Aan de Gemeente secretaris en/of griffier van de Gemeente Papendrecht Postbus 11 3350 AA Papendrecht
J11J12!1 611 ,9,1J1 ,0 1J,1 GPD
02.06.2016
Papendrecht, 31 mei 2016-05-31 Betreft: uw kenmerk 1607770
Mijne heren, Wilt u zo vriendelijk zijn een afschrift van deze brief ter hand te stellen aan alle leden van be Raad. Alle eerdere brieven inzake dit dossier zijn met mijn toestemming eveneens aan alle Raadsleden ter hand gesteld. Ik dank u reeds op voorhand.
Met vriendelijke groet, Gerard G.M. van RKeenen Westeind 167B 3351 AN Papendrec
0008
Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Papendrecht Postbus 11 3350 AA Papendrecht Papendrecht, 31 mei 2016. Betreft: uw kenmerk 1607770. Geachte college,
Op 13 april 2016 heb ik een schriftelijke reactie mogen ontvangen op mijn brief d.d. 15 februari 2016. Dit was één dag voor mijn vakantie waardoor ik niet direct kon reageren. Na mijn terugkomst begin mei 2016 heb ik een naar ongeval gehad waardoor ik de laatste weken ook niet in staat was te reageren. In de tussenliggende periode ben ik een paar keer telefonisch benaderd door de heer E. Feenstra, in zijn functie als behandelend ambtenaar in deze, met als doel een afspraak te maken ten einde een aantal zaken te bespreken. Mij is niet duidelijk wie namens u hierbij aanwezig zou zijn.
Gelet op het bovenstaande heb ik hier nog geen gevolg aan willen en kunnen geven. Daarnaast heb ik hem aangegeven dat voordat ik uw verzoek accepteer ik allereerst inhoudelijk kennis wil hebben genomen van het rapport dat u als Gemeente heeft toegezonden aan de Europese Commissie en waarin u heeft aangegeven en onderbouwd dat inzake deze Fokkerdeal geen sprake is van Staatssteun.
Dit verzoek is door mij schriftelijk ingediend op 11 april 2016 waarbij ik tevens een beroep heb gedaan op de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB). In uw brief d.d. 2 mei 2016 met het kenmerk 1618295 geeft u aan dat u mijn verzoek heeft verdaagd tot 10 juni 2016. Bovendien heb ik de heer E. Feenstra telefonisch en per mail meermaals aangegeven dat ik deze complete rapportage graag op korte termijn wil ontvangen. Dan uw schriftelijke reactie d.d. 12 april 2016. Tijdens de commissievergadering Ruimte op 16 maart 2016 heeft de wethouder "economisch beleid" aangegeven dat het College mijn brief zou gaan beantwoorden. In bovengenoemd schrijven is naar mijn mening op geen enkele wijze sprake van beantwoording van vragen.
Deze brief noem ik daarom een reactie uwerzijds waarmee en waardoor u nog meer vragen oproept en u verzandt in het scheppen van vaagheden, niet directe beantwoording, foute uitleg van zaken en het verschuilen achter zogenaamde vertrouwelijke financiële informatie. Het gaat mij nu te ver om mijn eerste brief wederom vraag voor vraag te gaan behandelen op basis van uw reactie. Ik hoop dat er inzake deze deal met Fokker geen worst case scenario zal gaan ontstaan de komende jaren. Desondanks blijft een fatsoenlijke beantwoording van mijn vragen over deze deal actueel en is het mij een raadsel waarom u deze weigert te beantwoorden. Ik ga ervan uit dat ik de gevraagde bescheiden binnenkort ter bestudering mag ontvangen. Daarna volgt een definitieve schriftelijke beoordeling mijnerzijds. Vooruitlopend hierop wil ik alvast een paar zaken naar voren halen. De Gemeente Papendrecht is naar mijn mening te klein om een deal als deze zelfstandig aan te gaan ondanks dat er hiervoor geen wettelijke beperkingen bestaan. Een deal op bredere basis zou bijvoorbeeld al veel beter zijn geweest mede gelet op een aantal reeds tikkende financiële tijdbommen binnen de Gemeente. De grootst mogelijke voorzichtigheid is dan ook geboden en ik heb tot op heden nog niet de bevestiging uwerzijds ontvangen dat dit daadwerkelijk is gebeurd. Veel vragen over o.a. de huidige en toekomstige werkgelegenheid bij Fokker, financiële situatie, wel of geen overname kandidaat benodigd om te kunnen
overleven, marktsituatie in de vliegtuigindustrie en dergelijke had u richting de Raad en bewoners direct kunnen beantwoorden door het, in uw opdracht, laten uitvoeren van een zogenaamd "Due diligence -onderzoek" uitgevoerd/opgesteld door een daarvoor erkende en onafhankelijke organisatie/accountantskantoor. Ik heb tot op heden niet de indruk dat een dergelijk rapport in uw bezit is. Omdat dit voor de meeste Raadsleden geen dagelijkse kost is zal ik hieronder aangeven wat ik hieronder versta. De Raad krijgt wederom een afschrift van deze brief.
Due diligence -onderzoek Een due diligence -onderzoek richt zich op het vaststellen van de juistheid van de aan de koper (Papendrecht) gepresenteerde informatie en het in beeld brengen van risico's en kansen van de onderneming Fokker. Normaliter richt een due diligence -onderzoek zich op financiële, fiscale, juridische en commerciële aspecten. Al naar gelang de aard en omvang van de onderneming betreft dit ook milieu, IE, HR of IT. Een aanverwante uitdrukking is het voorkomen van aantreffen van lijken uit de kast nadat een deal met Fokker is gesloten.
Het belang Het uitvoeren van een grondig due diligence -onderzoek is eigenlijk onmisbaar indien een belangrijke investeringsbeslissing moet worden genomen. Niet alleen is de koper verplicht onderzoek te doen voordat deze koopt, ook geeft een due diligence -onderzoek nuttige informatie als basis voor de onderhandelingen en voorkomt verrassingen achteraf. De resultaten van een due diligence -onderzoek kunnen leiden tot aanpassing van de transactievoorwaarden. Zo kan een due diligence -onderzoek invloed hebben op de overeengekomen koopsom. Voorbeelden zijn: Te hoog verantwoorde activa zoals debiteuren Niet volledig verantwoorden van verplichtingen Wegvallen van een belangrijke klant Achterblijvende marges Wijzigingen in de kostenstructuur Change of control clausules in belangrijke contracten. Ook komt het voor dat er risico's worden gesignaleerd die niet direct invloed hebben op de prijs maar wel kunnen leiden tot grote kosten in de toekomst. bit betreft dan met name zogenaamde latente verplichtingen, zoals een mogelijke claim die nog niet is verantwoord. Indien het risico concreet is, wordt een vrijwaring opgenomen in de koopovereenkomst (Sale and purchase agreement, SPA). Is het risico reëel maar niet concreet, dan wordt meestal een garantie opgenomen in de koopovereenkomst. Een due diligence -onderzoek geeft een goed beeld van de onderneming. In het due diligence -rapport worden de sterke en minder sterke kanten van de onderneming beschreven en worden verbeterpunten voor de situatie na de koop geformuleerd.
Indien een dergelijk onderzoek zou zijn uitgevoerd dan bestond er nu duidelijkheid over een groot aantal zaken die de Raad en ik nu nog steeds niet beantwoord/verduidelijkt hebben gekregen. Bij eventuele problemen achteraf, van welke aard dan ook, had u hierdoor een veel betere juridische positie richting Fokker gehad. Ik vind, indien dit rapport niet aanwezig is, dat u hierover verantwoording in de Raad dient af te leggen.
Indien een worst -case scenario gaat ontstaan staat u, bij het ontbreken hiervan, volledig met lege handen en zijn de bewoners van deze Gemeente uiteraard het financiële kind van de rekening. Zoals het nu lijkt faciliteert u een Programma van Eisen van Fokker met een grote mate van financiele risico's op basis van door derden (inwoners en Raad) niet of niet volledig te controleren gegevens.
Uit reacties vanuit de Raad blijkt dat voor gedegen onderzoek geen tijd en/of financiele middelen aanwezig waren en bij velen geen voldoende kennis om deze deal goed te kunnen beoordelen. Financiële afwikkeling/onderbouwing U geeft op de eerste pagina van uw schriftelijke reactie aan dat de provincie op basis van de wet Fido de deal heeft goedgekeurd, staatssteun is getoetst waarbij de marktconformiteit door onafhankelijke deskundigen is bevestigd.
Gelet op de marktomstandigheden van destijds heb ik hier mijn grote twijfels over. Bij de bepaling van de marktwaarde van de grond door middel van taxaties is alles bepalend hoe de opdracht voor deze taxatie luidde en welke waarde getaxeerd diende te worden.
Gelet op de looptijd van de erfpachtsovereenkomst, in de notariele akte van overdracht als eeuwigdurend omschreven, kan deze waarde omschrijving alleen omschreven worden als: de onderhandse verkoopwaarde bij gelijkblijvende locatie en gebruik is het bedrag dat een zaak, binnen een redelijke termijn en bij vrijwillige onderhandse verkoop, na de beste voorbereiding en aanbieding op de voor de aard van de zaak gebruikelijke wijze en bij gelijkblijvende locatie, op basis van de bepalingen van het vigerende bestemmingsplan en gebruik, zal kunnen opbrengen. Uitgangspunten hierbij zijn; - rechthebbende wenst te verkopen en er is sprake van een redelijk handelende koper en verkoper; - er is, de aard van het object en de marktomstandigheden in aanmerking genomen, een redelijke onderhandelingsperiode ter beschikking, gedurende welke periode het prijsniveau gelijk blijft; - geen rekening is gehouden met een uitzonderlijk bod van een speciale gegadigde; - voortzetting van het gelijkblijvende gebruik op gelijke locatie; - rekening is gehouden met alle bepalende marktomstandigheden, milieusituatie en dergelijke.
be taxatie dient te zijn uitgevoerd door een bedrijfsmatig gecertificeerde taxateur (RT) uit de region Groot Rotterdam/brechtsteden die in zijn of haar rapport een duidelijke onderbouwing heeft gegeven van de getaxeerde waarde op basis van vigerende marktomstandigheden en een opgave van minimaal 5 vergelijkbare aanbod- en koop/verkoop referentie transacties die mede ten grondslag hebben gelegen bij de bepaling van de waarde. Naar mijn mening levert een dergelijke, zeer specifiek, omschreven taxatie opdracht nooit een waarde op die u nu heeft betaald. Ik ben benieuwd hoe dit alles naar de Provincie en Brussel is omschreven en onderbouwd. Tot slot begrijp ik niets van de door u omschreven uitleg van de te betalen canon op jaarbasis, risico afkoop en jaarli jse indexering. Als er geen inzicht in deze
materie komt weet ik zeker dat uw uitleg niet juist is. Ik ga ervan uit dat de door mij opgevraagde stukken binnenkort worden overhandigd. Ik pretendeer zeker niet de wetenschap in deze in pacht te hebben maar op basis van datgene wat ik nu weet moeten er door u nog veel vragen beantwoord worden hetgeen eveneens geldt, naar ik aanneem, voor een aantal Raadsleden. Voor mijn lichamelijke herstel moet ik de komende weken rust in acht nemen. Op 11 juli 2016 is mijn rustperiode achter de rug en zal ik mijn antwoord op uw reactie en toegezonden stukken, indien ontvangen, direct formuleren.
Met vriendelijke groet, Gerard G.M. van Ri,t(énen Westeind 167B 3351 AN Papendrec
Or i VANGEN r" 31 MEI 2016
2-
/12(21 de je »lie/24 Ie e/e e hr.,,e24 -eit
p £'4 /1
WL
3 3 -, /9/v
/1/3