of behoefte vrouw. -Er is aandacht gegeven aan medische en psychosociale

Time task matrix zorgproces SSRI gebruik in de zwangerschap Versie 10 maart 2015 Alles in rood is specifiek voor gebruik SSRI, alles in zwart is gebruikelijke zorg voor iedere zwangere (voor de meest recente en uitgebreide versie van de gebruikelijke zorg: zie time task matrix basis consultschema op www.knov.nl.) Een time task matrix is bedoeld als hulpmiddel bij het maken van een zorgpad en kan gebruikt worden in het gesprek met ketenpartners. Het is géén eindproduct. De regionale mogelijkheden in de samenwerking bepalen de mate van integrale zorg.

Onderdeel Aanmelding tel Controles

Onderzoeken

5-8 weken NAW EDLM

6 - 10 weken

10 -13 weken

14-18 weken

18 -20 weken

24 – 26 weken

27 – 32 weken

32 – 36 weken

40 weken

41 – 42 weken

1a3 controles

-Anamnese is afgenomen -Gebruik SSRI is vastgesteld -Er is gevraagd naar:  naam SSRI  indicatie gebruik  dosering  onder controle bij behandelaar?  welke eventuele behandelaar?  huidige klachten  aanwezigheid van sociale steun -Er is toestemming gevraagd (en vastgelegd in dossier) voor gegevens uitwisseling en overleg met degene die medicatie heeft voorgeschreven en GGZ behandelaar. -Er is aandacht gegeven aan medische en psychosociale aspecten** -Vragen zijn beantwoord

-Vragen zijn beantwoord -Er is aandacht gegeven aan medische en psychosociale aspecten**

2 a 3 controles afhankelijk van professionele noodzaak en/of behoefte vrouw

6 a 8 controles afhankelijk van professionele noodzaak en/of behoefte vrouw



-Lichamelijk onderzoek is verricht* -Standaard bloedonderzoek

-Lichamelijk onderzoek is verricht* -Termijnecho tussen 10+0 en 12+6 weken is uitgevoerd (optimaal). (Kan vanaf 8+4 maar dan tot 10+0 transvaginaal). (modelprotocol datering van de zwangerschap

-Lichamelijk onderzoek is verricht*


-Lichamelijk onderzoek is verricht* -SEO (indien gewenst)



Lichamelijk onderzoek is verricht*

Bevalling

Duur en plaats observatie kind**** :  Voor de duur van de -Vragen zijn observatie voor PPHN beantwoord is 12 uur een -Er is aanknopingspunt. Het is aandacht echter een ruime marge: gegeven aan er is geen evidence voor. medische Er valt wat voor te en zeggen om dit te psychosocia verminderen bij een le goede start van het kind aspecten** enkele uren na de -Strippen in bevalling. Dit is mede overleg met afhankelijk van de wens zwangere en draagkracht van de -Eventueel ouders en het tijdstip verwijzing van bevallen. gyn. voor  Bij kind met goede start serotiniteit enkele uren na de bevalling of na 12 uur, is de plaats van de observatie kind i.v.m. ontwenningsverschijnselen thuis of in de (poli)kliniek. Dit is mede afhankelijk van de wens van de ouders en tijdstip geboorte.  Indien observatie thuis dan worden ouders geïnstrueerd waar het kind op te observeren (eventueel aan de hand van observatielijst).

Kraamperiode

4a7 huisbezoeken -Er is aandacht gegeven aan:  lichamelijk herstel moeder  medische en psychosociale aspecten**  eventuele signalen van een post partum depressie  voeding, groei en algehele gezondheid kind -Moment van ontslag is afhankelijk van voorkeur vrouw en lokaal protocol -Vragen zijn beantwoord

6 weken post partum

-Er is aandacht gegeven aan medische en psychosociale aspecten** -Er is aandacht gegeven aan borstvoeding -Vragen zijn beantwoord -Zorg is geëvalueerd

Lichamelijk onderzoek is verricht*

1

Onderdeel

5-8 weken

6 - 10 weken

10 -13 weken

14-18 weken

18 -20 weken

24 – 26 weken

27 – 32 weken

32 – 36 weken

40 weken

41 – 42 weken

Bevalling

Kraamperiode

6 weken post partum

NVOG). -Screening downsyndroom is uitgevoerd indien gewenst: tussen 9– 14 weken (Centraal orgaan prenatale screening, RIVM) Informatie

-Praktijk info is gegeven -Counseling prenatale screening is gedaan, advies is gegeven om SEO te laten uitvoeren. Bij uitleg aandacht geven aan in de literatuur beschreven verhoogde risico’s. -Voorlichting op maat is gegeven -Er is informatie gegeven over:  consequenties gebruik SSRI in de zwangerschap  belang meekomen partner naar consulten

-Zorgplan is besproken -Voorlichting op maat is gegeven

-Informatie over SEO is gegeven -Voorlichting op maat is gegeven

-Voorlichting op maat is gegeven


-Voorlichting op maat is gegeven -Folder NVOG over neonatale ontwenningsverschijnselen is aan zwangere gegeven. -Er is uitgezocht of dosering SSRI aangepast moet worden of dat er gericht voedingsadvies nodig is. -Geboorteplan is besproken. In ieder geval:  plaats bevalling  borstvoeding  kraamperiode (inclusief aantal uren kraamzorg)  eventuele angst  observatie kind i.v.m. mogelijke PPHN  observatie kind i.v.m. eventuele ontwenningsverschijnselen: thuis of op kraamafdeling?



Consult

-Er is overlegd met degene die medicatie heeft voorgeschreven over beleid medicatie tijdens zwangerschap en eventuele aanpassing hulpverlening. -Eventueel stoppen van medicatiegebruik gebeurt alleen onder begeleiding behandelaar

-zo nodig is contact met GGZ behandelaar gelegd







Verwijzing

-Indien nog niet onder behandeling van gespecialiseerd GGZ behandelaar, is cliënt verwezen naar (ambulante) GGZ of poppoli (is verantwoordelijkheid van de casemanager). -Overweeg bespreken in MDO***:  plaats partus i.v.m. plaatsindicatie kind  observatie kind: waar, hoe lang en onder wiens verantwoordelijkheid?  mogelijkheden eventuele opname kraamperiode


-Indien afgesproken in MDO is het dossier naar ziekenhuis gestuurd.

-Voorlichting op maat is gegeven -Evaluatielijst is meegegeven

Cliënt is overgedragen naar JGZ en huisarts en GGZ behandelaar

-Verloskundige is casemanager

2

Onderdeel

5-8 weken

6 - 10 weken

Groepsvoorlichting

10 -13 weken Groepsvoorlichting zwangerschap is aangeboden

14-18 weken

18 -20 weken

24 – 26 weken

27 – 32 weken

32 – 36 weken

Cliënt heeft 34 wk huisbezoek ontvangen

Kraamzorg

-Intake is gebracht -Kraamzorg is geïnformeerd over gebruik SSRI

Zie factsheet SSRI gebruik in de zwangerschap

-NVOG richtlijn -NHG standaard Depressie

41 – 42 weken

Bevalling

Kraamperiode

6 weken post partum

Groepsvoorlichting bevalling is aangeboden

Huisbezoek

Bron

40 weken

-NVOG richtlijn -KNOV-standaard Prenatale verloskundige begeleiding -Lareb

-Cliënt ontvangt begeleiding kraamperiode -Maximaal aantal uren kraamzorg is geïndiceerd NVOG richtlijn

Maximum aantal uren kraamzorg: zie Landelijk indicatieprotoc ol (LIP)

3

Onderdeel Doelen per consult/week

5-8 weken

6-10 weken

10-13 weken

-Verloskundige is op de hoogte van:  indicatie gebruik  naam en dosering  of en zo ja bij welke behandelaar de zwangere onder controle is  eventuele huidige klachten  of voldoende sociale steun aanwezig is -Verloskundige heeft toestemming voor gegevens uitwisseling en overleg met degene die medicatie heeft voorgeschreven en GGZ behandelaar -Het belang van laten uitvoeren van een SEO is duidelijk voor de zwangere -Zwangere kent de consequenties van SSRI gebruik -Zwangere en partner zijn op de hoogte van belang van meekomen partner naar consult -Met zwangere is belang van behandeling door GGZ behandelaar besproken -Indien nodig is zwangere verwezen naar GGZ behandelaar -Iedere zwangere die SSRI gebruikt is bekend in MDO -In MDO zijn afspraken gemaakt over: plaats partus, observatie kind en mogelijkheid voor eventuele opname tijdens kraamperiode -Vervolgbeleid medicatie en eventuele behandeling tijdens de zwangerschap is duidelijk.

14-18 weken

18-20 weken

24-26 weken

27-32 weken

32-36 weken

-Zwangere is op de hoogte van eventuele PPHN en neonatale ontwenningsverschijnselen -Zwangere is op de hoogte van bijzonderheden borstvoeding -Eventuele angst voor bevalling en periode erna is bespreekbaar en is zoveel mogelijk gereduceerd -Zwangere weet/denkt na over hoe snel ze, indien medisch verantwoord, na bevalling met kind naar huis wil

-Met iedere zwangere is de plaats van de bevalling afgesproken -Kraamzorg is op de hoogte en heeft indicatie gegeven voor maximaal aantal uren

40 weken

41-42 weken

Bevalling -Kind wordt adequaat geobserveerd -Kind wordt, indien aan de orde, adequaat behandeld

Kraamperiode -Moeder voelt zich psychisch goed/heeft geen depressieve gevoelens. Indien wel depressieve gevoelens aanwezig dan wordt behandeling opnieuw vastgesteld.

6 weken post partum Beleid medicatie en eventuele andere behandeling is afgesproken tussen zwangere en behandelaar

Doelen totale zorgpad

Hoofddoel: “Alle zwangeren die SSRI gebruiken tijdens de zwangerschap ontvangen continuïteit van zorg door het reduceren en structureren van overdrachtsmomenten en door de inhoud van zorg af te stemmen met alle betrokken disciplines.”

Aandachtspun ten voor VSV

Maak afspraken over: Multidisciplinaire aanpak bij psychiatrische problematiek, en waar mogelijk continuïteit van zorgverlener Toestemming zwangere voor multidisciplinair overleg en overdracht Betrekken huisarts bij beleid in de zwangerschap bij SSRI gebruik/psychiatrische problematiek die door huisarts/ in eerste lijn wordt begeleid. Adequate overdracht naar kraamzorg en jeugdzorg bij psychiatrische problematiek Benodigde observatie van het kind (checklist? Wie voert de klinische observatie uit? Wie geeft toestemming voor ontslag na observatie?) (Eventueel) mogelijkheden eerder ontslag dan 12 uur pp binnen 12 uur bij goede start kind, inden thuisobservatie gewenst door ouders. (Eventueel) mogelijkheden voor verlengde opname in kraamperiode bij psychiatrische problematiek

Subdoelen: Ieder zwangere die SSRI gebruikt zonder bijkomende problematiek, ervaart continuïteit van zorg en wordt begeleid door de verloskundige. De samenwerking tussen disciplines is verbeterd door bespreking in het Multi Disciplinair Overleg (MDO) en door overleg met GGZ behandelaar. De cliënt heeft de keuze om bij een goede start van het kind de observatieperiode thuis of in het ziekenhuis plaats te laten vinden De kosten voor de zorg van zwangeren en bevallen vrouwen die SSRI gebruiken zijn geminimaliseerd. Aantal opnames voor comorbiditeit neemt niet toe in vergelijking met eerder beleid. Neonatale uitkomsten blijven minimaal op hetzelfde niveau dan bij eerder beleid het geval was.

*lichamelijk onderzoek bloeddruk meten, uitwendig buikonderzoek (groei van het kind) (KNOV standaard Groei 2012), harttonen luisteren kind, bloed- of urineonderzoek wanneer nodig. **medische en psychosociale aspecten: aandacht voor lichamelijke en/of psychische klachten, stemming, stress, veranderingen in het dagelijks leven, adviezen geven. Zie voor specifieke informatie supplement 1 ‘Depressie tijdens de zwangerschap’ in de KNOV-standaard Prenatale verloskundige begeleiding. ***Multi disciplinair overleg: overleg met betrokken ketenpartners dat regelmatig plaatsvindt. Doel: afstemmen van zorg. Disciplines die in ieder geval aanwezig zijn: eerstelijns verloskundige, tweedelijns verloskundige, gynaecoloog en voorschrijver SSRI/behandelaar depressie. Mogelijke andere disciplines: psychiater, kraamzorg, huisarts, kinderarts, anesthesioloog, public health medewerkers. ****Bij observatie kind wordt gelet op: ademhaling, tremoren, hypotonie, gastro-intestinale stoornissen, hoog huilen en slaapstoornissen.

4

Aanbevelingen concept VIL 2013

Alle psychiatrische aandoeningen De werkgroep is van mening dat het afnemen van een goede anamnese, het liefst pre-conceptioneel, van essentieel belang is. Het is van belang om de ernst en omvang van de psychiatrische problematiek goed in kaart te brengen. Het is noodzakelijk hierover contact op te nemen met de huisarts. De (aanstaande) zwangere moet gecounseld worden over risico’s, mogelijke behandelingen, plaats van bevalling, zn. observatie van het kind, borstvoeding en kraambed. Een zwangere dient zelf toestemming te geven voor bespreking binnen een multidisciplinair overleg en/of een behandeling. Men moet bedacht zijn op neonatale onttrekkingsverschijnselen. Goede communicatie en korte lijnen tussen zorgverleners, de zwangere vrouw, partner en de familie zijn belangrijk. Samenwerking (multidisciplinair overleg en overdracht) en een eenduidig behandelbeleid binnen de gehele zorgketen (eerste, tweede en derde lijn) is noodzakelijk. Waar mogelijk moet zorg verleend worden door dezelfde zorgverleners (continuïteit van zorg). Ook dienen er regionaal goede afspraken gemaakt te worden en is vroegtijdige doorverwijzing naar een psychiater en multidisciplinaire begeleiding essentieel. Gezien de mogelijke problemen postpartum moet de kraamzorg geïnformeerd worden en is goede begeleiding tijdens het kraambed essentieel. Ook is een actieve overdracht naar jeugdgezondheidszorg en huisarts van belang.

SSRI gebruik, plaats partus Bij SSRI gebruik wordt aangeraden om in het ziekenhuis te bevallen onder verantwoordelijkheid van de eerstelijns verloskundige of verloskundig actieve huisarts. Het kind dient minimaal 12 uur klinisch geobserveerd te worden.

Indicaties SSRI gebruik in concept VIL 2013 Psychofarmacagebruik SSRI

In de anamnese

A

Zwangerschap

Afhankelijk van de aard van de psychiatrische aandoening A/C D

Partus Kraambed

Kind behoeft postpartum minimaal 12 uur klinische observatie.

5

of behoefte vrouw. -Er is aandacht gegeven aan medische en psychosociale

Recommend Documents