DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
1 (7)
Onderzoek Digipanel: Vrijwillige Brandweer Auteur
Tineke Brouwers
Het achtste onderzoek
Op 12 september 2008 kregen alle panelleden van dat moment (749 personen) een email met de vraag of zij digitaal een vragenlijst over de Vrijwillige Brandweer wilden invullen. Na anderhalve week hadden 395 panelleden de vragenlijst ingevuld. Dit komt neer op een respons van 53 procent. De gemeente en brandweer willen graag weten of de leden van het Digipanel wel eens iets over de Vrijwillige Brandweer gezien of gehoord hebben. En of zij zelf vrijwilliger bij de Brandweer zouden willen worden en waarom. De onderzoeksresultaten gebruiken de gemeente en brandweer voor (verbetering van) de communicatie bij het werven van vrijwilligers voor de brandweer.
De uitkomsten
Kennis van de Vrijwillige Brandweer Van de panelleden weet 86% dat Nieuwegein een Vrijwillige Brandweer heeft. Veertien procent is hier niet van op de hoogte. De panelleden is gevraagd wat er als eerste bij hen op komt als ze aan de Vrijwillige Brandweer Nieuwegein denken. Bijna tweederde (62%) denkt als eerste: “maatschappelijk verantwoord”. De resultaten van deze vraag staan in grafiek 1. In de categorie “Anders, namelijk” zijn onder meer genoemd: •
Goed dat ze er zijn
•
Noodzakelijk
•
Betrokken(heid)
•
Nuttig
Grafiek 1: Wat komt er als eerste bij u op als u denkt aan de Vrijwillige Brandweer Nieuwegein? (n = 395)
Maatschappelijk verantwoord Gevaarlijk Spannend
62% 11% 9%
Anders, … 0%
18% 10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
2 (7)
Van de panelleden heeft 73% wel eens iets gehoord of gelezen over de Vrijwillige Brandweer. Ruim een kwart (27%) heeft dit niet. Als informatiebron worden familie / vrienden / bekenden (52%) het meest genoemd. In grafiek 2 staat hoe de panelleden aan hun informatie over de Vrijwillige Brandweer zijn gekomen. In de categorie “Anders, namelijk” zijn onder meer genoemd: •
Via werk
•
Via een folder
•
Door een spandoek
•
Via een EHBO-cursus
•
Op een open dag
Grafiek 2: Hoe bent u aan de informatie over de Vrijwillige Brandweer Nieuwegein gekomen? (n = 288)
Via familie / vrienden / bekenden
52%
Tijdens een demonstratie op Koninginnedag
20%
Via de kranten (oa Molenkruier)
15%
Informatie op internet
Informatiebijeenkomst
10%
2%
Anders, …
0%
23%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
3 (7)
De panelleden is gevraagd hoeveel tijd een vrijwillig brandweerman/vrouw volgens hen wekelijks aan training en oefening besteedt. De categorie 2 – 4 uur is het vaakst genoemd (door 42%). In tabel 1 staan de resultaten van deze vraag. Tabel 1: Hoeveel tijd denkt u dat een vrijwillig brandweerman/vrouw per week aan training en oefening besteedt? (n = 395) Aantal uren
%
Minder dan 2 uur per week
7%
2 – 4 uur per week
42%
4 – 6 uur per week
32%
6 – 8 uur per week
13%
Meer dan 8 uur per week
6%
Ook is de panelleden gevraagd hoeveel tijd een vrijwillig brandweerman/vrouw volgens hen wekelijks besteedt aan blussen en hulpverleningswerk. Ruim eenderde (35%) denkt dat een vrijwillig brandweerman/vrouw 2 – 4 uur per week aan dit soort werkzaamheden besteedt. De resultaten van deze vraag staan in tabel 2. Tabel 2: Hoeveel tijd denkt u dat een vrijwillig brandweerman/vrouw per week aan blussen en hulpverleningswerk besteedt? (n = 395) Aantal uren
%
Minder dan 2 uur per week
25%
2 – 4 uur per week
35%
4 – 6 uur per week
22%
6 – 8 uur per week
13%
Meer dan 8 uur per week
6%
Deelname aan de Vrijwillige Brandweer Op de vraag of men zelf vrijwillig brandweerman/vrouw zou willen worden antwoordt 68% dat zeker niet te willen. De resultaten van deze vraag staan in tabel 3. Tabel 2: Zou u zelf vrijwillig brandweerman/vrouw willen worden? (n = 395) Aantal uren
%
Ja, zeker wel
2%
Ja, waarschijnlijk wel
4%
Nee, waarschijnlijk niet
26%
Nee, zeker niet
68%
Ik ben al (in opleiding voor) (vrijwillig) brandweerman/vrouw
-
DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
4 (7)
Van de panelleden die vrijwillig brandweerman/vrouw (willen) worden geeft 61% als belangrijkste reden aan dat ze zich graag nuttig willen maken voor de maatschappij. Een kwart (26%) geeft aan brandweerman/vrouw te (willen) worden vanwege de spanning van het beroep. Van de panelleden die geen vrijwillig brandweerman/vrouw willen worden geeft 26% als belangrijkste reden aan dat ze niet de gezondheid/conditie hebben om brandweerman/vrouw te worden. De resultaten van deze vraag staan in grafiek 3. In de categorie “Anders, namelijk” zijn onder meer genoemd: •
Niet te combineren met werk
•
Werk niet in Nieuwegein
Grafiek 3: Wat is voor u de belangrijkste reden om geen vrijwillig brandweerman/vrouw te willen worden? (n = 372)
Ik heb niet de gezondheid/conditie
26%
Te hoge leeftijd
14%
Het kost me teveel tijd
13%
Ik vind het te gevaarlijk
12%
Ik vind het niet interessant
10%
Ik doe al ander vrijwilligerswerk
6%
Anders, … 0%
17% 5%
10%
15%
20%
25%
30%
DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
5 (7)
De antwoorden op deze vraag variëren per leeftijdscategorie. In tabel 3 staan per leeftijdsgroep de belangrijkste reden(en) om geen vrijwillig brandweerman/vrouw te willen worden. Tabel 3: Belangrijkste reden om geen vrijwillig brandweerman/vrouw te willen worden naar leeftijdsgroep Leeftijdsgroep
Belangrijkste reden om niet bij de Vrijwillige Brandweer te willen
< 29 jaar
Het kost me teveel tijd
30 – 39 jaar
Het kost me teveel tijd
40 – 49 jaar
Ik vind het te gevaarlijk Ik heb niet de gezondheid / conditie Ik werk niet in Nieuwegein / Niet te combineren met werk
50 – 59 jaar
Ik heb niet de gezondheid / conditie Ik ben te oud
60 – 69 jaar
Ik heb niet de gezondheid / conditie Ik ben te oud
> 70 jaar
Ik ben te oud
De panelleden die geen brandweerman/vrouw willen worden is gevraagd of ze weten dat vrijwilligers bij de brandweer een vergoeding krijgen. Van hen is 41% hiervan op de hoogte, 59% wist dit niet. Degenen die dit niet wisten is gevraagd of ze, nu ze weten dat vrijwillig brandweermannen/vrouwen een vergoeding krijgen, eventueel wel bij de Vrijwillige Brandweer willen. Van hen wil 71% dit zeker niet en 28% waarschijnlijk niet. Bij een brand bij een scheepswerf in De Punt (Drenthe) zijn in mei 2008 drie brandweermannen omgekomen. Aan de panelleden die hebben aangegeven waarschijnlijk of zeker wel bij de Vrijwillige Brandweer te willen en aan degenen die al bij de Vrijwillige Brandweer (in opleiding) zijn, is gevraagd of ze, nu ze van dit incident op de hoogte zijn, nog bij de Vrijwillige Brandweer willen. Van hen wil 83% nog steeds zeker of waarschijnlijk wel bij de Vrijwillige Brandweer. (Dit komt neer op 5% van alle panelleden.)
DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
Gebruik van de uitkomsten van dit onderzoek
De vrijwillige brandweer Nieuwegein heeft – net als andere vrijwillige brandweerkorpsen – steeds meer moeite om nieuwe vrijwilligers aan zich te binden. Daarom is in het kader van de communicatieopleiding van een medewerker van de afdeling CJZ gekozen om een communicatieplan te maken voor werving van vrijwilligers bij de brandweer. Om daarvoor een communicatiestrategie op te kunnen zetten, is het van belang te weten hoe de inwoners van Nieuwegein over de vrijwillige brandweer denken. Weten ze van het bestaan van een vrijwillige brandweer, weten ze dat de brandweer jaarlijks nieuwe vrijwilligers zoekt en wat is het imago van de brandweer. Klopt het beeld dat de inwoners van de vrijwillige brandweer hebben met de werkelijkheid en met de identiteit van de vrijwillige brandweer, namelijk een professionele en maatschappelijk verantwoorde organisatie. Als dat niet zo zou zijn, is het mogelijk dat daarom minder vrijwilligers zich aanmelden. Het onderzoek heeft uitgewezen dat er geen verschil is tussen wat de brandweer wil uitstralen en hoe de inwoners tegen de brandweer aankijken. Ook heeft het onderzoek naar voren gebracht dat de vrijwillige brandweer Nieuwegein voldoende bekendheid geniet onder de inwoners. Opmerkelijk in het onderzoek is dat de meeste ondervraagden ooit van de brandweer Nieuwegein hebben gehoord via familie, vrienden en kennissen die bij de brandweer zijn. Dit is in de communicatiestrategie opgenomen: de medewerkers van de brandweer vormen de ambassadeurs van de organisatie. Zij kunnen professionaliteit en trotsheid uitstralen en overdragen zodat de organisatie aantrekkelijk is voor potentiële vrijwilligers om zich bij aan te sluiten en er bij te horen. Minder bekend is, blijkt ook uit het onderzoek, dat de vrijwillige brandweerman/vrouw een vergoeding krijgt voor het werk. Echter, deze vergoeding is voor de ondervraagden geen extra stimulans om zich op te geven als vrijwilliger. Wel belangrijk is dat een reden om zich niet op te geven is dat de vereiste goede conditie ontbreekt. Daar kan communicatie geen oplossing voor bieden maar de organisatie zelf wel. Daarover zijn inmiddels ideeën, zoals de aspirant-vrijwilligers op kosten van de brandweer een intensieve conditietraining geven. De werving voor leden voor de Vrijwillige Brandweer gaat in januari 2009 van start. Bij de werving maakt de Brandweer gebruik van de uitkomsten van dit Digipanelonderzoek. (bijdrage van Xandra Feije, CJZ, B&D)
6 (7)
DIGIPANEL
Onderzoek Digipanel: De Vrijwillige Brandweer
Versie definitief
Datum
25 november 2008
Het digipanel
In 2006 is er een digitaal panel van Nieuwegeinse inwoners van 18 jaar en ouder gevormd, het Digipanel. Het Digipanel bestaat uit een min of meer vaste groep Nieuwegeiners die via internet reageert op actuele onderwerpen. Omdat het een bestaand panel is en het proces gedigitaliseerd is, krijgen we als gemeente snel een beeld van wat er leeft onder de Nieuwegeinse bevolking. Met deze informatie kunnen we het gemeentelijke beleid verbeteren. Uiteraard beschikt niet iedereen in Nieuwegein over een computer met e-mail en internet, waardoor niet iedereen kan meedoen. Maar wanneer wij kijken naar de persoonskenmerken geslacht en woonwijk dan zien we dat het Digipanel een goede afspiegeling is van de totale volwassen Nieuwegeinse bevolking. Bij leeftijd is er sprake van een goede afspiegeling van 18 tot 80 jaar. Met behulp van het Digipanel kunnen we dus geen uitspraken doen over mensen van 80 jaar en ouder.
7 (7)
