Ondernemen in onzekere,uitdagende tijden: hoe en voor wie? Karel Van Eetvelt 14 november 2011 Mechelen
Wat weten jullie van UNIZO?
UNIZO: een beetje geschiedenis
1899 Landsbond van de Kleine Burgerij
1935
1948
Christelijk Middenstandsverbond België
NCMV
2000
3
DE MISSIE VAN UNIZO
van en voor zelfstandige ondernemers
Al wie met eigen middelen en op eigen risico een zaak runt, is welkom bij UNIZO Verenigen • Opleidingen en informatiesessies • Netwerking en activiteiten - afdelingen
Adviseren en informeren • UNIZO Service Center 24/24 • Persoonlijk advies in regio-kantoor • Magazine, nieuwsbrieven, websites,…
• Belangen verdedigen • Van lokaal tot Europees/mondiaal
4
Specifieke projecten • • • • • • • • • • •
Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Jobkanaal Jobstudent van het Jaar – 30 augustus 2011 Onderwijs en Ondernemen Corporate Governance Trias Creativiteit en innovatie Dag van de Klant – 20 september 2011 Startersdag Met Belgerinkel naar de Winkel …
5
De staat van ons land
Regeringsonderhandelingen federaal Loonkosten : CRB-rapport
11/21/2011 7
Regeringsonderhandelingen federaal 11 miljard euro Basis nota Di Rupo ↔ UNIZO : uitgaven!
UNIZO inzet bij lastenverhogingen
8
Regeringsonderhandelingen federaal Belangrijkste lastenverhogingen Roerende voorheffing naar 20% of 25% : 1 mrd ↔ UNIZO :
liquidatiebonus (zie nota) Meerwaarden op aandelen : 50% tss 1 en 8 jaar : 250 mio → Natuurlijke personen : kan tegen speculatie → Vennootschappen ↔UNIZO:onaanvaardbaar Vermogensbelasting : 0,5% op vermogen +1,25 mio : 500 euro 9
Notionele intrestaftrek : modulair Plafonnering tarief : 1 mrd Plafonnering op 3% : + 500 mio Plafonnering Bund : + 500 mio Uitsluiting eigen fondsen : + 300 mio Beperking overdraagbaarheid : + 300 mio ↔ UNIZO : niet onder 3% Overdraagbaarheid belangrijk Eigen fondsen : neen Double dip kan uitgesloten worden
10
Bedrijfsvoertuigen : 500 mio
↔ UNIZO : de facto lastenverhoging bedrijven BTW verplichting voor vrije beroepen : 200 mio Sociale bijdrage zelfstandige : 100 mio
↔ UNIZO : keuze voor status quo
Niet limitatief! 11
En hoe zal dit alles de competitiviteit van onze bedrijven verhogen… Of is dit niet nodig?
12
Loonkosten: CRB rapport november 2011
“Vraag
is niet langer óf maar hoe we het indexmechanisme moeten aanpassen” UNIZO
13
Loonkosten België Loonkosten
Indexering lonen privésector (p.m.: gezondheidsindex)
Cao-loon sectoren
2011-2012
6,3% 5,5% 5,1% 5,6%
(p.m.: maaltijdcheques, ecocheques niet inbegrepen)
Sociale werkgeversbijdragen
-0,1%
Loondrift
0,7%
DE UNIZO kwartaalbarometer
“Ondernemen is geen exacte wetenschap, ook politieke besluitloosheid speelt mee”
De Vlaamse KMO-economie kruipt terug uit het dal Q3 – 2011 – Ondernemersvertrouwen daalt voor eerst in jaar
15
4 federale ondernemersprioriteiten analyse - nota Di Rupo 1. Geen nieuwe lastenverhogingen op ondernemers 2. Doorbraak staatshervorming voor een beter werkende overheid
3. Verdere verbetering sociaal statuut zelfstandige, in eerste instantie pensioenen
voor het tekort op de arbeidsmarkt (oa debat generatiepact, nog 4. Oplossingen meer IBO’s, beperking werkloosheidsuitkering in de tijd…)
16
De wereld staat wacht niet op ons
Wat viel mij op? • • • • •
Optimisme Werkkracht Geloof in groei Toekomst in handen KMO’s Vele investeringsmogelijkheden • Belgische KMO’s moeten die op slimme manier aantrekken
17
En wat verwacht de EU? 6 aanbevelingen EU:
18
De toegevoegde waarde van ondernemers
Vlaanderen is nu (nog) rijk
Het BNP per capita in België bedroeg in 2007 meer dan 30.000$.
20
Conclusie… •Je hebt een aantal GO’s nodig… •Basisinvesteringen, Innovatie, R&D
•Zeer veel ondernemers, KMO’s… It all starts with the economy
•Sterkere binnenlandse markt •Bredere middenklasse, Welvaartscreatie
•Een bevolking met een sterk arbeidsethos •Maar ook … •een stabiel politiek en economisch klimaat •De juiste politieke beslissingen en investeringen •Toegankelijk en goed onderwijs •Goede sociale zekerheid en infrastructuurinvesteringen
21
Genoeg ondernemers? TEA-index 2009
12 10 8 6 4
EU
VEA
Ijsland
Griekenland
Noorwegen
US
Zwitserland
Nederland
Zuid-Korea
Israël
UK
Slovenië
Finland
Spanje
Frankrijk
Duitsland
Italië
Hong Kong
Denemarken
België
0
Vlaanderen
2
Japan
Luc De Bruyckere
14
%
We zijn verzand in een culture of contentment. De welvaart die we hebben opgebouwd, zal een relatief nadeel worden.
22
L’histoire doit se répéter Slechts enkelingen beschouwen de ondernemingen als wat ze echt zijn: de paarden die de kar moeten trekken Sir Winston Churchill
23
Kortom, zonder ondernemerschap geen sterke economie “Entrepreneurs are simply those who understand that there is little difference between obstacle and opportunity and are able to turn both to their advantage” (Niccolo Machiavelli)
24
Grote trendbewegingen = uitdagingen en opportuniteiten • Mondialisering
• • • • •
• De wereld,… mijn dorp Mobiliteit • De wereld is bereikbaar Informatisering en communicatieversnelling • Informatie overal en snel beschikbaar Vergroening • Energie- en milieubewustzijn Vergrijzing en individualisering Conjuncturele golfbewegingen (crisis)
25
Demografische trends: Vergrijzing
(© Econoshock 2008)
26
Demografische trends • Levensverwachting wereldwijd 2005-2050: +9,4j. • 65+ in 2020 wereldwijd: 1,8 mia • Jongerenmarkt (16-35j.)
• Stijgende inkomens • Meer eenpersoonshuishoudens (andere behoeften!) • Uitgebreidere sociale en prof. netwerken • Stijging 1-persoonshuish. en samengestelde gezinnen • Specifieke noden
27
Demografische trends • Migratie en globalisering
• Meer expads • Meer buitenlandse studenten • “visit friends and relatives” Woonplaats
• Groeiende urbanisatie
• • • • •
2025: 57% bevolking Plattelandstoerisme Korte vakanties en citytrips Buiten hoogseizoen vakanties Actieve vakanties, vakantiewoningen
60% 50% 40% Stedelijk
30%
Platteland
20% 10% 0% 2006
2025
2030
28
Sociaal-culturele trends • Hoger opleidingsniveau
• • • •
• Immateriële behoeften • Gezondheid, welness, welzijn, cultuur, vorming en ontwikkeling van vaardigheden, duurzaamheid, authenticiteit • Diversificatie- en specilialisatie-opportuniteit! • Authentieke op maat oplossing ipv one-size-fits-all Flexibiliteit werkuren en werktijd • Meer en kortere vakanties Evenwicht werk-ontspanning • Combinatie business- en ontspanningstrips Opkomende markten (Azië, Oost-Europa) • Veel doen/zien op korte tijd Medisch toerisme 29
MEER VRAAG (China, India,…) MINDER RESERVES
11/21/2011 30
Ecologische trends
31
Ecologische trends • Economische effecten global warming
• Weersveranderingen • Overstromingen, stormen, hitte, droogte • Verschuiving van “Middellands zeeklimaat” • Massale investering in alternatieve E • E-efficiëntie ipv E-consumptie • Wijziging reis- en verplaatsingsgedrag • Massaal minder uitstoot!
32
Politieke conclusies? Economic policy should think about drivers of unsustainable policies • Wal-Martisation • Overconsumption • Economies of scale • Global logistics Mega projects are fine, but green is often small and slow. Europe’s future is green if: • Local production regains competitiveness • Small organisations can compete with big ones • LT-environmental costs are discounted
Source: Edelman GP global study winter 2008
Ecologische trends Toeristische opportuniteiten • Ecologisch reizen • Kortbij-vakanties • Trein • Greenseats www.greenseat.nl • Ecohotels • …
Ard nahoo, Ireland Each Eco Cabin is: Timber framed (Irish) Cedar claddded (Donegal) Hemp insulated Heated with pellet stoves Finished with natural paints Powered by wind turbine (Airtricity) Built with minimal concrete and no petro checmicals
34
Groene opportuniteiten… A selfsustaining house, building passiefwoning
11/21/2011 35
Walmartisering,… of toch niet? • Concentratiebewegingen
• Door technologie, marketing, inkoopkracht • Thomas Cook overname Russisch reisagentschap (Intourist) • Alle macht aan het kapitaal? • Big is beautifull? • Botsing met duurzaamheidstrend!
• Uplace: model vd toekomst of vh verleden? • Vraag naar duurzame producten stijgt • Dichtbijhuis! 36
Dus … geen reden voor pessimisme,… als… de juiste keuzes gemaakt
Welke strategische keuzes? ECONOMISCH • Ruimte voor ondernemen
• Letterlijk: R.O. - vergunningen • Kostencompetitief • Lonen • Ondernemen voldoende attractief • Respect • Winst is niet vies maar noodzakelijk • Globale belastingdruk aanvaardbaar 38
Welke strategische keuzes? SOCIAAL • Arbeidsethos
• Werken = lonend (kloof netto-bruto) • Werken wordt aangemoedigd • Aanmoedigingspremies tijdskrediet? • Carrière-uitkeringen? • Geen vooruitgang zonder werken • Geen rechten zonder plichten
39
Welke strategische keuzes? POLITIEK • Scheiden of een Vlaams-Waalse alliantie?
• Quelle Union fait la force? • Politieke stabiliteit • Sociaaleconomische en budgettaire noodzaak • Budgettaire discipline
• Slankere overheid • Uitgaven SZ onder controle • Voorspelling: tekort van 6 miljard tegen 2016 • Groeinorm GZHZ, tijdskrediet 40
Verstandig beleid is …
… de taart eerst bakken en dan pas verdelen 41