Onderscheiding van de geesten
Hoe doe je dat? Inspiratiedag, Zwolle
Ignatius van Loyola
1491 - Spaans Baskenland
« Verhaal van de pelgrim »
De droom van Iñigo
___________________________________________________________________________________
Tot aan zijn zesentwintigste was hij iemand die zich overgaf aan de ijdelheden van de wereld. Wat hij vooral graag deed was zich oefenen in het hanteren van wapens, met een groot en ijdel verlangen daarbij eer te behalen. (Verhaal van de pelgrim, nr 1)
Ridder Ignatius
Ziekbed
Waarheen?
Vrome boeken … Heerlijk!
Verschillende gevoelens “Toch was er een verschil. Was hij namelijk met zijn gedachten bij dat van de wereld dan vond hij daar wel veel behagen in, maar liet hij het ten slotte vermoeid los dan voelde hij zich dor en ontevreden. Bedacht hij daarentegen hoe het zou zijn om enkel plantaardig voedsel te eten en om ook al die overige gestrengheden te verrichten waarvan hij gezien had dat de heiligen die hadden gedaan, dan vond hij niet alleen troost zolang hij daar in gedachten mee bezig was, maar bleef hij ook tevreden en opgewekt nadat hij ze had losgelaten.”
Terugblik “Maar hij schonk daar geen aandacht aan en kwam er niet toe dieper in te gaan op dat verschil, totdat hem op een keer de ogen een beetje opengingen en hij zich over dat onderscheid begon te verwonderen. Toen begon hij erover na te denken en op grond van zijn ervaringen kwam hij tot het inzicht dat sommige gedachten hem in droefheid achterlieten, andere daarentegen in blijdschap. Zo leerde hij beetje bij beetje de verschillende aard kennen van de geesten waardoor hij bewogen werd: de een van de duivel, de ander van God.” (verhaal van de pelgrim, nr 8)
Troost en troosteloosheid ⦿
Ten slotte noem ik vertroosting elke vermeerdering van hoop, geloof en liefde en elke innerlijke blijdschap die een oproep en aantrekking inhoudt tot het hemelse en het eigen heil van de ziel en haar aldus rust en vrede geeft in haar Schepper en Heer. (G.O. 316)
⦿
Ik noem troosteloosheid al het tegenovergestelde ... Bijvoorbeeld: duisternis en verwarring in de ziel, een beweging naar wat laag en aards is, onrust vanwege verschillende beroeringen en bekoringen, een neiging tot wantrouwen, de ziel die zonder hoop is, zonder liefde, geheel lui, lauw, droevig en als het ware gescheiden van haar Schepper en Heer. (G.O. 317)
Bekering van Ignatius ⦿
Onderscheiding van de geesten • Leren luisteren naar het biddende hart ⚫ Geen emocratie ⚫ Wel : pedagogie van terugblik • Juiste verhouding tussen hart, verstand en wil
⦿
Optimistische mensvisie • Vertrouwen in diepste verlangen • Mens geroepen om leven lang te groeien
Overgave aan de troost
Vertrek, voorgoed
De pelgrim
_________________________________________________________________________________
Op een muilezel reed hij weg
(Verhaal van de pelgrim nr 13)
20 jaar onderweg (1521-1540)
De God-zoeker Van eigen eer naar de eer van de Andere
Leven van gebed en ascese : 1521-1524 Ik, ik, ik, ik, ik, ik, ik, , ik
ik
___________________________________________________________________________________________________________________________
▪
Ook na zijn bekering bleef zijn verlangen naar uiterlijke heldendaden intact. Het verschil was dat hij dit nu deed op geestelijk gebied.
▪
Als hij gelezen had over een heilige die 6 uur per dag bad, dan zou hij 7 uur per dag bidden. Als een andere 5 dagen en nachten had gevast, dan zou hij 7 dagen en nachten eten noch drinken.
▪
Met zijn ijzeren wilskracht kreeg hij al die krachttoeren voor mekaar. Hij hield er definitieve beschadigen van maag en nieren aan over. Hij werd depressief en pleegde ei zo na zelfmoord.
Uitpuren van de Geestelijke Oefeningen
De Geestelijke Oefeningen ______________________________________________________________________________
Het geheim van de jezuïeten de Geestelijke Oefeningen
Gebedsparcours (bijbels) Minutieus uitgewerkt • Christocentrisch • Aanpassing aan het individu • Ervaringsgericht : smaken van troost • Persoonlijke begeleiding ⚫ Zoeken van persoonlijke invulling levensverlangen ⚫ Begeleider : even belangrijk als discreet
Rechtstreekse godsontmoeting
« Hij moet de Schepper in direct contact met zijn schepsel laten werken en het schepsel met zijn Schepper en Heer. » (G.O. nr 16)
Een kwestie van geloofwaardigheid Studietijd: 1524-1535
_____________________________________________________________________________________________________________________________
Beginnen bij het begin : Latijn in Barcelona 33 jaar oud - Hart én verstand -
‘s Avonds en ‘s nachts: ziekenverzorging , , jij, jij, jij, jij, jij, jij … jij
jij
_______________________________________________________________________________________
Mystiek van de
dienstbaarheid
De uitdaging van de
Onderscheiding!
1) 2) 3)
Het kompas is de troost Uitkomst is open Magis
1) Op het kompas van de troost Troost als kompas Uitkomst is open Magis
⦿
Troost = richtingwijzer
⦿
Troosteloosheid = doodlopende weg
2) Plaats van aankomst: onbekend _____________________________________________________________________________________
Troost als kompas
Uitkomst is open Magis
⦿
Uitkomst niet bekend van tevoren ⚫ Vooronderstelt inwendige vrijheid en beschikbaarheid - vertrouwen – geloof
“Ignatius volgde de Geest, zonder Hem voorbij te steken; zo werd hij zachtjes geleid naar het onbekende; en langzaamaan opende zich voor hem de weg, die hij wijselijk onwetend ging, zijn hart eenvoudig gericht op Christus.” J. Nadal sj
3) MAG
IS
_________________________________
Troost als kompas Uitkomst is open
Magis
•Méér,
⚫vérder ⚫ zéér
Magis: de strijd is de regel ____________________________________________________________________________
Geen onderscheiding zonder bewegingen
De lat voldoende hoog leggen
Koerswijziging van 180 °, why not! 1548: college van Messina
6.641 brieven
Brief van Ignatius aan Franciscus van Borgia Rome, 5 juni 1552
… Betreffende de kardinaalshoed, leek het me goed u uit te leggen, zoals ik voor mezelf zou doen, wat er zich in mij heeft afgespeeld tot meerdere heerlijkheid van God. Van zodra ik verwittigd was dat het zeker was dat de keizer u had voorgedragen en dat het de Paus vergenoegde u tot kardinaal te verheffen, heb ik onmiddellijk een neiging of een beweging gevoeld om dit met al mijn kracht tegen te werken. Desalniettemin, evenwel, was ik, tengevolge van de talrijke argumenten voor en tegen die mij te binnen schoten, niet zeker van de goddelijke wil. … Gedurende deze periode voelde ik in mezelf bepaalde angsten als ik op bepaalde ogenblikken nadacht en de zaak overwoog in mijn geest. Het ontbrak me aan inwendige vrijheid om standpunt in te nemen en de zaak tegen te houden. Ik zei tegen mezelf : weet ik echt wat God onze Heer verlangt te doen? En ik vond in mezelf geen volledige zekerheid om mij te verzetten. Op andere ogenblikken, als ik mijn gebruikelijk gebed hernam, voelde ik de angst verdwijnen. Ik herhaalde mijn vraag meerdere malen, nu eens met die angst, de andere keer met het tegenovergestelde. De derde dag, uiteindelijk, gedurende mijn gebruikelijke gebed, en sindsdien voortdurend, nam ik bij mezelf zo’n duidelijk oordeel waar en zo’n rustig en vrij voornemen om mij te verzetten tegen de Paus en de kardinalen zoveel als ik kon dat, mocht ik het niet doen, ik er zeker van was en ik nu nog steeds zeker ben dat ik me niet op een ernstige manier voor God onze Heer zou kunnen rechtvaardigen...
Dood van Ignatius(1556)
« Wereldse » spiritualiteit
« In
alles God liefhebben en dienen» (G.O. nr 233)
De uitdaging van de onderscheiding Dag in, dag uit ______________________________________________________________________________________
Terugblik 1. Dank u wel 2. Sorry 3. Alstublieft Levensgebed: “Het gebed voor bij de tandarts”
Gábor Hevenesi sj “Vertrouw zo op God alsof het resultaat van je werk van jou en niet van God afhangt; en zet je zo in alsof niets door jou maar alles door God tot stand gebracht zal worden”.
www. biddenonderweg.org
Ignatiaans bijbelgebed op je smartphone