Onderzoeksopdracht Crossmedialab Titel Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken: Veel meer dan het uitlenen van boeken Probleemomgeving Al geruime tijd daalt het aantal leden van de Nederlandse bibliotheken. Een aantal (sociaal) maatschappelijke ontwikkelingen ligt hieraan ten grondslag, zoals de vergrijzing van de bevolking en de digitalisering van informatie. Met name de laatste ontwikkeling zorgt ervoor dat onder jongeren en jong volwassenen het bibliotheekbezoek is teruggelopen. Vanuit gemeenten wordt steeds minder geld beschikbaar gesteld aan de bibliotheken om hun werkzaamheden uit te voeren, waardoor het noodzakelijk is nieuwe activiteiten en diensten te ontwikkelen om de toekomst veilig te stellen. Het Crossmedialab verkent deze ontwikkelingen in haar onderzoek. Dit onderzoek wordt concreet uitgevoerd bij Bibliotheek Nieuwegein. De bibliotheek Nieuwegein heeft een strategie bepaald op basis waarvan zij zich de komende jaren wil gaan ontwikkelen en ziet het gebruik van nieuwe media als een belangrijk ingrediënt om de strategie succesvol te laten zijn. In het ondernemingsplan beschrijft de bibliotheek dat informatie meer digitaal en virtueel zal worden. Hiernaast zal een actuele fysieke collectie media, een aantrekkelijke fysieke bibliotheek met digitale werkplekken en een interessant activiteitenprogramma voor ontmoeten en debat worden geboden. De visie van de bibliotheek is dat ze de leukste willen zijn: een plek voor ontmoeting, debat, ontspanning, plezier en educatie.1 Om bovengenoemde te bewerkstelligen zijn de volgende drie pijlers te onderscheiden: 1. Het lokale informatiecentrum: Nederland wil een levende democratie zijn. Dit kan alleen als de bevolking actief wil en kan participeren in de eigen toekomst. Daarvoor is het nodig dat iedere burger "inzicht" heeft in wat zich in zijn directe maar ook in zijn wijde omgeving afspeelt. Om de inwoners van Nieuwegein kennis en inzicht te geven op lokaal niveau, is de Openbare Bibliotheek Nieuwegein gestart met de ontwikkeling van het lokale informatiecentrum. Het samenstellen, en via de website ontsluiten, van virtuele dossiers (V-‐dossiers) rondom actuele thema’s in de stad en regio is binnen het informatiecentrum één van de lopende activiteiten. Deze dossiers moeten, in combinatie met onder andere publieke debatten, de kennis en het inzicht van bewoners, rondom het thema, vergroten. Een andere dienst die het lokale informatiecentrum zal gaan bieden is het aanreiken van informatie over gezondheidszorg en welzijn in de wijken. Daarvoor is het project “zicht op de wijk” opgestart. Tweedejaars CMD studenten werken momenteel (2010) aan crossmediale concepten die aansluiten bij dit project. 2. Het centrum voor kunst en cultuur: de kunstuitleen maakt onderdeel uit van de bibliotheek Nieuwegein. Er is een gering aantal abonnees. Naast het uitlenen van kunstwerken wil de kunstuitleen echter een bredere functie gaan vervullen binnen de gemeente Nieuwegein. Door onder andere locale kunstenaars een podium te bieden en onder de aandacht te brengen.
1
Stichting Bibliotheek Nieuwegein (2009). Met ziel en zakelijkheid; ondernemingsplan 2010-2013.
Onderzoek Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken -‐ Crossmedialab / November 2010
1
3. Het centrum voor literatuur en leesbevordering: dit ligt dicht tegen de ‘oorspronkelijke’ functie van de bibliotheek aan. Het uitlenen van boeken, organiseren van lezingen en voorleesmiddagen en het bevorderen van mediawijsheid bij basisschoolleerlingen zijn enkele van de bestaande activiteiten die zeker gecontinueerd zullen worden. De bibliotheek zal eind 2011 verhuizen naar een nieuwe locatie, midden in Nieuwegein. Het nieuwe, inspirerende, pand wordt gedeeld met de gemeente en diverse gemeentelijke instanties. Het nieuwe pand en de verhuizing bieden mogelijkheden om de nieuwe positionering van de bibliotheek te versterken. Daarnaast wordt er, samen met de Stichting Welzijn Nieuwegein, gewerkt aan de ontwikkeling van wijkservicecentra waarbij een lokale informatiefunctie voor zorg en welzijn een kernfunctie gaat vervullen. Onderzoeksvraag Welke nieuwe crossmediale diensten kunnen ontwikkeld worden voorbibliotheken en hoe kunnen burgers daarmee actief betrokken worden bij de bibliotheek? Bekijk dit specifiek voor de situatie van de Bibliotheek Nieuwegein een voor een jongere doelgroep (van 12 tot 23 jaar). Relatie met het onderzoek van het Crossmedialab Onderzoek naar bibliotheken valt binnen het domein 'Cultureel Erfgoed' waar het Crossmedialab zich op richt. De vraag naar actief burgerschap valt onder de langlopende onderzoekslijn naar mediawijsheid. Bedrijfsomschrijving: Het CrossmediaLab (http://www.crossmedialab.nl) is de werkplaats binnen de Faculteit Communicatie & Journalistiek waar toegepast onderzoek plaatsvindt naar crossmedia. Het onderzoek begeeft zich op de domeinen media, cultureel erfgoed, marketing, onderwijs en richt zich op de individuele beleving van crossmedia, de (organisatorische) veranderingen in processen van waarde-‐uitwisseling en de maatschappelijke ontwikkeling van mediawijsheid. Het onderzoek wordt middels projecten uitgevoerd door projectteams waarin studenten, docenten en externe onderzoekers participeren. De bibliotheek Nieuwegein kenmerkt zich door innovatie, slagkracht en een gezonde eigenzinnigheid. De ambitie is om hét voorbeeld in Nederland te worden van de bibliotheek nieuwe stijl. Zowel in dienstverlening en inzet van middelen, als ook in huisvesting en inrichting. Om deze ambitie waar te kunnen maken, is een groot innovatietraject gestart waar ook de organisatiecultuur en professionele heroriëntatie onderdeel van zijn. In dit traject zullen de bibliotheek en de HU op onderdelen samenwerken en wil de bibliotheek graag de hulp, kennis en eigenheid van jonge professionals inroepen. Gewenst profiel onderzoeker: Je beschikt over een goede schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid, bent proactief en hebt een positief-‐kritische houding. Je hebt brede interesse binnen het onderzoeksvak, en bent ambitieus. Je vindt het prettig te werken in een dynamische uitdagende omgeving.
Onderzoek Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken -‐ Crossmedialab / November 2010
2
Contactgegevens: Naam mentor: Michiel Rovers Functie: Junior onderzoeker en Docent Telefoonnummer: 030-‐2193638 E-‐mailadres:
[email protected]
Onderzoek Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken -‐ Crossmedialab / November 2010
3
Projectopdracht 30 ECTS (Afstuderen) Maak voor de drie pijlers (lokale informatiecentrum, centrum voor kunst en cultuur, en centrum voor literatuur en leesbevordering) passende crossmediale communicatiestrategieën en onderzoek of deze strategieën voldoen aan de behoeften van de bibliotheek Nieuwegein en de bewoners van Nieuwegein. Leg hierbij de focus op de jongere doelgroep (van 12 tot 23 jaar). Projectaanpak 1. Kies voor elke pijler in de strategie van Bibliotheek Nieuwegein een dienst die goed past bij de nieuwe positie die de organisatie in Nieuwegein wil innemen. 2. Werk deze drie diensten uit conform het in het Crossmedialab ontwikkelde strategie ontwikkelingsmodel. Stem deze diensten af met de Bibliotheek Nieuwegein. 3. Verzamel voorbeelden van andere bibliotheken (nationaal en internationaal) en vergelijkbare organisaties die dergelijke diensten in combinatie met een nieuwe positionering ontwikkelen en communiceren. 4. Inventariseer welk onderzoek is uitgevoerd en doe zelf onderzoek onder jongeren omtrent wensen en behoeften met betrekking tot bibliotheekgebruik en specifiek de drie pijlers. Projectresultaten 1. Scriptie 2. Presentaties in kenniskring 3. Bijdrage aan publicatie 'LabRats'. Standaarddocumenten (alle te vinden op http://www.crossmedialab.nl/curious) • Handleiding afstuderen bij het Crossmedialab • Templates voor onderzoeksvoorstel, -‐ plan, en -‐rapportage • Analysekader voor casussen • Literatuurverwijzingen. Voorbeelden (alle te vinden op http://www.crossmedialab.nl/impact) • CELL Cahier -‐ De Digitale Kunstkammer • CELL Cahier -‐ Wijs met Media • Strategiemodel inzet Crossmedia (presentatie). Reageren Bekijk de afstudeerhandleiding van het Crossmedialab over te ondernemen stappen als je dit afstudeeronderzoek wilt gaan doen.
Onderzoek Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken -‐ Crossmedialab / November 2010
4
Projectopdracht 15 ECTS (Afstuderen)* Maak voor 1 van de drie pijlers (lokale informatiecentrum, centrum voor kunst en cultuur, en centrum voor literatuur en leesbevordering) een passende crossmediale communicatiestrategie en onderzoek of deze strategie voldoet aan de behoeften van de bibliotheek Nieuwegein en de bewoners van Nieuwegein. Leg hierbij de focus op de jongere doelgroep (van 12 tot 23 jaar). Projectaanpak 1. Kies voor een pijler in de strategie van Bibliotheek Nieuwegein een dienst die goed past bij de nieuwe positie die de organisatie in Nieuwegein wil innemen. 2. Werk deze dienst uit conform het in het Crossmedialab ontwikkelde strategie ontwikkelingsmodel. Stem deze ontwikkelde dienst af met de Bibliotheek Nieuwegein. 3. Verzamel voorbeelden van andere bibliotheken (nationaal en internationaal) en vergelijkbare organisaties die een dergelijke dienst in combinatie met een nieuwe positionering ontwikkelen en communiceren. 4. Inventariseer welk onderzoek is uitgevoer en doe zelf onderzoek onder jongeren omtrent wensen en behoeften met betrekking tot bibliotheekgebruik en specifiek de gekozen pijler. Projectresultaten 1. Scriptie 2. Presentaties in kenniskring 3. Bijdrage aan publicatie 'LabRats'. Standaarddocumenten (alle te vinden op http://www.crossmedialab.nl/curious) • Handleiding afstuderen bij het Crossmedialab • Templates voor onderzoeksvoorstel, -‐ plan, en -‐rapportage • Analysekader voor casussen • Literatuurverwijzingen. Voorbeelden (alle te vinden op http://www.crossmedialab.nl/impact) • CELL Cahier -‐ De Digitale Kunstkammer • CELL Cahier -‐ Wijs met Media • Strategiemodel inzet Crossmedia (presentatie). Reageren Bekijk de afstudeerhandleiding van het Crossmedialab over te ondernemen stappen als je dit afstudeeronderzoek wilt gaan doen.
* Opmerking: het verschil met de 30 ECTS opdracht zit in het aantal te onderzoeken voorbeelden en de scope van het gekozen thema.
Onderzoek Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken -‐ Crossmedialab / November 2010
5
Projectopdracht 5 ECTS (Praktijkopdracht) Zoek bij één van de drie pijlers (lokale informatiecentrum, centrum voor kunst en cultuur, en centrum voor literatuur en leesbevordering) allerhande voorbeelden van crossmediale communicatie en beargumenteer welke voorbeelden ook van nut zouden kunnen zijn voor de bibliotheek Nieuwegein. Adviseer ze hoe ze aan de betreffende voorbeelden een eigen invulling kunnen geven Projectaanpak 1. Kies één van de drie pijlers (lokale informatiecentrum, centrum voor kunst en cultuur, en centrum voor literatuur en leesbevordering) 2. Verzamel voorbeelden hoe andere bibliotheken (nationaal en internationaal) en vergelijkbare organisaties crossmediale diensten voor deze pijler hebben ingezet. 3. Breng een onderbouwd advies uit welke en hoe de gevonden voorbeelden van nut kunnen zijn voor de Bibliotheek Nieuwegein. Projectresultaten 1. Adviesrapport omtrent inzet van crossmediale diensten voor 1 van de pijlers voor Bibliotheek Nieuwegein. 2. Presentatie in kenniskring. Standaarddocumenten (alle te vinden op http://www.crossmedialab.nl/curious) • Idola van de Crossmedia • Literatuurverwijzingen Voorbeelden (alle te vinden op http://www.crossmedialab.nl/impact) • CELL Cahier -‐ De Digitale Kunstkammer • CELL Cahier -‐ Wijs met Media • Strategiemodel inzet Crossmedia (presentatie).
Onderzoek Crossmedia Communicatiestrategie Bibliotheken -‐ Crossmedialab / November 2010
6
