november 2012
magazine voor relaties van WML
#
02/
Gorilla’s drinken Limburgs kraanwater • Een RO-installatie voor (én op )de pof • WML watertappunt: duurzaam drinken • Leveringszekerheid wordt door WML uiterst serieus ingevuld • WML prikkelt met inspirerende lezingen
Groen water
WML ondersteunt ook Zambia:
Ons product mag dus gezien worden en zal ook gezien gaan worden, want WML wil op grote schaal openbare tappunten in Limburg gaan installeren, waar voorbijgangers gratis Limburgs kraanwater kunnen tappen. Daarmee bieden we een perfect alternatief aan voor flessenwater. U leest elders in deze Zuiver dat we ook daarmee een wezenlijke bijdrage aan duurzaamheid geven.
5/ WML tap: duurzaam drinken 6/ Unicorn laat WML/ Evilim het zuiverste
Wat u verder ongetwijfeld op gaat vallen als u dit nummer doorleest, is het feit dat we als WML steeds vaker diensten aanbieden achter de watermeter. U leest hoe we voor Rubicon het leidingnet op het eigen terrein monitoren, maar ook hoe we, samen met Evilim voor een bedrijf als Unicorn het water nóg verder zuiveren zodat dit probleemloos in hun processen gebruikt kan worden. We gaan in beide gevallen letterlijk én figuurlijk een stap verder. We gebruiken de expertise die we in huis hebben optimaal. Die expertise delen we overigens niet alleen met onze afnemers, maar ook met onze collega’s in Duitsland van RWW. Omgekeerd delen zij hun expertise met ons. Door kennis uit te wisselen slagen we er met gesloten beurs in, ons productieproces nog verder te optimaliseren. Ik heb mijn kennis met die van de buurjongen gedeeld en hem geadviseerd zijn goudvis in een ruime bak met schoon Limburgs kraanwater los te laten. Eén liter per centimeter lichaamslengte.
water leveren
“Water is zó belangrijk voor deze mensen”
En verder: • Ervaren Afrika-ganger van WML ondersteunt ook Zambia • Leveringszekerheid wordt door WML uiterst serieus ingevuld • Willem van Pol over de samenwerking tussen WML en RWW Wasserwerke • Rubicon Jeugdzorg laat WML ook achter de meter werken • WML prikkelt klanten en relaties tijdens Floriade met Inspirerende lezingen • Fluoride
november 2012 /
Een buurjongen vroeg mij of we bij WML ook groen water hadden. Wat bleek, hij had bij vriendjes gezien hoe de goudvissen in groen water zwommen en meende dat dit kennelijk ook het beste zou zijn voor de goudvis die hij vooralsnog in een klein plasticzakje op tafel had staan. We hebben groen water. Sterker nog, al het water dat WML levert mag het label groen dragen. Energiemaatschappijen pochen graag over hun groene stroom. Dat wij water niet groen noemen heeft louter met de associatie met algen te maken; maar eco is het wel degelijk. Daar zijn we trots op. Doordat we strenge ecologische eisen stellen aan onze wingebieden, behoren deze tot de meest ecologisch verantwoorde landschappen van Limburg. En het feit dat we zonne-energie of groene stroom gebruiken voor het oppompen en verwerken van ons water maakt ons product nog duurzamer.
Ervaren Afrika-ganger van
Ria Doedel, directeur
Feiten en cijfers Zambia Hoofdstad: Lusaka; Kindersterfte: 87 per 1000 ; Moedersterfte: 830 per 100.000 ; Levensverwachting (M/V): 46,7 / 47,8 ; Aantal vrouwen 15-19 jaar die moeder worden: 142 per 1000 ; Aantal mensen zonder toegang tot schoon drinkwater: stedelijk 10%, platteland 59% ; Aantal mensen zonder toegang tot sanitaire voorzieningen: stedelijk 6%, platteland 40% ; Diarree door vervuild drinkwater is de grootste doodsoorzaak van kleine kinderen in veel districten. lees verder >
ontwikkeld zijn door Zuiderlicht.”
03
“In de vorige uitgave van Zuiver is verzuimd te vermelden dat het concept en basisontwerp van dit magazine
FSC
02 /
Zuiver is een uitgave van WML Concept Zuiderlicht Vormgeving, opmaak & eindredeactie Dim reclamebureau Fotografie Bert Janssen, Zebra Fotostudio (foto’s Cees Veerman) Druk Andi Druk Hoofdredactie Edwin Hendriks (WML) (Eind)redactie Dim reclamebureau Tekst Dim reclamebureau
WML tap: duurzaam drinken
Opkrikken
Kiezen voor kraanwater is kiezen voor duurzaamheid. Bedenk immers dat flessenwater met de productie, verpakking en het transport voor 300 keer meer CO2uitstoot zorgt dan kraanwater. Daarnaast is kiezen voor kraanwater uiteraard ook kiezen voor de eigen portemonnee: het water is 500 tot 1000 maal goedkoper dan water uit een fles. Alle reden om voor kraanwater te kiezen. Met de komst van de WML-tap kan dat nu ook op straat. Het WML-watertappunt wordt aangesloten op de 9000 kilometer waterleiding die WML door Limburg heeft lopen. Het WML-tappunt is technisch zo ontwikkeld dat er altijd, fris, schoon en veilig drinkwater getapt wordt. WML biedt het tappunt ook in een all-in-one concept aan, waarbij naast de aanleg ook service en onderhoud door WML verzorgd worden. WML tekent binnen dat concept ook voor een goede controle van het drinkwater, adequaat onderhoud en opslag in de wintermaanden..
Congres Om de medewerkers van het Zambiaanse bedrijf ook later vooruit te helpen, besteedt Tonino Siliquini tevens aandacht aan het trainingsmateriaal. Zo worden zogeheten ‘best-practices’ in de waterleidingbedrijven geïmplementeerd. Om dat te bewerkstelligen zijn trainingen en workshops nodig en moet kennis worden overgedragen. Siliquini: “In februari 2013 staat een nationaal congres op het programma met lezingen voor de waterleidingsector. Aan dat aspect van het project levert ook Inge Schreurs, afdelingshoofd Markt van WML, een stevige bijdrage. Zij heeft daar veel ervaring in. Ook met dit congres proberen we blijvende veranderingen te bewerkstelligen. Daar draait het uiteindelijk om.”
05
Tonino Siliquini kent de weg in Afrika. Hij was al eerder nauw betrokken bij een groot drinkwaterproject in Malawi. Niet verwonderlijk dat WML en Vitens Evides International (VEI) ook voor een project in buurland Zambia weer graag een beroep op Siliquini deden. In het noorden van Zambia, om precies te zijn in de provincie Copperbelt, wacht een project waarin de teamleider en ervaren projectmanager van Nieuwbouw zijn tanden moet gaan zetten. Siliquini met onverholen enthousiasme: “Ik ben daar projectmanager voor VEI, een organisatie waarin ook WML participeert. Dat doe ik ontzettend graag, want ik weet inmiddels hoe ongelooflijk belangrijk drinkwater is in landen waar het mensen aan van alles en nog wat ontbreekt. Elke vorm van verdere ontwikkeling van een gebied valt of valt met de aanwezigheid van drinkwater. Zo simpel is het. Ik vind het geweldig en voel me zelfs vereerd dat ik daar een steentje aan bij mag dragen.”
november 2012 /
WML ondersteunt ook Zambia:
WML introduceert een openbaar drinkwatertappunt. Om dat onder de aandacht te brengen krijgt iedere gemeente in Limburg één tappunt gratis aangeboden. In april, als de vorst voorbij is, wordt het eerste daarvan in Beesel in gebruik genomen. Maar niet alleen voor gemeenten is dit tappunt een goede manier om duurzaamheid te promoten. Ook bedrijven, sporten zorginstellingen en de recreatie kunnen zeker overwegen een eigen tappunt aan te schaffen. Natuurlijk kan een tappunt ook volledig in eigen huisstijl verzorgd worden.
04 /
Ervaren Afrika-ganger van
Tonino Siliquini weet dus waar hij aan gaat beginnen. Hij heeft er veel zin in om zijn kennis in te zetten en te delen: “Ik wil in Zambia vooral werken aan de uitwisseling van kennis. We moeten er samen aan werken dat het lerend vermogen toeneemt om zo het serviceniveau verder op te krikken. Wíj moeten het niet doen. We moeten zorgen dat de mensen van het waterbedrijf zélf in staat zijn de voorkomende problemen op te lossen. Dat blijkt in de praktijk veel effectiever dan zakken met geld achter laten.” Voor Siliquini is er in ieder geval genoeg werk aan de winkel. Middelen worden in de Copperbelt weinig doelmatig ingezet. “Onnodig veel water komt niet aan op de plaats van bestemming. Dat heeft alles te maken met lekkende transport- en distributieleidingen. Daarnaast is de bemetering nog lang niet wat het zijn moet. Ook leveren overstromende reservoirs, onnauwkeurige meterstanden en illegale aftap nog heel veel verliezen op. Daar moeten we aan werken.”
Met een tappunt van WML toont u zich als bedrijf of overheid een milieuvriendelijke, duurzame en gezondheidsbewuste gastheer. Hebt u interesse in een watertap? Vraag dan informatie aan bij WML.
Met meel valt geen droog brood te verdienen, leren we van Lei Ramakers. Dat Unicorn tegen de stroom in floreert heeft alles te maken met het feit dat hier toch vooral speciale graanproducten geproduceerd worden. Ramakers verhaalt over een installatie waar met stoom onder een druk van 32 bar bij 310 ˚C onder meer maïs, tarwe, gerst, rijst en soja gepoft worden om zo verteerbaar gemaakt te worden. “Juist voor dat proces en een proces waar we onder een druk van 10 bar werken, hebben we enorme hoeveelheden stoom nodig. Willen we die installaties probleemloos laten draaien, dan volstaat het Limburgs drinkwater niet, maar hebben we RO-water nodig; water dat door middel van omgekeerde osmose werkelijk van alle zouten ontdaan is. Ieder uur dat we hier productie draaien wordt daar 6 m3 van verbruikt.”
Unicorn heeft in het verleden heldere keuzes gemaakt. Het bedrijf heeft zich de afgelopen jaren ontwikkeld van een vrij traditionele meelfabriek tot een innovatieve specialist in de verwerking en bewerking van granen. Bij deze innovatieve graanproducten horen innovatieve productietechnieken en bij die innovatieve technieken komen ook WML en Evilim om de hoek kijken. Zuiver sprak met Lei Ramakers, Manager Technical Services van Unicorn Grain Specialties over de nieuwe RO-installaties, outsourcen en het belang van continuïteit.
Monteur Juist omdat het zuiverste water hier een essentieel onderdeel is van de productie, wenst Unicorn daar geen enkel risico mee te lopen. Continuïteit en kwaliteit vragen om goede en betrouwbare installaties. Toen de oude demi-installatie aan vervanging toe was, werd vorig jaar dan ook resoluut gekozen voor een nieuwe RO-installatie. “We hebben er voor gekozen de levering van het RO-water volledig uit te besteden aan Evilim. Dat betekent dat Evilim de investering heeft gedaan. Wij betalen als Unicorn vastrecht en rekenen ons verbruik af. Dat is een oplossing die ons vrij houdt van zorgen en van investeringen. In de praktijk blijkt het zeer goed te werken. Wij kunnen ons concentreren op onze core business terwijl Evilim waakt over het water: zij hebben het ontwerp gemaakt, de financiering geregeld, de installatie geplaatst en zij onderhouden hem ook. We hebben er geen omkijken naar, want de installatie heeft een modemverbinding en waarschuwt zélf de monteur als er problemen zijn. Die staat hier al op de stoep, voordat wij problemen ervaren.”
RO-water
Kritisch Hoe belangrijk onderhoud bij Unicorn is, begrijpen we als we naar de productietijden kijken. Deze fabriek in Weert draait vijf dagen per week en 24 uur per dag. “Daarnaast gebruiken we de weekenden voor overwerk en dat is in de praktijk toch ook zo’n vijftig weken per jaar,” lacht Ramakers. Veel van de leveringen zijn ook nog eens ‘just in time’ wat een extra kritische factor in de productie is. Evilim verzorgt het regulier onderhoud aan de pompen en membramen en bewaakt
07
Een RO-installatie voor (én op) de pof
06 /
Unicorn laat WML/Evilim het zuiverste water leveren
november 2012 /
De productie van RO-water is een complex technisch proces. Willen we het in simpele taal uitleggen, dan houdt het in dat water heel hard dwars door een zeef met microscopische gaatjes wordt geduwd om de zouten uit het water te zeven. En dat met een maximale capaciteit van 10 kuub per uur.
continu de waterkwaliteit. Ramakers: “We hebben een buffer tussen de installatie en onze productie zitten. Die zorgt er voor dat we door kunnen als er onderhoud gepleegd wordt en dat de installatie optimaal benut wordt. Die rendeert het best als deze op vol vermogen draait. Dat wordt nu aangestuurd door het niveau in de opslagtank.” En hoewel Ramakers dus exact weet wat Evilim voor hem doet, is de zorg erover uitbesteed. “Onze zorg begint bij het controleren van het water dat we binnen krijgen uit de installatie. Dat doen we regelmatig en levert tot op heden nooit problemen op.” Ramakers is kortom van een zorg bevrijd en kan zich volledig concentreren op zijn expandeerinstallaties, extruders, ketels, fijnvermalingsmolens, korrelpersen en warmtewisselaars.
Unicorn Grain Specialties Al sinds 1906 ontwikkelt, produceert en vermarkt Unicorn in Weert grondstoffen en functionele ingrediënten voor diervoeders, voedingsmiddelen en de non-foodindustrie. Sinds juli 2011 is het weer een zelfstandig bedrijf en maakt de fabriek geen deel meer uit van Meneba. Vanaf 23 april dit jaar wappert de vlag van Unicorn Grain Specialties op de gebouwen. De naam is veranderd, de kwaliteit van producten, de service en de klantgerichtheid zeker niet. U leest alles over Unicorn op www.unicorngrain.com. U kunt ook de QR-code inscannen met uw smartphone.
Heel
Organisatie
In Heel, waar WML uit de Maas water wint, is een bekken gecreëerd van waaruit de productie van drinkwater nog drie weken door kan gaan, op het moment dat de Maas door bijvoorbeeld vervuiling, geen water kan leveren. En zelfs na die drie weken draait de productie door, want er zijn hier pompputten geïnstalleerd die in geval van nood ook grondwater op kunnen pompen. Zekerheid voor alles, lijkt het credo. Dat blijkt ook aan de andere kant van het leidingnet, vlak bij de levering: op bedrijventerreinen wordt het leidingnet als een ring aangelegd, zodat het water een bedrijf via twee zijden kan bereiken.
Naast al dit soort in het oog springende fysieke maatregelen, is de leveringszekerheid ook organisatorisch goed ingebed binnen WML. Door middel van simulaties wordt geoefend op noodsituaties en er liggen communicatieplannen klaar om bij calamiteiten de (zakelijke) gebruikers ook goed te informeren. Voorkomen is ondertussen nog altijd beter en ook daar zijn veel beleidsmaatregelen op genomen. Daarbij gaat het om beleid rondom op het onderhoud van het volledige leidingnet en de installaties. Er zijn leveringszekerheidanalyses vervaardigd en de kritische schakels en gebieden mogen op extra aandacht rekenen. Zoveel is zeker.
Leveringszekerheid wordt door WML uiterst serieus ingevuld
Bedrijven
“We móeten leveren; dus dat doen we ook” Tankwagen
Het belangrijkste is, zoals de watervoorziening ‘robuust’ is uitgevoerd. Dat betekent in de praktijk dat er onder meer heel veel cruciale schakels in het proces dubbel zijn uitgevoerd: valt de ene pomp uit, dan kan de andere het overnemen; valt de stroom uit, dan is er een noodaggregaat dat de stroomvoorziening direct overneemt. Daarnaast heeft WML ervoor gekozen alle essentiële onderdelen zelf op voorraad te houden. Misschien nog belangrijker: er worden zeer hoge kwaliteitseisen gesteld aan de diverse onderdelen binnen het proces, opdat storingen simpelweg voorkomen worden. Binnen het gehele leveringsgebied van WML is bovendien bewust een overcapaciteit gerealiseerd, zodat het uitvallen van een installatie niet direct hoeft te leiden tot leveringsproblemen.
Als, ondanks al deze zekerheden, de waterlevering in gebieden toch stil komt te liggen, heeft WML de mensen, de plannen en het materieel klaar om de watervoorziening snel te herstellen. WML heeft een eigen storingsdienst die 24 uur per dag klaar staat om problemen in de levering op te lossen. Kan dat niet snel genoeg, of ligt de oorzaak elders, dan wordt er soepel overgegaan op een ander scenario en wordt een nooddrinkwatervoorziening gerealiseerd. Er staat permanent een enorme gereinigde tankwagen gereed om drinkwater van elders naar het probleemgebied te brengen, maar ook twaalf standpijpen met tapkranen, acht waterwagens die een kuub vervoeren, 300 drinkwaterverpakkingen van vijf liter en 25 enorme waterzakken van liefst vijftien kuub. WML is voorbereid.
09
november 2012 /
Robuust
08 /
WML is, zoals alle waterbedrijven, bij wet verplicht om drinkwater te leveren. Logisch; water is een eerste levensbehoefte. Daarnaast is water voor veel bedrijven een grondstof in het productieproces. Langdurige verstoring van de waterlevering kan dus op veel fronten voor serieuze problemen zorgen. De wettelijke verplichting bestaat er vooral uit dat WML adequate maatregelen moet nemen om de levering te garanderen. En waar de wet aangeeft dat ‘groepen van meer dan 2000 mensen’ niet langer dan 24 uur van drinkwater verstoken mogen blijven; legt WML zich striktere eisen op. WML streeft enerzijds naar continuïteit maar neemt in het kader van de leveringszekerheid ook maatregelen die gericht zijn op het beperken van de duur en impact van een eventuele verstoring.
Voor bedrijven die sterk afhankelijk van waterlevering zijn, kan WML extra maatregelen nemen om de leveringscontinuïteit te garanderen. Daarbij gaat het om maatwerkoplossingen zoals het realiseren van aanvoer van twee kanten of het aanleggen van een eigen buffer bij het bedrijf om calamiteiten op te vangen. Wilt u weten wat WML bij kan dragen aan uw bedrijfszekerheid, neem dan contact op. Ondertussen probeert WML bedrijven buiten schot te houden bij leveringsonderbrekingen vanwege het regulier onderhoud aan het leidingnet. Bij (groot)zakelijke klanten worden de tijdstippen afgestemd en als hinder écht onvermijdelijk is, kan ook water per tankwagen worden geleverd.
Reserve wingebied De watervoorziening is uiteraard sterk afhankelijk van de wingebieden. Valt in het allerslechtste scenario een compleet wingebied uit, dan is WML zelfs daar op voorbereid. Andere wingebieden nemen op dat moment tijdelijk de winningscapaciteit over, door meer te produceren. Daarnaast ligt een compleet nieuw wingebied klaar, inclusief alle vergunningen, om op dat moment opgestart te worden als blijkt dat het wingebied permanent niet meer bruikbaar is. Het nieuwe wingebied is binnen vijf jaar operationeel.
Willem van Pol over de samenwerking tussen WML en RWW (Rheinisch Westfälische Wasserwerkgesellschaft) Natuurlijk bestaat er enorm veel kennisuitwisseling tussen de waterleidingbedrijven. In een markt waarbij drinkwaterbedrijven elkaar niet kunnen beconcurreren is het logisch dat kennis gedeeld wordt. “Dat kennis delen gebeurt over het algemeen tijdens bijeenkomsten bij KWR in Nieuwegein met de Nederlandse drinkwaterbedrijven,” weet Willem van Pol, procestechnoloog van WML. “Dat is prima, maar voor ons is het net zo logisch om ook in de Euregio te kijken naar partners met wie we ook tot kennisuitwisseling kunnen komen. Daarbij bleek dat RWW hier direct over de grens Mülheim a.d. Ruhr (bij Venlo 20 min. over de grens), een waterleidingbedrijf is, dat veel op WML lijkt. Ze hebben een vergelijkbare omvang en kennen ook een smal en langgerekt verzorgingsgebied. Het leek een logische keuze om juist met hen te gaan praten. Van Pol schetst de aard van de gesprekken: “We hebben er voor gewaakt om die gesprekken te vrijblijvend te laten blijven. Kennismaken is leuk, maar je moet echt iets aan elkaar hebben. Al heel gauw bleek dat wij op het gebied van spuien een kennisvoorsprong op RWW hadden en dat RWW ons de loef afsteekt met kennis op het gebied van actief kool filtratie. Er is heel praktisch voor gekozen om eerst eens op deze twee gebieden kennis te delen.
“We kunnen veel van elkaar leren”
Kool filtratie
11
10 /
november 2012 /
In Heel gebruikt WML sinds 10 jaar actief kool om Maaswater te filtreren. RWW filtreert op een zelfde manier al zeker 30 jaar water uit de Ruhr. “Kool wordt na een bepaalde tijd geregenereerd om dan opnieuw gebruikt te worden. Dat doen wij zo en de Duitsers ook. Zij hebben echter ontdekt dat een flink deel van hun kool door het regenereren uiteindelijk niet meer actief is en onvoldoende stoffen (verontreiniging) aan het oppervlak adsorberen (hechten). Regenereren kan niet eindeloos en RWW heeft haar manier van koolverversen daar op aangepast, waardoor het systeem robuuster is geworden. Er wordt in Duitsland meer gestuurd op koolkwaliteit. Dat willen wij graag ook voor onze situatie onderzoeken. RWW heeft ook ook een prima systeem met een zuiger ontwikkeld om monsters uit het filter te nemen. Ook dat systeem hebben we inmiddels getest in Heel. We maken dankbaar gebruik van wat RWW ons hierin te bieden heeft.”
Spuien
Omgekeerd leert RWW ook veel van ons Limburgse waterleidingbedrijf. Daarnaast is RWW zeer geïnteresseerd in de manier waarop wij spuien. Zij zijn gewend om reactief te spuien. Als in een bepaald verzorgingsgebied veel bruinwaterklachten binnen komen, komen ze in actie. Wij gebruiken binnen WML (intelligente) modellen die voorspellen waar problemen te verwachten zijn en kunnen daardoor bijna altijd bruinwaterklachten voorkomen. Die expertise hebben we de Duitsers aangeboden en zij zijn hier enthousiast over. Enkele malen hebben zij over onze schouders meegekeken bij onze reguliere spuiwerkzaamheden..”
Rubicon Jeugdzorg laat WML ook achter de meter werken
“De veiligheid van ons water is essentieel” Inkopen
Contact
Parren weet uiteraard dat er meer partijen zijn die dienstverlening aanbieden voor het eigen waterleidingnet op het terrein. Ze aarzelt ook niet om met enige regelmaat de diensten en prijzen van WML te spiegelen aan deze aanbieders: “Je kijkt dan ook of er wellicht ergens een voordeel te halen is. Dat ben ik verplicht aan onze organisatie. Ik moet dat zo voordelig mogelijk inkopen. Met WML als leverancier zijn we echter heel tevreden. Daar zijn nooit problemen mee. Ze zijn dus nog steeds onze eerste keuze. Toen we recent in Venlo een woning gingen splitsen hebben we WML ook weer gevraagd daar ook de watervoorziening te splitsen. Voor ons is dat een goede en vertrouwde keuze.”
Als zorginstelling gaat Rubicon zorgvuldig om met het maken van kosten. Dat geldt ook voor het inkopen van water. “Het zijn vaste prijzen maar we kijken er wel goed naar. We kijken of het interessant is om de prijs voor enkele jaren vast te leggen of alleen maar voor een jaar. Er worden offertes aangevraagd en op basis daarvan maken we een keuze voor de manier waarop we het water gaan inkopen.” Al is Rubicon tevreden met de prijs, er wordt altijd gekeken of het goedkoper kan. “Kijk, we staan in de zorg erg onder druk door alle bezuinigingen”, weet Yvonne Parren als geen ander. “De politiek heeft in veel gevallen geen idee wat hier in de jeugdzorg gebeurt en snijdt voortdurend in budgetten. Voor mij is het dan zaak om scherp te zijn op kosten, zodat deze bezuinigingen niet direct ten koste gaan van de zorg voor de kwetsbare groep die we in huis hebben.”
Yvonne Parren is tevreden over haar relatie met WML: “Ik word terecht verplicht om de waterkwaliteit op het terrein voortdurend in de gaten te houden. Die zorg heb ik neer kunnen leggen bij WML en dat voelt goed. Het contact met WML verloopt verder via de accountmanager. Toen die hier laatst op bezoek was en me het volledige dienstverleningspakket van WML presenteerde was ik verrast. Ik kan iedereen aanraden zich daar ook eens in te verdiepen, want WML is meer dan kraanwater.”
13
november 2012 /
Keuze
12 /
Op het terrein van 14 hectare in Horn waar we Yvonne Parren spreken, worden veel kinderen opgevangen op een manier die zoveel mogelijk op een thuissituatie lijkt: in groepen en gezinshuizen wonen zij met begeleiders in de 9 woningen op het terrein. Maar waar bij ons thuis de verantwoordelijkheid voor veilig water bij de bewoners ligt, ligt die hier bij facilitair manager Yvonne Parren. Daarbij gaat het dan met name om het gevaar van legionella. “Ik gebruik de diensten van een waterspecialist als WML om ook achter de meter, hier op het eigen terrein, de kwaliteit van het water te monitoren. WML heeft ons allereerst geadviseerd. Daarbij is onder andere gebleken dat we temperaturen hoger af moesten stellen. Daarnaast doet WML hier meerdere keren per jaar op het terrein metingen in het gehele leidingnet, waarbij overal watermonsters genomen worden. We houden daar een flink logboek over bij en daarin kun je lezen dat we tot op heden gelukkig nooit problemen van enige omvang hebben gehad.”
WML prikkelt klanten en relaties
spoelt u maar
tijdens Floriade met
dierentuinen hebben ons geadviseerd over het water voor de dieren. Veel van hen drinken uit zogenaamde biggennippels: een watertappunt waar de dieren een rvs-kogeltje terugduwen en daardoor water krijgen. Dat werkt veel beter en hygiënischer dan een waterbakje. In die watertoevoer zit dan weer een breaktank die voorkomt dat er bij drukverlies gorillabacteriën in de waterleiding terechtkomen. En het beheer doet WML? Nee, dat doen we zélf. Ieder jaar lopen we alle kranen na. Daar weten we inmiddels alles vanaf, het zijn er namelijk zo’n 200!
Inspirerende lezingen
• Jaap Bakker
WML toonde, samen met haar Limburgse ketenpartners, op de Floriade in het Waterpaviljoen het volledige watersysteem. Daarmee kreeg het grote publiek een perfect inzicht in de rol van WML binnen deze kringloop. Naast dit ‘grote publiek’ is WML in de afgelopen maanden echter ook op zoek gegaan naar een wat kleiner publiek: specifieke doelgroepen zijn uitgenodigd voor een zestal besloten bijeenkomsten. Daarbij werd steeds een zeer informatieve lezing verzorgd en werden de banden aangehaald.
november 2012 /
In totaal zijn er op de Floriade een zestal kleinschalige lezingen verzorgd met steeds 10 tot 50 gasten met ieder een eigen interessegebied. Onder meer de LLTB en intensieve veehouderij behoorden tot de gasten die gefêteerd werden op een boeiende lezing, een interessante discussie en een heerlijke maaltijd. We hoorden oud-minister Cees Veerman zijn bespiegelingen over de toekomst van het agrarisch bedrijf, waarbinnen duurzaamheid een grote rol speelt, en weerman Reinier van den Berg die inging op de klimaatverandering en de wijze waarop de agrariërs van nu daarop kunnen anticiperen. Een boeiend betoog waaruit wij vooral leerden dat we een oplossing moeten vinden voor de langere droogteperiodes die de toekomst ons gaat brengen.
Oud-minister Cees Veerman liet zien dat een spreker ook kan boeien zonder indrukwekkende PowerPoint. Zijn gloedvol betoog wist alle toehoorders buitengewoon te boeien.
15
14 /
Naam: Jaap Bakker. Functie? Manager Bouw, Onderhoud & Techniek bij GaiaZOO. Al lang? Ik heb de bouw hier meegemaakt en verzorg nu met mijn team de aanpassingen, de uitbreidingen en het onderhoud. Hoe groot is dat team? Ik heb vier technische mensen en drie mensen in de groenvoorziening. Specialistische, technische zaken besteden we uit, maar wat dierentuin gerelateerd is doen we zelf. In GaiaZoo ben je avontuurlijk dicht bij de natuur. Het is hier erg fraai en groen. Wordt er veel gesproeid? Het gebied is erg nat van zichzelf. Zelfs zo nat dat we echt moeten bemalen als we willen bouwen hier. Sproeien doen we dus nauwelijks. En dan toch in het magazine van WML? En terecht. We gebruiken hier 20.000 m3 water per jaar. Daarvan gaat een groot deel naar het toiletbezoek van de 450.000 bezoekers die hier jaarlijks komen, maar ook naar de koffie en thee in de horeca, drinkwater voor de dieren en de schoonmaak. Stallen schoonspuiten en zo? Dat doen we nou net weer zonder water. We hebben droge stallen d.w.z. er ligt stro en zaagsel op de grond die het vuil absorberen. Maar een enkele keer per jaar wordt water gebruikt. Maar de gorilla’s drinken Limburgs kraanwater dus? Klopt. En de nijlpaarden zwemmen er in. WML heeft ons in de bouwfase veel geleerd over water. Bijvoorbeeld over legio-nallabeheersing. Collega-
over water Water en tanden hebben een bijzondere relatie met elkaar, leren we van onze tandarts. Water is wezenlijk voor tandenpoetsen en het bekende ‘spoelt u maar’. Daarnaast wordt die akelige boorkop van uw tandarts met water gekoeld. En bijna had water nóg een grotere rol gespeeld in de tandverzorging. Tijdens een groot onderzoek werd aan het drinkwater van Tiel 16 jaar lang fluoride toegevoegd. In Tiel en Culemborg werden het tandbederf nauwkeurig in beeld gebracht. Daaruit bleek dat fluoride in het drinkwater voor minder gaatjes zorgt. De Hoge Raad stak een stokje voor landelijke invoering, omdat men vond dat Nederland moest kunnen kiezen tussen water met en zonder fluoride. Gelukkig zat fluoride inmiddels in bijna alle tandpasta. Daardoor is het Nederlands gebit de laatste decennia aanzienlijk sterker.
16 /
november 2012 /
Fluoride
