ONDERSTEUNINGSPLAN Versie datum: 1 april 2014

ONDERSTEUNINGSPLAN

Versie datum: 1 april 2014

Inhoudsopgave 1. Inleiding

1.1. Ondersteuningsplan�������������������������������������������������������3

6.4. Ondersteuningsplanraad��������������������������������������������� 22

1.2. Samenhang met andere documenten������������������������4

6.5. Personeel����������������������������������������������������������������������������� 22

1.3. Planperiode�������������������������������������������������������������������������4

2. Missie en Visie 2.1. Missie van het samenwerkingsverband������������������5 2.2. Wie is het Samenwerkingsverband 30.06?����������������6 2.3. V  isie op relevante ontwikkelingen in het onderwijs�����������������������������������������������������������������������������6

3. B  eoogde resultaten Passend Onderwijs 3.1. Kwalitatieve en kwantitatieve resultaten�������������8 3.2. Kengetallen����������������������������������������������������������������������10

4. Inrichting Passend Onderwijs

7. Passend onderwijs in relatie tot gemeentelijk beleid 7.1. V  erbinding passend onderwijs, jeugdbeleid en transitie jeugdzorg �������������������������������������������������������� 25 7.2. Leerplicht en voortijdig schoolverlaters������������ 28 7.3. Leerlingenvervoer ���������������������������������������������������������� 28 7.4. Aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt������������������ 30 7.5. Onderwijshuisvesting����������������������������������������������������� 31 7.6. Monitoring en evaluatie������������������������������������������������� 31

8. Kwaliteitsontwikkeling 8.1. Monitoring en evaluatie������������������������������������������������� 33

4.1. Vormgeving zorgplicht�������������������������������������������������11

8.2. Planning- & Controlcyclus������������������������������������������ 34

4.2. Basisondersteuning������������������������������������������������������11

8.3. Verantwoording ��������������������������������������������������������������� 34

4.3. Extra ondersteuning�����������������������������������������������������13 4.4. Toeleiding naar extra ondersteuning ������������������15 4.5. Doorgaande lijn��������������������������������������������������������������17

5. S amenwerken met ouders

9. Financiën 10. Bijlagen 10.1. O  verzicht deelnemende scholen en schoolbesturen��������������������������������������������������������������� 38

5.1. Ouders als educatief partner�����������������������������������19

10.2. Verklarende woordenlijst���������������������������������������� 39

5.2. Ouders en medezeggenschap�������������������������������������20

10.3. Schema Basisondersteuning/Extra

6. O  rganisatie van het SWV

ondersteuning ���������������������������������������������������������������� 40

6.1. Inrichting van de organisatie������������������������������������21

10.4. Procedure aanvraag extra ondersteuning�������� 41

6.2. Communicatieplan�����������������������������������������������������������21

10.5. Schoolondersteuningsprofielen SWV PO 30.06�� 42

6.3. Geschillenregeling�������������������������������������������������������22

inhoudsopgave

Versie 1 april 2014

2

1. Inleiding

Binnen Samenwerkingsverband PO 30.06 werken 96 scholen voor Basisonderwijs, 3 scholen

1.1. Ondersteuningsplan

voor Speciaal Basisonderwijs en 4 scholen voor

Voor u ligt het ondersteuningsplan van Samenwerkings-

Speciaal Onderwijs samen in de gemeenten Oss,

verband PO 30.06. Dit plan bevat de afspraken die we

Bernheze, Landerd, Uden, Maasdonk, Veghel en

hebben gemaakt over de manier waarop voor leerlingen

Sint-Oedenrode.

binnen ons verband een passende plek in het onderwijs kan worden gerealiseerd. Op 19 april 2012 hebben alle

Missie

betrokken partijen afspraken vastgelegd in een onderte-

“Partijen zien in het realiseren van Passend

kende Hoofdlijnennotitie.

Onderwijs in ultieme zin de opdracht die ze hebben om voor alle kinderen waarvoor zij

Dit ondersteuningsplan beslaat de periode 1 augustus

gezamenlijk verantwoordelijk zijn in de regio

2014 tot 1 augustus 2018 en is te gebruiken als leidraad,

betekenisvol onderwijs aan te bieden, dat zowel

als verantwoordingsdocument, maar ook als startdocu-

tegemoet komt aan de individuele ontwikke-

ment. Het is immers de eerste plancyclus onder de nieu-

lingsbehoeften van het kind als aan de behoef-

we wetgeving Passend Onderwijs. Dit plan geeft richting

ten van de samenleving. Zij beogen daarmee

aan ons handelen en biedt tegelijkertijd mogelijkheid

een wezenlijke bijdrage te leveren aan het

tot tussentijds evalueren en bijsturen. Hierdoor kunnen

welzijn en de welvaart van de regio waarin zij

afspraken verder worden aangescherpt, procedures op

werkzaam zijn.”

hun gebruikswaarde worden getoetst en criteria op hun toepasbaarheid worden beoordeeld. Voor de vaststel-

Ondersteuningsplan

ling van dit plan is de geldende vaststellingsprocedure

In dit Ondersteuningsplan leggen we vast hoe

gevolgd.

wij Passend Onderwijs in onze regio gaan realiseren. Het plan beslaat de periode 1 augustus

Stuurgroep en projectgroepen

2014 tot 1 augustus 2018.

Op 17 december 2012 hebben de gezamenlijke besturen van het Samenwerkingsverband PO 30.06 besloten om voor de doorontwikkeling van Passend Onderwijs een Stuurgroep in te richten. Deze groep was verant-

Bestuurlijke Inrichting

woordelijk voor de inhoudelijke en procesmatige aan-

Deze projectgroep hield zich bezig met de voorberei-

sturing van het samenwerkingsverband in oprichting en

ding en inrichting van de rechtspersoon, maar ook met

hield schoolbesturen op de hoogte van ontwikkelingen,

de besluitvormingsprocedure, het onderzoeken van de

resultaten en voorstellen. De leden van de Stuurgroep

stemverhoudingen en het opzetten van de ondersteu-

waren de drie voorzitters van de WSNS verbanden van

ningsplanraad.

Oss, Uden en Veghel, en de bestuurders van de drie SO-besturen die deel uitmaken van het samenwerkings-

Inhoud

verband.

Deze projectgroep hield zich bezig met het beschrijven van onder meer de basis- en extra ondersteuning en

Voor de uitwerking van de te ontwikkelen documenten

formuleerden de bijbehorende procedures.

en notities werd de Stuurgroep ondersteund door een drietal projectgroepen, te weten: Versie 1 april 2014

3

Bedrijfsvoering

Deze projectgroep richtte zich op de meer bedrijfsmatige kanten van het oprichten van het samenwerkingsverband. Ze stelde de meerjarenbegroting op, boog zich over de toedeling van de ondersteuningsmiddelen, zorgde voor een communicatieplan en realisatie daarvan en ging in op personele vraagstukken en kwaliteitszorg. De Stuurgroep onderhield tot slot de contacten met externe instanties zoals het samenwerkingsverband VO 30.06, de gemeenten en de overheid. Leeswijzer

In dit document wordt met regelmaat gebruik gemaakt van afkortingen. Een verklarende woordenlijst is te vinden in bijlage 10.2 1.2. Samenhang met andere documenten De strategische uitgangspunten die ten grondslag liggen aan dit plan, zijn verwoord in de Intentieverklaring (versie maart 2012) en de Hoofdlijnennotitie (versie december 2012) van Samenwerkingsverband PO 30.06. Bij de opzet en inhoud van dit document is verder rekening gehouden met de zich ontwikkelende weten regelgeving, waarbij het Referentiekader Passend Onderwijs (versie januari 2013) als vertrekpunt is genomen. 1.3. Planperiode Dit eerste Ondersteuningsplan van Samenwerkingsverband PO 30.06 bestrijkt de periode 1 augustus 2014 tot 1 augustus 2018. Jaarlijks zal het plan worden geactualiseerd.

Versie 1 april 2014

4

2. Missie en Visie

grafische element heeft de abstracte vorm van een hart, en toont zo dat de organisatie ‘hart voor het onderwijs’

2.1. Missie van het samenwerkingsverband

heeft. Deze vorm bestaat uit 7 onderdelen die voor de deelnemende gemeentes staan: Bernheze, Landerd,

Solidariteit

Maasdonk, Oss, Sint-Oedenrode, Uden en Veghel.

Het solidariteitsprincipe borgt dat betrokken partijen

Zo worden alle partijen vertegenwoordigd, en wordt

en medewerkers een beroep kunnen doen op elkaar. Ze

meteen op een letterlijke manier de ‘samenwerking’

kunnen erop vertrouwen dat er bij het maken van keu-

uitgedrukt – samen vormen de onderdelen namelijk het

zes, wederzijds rekening wordt gehouden met elkaars

grote geheel:

belangen. Dat betekent voor ons bijvoorbeeld dat we voor kinderen in hun ondersteuningsbelang bestuursoverstijgende BaO-verwijzing realiseren. Eigenaarschap

Het gezamenlijk dragen van het Passend Onderwijs, betekent eigenaarschap en verbondenheid voelen met

Om de ambitie van het samenwerkingsverband te kun-

de doelen. Welke rol of functie er wordt bekleed, of het

nen realiseren, zijn we tot een gezamenlijke sturingsfilo-

nu de schoolleider, de leerkracht of de ondersteuner is,

sofie gekomen. Deze houdt in:

eenieder behoort eigenaar te zijn van de waarden en doelen van het Passend Onderwijs, zodat een passende

Ten aanzien van de leerlingen:

plek op een geschikte school voor elk kind te realiseren is.

1. De leerling is ons uitgangspunt. Sturing mag er nooit toe leiden, dat we niet waarmaken wat we

Groei en ontwikkeling

Het bevorderen van kansen voor kinderen is een

aan leerlingen verplicht zijn. 2. Alle leerlingen blijven op het reguliere onderwijs.

belangrijke doelstelling van het samenwerkingsverband.

De verwijzingspercentages naar het SBaO en SO lig-

Concreet betekent dit dat we de capaciteiten en moge-

gen op samenwerkingsverband- niveau op of onder

lijkheden van het ontwikkelende kind centraal zetten

het landelijke gemiddelde.

en onze eigen professionaliteit ten dienste van het kind ontwikkelen.

Ten aanzien van kwaliteit van onderwijs:

Vertrouwen

1. Het inrichten van de basisondersteuning (volgens de

Samenwerking is de sleutel tot het succes van het

door het SWV PO 30.06 omschreven criteria) is een

samenwerkingsverband en daar is vertrouwen voor

verantwoordelijkheid van de afzonderlijke besturen.

nodig. Vertrouwen kun je niet organiseren of juridisch afdwingen. Vertrouwen kun je schenken of beschamen. Partijen spreken uit dat zij zich op basis van vertrouwen tot elkaar willen verhouden.

2. De basiskwaliteit voldoet minimaal aan de kwaliteitseisen van de Inspectie van het Onderwijs. 3. Alle scholen kennen een door de Inspectie toegekend basisarrangement. Dit geldt als inspanningsverplichting.

Tot slot, het logo van het samenwerkingsbestand is rood en wit, in overeenkomst met de Brabantse vlag. Het

4. We tonen ons medeverantwoordelijk voor de samenhang van het onderwijs en de (jeugd)zorg. Versie 1 april 2014

5

Ten aanzien van sturing: 1. We gaan uit van gezamenlijk eigenaarschap en gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dit betekent dat we

OSS

geen afrekencultuur nastreven.

MAASDONK LANDERD

2. We gaan uit van onderwijs dat deugt. Dit houdt een professionele houding in, met vertrouwen in elkaar en de daarbij behorende inspanningsverplichting in.

BERNHEZE

UDEN

3. Er is een juiste balans tussen verantwoordelijkheid VEGHEL

en beslissingsbevoegdheid. 4. Management & controle richten we zo eenvoudig mogelijk in, dicht bij reeds bestaande systematie-

SINT-OEDENRODE

ken: • vastleggen kengetallen en overige administratie;

Samenwerkingsverband PO 30.06 is een vereniging en

• verantwoorden plan van aanpak bij niet voldoen

kent daarmee ook een algemene ledenvergadering

aan normen; • logistieke consequenties (van thuisnabij inzetten van expertise). 5. Geen sturingsmechanisme inrichten op uitzonderingen of bijzonderheden, maar op hoofdlijnen.

(ALV) en een bestuur. Dit bestuur is een afspiegeling van de deelnemende besturen en bestaat uit de volgende leden: • De heer G. van Bergen (voorzitter) • De heer H. Reimert • De heer F. v.d. Hoogen

Ten aanzien van financiën:

• Mevrouw R. Pennings • Mevrouw S. Beuving

1. We organiseren sober, efficiënt, realistisch en effectief. 2. We leggen de financiële middelen daar waar er op

2.3. V  isie op relevante ontwikkelingen in het onderwijs

gestuurd kan worden, zo dicht mogelijk bij de leer-

Met de invoering van Passend Onderwijs krijgen school-

ling.

besturen de plicht om iedere leerling het onderwijs en de ondersteuning te bieden waar hij of zij recht op

2.2. Wie is het Samenwerkingsverband 30.06?

heeft. In het nieuwe stelsel staan de onderwijsbehoefte

Ons samenwerkingsverband is één van de 75 samen-

en het ontwikkelingsperspectief centraal: wat heeft

werkingsverbanden Passend Onderwijs PO en omvat

een leerling nodig, hoe kan de gewenste ondersteuning

de gemeenten Oss, Uden, Veghel, Landerd, Bernheze,

worden georganiseerd en wie zijn daarvoor nodig?

Maasdonk en Sint‐Oedenrode.

Goed onderwijs is de basis voor passende ondersteuning. Goed onderwijs wordt gerealiseerd door leerkrachten met pedagogische en didactische kwaliteiten, in een klimaat van hoge verwachtingen, met een hoge mate van ouderbetrokkenheid, waar aandacht is voor

Versie 1 april 2014

6

talentontwikkeling, binnen een cultuur waarin resultaten op alle niveaus zichtbaar worden gemaakt. Een doorlopende leer- en ondersteuningslijn en planmatig werken zijn voorwaarden voor goed onderwijs. De invoering van Passend Onderwijs is nauw verbonden met de Transitie Jeugdzorg. De omslag die met beide verandertrajecten wordt beoogd, komt inhoudelijk sterk overeen: positief opvoeden, meer aandacht voor preventie, uitgaan van eigen kracht, gewone ondersteuning waar het kan; speciaal waar het moet. Het leidende principe is: één kind, één gezin, één plan, één contactpersoon. Om beide grote veranderopgaven te laten slagen, is een samenhangende aanpak nodig.

Versie 1 april 2014

7



3. Beoogde resultaten Passend Onderwijs

Waar wij voor gaan: 1. Het percentage deelname aan speciaal (basis)onderwijs brengen we terug tot

3.1. Kwalitatieve en kwantitatieve resultaten

maximaal het landelijke gemiddelde in

Om de ambitie van ons samenwerkingsverband te kun-

2020.

nen realiseren, hebben de gezamenlijke besturen op 28 mei 2013 de beoogde doelstellingen vastgesteld in de

2. Ons streven is om 95% van onze leerlin-

vorm van enkele kwalitatieve en kwantitatieve resulta-

gen passend onderwijs te bieden binnen

ten. De Stuurgroep heeft onderstaande kwalitatieve en

de basisondersteuning (dus gewoon op

kwantitatieve resultaten als uitgangspunt genomen bij de

een reguliere basisschool).

verdere doorontwikkeling van Passend Onderwijs. Deze richtinggevende uitspraken zijn gebaseerd op de wet

3. We zijn alert op het rendement van

Passend Onderwijs, het Referentiekader Passend Onder-

onze inspanningen (in onderwijs en

wijs (jan. 2013), de kengetallen Samenwerkingsver-

arrangementen) als het gaat om de

band PO 30.06 (www.passendonderwijs.nl) en hetgeen

ontwikkeling van het kind.

beschreven staat in de Intentieverklaring en de Hoofdlijnennotitie Samenwerkingsverband PO 30.06.

4. We willen kinderen zoveel mogelijk thuisnabij en zo regulier mogelijk onderwijs bieden.

Versie 1 april 2014

8

+ 1. Het percentage deelname aan speciaal (basis)

3. We zijn alert op het rendement van onze inspannin-

onderwijs brengen we terug tot maximaal het landeli-

gen (in onderwijs en arrangementen) als het gaat om

jke gemiddelde in 2020. Dit betekent dat we minimaal

de ontwikkeling van het kind.

streven naar een deelnamepercentage in het SBaO van max. 2,60% en in het SO van max. 1,64%.

Toelichting: Bij het bieden van goed onderwijs aan de kinderen in ons samenwerkingsverband willen we dat

Toelichting: Het Samenwerkingsverband PO 30.06 is ver-

de investeringen (in inzet, tijd en middelen) en het leer-

antwoordelijk voor Passend Onderwijs aan alle leerlin-

en ontwikkelingsrendement bij een kind in verhouding

gen die woonachtig zijn in de regio van het samenwer-

staan.

kingsverband binnen het landelijk gestelde gemiddelde budget. Op dit moment wordt er binnen het Samenwerkingsverband PO 30.06 te veel geld uitgegeven in vergelijking met het landelijk gemiddelde. Als we het percentage deelname aan speciaal (basis)onderwijs vergelijken met het landelijk gemiddelde, ligt dit in het samenwerkingsverband iets hoger. In de komende jaren

4. We willen kinderen zoveel mogelijk thuisnabij en zo

gaan we stapsgewijs dit percentage terugbrengen tot

regulier mogelijk onderwijs bieden.

het landelijk gemiddelde. Toelichting: Dit vraagt om samenwerking tussen scholen (van verschillende besturen), om school-overstijgende leernetwerken van professionals, om (gestimuleerde) mobiliteit en onderlinge solidariteit tussen scholen.

2. Ons streven is om 95% van onze leerlingen Passend Onderwijs te bieden binnen de basisondersteuning. Toelichting: Dit vraagt om een flinke kwaliteitsimpuls in het onderwijs: versterking van leerkrachtvaardigheden, handelingsgericht werken, versterking van opbrengstgericht werken op klas-, school- en schoolbestuursniveau, optimalisering van de schoolorganisaties, en een professionele cultuur die gericht is op voortdurende bevordering van bekwaamheid.

Versie 1 april 2014

9

3.2. Kengetallen In ons Ondersteuningsplan hebben we ervoor gekozen

Onderstaande kengetallen zijn uitgangspunt geweest

om de meest actuele kengetallen, die de basis hebben

bij het opstellen van onze eerste Meerjarenbegroting.

gevormd voor de verdere uitwerking van ons beleid, in

Wanneer de cijfers opnieuw worden geactualiseerd, zal

een schema weer te geven. De kengetallen zijn geba-

dit gepresenteerd worden op onze website en zal de

seerd op de teldatum 1-10-2012 zoals deze openbaar zijn

vertaling hiervan uiteraard te zien zijn in een bijstelling

gemaakt op de website www.passendonderwijs.nl

van ons (financieel) beleid.

BAO

SBAO

TOTAAL (S)BAO

21.739

679

22.418

SO CAT 1

SO CAT 2

SO CAT 3

SO TOTAAL

JONGER DAN 3 JAAR

98

4

11

113

8 JAAR EN OUDER

280

15

41

336

LEERLINGEN

449

NAAR ONDERWIJSSOORT

CLUSTER 4

LG

MG

LZ

ZMLK

SO TOTAAL

255

19

52

7

116

449

WOONACHTIG IN GEBIED SWV

IN BAO IN SBAO

RUGZAKKEN

PO 3006 LANDELIJK

DEELNAME

BAO

SBAO

TOTAAL

21.819

672

22.491

CLUSTER 4

LG

MG

LZ

ZMLK

TOTAAL RUGZAKKEN

161

30

3

25

11

230

13

1

1

2

5

22

8

252

SBAO

SO CAT 1

SO CAT 2

SO CAT 3

SO TOTAAL

RUGZAKKEN

3,03%

1,69%

0,08%

0,23%

2,00%

1,12%

2,60%

1,34%

0,09%

0,21%

1,64%

0,95%

SCHOOLGAAND IN HET (S)BAO IN HET SWV

CLUSTER 1 & 2 LEERLINGEN

WOONACHTIG IN HET SWV EN SCHOOLGAAND IN HET SO

CLUSTER 1

CLUSTER 2

CLUSTER 1

CLUSTER 2

20

97

6

151

Versie 1 april 2014

10



4. Inrichting Passend

Met het wetgevingstraject Passend Onderwijs staan scholen en besturen voor de opdracht

Onderwijs

om tot een continuüm van onderwijsondersteuning te komen. Het uitgangspunt hierbij is

4.1. Vormgeving zorgplicht

dat reguliere basisscholen binnen hun basison-

Deze extra ondersteuning kan in de vorm van drie arran-

dersteuning zoveel mogelijk tegemoet kunnen

gementen worden aangeboden:

komen aan de behoeften van de leerlingen in

• Extra ondersteuning op de reguliere basisschool:

het verband. De kwaliteit van deze basisondersteuning is hieronder beschreven. Mocht de

arrangement BaO

basisondersteuning niet toereikend zijn, dan zet

• Extra ondersteuning op een school voor speciaal

het SWV extra ondersteuning in.

basisonderwijs: arrangement SBaO • Extra ondersteuning op een school voor speciaal onderwijs: arrangement SO Het samenwerkingsverband kan een SO-arrangement

ondersteuningsplan. Met de basisondersteuning die wij

aanbieden voor lichamelijk gehandicapte kinderen,

hebben vastgesteld en die door elke reguliere school

verstandelijk- en meervoudig gehandicapte kinderen,

geleverd moet worden, gaan we ervan uit dat we hier-

langdurig zieke kinderen en kinderen met ernstige

mee minimaal 95% van de leerlingen Passend Onder-

gedragsproblemen. SO-arrangementen voor visueel

wijs kunnen bieden. Ons samenwerkingsverband kent

gehandicapte kinderen en auditief en communicatief

geen reguliere basisscholen die zich met extra financi-

gehandicapte kinderen, dove kinderen, slechthorende

ële middelen nader zullen profileren op uitgesproken

kinderen en kinderen met ernstige spraakproblemen,

extra ondersteuningsprofielen.

worden in samenwerking met de regionale voorzienin-

BASIS-ONDERSTEUNING

gen voor cluster 1 en 2 aangeboden. 4.2. Basisondersteuning Om Passend Onderwijs te kunnen bieden, is het noodzakelijk dat leerlingen en ouders weten wat zij van een school mogen verwachten, dat leerkrachten weten wat de school kan bieden, dat ondersteuners in en om de school weten hoe zij de leerlingen zo goed mogelijk

LICHT CURATIEVE/ PREVENTIEVE ONDERSTEUNING

FASE 3

ONDERSTEUNINGSTEAM (OT) SCHOOL INTERNE BEGELEIDING/MDW CJG

FASE 2 BASISKWALITEIT+ PLANMATIG WERKEN

FASE 1

kunnen begeleiden en dat schoolbestuurders hiervoor ruimte bieden. Binnen het Samenwerkingsverband PO 30.06 zijn hierover bindende en bestuurlijke afspraken

De basisondersteuning1 bestaat uit de door het samen-

gemaakt. Een van die afspraken die Passend Onderwijs

werkingsverband afgesproken preventieve en licht

realiseerbaar maken, is het niveau van de basisonder-

curatieve interventies, die:

steuning. Basisondersteuning

Elk samenwerkingsverband is wettelijk verplicht een niveau van basisondersteuning vast te stellen in haar

1

 efinitie uit Referentiekader Passend Onderwijs, 2013, D pagina 13 Versie 1 april 2014

11

1. eenduidig geldend zijn voor het gehele samenwerkingsverband;

Preventieve en licht curatieve interventies De preventieve interventies zijn gericht op het tijdig signaleren van leer-, opgroei- en opvoedproblemen. Licht curatieve interventies zijn per school vastgelegd

en

voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften. Wij 2. binnen de ondersteuningsstructuur van de school,

verwachten van scholen in ieder geval het volgende met

onder regie en verantwoordelijkheid van de school

betrekking tot preventieve en licht curatieve interven-

(waar nodig met inzet van expertise van andere

ties:

scholen, soms met inzet van ketenpartners), zonder

• Een aanbod voor leerlingen met dyslexie of dyscal-

indicatiestelling, op het overeengekomen kwaliteitsniveau, planmatig worden uitgevoerd.

culie (conform de protocollen); • Onderwijsprogramma’s en leerlijnen die zijn afgestemd op leerlingen met een meer of minder dan

In bovenstaand schema is de basisondersteuning binnen Samenwerkingsverband 30.06 schematisch weergegeven. De basisondersteuning bestaat uit vier aspecten:

gemiddelde intelligentie; • Fysieke toegankelijkheid van schoolgebouwen, aangepaste werk- en instructieruimtes en de beschikbaarheid van hulpmiddelen voor leerlingen die dit

• Basiskwaliteit • Planmatig werken

nodig hebben; • (Ortho)pedagogische of orthodidactische program-

• Inrichting van de ondersteuningsstructuur

ma’s en methodieken die gericht zijn op sociale

• Preventieve en licht curatieve interventies

veiligheid en het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen;

Basiskwaliteit

• Een protocol voor medische handelingen en de

Het criterium voor basiskwaliteit is het landelijk vast-

curatieve zorg en ondersteuning die de school

gestelde toezichtkader van de Onderwijsinspectie. Elke

samen met ketenpartners kan bieden.

school moet minimaal voldoende scoren op opbrengsten en het onderwijsleerproces.

Deze interventies zijn structureel beschikbaar voor de school of zijn binnen de school te vinden, zodat de con-

Planmatig werken

tinuïteit in de schoolloopbaan van een leerling onder-

Elke school moet planmatig kunnen werken. De mate

steund kan worden. Voor alle genoemde interventies

waarin hieraan tegemoet wordt gekomen, is terug te

geldt dat diagnostiek behulpzaam is voor het inzetten

vinden onder de indicatoren Zorg en Begeleiding in het

van handelingsgerichte aanpak.

toezichtkader. Schoolondersteuningsprofiel Ondersteuningsstructuur

Elke school beschikt over een Schoolondersteuningspro-

De ondersteuningsstructuur wordt door elke school

fiel, waarin het niveau van de basisondersteuning staat

weergegeven in het schoolondersteuningsprofiel. Hierin

beschreven. Het format van dit profiel is terug te vinden

worden de preventieve en licht curatieve interventies

op onze website. In het ondersteuningsprofiel is onder

van de dagelijkse praktijk van school beschreven. Ook

meer te lezen wat de school aan basis- en extra onder-

geeft de school aan hoe er wordt samengewerkt met

steuning kan bieden.

andere scholen, ketenpartners en de gemeente.

Versie 1 april 2014

12

Samenwerkingsverband PO 30.06 gaat uit van vertrouwen in haar besturen. Als er sprake is van een sterk

ling tegemoet kan komen; ‒‒ Een (tijdelijke) beschikbaarheid van specifieke hulp-

afwijkend verwijzingspercentage, moeten de school en

middelen op de reguliere basisschool voor leerlin-

haar bevoegd gezag zich hierover verantwoorden naar

gen met een (meervoudige) lichamelijke handicap

het samenwerkingsverband.

die de basisondersteuning overstijgen; ‒‒ Een (tijdelijke) plaatsing op een andere reguliere

Als extra handreiking voor de scholen zijn enkele docu-

basisschool die de ondersteuning wel kan leveren;

menten ontwikkeld, te weten; een tabel met de onder-

‒‒ Een tijdelijke plaatsing op een bovenschoolse tus-

steuningsvragen die passen bij preventieve en licht curatieve ondersteuning en het beleidsstuk ‘De 3 fasen van begeleiding’. Deze handreikingen zijn te vinden op de website van ons samenwerkingsverband.

senvoorziening (time-out, of iets dergelijks); ‒‒ Een gecombineerd traject van onderwijs en Jeugdzorg (onderwijs- en zorgarrangement); ‒‒ Een gecombineerd traject van regulier onderwijs met SBaO dan wel SO.

4.3. Extra ondersteuning

Arrangementen die thuis- en schoolnabij kunnen

De extra ondersteuning wordt gegeven in arrangemen-

worden aangeboden, genieten de voorkeur. Het kan

ten. Zoals al eerder vermeld, zijn er drie soorten.

echter voorkomen dat leerlingen vanwege hun speci-

wel buiten het samenwerkingsverband. In die gevalARRANGEMENT SO

ARRANGEMENT SBAO

andere school met een passend profiel binnen dan ARRANGEMENT BAO

EXTRA ONDERSTEUNING

fieke ondersteuningsbehoefte zijn aangewezen op een

len wordt de extra ondersteuning aangeboden in de volgende vormen: Arrangement SBaO

Een (tijdelijke) plaatsing op een school voor speciaal basisonderwijs (SBaO) binnen het samenwerkingsver-

TOELAATBAARHEIDSVERKLARING

band.

Arrangementen BaO

Arrangement SO

Deze arrangementen worden op een reguliere school

Een (tijdelijke) plaatsing op een school voor speciaal

ingezet als een leerling (tijdelijk) onvoldoende voort-

onderwijs (SO) binnen of buiten het samenwerkingsver-

gang laat zien, ondanks de hulp die wordt geboden

band.

binnen de basisondersteuning. Dit kan ook een leerling zijn die meer- of hoogbegaafd is. De verwachting is dat

Factoren die bij de uiteindelijke toewijzing van een

de arrangementen voor deze leerlingen tijdelijk zijn.

arrangement een rol spelen, zijn de wens van de

Vormen2 van deze arrangementen zijn:

ouders, de mogelijkheden van de school, de steun in de

‒‒ Tijdelijke toegevoegde ondersteuning voor de leraar

thuissituatie en de beschikbaarheid van de hulpverle-

of het team op school;

ning in het gezin.

‒‒ Een budget voor de eigen school waarmee deze aan de specifieke ondersteuningsbehoefte van een leer2

U  it Referentiekader Passend Onderwijs, 2013, p.13. Versie 1 april 2014

13

Beleid ten aanzien van leerlingen met een Ern-

hiermee een integratiepercentage van 75%. In het kader

stige Meervoudige Beperking

van Passend Onderwijs wordt dit beleid voortgezet en

Bij Ernstig Meervoudig Beperkte leerlingen gaat het om

wordt de huidige ambulante begeleiding uitgebreid

kinderen met:

met nieuwe, eigentijdse vormen van onderwijsonder-

• een laag ontwikkelingsperspectief ten gevolge

steuning, bijvoorbeeld met inzet van ICT. Ongeveer

van een ernstige verstandelijke beperking (een IQ

een kwart van de kinderen met een visuele beperking

lager dan 35), vaak met moeilijk te ‘lezen’ gedrag

is aangewezen op een cluster 1 SO-school. Ongeveer

en ernstige senso-motorische problematiek (zoals

de helft van hen heeft een meervoudige beperking of

ontbreken van spraak, bijna niet kunnen zitten of

problematiek.

staan), of;

Het Samenwerkingsverband PO 30.06 voert structureel

• een matig tot lichte verstandelijke beperking (IQ

overleg met Visio om arrangementen voor extra onder-

tussen 35 en 70) en een grote zorgvraag ten gevolge

steuning zo effectief mogelijk vorm te geven, passend

van ernstige en complexe lichamelijke beperkingen,

bij de onderwijsbehoeften van leerlingen en aansluitend

of;

bij het regulier onderwijs.

• een matig tot lichte verstandelijke beperking (IQ tussen 35 en 70) in combinatie met moeilijk te regu-

Cluster 2

leren gedragsproblematiek als gevolg van ernstige

Binnen het Samenwerkingsverband PO 30.06 zijn op 1

psychiatrische stoornissen.

oktober 2012 98 auditief of communicatief beperkte leerlingen, verspreid over 53 basisscholen. Zij krijgen

Het is evident dat deze leerlingen blijven aangewezen

extra ondersteuning (middels LGF-financiering) van

op speciaal onderwijs. Om te voorkomen dat de toelaat-

cluster 2 SO-scholen. Daarnaast zijn er 151 leerlingen

baarheid tot het SO telkenmale uitvoerig moet worden

binnen het Samenwerkingsverband woonachtig die

beoordeeld, heeft het samenwerkingsverband een

onderwijs krijgen op een cluster 2 SO-school. Het spe-

eenvoudige procedure vastgesteld. Deze houdt in dat de

ciaal onderwijs voor auditief/communicatief beperkte

leerlingen eenmalig een toelaatbaarheidsverklaring krij-

kinderen in Samenwerkingsverband PO 30.06 wordt

gen en dat deze vervolgens gedurende het hele verblijf

verzorgd door Koninklijke Kentalis en SSOE/Taalbrug.

op het SO geldig zal zijn. Voor leerlingen met een auditieve en/of communiCluster 1

catieve beperking (doof, slechthorend en/of ernstige

Binnen het Samenwerkingsverband PO 30.06 zijn op

spraaktaalmoeilijkheden), waarbij de onderwijsbe-

1 oktober 2012 twintig visueel beperkte leerlingen,

hoefte de zorgplichtmogelijkheden overstijgt werkt het

verspreid over zestien basisscholen. Zij krijgen extra

samenwerkingsverband 30.06 samen met de Stichting

ondersteuning (middels LGF-financiering) van een clus-

Kentalis Onderwijs, gevestigd te Nijmegen voor de scho-

ter 1 SO-school. Daarnaast zijn er zes leerlingen binnen

len in de gemeenten Oss, Uden, Maasdonk, Landerd

de regio van het samenwerkingsverband woonachtig

en Bernheze. De scholen in de gemeenten Veghel en

die onderwijs krijgen op een cluster 1 SO-school.

Sint-Oedenrode werken samen met Stichting Speciaal

Het speciaal onderwijs voor visueel beperkte kinderen

Onderwijs Eindhoven / Taalbrug. Er zijn bestuurlijke

in SWV PO 30.06 wordt verzorgd door Visio Onderwijs

afspraken gemaakt tussen SSEO en Kentalis over het

in Grave. Deze school valt onder Koninklijke Visio. Visio

hoofdaannemerschap in de regio van 30.06 dat berust

werkt al ruim dertig jaar volgens het principe ‘Regulier

bij Kentalis.

waar mogelijk, speciaal waar noodzakelijk’. Zij behaalt Versie 1 april 2014

14

De gemaakte afspraken van deze samenwerking ten

speciale onderwijssetting (een intensief onderwijsarran-

aanzien van:

gement) naar het regulier onderwijs, biedt cluster 2 een traject van ondersteuning en begeleiding aan vanuit een

Basisondersteuning

medium of een licht onderwijs arrangement.

Wanneer de schoolinterne ondersteuning ontoereikend is en vragen rondom een vermoede cluster 2 problema-

4.4. Toeleiding naar extra ondersteuning

tiek niet beantwoord kunnen worden kan een aanvraag voor Consultatie en Advies traject worden aangevraagd

Procedure voor aanvragen van extra

bij cluster 2. Kentalis en SSOE bieden basisscholen bin-

ondersteuning

nen 30-06 een signaleringsinstrument aan waarmee de

Vanuit het gegeven dat wij binnen Samenwerkingsver-

eerste kenmerken van auditieve en/of communicatieve

band PO 30.06 uitgaan van vertrouwen in de profes-

problematiek kunnen worden herkend/onderkend. De

sionaliteit van onze medewerkers, is gekozen voor een

schoolinterne leerlingenzorg kan hiermee een eer-

sobere doch doelmatige procedure voor het aanvragen

ste vaststelling doen inzake de problematiek van de

van extra ondersteuning. De procedure is schematisch

leerling. Op grond hiervan kan eventueel een beroep

weergegeven in bijlage 10.4 en ziet er als volgt uit:

gedaan worden op een consultatie- en adviestraject

Binnen elke school is sprake van een OT3 . Dit ondersteu-

door de instelling cluster 2. Het traject is kosteloos.

ningsteam bestaat minimaal uit Interne Begeleiding en een medewerker van het Centrum voor Jeugd en Gezin.

Extra onderwijsondersteuning

Dit OT bespreekt hulpvragen van leerlingen. Wanneer

Wanneer schoolinterne zorg en indien van toepassing

het OT van mening is dat extra ondersteuning gewenst

schoolnabije zorg vanuit het samenwerkingsverband

is, wordt het ondersteuningsteam ‘opgeschaald’ naar

concludeert dat de school en/of het samenwerkingsver-

een MDO . In dat overleg schuift de deskundige (ortho-

band niet aan haar zorgplicht kan voldoen wordt een

pedagoog, onderwijskundige, zorgcoördinator) vanuit

toeleidingstraject naar extra onderwijsondersteuning

het schoolbestuur en de ouders/verzorgers van de

aangevraagd bij cluster 2. Hierbij ontvangt de regu-

leerling aan en worden eventueel andere deskundigen

liere school ondersteuning van een trajectbegeleider

betrokken (bijv. arts, GGD-medewerker, schoolmaat-

vanuit cluster 2. De informatie/onderzoeksgegevens

schappelijk werker, SO- of SBaO-specialist en dergelij-

van schoolinterne en schoolnabije zorg zijn hiervoor

ken).

beschikbaar.

Dit MDO is schooloverstijgend. Het MDO beoordeelt of er Extra Ondersteuning dient te worden aangevraagd.

Verwijzing/plaatsing cluster 2 SO/VSO-school

Indien het MDO van mening is dat Extra Ondersteuning

Wanneer schoolinterne zorg en indien van toepassing

moet worden aangevraagd, wordt een voorlopig ont-

schoolnabije zorg vanuit het samenwerkingsverband

wikkelingsperspectief (OPP) voor het kind opgesteld.

concludeert dat de school en/of het samenwerkingsverband niet aan haar zorgplicht kan voldoen wordt een

Samen met het voorlopig4 OPP wordt een aanvraag-

toeleidingstraject naar plaatsing op een cluster 2 SO- of

formulier voor extra ondersteuning ingevuld voor de

VSO-school aangevraagd. De informatie/onderzoeksgegevens van schoolinterne en schoolnabije zorg zijn hiervoor beschikbaar. Bij leerlingen die teruggeplaatst worden vanuit een

3

In het SO en SBaO wordt gewerkt met een Commissie van Begeleiding i.p.v. Ondersteuningsteam/MDO

4

 et Ontwikkelingsperspectief moet binnen 6 weken na inH schrijven van de leerling door het bevoegd gezag definitief worden vastgesteld. Versie 1 april 2014

15

toelaatbaarheidscommissie (TLC) van het samenwer-

• Bekostigingscategorie (hoog, midden, laag)

kingsverband. In het aanvraagformulier staat verwoord

• Geldigheid (begin- en einddatum, dit is minimaal

wat de professionals willen bereiken met het kind.

één schooljaar)

Tevens wordt aangegeven welk soort extra ondersteu-

Bovenstaande procedure geldt in principe ook voor

ning gewenst zal zijn en voor welke periode de extra

leerlingen die een plaats en geldige beschikking hebben

ondersteuning wenselijk is. Ook worden er school-

voor het SO en die ook na 1 augustus 2016 aangewezen

ontwikkelingspunten opgesteld zodat het kind na het

zijn op een plaats in het SO. Zij hebben een toelaatbaar-

verstrijken van het arrangement bij terugplaatsing wel

heidsverklaring nodig van het samenwerkingsverband.

adequaat ondersteund kan worden. Deze schoolontwik-

De procedure wordt verkort: de aanvraag wordt voor-

kelingspunten kunnen onder andere betrekking hebben

bereid door de Commissie van Begeleiding en door de

op professionalisering van leerkrachten, herinrichting

school ingediend bij het samenwerkingsverband voor

of aanpassing van klas of gebouw, aanschaf van speci-

het verkrijgen van het deskundigenoordeel en de toe-

fieke materialen of leermiddelen. In de tijd dat het kind

laatbaarheidsverklaring.

geplaatst wordt in het extra ondersteuningsarrangement is het schoolbestuur verantwoordelijk voor het

Ontwikkelingsperspectief OPP

realiseren van de schoolontwikkelingspunten.

Binnen SWV PO 30.06 is een model Ontwikkelingsperspectief ontwikkeld. Dit model is te vinden op de

De aanvraag wordt op inhoud beoordeeld door het

website van het samenwerkingsverband. Het model

Deskundigenpanel, bestaande uit een orthopedagoog

voldoet aan de wettelijke eisen en bevat de benodigde

uit het SBaO en een orthopedagoog uit het SO (en

informatie voor toekenning van Extra Ondersteuning.

eventueel aanvullende deskundigen). Samen beoorde-

Dat betekent dat het OPP naast didactische informatie

len zij of de aanvraag voor extra ondersteuning gegrond

ook informatie met betrekking tot sociaal-emotionele

is en formuleren een advies. De deskundige van het

ontwikkeling, gedrag en thuissituatie bevat.

aanvragende schoolbestuur is bij de behandeling van de

Het samenwerkingsverband beveelt aan dit model OPP

aanvraag aanwezig.

te hanteren. Indien een school binnen 30.06 gebruik wenst te maken van een ander model dient dit in elk

Het Deskundigenpanel vormt samen met de directeur

geval de volgende onderdelen te bevatten:

van het samenwerkingsverband de Toelaatbaarheidscommissie. De directeur neemt als voorzitter van de

Gegevens leerling

Toelaatbaarheidscommissie het toelaatbaarheidsbesluit

• Naam, geboortedatum

en communiceert naar alle betrokkenen. Bij een positief

• School, groepsverloop

of negatief besluit wordt een toelaatbaarheidsverklaring

• Huidige ondersteuning

naar school verzonden met een afschrift naar ouders.

• Invuldatum

De doorlooptijd tussen een arrangementsaanvraag en plaatsing is maximaal zes weken met, indien noodzake-

Instroomprofiel

lijk, een eenmalige verlenging van vier weken.

• Psychologische gegevens, diagnose(s) • Theoretische leerrendementsverwachting

Een toelaatbaarheidsverklaring bevat in ieder geval:

• Recente leerprestaties met betrekking tot technisch

• Leerlinggegevens

en begrijpend lezen, spelling en rekenen (met drie

• Nummer van het samenwerkingsverband

meetmomenten)

• TLV-nummer Versie 1 april 2014

16

• Bevorderende en belemmerende factoren met

leerling terug kan en welke acties binnen de school hier-

betrekking tot cognitieve ontwikkeling, didactische

voor vereist zijn. Uiteraard bespreekt men dit ook met

ontwikkeling, taak-werkhouding, sociaal-emotionele

de ouders. Wanneer terugplaatsing (nog) niet mogelijk

ontwikkeling, gedrag, (communicatieve) redzaam-

is, dient de CvB dit te beargumenteren. De CvB geeft in

heid, spraak-taal ontwikkeling, lichamelijk (medisch,

deze situatie aan welke acties de school dient in te zet-

motorisch), thuissituatie

ten om terugplaatsing op een later moment wel mogelijk te maken. Deze onderbouwing en voorgenomen

Uitstroomperspectief

acties maken deel uit van de aanvraag voor een nieuwe

• Verwachte uitstroomniveaus voor technisch en

toelaatbaarheidsverklaring.

begrijpend lezen, spelling en rekenen

Uiterlijk in het laatste jaar van de geldigheid van de

• Leergebied overstijgende langetermijndoelen (bij-

toelaatbaarheidsverklaring wordt op initiatief van SBO/

voorbeeld taak-werkhouding, sociaal-emotioneel,

SO een actieplan opgesteld met de reguliere school en

redzaamheid, communicatie, gedrag)

ouders om de terugplaatsing voor te bereiden. Hierin

• Uitstroombestemming: type onderwijs en niveau

wordt ook bekeken of er in het regulier onderwijs tijde-

• Onderbouwing: beargumenteerde verantwoording

lijk Extra Ondersteuning nodig is en wordt hiervoor een

van de gemaakte keuzes

aanvraag ingediend bij het samenwerkingsverband. Bij de terugplaatsing zijn vijf partijen betrokken: de

Ondertekening

leerling, de ouders, de terugplaatsende school, de

• School: datum, naam en handtekening directeur

ontvangende school en het samenwerkingsverband. Het

• Ouders: datum waarop OPP besproken is, naam en

bevoegd gezag van de terugplaatsende school heeft de

handtekening

verantwoordelijkheid voor de terugplaatsing. Het samenwerkingsverband stelt een protocol voor

Evaluatie (indien van toepassing)

terugplaatsing vast dat voorziet in:

• Datum evaluatie OPP, wat is bijgesteld en waaro

• de taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen;

4.5. Doorgaande lijn

• de termijnen; • vormen van terugplaatsingsbegeleiding.

Terugplaatsing

Terugplaatsing kent drie varianten: van speciaal naar

Let wel: Hoe sneller scholen bij jonge kinderen de pro-

regulier, van speciaal basisonderwijs naar regulier of

blematiek signaleren, hoe groter de kans op een terug-

van speciaal onderwijs naar speciaal basisonderwijs.

plaatsing is.

Binnen ons samenwerkingsverband denken we bij terugplaatsing aan leerlingen die in hun ontwikke-

Doorplaatsing: overgang van PO 30.06 naar VO

lingsperspectief als uitstroomprofiel ‘vervolgopleiding’

30.06

hebben gekregen.

De samenwerkingsverbanden PO en VO 30.06 hanteren een leeftijd van 12 jaar als richtlijn voor de overgang

Bij plaatsing in SBO/SO stelt de Commissie van Begelei-

van PO/SBaO/SO naar VO/VSO. Wettelijk mag een leer-

ding (CvB), conform de wet, binnen 6 weken een OPP

ling uiterlijk in het PO blijven tot eind van het schooljaar

vast waarin nadrukkelijk aandacht geschonken wordt

waarin hij of zij 14 jaar wordt.

aan het toewerken naar terugplaatsing. In de jaarlijkse

Om de overgang naar VO zo goed mogelijk te laten

evaluatie van het OPP wordt besproken wanneer de

verlopen, wordt een POVO-overleg ingericht. Een Versie 1 april 2014

17

POVO-overleg wordt ingesteld door de besturen van de samenwerkingsverbanden PO 30.06 en VO 30.06 en legt jaarlijks verantwoording af aan beide besturen. In dit overleg bespreken deskundigen de overgang van het PO naar het VO. Een medewerker van Centrum Jeugd en Gezin is, indien gewenst en noodzakelijk, op afroep beschikbaar voor het POVO-overleg. Het is van belang dat zo vroeg mogelijk onderkend wordt of leerlingen in het VO extra ondersteuning nodig hebben. Eind groep 6, medio groep 7, is dit meestal duidelijk. Dan wordt door school het uitstroomperspectief van de leerling opgesteld, aangevuld met een beschrijving van de ondersteuningsbehoefte (format) en wordt dit met ouders besproken. Hierna volgt uiterlijk in januari van het groep-8 leerjaar het advies van de school. Alle leerlingen met het advies Extra Ondersteuning worden besproken in het POVO-overleg. Er wordt dan een gezamenlijk advies opgesteld dat met ouders wordt besproken. In maart melden ouders hun kind vervolgens aan bij het VO of VSO. Hierna vraagt de VO/ VSO-school samen met ouders de Extra Ondersteuning aan bij de toelaatbaarheidscommissie van het Samenwerkingsverband VO 30.06. In het aanvraagformulier is het advies van het POVO-overleg opgenomen. Het streven is dat begin juni voor alle leerlingen vanuit BaO/SBaO/SO duidelijk is waar zij na de zomervakantie gaan starten. Indien nodig volgt een ‘warme overdracht’ tussen de PO/SO-school en VO/VSO-school. Het SWV hanteert een monitor waarbij de scholen, zowel van PO als VO, gehouden zijn de informatie voor de monitor tijdig aan te leveren. In overleg tussen de samenwerkingsverbanden PO 30.06 en VO 30.06 wordt de komende jaren bovenstaande overdrachtsprocedure (digitaal) gestroomlijnd.

Versie 1 april 2014

18



5. Samenwerken met ouders

Eén van de doelstellingen van Passend Onderwijs is ‘het realiseren van structurele en inhoudelijke betrokkenheid van ouders bij de vaststelling en de inzet van de ondersteuning aan

5.1. Ouders als educatief partner

leerlingen’.

Dialoog

Voor het samenwerkingsverband betekent

Als school zijn we samen met ouders/verzorgers verant-

ouderbetrokkenheid: ‘Een wederzijdse betrok-

woordelijk voor de ontwikkeling van de leerlingen op

kenheid van ouders en school teneinde opti-

school. De betrokkenheid thuis levert een bijdrage aan

male omstandigheden te realiseren voor de

het succes op de school en de school komt sneller tot

ontwikkeling en het leren van kinderen, thuis en

een passende oplossing als ouders zich een gelijkwaar-

op school. Daartoe gaan partijen met elkaar in

dige partner voelen. Omdat de oplossingsrichting van

gesprek en werken ze zoveel mogelijk samen.’

ouders en school niet altijd gelijk zijn, is het van belang dat we elkaar opzoeken in de dialoog, dat zowel ouders, als de leerkracht en het kind ideeën mogen aandragen. In een eerste gesprek worden wederzijdse verwachtin-

waarde om een andere ‘deskundige’, namelijk de ouder,

gen besproken en vastgelegd, waarna er gezamenlijk

ook uit te nodigen.

naar een oplossing wordt gezocht. Wanneer op deze manier een oplossing wordt gevonden, is elke betrokke-

Naast de veranderingen rondom Passend Onderwijs

ne eigenaar van de oplossing en voelen zowel de ouders

hebben ouders, kinderen en scholen te maken met

als de school zich verantwoordelijk voor het te behalen

de transitie Jeugdzorg. Opvoedingsondersteuning en

resultaat.

Jeugdzorg komen onder de verantwoordelijkheid van

In de praktijk moet er nog gewerkt worden aan de

de gemeentes. In het samenwerkingsverband willen

samenwerking en dialoog tussen school en ouders,

de participerende gemeentes samen met ouders, het

maar de school is zich bewust van de meerwaarde

onderwijs en de centra voor jeugd en gezin komen tot

om met ouders (en kind) te spreken en de ideeën van

het oplossingsgericht werken op de vindplaats; in ons

ouders voldoende aandacht te geven.

geval de school. Op deze manier wordt er verbinding gelegd tussen het samenwerkingsverband passend

De zorgstructuur: het handelingsgericht wer-

onderwijs en de Jeugdzorg instellingen (verbanden

ken, het zorgteam, het multidisciplinair overleg

verbinden).

Op alle scholen wordt handelingsgericht gewerkt. Een van de uitgangspunten van handelingsgericht werken is:

Een loket voor ouders

een goede samenwerking tussen leraren, kinderen en

Bij vragen over opvoeding en onderwijsondersteuning

ouders. Een goede communicatie tussen de partijen is

kunnen ouders, maar ook professionals, terecht bij het

dus het devies.

informatie- en adviesloket van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Naast een direct antwoord of advies

Een manier waarop wij goed communiceren met

kan er een afspraak worden gemaakt met een verte-

ouders, is het hen uitnodigen voor overleggen. Zeker

genwoordiger (nu trajectbegeleider) van het samen-

wanneer de schoolmaatschappelijk werker en de IB’er

werkingsverband. In de aangesloten gemeentes van

betrokken worden bij het groepsplan, is het van grote

het samenwerkingsverband is een loket zowel fysiek Versie 1 april 2014

19

als digitaal benaderbaar. De adressen voor de verschillende CJG vestigingen in de gemeenten vindt u op onze website. 5.2. Ouders en medezeggenschap Op iedere school is medezeggenschap van ouders gewaarborgd via deelname aan de medezeggenschapsraad. Op het niveau van het samenwerkingsverband is medezeggenschap van ouders op twee manieren vormgegeven: 1. Via het adviesrecht dat de medezeggenschapsraad van een individuele school heeft op het Schoolondersteuningsprofiel; 2. Via deelname in de Ondersteuningsplanraad van het samenwerkingsverband. Voor de medezeggenschapsorganen geldt bespreekrecht, informatierecht, enzovoort. Voor meer informatie daaromtrent wordt verwezen naar het Steunpunt Medezeggenschap Passend Onderwijs (http://www. medezeggenschap-passendonderwijs.nl). Het samenwerkingsverband beschikt over een ondersteuningsplanraad. Voor de samenstelling van de raad wordt verwezen naar de website.

Versie 1 april 2014

20



6. Organisatie van het SWV

Door te kiezen voor de verenigingsvorm als juridische entiteit, wordt op democratische wijze invulling

6.1. Inrichting van de organisatie

gegeven aan de geformuleerde kernwaarden zoals

Bij het oprichten van het samenwerkingsverband is

•

Solidariteit

gekozen voor een verenigingsstructuur, waarbij de Alge-

•

Eigenaarschap

mene Leden Vergadering (ALV) een toezichthoudende

•

Groei en ontwikkeling

rol heeft, het bestuur een initiërende en uitvoerende rol

•

Vertrouwen

vervult en de directeur zorg draagt voor de uitvoering

Er is voor gekozen om de nieuwe organisatie sober

van taken. Door het scheiden van bestuur, toezicht en

maar doelmatig in te richten, waarbij de financiële

uitvoering wordt voldaan aan de principes van good

middelen zoveel mogelijk het kind volgen.

governance.De precieze bevoegdheden van de ALV zijn

De nieuwe organisatie voldoet aan alle voorwaarden

vastgelegd in de statuten, maar de belangrijkste activi-

die in de wetgeving rondom Passend Onderwijs zijn

teiten zijn dat de ALV het ondersteuningsplan inclusief

vastgelegd.

begroting, de jaarrekening en het jaarverslag vaststel-

De expertise die in de drie bestaande samenwer-

len. Het bestuur is verantwoordelijk voor de uitvoering

kingsverbanden beschikbaar is, wordt voor zover

van het vastgestelde ondersteuningsplan en de hierin

mogelijk ook ingezet in het nieuwe samenwerkings-

opgenomen jaar- en activiteitenplanning. Ook heeft het

verband 30.06.

bestuur een belangrijke rol bij de communicatie richting

Bij de inrichting van het Samenwerkingsverband

gemeenten en andere partijen die betrokken zijn bij het

PO 30.06 is gekozen voor een sobere inrichting. We

vormgeven van de ondersteuningsstructuur.

besteden middelen, en daarmee personele inzet, zo

De directeur draagt zorg voor de uitvoering van taken

dicht mogelijk bij het primaire proces: op de scholen.

die door het bestuur aan hem zijn opgedragen. Voor de

De zorg die kinderen nodig hebben en de professio-

uitvoering van een aantal taken kan hij gebruik maken

nele expertise die daarbij komt kijken vormt de basis,

van de aanwezige expertise of nog in te richten exper-

en daar moet het geld en het personeel naartoe. De

tise binnen het samenwerkingsverband.

inhoud en niet de systemen en structuren zijn bepalend voor de personele inzet.

6.2. Communicatieplan Het samenwerkingsverband realiseert zich dat het van belang is om op zorgvuldige wijze belangrijke informatie en ontwikkelingen te communiceren met alle geledin-

VERENIGING SWV PO 30.06

gen. Daarbij gaat het niet alleen om de inhoud, maar ook om de wijze waarop de communicatie verloopt. We hechten eraan dat de informatievoorziening cen-

ALGEMENE LEDENVERGADERING (SCHOOLBESTUREN)

traal wordt gestuurd en dat zowel de interne als externe communicatie adequaat verloopt. Dat houdt in dat de beschikbare informatie de (nog groeiende) doelgroep

BESTUUR SWV PO 30.06

bereikt en dat de informatie het onderlinge overleg bevordert. Daarnaast moet de communicatie zodanig van aard zijn dan de aangesloten besturen de informatie één op één kunnen overnemen voor communicatie

DIRECTEUR SWV PO 30.06 Versie 1 april 2014

21

binnen hun eigen organisatie.

eens zijn met keuzes die gemaakt worden. Het eerste aanspreekpunt is dan altijd de school. Hier kunnen

De communicatieketen ziet er dan ook als volgt uit:

ouders een gesprek aanvragen of een klacht indienen.

Het bestuur van het samenwerkingsverband informeert

Een tweede optie is een gesprek op het niveau van

de leden, de leden informeren de aangesloten stichtin-

het bestuur. Wanneer de klacht een onderwerp van

gen en zo worden de directeuren, de staf, het personeel

het samenwerkingsverband betreft, kunnen ouders of

en de ouders vertegenwoordigd in medezeggenschaps-

school het geschil voorleggen aan de landelijke geschil-

raden van de stichtingen ook weer geïnformeerd. De

lencommissie. Op de website www.geschillenpassend-

bestuurders van de aangesloten stichtingen zijn de

onderwijs.nl is veel informatie te vinden over de moge-

ambassadeurs in de communicatieketen. De commu-

lijkheden.

nicatie is met name gericht op leerkrachten, medezeggenschapsraden en directeuren van de scholen in de

6.4. Ondersteuningsplanraad

regio. Ouders kunnen met vragen over ondersteuning

Net zoals iedere school een medezeggenschapsraad

in eerste instantie terecht bij de eigen school. Dit past

heeft, is er ook in het samenwerkingsverband een vorm

volgens het bestuur het beste bij het kind-nabij organi-

van medezeggenschap geregeld en wel via de Onder-

seren van Passend Onderwijs.

steuningsplanraad (OPR). De OPR gaat niet alleen over het onderwijs aan leerlingen die om welke reden dan

De belangrijkste externe partners van het samenwer-

ook extra zorg of ondersteuning nodig hebben, want

kingsverband zijn de gemeenten, het voortgezet onder-

Passend Onderwijs heeft betrekking op alle leerlingen.

wijs en de jeugdhulpverlening. Zoals bekend heeft de

De belangrijkste taak van de OPR op dit moment is

Transitie Jeugdzorg belangrijke raakvlakken met de

instemmen met het Ondersteuningsplan.

ontwikkelingen rondom Passend Onderwijs. Het bestuur

In de OPR zitten ouders en personeelsleden van de

acht het dan ook van groot belang dat deze partners

scholen binnen het samenwerkingsverband. Iedere

ook op goede wijze worden geïnformeerd over de

ouder en personeelslid van een school die hoort bij het

ontwikkelingen. Dat gebeurt in eerste instantie door het

samenwerkingsverband, kan zich kandidaat stellen voor

bestuur en de aan te stellen directeur. Daarnaast ont-

de OPR. De leden van de OPR worden gekozen door de

vangen deze instanties ook de nieuwsbrieven, waarop

leden van de medezeggenschapsraden van die scholen.

zij zich kunnen abonneren en worden zij gewezen op

De OPR bestaat uit acht personen vanuit de ouders

informatie op de website.

en acht personen vanuit de personeelsgeleding. (Ons samenwerkingsverband heeft geen eigen medewerkers

Bij de invoering van Passend Onderwijs ontstaan nieuwe

in dienst en kent derhalve geen Medezeggenschaps-

procedures ten aanzien van ondersteuning voor kin-

raad.)

deren. SWV PO 30.06 zorgt voor actieve communicatie over taken, functies en procedures van het samenwer-

6.5. Personeel

kingsverband. Deze communicatie verzorgen wij met

Bij de inrichting van het Samenwerkingsverband PO

onze website: www.samenwerkingsverband3006.nl, via

30.06 kiezen we ervoor om alles zo sober mogelijk te

Twitter en middels nieuwsbrieven.

organiseren. We besteden middelen, en daarmee personele inzet, zo dicht mogelijk bij het primaire proces:

6.3. Geschillenregeling

op de scholen. De zorg die kinderen nodig hebben en de

We proberen samen het onderwijs goed vorm te geven,

professionele expertise die daarbij komt kijken vormt de

maar het kan natuurlijk gebeuren dat ouders het niet

basis, en daar moet het geld en het personeel naartoe. Versie 1 april 2014

22

De inhoud en niet de systemen en structuren zijn bepa-

personeelsbeleid en de formatie ten aanzien van

lend voor de personele inzet.

personeel dat ingezet wordt op bijvoorbeeld LGFgelden of gelden van WSNS die naar de besturen

Per augustus 2014 worden een aantal geldstromen verlegd. De verlegging hiervan wordt op verschillende

zijn doorgezet. • Indien de krimp van de SBO of SO gelijk is aan de

tijdstippen geëffectueerd. De invoering van het nieuwe

krimp in de regio, is de personele verplichting voor

stelsel heeft consequenties voor een aantal groepen

rekening van het bevoegd gezag.

personeel:

• Alle vacatures voor onderwijzend- en onderwijson-

• Ambulante begeleiders in dienst van schoolbestu-

dersteunend personeel van de aangesloten stichtin-

ren (voortgezet) speciaal onderwijs cluster 3/4;

gen, worden conform het tripartiete overleg (zolang

• Personeel in dienst van de regionale expertisecentra; • Personeel in dienst van het huidige samenwerkings-

er herplaatsingskandidaten zijn) eerst binnen het Samenwerkingsverband PO 30.06 aangeboden. De herplaatsingskandidaten worden, mits zij geschikt

verband of centrale dienst (WSNS inclusief federa-

zijn, met voorrang benoemd. Voor speciaal onder-

tieplus als daar sprake van is en samenwerkingsver-

wijs geldt dat zij onder meerdere samenwerkings-

banden VO);

verbanden vallen. Zij zullen vacatures kenbaar

• Personeel benoemd of aangesteld op het school-

maken binnen Samenwerkingsverband PO 30.06,

deel van de leerlinggebonden financiering in het

maar kunnen tegelijkertijd ook externe werving

reguliere onderwijs.

openen.

Met de invoering van Passend Onderwijs hebben

Verplichtingen WSNS Uden, WSNS Veghel, SPOM:

schoolbesturen gezamenlijk de inspanningsplicht om

Besturen die participeren in de huidige samenwerkings-

verlies van expertise en ontslag van medewerkers

verbanden hebben gezamenlijk een inspanningsver-

te voorkomen. Deze inspanningsplicht willen wij als

plichting ten aanzien van de personele verplichtingen

samenwerkingsverband zowel op de korte termijn als

die aangegaan zijn vanuit die verbanden (zowel voor

op de lange termijn vormgeven. De huidige personele

gedetacheerden als voor medewerkers in de centrale

inzet, bekostigd uit zorgbudget, is in beeld gebracht.

dienst).

Voor de inrichting van de nieuwe situatie is de inhoud richtinggevend. Vanzelfsprekend gedragen participe-

Verplichtingen samenwerkingsverband 30.06:

rende besturen zich professioneel collegiaal naar elkaar

SWV 30.06 heeft de plicht om in vacatures zo mogelijk

wanneer mogelijke fricties tussen huidige en gewenste

personeelsleden te plaatsen die nu in dienst zijn of

personele bezetting zich nu of in de toekomst voordoen.

boventallig zijn bij de huidige WSNS Uden, WSNS Veghel, SPOM, Speciaal Basisonderwijs en Speciaal Onder-

Ten aanzien van de personele verplichtingen worden de

wijs.

volgende uitgangspunten gehanteerd:

Indien de krimp van het speciaal onderwijs of speciaal basisonderwijs groter is dan het regionale krimpcijfer,

Verplichtingen Scholen en Besturen basisonder-

ligt de verantwoordelijkheid voor herplaatsing van

wijs, speciaal basisonderwijs en speciaal onder-

personeel en overleg met DGO bij het Samenwerkings-

wijs:

verband PO 30.06.

• Scholen en besturen binnen Samenwerkingsverband PO 30.06 zijn zelf verantwoordelijk voor het Versie 1 april 2014

23

Professionalisering en deskundigheidsbevordering

Een van de uitgangspunten van SWV PO 30.06 is dat de verantwoordelijkheid voor het inrichten van de basisondersteuning ligt bij de afzonderlijke besturen. De individuele besturen zijn hiermee verantwoordelijk voor het voldoen aan de kwaliteitseisen die gesteld worden aan de basisondersteuning. Hiermee is het verbeteren van de kwaliteit en bevorderen van de deskundigheid van leerkrachten ook een verantwoordelijkheid van de individuele besturen. Ons gezamenlijk streven is om 95% van onze leerlingen Passend Onderwijs te bieden binnen de basisondersteuning. Dit vraagt om een flinke kwaliteitsimpuls in het onderwijs door versterking van leerkrachtvaardigheden, inzetten op handelingsgericht werken, versterking van opbrengstgericht werken, optimalisering van de schoolorganisaties en een professionele cultuur, die gericht is op voortdurende bevordering van bekwaamheid. Via scholings- en ontwikkelingsinterventies worden de medewerkers ondersteund om de lat hoger te gaan leggen. Waar zinvol en logisch worden tussen besturen allianties georganiseerd om ontwikkelagenda’s te koppelen. Dit kan zijn op het niveau van wijk, gemeente of samenwerkingsverband. In 2013 hebben alle scholen de methodiek van Q3 gebruikt om een schoolondersteuningsprofiel op te stellen. Deze schoolondersteuningsprofielen geven een beeld van de basisondersteuning die de scholen op dit moment kunnen bieden. Een analyse van deze plannen vormt de basis voor verbetering van de basisondersteuning op de scholen. De schoolondersteuningsprofielen gezamenlijk geven een beeld van de ondersteuning die de regio gezamenlijk kan bieden. Een analyse van dit gezamenlijke beeld vormt de basis voor de gezamenlijke ontwikkelagenda van het samenwerkingsverband.

Versie 1 april 2014

24



7. Passend onderwijs in relatie tot gemeentelijk beleid

Om Passend Onderwijs en de Transitie Jeugdzorg vorm te geven en te verbinden is aansluiting nodig tussen alle vlakken van het onderwijs- en jeugddomein. Om deze verbinding vorm te geven stellen onderwijs en gemeenten een samenwerkingsagenda op.

7.1. V  erbinding passend onderwijs, jeugdbeleid en transitie jeugdzorg

De Samenwerkingsverbanden PO en VO 30.06 hanteren het principe dat er geen thuiszitters

Inleiding

zijn en voortijdig schoolverlaters (vsv) zo veel als

Onderwijs en gemeenten staan samen voor de opgave

mogelijk wordt voorkomen en teruggedrongen

passend onderwijs en jeugdhulp1 met elkaar te verbin-

De uitgangspunten voor samenwerking op het

den. Het doel hiervan is: een eenvoudiger en effectiever

gebied van jeugd en gezin zijn:

stelsel waarin kinderen en jongeren kunnen opgroeien

• Positieve benadering en positief opvoeden;

en zich naar vermogen kunnen ontwikkelen. En wanneer hulp en ondersteuning nodig is dat deze eerder,

• Uitgaan van en stimulering van de eigen kracht;

beter en effectiever wordt aangeboden. De verbinding tussen onderwijs en gemeenten is op zich

• Aansluiting bij de leer- en leefwereld

niet nieuw. Beide partijen kennen al een lange samen-

van kind, jongere en gezin (kind nabij en

werkingstraditie. De zorg- en adviesteams, het school-

actief betrokken);

maatschappelijk werk en pilots als Jeugdzorg dichter

• Maatwerk en vraaggericht op basis van

bij onderwijs zijn hier tastbare resultaten van. Echter,

wat nodig is voor kind, jongere en gezin;

passend onderwijs -verantwoordelijkheid van school-

• Integrale aanpak van hulp en ondersteu-

besturen- en transitie jeugdzorg -verantwoordelijkheid

ning volgens het principe van een kind,

van gemeenten- gaan uit van een nieuwe benadering

een gezin, een plan. Dit betekent een

op ondersteuning en hulp (zie hierna bij uitgangspun-

koppeling tussen de basisteams jeugd

ten). En dit biedt beide partijen veel nieuwe kansen

en gezin en de ondersteuningsteams op

voor leerlingen, hun ouders en onderwijsprofessionals.

de scholen.

Voorbeeld: afstemming van de hulp en ondersteuning op school met de hulp en ondersteuning thuis (geen eenzijdige verkokerde aanpak maar één samenhangend plan van onderwijs en jeugdhulp). Ander voorbeeld:

thuiszitten te voorkomen of is verwijzing naar (voortge-

over en weer meer uitwisseling en inzet van expertise;

zet) speciaal onderwijs te beperken.

onderwijsexperts in het jeugdhulpdomein en jeugdhulp-

Onderwijs en gemeenten stellen een samenwerkings-

professionals in het onderwijsdomein (uiteraard binnen

agenda op om de verbinding in de praktijk gestalte te

duidelijke kaders en heldere afspraken over ieders taak

geven en vooral om kansen te benutten.

en verantwoordelijkheid). Nog een ander voorbeeld: Door inzet van specialistische jeugdhulp is langdurig

Ambitie

Onderwijs en gemeenten zijn mede verantwoordelijk 1

W  e gebruiken de nieuwe term ‘Jeugdhulp’ in plaats van

voor de opvoeding en gaan met ouders voor de meest

‘jeugdzorg’ .

Versie 1 april 2014

25

optimale ontwikkeling van kinderen en jongeren. Tevens

Voor een effectieve verbinding verwachten gemeen-

dient de verbinding tussen passend onderwijs en jeugd-

ten in de regio 30.06 van het onderwijs dat elke

hulp bij te dragen aan oplossing of stabilisering van

school een professioneel ondersteuningsteam (voor-

problemen waardoor leerlingen beter in staat zijn hun

heen ZAT) heeft en dat, wanneer nodig, vanuit deze

schoolloopbaan succesvol te volgen en waarmee in de

teams zo snel mogelijk actie wordt ondernomen

klas en op school een beter leerklimaat ontstaat.

richting gezinnen. Alle scholen (PO en VO) in de regio 30.06 kunnen

Hiervoor is aansluiting nodig tussen alle vlakken van het

beroep doen op de Basisteams Jeugd &Gezin (BJG).

onderwijs- en jeugddomein; van regulier en (voortge-

Dit zowel voor algemeen advies en preventieve aan-

zet) speciaal onderwijs met het algemeen, preventief

pakken als voor specifieke, lichtere ondersteuning

jeugdbeleid en met jeugdhulp. Dit inclusief (nog op te

voor leerling en gezin (Figuur 1). Het BJG is tevens de

richten) tussenvoorzieningen zoals de orthopedagogi-

toegang tot zwaardere, specialistische vormen van

sche centra, time out en symbiosetrajecten.

jeugdhulp waar een toegangsbesluit voor nodig is. Iedere school heeft vaste contactpersonen binnen

Aanpak

een BJG die door de Intern Begeleider of Zorgcoördi-

Bij de aansluitopgave tussen het onderwijs- en jeugddo-

nator te benaderen zijn. Deze contactpersonen zijn

mein gelden de volgende uitgangspunten:

vergelijkbaar met schoolmaatschappelijk werkenden

• Positieve benadering en positief opvoeden zoals in

(smw), maar zullen zich op korte termijn ontwikkelen

het Handelingsgericht werken (HGW) de norm is;

tot Brede Jeugdprofessionals die meer en andere

• Uitgaan van en stimulering van de eigen kracht van

taken aankunnen én als een soort zorgmakelaar zul-

kinderen, jongeren en gezinnen. Kijken wat kan en

len optreden wanneer zij specifieke hulpvragen niet

niet overnemen van vragen en problemen maar

zelf kunnen oppakken.

ondersteunen bij het zelf oplossen daarvan; • Aansluiting bij de leer- en leefwereld van kind, jongere en gezin. Dit betekent onder meer dat: - de school zowel vindplaats is van



De gemeenten richten rond de BJG’s ook een flexibele schil in. Dit is laagdrempelige en tot op zekere hoogte vrij toegankelijke ondersteuning bij vragen

(mogelijke) problemen als werkplaats van

over opvoeden en opgroeien. Hier vallen onder meer

oplossingen;

sociale competentietrainingen in groepsverband

- hulp en ondersteuning, ook de zwaardere vormen, eerder naar school halen (‘invlie-

onder en trainingen opvoedingsvaardigheden voor ouders.

gen’) in plaats van doorverwijzen naar instanties buiten onderwijs;

Hoewel de BJG’s voor alle gemeenten gelijk zijn, kan

• Maatwerk en vraaggericht. Bij hulp en ondersteu-

de uitvoering lokaal en per school verschillen. Dit

ning niet uitgaan van standaardaanbod en ouders

is omdat lokaal de vraag naar ondersteuning kan

(en jongere) worden actief betrokken bij bepaling

verschillen en omdat we uitgaan van professionele

van de ondersteuningsvraag: wat heeft dit kind, in

ruimte en maatwerk nastreven waardoor de praktijk

deze situatie, binnen deze context van school en

tot op zekere hoogte divers zal zijn.

gezin nodig? Ontwikkeling samenwerkingsagenda

• Integrale aanpak van hulp en ondersteuning volgens het principe van één kind, één gezin, één plan.

Hoewel in de praktijk onderwijs en jeugdhulp al op onderdelen verbonden zijn, is voor een volwaardige Versie 1 april 2014

26

! !

verbinding meer nodig. Voor ontwikkeling en uitvoering van de samenwerkingsagenda tussen onderwijs en

sche) jeugdhulp? Wat is daar voor nodig? • In het verlengde van het voorgaande: Hoe realise-

gemeenten zijn daar onder meer de volgende vragen

ren onderwijs en gemeenten de aansluiting tussen

leidend bij:

de tussenvoorzieningen zoals de orthopedagogische centra, symbiosetrajecten en time out-voorzienin-

• Welke innovaties en nieuwe aanpakken zijn nodig om onderwijs en gemeenten samen naar ‘voren te

gen? • Hoe zijn het Observatie en Diagnostiekteam en de

laten bewegen’ en preventiever te werken? Hoe

Integrale Vroeghulp in te bedden in de structuur

betrekken we de keten van voorschools tot en met

voor jeugdhulp?

het MBO hierbij? • Waar zitten momenteel de hiaten in de verbinding tussen passend onderwijs en jeugdhulp? • Wat is van onderwijs en gemeenten nodig om met elkaar de integrale aanpak van hulp en ondersteu-

• Welke verbindingen zijn er mogelijk met de transities AWBZ en WMO? • Hoe kunnen onderwijs en jeugdhulp elkaars kennis en kunde uitwisselen en inzetten voor professionalisering van leerkrachten en jeugdprofessionals?

ning volgens het principe van één kind, één gezin, één plan in praktijk te kunnen brengen? • Op welke wijze zijn schoolmaatschappelijk werken-

Het ligt voor de hand een deel van deze ontwikkelvragen bij het Aanjaagteam Transitie Jeugdzorg neer

den die in dienst zijn van het onderwijs zelf, in te

te leggen. In dit Aanjaagteam werken 19 gemeen-

bedden in de nieuwe structuur van het Basisteam

ten uit Brabant Noordoost samen waaronder de

Jeugd &Gezin? En tegen welke voorwaarden?

30.06-gemeenten. Het Aanjaagteam zal aansluiting

• Welke ontwikkeling is nodig om het speciaal basis-

zoeken met het bestuurlijk OOGO van 30.06 en met het

onderwijs en (voortgezet) speciaal onderwijs te ver-

jaarlijks Regionaal Bestuurlijk Overleg waar de wethou-

binden met de nieuwe structuur van het Basisteam

ders jeugd &onderwijs met bestuurders van de samen-

Jeugd &gezin? Of, in termen van passend onderwijs:

werkingsverbanden overleggen.

Hoe gaan gemeenten en onderwijs de extra ondersteuning, licht en zwaar, verbinden met (specialistiVersie 1 april 2014

27

7.2. Leerplicht en voortijdig schoolverlaters

meldt dit tegelijkertijd aan het samenwerkingsverband; Kinderen die ‘thuiszitter’ dreigen te worden, worden

Inleiding

besproken in het Ondersteuningsteam of het Multi Dis-

Eén van de speerpunten van passend onderwijs is het

ciplinair Overleg (MDO) van de school;

voorkomen en opvangen van thuiszittende leerlingen.

Er vindt periodiek (minimaal 2 keer per jaar) overleg

Er zijn drie situaties denkbaar:

plaats tussen het samenwerkingsverband en RBL BNO;

• Een leerling staat niet ingeschreven op een school

Voor vsv verwijzen wij naar bestaande aanpakken van

en volgt geen onderwijs. Dit noemen we absoluut

het VO en MBO zoals de overgangsprocedure VO-MBO

verzuim.

Stick Together om dreigende uitvallers vroeg in beeld te

• Een leerling staat wel in geschreven op een school maar verzuimt langer dan vier weken zonder dat er

krijgen en de aanpak van het RBL BNO met de coach die uitvallers thuis opzoekt.

sprake is van vrijstelling van de leerplicht. Dit zijn de zogenaamde ‘thuiszitters’. • Een leerling staat wel in geschreven op een school

Ontwikkeling samenwerkingsagenda

Welke noodvoorzieningen zouden ingericht moeten

maar is minder dan vier weken thuis. Dit noemen

worden voor tijdelijke opvang, van leerlingen die uit

we ongeoorloofd verzuim. Dit komt bijvoorbeeld

dreigen te vallen?

voor als ouders leerlingen buiten de schoolvakan-

Passend onderwijs kent zorgplicht, termijnen waarbin-

ties om vakantie nemen (het zogenaamde luxe

nen schoolbesturen aanvragen moeten behandelen zijn

verzuim), maar ook wanneer ouders hun kind ziek-

in de wet vast gelegd. Echter hoe te handelen in het

melden terwijl hier in werkelijkheid sprake is van

geval van bezwaar en beroep door een van de betrok-

onvrede met de gang van zaken op school of een

kenen? Wat betekent dit in het kader van leerplicht

(dreigend) conflict tussen ouders en school inzake

voor de leerling.

gehanteerde werkwijze of beleid.

Hoe dient men in het kader van de zorgplicht en de leer-

Momenteel hebben de Samenwerkingsverbanden 30.06

plicht om te gaan met wachtlijsten? Er is een voorzie-

PO en VO een zeer beperkt aantal ‘thuiszitters’.

ning geïndiceerd, maar die is (nog) niet beschikbaar. Wat zijn de mogelijkheden voor leerlingen die (tijdelijk)

Ambitie

niet geschikt zijn voor onderwijs? Welke mogelijkheden

De samenwerkingsverbanden 30.06 PO en VO hanteren

zijn er voor een samenwerking met zorg en (educatieve)

het principe dat er geen ‘thuiszitters’ zijn en voortijdig

opvang?

schoolverlaten (vsv) zo veel als mogelijk wordt voorko-

De bewijslast van ongeoorloofd verzuim ligt nu bij de

men en teruggedrongen.

gemeente. Welke mogelijkheden zijn er om kinderen van niet coöperatieve ouders toch het recht op onder-

Aanpak

wijs te geven?

De samenwerkingsverbanden en het Regionaal Bureau Leerplicht Brabant Noordoost (RBL BNO) hanteren het

7.3. Leerlingenvervoer

volgende beleid: Het bevoegd gezag van de scholen is verantwoordelijk

Inleiding

voor het tijdig, binnen zeven dagen, in- en uitschrijven

De zorg dat iedere leerling op een voor hem of haar

van leerlingen;

passende onderwijsplek komt hangt nauw samen met

Het bevoegd gezag heeft meldplicht ten aanzien van

de mogelijkheid om daar te komen. Op dit moment

ongeoorloofd verzuim aan leerplicht en inspectie en

betekent dat voor veel leerlingen in het speciaal onderVersie 1 april 2014

28

wijs of speciaal basisonderwijs dat zij aangewezen zijn

of speciaal basisonderwijs. Bij het toelaatbaarheidsbe-

op een vorm van leerlingenvervoer. De gemeente heeft

sluit vermeldt het samenwerkingsverband welke scho-

de zorgplicht om voor ‘passend vervoer’ van de iedere

len in de regio het gevraagde passend onderwijs kunnen

leerling te zorgen. Dit is vastgelegd in Artikel 4 van de

bieden aan de betreffende leerling. Als ouders een

Wet op het primair onderwijs, van de Wet op de exper-

beroep willen doen op leerlingenvervoer geldt door-

tisecentra en van de Wet op het voortgezet onderwijs.

gaans dat dit het vervoer naar de dichtstbijzijnde school

De onderwijswetgeving geeft ouders recht op een tege-

van de geadviseerde voorzieningen betreft. Bij zeer

moetkoming in de kosten van leerlingenvervoer door

specifieke en/of complexe problematiek van de leerling

de gemeente wanneer dat voor het bezoeken van een

kan passend onderwijs niet altijd op de dichtstbijzijnde

school noodzakelijk is.

(V)SO school geboden worden.

De gemeenteraad heeft in een verordening de voorwaarden vastgelegd op grond waarvan ouders in

Als er recht ontstaat op leerlingenvervoer kan de

aanmerking kunnen komen voor een bijdrage in de

gemeente advies inwinnen bij de commissie van toela-

kosten van het vervoer naar school. Die voorziening

ting over het aangewezen vervoer. Is de leerling aange-

kan bestaan uit een fietsvergoeding, een vergoeding

wezen op aangepast vervoer, kan hij/zij de afstand naar

voor openbaar vervoer, al dan niet met begeleiding, of

school per fiets afleggen of kan de leerling zelfstanding

een bijdrage in de kosten van aangepast vervoer. De

of onder begeleiding reizen met openbaar vervoer?

gemeente kan het vervoer ook zelf organiseren of een

Naast kostenoverwegingen zijn er ook maatschappelijke

bijdrage geven aan ouders die het vervoer voor hun

overwegingen die een kritische beoordeling van het

kinderen zelf organiseren.

leerlingenvervoer noodzakelijk maken. Een voorzichtige trend is het inzetten op de zelfredzaamheid en zelfstan-

Ambitie

digheid van kinderen.

In de missie van het samenwerkingsverband 30.06 is

Mede tegen de achtergrond van “de kanteling” gaan

vastgelegd dat leerlingen in deze regio een passende

gemeenten meer een beroep doen op de ouders voor

plek in onderwijs vanuit de visie dat thuisnabijheid en

het oplossen van de vervoersvraag. Maar dus ook de

de aanwezigheid van de benodigde expertise belang-

zelfstandigheid en zelfredzaamheid van het kind worden

rijke uitgangspunten zijn. Deze missie sluit aan bij het

vooropgesteld in de bepaling of en hoe er leerlingenver-

belang van de gemeenten om kwalitatief goed leerlin-

voer toegekend wordt.

genvervoer te organiseren.

Het samenwerkingsverband en de gemeenten hebben oog voor de maatschappelijke context van het leerlin-

Een kanttekening is dat met de toename van het aantal

genvervoer en voelen zich gezamenlijk verantwoordelijk

kinderen in het speciaal onderwijs, ook de toename van

voor goed leerlingenvervoer.

het leerlingenvervoer aan de orde is. Door deze toe-

Gemeenten en samenwerkingsverband voeren jaarlijks

name is de betaalbaarheid van deze voorziening voor

het gesprek over leerlingenvervoer op basis van kos-

gemeenten onder druk komen te staan.

tenoverzichten, effectiviteit en beschikbaarheid.

Aanpak

Ontwikkeling samenwerkingsagenda

Vanaf 1 augustus 2014 geven de samenwerkingsver-

In de komende planperiode worden nadere afspraken

banden 30.06 zowel voor PO als voor VO verklaringen af

gemaakt over de volgende ontwikkelpunten;

voor leerlingen die aangewezen zijn op plaatsing binnen

• Passend vervoer bieden aan iedere leerling, onder

de zorglocatie (OPDC), (voortgezet) speciaal onderwijs

andere wat betreft vervoersvorm en waar mogelijk Versie 1 april 2014

29

leerlingen leren –meer- zelfstandig te reizen; • Indien nodig een objectieve en onderbouwde

álle leerlingen in een tussenvoorziening, praktijkonderwijs en vso. In het OPP wordt een maximaal realistisch

advisering door de commissie van toelating over het

uitstroomniveau en uitstroombestemming geformu-

aangewezen vervoer;

leerd. Jaarlijks wordt geëvalueerd of de leerling nog op

• Een heldere onderbouwing van de schoolkeuze die

koers zit en of er moet worden bijgesteld.

passend is voor de leerling (S(B)O of BAO arrangement); • Grensverkeer naar scholen buiten de regio Oss, Uden, Veghel; • Mogelijkheden voor vervoer naar (te ontwikkelen)

Ambitie

Goed onderwijs is de basis voor een goede voorbereiding op de arbeidsmarkt. Het begeleiden van jonge mensen met een arbeidsbe-

tussenvoorzieningen zoals time-out, OPDC en

perking naar zelfstandige deelname aan het maatschap-

symbiose.

pelijk leven of een duurzame plek op de arbeidsmarkt is een verantwoordelijkheid van meerdere partijen. Alleen

7.4. Aansluiting onderwijs – arbeidsmarkt

intensieve samenwerking tussen deze partijen en de bereidheid van het bedrijfsleven om ook laaggekwalifi-

Inleiding

ceerden of mensen met een arbeidsbeperking kansen

Een goede voorbereiding op de arbeidsmarkt begint

te bieden zal tot succes leiden. Dit vraagt om draagvlak

met goed onderwijs dat jongeren de benodigde com-

en kan alleen vanuit een gevoel van urgentie binnen

petenties en kennis leert om voldoende toegerust

een sterk netwerk van werkgevers, onderwijspartijen en

de intrede op de arbeidsmarkt te kunnen maken.

uitkerende instanties. Door krachten te bundelen zowel

Een beroepsopleiding leidt de jongere op om in een

financieel als qua inzet, en samen verantwoordelijkheid

bepaalde sector direct aan de slag te kunnen gaan. Een

te dragen voor deze doelgroep.

afgeronde opleiding biedt dus een goede start. Aanpak

Om zowel voor de jongere als voor de werkgevers te

In 5*regio Brabant Noordoost Werkt! is een integrale

zorgen dat een afgeronde opleiding al dan niet met een

jongerenaanpak in ontwikkeling/ontwikkeld.

certificaat of diploma van waarde is, moeten onderwijs

De regio blijft aansluiten bij het netwerk Tverband. In

en arbeidsmarkt goed op elkaar aansluiten. Bedrijven

dit netwerk zijn alle VSO-scholen, PRO, entree-onder-

zijn voor een adequate personeelsvoorziening immers

wijs van MBO en de gemeenten van BNO verenigd.

gebaat bij een goed opgeleide beroepsbevolking, nu en

Tevens kan het OGOO een overleg zijn waar deze zaken

in de toekomst.

worden besproken en afgestemd.

Hiervoor is niet alleen goed onderwijs op school nodig, maar ook voldoende plaatsen voor stage of leerwerk-

De huidige arbeidsmarkt maakt het er voor de doel-

banen, zodat jongeren de benodigde praktijkervaring

groep niet makkelijker op. Gemeenten ontkomen er

opdoen.

niet aan dat er (ook) in de toekomst jongeren zijn, die ondanks veel moeite en inzet (van scholen, gemeenten

Ontwikkelperspectief

en andere partijen) niet op de arbeidsmarkt komen.

In het voortgezet onderwijs wordt voor alle leerlingen

Wat betreft het betrekken van ondernemers hebben

die extra ondersteuning nodig hebben een ontwikke-

ook scholen de taak om het netwerk van ondernemers

lingsperspectief (OPP) opgesteld. Dit kunnen leerlingen

waar zij hun jongeren plaatsen voor leerwerkplekken en

zijn in het regulier voortgezet onderwijs en verder voor

uitstroom naar de arbeidsmarkt te onderhouden. Versie 1 april 2014

30

De doorstroom van jongeren naar het MBO staat onder

bij de overgang van onderwijs naar arbeid.

druk door veranderende eisen. En overzicht: • Niveau 1. Entree-opleidingen: zijn alleen toeganke-

7.5. Onderwijshuisvesting

lijk voor jongeren zonder diploma; • Bindend studieadvies: na vier maanden en een (verplicht) studieadvies als dat negatief uitvalt wat dan? • Uitstroom Entree: Jongeren die niveau 1-diploma

Inleiding

• Trefwoorden: • Krimp;

halen en niet door kunnen stromen naar niveau 2

• Leegstand;

omdat ze niveau niet aankunnen zullen begeleid

• Leegstand benutten, bijv. voor huisvesting tussen-

moeten worden naar een “duurzame” werkplek; • Jongeren die uitvallen op Niveau 2: Kunnen niet terecht in niveau 1 omdat ze een diploma hebben, zullen ook begeleid dienen te worden naar een werkplek; • Jongeren uit Praktijkonderwijs en REC 4 die nu nog

voorzieningen; • Ontwikkeling IKC’s • Samenhang en passend bij Meerjaren Investeringsplannen (MIP) • Toegankelijkheid • Doordecentralisatie middelen onderhoud po

kunnen doorstromen naar het MBO en met de nieuwe instroomeisen vaak niet. Hoe kunnen zij

Ambitie

begeleid worden naar een “duurzame” werkplek

Trefwoorden

waar ze zich ook nog verder kunnen ontwikkelen

• Adequate onderwijshuisvesting

om zo hun positie op de arbeidsmarkt te verstevigen.

Aanpak

Trefwoorden Ontwikkeling samenwerkingsagenda

• Onderwijshuisvesting blijft primair lokale aangele-

In de komende planperiode worden nadere afspraken

geheid op basis van verordening onderwijshuisves-

gemaakt over de volgende ontwikkelpunten;

ting inclusief lokale overlegstructuren. Ontwikkeling samenwerkingsagenda

• Het ontwikkelen van een eenduidig/afgestemd regi-

In de komende planperiode zal er een regionale visie

onaal ontwikkelingsperspectief en transitieplan.

worden ontwikkeld met betrekking tot onderwijshuis-

• Afspraken maken over doorgaande lijn/overdracht

vesting.

V(S)O – MBO en onderwijs-gemeente. • Een vangnetconstructie maken voor jongeren die

7.6. Monitoring en evaluatie

tussen wal en schip (dreigen) te vallen • Loopbaan oriëntatie op VO?

Inleiding

• Onderzocht moet worden of het netwerk Tverband

Hoe weten we of de verbinding tussen Passend Onder-

vanaf 2014 kan worden verbreed naar de samen-

wijs en Jeugdhulp werkt? En de inzet van leerplicht,

werkingsverbanden VO en de gemeenten in BNO.

het leerlingenvervoer en arbeidsmarktbeleid? Waaraan

• Goede afstemming met betrokkenen zodat jonge-

lezen we af dat we op de goede weg zijn of juist niet?

ren in onderwijs goed worden voorbereid op de

Voor dit doel is monitoring en evaluatie van de aanslui-

arbeidsmarkt.

topgave tussen onderwijs en gemeenten van belang.

• Het ontwikkelen van een goede ondersteuning voor jongeren met specifieke ondersteuningsbehoeften Versie 1 april 2014

31

Ambitie

De ambitie is in beeld te brengen en te volgen of de afspraken tussen onderwijs en gemeenten, en de uitvoering daarvan, werken. Dit niet zozeer als een verantwoordingssysteem, maar veeleer als een feedbacksysteem om er van te leren. De uitdaging hierbij is de administratieve lasten tot een minimum te beperken. Aanpak

Om zicht te krijgen op ontwikkelingen en resultaten worden bestaande en nieuwe bronnen gebruikt. Bij bestaande bronnen valt te denken aan bijvoorbeeld de verplichte rapportages van het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL BNO). Andere voorbeelden vanuit het onderwijs zijn de cliënttevredenheidsonderzoeken en Vensters PO. Voor gemeenten bestaan er bijvoorbeeld cliënttevredenheidsonderzoeken leerlingenvervoer en databestanden met het aantal aanvragen van bijstandsuitkeringen door jongeren. Een nieuwe bron kan de landelijke monitor ‘Passend Onderwijs en gemeenten’ zijn die momenteel in ontwikkeling is bij de PO- en VO-raad, het VNG en Nederlands JeugdInstituut. Deze zal een beperkte indicatorenset bevatten (er is vooralsnog sprake van vijf) die de aansluiting tussen Passend Onderwijs en Jeugdhulp in beeld gaat brengen. Een andere nieuwe bron kan de nieuwe monitor Jeugdhulp zijn die op dit moment landelijk in ontwikkeling is. De uitkomsten en resultaten worden geagendeerd voor de OOGO-bijeenkomsten. Ontwikkeling samenwerkingsagenda

Voor de samenwerkingsagenda is het volgsysteem -de monitor- het ontwikkelpunt. Wat willen we weten en waarom? Waar lezen we aan af dat de afspraken en aanpak werken?

Versie 1 april 2014

32



8. Kwaliteitsontwikkeling

Goede monitoring ondersteunt de sturing, de beleidsevaluatie en vereenvoudigt de verant-

8.1. Monitoring en evaluatie

woording achteraf. Met elkaar spreken we daar-

Goede monitoring ondersteunt de sturing, de beleidse-

om vooraf indicatoren af. Voor de monitoring

valuatie en vereenvoudigt de verantwoording achteraf.

wordt zoveel mogelijk aangesloten bij de sturing

Essentiële zaken om bij te houden voor het samen-

die besturen zelf al uitvoeren. Er zal gebruik

werkingsverband als het gaat om sturing, evaluatie en

worden gemaakt van de gegevens die beschik-

verantwoording zijn:

baar zijn voor de besturen binnen Vensters voor PO. Daarnaast kijken we naar de kengetallen

Financiële kengetallen

zoals die naar voren worden gebracht in het

• Liquiditeit: de vlottende activa gedeeld door de

Schoolondersteuningsprofiel. Het samenwer-

kortlopende schulden zegt iets over het kunnen

kingsverband verantwoordt zich jaarlijks schrif-

voldoen aan de betalingsverplichting;

telijk over de gerealiseerde kwaliteit, de kwali-

• Rentabiliteit: resultaat gedeeld door de totale baten (een positief dan wel negatief bedrijfsresultaat);

teitsverbetering en daarmee samenhangende inzet van middelen.

• Kapitalisatiefactor: activa zijde gedeeld door de totale baten (omzet); • Eigen vermogen; • Weerstandsvermogen: het eigen vermogen minus de materiële vaste activa uitgedrukt in een percentage van de rijksbijdrage OCW. Het SWV streeft

ondersteuningszwaartes; • Aantal thuiszitters; meldingen van scholen en thuiszitters volgens de landelijke definitie;

echter naar een zo klein mogelijk reserve en maxi-

• Aantal MDO en Onderwijs-Jeugd Arrangementen;

male restitutie;

• Aantal mediation trajecten;

• Solvabiliteit: eigen vermogen en voorzieningen gedeeld door het totale vermogen (het kunnen vol-

• Aantal meldingen bij de landelijke geschillencommissie.

doen aan de verplichtingen op lange termijn); • Minimale en maximale ondersteuningsbudget per leerling en de spreiding.

Organisatie kengetallen

• Omvang (gedetacheerd) personeel uitgesplitst over de onderdelen BaO, SBaO, SO en voorzieningen van

Inhoudelijke kengetallen

het samenwerkingsverband.

• Aantal leerlingen in het regulier onderwijs; • Aantal leerlingen in het speciaal basisonderwijs;

Voor de monitoring wordt zoveel mogelijk aangeslo-

• Aantal leerlingen in het speciaal onderwijs per

ten bij de sturing die besturen zelf al uitvoeren. Er zal

school; • Aantal scholen met aangepast toezicht binnen het samenwerkingsverband; • Aantal tijdelijke en structurele verwijzingen en terugplaatsingen, uitgesplitst per school; • Ingezette extra ondersteuning vanuit het samen-

gebruik worden gemaakt van de gegevens die beschikbaar zijn voor de besturen binnen Vensters voor PO. Daarnaast kijken we naar de kengetallen zoals die naar voren worden gebracht in het Schoolondersteuningsprofiel. Het jaarlijks actualiseren van deze getallen zal daarvoor uitgevoerd worden.

werkingsverband; periode, hoeveelheid ondersteu-

De directeur van het samenwerkingsverband zal

ning, school en uitstroom voor de verschillende

namens het bestuur erop toezien dat bij de inzet van Versie 1 april 2014

33

extra ondersteuning binnen de kaders wordt gewerkt van de beschikbaar gestelde middelen. Het instrument dat wordt gebruikt voor het Schoolondersteuningsprofiel bevat tevens een dashboard waarbinnen alle profielen, kengetallen en ondersteuningsmogelijkheden zichtbaar zijn. 8.2. Planning- & Controlcyclus Het samenwerkingsverband werkt planmatig aan de kwaliteitsontwikkeling en hanteert hiervoor de PDCAcirkel. Tenminste eens per vier jaar worden de beleidsdoelstellingen vertaald naar kwalitatieve en kwantitatieve resultaten. De resultaten worden gepland en genormeerd in een vierjarencyclus.

D

AN

MOBILISEREN

PL

O EC

K

INSPIREREN

WAARDEREN

T

CH

AC REFLECTEREN

8.3. Verantwoording Het samenwerkingsverband verantwoordt zich jaarlijks schriftelijk over de gerealiseerde kwaliteit, de kwaliteitsverbetering en daarmee samenhangend de inzet van middelen. Net als schoolbesturen kent het samenwerkingsverband een horizontale en verticale verantwoording (met jaarverslag en jaarrekening), maar ze kent ook een uitgebreidere interne verantwoording (naar de deelnemende schoolbesturen) en een lijst van stakeholders (waaronder bijvoorbeeld de gemeenten). Versie 1 april 2014

34



9. Financiën

De financiële principes die binnen het samenwerkingsverband 30.06 worden gehanteerd

Tussen de samenwerkende besturen zijn afspraken

sluiten aan bij de andere sturingsprincipes. We

gemaakt over het financiële model dat we hanteren.

organiseren vanuit: •

Solidariteit

De volgende principes hebben aan de basis van de

•

Eigenaarschap (dicht bij het kind)

financiële uitwerkingen gelegen:

• Lean en mean inrichten (zoveel mogelijk

• Het solidariteitsprincipe;

geld naar ondersteunen van kinderen)

• Eigenaarschap (zo dicht mogelijk bij het kind);

• Geld volgt de leerling.

• ‘Lean en mean’ inrichten en organiseren (zoveel

De principes hebben geleid tot financiële uit-

mogelijk middelen naar ondersteuning van het

gangspunten en een eerste meerjarenbegroting.

kind); • Kinderen zoveel mogelijk thuisnabij ondersteunen. Dit houdt in dat het geld de leerling volgt; middelen voor lichte ondersteuning worden dus primair

baarheidscommissie, directeur etc.) worden vooraf

toegewezen aan schoolbesturen;

afgeroomd van de middelen voor lichte en zware

• We streven naar behoud van expertise, niet naar behoud van instellingen; • Voor zware ondersteuning wordt gestreefd naar een

ondersteuning; • De huidige beschikkingen leerlinggebonden financiering en beschikkingen die tot 1 augustus 2014

situatie waarin zo min mogelijk wordt doorverwe-

worden toegekend, worden uitgevoerd conform de

zen.

beschikking en het toegekende budget; • Ondanks dat besturen terughoudend zijn in de

Deze principes hebben geleid tot de volgende financiële

aanvraag van leerlinggebonden financiering tus-

uitgangspunten:

sen 1 oktober 2013 en 1 augustus 2014, moeten de

• Speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs wor-

leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben,

den gezien als arrangementen. In de bekostiging zal

dat wel gewoon krijgen. Leerlingen mogen niet de

daar ook op deze manier mee worden omgegaan;

dupe worden van dit standpunt;

• Arrangementen worden op niveau van Samenwer-

• Het Samenwerkingsverband PO 30.06 ontvangt

kingsverband PO 30.06 vormgegeven en bekostigd.

middelen voor Leerling Gebonden Financiering

Toekenning vindt plaats door de toelaatbaarheids-

(LGF) op basis van de beschikkingen op 1 oktober

commissie;

2013. Wanneer het aantal LGF-beschikkingen op 1

• De doelmatigheid van de besteding van de midde-

oktober 2014 hoger is dan op 1 oktober 2013, dan

len wordt gemonitord door het Samenwerkingsver-

zal het extra benodigde bedrag opgebracht worden

band PO 30.06;

door de gezamenlijke besturen. Het tekort wordt

• De middelen voor lichte ondersteuning worden zoveel mogelijk belegd bij de schoolbesturen; • Indien verwijzing naar speciaal basisonderwijs gro-

gedeeld over alle leerlingen primair onderwijs, op basis van leerlingaantal krijgen de besturen primair onderwijs een rekening.

ter is dan 2% worden deze middelen vooraf afgeroomd van de middelen voor lichte ondersteuning; • De middelen die nodig zijn voor inrichting van het samenwerkingsverband (onder andere toelaat-

NB. De meerjarenbegroting voor ons Samenwerkingsverband is op grond van de huidige inzichten zo goed en volledig mogelijk opgesteld. Wij zijn ons bewust van Versie 1 april 2014

35

het feit dat we wellicht nog niet alle risico’s afdoende in beeld hebben. Zo is ons bijvoorbeeld nog niet duidelijk wat de mogelijke consequenties zijn van de veranderingen in LGF-financiering Cluster 1 en 2 voor de besturen in het primair onderwijs.

Versie 1 april 2014

36

De eerder genoemde uitgangspunten hebben geleid tot de volgende meerjarenbegroting: MEERJARENBEGROTING SWV PO 30.06

* De zware ondersteuning is gebaseerd op teldatum 1 oktober 2012 * De lichte ondersteuning is gebaseerd op teldatum 1 oktober 2013 * Er is rekening gehouden met 2% jaarlijkse krimp in de regio * De vereveningsopdracht is verwerkt in bovenstaande cijfers Versie 21 januari 2014

37

10. Bijlagen

1

10.1. O  verzicht deelnemende scholen en schoolbesturen Binnen Samenwerkingsverband PO 30.06 werken 96 scholen voor Basisonderwijs, drie scholen voor Speciaal Basisonderwijs en vier scholen voor Speciaal Onderwijs samen. In onderstaand overzicht zijn de schoolbesturen binnen SWV PO 30.06 opgenomen; de afzonderlijke scholen zijn te vinden op de website van ons Samenwerkingsverband. (www.samenwerkingsverband3006.nl)

13674 30198 31076 32177 41020 41109 41228 41246 41731 42572 48348 73712 75388 80628 82292

Stichting Openbaar Onderwijs Groep Stichting Maashorst, Multif. Org. Jeugdzorg/Onderw. Stichting Onderwijs Islamitische grondslag Midden- en Oost-Nederland Stichting Kiem Onderwijs Stichting Katholiek Primair Onderwijs Novum Samenwerkingsverband Primair Onderwijs Maasland Primair, Stichting voor Katholiek Onderwijs Stichting Pallas Stichting voor Katholiek Onderwijs Sint-Oedenrode (SKOSO) Stichting Oosterwijs Optimus, Stichting voor Katholiek, PC en Interconfessioneel Primair Onderwijs Stichting Katholiek en Interconfessioneel Primair Onderwijs Veghel Stichting Katholiek Basisonderwijs Oss Departement Oss der Maatsch. tot Nut van ’t Algemeen Stichting ZML Noordoost Brabant

Opting-in1 41331

Onderwijsgroep Punt Speciaal (Stg. MeTander en Stg. Onderwijscentrum Zuid

72905 74127

Gelderland Stichting Speciaal Onderwijs Eindhoven (SSOE) Stichting Mytylschool Gabriel ’s-Hertogenbosch

1

Betreft besturen voor Speciaal Onderwijs die

geen vestiging hebben in het werkgebied van SWV PO 30.06 maar wel in de gelegenheid gesteld dienen te worden te participeren in dit Samenwerkingsverband



Versie 1 april 2014

38

10.2. Verklarende woordenlijst AB

Ambulante Begeleiding

BNO

Brabant Noord Oost

CJG

Centrum voor Jeugd en Gezin

CvI

Commissie voor Indicatiestelling

CvB

Commissie van Begeleiding

GGL

Gewogen Gemiddelde Leeftijd

GPL

Gemiddelde personele last

IQ

Intelligentie Coëfficiënt

JGZ

Jeugdgezondheidszorg

LG

Lichamelijke handicap

LGF

Leerlinggebonden Financiering

LVB

Licht Verstandelijke Beperking

LWOO Leerwegondersteunend Onderwijs LZK

Langdurig zieke kinderen

MG

Meervoudig gehandicapt

MDO Multidisciplinair overleg OOGO Op overeenstemming gericht overleg OPP

Ontwikkelingsperspectief

OT

Ondersteuningsteam

PCL

Permanente Commissie Leerlingenzorg

PO

Primair Onderwijs

POVO Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs RBL

Regionaal Buro Leerplicht

RBO

Regionaal bestuurlijk overleg

REC

Regionale Expertise Centra

SO

Speciaal Onderwijs

SBaO Speciaal Basisonderwijs TLV

Toelaatbaarheidsverklaring

VO

Voorgezet Onderwijs

VVE

Voor- en Vroegschoolse Educatie

WMS Wet Medezeggenschap WSNS Weer Samen naar School ZML

Zeer Moeilijk Lerend

Versie 1 april 2014

39

10.3. Schema Basisondersteuning/Extra ondersteuning

Versie 1 april 2014

40

10.4. Procedure aanvraag extra ondersteuning

SCHOOLNIVEAU

BESTUURSNIVEAU

OT BASISSCHOOL (IB & MDW.CJG)

CvB SBaO

CvB SO

MULTIDISCIPLINAIR (MDO) OT + DESKUNDIGE BG + OUDERS

CLUSTER 1 & 2

ARRANGEMENTSAANVRAAG SWV: - WAT WILLEN WE BEREIKEN MET DIT KIND? - OPP (VOORLOPIG) - AANVRAAG VOR SOORT EN DUUR VAN ARRANGEMENT - SCHOOLONTWIKKELINGSPUNTEN VOOR EIGEN SCHOOL

SWV-NIVEAU - DESKUNDIGENPANEL - TOELAATBAARHEIDSCOMMISSIE

1. DESKUNDIGE BEVOEGD GEZAG 2. ORTHOPEDAGOOG (SBaO) 3. ORTHOPEDAGOOG (SO) 4. EVT. BENODIGDE ANDERE DESKUNDIGEN

NOG NIET BEKEND

DIRECTEUR SWV PO 30.06 (VOORZITTER) TOELAATBAARHEIDSVERKLARING

ARRANGEMENT BaO

ARRANGEMENT SBaO

ARRANGEMENT SO

ONDERSTEUNING BaO/SBaO/SO

Versie 1 april 2014

41

10.5. Schoolondersteuningsprofielen SWV PO 30.06 In deze bijlage presenteren we de samenvatting van alle schoolondersteuningsprofielen binnen ons samenwerkingsverband. De rapportage is opgesteld door Q3.

Versie 1 april 2014

42

SCHOOLONDERSTEUNINGSPROFIELEN RAPPORTAGE SAMENWERKINGSVERBAND OSS E.O. PO 3006

INHOUDSOPGAVE

INLEIDING RESULTATEN 2.1 Kengetallen 2.2 Basisondersteuning 2.3 Extra ondersteuningsdeskundigheid 2.4 Ondersteuningsvoorzieningen en ketenpartners

CONCLUSIES

Bijlage

43

INLEIDING Op grond van de wet- en regelgeving dient iedere school te beschikken over een schoolondersteuningsprofiel. In het schoolondersteuningsprofiel (SOP) legt het schoolbestuur ten minste eenmaal per 4 jaar vast welke ondersteuning de school kan bieden aan leerlingen die dat nodig hebben. Het SOP wordt opgesteld door leraren, schoolleiding en bestuur. In het profiel wordt aangegeven welke ondersteuning de school kan bieden en welke ambities de school heeft voor de toekomst. Op basis van het profiel inventariseert de school welke expertise eventueel moet worden ontwikkeld en wat dat betekent voor de (scholing van) leraren. Leraren en ouders hebben adviesrecht op het SOP via de medezeggenschapsraad van de school. De school besteedt in de schoolgids aandacht aan haar profiel en informeert de ouders over welke ondersteuning zij kan bieden. Het samenwerkingsverband (swv) benut alle profielen om te beoordelen of het daarmee een dekkend aanbod kan realiseren. Het swv verantwoordt dit in het ondersteuningsplan. De scholen van het swv passend onderwijs Oss e.o. (PO 3006) hebben hun SOP samengesteld volgens de systematiek van het digitale programma van Q3. In totaal hebben 104 scholen deelgenomen. In deze rapportage doen wij verslag van de resultaten op het niveau van het swv. Het rapport is als volgt opgebouwd. In hoofdstuk 2 beschrijven wij de resultaten op de onderdelen kengetallen (paragraaf 2.1), basisondersteuning (paragraaf 2.2), expertise (paragraaf 2.3) voorzieningen en partners (paragraaf 2.4). In hoofdstuk 3 komen de algemene conclusies aan de orde die op het niveau van het swv kunnen worden getrokken.

Bijlage

44

2. RESULTATEN In dit hoofdstuk beschrijven wij de resultaten van de inventarisatie van de SOP-en die door de scholen zijn ingevuld. Scholen hebben voorafgaande aan de invulling van de profielen een toelichting en een instructie gekregen over de inhoud van de profielen en de werkwijze die daarbij moest worden gevolgd. De inhoud van de profielen is door het swv waar gewenst aangepast en vervolgens vastgesteld. Vooraf heeft het swv toelichtingen ontvangen voor de contactpersoon van het swv en voor de scholen om het proces van zelf-beoordeling en invullen te ondersteunen. Gedurende het proces was een helpdesk benaderbaar voor eventuele vragen. Met de SOP-en is in beeld gebracht welke basisondersteuning en welke extra ondersteuning scholen bieden aan leerlingen en ouders. Daarmee worden ook de grenzen van de ondersteuning zichtbaar. De profielen hebben een inventariserend karakter. Elk profiel bestaat uit de volgende onderdelen •

een korte typering van de school  

•

de kwaliteit van de basisondersteuning

•

de deskundigheid voor extra ondersteuning waarover de school beschikt

•

de voorzieningen die de school heeft om leerlingen extra ondersteuning te bieden

•

de extra voorzieningen in het gebouw(en)

•

de (keten-) partners waarmee de school samenwerkt bij het ondersteunen van leerlingen

•

belangrijke kengetallen van de school.

Achtereenvolgens komen in dit hoofdstuk de diverse onderdelen van de profielen aan de orde op het niveau van het swv. Het gaat daarbij om de beschikbare kengetallen (paragraaf 2.1), de kwaliteit van de basisondersteuning (paragraaf 2.2), de expertise waarover scholen zelf beschikken en de expertise die zij betrekken van buiten de school (paragraaf 2.3) en de voorzieningen voor extra ondersteuning en de ketenpartners waarmee wordt samengewerkt (paragraaf 2.4).

Bijlage

45

2.1. Kengetallen

Kengetallen van scholen zijn verzameld vanuit de gegevensbestanden van DUO. Het dashboard van het swv maakt het mogelijk per school deze kengetallen te analyseren. Op het niveau van het swv is het mogelijk de scholen met elkaar te vergelijken aan de hand van het tabblad kengetallenanalyse van het dashboard.

In onderstaand overzicht zijn de kengetallen van het swv opgenomen op basis van de telling van onderstaand overzicht zijn de kengetallen van het swv opgenomen op basis van de telling van 1 oktober oktober 2012 en 2013 de peildatum van juli 2013 (Bron: www.passendonderwijs.nl). 12 en de 1peildatum van juli (Bron: www.passendonderwijs.nl).

Figuur 1: Overzicht belangrijke kengetallen.

guur 1: Overzicht belangrijke kengetallen.

Het swv Oss e.o. bestaat uit 104 scholen met ruim 22.000 leerlingen. De scholen liggen in de et swv Oss e.o. bestaat uit 104 scholen met ruim 22.000 leerlingen. De scholen liggen in de gemeenten gemeenten Sint-Oedenrode, Bernheze, Maasdonk, Sint-Oedenrode, Landerd, Ossswv en Uden. Bij schoolbesturen het swv rnheze, Maasdonk, Veghel, Landerd, OssVeghel, en Uden. Bij het zijn 15 trokken. zijn 15 schoolbesturen betrokken.

t figuur 1 blijkt dat de regio te maken heeft met krimp. Het leerlingenaantal in het primair onderwijs is in 3 Uit figuur 1 blijkt dat de regio te maken heeft met krimp. Het leerlingenaantal in het primair ar met ruim 1000 leerlingen afgenomen. onderwijs is in 3 jaar met ruim 1000 leerlingen afgenomen.

rder laten de kengetallen van het swv zien, dat de deelname aan het sbo over de afgelopen 3 jaar is gedaald an 3.16% naar 3.03%) maar boven het landelijk gemiddelde (2.6%) ligt. Sinds 2012 is er ook een lichte daling Verder laten de kengetallen van het swv zien, dat de deelname aan het sbo over de afgelopen het so te constateren (van 2,04% in 2011, naar 2.00% in 2012), maar ook hiervoor geldt dat de deelname ven het landelijk gemiddelde (1,64%) ligt. Het percentage rugzakken stijgt in die periode (van 1.02% in 2010 naar 1.16% in 2012) en ligt eveneens boven het landelijk gemiddelde (0.95%).

Bijlage

46

3 jaar is gedaald (van 3.16% naar 3.03%) maar boven het landelijk gemiddelde (2.6%) ligt. Sinds 2012 is er ook een lichte daling in het so te constateren (van 2,04% in 2011, naar 2.00% in 2012), maar ook hiervoor geldt dat de deelname boven het landelijk gemiddelde (1,64%) ligt. Het percentage rugzakken stijgt in die periode (van 1.02% in 2010 naar 1.16% in 2012) en ligt eveneens boven het landelijk gemiddelde (0.95%). Het beeld van het swv is daarmee ongunstig in het kader van de vereveningsopdracht. Op basis van de peildatum van 1 oktober 2011 kan het swv jaarlijks beschikken over een extra budget dat uiteindelijk in 2020-2021 terugloopt met ruim € 1 miljoen. 2.2. Basisondersteuning Onder basisondersteuning verstaan wij het door het swv afgesproken geheel van preventieve en licht curatieve interventies die binnen de ondersteuningsstructuur van de school planmatig en op een overeengekomen kwaliteitsniveau worden uitgevoerd. Basisondersteuning betreft dus de ondersteuning die alle scholen binnen ons swv aan leerlingen bieden om tot goede onderwijsresultaten te komen op basis van de afspraken hierover tussen de besturen van het swv. De basisondersteuning is vastgelegd in het ondersteuningsplan.

De basisondersteuning bestaat uit vijf domeinen met elk een aantal ijkpunten: v Onderwijs:
 § Leerlingen ontwikkelen zich in een veilige omgeving. § Het personeel stemt het onderwijs af op de behoeften van de leerlingen. § Het personeel werkt opbrengstgericht aan effectief onderwijs. § Het personeel werkt planmatig aan het ondersteunen van leerlingen. § Het personeel werkt continu aan de eigen handelingsbekwaamheid en competenties.

v Ondersteuning: § De school werkt vroegtijdig aan het ondersteunen van leerlingen met leer- en gedragsproblemen. § Voor alle leerlingen is een ambitieus ontwikkelingsperspectief vastgesteld. § De school draagt leerlingen zorgvuldig over. § Ouders (en leerlingen) zijn nauw betrokken  bij de school en de ondersteuning.

v Beleid:
 § De school voert een helder beleid op het terrein van de ondersteuning van leerlingen. § De school  bepaalt jaarlijks  de effectiviteit  van de leerlingenzorg en  past het  beleid  zo nodig  aan.

v Organisatie:
 § De school heeft een effectieve  interne ondersteuningsstructuur. Bijlage

47

§ De school heeft een effectief  ondersteuningsteam.

v Resultaten: § De school bereikt resultaten die op of boven het niveau liggen van scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie.

In onderstaande figuur (2) zijn de resultaten voor de scholen van het swv weergegeven. Het overzicht van de basisondersteuning bestaat uit de gemiddelde score en de frequentieverdeling voor het totaal, voor de verschillende domeinen en voor de ijkpunten. Scholen hebben een oordeel gegeven op een vierpuntschaal (onvoldoende-zwak-voldoende-goed). Deze schaal is omgerekend naar een tienpuntschaal.

Figuur 2: Overzicht basisondersteuning.

Uit figuur 2 blijkt dat in het algemeen de kwaliteit van de basisondersteuning door de scholen als ‘goed’ wordt beoordeeld. Daarbij maken wij in algemene zin de volgende opmerkingen:

Bijlage

48

§ de scores geven het eigen beoordelingsbeeld van de scholen weer. Dat oordeel is zorgvuldig tot stand gekomen, maar is (nog) niet extern getoetst § de oordelen zijn vastgelegd op een (bekende) tienpuntschaal door de vierpuntschaal daarin om te zetten, waarmee de ‘range’ voor de beoordeling ligt tussen 2.5 en 10. Hierdoor ontstaat enige vertekening.

Een vergelijking van de scores op domeinen, ijkpunten en onderliggende indicatoren geeft meer inzicht in het kwaliteitsbeeld. Hieruit blijkt het volgende: § binnen het domein onderwijs is een aantal ijkpunten en indicatoren samengebracht over de basiskwaliteit van onderwijs, zoals ook door de inspectie wordt beoordeeld. Het gaat daarbij om het pedagogisch klimaat, opbrengstgericht en handelingsgericht werken en afstemming. Hierbij worden ook de competenties van leraren betrokken. Uit figuur 2 en de onderliggende gegevens blijkt dat het pedagogisch klimaat op de scholen van voldoende tot goede kwaliteit is. Waar scholen minder op scoren is het voeren van een actief veiligheidsbeleid. Ditzelfde positieve beeld geldt voor het afstemmen van het onderwijs op verschillen tussen leerlingen. Ruim een derde van de scholen beoordeelt zichzelf met ‘goed’ en drie vijfde al ‘voldoende’.

Opbrengstgericht werken is in de scholen van voldoende tot goede kwaliteit. Dit oordeel wordt gevoed doordat ruim drie kwart van de scholen (83% met het oordeel ‘goed’) een samenhangend leerlingvolgsysteem hanteert en minder (30% met het oordeel ‘goed’) doordat de instructie effectief is. Scholen zijn ver gevorderd op het terrein van planmatig werken: 6% van de scholen beoordeelt dit onderdeel zwak of onvoldoende. Dit wordt vooral veroorzaakt doordat leerlingen op een aantal scholen niet wordt betrokken bij het nagaan van de ondersteuningsbehoeften. Bijna een vijfde van de scholen oordeelt hierover met ‘zwak’ of ‘onvoldoende’. Ruim 90% van de scholen vindt de deskundigheid van de leraren op niveau. § binnen het domein ondersteuning mag van scholen worden verwacht dat zij lichte ondersteuning bieden op de terreinen taal/lezen (dyslexie), rekenen/wiskunde (dyscalculie), gedrag en medische handelingen. Uit de gegevens blijkt dat de onderdelen lichte ondersteuning en ontwikkelingsperspectieven achterblijven. Dit zijn voor basisscholen actuele thema’s, die voor een aantal scholen nog de nodige tijd vragen. Scholen geven aan probleBijlage

49

men te hebben met: -

de begeleiding van leerlingen met specifieke behoeften m.b.t. (senso-)motorische vaardigheden (5% oordeel ‘goed’, 26% ‘voldoende’)

-

de begeleiding van leerlingen met specifieke behoeften m.b.t. taal-spraakontwikkeling (9% oordeel ‘goed’, 36% ‘voldoende’))

-

de begeleiding van leerlingen met specifieke behoeften m.b.t. werkhouding (10% oordeel ‘goed’, 43% ‘voldoende’)

Verder geldt hetzelfde voor het voeren van een beleid voor leerlingen met rekenproblemen en dyscalculie (10% ‘goed’ en 39% ‘voldoende’) en in mindere mate voor het beleid op het terrein van gedragsproblemen (26% ‘goed’ en 60% ‘voldoende’) en het bezitten van protocollen en procedures voor medische handelingen (48% ‘goed’ en 30% ‘voldoende’). Op bijna alle scholen is er beleid op het terrein van taal-/leesproblemen en dyslexie. Op zeven tiende van de scholen is het beleid goed uit, 3% geeft een negatief (‘zwak’ of ‘onvoldoende’) oordeel over zichzelf. De betrokkenheid van ouders is op de meeste scholen op orde. Mogelijkheden voor versterking liggen op het terrein van het betrekken van ouders bij de overdracht, bij het opstellen en evalueren van ontwikkelingsperspectieven, en op het terrein van het benutten van de ervaringsdeskundigheid van ouders. De overdracht is van goede kwaliteit, ook al beoordeelt 3% van de scholen deze van de vorige school naar de eigen school ‘zwak’ of ‘onvoldoende’. § binnen het domein beleid heeft 97 % van de scholen dit goed op orde. Ongeveer 3 % van de scholen beoordeelt zichzelf als zwak of onvoldoende. Dit wordt vooral veroorzaakt door de kwaliteit van de evaluatie van de leerlingenzorg en daarbinnen het jaarlijks nagaan van de inzet van de ondersteuningsmiddelen. Op sommige scholen vraagt het vastleggen van procedures op het terrein van de leerlingenzorg aandacht. § binnen het domein organisatie heeft de interne begeleiding inmiddels op nagenoeg alle scholen een stevige basis. Ditzelfde geldt voor de ondersteuningsteams in de scholen. § binnen het domein resultaten valt in positieve zin op dat bijna alle scholen (99%) de resultaten verantwoorden. Het formuleren (en het bereiken) van ambitieuze doelen bij de ontwikkelingsperspectieven vormt een probleem op ruim een vijfde van de scholen. Een kwart van de scholen heeft dit goed op orde.

Bovenstaande constateringen zijn eveneens zichtbaar in de plannen die de scholen Bijlage

50

zich hebben voorgenomen. Figuur 3 geeft een overzicht van de 20 onderdelen van basisondersteuning waarvan de (meeste) scholen hebben aangegeven dat ze er een plan voor hebben of gaan maken.

Figuur 3: Overzicht (20) onderwerpen basisondersteuning, waarop de meeste scholen verbeteringen hebben gepland.

Het onderdeel waar de meeste plannen voor zijn, staat bovenaan het overzicht. In het overzicht is het aantal scholen te zien dat een plan heeft voor een bepaald onderdeel. Het overzicht laat van de kant van de scholen de thema’s zien, waarop zij verbeteringen wensen uit te gaan voeren. Deze thema’s betreffen samengevat de volgende onderwerpen: § kwaliteit instructie: effectiviteit, omgaan met verschillen, afstemming materialen, afstemming tijd, groepsplannen. Ondanks het feit dat scholen zich op deze terreinen positief beoordelen, vinden veel scholen dat zij hier intensief mee moeten doorgaan § ook het thema leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften staat hoog op de agenda. Veel scholen willen inzetten op handelingsgericht werken, verbetering van groepsplannen op basis van gegevens, het op orde brengen van de OPP-en in een vaste structuur, het betrekken van leerlingen daarbij Bijlage

51

§ een derde thema is de deskundigheidsbevordering van leraren vooral wat betreft lichte ondersteuning: rekenproblemen en dyscalculie, gedragsproblemen, pedagogische competenties, didactische competenties. 2.3. Extra ondersteuningsdeskundigheid

Welke deskundigheden hebben scholen in ons swv zelf in huis? En welke deskundigen betrekken zij van buiten de school? In figuur 4 zijn de resultaten voor de scholen van het swv weergegeven. Het overzicht van deskundigheden laat zien welke deskundigheden er binnen de school aanwezig zijn (interne deskundigheid) en welke deskundigheden de school van buiten haalt (externe deskundigheid). Tevens laat het overzicht zien hoe de scholen scoren op de door hen ingeschatte kwaliteit (tevredenheid) van de deskundigheid. Uit de figuur blijkt dat: § de interne deskundigheid (wat betreft intensiteit en kwaliteit) achterblijft bij de deskundigheden die men van buiten betrekt. Gezien de schaal, de populatie en de mogelijkheden van basisscholen, is dat begrijpelijk. Bij het sbo en so is het arsenaal interne deskundigen groter. Toch is het positief binnen het basisonderwijs dat de scholen bezig zijn de deskundigheid ‘in huis’ te organiseren. Naast vertrouwenszaken is er deskundigheid op de terreinen hoogbegaafdheid, dyslexie, autisme, remedial teaching en adhd en is daarover tevreden. Dat geldt ook voor rekenen/wiskunde, taal/ lezen, gedragsproblemen, jonge risicoleerlingen en huiselijk geweld/AMK

Kleurlegenda  

§ wat betreft de externe deskundigheid valt op dat de beoordeling daarvan in alge-

!  

Ervaren   opgeleid  

!  

Tevreden  

&  

!  

Niet  tevreden  

!  

Niet  aanwezig  

 

mene zin positief is. (School)maatschap-

Figuur 4:

pelijk werk wordt door bijna alle scholen

Overzicht deskundigheden en de mate waarin de scholen daarmee tevreden zijn. Bijlage

52

ingezet, ruim drie kwart van de scholen is daarover tevreden § verder is opvallend dat scholen kritisch zijn over de kwaliteit. De beoordeling ‘ervaren en opgeleid’ wordt (behoudens vertrouwenszaken en remedial teaching) door minder dan een kwart van de scholen aan de deskundigheden verbonden. Deze kritische beoordeling geldt veel minder voor de externe deskundigen.

Scholen hebben ook aangegeven welke deskundigheden zij in de toekomst willen ontwikkelen, aantrekken of waarvan zij de kwaliteit willen verbeteren. In figuur 5 wordt dit in kaart gebracht.

Figuur 5: Overzicht deskundigheden, waarop de meeste scholen verbeteringen hebben gepland.

De figuur geeft een overzicht van alle onderdelen van deskundigheid waarvan de scholen hebben aangegeven dat ze er een plan voor hebben of gaan maken. Het onderdeel waar de meeste plannen voor zijn, staat bovenaan het overzicht. In het overzicht is het aantal scholen te zien dat een plan heeft voor een bepaald onderdeel. Uit de figuur blijkt dat in het algemeen de volgende thema’s op de meeste scholen op de planning staan: § versterking deskundigheid hoogbegaafdheid: een actueel thema, dat veel aandacht krijgt de laatste jaren in het onderwijs. Meer dan 25 scholen willen op dit thema meer deskundig worden

Bijlage

53

§ dyscalculie en rekenen/wiskunde: juist ook actueel vanwege het referentiekader dat zich uitstrekt over alle onderwijssectoren § gedragsproblemen en sociale vaardigheden. Op grond van landelijk onderzoek staat dit thema voor leraren in de top drie waar het gaat om de problemen die zij ervaren in hun werk. Het is tevens de kernproblematiek van passend onderwijs § vve: voor de doorgaande lijn en succes in het onderwijs een cruciale voorwaarde. 2.4. Ondersteuningsvoorzieningen en ketenpartners

Voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben, kan het nodig zijn extra ondersteuningsvoorzieningen of groepen te organiseren. Dat kan soms ook gelden voor aanpassingen aan of in het schoolgebouw. Daarnaast werken scholen samen met partners in de omgeving. In figuur 6 zijn de resultaten voor de scholen van het swv weergegeven.

Figuur 6: Overzicht voorzieningen en ketenpartners.

Het overzicht met ondersteuningsvoorzieningen en het overzicht met voorzieningen in de fysieke omgeving laten zien welke voorzieningen er binnen de school aanwezig zijn. Bijlage

54

Tevens laten de overzichten zien hoe tevreden de scholen zijn over de kwaliteit van de voorzieningen.Het overzicht met ketenpartners toont welke samenwerkende ketenpartners er zijn. Tevens laat het overzicht zien hoe de scholen scoren wat betreft de intensiteit van de samenwerking. Uit de overzichten wordt duidelijk dat: § ondersteuningsvoorzieningen binnen scholen zich voornamelijk richten op hoogbegaafdheid en taal/lezen (schakel-, taal en NT2 groepen). Specifieke groepen (MLK-groepen, timeoutgroepen, sbo-groepen, groepen leerlingen met externaliserend en/of internaliserend gedrag, autigroepen e.d. zijn aanwezig in beperkte aantallen § opvallend is dat veel scholen inmiddels voorzieningen in de fysieke omgeving hebben die nodig is om de ondersteuning aan leerlingen te verbreden. Te denken valt aan gespreksruimtes, voorzieningen voor invalide leerlingen en ruimten voor therapie, time out en verzorging § Scholen hebben lokaal en regionaal veel contacten met partners. De contacten met (school) maatschappelijk werk, GGD/JGZ, voorschoolse voorzieningen en scholen in het primair en voortgezet onderwijs zijn op de meeste scholen intensief. Dat geldt minder voor de contacten met jeugdzorg, so en gemeenten.

Bijlage

55

Wat betreft de plannen van de scholen geeft onderstaande figuur een overzicht van alle onderdelen van voorzieningen en ketenpartners waarvan de scholen hebben aangegeven dat ze er een plan voor hebben of gaan maken.

Figuur 7: Overzicht voorzieningen en ketenpartners, waarop de meeste scholen verbeteringen hebben gepland.

Het onderdeel waar de meeste plannen voor zijn, staat bovenaan het overzicht. In het overzicht is het aantal scholen te zien dat een plan heeft voor een bepaald onderdeel. Het overzicht laat ook hier zien dat scholen vooral willen inzetten op: § voorzieningen voor hoogbegaafde leerling § stilteruimte(s) of –hoeken en time-out ruimtes § contacten met voorzieningen voor voorschoolse educatie § contacten met gemeenten en wijkorganisatie.

Het aantal scholen met plannen op deze terreinen is overigens beperkt.

Bijlage

56

3. CONCLUSIES

Op basis van de door de scholen zelf beoordeelde kwaliteit van de basisondersteuning, de beschikbare deskundigheid, de ondersteuningsvoorzieningen en de intensiteit van de contacten met ketenpartners kunnen de volgende conclusies worden geformuleerd. • de SOP-en zijn gebaseerd op zelfbeoordeling door de scholen. Zij kunnen aan kracht winnen wanneer zij worden getoetst middels vormen van auditing of visitatie. Naast het versterken van de zeggingskracht van de profielen heeft een dergelijke aanpak het voordeel dat scholen daarbij van elkaar kunnen leren • het swv heeft met het aanbod aan basisscholen en de voorzieningen voor extra ondersteuning (so en sbo) globaal een dekkend aanbod. Het zal van de verdere ontwikkeling van het swv en de samenwerking en inhoudelijke afstemming tussen so, sbo en bao afhangen in hoeverre er nu en in de toekomst mogelijkheden worden benut voor het ontwikkelen van tussenvoorzieningen en varianten van voorzieningen voor extra ondersteuning in de zin van ‘deeltijd’ en ‘kortdurend’ • het swv heeft een ‘fikse’ vereveningsopdracht (zie 2.1). Of deze slaagt zal sterk afhangen van de afspraken met de besturen binnen het swv wat betreft verantwoordelijkheidsverdeling, beheersing van het gebruik van speciale voorzieningen en de inrichting van (varianten van) arrangementen • de basisondersteuning is naar het oordeel van de scholen goed op orde. De vormgeving van lichte ondersteuning in de scholen en de kwaliteit van de ontwikkelingsperspectieven (ambitieus, helder en met betrokkenheid van leerlingen en ouders) vragen aandacht • hoewel scholen de deskundigheid van leraren positief inschatten, geven zij ook aan hierin te willen blijven investeren. Van deze positieve en (zelf-)kritische instelling kan gebruik worden gemaakt bij de verdere vormgeving van passend onderwijs op schoolniveau • scholen ontwikkelen zich in de richting van voorzieningen met aanpassingen in de fysieke omgeving. Ook blijken scholen in de omgeving samen te werken met ketenpartners – van incidenteel tot intensief. In het kader van het (wettelijk verplicht) overleg met gemeenten biedt dit mogelijkheden voor het intensiveren van de lokale samenwerking

Bijlage

57

• het is aan de scholen zelf uit hun eigen SOP conclusies te trekken en de vragen te beantwoorden: ‘wat zie ik?’, ‘wat vind ik daarvan?’ en ‘wat ga ik doen?’. Op die wijze kan iedereen in de eigen situatie en op een passende wijze stappen zetten voor nog beter en passender onderwijs.

Bijlage

58

www.samenwerkingsverband3006.nl &

Versie&21&jan&2014&

Pagina&63&