Okselklierdissectie Mammapoli
00
U wordt binnenkort opgenomen voor een okselklierdissectie, al dan niet in combinatie met een operatie aan de borst. De opname vindt plaats op afdeling Heelkunde, (4e etage). Op deze afdeling worden patiënten van verschillende specialismen opgenomen. Dit kan betekenen dat u op een kamer komt te liggen bij patiënten die om een andere reden geopereerd worden. Gewoonlijk liggen zowel mannen als vrouwen op een kamer.
De operatie Borstkanker verspreidt zich doorgaans het eerste naar de lymfeklieren in de oksel (okselklieren). Vanuit deze klieren kan borstkanker zich verder in het lichaam uitzaaien. Soms moeten deze klieren daarom verwijderd worden. Dit heet een okseldissectie. In tegenstelling tot de schildwachtklier procedure worden niet één maar meerdere lymfeklieren in de betreffende oksel verwijderd. De verwijdering van de klieren uit de oksel kan op twee momenten in uw behandeling plaats vinden: • Tegelijk met de operatie aan de borst. Dit gebeurt als in de diagnostische fase (de fase waarin alle onderzoeken hebben plaats gevonden om te ontdekken wat er aan de hand is) is gebleken dat een schildwachtklier procedure niet mogelijk is. • Na het onderzoeken van de schildwachtklier. Dit gebeurt als bij nader microscopisch onderzoek van de schildwachtklier wel kwaadaardige cellen zijn ontdekt. Dit betekent dan dat een tweede operatie noodzakelijk is. • Het kan zijn dat er tijdens de operatie waarbij de schildwachtklier verwijderd wordt een snelonderzoek van deze klier(en) plaatsvindt. Indien duidelijk blijkt dat er een uitzaaiing zit, wordt er meteen een okselklierdissectie verricht.
1
Voor de operatie Om huidbeschadigingen met als gevolg risico op een wondinfectie te voorkomen, wordt ten zeerste afgeraden om vóór de ingreep de haren te verwijderen in het operatiegebied. Indien u regelmatig de haren verwijderd in het operatiegebied, dan mag u tot 7 dagen vóór de operatie géén haren verwijderen.
Wond en drain Indien gelijktijdig een borstamputatie plaatsvindt, worden de okselklieren via dezelfde wond van de borstoperatie verwijderd. • Indien gelijktijdig een borstsparende operatie plaatsvindt, krijgt u twee verschillende wonden. • Indien eerst een schildwachtklier procedure heeft plaatsgevonden wordt deze wond opnieuw opengemaakt en zal deze iets groter worden. •
De wond wordt onderhuids gehecht. De hechtingen zijn hierbij niet zichtbaar. Op de wond komt een pleister. In het begin kan nog een bloeduitstorting zichtbaar zijn en kan het wondgebied wat gezwollen zijn. Om bloed en wondvocht weg te zuigen wordt een slangetje (drain) in het operatiegebied aangebracht. Met deze drain gaat u ook naar huis en deze blijft maximaal een week aanwezig in het wondgebied. De mammacare verpleegkundige zal u hierover aanvullende uitleg geven.
2
Mogelijke complicaties Geen enkele ingreep is vrij van de kans op complicaties. Zo zijn ook bij okseloperaties de normale risico's op complicaties. De meest voorkomende complicaties zijn: • Direct na de operatie kan een nabloeding ontstaan. Soms is dan een tweede operatie noodzakelijk om de bloeding te verhelpen. • Er kan een wondinfectie optreden. Het kan zijn dat het nodig is de wond een beetje open te maken, soms is antibiotica voldoende om de infectie te behandelen. • Na de operatie en het verwijderen van de drain kan het voorkomen dat een opeenhoping van lymfevocht ontstaat (seroom). Dit vocht kan met behulp van een holle naald worden weggezogen. Dit is pijnloos omdat de omgeving van de wond nog gevoelloos is. Dit aanprikken kan tot enkele weken na het verwijderen van de drain nodig zijn. • De huid van de oksel wordt door het weghalen van de oksellymfeklieren geheel of gedeeltelijk gevoelloos. Dit gebeurt omdat tijdens de operatie zenuwen beschadigd worden. Ook een deel van de borstwand en de bovenarm kunnen minder gevoelig of gevoelloos worden. Dit vreemde gevoel kan tijdelijk, maar kan ook blijvend zijn. • Een vervelende complicatie is lymfoedeem. De hand of arm aan de geopereerde kant wordt in meer of mindere mate dik omdat er zich vocht in ophoopt. Vaak voelt de arm strak, zwaar, gespannen en moe aan. U kunt ook tintelingen in uw arm en hand voelen. Door de operatie aan de oksel kan lymfvocht moeilijker vanuit de arm en/of de hand worden afgevoerd. Hierdoor wordt de arm of hand dikker. Soms is de zwelling nauwelijks te zien, soms wordt de arm dik. Lymfoedeem kan meteen na de operatie optreden, maar ook pas na jaren. Het is belangrijk om meteen aan de bel te trekken als u tekenen van lymfoedeem bemerkt. Hoe eerder het ontdekt wordt, des te beter is het te behandelen.
3
Leefregels Na een okselklierdissectie kunt u het beste, zolang de drain aanwezig is, rustig aan doen. Dit houdt in, geen zwaar lichamelijke activiteiten (zoals zwaar tillen). Rust bevordert de wondgenezing. • De derde dag na de operatie mag u met een drain kortdurend douchen. Daarna de wond droog deppen. Ga de eerste week niet in bad liggen. • Na het douchen een droge pleister rondom de insteekplaats plakken. • Het is verstandig om gedurende vier weken na de operatie niet te zwemmen. •
Naar huis Na twee tot drie dagen mag u meestal naar huis. Dit betekent dat u met de drain naar huis gaat. U krijgt van de mammacare verpleegkundige uitgebreid uitleg over het naar huis gaan met de drain. Ook krijgt u een boekje mee met uitleg over de drain. Achterin het boekje vindt u een lijstje om bij te houden hoeveel vocht per dag uit de drain komt. De drain blijft maximaal een week zitten, of mag er eerder uit, als er minder dan 30 cc vocht binnen vierentwintig uur uit komt. De mammacare verpleegkundige zal telefonisch contact met u opnemen omtrent de dagelijkse hoeveelheid vocht uit de drain, zodat u niet elke dag naar het ziekenhuis hoeft te komen. Indien zich problemen voordoen of vragen zijn over de drain kunt u op werkdagen contact opnemen met de mammapoli. In de avond- nachturen en in het weekend, kunt u contact opnemen met de Spoedeisende Hulp telefoon: 0495 – 57 26 10. In overleg zal besloten worden om de drain te verwijderen. Het verwijderen van de drain gebeurt op de Mammapoli. Om de uitslag te bespreken krijgt u een afspraak voor de Mammapoli mee als u naar huis gaat.
4
De uitslag Het verwijderde weefsel wordt microscopisch onderzocht. Na ongeveer vijf werkdagen zijn de uitslagen hiervan bekend. Elke donderdagavond vindt in het St. Jans Gasthuis (SJG) een bespreking plaats waarbij de uitslag van het weefselonderzoek wordt besproken. Het mammateam beoordeelt dan gezamenlijk welke aanvullende behandeling voor u de beste is. Naar aanleiding van deze bevindingen kan een aanvullende behandeling zoals radiotherapie, hormonale therapie en/of chemotherapie worden geadviseerd. Bij de afspraak op de Mammapoli. informeren de behandelend chirurg en mammacare verpleegkundige u en eventueel uw partner/familie hierover. Ook wordt bij de controle naar de wond gekeken.
Lotgenotencontact Heeft u tijdens uw behandeling of daarna behoefte om met iemand te praten die een soortgelijke behandeling heeft ondergaan, bespreek dit dan met de mammacare verpleegkundige. Binnen het SJG zijn mogelijkheden voor lotgenotencontact. De Borstkanker Vereniging Nederland ondersteunt lotgenoten met verschillende vormen van lotgenotencontact. Het lotgenotencontact van het SJG is een onderdeel van deze vereniging. Regelmatig (een keer in de twee maanden) organiseren zij op dinsdagmorgen themabijeenkomsten. Soms worden ook (extra) themabijeenkomsten georganiseerd op een avond. Deze bijeenkomsten kunt u geheel vrijblijvend en kosteloos bezoeken. Indien u hiervan een persoonlijke uitnodiging wilt ontvangen, kunt u dit doorgeven aan de mammacare verpleegkundige. Zij kan u hierover meer vertellen. Borstkanker Vereniging Nederland Postbus 8065, 3503 RB Utrecht Tel.: 030 - 29 17 222 E-mail:
[email protected] Website: http://www.borstkanker.nl
5
Heeft u nog vragen? Een okselklierdissectie kan een ingrijpende verandering zijn, waarmee u moet leren omgaan. Duidelijke voorlichting, een goede voorbereiding op de operatie en goede begeleiding na afloop zijn hierbij van groot belang. De chirurg en de mammacare verpleegkundigen kunnen u daarbij helpen en ondersteunen. Heeft u nog vragen, stel ze dan gerust. Bij vragen of problemen kunt u altijd contact opnemen met de mammacare verpleegkundigen op de Mammapoli. Zij zijn te bereiken via de volgende nummers: • De mammacare verpleegkundige tussen 13.00 uur – 14.00 uur: 0495 – 57 21 08 • Poli chirurgie bij zaken die niet kunnen wachten: 0495 – 57 22 76 • Avond- nachturen en in het weekend, Spoedeisende Hulp: 0495 – 57 26 10
6
R330.812011-05
1178140