ondernemend onderweg
jaarverslag 2011
Ondernemende school, een goede basis voor een succesvolle toekomst!
hetstreek.nl
Ondernemend onderweg jaarverslag 2011
Ondernemende school, een goede basis voor een succesvolle toekomst!
hetstreek.nl
Inhoud Inhoudsopgave........................................................................... 4 Voorwoord................................................................................ 7 Hoofdstuk 1 Bestuur en toezicht........................................................8 1.1 Missie en visie....................................................................... 8 1.1.1 Missie.......................................................................... 8 1.1.2 Onderwijsvisie............................................................... 8 1.2 College van Bestuur................................................................ 9 1.3 Raad van Toezicht.................................................................. 10 1.3.1 Samenstelling................................................................ 11 1.3.2 Governance................................................................... 11 1.3.3 Werkwijze.................................................................... 11 1.3.4 Vergaderingen................................................................ 12 1.3.5 Onderwerpen................................................................. 12 1.3.6 Planning & Control.......................................................... 12 hoofdstuk 2 Ons onderwijsaanbod.....................................................13 2.1 Onderwijsaanbod................................................................... 13 2.1.1 Bovenbuurtweg.............................................................. 13 2.1.2 Vmbo/praktijkonderwijs................................................... 15 2.2 Oudertevredenheid................................................................ 17 2.3 Leeropbrengsten................................................................... 17 2.3.1 Bovenbuurtweg.............................................................. 17 2.3.2 Vmbo.......................................................................... 18 2.4 Inspectiebezoeken................................................................. 19 hoofdstuk 3 Onze leerlingen...............................................................20 3.1 Wie zitten er op CSG Het Streek?................................................ 20 3.2 Toelating............................................................................. 21 3.3 Begeleiding van leerlingen........................................................ 21 3.4 Oriëntatie op het vervolgonderwijs............................................. 22 3.5 Aansluiting op het vervolgonderwijs............................................ 22 3.6 Activiteiten voor leerlingen...................................................... 23
hoofdstuk 4 Onze medewerkers..........................................................24 4.1 Kwantitatieve formatieontwikkeling............................................ 24 4.1.1 Ontwikkeling formatieplaatsen............................................ 24 4.1.2 Leeftijdsverdeling medewerkers.......................................... 24 4.1.3 Werving en selectie......................................................... 25 4.1.4 Verzuim....................................................................... 25 4.2 Personeelsbeleid................................................................... 26 4.3 Uitvoering versterking functiemix............................................... 27 Hoofdstuk 5 Onze organisatie..............................................................29 5.1 Inrichting van de organisatie..................................................... 29 5.1.1 Organisatie Streekbreed.................................................... 29 5.2 Medezeggenschap.................................................................. 30 5.2.1 Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR).................. 30 5.2.2 Contactraden ouders (CRO)................................................ 31 5.2.3 Leerlingenraden............................................................. 31 5.3 Huisvesting.......................................................................... 32 5.3.1 Nieuwbouw Zandlaan....................................................... 32 5.3.2 Nieuwbouw technolab locatie Bovenbuurtweg......................... 33 5.4 ICT.................................................................................... 34 5.5 Duurzaamheid...................................................................... 35 hoofdstuk 6 Onze samenwerking.........................................................36 6.1 Primair onderwijs.................................................................. 36 6.2 Voortgezet onderwijs in de regio................................................ 37 6.3 Mbo en hbo.......................................................................... 37 6.4 Kenniscampus Ede.................................................................. 38 6.5 Wo.................................................................................... 38 6.6 Bedrijfsleven en overheid......................................................... 39 Hoofdstuk 7 Onze financiën..................................................................40 Balans per 31 december 2011, vergeleken met 31 december 2010 ............ 42 Exploitatierekening 2011.............................................................. 43
4
5
Ondernemend onderweg
Voorwoord Binnen het totaalaanbod van voortgezet onderwijs in de regio is CSG Het Streek een christelijke school die leerlingen op alle niveaus in een goede sfeer gedegen onderwijs wil bieden. Voor die waarden – christelijk, gedegen en goede sfeer – willen wij ons graag sterk maken. Omdat die naar onze overtuiging de basis kunnen leggen voor een succesvolle toekomst van onze leerlingen. Daarbij staan we open voor alle mogelijkheden die deze tijd ons biedt. Hoe wij als school in 2011 ondernemend onderweg zijn gegaan, leest u in dit jaarverslag dat we nu voor het eerst in deze vorm uitbrengen. Het was een belangrijk jaar voor ons. Maar liefst twee keer verscheen de burgemeester van Ede op het Streektoneel. In het najaar om ons technolab te openen dat onze school nòg aantrekkelijker maakt voor bètaleerlingen. In het voorjaar om de eerste paal te slaan van het nieuwe schoolgebouw aan de Zandlaan. Die handeling gaf nieuw perspectief. We hopen dat deze accommodatie, ingericht naar de eisen van eigentijds adaptief onderwijs, aantrekkingskracht zal hebben op veel potentiële vmbo-leerlingen. De eerste tekenen zijn gunstig! Ook zagen we in 2011 dat ons bezuinigingsbeleid van de afgelopen jaren vruchten begon af te werpen. Financieel zijn we nog niet uit de zorgen, maar wel op de goede weg. Goed onderwijs moet goede onderwijsresultaten opleveren. In 2011 was dat ook zo. Wel stonden die resultaten voor de vmbo-locaties onder druk. De verbetering daarvan heeft de komende tijd daarom al onze aandacht. Want terwijl wij ondernemend onderweg zijn, willen wij graag garant blijven staan voor aantrekkelijk en gedegen onderwijs. Ede, mei 2012 drs. Inge Sterenborg-van der Schaaf voorzitter College van Bestuur
6
7
Ondernemend onderweg
Hoofdstuk 1 Bestuur en toezicht In dit hoofdstuk geven wij u inzicht in de bestuurlijke organisatie van onze Christelijke Scholengemeenschap Het Streek. Voordat we beschrijven wat de taakstelling en de werkzaamheden van het College van Bestuur en de Raad van Toezicht in het verslagjaar waren, geven wij u eerst de missie en visie van onze school en de accentuering die deze in het verslagjaar hebben gekregen.
1.1 Missie en visie De missie en visie van onze Christelijke Scholengemeenschap Het Streek, zoals hieronder geformuleerd, zijn in het verslagjaar ongewijzigd gebleven. Wel zijn bestuurder en directie begonnen aan een traject van heroriëntatie over de uitwerking van de christelijke identiteit. Van de medewerkers van onze school wordt verwacht dat zij de Bijbel zien als de inspiratie van hun handelen. Daarnaast is in de onderwijsvisie het ondernemerschap geaccentueerd. Dit leidde in de loop van 2011 tot een nieuwe slogan: ‘Ondernemende school, een goede basis voor een succesvolle toekomst!’. 1.1.1 Missie CSG Het Streek stelt zich ten doel het verzorgen van christelijk voortgezet onderwijs. Onze school weet zich geworteld in het Evangelie en heeft de Bijbel als bron van inspiratie. Het onderwijs heeft oog en respect voor de diversiteit waarin de christelijke traditie tot uitdrukking komt en biedt daar ruimte voor. Het onderwijs stimuleert de onderlinge ontmoeting en dialoog. Staand in een multiculturele en multireligieuze samenleving zijn de locaties van CSG Het Streek uitnodigend voor allen die het onderwijs willen volgen.
van jongeren en zoeken we naar de samenhang tussen die wereld en de leergebieden. Tegelijkertijd dragen wij aan wat betekenisvol is gebleken in onze cultuur en traditie. We nodigen leerlingen uit hierover na te denken en dagen hen uit het gesprek over waarden aan te gaan. • Leer de ander echt te zien Wij worden pas echt mens in de waardevolle ontmoeting met de ander en met God. Daarom beseffen wij dat je pas echt tot prestaties komt als je gezien en gekend wordt zoals je bent. Dit besef kleurt onze omgang met elkaar en onze manier van lesgeven. • Voor de goede orde Als christelijke scholengemeenschap geven wij leerlingen graag ruimte. Tegelijkertijd stellen we grenzen aan die ruimte en bieden we daarbinnen structuur. De grenzen en structuur maken duidelijk wat we als school van onze leerlingen verwachten. De praktische invulling van de identiteit komt naar voren in de dagopeningen, godsdienstlessen, vieringen van de Bijbelse feesten en het organiseren van acties voor goede doelen. CSG Het Streek wil bereiken dat leerlingen die de school hebben afgerond, evenwichtige en sociaal vaardige leerlingen zijn, met een positieve eigenwaarde en onderscheidingsvermogen. De leerlingen beschikken over voldoende bagage om zelfstandig te functioneren in de maatschappij en zich verder te ontwikkelen.
1.2 College van Bestuur 1.1.2 Onderwijsvisie De dagelijkse lespraktijk op onze school is gebaseerd op een duidelijke onderwijsvisie. Essentieel daarin zijn de volgende noties: • Haal het beste uit jezelf Wij erkennen dat ieder mens talenten heeft, zowel leerlingen als medewerkers. Wij werken graag mee aan de ontplooiing daarvan. Wij erkennen ook dat ieder mens uniek is in Gods ogen. Dat stimuleert ons om waar mogelijk recht te doen aan onderlinge verschillen. 8
• Leer betekenis te geven aan het leven In de onderwijspraktijk sluiten wij zoveel mogelijk aan bij de belevingswereld
Het College van Bestuur wordt gevormd door mevrouw drs. Inge Sterenborg-van der Schaaf, in het vervolg bestuurder genoemd. De bestuurder geeft leiding aan de rector van de locatie Bovenbuurtweg en aan de directeur van de locaties Amsterdamseweg, Oranjelaan en Bennekom.1 De Raad van Toezicht is de werkgever van de bestuurder. De bestuurder vraagt instemming of advies aan de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR).2 De directieleden overleggen met de Contactraad ouders en de leerlingenraad op hun eigen locatie. In het verslagjaar heeft de bestuurder ingezet op een verdere realisering en borging van de zes speerpunten zoals die zijn geformuleerd in het Strategisch Beleidsplan 2008-2012: 1 Zie hoofdstuk 2 ‘Ons onderwijs’ 2 Zie paragraaf 5.2 ‘Medezeggenschap’
Ondernemend onderweg
9
• De locaties van CSG Het Streek hebben een duidelijk profiel in de regio. Ze zijn herkenbaar aan een op christelijke kernwaarden gebaseerd onderwijs. Het onderwijs is van uitstekende kwaliteit en leidt tot goede resultaten • Wij bieden een goede (loopbaan)begeleiding voor alle leerlingen en waar nodig extra ondersteuning. De grenzen van wat wij kunnen bieden, zijn voor iedereen – zowel intern als extern - helder. • Wij zijn als school voor voortgezet onderwijs maatschappelijk verankerd en hebben een belangrijke plek in de educatieve infrastructuur van Ede en omstreken. Daarbij zijn wij vanuit onze kernwaarden een betrouwbare samenwerkingspartner. • Onze organisatiestructuur is zodanig ingericht dat: - de besluitvorming transparant is; - we ons beleid intern en extern adequaat kunnen waarborgen. • Er wordt een duidelijke visie op personeel ontwikkeld. Deze visie is door de hele organisatie voelbaar. Wij staan zowel intern als extern bekend als een aantrekkelijke en eigentijdse werkgever. • Wij beschikken over twee goed geoutilleerde moderne schoolgebouwen en de ICT-voorzieningen zijn up-to-date. Hoe de realisering en borging van deze speerpunten in 2011 vorm hebben gekregen, laat dit jaarverslag zien.
1.3 Raad van Toezicht De Raad van Toezicht van onze school bestaat uit onafhankelijke leden die zonder last of ruggespraak hun expertise in dienst stellen van CSG Het Streek. Tussen bestuurder en raad was in 2011 sprake van een positiefkritische verhouding. De bestuurder informeerde de raad tijdig en transparant. De raad bevroeg haar kritisch op inhoud en proces. Het algemene oordeel van de raad is dat de bestuurder met haar aanpak meer rust in de organisatie heeft gebracht.
1.3.1 Samenstelling In het verslagjaar werd de raad uitgebreid met een door de GMR aangedragen persoon, conform de Wet medezeggenschap op scholen (WMS). Aan het einde van het verslagjaar bestond de Raad van Toezicht uit de volgende vijf personen: mw. Mr. M.J. van Dasselaar mw. I.E.E. van der Dussen drs. Th. A.M. van der Meer prof.drs. J.A. Oosterhaven drs. E.M. Riemersma
voorzitter commissie Benoeming en bezoldiging zelfstandig adviseur, juriste voorzitter zelfstandig counselor vicevoorzitter zelfstandig manager en adviseur voorzitter Auditcommissie zelfstandig directieadviseur, parttime hoogleraar Management van IT, VU Amsterdam nieuwlid sinds 2011 Vice President en Global Client Director van Capgemini
1.3.2 Governance De code Goed Bestuur van de VO-Raad is bepalend voor de governance binnen onze school. Concreet betekent dit dat: • de nieuwe organisatiestructuur van CSG Het Streek zo transparant mogelijk is; • iedereen binnen die organisatie weet wat zijn of haar rol is; • de verhoudingen tussen raad en bestuurder, raad en GMR, bestuurder en GMR en bestuurder en directie goed zijn; • de raad jaarlijks een beoordelingsgesprek voert met de bestuurder; • de raad elk jaar zijn eigen handelen evalueert en die evaluatie terugkoppelt naar de bestuurder. 1.3.3 Werkwijze De Raad van Toezicht kent twee commissies: de Auditcommissie en de commissie Benoeming en bezoldiging. De Auditcommissie beoordeelt jaarlijks de begroting en de jaarrekening. De commissie Benoeming en bezoldiging geeft onder meer uitvoering aan de werkgeversfunctie van de raad jegens de bestuurder door haar ieder jaar te beoordelen. In het verslagjaar heeft de raad besloten om op deze wijze de bestuurder te integreren in de organisatiebreed ingezette gesprekscyclus.
10
11
Ondernemend onderweg
1.3.4 Vergaderingen De Raad van Toezicht vergaderde in het verslagjaar vijf keer. Daarnaast waren er informele activiteiten. Zo was er de jaarlijkse bijeenkomst met de bestuurder en de twee directieleden, waren twee leden van de raad aanwezig bij een vergadering van de GMR, kon de raad de nieuwbouw aan de Zandlaan bewonderen en waren de leden van de raad uitgenodigd voor het jaarlijkse adventsconcert op de locatie Bovenbuurtweg. 1.3.5 Onderwerpen In het verslagjaar sprak de Raad van Toezicht onder meer over onderstaande onderwerpen: • stand van zaken nieuwbouw Zandlaan; • stand van zaken nieuwbouw technolab Bovenbuurtweg; • onderwijsopbrengsten; • raamovereenkomst met ROC A12; • Code Goed Onderwijsbestuur VO; • Meerjarenbegroting 2012-2015; • Jaarrekening 2010 en Jaarverslag 2010. 1.3.6 Planning & Control Vanuit zijn statutaire bevoegdheid keurt de Raad van Toezicht de begroting en de jaarrekening goed die de bestuurder heeft vastgesteld. Ook benoemt de raad de accountant. De bestuurder rapporteert de raad ieder kwartaal over de cijfers. Nadat de Auditcommissie de begroting en de jaarrekening heeft beoordeeld, heeft de raad een gesprek met de bestuurder en de accountant, waarin de laatste zijn bevindingen toelicht. Aan dit gesprek gaat een vooroverleg tussen Auditcommissie, bestuurder en controller vooraf. De kwartaalrapportage over de financiën wordt, zo is in het verslagjaar besloten, vanaf het eerste kwartaal 2012 uitgebreid met een rapportage over personeel en onderwijs.
hoofdstuk 2 Ons onderwijsaanbod In dit hoofdstuk beschrijven wij het onderwijsaanbod van onze school en de ontwikkelingen die op dat vlak hebben plaatsgevonden in het verslagjaar, de oudertevredenheid, de leeropbrengsten en de innovatieve ontwikkelingen. Streekbreed kwam de focus meer te liggen op het primaire proces. Ook werden belangrijke stappen gezet richting passend onderwijs en kreeg onze school een duidelijker profiel in de regio. CSG Het Streek biedt leerlingen uit de regio Ede een breed scala aan voortgezet onderwijs. Voor ieder kind passend onderwijs: • locatie Bovenbuurtweg: mavo, havo, vwo, gymnasium, technasium; • locatie Amsterdamseweg: vmbo bbl, vmbo kbl, mavo, sportklas en Vakcollege techniek; • locatie Bennekom: vmbo kbl, mavo, mavo/havo; • locatie Oranjelaan: praktijkonderwijs en mbo niveau 1. Ook in het verslagjaar hebben we verder gewerkt aan de invoering van passend onderwijs. Dit houdt in dat iedere regio een sluitende onderwijsstructuur moet bieden, waarin alle kinderen een passende plek kunnen vinden en adequaat bediend kunnen worden op de eigen specifieke onderwijs- en ondersteuningsbehoefte. Per 1 augustus 2013 zal onze school aan deze zorgplicht moeten kunnen voldoen. Bij de implementatie van passend onderwijs is de samenwerking tussen primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs binnen de regio Ede-Wageningen van groot belang.3 Onze school heeft in 2011 een duidelijker profiel in de regio gekregen als • een onderwijsinstelling met een ondernemende houding; • een goede basis voor een succesvolle toekomst;4 • een kwalitatief goede school.
2.1 Onderwijsaanbod 2.1.1 Bovenbuurtweg Onze locatie Bovenbuurtweg voor mavo, havo, vwo, gymnasium en technasium liet in het verslagjaar de volgende ontwikkelingen in onderwijsaanbod zien.
12
3 Zie ook hoofdstuk 6 ‘Onze samenwerking’ over het thema ‘passend onderwijs’.
13
4 Sinds de tweede helft van het verslagjaar is de slogan van onze school: ‘Ondernemende school, een goede basis voor een succesvolle toekomst!’
Ondernemend onderweg
Versterking gymnasium Op deze locatie hebben we in het verslagjaar sterk ingezet op de versterking van het gymnasium door meer aandacht te besteden aan zaken die in het Beleidsplan Gymnasium staan beschreven: debatteren en drama. Om debatteren meer inhoud te geven, heeft in het verslagjaar een docent van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) gastlessen gegeven op de locatie Bovenbuurtweg. Dit resulteerde in deelname aan een landelijke debatwedstrijd in 2012.
Bezinning identiteit havisten In vergelijking met mavo en vwo/gymnasium heeft de havo nog een onduidelijk profiel. Havisten combineren denken en doen op een onderscheiden manier. Daarover is nog te weinig bekend. In het verslagjaar zijn wij de bezinning daarop begonnen met het doel hun het onderwijs op een andere manier aan te bieden. Een manier die bij hen past.
Verdere uitrol technasium Sinds 2009 biedt onze school op de locatie Bovenbuurtweg leerlingen van vwo en havo het technasium aan, een bètagerelateerde opleiding waarin zij met gebruikmaking van de bètavakken zoeken naar oplossingen voor grote en kleine problemen, aangereikt door het bedrijfsleven en de lokale overheid. In het verslagjaar werd deze opleiding verder uitgerold, kreeg het technasium een state of the art technolab en hebben we meer bedrijven bereid gevonden om onze partner te zijn door projecten aan te bieden aan het technasium.
2.1.2 Vmbo/praktijkonderwijs In 2011 kende onze school twee locaties voor vmbo/mavo en één locatie voor praktijkonderwijs: • locatie Amsterdamseweg: vmbo bbl, vmbo kbl, sportklas, Vakcollege techniek; • locatie Bennekom: vmbo kbl, mavo, mavo/havo; • locatie Oranjelaan: praktijkonderwijs, mbo niveau 1. Deze locaties lieten in het verslagjaar onder meer de volgende ontwikkelingen in het onderwijsaanbod zien.
Cultuur- en Mediaopleiding (CMO) Om naast het technasium de cultuurpoot op onze locatie aan de Bovenbuurtweg te versterken, is het vak CMO (Cultuur- en Mediaopleiding) ontwikkeld, aanvankelijk alleen voor havo 2. Cultuur, creatieve vakken en het werken met moderne media staan hierin centraal. CSG Het Streek aan de Bovenbuurtweg is vanouds een cultuurschool, met name op het gebied van muziek. In het verslagjaar hebben dertien leerlingen een pilot CMO gevolgd buiten het lesrooster om. Daaruit werd duidelijk dat CMO aantrekkelijk kan zijn voor leerlingen met een cultuur- en een maatschappijprofiel.
Intersectorale leerroute Dienstverlening & Commercie In vmbo 3 bbl en kbl aan de Amsterdamseweg zijn we begonnen met de uitrol van de landelijk erkende, innovatieve intersectorale leerroute Dienstverlening & commercie. De leerlingen doen in deze leerroute het reguliere schriftelijke examen. In het schoolexamen kunnen wij hun specialisaties toetsen: horeca, zorg, welzijn etc. De invoering van deze leerroute past in het profiel van de ondernemende school. De leerroute Dienstverlening & Commercie voorziet waar mogelijk in doorlopende leerlijnen. Om dit te kunnen realiseren, is in het verslagjaar een raamovereenkomst gesloten met ROC A12. Acht Learning Companies Om het onderwijs op het vmbo interessanter en uitdagender te maken voor de leerlingen, hebben we in het verslagjaar acht Learning Companies ontwikkeld die de afstand tussen onderwijs en bedrijfsleven moeten verkleinen. Zij zijn het uitgangspunt voor alle onderwijsprocessen op onze school, waarbij de leerling steeds centraal staat. Elke Learning Company waarborgt een goede aansluiting op het ROC A12 en vertegenwoordigt een verzameling uitstroomprofielen en beroepenvelden rondom een beroepensector.
14
De Learning Companies zijn: • On Stage • Sport & Veiligheid • Food & Co • Mode & Design
• • • •
Techniek Zorg & Welzijn Bizznizz @ School Milieu en Duurzaamheid
Ondernemend onderweg
15
Het concept van deze Learning Companies sluit voor een belangrijk deel aan bij de intersectorale leerroute Dienstverlening & Commercie. In het kader van de loopbaanoriëntatie en –begeleiding (LOB) hebben we voor klas 1 een programma ontwikkeld dat we in het schooljaar 2012-2013 zullen uitvoeren. In het verslagjaar hebben we pilots gedraaid: leerlingen maakten in de brugklas kennis met de beroepenvelden waarop enkele Learning Companies zijn geënt. Met de ontwikkeling en implementatie van deze Learning Companies hebben wij in het verslagjaar een ondernemende, innovatieve houding laten zien, passend bij het landelijk belang dat loopbaanoriëntatie en –begeleiding de komende jaren naar verwachting zal behouden. Ondernemersroute In 2011 hebben de eerste leerlingen een deelcertificaat gehaald in de ondernemersroute op de mavo in Bennekom. Deze leerroute geeft het vak economie een meerwaarde: economie plus. Alle leerlingen van klas 3 volgen verplicht de uren economie plus. In klas 4 is de ondernemersroute facultatief. Arbeidstrainingcentrum (ATC) Het praktijkonderwijs, gevestigd aan de Oranjelaan, heeft in 2011 een arbeidstrainingscentrum gekregen op het nieuwe bedrijventerrein A12 in Ede. De leerlingen van het praktijkonderwijs worden getraind in arbeidsvaardigheden om een maximale kans op een baan te creëren. Op het ATC zijn de leerlingen weg uit de schoolomgeving en kunnen zij ervaring opdoen in gesimuleerde bedrijfsomstandigheden.
Kernteams In 2011 hebben we het concept van de kernteams verder ontwikkeld. Brugklasleerlingen krijgen te maken met docenten die meer vakken geven, zodat de overgang van basisschool naar voortgezet onderwijs niet zo groot is. In het kernteam speelt de mentor een centrale rol. Vanuit dit concept is de opbouw van de nieuwe school geregeld: we groeperen theorielokalen rond kleinschalige leerateliers. Dat biedt meer mogelijkheden om gedifferentieerd les te geven.
2.2 Oudertevredenheid Oudertevredenheid wordt op de locatie Bovenbuurtweg gemeten in een driejaarlijkse cyclus. In 2011 hebben geen metingen plaatsgevonden. Wel hebben we in maart 2011 een kwaliteitsavond georganiseerd voor ouders van leerlingen in klas 2 en hoger tot en met havo 4 en vwo 5. De opkomst was laag. De uitkomsten van deze avond konden daarom niet als representatief worden beschouwd. Enquêtes onder ouders van leerlingen in vmbo/praktijkonderwijs geven ons onderwijs gemiddeld een 7. Ouders missen nogal eens uitdagend onderwijs op onze school. Zoals is gebleken uit paragraaf 2.1.2 werken wij hard aan een inhaalslag.
2.3 Leeropbrengsten 2.3.1 Bovenbuurtweg De leeropbrengsten waren voor de locatie Bovenbuurtweg prima. Een hoog percentage leerlingen haalde het diploma, waarbij ook het gemiddelde cijfer relatief hoog was.
Aantal examenkandidaten: BBW
Aantal geslaagden:
Slagingspercentage:
Landelijk slagingspercentage:
Vwo
74
70
95%
havo
90
78
87%
86 %
mavo
59
56
95%
93 %
204
92%
Totaal Bovenbuurtweg:
223
89 %
Tabel 1: leeropbrengsten locatie Bovenbuurtweg, vergeleken met landelijke slagingspercentages (bron: internet schooldossier)
16
17
Ondernemend onderweg
Werken aan minder afstroom en betere doorstroom Op de locatie Bovenbuurtweg kunnen we nog winst boeken door de afstroom van leerlingen te beperken en door de doorstroom van leerlingen te verbeteren. Daartoe zijn in het verslagjaar de volgende maatregelen genomen: De determinatie van het instroomniveau is verbeterd, waardoor leerlingen sneller op de goede plek komen te zitten. De effecten hiervan zullen pas in 2012 zichtbaar zijn.5 In 2012 zal ook de verdere kwaliteitsverbetering van het vwo haar beslag krijgen met de inzet van de nieuwe lessentabel. Daarin krijgen de vakken die relevant zijn in het kader van de nieuwe examenregeling een meer prominente plaats. 2.3.2 Vmbo De leeropbrengsten voor vmbo bbl en kbl waren op de locatie Amsterdamseweg in het verslagjaar goed. De locatie Bennekom liet een volstrekt ander beeld zien.
Aantal examenkandidaten:
Aantal geslaagden:
Slagingspercentage:
Landelijk slagingspercentage:
BKM
mavo
73
58
79%
BKM
vmbo-gl
16
11
69%
93 %
ADW
vmbo-kbl 51
45
88%
94 %
ADW
vmbo-bbl 38
36
95%
95 %
150
83%
Totaal vmbo:
178
93 %
2.4 Inspectiebezoeken De onderwijsinspecteur heeft in 2011 alleen de locatie Bovenbuurtweg bezocht. Onderwerp van de constructieve gesprekken was de onderwijstijd. Hoewel wij in 2009 vanuit eigen initiatief een goed plan van aanpak hebben opgesteld en prima systemen hebben ontwikkeld om de onderwijstijd op de locatie Bovenbuurtweg in kaart te brengen, haalden wij in het verslagjaar de onderwijstijdnorm niet. Dat had onder meer te maken met een aantal langdurige zieken, voor wie vervanging geregeld moest worden. Daarnaast hebben de maatregelen die zijn ingezet een langere doorlooptijd, waardoor de verwachte positieve effecten niet al in het verslagjaar optraden. Wij willen ons sterk maken voor een zinvolle invulling van opvanguren. In het verslagjaar hebben wij ons daarop bezonnen. Jammer genoeg houdt de Inspectie van het Onderwijs geen rekening met de relatie tussen leeropbrengsten/ prestaties en onderwijstijd. Uitkomst van deze bezinning is dat wij in 2012 de opvanguren willen inzetten voor rekenen en taal. Het Cito heeft een nulmeting ontwikkeld voor rekenen en taal. Vooral op het punt van rekenen laten leerlingen tekorten zien, zo bleek uit een meting in 2011. Om ervoor te zorgen dat wij de referentiewaarden halen die door het ministerie van OCW worden voorgeschreven, zullen wij in 2012 gebruikmaken van onze geïntensiveerde samenwerking met de Christelijke Hogeschool Ede.6
Tabel 2: leeropbrengsten vmbo 2011, vergeleken met het landelijk slagingspercentage (bron:internet schooldossier)
De slechte leeropbrengsten voor de locatie Bennekom kwamen niet onverwacht. Al eerder was een kortetermijnactieplan opgesteld dat evenwel niet voldoende resultaat heeft opgeleverd. Om te zorgen voor een structurele verbetering van de leeropbrengsten, hebben we een actieplan opgesteld. De in 2011 aangestelde plaatsvervangend directeur is begonnen met de uitvoering van dit actieplan. Een belangrijk punt van zorg is de determinatie van de instromende leerlingen: hoe zorg je ervoor dat die zo snel mogelijk op de juiste plek komen te zitten? In het verslagjaar konden we eerder beschikken over de IDU-cijfers (in-, dooren uitstroom) en daarmee eerder zicht krijgen op de ontwikkeling van de leeropbrengsten.
18
19 5 Om die determinatie nog verder te verbeteren, zijn afspraken gemaakt met het primair onderwijs.
6 Zie ook hoofdstuk 6 ‘Onze samenwerking’
Zie daarvoor paragraaf 3.2 ‘Toelating’.
Ondernemend onderweg
hoofdstuk 3 Onze leerlingen Onze school bestaat bij de gratie van de leerlingenpopulatie. Het aanbieden van eigentijds passend onderwijs aan hen is dan ook ons primaire proces. Maar wie zijn die leerlingen die in 2011 onze locaties bevolkten? In dit hoofdstuk leest u meer over aantallen, toelating en begeleiding, oriëntatie en aansluiting op het vervolgonderwijs.
3.1 Wie zitten er op CSG Het Streek? De grote diversiteit van leerlingen maakt onze school tot een dynamische leefomgeving. Deze diversiteit onder leerlingen heeft ook in het verslagjaar zelden tot problemen geleid op de vier locaties van CSG Het Streek. Op onze school – en dit wordt gezien als een belangrijke onderscheidende waarde – voelt de leerling zich welkom en thuis. In dat kader streven wij naar een evenwicht tussen respect en vertrouwen in de verhouding tussen leerling en docent. Omdat het ministerie ook onze school afrekent op de leeropbrengsten, willen wij graag dat de leerlingen zo goed mogelijk presteren. Toch ervaren zij onze school niet primair als een prestatiegerichte school. Het relatief grote aantal Nederlandse leerlingen van allochtone afkomst op de Amsterdamseweg heeft de achterliggende jaren geleid tot een minder positieve en weinig realistische perceptie over deze locatie onder onze doelgroep. Om die beeldvorming te veranderen hebben wij in het verslagjaar veel basisscholen uitgenodigd om hun leerlingen uit groep 8 workshops te laten volgen op de Amsterdamseweg. In totaal hebben bijna 900 kinderen en hun begeleidende leerkrachten en ouders op een positieve manier kennisgemaakt met deze locatie. Locatie Bovenbuurtweg Amsterdamseweg Bennekom Oranjelaan Totaal
2011 1507 296 356 126 2285
Tabel 3: aantal leerlingen eind 2011 vergeleken met eind 2010 (bron: BMO)
2010 1449 345 364 142 2300
3.2 Toelating In ons open toelatingsbeleid hechten wij veel waarde aan het advies van de basisschool. Op onze school is iedere leerling welkom die met respect voor christelijke normen en waarden deel kan nemen aan het schoolleven. In de achterliggende jaren is het steeds gebruikelijker geworden dat basisscholen een meerduidig advies geven. Samen met alle VO-scholen in Ede en Wageningen hebben we in het PO-VO-overleg afgesproken dat met ingang van het cursusjaar 2012-2013 slechts enkelvoudige adviezen worden geaccepteerd. Overigens blijven de zogenoemde dakpanklassen (mavo/havo en havo/vwo) gewoon bestaan.
3.3 Begeleiding van leerlingen Binnen de grenzen van het mogelijke hebben wij een goede zorg- en begeleidingsstructuur ontwikkeld binnen onze school. De mentor speelt hierin een belangrijke signalerende rol. Deze vervult nog te veel de rol van klassenleraar. In de toekomst willen we de mentor steeds meer een coach laten zijn voor de individuele leerling, een collega die een goed contact heeft met de ouders of verzorgers van die leerling. Als spil in de begeleiding schakelt de mentor de hulp in van de schoolmaatschappelijk werker, de remedial teacher of de ambulant begeleider wanneer hij ontdekt dat er iets met een leerling aan de hand is. In het Zorgadviesteam (ZAT) op de Bovenbuurtweg, de Amsterdamseweg en Bennekom zitten alle disciplines om tafel om te zoeken naar de beste oplossing voor zorgleerlingen. Omdat het uiteindelijk de docent voor de klas is die de leerling moet enthousiasmeren en stimuleren, zullen wij de komende jaren de focus blijven leggen op het primaire proces. Van iedere docent verwachten wij aandacht voor de leerlingen en passie voor het vak.
20
21
Ondernemend onderweg
3.4 Oriëntatie op het vervolgonderwijs Om de oriëntatie op het vervolgonderwijs vorm en inhoud te geven, hebben wij in het verslagjaar op de locatie Bovenbuurtweg de volgende acties ondernomen en activiteiten georganiseerd: • De drie decanen – een voor de mavo, een voor de havo en een voor het vwo – begeleiden individuele leerlingen heel concreet in hun zoektocht naar een passend vervolgonderwijs. • Leerlingen uit de bovenbouw havo ontvangen van de decaan periodiek een brief, waarin hij de mogelijkheden voor het vervolgonderwijs beschrijft. • Leerlingen volgen verplicht een traject in het kader van loopbaanoriëntatie en -begeleiding. • Decanen en teamleiders verzorgen voorlichtingsavonden over het vervolgonderwijs. • Omdat uit onderzoek is gebleken dat ouders een grote invloed hebben op het vervolgonderwijs van hun kinderen, is het de taak van de mentor om te komen tot een constructieve samenwerking tussen school en ouders. Daaraan hebben de mentoren in het verslagjaar op een goede manier invulling gegeven. Het vmbo en de mavo op de locaties Amsterdamseweg en Bennekom leiden leerlingen op voor het mbo. In dat kader zijn doorlopende leerlijnen essentieel. In het verslagjaar heeft onze school een raamovereenkomst gesloten met ROC A12 om te komen tot meer samenwerking. In een stuurgroep hebben beide bestuurders met hun directeuren afspraken gemaakt over de realisatie van doorlopende leerlijnen.
3.6 Activiteiten voor leerlingen Onze leerlingen gingen in het verslagjaar op werkweek naar Londen. In het najaar waren er op de locatie Bovenbuurtweg de profielwerkweken. Verder werden excursies georganiseerd en konden leerlingen actief deelnemen aan de vieringen van kerst en Pasen. Op de locatie Bovenbuurtweg deden leerlingen weer enthousiast mee aan de jaarlijkse jongerenactie Zip your Lip van World Vision. Zij konden zich laten sponsoren om 24 uur niets te eten en alleen water en thee te drinken. De opbrengst van deze actie werd in 2011 besteed aan het terugdringen van kindersterfte in onder meer Zimbabwe. Zo’n zeventig leerlingen en een aantal docenten van de Bovenbuurtweg hebben onder leiding van Harold Nieuwland op 13 en 14 december het traditionele adventsconcert gegeven in de Beatrixkerk in Ede. Tijdens de stuntweek op de locatie Bovenbuurtweg vonden de verkiezingen plaats voor het nieuwe bestuur van Onesiforus. Drie potentiële besturen streden om de gunsten van de leerlingen: De Daltons, Dynamite en Omdat Het Kan. De laatste groep – vier meisjes en zes jongens – wonnen de verkiezing en vormden in de tweede helft van het verslagjaar het bestuur van Onesiforus. In het gehele verslagjaar organiseerde Onesiforus allerlei activiteiten: Valentijn, Sinterklaas, schoolfeesten etc. De locatie Amsterdamseweg heeft in 2011 invulling gegeven aan het door de gemeente Ede gesubsidieerde bredeschoolprogramma. Dat is bedoeld om leerlingen met sportieve activiteiten langer dan de lestijden te binden aan de school, om zodoende het hangen op straat tegen te gaan. Daarmee heeft onze school ook in het verslagjaar blijk gegeven van maatschappelijke betrokkenheid.
3.5 Aansluiting op het vervolgonderwijs
22
Om te komen tot een zo soepel mogelijke aansluiting op het vervolgonderwijs, is het van belang dat zoveel mogelijk barrières tussen onze leerlingen en het vervolgonderwijs worden weggenomen. Een hechtere samenwerking helpt daarbij. In het verslagjaar leidde de geïntensiveerde samenwerking van de locatie Bovenbuurtweg met de Christelijke Hogeschool Ede en met de Wageningen Universiteit tot meer verkeer over en weer. De raamovereenkomst met ROC A12 had eenzelfde effect bij vmbo/mavo. Percentueel haken sinds jaren veel leerlingen af bij de overstap van vmbo naar mbo. Het toegenomen onderlinge verkeer en de realisering van doorlopende leerlijnen moeten die ontwikkeling in gunstige zin ombuigen. In het verslagjaar was er overleg tussen de decaan vwo en de Universiteit Nijmegen. De geluiden vanuit Nijmegen over onze oud-leerlingen waren erg positief.
23
Ondernemend onderweg
hoofdstuk 4 Onze medewerkers Wij willen leerlingen een goede basis bieden voor een succesvolle toekomst. Daarbij zijn onze medewerkers essentieel. Het personeelsbeleid van CSG Het Streek is erop gericht medewerkers te stimuleren zich professioneel te blijven ontwikkelen. In dit hoofdstuk beschrijven wij de ontwikkelingen op personeelsgebied in 2011. We hebben in het verslagjaar goede stappen gezet in het vormgeven van ons personeelsbeleid. Daarbij moeten we rekening houden met een aantal factoren. Enerzijds moeten we scherp sturen op de formatiebegroting. Anderzijds hebben we te maken met een vergrijzende docentenpopulatie. En dat terwijl de landelijke ontwikkeling een afnemend aantal afgestudeerden aan hogeschool en universiteit laat zien. Dit vraag creativiteit bij de werving en selectie.
4.1 Kwantitatieve formatieontwikkeling 4.1.1 Ontwikkeling formatieplaatsen Onze school heeft ook in het verslagjaar te maken gekregen met een dalend aantal leerlingen. Dat heeft zich vertaald in minder formatieplaatsen. De in 2010 ingezette bezuinigingen op fte’s hebben we in 2011 verder doorgezet. Het resultaat ziet u in onderstaande tabel terug.
Fte’s december 2011
Fte’s december 2010
224
234
Tabel 4: formatieomvang 2011 vergeleken met 2010, exclusief vervanging (bron: BMO)
4.1.2 Leeftijdsverdeling medewerkers Het verslagjaar gaf een leeftijdsverdeling te zien onder de medewerkers die past in het landelijke beeld: het percentage docenten van 45 tot 64 jaar is aanzienlijk hoger dan de jongere docenten zoals onderstaande figuur laat zien.
24
Figuur 1: de leeftijdsverdeling van medewerkers CSG Het Streek in 2011 (bron: BMO)
4.1.3 Werving en selectie De leeftijdsverdeling van de medewerkers op CSG Het Streek leidt de komende jaren tot een uitstroom die niet kan worden opgevangen door de instroom vanuit de opleidingen. In verband met de dreigende tekorten zullen werving en selectie daarom onze speciale aandacht vragen. We zullen naast de traditionele manieren ook nieuwe methoden moeten vinden om aan goed personeel te komen. Daarbij denken we aan de inzet van social media en het mede opleiden van toekomstig personeel. Met dat laatste hebben wij al vele jaren ervaring. In dat kader hebben we een intensieve samenwerking opgebouwd met verschillende hogescholen en universiteiten. Zo heeft CSG Het Streek het keurmerk opleidingsschool van de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN). Wij willen investeren in het zijn van opleidingsschool, omdat dit een positieve bijdrage levert aan: • de werving van nieuwe docenten; • de ontwikkeling van eigen medewerkers, zowel onderwijzend personeel (OP) als onderwijs ondersteunend personeel (OOP, bijvoorbeeld OOP’ers die worden opgeleid tot onderwijsassistent); • de verdere ontwikkeling en innovatie van het onderwijs op CSG Het Streek. 4.1.4 Verzuim Het gemiddelde verzuimcijfer van onze school was in het verslagjaar 5,8 tegen een landelijk gemiddelde in de onderwijssector van 5,1. CSG Het Streek scoort dus hoger dan het landelijk gemiddelde. Het verzuimpercentage was het hoogst in de groep langdurig zieken – zij krikten het verzuimpercentage aanzienlijk omhoog - en in de groep mensen die maar een paar dagen ziek waren (kort frequent verzuim). Het verzuimpercentage terugdringen is een van de doelen van ons personeelsbeleid.
Ondernemend onderweg
25
4.2 Personeelsbeleid
Figuur 3: de cirkel van vitale verbinding (bron: BMO)
Verankering van personeelsbeleid Medewerkers zijn het kapitaal van onze schoolorganisatie. Daarom had in het verslagjaar de vorming van de HRM-beleidsagenda prioriteit. We hebben het vitaliteitsbeleid, arbobeleid en feedbackbeleid vastgesteld. Daarbij dient het feedbackbeleid – de uitrol van een effectieve gesprekscyclus – als katalysator van het arbo- en vitaliteitsbeleid. Onderstaande figuur laat die verwevenheid zien.
Arbobeleid
Vitaliteitsbeleid
Feedbackbeleid (gesprekkencyclus)
In het verslagjaar hebben we een begin gemaakt met het anders inrichten van functioneringsgesprekken. Deze krijgen de vorm van feedbackgesprekken, waarbij de eigen evaluaties van de medewerker een belangrijke rol spelen.
4.3 Uitvoering versterking functiemix
Ontwikkelingsbeleid Figuur 2: schematische weergave van de beleidsvelden (bron: BMO)
Professionele cultuur In de professionele cultuur waarnaar wij streven, is het normaal wanneer medewerkers elkaar aanspreken op de kwaliteit van het werk. Binnen onze organisatie is er ruimte om te leren, mogen fouten worden gemaakt. Belangrijk is dat medewerkers daarop feedback krijgen van hun direct leidinggevende of collega’s en ervan leren. Iedere medewerker is in onze visie eigenaar van zijn eigen persoonlijke ontwikkeling. De doelen van de organisatie en de persoonlijke doelen moeten in balans zijn. Deze balans moet ertoe leiden dat onze medewerkers geïnspireerd en betrokken zijn en voldoende energie uit hun werk halen. Als school zijn wij bij de vormgeving van dit beleid gebonden aan de eisen die de wet Beroepen in het Onderwijs (BIO) ons stelt.
26
Ontwikkeling medewerkers Professioneel handelen – de kern van ons feedbackbeleid - wordt wat ons betreft weergegeven in de cirkel van vitale verbinding die u op deze pagina ziet. Deze cirkel visualiseert het proces van verantwoording nemen, vertrouwen vragen en krijgen voor eigen handelen, de vrijheid gebruiken om eigen expertise in te zetten en de bereidheid hebben om daarover weer verantwoordelijkheid te dragen en verantwoording af te leggen.
Schoolbesturen krijgen extra geld van de minister van OCW om docenten door te laten groeien naar een hogere salarisschaal, met bijbehorende verantwoordelijkheden. Om deze maatregel - de versterking van de functiemix - door te voeren, hebben we in het verslagjaar veel gecommuniceerd met de medewerkers. De tussendoelen die voor 2011 waren gesteld, hebben we gehaald.
25GE LB
Dienstverbanden 100
WTF 69,8752
% WTF 49,57
LC LD LE Totaal
48 33 0 181
41,5651 29,5190 0,0000 140,9593
29,49 20,94 0,00 100,00
26HV LB LC LD
Dienstverbanden 10 7 2
WTF 7,9000 6,5600 2,0000
% WTF 48,00 39,85 12,15
LE Totaal
0 19
0,0000 16,4600
0,00 100,00
Tabel 5: functiemix medewerkers CSG Het Streek eind 2011 (bron: BMO)
Ondernemend onderweg
27
Aan het einde van het verslagjaar zat 48 procent van het onderwijzend personeel in de LB-schaal: de laagste docentenschaal. De verdeling tussen de schalen LB – LC – LD moet (exclusief bandbreedte) in 2014 zijn: 33 -33 -33 procent. Het in 2010 ontwikkelde beleid is daarop gericht. De uitvoering daarvan zijn we in het verslagjaar begonnen. Aan deze getallen verbinden wij kwalitatieve veranderingen: een docent die van schaal LB promoveert naar schaal LC laat een toegevoegde waarde zien in de vorm van beleidsontwikkeling, voorbeeldgedrag, netwerkparticipatie etc.
Hoofdstuk 5 Onze organisatie Een school voor voortgezet onderwijs is een bruisende omgeving. Om de doelstellingen daarvan te borgen en de uitvoering te kanaliseren, is een transparante organisatiestructuur van essentieel belang. In dit hoofdstuk beschrijven wij hoe we dat op CSG Het Streek hebben geregeld, inclusief de wettelijk vereiste medezeggenschap.7 Ook schenken we aandacht aan onze ICTomgeving en huisvesting, als zijnde belangrijke dragers van een organisatie.
5.1 Inrichting van de organisatie 5.1.1 Organisatie Streekbreed Het bevoegde gezag van onze school berust bij een eenhoofdig College van Bestuur. De bestuurder, mevrouw drs. Inge Sterenborg-van der Schaaf, is verantwoording schuldig aan haar werkgever, de Raad van Toezicht.8 Onder de bestuurder staan de rector van de locatie Bovenbuurtweg, mevrouw Marjolein Willemsen, en de directeur van het vmbo en het praktijkonderwijs, de heer Jan Haasjes. De heer Haasjes geeft leiding aan de locaties Amsterdamseweg, Bennekom en Oranjelaan.9 De rector en directeur voeren samen met de bestuurder het directieoverleg. v.l.n.r. dhr. J. Haasjes, directeur locatie Zandlaan
mw. drs. I. Sterenborg-van der Schaaf, voorzitter College van Bestuur
mw. M.E. Willemsen, rector locatie Bovenbuurtweg
28
7 Conform de Wet medezeggenschap op scholen (WMS)
29
8 Zie ook de paragrafen 1.2 ‘College van Bestuur’ en 1.3 ‘Raad van Toezicht’ 9 Zie hoofdstuk 2 voor een beschrijving van het onderwijsaanbod op iedere locatie.
Ondernemend onderweg
5.1.2 Organisatie op locatieniveau Op de locaties zijn de teamleiders verantwoording schuldig aan de rector of directeur. De teamleiders sturen hun team aan dat bestaat uit docenten en mentoren. Ieder team draagt er zorg voor dat de leerlingen binnen de betreffende afdeling goed onderwijs en een dito begeleiding krijgen. Door de verantwoordelijkheden laag in de organisatie te leggen, bij het team, wordt ons onderwijs versterkt. Onderstaand organogram geeft de organisatiestructuur van onze school weer.
Bestuurder
• • • • • •
de jaarrekening; de lessentabellen; het vitaliteitsbeleid; het feedbackbeleid; de meerjarenbegroting; de raamovereenkomst met ROC A12.
In het verslagjaar was de relatie tussen GMR en bestuurder constructief te noemen. Tijdens een zogenoemde ‘benen op tafel’-sessie hebben zij uitvoerig gesproken over de omgang met elkaar en de verhoudingen onderling. Raad en bestuurder constateerden dat zij in het algemeen vanuit vertrouwen met elkaar kunnen werken.
BMO BBW
De personeelsgeleding vergadert apart ook één keer per maand. In het verslagjaar stelde de GMR onder meer de volgende onderwerpen aan de orde:
VMBO/PRO BKM ADW ORL
Figuur 8: organogram van CSG Het Streek (bron: BMO)
5.2 Medezeggenschap 5.2.1 Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) De Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) van onze school kent een ouder-, personeels- en leerlinggeleding. Eén keer per maand komt de GMR in vergadering bij elkaar. Daaraan vooraf gaat meestal een informeel overleg met de bestuurder, waarin zij de te bespreken beleidsstukken indient, die toelicht en vragen daarover beantwoordt. Ook is er maandelijks een agendaoverleg tussen de voorzitter en secretaris van de GMR en de bestuurder.
5.2.2 Contactraden ouders (CRO) Per locatie functioneerde in het verslagjaar ook een Contactraad Ouders (CRO). Deze kwam een aantal keren in brede vergadering bijeen. Tijdens die vergaderingen besprak de raad vernieuwingen, verbeteringen en zorgpunten met de schoolleiding. Met deze klankbordfunctie wil de CRO de schoolleiding de mogelijkheid geven om het beleid nog eens tegen het licht te houden. 5.2.3 Leerlingenraden Eveneens locatiegebonden functioneren de leerlingenraden. Zij bestaan uit 10 à 12 leerlingen uit alle klassen van de school. De raden vergaderen een aantal keren per jaar, waarbij de rechten en belangen van de leerlingen centraal staan. Iedere raad voert regelmatig overleg met de schoolleiding. Een lid van het docententeam begeleidt de leerlingenraad. De raad op de locatie Bovenbuurtweg organiseert ook de jaarlijkse actie Zip your Lip van World Vision.
30
31
Ondernemend onderweg
5.3 Huisvesting 5.3.1 Nieuwbouw Zandlaan In het verslagjaar is de bouw van het nieuwe schoolgebouw voor vmbo/mavo en praktijkonderwijs aan de Zandlaan voortvarend ter hand genomen. De bestuurder tekende op 8 februari de contracten voor de nieuwbouw van onze school met bouwbedrijf Trebbe en installatiebedrijf Kuipers. Op 17 maart werd de eerste paal geslagen door de heer C. van der Knaap, burgemeester van Ede. En op 1 december kregen de bouwlieden het pannenbier: het hoogste punt van de nieuwbouw was bereikt. Dit werd gevierd tijdens een feestelijke bijeenkomst in de nieuwbouw, waar ook een groot aantal medewerkers bij aanwezig was.
5.3.2 Nieuwbouw technolab locatie Bovenbuurtweg Het technolab waarin de leerlingen van het technasium gebruikmaken, was tot de herfst van 2011 gevestigd in een portocabin op het schoolterrein. Om te voorzien in een passende accommodatie tekende de bestuurder op 14 februari de contracten met Bouwbedrijf van Wessel en Leertouwer elektrotechniek voor de aanbouw van een technolab aan de school op de Bovenbuurtweg. Op 26 oktober opende de heer C. van der Knaap, burgemeester van Ede, het nieuwe lab tijdens een feestelijke bijeenkomst. Leerlingen kunnen sindsdien hun oplossingen aan de opdrachtgevers presenteren in een daartoe geëigende omgeving.
De nieuwe locatie gaat per augustus 2012 de accommodaties aan de Amsterdamseweg, de Oranjelaan en de Robert Kochlaan in Bennekom vervangen. Omdat alle leerroutes dan in een gebouw geconcentreerd zijn, kunnen logische overstapmogelijkheden ook makkelijker worden gemaakt. Het nieuwe gebouw is geënt op adaptief onderwijs: instructieruimtes en leerateliers zijn visueel met elkaar verbonden. Leerlingen kunnen straks op meer plekken gedifferentieerd aan de slag. De nieuwbouw kent diverse praktijkmogelijkheden waarvan ook de mavoleerlingen gebruik gaan maken. De nieuwe accommodatie zal naar verwachting ons mavo-, vmbo- en praktijkonderwijs versterken. 32
33
Ondernemend onderweg
5.4 ICT In het verslagjaar is naar aanleiding van ontevredenheid over het functioneren van de ICT-afdeling een verbetertraject ingezet. Onder leiding van een interimhoofd ICT is aandacht geschonken aan de inhoudelijke sturing van het team, het verbeteren van de communicatie van en naar de organisatie en de herinrichting van verantwoordelijkheden. In de interim-opdracht is een aantal projecten ten uitvoer gebracht die tot doel hadden de nominale werkdruk te verlagen en de kwaliteit van de dienstverlening te verhogen. Binnen de interim-opdracht is ook de inrichting van de ICTvoorzieningen op de Zandlaan opgenomen en het verder verbeteren van de faciliteiten op de locatie Bovenbuurtweg. Zo is een groot deel van de lokalen van deze locatie voorzien van een vaste beamer. Met het afronden van de ICT-verbeterprojecten heeft onze school de beschikking gekregen over een voldoende goed functionerend ICT-orgaan. Dit kenmerkt zich bijvoorbeeld in de sterke reductie in het aantal openstaande ICT-verzoeken en -incidenten en de daarbij horende oplostijden. Het onlangs uitgevoerde tevredenheidsonderzoek bevestigt dit beeld: gemiddeld worden de ICT-dienstverlening en -faciliteiten met ruim voldoende tot goed beoordeeld. In 2012 zal de ondersteuning met externe expertise worden voortgezet om de goede resultaten te borgen.
5.5 Duurzaamheid Wij laten ons graag leiden door christelijke waarden en normen. Daarbij hoort ook de beleving van rentmeesterschap over onze wereld. In dat kader krijgt het begrip ‘duurzaamheid’ betekenis. Zowel in onderlinge relaties als in ecologisch opzicht. Beide vormen van duurzaamheid hebben onze aandacht gehad in het verslagjaar. Wij hebben geparticipeerd in goededoelenacties als Zip your Lip, georganiseerd door World Vision.10 We hebben ook besloten om in de nieuwbouw aan de Zandlaan warmte-koudeopslag en wellicht gebruikmaking van zonneenergie te realiseren.11 Op de Bovenbuurtweg participeren we in de landelijke scholenactie RemixIT, gericht op het inzamelen en vervolgens recyclen van klein ICT-afval.
Studiemiddagen locatie Bovenbuurtweg Tijdens twee studiemiddagen die de werkgroep ICT van de locatie Bovenbuurtweg voor collega-docenten organiseerde, stond de vraag centraal hoe ICT een meerwaarde kan bieden in het onderwijs. De uitkomst van deze bezinning was dat wij een verbinding moeten leggen tussen onze onderwijsvisie, het leerlingenbeleid en het ICT-beleid. Naar verwachting zal in 2016 60 procent van het onderwijs digitaal worden aangeboden. Dat vergt nadere scholing van de docenten. Met de activiteiten van de ICT-werkgroep hebben we een goede basis gelegd waarop we ons verder kunnen voorbereiden op de digitale onderwijsomgeving. ICT in praktijkonderwijs In het verslagjaar hebben we ons ook beraden over de inzet van ICT in het praktijkonderwijs. Adaptief onderwijs is hier van groot belang. Daarom hebben we besloten om in 2012 een pilot te draaien met tablets in de klas. Deze bieden veel meer mogelijkheden voor adaptief onderwijs dan de traditionele schoolboeken. 34
10 Zie ook paragraaf 3.6 ‘Activiteiten voor leerlingen’
35
11 Zie ook paragraaf 5.3.1 ‘Nieuwbouw Zandlaan’
Ondernemend onderweg
hoofdstuk 6 Onze samenwerking Sprekend over samenwerking hebben we het over drie o’s: onderwijs, overheid en ondernemers. Met de Wet Passend Onderwijs aan de horizon is de samenwerking met onderwijspartners in het belang van de leerlingen nog belangrijker geworden. Wij hebben in 2011 daarin goede stappen gezet. Ook voerden wij regelmatig overleg met de gemeente Ede. CSG Het Streek sprak met het bedrijfsleven over de afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt. In dit hoofdstuk beschrijven we onze samenwerking in de drie o’s. Op 29 november 2011 diende de (inmiddels demissionaire) minister van OCW, mevrouw Marja van Bijsterveldt, het wetsvoorstel Passend Onderwijs bij de Tweede Kamer in. Zij streeft ernaar de nieuwe wetgeving per 1 augustus 2013 in werking te laten treden.12 Kernelementen van de nieuwe wet zijn onder andere de zorgplicht en de niet-vrijblijvende samenwerking tussen schoolbesturen. De Tweede Kamer stemde in maart 2012 in met het wetsvoorstel. De Wet Passend Onderwijs zal gaan gelden voor zowel het primaire onderwijs als het voortgezet onderwijs en het mbo. Schoolbesturen zijn per 1 augustus 2013 verplicht te zorgen voor een passende onderwijsplek voor elke leerling, op hun eigen school of elders. Daarmee wordt regionale afstemming van essentieel belang om als school straks aan de normen van de nieuwe wet te kunnen voldoen. Wij hebben hierin in het verslagjaar een proactieve, leidende rol gespeeld en ons geprofileerd als een betrouwbare partner.
6.1 Primair onderwijs In het verslagjaar hebben wij het initiatief uitgebouwd, dat we in 2010 samen met basisschool De Brugge hebben genomen, om te komen tot een platform voor primair en voortgezet onderwijs in Ede en omstreken. Tijdens de bijeenkomsten en activiteiten kunnen schoolleiders elkaar ontmoeten en spreken over zaken die hen binden. Daarnaast hebben wij in 2011 bijna 900 basisschoolkinderen kunnen ontvangen op de locatie Amsterdamseweg, samen met leerkrachten en ouders. De leerlingen volgden een workshop over een van de schoolvakken. Deze workshops hebben bijgedragen aan een goede beeldvorming van onze school. Datzelfde effect hadden ook de bezoeken die de rector van de Bovenbuurtweg en haar teamleider brugklassen brachten aan verschillende basisscholen in de regio. 36
6.2 Voortgezet onderwijs in de regio Zonder uit het oog te verliezen wat ons onderscheidt, hebben we in het verslagjaar voortdurend gezocht naar wat ons bond met andere scholen voor voortgezet onderwijs. Zo is er een constructieve samenwerking ontstaan tussen de locatie Bovenbuurtweg en het Marnix College in Ede. Beide scholen werden geconfronteerd met een teruglopende belangstelling voor het vak Grieks. In het verslagjaar hebben de rectoren van beide scholen de afspraak gemaakt om de aantallen leerlingen Grieks te combineren, waarbij het ene jaar het Marnix College en het ander jaar CSG Het Streek verantwoordelijk is voor het aanbieden van het vak Grieks. Met deze samenwerking is dit onderwijsaanbod behouden gebleven voor onze school. Met het Pallas Athene College in Ede hebben we een samenwerkingsverband gerealiseerd op het terrein van sportontwikkeling. Leerlingen uit onze sportklas die uitblinken in de door hen beoefende sport kunnen deelnemen aan de Sport High School van het Pallas Athene College. Onze school biedt zowel in Bennekom als op de locatie Bovenbuurtweg een mavoprogramma aan. In 2011 hebben we het onderscheiden onderwijsaanbod op beide locaties helder kunnen verwoorden en communiceren naar buiten toe. In de samenwerking met elkaar en met andere scholen voor voortgezet onderwijs hebben we laten zien dat het leerlingenbelang boven de concurrentieoverwegingen uitstijgt. Dat wij ons daarin willen profileren als een betrouwbare partner.
6.3 Mbo en hbo Met ROC A12 hebben wij in het verslagjaar een raamovereenkomst gesloten die voorziet in de realisatie van doorlopende leerlijnen en facility sharing in 2012. De locatie Bovenbuurtweg heeft in het verslagjaar de samenwerking met de Christelijke Hogeschool Ede (CHE) geïntensiveerd. Beide onderwijsinstellingen zijn buren van elkaar op de Kenniscampus Ede. Het is de achterliggende jaren gebleken dat zij elkaar veel te bieden hebben op diverse thema’s. Zo gaf een docent van de CHE in 2011 debatlessen op het gymnasium en bezochten onze leerlingen regelmatig de CHE voor het maken van projecten en werkstukken. Er zijn besprekingen gestart met de CHE over het sluiten van een samenwerkingsovereenkomst begin 2012. De partijen wensen de huidige samenwerking te versterken door ander andere: • de vakken te verdiepen die gegeven worden op CSG Het Streek en die raakvlakken tonen met de studierichtingen van de CHE; • de scholing van docenten te bevorderen met onderwijsprojecten rond ‘Identiteit in de vakken’; • aandacht te besteden aan een soepele overstap van leerlingen van het voortgezet onderwijs naar een vervolgopleiding.
12 In het zogenoemde Lenteakkoord van 2012 hebben vijf partijen in het parlement opgenomen dat deze nieuwe wetgeving pas in 2014 zal ingaan.
Ondernemend onderweg
37
De facility sharing en uitwisseling op docenten- en leerlingenniveau zal de doorstroom van onze leerlingen naar het mbo en het hbo bevorderen. Onze locatie aan de Bovenbuurtweg heeft in het verslagjaar ook haar samenwerking met de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN) op een constructief peil gehouden.
6.4 Kenniscampus Ede Met onze locatie aan de Bovenbuurtweg en (straks) aan de Zandlaan vormen wij een fysiek onderdeel van de Kenniscampus Ede, geconcentreerd rond de Zandlaan. Maar ook inhoudelijk maken wij daarvan steeds meer deel uit. De bovengenoemde vormen van samenwerking met ROC A12 en CHE vinden plaats binnen de Kenniscampus Ede. De Kenniscampus Ede heeft in het verslagjaar drie thema’s onderscheiden: de gezonde campus, de ondernemende campus en de technologische innovatieve campus. Inhoudelijk sluiten wij met ons onderwijs goed aan op deze drie thema’s. De samenwerking in de Kenniscampus Ede zal de kansen voor de onderscheiden opleidingen vergroten en daaraan een meerwaarde geven. Door de samenwerking komen voor de deelnemende scholen meer faciliteiten beschikbaar.
6.5 Wo
38
Tussen onze locatie aan de Bovenbuurtweg en Wageningen University & Research center (WUR) bestaat sinds 2009 een constructieve samenwerking. De WUR heeft ons geholpen bij de inrichting van het technasium. Sinds 2011 participeren wij in het rectorenoverleg van de WUR. Dat overleg is vooral gericht op het bètaonderwijs. Het doel is om de bètarichtingen aantrekkelijker te maken voor leerlingen van het voortgezet onderwijs. Zij kunnen hun afstudeerprojecten doen op de WUR. Een aantal leerlingen van het technasium hebben daar in het verslagjaar hun meesterproef gedaan. Docenten van de Bovenbuurtweg hebben de mogelijkheid om bijgeschoold te worden aan de WUR. Daarmee kunnen zij vakinhoudelijk groeien en kan het voortgezet onderwijs beter afgestemd worden op het instapniveau aan de WUR. Met een aantal scholen voor voortgezet onderwijs in de regio en de WUR zijn besprekingen opgestart om te komen tot een Junior College. Het doel daarvan is: een betere aansluiting genereren tussen vwo bèta en het wetenschappelijk onderwijs.
6.6 Bedrijfsleven en overheid Bedrijfsleven Op een ondernemende school als de onze is de samenwerking met bedrijfsleven een belangrijk thema. Het doel is om de afstand tussen school en latere werkkring te verkleinen. De samenwerking vond gestalte in projecten die bedrijven aandroegen voor het technasium13 en in de ontwikkeling van de Learning Companies.14 De directeur vmbo/praktijkonderwijs participeert in een groot aantal netwerken, gericht op de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. Op bestuurlijk niveau participeren wij onder meer in het Edes Bedrijven Contact (EBC) en in het Platform Onderwijs Arbeidsmarkt (POA). Overheid Eerder in dit verslag gaven wij aan dat de ontwikkeling van de Kenniscampus Ede heeft geleid tot een betere samenwerking met andere onderwijsinstellingen.15 In dit kader is de samenwerking met de gemeente Ede geïntensiveerd. De deelnemende onderwijsinstellingen zijn in gezamenlijkheid in overleg met de gemeente over de verdere ontwikkeling – fysiek en inhoudelijk – van deze campus, waarbij we zoveel mogelijk willen aansluiten bij de ontwikkeling van de Food Valley. Ook het Zorg Advies Team (ZAT)16 is een gremium waarin wij structureel overleg voeren met gemeente en politie en verder met jeugdhulpverlening en schoolmaatschappelijk werk. In het verslagjaar is deze samenwerking geprofessionaliseerd. De gemeente subsidieerde ons bredeschoolprogramma op de locatie Amsterdamseweg om met (sport)activiteiten buiten de lestijden overlast van jongeren op straat te voorkomen of te verminderen.17
13 Zie ook paragraaf 2.1.1 ‘[Ons onderwijsaanbod op de] Bovenbuurtweg’ 14 Zie ook paragraaf 2.1.2 ‘[Ons onderwijsaanbod in] Vmbo en praktijkonderwijs’ 15 Zie ook paragraaf 6.4 ‘Kenniscampus Ede’ 16 Zie ook paragraaf 3.3 ‘Begeleiding van leerlingen’ 17 Zie ook paragraaf 3.6 ‘Activiteiten voor leerlingen’
39
Hoofdstuk 7 Onze financiën Wij zijn met CSG Het Streek ondernemend onderweg. In financieel opzicht was dat in het verslagjaar een weg omhoog. Landelijk zagen we in de voorgaande periode het aantal leerlingen op het vmbo dalen. Dat betekende ook voor onze school minder inkomsten uit rijksbijdragen. Verouderde accommodaties zorgden daarentegen wel voor veel extra kosten. Door enerzijds te bezuinigen op personele en materiële kosten en door anderzijds op strategische punten te investeren, hebben we de weg omhoog weer kunnen inslaan. Onze baten bestaan bijna geheel uit rijksbijdragen, naar rato van het aantal leerlingen op onze school. In het verslagjaar is het aantal leerlingen Streekbreed opnieuw gedaald: het aantal leerlingen op de Bovenbuurtweg groeide licht; het aantal vmbo-leerlingen daalde sterk. De verouderde en weinig aantrekkelijke gebouwen aan de Amsterdamseweg in Ede en de Robert Kochlaan in Bennekom hebben ons daarbij parten gespeeld. De verhuizing van deze locaties naar een state of the art schoolgebouw aan de Zandlaan met ingang van het nieuwe schooljaar moet het tij keren. Voor het schooljaar 2012-2013 hebben zich al meer vmbo-leerlingen aangemeld dan voorgaande jaren. De nieuwbouw, gefinancierd door de gemeente Ede, zal vanaf augustus 2012 de leerstromen praktijkonderwijs, vmbo en een gedeelte van de mavo huisvesten. De oude accommodaties die zwaar hebben gedrukt op het financiële resultaat van CSG Het Streek zijn dan verleden tijd. Positieve effecten Passend bij het karakter van een ondernemende, maar ook gedegen school hebben wij in het verslagjaar kansen aangegrepen waar die er waren. Daarin hebben we strategisch geïnvesteerd. De combinatie van bezuinigen èn investeren heeft in het verslagjaar de eerste positieve effecten te zien gegeven. De kengetallen zijn nog niet wat ze zouden moeten zijn. Het resultaat was aan het einde van het verslagjaar nog steeds negatief, maar wel beduidend positiever dan begroot.
Kengetallen18 2011
2010
2009
voldoende
Solvabiliteit
0,24
0,28
0,28
0,4-1,2
Liquiditeit (current ratio)
0,86
0,86
0.75
0,5-1,5
Rentabiliteit
-0,6%
-0,9%
-2,1%
0-1,5%
Kapitalisatiefactor
36,2%
33,0%
34,6%
0-50%
De financiële gezondheid van een school drukken we uit in zogenoemde kengetallen. Het kengetal liquiditeit geeft weer of er meer beschikbare middelen aanwezig zijn dan nodig om aan de lopende verplichtingen te voldoen. De solvabiliteit geeft weer in welke mate tegenover de bezittingen van de school geen schulden staan. En de kapitalisatiefactor laat zien of het kapitaal van de school efficiënt genoeg wordt ingezet voor het primaire proces. In het verslagjaar is de liquiditeit van onze school gelijk gebleven en de solvabiliteit van de school gedaald door het negatieve resultaat over 2011. De kapitalisatiefactor bleef binnen de gestelde normen. Dit betekent dat wij ons kapitaal in voldoende mate in het onderwijs investeren. De rentabiliteit drukt uit of en in welke mate de baten en lasten van de organisatie met elkaar in evenwicht zijn. In het verslagjaar is de rentabiliteit toegenomen, maar nog niet op het gewenste, voldoende niveau.
40
41 18 Alle kengetallen van 2011 en 2010 zijn berekend exclusief het effect van de voorfinanciering door de gemeente van de nieuwbouw aan de Zandlaan.
Ondernemend onderweg
Balans per 31 december 2011, vergeleken met 31 december 201019
Exploitatierekening 2011
Activa 2011 Materiële vaste activa
2010
€
3.051.790
€
3.056.283
Financiële vaste activa
€
1.084.667
€
1.089.014
Voorraden
€
52.600
€
52.600
Vorderingen
€
634.644
€
575.690
Liquide middelen
€
3.746.697
€
2.984.144
Totaal activa
€
8.570.398
€
7.757.731
Passiva 2011
2010
Eigen vermogen
€
2.062.264
€
2.165.543
Voorzieningen
€
1.359.411
€
1.341.024
Langlopende schulden
€
-
€
-
Kortlopende schulden
€
5.148.723
€
4.251.164
Totaal passiva
€
8.570.398
€
7.757.731
Het resultaat is in het verslagjaar aanzienlijk positiever dan begroot, maar blijft negatief. In het resultaat zijn enkele grote wijzigingen opgenomen die te maken hebben met de aanstaande verhuizing van drie locaties naar één locatie. Zo hebben we een noodzakelijke extra afschrijving geboekt van € 126.000 op de boekwaarde per einde 2011 van de gebouwgebonden investeringen voor de locaties Amsterdamseweg, Bennekom en de Oranjelaan. Ook hebben we voor € 104.000 extra afgeschreven op de gebouwgebonden inventaris van bovengenoemde locaties.
Baten 2011
2011 begroot
2010
Rijksbijdragen
€
18.389.512
€
17.896.700
€
18.431.624
Overige overheidsbijdragen en -subsidies
€
294.908
€
111.700
€
335.655
Overige baten
€
604.197
€
454.000
€
485.346
Totaal baten
€
19.288.617
€
18.462.400
€
19.252.625
Personeelslasten
€
14.741.889
€
14.509.100
€
14.797.468
Afschrijvingen
€
777.005
€
669.500
€
925.258
Huisvestingslasten
€
1.189.666
€
1.088.800
€
1.202.652
Overige lasten
€
2.739.383
€
2.732.700
€
2.525.931
Totaal lasten
€
19.447.943
€
19.000.100
€
19.451.309
Saldo baten en lasten
€
-159.326
€
-537.700
€
-198.684
Financiële baten en lasten
€
51.802
€
9.500
€
30.718
Totaal resultaat
€
-107.524
€
-528.200
€
-167.966
Lasten 2011
2011 begroot
2010
Wij zijn ervan overtuigd dat we in het verslagjaar de juiste beslissingen hebben genomen om de financiële positie van CSG Het Streek gezonder te maken. Voor 2012 verwachten wij een verder herstel van die positie.
42
43 19 Deze balans is samengesteld ná de resultaatbestemming en exclusief de post nieuwbouw Zandlaan.
Ondernemend onderweg
Locatie Bovenbuurtweg Bovenbuurtweg 1, 6717 XA Ede Postbus 460, 6710 BL Ede Telefoon: 0318 – 63 25 05 E-mail:
[email protected]
Locatie Zandlaan Zandlaan 25, 6717 LN Ede Postbus 460, 6710 BL Ede Telefoon: 0318 – 47 71 00 E-mail:
[email protected]
Ondernemende school, een goede basis voor een succesvolle toekomst!
hetstreek.nl