Februari 2011 Jaargang 1, nr. 2
NSHV Nieuws! Beste studenten van het interdisciplinaire honoursprogramma,
Inhoud nieuwsbrief: 1. NSHV officieel opgericht 2. Reisverslag: Praag 3. Artikel: Studenten en geld 4. Reisverslag: Glasgow 5. Artikel: ‘De wordingsgeschiedenis van Duitsland als cultureel proces’ Prof. dr. P. Sars 6. Colofon
De volgende mensen hebben meegewerkt aan deze nieuwsbrief: Prof. dr. P. Sars Harmke Lankhorst Simone Broekhuizen Bas Groeneveld
Eindredactie: Dianne van Houdt
Wij bieden jullie weer een volle nieuwsbrief aan, dit keer voor het eerst als officiële vereniging! Jullie vinden een aantal interessante artikelen en informatie over hoe je lid kunt worden van NSHV. Veel leesplezier!
1. NSHV officieel opgericht Aan het einde van vorig jaar hebben vijf deelnemers aan het interdisciplinaire honoursprogramma het initiatief genomen om een studievereniging voor het programma op te richten. Op 4 januari 2011 is de Nijmeegse Studenten Honoursvereniging (NSHV) officieel opgericht. De vereniging heeft als doel het bevorderen van het informele contact tussen de studenten van het programma. Wij denken dat de interdisciplinaire blik van de studenten binnen het interdisciplinaire honoursprogramma voor een groot deel steunt op het informele contact dat de studenten onderling hebben. De NSHV wil de vereniging zijn die dergelijk informeel contact bevordert, om plezier te bieden aan de studenten en om de kwaliteit van het programma te verhogen. Het is vanaf nu mogelijk om lid te worden van de NSHV! Hiervoor moet je op onze website www.nshv.nl een aanmeldingsformulier invullen. Het lidmaatschap zal tot september 2011 (gedurende het eerste verenigingsjaar) gratis zijn! Onze leden kunnen deelnemen aan activiteiten, ontvangen dit verenigingsblad en kunnen lid worden van een alumninetwerk (het Honoursnetwerk) dat wij dit jaar zullen lanceren. Binnen dit netwerk kunnen leden elkaar blijven volgen, ook na het afronden van het programma. De eerste activiteit die we zullen organiseren is het NSHV Gala Excellence, dat op vrijdag 8 april 2011 zal plaatsvinden in The Old Cave in Nijmegen, waarover je in de bijgevoegde flyer meer kunt lezen! Wij hopen jullie allemaal als lid van onze vereniging te mogen begroeten!
2
NSHV Nieuws! 2. Reisverslag: Praag Op donderdag 26 augustus was het dan zo ver: ik ging naar Praag! Aangezien ik mijn reisgenoten nog maar één middagje bij het Openluchtmuseum had meegemaakt (of ben ik nou niet bij alle bijeenkomsten geweest..?), was het best spannend. Zou het wel een leuk weekend worden? Toen ik echter bij de UB de bus uitstapte had ik er alweer alle vertrouwen in. De stemming zat er goed in! Na een onrustige vliegreis kwamen we aan in het stralende Praag en begon onze vierdaagse. Al snel bleek dat deze vier dagen bomvol waren gepland en dat zelfs de grootste feestgangers onder ons de meeste avonden op tijd onder de wol kropen. Uiteraard heb ik het dan niet over Han die ons bijna letterlijk een undergroundclub in wilde duwen, maar ja, je bent een honoursstudent of je bent het niet, en we gingen netjes richting ons hotel. Dit weekend was zo vol met indrukken dat ik er een aantal hoogtepunten uit zal pikken. Allereerst de Ghosttour, die ik met mijn grote mond die middag nog als een ‘lachertje’ had bestempeld. ’s Avonds in een donker steegje in Praag met een enge verteller voor ons praatte ik wel anders. Nu ik dit stukje schrijf probeer ik me te herinneren wie er minstens zo bang was als ik, maar helaas, diegene zat niet bij ons in de groep… Daarnaast de eeuwige zoektocht naar het graf van Franz Kafka. Als studenten in de denktank Rouwrituelen hebben we die vier dagen behoorlijk wat begraafplaatsen gezien maar helaas, de begraafplaats waar Franz Kafka op lag was op zaterdag gesloten. En ach, als je dan een graf tegenkomt waar wél Kafka op staat, moet je het daar maar mee doen.. (zie foto). Op de laatste avond konden we dan eindelijk een beetje relaxen. Na een heerlijk diner en genoeg drankjes gingen we de bus in richting ons hotel. Terwijl Tom en ik met onze iPod meezongen en Han dan moest raden welk liedje het was, zat Bep lekker in zichzelf te kletsen. Een mooie laatste avond. De volgende ochtend moesten we vroeg op om naar het vliegveld te gaan. Terwijl iedereen versuft voor zich uit keek werden we opgevrolijkt door Patty die schaamteloos ‘I’m a California girl’ door de bus zong. In een goede stemming vlogen we richting huis. Dit beloofde een geweldige denktank te worden, want hoe doods onze denktank dan ook mag zijn, zo levendig was onze reis! Door: Simone Broekhuizen
NSHV Nieuws! 3. Opiniestuk: Studenten en geld; moeten we bewuster worden? “Jongeren en studenten zijn zich bewust van de financiële keuzes die zij maken, maar onvoldoende van de concrete gevolgen hiervan”. Hoe zit het met jouw inzicht in je financiële situatie? Sinds september ben ik lid van het jongerenpanel van de Rabobank. Dit is een groep ambitieuze studenten van allerlei studies en richtingen, die samen met werknemers van de Rabobank brainstormen over thema’s die jongeren bezig houden, met betrekking tot financiën. De invulling van de bijeenkomsten hangt af van de interesses van ons als studenten. Hierbij wil ik jullie graag vertellen over één van de bijeenkomsten omdat deze een thema centraal stelde dat voor eigenlijk alle studenten interessant is; je persoonlijke financiële situatie. Iedereen komt voor keuzes te staan; ga ik wel of niet lenen en ga ik wel of niet op kamers. Deze keuzes hebben invloed op je toekomst en dit is altijd al zo geweest. Maar zoals Bas Groeneveld, (medewerker van de Rabobank Nijmegen) vertelt is het (leen)gedrag van de huidige generatie jongeren en studenten de laatste jaren veranderd. Zo is lenen bij DUO steeds normaler geworden. Ongeveer 86% van de studenten ontvangt of leent bij DUO. Ook is het gemiddelde geleende bedrag aan het einde van de studie gestegen van €11.000 in 2006 naar €12.500 in 2008. Een stijging van ruim 13,5 % in twee jaar tijd. Dit komt mede doordat studenten met enkele klikken op de website van Duo per maand kunnen bepalen kunnen worden of studenten geld bijlenen of niet. Met andere woorden; het is voor studenten heel makkelijk gemaakt om geld te lenen. Studenten lenen om verschillende redenen. Bijvoorbeeld omdat de ouders onvoldoende financiële steun kunnen leveren, om zelf relaxed te kunnen leven of omdat studenten te weinig tijd hebben om te werken. Achteraf gezien had 59 % van de studenten liever minder geleend en had 67 % best meer kunnen werken om minder te lenen. Maar het is niet altijd een kwestie van keuze, sommige studenten zijn gedwongen om te lenen als ze willen studeren omdat hun ouders de studie niet kunnen betalen. Het is dan noodzaak om te lenen en studenten maken dan ook een zeer bewuste keuze om dit wel of juist niet te doen. Maar de vraag die bij deze bijeenkomst centraal stond is of wij studenten nu wel echt weten wat de gevolgen van lenen zijn. De meesten vonden immers dat ze zeer bewust de keuze hebben gemaakt om wel of niet te lenen. Sommigen beargumenteren dat Duo zeer prettige regelingen voor het terugbetalen heeft en dat er dus geen mogelijke financiële problemen zijn wanneer je netjes afstudeert. De aanwezige financieel adviseurs geven echter aan dat er meer gevolgen zijn waar vee studenten geen weet van hebben. Zij gaven het volgende voorbeeld:
3
4
NSHV Nieuws! Frits en Sander zijn beide 27 jaar, afgestudeerd en net begonnen met werken. Ze wonen in hetzelfde studentenhuis, maar zijn op een moment gekomen dat ze graag op zichzelf willen gaan wonen. Zowel Frits als Sander gaat op gesprek bij de bank om te kijken hoeveel hypotheek voor een appartement of huis ze kunnen krijgen. Frits verdient €33.000 per jaar, heeft geen spaargeld en ook geen studieschuld. De bank geeft vervolgens aan dat Frits op grond van deze gegevens een hypotheek kan krijgen van €155.000. Wanneer hij een bestaand appartement of huis koopt moet hij kosten koper betalen. Hierdoor kan Frits een appartement of huis kopen dat €141.000 kost. Sander gaat ook naar de bank en verdient net als Frits €33.000, heeft ook geen spaargeld maar wel een studieschuld waarvoor hij €150 per maand aan aflossing moet betalen. Door deze maandelijkse last kan Sander maar een hypotheek krijgen van €117.000 en kan daarmee een appartement of huis kopen van €106.000. De studieschuld leidt dus tot een verschil van ruim €35.000 die Frits meer kan lenen dan Sander. Dat een studieschuld kan leiden tot dit enorme verschil in de hypotheeksom is was bij de aanwezige jongeren en studenten onbekend. Een volgende stap voor het jongerenpanel is dan ook om na te denken hoe studenten bewuster kunnen worden van de gevolgen van financiële keuzes die ze nu maken. Om goed voorbereid uit de studententijd te komen zijn de volgende tips samengevat door de financieel adviseurs: • Gebruik een huishoudboekje • Open bankafschriften en rekeningen direct wanneer je ze ontvangt • Voorkom dat je rood staat • Maak een overzicht van overbodige uitgaven en schrap deze • Koop vaker goedkoperen producten • Probeer je vaste lasten te verlagen • Mocht je leningen hebben, los deze dan zo snel mogelijk af • Ga na of je recht hebt op toeslagen en of subsidies • Begin zo vroeg mogelijk met sparen Het zal altijd een discussie blijven welke keuzes het beste zijn en het zal per persoon verschillen of je beter wel of niet kunt lenen en hoe je uitgaven er uit zien. Wij zijn bij de bijeenkomst echter tot de conclusie gekomen dat het niet erg is om te lenen bij DUO, maar dat studenten wel moeten beseffen dat deze lening niet alleen terug betaald moet worden, maar dat een studieschuld dus ook van invloed op de hoogte van je hypotheek, mocht je een appartement of huis willen kopen. Studenten zouden dus bewuster moeten zijn van de gevolgen van de financiële keuzes die ze op dit moment maken! Dit artikel is geschreven omdat de deelnemende studenten vonden dat de discussie die centraal stond bij de bijeenkomst voor meer studenten interessant is om te lezen! Heb je vragen over het jongerenpanel of wil je een keer deelnemen aan een bijeenkomst dan kun je contact opnemen met Bas Groeneveld (024) 381 87 55 of stuur een mail naar
[email protected]. Door: Dianne van Houdt (student Honours Academy) en Bas Groeneveld (medewerker Rabobank)
NSHV Nieuws!
5
4. Reisverslag: Glasgow
Op zaterdag 6 september vertrok onze denktankgroep in de vroege ochtend naar Schotland. We vlogen naar Edinburgh, waar we de rest van de dag de tijd hadden om de stad te verkennen.’s Avonds gingen we luxe uit eten bij een restaurant dat bekend staat om zijn verantwoorde en biologische voedsel. Hier kwam ik pas later achter. Tijdens het eten had ik niet het idee dat het restaurant een link had met onze denktank. Dit bleek dus wel het geval te zijn. De volgende dag vertrokken we met de bus naar Glasgow. Op maandag zou daar het BASEScongres beginnen, de reden voor ons bezoek aan Glasgow. Het congres ging over sport en had als thema ‘Challenging the Dogma’. De eerste twee dagen waren we vrij om lezingen, workshops of symposia bij te wonen. In het programmaboek kon je zelf kijken wat je leuk leek om bij te wonen. Ik heb verschillende dingen bijgewoond, waaronder een lezing over de invloed van zwemmen op eetlust en een symposium over gedragsverandering bij speciale populaties, zoals mensen die ooit kanker hebben gehad. Op de derde dag hielden we zelf een presentatie. Helaas was de opkomst voor onze lezing niet overweldigend. Het was maar goed dat onze denktankgroep groot was, waardoor de eerste twee rijen toch nog waren opgevuld. De mensen die aanwezig waren, vonden de lezing wel interessant. Ook stelden zij vragen over ons onderzoek en leken ze oprecht geïnteresseerd in wat we deden. Als afsluiting van onze presentatie zijn we met zijn allen gaan zwemmen en naar de sauna gegaan. Een betere ontspanning na zo’n ‘zware’ dag kan je je niet wensen.
6
NSHV Nieuws! Bij het congres zat een ‘Gala Dinner’ inbegrepen. Dit was één van de leukste dingen van de reis. Iedereen zag er prachtig uit in geweldige jurken en nette pakken. In een museum aten we een heerlijk driegangen diner. Daarna kregen we dansles in traditionele Schotse dans aangeboden. Bijna iedereen was uiteindelijk wel op de dansvloer te vinden! Op donderdag hadden we nog een dag vrij. We zijn toen naar de Isle of Arran gegaan, een eiland dat goed bereikbaar was vanaf Glasgow. We hebben een wandeling naar de top gemaakt, waar we een prachtig uitzicht hadden. Deelnemen aan de Honours Academy was toen letterlijk een uitdaging! Helaas zat onze reis er op vrijdag al weer op. Al met al was het een zeer geslaagde reis. Het nut voor onze denktank – die met name over voeding gaat – is niemand duidelijk geworden, maar de reis was een goede start voor onze denktank en door de reis is er zeker een groepsgevoel ontstaan. Ik had het dus voor geen goud willen missen. Door: Harmke Lankhorst
7
NSHV Nieuws! 5. Artikel: De wordingsgeschiedenis van Duitsland als cultureel proces Het gebied dat we nu de Bondsrepubliek Duitsland noemen – het land of de staat Duitsland – is het resultaat van een complex wordingsproces, niet alleen in politiek en staatkundig opzicht, maar vooral in cultureel perspectief. Want nog voordat er een officiële Duitse eenheidsstaat bestond, was er al sinds de 18e eeuw ‘het idee van een modern Duitsland’ als een ideaal van met name vooruitstrevende schrijvers, filosofen en musici. Hun denkbeelden droegen in de loop der eeuwen meerdere malen bij tot (veelal mislukte) revoluties in politiek opzicht, maar cultureel gezien groeide er in het Duitse taalgebied in de 18e en 19e eeuw een rijk geschakeerde wereld van de geest, waarin dichters, denkers en componisten met elkaar het gesprek aangingen over de grote bestaansvragen en de belangrijke items van hun tijd. Zij ambieerden een eigen Duitse cultuur, waarin recht gedaan werd aan het roemrijke verleden (de Germaanse heldensagen, de hoofse minnezang), maar – door ‘Bildung’ – werd tegelijkertijd het gesprek aangegaan met de grote cultuurvolkeren: de Grieken, de Romeinen, het onbekende Oosten. Duitsland dankt zijn vooraanstaande positie in wetenschap en cultuur aan deze cultuurdragers, die op hun beurt worden gevierd als de grondleggers van de Duitse eenheid. Het hier geschetste beeld van Duitsland als ‘cultuurnatie’ is niet onproblematisch; de nadruk die men zelf op de cultuur heeft gelegd, zou wel eens ten koste kunnen zijn gegaan van politieke bewustwording en het op volwassen politieke wijze kunnen omgaan met cultuurverschillen. Menigeen stelt dat men in Duitsland juist ten tijde van de vorming van de moderne staten in Europa te veel met cultuur en te weinig met politiek bezig geweest zou zijn. Met als gevolg dat men weliswaar cultuurminnende maar geen democratisch gezinde burgers zou hebben gevormd. En dat is ten tijde van oorlogszuchtige leiders (zoals keizer Willem II of Adolf Hitler) een groot gemis, omdat er dan onvoldoende weerstand kan worden geboden, met alle gevolgen van dien. Om deze spanningsverhouding te begrijpen, moet men diep terug in de Duitse geschiedenis. Rond 1600 bestond het huidige Midden-Europese Duitse gebied uit meer dan 400 autonome stadstaatjes: het was een lappendeken van kleine koninkrijkjes, bisdommen, hertogdommen, graafschappen etc., waar telkens de lokale vorst of bisschop het voor het zeggen had. Terwijl de Republiek der Nederlanden voortvarend de wereldzeeën bevoer en met alle rangen en standen handel dreef, vonden in Duitsland nog heksenprocessen plaats en kregen kritische dichters een schrijfverbod. In deze erfenis van de middeleeuwse hoofse samenleving regeerde de vorst en ontvouwde zich onder hem een nauwgezet ingerichte piramide van adellijke en ambtelijke bedienden, hertogen en soldaten. In die benauwende sfeer kon zich amper politiek leven ontwikkelen, en ook wetenschappers of theologen konden zich zelden of nooit onttrekken aan de curatele van feodale en klerikale structuren onttrekken: wiens brood men at, diens woord men sprak.
8
NSHV Nieuws! En toch… in nauwe samenspraak ontwikkelden dichters en denkers, over de grenzen van de vele stadstaatjes heen, een zoektocht naar de eigen identiteit, naar een eigen, Duitse cultuur. Zij verspreidden al een cultuur van gedichten en gedachten tussen Wenen en Berlijn, lang vóórdat er sprake was van een Duitse staat. Toneelstukken van Lessing, teksten van Kant en gedichten van Goethe verspreidden zich via theaters en salons over het gehele Duitse taalgebied. Taal en cultuur stroomden over de grenzen en wekten de zin voor eenheid en samenhang, het idee van een ‘deutsche Heimat’ die er nog nooit was geweest, anders dan in een kleinburgerlijke, lokale setting. Zo bezien zijn juist de dichters, de denkers en de componisten de revolutionairen, ook politiek, in een tijd die immers nog geen moderne politiek kende. Zij combineerden hun vernieuwingsdrang in de kunst met het zoeken naar authentieke wortels voor een eigen ‘deutsche Kultur’, ook als tegenbeweging tegen de achterhaalde hoofse cultuur van onderdanigheid, die men associeerde met de adel en zijn geaffecteerde Franse ‘civilisation’. Dichters, denkers en componisten creëerden door de eeuwen heen een ‘deutsche Kultur’ die tot op de dag van vandaag doorwerkt in de identiteit van Duitsland en zijn Duitsers… Dat te beseffen is van belang wanneer men zich gaat bezig houden met de vraag naar de mogelijkheden die er zijn met de Nederlands-Duitse betrekkingen.
Door: Paul Sars (germanist, filosoof) is hoogleraar Duitse Taal en Cultuur/Duitslandstudies, decaan Faculteit Letteren.
NSHV Nieuws!
NSHV Nieuws! CONTACT •
[email protected] •
[email protected] •
[email protected] •
[email protected] •
[email protected] •
[email protected]
Bezoek onze website! Ga naar:
www.nshv.nl
6. Colofon De studievereniging NSHV wil iedereen bedanken die aan deze nieuwsbrief heeft meegewerkt. De volgende nieuwsbrief verschijnt in april 2011. Als je graag een stuk wilt schrijven over de cursus of de denktank waaraan je deelneemt, of als je andere interessante stukken hebt voor de nieuwsbrief, mail deze dan naar
[email protected]. Met vriendelijke groet, het oprichtingsbestuur van NSHV Tom Spangenberg Mark Buck Harald van Wijlen Carolien van Senten Dianne van Houdt
9
NSHV Gala Excellence Het bestuur der Nijmeegse Studenten Honoursvereniging wil u van harte uitnodigen voor het ‘Gala Excellence’, dat zal worden gehouden ter gelegenheid van de oprichting van de NSHV. Het gala zal plaatsvinden op vrijdag 8 april 2011 in ‘The Old Cave’ te Nijmegen, van 21.30 tot 01.30 uur. Een afterparty zal in de stad plaatsvinden. Ook introducees zijn van harte welkom! The Old cave St. Anthoniusplaats 13 6511 TR Nijmgen
Voorverkoop: €25,Deurverkoop: €30,drank is afgekocht Dresscode: black tie/white tie
kaartverkoop: Vanaf 2 februari 2011 op www.nshv.nl 22/23/24 februari 2011 TIJDENS de cursusavonden
NSHV Gala Excellence Vrijdag 8 april 2011 The old cave, Nijmegen 21.30-01.30 uur
