1. ALGEMENE BEPALINGEN (WERFINSTALLATIE - OPSTART) Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie restrisico E
1.1
Plaatsing werfketen
Val personen op begane grond: - tijdens de plaatsing Val voorwerpen bij behandeling: Klemming:
1.2
Uitrusting en toegang werf(keten)
Betreden werven door onbevoegden
Geen kennis omgevingsgevaren Uitbreiding ontgravingszone naar openbaar domein (openbare weg, voetpad, fietspad)
Schade aan naburige eigendommen Laden en lossen materiaal/materieel
Val personen op begane grond: - Algemeen:
Contact onbeweeglijke voorwerpen: Blootstelling warmte/ koude - werfkeet:
Goede inplanting voorzien; Voldoende ruimte; Orde en netheid, regelmatig opruimen. Hef- en hijstoestellen dienen gekeurd te zijn; Goede aanslag van het materiaal. Afstand houden; PBM’s gebruiken. Werfafsluiting bestaande uit metalen kaders opgevuld met staaldraad met een minimum hoogte van 2 meter; Toegang naar woningen, garage dienen in uitbating te blijven tijdens de uitvoering van de werken. Een permanente toegang dient voorzien te worden; Pictogrammen verboden toegang, helmdracht verplicht, verboden te roken. Werkvoorbereiding; Voorlichting werknemers; Omleiden nutsleidingen, signalisatie omleiding voetgangers en fietsers Volledig of gedeeltelijke afsluiting van de openbare weg, signalisatie omleiding verkeer, werken buiten spitsuren Plaatsbeschrijving Signalisatie en omleiding verkeer voorzien wanneer bij laden en lossen tijdelijk het openbaar domein wordt afgesloten. Orde en netheid, regelmatig opruimen; Gebruik van veiligheidsschoenen; Werf volledig afsluiten met hekwerk; Verlichting voorzien (voor werken bij duister); Signalisatie voorzien (pictogrammen). Doorgangen steeds vrijhouden (van bv. materieel – materiaal). Keet moet goed beschermd zijn.
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregelen
Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie restrisico E
- verwarmingstoestellen: Blootstelling aan elektrische stroom:
- werfkeet:
- materiaal: Contact giftige stoffen: Andere vormen: - Explosiegevaar: 1.3
Nutsleidingen
Blootstelling aan elektrische stroom:
Blootstelling giftige stoffen: Gas, gevaarlijke producten Val van personen van hoger vlak: Grondverzakking Contact beweeglijke voorwerpen: - zagen of slijpen van leidingen
1.4
Werfmaterieel:
- Blootstelling aan elektrische stroom - contact met bewegende delen - geluid < 85dBA - trillingen
1.4.3
Graafmachine
Klemming: - bij kantelen machine
1.4.7
Bronbemaling
Val personen van hoger vlak:
Goede afscherming van de toestellen; Aanwezigheid van brandblusser(s). Regelmatige controle van alle elektrische uitrustingen. Signalisatie installaties onder spanning. De elektrische installatie dient gekeurd te zijn door Externe Dienst voor Technische Controle (EDTC). Gebruik van CE- gekeurd materiaal. Orde en netheid, regelmatig onderhoud; Handen wassen (hygiëne!); Werfketen moeten buiten de veiligheidszones van het gezoneerd gebied liggen. Vaststellen van de juiste ligging (controlesleuven, liggingsplan, detector) Opvragen nutsleidingen Bij werking aan het net steeds de onder spanning staande delen uitschakelen. Vaststellen van de juiste ligging (controlesleuven, liggingsplan). Afbakenen en terug dichten van de gemaakte sleuven. Voldoende afstand houden van putten en sleuven. Gebruik van CE-gekeurd materiaal; De machines moeten voorzien zijn van hun automatische veiligheden (bv. antiblokkeringssysteem,…); Dragen van PBM’s: veiligheidsbril, stofmasker indien nodig. Gebruik van CE-gekeurd materiaal. Gebruik van PBM’s: oogbescherming Voorzien van speciaal type veiligheidssluiting voor de aansluitingen Geluidswerende omkasting voor de machine. Gebruik van PBM’s: gehoorsbescherming Bestuurders zijn beschermd tegen verplettering bij kantelen van machine; Werken met gesloten cabinedeur. Openingen aan de filters af te dichten (of af
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregelen
Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie restrisico E
(incl. plaatsen filters) Val personen begane grond
Contact beweeglijke voorwerpen: Instorting
1.4.9
Ladders
Contact met verontreinigde grond en/of grondwater Val van personen van hoger vlak:
1.4.11
Aanslagmateriaal
Val voorwerpen bij behandeling:
1.4.14
Branders
Warmte / Koude: Andere vormen: - explosie
1.5
Levering en opslag
Blootstelling giftige stoffen: Opslag gevaarlijke producten, explosie
te bakenen). Voorkomen van struikelgevaar over de leidingen; Plaatsing van de leidingen buiten door- of toegangen. Goede afscherming van de draaiende delen. Boortoren plaatsen op stabiel platform (grondverzakking). Zie paragraaf 3. Grondwerkzaamheden Anti-slipzolen voorzien; Goede opstelling ladder; Ladders niet gebruiken als werkpost. Periodieke keuring door EDTC; Goede aanslag van het materiaal. Gebruik van PBM’s; Goede staat darmen, ventielen en ontspanners; Gasflessen steeds buiten de laszone plaatsen; Hete branderkop plaatsen op ruststatief. De producten opslagen op goede ventilerende plaats; Open vuurverbod instellen; Etiketering aanwezig (R- en S-zinnen); Productinformatie ter beschikking op de werf; Bij behandeling: gebruik van PBM’s.
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregelen
2. SLOOPWERKZAAMHEDEN Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie E
2.1
Ontbossing
Val personen van hoger vlak: - tijdens zaagwerkzaamheden Contact beweeglijke voorwerpen: - stoten tegen (zaag)machine
- blootstelling aan lawaai - verpletteren van personen 2.2
Slopen van gebouwen (incl. luifel, afsluiting, pompeilanden), piste en funderingen
Val personen begane grond:
Grondverzakking: Val voorwerpen bij behandeling:
Contact beweeglijke voorwerpen: - stoten tegen machine Giftige stoffen: - contact met ondergrondse leidingen - contact met PCB, asbest,… - contact met vervuilde grond
Gebruik van gepast materieel; Gebruik van PBM’s. CE-goedgekeurd gereedschap gebruiken; De machines moeten voorzien zijn van hun automatische veiligheden (bv. noodstop, anti-blokkeringssysteem,…). Gebruik van PBM’s: gehoorsbescherming. De gevarenzone voor vallende bomen vermijden. Afbakenen van de werkzone Goede toegangswegen voorzien (verstevigd met hout, beton,… in geval van modderig terrein); Puin onmiddellijk afvoeren. Goede afgraving voorzien (berekende hellingsgraad). Geen onbevoegde personen op de afbraakzone; Niet werken onder lasten in behandeling; Machine stabiel opgesteld; Af te breken structuren afzonderen van te behouden delen. Afbakening werkzone machine voorzien en verbod tot werkzaamheden binnen deze zone. Opvragen plans en opsporen leidingen (zie ook 1.3 Nutsleidingen). Vooraf inventaris opstellen. Zie 3.2. Af- en uitgravingen (sanering – citernes)
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
3. GRONDWERKZAAMHEDEN Nummer Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie E
3.1
Grondwaterpeilverlaging en zuivering
Grondverzakking: - schade aan omliggende constructies
Versmering drijflaag Blootstelling aan schadelijke stoffen / Reukhinder: - effluent waterzuivering
- effluent luchtzuivering
Blootstelling aan lawaai
3.2
Af- en uitgravingen (sanering – citernes)
Val personen van hoger vlak: - tijdens verplaatsing langs de rand Val personen begane grond:
Bewaking van het waterpeil; Voorafgaande inspectie. Op basis van grondonderzoek, zettingsberekening en/of ervaring de nodige maatregelen voorzien (opvolging van invloedsstraal, beperking duur en diepte van bemaling, herinfiltratie, …) Recupereren drijflaag voor opstart grondwaterverlaging
Het effluent van de grondwaterzuivering wordt regelmatig gecontroleerd op oliecomponenten. Bij overschrijding van de lozingsnormen dient een nazicht en/of een herdimensionering te gebeuren van de zuiveringinstallatie Het effluent van de luchtzuivering wordt regelmatig gecontroleerd op vluchtige oliecomponenten. Bij overschrijding van de lozingsnormen dient een nazicht, herdimensionering en/of vervanging van het adsorptiemedium (bvb aktieve kool) te gebeuren van de zuiveringinstallatie. Gebruik van geluidsisolatie en regelmatig onderhoud en van het mechanisch materieel ten behoeve van een doeltreffende beheersing van geluidshinder Inplanting van de pompen en waterzuiveringsinstallatie Aanbrengen van toegangswegen en afschermingen van de put(ten); Gebruik van ladders. Goede toegangswegen voorzien (verstevigd met hout, beton,… in geval van modderig terrein); Bodem van put(ten) egaal maken; Alle grondwerken gebeuren binnen de werfafspanning, zoniet bijkomende
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie E
Grondverzakking: - te steil talud
- grote bovenbelasting machines en grondopslag
- grondwater - nabijheid van constructies
Val voorwerpen bij behandeling:
Contact beweeglijke voorwerpen: - stoten tegen machine Inspanning, verkeerde beweging: - bij werken met de schop Blootstelling aan schadelijke stoffen / Reukhinder: - contact met ondergrondse leidingen - afgraven van vervuilde grond
afspanning voorzien; Grond onmiddellijk afvoeren. Goede afgraving voorzien (berekende hellingsgraad); Steeds twee vluchtwegen (ladders) voorzien in de bouwput. Goede werkvoorbereiding waarbij bovenbelasting wordt beperkt in nabijheid van de bouwput (bvb grondopslag voldoende ver van bouwput,…) Ontgraven in een droge bouwput (bemaling voorzien) Voldoende afstand bewaren tot (shop, fundering luifel, naastliggend gebouw,…) Op basis van grondonderzoek , stabiliteitstudie en/of ervaring de nodige stabiliteitsmaatregelen voorzien (stutten, berlinerwand, damwand, palenwand,…) Niet werken onder lasten in behandeling; Graafmachine stabiel opgesteld. Gebruik van goed onderhouden machines Afbakening werkzone machine voorzien en verbod tot werkzaamheden binnen deze zone. Stabiel werkvlak
Opvragen plans en opsporen leidingen (zie ook 1.3 Nutsleidingen). Onderzoek kwaliteit van de grond; Afvoeren naar erkende verwerkingsbedrijven. Luchtmetingen uitvoeren voor en tijdens de werkzaamheden ter plaatse van blootstelingszones en nemen van maatregelen overéénkomstig de bijgevoegde procedure "Luchtmonitoring en persoonlijke beschermingsmiddelen bij werken met verontreinigde grond" Eten en drinken buiten de verontreinigde
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie E
zone na reiniging van handen Afzuigen gassen uit bouwput en eventuele zuivering Betreden van bouwput tot minimum beperken Aanpassen ontgravingsnelheid Explosiegevaar
Blootstelling aan lawaai
Verstikken: - zuurstoftekort in besloten ruimten
Stofhinder - grondwerken
Rook- en vuurverbod. “Procedure reinigen en ontgassen tanks’ is van toepassing Explosiemetingen voor aanvang en gedurende de werkzaamheden Niet vonkend gereedschap gebruiken Anti-statische werkkledij Werkvergunning warm werk Brandblusmiddelen (2 poederblussers 9 kg) Beperking of stopzetting graafwerken waar nodig Afscherming elektrische installaties en keuring Door een erkend organisme Gebruik van geluidsisolatie en regelmatig onderhoud en van het mechanisch materieel ten behoeve van een doeltreffende beheersing van geluidshinder Gebruik van PBM’s: gehoorsbescherming Meten geluidsniveau Geluidspreventieve planning Laden en lossen tijdens werkuren O2 meten Ademhalingsbescherming ter beschikking Reddingslijn + 2° persoon buiten de besloten ruimte Ventilatie “Procedure reinigen en ontgassen tanks” Indien tijdens de grondwerken de weersomstandigheden zodanig zijn dat de stofconcentraties in de lucht hinderlijk voor de omgeving zijn, zullen onmiddellijk de nodige corrigerende maatregelen genomen
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie E
- kalken bodem Cross-contaminatie: - tgv productleidingen
- tgv onoordeelkundig ontgraven
- tgv stockeren verontreinigde grond
3.3
Leveren en aanvullen nieuwe grond
Val voorwerpen bij behandeling:
Contact beweeglijke voorwerpen: - stoten tegen machine/ vrachtwagens Cross-contaminatie - aanvullen - transport
worden om de stofontwikkeling te verminderen en te beheersen. Deze maatregelen kunnen bestaan uit het afdekken van de grond, besproeien van de grond of het aanpassen van het werkritme. Dragen stofmaskers Gebruik stofarme kalk Werken in windstille periode Voorafgaand reinigen leidingen Bij morsen verontreiniging onmiddellijk verwijderen MAB op de hoogte stellen van onvoorziene verontreiniging Selectief ontgraven onder milieukundige begeleiding (bvb. kleinere graafbak) Organoleptische waarnemingen en analyse bodem- en grondmonsters Onderdek voorzien (vloeistofdichte verharding, folie) Bovenafdek voorzien en/of afvoer gecontamineerd water via grondwaterzuiveringsinstallatie Niet werken onder lasten in behandeling; Vrachtwagens via stabiele toegangsweg. Gebruik van goed onderhouden machines Afbakening werkzone machines/ vrachtwagens voorzien en verbod tot werkzaamheden binnen deze zone. Afdekken restverontreiniging voor aanvullen dmv folie Reinigen vrachtwagens bij verlaten verontreinigde zone
W
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
4. AFWERKING. Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
4.1
Herstellen verharding (beton/asfalt/klinkers, …)
Val personen begane grond: - bij rondslingeren materiaal tijdens vloeren Val voorwerpen bij behandeling: - materiaal bij het ter plaatse brengen - bij het stapelen Inspanning, verkeerde beweging: - tijdens aanvoer Gevaarlijke stoffen - contact met cement, lijmen bij het aanbrengen Nabijheidverkeer- openbaar domein (openbare weg, voetpad, fietspad) - aanrijding
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
B
R
Bijkomende preventiemaatregele n
Evaluatie E
W
Voorkomen van struikelgevaar over het materiaal/ materieel: orde en netheid (regelmatig verwijderen van het afval); Doorgangen vrijhouden. Gebruik van specifiek hulpgereedschap (bv. transpalet); Deftige stapeling materiaal. Goede samenwerking onderling; Zorgen voor juiste werkhouding; Gebruik van aangepast hefgereedschap. Gebruik van PBM’s: handschoenen,…
Omleiden verkeer, signalisatie omleiding auto’s, voetgangers en fietsers Volledig of gedeeltelijke afsluiting van de openbare weg, signalisatie omleiding verkeer, werken buiten spitsuren Signalisatiekledij dragen
5. IN-SITU WERKZAAMHEDEN. Nummer
Activiteit
Risico
Preventiemaatregel
Evaluatie E
5.1
Plaatsen verticale filters
Zie paragraaf 1.4.7. Bronbemaling (inclus. plaatsen filters) Zie paragraaf 3.1 Grondwaterpeilverlaging en zuivering
W
