Onderwijsvernieuwing binnen de opleiding tot psychiater dr Lowijs Perquin, psychiater Programmadirecteur Onderwijsbureau Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie
1. Competentiegericht
2. Koppeling stage aan kennisonderwijs
3. Modulair cursorisch onderwijs in tutorgroep
4. Leren op de stageplek
DEFINITIE van COMPETENTIE
Een competentie is een toetsbaar vermogen, waarbij kennis, inzicht, attitude en vaardigheden samenkomen,
zodat welomschreven doelen in concrete (beroeps)situaties kunnen worden bereikt.
CANMEDS ROLLEN Medical Expert
medisch handelen
Communicator
communicatie
Collaborator
samenwerking
Manager
organisatie
Health Advocate maatschappelijk handelen Scholar
kennis en wetenschap
Professional
professionaliteit
Kennisonderwijs
Klassikaal
Docent gericht ‘Kijk en luister’ Inspirerend Passief Laag leerrendement….
Voorbereiden Samenwerken Refereren Discussiëren Stimuleren
Casuïstiek presenteren en bespreken Problemen inventariseren Vragen aan experts voorleggen
Actief
Hoog leerrendement
Stelling
Bij de kennisverwerving in de postacademische psychologie opleidingen moet het docentgeoriënteerde cursorisch onderwijs vervangen worden door probleemgeoriënteerde, zelfwerkzame en zelfdocerende activiteiten.
Kennisverwerving in de opleiding tot psychiater Onderwijskundig onderzoek laat zien: Zelflerend, probleemgestuurd onderwijs is effectiever dan frontaal, cursorisch onderwijs • attituden en vaardigheden
> praktische training
• reflectie op eigen handelen
> supervisie en KPB
• kennis
> zelfstudie en toetsing psychiatrie onderwijs.nl
OPLEIDEN VOLGENS DE PIRAMIDE VAN MILLER
TEACHES ??? DOES SHOWS HOW KNOWS HOW KNOWS
Professionele authenticiteit
Doet
praktijk
Gedrag
Laat zien
simulatie
Weet hoe
probleem
Weet
Cognitie
feiten, concepten
Miller GE. The assessment of clinical skills/competence/performance. Academic Medicine (Supplement) 1990; 65: S63-S7.
Vertalen authentieke werkzaamheden volgens Miller Professionele setting
Authentieke werkzaamheid
Bespreek Bespreekmet meteen eenpatient patienten enmet metdiens diens ouders schizofrenie oudersde deprognose prognosevan van schizofrenie
analyse en ontleden van de taak in componenten
Onderwijs Doet setting
Praktijktaak (eindsituatie)
Bespreek met een patient en met diens ouders de prognose van schizofrenie
Praktijktaak (beginsituatie)
Leg aan de ouders uit wat de gevolgen zijn van de diagnose op deze leeftijd
Laat zien
Oefentaak (practicum)
Weet hoe
Studietaak (inzicht)
Beoordeel een video-opname en scoor de symptomen in een ernstschaal
Weet
Studietaak (feiten)
Beschrijf de genetische achtergonden en de etiologie van schizofrenie
Demonstreer in een video-opname een pt met typische symptomen van schizofrenie
psychiatrie onderwijs.nl Introductiecursus Hoe maak ik een goede start?
Introductie-cursus basale basale vaardigheden vaardigheden Introductie-cursus • Crisisinterventie / acute psychiatrie • Toepassing Wetgeving gedwongen opname • Spoedeisende gezinsinterventies • Anamnestische / diagnostische vaardigheden • Onderhandelingsvaardigheden • Presentatievaardigheden
• Samenwerken met team / supervisor
Introductie-cursus basale basale vaardigheden vaardigheden Introductie-cursus • Crisisinterventie / acute psychiatrie
• Toepassing Wetgeving gedwongen opname • Spoedeisende gezinsinterventies • Anamnestische / diagnostische vaardigheden • Onderhandelingsvaardigheden • Presentatievaardigheden • Samenwerken met team / supervisor
Kenmerken introductiecursus Doel Transitie doormaken, voorbereiden op de spoedeisende psychiatrie én het toekomstige onderwijs
Werkwijze Interactieve (casuïstiek)besprekingen Oefenen in rollenspel in spoedeisende situaties Resultaat ‘Welkom zijn, serieus genomen worden, Groepscohesie, beseffen wat je nog niet kan’ de Vries, Perquin, van Rossum, van Balkom Tijdschrift voor Psychiatrie 2009/11
psychiatrie onderwijs.nl Kennisonderwijs in modules Kennis vergaren en toepassen
10 modules voor 2.5 jaar Algemene Deel van 4.5 jarige opleiding tot psychiater 12 weekse modules
-
6 weekse modules
Psychotische stoornissen
-
Spoedeisende psychiatrie
Verslaving
-
Neuropsychiatrie I
Stemmingsstoornissen
-
Transculturele psychiatrie
Angststoornissen
-
Ouderenpsychiatrie
Persoonlijkheidsstoornissen -
Kinder & Jeugdpsychiatrie psychiatrie onderwijs.nl
Kennismodule: zelfstudie en tutorgroep •
Entreetoets per kennismodule
•
Per tutorbijeenkomst (3x): 2 Refereeropdrachten 1 á 2 Video-opdrachten (in werkstudietijd) 1 Patiënt Management Probleem
•
Expertbijeenkomst per kennismodule
•
Eindtoets per kennismodule psychiatrie onderwijs.nl
Toetsen en leren in modules
Leerstof / oefenstof Handboek en artikelen Leerboek basis concepten Entreetoets 1
W
e
4
k
e
n 7
12
10
Input bijeenkomst leerstof tekstboek 2 refereeropdrachten 1-2 opdrachten video patient probleem (schriftelijk of video)
Module van 12 weken TUTOR GROEP
TUTOR GROEP
TUTOR GROEP
Herman van Rossum, 2009
Eindtoets
EXPERT meeting
psychiatrie onderwijs.nl
Rol van de tutor • ervaren psychiater, professioneel rolmodel • geen ‘superspecialist’ voor een bepaalde module
• gemotiveerd voor onderwijs en daarin getraind • kritische meediscussiant, aanjager en gangmaker • evalueert door middel van toetsen en feedback • brugfunctie - met aios groepsvertegenwoordiger - naar de expert van de module
psychiatrie onderwijs.nl
Differentiatie in docentrollen Tutor:
Begeleidt kennismodules
Trainer:
Oefent basale vaardigheden
Supervisor:
Demonstreert evalueert op werkvloer
Expert:
Ontwikkelt module-onderwijs
Geeft expertonderwijs Oudere jaars: Draagt ervaringen over
Opleider:
Begeleidt individueel leertraject, evalueert
psychiatrie onderwijs.nl
psychiatrie onderwijs.nl Koppeling van modulair onderwijs aan stagetraject
Stageplaats
kennismodule
psychiatrie onderwijs.nl
S T A G E S 1e jaars stage
I N T R
2e jaars stage
2e - 2½ e jaar
2 ½ - 3½ e jaar
3 ½ - 4½ e jaar
Klinisch
Ambulant
Ziekenhuis
OUDEREN
OUDEREN
Opname afdeling
Polikliniek
Consultatieve psychiatrie
Klinisch
Poliklinisch
O
K E N N I S M O D U L E N
Psychosen Spoedeisende
Stemming Transcultureel
Verslaving Neuro-
psychiatrie
Persoonlijkh
Kinderpsych
ZiekenhuisPsychiatrie Neuropsychiatrie II
Veroudering
Cognitieve stoornissen Gerontopsychiatrie Behandeling
Organisatie, ethiek & recht
Wat gaat goed? 1. Aansluiten bij ‘top down plannen’
2. Een doorontwikkeld plan 3. Technische uitwerking
4. Vrijwillige participatie 5. Stabilisatie, borging en doorontwikkeling – NVvP
6. Landelijke expertgroepen psychiatrie onderwijs.nl
AANSLUITEND BIJ ‘TOP DOWN’ PLANNEN
CANMEDS
Ministerie Centrale Commissie Medisch Specialismen Kaderbesluit en Profielschets psychiatrie HOOP rapport (Herziening Opleiding Onderwijs Psychiatrie)
psychiatrie onderwijs.nl
EEN DOORONTWIKKELD PLAN
1. Sterke start met een introductieweek 2. Zelf-studie en les-voorbereiding
3. Peerteaching 4. Tutorbijeenkomsten én expertmeetings 5. Kennismodules sluiten aan bij praktijkstages 6. Vier keer per jaar: entreetoets en eindtoets 7. Online opdrachten-verdeel en presentielijsten
psychiatrie onderwijs.nl
psychiatrie onderwijs.nl Competenties verwerven op de stageplek
Competenties verwerven op de stageplek • Herwaardering van het Meester-Gezel model • Voordoen samen doen zelf doen met feedback zelfdoen met reflectie achteraf • Training on the spot: live supervisie
videofeedback • Training van superviosren • Intervisie van supervisoren • Bijscholing van docenten
TECHNISCHE UITWERKING Interactieve elektronische leeromgeving leerstofomschrijving, aanvullende literatuur elektronische entreetoets - directe feedback
huiswerk: referaten en video-opdrachten schriftelijke en video-casuïstiek voor zelfstudie docentversies van de casuïstiek
discussiefora en studentpublicaties expert voordrachten en presentaties psychiatrie onderwijs.nl
Interactieve elektronische leeromgeving
VRIJWILLIGE PARTICIPATIE
• Op eigen initiatief
• Op inhoudelijke gronden • Bewust van de eigen problemen • Na uitvoerige oriëntatie • Vrijwillige basis • Tegen kostprijs
• Intensief ondersteund bij de implementatie
Participatie: 31 instroomopleidingen psychiatrie Noord Holland (Amsterdam) Midden Nederland (Utrecht)
Zuid Holland Noord (Leiden – Den Haag)
Noord Nederland (Groningen)
Oost Nederland (Nijmegen)
Zuid Nederland Noord (N-Brabant, N-Limburg)
Nederland Zuidwest (Rotterdam) Zuid Limburg – Noord Brabant Maastricht – Eindhoven
STABILISATIE, BORGING EN DOORONTWIKKELING • Landelijke expertgroepen: casuïstiek, toetsvragen,
herziening modules • Paritaire landelijke inbreng: gesloten beurzen • Onderwijsbureau: onderhoud, planning, toetsontwikkeling • Overname en ondersteuning door de NVvP • Samenwerkingsovereenkomst - financiën (!) • Evaluatie en doorontwikkeling psychiatrie onderwijs.nl
