Nuon in vogelvlucht
Distributie van groene warmte en koude
Belangrijke doelstelling is de levering van betrouwbare, betaalbare en zo schoon mogelijke energie Ongeveer 6.000 medewerkers (FTE’s) Bedient 2,6 miljoen consumenten, bedrijven en organisaties Produceert en levert electriciteit, gas, warmte en koude Winning, productie en opslag van gas
Rick van Diest manager Marketing and Relatiemanagement
Activiteiten op het gebied van windenergie en handel zijn al geïntegreerd in de Vattenfall organisatie
10 september 2010
Amsterdam
Brussel
1
Belangrijkste financiële resultaten voor 2009
2
Belangrijkste investeringen 2005-2010
Omzet EUR 5.1 miljard Brutomarge EUR 1.381 mln Nettowinst EUR 200 mln Netto kaspositie EUR 492 mln Operationele cash flow EUR 1.655 mln Investeringen in materiële activa EUR 674 mln Duurzame energie: Wind
36 offshore windturbines Vermogen 108 MW 2007 aangesloten op het net Joint venture met Shell Investering van € 0.2 mrd
Gas flexibility assets: Gasopslag
Elektriciteit genererende capaciteit
Uitbreiding opslagcapaciteit ca 80 mln m3 Eind 2011 operationeel Exploitatie van zoutcavernes
1.200 MW capaciteit 2012 aangesloten op het net Investering van > € 1,5 bln Vergassing en Gecombineerde Cycle technology (fase 1) Multi-brandstof concept Clean Coal Technologie
3
4
Doelen rijksoverheid voor 2020
Potentiele bijdrage warmte gigantisch
Tempo energiebesparing 2% per jaar Aandeel duurzaam in totale energiegebruik naar 20% 30% minder uitstoot CO2
Warmtebedrijven gaan voor 200 PJ/jr energiebesparing en 200 PJ/jr duurzame warmte in 2020 Dat komt overeen met het totale energiegebruik (warmte en electriciteit) van alle huishoudens in Nederland (± 400 PJ)
Energiebalans
8%
41% 20% 21%
5
Verwarming Verlichting binnen ICT kantoren Koeling Horeca Overig
6
1
Stadswarmtemarkt in NL
Energy Balance in the Netherlands Enough heat is lost to compensate for the complete heat demand of small consumers in the Netherlands !
Electricity Conversion losses E-companies
Coal
25 PJ 1% 10%
TJ 1200
21 PJ 4% 10%
Elektricity
29% Final energy consumption
3700
Nat. Gas
Netherlands consumption balance
Oil
Heat
53%
43%
21%
28%
8300
2350
37%
20002) 850
Raw materials
23%
22%
19%
Decentral
Others
Conversion losses
Energy demand
Energy Conversion
Production
Energy use
Year : 2007 Source: ECN
7
Distribution
Consumption
1) Based on 2008 data, excluding small producers/distributors 2) Approx. 1000 TJ from Energy Sourcing
8
Leiden
Locaties Nuon stadswarmteprojecten fffffffffff
Voorbeeld-locaties WI Huisvuilcentrale (JV), 43 TJ
Rotterdam Alkmaar
CHP Diemen 33, Nuon, 1,615 TJ
Arnhem-Duiven-W’voort Bio CHP Lelystad, Nuon, 141 TJ
WI Afval Energie Bedrijf (JV), 230 TJ
CHP Leiden, E.on, 922 TJ
CHP Almere, Nuon, 2,514 TJ
CHP De Kleef, Nuon, 195 TJ
WI AVR Duiven, 562 TJ
9
Ringnet Amsterdam
10
Dilemma stadswarmte
11
12
2
Duurzame koude in Amsterdam Duurzame Koude
Zuidas
Nieuwe Meer
Ouderkerkerplas 14
Doelstelling duurzame koudeprojecten
Principe duurzame koudeproject
Betrouwbare levering van schone koude Reductie CO2-uitstoot in vergelijking met individuele koelmachines 100% 90%
CO2-uitstoot [%]
80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Bedrijven hebben eigen koelinstallaties
Centraal koelingsysteem
1
Koudeproject met Ouderkerkerplas
Bron: MER Stadskoeling Amsterdam Zuidoost, Arcadis, 2007
Lake Water System
2
Koudecentrale
3
Distributienet
15
Ouderkerkerplas
4
Afnemer 16
Koudecentrale Totale capaciteit: 54 MW Ouderkerkerplas + warmtewisselaars: 36 MW Koelmachines: 18 MW Warmtewisselaar/koeltorens
COP ≈ 13 17
18
3
Distributienet
Distributienet
Koudenet: ‘backbone’ + klantaansluitingen Backbone: DN300-DN700
Aanvoerleiding: geïsoleerd (ST-Pur-PE) Retourleiding: ongeïsoleerd (ST-PE) Noordtak: 4 km Zuidtak: 2 km Incl. aansluitingen: 10 km
19
20
Afnemers
Betrouwbaarheid koudenet
Koude afleverset + warmtewisselaar
Analyse ontwerp koudenet + -centrale Zuidoost: beschikbaarheid = 99,81% Ervaringscijfers koudeproject Zuidas:
Aanvoertemperatuur: 6°C (klantzijdig:7°C) Retourtemperatuur: 16°C (klantzijdig:17°C)
2007: 99,78% 2008: 99,97% 2009: 99,90%
Tarieven: Eenmalige aansluitbijdrage Vastrecht Verbruikstarief
Availability Zuidoost Lob DC 100,00%
99,00%
Klanten
10 MW 26 MW
98,00%
Endemol ING Atlas gebouwen
39 MW 54 MW
97,00%
96,00%
95,00%
94,00% 0
1000
2000
3000
Betrokken partijen
4000
5000
6000
7000
8000
Duration [Hours]
21
22
Lake Water System Oudekerkerplas Inlaat
(Potentiële) afnemers in Zuidoost Gemeente Amsterdam, Stadsdeel Zuidoost Gemeente Ouder-Amstel Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht Grondeigenaren: Staatsbosbeheer, Groengebied Amstelland
Uitlaat
Aanvoerleiding: 430 m + 1 km Inlaat: -45 m
DN1100
HDPE
Retourleiding: 100 m + 1 km Uitlaat: -2 m
23
DN900
HDPE
24
4
Koude distributienet Nieuwe Meer
Zuidas Amsterdam
Klanten o.a. •Hoofdkantoor ABN AMRO •KPN toren •VU
25
Warmte&Koude Opslag, Zuidas raakt vol
26
Nieuwe Meer, energie erin en eruit
Nieuwe Meer in 2007 en in 2008: • geen stapeling van warmte • gemiddelde tijdelijke opwarming door koelwater in Nieuwe Meer 0,1 °C Bron: Deltares
27
Waarom (niet) is dit koudeproject gestart
28
Waarom kiezen afnemers voor koude uit een koudenet
Aanvulling op product Stadswarmte Duurzaamheid Innovatie Klantvraag Financieel
29
Milieu/duurzaamheid (reductie Co2-uitstoot, koudemiddelen) Ontzorging Prijs Betrouwbaarheid Geen risico opwekrendement Minder ruimtebeslag Minder geluid Kleinere E-aansluiting Lange contractperiodes
30
5
Zon Eiland Almere (Noorderplassen) • Combinatie van stadswarmte + duurzaam verwarmd water
• • • •
Collectorenoppervlak van 7.000 m2 (drie na grootste in de wereld) Verwarming + warm tapwater voor 2.700 woningen CO2-reductie van 50%. 1 miljoen warme douches per jaar
31
32
Klantbehoefte
Fusie-concept : koudelevering woningbouw
Geintegreerde Propositie regeneration
Nieuwbouw : Klimaatneutraal bouwen (EPL 9,0 – 9,5)
E Substation DH
Heating
ITW
1. duurzaam casco 2. warmte / duurzame koude 3. duurzame opwek overige energievraag
Cooling
Bestaande bouw: * Cooling source (acquifer)
Technical concept: Standard DH. Cooling directly from acquifer (waterlayer in the ground) without active (post)cooling. In wintertime recharge of thermal balance in the acquifer by regeneration by dry coolers.
Option
CO2 emission [ton CO2]
CO2 reduction [%]
HR107 boiler Mobile airco
811
0%
Heatpumps (traditional)
440
46%
DH + Cooling concept
309
62%
33 33
restwarmte (waar mogelijk) duurzame koude energiebesparing energieconsultancy isolatie energielabeling (casco)
34
VRAGEN?
35
6
