NOVEMBER 2014
BAROMETER
In deze nieuwe editie van de barometer staan we stil bij de Census 2011 die afgelopen maand werd gepubliceerd door Statistics Belgium, onderdeel van de FOD Economie. We vertalen enkele cijfers van deze volkstelling, die slechts 1x per decennium plaatsvindt, naar de Vlaams-Brabantse realiteit. Vlaams-Brabant telde op 1 januari 2011 1.088.692 inwoners. 600.350 daarvan wonen in regio Halle-Vilvoorde, 488.342 in regio Leuven. Het aandeel -15-jarigen in de provincie is 16,9% (Halle-Vilvoorde 17,64%, Leuven 15,99%), in Vlaanderen 16,18%. Het aandeel 65+ in de provincie bedraagt 17,74% (Halle-Vilvoorde 17,6%, Leuven 17,92%), in Vlaanderen is dit 18,23%. De afhankelijkheidsgraad van ouderen meet de verhouding tussen de bevolking van 65 jaar of ouder en de bevolking tussen 15 en 64 jaar. Voor Vlaams-Brabant is dit 27,14% (Halle-Vilvoorde 27,17%, Leuven 27,11%), in Vlaanderen is dit 27,8%. Vlaams-Brabant is dus een iets jongere provincie dan gemiddeld, regio Halle-Vilvoorde is jonger dan regio Leuven. 8,08% van de Vlaams-Brabanders heeft niet de Belgische nationaliteit (Halle-Vilvoorde 9,12%, Leuven 6,8%). Dit is meer dan het
1
Vlaams gemiddelde van 6,94%. 6,19% van de Vlaams-Brabanders is geboren in een land buiten de Europese Unie (Halle-Vilvoorde 6,87%, Leuven 5,36%). In Vlaanderen is dit gemiddeld 5,72%. De Census 2011 onderzoekt ook het aandeel van de bevolking van 20 jaar of ouder met een diploma van het hoger onderwijs. In Vlaams-Brabant is dit 34,89%. In regio HalleVilvoorde gaat het om 33,35% van de 20+ers, in regio Leuven om 36,72%. Het Vlaams gemiddelde is 27,89%. Vlaams-Brabant is hiermee na Waals-Brabant en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de regio met de meeste hoogopgeleiden binnen zijn bevolking en veruit de meest hoogopgeleide provincie van Vlaanderen. Dit vertaalt zich in een vrij hoge werkgelegenheidsgraad van de 20- tot 64-jarigen. Deze activiteitsgraad geeft het aandeel van de beroepsbevolking (alle personen met een loontrekkende of zelfstandige betrekking) binnen de totale bevolking van 20 tot 64 jaar weer. In Vlaams-Brabant bedraagt deze activiteitsgraad 72,46% (72,66% in regio HalleVilvoorde, 72,22% in regio Leuven). In Vlaanderen bedraagt de activiteitsgraad gemiddeld 70,80%. Enkel West-Vlaanderen (72,61%) kent een hogere werkgelegenheidsgraad. Mensen die geïnteresseerd zijn in alle gegevens van de Census 2011, verwijzen we graag door naar http://www.census2011.be
2
Werkloosheid We zien dat de werkloosheidsgraad in oktober 2014 voor beide regio’s en Vlaanderen licht gestegen is ten opzichte van de werkloosheidsgraad in oktober 2013. Regio Leuven heeft een werkloosheidsgraad van 6,09, Halle-Vilvoorde van 6,68 en Vlaanderen van 7,94. Dit is voor beide regio’s en Vlaanderen het hoogste voor de maand oktober van de laatste vijf jaar.
Bron: VDAB Arvastat
3
Deze trend is gelijkaardig binnen het absoluut aantal werkzoekenden. In beide regio’s zijn er nu een 2000-tal meer werkzoekenden dan in 2010. In Vlaanderen gaat het om 35.000 werkzoekenden meer.
Bron: VDAB Arvastat
4
Binnen de kansengroepen zien we het aantal langdurig werkzoekenden (langer dan 2 jaar) in de werkloosheid zeer sterk stijgen ten opzichte van oktober 2013 in beide regio’s: in regio Leuven met 13,4% en in regio Halle-Vilvoorde met 14,3%. In Vlaanderen was er eveneens een sterke stijging merkbaar: 12,8%. In oktober 2013 was er tevens een sterke stijging van het aantal werkzoekenden langer dan 1 jaar merkbaar. Deze cijfers lijken dus te wijzen op een groeiende groep werkzoekenden die stilaan in de zeer langdurige werkloosheid verzeild geraken. Ook het aantal 50+ers binnen de werkzoekendenpopulatie stijgt. Met 6,1% in regio Leuven, met 9,4% in Halle-Vilvoorde en gemiddeld met 8,6% in Vlaanderen. Dit is voor een stuk te verklaren door demografische evoluties, maar ook door een nieuwe werkwijze bij VDAB waarbij nu ook 58- en 59-jarigen worden opgenomen in de analyse. Het aantal jongere werkzoekenden daalt dan weer t.o.v. oktober 2013. -2,9% in regio Leuven, -5,9% in regio Halle-Vilvoorde en -2,6% in Vlaanderen.
5
Bron: VDAB Arvastat
6
Bekijken we de aandelen van de kansengroepen in de werkloosheid, dan vallen een aantal regionale kenmerken op. In beide regio’s van onze provincie is het aandeel laaggeschoolden onder de werkzoekenden lager dan gemiddeld in Vlaanderen (34 à 36% in de regio’s t.o.v. 44% in Vlaanderen). Er zijn relatief gezien in beide regio’s ook minder langdurig werkzoekenden dan in Vlaanderen (24% t.o.v. 27%). De sterke stijging (van 21% naar 24% in een jaar tijd) moet wel in de gaten worden gehouden. In regio Leuven zijn er 8% minder allochtone werkzoekenden dan gemiddeld in Vlaanderen (17% t.o.v. 25%). In regio Halle-Vilvoorde ligt dit aandeel dan weer hoger: 29%. Ook opvallend in regio Halle-Vilvoorde is het lage aandeel personen met een arbeidshandicap: 7,8% van het totaal aantal werkzoekenden. In Vlaanderen bedraagt dit 13,4%, in regio Leuven zelfs 15,2%. De aandelen van de jongere (-25) en oudere (+50) werkzoekenden tenslotte liggen in beide regio’s op hetzelfde niveau als Vlaanderen: respectievelijk ongeveer 22% en 25%.
7
Bron: VDAB Arvastat
8
Werkgelegenheid In de beschikbare cijfergegevens rond ontvangen en openstaande vacatures bij VDAB wordt sinds kort een nieuwe methodologie gehanteerd. Bij de beroepenindeling wordt nu de Competentindeling van de SERV gebruikt. Dit zorgt voor licht gewijzigde beroepsgroepen en terminologie, maar in het algemeen is het nog steeds duidelijk wat juist bedoeld wordt met een bepaalde beroepsgroep. Bij het aantal ontvangen vacatures van oktober 2013 tot september 2014 scoren schoonmaak- en onderhoudspersoneel heel hoog in regio Leuven. Verkopers staat op 2, gespecialiseerd administratief medewerkers (bv. boekhouders, personeelsmedewerkers, callcentermedewerkers, juridisch medewerkers,…) vervolledigen de top 3.
9
Bron: VDAB Arvastat
10
In Halle-Vilvoorde werden van oktober 2013 tot september 2014 veruit het meeste vacatures ontvangen voor gespecialiseerde administratief medewerkers. Verkopers, vertegenwoordigers, leidinggevenden en onderwijzend personeel in scholen blijven de andere meest gezochte profielen in deze regio.
Bron: VDAB Arvastat
11
Bij de openstaande vacatures stellen we vast dat er in regio Leuven eind september 2014 253 vacatures open stonden voor schoonmaak- en onderhoudspersoneel, en 157 vacatures voor verkopers. Er stonden ook nog respectievelijk 137 en 132 vacatures open voor verpleegkundigen en bouwvakkers. De moeilijkheid om personeel te vinden in deze sectoren in regio Leuven, blijft aangetoond worden.
Bron: VDAB Arvastat
12
De organisaties in regio Halle-Vilvoorde lijken dan weer een probleem te hebben met het vinden van gespecialiseerd administratief personeel. Maar liefst 786 vacatures staan er open eind mei. Ook zijn er nog steeds veel vacatures voor verkopers: 637. Leidinggevenden (242), vertegenwoordigers(208) en informatici en ICTmedewerkers (198) zijn drie andere moeilijk in te vullen profielen in Halle-Vilvoorde.
Bron: VDAB Arvastat
13
Binnen de sectoriële werkgelegenheid in 2012, scoren vooral de quartaire sector (met o.a. onderwijs en zorg) en de tertiaire sector wetenschappelijke activiteiten hoog in Leuven. 12,24% van het aantal jobs is gesitueerd in het onderwijs. 9,13% in de sector consultancy en wetenschappelijke activiteiten. Tellen we maatschappelijke dienstverlening en gezondheidszorg onder de noemer ‘social profit’, dan bedraagt deze sector 17% van de werkgelegenheid.
Bron: Departement WSE – Eigen bewerking
14
Halle-Vilvoorde wordt gekenmerkt door een sterke aanwezigheid van de tertiaire sectoren, zoals groot- en kleinhandel, uitzendbureaus en transport/logistiek. Groot- en kleinhandel zijn samen goed voor 21% van de werkgelegenheid. Transport, post en logistiek samen voor een 10%.
Bron: VDAB Arvastat
15
Economische activiteit Er werden in Vlaams-Brabant van januari tot oktober 2014 518 faillissementen geregistreerd. Dit zijn 17 bedrijven minder dan in dezelfde periode van 2013. 2014 verloopt dus momenteel iets beter op faillissementsgebied. De cijfers van het absolute dieptepunt 2012 worden wel niet gehaald. In regio Halle-Vilvoorde telden we tot nu toe in 2014 254 faillissementen, in regio Leuven 264. In Halle-Vilvoorde zijn dit 17 faillissementen minder, in Leuven exact evenveel dan in dezelfde periode in 2013.
Bron: Graydon Belgium
16
Door deze dynamiek in onze provincie en Vlaanderen, het aantal faillissementen dat min of meer gelijk blijft, blijft natuurlijk ook het aandeel dat Halle-Vilvoorde en Leuven vertegenwoordigen binnen het totaal aantal faillissementen in Vlaanderen stabiel. Voor Leuven is dit 5,57%, voor Halle-Vilvoorde 5,36%.
Bron: Graydon Belgium – Eigen bewerking
17
Bij de starters zien we dat het aantal van januari tot oktober 2014 in Vlaams-Brabant licht is gestegen t.o.v. dezelfde periode in 2013 (4559 t.o.v. 4451). In deze periode van 2013 was er wel een daling t.o.v. het eerste kwartaal van 2012 en 2011
Bron: Graydon Belgium
18
Mobiliteit In deze RESOC barometer richten we ons opnieuw op de inkomende en uitgaande werkpendel van Vlaams-Brabant. De cijfers zijn nu geactualiseerd tot 2012.
In 2012 werkten 89 055 mensen wonende in regio Leuven, buiten deze regiogrenzen. Dit is 48% van het totaal aantal werkenden in deze regio. Het grootste aandeel van de uitgaande pendelaars werkte in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (29.989 of 34%). 20.206 (23%) van hen pendelden elke dag naar regio Halle-Vilvoorde. Regio Mechelen (10%), regio Antwerpen (8%) en regio Turnhout (5%) vervolledigen de top vijf van meest populaire pendelbestemmingen van inwoners van regio Leuven. In regio Halle-Vilvoorde werkten in 2012 131.881 inwoners van deze regio, buiten deze regiogrenzen. Dit is 61% van het totaal aantal werkenden in deze regio. De grote meerderheid hiervan is werkzaam in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (88 130 of 67%). 7 315 (6%) van hen pendelde elke dag naar regio Antwerpen. Regio Mechelen (5%), regio Leuven (5%) en Waals-Brabant (4%) vervolledigen de top 5 van meest populaire pendel-bestemmingen van inwoners van Resoc Halle-Vilvoorde.
19
2012
aantal werkenden
% 186.099
Wonend in RESOC Leuv en en werkend buiten RESOC Leuv en
89.055
48%
van wie pendelen naar Brussels H. Gewest
29.989
34%
RESOC Halle-Vilvoorde
20.206
23%
RESOC Mechelen
8.535
10%
RESOC Antwerpen
6.938
8%
RESOC Turnhout
4.039
5%
Wonend in RESOC Halle-Vilv oorde
216.859
en werkend buiten RESOC HalleVilv oorde
131.881
61%
Brussels H. Gewest
88.714
67%
RESOC Antwerpen
7.297
6%
RESOC Mechelen
6.496
5%
RESOC Leuven
5.976
5%
C SEF Brabant Wallon
4.958
4%
van wie pendelen naar
Bron: Departement WSE – Eigen bewerking
20
Binnen de inkomende pendel, zien we dat er 47.758 werkenden in regio Leuven van buiten deze regiogrenzen kwamen. Dit is 33% van het totaal aantal werkenden in regio Leuven. De meesten hiervan komen van regio Halle-Vilvoorde (13%), de streek WestLimburg (11%), regio Mechelen (11%), regio Turnhout (11%) en streek Zuid-Limburg (10%). Daarnaast wonen 127.554 werkenden in regio Halle-Vilvoorde buiten deze regio. Dit is 60% van het totaal aantal werkenden in de regio. De meesten komen uit het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (20%), regio Leuven (16%), regio Zuid-Oost-Vlaanderen (11%), regio Antwerpen (8%) en regio Mechelen (8%).
21
2012
aantal werkenden
Werkend in RESOC Leuven
% 144.802 47.758
33%
5.976
13%
wonend in Streek West-Limburg
5.138
11%
wonend in RESOC Mechelen
5.089
11%
wonend in RESOC Turnhout
5.088
11%
wonend in streek Zuid-Limburg
4.582
10%
en wonend buiten RESOC Leuven wonend in RESOC Halle-Vilvoorde
Werkend in RESOC HV
212.532
en wonend buiten RESOC HV
127.554
60%
wonend in Brussels H. Gewest
25.927
20%
wonend in RESOC Leuven
20.206
16%
wonend in RESOC Zuid-Oost-Vlaanderen
14.619
11%
wonend in RESOC Antwerpen
10.015
8%
wonend in RESOC Mechelen
9.856
8%
Bron: Departement WSE – Eigen bewerking
22
Het pendelsaldo (inkomende – uitgaande pendel) bedraagt voor regio Leuven -41.297. Brussel en regio Halle-Vilvoorde zijn belangrijke aantrekkingspolen voor inwoners uit regio Leuven. Het pendelsaldo voor regio Halle-Vilvoorde bedraagt -4.327 maar kent wel een veel grotere dagelijkse instroom (127.554) en uitstroom (131.881) dan regio Leuven. Deze in- en uitgaande pendel heeft uiteraard zijn repercussies op de mobiliteit in VlaamsBrabant. Tel er dan nog de dagelijkse inkomende pendel in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (ongeveer 371.000 in 2012) bij, en het is geen wonder dat met dergelijke pendelstromen, de wegen in onze provincie dagelijks dichtslibben.
23
