevens verzameld over de flexibiliteit, fitheid en kracht van verplegend personeel in Vlaanderen & Brussel (preventief deel) ; over musculoskeletale problemen inzonderheid van de rug, werkbelasting, werkomgeving en gebruikte middelen, tiltechnieken, slaapgewoonten, werkverzuim en arbeidsbelevenis (epidemiologisch deel) ; van lichaam en segmentmaten inclusief lichaamssamenstelling (antropometrisch deel) met biomechanisch, electroLysiologisch (EMG), 3D cinematische technieken in ziekenhuiskamer en bed-patiënt situaties (ergonomisch deel) (zie detailoverzicht bijgevoegd organigram).De bedoeling van dit lopende project (1995-1998) is analyse en rapportering van o.a.isokinetisch krachtenelheid relaties van de ledematen ; van de continue registratie van de wervelkolom mobiliteit tijdens een 8 uur dagtaak inclusief quantificeren van de wervelkolom krimping bij belasting ; van het bewegingepatroon van verschillende taken en handelingen met specifiek 3D kinematiek, EMG en krachtenplatform. Door middel van een factoranalyse zal men de gecombineerde werkbelastirg effecter op de cervicale en lumbale wervelkolom kunnen voorspellen. Hiermee moet dan een arbeidegerelateerd preventiemodel worden ontwikkeld. Het betreft hier een goedgekeurd project DWTC (personeel) Organisaties: • Experimentele Anatomie • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • WILLIAM DUQUET • Pierre VAN ROY • EVERT ZINZEN • JAN PIETER CLARYS

De houding van een liberale politieke filosofie tegenover de technische rationaliteit. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sedert de zeventiende eeuw wordt het westerse denken beheerst door cartesiaanse grondslagen. Dit denken gaat uit van vaste fundamenten, streeft naar zekerheid en beheersbaarheid, meent de menselijke geest als een spiegel van de natuur te kunnen beschouwen en is zo in wezen technisch georiënteerd. De teloorgang van marxistisch geïnspireerde maatschappijmodellen en het in vraag stellen van de westerse verzorgingsstaat naar sociaal-democratisch model maken de vraag naar een liberale politieke filosofie meer dan ooit actueel. Kan een denken worden geformuleerd dat kritisch staat tegenover deze technische rationaliteit, die immers de pluraliteit uitsluit en die veronderstelt het wezen van

mens en maatschappij te kennen en het denken en handelen te moeten richten op een voorafgegeven model? Als mogelijke oplossing kan worden gedacht aan een liberale - in de Angelsaksische betekenis -, participatorische politiek, waarin de burgerlijke maatschappij (civil society) opnieuw een rol zou kunnen spelen. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen • Metajuridica

Onderzoekers: • JOHAN STUY • JOZEF VAN BELLINGEN • MAURICE WEYEMBERGH

Vrouwenarbeid en gelegenheidsprostitutie in Centraal- en Oost-Afrikaanse steden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project beoogt, binnen de oost-afrikaanse socio-culturele context na te gaan: A) in welke morele en materiële omstandigheden bepaalde vrouwelijke stedelijke migranten zich begeven in vormen van sex work en prostitutie; B) welke morele en materiële voorwaarden voldaan moeten zijn opdat (stedelijke) sex workers uit de 'business ' zouden stappen en in hoeverre de vrees voor aidsbesmetting een dergelijke beslissing stimuleert; C) in hoeverre de verhandeling van in het oorsprongsdorp gecultiveerde producten op de stadsmarkten sex-workers reële mogelijkheden biedt om een nieuw bestaan uit te bouwen. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie

Onderzoekers: • ERIC ROSSEEL

De federalisering van Belgie als middel ter sanering van de overheidsfinancien: fiscaliteit als beleidsinstrument van de diverse overheidsgeledingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De omvorming van België tot een federale staat en de hiermee gepaard gaande bevoegdheidsregeling leidt ondermeer tot fiscale oversijpelingseffecten, t.t.z. tot een interjurisdictionele afhankelijkheid op fiscaal gebied. Het voorgestelde onderzoek zal deze interrelatie nader onderzoeken. Daarbij zullen we uitgaan van aanknopingspunten uit recente internationale theorieën inzake fiscale illusie.Bij het onderzoek naar de fiscale illusie op lokaal bestuursniveau in België zullen we ons concentreren op onderzoek naar het 'flypaper effect'. Meer specifiek zal dieper worden ingegaan op het symmetrisch dan wel asymmetrisch karakter van de respons van de lokale besturen op het stijgen of dalen van de overheidsdotaties, waarbij een empirisch onderzoek zal worden verricht naar de gevolgen van de hervorming van het Gemeentefonds voor de Vlaamse gemeenten. In hetzelfde kader zullen daarnaast de gevolgen van zogenaamde 'tax windfalls' worden bestudeerd: wat de implicaties van de federale hervorming van de personenbelasting zijn op de belastingstelsels en de uitgaven van de Vlaamse gemeenten.Verder zullen politieke en demografische determinanten van het lokale belastingen uitgavenbeleid bestudeerd worden met een empirische toets aan de Vlaamse gemeenten. Organisaties: • Econometrie en Macro-Economische Studies

Onderzoekers: • BRUNO HEYNDELS

De organisatie voor veiligeheid en samenwerking in Europa en multilaterale conflictregulering. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het betreft een fundamenteel (promotie-)onderzoek naar de mogelijke rol van de OVSE als regulerings- c.q.sturingsmechanisme in een wereld die steeds meer interdepent en multilateraler wordt.Als gevolg van het falen van de traditionele geschillenbeslechtingsmechanismen ( diplomatie , sancties ) en het groeiend onvermogen van de supermachten (VS, Russische federatie) om hun wil en beslissingen op te leggen aan de rest van de internationale gemeenschap, worden conflicten , net zoals die in ex-Joegoslavië ,niet alleen naar een multilaterale niveau getild (EU, OVSE , VN , NAVO ) , maar voldoen ook de oude , partiële ,beperkte en partijdige technieken niet langer meer.Gezocht dient te worden naar nieuwe vreedzame en effectieve middelen .De OVSE biedt in deze richting aanknopingspunten ( Valetta- en Moskou-mechanisme). Gezocht zal moeten worden naar middelen voor early-warning en preventieve diplomatie. Organisaties: • Politieke Wetenschappen


Sociale geschiedenis van de Limburgse Mijnen (1917-1985). Arbeidsverhoudingen, arbeidsomstandigheden, lonen, syndicalisme. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de studie van de sociale geschiedenis van het Limburgse mijnbekken. Er wordt vertrokken van het micro-niveau: de afzonderlijke zetels. Daarbij worden zowel de arbeidsomstandigheden met nadruk op het loon als op de arbeidsverhoudingen en het syndicalisme bestudeerd. Nagegaan wordt op welke wijze arbeidsomstandigheden en arbeidsverhoudingen op elkaar inwerken. Organisaties: • Geschiedenis

Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS

Glomerulosclerose: Studie van de vorming van extracellulair e matrix in geisoleerde glomeruli en gezuiverde mesangiale cellen,. Rol van rectieve zuurstofintermediairen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Glomerulosclerose is het resultaat van een overmatige produktie van extracellulaire matrix in de glomeruli van de nier. De mesangiale cellen spelen hierin een voorname rol. Onze werkhypothese is dat er een rechtstreeks verband bestaat tussen een verhoogde produktie van reactieve zuurstofintermediairen en glomerulosclerose. Het objectief van dit werk is enerzijds een beter inzicht te krijgen in de pathogenese van glomerulosclerose en in het verband tussen glomerulosclerose en reactieve zuurstofintermediairen en anderzijds het screenen van farmaca die de vorming van extracellulaire matrix verminderen. Dit projekt leunt technisch en inhoudelijk nauw aan bij het werk over leverfibrose (Prof. Dr. A Geerts) met wie wij een researchkern "Extracellulaire matrix" willen vormen. Het specifieke doel van deze aanvraag is het opstarten van een nieuw OZR-projekt (4 jaar). Wij vragen 600 kF per jaar als werkingskrediet. Wij vragen geen uitrusting gezien de meeste toestellen samen met de "Leverfibrosegroep" zullen gebruikt worden. Deze kredietaanvraag loopt parallel met een aanvraag voor een Krediet aan Navorsers bij het NFWO (D. De Craemer, 500 KF gedurende 3 jaar) en een aanvraag voor een Onderzoeksprojekt (Geerts, Van den Branden, Verbeelen en Hautekeete, 10599 kF).

Organisaties: • Celbiologie en Histologie • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten • Anatomie

Onderzoekers: • ALBERT GEERTS • CHRISTIANE VAN DEN BRANDEN • DIERIK VERBEELEN • DIRK DE CRAEMER

Gebruik van mathematische modellen, gebaseerd op de beschrijving van de morfologie en filamenteuze schimmels, voor de analyse van groei, fysiologie en produktvorming tijdens submerse cultuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kinetiek van groei en productvorming tijdens de submerse cultuur van filamenteuze schimmels is sterk afhankelijk van de microscopische morfologie. De morfologie van Trichoderma reesei kan gemanipuleerd wordendoor de fysische (bv agitatieintendsiteit, temperatuur) en chemische (koolstofbron, aanwezigheid van verscheidene chemicaliën zoals L-sorbose, gistextract) omgeving te controleren. De meeste van deze factoren beïnvloeden eveneens de biosynthese en secretie van enzymen. Door op een preciese wijze de groei en productie te kwantificeren, en tegelijk de morfologische karakteristieken te evalueren zal een beter inzichrt kunnen verworven worden in de interacite tussen groei, morfologie en productvorming. Rechtstreekse bepaling van de microscopische groeikarakteristieken, en hun variantie met bovenverrmelde factoren, zal toelaten het mechanistisch model dat opgesteld werd, te verfijnen en te valideren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Controlefactoren van de celvernieuwing in de slokdarm. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De manier en de snelheid waarop de celvernieuwing in het slokdarmslijmvlies gebeurt is zo goed als ongekend. Gelet op de indrukwekkende stijging van de frekwentie van adenocarcinoom van de slokdarm zijn grondige studies over de celkinetiek in dit orgaan vereist. De faktoren die de celdeling kunnen beinvloeden namelijk voeding, alcohol, gastrine, epidermal growth factor, reflux van maagsap, zullen bij proefdieren (rat-hond) bestudeerd worden met de bedoeling om het uitlokken van abnormale celdelingspatronen op te sporen Organisaties: • Heelkundige Specialiteiten

Onderzoekers: • YVES VAN NIEUWENHOVE • GERARD WILLEMS

Eiceldonatie: Beslissingen van toekomstige ouders en de perceptie door de ouders van de impact van deze beslissingen op de gezinsrelaties Vrije Universiteit Brussel Abstract: Eiceldonatie biedt echtparen de kans hun kinderwens te realiseren.In deze vorm van In Vitro Fertilisatie (IVF) worden 2 vrouwen betrokken in de behandeling: (1) de donor die een eicel afstaat , (2) de vrouw met dysfunctionele ovaria die zwanger wenst te worden.Eiceldonatie houdt een vrij zware behandeling voor de donor in. Bijgevolg zijn slechts weinig vrouwen bereid eicellen vrijwillig te doneren.Om het probleem van de wachtlijst ( 3 à 4 jaar ) te omzeilen stelt het fertiliteitscentrum voor, dat de echtparen zelf een donor zoeken.De wensouders kunnenopteren voor twee mogelijke behandelingsvormen : (1) behandeling met eicellen van hun eigen donor of (2) behandeling met de (anonieme ) eicellen van een donor die aangebracht werd door een ander paar wensouders die ook een beroep moeten doen op deze vorm van fertiliteitshulp ("Personalised Anonimity Procedure").Deze beslissing heeft uiteraard belangrijke consequenties voor (1) de perceptie van de ouders van het statuut van het toekomstige kind en de ouder-kind relatie , (2) de relatie van het gezin en zijn leden tot de sociale omgeving. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie • Gynecologie - Urologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • PAUL DEVROEY

Hematopoietische stamcellen: karakterisatie van de subsets en aanrijking voor autologe transplantatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bloedcellen cn hun voorlopers kunnen o.a. worden gekarakteriseerd door hun morfologie, huncytochemische kenmerken, hun antigenen en receptoren, hun proliferade en differentiatie in kultuur, hun functionele aktiviteit en hun genbestand en de expressie hiervan. In de voorbije 12 jaar (1982-1994) hebben wij in 3 opeenvolgende NFWO projekten aandacht besteed aan hetimmunomorfologisch onderzoek van deze cellen. Daartoe hebben we immunocytochemische technieken ontwikkeld voor licht- en electronenmicroscopie met colloidaal goud als merker. Deze immunogoud- en immunogoud zilver technologie liet toe om de detektie van antigenen en receptoren te kombineren met een uitstekende morfologie en met cytochemisch onderzoek ophetzelfde preparaat. Deze technieken werden dan toegepast voor de studie van de cellulaire immuunrespons bij infekties, de ontwikkeling van het immuunsysteem bij foetus en neonaat cn voor de diagnose en klassificatie van maligne hematologische ziekten. De resultaten werden vergeleken met die van andere technieken zoals flow cytometrie of APAAP. Dit onderzoek heeftaanleiding gegeven tot een aggregaat voor het Hoger Onderwijs voor M. De Waele (1991). In het kader van het nieuwe projekt zal deze technologie worden gebruikt voor de studie van hematopoietische stamcellen Organisaties: • Immunologie en Microbiologie • Fysiologie

Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS • BENJAMIN VAN CAMP • MARC DE WAELE

De dynamiek van etnische mobilisatie : België en Zwitserland Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het (doctoraats)project "De dynamiek van etnische mobilisatie: België en Zwitserland" is een vergelijkend en verklarend onderzoek naar het wel/niet ontstaan van (succesvolle) etnische/regionale politieke partijen in België en Zwitserland na WO II. Het onderzoek richt zich met name op de vraag waarom de politieke mobilisatie rond de regionale breuklijn in België in deze periode geleid heeft tot succesvolle overkoepelende etnische/regionale politieke partijen (VU, RW, FDF) terwijl in nZwitserland de mobilisatie beperkt blijft tot de vorming van onbeduidende

bewegingen en (een uiterst klein aantal) strikt kantonnale etnische/regionale partijen. Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN

Ontwikkeling Cryokristallografie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van cryokristallografische methoden op biologische samples. Ontwikkeling in het algemeen en heel in het bijzonder naar synchrotron data-acquisitie toe.Heel in het bijzonder wensen we netwerken van conservatieve watermoleculen in eiwitstructuren nauwkeurig te documenteren alsook de rol van H2O moleculen in hoog-resolutie proteïne-carbohydraat complexen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Natuurkunde

Onderzoekers: • FREDDY POORTMANS • REMY LORIS • DOMINIQUE MAES

Wetenschappelijk ondersteuningsprogramma voor de gezondheidsbescherming van de werknemer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De gevoeligheid van verschillende biomerkers voor blootstelling en hun causale relaties zullen bestudeerd worden in 2 types van industriële potentiële mutagenen/carcinogenen: - de epoxide-vormende carcinogenen zoals styreen,propyleen, ethyleen - cobalt en zijn legeringen. Organisaties: • Cellulaire Genetica

Onderzoekers: • MICHELINE VOLDERS

(fiche 1971121330 vernietigd). Het belasten van professionele activiteiten: rechtsvergelijkend onderzoek Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bedoeling is te onderzoeken of de wijze waarop en de mate waarin een professionele activiteit in België wordt belast vergelijkbaar is met de belastingen in andere E.E.G. lidstaten. De vergelijking van de belastingdruk veroorzaakt door een bepaalde belastingvorm zal een vertekend beeld geven indien de andere belastingvormen buiten beschouwing worden gelaten. De fiscale harmonisatie die onontbeerlijk is voor een Europese eenmaking zal hiermee rekening dienen te houden. Een grondige analyse van de Belgische situatie, de onderlinge verhouding van deze belastingen en een analyse van de zogenaamde 'potentiële winstbelastingen' vormen de hoofdthema's van dit onderzoek.Voorts doet dit onderzoek ook specifieke vragen rijzen bij de belastingheffing in België van bijkantoren van Belgische en buitenlandse ondernemingen. Er wordt voorgenomen ook deze problematiek specifiek te bestuderen. Organisaties: • Fiscaal Recht

Onderzoekers: • ANDRE SPRUYT

Karakterisatie van het akoestisch ingangssignaal van uitlaatsystemen bij verbrandingsmotoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geluidproductie bij voertuigen kan worden opgesplitst in 3 delen motorgeluid, rolgeluid en windgeluid. Teneinde het immissieniveau voor de omgeving te beoerken, wordt het motorgeluid gereduceerd door enerzijds omkapseling en anderzijds door een uitlaatsysteem. Een uitgebreide studie, gebaseerd op een zelfontwikkeld computerprogramma (Sound Propagation in Exhaust Systems), heeft aangetoond dat er vanuit de geluidsbron (motor) een niet-lineaire invloed bestaat op de transfertfunctie van het uitlaatsysteem. Het doel van deze studie is in eerste instantie de geluidbron duidelijk te karakteriseren. Daarna zal de invloed ervan op de transfertfunctie van het uitlaatsysteem onderzocht worden teneinde de efficiëntie van de uitlaatsystemen te optimaliseren. Organisaties: • Werktuigkunde

Onderzoekers: • MARC VAN OVERMEIRE

Een experimentele analyse van de invloed van mobiliteit op vrijwillige bijdragen tot publieke goederen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Individuen kunnen genieten van de de baten van publieke goederen, zelfs indien ze hiervoor niet betalen. De economischspeltheoretische analyse geeft aan dat de "rationele" mens niet zal bijdragen. de psychologisch-sociologische benadering daarentegen voorspelt dat individuen wel bijdragen. De experimentele economie heeft gezorgd voor een beter inzicht in de menselijke gedragingen in een context van publieke goederen. De relatieve invloed van economische, psychologische en sociologische motivaties werd in kaart gebracht en relevante determinanten werden onderzocht. Voorliggend onderzoeksvoorstel omvat een experimentele analyse van de individuele bereidheid om bij te dragen tot publieke voorzieningen in een context waar mobiliteit mogelijk is. We onderzoeken in welke mate mensen bereid zijn om mee te werken aan een collectief doel, zelfs indien hun strikte eigenbelang hen dicteert om niet mee te werken. Concreet, onderzoeken we hoe de mogelijkheid tot mobiliteit deze bereidheid beïnvloedt. Organisaties: • Econometrie en Macro-Economische Studies

Onderzoekers: • BRUNO HEYNDELS

Stereoselectieve synthesen van cyclische A-aminozuurderivaten, en radicaal-geinduceerde ringopeneing van azaheterocyclische verbindingen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling van nieuwe stereoselectieve synthesen van 2-gesubstitueerde 1-amino-cyclopropaancarbonzuren, proline derivaten, azetidine 2-carbonzuurderivaten en 2,3,4-trigesubstitueerde azetidinen teneinde toegang te verlenen tot respectievelijk potentiële plantengroeiregulatoren, fysiologisch actieve peptiden en modellen voor natuurproductensynthese. Tevens wordt de nieuwe radicaal-geïnduceerde ringopening van azaheterocyclische verbindingen geevalueerd met aandacht voor agrochemische verbindingen (pyrrolizidinen, indozidinen, heterocyclische fosfonaten die een rol spelen bij microbiële detoxificatie van afvalwater). Organisaties:

• Scheikunde


Bepaling van multicomponent synergetische effecten in microporeuze kristallijne katalysatoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens vorig werk op synzymes (o.a.cytochroom P450 mimic in zeoliet y ingebouwd) werd aangetoond dat adsorptieeffecten in sterke mate de kinetiek van omzettingen bepalen. Meer nog, lnspectie van een aantal systemen toont dat multicomponent reacties vaak totaal andere selectiviteiten vertonen dan verwacht uit proeven met afzonderlijke reagentia. Een aantal type systemen wordt onderzocht door: - batch en continue reacties - adsorptiemetingen - moleculaire modellering. Er zal een methode worden ontwikkeld om het gedrag van de sysbemen te voorspellen met zo weinig mogelijk metingen van adsorptie en reactie. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • GINO BARON • GERT DESMET

Echtscheiding bij vrouwen van middelbare leetijd: een analyse van het aanpassingsproces als dynamisch en transactioneel beoordelingsproces. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In een eerder verricht (doctoraats)onderzoek werd een theoretisch-analytisch schema ontwikkeld (zie intra) waarbinnen het aanpassingsproces aan levensgeteurtenissen kan beschre~en en geanalyseerd worden. Een volgende fase binnen onze kennisontwikheling terzake betrett het onderzoek naar de toepassingsmcgelijkheden van dit schema m.b.t. bepaalde levensgeteurtenissen. Via dit onderzoek willen we inzicht verkrijgen in de verscheidenheid van het aanpassingsproces van de echtscheiding bij vrouwen van middelbare leeltijd. Er wordt ingegaan op de irhoudelijke duiding en descriptie van dit aanpassingsproces, hetgeen aansluit bij het pleidooi binnen de gerontologie voor een inductieve kennisverwerving. Bovendien zal ook worden ingegaan op de empirische onderbouw van dit aanpassingsproces. Hierbij komen vragen aan bod als: met welke factoren hangt het slagen van dit proces samen? en welke veranderingen doen zich voor tijdens dit proces ? Organisaties: • Agogiek

Onderzoekers: • CHRISTEL GEERTS

De integratie van het hygrothermisch gedrag in het ontwerpproces van gebouwen: analyse van een object georienteerd datamodel ter ondersteuning v.h. computer gesteund architectonisch ontwerpen en de gevorderde bouwfysische simulaties. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject heeft als doel de hygrothermische simulaties van (complexe) gebouwen te verbeteren (en toegankelijk te maken voor niet- computerspecialisten), zowel voor de ontwerpfaze (met inbegrip van de dimensionering) als voor de vernieuwbouw (optimalisatie) en voor de beheersfaze (simulatie). Hierbij beoogt men het energieverbruik te drukken en te rationaliseren. Men dient hiervoor dedynamischehygrothermische simulatie in het oniwerp te integreren. In dit project worden op basis van een analyse van de parameters, input- en output-gegevens van de berekeningsalgoritmes, de representatieve objecten, hun relaties, attributen en operaties gedefinieerd, zodat meneen neutraal object georienteerd datamodel (Object Model) bekomt. Elk hygrothermisch berekeningsprogramma kan vervolgens aan dit neutraal model gekoppeld worden. Er bestaan heden ten dage ta] van CAD-programma's (l) die van een gebouw een 3D-model creeren. De gegevensstructuur is opgesteld om de plannen en doorsnedes te kunnen tekenen en de meetstaat te berekenen. Wat typisch uit dit model kan afgeleid worden zijn de geometrie, de ruimtes, de platen, wanden en vensters. Anderzijds bestaan er specifieke bou- fysische berekeningsprogramma's (2). Deze maken veelal gebruik van een vereenvoudigde voorstelling van het gebouw, waaraan een aantal bijkomende objecten en attributen (de klimaatgegevens, de gewenste temperatuur per zone, de glaskarakteristieken,...) worden toegevoegd. Zo bekomt men het bouwfysisch model en de energetische behoeften worden a-posteriori bepaald. Zowel het kennisdomein aangewend door de architect in (1), als het kennisdomein gebruikelijk in (2), kunnen in een en hetzelfde object georienteerd datamodel voorgesteld worden. De informatie wordt dus niet rechtstreeks ussen de toepassingsprogramma's doorgegeven, maar via een programma-onafhankelijke neutralevoorstelling (Object Model), die tegelijk de kennis (op generiek niveau) betreffende de beide toepassingsdomeinen bevat. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies • Architectonische ingenieurswetenschappen

Onderzoekers: • MARIJKE MOLLAERT • JAN VAN LOEIJ

Het belang van de impliciete lezer voor de beeldvorming in de literatuur Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is de bedoeling van de werkgroep, "gender"-gebonden denkbeelden in literaire teksten te analyseren. Voor het onderzoek van denkbeelden en stereotypen in de literatuur is het van groot belang, naast de auteur en de literaire personages ook met de dimensie van de impliciete lezer (W. Iser) rekening te houden, want deze is vatbaar voor manipulatorische ingrepen en voor "gender"-gebonden projecties.Omdat de verhouding tussen verteller en de (denkbeeldige) lezer in autobiografisch vertelproza bijzonder duidelijk naar voren komt, zal het onderzoek worden toegespitst op autobiografisch vertelproza. De eerste onderzoeksresultaten zullen in juli 1998 worden bekendgemaakt naar aanleiding van een internationaal congres over autobiografisch vertelproza van Duitstalige schrijfsters aan de universiteit van Manchester. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • Margrit MULLER Heidy

Meisjes op het slechte pad: tussen dievegges en prostitués.Een interdisciplinair onderzoek naar meisjescriminaliteit in de 19e eeuw. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aansluitend en steunend op het lopend onderzoek 'Stoute kinderen in Vlaanderen, vormt dit onderzoek een bijkomende kwalitatieve analyse van het fenomeen en het sociaal karakter van meisjescriminaliteit in de 19e eeuw. Wat is het karakter en de sociale achtergrond van meisjescriminaliteit en meer specifiek van vermogensdelinquentie? Hoe verhoudt dit zich tot de perceptie van het probleem meisjescriminaliteit ? Op welke manier sluitten de negentiende-eeuwse institutionele oplossingen voor delinquente meisjes hierop aan?Dit kwalitatief onderzoek zal geschieden aan de hand van de vonnissen van de correctionele rechtbaken van de provincie Antwerpen voor de 19de eeuw (steekproefjaren).

Hieraan zal een onderzoek naar de negentiende-eeuwse discours, de criminologische theorieën en de perceptie van vrouwencriminaliteit gekoppeld worden. Ook de specifieke gevangenispraktijk omtrent vrouwelijke minderjarige gedetineerden en de hervormingsexperimenten (heropvoedingsscholen) in de loop van de negentiende eeuw maken volledig deel uit van deze analyse. Organisaties: • Communicatiewetenschappen

Onderzoekers: • CATHARINA LIS

Een vergelijkende analyse van de aard en de vorm van bewegingen en partijen die mobiliseren rond protest tegen het politiek systeem Vrije Universiteit Brussel Abstract: Nieuwe politieke partijen boeken sinds de jaren '60 in Europa behoorlijke suksessen. De Belgische verkiezingsuitslag van 24 nov. 92 was wat dat betreft niet uitzonderlijk en ook voor België niet echt nieuw. De verklaringen voor het sukses van die partijen - en voor het falen van de traditionele partijen - zijn echter partieel. Er zijn modellen over de ontwikkelingen binnen de grote partijen, theorieën ter verklaring van het sukses van de Groenen, van het sukses van extreem-rechts. In dit projekt zal gepoogd worden om a.d.h.v. een goed gedokumenteerde inventaris van deze nieuwe partijen, hun programma's en hun achterban, een verklaringsmodel te ontwikkelen dat de nadruk legt op het reeds sinds de jaren '60 aanwezige ongenoegen met het funktioneren van de politiek. Dat wordt dan in verband gebracht met het steeds duidelijker zichtbaar worden voor de bevolking van de dilemma's van een moderne demokratie.Verlenging:Dit project is een verlenging met één jaar van het project: "Een vergelijkende analyse van de aard en de vorm van bewegingen en partijen die mobiliseren rond protest tegen het politiek systeem."Een model werd voorgesteld dat de ontwikkeling van politieke partijen poogt te duiden als een soort 'levenscyclus', waarbij cruciale stappen aan de hand van een aantal kenmerken (ideologisch, organisatorisch, strategisch) kunnen herkend worden. Dit bouwt verder op een model, dat is uitgewerkt door Morgens Pedersen in 1982. Buiten het leveren van meer wetenschappelijke inzichten in de evolutie van partijen, moet het een antwoord bieden op de vraag: kunnen we aan de hand van een analyse van kenmerken, bepalen in welke fase een partij zit, en voor welke nieuwe keuzen zij zal worden geplaatst? Bijzonder cruciaal daarbij is -in het kader van dit project- de overgang van"protest" naar "beleid".Hiervoor is nog bijkomend empirisch materiaal nodig, dat wordt geleverd door het onderzoek naar het Rassemblement Wallon, de Volksunie, Agalev en het Vlaams Blok. Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • CHRISTIAN DESCHOUWER

Immunobiologie van gastheer-trypanosoom interaklties: identificatie van immunopathologische trypanosoom componenten en ontwikkeling van anti-"ziekte" vaccins. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De eerste doelstelling is de verdere karakterisatie, zuivering en produktie van TSIF rnet het oog op de ontwikkeling van een anti-"ziekté ' vaccin dat de gastheer zou bescherrnen tegen de nefaste neveneffecten van een trypanosoom infektie. In parallel zal ook aandacht besteed worden aan imrnunosuppressie in de rnilt. Tot hiertoe werd T. brucei-gelnduceerde im nunosuppressie hoofdzakeliik ontleed in de Iyrnfeknopen en een aantal experirnentele gegevens suggereren dat andere suppressievemechanismen operatief zouden zijn in de milt (een analoge bevinding werd waargenomen tijdens infecties met de Amerikaanse trypanosoom T. cruzi, 15). Dit betekent dat anti-TSlF vaccinatie de immunosuppressie zou kunnen opheffen in de Iymfeknopen doch niet in de milt. Inderdaad, passieve vaccinatie met anti-TSlF antilichamen reduceert lymfeknoopdoch niet rnilt suppressie. Bijgevolg zal het onderzoek zich ook richten naar de ontrafeling van de mechanismen betrokken in miltirnmunosuppressie, met als doel andere trypanosoom componenten met suppressie-inducerende aktiviteit te identificeren. De tweede doelstelling is gericht naar de identificatie van trypanosoom componenten die TNF produktie opwekken. De identiffcatie van potente trypanosoom TNFinducerende componenten zou ook belangrijk kunnen zijn voor de ontwikkeling van een anti-"ziekte" vaccin tegen Afrikaanse trypanosomen en is bijgevolg complementair aan de eerste doelstelling. Organisaties: • Cellulaire Immunologie


Valorisatie van Federale Sociaal-Economische databanken. Fase II Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doelstelling van het project is het verwerven van meer inzicht in de samenhang tussen sociale ongelijkheid en verschillen in gezondheid, d.m.v.: - het opsporen en omstandig ontsluiten van primaire gegevens - het genereren van gezondheidsindicatoren en sociale indicatoren - een haalbaarheidsstudie naar de koppeling van gegevens uit verschillende ambtelijke databanken - cartografische voorstellingen van gezondheids- en sociale indicatoren - een status quaestionis van de witte vlekken in het statistisch materiaal rond dit thema - ontwikkeling van een databank 'SOBEL' inzake beleidsmaatregelen met potentiële impact op sociale ongelijkheid en gezondheidsverschillen - thematische publikaties met seminaries omtrent hete hangijzers in de gezondheidszorg - organisatie van een symposium over methodologische problemen bij het meten van ongelijkheid in gezondheid en verklaringsmodellen voor differentiële gezondheid - onderhoud van de databanken Soon, Sage en Bish en van het statistisch systeem SSG, ontwikkeld i.h. kader van het Steunpuntproject - continue dienstverlening aan gebruikers van statistisch en/of documentair materiaal. Organisaties: • Medische Sociologie


Onderzoek naar de rol en de invloed van ouders op de sportbeoefening van jonge talentvolle atleten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject verschaft opvolging van een doctoraat en post-doctoraat en heeft tot doel ,om de invloed van de kwaliteit van de relaties van atleten met hun ouders en trainer op de ontwikkeling van hun sportieve carrière te onderzoeken. Dit onderzoeksproject verloopt in

samenwerking met Faculty of Sport Sciences (Sport Psychologie) van de Universität Leipzig (Duitsland) en University of Brighton (GB). Op onderzoeksmethodologisch vlak worden de psychometrische karakteristieken van drie vragenlijsten over interpersoonlijke relaties in de competitiesport onderzocht. In tweede instantie wordt op het inhoudelijke vlak (a) het voorkomen van taak- en socio-emotioneel gedrag, (b) de differentiatie tussen het werkelijk voorkomend gedrag en het gewenst persoonlijk gedrag, en (c) het verband tussen de interpersoonlijke perceptie en de plezierbeleving en participatiemotivatie van de atleten onderzocht. Tenslotte zal er specifieke aandacht besteed worden aan de interpersoonlijke percepties van atleten die door een van de ouders getraind worden. De bekomen onderzoeksgegevens zullen als voorbereiding dienen voor cross-cultureel onderzoek met betrekking tot de kwaliteit van interpersoonlijke relaties van jonge Europese en Amerikaanse talentvolle atleten (samenwerking VUB - Youth Sport Institue van Michigan State University- VS). Organisaties: • Sportbeleid en -management • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie

Onderzoekers: • HEDWIG SLOORE • PAUL WYLLEMAN

In vivo microdialyse studie van de vrijstelling en de metabolisatie van dopamine, serotonine en aminozuur neurotransmitters in rat basale ganglia en hippocampus. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit projekt beoogt de verdere toepassing van "single" en "dual-probe" microdialyse technieken, gekoppeld aan HPLC, voor de farmacologische studie van de vrijstelling en metabolisatie van monoamine en aminozuur neurotransmitters in het centrale zenuwstelsel van de rat. De rol van de SHT receptoren subtypes wordt onderzocht via lokale toediening in de hippocampus en raphe kernen en systemische toediening van selectieve agonisten en antagonisten: moderne anti-depressiva, anxiolytica en anti-epileptica.Een tweede deel van het werk beoogt de verdere studie van de dopamine outflow en metabolisatie van levodopa tot dopamine ter hoogte van het striatum en substantia nigra. Hierbi; gebruikt men het lesionele "hemi-Parklnson motel", alsook farmacologische manipulaties met selektieve dopamine receptor agonisten en antagonisten. In hetzelfde model wordt het effekt bestudeerd van intranigrale of intrastriatale toediening van cholinerge Ml en M2 agonisten en antagonisten op dopamine outflow in het ipsilaterale striatum of substantia nigra. Een derde luik omvat de studie van glutamaterge en GABA-erge transmissie ter hoogte van de corticostriatale en striatonigrale axonen. Hierbij wordt het effect bestudeerd van kainic acidlesies, cholinerge en dopaminerge manipulaties in het striatum, op GABA en dopamine release thv. de substantia nigra. Corticale lesies onderbreken de glutamaat afferenten naar het striatum zodat we het effekt van glutamaterge transmissie op striataal dopamine en GABA release kunnen bestuderen. Dit model laat farmacologische studies toe in het neostriatum na glutamaterge denervatie. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • GUY EBINGER • YVETTE MICHOTTE

(fiche 1971121320 vernietigd). Lokale belastingen op professionele activiteiten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bedoeling van dit project is te analyseren welke vormen van lokale belastingen door de lokale besturen en inzonderheid de gemeenten worden geheven op de professionele activiteiten. Het onderzoek zal zich toespitsen naar de gebreken van de huidige belastingvormen en zal op basis hiervan trachten de krachtlijnen van een systeem weer te geven, dat toelaat de beoefenaars van deze professionele activiteiten, en in het bijzonder de rechtspersonen op een meer rechtvaardige wijze te laten bijdagen tot de kosten van de lokale dienstverlening.Bedoeling van dit project is te analyseren welke vormen van lokale belastingen het materieel en de outillering treffen, en of hier geen sprake is van dubbele belasting tussen bv. de opcentiemen op de roerende voorheffing die via de waardering als materieel en outillering onrechtstreeks ook de gebruikte machines treft, en bv. de belasting op drijfkracht. Ook wordt nagegaan of de waardering van het materieel en de outillering verzoenbaar is met de aard en het doel van de onroerende voorheffing, of gebouwen en outillering die met milieudoelstellingen zijn of moeten worden geïnstalleerd in aanmerking komen bij de bepaling van de huurwaarde geen rekening moet worden gehouden met incourante onroerende goederen. Organisaties: • Fiscaal Recht


Studie van de interacties tussen plante - fytopathogenen fluorescerende pseudomonas-stammen : regulatie, biosynthese structuur en biologische effecten van bij de interactie betrokken moleculen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstellingen van het project kunnen als volgt samengevat worden : - onderzoek naar de regulatie en biosynthese van moleculen (sideroforen, antibiotica), geproduceerd door rhizobacteriën (groep fluorescerende Pseudomonas: PA 7NSK2, PF ATCC17400, Pseudomonas putida PP BTPl), die belangrijk zijn in de interactie tussen waardplanten en ziektevcrwekkers via genisolatie, -karakterisatie en -sequentiebepaling; bepaling van de biochemische en driedimensionele structuur van verschillende microbiële moleculen en van de relatie structuur-functie in het microörganisme; - onderzoek naar het effect van verschillende (gezuiverde) moleculen op heterologe microorganismen (ziekteverwekkende bacterien, virussen en/of schimmels) en waardplanten van deze ziekteverwekkers in een in vivo rhizosfeer- resp. fyllosfeermodelsysteem, al dan niet onder gnotobiotische omstandigheden. In dit stadium wordt het daarom ook relevant om een beroep te doen op de ervaring van de Gentse groep, die een operationeel fyllosfeer- en rhizosfeermodel heeft, waarmee mogelijk rechtstreekse en onrechtstreekse effecten van de rhizobacterien onderscheiden kunnen worden. Organisaties: • Biologie


Batterijtestsystemen voor electyrische en hybride voertuigen Vrije Universiteit Brussel Abstract: De dienst electrotechniek beschikt over een batterijsysteem, ontworpen voor de evaluatie van batterijen met een maximale spanning van 24 Volt. Teneinde batterijen van electrische en hybride voertuigen te kunnen evalueren dienen ook testen te worden uitgevoerd op 300 Volt batterijen. Deze evaluatie is essentieel voor de verdere verbetering van de levensduur van de batterijen, de verlenging van de autonomie van het voertuig en de ontwikkeling van statistische modellen voor simulatie programma's van aandrijfveren van electrische en hybride voertuigen. Deze uitbreiding past in het kader van de reeds bestaande werkzaamheden aan de dienst en kan beschouwd worden als een addendum aan het VLIETHytrac project en aan het samanwerkingsakkord met Laboelec. In de toekomst wordt een Europese steun verwacht (Joule; project LocoBas). Organisaties:

• Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • GASTON MAGGETTO

Het toepassen van computeralgebra binnen het fundamenteel onderzoek in de eindige meetkunde en de groepentheorie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project weerspiegelt een redelijk nieuwe visie op de wiskunde en het gebruik van de computer. Dankzij het ontstaan van nieuwe softwarepakketten voor symbolische berekeningen, wordt het mogelijk de wiskunde te benaderen als een experimentele wetenschap. Het is de bedoeling om computeralgebrapakketten te gebruiken als ondersteuning van fundamenteel onderzoek in de eindige meetkunde en groepentheorie. Hierbij zullen, zoals in de natuurwetenschappen, experimenten dienen om het inzicht in de gestelde problemen te verruimen en zo te leiden tot vermoedens die dan later aanleiding zullen geven tot een theorie. Ook zal men verschillende (theoretische) methodes kunnen vergelijken en toepassen op voorbeelden.Er zal gebruik gemaakt worden van specifieke programmeertalen die aangepast zijn aan het rekenen met groepen en meetkundige structuren. Deze vergen een grote rekenkracht en geheugenruimte.Het onderzoek maakt deel uit van de zoektocht naar een veralgemening voor een bestaande theorie die een meetkundige interpretatie van abstracte groepen geeft. Dit onderzoek zal gebruikt worden bij de studie van een oneindige familie uitzonderingen op de bestaande theorie. Organisaties: • Analytische, Categorische en Algebraische Topologie

Onderzoekers: • RUDGER KIEBOOM

Paracriene en autocriene functies van prolactine en groeihormoon in het immuunsysteem. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Groeihormoom(GH) en prolactine(PRL) worden voornamelijk geproduceerd in de voorkwab van de hypofyse onder controle van de transcriptiefactor Pit-1. PRL is een belangrijke factor voor de regulatie van lactatie en GH speelt een essentiële rol in de regulatie van lichaamgroei. PRL en GH worden ook uitgedrukt in de decidua en de respectievelijk de placenta. De receptoren voor PRL en GH behoren tot de cytokine receptor superfamilie,en worden,evenals GH en PRL,door een aantal celtypen van het immuunsysteem uitgedrukt. Er zijn sterke aanwijzigingen dat PRL en GH een belangrijke rol spelen in de functie en ontwikkeling van het immuunsysteem.Het project behelst onderzoek naar de rol van PRL en GH in de ontwikkeling en functie van het immuunsysteem. De te testen hypothesen luidt dat PRL en GH een paracriene en autocriene effecten hebben op de ontwikkeling en functie van leukocyten. Hierbij zou de expressie van PRL en GH in leukocyten geregeld worden door het immuunsysteem. In het project zullen we de aandacht richten op:1-De regulatie van PRL en GH expressie in leukocyten (in vitro regulatie door hormonen,cytokines en ontwikkelingstadium; moleculaire regulatie).2-De regulatie van hypofysair PRL en GH door het immuunsysteem (vergelijkend onderzoek naar de in vitro en in vivo effecten van cytokines op de PRL-en GH-secretie door de hypofyse). 3-De functies van PRL en GH in het immuunsysteem (met name effecten of ontwikkeling en functie van granulocyten). Organisaties: • Farmacologie

Onderzoekers: • RON KOOIJMAN • ELISABETH PETERS

Parallelisatie, in eindige elementen berekeningen, van de interactie tussen geometrische en materiaal- niet lineariteiten: toepassing op constructies in composietmaterialen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het licht van de evolutie van het vandaag (en waarschijnlijk morgen) beschikbaar computermateriaal in de bedrijven, is het nodig te zoeken naar algorithmes die beter aanleunen bij de capaciteiten van die architecturen. Er zal gepoogd worden de algorithmes te paralleliseren, door ze te laten uitvoeren op verschillende machines in parallel. Dit zou moeten toelaten de (hoge) rekentijden, nodig voor de oplossing van de voorgestelde problemen, naar beneden te drukken doorgebruik te maken van (bv. 's nachts) de totale beschikbare rekencapaciteit van het bedrijf. Een belangrijk luik van het onderzoek zal hieraan gewijd zijn en zal zelfs de parallelisatie beogen op heterogene netwerken (d.i. met machines die uiteenlopende performanties vertonen). Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Theiler's murine encephalomyelitis virusinfectie als dierenmodel voor de studie van multiple sclerose. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Alhoewel oorzaak en pathogenese van multiple sclerose (MS) nog niet volledig opgehelderd zijn,bestaan er afdoende epidemiologische en immunologische gegevens die aantone dat MS geïnduceerd wordt door een virale infectie die gevolgd wordt door een myeline-gerichte immuunrespons. Muizen geïnfecteerd met sommige stammen van het Theiler's murine encephalomyelitis (TME) virus infectie worden beschouwd als een uitstekend dierenmodel voor de studie van MS. De TME virussen veroorzaken na orale opname een asymptomatische, enterogene infectie in muizen. In uitzonderlijke gevallen of na directe intracereberale inoculatie tast TME virus daarentegen het CZS aan. Op basis van symptomen die ze veroorzaken in het CZS worden TME virussen ingedeeld in 2 groepen : 1) een 1ste groep veroorzaakt een acute, fatale poliomemyelitis. Deze TME virussen vernielen de neuronen zoals bijeen humane poliovirus infectie en worden daardoor de murine poliovirussen genoemd. 2) een 2de groep virussen induceerd na intracerebale inoculatie een bifasisch ziektebeeld. De eerste fase is een acute myelitis met replicatie van het virus in de neuronen. Deze fase begint 3 à 7 dagen na infectie en is slechts uitzonderlijk fataal voor de muis. De 2de fase begint ten vroegste na 3 weken en leidt tot een chronische, inflammatoire infectie met afbraak van van de myeline lagen. De geïnfecteerde muizen vertonen klinische symptomen en histologische afwijkingen vergelijkbaar met wat men bij MS patiënten waarneemt. Een vergelijkende studie van de replicatiecyclussen van beide groepen TME virussen zou kunnen bijdragen tot het ophelderen van factoren verantwoordelijk voor de demyelinatie. In parallel daarmee kan een dergelijke studie ook implicaties hebben voor een poliomyelitis. De vergelijking van de RNA sequenties van beide groepen virussen heeft een aantal verschillen aangetoond. Het is echter niet duidelijk welke impact deze RNA sequenties verschillen hebben op de replicatie van het virus. Dit vormt het eerste luik van het onderzoeksproject. Naast virologische factoren kan de celreceptor waaraan het virus zich bindt een determinerende rol spelen. De identificatie en distributie van de celreceptor(en) vormen het 2de luik van dit project. Organisaties: • Farmaceutische Biotechnologie en Moleculaire Biologie

Onderzoekers: • RAPHAEL VRIJSEN

Wetenschappelijk ondersteuningsprogramma voor de verspreiding van de Telecommunicatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het "wetenschappelijk ondersteuningsprogramma ter verspreiding van de telecommunicatie" vertrekt van een groeiende kloof tussen enerzijds de "technologische scenario's" van bestaande onderzoeksprogramma's die bijna uitsluitend gebaseerd zijn op een logica van het aanbod

en anderzijds de nauwelijks onderzochte behoeftes van potentiële telecommunicatiegebruikers. Het programma wil "user-oriented" zijn en is gericht naar andere gebruikerssectoren dan de gevestigde grootgebruikers: kleine professionele gebruikers, de non-profit sector en de federale administraties en Wetenschappelijke en Culturele Instellingen. Het programma is opgebouwd rond drie delen: -ontwikkelen van gerichte experimentele toepassingen -uitwerken van een pool van interdisciplinaire expertise -opzetten van een User Forum inzake telecommunicatie Het geheel van het programma beoogt wetenschappelijke en technologische expertise op te bouwen om de verspreiding van telecommunicatietoepassingen bij niet grootgebruikers te ondersteunen. Organisaties: • Communicatiewetenschappen


Determinanten van de commissaris-revisorkeuze in een ongereguleerde en gerreguleerde omgeving : een theoretische ana lyse met een empirische toepassing voor Belgie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: - het betreft fundamenteel onderzoek op het gebied van de "accounting theory", inclusief empirische verificatie; - het zal bijdragen tot de ontwikkeling van in België quasi-onbestaand wetenschappelijk inzicht in de auditmarkt; - het zal licht werpen op de rol van de revisor in een markteconomie, al dan niet gereguleerd; - het keuzeproces bij potentiële klanten is uiteraard interessant voor de revisoren zelf; het laat internationale vergelijking van dit keuzeprocestoe; - het zal de diepgang van het wetenschappelijk onderwijs terzake in Vlaanderen bevorderen . Organisaties: • Micro-economie voor Profit en Non-Profit Sector • Accountancy, Auditing en Bedrijfsfinanciering

Onderzoekers: • MARC JEGERS • JOEL BRANSON

Identificatie van lineaire en niet-lineaire systemen. MATCHING FUND Vrije Universiteit Brussel Abstract: De groep identificatie van de dienst ELEC werkt sinds een tiental jaar op het probleem van de identificatie van lineaire en niet-lineaire systemen. Dit onderzoek richt zich enerzijds op het ontwikkelen van nieuwe identificatie technieken waarbij er niet alleen heel veel aandacht wordt besteed aan een grondig onderzoek van de theoretische aspecten (bvb. de stochastische eigenschappen zoals bias, consistentie, efficiëntie) maar ook aan de praktische verificatie. Deze bestaat meestal uit twee delen: i) het uitvoeren van experimenten in het dienst laboratorium ii) het uitvoeren van experimenten in andere diensten, universiteiten, industriële bedrijven voor het uitvoeren van de experimenten in de dienst beschikken we over de meest geavanceerde data acquisitie apparatuur die op het ogenblikter beschikking is: 3 VXI systemen met in totaal 10ADC kaarten (16 bit 10MHz, Msamples geheugen) + 2 arbitraire golfvorm generatoren (50 MHz, 1 Msamples) met een globale kostprijs van ongeveer 8 miljoen frank. Deze apparatuur is echter niet goed geschikt om op verplaatsing te gaan meten wegens zijn kostprijs, omvang en kwetsbaarheid. Bovendien blijken de installaties regelmatig overbezet te zijn. Om deze reden kijken we thans uit naar een nieuwe mobiele acquisitie eenheid die ons toelaat om erg flexibel op verplaatsing te gaan meten. Hierbij kijken we naar een HP dynamic signal analyser systeem (4-kanaals, 16 bit, 51.2 KHz sample frequentie) dat toelaat om goede metingen uit te voeren op verplaatsing. Dit systeem heeft bovendien een arbritraire golfvorm generator aan boord, zodat het toelaat om een volledige opstelling op erg kompakte wijze te realizeren, waarbij de synchronisatie van de metingen/generator volledig gewaarborgd is. Dit toestel zal gebruikt worden in een grote waaier van experimenten, bvb. -metingen op elektrische en electronische systemen (bvb. filters) -- basisexperimenten -metingen op grote electronische machines (bvb. de walsmotoren van Sidmar) -metingen op electrochemische systemen (bvb. batterijen) -metingen op acoustische systemen (bvb. luidsprekers) -metingen op mechanische systemen (bvb. robot arm (PMA, KUL); schokdempers (Monroe)). Conclusie: dit toestel zal toelaten om ook in de toekomst goede expeimenten te verrichten. Goede metingen vormen de bagsis van al het andere werk dat in dienst gebeurt en als dusdanig zal dit toestel een centrale positie innemen. Organisaties: • Elektriciteit


Voorbereiding van de Vlaamse wetenschappelijke activiteiten aan de Europese Synchrotronstralingsfaciliteit ESRF te Grenoble. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Europese synchrotronstralingsfaciliteit (ESRF) werd op 16 december 1988 door 11 Europese landen opgericht: België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Spanje, Zwitserland, Groot Brittanië, Denemarken, Finland, Noorwegen en Zweden. In de loop van 1991 besloot de Nederlandse regering ook deel te nemen aan het ESRF project. In het kader van het BENESYNC consortium nemen België en Nederland gezamenlijk 6% van de ESRF investerings- en werkingskosten voor hun rekening. De constructie van de ESRF werd aangevat in 1990; gepland wordt dat de eerste experimentele faciliteiten operationeel zullen worden begin 1994. Parallel aan het Europese initiatief lopen in de V.S. en in Japan analoge projecten; deze synchrotronfaciliteiten zullen echter pas in de periode 1995-2000 in gebruik worden genomen. Onderhavig onderzoeksproject, dat door promotoren van vijf Vlaamse Universiteiten en van het VITO ingediend wordt, beoogt de Belgische inspanning (80 M BEF/jaar) geleverd in de opbouwfase van de ESRF, optimaal te valoriseren door een actieve deelname aan de opbouw van een CRG, waarvoor het initiatief uitgaat van verschillende Nederlandse onderzoeksgroepen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Natuurkunde

Onderzoekers: • FREDDY POORTMANS • LODE WYNS

50 jaar werknemersparticipatie in België. Een evaluatie van de wet van 20 september 1948. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Werknemersparticipatie is een onderwerp dat vandaag centraal staat in het Europese sociaal beleid. Hier kwam het tot uitdrukking in de richtlijn op de Europese ondernemingsraden. Wel lijkt men vandaag andere paden te bewandelen dan dat dit het geval was onmiddellijk na de 2de Wereldoorlog toen het problleem op de nationale agenda stond.De wet van 20 september 1948 houdende organisatie van het bedrijfsleven bestaat volgend jaar 50 jaar. Een halve eeuw ervaring met werknemersparticipatie is een voldoende argument om zich te buigen over de toemalige betekenis en draagwijdte ervan, de evolutie en hoe zij vandaag beoordeeld wordt. Het opzet van de studie is dit probleem in Europees en internationaal verband te situeren. Organisaties: • Sociaal Recht

Onderzoekers:

• MAXIME STROOBANT

Studie van III-V heterojuncties voor toepassing in optische en elektronische informatieverwerking Vrije Universiteit Brussel Abstract: Diverse komponenten waar typische eigenschappen van III-V halfgeleiders worden aangewend werden reeds vroeger bestudeerd (plasmagebaseerde 10,6 µm modulator, optische thyristoren en resonant tunneling diodes). In elk van deze gevallen worden bijzondere heterojunkties gevormd tussen breed- en smalbandgap materialen, al of niet roosteraangepast. De bedoeling van dit projekt is enerzijds de gemeenschappelijke aspecten van de physica van meerlagige heterojuncties op een meer systematische manier te bestuderen en verfijnde modellen op te bouwen en anderzijds deze resultaten aan te wenden om in elk van de deeldomeinen performantere komponenten te realiseren. Zo wensen we na te gaan hoe we meer dan l0 bits ADCs kunnen realiseren m.b.v. RT diodes, wensen we een puur optische infrarood modulator te ontwikkelen steunende op effectieve massaveranderingen van geleidingselektronen in GaAs en wensen we vooral onze state-of-the-art optische thyristoren nog gevoelig te verbeteren qua lichtdetectie (fJ), qua lichtgeneratie (>l0% efficiëntie) en qua snelheid (nsec). Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • MAARTEN KUIJK • ROGER VOUNCKX

Opzetten van een steunpunt inzake "Gezondheidseconomie" Vrije Universiteit Brussel Abstract: Opzetten van een steunpunt inzake 'gezondheidseconomie'. Organisaties: • Medische Sociologie


Een declaratieve benadering van software-agenten toegepast op interactieve hyperdocumenten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van het voorgestekle project is Het ontwerpen van een declaratief model dat voldoende krachtig is om zowel zelfstandige "software agents" als de interacties tussen zulke agents te heschrijven. Er wordt verwacht dat dit kan verwezenlijkt worden door get)ruik te maken van technieken uit niet-klassieke logica en logisch programmeren. Het toepassen en uitbreiden van het bovenstaande model naar het domein van hyperdocumenten. In dit geval zijn de betrokken agenten (de knopen in) het hyperdokument en een (al dan niet menselijke) gebruiker. Het nut van deze toepassing is dat het mogelijk wordt om op intuitieve wijze raadplegingen en opzoeken van gegevens in een hyperdocument te beschrijven; waarbij de beschrijving van het document rijker k;m zijn dan met de traditionele methoden. Een en ander zal getest worden in een concrete implementatie bovenop bestaande (bv. html) systemen. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica

Onderzoekers: • DIRK VERMEIR

Immunological and Molecular Aspects of Cancer Vrije Universiteit Brussel Abstract: mechanismen betrokken bij de controle van het invasief gedrag van normale en maligne lymphoreticulaire cellen - ongevoeligheid van metastaserende cellen voor immune effector cellen: studie van de mechanismen. Organisaties: • Fysiologie

Onderzoekers: • KRISTIAAN THIELEMANS

Verbale pedagogische interactie in het vreemdetalenonderwijs. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het leggen van een verband tussen de verbale pedagogische interactie in het vreemdetalenonderwijs enerzijds en het taalverwervingsproces van de leerlingen anderzijds. Hiervoor worden er in eerste instantie klassenopnames gemaakt van de lessen Duits in het ASO-type van de Vlaamse gemeenschapsscholen. Op deze opnames wordt er vervolgens een socio- cognitieve analyse van de verbale pedagogische interactie toegepast. Er zal worden nagegaan of, en zo ja, welk verband er bestaat tussen deze verbale pedagogische interactie tussen leerkrachten en leerlingen in de klas enerzijds en de taalleermogelijkheden en -beperkingen van de leerlingen anderzijds. Belangrijk is dat de link wordt gelegd tussen de praktijk van het vreemdetalenonderwijs en het taalverwervingsproces van de leerling. De ontwikkeling van Duits-alsvreemde-taal bij de leerlingen wordt bestudeerd aan de hand van analyses van de linguïstische 'output' die de leerlingen produceren. Dit project gebeurt in samenwerking met leerkrachten Duits uit het secundair onderwijs, die reeds enkele jaren ervaring hebben in het geven van Duits aan Nederlandstaligen (in het ASO-schooltype). Met dit project willen we graag een bijdrage leveren tot het onderzoek naar de aard van vreemdetaalverwerving in een institutionele context. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • MADELINE LUTJEHARMS

Kwantificering van het transfer: 'rietafval-zooplankton' in de Zeeschelde. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksvoorstel kadert in de bredere context van het OMES-project, waarbij de rol van de schorre-vegetatie in het ecosysteemcentraal staat. Mocht er in de toekomst een belangrijke toename van rietvegetaties kunnen gerealiseerd worden, dan wordt het uiteraard belangrijk te weten wat er gebeurt met het rietafval dat jaarlijks geproduceerd wordt. Een deel van dit organisch materiaal ondergaat omvormingen tot opgeloste organische en anorganische verbindingen; de studie hiervan vormt een deelaspect van het huidig OMES-project.Een ander deel is mogelijk een voedingsbron voor zooplankton, en de studie van deze transfer is niet vervat in de objectieven van het OMES-project. Om de stofstroom rietafval-zooplankton beter te omschrijven en te kwantificeren wensen we gebruik te maken van de 15Ntracer methodologie (waarvoor de expertise bestaat in ANCH) in combinatie met de kennis van het zooplanktonmetabolisme (waarvoor de verantwoordelijkheid ligt bij ECOL). Cultuurplanten, geteeld op voedingsbodems aangerijkt in 15N, vertonen na afloop van tijd zelf een aanrijking in 15N, die zich eveneens manifesteert in het organisme dat zich voedt met de plant. De conversiesnelheden worden bepaald met de geeigende massabalansvergelijkingen. Organisaties: • Biologie • Scheikunde

Onderzoekers: • LEO GOEYENS • MICHELE TACKX

Etniciteit in Zaire, Rwanda en Burundi : een vergelijkende studie naar het ontstaan van hedendaagse vormen van collectieve identiteit in een regionale context. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel na te gaan: (I) welke de invloed is van politieke, economische, sociale e.a. factoren op de verschillende identificatiemechanismen in Zaïre, Rwanda en Burundi; (2) welke de rol is van etniciteit in de huidige politieke processen in deze landen, en (3) een conceptuele verfijning van het begrip etniciteit te leveren. Hierbij zal o.m. aandacht worden besteed aan volgende problemen: de interactic van staat en maatschappij bij het tot stand komen van etniciteit; etniciteit en klassevorming; de rol van externe factoren in de articulatie van collectieve identiteit; de invloed van de controle van de staat over het economisch apparaat. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • JAN GORUS

Optimalisatie van patient en staf dosis bij radiodiagnostische procedures. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In navolging van Europese richtlijnen heeft ook de belgische wetgeving nu aanbevelingen voor het optimaliseren van de dosis bij radiologische onderzoeken. In België is weinig bekend op dit vlak en deaanvragende groep is een van de weinige teams dat dank zij intemationale samenwerkings verbanden in EG kontrakten kompetentie op dit vlak verworven heeft.Deze aanvraag heeft tot doel de positie van de groep te verstevigen door hoofdzakelijk een investeringskrediet (een automatische uitleesapparatuur voor thermoluminescente dosimeters) in basisappaur en haar toe te laten lokaal een aantal studies te laten starten en aan verdere internationale en nationale onderzoekprojekten deel te nemen.De in het kader van dit project uit te voeren onderzoek leunt aan bij enerzijds de prioriteiten welke op EG vlak vastgelegd werden, anderzijds bij de moderne ontwikkelingen in de apparatuur en de onderzoeksmetodes in de afdeling radiologie van het AZ-WB.De studie in dit voorstel behelst: de relatie badgedosis-persoondosis bij dragen van loodschorten, intreedosis en effectieve dosis bij een aantal standaard onderzoeken, optimalisatie van onderzoeksprotokollen voor nieuwe digitale installatie voor digestieve onderzoeken, strooistralingsmetingen bij interventionele radiologische onderzoeken en exposie bij paediatrische onderzoeken. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • RONALD VAN LOON

Onderzoeksproject 'Surface Enhanced Raman Scattering' Vrije Universiteit Brussel Abstract: In zilverhalogenidefotografie worden de meeste processen gestuurd door de interactie van Ag of AgX kristallen of solen met verschillende organische en anorganische componenten (sensibilisatoren, stabilizatoren, polymeren). Het doel van dit project is na te gaan wat de mogelijkheden zijn van Raman spectroscopie (RS) en oppervlakte versterkte Raman spectroscopie (SERS) in deze problematiek. Concreet worden de technieken ingezet ter karaterisering van: de adsorptie en de oppervlaktestructurering van sensibilisatoren, stabilizatoren en gelatine op AgX; de mechanismen die aan de basis liggen van het hydrofoob maken van zilverbeelden op drukplaten en de stabiliteit van de zilverkristallieten als bouwstenen van het zilverbeeld; de analytische mogelijkheden t.o.v. FTIR Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • ANNICK HUBIN • JEAN VEREECKEN

De politieke aanwezigheid van de Vlamingen in Brussel - 19 op gemeentelijk en gewestelijk vlak, 1946-1995 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De opzet van het onderzoek is te komen tot een analyse van de politieke situatie van de Nederlandstalige Brusselaars in de 19 gemeenten van de agglomeratie van 1946 tot 1995. De 9 gemeenteraadsverkiezingen die sinds 1946 plaatsvonden, zullen samen met de 3 'Brusselse' verkiezingen (Agglomeratieraadsverkiezingen in 1971 en de verkiezingen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest in 1989 en 1995) als raamwerk dienen voor de rekonstruktie van de gemeentelijke en gewestelijke politieke situatie van de Vlamingen. Het spreekt voor zich dat we met dit onderzoek niet kunnen voorbijgaan aan de wisselwerking lokale-nationale politiek, omdat de betrokken periode bij uitstek wordt gekenmerkt door het zoeken naar oplossingen voor de kommunautaire problemen op wetgevend vlak. Brussel, omwille van haar ligging pal op deze konfliktlijn, heeft daarin steeds een centrale plaats ingenomen. Zoveel mogelijk gegevens, die relevant zijn om de Vlaamse vertegenwoordiging in de gemeente- en gewestpolitiek te verklaren, zullen worden bijééngebracht. Verkiezingsuitslagen, gegevens over het kiezerskorps, de politieke partijen, de drukkingsgroepen en de zuilorganisaties, de kieskampognes en over koalitievorming in Brussel zullen onder de loep worden genomen. Organisaties: • Politieke Wetenschappen • Germaanse Talen • Geschiedenis • Metajuridica

Onderzoekers: • HUGO BAETENS BEARDSMORE • CHRISTIAN DESCHOUWER • MACHTELD DE METSENAERE • ELS WITTE

Quantummechanische studie van op density functional theory gebaseerde descriptoren van reactiviteit: toepassingen in de anorganische, organische en biochemie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Quantumchemische studie van op density functional theory gebaseerde descriptoren van reactiviteit : toepassingen in de anorganische, organische en biochemie. Organisaties: • Scheikunde

Onderzoekers: • PAUL GEERLINGS

Gevorderde NMR-technieken in de chemische fijnstructuur en de studie van receptor-substraatinteracties : implementatie en toepassingen op organometalen, eiwitten en peptiden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit is een kaderproject in verschillende vakgebieden van de chemie waarin het algemeen thema van de aard van de interactie tussen een substraat-acceptor en zijn gast-molecule(n) behandeld wordt door gevorderde NMR-technieken. In de organometaalchemie worden onoplosbare polymeren voorzien van een tin-functionaliteit, met het oog op toepassingen in de katalyse en in de bio-sensoren, structuraal gekarakteriseerd door vaste stof tin en koolstof NMR. Ook worden verder, in de organotinchemie, gevorderde structuurbepalingen uitgevoerd op diorganotinsalicylaldoximaten, op tinclusters, op gefunctionaliseerde R2SnX2 verbindingen, en op structuren van organotincarboxylaten met potentiele anti-tumorwerking. Deze projecten worden uitgevoerd met verscheidene buitenlandse partners. Een verder project betreft de studie van de interactie van organotinverbindingen met nucleinezuur-precursoren, in het kader van model-onderzoek naar een beter inzicht in de mechanismen van anti-tumoractiviteit van organotinverbindingen. In de eiwit-NMR beoogt het project de studie van lectine-suiker interacties, in het kader van de antifungale activiteit van zulke eiwitten, en van arsenaat reductase-arsenaatinteracties, een onderzoek dat een beter begrip van metaalwerende mechanismen bij bepaalde bacterieën beoogt. Tot slot, zal dit project verder onderzoek in de medicinale peptide-chemie blijven ondersteunen, met basis structuur-karakteriseringen en conformationele studies. Organisaties: • Hoge Resolutie NMR Centrum • Organische Chemie • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • DIRK TOURWE • RUDOLPH WILLEM • LODE WYNS

Experimentele studie van de wisselwerkingen van elementaire deeltjes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project betreft hoofdzakelijk personeels- en werkingskosten en gedeeltelijk de uitrusting noodzakelijk voor de volgende experimenten: Studie van e+ e- wisselwerkingen in het CERN-LEP-DELPHI experiment Studie van hoog energetische e--p verstrooiingen in het DESY-HERA-H I experiment - Opsporing van neutrino mu - neutrino tau oscillaties in het CERN-CHORUS experiment - Studie van hoog energetische atmosferische, galactische en extra-galactische neutrino's met behulp van de AMANDA Cherenkov detector geplaatst diep in het Antarctische ijs nabij de Zuidpool - Voorbereiding van het CERN-LHC-CMS experiment betreffende de studie van pp-wisselwerkingen bij een massamiddelpuntsenergie van 14 TeV. Organisaties: • Elementaire Deeltjes

Onderzoekers: • WALTER VAN DONINCK • JACQUES LEMONNE • STEFAAN TAVERNIER • CATHERINE DE CLERCQ • ROBERT ROOSEN

Fotonische instrumentatie en spanningsanalyse voor toepassing in stomatologie en tandheelkunde Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt op "zaai"niveau een samenwerkingsverband te creëren teneinde de kennis en expertise op gebied van fotonische instrumentatie (optische vezelsensoren voor druk en rek - TONA/TW) en spanningsanalyse (eindige elementen modelisatie en experimentele materiaalkarakterisatie - STRU / TW) te benutten voor de ondersteuning van het klinische onderzoek op gebied van tandheelkunde en stomatologie (Stomatologie en Maxillo-Faciale Heelkunde/GW). De ruime klinische ervaring met tandprothesen leert dat in sommige gevallen breuken en barsten optreden ten gevolge van ongewenste spanningsconcentraties in de samengestelde structuur (prothese-cement-tandweefsel). De samenwerking beoogt de in vitro karakterisatie van de gebruikte materialen met behulp van zeer compacte sensoren gebaseerd op optische vezels en de opstelling van een model voor de analyse van de spanningen in de structuur. Deze wetenschappelijke onderbouw voor het klinisch onderzoek op gebied van prothesen in de tandheelkunde kan, bij succes var het project, leiden tot een synergie waarin de voorgestelde multidisciplinaire aanpak tandheelkundige practicus permanent ondersteunt voor het verfijnen optimaliseren van de verstrekte zorgen. Organisaties: • Stomatologie, Orthodontie en Parodontologie • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • HUGO THIENPONT • GEORGES WACKENS

Het geheugen op latere leeftijd : een cross-sectioneel onderzoek vanuit de informatieverwerkingsbenadering m.b.t. de cognitieve ontwikkeling. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project willen wij het geheugen op latere leeflijd onderzoeken d.m.v. een cross-sectioneel onderzoek. R.J. Sternberg ( 1988.-l992) stelt immers dat algemeen aanvaarde theorieën omtrent de evolutie van de cognitieve ontwikkeling op latere leeflijd in twijfel kunnen getrokken worden en dit als gevolg van de traditioneel gebruikte evaluatiecriteria en het miskennen van de cohorteereffecten. ln deze studie willen wij nagaan als Sternbergs kritiek toepasbaar is op de evolutie van het geheugen op latere leeftijd . Daarvoor wordt gebruik gemaakt van drie homogene geboortecohorten. die elk een stadium in de levensloop vertegenwoordigen en die onderling vergelijkbaar zijn m.b.t die variabelen die een rol spelen in de cognitieve ontwikkeling. (mannen en vrouwen van respectievelijk 70-75, 45-50 en 19-20 jaar). Om de onderzoekshypothese te toetsen wordt een instrument ontwikkeld dat zowel een product- als procesevaluatie mogelijk maakt (informatieverwerkingstheorie). Omwille van de vertrouwdheid van alle cohortes met het medium, wordt een videocompilatie, die episodisch opgebouwd is en verschillende topics bevat. getoond aan de groepen. Gedurende de verschillende sessies, die na de videovoorstelling op verschillende momenten plaats vinden. worden de mate van herinneren en herkennen nagegaan d.m.v. observaties, analyse en bevraging. De studie wordt uitgevoerd in twee perioden van twee jaar waarbij een mannelijke en een vrouwelijke groep bestudeerd wordt, teneinde mogelijke geslachtsverschillen na te gaan. Organisaties:

• Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie • Cognitieve en Fysiologische Psychologie

Onderzoekers: • INGRID KRISTOFFERSEN • CAROLINE ANDRIES • RAYMOND CLUYDTS

Organisatie congres ECOOP '98 Vrije Universiteit Brussel Abstract: PROG organiseerde de European Conference on Object-Oriented Programming in 1998. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica

Onderzoekers: • THEO D'HONDT

Analyse van groei, fysiologie en productvorming van filamenteuze schimmels tijdens submerse cultuur door middel van mathematische modellen van de morfologie Vrije Universiteit Brussel Abstract: De kinetiek van groei en productvorming tijdens de submerse cultuur van filamenteuze schimmels is sterk afhankelijk van de microscopische morfologie. De morfologie van Trichoderma reesei kan gemanipuleerd worden door de fysische(b/v agitatieintensiteit, temperatuur) en chemische (koolstofbron, aanwezigheid van verscheidene chemicaliën zoals L-sorbose, gistextract) omgeving te controleren. De meeste van deze factoren beïnvloeden eveneens de biosynthese en secretie van enzymen. Door op een preciese wijze de groei en productie te kwantificeren, en tegelijk de morfologische karakteristieken te evalueren zal een beter inzicht kunnen verworven worden in de interactie tussen groei, morfologie en productvorming. Rechtstreekse bepaling van de microscopische groeikarateristieken, en hun variatie met bovenvermelde factoren, zal toelaten het mechanisch model dat opgesteld werd, te verfijnen en te valideren. Bovendien kan door het aanwenden van kwantitatieve microspectroscopie met verschillende kleurtechnieken de link tussen de groei en intracelluaire veranderlijken gelegd worden. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Immunologische en Moleculaire Aspecten van Kanker. Vrije Universiteit Brussel Abstract: mechanismen betrokken bij de controle van het invasief gedrag van normale en maligne lymphoreticulaire cellen - ongevoeligheid van metastaserende cellen voor immune effector cellen: studie van de mechanismen. Organisaties: • Immunologie en Microbiologie


Midden-oceanische Azoren ecosyteemstudie : een geïntegreerd researchprogramma betreffende diepzee hydrothermische stromen (AMORES) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Beschrijving van de tropische relaties in hydrothermale vents gemeenschappen van de Mid-Atlantische eng, aan de hand van natuurlijke stabiele koolstof en stikstof isotopen verhoudingen. Organisaties: • Scheikunde

Onderzoekers: • FRANK DEHAIRS

Development of water resource management tools for problems of seawater intrusion and contamination of fresh-water resources in coastal aquifers. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ontwikkeling in numerieke modellen voor de simulatie van zoutwaterindringing in grondwaterlagen aan de kust, gebaseerd op verschillende eindige elementen- en -randelemententechnieken. Veldonderzoek in mediterane landen en toepassing van de modellen om een beter beheer te ontwikkelen van de grondwatervoorraden. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Onderzoek ter bevordering van de kwaliteitszorg in de vlaamse sportverenigingen : opstellen van een meetinstrument Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel de mogelijkheid te creëren om Vlaamse sportverenigngen via een aangepast toetsingsinstrument aan een kwalitatieve evaluatie te kunnen onderwerpen als objectieve basis voor de toekenning van een kwaliteitslabel. Analoog aan het IKGym-project, zal hiervoor een onderzoek opgezet worden om de specifieke kenmerken van de geselecteerde sporttakken (zwemmen, volleybal, tennis, karate en gymnastiek) te achterhalen. daarnaast zal ook gepeild worden naar de specifieke vereisten voor een verantwoorde en succesvolle beoefening van de verschillende types aabod, alsook naar de wensen van de respectievelijke "gebruikers". Het instrument heeft tevens tot doel om als managementstool te fungeren voor de verbetering van de kwaliteit en de effectiviteit van deze organisaties. Organisaties: • Sportbeleid en -management


Treatment of Fly Ash for Sound Material Utilization (UPCYCLE) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project heeft de scheiding van de zware metalen, die in grote hoeveelheden voorkomen in vlieggas, tot doel. hiertoe zullen de zware metaeln vervluchtigd worden. de meeste zware metalen zijn vluchtig als chloorzouten bij een temp. boven 800°C.Sommige vervluchtigen als zuiver metaaldamp (bv. Hg, Cd,Zn). De meeste metalen bevinden zich als een chloorzout in vlieggas? andere moeten eerst een transformatie ondergaan. Verschillende benaderingen van de thermische afscheiding van zware metalen zullen onderzocht en vergeleken worden : psychodiolyse met HCl,

chlorering met Cl2 en verdamping zonder chlorering. Het segregatieproces met NaCl, H2O en koolstof kan aangewend worden voor de verwijdering voor koper. Ook de condensatie van zware metaaldampen zal onderzocht worden a.d.h.v. modellering. Experimenten op het chemisch evenwicht en de kinetiek van verdamping zullen uitgevoerd worden. De specificatie van zware metalen in vlieggas en de uitvoerbaarheid van sequentiële condensatie en scheiding zullen onderzocht wordn. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde

Onderzoekers: • ALFONS BUEKENS

Uncertainty analysis for holistic river waterquality management systems Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoeksproject beoogt:1.De definitie van de parameters die de modelonzekerheid voor het integraal systeem bestaande uit het gemengd rioleringsstelsel van Brussel,de RWZI's en de rivier het meest beïnvloeden.2.De ontwikkeling,implementatie en toetsing van procedures voor de toepassing van de FOSC(First Order,Second Moment Method) en LHS( Latin Hypercube Sampling) methoden voor de belangrijkste parameters van voorvermeld integraal systeem.3.De vergelijking van de onzekerheden,zoals bepaald door de FOSM en de LHS methoden. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde

Onderzoekers: • WILLY BAUWENS

De toepassing van voorlopige hechtenis en vrijheid onder voorwaarden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Volgend op het kwantitatief onderzoek naar de toepassing van de voorlopige hechtenis en de vrijheid onder voorwaarden van de VUB (gerechtelijkheid arrondissement Brussel) en het NICC (gerechtelijk arrondissement Antwerpen), wordt door de VUB en het NICC een kwalitatief onderzoek uitgevoerd naar de toepassing van de vrijheid onder voorwaarden. Uit de resultaten van het kwantitatief onderzoek (een analyse van gerechtelijke dossiers) blijkt dat wanneer de verschillende procedures ten overstaan van elkaar worden geplaats de voorlopige hechtenis de meest toegepaste procedure is en de vrijheid onder voorwaarden de minst toegepaste procedure is. een factor die hier een rol speelt is het feit dat de toepassing van de vrijheid onder voorwaarden niet probleemloos verloopt, verschillende knelpunten zowel betreffende de selectie van personen als de uitvoering van de vrijheid onder voorwaarden kunnen vastgelegd worden. Daarom zal een bevraging inzake de knelpunten plaatsvinden van de betrokken instanties (bijvoorbeeld: parket, onderzoekrechters, hulpverleningsinstanties). aanbevelingen kunnen dan gedaan worden om de vastgestelde problemen aan te pakken en desgevallend te komen tot een ruimere toepassing van de vrijheid onder voorwaarden met het oog op het beperken van de voorlopige hechtenis. Organisaties: • Criminologie


Eureka project 1503 "HOLOMODAL" Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het modelliseren van trillende mechanisme structuren in het hoogfrekwent gebied(300-500 Hz). Organisaties: • Elektriciteit


Argiles : les nouveaux biomatériaux Vrije Universiteit Brussel Abstract: Argiles: les nouveaux biomatériaux: en particulier les smectites, présentent une grande potentialité intrinsèque et se comportent comme de véritables micro-réacteurs. Ces nouveaux biomatériuaux ont la capacité d'adsorbé par différents mécanismes toutes sortes de molécules et de permettre leur vactorisation d'une manière originale. A défaut d'encapsulation dans une structure close, ces matériaux piègent les principes actifs en développant une phase lamellaire minérale, infinie et ouverte, permettant ainsi une meilleure biodisponibilité des molécules. Le projet de recherche que nous proposons, vise à évaluer l'activité de différents actifs cosmétiques adsorbés sur une argile. Il s'agirait, par exemple: 1) des constituants lipidiques de l'épiderme 2) des alpha hydroxyacides en mesurant leur effet sur l'etat de la surface cutanée, le renouvellement cellulaire et l'influence de l'adsorption sur la tolérance. 3) de filtres solaires, dont l'activité serait quantifiée par des mesures de coefficients de protection solaire. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie


Synthesis of Image and Speech Processing algorithms on silicon. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Doel is een vergelijkende studie van VLSI implementaties van segmentatiealgorithmen. Een typisch DIMA-segmentatiealgorithme ((multi)thresholding) moet geselekteerd worden en een representatieve set van DDMA segmentatiealgorithmen (split-and-merge, region growing, het Edgmentation algorithme) moet samengesteld worden. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • Ivo BOLSENS • JAN CORNELIS

Parallel Computing Vrije Universiteit Brussel Abstract: -Parallel Computing Organisaties: • Wiskunde


Herstelbemiddeling en alternatieve sanctionering in het Gerechtelijk Arondissement Brussel Vrije Universiteit Brussel Abstract: De wijze van gerechtelijke reactie t.a.v. jeugddelinquentie staat de laatste jaren volop ter discussie. De wet betreffende de jeugdbescherming voorziet de mogelijkheid het behoud van de minderjarige, die een als misdrijf gekwalificeerd feit heeft gepleegd, in zijn milieu afhankelijk te stellen van een prestatie van opvoedkundige en filantropische aard, in verhouding tot zijn leeftijd en middelen. Deze prestatie wordt in de wandelgangen ook alternatieve sanctie genoemd. Voor nederlandstalige jongeren in Brussel werd met dit doel BAS! opgericht, een begeleidingsdienst voor deze prestaties. Het is dan ook noodzakelijk dit project wetenschappelijk op te volgen, een evaluatie na de uitvoering van de prestaties op te maken, alsook het nut van deze prestaties aan voortdurend kritisch onderzoek te onderwerpen. Deze versmelting van theoretisch wetenschappelijke studie en opgedane praktijkervaring kan zodoende leiden tot een evaluatie van de begeleidingsdienten waar nodig tot een bijsturing. Organisaties: • Criminologie

Onderzoekers: • CHRISTIAN ELIAERTS

Neuropeptide Y: interaktie met receptoren en bindenden proteinen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tamir en medewerkers hebben sinds 1974 gepostuleerd dat specifieke serotonine bindende proteinen (SBP, 45 en 58 kDa) instaan voor de opstapeling, het transport en/of de bescherming van serotonine in serotoninerge neuronen. Initieel onderzoek, uitgevoerd op kalf hersen cortex, toonde aan dat SBP ook in staat zijn om catecholaminen met hoge affiniteit te binden. Tevens werden SBP in catecholamine- rijke weefsels (retina, chromaffine cellen) waargenomen. Dit liet ons verrnoeden dat SBP ook betrokken zijn bij de opstapeling van catecholaminen. De binding van serotonine en catecholaminen geschiedt slechts in de aanwezigheid van Fe2+, en dit werd initieel verklaard door een model waarin de monoaminen via een coördinatiebinding tot een SBP-ijzer complex koppelen. Onze recente gegevens pleiten echter voor een alternatief mechanisme: nl. Fe2+-gemedieerde oxidatie van serotonine en catecholaminen (via vorming van superoxide radikalen) en covalente koppeling van de gevormde oxidatieprodukten tot cysteine residus van SBP. Dit stelt de fysiologische rol en zelfs de identiteit van SBP in vraag.Deze studies beogen het bekomen van een betere kennis over peptide neurotransmitter Neuropeptide Y (NPY) en zijn receptoren. Deze receptoren omvatten ten minste 3 subtypes (Y1, Y2, Y3) en niet-peptide antagonisten zijn van medisch belang omwille van hun potentiële hypotensieve en eetlustremmende eigenschappen. A) Vergelijking van de binding van gemerkt NPY met deze van recent ontwikkelde niet-peptide antagonisten op cellijnen van humane oorsprong (Y1: SK-N-MC, Y2: SK-N-BE). B) Humane Y1-receptoren zijn in hun oorspronkelijke "omgeving" in SK-N-MC cellen doch niet in getransfecteerde CHO cellen. We willen de invloed hiervan op de respons nagaan op niveau van de cyclisch AMP- en calcium concentratie en de vrijmaking van zure metabolieten. C) Bepaling van dichtheid van de NPY receptor subtypes in membraan preparaten en vriescoupes van verschillende hersenregio's van mens in normale en pathologische omstandigheden kan de rol van NPY in het centraal zenuwstelsel verder ophelderen. D) We ontdekten recent een peptide conotoxine dat nanomolaire affiniteit voor (3H)NPY vertoont. We beogen de zuivering en strukturele karakterisering van dit peptide en vergelijking van zijn bindingseigenschappen met deze van anti-NPY antilichamen en de NPY receptor subtypes. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • GEORGES VAUQUELIN

Onderzoeksproject in verband met het administratieve, sociale en geldelijke statuut van het personeel der openbare ziekenhuizen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoeksproject beoogt een studie van het administratieve, sociale en geldelijke statuut van het personeel der openbare ziekenhuizen, waarbij dat statuut wordt vergeleken met het statuut van de leden van het overheidspersoneel in het algemeen en met dat van het personeel in private ziekenhuizen. Het onderzoeksproject poogt aldus de specificiteit van de tewerkstelling in openbare ziekenhuizen, zowel vanuit het oogpunt van het personeel, als vanuit het oogpunt van de tewerkstellende overheid aan te tonen. Organisaties: • Sociaal Recht

Onderzoekers: • GUIDO VAN LIMBERGHEN

Onderzoek van de spieren van de skelet in gezondheid-gerelateerde bezigheden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek van de spieren van de skelet in gezondheid-gerelateerde bezigheden. Organisaties: • Experimentele Anatomie


SOCRATES PROJECT /Preparatory visit /COMENIUS Vrije Universiteit Brussel Abstract: Partners from Belgium, the Netherlands, Denmark, Scotland, Portugal and Italy bereidden een European transnational co-operation project voor met het oog op een studie en het ontwikkelen van een Europese nascholingscursus over aanvangsbegeleiding voor beginnende leerkrachten. Organisaties: • Lerarenopleiding

Onderzoekers: • NADINE ENGELS

LUIK VIETNAM : R. VAN LOON : Universitaire ontwikkelingssamenwerking tussen VUB en andere Ontwikkelingslanden Universiteit Hanoi. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De hoofddoelstelling ten aanzien van het programma Institutionele Universitaire Samenwerking bestaat in een substantiële verbetering van de kwaliteit van het onderwijs in de eerste cyclus van de basisopleiding. De HUT vraagt daarom een specifieke ondersteuning van de labo's vooe de basiswetenschappen die instaan voor de practische en theoretische vorming van alle eerstejaars in scheikunde, fysiaca en een workshop voor electronica. Als algemene argumentatie wordt aan de ene kant gewezen op het belang van een kwalitatieve verbetering van de basisopleiding, die doorgaans op relatief weinig belangstelling kan rekenen van internatonale donoren, en wordt aan de andere kant gewezen op het belang van

een kwalitaieve verbetering van de basisopleiding, die doorgaans op relatief weinig belangstelling kan rekenen van internationale donoren, en wordt aan de andere kant gewezen op de tegenstelling tussen de slechte uitrusting van deze labo's en departementen enerzijds en de zware onderwijsbelasting (cf. alle eertejaarsstudenten - jaarlijks niet minder dan drieduizend- krijgen van deze departementen/labo's hun praktica en theoretische vorming in de basiswetenschappen) anderzijds. Tenslotte wordt geargumenteerd dat een investering in de basiswetenschappen ten goede komt aan alle eerstejaarsstudenten van de universiteit en daardoor tegemoet komt aan de criteria van de VLIR m.b.t. de institutionele impact van de samenwerking. de indrukkken opgedaan tijdens een bezoek aan de betrokken labo's bevestigden de moeilijke situaties van de betrokken labo's -enerzijds ondergewaardeerd in termen van uitrusting en bestaffing, anderzijds overbevraagd in termen van studentenaantallen. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • RONALD VAN LOON

Evaluatie van laag aktief afval & puin in nucleair medische praktijken. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Gebruik van hoge energie-ioniseerende straling in radiotherapie-machines houdt snelle neutronen in die altijd resulteren in de activatie v/h biologische schild die rond de installaties gebouwd zijn. Deze laag aktieve activatie kan de oorzaak zijn van een gevaar voor de gezondheid te wijten aan de ondergeschikte emissie van straling. Het is dan ook mogelijk dat de activatie in de meeste hospital installaties zo laag zal zijn dat de activiteit van het puin of van de machine & infrastructuur (ofwel direct ofwel na een eerder korte periode beneden de nucleaire regularisering concern vallen). Om vrijlating toe te staan van het hierboven vermelde afval of machine onderdelen zal het nodig zijn te demonstreren door een a priori berekening, staalneming en vergelijking met standaards dat niemand die activiteit boven het achtergrond maakte voorharder is. Onze voorafgaande resultaten moeten gestaafd worden en moet een grondige studie over de impact van de straling op de publeke blootstelling en over de ofvalpolitiek in de regio Brussel gemaakt worden. Organisaties: • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • ALEX HERMANNE

Coöperatief elektronisch kennisbeheer: een gevalsanalyse in het domein van de Toegepaste Kennisleer Hogeschool Gent Abstract: Het proefschrift brengt een oplossing voor het ontbreken van efficiënte kennisbeheermethodes om de diverse soorten expertises in organisaties duurzaam te beheren. De oplossing die we in het proefschrift hebben uitgewerkt, is gebaseerd op het automatisch concept-gebaseerd indexeren van elektronische documenten. We gebruiken thesauri om automatisch trefwoorden en concepten te extraheren uit de ‘full text’ van de beschikbare elektronische documenten. Een algoritme is uitgewerkt om automatisch belanggewichten toe te kennen aan de concepten. Daarnaast genereren we automatisch causale relaties die de verbanden tussen de concepten aanduiden. Het geheel is uitgebouwd als een zoekmachine, gebaseerd op een modulaire architectuur. Daarbij wordt tevens een netwerk-gebaseerde methode ontwikkeld om in groep over afstand een elektronische thesaurus te onderhouden. Alle ontwikkelde oplossingen werden uitgetest op een collectie engels-talige onderzoeksrapporten in het domein van de metallurgie. Deze resultaten werden gevalideerd door metallurgie-experten van het labo voor Metallurgie van Universiteit Gent en experten van het staalbedrijf Sidmar nv en Ocas vzw. Organisaties: • Departement Vertaalkunde

Onderzoekers:

Model voor de intiële plasma- en vlamgroei in vonkontstekingsmotoren Hogeschool Gent Abstract: De ontwikkeling van de initiële plasma- en vlamkern speelt een belangrijke rol in de motorperformantie van vonkontstekingsmotoren. Deze beginfase neemt immers een belangrijke fractie in van de totale verbrandingsduur en bovendien is de kleine kern heel gevoelig voor lokale variaties in stroming, mengselsamenstelling, … In dit proefschrift wordt een model ontwikkeld voor de initiële groei vanaf het plasmakanaal, ontstaan door doorslag tussen de elektroden van de bougie, tot een volledig turbulente vlam. Daarbij wordt rekening gehouden met de eigenschappen van zowel het ontstekingssysteem, het brandbaar mengsel als de stroming in de cilinder. Uiteenlopende mechanismen beïnvloeden de groei, zodat het noodzakelijk is dit complexe fenomeen in drie fasen op te splitsen: de predoorslagfase (afgesloten bij vonkdoorslag), de plasmafase (expansie door drukgolven en warmtegeleiding) en de initiële verbrandingsfase (expansie onder invloed van vlamvoortplanting evoluerend van nagenoeg laminair tot volledig turbulent. Het voorgestelde model maakt het bovendien mogelijk, in tegenstelling tot de algemeen verspreide modellen die een ontstekingsuitstel definiëren, gedetailleerd onderzoek te verrichten naar doving en naar cyclische variaties van de verbranding in vonkontstekingsmotoren. Organisaties: • Departement Technologie • Vakgroep Elektriciteit/Elektronica/Informatica

Onderzoekers: • Hilde Willems

ikv project Sport en samenleving : opstellen van inventarisatierapport over thema "Beheer en organisatie van de sport" ism Prof. M. PIERON van ULG. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -opstellen van een verkennende nota omtrent "jeugdsport in Vlaanderen"-opstellen van een nota met voorstellen m.b.t. toekomstverkennende thema's-begeleiding van de voorbereiding van seminaries Organisaties: • Sportbeleid en -management


Medische Research beurs 1998-1999 toegekend aan An Deman Vrije Universiteit Brussel Abstract: De Mechanismen die leiden tot glomerulosclerose zijn het onderwerp van intensief onderzoek . Reactieve zuurstofintermediairen (ROI) spelen waarschijnlijk een belangrijke rol . In een aantal experimentele modellen van chronisch nierfalen wordt een verhoogde produktie van ROI waargenomen . Veranderingen in de productie van ROI in weefsels kunnen indirect beoordeeld worden door het meten van de activiteiten en de

genexpressie van de antioxidans enzymen (AOE). Tot nu toe zijn er in de literatuur weinig rapporten die in één experiment zowel AOE activiteiten als de AOE mRNA niveaus geven . In vroeger werk toonden wij aan dat in modellen van chronisch nierfalen veranderingen optreden in de activiteiten en de mRNA levels van sommige AOE (remnant kidney, adriamycine model, angiotensine model). Toediening van vitamine E of van de ACE inhibitor, enalapril, verhoogt de activiteit van de superoxide dismutase en van glutathion peroxidase in de cortex van remnant kidney ratten . De doelstellingen van dit project zijn: 1. Verdere studie van de relatie tussen de ontwikkeling van de sclerose in de niercortex (glomerulosclerose en interstitiele fibrose) en veranderingen in de activiteiten en genexpressies van AOE in cortex en glomeruli in modellen van chronisch nierfalen bij de rat . 2. Verdere studie van de invloed van medicatie met een gunstige invloed op de nierfunctie en glumerusclerose op de AOE staus . 3. Nagaan of een muizenmodel van chonisch nierfalen kan gebruikt worden ter vervanging van het rattenmodel . Organisaties: • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • DIERIK VERBEELEN

Bepalen van regionale grondwaterstroming naar een aantal kwelgebieden in het landinrichtingsproject Grote-Netegebied Vrije Universiteit Brussel Abstract: Eén van de uitgangsdoelstellingen voor het landinrichtingsproject Grote-Netegebied betreft de ondersteuning van het integraal waterbeheer, in het bijzonder het vrijwaren van de infiltratiekwelsystemen en brongebieden. Teneinde de randvoorwaarden voor inrichtingsplannen te kunnen formuleren is de kennis van de stroombaden tussen een aantal infiltratie- en kwelgebieden noodzakelijk. Deze studie heeft tot doel om onafhankelijk in de huidige toestand op het terrein, de potenties van het gebied na te gaan m.b.t. de ontwikkeling van kwelgevoelige vegetaties en de kwelgebieden en hun ruimtelijke situering in het landschap te identificeren. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Synthese en biologische evaluatie van trichostatine A en analogen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Trichostatine A (TSA)is een natuurprodukt met een belangrijke histon deacetylase inhiberende werking. Recent werd aangetoond dat dit produkt de collageensynthese en de proliferatie van lever stellate cellen onderdrukt en tevens hun transitie in myofibroblasten inhibeert (Patent A. Geerts). De afzondering van TSA uit bacteriÎn in grote hoeveelheden is onmogelijk. Daarom wordt een asymmetrische synthese op punt gesteld. Tevens zullen analogen van TSA bereid worden om te evalueren of geen eenvoudiger produkten kunnen ontworpen worden. De biologische aktiviteit van alle analogen zal zowel in in vitro als in in vivo modellen uitgetest worden. Organisaties: • Celbiologie en Histologie • Scheikunde

Onderzoekers: • ALBERT GEERTS • DIRK TOURWE

Etniciteit en conflict in Centraal-Afrika (BVO 1998-project) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds ca. 1990 wordt zwart Africa geteisterd door een golf van gewelddadige coflicten: Somalia -, Liberia, Sudan, Rwanda,.. De oorzaken van deze conflicten kunnen verklaard worden door diverse factoren, maar over het algemeen worden daarbij begrippen in de mond genomen zoals 'etniciteit' , 'taal', 'religie'. Etniciteit, taal en relegie verwijzen naar zeer complexe concepten, die zelf de resultante van variêrende of variabele verhoudingen zijn. Bovendien vertonen zij onderlinge relaties die van geval verschillend kunnen zijn. Deze interacties zijn vaak bepalend voor het intensifiëren of neutraliseren van conflictsituaties. Zo kan het gebruik van lingua franca in bepaalde omstandigheden etnisch conflict neutraliseren, terwijl het gebruik van een bepaalde taal eveneens kan dienen om een identiteit te affirmeren. Etniciteit vormt op zichzelf meestal geen rechtstreekse oorzaak van conflicten. Etniciteit is veelal een element dat gebruikt wordt om in een conflict van economische, sociale of andere aard krachten te verzamelen en actie te voeren. In gebieden, waar zich een aanzienlijke vermenging tussen volkeren met uitéénlopende socio-culturele en economische organisatievormen heeft voorgedaan kunnen tegenstellingen en belangenstrijd gemakkelijk in termen van 'etnie' worden vertaald om politieke doelstellingen te dienen. Zo slaagden de Rwandese tegenelites er op het einde der jaren '50in , hun klassebelangen en sociale strijd voor emancipatie als de etnische beweging van heel een volk voor te stellen, en aldus het machtsmonopolie van een elite onder de Tutsi's te breken. Anderzijds kunnen dergelijk etnisch discours en de aan etnie toegeschreven tegenstellingen ook getemperd worden door een aantal factoren, zoals: 1) economische ontwikkeling of het bieden van econmische waarborgen. 2) het onderkennen van een gemeenschappelijke vijand of uitwendige bedreiging.3) een terk machtsapparaat dat de homogenisering van de samenleving bevordert, 4) het gebruik van taal, meer bepaald een neutraliserende lingua france. Taal is mede één van de belangrijkste elementen van identificatie van sociale groepen. Identificatie gebeurt in de regel adhv criteria, die onderling verschillen naar gelang de context waarin zij worden aangewend. Een individu heeft verschillende identiteiten, die relevant zijn in bepaalde contexten: falilie,clan,...; Taal is echter evenzeer een communicatiemiddel tss verschillende groepen en in deze hoedanigheid kan zij, naargelang van de omstandigheden, zowel een conflictsversterkende als een temperende rol spelen. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • JAN GORUS

Technische assistentie Boot project voor de RWZI Brussel Noord Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het project voorziet in het verlenen van technische assistentie bij de ontwikkeling van een hydrodynamisch simulatiemodel voor het rioleringsstelsel van Brussel Noord. Aanvullend werd een vereenvoudigd model van het systeem ontwikkeld voor de simulatie van vuilvrachten ter hoogte van riooloverstorten en van de RWZI. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Milieu- en natuurrapport Vlaanderen : MIRA-T rapport 99 : Gebruik van grondstoffen : aluminium. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De doelstelling van deze studie bestaat erin een beschrijving te geven van de aluminiumindustrie in Vlaanderen. De nadruk wordt gelegd op : het gebruik van grondstoffen, van energie en waterbehandeling van afvalproducten en recyclage.

Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis


Onderzoek van een waterverdunbare grondlaag met hoge duurzaamheid voor aluminium substraten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft tot doel een waterverdunbare primer (grondlaag) te ontwikkelen die beantwoordt aan de specificaties van de vliegtuigindustrie voor het schilderen van vliegtuigrompen. Deze specificaties hebben betrekking op de karakteristieken van de vloeibare verf en de eigenschappen van de droge film en dit zowel voor de grondlaag op zich als in een twee-lagensysteem onder een oplosmiddelhoudende polyurethaan afwerkingslaag (top coat). De voornaamste eigenschappen waaraan de grondlaag moet voldoen zijn flexibiliteit bij lage temperaturen (tot -58°C), slijtagebestendigheid, chemische resistentie, corrosiebestendigheid en hechting (zowel op de substraat als intercoating adhesie). Het is de bedoeling om de corrosiebestendigheid te realiseren met sterk gereduceerde of, indien mogelijk, zelfs zonder toevoeging van chromaathoudende pigmentverbindingen. De invloed van de significante parameters van het substraat (aluminium), het bindmiddel, de pigmentatie en van de werkwijze bij bereiding, applicatie en uitharding van de verffilm op de bekomen eigenschappen zal eveneens onderzocht worden. Dit moet toelaten de noodzakelijke kennis op te doen, over de parameters die bepalend zijn voor het eventueel falen van de coating en het onderzoek doeltreffend bij te sturen indien noodzakelijk. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis


Uitvoeren v/e studie betreffende de problemen die verband houden met de vergoeding te betalen dr fotoverkooppunten, fotohandelaars , c.q. fotofinishingbedrijven ingeval v/e verkeerde ontwikkeling of het verlies v/d te ontwikkelen films Vrije Universiteit Brussel Abstract: Studie intellectuele rechten Organisaties: • Economisch Recht

Onderzoekers: • MICHEL FLAMEE

ICP : Physical land resources (1998-1999) ism RUG Vrije Universiteit Brussel Abstract: De RUG en de VUB bieden vanaf het academiejaar 1997-1998 gezamelijk een aanvullende opleiding en een specialisatieopleiding aan in 'Physical Land Resources'. Deze opleidingen vormen een uitbreiding van de thans bestaande aanvullende opleiding en specialisatieopleiding in 'Soil Science and Eremology' Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Interpretation by Measuring, Modelling and Identificationdeel II. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Door de jaren heen is het metingsprobleem steeds gesofistikeerder geworden. Vandaag de dag is de meting een complex probleem dat uit drie stappen is opgebouwd: het experimentontwerp, het bouwen van een model voor het bestudeerde probleem en de schatting (meting) van de relevante parameters. Voor een optimale efficiëntie is het nodig deze drie stappen in één aanpak te bundelen. Maximale efficiëntie vertaalt zich door minimale meetttijd, optimale accuraatheid, minimale kost, ...afhangend van de noden en het doel van de klant. Alvorens tot optimalisatie over te gaan, is het noodzakelijk een idee te krijgen van de te volgen stappen. Het hele proces zou door een intelligent systeem geregeld moeten worden, zodat ook ongeoefende gebruikers de juiste resultaten zullen verkrijgen met zeer complexe meettechnieken. Organisaties: • Elektriciteit


ikv project Sport en samenleving : opstellen van inventarisatierapport over thema "gelijkheid van kansen en sport" ism Prof. R. VANFRAECHEM van ULB. Vrije Universiteit Brussel Abstract: -opstellen van een verkennende nota omtrent "jeugdsport in Vlaanderen"-opstellen van een nota met voorstellen m.b.t. toekomstverkennende thema's-begeleiding van de voorbereiding van seminaries Organisaties: • Sportbeleid en -management


ICP 'Ecomama' (1998-1999) Vrije Universiteit Brussel Abstract: The foundation of this course package is an expression of the growing interest in comparative research on energy flow, structure, functioning and and response to human impact on marine ecosystems. The courses concentrate on stressed ecosystemssuch as mangroves, coral reefs, seaweed and seagrass beds, estuaries and beaches. Focusses are on the ecological aspects of the competitive utilisation of these tropical coastal zone systems. Organisaties: • Biologie


Kindgerichtheid van de sport, georganiseerd door gemeentebn, sportclus en scholen. De visie van kinderen, ouders en begeleiders. Vrije Universiteit Brussel

Abstract: De jeugdsport heeft in het verleden veel aandacht gekregen, dit zowel op het vlak van campagnes, onderzoek als beleid. Toch blijven er heel wat vraagtekens over omdat men vrijwel alleen de georganiseerde jeugdsport of het sporten in clubverband heeft benaderd. De sportorganiserende instanties staan immers, vooral na het nieuwe decreet op de niet-professionele sportbeoefenaar, voor vele vraagtekens. Er is nood aan een helder advies hoe de jeugdsport verder gestimuleerd en gecoördineerd dient te worden vanuit de clubs maar ook door de gemeentelijke sportdiensten, de scholen enz... Momenteel wordt er door vele instanties die zich met sport bezighouden (gemeentelijke sportdiensten, sportfederaties en -clubs, scholen,...) naast elkaar gewerkt. Daarom willen we nagaan hoe het sportaanbod voor kinderen binnen de gemeente kan gecoördineerd worden. Ons tweede doel is meer inzicht te krijgen op de manier waarop kinderen, jongeren en ouders kunnen betrokken worden in de plaatselijke sportactiviteiten. Organisaties: • Sportbeleid en -management


Concepties over burgerschap: een vertooganalyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit project zal door middel van een inhoudsanalyse van teksten die het debat rond burgerschap de laatste jaren bepalen (geschriften van politici, teksten van partijen en drukkingsgroepen, columns, en commentaren van intellectuelen,...) nagegaan worden hoe het vertoog rond utilitair en normatief burgerschap zich ontwikkeld. Beide opvattingen over burgerschap komen aan bod in het huidige debat over de rol van burgers in onze samenleving. Toch klinkt de taal van het utilitair burgerschap sterker door. Het vertoog dat aansluit bij normatief burgerschap blijft doorgaans impliciet, alsof het geen taal heeft waarmee het zich kan uitdrukken. In onze analyses willen we dan ook bijzondere aandacht besteden aan de manieren waarop het normatief vertoog rond burgerschap zich uit. Vertrekkend van de hypothese dat beide vertogen analytisch te onderscheiden zijn, maar in het taalgebruik vaak vermengd worden, willen we ook nauwgezet nagaan hoe beiden manieren van spreken zich tot elkaar verhouden. Organisaties: • Criminologie • Sociologie

Onderzoekers: • IGNACE GLORIEUX • STEVEN LAUWERS

Levering tabellen uit het rapport "houdingen van jongeren", een secundaire analyse v. houdingen van jongeren en hun onderlinge verschillen ....Alsook verschillen in houdingen tss leerlingen en leerkrachten vr verschillende studierichtingen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Abstract niet beschikbaar Organisaties: • Sociologie


Optimalisering van Primary Health Care-opleidingen. (ikv Internationale interuniversitaire samenwerkingprojecten begroting 1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is de bedoeling om in Zuid-Afrika een getrapt systeem van gezondheidszorg uit te bouwen. Vooral de eerstelijnsgezondheidszorg dient ontwikkeld te worden. In afgelegen, rurale streken wordt deze eerstelijn gedragen door basisgezondheidswerkers die meestal verpleegkundigen zijn, terwijl artsen nagenoeg afwezig zijn. Hun werkterrein, de zgn. 'clinics' zijn te vergelijken met de huisartsenpraktijken die wij kennen. In het distrikt Dikgale-Soekmekaar in de arme Noordelijke Provincie werden de opleidingen en de noden van de clinic-nurses nagegaan in een bevraging, en werd in een situatie-analyse nagekeken welke de knelpunten in de infrastructuur en in het functioneren van de basisgezondheidszorg zijn. Een echte vorming in 'Primary Health Care' (PHC) is zowel naar het aanvoelen van de gezondheidswerkers als naar de vastgestelde knelpunten in de zorgverlening een van de bijzonderste prioriteiten. De inrichting ervan door de University of the North, Faculty of Health Sciences, loopt vertraging op. Wezenlijke tekorten bestaan op het vlak van de aanpak van SOA, het teveel voorschrijven van antibiotica en het gebrek aan consultatie- en communicatievaardigheden. Korte vormings- en trainingssessies over SOA werden voorzien. De andere tekorten zullen in een volgend stadium aan bod komen. Ook zullen een of twee modelcentra voor PHC worden uitgebouwd. De opleiding PHC aan de universiteit zal ondersteund worden. Het uitwisselingsprogramma met twee Vlaamse Hogescholen ( Erasmus- Brussel en Vesalius - Gent), dat deel uit maakte van dit project, zal deze opleiding ten goede komen. Organisaties: • Maatschappelijke Gezondheidszorg

Onderzoekers: • ANNE-MARIE DEPOORTER

Capaciteitsopbouw Telecommunicatie- en Informatiebeleid voor de Universiteit van Zuid-Afrika (UNISA) (Intern. interuniversitaire samenwerkingproject begroting 1998) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt aanvullende onderwijs- en onderzoeksondersteuning voor het departement Communicatiewetenschappen van UNISA op het vlak van telecommunicatie en informatiebeleid, d.m.v. een uitwisseling van docenten en doctorandi. Het project concentreert zich daarbij op het, voor Afrika unieke Advanced Posgraduate Certificate in Telecom & Information policy (°1997, UNISA). De bijdrage van de Vlaamse partners (VUB, KUB) behelst de inbreng van specifieke expertise mbt. Europees en internationaal media- en telecommunicatiebeleid en convergentie.Hierdoor dragen de Vlaamse partners bij tot een voor Zuid-Afrika zeer belangrijke sector (cfr. hun recente Green & White papers) in het kader van het Reconstruction & Development plan, alsook in het kader van de beoogde democratisering. Organisaties: • Communicatiewetenschappen


Multivariate statistische modellering van admosferische en water kwaliteitsparameters in een stedelijke omgeving. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De juiste evaluatie van verschillende milieufactoren en verontreinigingseffecten wordt hoofdzakelijk uitgevoerd door middel van gevorderde multivariaat statistische benadering verenigd in de term environmetrics. Het doel van het voorgestelde project is het opstellen van

statistische modellen voor luchtverontreiniging, water kwaliteit, bioindicator vermogen van planten en sedimenten als verontreinigingscollector in de stedelijke agglomeratie. De modellen zullen opgesteld worden aan de hand van beschikbare data sets. Geavanceerde modelling methoden, gebaseerd op latente variabelen zijn nodig want de data sets bestaan meestal uit drie of meerwegs strukturen: metingen x tijd x plaatsen. Daarvoor willen we de toepassing van drie- en meervoudige principale component analyse toepassen. Organisaties: • Analytische Scheikunde en Farmaceutische Technologie


Riooloverstorten : randvoorzieningen, fase 2 + fase 3 subcontract VUB. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De onderzoeksopdracht maakt deel uit van een globaal, inter-universitair project dat de analyse van de problematiek van de overstorten van gemengde rioolstelsels in waterlopen beoogt. Het projectomvat metingen in situ (UG, UIA), de analyse van het effect van bepaalde randvoorzieningen (bergbezinkingsbekkens, verbeterde overstorten) op de kwaliteit van het geloosde water m.b.v.fysische modellen (KULeuven) en de analyse van ontwerpmethodeswaarbij gebruik wordt gemaakt van numerieke simulatiemodellen(VUB). Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Openbare wegverlichting in Vlaanderen : Perpectieven en mogelijkheden voor een rationeel beheer. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Deze studie zal de zin en het nut van openbare wegverlichting van gewestwegen in Vlaanderen onderzoeken; evenals de criteria en de specificaties van een goede wegverlichting opstellen; dit mbt elementen van verkeersveiligheid, energieverbruik verkeersdoorstroming, comfort, lichtpollutie. (incl. in vergelijking met praktijk in buurlanden). Plaatsingscriteria worden uitgewerkt en voor zo ver mogelijk gerefereerd naar het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. De rol van wegbedekking, installatiegeometrie, fotometrie van armaturen, energiemanagement en onderhoud; schakelmodulatie wordt bestudeerd. De verschillende mogelijkheden worden gesimuleerd. Organisaties: • Elektrotechniek-Energietechniek

Onderzoekers: • PATRICK ROMBAUTS

Catalogus van het Belgische Internet Landschap, Programma : Informatie Maatschappij Nieuwe Diensten op BELNET Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het doel van dit project is het bouwen van een Internet-site die een catalogus is van Belgische Internet sites en organisaties aanwezig op het Belgische Internet. Deze site moet toelaten dat een Internet gebruiker op een eenvoudige wijze naar een door hem gewenste site kan gaan. De gebruiker zal naar een site kunnen gaan door gebruik te maken van : Een geografische overzichtskaart van BelgiÎ die gebaseerd is op een satellietbeeld. Een zoeksysteem dat toelaat op sleutelwoorden te zoeken. Deze site zou de meeste bezochte site van BelgiÎ moeten worden, het zou het startpunt moeten zijn van iedere buitenlander die het Belgische Internet-landschap wenst te verkennen, het moet ook het referentiepunt worden voor de Belgische Internet-gebruiker op zoek naar een Belgische site. Zowel onderzoekers als residentiÎle gebruikers hebben baat bij een "up-to-date" index van Belgische sites. Opdat dit systeem steeds "up-to-date" zou blijven met een minimum aan exploitatiekosten, wordt er een automatisch registratiemechanisme voorzien. Organisaties: • Informatica en Telecommunicatie

Onderzoekers: • MARNIX GOOSSENS

Sociale geschiedenis van de Limburgse Mijnen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Aandacht voor de geschiedenis van de Europese mijnen is de laatste tijd groot. Wat België en Limburg betreft, blijven verschillende aspecten echter onderbelicht, met name de geschiedenis van de werkomstandigheden, arbeidsverhoudingen en syndicalisme in de 20ste eeuw. aan regionale en bedrijfsgebonden specifiteiten werd vrijwel geen aandacht besteed, hoewel deze zeer relevant zijn op het nationale niveau. Dit project wil deze lacunes opvullen. Komen aan bod : gedragingen en aspiraties van de arbeiders, hun onderlinge belangenverschillen, de werkomstandigheden (en meer in het bijzonder de loonvorming en de conflicten daarrond), de syndicalisatie en de arbeidsverhoudingen. de centrale vraagstelling is het nauwe verband tussen de arbeidsomstandigheden en de arbeidverhoudingen : zij werken wederzijds op elkaar in. Organisaties: • Geschiedenis • Metajuridica

Onderzoekers: • PETER SCHOLLIERS • DIRK LUYTEN

RAAMOVEREENKOMST voor het geven van opleidingen o.a. "Starters 98" Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geen Organisaties: • Bedrijfseconomie en Strategisch Beleid

Onderzoekers: • ROSETTE S'JEGERS

De waterkwalitiet in het Woluwe bekken zal beoordeeld worden door gebruik te maken van natuurlijke en artificiële substraten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De waterkwaliteit in het Woluwe bekken zal beoordeeld worden door gebruik te maken van artificiële substraten. Het colonizeren van benthische diatomeen zal ons toelaten een gestandardiseerd indicator systeem toe te passen.

Organisaties: • Biologie


Verwerking van de enquête uitgevoerd onder leden en andere personeelsleden van Vlaamse parastatalen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Abstract niet beschikbaar Organisaties: • Sociologie


Evaluatie werking en uitvoering decreet sportdiensten en analyse knelpunten bij de implementatie van kwaliteitszorg. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Alhoewel het decreet van 05/04/95 voor wat betreft de gemeentelijke en provinciale sportdiensten van recente datum is, dringen er zich nu reeds een aantal noodzakelijke accentverschuivingen op; er dient meer aandacht te gaan naar kwaliteit, het promotieplan dient geïntegreerd te worden in een globaal sportbeleidsplan en er dient meer prioriteit gelegd te worden op het belang van de jeugdsport. Het doel van deze studie is dan ook om ongeveer twee jaar na het in werking treden van het decreet van '95 op korte termijn een evaluatie te maken van de werking en uitvoering ervan, aldook van de knelpunten van de implementatie van kwaliteitszorg binnen sportdiensten. Organisaties: • Sportbeleid en -management


De wetenschap van het zien en de kunst van het weergeven: computergeillustreerde cognitieve en wetenschapshistorische analyse van de wisselwerking tussen wetenschap, kunst en cultuur in de studie van de visuele waarneming. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Naast de interne dynamiek die de evolutie van wetenschappen en kunsten kenmerkt en die door de disciplines wetenschaps- en kunstgeschiedenis wordt bestudeerd zijn er omniskenbare punten van wisselwerking. In een interdisciplinair project zal mede aan de hand van computer reconstructies voor een aantal Vlaamse kunstwerken en wetenschappelijke ontdekkingen worden geillusteerd in welke mate zij de expressie zijn van bovenvermelde wisselwerking en aldus synergisch bijdragen tot een gezamelijke cultuur. Het wetenschapsgebied dat zich hiertoe bijzonder leent is de optica als studie van de visuele waarneming en de schilderkunst die niet alleen door de wetenschap van het zien wordt beinvloed maar zelf ook inspirerend werkt ten aanzien van de wetenschap. De periode 1 waarin we de wisselwerking zullen illustreren is het tijdsinterval waarbinnen zich in de | wetenschap de overgang voltrekt van het perspectivistsich waarnemingsmodel naar het retinaal beeld (Kepler) en die tevens de bloeitijd omvat van de Vlaamse schilderkunst van Van Eyck tot Rubens en Jan Bruegel de Oude. Organisaties: • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • MARIA GOSSELIN

Politieke en maatschappelijke participatie van vrouwen in Vlaanderen. Een empirische studie naar de kritiek vanuit vrouwenstudies of het traditionele participatieonderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het participatie-onderzoek gaat er traditioneel van uit dat participatieniveau's lager liggen bij vrouwen dan bij mannen. Deze vaststelling krijgt echter veel kritiek vanuit vrouwenstudies, en dit onderzoek laat toe na te gaan of deze kritiek emprisch houdhaar is. Door middel van focusgroepen wordt nagegaan of er kwalitatieve genderverschillen bestaan in de conceptualisering van politiek en politieke participatie. Aan de hand van een representatieve survey onder de Vlaamse bevolking, die het centrum uitvoert voor rekening van de federale overheid, wordt nagegaan welke factoren een eventueel atwijkend participatiepatroon kunnen verklaren. Door middel van een veldstudie bij politieke en sociale organisaties wordt nagegaan waarom de grotere deelname van vrouwen aan de basis van organisaties zich moeizaam vertaalt in een betere vertegenwoordiging op het besluitvormingsniveau. Een analyse van tijdsbestedingsonderzoek moet toelaten de hypothese te toetsen, als zou de lagere participatie van vrouwen onder meer kunnen verklaard worden door de tijdsdruk die ontstaat door een combinatie van betaalde arbeid en onbetaalde zorgarbeid. Organisaties: • Tempus Omnia Revelat • Sociologie

Onderzoekers: • MARK ELCHARDUS • WENDY SMITS

Integrerende wereldbeelden: onderzoek naar de interdisciplinaire constructie van een model van de werkelijkheid met ethische en praktische relevantie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Met dit onderziek beoogt het interuniversitair (VUB,RUG en KUL) en interdisciplinair centrum Leo Apostel een interdisciplinair onderzoek naar de constructie van een model van de werkelijkheid met ethische en practische relevantie. Vanuit het onderzoek van de door Leo Apostel opgerichte groep 'Worldviews', en in een samenwerking met de 3 universiteiten (VUB,RUG en KUL) wordt de gelaagde structuur van de werkelijkheid als uitgangspunt genomen voor de ontwikkeling van een dynamisch en transformatief model van de werkelijkheid (VUB). De implicaties van de ontwikkeling van dit model voor de verhouding tussen filosofie, wetenschap en (religieuze en niet-religieuze) levensbeschouwingen worden bestudeerd en de consequentie voor de ethiek en praxis worden onderzocht aan de hand van de criminologische praktijk (KUL). Deze onderzoeksthema's worden steeds teruggekoppeld aan de studie van het werk van Leo Apostel zelf. Het recente, ongepubliceerde werk van Leo Apostel zal worden geredigeerd en uitgegeven (RUG) Organisaties: • Centrum Leo Apostel


Onderzoek naar koppeling van bewegingen in de wervelkolom.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: De resultaten van regionaal onderzoek naar koppeling van bewegingen in de wervelkolom, uitgevoerd met magnetische trackers en van segmentaal onderzoek, uitgevoerd met medische beeldvorming, wijzen zowel op tendenzen van wetmatig gedrag van koppeling, als op interindividuele verschillen. Eerder dan de controverse te willen uitklaren over een aantal voorgestelde wetmatigheden van koppeling van bewegingen voor de verschillende niveau's van de wervelkolom, wensen wij binnen het eigen onderzoek de weg op te gaan van de registratie van de interindividuele verschillen. Dit gegeven wordt versterkt door onderzoeksresultaten van links- rechts asymmetrieën van wervels en preliminaire resultaten i.v.m. cervicale bewegingen, geregistreerd met een magnetische tracker. Metb de huidige aanvraag wordt een werkingskrediet beoogd om de diverse deelaspecten van het onderzoek te kunnen verder zetten en integreren : 3D analyses met Backtracker en Flock of Birds systemen, evenals onderzoek met behulp van MRI. De studie zal meer dan voorheen worden uitgebreid naar de cervicale en de thoracale regio. Organisaties: • Experimentele Anatomie

Onderzoekers: • Pierre VAN ROY

Een vergelijkend statistisch onderzoek van de digitalisatienauwkeurigheid van cinematografische en videoanalyse systemen in biomechanisch bewegingsonderzoek. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hoewel 16-mm-cinematografie in de biomechanische bewegingsonderzoek nog altijd de standaard is voor kinematisch analyses van menselijke bewegingen, zijn de operationele kosten van cinesystemen heden zo sterk opgelopen dat analysesystemen op basis van videotechnologie een aantrekkelijk alternatief vormen. Het is daarom de bedoeling van deze studie de prestaties van de huidige geavanceerde videotechnologie in biomechanisch bewegingsonderzoek ten opzichte van de klassieke 16-mm-cinematografie terug te evalueren. Het betreft hier vooral de digitaliseringsnauwkeurigheid wrrbij de coördinaten van merkpunten in identieke video- en cinebeelden op eenzelfde wijze opgemeten worden en statisch met gekende ijkwaarden worden vergeleken. Organisaties: • Biometrie en Biomechanica

Onderzoekers: • BARTOLD VAN GHELUWE

Conceptuele en computationelee density functional theory : fundamentele en toegepaste aspecten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek"Conceptuele en Computationele aspecten van DFT met toepassingen in de Anorganische, de Organische en de Biochemie" als het centrale thema van de onderzoeksgroep ALGC behouden voor de volgende jaren. Beide methodologische luiken (conceptueel/computationeel) en de drie toegepaste luiken (anorganische/organische/biochemie) blijven voorzien. De preciese timing wordt mede bepaald dor het aanbod aan licentieverhandelingen en nieuwe doctorandi in de komende jaren. Het is belangrijk te noteren at, gezien de aanvraag voor computerapparatuur, werking en personeel in feite de ganse Eenheid en de totaliteit van het onderzoek ten goede komt en dat dit onderzoek één enkel centraal thema omvat met diverse luiken, het voorstel meer de planning in de verschillende luiken omvat dan het in detail toelichten van één deelaspect. In deze zin sluit de aanvraag logisch aan bij de FKFO aanvraag van 1994 en het Krediet aan Navorsers 1996, waarbijde gevraagde uitrusting (Hardware/software) en werking (toegekend bedragen: 4648785 BEF in 1994 en 1495000 in 1996) ook telkens de versterking van de Eenheid in haar totaliteit en de uitbouw van het centrale thema "Density Functional THeory: fundamentele en toegepaste aspecten" betroffen. Organisaties: • Scheikunde

Onderzoekers: • PAUL GEERLINGS

'10th Joint Belgian-Dutch-German (Aachen) Annual Graduate School of Particle Physics' - Nieuwpoort 7 en 8 september 1998. (98/056) Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderwijs tijdens deze school richt zich tot experimentele en theoretische fysici die een doctoraat voorbereiden in de fysica der elementaire deeltjes. De lessen bestrijken zowel theoretische als experimentele aspecten van het onderzoeksdomein. Organisaties: • Elementaire Deeltjes

Onderzoekers: • JACQUES LEMONNE

Het mechanisme van en de bescherming tegen oxidatieve stress in hogere planten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project heeft betrekking op het mechanisme van het onstaan van, en de verdediging tegen oxidatieve stress in planten. We zullen ons werk met transgene tabaksplanten, gewijzigd in catalase expressie, voortzetten. Catalase-deficiente en catalase-overproducerende planten genereren respectievelijk hogere en lagere fluxen van H2O2 dan normale planten. In catalase-deficiente planten veroorzaakt fotorespiratie H2O2gemedieerde schade. Dit stelt ons in staat om te bepalen onder welke stress-condities fotorespiratie een belangrijke rol speelt. Catalase-deficiente planten zullen ook gebruikt worden voor bestudering van (1) de rol van H2O2 bij het genereren van oxidatieve schade; (2) de metabolische systemen die gevoelig zijn voor deze schade; (3) de rol van H2O2 als signaal molecuul voor de inductie van antioxidant systemen (4) de aard van de geïnduceerde antioxidant systemen. De laatste twee aspecten zullen ook in catalase-overproducerende planten bestudeerd worden. Dit werk belooft te leiden tot de ontdekking van een antioxidant functie voor systemen waarvan die functie tot dusver niet bekend was. Het onderzoek naar de bescherming tegen oxidatieve stress in mais en tabak zal worden voortgezet. A. Tabak: We zullen catalase-onderproducerende planten, en glutathion-peroxidase- overproducerende planten testen voor oxidatieve stress tolerantie. De stress zal worden aangelegd in bladschijfjes, en vooral op het niveau van de hele plant. Bladschijfjes zullen worden behandeld met methylviologeen of aminotriazol zoals beschreven in het huidige en vorige jaarverslag; hele planten zullen worden blootgesteld aan verhoogde zoutgehaltes of lage temperaturen, en in hydroponische cultuur aan K- of Mg-deficientie. Stress-tolerantie wordt bepaald aan de hand van de door de stress geinduceerde schade. Biezondere aandacht zal besteed worden aan de "herstel- fase" na het stopzetten van de stress. Onderzocht zal worden of vorming van waterstof-peroxide in de bladen een goede maat is voor licht-geinduceerde oxidatieve stress, zowel in bladschijf-assays als op het niveau van de hele plant. B. Mais: De nieuwe MnSODoverproducerende lijnen zullen worden onderzocht op koude-tolerantie, door meting van de groeisnelheid. De FeSOD-overproducerende lijnen zullen eerst worden onderzocht op MV-tolerantie, ter vergelijking met MnSOD-overproducerende planten, en daarna op koude-tolerantie. Bij gebleken geschiktheid zullen waterstof peroxide gehaltes in planten gekweekt bij lage temperaturen bepaald worden als maat voor oxidatieve stress Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers:

• LUIT SLOOTEN

Technologische ontwikkelingen in de medische wereld en de gevolgen voor de zorgverstrekking : de ontwikkeling van een technologie assessment methodologie Vrije Universiteit Brussel Abstract: Technology assessment in de gezondheidszorg beperkt zich in grote mate tot kosten-baten of kosten utiliteitsoverwegingcn bij de implementatie van technologie. Het ontbreekt nog in sterke mate aan verdergaande analyses. Dit onderzoek heeft een tweeledige doelstelling. Enerzijds bestudeert het de impact van het gebruik van medische technologieen op het zorgverstrekkingsproces. Het onderzoek vertrekt bij de vraag waarop wetenschappelijke en medisch-technologische ontwikkelingen tot stand komen en invloed hebben op de kenmerken van zorgverlening, meer in het bijzonder op de beroepskenmerken van zorgverleners (professionalisering en autonomie), de kwaliteit van zorg, dc organisatic van het werk en het behoud van autonomic van patiënten (kwaliteit van leven). Het onderzoek spitst zich toe op 3 domeinen (de geboorte en de rol van vroedvrouwen, een domein in het curatief-therapeutisch ingrijpen (bvb intensive care) en palliatieve zorg. Anderzijds tracht het onderzock een TA-methodologie te ontwikkelen waarin vanuit interdisciplinaire invalshoek een prospektieve inschatting mogelijk wordt van de sociale implikaties van nieuwe medische technologie. De verworven inzichten uit het eerste deel van het onderzoek leiden tot de ontwikkeling van een methodologie, waarin prospektieve evaluaties mogelijk zijn en waarin gebruik gemaakt wordt van interdisplinaire inzichten en waarin ook gebruikers een inbreng kunnen hebben in de evaluatie van een technologie. Organisaties: • Medische Sociologie • Maatschappelijke Gezondheidszorg

Onderzoekers: • FREDDY LOUCKX • MARCUS LEYS

Continue niet-invasieve bepaling van arteriële bloeddruk en hartdebiet bij patiënten met nierinsufficiëntie tijdens en na verschillende dialysebehandelingsmethodes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een behandeling met dialyse veroorzaakt belangrijke hemodynamische veranderingen met impact op de morbiditeit van deze patiëntengroep. Het doel van de studie is de arteriële bloedruk en het hartdebiet niet-invasief continu te monitoren gedurende verschillende dialysetechnieken en na te gaan wat met deze parameters gebeurt tijdens de recuperatiefase (interdialystische periode). In een tweede tijd zal dan het effect van bepaalde handelingen en medicaties worden nagegaan. Het voordeel van deze methode is dat reeds kleine variaties geregistreerd kunnen worden en dit op een niet-invasieve manier. Organisaties: • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • BRIGITTE VELKENIERS-HOEBANCKX • DIERIK VERBEELEN

Biologische basis voor B cel transplantatie bij diabetes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de biologische basis voor B cel transplantatie bij diabetes. Organisaties: • Pathologische Biochemie en Fysiologie

Onderzoekers: • DANIEL PIPELEERS • MARNIX VAN DE WINKEL • ZHIDONG LING

Experimentele karakterisatie en niet-lineaire eindige elementen-berekening van historische en bestaande bouwwerken : toepassing op renovatie en restauratie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het is duidelijk dat een aantal gebouwen niet meer benut kunnen worden voor hun oorspronkelijke functie. De redenen hiervoor zijn uiteenlopend: het gebouw is niet langer meer geschikt voor de bestemming (evolutie van de tecnieken, veranderend eisenpakket), veranderende omgevingsfactoren werken belastend op de oorspronkelijke bestemming. Deze constructies al of niet herbestemmen, renoveren of restaureren moet aldus in het licht van verschillende domeinen beslist worden : de architecturale kwaliteiten van het gebouw, de bouwfysische toestand, de ruimtelijke indeling, de veroudering en in fine ook de stabiliteit. Dit project wil de technieken onderzoeken om de toestand van een gebouw te evalueren en de nodige voorstellen tot renovatie en restauratie wetenschappelijk, technisch en financieel te onderbouwen. De studie richt zich meer specifiek op twee case studies, hierbij inachtnemend de in het verleden opgedane ervaring van de deelnemers. Enerzijds spitst ze zich toe op stabiliteitsproblemen die optreden in beschermde monumenten, zoals het stadhuis van Brussel, waarbij de VUB over belangrijk studiemateriaal beschikt (cfr. infra). Het thema van de tweede case study luidt: bouwen voor de haven van Brussel. De studie richt zich op de industriele gebouwen gelegen aan de gedempte binnendokken en het huidige havengebied van Brussel. Er wordt onderzocht hoe flexibel (functioneel, structureel) de aanwezige industriële gebopuwen kunnen inspelen op wijzigende omgevingsfactoren. Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies


Genetisch onderzoek t.b.v. het natuurbehoud in Vlaanderen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een inleidend onderzoek naar de genetische diversiviteit van plantenpopulaties wordt verricht d.m.v. enzyme-electroforese en DNApolymorfise (RAPD). het bepalen van de hoeveelheid, aard en verdeling van de genetische diversivirteit moet toelaten prioriteiten te stellen bij natuurbehoud. Het doel is een dynamische vorm van genenbehoud te ontwikkelen. Organisaties: • Biologie


Genetische veranderingen, celproliferatie en apoptose in T- lymfocyten van Chronisch Fatigue Syndrome (CFS) patienten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Preliminaire resultaten bekomen in het laboratorium wijzen op een verhoogde profileratie van T-lymfocyten in CFS patiënten. Dit project beoogt de grondige analyse van de proliferatie versus geprogrammeerde celdood (apoptose) in deze patiënten aan de hand van cytologische en

moleculaire fluorescente immunodetectie methoden. Genoom instabiliteit te wijten aan dit onevenwicht zal door mutageniteitstesten geëvalueerd worden. Organisaties: • Cellulaire Genetica • Biologie

Onderzoekers: • INGE HAUSPIE • MICHELINE VOLDERS

Het probleem van de verandering en de synthese - profilering van CLEA op de internationale scene en binnen de VUB (opvolging 2e jaar) Vrije Universiteit Brussel Abstract: CLEA wil het probleem van de verandering en de synthese benaderen vanuit 7 verschillende basisbewegingen, waarbij dit project vooral de omkadering van deze bewegingen verzorgt, om zo een synthese mogelijk te maken. In een eerste fase werden actuele problemen met wetenschappelijke kennis daaromtrent geconfronteerd (zie o.m. lezingenreeks "foundations", lessen- en lezingenreeks "stemmen"). De verschillende basisbewegingen zijn: (1) Het Socio-Cultureel Aspect, (2) Het Socio- Economisch Aspect (SEA), (3) Het wereldbeelden Aspect (WEA), (4) Het Biologisch-Ontologisch Aspect (BOA), (5) Het Fysisch-Ontologisch Aspect( FOA), (6) Het Historisch-paradigmatisch Aspect en (7) Het Algemene Systeemtheorie Aspect (ASA). Sinds het succesvolle congres "Einstein meets Magritte" (1995) en de publicatie van 8 volumes erover (1997-1998), heeft deze omkadering een dynamiek gekregen die zich nog steeds manifesteerd : (1) in het onderzoek naar similariteiten en ontgrenzing van kunst en wetenschap, en de historische wereldbeelden in kunst en wetenschap (onderzoek Ernest Mathijs), (2) in de internationale onderzoeksgemeenschap, gecoördineerd door CLEA, (3) in het interuniversitair onderzoeksproject (VUB-KUL-RUG) naar de gelaagde structuur van de realiteit, (4) in publicaties (special volume "foundations of science" 1998), in de onderzoeken die in de verschillende werkgroepen worden gevoerd, (6) in de verderzetting van de "foundations"-reeks, (7) en in verdere internationale contacten. CLEA streeft aldus naar de verdere uitbouw van een expertise die op efficiente wijze de problematiek van de verandering en de synthese onderzoekt. Organisaties: • Centrum Leo Apostel • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • FRANCIS HEYLIGHEN • Diederik AERTS

Eutrofiëring in de Belgische kustzone : transfer van micro- naar mesozoöplankton. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Vele Noord-Europese kustzones kennen een eutrofiëringsprobleem tgv. overbelasting aan organische stoffen en nutriënten. ECOL-VUB doet binnen een DWTC netwerk, met ULB en BMM onderzoek aan het functioneren van het planktonische voedselweb voor de Belgische kust. De taak van ECOL-VUB bestaat erin de transferten tussen microzooplankton (diatomeeën, Phaeocystis sp. en microzooplankton) te kwantificeren. Dit fundamenteel onderzoek draagt rechtsreeks bij tot het verbeteren van het huidigebeleidsondertseunende model van de Belgische kustzone. Teneinde de kwaliteit van de ECOL bijdrage tot dit project te kunnen optimaliseren, is een uitbreiding van de huidige WATERS HPLC opstelling met een Photodiode Array detector (kostprijs 580 800) noodzakelijk. Organisaties: • Biologie


De individuele en maatschappelijke betekenis van vrijwilligerswerk Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het vrijwilligerswerk maakt de laatste jaren een evolutie door. Het aantal vrijwilligers neemt toe en er is sprake van een zekere "professionalisering" van het voluntariaat: steeds hogere kwaliteitseisen worden gehanteerd, men praat over vergoedingen, er ontstaan organisaties als het Platform voor voluntariaat. Dit onderzoeksvoorstel wil nagaan wat de betekenis is van vrijwilligerswerk: (a) op individueel vlak. Is vrijwilligerswerk vooral een uitvloeisel van de morele druk die mensen in onze maatschappij aanspoort om "zich nuttig te maken"? Of is hier eerder sprake van een vorm van vrijtijdsbesteding nl. een doel op zich waaromtrent geen morele verantwoordeing dient afgelegd te worden.. (b) op maatschappelijk vlak. Betekent vrijwilligerswerk het in stand houden van de sociale en culturele infrastructuur van onze maatschappij, of is het eerder een nieuwe vorm van minderwaardig of "ersatz"-werk. In dit onderzoek zal gewerkt worden met het leefstijl-concept van P. Bourdieu. Organisaties: • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid


De institutionele context van stedelijk beleid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject vertrekt van de vraag welke de meest geschikte institutionele schaal is, waarop stedelijke problemen kunnen worden aangepakt. Wij wensen die vraag te beantwoorden op basis van een systematisch vergelijkend onderzoek van verschillende steden (grote steden) in verschillende landen en met verschillende institutionele settings. Dat moet toelaten zicht te krijgen om de effecten van bepaalde instellingen onder bepaalde condities. Organisaties: • Politieke Wetenschappen

Onderzoekers: • PATRICK STOUTHUYSEN

Het verwerven van volledige ruimtelijke congruentie van spect-gegevens over doorbloeding, vrije vetzuurmetabolisme en wanbeweging van het myocard. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Op de dienst Nucleaire Geneeskunde hebben we in de laatste jaren nieuwe SPECT technieken ontwikkeld om op een niet-invasieve wijze de metabole aktiviteit van kleine myocardsegmenten te bepalen (1, 2). De nieuwe driekoppige SPECT camera verbetert niet alleen drastisch de beeldkwaliteit maar laat nu ook opnamen toe met EKG-gating. De belangrijkste ontwikkeling thans is de validatie van beeldverwerkingstechnieken die metingen van de doorbloeding, het metabolisme van vrije vetzuren en wandbeweging aan de hand van SPECT integreren. De aldus verworven gegevens zullen gebruikt worden om de weefselkarakterisatie van het myocard bij coronair lijden en bij chronische linker of rechter kameroverbelasting te verbeteren. In samenwerking met M. Goris (Standford University) beschikken we nu over nieuwe beeldverwerkingstechnieken voor myocardtomografieën (3) die de mogelijkheid bieden om parametrische beelden te berekenen die voxel voor voxel de relatie aangeven van de metabole tot de functionele status van het myocard: - metabole beelden die het statistische significantieniveau

weergeven van de verschillen tussen de opname van vrije vetzuur en de regionale doorbloeding - contractiebeelden afgeleid uit de EKG-gated opname. Organisaties: • Medische Beeldvorming en Fysische Wetenschappen

Onderzoekers: • AXEL BOSSUYT

De rol van adhesiemoleculen in de immunobiologie van multiple myeloma. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Multiple Myeloma is een kwaadaardige bloedziekte, die klinisch gekenmerkt wordt door een woekering van plasmacellen in het beenmerg. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat de groeiregulatie van myeloma cellen berust op een bidirectionele interactie tussen de tumorcellen en het beenmergstroma via bepaalde cytokines. Vermoedelijk spelen cellulaire adhesiemechanismen hierbij een zeer belangrijke rol. Onze groep toonde eerder aan dat myeloma plasmacellen diverse adhesiemoleculen uitdrukken. Met dit project zal getracht worden de mechanismen te identificeren die myeloma plasmacellen toelaten met het beenmergstroma te interageren en die maligne voorlopercellen gebruiken voor migratie van de bloedbaan naar het beenmerg compartiment. Door in vitro experimenten zal worden nagegaan welke adhesiereceptoren op plasmacellen functioneel in staat zijn potentiële liganden in het mergstroma te herkennen. Tevens zal worden onderzocht of zij bijdragen tot inductie van cytokine secretie door stromale cellen. Een in vivo muismodel zal worden aangewend voor te onderzoeken wclke adhcsicreccptoren betrokken zijn bij de transendolheliale migratie van de tumorale stamcel naar het beenmerg. Organisaties: • Immunologie en Microbiologie


Studie van de NMR relaxatie van water spins in diamagnetische en paramagnetische colloidale silica systemen met de Field-Cycling techniek Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor de verklaring en de optimalisatie van het beeldcontrast in de Magnetische Resonantie Beeldvorming is onderzoek van de NMRrelaxatietijden T1 en T2 in biologische weefsels, sera en andere heterogene systemen (zoals o.a. proteine-oplossingen) zeer belangrijk. Dit onderzoek, samen met de meting en de analyse van T1 en T2 in para- en diamagnetische systemen, is hetonderwerp van "Relaxometrie", een begrip dat meer en meer voorkomt in de toegepaste NMR- literatuur. Het voorgestelde project concentreert zich vooral op de meting van de magnetisch- veldafhankelijkheid van Tl d.m.v. de electronische Field-Cycling (FC) techniek op colloidale silica systemen. Het onderzoek op colloidale silica ligt in het verlengde van proteine-oplossingen, maar biedt de eigenschappen van een meer gemodelliseerd systeem (zie project) om de relaxatiemechanismen te beschrijven. Aangezien de relaxatie van de solvent kernspins beinvloed worden door de aanwezigheid van de colloiden, weerspiegelen ze facetten van de fysico-chemie aan het silica oppervlak (interacties, bindingen, dynamica). Deze nuttige informatie over de colloidale scheikunde heeft daarom geleid tot samenwerkingen met het Van 't Hoff Laboratoriumvoor Colloid Chemie in Utrecht en met de dienst Theoretische Scheikunde aan de V.U.B. Momenteel worden in dit verband ook relaxatiestudies ondernomen op paramagnetische ion-colloïde comPlexen Organisaties: • Natuurkunde

Onderzoekers: • HENRI EISENDRATH • JEAN VAN CRAEN

Observationeel Onderzoek van Sterren in Stersystemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Fotometrisch en spectroscopisch onderzoek van pulserende B en A sterren gebruik makend van de faciliteiten van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht in Chili, Observatoire Haute Prvence en Canada-Hawai telescoop, USA Organisaties: • Observationele Sterrekunde • Toegepaste Natuurkunde en Fotonica

Onderzoekers: • JAN CUYPERS • CHRISTIAAN STERKEN

Studie van de translationele synthese van rat pre-prolactine, en de co-en posttranslationele processing van pre-prolactine naar mature prolactine moleculaire isovormen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Sinds de ontwikkeling van carbobydraat-biotechnologie is er een groot optimisme ontstaan voor een oligosaccharide modulatiegebaseerde therapie in vele gebieden van de geneeskunde, nl kanker, infectie enz. Op farmacologisch vlak wordt het ook duidelijk dat posttranslationele modificatie van proteinen essentieel is in de regulatie van de complexe biologic van de cel. Recent hebben wij aangetoond (zie vlak 9, ref.3) dat PRL isovormen, gesynthetizeerd en gesecreteerd door rat hypofysecellen in postnatale ontogenese, zwangerschap en haar perifere fenomenen, gekarakteriseerd worden door een grote moleculaire heterogeneiteit en glycosylatiemodulatie. Het konijnenreticulocietenlysaat systeem geprogrammeerd met een gepast mRNA en microsomen als translocatie agens, is een goed werkmiddel om translatie en cotranslatie van mRNA naar proteine, en posttranslationele modificatie van proteinen te bestuderen. Het doel van het project is dit syteem te gebruiken met als basis mRNA van rPRL(rat Prolactine), om in detail de moleculaire "events" diematuratie van pre-PRL naar PRL vergezellen te analyzeren, en de moleculaire posttranslationele versiering van rPRL uit te diepen. Organisaties: • Farmacologie

Onderzoekers: • FRANCINE BOLLENGIER

Morfologie, stoecchiometrie en enzymbiosynthese tijdens submerse cultivatie van een filamenteuze schimmel. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bijkomende middelen voor de aanschaffing van apparatuur, bekomen door externe fondsen. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Het cognitief interview : een methode om de kwaliteit (de volledigheid en de betrouwbaarheid) van geheugenproducties te optimaliseren, en dit bij jong-, midden-, en laatvolwassenen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek (OZR-financiering) kende zijn voorzien verloop en verkeert in het eindstadium. Door de problematiek die werd onderzocht, met name de efficiëntie van de geheugenfunctie bij het zich herinneren van gebeurtenissen, namelijk toevoegingen, weglatingen, fouten naast corrcte geheugenprestaties, hebben wij vastgesteld dat de wijze waarop deze herinneringen worden bevraagd een invloed heeft op de geheugenproductie. Deze invloed verschilt naargelang de leeftijd van de bevraagde. Rekening houdend met de relevantie van deze vaststellingen voor het nagaan van de betrouwbaarheid van de geheugenproducties in getuigenverklaringen, heeft dit onderzoek ook repercussies voor de praktijk inzake getuigenverhoor. Vandaar dat wij de onderzoeksgegevens waarover wij nu reeds beschikken verder in deze richting willen analyseren om zo niet alleen theoretische, maar ook praktijkrelevante besluiten te kunnen formuleren. Rekening houdend met het maatschappelijk debat, dat momenteel gevoerd wordt, behoeft het belang van deze diepgaandere analyse geen betoog. Om de hypothese "het cognitiefinterview verhoogt de kwaliteit (betrouwbaarheid en volledigheid) van de geheugenreproducties bij zowel jong-, midden-, als laatvolwassenen" te toetsen, zodanig dat wij fijnere parameters kunnen opstellen om de betrouwbaarheid van getuigenverklaringen te kunnen onderzoeken, is een uitbreiding van de onderzoekspopulatie noodzakelijk (45 proefpersonen: 15 in elke cohorte). Bovendien is een hercodering van de reeds beschikbare data (video-opnames) op basis van een nieuw coderingsschema aangewezen. Bij de laatvolwassenen zal bovenop de geplande meetmomenten een derde meetmoment ingevoerd worden, waarbij het effect van motivationele aspecten wordt nagegaan. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie


Fat-storing cel biologie : implicaties voor diagnose en therapie van leverfibrose. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Leverfibrose is het resultaat van chronische leverschade en is gekenmerkt door overdreven opzetting van bindweefsel. In normale lever, zijn het vooral fat-storing cellen, en in mindere mate parenchym- en endotheelcellen, die bindweefsel vormen. Onder pathologische omstandigheden, differentiëren fat-storing cellen in myofibroblast-achtige cellen die prolifereren en grote hoeveelheden bindweefsel synthetiseren. Het doel van dit project is om meer inzicht te verwerven in de cellulaire en moleculalre gebeurtenissen die leiden totfibrose en cirrhose. Deze informatie moet toelaten om betere diagnostische procedures te ontwikkelen en nieuwe vormen van therapie voor te stellen. Organisaties: • Celbiologie en Histologie

Onderzoekers: • ALBERT GEERTS

Nieuwe strategiën voor de isolatie van genen die belangrijk zijn voor stress-tolerantie in planten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Oxidatieve stress is betrokken bij vele typen van fysiologische stress in planten, inclusief droogte, warmte, koude, en waterlogging. In een samenwerkingsproject tussen het Laboratorium voor Genetika van de Rijksuniversiteit Gent ('Genetika') en het Laboratorium voor Biofysika van de VUB ('Biofysika') wordt onderzoek gedaan naar het mechanisme van oxidatieve stress tolerantie. Op Genetika worden in tabak (Nicotiana tabacum cv. SR1) transgene planten gegenereerd die antioxidant enzymen in de chloroplasten tot overexpressie brengen. Het gaat hierbij onder meer om superoxide dismutase, ascorbaat peroxidase, catalase en glutathion peroxidase. Bovendien worden nieuwe genen coderend voor antioxidant enzymen gelsoleerd door middel van nieuwe technieken, zoals complementatie van stress-gevoelige giststammen, en differential display. Op Biofysika worden transgene en controle planten getest voor oxidatieve stress tolerantie. Dit gebeurt vooreerst in modelsystemen die toegespitst zijn op het enzym in kwestie; hierbij worden bladschijfjes geincubeerd met stoffen die specifieke zuurstof-radicalen genereren. Daarnaast worden meer fysiologische tests uitgevoerd op het niveau van de hele plant. Deze benaderingen blijken veel informatie te geven over de werking van de endogene zowel als de tot overexpressie gebrachte antioxidant enzymen. Organisaties: • Natuurkunde


Aansprakelijkheid op de informatiesnelweg : recht in aanvaring met de digitale maatschappij. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projectvoorstel betreft een grondig onderzoek van het aansprakelijkheidsrecht in de sector van de informatienetwerken waar zich een aantal nieuwe actoren (access en service providers, beheerders van servers, telecommunicatieleveranciers, aanbieders van netwerken) hebben aangeboden waardoor het aansprakelijkheidsrecht een nieuwe dimensie krijgt binnen het post-industriele informatietijdperk. De groeiende popularisatie van het wereldwijde informatieen communicatienetwerk Internet heeft in het bijzonder aan de oppervlakte gebracht dat het grensoverschrijdend karakter van dit netwerk diverse problemen stelt van uiteenlopende aard. Er zijn immers nadelen en risico's verbonden aan het gebruik van digitale snelwegen: criminaliteit, laster en eerroof, negationisme, schending van de rechten van de mens, problemen van beveiliging, onzekerheid dat informatie correct is of dat het effectief ontvangen wordt, confidentialiteit van gegevens, enz... De focus van het onderzoek zal meer bepaald gericht zijn op de juridische voorwaarden waaronder de diverse categorieën van ISP's aansprakelijk kunnen gehouden worden voor onrechtmatige daadsacties en illegale inhoud die via hun servers en infrastructuur gepleegd worden en verspreid worden. Het vernieuwende aspect van dit onderzoek is derhalve dat het een antwoord zal trachten te geven op de vraag of en in welke mate de diverse Internet-actoren aansprakelijk zijn. Organisaties: • Communicatiewetenschappen • Rechtsontwikkeling - Rechtsvergelijking - Europees Recht

Onderzoekers: • BARTHOLOME DE SCHUTTER • JEAN-CLAUDE BURGELMAN

Groei en differentiatie in de pancreas - een in vitro model.

Vrije Universiteit Brussel Abstract: Tijdens de embryogenese ontstaat zowel de exoeriene (acini) als de endocriene (eilandjes) pancreas uit ductaal epitheel. Er zijn aanwijzingen dat ook later in het leven de ductale cellen over stamcelvermogen beschikken en kunnen zorgen voor regeneratie van acinaire cellen en eilandjescellen. Het is echter nog niet geweten hoe deze differentiatie geregeld wordt. Wij willen de differentiatie van pancreatische epitheelcellen in vitro bestuderen met als einddoel de regulatiemechanismen te ontrafelen, in het bijzonder diegene die de endocriene differentiatie controleren. Als mogelijke toopassing hiervan zouden grote aantallen endocriene B-cellen kunnen aangemaakt worden voor transplantatie in diabetici, of zou de endogene B-celmassa kunnen geregenereerd worden. In dit project worden exocriene acinaire en ductale cellen in primaire culturen behandeld met verschillende groei- en differentiatiefactoren, met extracellulaire matrix-componenten, en met co-cultuur met fetale mescnchymale cellen. Celdifferentiatie wordt geanalyseerd met behulp van immunocytochemie, in silu hybridisatie, electronenmicroscopie, Western blotting, RlA-bepaling (insuline) en DNA-bepaling. Organisaties: • Pathologische Anatomie

Onderzoekers: • LUC BOUWENS

Studie van de biotransformatie van L-DOPA in de hersenen van de rat met behulp van in vivo microdialyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het hemi-Parkinson rat model wordt gebruikt voor de studie van de farmacologie van L-Dopa in vivo. Door stereotactische unilaterale injectie van het neurotoxine 6-hydroxydopamine ter hoogte van de 'medial forebrain bundle' wordt op selectieve wijze de dopaminerge nigrostriatale as vernietigd, wat neurochemisch leidt tot een situatie dat te vergelijken is met wat gebeurt bij de ziekte van Parkinson. Met behulp van de in vivo microdialyse kunnen verscheidene neurotransmitters gecollecteerd worden uit bv het striatum of de substantia nigra en gemeten worden met gevoelige analysetechnieken. In het verleden, werd vooral de decarboxylatie van L-Dopa naar dopamine DA in intacte en gedenerveerde dieren bestudeerd. Tegenwoordig is het duidelijk dat andere neurotransmittersystemen ook beïnvloed zijn door de dopaminerge denervatie. Deze zijn potentiële aangrijpingspunten voor nieuwe therapiën. In dit project zullen we verder de rol bestuderen van DA en deze andere neurotransmitters bij deze aandoening. We zullen onderzoeken wat het effect is van een dopaminerge lesie op de GABA- en glutamaatvrijgave in de substantia nigra en de vrijgave van acetylcholine in het striatum. Organisaties: • Farmaceutische Chemie, Analyse van Geneesmiddelen en Geneesmiddelenkennis

Onderzoekers: • SOPHIE SARRE

Farmacognostische studie van de saponinen uit Ruscus aculeatus L. en Panax ginseng C.A. Meyer, vergeleken met de saponinen uit Aesculus hippocastanum L. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Om de biologische activiteit van diverse saponinen te kunnen nagaan en te vergelijken in een later in te dienen project waarbij de resorbtie-invloed zal gecontroleerd worden via orale, transdermale of intramusculaire weg alsook hun stabiliteit i.f.v. pH en lichaamstemperatuur, is het onontbeerlijk om voldoende zuivere moleculen te kunnen bekomen zodat fysico-chemische en in vitro experimenten kunnen uitgevoerd worden. Vermits voor een structuurbepaling +/- 5 mg vereist is per saponine, en voor een biologische activiteitsstudie minstens evenveel, dienen de saponinen eerst geextraheerd te worden uit de grondstoffen van Muizendoorn, Ginseng, en Wilde Paardekastanje om ze daarna op preparatieve wijze te zuiveren via HPLC. Alhoewel hiervoor de vereiste expertise aanwezig is, is dit niet het geval voor de apparatuur die dergelijke "semipreparatieve" scheidingen kan realiseren. Preliminaire analytische testen gedurende de voorbije 2 jaar hebben nochtans de haalbaarheid van dit project reeds aangetoond. Organisaties: • Toxicologie, Dermato-cosmetologie en Farmacognosie

Onderzoekers: • ANDRE FORIERS

Handboek van de Europese Gotische boekschriften, met een inleiding over de codicologie der Laatmiddeleeuwse handschriften. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project beoogt de voortzetting en voltooiing van datgene waarvoor begin 1993 door de Nationale Loterij een eerste subsidievan 150.000, - BF in het kader van de "Fundamentele menswetenschappen" toegekend werd. Het gaat om de uitbouw van eenrepertorium, dat unaniem als fundamenteel beschouwd wordt voor de studie van het cultuurleven in onze gewesten in de Mliddeleeuwen: een repertorium van alle handschriften en drukken voor 1500 die in de Middeleeuwen hebben deel uitgemaakt van een bibliotheek op het grondgebied van het huidige België en die tot ons gekomen zijn. Samen met de Middeleeuwse boekenlijsten moet dit repertorium een antwoord verstrekken op vragen als: Wat las men bij ons in de Middeleeuwen? Welke teksten waren in die bepaaldekloosterbibliotheek beschikbaar? Zijn er handschriften uit die bepaalde kerk bewaard, en zo ja, waar bevinden ze zich? Organisaties: • Kunstwetenschappen en Archeologie

Onderzoekers: • ALBERT DEROLEZ

Van strategische competentie naar autonoom leren. Vreemdetaalverwervingsprocessen en taalbewustheid Vrije Universiteit Brussel Abstract: De klemtoon op gebruik van strategieën bij processen van vreemdetaalverwerving en -verwerking heeft geleid naar belangstelling voor de graad van bewustheid bij die processen. Als de taalverwerver haar/zijn strategische competentie wil beïnvloeden moet er tenminste een fase van bewustheid zijn, om de eigen compententie te kunnen beoordelen (intro- en retrospectie) en eventueel te optimaliseren. Uit het onderzoek tot nu toe blijkt, dat men niet zonder meer van 'ideale' strategieën kan uitgaan. De persoonlijkheid van de leerling, haar/zijn motivatie, de situatie en de taak spelen steeds mee. Als het verwervingsproces gedeeltelijk (of na de verwerving van een zekere basiskennis helemaal) autonoom wordt georganiseerd, kan de leerling het verwervingsproces beter aan de eigen persoonlijkheid aanpassen en krijgt zij/hij meer verantwoordelijkheid voor het eigen leerproces. Dat verhoogt de motivatie. Bij het onderzoek gaat het enerzijds om het verder ontwikkelen van lesmateriaal voor het autonoom leerproces, waarbij de nadruk op bewustmaking van het eigen strategiegebruik ligt, en anderzijds om een onderzoek naar hoe leerlingen dat eigen leerproces organiseren en ervaren. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • MADELINE LUTJEHARMS

Exploratie van interventieonderzoek met betrekking tot de gerontagogische praxis. Toepassingsdomein : gerontagogische geheugencursus. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De projectleider heeft in samenwerking met het team van de dienst SOGE, een geheugencursus voor ouderen ontwikkeld. Naast de ervaringsdeskundigheid met betrekking tot de implementatie van deze cursussen, werd er ook gewerkt aan publicaties hieromtrent. Zo verscheen er in 1992 een boek omtrent dit thema, en in 1997 werd een handleiding voor deze cursussen uitgebracht. In onze kennisontwikkeling terzake is er nu ook nood aan onderzoek om de ervaringsgerichte gerontagogische kennis verder te exploiteren. Bovendien wensen we na te gaan of deelname aan deze gerontagogische cursussen leidt tot verandering inzake de perceptie van het eigen geheugenfunctioneren en inzake een aantal psychosociale criteria. Een derde aandachtspunt van dit onderzoek betreft de psychometrische kwaliteiten van de gehanteerde meetschalen. Op dit ogenblik zijn diverse cursussen lopende, die door de projectleider op een gestandardiseerde manier gedoceerd worden. Via dit project willen we de heirbij verzamelde informatie dus verder analyseren. Zodat we op termijn kunnen komen tot meer fundamentele vraagstellingen omtrent interventieonderzoek bij gerontagogische cursussen. Organisaties: • Agogiek

Onderzoekers: • CHRISTEL GEERTS

Onderzoek : 10 meetdagen Auger Electronen Spectroscopie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Karakterisering met AES van de segregaties langs de korrelgrenzen in roestvast staal. Bestraling kan spanningscorrosie induceren met als gevolg een brosse breuk van het materiaal. AES laat toe, met een voldoende resolutie, de korrelgrenzen te analyseren en eventuele precipitaten op te sporen. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis

Onderzoekers: • JEAN VEREECKEN • HERMAN TERRYN

Electorale geografie en ecologische analyse. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project wenst aan te pikken bij een verloren gegane traditie; die van de politieke geografie en van de ecologische analyse van verkiezingen. Het is de bedoeling om de reeds bestaande databestanden met verkiezingsuitslagen per kanton, verder uit te breiden en te vervolledigen. Die bestanden moeten dan gekoppeld worden aan gegevens met betrekking tot de sociaal-economische kenmerken van de kantons. Dat laat toe om twee dingen te doen: enerzijds het maken van precieze electorale kaarten (uitslagen, verschuivingen op korte en lange termijn), en anderzijds het verbinden van electorale resultaten en verschuivingen aan kenmerken van de bevolking ( gemeten op geaggregeerd niveau). Organisaties: • Politieke Wetenschappen


Cirriculumontwikkeling voor kunstreducatie bij leerkrachten Vrije Universiteit Brussel Abstract: "Er is te weinig kunst/cultuur op school", maar is dit wel zo? Schooldirecties blijken alvast grote belangstelling te tonen voor kunsteducatie. Echter de motivatie bij de leerkrachten blijkt een belemmering te zijn. In ons onderzoek zullen we vertrekken vanuit volgende veronderstelling: het gebrek aan motivatie is in grote mate afhankelijk van een tekort aan kennis bij de leerkrachten omtrent hedendaagse kunst (zie ons onderzoek nr. 1911140960, zie ons Onderzoek naar het effect van educatieve tentoonstellingen). Als dit tekort door een navorming kan verholpen worden, kan de motivatie om kunst bij het onderwijs te betrekken verhogen. Vermits het onderwijsbeleid geen toename van speciale lesuren kunst voorziet, is het nodig dat dit in verschillende vakken aan bod kan komen. Het is de bedoe!ing om :1° de houding van leerkrachten tegenover hedendaagse kunst te bestuderen; 2° de gegevens te verzamelen van de leerkrachten die een ruime ervaring op dit gebied hebben; 3° Op basis hiervan een curriculum voor navorming uit te werken.Aanvulling:In de wereld van het beeldend kunstonderwijs heerst grote onzekerheid: men vindt er immers geen afdoend antwoord meer op de vraag hoe studenten dienen voorbereid te worden op het kunstenaarschap. De leermodellen waarrond studieprogramma's worden opgebouwd, blijken verouderd. Het onderwijsaanbod van kunstscholen zou steeds minder aansluiting vinden met wat zich afspeelt binnen de werkelijke kunstpraktijk.Vanuit deze vaststellingen wil het onderzoek bijdragen tot een inzicht in de problematiek van het huidig hoger beeldend kunstonderwijs. Het onderzoek wil zich concentreren op de Vlaamse situatie en stelt zich als hoofddoel na te gaan welke vandaag de doelstellingen van het kunstonderwijs kunnen zijn. Meer specifiek wil het onderzoek via kwalitatieve intervieuws peilen naar de opvattingen die beeldende kunstenaars over dit thema hebben. Organisaties: • Pedagogiek en Orthopedagogiek • Agogiek

Onderzoekers: • ARNOBIUS LIBOTTON • Sofie VAN DEN BUSSCHE • WILLEM ELIAS

Op zoek naar nieuwe vormen van individualisme. Vertooganalyse en schaalconstructie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onze onderzoeksgroep verricht sinds 1988 empirisch onderzoek naar de verspreiding van individualistische opvattingen en vertogen in Vlaanderen. Het utilair individualisme combineert een negatief en wantrouwend mensbeeld met de opvatting dat het natuurlijk en zelfs wenselijk is individueel het eigenbelang na te streven. Dit vertoog wordt voornamelijk gedragen door lager opgeleiden en is geassocieerd met gevoelens van individuele machteloosheid. Hoger opgeleiden combineren gevoelens van individuele handelingsbekwaamheid met een afwijzing van het utilair individualisme. Empirisch onderzoek wees uit dat hoger opgeleiden, ondanks hun afwijzing van het utilair individualisme, geen gepriviligeerde band te hebben met de traditionele collectivistische vertogen (zoals gedragen door sociaal-democratische en christen-democratische bewegingen), maar dat hier nieuwe vormen van individualisme, die gericht zijn op zelfontplooing en authenticiteit, gestalte krijgen. Het doctoraatsonderzoek van Anton Derks gaat na in welke mate deze opvattingen uitgekristalliseerd zijn in één of meerdere consistentevertogen en hoe deze opvattingen zich verhouden tot sociaal-culturele en politiek-maatschappelijke waarden en opinies. De analyse van kwantitatief surveymateriaal wordt gecombineerd met kwalitatief veldwerk (diepte-interviews). Organisaties: • Sociologie

Onderzoekers:

• MARK ELCHARDUS • ANTON DERKS

Produktie, struktuur en eigenschappen van lage-temperatuur gesynthetiseerde anorganische polymeer glazen Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het globale onderzoeksdomein betreft de relaties tussen productie, structuur en eigenschappen van bij lage temperatuur gesynthetiseerde anorganische polymeer glazen (IPG). Deze relaties worden onderzocht m. b. v. fysico-chemische analysetechnieken. Het doel is, door in te spelen op de vorming (chemische reactie) van het materiaal, de structuur en dus de eindeigenschappen zo te kunnen sturen dat optimale materialen verkregen worden. Het belangrijkste aspect hierbij is het reactiemechanisme met daaraan gekoppeld de reactiekinetiek. Een belangrijke milieugerichte toepassing die zal onderzocht worden is de mogelijkheid om toxische metalen te immobiliseren in IPG. Ook de reologische veranderingen en de evolutie van de mechanische eigenschappen tijdens het uithardingsproces zullen onderzocht worden als functie van de verschillende variabelen van het reactiesysteem. De thermische transities van IPG zullen onderzocht worden. In de laatste fase zal nagegaan worden hoe de samenstelling van IPG verder kan gewijzigd worden om zodoende andere eigenschappen te verkrijgen. Organisaties: • Fysische Scheikunde en Polymeren

Onderzoekers: • HUBERT RAHIER • BRUNO VAN MELE

Management motivatie als predictor van professsioneel succes. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit project onderzoekt of management motivatie kan gehanteerd worden als voorspeller van professioneel succes bij studenten en bij actuele managers. Daartoe zal enerzijds worden nagegaan wat de precieze betekenis is van de management rol voor beide doelgroepen, om van daaruit te komen tot een operationalisatie van professioneel succes in termen van carrière ontwikkeling en management effectiviteit. Tevens zal de aanzet worden gegeven van een longitudinaal onderzoek waarbij de gehanteerde proefgroepen zullen gevolgd worden in hun verdere beroepsloopbaan om aldus de voorspellende waarde en evolutie van de management motivatie te onderzoeken. Hiermee sluiten we niet alleen aan bij een centraal onderwerp in het onderzoek van management gedrag maar worden tevens verbanden gelegd met het onderzoek van arbeidsoriëntaties/-motivatie en organisatie psychologie. Organisaties: • Arbeids- en Organisatiepsychologie


Het hedendaagse theater in Vlaanderen : een nieuwe periode. Een onderzoek naar de voorzichtige pogingen naar een vernieuwd maatschappelijk engagement en de theatrale vormen die daarbij gebruikt worden. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek situeert zich op twee vlakken. Enerzijds is er de vraag of het nog mogelijk is om van hedendaags Vlaams theater te spreken. Internationale coproducties met Nederland ,Franstalig België , Duitsland en de USA zijn schering en inslag. Wat is de weerslag hiervan voor de functie en de plaats in de maatschappij in Vlaanderen. Anderzijds nemen theatermakers vandaag weer graag hun maatschappijkritische rol op. Meer en meer verwijzen ze expliciet naar de rol die theater in de maatschappij speelt , waarbij -niet onbelangrijk voor ons onderzoekBrussel opnieuw een belangrijke rol schijnt te spelen. Merkwaardig hierbij is ook dat door de overheid het toch wel zeer " multiculturele " Vlaamse theaterlandschap uitgespeeld wordt als een belangrijk en representatief facet van de Vlaamse cultuur. Organisaties: • Germaanse Talen

Onderzoekers: • BART VERVAECK

Lokala analyse van anorganische en organische componenten aan oppervlakken van vaste materialen door middel van statische secundaire ionen-massaspectrometrie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In bijna alle toepassingen van bvb. aluminium zoals verpakking, constructie, lithografie, etc., speeltde oppervlakte-engineering een essentiële rol. Hiervoor worden tal van behandelingen uitgevoerd die de morfologie, structuur en samenstelling van het oppervlak bëïnvloeden. Klassieke analyse dmv electronenmicroscopie, XPS, Auger electronen spectrometrie en dynamische SIMS zijn ontoereikend omdat het de ultieme oppervlakte chemie is die bepalend is voor bvb. corrosie, bevochtiging, adhesie en andere eigenschappen. Statische SIMS zal ingeschakeld worden in de fundamentele studie van de oppervlakte chemie op een aantal model aluminium substraten waarbij de chemie nauwkeurig gestuurd wordt. De resultaten zullen gecorreleerd worden met fysische grootheden zoals oppervlaktelading en ~ potentiaal. Het onderzoek omvat meting van de hydratatiegraad van een aluminiumoxyde oppervlak. Hiertoe moeten de verschillende oxyde en hydroxyde groepen aan het oppervlak kunnen gekarakteriseerd worden; detectie van functionele groepen zoals chromaten en fosfaten na chemische behandeling van het aluminium substraat; karakterisatie van organische residues op het oppervlak. Organisaties: • Metallurgie, Elektrochemie en Materialenkennis


Het weefselinfiltrerend gedrag van lymfoide cellen: de rol van kleine GTP-bindende proteinen en van het cytoskelet. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een aantal losse waarnemingen van onszelf en van anderen suggereren dat kleine GTP bindende proteinen van de ras-superfamilie een rol spelen in de regulatie van de weefselinfiltratie door lymfoide cellen. Onze werkhypothese is dat ras zelf en diens antagonist K-rev het invasief gedrag van Iymfoide cellen beinvloeden, ondermeer door een effect op rac en rho. Deze GTPasen zouden celmigratie beinvloeden via de regulatie van de polymerisatie van actine en eventueel tubuline. Onze verzameling T-lymfoma-cellijnen vormt een geschikt modelsysteem deze hypothesen te testen. Wij willen met PCR, Northern blots en in situ hybridisatie de aanwezigheid en de expressie onderzoeken van ras, K-rev, rac en rho genen in onze eerder beschreven varianten van het BW5147 muis-lymfoom. Wij willen de activiteit van deze genen manipuleren door transfectie (sense en antisense) of anti-sense oligonucleotide behandeling, en dan de fenotypische effecten onderzoeken: in vivo metastasevorming, in vitro invasie celbeweging, actine polymerizatie, posttranslationele modificatie van tubuline. Organisaties: • Cellulaire Immunologie


Optimalisatie van een grondwatermeetnetwerk door middel van geostatistische analyses. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een grondwatermeetnet heeft als doel een algemeen beeld te bekomen op regionale schaal van de toestand van de grondwatervoorraden en de evolutie ervan in de tijd. Echter het aantal gegevens is veelal beperkt en gedeeltelijk in opbouw; zodat niet juist geweten is wat de exacte relevantie is van de uitgevoerde metingen en wat de behoeften zijn naar de toekomst toe voor de verdere uitbouw van een grondwatermeetnet. De intrinsieke waarde van gegevens van een grondwatermeetnetwerk moet onderzocht worden op een statistische wijze. Echter de analyse van ruimtelijke gegevens kan niet uitgevoerd worden met klassieke statistische methodes, omdat de plaats van de metingen een belangrijke rol speelt. Daarom moet gebruik worden gemaakt van de geostatistiek, waarin de ruimtelijke correlatie tussen meetgegevens in rekening wordt gebracht. De geostatistiek laat dan toe om op een statistische wijze de bestaande gegevens te analyseren en antwoord te geven op vragen ivm gemiddelden, interpolatie, extrapolatie, foutenmarges en onzekerheden, en dit alles in een ruimtelijk kader. Organisaties: • Hydrologie en Waterbouwkunde


Identificatie van signaalmolekulen en oppervlaktestructuren belangrijk voor de interactie tussen natuurlijke dodende (NK) effectoren en kankerdoelwitcellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In het CIMM lab werd een muis T-lymfoon model (BW) ontwikkeld om immune ontsnappingsmechanismen te ondrzoeken. Dusdanig werd er een correlatie vastgesteld tussen expressie van H-2D transplantatieantigenen en resistentie tegen NK cellen, die gepaard gaat met een verhoogd metastatisch vermogen. Het huidige onderzoek zal zich enerzijds toespitsen op het belang van tumorafgeleide peptidensequenties voor de H-2D-gemedieerde inactivatie van NK cellen en anderzijds zullen optimale LAK populaties gegenereerd worden voor adoptive transferexperimenten. Inderdaad, in bepaalde BW varianten gaan deficiënties op het niveau van het proteasoom gepaard met een verhoogde NKgevoeligheid, wat kan wijzen op - een tot nu toe in het muissysteem controversiële - peptidenspecificiteit van de NK inhibitie. De identificatie en vervolgens inactivatie van deze inhiberende tumorantigenen kan leiden tot efficiënte anti-kanker vaccinatie-strategieën. Bovendien hebben we in contrast met huidige zienswijzen, kunnen vaststellen dat de transplantatieantigen- gemedieerde inactivatie van NK cellen niet onoverkombaar is. Inderdaad zal interactie met B7-1, NK-inhibitie opheffen en kan dit effect versterkt worden in aanwezigheid van IL-12. Grondige analyse van het fenomeen van costimulatie van NK cellen en de betrokken receptoren zouden belangrijke implicaties kunnen hebben voor het gebruik van selectieve NK/LAK populaties in adoptieve transferexperimenten. Organisaties: • Cellulaire Immunologie


De collectieve sociale rechten in het raam van het europees sociaal gemeenschapsrecht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De plaats van collectieve sociale rechten in Europees communautair verband staat vandaag ter discussie. Bepaalde rechten worden als vanzelfsprekend aanvaard. Zij worden zlefs als sociale grondrechten beschouwd. Men denke aan de vrijheid van vereniging, het recht op sociaal overleg, het onderhandelingsrecht, het recht op informatie. Andere rechten worden eveneens aanvaard maar hun draagwijdte is onduidelijk. Dit is het geval voor het participatierecht van de werknemers aan het beheer van het bedrijfsleven. Weer andere rechten worden buiten de bevoegdheid van de Europese Gemeenschap gehouden. Men denke aan het stakingsrecht. Recente sociale acties hebben de problematiek in haar volle scherpte gesteld. Men denke aan de sluiting van Renault-Vilvoorde. Worden deze collectieve sociale rechten binnen de gemeenschap op een correcte manier beoordeeld? Een studie dringt zich op. Het Centrum Arbeidsrecht (VUB) neemt zich voor een onderzoek aan dit probleem te wijden samen met enkele andere Europese Universiteiten (Utrecht, Strasbourg, Bremen). Deze aanvraag betreft een voorbereidend onderzoeksproject Organisaties: • Sociaal Recht

Onderzoekers: • MAXIME STROOBANT

Onderzoek naar het welzijn van personeelsleden en de organisatie-effectiviteit aan de VUB als functie van personeelsgerichte gezondheidsbevorderende activiteiten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Voor een goed functionerend bedrijf zijn gezonde werknemers een essentieel onderdeel. Het mag dan ook niet verwonderen dat bedrijfsmanagers er naar streven om tot het invoeren en realiseren van een productiviteitsondersteunend personeelsbeleid te komn, en meer bepaald een beleid dat een gezondheidsbevorderend effect heeft voor de werknemers. Gezondheidspromotie binnen de bedrijfssetting biedt goede aangrijpingspunten on, onder andere, tot een verhoogd werkplezier, lager ziekteverzuim, lagere turnover bij het personeel te komen. Deze studie heeft tot doel inzicht in te verwerven in de mogelijkheden die de VUB als werksetting biedt om specifieke gezondheidsbevorderende en bewegingsgeoriënteerde programma's op te zetten voor haar werknemers. Hierbij zullen zowel bedrijfsverantwoordelijken, werknemers, alsook gezondheids- en welzijnsexperten bevraagd worden. Deze onderzoeksdata zullen als basis dienen om specifieke aanbevelingen te kunnen formuleren met betrekking tot het initiëren en uitvoeren van gezondheidsbevorderende en bewegingsgeoriënteerde programma's binnen de VUB. Deze aanbevelingen zullen in een follow-up studie op hun effectiviteit geëvalueerd worden. Organisaties: • Bewegingsagogiek, Sport- en Vrijetijdsbeleid


CFDice : Een geintegreerde simulatie omgeving voor numerieke stromingsberekeningen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling van dit projekt is om een geïntegreerd software pakket te ontwikkelen voor toepassingen in de numerieke stromingsleer (beter bekend als Computational Fluid Dynamics of CFD).Dit pakket, CFDice genoemd (CFD Integrated Computational Environment), zal drie bestaande, onafhankelijke applikaties integreren : een meshgenerator IGG, een drie-dimensionale (3D) Navier-Stokes solver EURANUS, en een visualizatie pakket CFView. De integratie is gebaseerd op object-oriented programmatie technieken en op het invoeren van een database, die door de drie toepassingen wordt gebruikt. Het CFDice pakket zal een van de weinige zoniet het enige pakket zijn dat toelaat 1) komplete en komplexe CFD projekten (van de geometrie definitie over de simulatie tot de analyse van de resultaten) te ondersteunen en 2) dat gebaseerd is op state-ofthe-art numerieke schema's en programmatie technieken. Het CFDice pakket zal de cyclus tijd voor de simulatie en de analyse van stromingsproblemen aanzienlijk reduceren en zal tevens, door gebruik van de database, de stockage en het terug opzoeken van data en resultaten vereenvoudigen. Verlenging project van 01-01-98 tot 31-12-99 Dit project betreft een verlenging van een bestaand project dat zich recht op de ontwikkeling van een geïntegreed software pakket voor CFD (Computational Fluid Dynamics) toepassingen. In deze uitbreiding wordt 1) de ongestructureerde aanpak met adaptatie, die ontwikkeld werd in het originele project, verder verfijnd en geoptimaliseerd en 2) de code uitgebreid voor toepassingen op het gebied van 'fluid

structure' interactoes, door invoeren van tijdsnauwkeurige simulaties op bewegende roosters. De tijdsnauwkeurige simulaties zijn gebasseerd op een impliciete formulatie, opgelost in pseudo-tijd met expliciete schema's die versneld worden met multigrid,residual smoothing and local time stepping. Een nieuwe en efficiënte aanpak wordt ingevoerd om de sequentie van groffe roosters voor de multigrid te genereren en om de informatie tusse de roosters te transfereren. Een originele strategie om de bewegingen van de geometrie in rekening te brengen wordt voorgesteld, gebasseerd op het heropbouwen van de derefinement. De methode garandeert een rooster van een goede kwaliteit, zelf bij aanzienlijke bewegingenvan de geometrie. De beoogde, complexe toepassingen vereisen ook efficiënte sensoren die toelaten alle belangrijke stromingsfenomenen te detecteren zonder echter tot excessieve verfijning te leiden. Een deel van het onderzoek richt zich daarom naar de ontwikkeling van dergelijke sensoren. Organisaties: • Stromingsmechanica

Onderzoekers: • CHRISTIAN LACOR • DEAN VUCINIC • CHARLES HIRSCH

Cellulaire interacties en NK cel-activatie in vroege stadia van levermetastase. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Pitcellen induceren cytolyse en apoptose in syngene coloncarcinomacelen (CC531s) in vitro. Synergie met Kupffercellen verhoogt deze cytotoxiciteit. Wanneer één miljoen CC531s cellen wordt ingespoten in een mesenteriale vene, ontwikkelen zich slechts enkele tientallen metastasen in de lever. Onze werkhypothese is, dat deze metastase-inefficiëntie berust op de afweer door pitcellen en Kupffercellen. Vrijwel alle studies zijn gebaseerd op in vitro waarnemingen, zodat men eigenlijk niet weet wat er in de leversinusoid gebeurt bij het begin van metastase. Dit project wil nagaan: i) welke cellulaire interacties plaatsvinden, korte tijd nadat een CC531s cel een leversinusoid binnenkomt, ii) hoe meer dan 99% van de tumorcellen verdwijnt, en iii) hoe een tumorcel kan ontsnappen aan de afweer en kan extravaseren. Gezien de frequentie van de verschijnselen, moeten we gebruikmaken van de confocale laser scanning microscoop, die in staat is om binnen een groot volume weefsel een fluorescerende cel op te sporen en in detail weer te geven. Door gebruik te maken van drie detectiekanalen, is het mogelijk drie probes of kleuringen toe te passen. Binnenkort hopen we te beschikken over GFP-gelabelde CC531s cellen. Met verschillende probes kunnen we (geactiveerde) pitcelen (mAB 3.2.3, ANK66) of Kupffercelen (ED2, latex) en endotheelcellen (DII-LDL, acetyl-LDL) herkennen. Doel van de studie is, inzicht te krijgen in de precieze cellulaire afweermechanismen tegen metastaserende tumorcellen, en maatregelen voor te bereiden, die de metastase-inefficiëntie verhogen en dardoor metastase kunnen voorkomen. Organisaties: • Celbiologie en Histologie • Pathologische Biochemie en Fysiologie

Onderzoekers: • DECIO EIZIRIK • EDUARD WISSE

Onderzoek naar de studie- en sportcarrière van VUB-topsportstudenten sinds het academiejaar 1987-1988. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoeksproject verschaft opvolging van een doctoraat en post-doctoraat en heeft tot doel ,om de invloed van de kwaliteit van de relaties van atleten met hun ouders en trainer op de ontwikkeling van hun sportieve carrière te onderzoeken. Dit onderzoeksproject verloopt in samenwerking met Faculty of Sport Sciences (Sport Psychologie) van de Universität Leipzig (Duitsland) en University of Brighton (GB). Op onderzoeksmethodologisch vlak worden de psychometrische karakteristieken van drie vragenlijsten over interpersoonlijke relaties in de competitiesport onderzocht. In tweede instantie wordt op het inhoudelijke vlak (a) het voorkomen van taak- en socio-emotioneel gedrag, (b) de differentiatie tussen het werkelijk voorkomend gedrag en het gewenst persoonlijk gedrag, en (c) het verband tussen de interpersoonlijke perceptie en de plezierbeleving en participatiemotivatie van de atleten onderzocht. Tenslotte zal er specifieke aandacht besteed worden aan de interpersoonlijke percepties van atleten die door een van de ouders getraind worden. De bekomen onderzoeksgegevens zullen als voorbereiding dienen voor cross-cultureel onderzoek met betrekking tot de kwaliteit van interpersoonlijke relaties van jonge Europese en Amerikaanse talentvolle atleten (samenwerking VUB - Youth Sport Institue van Michigan State University- VS). Organisaties: • Sportbeleid en -management

Onderzoekers: • PAUL WYLLEMAN

In vitro en in vivo studie van de transdermale toediening door iontoforese van vasodilaterende en anti-inflammatoire fysiotherapeutische farmaca door analytische en niet invasieve biofysische metigen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Iontoforese is een techniek die het transport van geladen moleculen doorheen weefsel bevordert, gebruik makend van een electrische stroom en rekening houdend met de electrodenpolariteit. De iontoforesetechniek wordt vrijwel uitsluitend in praktijk gebracht door kinesitherapeuten, en hoewel ze al vele jaren toegepast wordt, is er een groot gebrek aan fundamentele studies over de efficientie van percutane obsorptie door iontoforese van farmaca. Het doel van het in vitro gedeelte van onze studie is de invloed van zowel de electrische als de fysicochemische parameters op de iontoforetische flux van fysiotherapeitische moleculen na te gaan d.m.v. analytische metingen, en de experimentele condities zodanig te optimaliseren dat een maximale transdermale toediening van de moleculen verzekerd is. Vervolgens zal er in de tweede fase overgegaan worden naar een klinische in vivo studie op proefpersonen. De iontoforetische flux van dezelfde moleculen in de huid zal bepaald worden gebruik makend van niet-invasieve bio-engineering metingen en er zal nagegaan worden of deze techniek een voldoende systemische resorptie toelaat (doseringen in het bloed). De bedoeling van deze studie is de efficientie van de percutane absorptie door iontoforese, een typische behandelingsvorm binnen het domein van de fysiotherapie te optimaliseren, zich baserend op de resultaten van systematisch fundamenteel in vitro en in vivo onderzoek. Organisaties: • Menselijke Fysiologie en Algemene Biologische Scheikunde

Onderzoekers: • ANDRE BAREL

Toepassing van de methoden uit de categorische topologie in verband met probleem in de completie theorie van quasiuniforme ruimten. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bij het zoeken naar modellen voor de representatie van gegevens wordt enerzijds een struktuur gezocht op de verzameling van alle mogelijke gegevens die een zekere qualitatieve en/of quantitatieve informatie uitdrukt en anderzijds een topologie op die verzameling, op natuurlijke wijze verbonden met die eerste struktuur. Continuiteit met betrekking tot die topologie moet dan een vorm van berekenbaarheid uitdrukken. In zijn artikel "Quasi uniformities: reconciling domains with metric spaces" levert Smyth een kader dat aan beide eisen voldoet en dat ideeen uit metrische ruimten met die uit partieel geordende verzamelingen combineert. Hij doet een beroep op de quasi- uniformiteiten en geeft tevens een lijst van

natuurlijke voorbeelden uit de theoretische informatica van quasi- uniformiteiten die noch in de theorie van partieel geordende verzamelingen noch in die van metrische ruimten passen. Er treden echter enkele problemen op in het quasiuniforme kader. Cartesisch geslotenheid is een belangrijke eigenschap voor modellen voor de theoretische informatica. De categorie van de quasiuniforme ruimten is echter niet cartesisch gesloten. Een tweede probleem draait rond de totnogtoe gebrekkige completie theorie voor quasiuniforme ruimten. We wensen een andere aanpak te volgen en eerder het Cauchy zijn van zekere filters axiomatisch vast te leggen. In de symmetrische context levert een dergelijke aanpak immers een cartesisch gesloten categorie zoals we in samenwerking met H.L Bentley en H.Herrlich aantoonden. Eens een axiomatiek beschreven zullen we onderzoeken of de natuurlijke voorbeelden van Smyth die voortkomen uit de theoretische informatica en waarvan hoger sprake, in de nieuwe context kunnen aangepakt worden. In een laatste fase zullen we trachten voor de niet symmetrische Cauchy strukturen een completie theorie te ontwikkelen. Hierbij zullen we ons laten leiden door de methodes die in het symmetrische geval ontwikkeld werden en waarvan een overzicht te vinden is in "E. Lowen-Colebunders: Function classes of Cauchy continuous maps". Organisaties: • Wiskunde


Ontwerp van parallelle programmatuur in een object-georienteerd software engineering raamwerk met performantieoptimalisatie door het afstemmen van granulariteit Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoek wensen we we enkele cruciale aspecten inzake ontwikkeling van parallelle programmatuur in een modern software engineering perspectief te plaatsen. De efficiëntie van een parallelle toepassing wordt bepaald door de overeenstemming tussen granulariteit van het probleem (informeel : verhouding van de reken- tot de communicatievereisten) en de granulariteit van het parallel doelplatform (informeel : verhouding van de rekensnelheid tot de effectieve communicatiesnelheid). Door na te gaan hoe granulariteit kan worden aangepast in diverse problemen en voor verscheidene doelen, zullen we algemene software engineeringtechnieken ontwikkelen, dewelke zullen leiden tot een methodische benedering van het ontwikkelen van efficiënte, adapteerbare en overdraagbare parallelle programma's. Ter evaluatie zullen we onze strategie toetsen aan diverse aspecten van gedistribueerd renderen, die voordeel zouden kunnen halen uit onze nieuwe aanpak. Organisaties: • Informatica en Toegepaste Informatica • Informatica en Telecommunicatie

Onderzoekers: • THEO D'HONDT • ERIK DIRKX

Niet-lineariteit, chaos en de voorspelbaarheid van internationale crises Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek beoogt de ontwikkeling van een niet-lineair model dat toelaat te exploreren onder welke voorwaarden een anarchistisch internationaal systeem van een toestand van low-dimensional naar een high-dimensional chaos evolueert. Chaos wordt hierbij gedefinieerd in termen van een extreme gevoeligheid van het systeemgedrag voor kleine schommelingen in de aanvangsvoorwaarden van het systeem. De verwachting is dat op die manier een dieper inzicht kan worden verworven in de implicaties van de inherente complexiteit van sociale systemen. Is gezien die complexiteit voorspelling überhaupt mogelijk, en zo ja, in welke mate en onder welke vorm? Organisaties: • Politieke Wetenschappen


Evolutionaire constructie van kennissystemen: een theoretische en empirische studie in het kader van het Principia Cybernetica Project. Vrije Universiteit Brussel Abstract: We gaan ervan uit dat het mogelijk is om de opbouw van nieuwe kennissysteem te verklaren vanuit een evolutionair-systeemtheoretische benadering, gebaseerd op de recombinatie en selectie van bestaande concepten. Wij willen zulk model ontwikkelen op basis van een integratie van bestaande, partiële theorieën: Holland's classifiers en genetische algoritmes, de memetica, heuristische modellen van discovery en- kennis herformulering, en Campbell's evolutionaire epistemologie. Dit model zal empirisch getest worden door zijn voorspellingen te vergelijken met de resultaten van een computerondersteund proces van systeembouw, zoals voorgesteld in het Principia Cybernetica Project. Hierbij zal, via o.a. electronic mail en het World-Wide Web gedistribueerd hypermedia netwerk, intensief samengewerkt worden met buitenlandse collega's die deel uitmaken van het PRINCIPIA CYBERNETICA netwerk. Organisaties: • Centrum voor Logica en Wetenschapsfilosofie • Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie • Wijsbegeerte-Moraalwetenschappen

Onderzoekers: • FRANCIS HEYLIGHEN • FRANK VAN OVERWALLE • JEAN VAN BENDEGEM

- Actuele knelpunten van het mensenrechtenrecht - vervolg. -1999 : vervolg 3 Vrije Universiteit Brussel Abstract: De rechten van de mens staan centraal vanuit politiek, rechtpositief en rechtstheoretisch oogpunt. Zij raken aan de kern zowel van het democratisch rechtsstatelijk project, als van meer prospectieve pogingen tot de schepping van een mondiaal gemeen recht dat en pluraal universalisme zou inluiden waarin de historische, culturele, economische, religieuze en ethische diversiteit van groepen en individuen, alsook hun ecologische inworteling, onderkend en leefbaar zou worden geordend. Voorliggend project beoogt rechtstheoretisch en rechtspositief onderzoek van actuele knelpunten van het mensenrecht. Vanuit dit oogpunt kunnen de daadwerkelijke en prospectieve mogelijkheden én grenzen van het mensenrechtenrecht immers vanuit relevant en accuraat perspectief worden geduid. Tevens kan op deze wijze worden bijgedragen tot de wetenschappelijke ondersteuning van stellingnames in kwesties zoals het negationisme, het dragen van een hoofddoek, de praktijk van clitoridectomie, het pleidooi voor dierenrechten en de fricties die gepaard gaan met maatschappelijke diversiteit. Dit projectvoorstel strekt tot de voortzetting van het project "Actuele knelpunten van het mensenrechtenrecht". (Identificatienummer 1961120400, looptijd : 1/1/96-31/12/1996) waarvan de tekst quasi ongewijzigd kan worden overgenomen daar de thematiek op dezelfde wijze actueel is gebleven. Organisaties: • Metajuridica

Onderzoekers: • SERGE GUTWIRTH

Ontwikkeling van een vaccin tegen Leishmaniase via fusieproteinen van het Pseudomonas lipoproteine Oprl met gmodifieerde Leishmania antigenen Vrije Universiteit Brussel Abstract: We hebben onlangs een nieuwe type clonerings- en expressievectoren ontwikkeld, dat toelaat immunogene fusieproteïnen te genereren die zeer geschikt zijn voor de ontwikkeling van vaccins (Cornelis et al.,1996). Deze chimere eiwitten bestaan telkens uit het OprI lipoproteïne van Pseudomonas aeruginosa (dat een adjuvant effect heeft), gekoppeld aan een antigeen naar keuze waarbij zowel korte peptiden als al dan niet volledige proteïnen kunnen geïnsereerd worden. Met het oog op de ontwikkeling van een vaccin tegen Leishmania antigenen gp63 en PSA-2, of fragmenten daarvan. Uit verschillende preliminaire immunisatie-experimenten met OprI-gp63 beek dat dit fusieproteïne zowel humorale als een cellulaire gp63-specifieke immuunrespons kon induceren. Geïmmuniseerde dieren bleken bovendien minder gevoelig voor Leishmania-infectie, alhoewel er geen sprake was van een echte bescherming. Aangezien aangetoond werd dat zo een bescherming afhankelijk is van een specifiek Th1-type immuun antwoord, zal nu getracht worden doelgericht het gp63 (en/of PSA-2) gen te modificeren teneinde de uitdrukking van Th1inducerende epitopen te versterken, en mogelijk de Th-2 inducerende te elimineren. Als dusdanig hopen we fusieproteïnen te genereren die preferentieel een Th1 respons induceren en een beschermende immuniteit tegen (liefst verschillende) Leishmania species kunnen bewerkstelligen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • PIERRE CORNELIS

De studie van interactieve processen en de constructie van een interactieve statistiek Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een geijkte manier om aan wetenschapsbeoefening te doen is het testen van een hypothese met behulp van statistische methodes. Nu blijkt echter (1) dat de klassieke statistische methodes ongeschikt zijn voor de beschrijving van situaties waarin de waarnemer het waargenome beinvloedt. We kunnen dus geen gebruik maken van de orthodoxe statistische technieken om een hypothese te testen voor dergelijke situaties die we interactieve situaties noemen omdat de interactie tussen de waarnemer en het waargenome bepalend is voor het resultaat van de waarneming. Enkele belangrijke voorbeelden van interactieve onderzoeksdomeinen zijn de Quantummechanica, de analyse van ultra-zwakke signalen en de studie van psychologische beslissingsprocessen. Het onderzoek aan het interdisciplinair centrum CLEA zal veelvuldig geconfronteerd worden met dergelijke interactieve situaties. Er is dus een dringende behoefte aan de constructie van een statistiek die wel dergelijke situaties aankan. Een aanvang van een dergelijke "interactieve statistiek" werd gemaakt in een licentiaatsthesis en de daar gebruikte methodes moeten uitgebreid worden om van toepassing te zijn in meer complexe situaties. Organisaties: • Centrum Leo Apostel


Regulatie, mechanisme en moleculaire organisatie van carbamoylfosfaat synthese in mesofiele en thermofiele bakterien. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Ons laboratorium is een lid van het Europees netwerk dat ingericht werd om het genoom van gist volledig te sekweneren. Het doel van dit projekt is de identificatie van de nieuw gesekweneerde genen dit door dit onderzoek aan het licht zullen worden gebracht, met speciale aandacht voor de funkties die betrokken zijn in het metabolisme van stikstof (biosynthese van arginine en lysine, catabolisme van arginine). Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • NICOLAS GLANSDORFF • RAYMOND CUNIN

Biogeochemische cyclus van kwik Vrije Universiteit Brussel Abstract: De analyse van de verschillende kwikverbindingen in natuurlijke ecosystemen vereist een optimaal functionerend "clean-lab". Die analyses kaderen in lopende projecten zoals "duurzaam beheer van de Noordzee", "Arseen en kwik-derivaten in vissen" en "onderhoud en gebruik van de laboratorium-container aan boord van de Belgica". Ook met oog op de ingediende projecten zijn accurate en reproduceerbare analyses een basisbehoefte. In de zomermaanden zijn echter, zonder installatie van een koelsysteem, zulke metingen in dit "clean-lab" onmogelijk. Organisaties: • Analytische en Milieu Chemie

Onderzoekers: • WILLY BAEYENS

Beordeling van constructieve schade met behulp van dynamische systeemidentificatie. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het projekt (een samenwerking tussen KUL, VUB en KMS) beoogt het verband te onderzoeken tussen dynamische systeemkarakteristieken (DSK) en progressieve schadevorming in structurele componenten (een reeks balken in gewapend beton zal getest worden). Op basis van nieuwe technieken van signaalanalyse, ontwikkeld in de participerende laboratoria, zal onderzocht worden welke de gevoeligheid is van de DSK ten opzichte van verschillende schadevormen. Er zal uiteindelijk nagegaan worden of de bevindingen kunnen gebruikt worden op in situ constructies (brug). Organisaties: • Mechanica van Materialen en Constructies

Onderzoekers: • JOHNNY VANTOMME • WILLY DE WILDE

Inspanning, serotine en vermoeidheid. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Onderzoek naar de fysiologische effecten van het oefenen en de vermoeidheid eindigt meestal op het musculaire of neuromusculaire niveau. Het staat echter vast dat er eveneens een invloed is ter hoogte van het centrale zenuwstelsel. In onze vorige studies hebben we kunnen aantonen dat inspanning en training een duidelijke invloed heeft op de vrijgave van neurotransmitters in verschillende hersenkernen, en dat noch een dopamine agonist of een serotonine antagonist een invloed had op uithoudingsprestaties. De mogelijke rol van serotonine (5-HT) tijdens de zgn. "centrale vermoeidheid" bij een langdurige inspanning werd tot op heden onvoldoende onderzocht . Het is de bedoeling van het huidige project om het effect na te gaan van een 5-HT re-uptake inhibitor op de inspanning tijdens een 90 minuten durend time-trial protocol aan 65% Watt max. Het bepalen van perifere "markers" van de HPA-as kan ons helpen om mogelijke "centrale" invloed te verklaren.

Organisaties: • Menselijke Fysiologie

Onderzoekers: • ROMAIN MEEUSEN

De financiële problematiek van kankerpatiënten. Analyse en beleidsvoorstellen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: In dit onderzoek werd de financiële problematiek van kankerpatiënten geanalyseerd op basis van cijfergegevens over 540 kankerpatiënten die in 1998 bij de Vlaamse Liga tegen Kanker financiële steun ontvingen. Voor deze patiënten werd het sociaal profiel onderzocht aan de hand van variabelen omtrent leeftijd, geslacht, gezinssamenstelling, inkomen, enz... Ook de problematiek waarmee deze patiënten geconfronteerd werden, werd in kaart gebracht. Daarbij kwamen in de eerste plaats de ziektekosten aan bod, uitgesplitst over de verschillende uitgavenposten. Daarnaast werden ook variabelen over aandoening, hospitalisatie en behandeling onderzocht. Op die manier konden een aantal knelpunten en drempels voor de toegankelijkheid van de gezondheidszorg worden aangetoond. Het is duidelijk dat de kosten ten gevolge van kanker voor een deel van de patiënten in de steekproef onhaalbaar hoog zijn. Dit ligt enerzijds aan de lage inkomens. Een aanzienlijk deel leeft van een inkomen onder de armoedegrens. Anderzijds stelt zich het probleem van de hoge ziektekosten. Vooral ziekenhuisfacturen en kosten voor geneesmiddelen wegen zwaar. Organisaties: • Medische Sociologie


Detectie van haem ijzer transport protein gen in klinische verocytotoxine-producerende Escherichia Coli isolaten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Een nieuwe virulentie factor werd beschreven bij 0157 verocytotoxine-producerende E. coli (VTEC) : een 69-kDa outer membrane protein, ChuA, die het organisme de mogelijkheid geeft om Haem of hemoglobine als ijzerbron te gebruiken. De aan- of afwezigheid van dit gen in niet-0157 isolaten zou een hulp kunnen zijn in het onderscheid tussen pathogene en niet-pathogene niet-0157 VTEC. In dit onderzoek zullen wij dit gen +/300 VTEC isolaten opsporen dmv. een PCR-techniek die we zullen ontwikkelen. Oligonucleotide primers zullen op basis van de gepubliceerde sequentie van chuA geselecteerd worden. Een correlatie zal gelegd worden tussen de aan- of afwezigheid van dit gen en de oorsprong van de isolaten en, voor menselijke isolaten, met de klinische gegevens. De sequentie van het chuA gen van enkele niet-0157 isolaten zal bepaald worden en met de gepubliceerde sequentie in 0157 VTEC vergeleken worden. Organisaties: • Pathologische Anatomie

Onderzoekers: • SABINE LAUWERS

Matching Fund : realisatie van een hoogfrequent 3 poort sectoriële netwerk analyser voor niet lineaire systemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De bedoeling is om op het einde van dit project een niet-lineaire netwerk analyser te beschikken die in staat is om een hoogfrequente 3poort (bvb een mixer) volledig als niet-lineair systeem te karakteriseren op basis van de gemeten data. Hiertoe dient het bestaande niet-lineaire netwerk analyser prototype uitgebreid te worden naar 6 meetkanalen en de mogelijkheid om gemoduleerde signalen te genereren. Organisaties: • Elektriciteit

Onderzoekers: • YVES ROLAIN

Conflicthantering in teams binnen residentiele instellingen voor kinderen en jongeren met een handicap Vrije Universiteit Brussel Abstract: De zorg voor kwaliteit in de hulpverlening kwam gedurende de voorbije jaren centraal te staan. De kwaliteitszorg binnen de residentiële hulpverlening wordt vaak door conflicten bedreigd. Hoe omgaan met conflicten tussen hulpverleners van eenzelfde organisatie is dan ook één prangende vragen van het praktijkveld. Er is een grote nood aan onderzoek naar het resultaat van het hanteren van conflicten binnen deze teams. Een drietal doelen worden vooropgesteld in onze studie; (1) een realistisch beeld vormen overde huidige situatie in de residentiële hulpverlening; (2) nagaan wat de effecten zijn van een training toegespitst op het hanteren van conflicten; en (3) de onderlinge verbanden nagaan tussen het begeleiden van een team inzake conflicten en het continueren van de kwaliteit van de zorg. Na een grondige literatuurstudie van interpersoonlijke conflicten, conflicthanteringstechnieken en -strategieën, verkrijgen we aan de hand van de Critical Incident Technique een inzicht in de actuele situatie (fase 1). Vervolgens zetten we een veldexperiment (quasi-experimenteel design) met experimentele en controlegroepen op binnen hulpverleningsorganisaties. Onmiddelijk voor en na de procesmatige interventie vinden de metingen plaats. Na één jaar wordt de posttestmeting herhaald om de lange termijneffecten te onderzoeken. De effecten van de procesmatige groepsinterventie op het hanteren van conflicten worden nagegaan aan de hand van een kort interview, situatieobservaties, zelfrapporteringsmethode betreffende conflicthanteringsstijlen en een evaluatiemethode van trainingen. Het onderzoek zal plaatsvinden in 5 grootschalige residentiële instellingen voor kinderen en jongeren met een handicap. Organisaties: • Ontwikkelings- en Levenslooppsychologie • Pedagogiek en Orthopedagogiek

Onderzoekers: • CAROLINE ANDRIES • FRANK DE FEVER

Federalisme en Institutionele Stabiliteit in Canada, België, Zuid-Afrika en Tatarstan. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Het onderzoek poogt via een vergelijking tussen vier landen (België, Canada, Zuid-Afrika en Tatarstan) een antwoord te formuleren op de vraag in hoeverre federale structuren kunnen bijdragen tot de pacificatie van conflicten die voortvloeien uit het multi-nationale karakter van hedendaagse moderna staten. Het onderzoek concentreert zich op de momenten waarop de conflicterende etno-nationale groepen hun uni-laterale acties staken en overgaan tot gezamelijke besluiten compromisvorming. Aan de analyse van de gezamelijke besluitvorming tussen etno-nationale

groepen in Canada, België, Zuid-Afrika en de Russische Federatie koppelen we een institutionele component. We onderzoeken hoe en in welke mate de institutionele context, in casu de federale structuur, het gezamelijke besluitvormingsproces beïnvloedt. Organisaties: • Politieke Wetenschappen


Depressie bij kinderen vanuit evolutietheoretisch model van Paul Gilbert. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De voorbije jaren is de zorg voor kwaliteit in de hulpverlening centraal komen te staan. De kwaliteitszorg van de residentiële hulpverlening wordt mede door conflicten bedreigd. Hoe omgaan met conflicten tussen hulpverleners van eenzelfde organisatie is dan ook één prangende vragen van het praktijkveld. Er is een grote nood aan onderzoek naar het resultaat van het hanteren van conflicten binnen deze teams.In onze studie beogen we drie doelen: (1) een precies beeld te vormen van de actuele situatie in de residentiële hulpverlening; (2) de onderlinge verbanden nagaan tussen de effecten die optreden ten gevolgen van een training toegespitst op het hanteren van conflicten en (3) de onderlinge verbanden nagaan tussen het begleiden van een team inzake conflicten en het continueren van de kwaliteit van de zorg. Het inzicht in de actuele situatie(fase 1) , na een grondige literatuurstudie van interpersoonlijke conflicten, conflict-hanteringstechnieken en -strategieën,verkrijgen we aan de hand van de Critical Incident Technique. Hierna wordt binnen hulpverleningsorganisaties een veldexperiment (quasi-experimenteel design) opgezet met experimentele en controlegroepen.Deze metingen vinden plaats onmiddelijk vpoor en na de procesmatige interventie.De posttestmeting wordt na 1 jaar herhaald.Hierdoor kunnen de lange termijneffecten onderzocht worden.Voor het nagaan van de effecten van de procesmatige groepsinterventie op het hanteren van conflicten wordt gebruik gemaakt van een kort intervieuw, van situatieobservaties, van een zelfrapporteingsmethode betreffende conflicthanteringstijlenen een evaluatiemethode van trainingen.Het onderzoek zal plaatsvinden in 5 grootschalige residentiële instellingen voor kinderen en jongeren met een handicap. Organisaties: • Pedagogiek en Orthopedagogiek

Onderzoekers: • FRANK DE FEVER

Neurale algoritmes en architecturen voor het oplossen van niet-lineaire inverse problemen. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Inverse randwaarden-problemen spelen een centrale rol in vele domeinen van wetenschap en techniek. Hierbij wordt getracht een onbekend fysisch model te reconstrueren aan de hand van een beperkt aantal randobservaties. Als voorbeeld van een moeilijk, niet-lineair en slecht gesteld invers probleem, bestuderen we in dit project een aantal beeldvormende techniek, waarbij getracht wordt materiaalkarakteristieken in een transversale sectie van een volumegeleider te reconstrueren vanuit metingen van een perifeer meetprofiel, geïnduceerd door externe stimulatiepatronen. De specifieke moeilijkheid, inherent aan deze toepassingen, wordt in belangrijke mate bepaald door de niet-lineaire en slecht geconditioneerde relatie tussen de interne velddistributies en de geobserveerde randwaarden. Tot op heden zijn neurale algoritmes slechts met beperkt succes toegepast bij het oplossen van niet-lineaire inverse problemen. We suggereren dat het causale karakter van deze algoritmes daarvan in belangrijke mate de oorzaak is. Daarom zullen we in dit project een nieuwe visie op neurale algoritmes en architecturen voor het oplossen van niet-lineaire inverse problemen ontwikkelen, waarbij we ons baseren op traditionele concepten uit de numerieke analyse en lineaire algebra. Dit zal resulteren in de definitie van een zeer efficiënt architectuurmodel, waarbij parallellisme op een intrinsieke wijze geïntegreerd wordt in de algoritmische afleiding. Organisaties: • Elektronica en Informatica

Onderzoekers: • JAN CORNELIS

Massaspectrometrie toegepast op de studie van peptiden en metaal-organische verbindingen met potentiele biologische activiteit en van precursoren voor met Y-stralers gemerkte receptortracers voor PET of SPECT beeldvorming. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit kaderproject stelt zich tot doel in de massaspectrometrische behoeften te voorzien van meerdere researcheenheden van de VUB. Het bevat vier deelprojecten: - deelproject 1: "Synthese van peptide-receptorliganden. Conformationeel verstrakte peptiden: een weg naar peptidomimetica" door D. Tourwé. Dit project beoogt de ontwikkeling van een rationele strategie om uitgaande van een biologisch aktief peptide te gaan naar een pseudopeptide of niet-peptidische struktuur. - deelproject 2: "Ontwikkeling van nieuwe met Y-stralers gemerkte in vivo (in vitro) tracers voor receptoren van het CZS, perifere receptoren en tumorcellen. Veralgemeende toepassing van Cul+ gesteunde niet-isotopische uitwisseling" door J. Mertens en D. Tourwé. Dit project bevat de synthese en karakterisatie van (a) radioliganden voor receptoren van het centraal zenuwstelsel, (b) radiogejodeerde glucose transport tracers en (c) radiopeptiden voor tumoren en perifere receptoren. - deelproject 3: "Functionele stabilisatie van T-cel epitopen via conformationele verstrakking en isostere vervanging" door D. Tourwé en P. De Baetselier. Dit project stelt zich tot doel om een gekend T-cel epitoop-bevattend peptide zodanig te modificereen dat het een lange levensduur verkrijgt met behoud van zijn immunologische eigenschappen. - deelproject 4: "Organotinverbindingen" door M. Gielen. Organotinverbindingen met antikankerwerking zullen gesynthetiseerd en gekarakteriseerd worden. Organisaties: • Scheikunde


Farmacologische karakterisatie van imidazoline receptoren in hersenweefsel en cellijnen van de mens. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Bepaalde alfa2-adrenerge liganden kunnen ook binden tot imidazoline receptoren. Deze zijn onderverdeeld in 2 groepen: l1 en l2 receptoren. De rol van de l1 receptoren in de bloeddruk horneostosc is wel gedocumenteerd en de antihypertensieve werking van l 1liganden zoals clonidine en rilmenidine is in verschillende klinische trials bevestigd. De implikatie van l 1 receptoren in de antihypertensieve werking van moxonidine werd aangehanld maar dit wordt niet d.m.v. in vitro studes bevestigd. Ook blijft de rol van de 12 receptoren en hun relatie tot de l1 receptoren tot op heden nog onduidelijk. Het doel van ons project is om, bij de mens, het farmacologisch profiel en de potentiële heterogeneiteit van beide bindingssites, evenals hun relatie, op te helderen als voigt: A) Vergelijkende farmacologische karakterisering van beide receptoren in verschillende hersenregio's van de mens en in humane cellijnen d.m.v. radioligand binding (competities, saturatie, kinetieken). B) Opsporing van regionale distributie van receptor subtypes in het CZS van de mens d. m.v. autoradiografie (gebruik ma kend van het diskriminerend vermogen van subtype- selektieve liganden) C) vergelijking van verschillende theoretische modellen (o.a. allosterische inte, akties) om de relatie tussen l1 en l2 receptoren te achterhalen. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen • Inwendige Geneeskundige Specialiteiten

Onderzoekers: • GUY EBINGER • GEORGES VAUQUELIN • Anja FLAMEZ

De rechtsbescherming van de belastingsplichtige in het fiscaal strafrecht. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Dit onderzoek heeft tot doel na te gaan welke de fundamentele rechten zijn waarop de belastingplichtige zich kan beroepen wanneer hij het voorwerp uitmaakt van een strafrechterlijk onderzoek ingevolge het niet nakomen van zijn fiscale verplichtingen. Er zal zowel in het interne recht als het internationale recht worden nagegaan welke verwermiddelen de belastingplichtige kan inroepen en welke de fundamentele rechten zijn die hem worden toegekend. Dit onderzoek zal zich dan ook hoofdzakelijk toespitsen op de rechten van de verdediging, de Grondwettelijke rechten en vrijheden, het EVRM, het BUPO-verdrag en de internationale rechtshulp in fiscale strafzaken. Bijzondere aandacht zal worden besteed aan het probleem van de sfeerovergang tussen het fiscaal en het strafrechterlijk onderzoek. Dit aspect verdient bijzondere aandacht vermits de belastingplichtige zich enkel zal kunnen beroepen op de strafrechterlijke verweermiddelen indien hij het voorwerp uitmaakt van een "criminal charge". Een tweede aandachtspunt is dat van het leerstuk van de administratieve sancties dat reeds heel wat stof heeft doen opwaaien in de rechtsspraak en de rechtsleer. Organisaties: • Fiscaal Recht


Studie van de functie van hydathoden bij planten Vrije Universiteit Brussel Abstract: Hypathoden zijn waterafscheidende orgaantjes aan de bladrand, waarvan de functie en werking nog onduidelijk is. De morfogenese en functie van hypathoden zal onderzocht worden door moleculair-genetische methoden. Aan de hand van genfusievectoren afgeleid van het Agrobacterium Ti-plasmide die, na random integratie in het plantgenoom, het beta-glucuronidase (gus) reportergen zonder promotor onder de controle kunnen brengen van regulatorische plantensequenties, werden 13 lijnen geïdentificeerd waarin het het gus gen in hypathoden tot expressie komt. Enerzijds zullen de overeenkomstige genen geïsoleerd en onderzocht worden. Anderzijds zal door celablatie, via expressie van een cytotoxisch ribonuclease onder de controle van hypathode-specifieke promotors, de functie van de verschillende cellen in een hypathode bepaald worden. Dit moet toelaten een beter inzicht te krijgen in de werking van hypathoden. Deze kennis kan in de toekomst toelaten transgene planten te maken die resistent zijn tegen pathogenen die planten binnendringen via de hupathoden. Organisaties: • Toegepaste Biologische Wetenschappen

Onderzoekers: • HENRI DE GREVE

Deeltjes grootte en deeltjes interactie bepalingen in geconcentreerde dispersies. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Geconcentreerde dispersies zullen bestudeerd worden met behulp van foton correlatie spectroscopie met optische vezeldetectoren. Voorgesteld wordt de bijdragen van de collectieve en de zelfdiffusie te scheiden door het gebruik van een "veel-kleuren" techniek waarbij verschillende laser-golflengten worden aangewend. Voor de verdere quantificatie van de deeltjes interacties zal beroep worden gedaan op twee complementaire technieken: bepalingen van electroforetische mobiliteiten en dispersie rheologie. Organisaties: • Scheikunde

Onderzoekers: • ROBERT FINSY

Verfransing en integratie in de Brusselse rand. Vrije Universiteit Brussel Abstract: De communautaire tegenstellingen met betrekking tot de Vlaamse Rand rond Brussel (de priferie), woedden al heel lang, en zullen wellicht niet snel verdwijnen. De grote vraag in dit verband is de mate waarin de inwijkelingen - in het bijzonder de Franstaligen - zich al dan niet taalkundig integreren. Algemeen wordt aangenomen dat dit niet het geval is. Aan de Vlaalse kant is deze aanneming het uitgangspunt om te stellen dat de bestaande integratiebevorderende regelingen (zoals o.a. taalfaciliteiten) hun doel niet bereikt hebben. Aan Franstalige kant wordt er gesteld dat er in de Vlaamse Rand rond Brussel een zelfbewuste groep Franstaligen bestaat die moet gesteund en geholpen worden. Opvallend is echter dat geen van beide partijen in het debat haar stellingen kan staven met empirische gegevens. Daarom wensen wij in dit onderzoek na te gaan hoe die processen van integratie, assimilatie en/of behoud van taalidentiteit in hun werk gaan. Daarvoor zullen in eerste instantie - ter voorbereiding van een eventueel later uit te voeren grootschaliger onderzoek - zoveel mogelijk relevante statistieken verzameld worden en systematisch geanalyseerd worden. Organisaties: • Politieke Wetenschappen


Vloeistof-faze reactie met geïntegreerde scheiding in continue chromatografische en membraan reactoren. Vrije Universiteit Brussel Abstract: Veel chemische processen gebruiken homogene catalyse met hoog energie verbruik en zware milieu vervuiling : door de lage conversie moeten reagentia worden gerecycleerd en worden veel nevenproducten gevormd. Voor partiële oxidatie van koolwaterstoffen en esterificatie zal worden onderzocht hoe alternatieve reactor-scheidingsapparaten kunnen worden ontwikkeld: membraan en chromatografische reactoren. Organisaties: • Chemische Ingenieurstechnieken en Industriele Scheikunde


Onderzoeksprojecten (1-500 van 29735)

Recommend Documents