Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Improving Mental Health by Sharing Knowledge

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie Margje Mahler Benadette Willemse Sandra Zwijsen Jacomine de Lange Mirella Minkman Anne Margriet Pot

Vraag inspectie IGZ wil zicht krijgen: • op de richtlijnen die er zijn op dit gebied en • de risico’s die ontstaan wanneer richtlijnen rondom gedrag bij dementie niet voldoende gevolgd worden.

Congres onbegrepen gedrag

14 april 2014

2

Inspectie voor de gezondheidszorg • Wil de komende jaren het toezicht intensiveren in de intramurale dementiezorg. • Meer aandacht voor het signaleren, herkennen en goed omgaan met ‘moeilijk’ gedrag bij dementie. • Signaleert dat niet goed omgaan met gedrag bij dementie leidt tot hoge risico’s en lagere Kwaliteit van Leven.


14 april 2014

3

Probleemgedrag òf onbegrepen gedrag? • Gevolg van dementie? en/òf • Onvervulde behoeften?


14 april 2014

4

Filmpje: Leren over dementie


14 april 2014

5

Onbegrepen gedrag • maakt duidelijk dat er geprobeerd moet worden om het gedrag beter te begrijpen • en de oorzaken van het gedrag te achterhalen en te behandelen dan wel manieren te vinden om beter met het gedrag om te gaan


14 april 2014

6

Onderzoek Vilans en Trimbos • Actuele richtlijnen • Wat is de veldnorm? • Welke risico’s zijn er volgens literatuur en experts? • Hoe kunnen deze risico’s verkleind worden?


14 april 2014

7

Waarom veldnorm achterhalen? • Prakijksituatie • Roepgedrag Mevrouw Chique • • • •

Signaleringskaart? Observatie-instrument? Stappenplan? Bijlage 2B? Congres onbegrepen gedrag

14 april 2014

8

Doel veldnorm


14 april 2014

9

Gebruik in praktijk: experts • Bekendheid en toepassing richtlijnen in de praktijk slecht. • Gekende richtlijnen zijn o.a.: Verenso en V&VN richtlijn • Genoemde redenen voor beperkte toepassing: – Onbekendheid – Weinig proactief handelen – Te algemeen, niet toegespitst op complexe situatie praktijk – Onderlinge afspraken medicatie voorschrijven – Omgevingsfactoren Congres onbegrepen gedrag

14 april 2014

10

Risico’s volgens literatuur • Deze risico’s zijn in de literatuur niet expliciet te vinden. • Daarom: positieve effecten van het wel volgen van de richtlijnen. • Belangrijke conclusie: richtlijnen niet gevolgd, onbegrepen gedrag niet weg of verergert. • Gevolgen van onbegrepen gedrag dat niet weg gaat of verergert geïnterpreteerd als risico’s van het niet volgen van de richtlijnen.


14 april 2014

11

Risico’s in kaart gebracht


14 april 2014

12

Risico’s volgens experts Interviews experts • • • • • • •

Verminderde KvL van bewoner Onnodige escalatie van de situatie Onnodig gebruik psychofarmaca Onnodig gebruik middelen en maatregelen Onderbehandelen lichamelijke ziektes Overbelasting van verzorgenden Ontevreden familieleden


14 april 2014

13

Verkleining risico’s volgens experts • • • • •

Duidelijke visie op dementiezorg Methodisch werken Multidisciplinair werken Voldoende deskundigheid Onbegrepen gedrag & psychofarmaca structureel op de agenda zetten

• Gebruik kernelementen richtlijnen en eerder signaleren


14 april 2014

14

Praktijkvoorbeeld vervolg


14 april 2014

15

Visie dementiezorg • Cliënten met dementie zijn in de eerste plaats mensen met dementie, met dezelfde basisbehoeften als ieder ander mens en dezelfde mogelijkheden om ervaringen op te doen. • Waardigheid staat centraal in de relatie.


14 april 2014

16

Kernelementen  1) Tijdig signaleren van onbegrepen gedrag zodat ingegrepen kan worden voordat escalatie plaatsvindt.  2) Een gedegen analyse maken van het gedrag met nagaan van oorzaken op lichamelijk, psychisch en sociaal terrein.  3) Multidisciplinair werken in een team met in ieder geval verzorgende, arts en psycholoog.  4) De oorzaak van het gedrag aanpakken en niet het gedrag zelf.


14 april 2014

17

Kernelementen  5) Eerst psychosociale interventies toepassen. Psychofarmaca alleen wanneer aangetoond dat psychosociale interventies niet (voldoende) werkzaam zijn (m.u.v. lichamelijke oorzaak, delier, psychose).  6) Psychofarmaca volgens de richtlijn toepassen tenzij er belangrijke redenen zijn om hiervan af te wijken.  7) Familie en mantelzorg betrekken bij de analyse en aanpak van het probleem.  8) Behandeling evalueren met extra aandacht voor het mogelijk staken van behandeling met psychofarmaca.


14 april 2014

18

Bedankt voor uw aandacht Rapport te downloaden op www.trimbos.nl, www.vilans.nl en www.kennispuntdementie.nl

Voor meer informatie: Bernadette Willemse T: 030 29 59 210 E: [email protected] Anne Margriet Pot T: 030 29 59 308 E: [email protected]

Margje Mahler T: 030 78 92 356 E: [email protected]


14 april 2014

19

Omgaan met onbegrepen gedrag bij dementie

Recommend Documents