2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Omzetbelasting – les 1 – programma Levering onroerende zaak (II) • Wat is een onroerende zaak? • Eén of meer onroerende zaken? • Wat is een bouwterrein? • Don Bosco-arrest • Kinderdagverblijf-arrest • Optie belaste levering
Verhuur onroerende zaak (II) • Hoofdregel • Vijf uitzonderingen BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
1
Vrijgestelde prestaties Leveringen en diensten
belaste prestaties vrijgestelde prestaties – art. 11
Belangrijkste vrijgestelde prestaties zijn: a. levering onroerende zaak; b. verhuur onroerende zaak; c. medische prestaties (zie ook letter g); d. prestaties door sportverenigingen e.d.; o. onderwijs en lezingen; r. levering roerend goed gebruikt voor vrijgestelde prestaties; v. leveringen en diensten door niet-commerciële maatschappelijke organisaties; w. kinderopvang. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
2
Onroerende zaak Wat is een onroerende zaak? De Btw-richtlijn kent het begrip “onroerend goed”. Dit is een communautair begrip. Het omvat o.a. gebouwen, kantoren, winkels, garages, bruggen, tunnels, viaducten, wegen, enz. Kenmerken: is vast met het aardoppervlak verbonden blijvend afgebakend - arrest Heger (HvJ, 7 sep 2006, C166/05) niet gemakkelijk te demonteren of te verwijderen - arrest Maierhofer (HvJ, 16 jan 2003, C-315/00) BLO2.1b--PRES01--2014
Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 3
Laman Opleiding & Advies
1
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Woonboot Is een woonboot een onroerende zaak?
Zijn de kabels, touwen, e.d. eenvoudig en zonder hoge kosten te verwijderen? Wat is er over de aard van het gebruik bepaald? Bijv. in een huurovereenkomst) Is de woonboot op de nutsvoorzieningen (elektra, gas, water, telefoon, kabel, etc.) aangesloten?
BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
4
Wel of niet onroerend? portocabins – bijv. noodlokalen Kralingse Zoom stacaravan elektriciteitshuisje verdeelkast voor kabelnetwerk rioleringsstelsel kabelnetwerk
BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
5
Eén of meer onroerende zaken? Een sportcomplex bestaat uit drie kunstgrasvelden, kleedruimten en clubgebouwen/kantines. Het geheel wordt verkocht en geleverd. Vraag: is er sprake van een of meer onroerende zaken? Sportcomplex-arrest Fysiek gescheiden (bouw)werken zijn afzonderlijke goederen. Uitzondering: Als bouwwerk alleen samen met andere bouwwerken kan worden gebruikt is sprake van één onroerende zaak. HR, 14 okt 2005, nr. 41.015. BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 6
Laman Opleiding & Advies
2
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Letter a - levering onroerende zaak
(1 van 2)
Hoofdregel Levering van onroerende zaak + beperkte rechten erop is vrij. Eerste uitzondering – ‘nieuwe’ onroerende zaak Artikel 11 (…) zijn van de belasting vrijgesteld: a. de levering van onroerende zaken (…) met uitzondering van 1°. de levering van een gebouw of een gedeelte van een gebouw en het erbij behorende terrein vóór, op of uiterlijk twee jaren na het tijdstip van eerste ingebruikneming, alsmede de levering van een bouwterrein;
start v.d. bouw
16-2-2010
eerste gebruik
30-5-2011
belast
30-5-2012
vrij
30-5-2013
BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
Letter a - levering onroerende zaak
7
(2 van 2)
Artikel 11 (…) zijn van de belasting vrijgesteld: a. de levering van onroerende zaken (…) met uitzondering van 1°. de levering van een gebouw of een gedeelte van een gebouw en het erbij behorende terrein vóór, op of uiterlijk twee jaren na het tijdstip van eerste ingebruikneming, alsmede de levering van een bouwterrein;
In het kader van antimisbruikwetgeving is bepaald dat de levering van een bouwterrein (door een ondernemer) altijd belast is. Art. 11-4 Wet OB geeft antwoord op de vraag, wanneer sprake is van een bouwterrein. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
8
Bouwterrein Art. 11 lid 4 – bouwterrein Onbebouwde grond is een bouwterrein als met het oog op die bebouwing: de grond wordt/is bewerkt; voorzieningen worden/zijn getroffen die uitsluitend dienstbaar zijn aan die grond; in de omgeving van de grond voorzieningen worden/ zijn getroffen;
of !
een omgevingsvergunning voor een bouwactiviteit is verleend (de vroegere bouwvergunning).
BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 9
Laman Opleiding & Advies
3
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Bouwterrein 1. De gemeente Reusel-De Mierden kocht in 2008 van een landbouwer een perceel landbouwgrond. 2. De gemeente verkoopt in 2011 een deel van de grond aan een aannemer. De aannemer wil er t.z.t. een werkplaats bouwen. Er is nog geen bouwplan en geen omgevingsvergunning. 3. Als 2 maar nu legt de gemeente eerst een hoofdriool aan t.b.v. de bebouwing van de rest van het perceel. 4. Als 2 maar nu maakt de gemeente eerst op het bestaande hoofdriool een aftakking tot aan de perceelsgrens. Hier zal t.z.t. het riool van de werkplaats op worden aangesloten. 5. Als 2 maar tussen 2008 en 2011 heeft de gemeente een rondweg aangelegd. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
10
Don Bosco-arrest + Woningstg. Maasdriel A. is eigenaar van een perceel met daarop een oud pand. B. wil op het perceel een nieuw gebouw zetten. B. koopt het perceel van A. voor € 3.000.000, waarbij A. zich verplicht de oude opstal voor zijn rekening te (laten) slopen. Op de dag van levering blijkt dat het oude pand nog niet geheel is gesloopt. A. zal het sloopwerk binnen een maand afmaken. Wordt er bouwgrond geleverd? Don Bosco-arrest dienst van slopen gaat op in de levering de bedoeling van partijen is doorslaggevend → bouwgrond. (HvJ, 19 nov 2009, C-461/08) Woningstichting Maasdriel-arrest: mits sloop geschiedde met oog op toekomstige bebouwing. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
11
Nieuw gebouw Art. 11 lid 3: a. een gebouw is ieder bouwwerk dat vast met de grond is verbonden. b. na ingrijpende verbouwing: opnieuw in gebruik nemen geldt als eerste ingebruikneming. Bijbehorend terrein Is ieder terrein dat bij het gebouw behoort of er dienstbaar aan is. Dienstbaar aan Een terrein is “dienstbaar aan” als het geen eigen economische functie heeft. Parkeerterrein: kan het zelfstandig worden geëxploiteerd? Zo ja, dan is het parkeerterrein een zelfstandig gebouw. BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 12
Laman Opleiding & Advies
4
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Ingrijpende verbouwing Verbouwing – levering of dienst? Hoofdregel: verbouwing is een dienst.
Alleen bij “in wezen nieuwbouw” wordt de oplevering van het verbouwde pand als levering belast. 1. Er moet een goed ontstaan dat tevoren niet bestond. • Van Dijk’s Boekhuis-arrest, HvJ, 14 mei 1985, nr. 139/84 • Nieuw West-Indisch huis-arrest, HR, 17 juni 1987, nr. 23.782 2. In wezen nieuwbouw • Kinderdagverblijf-arrest, HR, 19 nov 2010, nr. 08/01021
Belang
levering → eerste ingebruikneming → nieuwe herzieningstermijn. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
13
Ingrijpende verbouwing Voorbeelden ombouwen schuur tot woonhuis, ombouwen bedrijfspand tot appartementen wel vervaardiging. uitvoeren groot onderhoud aan pand, interne verbouwing + andere indeling pand geen vervaardiging Gaat om functiewijziging en/of wijziging aanzien pand in combi met kosten van de verbouwing – zie ook hierna! Wat nu bij levering terwijl verbouw nog gaande is? Afhankelijk van de feiten – hoever gevorderd? Wat is afgesproken? BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
14
Kinderdagverblijf-arrest Stg. A. houdt zich bezig met kinderopvang. Zij verricht uitsluitend vrijgestelde prestaties (11-1-w Wet OB). Stg. A. koopt een woon-winkelpand dat door een tandtechnisch laboratorium werd gebruikt. Stg. A. laat het pand tot kinderdagverblijf verbouwen. Het uiterlijk wijzigt nauwelijks, kosten zijn aanzienlijk. Hof beslist: vervaardigd, nieuw goed indeling vrijwel volledig is gewijzigd aanwendingsmogelijkheden pand ingrijpend veranderd niet op eenvoudige wijze weer te gebruiken als woon-winkelpand kostbaar, ook in relatie tot aankoopprijs HR: geen sprake van “in wezen nieuwbouw”, geen vervaardiging. BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 15
Laman Opleiding & Advies
5
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Eerste ingebruikneming Uit jurisprudentie blijkt dat alleen een ingebruikneming conform de bestemming als eerste ingebruikneming telt. Voorbeeld Aannemer slaat tijdens de bouw in deel van nieuwbouwpand materialen op. Niet conform, geen eerste ingebruikneming. Tijdelijke bewoning van een pand om “kraken” te voorkomen. Geen eerste ingebruikneming mits bewakingsovereenkomst. Ingebruikneming 1e verdieping kantoorpand Ingebruikneming van dat deel + gemeenschappelijke ruimten dienstbaar aan dat deel. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
16
Letter a - levering onroerende zaak (II) Tweede uitzondering: optie belaste levering Kern: op verzoek belaste levering Eisen: koper verricht voor 90% (70%) of meer belaste prestaties (dus recht op aftrek) koper verstrekt verkoper verklaring gezamenlijk verzoek koper en verkoper Zie ook artikel 6 Uitv. besch. OB BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
Levering binnen 2-jaarstermijn
17
1 van 3
Ondernemer A koopt een nieuw pand voor: € 5.000.000 + € 1.050.000 OB. Hij verricht belaste en vrijgestelde prestaties. Deze prestaties verhouden zich in het eerste jaar als 80 : 20. Hij heeft dus 80% van € 1.050.000 = € 840.000 in aftrek gebracht. De zaken gaan minder voorspoedig dan gedacht en de ondernemer is genoodzaakt het pand in januari van het tweede jaar te verkopen.
BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 18
Laman Opleiding & Advies
6
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Levering binnen 2-jaarstermijn
2 van 3
Omdat deze levering plaatsvindt binnen twee jaar na de eerste ingebruikname is de levering belast. fictief belast gebruik herrekening
eerste ingebruikname
herzieningsperiode
ingebruik name
tweede jaar
einde derde jaar
negende jaar
tiende jaar
Art. 13a Uitv. besch. ob: omdat de levering belast is, gaan wij er nu vanuit dat het pand in de resterende jaren alleen voor belaste handelingen gebruikt wordt. De resterende jaren moeten ineens met fiscus worden afgerekend. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
19
Levering binnen 2-jaarstermijn De berekening wordt nu:
Omzetverhouding in jaar 2 t/m jaar 10 100 x 100% = 100 + 0 Omzetverhouding in jaar 1 80 x 80 + 20
100%
=
3 van 3 jaar 2 t/m jaar 10 = 9 jaren !
100%
van
€ 1.050.000
80%
van
€ 1.050.000
x 9 / 10 =
x 9 / 10 =
€ 945.000,00
€ 756.000,00
Verschil
€ 189.000,00
Correctie
€ 189.000,00
BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
20
Verhuur van onroerende zaken Artikel 11 (…) b. de verhuur (de verpachting daaronder begrepen) van onroerende zaken, met uitzondering van: 1°. de verhuur van blijvend geïnstalleerde werktuigen en machines; 2°. de verhuur binnen het kader van (…) aan personen, die daar slechts voor een korte periode verblijf houden; 3°. de verhuur van parkeerruimte voor voertuigen en de verhuur van lig- en bergplaatsen voor vaartuigen; 4°. de verhuur van safeloketten;
BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 21
Laman Opleiding & Advies
7
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
Optie belaste verhuur
1 van 2
Voorbeeld Een pensioenfonds heeft een bedrijfsverzamelgebouw gekocht; koopsom € 6.000.000 + € 1.260.000 OB. Het pensioenfonds verhuurt de units aan verschillende ondernemers, waarvan het merendeel recht heeft op aftrek voorbelasting. De verhuur is vrijgesteld van OB (art. 11-1-b) waardoor het pensioenfonds de bij aankoop betaalde OB niet in aftrek kan brengen. Daardoor stijgt het geïnvesteerde bedrag tot € 7.260.000 wat gevolgen heeft voor de huursommen (stijgen).
Conclusies Doordat de verhuurder geen recht heeft op aftrek voorbelasting gaat de OB deel uitmaken van de kostprijs. Is in strijd met neutraliteitsbeginsel. Maar, de wet biedt de volgende uitweg. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
Optie belaste verhuur
22
2 van 2
5°. de verhuur van onroerende zaken, andere dan (…) als woning worden gebruikt, aan personen die de onroerende zaak gebruiken voor doeleinden waarvoor een volledig of nagenoeg volledig recht op aftrek (…) bestaat mits de verhuurder en de huurder gezamenlijk een verzoek daartoe aan de inspecteur hebben gedaan en overigens voldoen aan bij ministeriële regeling te stellen voorwaarden;
voorwaarden – art. 11-1-b jo art. 6a Uitv. besch. ob: niet in gebruik als woning; huurder gebruikt het voor ≥ 90% voor belaste prestaties; huurder MOET het gehuurde in 1e huurjaar in gebruik nemen – zo niet → geen belast gebruik + einde optie; 90%-norm wordt jaarlijks getoets – verklaring van huurder; gezamenlijk verzoek van huurder en verhuurder; verzoek moet een aantal gegevens bevatten. BLO2.1b--PRES01--2014
Versie 1 -- 15-nov-2014
Auteur: Wim Laman
23
Oefening Een pensioenfonds koopt een oude villa en laat deze tot kantoorpand verbouwen. In de tuin achter het pand wordt een uitbreiding gerealiseerd. Het nieuwe deel wordt via een corridor met het oude deel verbonden. Koopsom € 1.500.000, verbouw € 2.500.000, uitbreiding € 2.000.000. Het pand wordt na gereedkomen aan een bank verhuurd. Wat zijn de OB-gevolgen? Na vijf jaar loopt het huurcontract af. Het pand staat een jaar leeg. Daarna huurt een acc.knt. het pand voor 2 jaar; er wordt geopteerd. Wat zijn de OB-gevolgen? Na 2 jaar koopt het acc.knt. het pand. Wat zijn de OB-gevolgen? BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 24
Laman Opleiding & Advies
8
2014 -- Omzetbelasting II -- Deel 1
EINDE
BLO2.1b--PRES01--2014 Auteur: Wim Laman
Versie 1 -- 15-nov-2014
Versie 1 -- 15-nov-2014 25
Laman Opleiding & Advies
9