Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium Groningen
November 2012
Inhoud Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium Groningen ................................................. 1 1. Inleiding ........................................................................................................................................................... 1 2. Algemene gegevens ........................................................................................................................................ 1 2.1 Contactgegevens ....................................................................................................................................... 1 schoolgebouwen: ............................................................................................................................................ 1 2.2 Onderwijsvisie / schoolconcept ................................................................................................................ 1 2.3 Kengetallen leerlingenpopulatie huidig schooljaar en afgelopen 3 schooljaren ...................................... 2 3. Basisondersteuning ......................................................................................................................................... 3 3.1 Inleiding & definiëring ............................................................................................................................... 3 3.2 Niveau van de basisondersteuning binnen SWV Passend Onderwijs VO 20.01........................................ 3 3.3 Aspecten van basisondersteuning ............................................................................................................ 4 3.3.1 Preventie en lichte curatieve interventies .............................................................................................. 4 3.3.2 Ondersteuningsstructuur ....................................................................................................................... 4 3.3.3 Planmatig werken .................................................................................................................................. 4 3.3.4 Basiskwaliteit van het onderwijs ............................................................................................................ 4 4. Profilering van de school ................................................................................................................................. 5 4.1 Leer- & ontwikkelingsondersteuning ........................................................................................................ 5 4.2 Fysiek medische ondersteuning ................................................................................................................ 5 4.3 Sociaal-emotioneel & gedragsondersteuning ........................................................................................... 5 4.4 Ondersteuning in de thuissituatie ............................................................................................................. 6 5 Randvoorwaarden ............................................................................................................................................ 7 6 Conclusie en ambities ...................................................................................................................................... 8 Bijlagen bij ondersteuningsprofiel ...................................................................................................................... 8 Bijlage 1 Schoolondersteuningsprofiel ........................................................................................................ 8 Bijlage 2 Basisondersteuning....................................................................................................................... 8 Bijlage 3 Toezichtkader VO Inspectie van het Onderwijs ............................................................................ 8
Bijlage 1
Schoolondersteuningsprofiel........................................................................... 9
1 Organisatie van de leerlingenbegeleiding ....................................................................................................... 9 a. Aanmelding en intake nieuwe leerlingen .............................................................................................. 9 b. Leerlingenbespreking en signaleren ondersteuningsbehoefte ............................................................. 9 c. Inschakelen interne ondersteuning ..................................................................................................... 10 d. Inschakelen externe ondersteuning .................................................................................................... 10 e. Leerlingen met een LGF ....................................................................................................................... 10 f. Meer begaafde leerlingen ................................................................................................................... 10 2. Kwaliteit basisondersteuning en extra ondersteuning ................................................................................. 11 a. Organisatie .......................................................................................................................................... 11 b. De weg van de ondersteuningsvraag .................................................................................................. 11 c. De rol van ouders/verzorgers .............................................................................................................. 12
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
i
3. Leer- en ontwikkelingsondersteuning ........................................................................................................... 13 1. Begaafdheidsprofielschool .................................................................................................................. 13 2. Veilige school ....................................................................................................................................... 13 3. Ondersteuning bij dyslexie .................................................................................................................. 13 4. Huiswerkklas – hulples - studievaardigheden ..................................................................................... 13 5. Ondersteuning bij een autismespectrumstoornis en/of gedragsproblemen ...................................... 14 4. Sociaal-emotionele en gedragsondersteuning.............................................................................................. 15 1. Sova ..................................................................................................................................................... 15 2. FrT (Faalangstreductietraining) ........................................................................................................... 15 3. Steungroepmethode ........................................................................................................................... 15 4. langdurende ziekte .............................................................................................................................. 15 5. positie van ouders m.b.t. het schoolondersteuningsprofiel ......................................................................... 16 6. Bijlagen: protocollen en documenten bij schoolondersteuningsprofiel ....................................................... 16
Bijlage 2
Basisondersteuning ....................................................................................... 17
Bijlage 3
Toezichtkader VO Inspectie van het Onderwijs ............................................... 19
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
ii
ONDERSTEUNINGSPROFIEL PRAEDINIUS GYMNASIUM GRONINGEN
1. Inleiding Dit ondersteuningsprofiel beschrijft de voorzieningen die de school in huis heeft. Het profiel geeft antwoord op de vraag welke basisondersteuning de school levert en wat de school kan doen voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Dit profiel wordt ook opgenomen in de schoolgids, zodat ouders, leerlingen en andere partijen inzicht hebben in de mogelijkheden van de school voor extra ondersteuning. Dit profiel is voorgelegd aan de medezeggenschapsraad. Deze heeft adviesrecht op het ondersteuningsprofiel.
2. Algemene gegevens 2.1 Contactgegevens schoolgebouwen: Turfsingel 82, 9711 VX Groningen, T (050) 312 05 59 Kruitlaan 11, 9711 TW Groningen, T (050) 312 05 59 postadres: Postbus 278, 9700 AG Groningen Zorgcoördinatoren: Marieke Hazelhoff (
[email protected]) Joke Hamersma (
[email protected])
2.2 Onderwijsvisie / schoolconcept Het Praedinius Gymnasium stelt zich ten doel leerlingen die over voldoende capaciteiten en belangstelling beschikken, een brede gymnasiale opleiding te bieden, waarbij sprake is van een goede balans tussen de cultuur- en de natuurwetenschappen. De leerlingen van het Praedinius Gymnasium hebben verschillende levensovertuigingen. Het wordt op school als positief ervaren dat leerlingen met verschillende levensovertuigingen met elkaar in contact komen en met elkaar werken en leren. Het Praedinius Gymnasium is een openbaar categoraal gymnasium en maakt deel uit van O2G2 (de Openbaar Onderwijsgroep Groningen). Het Praedinius Gymnasium is een begaafdheidsprofiel school en biedt - naast de reguliere v.w.o. profielen - ook technasium. Op dit moment zitten er 962 leerlingen op school en deze leerlingen zijn voor ongeveer de helft afkomstig uit de regio. Voor toelating is VWO advies van de basisschool nodig met een minimale Cito-score van 543. Bij een HAVO/VWO advies wordt per individuele leerling beoordeeld of toelating mogelijk is. Vaak wordt dan een toelatingstest ingezet. In de brugklas komen leerlingen binnen met verschillende niveaus, zowel qua kennis als qua studievaardigheden. De populatie is heterogener dan het op het eerste oog lijkt. De leerlingen van het Praedinius Gymnasium zijn nieuwsgierig en kritisch. We willen dat leerlingen een goede schooltijd hebben maar vooral ook dat ze zich kunnen ontwikkelen tot zelfstandige individuen die goed zijn voorbereid op een vervolgstudie en hun weg weten te vinden in de maatschappij. Er zitten gemiddeld meer leerlingen met een cognitieve overcapaciteit en hoogbegaafdheid op onze school. Door het brede aanbod van vakken en de zelfstandige manier van werken worden deze leerlingen uitgedaagd. Op verschillende manieren wordt het reguliere gymnasiumpakket verrijkt met uitdagende activiteiten, bijvoorbeeld in het verbredingsproject in de onderbouw en PG+ vanaf klas 2. Soms zijn kinderen ‘gedeukt’ op het basisonderwijs, omdat ze andere interesses hadden dan klasgenoten of anders leren, waardoor ze zich op de basisschool een uitzondering voelden. Sommigen fleuren na enkele weken brugklas meteen al op, anderen hebben hiervoor wat langer de tijd nodig. Er zijn gemiddeld meer jongere leerlingen. Ongeveer de helft van een brugklas is jonger dan 12. Door de komst van de Leonardoscholen is er wel een kentering gekomen in het vervroegd doorstromen van leerlingen naar de brugklas. Daarnaast zijn er steeds meer basisscholen die een plusklas bieden. De zelfstandigheid en mondigheid van leerlingen heeft soms als keerzijde dat zij minder snel van de docent aannemen dat er ook gewerkt moet worden. Leerlingen die zonder veel moeite door de basisschooltijd gekomen zijn, moeten in de onderbouw een andere werkhouding ontwikkelen. Dit gaat nogal eens met vallen Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
1
en opstaan. Gelukkig vinden de meeste leerlingen in de brugklas vrij snel hun draai en gaan ze met plezier naar school.
2.3 Kengetallen leerlingenpopulatie huidig schooljaar en afgelopen 3 schooljaren 2009-2010
2010-2011
2011-2012
2012-2013
Totaal aantal leerlingen
904
924
950
962
Aantal leerlingen, die in het ZAT zijn besproken
21
20
24
5*
Aantal leerlingen met een dyslexieverklaring
34
37
31
35
Aantal leerlingen met LGF
3
9
11
9
Kort samengevat bestaat de leerling-populatie uit: • Leerlingen die slim, intelligent, kritisch, nieuwsgierig en mondig zijn. • Leerlingen die gewoon een fijne schooltijd willen hebben. • Leerlingen met een VWO advies met een minimale Cito-score van 543; bij een HAVO/VWO advies wordt per individuele leerling beoordeeld of toelating mogelijk is. • Leerlingen die vaak nog jong zijn; de helft van de brugklasleerlingen is jonger dan 12 jaar. • Gemiddeld meer leerlingen die cognitief (hoog)begaafd zijn. • Leerlingen die soms moeite hebben met hun motivatie en weinig tijd investeren in het leren. • Leerlingen die ondersteuning nodig hebben vanwege dyslexie, faalangst, structurele(re) motivatie- of planningsproblemen, sociaal-emotionele problemen, AD(H)D, ASS. • Leerlingen die een LGF (‘rugzakje’) hebben (cluster 4).
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
2
3. Basisondersteuning 3.1 Inleiding & definiëring Binnen samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO 20.01 hebben we afspraken gemaakt over het niveau van de basisondersteuning. We omschrijven basisondersteuning als “het door het samenwerkingsverband afgesproken geheel van preventieve en lichte curatieve interventies die binnen de ondersteuningsstructuur van de school planmatig en op een overeengekomen kwaliteitsniveau, eventueel in samenwerking met ketenpartners, worden uitgevoerd”. Samenvattend verstaan we onder basisondersteuning de door het samenwerkingsverband afgesproken preventieve en licht curatieve interventies die: • eenduidig geldend voor het gehele samenwerkingsverband; • binnen de ondersteuningsstructuur van de school; • onder regie en verantwoordelijkheid van de school; • waar nodig met inzet van expertise van andere scholen; • soms met inzet van ketenpartners; • zonder indicatiestelling; • op het overeengekomen kwaliteitsniveau planmatig worden uitgevoerd. Een hoog niveau van basisondersteuning laat onverlet dat een deel van de kinderen en jongeren extra ondersteuning en/of jeugdzorg nodig heeft. Zij kunnen gebruik maken van ondersteuningsarrangementen. Voor alle vormen van ondersteuning die de basisondersteuning overstijgen, hanteren wij het begrip ‘extra onderwijsondersteuning’. De extra ondersteuning valt uiteen in drie categorieën: 1. toelating tot het VSO (voor cluster 3 of 4); 2. toelating voor plaatsingen in tussenvoorzieningen VO die door het samenwerkingsverband bepaald (OPDC, Rebound/Herstart/Op de Rails); 3. overige ondersteuningsarrangementen die door het samenwerkingsverband zijn bepaald.
zijn
3.2 Niveau van de basisondersteuning binnen SWV Passend Onderwijs VO 20.01 Binnen het samenwerkingsverband wordt gewerkt met eenzelfde methodiek om te komen tot een ondersteuningsprofiel. Op een later tijdstip zijn hierover ook afspraken gemaakt met een groot deel van het VSO. Dit heeft geleid tot een redelijk eenduidig beeld van de basisondersteuning binnen het nieuwe samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO 20.01. Voor elke school c.q. locatie gaat het bij basisondersteuning om de volgende aspecten: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.
Begeleiding op sociale en emotionele aspecten Beleid t.a.v. eruit sturen Beleid t.a.v. schorsing en verwijdering Beleid t.a.v. verzuim Decanaat (niet voor PrO) Docentenbegeleiding Dyslexie- & dyscalculiebegeleiding Handelingsplan c.q. ontwikkelingsperspectief (signalering, diagnosticering & evaluatie)/ IOP Intern begeleider/leerlingbegeleider/counselor Leerlingbesprekingen Actief gebruik van een leerlingvolgsysteem Meldkamerfunctie Mentoraat & begeleiding Ouder(gespreks)avonden Rapportbesprekingen Vertrouwenspersoon ZAT en intern zorgteam Zorgcoördinator
In bijlage 2 staat een overzicht van de basisondersteuning die de school biedt. Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
3
3.3 Aspecten van basisondersteuning 3.3.1 Preventie en lichte curatieve interventies Het eerste aspect van de basisondersteuning is gericht op de ondersteuningsmogelijkheden die de school biedt, al dan niet in samenwerking met partners. In het referentiekader wordt een minimale opsomming gegeven van de interventies die bij de basisondersteuning horen: - vroegtijdige signalering van leer-, opgroei- en opvoedproblemen (in samenwerking met CJG/ketenpartners); - de zorg voor een veilig schoolklimaat; - een aanbod voor leerlingen met dyslexie en/of dyscalculie; - een afgestemd aanbod voor leerlingen met meer of minder dan gemiddelde intelligentie; - toegankelijk schoolgebouw met aangepaste werk- en instructieruimtes en hulpmiddelen (ook voor leerlingen met een (meervoudige) handicap); - aanpak gericht op sociale veiligheid en voorkomen van gedragsproblemen en - een protocol voor medische handelingen (op samenwerkingsverbandniveau afstemmen). Dit aspect van de basisondersteuning is uitgewerkt in het schoolondersteuningsprofiel in bijlage 1.
3.3.2 Ondersteuningsstructuur Bij dit aspect van de basisondersteuning gaat het om de expertise die in de school aanwezig is om interventies te plegen, de manier waarop dat in de school georganiseerd is, en met welke onderwijs- en ketenpartners wordt samengewerkt. Dit aspect van de basisondersteuning is uitgewerkt in het schoolondersteuningsprofiel in bijlage 1.
3.3.3 Planmatig werken De standaarden rond planmatig werken uit het toezichtkader van de inspectie zijn hier relevant. De school is bezig om standaarden te ontwikkelen voor planmatig werken.
3.3.4 Basiskwaliteit van het onderwijs Dit aspect van de basisondersteuning verwijst naar het toezichtkader van de inspectie van het onderwijs en naar het meest recente oordeel van de inspectie van het onderwijs over de kwaliteit van de school. Het toezichtkader VO van de onderwijsinspectie is als bijlage 3 bijgevoegd.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
4
4. Profilering van de school In deze paragraaf wordt omschreven welke extra ondersteuningsmogelijkheden de school heeft. Met andere woorden: welke ondersteuningsarrangementen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften heeft de school in huis? Sommige arrangementen of onderdelen daarvan kunnen alleen worden aangeboden wanneer dat door het samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO 20.01 gefaciliteerd wordt door het bieden van ‘extra ondersteuning’, bijvoorbeeld wanneer bij een arrangement leerlinggebonden financiering noodzakelijk is.
4.1 Leer- & ontwikkelingsondersteuning Arrangement (overzicht) Deskundigheid: a t/m e De school heeft ruime ervaring opgedaan met deze ondersteuning van leerlingen. Aandacht en tijd: a t/m e Voor de diverse ondersteuningsgebieden heeft de school medewerkers die de begeleiding coördineren en aanbieden. Zij zijn als ‘deskundigen in eigen huis’ aanspreekpunt. Voorzieningen: a t/m e Tijdens de leerlingenbesprekingen en oudergesprekken wordt geïnventariseerd of een leerling ondersteuning nodig lijkt te hebben op één of meer van de genoemde vlakken. Gebouw: a. De school beschikt over een aantal plaatsen waar leerlingen zelfstandig aan het werk kunnen. b. t/m e. Groepsgewijze ondersteuning vindt plaats in een lokaal op een vast moment. Individuele ondersteuning wordt verzorgd door de betreffende medewerker. Samenwerking De school participeert in diverse werkgroepen waarin expertise wordt uitgewisseld.
De school heeft een aanpak voor: a. b. c. d. e.
Verbreding ASS-begeleiding Huiswerk-begeleiding Begeleiding bij motivatie en plannen Individuele begeleiding door de orthopedagoge
4.2 Fysiek medische ondersteuning Arrangement In voorbereiding i.s.m. Samenwerkingsverband en GGD.
Deskundigheid Aandacht en tijd Voorzieningen Gebouw Samenwerking
4.3 Sociaal-emotioneel & gedragsondersteuning Arrangement (overzicht) De school heeft een aanpak voor: a. Faalangstreductietraining b. SoVa c. Steungroepmethode d. Peermediation e. Individuele begeleiding door de orthopedagoge Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
Deskundigheid: a t/m e De school heeft ruime ervaring opgedaan met deze ondersteuning van leerlingen. Aandacht en tijd: a t/m e a./ b./ e. De school heeft medewerkers die de begeleiding 5
coördineren en aanbieden. Zij zijn als ‘deskundigen in eigen huis’ aanspreekpunt. c. De mentoren van de onderbouwklassen zijn bekend met de steungroepmethode. In samenspraak met de jaarlaagcoördinator wordt deze methode ingezet indien dat nodig lijkt. d. Er is een vaste groep leerlingen die zijn getraind als peermediator en die gekoppeld zijn aan eigen klassen. Leerlingen kunnen zelf of in overleg met hun mentor de hulp van de klassenpeermediator inroepen. Voorzieningen: a t/m e Tijdens de leerlingenbesprekingen en oudergesprekken wordt geïnventariseerd of een leerling ondersteuning nodig lijkt te hebben op één of meer van de genoemde vlakken. a. / b. / e. Groepsgewijze ondersteuning vindt plaats in een lokaal op een vast moment. Individuele ondersteuning wordt verzorgd door de betreffende medewerker. Samenwerking De school participeert in diverse werkgroepen waarin expertise wordt uitgewisseld. 4.4 Ondersteuning in de thuissituatie Arrangement (overzicht) De school voorziet in: a. Individuele begeleiding door de orthopedagoge en jaarlaagcoördinatoren (i.s.m. mentoren). b. Inzet schoolmaatschappelijk werk, schoolarts en schoolpsycholoog
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
Deskundigheid a. De school heeft ruime ervaring opgedaan met deze ondersteuning van leerlingen. b. Hierin wordt voorzien door de ‘deskundigen van buiten’ die deel uitmaken het ZAT. Aandacht en tijd a. Het behoort tot het takenpakket van de mentor, de jaarlaagcoördinator en de orthopedagoge om leerlingen op dit vlak te ondersteunen. b. De hoeveelheid tijd die beschikbaar is voor begeleiding van de school en individuele leerlingen is beperkt. Veelal gekoppeld aan het 6-wekelijkse overleg van het ZAT. Voorzieningen: a Mentoren en jaarlaagcoördinatoren hebben een belangrijke signalerende functie. Gebouw Gesprekken vinden plaats in de werkruimte van degene die de ondersteuning verzorgt. Samenwerking a. De orthopedagoge heeft geregeld intervisie met collega-orthopedagogen. Mentoren en jaarlaagcoördinatoren hebben regelmatig intern overleg. b. Beschikbaarheid van ‘deskundigen van buiten’ via het ZAT maakt het mogelijk deze ondersteuning aan te bieden.
6
5 Randvoorwaarden De zorgstructuur binnen de school biedt aan de meeste leerlingen voldoende begeleiding en ondersteuning. Vanzelfsprekend zijn er ook grenzen aan de mogelijkheden die het Praedinius Gymnasium heeft om (aanvullende) begeleiding of ondersteuning te bieden. Het gymnasium programma vraagt veel van een leerling. Er zijn in de onderbouw maar weinig uren voor gymnastiek en beeldende vakken (4 per week). Bovendien worden er 2 extra vakken gegeven waardoor de lesstof in de overige vakken in een hoger tempo de revue passeren. Uitgangspunt is dat er altijd individueel bekeken wordt of het Praedinius Gymnasium een goede onderwijsplek is voor de leerling. Van belang is daarbij dat er voor de leerling een reëel perspectief is op het behalen van een diploma op het Praedinius Gymnasium, gegeven de mogelijkheden die de school heeft om de leerling onderwijs en begeleiding te bieden. Dit kan betekenen dat een leerling niet toelaatbaar is of dat de schoolloopbaan niet op het Praedinius Gymnasium kan worden voortgezet. Er wordt dan zo gericht mogelijk verwezen naar een andere school. Daarbij zal de school zich inspannen voor een warme overdracht. Wanneer kan door het Praedinius Gymnasium geen adequaat ondersteuningsaanbod geboden worden? De mogelijkheden kunnen worden begrensd door onder meer: • De mate en zwaarte van de (gecombineerde) problematiek van de leerling. De deskundigheid en de belangstelling van docenten voor het bieden aanvullende begeleiding is ruim voldoende aanwezig. Toch kan dit ontoereikend blijken. Met name voor leerlingen met multi-problematiek is het moeilijk het lesprogramma goed te blijven volgen, ook omdat deze leerlingen niet de juiste begeleiding geboden kan worden. Deze leerlingen kosten het team onevenredig veel tijd. • De basale veiligheid in en om school. Leerlingen en docenten moeten zich veilig kunnen voelen in en om school. In het algemeen geldt dat wanneer er sprake is van agressief gedrag (acting out behavior) dit binnen de school niet te hanteren valt. Dit gedrag gaat meestal ten koste van de andere leerlingen en personeel. • Het evenwicht tussen de vooruitgang die met de begeleiding mogelijk gerealiseerd kan worden en de inspanningen die dit vergt van school-leerling-ouders. • De competenties van het personeel. • De samenwerking binnen de driehoek ouders-school-leerling of met externe hulpverleners. Ouders verwachten soms dat school een zorginstelling is. Ook externe hulpverleners stellen zich soms zo op. Men heeft soms onvoldoende idee wat er van een leerling gevraagd/verwacht wordt en wat je daar allemaal voor moet regelen op een regulier gymnasium (bijv. wat betreft zelfstandigheid van de leerling, niveau en tempo van de lessen, klassengrootte) • De combinatie van de problematiek of belemmeringen van meerdere leerlingen in een klas. De klassen zijn over het algemeen groot: 32 tot 34 leerlingen in een klas. • De financiële middelen die rechtstreeks of via het samenwerkingsverband binnenkomen. • De organisatie van de begeleidingsstructuur. Er kan voor veel problemen binnen school een oplossing gezocht worden, maar er is wel een beperkte capaciteit beschikbaar. Meer specifiek: Cluster 1 – blinden en slechtzienden • Er is binnen de school in zeer beperkte mate ervaring met leerlingen die slechtziend zijn. Er zijn geen speciale voorzieningen binnen de school voor leerlingen die blind of slechtziend zijn. Cluster 2 – doven en slechthorenden • Er is binnen de school in zeer beperkte mate ervaring met leerlingen die slechthorend zijn. Er zijn geen speciale voorzieningen binnen de school voor leerlingen die doof of slechthorend zijn. Cluster 3 – motorische handicap • Er is in beide gebouwen een lift, maar men kan niet overal komen met een rolstoel. Zou het noodzakelijk zijn, dan kunnen er aanpassingen gedaan worden in het rooster, zodat de lessen voor de desbetreffende leerling op de begane grond plaatsvinden. • Er is een grote diversiteit aan motorische vaardigheden: van heel goed tot aan heel slecht (niet goed kunnen fietsen bijv). Met name tijdens de gymlessen kan op deze grote variatie in motorische vaardigheden niet adequaat ingespeeld worden, omdat het gymlokaal standaardafmetingen heeft en de groepen erg vol zijn. Op beperkte schaal wordt door de LO-docenten tijdens de vakles PMT gegeven aan leerlingen die in hun motorische ontwikkeling achterlopen. Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
7
Cluster 3 – IQ • Leerlingen met een tè lage intelligentie kunnen niet worden toegelaten. De eisen zijn zodanig dat verwacht mag worden dat de leerling een reële kans heeft de schoolloopbaan met succes af te ronden op het Praedinius. De Cito-drempel is 543 en een VWO-advies van de basisschool is een vereiste. Is er twijfel bij het basisonderwijs, dan wordt het hele leerlingvolgsysteem bekeken en volgt er een toelatingstest (op intelligentie en motivatie). Dat samen bepaalt of een leerling succesvol kan zijn. Cluster 4 – gedragsproblemen • Er is binnen de school ruim voldoende ervaring in het lesgeven aan en begeleiden van leerlingen met een cluster 4 indicatie vanwege AD(H)D of ASS. • Leerlingen met concentratieproblemen hebben het moeilijk. Er zijn volle klassen, er zijn 2 extra theoretische vakken (Latijn en Grieks) en het werktempo in de lessen is hoog. Er is voor deze leerlingen in school geen geschikte ruimte beschikbaar om even apart te gaan zitten. • Leerlingen die moeite hebben met plannen en structureren en/of het scheiden van hoofd- en bijzaken kunnen ondersteund worden met begeleiding voor studievaardigheden. Een belangrijke succesfactor daarbij is dat de leerling daar zelf voor open staat en in staat is zich de benodigde vaardigheden eigen te maken. In de hogere leerjaren wordt steeds meer zelfstandigheid van de leerling verwacht in het werken met de stof, het plannen van het schoolwerk en samenwerken bij groepsopdrachten. Het kan voorkomen dat hierdoor een meer van een leerling gevraagd wordt dan hij aankan, zelfs wanneer extra ondersteuning geboden kan worden vanuit leerlinggebonden financiering (een ‘rugzakje’). • Leerlingen met acting out gedrag worden in principe niet toegelaten. Een goede begeleiding van deze leerlingen vraagt onevenredig veel tijd van de docenten en veronderstelt deskundigheid die niet aanwezig is. Daarnaast kan door het gedrag de veiligheid van klasgenoten en personeelsleden in het gedrang komen. Het schoolgebouw is niet ingericht op 1-op-1 instructie aan leerlingen die dat nodig hebben. Er is voor deze leerlingen in school geen geschikte ruimte beschikbaar om even apart te gaan zitten.
6 Conclusie en ambities De school beschikt over een goed team met ruime vakkennis dat plezier heeft in het overdragen van hun kennis aan de leerlingen. Het is wenselijk de bestaande opzet van de leerlingenbegeleiding – waarbij er binnen het team ‘deskundigen’ zijn voor een specifiek onderdeel van de leerlingenbegeleiding - te kunnen handhaven. Er wordt in toenemende mate door leerlingen, ouders en docenten een beroep gedaan op de ‘deskundigen in eigen huis’. Het is dan ook de vraag hoe de school ook in de toekomst kan voorzien in deze behoefte aan ondersteuning. Er wordt nadrukkelijk overwogen de dyslexiescreening uit te besteden omdat dit een relatief groot beslag legt op de uren van de orthopedagoge. Binnen het team is er behoefte om aan de slag te (kunnen) gaan met differentiatie in les/werkvormen en wordt het als wenselijk gezien te komen tot verbreding van de basiskennis in het handelingsgericht omgaan met gedragsproblemen.
Bijlagen bij ondersteuningsprofiel Bijlage 1 Bijlage 2 Bijlage 3
Schoolondersteuningsprofiel Basisondersteuning Toezichtkader VO Inspectie van het Onderwijs
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
8
BIJLAGE 1
SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIEL
In het schoolondersteuningsprofiel wordt uitgewerkt welke basisondersteuning en extra ondersteuning het Praedinius Gymnasium biedt. De hoofdlijnen daarvan zijn beschreven in hoofdstuk 3 en 4 van het ondersteuningsprofiel. Het kan voorkomen dat een leerling ‘aanvullende ondersteuning’ of ‘extra ondersteuning’ nodig heeft omdat de reguliere basisondersteuning niet toereikend lijkt te zijn. De ‘aanvullende ondersteuning’ bestaat uit de arrangementen voor extra ondersteuning die de school regulier aanbiedt. De ‘extra ondersteuning’ bestaat uit arrangementen of onderdelen daarvan voor extra ondersteuning die de school alleen kan aanbieden wanneer dat gefaciliteerd wordt door het samenwerkingsverband waar de school deel van uitmaakt, het Samenwerkingsverband Passend Onderwijs VO 20.01 (SwV PaOn VO 20.01). Het gaat daarbij veelal om zogenaamde “overige ondersteuningsarrangementen die door het samenwerkingsverband zijn bepaald” en soms om zogenaamde “toelating voor plaatsingen in tussenvoorzieningen VO die door het samenwerkingsverband zijn bepaald ”.
1.
Organisatie van de leerlingenbegeleiding
a. Aanmelding en intake nieuwe leerlingen Er worden bij de aanname van een leerling voor het Praedinius Gymnasium al de nodige gegevens verzameld. De ouders/verzorgers vullen het inschrijfformulier in en sturen een kopie van de Cito-score mee. Eventueel wordt er extra informatie bijgevoegd die voor de school van belang is voor het kunnen geven van een goed onderwijs en een adequate begeleiding. Ook de basisschool wordt gevraagd schriftelijke informatie te verschaffen, onder meer de Groninger vragenlijst en relevante informatie uit het leerlingvolgsysteem. Deze warme overdracht van PO naar VO heeft als doel het kennisniveau over de leerling (achtergrond en kindkenmerken) bij binnenkomst zo hoog mogelijk te laten zijn, zodat een leerling niet tussen wal en schip valt als gevolg van een blanco start. De brugklascoördinator bezoekt de basisschool of neemt telefonisch contact op met de groepsleerkracht ten behoeve van de goede overdracht. [Zie ook Protocol toelaten – schorsen – verwijderen] Voor een leerling met een LGF of andere vorm van externe begeleiding vindt een gesprek plaats tussen de begeleider en de contactpersoon binnen het Praedinius Gymnasium, waarin besproken wordt welke begeleiding geboden wordt en op welke wijze deze betrekking heeft op zaken die de school betreffen. Tevens wordt besproken welke rol de school kan spelen in de begeleiding. Inzet van iedereen is nodig om te komen tot een weloverwogen besluit over toelating tot het Praedinius Gymnasium. De school hanteert een leerlingvolgsysteem (Magister) dat in kaart brengt hoe de individuele leerling er voor staat wat betreft leerresultaten, toetsgegevens, absentie, maar ook wat betreft sociaal-emotioneel welbevinden. Mentoren en coördinatoren hebben schrijfrecht voor de leerlingen die zij begeleiden. Docenten kunnen de gegevens lezen over de leerlingen aan wie ze les geven. Bij een verhuizing of overstap naar een andere school worden gegevens verstrekt aan die school, conform de richtlijnen die O2G2 hanteert voor een overstap VO-VO. Deze richtlijnen zijn vastgesteld door de GMR. b. Leerlingenbespreking en signaleren ondersteuningsbehoefte Voor de leerlingen in klas 1, 4, en 5 is er verspreid over het schooljaar vier maal een leerlingenbespreking, voor klas 2 en 3 drie maal. Tijdens een leerlingenbespreking/rapportvergadering wordt door de lesgevende docenten o.l.v. de jaarcoördinator gesproken over de leerresultaten en het welbevinden van individuele leerlingen en zaken die de hele klas betreffen. De bespreking wordt voorbereid door de jaarcoördinator in samenspraak met de mentor. Indien nodig nemen de begeleiders vanuit school deel aan de leerlingenbespreking. Als daar aanleiding toe is, neemt de mentor contact op met de ouders of worden ouders uitgenodigd voor een gesprek met school met de mentor en/of jaarcoördinator. Van de leerlingenbespreking en eventueel daaruit voortvloeiende gesprekken wordt notitie gemaakt in het leerlingvolgsysteem. Tijdens de leerlingenbespreking wordt ook besproken of een leerling aanvullende ondersteuning nodig lijkt te hebben (bijv. interne ondersteuning zoals huiswerkklas, hulples of sova-training of externe ondersteuning). De uitkomsten hiervan worden door de mentor en/of jaarcoördinator besproken met de ouders en leerling voordat begeleiding in gang wordt gezet. In dat gesprek worden met de ouders afspraken gemaakt over de randvoorwaarden voor de ondersteuning en de wederzijdse terugkoppeling van behaalde resultaten. Hiervan wordt notitie gemaakt in het leerlingvolgsysteem.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
9
Na de leerlingenbespreking ontvangen de leerlingen en hun ouders een rapport waar de leerresultaten op vermeld staan. In klas 1, 2 en 3 krijgen de leerlingen 3x per jaar een rapport mee naar huis (Kerst, Pasen en Zomer) en in klas 4 en 5 ontvangen de ouders 4x per jaar een rapportage (na elke periode). c. Inschakelen interne ondersteuning De eerstelijns ondersteuning wordt geboden door de vakdocenten en de klassenmentor. Zij ondersteunen een leerling bij vragen over de stof, bij het plannen van huiswerk en het aanleren van studievaardigheden. De mentor richt zich daarnaast ook meer in het bijzonder op het sociaal welbevinden van individuele leerlingen en de klas als geheel. Wanneer een leerling aanvullende ondersteuning nodig lijkt te hebben wordt hierbij een beroep gedaan op de deskundigheid van de orthopedagoog, zorgcoördinator of een interne leerlingbegeleider. Deze ondersteuning wordt niet altijd het hele jaar door geboden en biedt plaats aan een beperkt aantal leerlingen. In de paragraaf ‘Huidige kennis en kunde’ wordt dit nader toegelicht. Naar aanleiding van de leerlingenbespreking wordt door de mentor en/of jaarlaagcoördinator gesproken met de ouders/verzorgers en de leerling. Als besloten is dat aanvullende basisondersteuning of extra ondersteuning wenselijk geacht wordt, wordt dit met ouders/verzorgers (en eventueel de leerling) besproken voordat begeleiding van de leerling in gang wordt gezet. Tevens worden afspraken gemaakt over de randvoorwaarden en wederzijdse terugkoppeling. d. Inschakelen externe ondersteuning Naar aanleiding van de leerlingenbespreking kan ook aan ouders het advies worden gegeven te informeren naar de mogelijkheden van externe hulp wanneer de ondersteuningsbehoefte van de leerling verder lijkt te gaan dan wat de school kan bieden vanuit de reguliere leerlingbegeleiding of basisondersteuning. Hierbij kan gedacht worden aan bijv. leerproblemen of psychische problemen. Ook kan een beroep worden gedaan op extra ondersteuning die het samenwerkingsverband biedt. e. Leerlingen met een LGF Het Praedinius Gymnasium heeft één aanspreekpunt voor de begeleiding van leerlingen met een LGF. De LGFcoördinator is aanspreekpunt voor ouders, docenten, mentoren en jaarlaagcoördinatoren. In samenspraak met ouders, ambulant begeleider en interne of extern begeleiders wordt een handelingsgericht handelingsplan opgesteld. In het handelingsplan worden ook afspraken gemaakt over de inzet van de beschikbare LGFmiddelen en de wijze van evalueren. Door goed onderling contact en het uitwisselen van informatie wordt de begeleiding, zo goed als haalbaar is, afgestemd op de behoefte van de leerling. f. Meer begaafde leerlingen Het Praedinius Gymnasium is een Begaafdheidsprofielschool. Op allerlei manieren is er binnen de school aandacht voor de onderwijsbehoefte en het welbevinden van begaafde(re) leerlingen, zowel binnen de reguliere lessen als daarbuiten.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
10
2.
Kwaliteit basisondersteuning en extra ondersteuning
a. Organisatie De school heeft een team van betrokken docenten. Zij hebben naast een goede kennis van hun eigen vakgebied een goede kennis van de doelgroep waar ze mee werken. Allen tonen ze veel inzet voor en betrokkenheid bij de leerlingen. Het team bestaat uit goede en gemotiveerde docenten die het leuk vinden hun vak over te brengen. Men kan goed met deze leerlingen omgaan, men is flexibel en toont een grote inzet voor het welzijn van de leerlingen. Ook wordt er goed gekeken naar wat iedere leerling nodig heeft. Men is bereid extra tijd te investeren in de begeleiding van de leerlingen. Er wordt positief gedacht over leerlingen en team. Er is veel draagvlak voor de leerlingen te vinden en men probeert de leerling bij wie problemen ontstaan binnenboord te houden. Elke klas heeft een mentor, behalve klas 6. De mentor van klas 1 neemt het mentoraat op zich voor twee jaar. Daarna krijgen de leerlingen per leerjaar een andere mentor. De informatie van de basisschool wordt door de brugklascoördinator doorgegeven aan de mentoren en de belangrijkste informatie wordt in Magister genoteerd. De taak van de mentor is het opvangen en begeleiden van de leerlingen uit de hem toegewezen groep. Het mentoraat is per klas, ook in de bovenbouw. In het algemeen gesproken houdt de mentor het functioneren van zijn leerlingen in de ruimste zin van het woord in de gaten. De opvang en begeleiding bestrijkt verschillende terreinen: sociaal-emotioneel, studievaardigheden en –vorderingen, algemene schoolzaken en contacten met ouders. Als hij ten aanzien van een leerling een probleem signaleert, neemt hij initiatief om hiervoor een oplossing te vinden, al of niet in overleg met de leerling. Afhankelijk van de aard van het probleem kan hij hierbij een beroep doen op de jaarlaagcoördinator, vakdocenten, hulplesdocenten, een decaan, een vertrouwenspersoon, de orthopedagoog of de ouders. Voor het uitvoeren van zijn werkzaamheden heeft de mentor één lesuur per week. Klasse-, groeps- of individuele gesprekken kunnen tijdens dit uur, dat in het lesrooster is opgenomen, plaats vinden. Elk leerjaar heeft een jaarlaagcoördinator. Zij zijn doorgaans zelf ook docent. De jaarlaagcoördinator stuurt o.a. de mentoren van de jaarlaag aan, zit de teamvergaderingen voor, onderhoudt contacten met de ouders en directie en houdt de voortgang in de gaten. Hij/zij neemt eventueel ook contact op met het ZAT team of deskundigen binnen of buiten de school in het kader van de leerlingbegeleiding. Er zijn binnen de school twee zorgcoördinatoren. Zij hebben o.a. tot taak op de hoogte te zijn en te blijven van de ontwikkelingen buiten de school op het gebied van de zorg, ze sturen de uitvoering van de zorg binnen de school aan en controleren deze en ze houden contact met de orthopedagoog en de jaarlaagcoördinatoren. Zij participeren in het overleg van de zorgcoördinatoren van O2G2. Daarnaast nemen zij o.a. deel aan bijeenkomsten van de Noordelijk begaafdheidsprofielscholen. De school heeft voor 2 dagen een orthopedagoog in dienst. Zij begeleidt de leerlingen die problemen hebben die het mentor niveau overstijgen. Ze heeft overleg met de zorgcoördinatoren en stippelt het beleid uit voor bijv. dyslexie. De orthopedagoog in school is laagdrempelig en de leerling kan ook buiten medeweten van de ouders contact met haar opnemen. De orthopedagoog begeleidt momenteel ca. 40 leerlingen bij hulp- en opvoedingsproblemen. Het Praedinius Gymnasium heeft een aanspreekpunt voor de begeleiding van leerlingen met een LGF. De LGFcoördinator is aanspreekpunt voor ouders, docenten, mentoren en jaarlaagcoördinatoren. In samenspraak met de ouders, ambulant begeleider en interne of externe begeleiders wordt een handelingsgericht handelingsplan opgesteld. In het handelingsplan worden ook afspraken gemaakt over de inzet van de LGF-middelen en de wijze van evalueren. Door goed onderling contact en het uitwisselen van informatie wordt de begeleiding zo goed als haalbaar is afgestemd op de behoefte van de leerling. De LGF- coördinator begeleidt ook de ASS leerlingen; dat zijn er ca. 20 momenteel (daarvan hebben er 10 een LGF). Elke 6 weken komt het ZAT team bijeen. Daarin hebben naast de orthopedagoog en de zorgcoördinator van de school zitting: de schoolarts, de leerplichtambtenaar, school maatschappelijk werk en Lentis. Jeugdzorg zat er in het verleden ook bij. Nu helaas niet meer en dat wordt gemist. Er worden in iedere bijeenkomst van het ZAT meerdere leerlingen besproken; soms wordt een leerling meer dan eens besproken. Naar aanleiding onderneemt één van de leden van het ZAT actie. b. De weg van de ondersteuningsvraag Een eerste signaal dat een leerling aanvullende of extra ondersteuning nodig heeft, komt van de docent, de mentor of de jaarlaagcoördinator, maar kan ook van de ouders komen. De jaarlaagcoördinator bespreekt de ondersteuningsvraag met de zorgcoördinator en eventueel ook de orthopedagoog. Zij stellen vast welke ondersteuning de leerling nodig lijkt te hebben en beoordelen of die geboden kan worden binnen de basisondersteuning van de school of dat extra ondersteuning gewenst is. Indien nodig wordt de vraag Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
11
voorgelegd aan het ZAT. Ouders worden betrokken bij het in kaart brengen van de ondersteuningsvraag en worden geïnformeerd over de ondersteuning die geboden kan worden. Het is in het belang van zowel de leerling als de school om tijdig te signaleren en te bespreken of de ondersteuningsvraag de deskundigheid of mogelijkheden van de school te boven gaat. In voorkomende gevallen zal gekeken worden of externe ondersteuning of een tussenvoorziening tegemoet kan komen aan de ondersteuningsvraag van de leerling. Een aantal aspecten vanuit de zorgstructuur draagt bij tot een zo goed mogelijk onderwijs op maat aanbod voor alle leerlingen, te weten: • De school is laagdrempelig. Er zijn korte lijnen tussen de leerlingen, de docenten en het overig personeel. De leerlingen worden gezien. Leerlingen durven makkelijk aan te kloppen bij de docenten. • De lijnen binnen het team zijn kort. Men spreekt elkaar snel aan via de informele route. • De zorgstructuur is helder en duidelijk vastgelegd en iedereen weet wie welke taken heeft. Ter ondersteuning is er een zorgboekje samengesteld t.b.v. het team met een duidelijk schema en hulpkaders: waar moet ik zijn met welk probleem en bij wie. • Er is grote inzet van alle docenten voor het welzijn van de leerlingen. Ze observeren goed en trekken snel aan de bel wanneer er problemen gesignaleerd worden. Er wordt ten koste van veel extra tijd en inzet toch zo lang mogelijk geprobeerd de leerling binnen de school te helpen en te houden.
c. De rol van ouders/verzorgers Als de samenwerking tussen school en ouders goed is, komt dit de resultaten en het welbevinden van het kind ten goede. De mentor en jaarlaagcoördinator houden ouders door middel van een nieuwsbrief geregeld op hoogte van wat er speelt in de klas. Tweemaal per jaar zijn de tafeltjesavonden. Ouders kunnen bij die gelegenheid met vakdocenten of de mentor van gedachten wisselen over de schoolresultaten en sociaal emotionele ontwikkeling van hun kind. Daarnaast kunnen ouders door het jaar heen specifieke vragen over hun kind voorleggen aan de mentor. Per klas zijn er twee contactouders die contact onderhouden met andere ouders en de mentor en de coördinator. Tweemaal per jaar is er op school gelegenheid tot overleg van de klassenouders met de jaarlaagcoördinator en de rector. Ouders kunnen zitting nemen in de ouderraad. Deze organiseert activiteiten voor ouders en docenten. Waar nodig ondersteunt de ouderraad de leerlingenverenigingen. De uitkomsten van de leerlingenbespreking worden door de mentor en/of jaarlaagcoördinator besproken met ouders. In veel gevallen telefonisch, indien nodig op school. Als er aanleiding lijkt te zijn interne of externe ondersteuning in te schakelen wordt dit met ouders op school besproken (zie ook paragraaf 3). De jaarlaagcoördinator kan in overleg met de zorgcoördinator besluiten dat het wenselijk is een leerling te bespreken in het ZAT. Als de naam van de leerling wordt genoemd, wordt er eerst toestemming gevraagd aan ouders. Als de docentenvergadering adviseert om de schoolloopbaan elders voort te zetten, wordt door de jaarlaagcoördinator met de ouders besproken welke stappen gezet moeten worden om de overstap voor te bereiden.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
12
3.
Leer- en ontwikkelingsondersteuning
1. Begaafdheidsprofielschool Het Praedinius Gymnasium is een Begaafdheidsprofielschool. Op allerlei manieren is er binnen de school aandacht voor de onderwijsbehoefte en het welbevinden van de begaafde(re) leerlingen, zowel binnen de reguliere lessen als daarbuiten. Voorbeelden daarvan zijn onder andere: o Meer begaafde leerlingen kunnen een verbredingsopdracht doen. Dit wordt opgestart in klas 1 en kan doorlopen tot en met klas 6. In klas 1 worden leerlingen getest met de zogenaamde IST (Intelligenz Struktur Test) en aan de hand daarvan kan worden vastgesteld of een leerling extra onderwijsaanbod nodig heeft en dus mee kan doen aan het verbredingsproject. o Leerlingen uit diverse jaren volgen het vak Russisch. Eventueel kunnen zij daarvoor een certificaat van de RuG behalen. o In PG+ in klas 3 en 4 kunnen leerlingen modules Cambridge Engels volgen of modules Duits voor het ERK. o Leerlingen met een beta-talent nemen deel aan diverse Olympiades en wedstrijden onder begeleiding van docenten en TOA’s. Voor alfa-leerlingen zijn er taalolympiades waaraan kan worden deelgenomen. In het schooljaar 2011-2012 is in klas 5 een pilot gestart met een betatopklas voor getalenteerde en gemotiveerde beta-leerlingen. o In het PG+ programma kunnen leerlingen van klas 5 modules volgen van de Open Universiteit en daarmee een certificaat behalen. Begaafde leerlingen die problemen hebben met motivatie en/of problemen met plannen hebben vaak een andere benadering nodig. Daarvoor is er een aantal mogelijkheden binnen de school: o POP (Persoonlijk Ontwikkelings Plan); die bestaat uit een 1 op 1 begeleiding van de leerling in de onderbouw. De leerling werkt vanaf klas 2 aan een project onder leiding van een daartoe opgeleide docent. o TOP/SMART; dit is studiebegeleiding t.b.v. de motivatie en/of vergroten van de studievaardigheden vanaf klas 4. 2. Veilige school Er wordt in en buiten de les veel aandacht besteed aan onderlinge omgangsvormen en het creëren van een veilige leeromgeving. Het Praedinius is een school met een open en tolerante sfeer waarin leerlingen en docenten zichzelf mogen zijn en rekening houden met elkaar. [zie ook Protocol veilige school en Protocol Toelaten – schorsen – verwijderen] Om te zorgen dat leerlingen veilig naar school kunnen, wordt er nadrukkelijk aandacht besteed aan het voorkomen van pesten. Dit gebeurt o.a. naar aanleiding van een theatervoorstelling in leerjaar 1 en 2 met dit thema. Ook kan er een steungroepaanpak worden opgestart. Daarvoor zijn 15 begeleiders beschikbaar binnen de school. Daarnaast kan een beroep gedaan worden op peermediators. Het pestprotocol maakt als bijlage deel uit van dit ondersteuningsprofiel. 3. Ondersteuning bij dyslexie De orthopedagoog neemt in klas 1 een dyslexiescreening af bij de leerlingen die daarvoor aangemeld zijn door de docent Nederlands of door de ouders. Als er dyslexie is geconstateerd krijgen de leerlingen een dyslexieverklaring en een pasje. Zij mogen bij toetsen langer doorwerken en kunnen een vergroot exemplaar krijgen. Het dyslexieprotocol maakt als bijlage deel uit van dit ondersteuningsprofiel. 4. Huiswerkklas – hulples - studievaardigheden In de vakles is frequent aandacht voor vakspecifieke studievaardigheden. Binnen het klassenmentoraat wordt aandacht besteed aan algemene studievaardigheden. Voor leerlingen die moeite hebben met motivatie of planning is aanvullende begeleiding beschikbaar in de vorm van POP dan wel TOP/Smart. Gedurende het hele jaar wordt een huiswerkklas georganiseerd op 2 dagen in de week. Daarvan maken nu ca. 25 leerlingen gebruik. Er worden in bepaalde perioden hulplessen aangeboden voor verschillende vakken in de leerjaren 1, 2 en 3. In incidentele gevallen wordt in de bovenbouw hulples voor een vak aangeboden wanneer de resultaten daar aanleiding toe geven.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
13
5. Ondersteuning bij een autismespectrumstoornis en/of gedragsproblemen Voor leerlingen met een autismespectrumstoornis is aanvullende ondersteuning beschikbaar vanuit de basisondersteuning. Deze is hierboven beschreven. Wanneer de ondersteuningsbehoefte van de leerling groter is, is extra ondersteuning vanuit het samenwerkingsverband vereist.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
14
4.
Sociaal-emotionele en gedragsondersteuning
1. Sova In de brugklas is één van de belangrijke aspecten van het mentoraat dat de klassenmentor leerlingen begeleidt in het vinden van hun plek in de klas en in de school. Bij leerling-besprekingen in de brugklas (en hogere leerjaren) is dat een vast aandachtspunt. Indien daar aanleiding toe is, neemt de mentor of de jaarlaagcoördinator contact op met de ouders. Wanneer blijkt dat aanvullende ondersteuning nodig is, kan een leerling in de onderbouw op school SoVa-begeleiding krijgen. Deze wordt aangeboden in een kleine groep, onder begeleiding van daartoe opgeleide docenten. 2. FrT (Faalangstreductietraining) Sommige leerlingen ondervinden bij het functioneren op school zoveel hinder van faalangst, dat hun functioneren en hun schoolprestaties daaronder te lijden hebben. Voor deze leerlingen is het mogelijk om in klas 2 en in klas 6 (training voor het eindexamen) de Faalangstreductietraining te volgen. Bij deze training worden er handvatten gegeven om te leren hoe je met faalangst kunt omgaan, zodat een leerling minder last heeft van zenuwen en negatieve gedachten. Voordat iemand er mee kan omgaan, moet er uiteraard eerst begrepen worden wat er gebeurt. Er wordt geleerd hoe je niet-helpende gedachten om kunt zetten naar helpende, positieve gedachten. 3. Steungroepmethode Bij de steungroepmethode bemiddelen leerlingen (peermediators) in een conflict tussen medeleerlingen. Deze vorm van leerlingbegeleiding is ontstaan vanuit de opvatting dat de school meer is dan een leerinstituut en als deel van de maatschappij ook bepaalde vaardigheden moet aanreiken. Bovendien blijkt in de praktijk dat leerlingen vertrouwen hebben in leeftijdsgenoten en soms gemakkelijker met peermediators praten dan met bijvoorbeeld de mentor. De peermediators komen meestal uit klas 3 of hoger. Zij krijgen een speciale training en worden begeleid door een docent. De peermediators worden aan een brugklas verbonden. 4. langdurende ziekte De school heeft diverse mogelijkheden om leerling die door langdurige ziekte (bijv. ziekte van pfeiffer, depressie) het reguliere schoolprogramma (tijdelijk) niet kunnen volgen zo goed mogelijk te begeleiden: o Het lesrooster wordt aangepast aan hun ritme van de dag. o Er wordt individueel bekeken wat haalbaar is en zo onderwijs op maat geboden. o Ook bij opname gaat het onderwijs zoveel mogelijk door. De mentor en jaarlaagcoördinator zijn het aanspreekpunt voor die leerlingen, hun ouders en de docenten. Zij maken een planning voor toetsen e.d. Voor meer gespreksbegeleiding kan men naar de orthopedagoog.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
15
5.
positie van ouders m.b.t. het schoolondersteuningsprofiel
Als de samenwerking tussen school en ouders goed is, komt dit de resultaten en het welbevinden van de leerling ten goede. De mentor en jaarlaagcoördinator houden ouders door middel van een nieuwsbrief geregeld op de hoogte van wat er speelt in de klas. Tweemaal per jaar zijn er tafeltjesavonden. Ouders kunnen bij die gelegenheid met vakdocenten of de mentor van gedachten wisselen over de schoolresultaten en de sociaal-emotionele ontwikkeling van hun kind. Daarnaast kunnen ouders door het jaar heen specifieke vragen over hun kind voorleggen aan de mentor. De uitkomsten van de leerlingenbespreking worden door de mentor en/of jaarlaagcoördinator besproken met de ouders. In veel gevallen telefonisch, indien nodig middels een gesprek op school. Het ondersteuningsprofiel is ter advies voorgelegd aan de MR en is voor ouders ter inzage op de website van de school. Het Praedinius Gymnasium gaat, evenals de andere VO-scholen van O2G2, deel uitmaken van het samenwerkingsverband 20.01. Het SwV 20.01 krijgt een ondersteuningsplanraad. De GMR-VO van O2G2 streeft naar een adequate oudervertegenwoordiging in die ondersteuningsplanraad. Als er aanleiding lijkt te zijn voor een leerling interne of extra ondersteuning in te schakelen wordt dit met ouders op school besproken (zie ook hierboven). Als het gaat om externe ondersteuning wordt in veel gevallen een handelingsplan opgesteld. In dit handelingsplan wordt beschreven wat beoogd wordt met de ondersteuning en welke inzet verwacht wordt van school, ouders en externe begeleiders. Ouders wordt gevraagd in te stemmen met het handelingsplan. Het handelingsplan wordt geëvalueerd en indien nodig bijgesteld.
6.
Bijlagen: protocollen en documenten bij schoolondersteuningsprofiel
Het Schoolondersteuningsprofiel verwijst naar de volgende protocollen en documenten A Dyslexieprotocol [aanwezig, wordt aangepast] B Pestprotocol [aanwezig, wordt aangepast] C Beleid toelaten – schorsen – verwijderen [te ontwikkelen] D Beleid schoolverzuim (te laat komen en spijbelen) [aanwezig] E Protocol ZAT [nieuw; te ontwikkelen] Deze protocollen en documenten zijn [in de toekomst] beschikbaar via de website van de school.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
16
BIJLAGE 2
BASISONDERSTEUNING
Basisondersteuning
Praedinius gymnasium
1
Begeleiding op sociale en emotionele aspecten
x
2
Beleid t.a.v. eruit sturen
x
3
Beleid t.a.v. schorsing en verwijdering
x
4
Beleid t.a.v. verzuim
x
5
Decanaat (niet voor Pro)
x
6
Docentenbegeleiding
x
7
Dyslexie en dyscalculie: begeleiding /coördinator
x
8
Handelingsplan c.q ontwikkelingsperspectief / IOP
x
9
Intern begeleider/leerlingbegeleider/counselor
10 Leerlingbesprekingen
x
11 Leerlingvolgsysteem
x
12 Meldkamerfunctie/coördinator
x
13 Mentoraat en begeleiding
x
14 Ouder(gespreks)avonden
x
15 Rapportbesprekingen
x
16 Vertrouwenspersoon
x
17 ZAT en intern zorgteam
x
18 Zorgcoördinator
x
Profilering 1
Beleid t.a.v. NT2
2
Interne crisisopvang/time-out
3
Huisbezoek/ouderbezoek
4
Huiswerkbegeleiding
5
Logopedie
6
LWOO-klas
x
Profilering 7
Onderwijsassistenten / PAL
8
Opvang voor ‘nieuwkomers’ (allochtonen)
9
Orthodidacticus /onderwijskundige
10 Orthopedagoog/psycholoog
x
11 PRO-klas 12 Remediale hulp 13 Schoolarts
x
14 Schoolmaatschappelijk werker
x
15 Stage & stagebegeleiding 16 Maatschappelijke stage 17 School Video Interactie Begeleiding Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
x
17
18 Gezonde en Veilige School-projecten 19 Ambulante begeleiding (REC-scholen) 20 Faalangstreductietraining
x
21 Sociale vaardigheids- & weerbaarheidstraining
x
22 Alcohol bewuste school 23 Halt voorlichting
x
x
24 voorlichting verslavingszorg 25 Begeleiding voor lln met hoogbegaafdheid
x
26 Leerlingenraad 27 Pauze surveillances aula/plein
x
28 Pestprotocol + voorlichting 29 Jeugdagent (op afroep)
x
30 Spreekuur leerplicht 31 Cluster-4 lesplaats
x
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
x
18
BIJLAGE 3
TOEZICHTKADER VO INSPECTIE VAN HET ONDERWIJS
De normindicatoren in het kernkader zijn gemarkeerd met een asterisk (*). a. OPBRENGSTEN Kwaliteitsaspect 1 De opbrengsten liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie verwacht mag worden. 1.1* De leerlingen behalen in de onderbouw het opleidingsniveau dat mag worden verwacht. 1.2* De leerlingen lopen weinig vertraging op in de bovenbouw van de opleiding. 1.3* De leerlingen van de opleiding behalen voor het centraal examen de cijfers die mogen worden verwacht. 1.4* Bij de opleiding zijn de verschillen tussen het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen van een aanvaardbaar niveau. b. ONDERWIJSLEERPROCES Kwaliteitsaspect 2 De aangeboden leerinhouden zijn gericht op de brede ontwikkeling van leerlingen en de voorbereiding op vervolgonderwijs of arbeidsmarkt en samenleving. 2.1* De aangeboden leerinhouden in de onderbouw voldoen aan de wettelijke vereisten. 2.2* De aangeboden leerinhouden in de bovenbouw zijn dekkend voor de examenprogramma’s. 2.3* De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen. 2.4 De school heeft een specifiek aanbod om sociale competenties te ontwikkelen. 2.5 De school heeft een aanbod gericht op bevordering van actief burgerschap en sociale integratie, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Kwaliteitsaspect 3 De leerlingen krijgen voldoende tijd om zich het leerstofaanbod eigen te maken. 3.1 De uitval van geplande onderwijsactiviteiten blijft beperkt. 3.2 Het ongeoorloofd verzuim van leerlingen is beperkt. 3.3 De leerlingen maken efficiënt gebruik van de onderwijstijd. Kwaliteitsaspect 4 Het schoolklimaat wordt gekenmerkt door veiligheid en respectvolle omgangsvormen. 4. 4.1 De ouders zijn betrokken bij de school door de activiteiten die de school daartoe onderneemt. 4. 4.2 De leerlingen voelen zich aantoonbaar veilig op school. 4.3 Het personeel voelt zich aantoonbaar veilig op school. 4.4* De school heeft inzicht in de veiligheidsbeleving van leerlingen en personeel en in de incidenten die zich op het gebied van sociale veiligheid op de school voordoen. 4.5 De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op het voorkomen van incidenten
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
19
4.6 4.7*
in en om de school. De school heeft een veiligheidsbeleid gericht op de afhandeling van incidenten in en om de school. Het personeel van de school zorgt ervoor dat de leerlingen op een respectvolle manier met elkaar en anderen omgaan. De mentoren stimuleren het welbevinden en de motivatie van de leerlingen.
4.8* Kwaliteitsaspect 5 De leraren leggen duidelijk uit, organiseren de onderwijsactiviteit efficiënt en houden de leerlingen taakbetrokken. 5.1* De leraren geven duidelijke uitleg van de leerstof. 5.2* De leraren realiseren een taakgerichte werksfeer. 5.3* De leerlingen zijn actief betrokken bij de onderwijsactiviteiten. Kwaliteitsaspect 6 De leraren stemmen aanbod, instructie, verwerking en onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.1 De aangeboden leerinhouden maken afstemming mogelijk op de onderwijsbehoeften van individuele leerlingen. 6.2 De leraren stemmen de instructie af op verschillen in ontwikkeling tussen leerlingen. 6.3 De leraren stemmen de verwerkingsopdrachten af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. 6.4 De leraren stemmen de onderwijstijd af op verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. c. LEERLINGENZORG Kwaliteitsaspect 7 De leraren volgen systematisch de vorderingen van de leerlingen. 7.1* De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. 7.2 De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. Kwaliteitsaspect 8 Leerlingen die dat nodig blijken te hebben krijgen extra ondersteuning. 8.1 Op basis van een analyse van de verzamelde gegevens bepaalt de school tijdig de aard van de ondersteuning voor de zorgleerlingen. 8 8.2* De school voert de ondersteuning planmatig uit. 8 8.3 De school evalueert regelmatig de effecten van de ondersteuning. 8.4 De school zoekt de structurele samenwerking met ketenpartners waar noodzakelijke interventies op leerlingniveau haar eigen kerntaak overschrijden.
Ondersteuningsprofiel Praedinius Gymnasium november 2012
20