O CR
OGENBLIK
EEN BLAD VOOR UW OGEN
In dit nummer:
Het OCR...
EVEN VOORSTELLEN
Veilig op weg...
ook na UW 75ste
De optometrist...
aan het werk
Macula...
EEN ENGE ZIEKTE?
STAAR...
EN WAT NU?
Lenscontrole...
een must
GLAUCOOM...
DE OOGDRUK
Tranende ogen...
BEST WEL VERVELEND
Kinderogen...
UW OGEN, ONZE ZORG
EN DE SCHOOL KIJKT MEE
Het Optometristen Collectief Rijnmond is een samenwerkingsverband van HBO-Optometristen. De OCR-Optometristen werken nauw samen met de oogartsen en huisartsen in de Regio Rotterdam en zijn aangesloten bij Het Oogzorgnetwerk, een initiatief van Het Oogziekenhuis Rotterdam.
www.oogzorgspecialisten.nl
UW OGEN, ONZE ZORG
Het Optometristen Collectief Rijnmond... EVEN VOORSTELLEN COLOFON: Redactie: Werkgroep OCR
O C R Teksten: Riens Gort, Hans van Schaik en Werkgroep OCR Fotografie: Hans Creatie en Concept BV Ontwerp en realisatie: Hans Creatie en Concept BV
De makers van dit blad hebben getracht de feiten zo juist mogelijk neer te zetten. Echter kunnen zij geen verantwoordelijkheid nemen voor de inhoud van de in dit blad behandelde artikelen.
Met ruim 60 optometristen, verdeeld over meer dan 50 optiekwinkels, is het Optometristen Collectief Rijnmond (OCR) het grootste collectief van optometristen in Nederland. Het OCR is een netwerk waar patiënten, huisartsen en oogartsen een beroep op kunnen doen. Zo kunnen patiënten met vermindert zicht, oogklachten, branderige en vermoeide ogen in de winkels terecht. In alle optiekwinkels die aangesloten zijn bij het OCR zijn optometristen aanwezig die optometrische onderzoeken doen in geval van vragen of klachten. De optiekbedrijven, aangesloten bij het OCR, hebben met elkaar en met diverse ziekenhuizen kwaliteitsafspraken gemaakt, zodat patiënten met een oogaandoening snel en goed geholpen kunnen worden. Het doel van het OCR is om de kwaliteit van oogzorg die wordt geleverd door de aangesloten optiekbedrijven en die is vastgelegd in protocollen, te waarborgen en herkenbaar te maken. De optometristen van het OCR hebben de mogelijkheid om in hun eigen winkels de oogonderzoeken te verrichten onder supervisie van de locale of regionale oogarts. Het betreft alle gebruikelijke onderzoeken naar glaucoom, cataract, macula degeneratie en andere niet-acute oogaandoeningen. De patiënt kan bij de OCR optometrist vrijwel direct terecht na bijvoorbeeld verwijzing door de huisarts. Indien nodig geeft de optometrist zijn bevindingen door aan de huisarts. In overleg met de huisarts wordt beslist of de patiënt alsnog door een oogarts gezien moet worden. Deze onderzoeken vallen onder de normale zorgverzekering van de patient. Oogmeting en oogonderzoek Een druk op de knop en er komt een bonnetje uit een apparaat rollen waar iets als een brilsterkte opstaat. Het geeft een indicatie van de brilsterkte, het wordt in veel optiekzaken gedaan als start van een oogmeting. Bij de OCR optiekwinkels wordt nog veel meer gedaan. Daar krijgen uw ogen de zorg die ze verdienen. Een ‘gewone’ oogmeting, voor de bepaling van de brilsterkte, is nooit ‘gewoon’. Ieder ogenpaar is anders. Volgens vastgelegde protocollen wordt bijvoorbeeld altijd de oogdruk gemeten en wordt er aandacht besteed aan de samenhang tussen de twee ogen. OCR optometristen zijn altijd attent op mogelijke afwijkingen, en indien nodig, wordt er een optometrisch onderzoek geadviseerd.
2
Veilig op weg...
ook na uw 75ste
Deelnemen aan het verkeer is voor iedereen een dagelijkse bezigheid. Voor de één wat ontspannender als voor de ander. Het verkeer verandert en wordt alsmaar drukker. Daarom is het van groot belang dat de concentratie en het gezichtsvermogen optimaal functioneren. Bij de wat ouderen verkeersdeelnemers, die de hectiek van alle dag wat meer naast zich neer kunnen leggen, is het raadzaam om buiten de topdrukte deel te nemen aan het verkeer. Maar ook dan is het van belang om goed voorbereid op weg te gaan. Bij een periodieke keuring van de ogen, om de 2 jaar, krijgen wij regelmatig de vraag hoe goed zie ik nu eigenlijk, straks moet ik gekeurd worden voor verlenging van mijn rijbewijs en ik wil graag mobiel blijven.
Deze controle geldt eigenlijk voor alle leeftijden maar met name voor als u de leeftijd heeft bereikt van 75 jaar. Als u dan uw rijbewijs wilt verlengen gaat dit samen met een medische keuring. Een onderdeel van deze medische keuring is uw gezichtsvermogen. Wij als OCR optometristen adviseren u dan ook om regelmatig voor een oogcontrole bij ons langs te komen om in ieder geval zeker te zijn dat u nog veilig de weg op kunt en u niet het risico loopt dat uw rijbewijs niet verlengd gaat worden. U voorkomt hierdoor teleurstelling en extra kosten. Wilt u meer weten over deze keuring en hoe u zich daarop kunt voorbereiden, ga dan eens langs bij één van de OCR optometristen. De adressen van de OCR optometristen staan op de achterzijde van deze brochure vermeld.
Bij regelmatige controle van uw optometrist kan eventuele achteruitgang van uw gezichtsvermogen ontdekt worden en middels een oogmeting bepaald worden of uw zicht nog voldoende is om verantwoord aan het verkeer deel te nemen.
3
UW OGEN, ONZE ZORG
De Optom Het OogGezondheidsOnderzoek: 1 De Anamnese. De anamnese is een, meestal klachtgerichte, digitale vragen lijst. Hierbij komen naast uw oogklachten ook uw algemene gezondheid en medicijngebruik ter sprake. Denkt u hierbij aan bloeddruk, reuma, diabetes enz. Deze aandoeningen kunnen immers ook invloed hebben op de kwaliteit van uw ogen.
de optometrist Voor iedere leeftijdscatagorie is een periodiek OoggezondheidsOnderzoek, gemiddeld om de twee jaar, te adviseren. Bril- en contactlensdragers laten hun ogen al regelmatig controleren. Maar ook als u geen bril of contactlenzen nodig heeft is het belangrijk om bewust om te gaan met de gezondheid van uw ogen.
O C R Let op: Indien uw ogen tijdens het OogGezondheidsOnderzoek gedruppeld worden, kunt u door het effect van de druppels, de eerste uren na het druppelen niet verantwoord deelnemen aan het verkeer. De nawerking van de druppels kan tot wel 24 uur na het onderzoek merkbaar zijn.
2 Een uitgebreide oogmeting. Hierbij worden niet alleen de sterkte van uw ogen en de gezichtsscherpte bepaald, maar ook wordt de samenwerking tussen de ogen, het binoculaire zien, onderzocht. Een goede gezichtsscherpte is immers, zoals u begrijpt, erg belangrijk in ons dagelijkse leven. 3 Een spleetlamponderzoek. Dit is het onderzoek van het voorste gedeelte van uw ogen met een speciale microscoop waarbij wordt gekeken naar de kwaliteit van de oogleden, het traanvocht, het hoornvlies en de ooglens. Denk hierbij aan het onderzoek bij rode ogen,“traanogen”, stekende en pijnlijke ogen of cataract (staar). 4 Oogdrukmeting. De oogdruk is net als uw bloeddruk erg belangrijk. Een te hoge oogdruk brengt schade toe aan uw ogen en kan, indien niet behandeld, slechtziendheid en zelfs blindheid veroorzaken (glaucoom). Een periodieke oogdrukcontrole boven het 40e jaar en zeker wanneer er glaucoom in de familie voorkomt, is dan ook van het grootste belang. 5 Netvliesonderzoek. Het netvlies bevindt zich aan de achterzijde van het oog, waar het beeld wordt gevormd. Het netvlies zorgt ervoor dat het beeld wordt doorgegeven aan onze hersenen, waar het “bewust” wordt gemaakt en het “kunnen zien”. Zonder een goed functionerend netvlies kunnen we dus niet zien. De gezondheid van ons netvlies is dus zeer belangrijk. Er wordt dan ook door de optometristen van het OCR veel aandacht aan geschonken. Een goed onderzoek van het netvlies is alleen mogelijk wanneer uw pupillen door middel van “druppels” zijn verwijd. Er kunnen dan ook, indien mogelijk, foto’s van het netvlies worden gemaakt om veranderingen door bijvoorbeeld de leeftijd, te kunnen volgen, of om u door te sturen naar uw huis- of oogarts. 6 Persoonlijk advies. Na het onderzoek volgt er altijd een persoonlijk advies. Het kan zijn dat u een nieuwe bril of contactlenzen nodig heeft, of speciale oogdruppels en therapie bij droogheid van uw ogen, maar het kan ook zijn dat wij een verwijzing voor u moeten maken naar uw huis- of oogarts. Door de samenwerking van de OCR optometristen met de regionale huisartsen en oogartsen kunnen wij ook dit voor u verzorgen.
4
metrist...
1
2
aan het werk
3
Anamnese
uitgebreide oogmeting
spleetlamponderzoek
Oogdrukmeting
Netvliesonderzoek
Persoonlijk advies
4
6
5
EEN PERIODIEK OOGGEZONDHEIDSONDERZOEK IS ER VOOR IEDEREEN DIE BEWUST WIL OMGAAN MET DE GEZONDHEID VAN ZIJN OGEN. 5
UW OGEN, ONZE ZORG
Je kan een boek of een krant meenemen wanneer je in de wachtkamer van een arts plaats moet nemen. Maar er zijn ook genoeg mensen die het prettig vinden om een praatje aan te knopen met de andere wachtenden.
Macula...
een ENGE ziekte?
de optometrist Uw optometrist van het OCR is erg belangrijk bij het vroegtijdig opsporen van macula degeneratie. Macula degeneratie komt voor bij mensen boven de 55 jaar waarbij het percentage toeneemt met de leeftijd. (37% bij de 75 plussers).
O C R Wanneer deze aandoening bij u geconstateerd is, kan uw optometrist u van goede voorlichting voorzien op het gebied van voeding, zelfcontrole en hulpmiddelen.
Uw optometrist kan door regelmatig uw ogen te onderzoeken het beloop van de aandoening in tijd volgen waardoor bij complicaties snel door uw oogarts kan worden behandeld. Uiteraard is hierbij de samenwerking van uw optometrist met uw oogarts van het grootste belang!
Leuk is het wanneer je als optometrist in de wachtkamer van een oogarts zit en de andere wachtenden weten niet dat je dat beroep hebt. Je luistert en kijkt dan op een andere manier. “Deze oogarts werkt meestal mooi op tijd hoor”, begint de mevrouw naast me ongevraagd maar vriendelijk tegen me.”Ja, ik kom hier al heel lang, altijd bij dezelfde oogarts gelukkig. Hij kent mijn ogen en weet ook hoe ik ben”. Ik kijk op van mijn Iphone en glimlach vriendelijk terug. “Ik heb namenlijk macula, het is lastig om daar wat aan te doen, maar deze oogarts is de beste hoor”, vervolgt ze. “U boft als u door haar geholpen kan worden”. Wat zal ik doen, zal ik zeggen dat ‘macula’ geen ziekte is? Deze mevrouw zal bedoelen dat ze ‘macula degeneratie’ heeft. De macula is namenlijk het centrale gedeelte van het netvlies waar je het scherpste mee kan kijken. Als dat gedeelte van het netvlies degenereert dan heet dat ‘macula degeneratie’. “Heeft u ook macula?” vraagt ze voor ik uitgedacht ben of ik het zal zeggen. “Jazeker ik heb aan beide ogen een macula, en die van mij doen het nog prima”, Ze wordt naar binnen geroepen. Ik hoop dat de oogarts nog wat kan doen, aan haar macula.
Aan de droge vorm van macula degeneratie is nog niets te doen maar ontstaan er complicaties of een natte vorm dan kan de oogarts doormiddel van laserbehandelingen of, zoals de laatste jaren steeds gebruikelijker is, met injecties in het oog de achteruitgang van uw ogen afremmen!
6
Wazige vlek of verminderd zicht
MACULA DEGENERATIE (de uitleg) Bijna iedereen heeft er wel eens van gehoord! Slijtage van het netvlies, veroudering van het netvlies, macula degeneratie enz, er zijn veel benamingen voor deze aandoening die veel voorkomt bij ouderen. Achter in het oog ligt het netvlies, het vlies wat de beelden die wij zien opvangt en doorgeeft aan onze hersenen. In het midden van het netvlies is het scherpe, centrale zicht, onze macula. Juist deze macula blijkt gevoelig voor verouderingsverschijnselen. Macula degeneratie (MD) is een ingrijpende oogaandoening waarbij het gezichtsvermogen in het midden, het scherpste zicht, achteruitgaat door het afsterven van de kegeltjes in de macula. Er zijn 2 soorten van macula degeneratie, de meest voorkomende is de “droge” vorm die in 90% van de gevallen voorkomt en de “natte”, veel ernstigere vorm, die in 10% van de gevallen voorkomt. Bij de droge vorm van macula degeneratie hopen zich afvalstoffen op in de macula waardoor deze langzaam afsterft. Bij de natte vorm groeien nieuwe bloedvaten in de macula die erg zwak zijn en daardoor gaan bloeden en lekken waardoor er bloed en vocht in de macula komt wat een snelle achteruitgang van het zicht met vervormingen van het beeld veroorzaakt. Macula degeneratie kan leiden tot slechtziendheid maar niet tot totale blindheid maar de dagelijkse dingen, zoals lezen en autorijden, worden wel steeds moeilijker. KLACHTEN DOOR MACULA DEGENERATIE In de beginfase zijn er nog weinig tot geen klachten. De afwijkingen worden dan door uw optometrist of oogarts bij toeval ontdekt bij een oogcontrole.
Vervormd zien
In een latere fase kunnen twee soorten van klachten ontstaan: Wazige vlek of verminderd zicht Overal waar u naar kijkt ziet u een blijvende wazige of donkere vlek die met uw zicht meebeweegt. U kunt er niet omheen kijken, waardoor het zicht minder gedetailleerd wordt. U kunt gezichten niet meer herkennen, lezen wordt moeilijk en autorijden eigenlijk onmogelijk. Het wazige zien kan niet met een bril verholpen worden. Deze klachten worden over het algemeen veroorzaakt door de droge vorm van macula degeneratie. Vervormd zien Soms is vervorming van het beeld wat u ziet het eerste wat u merkt. Lijnen lopen niet meer recht maar hebben een vreemde kronkel. Het zicht wordt dan snel slechter met verwrongen beelden. Deze klachten worden over het algemeen veroorzaakt door de natte vorm van macula degeneratie. Een droge vorm van macula degeneratie kan overgaan in de natte vorm! RISICOFACTOREN Waardoor macula degeneratie (MD) ontstaat is nog niet precies bekend. Een aantal factoren spelen wel een rol hierin: • Leeftijd • Erfelijkheid • Roken • Voeding • Geslacht (vrouwen boven 75 jaar hebben 2x meer kans op MD dan een man van dezelfde leeftijd) Er bestaan verschillende vormen van maculadedegeneratie en de behandeling ervan. Uw optometrist kan in een persoonlijk gesprek een uitgebreide toelichting geven!
BIJ HET OUDER WORDEN IS EEN REGELMATIG ONDERZOEK VAN UW OGEN DOOR EEN OPTOMETRIST, BIJVOORBEELD 1 KEER PER JAAR, VAN HET GROOTSTE BELANG! 7
s
UW OGEN, ONZE ZORG
de optometrist Meestal gaat de vertroebeling van de lens heel langzaam en kan het jaren duren voordat u er iets van merkt. Doorgaans neemt de staar (cataract) in de loop van de tijd wel toe. Soms gaat het proces echter snel en treedt al na enkele maanden een merkbare verslechtering van het zicht op.
STAAR.
O C R Bij cataract (staar) kunnen verschillende klachten optreden: • Minder zicht, een waziger beeld • Kleurveranderingen • Dubbelbeelden of schaduwbeeld in 1 oog. • Last van tegenlicht, verblinding, bijvoorbeeld in het verkeer. • Wisselende of steeds veranderende brilsterkte. • Slechter zicht in het donker. Uw OCR optometrist kan, wanneer u één van deze symptomen heeft, na een uitgebreid oogonderzoek constateren of er bij u sprake is van cataract (staar).
“Ik schaamde met echt heel erg. Ik dacht dat mijn huis altijd netjes was, maar wat een stof zag ik overal liggen”. Haar dochter lacht en knikt bevestigend. Deze mevrouw is, net als haar hele gezin, al jaren klant bij ons. Een paar maanden geleden hebben we nog bij een kleinzoon van haar contactlenzen aangemeten.
Al een tijdje was haar gezichtsscherpte aan het achteruit gaan. De ondertiteling van de televisie lezen ging nog wel, maar als ze een boek wilde lezen moest ze echt onder een lamp gaan zitten. Ook wanneer ze naast haar man in de auto zat, zag ze het niet meer zo goed als vroeger. Ze had nu nog meer last van de laaghangende zon en de felle koplampen van tegenliggers in het donker waren helemaal een ramp. De glazen in haar bril waren al een keer aangepast, toen ging het wel weer een jaartje. Maar ineens werd het te erg, ze had er nu zoveel last van dat er wat moest gebeuren. De oogmeting werd gevolgd door een optometrisch onderzoek en de heldere conclusie was dat de staar nu zover was dat ze eraan geholpen moest worden. Uit het onderzoek bleek verder dat de rest van haar ogen er nog goed en gezond uitzag. De verwachting was dan ook, dat er grote verbetering van gezichtsscherpte zou plaats vinden na een staar operatie.
De optometrist maakte een afspraak bij de oogarts en binnen een paar weken werd ze geholpen en nu is ze alweer in de winkel. “Wat een verschil. Ik ben heel blij dat u me doorgestuurd hebt. Wat zie ik alles weer scherp. Zelfs het stof in huis. Wat zullen andere mensen wel niet gedacht hebben wanneer ze bij mij in huis waren”. Dochter lachte weer: “Ma, denk nou niet dat jouw vriendinnen op hun knieen zittend, met hun vingers langs de plinten gaan om te weten hoe stoffig het bij jou is. En trouwens, ze zijn allemaal ongeveer net zo oud als jij, dus is er een grote kans dat ze ook een beetje last van staar hebben en het wat minder zien”. 8
f o t s Op verzoek van de oogarts controleren wij de sterkte van haar ogen na de operatie. Ze heeft in elk geval nieuwe leesglazen nodig. En misschien ook een lichte afstand bril voor als ze in de auto zit.
“Valt het mee?, vraagt ze wanneer we de sterkte opschrijven. “Ben ik weer helemaal goedgekeurd? En jij mag je rommel ook wel een beetje beter opruimen hier”, plaagt ze me, “Want ik zie alles nu hoor”.
...en wat nu? STAAR OF CATARACT (de uitleg) Staaroperaties behoren in Nederland met ongeveer 150.000 operaties per jaar, tot de meest uitgevoerde en succesvolste operaties. Vrijwel iedereen kent dan ook wel iemand die aan staar is geopereerd.
CATARACT Cataract, of in de volksmond staar, is een vertroebeling van de ooglens waardoor u in de loop van de tijd steeds waziger gaat zien. De ooglens bevindt zich direct achter de iris en de pupil. Normaal gesproken is de lens helder waardoor u scherp kunt zien. Als u ouder wordt kan de lens langzaam troebel worden. Hierdoor kan het licht de binnenkant (het netvlies) van het oog niet goed meer bereiken en gaat u wazig zien. OORZAKEN EN RISICOFACTOREN De vertroebeling van de ooglens door de cataract is ongevaarlijk maar kan hinderlijk zijn in uw dagelijkse leven. De meest voorkomende oorzaak van cataract is een veroudering van de ooglens door de leeftijd. Maar ook medicijngebruik (Prednison), een klap op het oog (b.v. tennisbal), suikerziekte en levensstijl (roken en drinken) zijn belangrijke oorzaken. Cataract kan in zeldzame gevallen ook aangeboren zijn.
CATARACTOPERATIE Zodra de cataract zo hinderlijk wordt dat het dagelijkse leven erdoor verstoord raakt, kan het gezichtsvermogen worden hersteld doormiddel van een operatie. Hierbij wordt de troebele ooglens uit het oog verwijderd en vervangen door een heldere kunstlens. Deze operatie, hoewel er altijd complicaties kunnen optreden, is vrij ongevaarlijk en leidt bijna altijd tot verbetering van het zicht.
Er zijn verschillende soorten en oorzaken van cataract maar er is tot op heden, ongeacht de soort of oorzaak, geen andere behandeling mogelijk dan een operatie! Aan de hand van de ernst van uw klachten kan uw OCR optometrist na een uitgebreid onderzoek vaststellen of er bij u sprake kan zijn van een cataractoperatie. Hierbij is de samenwerking van uw optometrist met uw oogarts van het grootste belang!
In een persoonlijk gesprek kan uw OCR optometrist u van verdere informatie voorzien!
NA EEN CATARACTOPERATIE HEEFT U VOOR HET VER ZIEN MEESTAL NOG EEN BRIL NODIG MAAR IN IEDERGEVAL IS EEN GOEDE, AANGEPASTE LEESBRIL VAN UW OPTOMETRIST, EEN ABSOLUTE NOODZAAK! 9
UW OGEN, ONZE ZORG
Het is woensdagochtend, de winkelbel kondigt een nieuwe klant aan. “Goedemorgen” klinkt het wat aarzelend. Ik kijk op en zie een bekende gezicht die vroeger regelmatig bij ons langs kwam voor contactlenzen en controle. Hij stelde zich wat schuchter voor, “Hallo, ik ben Jan de Vries, kent u mij nog?” Ik knikte van ja, blij dat hij zijn naam had gezegd, “Hallo meneer de Vries, dat is lang geleden”. Ik zag direct dat er met zijn ogen iets niet in orde was. “Waarmee kan ik u helpen,” vroeg ik. “Vroeger kwam ik hier vaker en hebben jullie mij altijd goed geholpen, maar... en daar zal ik maar eerlijk in zijn. Mijn contactlenzen ben ik gaan bestellen via internet”, dat was voor mij lekker makkelijk en toch ook wat goedkoper.
de optometrist In de winkels die bij het OCR aangesloten zijn worden geen lenzen geleverd zonder de controle. De controle bestaat uit een aantal onderzoeken die bij alle aangesloten winkels worden gedaan. Naast sterkte controle wordt het oog uitgebreid gecontroleerd. Soms is het nodig om andere lenzen of andere vloeistof te adviseren in verband met klachten of gewoon vanuit preventie, omdat dat beter voor de ogen is op een langere termijn.
O C R
“En nu heeft u problemen met uw ogen gekregen en dat kunt u via internetleverancier niet oplossen zeker”. Ik was mij er van bewust dat het iets scherper uit mijn mond kwam dan dat de bedoeling was. “Maar nu heb ik zulke zere ogen gekregen, elke keer als ik mijn lenzen in doe is het net of er zand in mijn ogen zit. Kunt u er eens naar kijken? ”Mijn besluit duidelijk in zijn voordeel te willen beslissen ging meneer de Vries verder, “ik verzeker u dat ik voortaan mijn lenzen bij u zal kopen.” “Meneer de Vries, het gaat mij niet zo zeer om u lenzen te verkopen, maar om verantwoord met uw ogen om te gaan en de juiste zorg aan uw ogen te besteden. U moet daar geen risico mee lopen, per slot heeft u er maar twee, toch?”
Lenscont 10
Ik besloot maar eens naar het probleem te kijken en nam hem mee naar de oogmeetruimte. Voor mij het juiste moment om toch nog even te vertellen waarom wij als optometristen het zo belangrijk vinden om de ogen te blijven controleren, ook ná de aanschaf van contactlenzen. Het is namelijk niet zo dat een contactlens, wat maatwerk voor je ogen is, tot in lengte van jaren niet aangepast hoeft te worden. “Kijk meneer de Vries”, een leuke woordspeling vond ik, “het dragen van contactlenzen heeft invloed op uw ogen. Daarom is het van belang dat wij als optometrist uw ogen nauwlettend blijven controleren. Zeker bij het dragen van zachte lenzen, die een groter gebied bedekken van het oog, is het aan te raden om die controle twee maal per jaar te doen. Nu begrijpt u misschien, waarom een leverancier op internet kan stunten met zijn prijzen, hij hoeft geen apparatuur aan te schaffen die nodig is voor de controle en totaal geen verstand van optometrie en dus oogzorg te hebben.
trole...
Als u problemen met uw ogen krijgt, is dat uw probleem. Ik begon met de lenscontrole. Eerst de sterkte van de huidige contactlens, daarna de passing van de contactlens. In de loop der tijd was de gezondheidstoestand van het hoornvlies en het oogwit (conjunctiva) behoorlijk achteruit gegaan, ook de sterkte moest aangepast worden. Verder werd er gecontroleerd op gezichtscherpte, traanlaag en kwaliteit van het traanvocht, de gezondheidstoestand van het hoornvlies en oogwit (conjunctiva), de oogleden met name de binnenzijde en ooglidranden, ik vroeg naar eventueel gebruik van medicijnen, die kunnen namelijk van invloed zijn op de gezondheid van de ogen. Na afronding van de controle bleek meneer de Vries voorlopig klaar te zijn met het dragen van contactlenzen. Uiteindelijk ging hij met een keurige moderne bril op de juiste sterkte de winkel uit, duidelijk opgelucht dat hij de beslissing had genomen om toch weer eens bij een optometrist langs te gaan.
een must 11
UW OGEN, ONZE ZORG
“Ik bemerkte het de eerste keer met tafeltennissen met mijn zoontje tijdens een vakantie. Wanneer het balletje teveel aan de zijkant van de tafel kwam, of op de grond viel, zag ik het niet meer. Wanneer ik er echt naar keek was het er weer, maar het leek wel of ik door een smaller gebied keer, een beetje een gevoel van als door een tunnel kijken”.
GLAUCOOM... DE OOGDRUK
de optometrist Uw optometrist zal bij iedere oogmeting voor het bepalen van de brilsterkte en bij ieder oogonderzoek altijd uw oogdruk bepalen.
O C R Uw optometrist kan immers de eerste verschijnselen die horen bij glaucoom opmerken. Wanneer de oogdruk verhoogt blijkt te zijn zal er altijd een uitgebreid vervolgonderzoek plaatsvinden waarbij onder andere de kwaliteit van de oogzenuw wordt bepaald. Wanneer uw optometrist van oordeel is dat uw ogen verdacht zijn voor het krijgen van glaucoom zal hij u altijd doorverwijzen naar de oogarts!
De oogarts zal de uiteindelijke diagnose gaan stellen en indien nodig uw ogen gaan behandelen om glaucoom te voorkomen. Meestal krijgt u hiervoor oogdruppels voorgeschreven die de druk in het oog verlagen waardoor het afsterven van de oogzenuw wordt gestopt of vertraagd.
Dit praktijkvoorbeeld komen we gelukkig niet meer zo vaak tegen. Deze verschijnselen zijn het gevolg van de oogziekte glaucoom en gelukkig ontdekken we het in Nederland steeds eerder en kan schade aan de ogen in veel gevallen voorkomen worden. Zoals bij een contactlensklant een aantal jaren geleden: Een jongeman van nog net in de 20. Hij wilde van zijn bril af en kwam in de winkel om contactlenzen aan te laten meten. Uit routine meten we de oogdruk en deze was veel te hoog. Zo hoog dat een directe verwijzing naar de oogarts noodzakelijk was. Met een telefoontje naar de oogarts kondigden wij het spoedbezoek aan. Diezelfde dag, nog voor de winkelsluiting kwam hij alweer even langs. De oogarts had hem onderzocht, druppels gegeven en volgende week zouden er verdere onderzoeken plaatsvinden. “Wel raadde de oogarts mij aan om mijn directe familie ook langs te sturen voor een screeningonderzoek”, vertelde hij. “Glaucoom schijnt erfelijk te kunnen zijn vertelde de oogarts”. De OCR optometristen kunnen deze onderzoeken verrichten onder supervisie van de regionale oogartsen. Van iedere door de OCR optometrist onderzochte patient, wordt de status door een oogarts bekeken en beoordeeld. Samen met de oogarts wordt er besloten of de patient alsnog naar hem toe moet komen. De hele familie is binnen een paar weken langs geweest bij de OCR optometrist: vader en moeder, zijn twee broers en vijf zussen. Bij één van de zussen was het verdacht, zij heeft ook de oogarts bezocht. Voor de anderen beperkte het zich tot het bezoek aan de OCR winkel.
12
GLAUCOOM (de uitleg) In uw ogen wordt water geproduceerd wat nodig is voor de voeding van de binnenzijde van het hoornvlies en de ooglens. Dit zogenaamde kamerwater (niet te verwarren met het traanvocht) verlaat het oog ongemerkt via afvoerkanaaltjes die zich op de grens van het oogwit (sclera) en het regenboogvlies (iris) bevinden in de zogenaamde kamerhoek. Wanneer de kamerhoek verstopt raakt kan het kamerwater niet goed meer uit het oog stromen en zal de druk van het water in het oog gaan toenemen. De oogzenuw, die het beeld van het oog naar onze hersenen doorgeeft, kan hier niet goed tegen en zal langzamerhand afsterven, waardoor er stukken uit het beeld gaan verdwijnen en er uiteindelijk blindheid ontstaat! Dit ziektebeeld noemen we glaucoom. Een langzaam toenemende verhoging van de oogdruk is niet voelbaar en in eerste instantie merkt u van een afstervende oogzenuw niets! Glaucoom is dus een gemene, sluipende ziekte van het oog!
RISICOFACTOREN Er zijn meerdere factoren die de kans op het krijgen van glaucoom vergroten: • • • • • • •
Uiteraard een verhoogde oogdruk Glaucoom in de familie Leeftijd boven 40 jaar Hoge plus en minsterkte van de bril Aziatische of Afrikaanse afkomst Aanwezigheid van hart en vaatziekten Medicijngebruik
Er bestaan verschillende vormen van glaucoom en de behandeling ervan. Uw optometrist kan in een persoonlijk gesprek een uitgebreide toelichting geven!
LAAT IN IEDER GEVAL, ZEKER WANNEER U TOT EEN VAN DE RISICOGROEPEN HOORT, IEDER JAAR UW OOGDRUK METEN! 13
UW OGEN, ONZE ZORG
Tranende ogen...
best wel vervelend
de optometrist Droge ogen kunnen veel klachten geven:
O C R • Een branderig gevoel • Een drukkend, stekend en zanderig gevoel • Een vermoeid gevoel • Last van het licht. • Vooral ’s morgens vastklevende oogleden. • Wisselend beeld (bij veel knipperen wordt het beeld scherper) • Last in ruimtes met aircon ditioning • Problemen met het dragen van contactlenzen • Tranende ogen! Door droogheid van de ogen ontstaan reflextranen (neptranen of pseudotranen). Deze tranen hebben niet de goede samenstelling en rollen weg over de wangen.
Wanneer u één of meer van deze klachten ervaart neemt u dan contact op met een OCR-optometrist. De optometrist kan na een uitgebreid onderzoek vaststellen of u droge ogen heeft en voor u de meest effectieve therapie bepalen!
“Mijn ogen voelen zo droog aan en toch lopen er steeds tranen over mijn wangen”. Het is vermoedelijk de meest gemaakte opmerking in de winkel door de wat oudere klanten. Droog gevoel, maar toch natte ogen. Het komt veel voor. “Wat kan ik daar aan doen?” Een kant en klare oplossing is er niet. De oorzaak zit hem in de ogen en/of de oogleden. Maak een afspraak met uw optometrist, die zal uw ogen uitgebreid onderzoeken om de oorzaak van de klachten te achterhalen. Wanneer de oorzaak bekend is, kan er een plan van aanpak gemaakt worden. Droge ogen ontstaan wanneer er onvoldoende traanvocht wordt aangemaakt of als het traanvocht van onvoldoende kwaliteit is. Het traanvocht vormt normaal gesproken een traanfilm op onze ogen en dient ervoor om het oog te smeren, te bevochtigen en te voeden. Verder zorgt de traanfilm voor bescherming van het hoornvlies tegen vuil, uitdroging en infecties. Een gezonde en intacte traanfilm is dus zeer belangrijk voor de gezondheid van onze ogen! Droge ogen geven dan ook vaak bijzonder veel irritatie en klachten over wazig zicht. De traanfilm bestaat uit drie laagjes: • Olieachtige laag. Kleine kliertjes in de oogleden (Kliertjes van Meibom) produceren de olieachtige buitenste lipide laag van de traanfilm. Deze olieachtige laag voorkomt het snel verdampen van de traanfilm. • Waterige laag. De traanklier in de oogkas boven de buitenste ooghoek, maakt de middelste laag aan. Deze waterige laag wast het oog schoon van vuil en stof. • Slijmlaag. De slijmachtige, muceuze binnenste laag komt uit kleine kliertjes in het bindvlies van het oog en zorgt voor een goede en gelijkmatige hechting van de waterige laag. Droge ogen is een hinderlijke aandoening die veel klachten kan veroorzaken. Mensen met droge ogen klagen ook vaak over “traanogen”. Door de uitdroging van het hoornvlies, bijvoorbeeld in de wind op de fiets, krijgt uw traanklier een signaal van het oog, om tijdelijk meer traanvocht aan te maken. Er komt dan zoveel traanvocht in het oog dat het over de wangen wegloopt in plaats van door de normale afvoerbuisjes. Tranende ogen worden dan ook vaak veroorzaakt door droogheid van de ogen!
14
Kinderogen... EN de school kijkt mee “Oh, ik zie blaadjes aan de bomen! Een bekende reactie wanneer een kind voor het eerst met een bril de winkel uitloopt. Ineens gaat er een wereld voor ze open. Gelukkig letten de juffrouwen en meesters op school goed op wanneer ze een kind in de klas met de oogjes zien knijpen, wanneer ze naar het (tegenwoordige elektronische) schoolbord kijken. “Kom maar vooraan zitten, dan zie je het beter”. Vervolgens worden de ouders geadviseerd om met hun kind naar de opticien toe te gaan. Op het consultatiebureau worden de kinderogen tot het vierde jaar gecontroleerd en daarna wordt het door de schoolarts overgenomen. Deze testen zijn globaal en bovendien kan er een redelijk lange tijd zitten
tussen twee onderzoeken. In die tijd kan er best wat veranderen aan de ogen van een kind. Vooral wanneer ouders een bril of lenzen dragen met een hoge sterkte moeten ze er extra attent op zijn of er bij hun kind zich een sterkteafwijking ontwikkeld. Regelmatig bezoek aan een optometrist of orthoptist is dan ook het advies. Goed nieuws voor de kinderen ( en de ouders natuurlijk) is dat er in steeds meer OCR optiekwinkels een orthoptist werkzaam is. Orthoptisten zijn opgeleid om de samenwerking tussen de ogen te onderzoeken en werken vooral veel met kinderen. Wanneer kinderen niet goed in de verte kunnen kijken of klachten hebben met lezen, hoofdpijnklachten of dubbelzien dan is de orthoptist de specialist.
Oogproblemen bij kinderen kunnen leermoeilijkheden veroorzaken! • Wanneer uw kind veel in de ogen wrijft. • Wanneer uw kind opvallend veel valt of onhandig is. • Wanneer u twijfelt over het zicht van uw kind.
De oogzorg bij kinderen neemt een speciale plaats in bij de optometristen van het OCR. Juist hier is de samenwerking tussen de optometrist, de orthoptist en de oogarts van het grootste belang. Dit is vanzelfsprekend als u weet dat de samenwerking tussen de ogen en het zien bij kleine kinderen tot 6 jaar nog volop in ontwikkeling is. Oogproblemen bij kleine kinderen worden vaak onvoldoende onderkend en kunnen onbehandeld leiden tot afwijkingen in het zichtvermogen die op latere leeftijd niet meer te corrigeren zijn! De optometristen van het OCR zijn opgeleid om dergelijke problemen te onderkennen en zullen bij twijfel altijd doorverwijzen naar de oogarts of de orthoptist.
De ogen van kinderen vanaf 6 jaar kunnen door de optometristen van het OCR prima onderzocht worden waarbij dan naast het meten van de oogsterkte speciaal gelet wordt op de samenwerking tussen de ogen en het gezichtsvermogen. Neemt u vooral contact op met één van onze optometristen als uw kind; • Regelmatig hoofdpijn heeft. • Moeite heeft met lezen. • Dicht bij de televisie gaat zitten. • Concentratieproblemen heeft. • Veel in de ogen wrijft. • Lichtgevoelig is of traanogen heeft.
Let u vooral goed op bij: • Wanneer er iemand is in de familie die een “lui”oog heeft. • Wanneer u denkt dat er een oog bij uw kind scheef trekt. 15
De OCR optometrist... in uw regio Alblasserdam
Krimpen aan de Lek
Rhoon
Makado-Center 36 2951 EJ Alblasserdam 078-6915112 www.riensgort.nl
Hoofdstraat 39 H 2931 CE Krimpen aan de Lek 0180-593159 www.vannesoptiek.nl
Viaductweg 1 3161 RX Rhoon 010-5011286 www.optiektom.nl
Riens Gort Optiek
Van Nes Optiek
Van Keulen zien & horen
Optiek Tom
Statenweg 108 E 3039 JK Rotterdam 010-4666052 www.keulenvan.nl Rozenburg
Barendrecht
Lekkerkerk
Ridderkerk
Van Beuningenhaven 37 2993 EH Barendrecht 0180-625430 www.kruithofoptiek.nl
Raadhuisplein 2A 2941 BR Lekkerkerk 0180-661028 www.meulenkampoptiek.nl
Koninginneweg 65 2982 AH Ridderkerk 0180-431575 www.jansenenjansenoogzorg.nl
Kruithof Optiek
Meulenkamp Optiek
Jansen & Jansen Oogzorg
Breda
Maassluis
Rockanje
Brabantplein 3 4817 LR Breda 076-5149942 www.brilmoderobboon.nl
Uiverlaan 2 3145 XN Maassluis 010-5913148 www.wiercx.nl
Zeeweg 27 3235 AX Rockanje 0181-4014477 www.depool.nl
Brilmode Rob Boon
Pieter Wiercx Optiek
Middelharnis
Rotterdam
Achterom 75 3311 KB Dordrecht 078-6140091 www.brilmoderobboon.nl
Benedenzandpad 168 3241 GA Middelharnis 0187-489403 www.hisschemoller-optiek.nl
Slinge 441 3085 ES Rotterdam 010-4807233 www.bartvanmeurs.nl
Brilmode Rob Boon
Frank’s Optiek
Van Eesterenplein 89 3315 KT Dordrecht 078-6167503 www.franksoptiek.nl ‘s-Gravendeel
Brilmode Rob Boon
Hisschemöller Optiek
Naaldwijk
Van Daalen Optiek
Winkelcentrum De Tuinen 15 2671 NX Naaldwijk 0174-629316 www.vandaalenoptiek.nl Nieuw-Lekkerland
O CR Zuid Voorstraat 52 3295 BW ’s-Gravendeel 078-6732286 www.brilmoderobboon.nl
Hardinxveld Giessendam
Jan van Dis Optiek
Den Bogerd 10 3371 AM Hardinxveld Giessendam 0184-612383 www.janvandis.nl Hellevoetsluis
Briedé Optiek
Rijksstraatweg 77 3222 KB Hellevoetsluis 0181-312577 www.briedeoptiek.nl
Hendrik-Ido-Ambacht
Brilmode Rob Boon
Avelingen 22 3343 EA Hendrik-Ido-Ambacht 078-6816766 www.brilmoderobboon.nl
De Groot Optiek
Winkelcentrum de Schoof 142 3341 EB Hendrik-Ido-Ambacht 078-6813387 www.degroot-optiek.nl Hoogvliet
Groenewegen brillen en contactlenzen In de Fuik 50 3192 HD Hoogvliet 010-4163490 www.groenewegen-optiek.nl
Krimpen aan den IJssel Van Nes Optiek Arcade de Korf 15 2924 AH Krimpen aan den IJssel 0180-517616 www.vannesoptiek.nl
Goud Optiek
Planetenlaan 25 2957 SL Nieuw-Lekkerland 0184-682301 www.goudoptiek.nl Nieuwerkerk a/d ijssel
Grit Optiek Nieuwerkerk
Winkelcentrum Dorrestein 12 2912 BC Nieuwerkerk a/d IJssel 0180-314975 www.gritoptieknieuwerkerk.nl Oostvoorne Hugo Lens Optiek Stationsweg 34 3233 CT Oostvoorne 0181-482493 www.hugolensoptiek.nl Oud-Beijerland
Augustijn Optiek & Optometrie Oost-Voorstraat 29 3262 JE Oud-Beijerland 0186-618280 www.augustijnoptiek.nl
Van der Ham Optometristen
Oostdijk 3 3262 KB Oud Beijerland 0186-612739 www.optometristenvanderham.nl Papendrecht
Struijk Optiek
Veerpromenade 23 3351 HM Papendrecht 078-6153707 www.struijkoptiek.nl Puttershoek
Brilmode Rob Boon
Oranjeplein 8 3297 CV Puttershoek 078-6760555 www.brilmoderobboon.nl
Schoonhoven
Brilmode Rob Boon
Haven 42 2871 CP Schoonhoven 0182-382412 www.brilmoderobboon.nl Sliedrecht
Van den Berg Optiek & Optometrie
Bastiaans Optiek
Oudedijk 141-143 3061 AA Rotterdam 010-4122327 www.bastiaansoptiek.nl
Kerkbuurt 122 3361 BL Sliedrecht 0184-415746 www.bergoptieksliedrecht.nl
Binnenhof Optiek
van Leeuwen Opticiens
Binnenhof 56 3068 JW Rotterdam 010-4563611 www.binnenhofoptiek.nl
Kerkbuurt 70 3061 BK Sliedrecht 0184-411474 www.vanleeuwenopticiens.nl
Brillemans
Lusthofstraat 29B 3062 WB Rotterdam 010-4141722 www.brillemans.nl
Spijkenisse
van der Heiden Optiek
Zomerakker 32 3206 TH Spijkenisse 0181-638196 www.vanderheidenoptiek.nl
Den Daas Optiek
Gruttostraat 10 3083 KZ Rotterdam Charlois 010-4815110 www.dendaasoptiek.nl
Saers Opticiens
Den Daas Optiek
Strevelsweg 742 (verzamelgebouw) 3083 AT Rotterdam Zuid 010-4817574 www.dendaas.nl
Kruithof Optiek
Keizerswaard 60 3078 AM Rotterdam www.kruithofoptiek.nl
Strijen
Brilmode Rob Boon
Kerkstraat 19 3291 AJ Strijen 078-6742674 www.brilmoderobboon.nl
Brilmode Rob Boon
Bergse Dorpsstraat 93A 3054 GC Rotterdam Hillegersberg 010-4227473 www.kooloptiek.nl
Moerkerken Optometrie
Duyvesteynstraat 13A 3042 BA Rotterdam – Overschie 010-2450631 www.optiekmoerkerken.nl
Peter Akkerman International Eye Fashion
Poolsterstraat 150 3067 LX Rotterdam 010-4559404 www.swanbornoptiek.nl
Voorstraat 40-42 3201 BB Spijkenisse 0181-612033 www.saers.nl
Zevenbergen
Kool Optiek
Swanborn Optiek
Schiedam
Hof van Spaland 5 3121 CA Schiedam 010-4701730 www.brilmoderobboon.nl
Bart van Meurs Optiek
Weissenbruchlaan 152-154 3054 LS Rotterdam 010-4188146 010-4187013 www.akkermanoptiek.nl
Molenweg 65 3181 AT Rozenburg 0181-213767 www.optieknouveau.nl
Brilmode Rob Boon
De Pool Optiek
Dordrecht
Optiek Nouveau
Zuidhaven 91 4761 CT Zevenbergen 0168-326490 www.brilmoderobboon.nl Zoetermeer
Jansen Opticiens
Nathaliegang 86 2719 CS Zoetermeer 079-3620362 www.jansenopticiens.nl
Optique René
Dorpsstraat 93 2712 AE Zoetermeer 079-3164575 www.optiquerene.nl
Rembrandt Optiek Het Contactlenscentrum Winkelcentrum Seghwaert Petuniatuin 26 2724 NA Zoetermeer 079-3318434 www.rembrandtoptiek.nl
www.oogzorgspecialisten.nl
