Nova Portal Inleiding Nova Portal is het samenwerkings- en leerplatform van het Nova College. Er zijn vele mogelijkheden om Nova Portal in te zetten om materiaal te delen, om discussies te voeren, om samen te werken en om te communiceren. Dit arrangement biedt een overzicht van wat er kan. De onderdelen kunnen in willekeurige volgorde worden doorgenomen en aan het eind staat een opdracht die in het portfolio kan worden opgenomen.
SBU: 20 Beginners: 12 Gevorderden: 8
Printversie van dit arrangement: Nova Portal
Dit arrangement maakt deel uit van de digitale leerlijn "De docent competent!" van het Nova College. Klik hier voor het hoofdarrangement. Op dit werk rust een Creative Commons CC By licentie. Lees hier de voorwaarden. Auteur: Annet Smith, ROC Nova College
Profiel Je profiel is de basis voor een sociale omgeving zoals Nova Portal. Hier laat je zien wie je bent, geef je aan waar je werkt en hoe je te bereiken bent en waar mensen voor bij jou terecht kunnen. Ook kun je aangeven wie je collega's zijn en kun je ook volgen wat zij zoal op Nova Portal doen.
Gegevens aanpassen Wanneer je een collega zoekt, krijg je zijn of haar openbare profiel te zien. Het is dan natuurlijk handig als iemand heeft vermeld wie hij is, wat zijn expertise is en hoe hij te bereiken is. Dat kun je allemaal aangeven in Mijn profiel. Oefening: Je profiel aanpassen 1. Klik bovenaan rechts op je naam en kies dan voor >Mijn profiel. Wat je nu ziet is wat iedereen van jou kan zien als je profiel wordt geopend. Je kunt je profiel aanvullen met je werkervaring, projecten waar je aan hebt gewerkt of onderwerpen waar mensen je vragen over kunnen stellen. 2. Klik op de link >Mijn profiel bewerken. Een nieuw venster wordt geopend waarin je allerlei invulvakken hebt. 3. In het vak Info over mijzelf voer je een tekst in over wie je bent, hoe en wanneer je te bereiken bent of wat je verder wilt delen. 4. In het vak achter Stel mij een vraag over vul je trefwoorden in die op je profiel aan te klikken
zijn, waarna de vraagsteller meteen een notitie op je profiel kan achterlaten. 5. Vul je contactgegevens in, details over vakkennis en opleiding. 6. Rechts naast ieder item geef je aan wie dit mag zien. 7. Als je alles hebt ingevuld klik je boven- of onderaan op >Opslaan en sluiten. Je profiel is nu aangepast en je collega‟s kunnen je beter vinden. Bekijk ook een filmpje waarin de bovengenoemde stappen worden uitgelegd.
Foto aanpassen Het is handig om een foto bij je profiel te plaatsen zodat mensen weten dat ze de juiste persoon gevonden hebben als ze op je profielpagina komen. Zorg voor een representatieve foto, bijvoorbeeld een pasfoto die je hebt gescand en die je ergens op je harde schijf of op een usb-stick hebt opgeslagen. NB: Bedenk wel dat je foto aanpassen alleen kan als je op school op het netwerk bent ingelogd met je reguliere account. Oefening: je foto aanpassen 1. Klik op de voorpagina van Nova Portal rechts onder de Snelzoeker Personeel op >Upload je
foto! 2. Een nieuwe pagina verschijnt waar je even moet wachten totdat een grijs veld verschijnt:
3. Klik in het grijze vlak op de link >Browse. 4. Een nieuw venster wordt geopend waar je klikt op de knop >Volgende. 5. In het volgende scherm klik je op >Bladeren en zoek je je fotobestand op op je pc. 6. Klik weer op >Volgende en in het volgende scherm op >Gereed. 7. Je foto is toegevoegd. Klik alleen nog op de knop >Opslaan onder het grijze vlak. Het kan gebeuren dat een venster te lang open heeft gestaan en dat er een melding verschijnt dat de sessie is verlopen. Druk dan op de F5 toets en de pagina wordt opnieuw geladen, waarna je de foto alsnog kan toevoegen.
Mijn collega's Je hebt vast wel eens gehoord van Hyves, LinkedIn of Facebook. Deze sites zijn er om sociale contacten online te onderhouden. Dat kan via Nova Portal nu ook! Net als op Hyves kun je aangeven wie je “vrienden” zijn en kun je volgen wat ze doen. Oefening: Collega's toevoegen 1. Klik op je naam rechts bovenaan en kies voor >Mijn site. Als standaard pagina wordt op je Mijn site de Newsfeed geopend. Hier vind je een overzicht van wat je collega‟s zoal doen. Zo kun je hun blogberichten hier vinden, meldingen over hun profielwijzigingen zien of notities die ze hebben achtergelaten. Om via de Newsfeed op de hoogte te blijven, zul je wel moeten aangeven wie je collega‟s zijn. 2. Klik bovenaan op >Mijn profiel.
3. Vervolgens kies je bij je profiel voor het tabblad >Collega‟s. 4. Op de pagina Collega‟s klik je op de knop >Collega‟s toevoegen. Hier kun je bladeren in het adresboek en collega‟s selecteren. Ook kun je ze hier bewerken en verwijderen en in groepen indelen.
Oefening: Newsfeed instellen 1. Klik bovenaan op >Mijn profiel. 2. Klik op de link >Mijn profiel bewerken (onder je foto). 3. Vink onderaan in deze pagina bij >Activiteiten die ik volg aan of uit wat je op de Newsfeed pagina wilt zien van de activiteiten van je collega's. 4. Kies boven- of onderaan voor >Opslaan en sluiten. Bekijk tenslotte ook nog een filmpje waarin bovengenoemde stappen nog eens worden getoond.
Zoeken en vinden
Er zijn zoveel documenten en sites binnen Nova Portal dat het soms lastig is om iets terug te vinden. Het zoekvenster rechts bovenaan kan daarbij helpen. Zeker als je deze tips opvolgt. Oefening: zoeken en vinden 1. Typ in het zoekvenster op de voorpagina van Nova Portal een trefwoord in, bijvoorbeeld „onderwijs‟ en druk op >Enter of klik op >het vergrootglas. het venster met zoekresultaten verschijnt:
Standaard wordt gezocht in alle pagina‟s, bestanden en personen. Als je weet dat een bepaald document zich binnen een bepaalde site bevindt, kun je beter eerst naar die site gaan en dan pas de zoekopdracht uitvoeren. In de zoekresultaten krijg je alleen zaken te zien waarvoor jij gemachtigd bent. Voor ieder zoekresultaat kun je aan een symbooltje zien of het om een document, pagina of teamsite gaat.
Links staat het zogenaamde verfijningspaneel. Hierin kun je aangeven dat je bijvoorbeeld alleen wilt zoeken naar Word- of Powerpoint-documenten. Ook kun je op de naam van een collega klikken om binnen zijn of haar documenten te zoeken of alleen zoeken naar documenten die in de afgelopen maand gewijzigd zijn.
Oefening: Personen zoeken 1. Klik bovenaan in het scherm met zoekresultaten op het tabblad >Personen. 2. Vul een naam in en druk op >Enter. In de zoekresultaten zie je hun gegevens en als je op hun naam klikt, kom je op hun Mijn Site. Kijk tenslotte ook naar een filmpje waarin bovengenoemde stappen nog eens worden getoond.
Labels en notities Bovenaan rechts op iedere pagina staan 2 keuzes, namelijk Ik vind het leuk en Labels en notities. Maar wat kun je daar nou mee? Om zaken goed terug te kunnen vinden, wordt er gewerkt met labels, die je zelf kan aanmaken en die je aan een bepaalde pagina kunt hangen. Stel, je bezoekt regelmatig je teamsite en wilt deze sneller kunnen terugvinden. Oefening: labels en notities gebruiken 1. Ga naar een teamsite die je regelmatig bezoekt.
2. Klik bovenaan rechts op de knop >Ik vind het leuk. Een melding verschijnt die aangeeft dat je het label hebt toegevoegd. Je kunt ook op de knop Labels en notities klikken en een eigen naam voor je label verzinnen. 3. Klik op de knop Labels en notities. Het volgende scherm verschijnt:
4. Vul in het tekstvak een naam voor het label in, bijvoorbeeld “teamsite”. 5. Klik dan op >Opslaan. De labels die je hebt aangemaakt vind je in je profiel. Oefening: labels en notities bekijken 1. Klik op je naam rechtsboven en kies daar >Mijn profiel. 2. Op de profielpagina staan meerdere tabbladen. Klik op >Labels en notities. Het volgende scherm verschijnt:
Aan de linkerkant staat een zogenaamde labelwolk waar je jouw labels terugziet. Alle pagina‟s waarbij je Ik vind het leuk hebt aangeklikt, zijn terug te vinden onder het label Het bevalt me. Als je hetzelfde label aan meerdere pagina‟s hebt gegeven zal de naam van het label groter zijn. 3. Klik op een label en rechts verschijnt een overzicht van de pagina‟s die je dit label hebt meegegeven. Zo kun je naar 1 van deze pagina‟s doorklikken. Het werkt dus eigenlijk als je favorieten in de browser. Bekijk tenslotte ook nog een filmpje waarin bovenstaande stappen nog eens worden getoond.
Documenten Documenten plaatsen Om je eigen documenten op te slaan en ook om ze met anderen te delen is Nova Portal dé plek bij uitstek. Documenten plaatsen is heel eenvoudig. Oefening: een document plaatsen in een documentenbibliotheek
1. Klik op je naam rechts bovenaan en klik op >Mijn Site. 2. Klik bovenaan op >Mijn Inhoud. 3. Klik op >Persoonlijke documenten. 4. Klik onder de rij documenten op de link >Document toevoegen. Een nieuw venster verschijnt:
5. In dit venster klik je op >Bladeren. Zoek het bestand op je pc op in het venster Bestand selecteren. 6. Klik op >Openen en vervolgens op >OK en je bestand is geplaatst. Oefening: meerdere bestanden tegelijk plaatsen 1. Klik opnieuw op de link >Document toevoegen. In dit venster klik je vervolgens op de link >Meerdere bestanden uploaden. Nu verschijnt een ander scherm:
Línks kun je nu bladeren naar mappen en réchts kun je vinkjes zetten voor de bestanden die je wilt plaatsen. 2. Zoek enkele bestanden op je pc en vink deze aan. 3. Klik vervolgens op >OK. Er wordt om bevestiging gevraagd en je klikt weer op >OK. De documenten zijn nu geplaatst. Kijk tenslotte ook naar een filmpje waarin het plaatsen van documenten wordt getoond.
Documenten verplaatsen Het kan gebeuren dat je op een bepaalde teamsite documenten hebt staan die je wilt verplaatsen naar een andere site binnen de portal. Dit gaat vrij eenvoudig, want daarvoor kun je de Verkennerweergave gebruiken, die er net zo uitziet als de Verkenner in Windows. Voor deze handeling moet je in 2 aparte browservensters (Internet Explorer 7 of hoger) of tabbladen 2 verschillende documentbibliotheken openen waarbij op de ene site documenten staan die je naar de andere gaat overhevelen. In dit voorbeeld gebruiken we Mijn site > Persoonlijke documenten om zaken te plaatsen en Gedeelde documenten op de Mijn site om documenten uit te verplaatsen. Oefening: Documenten verplaatsen via de Verkennerweergave 1. Open in 1 browservenster je Mijn site > Gedeelde documenten. Zorg dat daar enkele documenten staan. 2. Open in een ander browservenster je Mijn site > Persoonlijke documenten. 3. Klik in beide vensters bovenaan op het tabblad >Bibliotheek. 4. Klik nu in het lint bij beide vensters op het icoontje >Openen met Explorer (zie afbeelding).
LET OP! Als je op een kleiner beeldscherm werkt zit het ikoontje verscholen onder het menu: Verbinden en exporteren (zie afbeelding hieronder).
Er worden 2 nieuwe vensters geopend, die hetzelfde werken als de Verkenner in Windows. 5. Zet beide nieuwe vensters naast elkaar (zie hieronder). 6. Sleep enkele documenten vanuit de Gedeelde documenten naar de Persoonlijke documenten. 7. Sluit beide Verkenner vensters. 8. Ververs de pagina's op de portal door op F5 te drukken. De verplaatste documenten staan nu in de andere map.
Machtigingen instellen Als je een documentbibliotheek met een beperkte groep collega's of cursisten wilt delen, zul je de machtigingen moeten aanpassen. Je kunt dan bepalen of iemand alleen mag lezen, of ook aan documenten mag bijdragen. Oefening: machtigingen aanpassen 1. Open een documentenbibliotheek op Nova Portal. 2. Klik bovenaan in de menubalk op het tabblad >Bibliotheek. Er verschijnt een aantal knoppen:
3. Klik in het tabblad Bibliotheek rechts op >Instellingen en vervolgens op >Bibliotheekmachtigingen.
Een nieuw venster verschijnt waarin je kunt aangeven wie er toegang tot de bibliotheek mogen hebben. Het instellen van de machtigingen wordt verder uitgelegd vanaf oefening 2, punt 2 onder het kopje Teamsites.
Samenwerken Nova Portal is een samenwerkingplatform en er worden vele mogelijkheden geboden om met collega's en cursisten samen te werken. Enkele daarvan worden hier toegelicht. Teamsites: een teamsite is een samenwerkingssite die eenvoudig aan te maken is. Standaard zijn in een teamsite al zaken ingebouwd zoals een documentbibliotheek, een agenda, een discussieforum en een mededelingen lijst. Een team kan zaken delen, maar ook als docent kun je voor je lessen een teamsite maken om met je cursisten in samen te werken. Klik hiernaast op Teamsites om te zien hoe je een teamsite maakt. Waarschuwingen: als er wordt samengewerkt aan documenten of lijsten binnen de portal is het goed om te weten dat er iets is aangepast, geplaatst of juist verwijderd. Je kunt bij iedere bibliotheek of lijst een waarschuwing aanmaken waardoor je een e-mail ontvangt bij wijzigingen. Klik hiernaast op Waarschuwing als je meer wilt weten. Discussieforum: een interessante standaard mogelijkheid binnen een teamsite is het discussieforum. Je kunt collega's of cursisten machtigen om deel te nemen aan een discussie en stellingen en reacties laten plaatsen. Ook is een discussieforum prima in te zetten voor cursisten die in de les minder deelnemen aan discussies en op deze manier toch hun mening kunnen verwoorden. Klik hiernaast op discussieforum voor meer informatie. Wiki: een vrij onbekend onderdeel van Nova Portal is de wiki, een samenwerkingstool die geschikt is voor het samen werken aan inhoud. In een wiki wordt door meerdere leden bijgedragen en kan ook altijd worden teruggekeken in de geschiedenis zodat duidelijk is wie wat heeft gedaan. Een prima tool voor kennisconstructie-opdrachten of het samen werken aan werkstukken bijvoorbeeld. Klik hiernaast op Wiki als je ermee wilt werken.
Teamsites Een teamsite is een samenwerkingssite die eenvoudig aan te maken is. Standaard zijn in een teamsite al zaken ingebouwd zoals een documentbibliotheek, een agenda, een discussieforum en een takenlijst. Een team kan zaken delen, maar ook als docent kun je voor je lessen een teamsite maken om met je cursisten in samen te werken. Teamsites gebruiken Teamsites worden binnen het Nova College al volop gebruikt. Hier zijn enkele mogelijkheden om ze in te zetten: Communicatiekanaal naar collega's en/of cursisten: je kunt aankondigingen op een site plaatsen, een agenda bijhouden, documenten plaatsen of een weblog bijhouden om je doelgroep op de hoogte te houden. Samenwerkingsplek: je kunt samen aan documenten werken, in een discussieforum van gedachte wisselen of een wikiverzameling opzetten.
Verzamelplek: je kunt zaken die met elkaar te maken hebben op een teamsite bij elkaar zetten. De laatste versie van een document altijd op dezelfde plek plaatsen is wel zo duidelijk voor iedereen die het nodig heeft. Ook kun je op een teamsite prima foto's delen in een afbeeldingsbibliotheek. Een teamsite is voor een vakdocent goed te gebruiken om digitaal leermateriaal aan te bieden aan cursisten of een discussie digitaal te voeren. Ook kan een docent een teamsite inzetten om links of filmpjes te delen voor zijn/haar vakgebied die voor cursisten nuttig zijn. De takenlijst is voor een docent in te zetten om gericht taken toe te wijzen aan 1 cursist. Cursisten kunnen natuurlijk ook zelf taken aan elkaar toewijzen. Tenslotte is een wiki erg geschikt om in te zetten als cursisten samen aan een bepaalde opdracht moeten werken en op 1 plek gevonden informatie, plaatjes, filmpjes, documenten en links willen bijhouden. Over de meeste van deze onderwerpen vind je elders in dit arrangement meer informatie. Oefening: een teamsite aanmaken 1. Klik rechtsboven op je naam en vervolgens op >Mijn site. 2. Klik bovenaan op >Mijn inhoud. Je ziet nu alle documenten, lijsten en mappen die je op je eigen site hebt staan. 3. Klik links bovenaan op Siteacties. Een uitklapmenu verschijnt:
4. Klik in dit menu op >Nieuwe site. Een nieuw scherm verschijnt:
5. Vul rechts in het venster een titel en url in. Bij voorkeur gebruik je 2x dezelfde term, maar bedenk dat je in een URL geen spaties of vreemde tekens moet gebruiken. In dit voorbeeld is gekozen voor Testsite als titel en url. 6. Klik op >Maken. De nieuwe teamsite wordt aangemaakt en verschijnt na enkele seconden op het scherm. De volgende onderdelen maken deel uit van een standaard teamsite: Gedeelde documenten: hier kunnen documenten met anderen gedeeld worden Agenda: deze agenda kan door leden van de site worden bekeken en/of bewerkt. Zie het volgende item in dit arrangement voor meer informatie Taken: hier kunnen taken worden toegekend aan leden van de site Teamdiscussie: een plek om te discussieren. Zie het item over het discussieforum verderop in dit arrangement. Sitepagina's: dit is een documentbibliotheek die enkele standaard pagina's, zoals de voorpagina van de site, bevat. Machtigingen verlenen Wanneer je eenmaal een teamsite hebt gemaakt, wil je aangeven wie er in mag lezen, bijdragen of beheren. Bedenk dat een teamsite die je op bovenstaande manier hebt aangemaakt voor alle portal gebruikers in te zien is, inclusief bijvoorbeeld de documenten die je bij de gedeelde documenten plaatst. Oefening: machtigingen aanpassen 1. Zorg dat je nieuw aangemaakte testsite in beeld is. Klik daar linksboven op de link >Siteacties en daarna op >Sitemachtigingen. Een nieuw venster verschijnt.
De gemachtigden die je hier ziet worden standaard overgenomen van de bovenliggende site, in dit geval je Mijn site. Iedereen die daar dus mag lezen, bewerken of beheren, mag dat hier ook. Je zult er dus eerst voor moeten zorgen dat de overname van de machtigingen voor deze site wordt stopgezet als je unieke machtigingen wilt gaan instellen. 2. Klik op >Overname van machtigingen stoppen.
In het overzicht van gemachtigden kun je nu een vinkje voor een persoon of groep plaatsen. 3. Zet een vinkje voor de groep NT AUTHORITY\Authenticated users. Dit zijn alle gebruikers van de portal die standaard je site kunnen lezen. 4. Klik op de knop >Gebruikersmachtigingen verwijderen. Klik op >OK om de machtiging definitief te verwijderen.
Je hebt nu 1 van de gemachtigden uit de rij verwijderd. Je kunt ook machtigingen toekennen. Oefening: machtigingen toekennen 1. Zorg dat de pagina met Sitemachtigingen geopend is. 2. Klik bovenaan op de knop >Machtigingen verlenen. Een nieuw scherm verschijnt.
3. Klik op het adresboekje rechts onder het grote invulvak bij Gebruikers/groepen (zie rood hokje hierboven). Een zoekvenster verschijnt:
4. Vul in het zoekvak bovenaan een achternaam van een collega in en druk op >Enter of klik op het vergrootglas. 5. In de zoekresultaten kies je de naam van de collega door 1x erop te klikken. Klik vervolgens onderaan op >Toevoegen en daarna op >OK. De naam van de collega staat nu in het invulvak bij Gebruikers/Groepen. Standaard wordt iemand toegevoegd aan de groep Lezers van de site, met leesrechten. Wil je iemand andere rechten geven dan vink je aan >Gebruikers rechtstreeks machtigingen geven. Er verschijnt dan een lijst met machtigingen (bijvoorbeeld bijdragen, ontwerpen of beheren) die je kunt aanklikken. 6. Geef de gekozen collega rechten om bij te dragen. Je kunt nog een boodschap via de mail versturen waarin de collega te zien krijgt dat hij/zij nu rechten heeft voor jouw site. Standaard staat het vinkje hiervoor aan. Je kunt dan nog een
persoonlijke boodschap in het onderste invulvak toevoegen om de mail toe te lichten. 7. Zet het vinkje uit voor Nieuwe gebruikers een welkomstbericht sturen en klik op >OK. De gekozen collega is toegevoegd aan de lijst met gemachtigden en achter zijn/haar naam staat Bijdragen.
Waarschuwingen Op het moment dat je met anderen gaat samenwerken, wordt het steeds belangrijker om in de gaten te houden of iemand ergens op de portal iets heeft toegevoegd of aangepast. Stel dat je met meerdere mensen aan enkele documenten werkt. Dan wil je niet steeds naar die site om
te kijken of er iets veranderd is. De oplossing is om een waarschuwing aan te maken. Je ontvangt dan via je mail een waarschuwing als er iets gewijzigd wordt. Stel, je wilt op de hoogte gehouden worden over de wijzigingen in een documentenbibliotheek. Oefening: een waarschuwing instellen 1. Ga naar een documentenbibliotheek op Nova Portal, bijvoorbeeld binnen een teamsite waar regelmatig nieuwe documenten worden geplaatst. 2. Klik bovenaan in het menu op het tabblad >Bibliotheek. In het lint dat nu bovenaan verschijnt vind je de optie Waarschuw mij.
3. Klik op >Waarschuw mij. Er verschijnen 2 keuzes. 4. Klik op >een waarschuwing instellen voor deze bibliotheek. Een nieuw venster opent met allerlei opties voor je waarschuwing:
Allereerst is het belangrijk de waarschuwing een duidelijke naam te geven. Als de bibliotheek Gedeelde documenten heet, is dat niet erg duidelijk. Dus daar kun je dan bijvoorbeeld de naam van de site aan toevoegen. 5. Pas de naam van de waarschuwing eventueel aan. 6. Pas de tijdsinstellingen onderaan zodanig aan dat je 1x per week een samenvatting krijgt op een bepaalde dag en tijd. 7. Klik boven of onderaan op >OK. Vrij snel daarna ontvang je een mail waarin staat dat je een waarschuwing hebt aangemaakt. Vanuit de waarschuwingsmail kun je bijvoorbeeld rechtstreeks doorklikken naar een document dat gewijzigd is of de site waar het om gaat. Kijk tenslotte nog nog naar dit filmpje waarin het maken van een waarschuwing wordt uitgelegd.
Discussieforum
Een interessante standaard mogelijkheid binnen een teamsite is het discussieforum. Je kunt collega's of cursisten machtigen om deel te nemen aan een discussie en stellingen en reacties laten plaatsen. Ook is een discussieforum prima in te zetten voor cursisten die in de les minder deelnemen aan discussies en op deze manier toch hun mening kunnen verwoorden. Wanneer je een standaard teamsite hebt aangemaakt, wordt er ook meteen een discussieforum aangemaakt, die links in het menu zichtbaar is onder Discussies. De werkwijze binnen dit forum is heel eenvoudig. Oefening: Een discussie starten 1. Klik links in het menu op een teamsite op >Teamdiscussie. De teamdiscussie wordt geopend.
2. Klik op de groene link >Nieuwe discussie toevoegen. Een nieuw scherm wordt geopend.
3. Vul een titel en tekst in voor je discussie item en klik op >Opslaan. Het item is nu in het forum geplaatst, met daarachter je naam, de datum en het aantal antwoorden dat erop gegeven is (in dit geval nog 0).
Oefening: op een discussie reageren 1. Wanneer een discussie is geplaats klik je op de titel van die discussie, in dit voorbeeld >Testdiscussie. De discussie wordt geopend, waarbij je de titel, de gegevens van de persoon die het heeft geplaatst en de inhoud van de discussie ziet. In dit voorbeeld is er nog geen reactie geweest en staat alleen bovenaan het discussie item.
2. Klik rechtsboven op de knop >Antwoorden (zie rode kader hierboven). Een reactiescherm opent waarin je een tekst kan invoeren. Klik hierna op >Opslaan. De reactie is onder de hoofddiscussie geplaatst. TIP: Het is ook mogelijk om op reacties te reageren ipv alleen maar op het hoofditem. Klik daarvoor op de knop >Antwoorden die bij de betreffende reactie staat.
Wiki Een vrij onbekend onderdeel van Nova Portal is de wiki, een samenwerkingstool die geschikt is voor het samen werken aan inhoud. In een wiki wordt door meerdere leden bijgedragen en kan ook altijd worden teruggekeken in de geschiedenis zodat duidelijk is wie wat heeft gedaan. Een prima tool voor kennisconstructie-opdrachten of het samen werken aan werkstukken bijvoorbeeld. Ook zijn er voorbeelden van scholen die een wiki inzetten bij internationale projecten, waarbij cursisten uit verschillende landen binnen 1 wikisite samen aan materiaal werken. TIP: Kennisnet heeft een brochure gepubliceerd over de inzet van wiki's in het onderwijs. Download deze hier (pdf). TIP: Het democratische karakter van een wiki heeft zowel voordelen als nadelen. Het is een kans om cursistgericht onderwijs te bieden. De cursisten kunnen zonder tussenkomst van de docent volledige controle krijgen over hun werkomgeving. Zij zullen ook zelf ondervinden dat het nodig is om afspraken te maken om de samenwerking in goede banen te leiden. Zonder afspraken en een gezamenlijk verantwoordelijkheidsgevoel zal er anarchie ontstaan. (bron) TIP: Het gebruiken van de geschiedenis van de wiki vergt enige oefening. Niet dat het moeilijk is om de geschiedenis te gebruiken maar het is conceptueel anders dan bijvoorbeeld het beoordelen van een discussie in een discussieforum. In een forum staan berichten netjes onder elkaar, chronologische en bij „thread‟. In een wiki is alleen de laatste versie zichtbaar. (bron) TIP: Bekijk ter inspiratie ook enkele voorbeelden in een lange lijst met "Examples of educational wiki's". Deze zijn weliswaar in het Engels, maar het kan een idee geven voor hoe je een wiki in je lessen zou kunnen inzetten. De lijst is zelf ook in een wiki gezet en staat hier. Oefening: een wikisite aanmaken 1. Ga naar je Mijn Site en klik op het tabblad >Mijn Inhoud. 2. Klik linksboven op >Siteacties en klik dan op >Meer opties. Een nieuw scherm verschijnt.
3. Controleer of Alle types links geselecteerd is en scroll in het venster naar beneden totdat Wikipaginabibliotheek zichtbaar is. Klik hierop. (zie hierboven) 4. Vul rechts een naam voor de wiki in en klik op >Maken. (zie kader hierboven) De wiki wordt aangemaakt en geopend op de introductiepagina.
5. Klik in het linkermenu op de link >Deze bibliotheek gebruiken (zie kader hierboven) en er verschijnt een korte handleiding over het gebruik van de wiki. De voorpagina van de wiki is het startpunt van de site. Vanaf deze pagina kun je bijvoorbeeld links aanmaken naar subpagina's. Zo kun je iedere cursist een eigen pagina geven, of een onderverdeling (laten) aanmaken voor de inhoud die uitgewerkt moet worden. Als je bovenaan op het tabblad Pagina klikt, krijg je de mogelijkheid om de pagina te bewerken, machtigingen in te stellen, de geschiedenis te bekijken of een oudere versie vanuit die geschiedenis terug te plaatsen. Alles wat er in de wiki gedaan wordt, wordt automatisch opgeslagen in versies.
Een wiki is ook in te zetten als bijvoorbeeld een naslagwerk, waarin je bepaalde theoretische kennis door cursisten laat verzamelen die vervolgens weer kan worden geraadpleegd door andere cursisten. Omdat iedereen aan de wiki kan bijdragen kan deze heel compleet worden, doordat iedereen zijn eigen kennis inbrengt. Denk bijvoorbeeld aan Wikipedia, de online encyclopedie die ook door mensen over de hele wereld wordt aangevuld en bijgesteld. Oefening: een subpagina maken 1. Ga naar de introductiepagina van je testwiki. 2. Klik bovenaan op het tabblad >Pagina en kies dan in het lint bovenaan links voor >Bewerken. 3. Typ ergens onder de al bestaande tekst de volgende tekst: [[Nieuwe subpagina]] Vooral de dubbele rechte haakjes zijn van belang, die maken er meteen een link van. 4. Klik links bovenaan op >Opslaan en sluiten. Je ziet nu dat de tekst die je net getypt hebt is veranderd in een link naar een nieuwe, lege pagina. Zo eenvoudig kun je dus subpagina's maken! 5. Klik op de link naar de nieuwe subpagina. Er verschijnt een melding dat de pagina zal worden aangemaakt, omdat deze nog niet bestaat.
6. Klik in dit scherm op >Maken. De nieuwe subpagina wordt gemaakt en er verschijnt een leeg scherm waarin je meteen inhoud kan toevoegen.
Weblog Weblogs zijn overal op het internet te vinden en worden veel ingezet om nieuws te delen of een persoonlijk verslag te doen. Een weblog is een website waar berichten worden geplaatst door 1 of meerdere auteurs en daarbij is het meest recente bericht bovenaan te vinden. Op een bericht kan door lezers ook meestal gereageerd worden. Binnen Nova Portal wordt de weblog functionaliteit bijvoorbeeld gebruikt voor de Help pagina. Weblogs kun je in je lessen op vele manieren inzetten. Hier enkele ideeën: het vergaren van informatie voor een project of werkstuk reflectiegereedschap of verslaglegging tijdens de BPV of een excursie geven en ontvangen van feedback schrijfvaardigheid oefenen communicatiemiddel samenvatten van lesinhoud TIP: Kennisnet heeft een brochure over weblogs in het onderwijs (pdf). TIP: Lees ook Weblogs in het onderwijs van Sybilla Poortman en Peter Sloep. (pdf) Oefening: een weblog aanmaken 1. Open een teamsite, gebruik hiervoor bijvoorbeeld een testsite onder je eigen Mijn Site. 2. Klik bovenaan links op >Siteacties en kies daaronder voor >Meer opties. Het scherm Maken verschijnt.
3. Klik in dit scherm op >Blog (zie kader hierboven) en vul rechts de naam van het blog in en de URL (zie kader hierboven, in dit voorbeeld is de naam Testblog gekozen). Klik vervolgens op >Maken. De weblog wordt aangemaakt en geopend. Er staat al een eerste bericht in met de titel "Dit is uw blog!".
Een van de grote voordelen van Nova Portal is dat het goed geïntegreerd is met het Office pakket. In dit geval betekent dat dat je al je blogberichten in Word kan schrijven en dan naar de portal kan publiceren. Alles wat je in Word invoegt, zoals plaatjes, links of tekstopmaak, wordt ook op de portal zichtbaar. Je hoeft dus weinig nieuws te leren op een blog te kunnen schrijven. Oefening: blogberichten vanuit Word publiceren 1. Open Word en klik op de >Office knop (grote ronde knop linksboven). Kies voor >Publiceren en vervolgens voor >Blog.
2. Een melding verschijnt (zie hieronder). Klik op >Nu registreren.
3. In het volgende scherm kies je in het uitklapmenu voor >SharePoint-blog (zie hieronder) en klik je op >Volgende.
4. In het volgende scherm vul je de url in van je weblog op Nova Portal. Dit kun je kopiëren uit de adresregel in de browser als je op de voorpagina van je blog bent. Klik op >OK.
5. Er verschijnt nog een melding dat je account geregistreerd is (zie hieronder) en dat je dit nog kan wijzigen via de knop Accounts beheren.
Nu wordt een nieuwe, lege pagina geopend (zie hieronder), met daarboven 2 tabbladen: Blogbericht en Invoegen. Een titel staat er al boven en als je daarop klikt kun je een eigen titel invullen. Het blogbericht typ je onder de lijn. Als je klaar bent klik je bovenaan op de knop >Publiceren en je bericht staat meteen op Nova Portal.
Multimedia Op Nova Portal kun je multimedia-bestanden, zoals filmpjes en afbeeldingen, eenvoudig delen. Kies hiernaast voor Video of Afbeeldingen om te zien hoe dat moet.
Afbeeldingen Om afbeeldingen via Nova Portal te delen zijn er speciale afbeeldingsbibliotheken aan te maken. Daarin kunnen verschillende bestandsformaten worden weergegeven en ook is het
bijvoorbeeld mogelijk om de afbeeldingen middels een dia-voorstelling te tonen. Een afbeeldingenbibliotheek zou door een cursist als onderdeel van een portfolio gebruikt kunnen worden, gevuld met bijvoorbeeld foto's uit de BPV of van gemaakt werk. Als docent kun je afbeeldingen verzamelen rondom een bepaald onderwerp en dit via Nova Portal delen op een teamsite met je collega's of cursisten. Een dia-voorstelling is bijvoorbeeld goed in te zetten tijdens een open huis of voorlichting. Oefening: een afbeeldingsbibliotheek aanmaken 1. Open een teamsite, bijvoorbeeld een testsite onder je eigen Mijn Site. Klik links bovenaan op >Siteacties en kies daar voor >Meer opties. 2. Kies in dit scherm links voor >Bibliotheken en vervolgens voor Afbeeldingsbibliotheek (zie rode kaders hieronder). Vul rechts een naam in en klik op >Maken.
De afbeeldingsbibliotheek is gemaakt en verschijnt in beeld. Deze ziet er niet heel anders uit dan een documentenbibliotheek. Het plaatsen van 1 afbeelding gaat op dezelfde manier als bij documenten plaatsen (zie elders in dit arrangement). Oefening: meerdere afbeeldingen tegelijk uploaden 1. Klik boven de afbeeldingsbibliotheek op het pijltje naast >Uploaden en klik op >Meerdere afbeeldingen uploaden.
2. Een nieuw venster wordt geopend waarin afbeeldingen in het middelste vak kunnen worden geselecteerd. Maar het programma moet wel eerst weten waar je afbeeldingen op je computer staan. 3. Klik op de link >Snelkoppeling naar afbeelding toevoegen (zie rode kader hieronder).
In het volgende venster blader je op je pc naar de map waar je afbeeldingen in opgeslagen zijn.
3. Klik op >Toevoegen. De afbeeldingen die in de map staan worden nu getoond en deze kun je selecteren. Klik ze 1 voor 1 aan terwijl je de Ctrl-toets ingedrukt houdt om meerdere afbeeldingen tegelijk te kiezen. Klik tenslotte op >Uploaden en sluiten. Terug op de portalsite klik je op >Terug naar de afbeeldingsbibliotheek en zie je verkleinde weergaves van je afbeeldingen.
Oefening: een diavoorstelling starten 1. Klik boven de afbeeldingen op de knop >Acties (zie hieronder) en vervolgens op >Diavoorstelling weergeven. Een nieuw venster wordt geopend waarin links de afbeeldingen te zien zijn en rechts enkele besturingselementen waarmee je de voorstelling kan pauzeren, starten, stoppen of er doorheen kan bladeren. 2. Bedien enkele van de knoppen om door je voorstelling te lopen.
Video Beelden zeggen vaak meer dan woorden en daarom is het goed je sites te voorzien van (zelfgemaakt of gevonden) beeldmateriaal. Je kunt binnen Nova Portal met video bestanden werken door ze in een speciale bibliotheek (een zogenaamde activabibliotheek) op te slaan. Ook zijn er afspeelmogelijkheden om je beelden binnen een site te tonen. Beide zaken leggen we hier aan de hand van oefeningen uit. Video kun je op vele manieren inzetten in je lessen. Zo worden er bij de sport opleidingen Flip camera's ingezet waarmee cursisten tijdens bewegingsoefeningen worden gefilmd zodat dit later met hen kan worden besproken. Bij een andere opleiding worden gesprekstechnieken voor de camera geoefend en deze filmpjes worden weer door mede cursisten van commentaar voorzien. Cursisten beschikken tegenwoordig vaak al over een camera in hun mobiele telefoon, dus het inzetten van video wordt hierdoor steeds laagdrempeliger. De opgenomen bestanden kunnen in de portalomgeving worden geplaatst en afgespeeld.
Een leuke manier om eens anders om te gaan met het verwerken van inhoud is om niet een schriftelijk werk te laten maken, maar een video of audio bestand. Denk ook bijvoorbeeld bij het aantonen van geleerde vaardigheden binnen de BPV. Voor een docent is het vaak niet nodig om alle mogelijkheden van videobewerkingssoftware te kennen, de cursisten ontdekken dit zelf vaak al doende. Een eenvoudig softwarepakket om video mee te bewerken is Windows Movie Maker, dat standaard is opgenomen in Windows. Bij een Flip camera is ook eenvoudige bewerkingssoftware meegeleverd waardoor snel iets moois gemaakt kan worden. Oefening: een activabibliotheek aanmaken 1. Open een testsite, bijvoorbeeld een teamsite die je onder je Mijn site hebt aangemaakt. 2. Klik links boven op >Siteacties en vervolgens op >Meer opties. 3. In het nieuwe scherm klik je op >Activabibliotheek en vul je rechts een naam in (bijv. Video). 4. Klik op >Maken en de bibliotheek wordt aangemaakt.
Het plaatsen van bestanden gaat op dezelfde manier als bij een documentenbibliotheek (zie het menu item Documenten plaatsen), maar na het uploaden verschijnt nog wel een extra scherm waarin wat eigenschappen van het bestand kunnen worden ingevuld. Hier is het van belang om aan te geven dat het om een video bestand gaat (zie plaatje hieronder).
Als de bestanden geplaatst zijn verschijnt er een symbool in beeld, waar je met je muis overheen kunt gaan en kunt kiezen voor Afspelen. De film wordt dan in een klein venster afgespeeld. Ook kun je ervoor kiezen om op de bestandsnaam te klikken, waardoor het filmpje vervolgens in Windows Media Player geopend en afgespeeld wordt. Bestandsformaten die in ieder geval kunnen worden geplaatst en afgespeeld zijn WMV, MP4 en AVI. Bedenk wel dat de bestandsgrootte niet hoger mag zijn dan 50MB per filmpje.
Een filmpje op een pagina afspelen Wanneer je een teamsite hebt waar je samenwerkt met collega's of cursisten, kun je op een pagina binnen die site een filmpje tonen in een afspeelvenster. Zo kun je bijvoorbeeld uitleg bij bepaalde stof die je hebt gefilmd of animaties laten zien. Dit werkt als volgt: Oefening: Een media-webonderdeel gebruiken 1. Ga naar de voorpagina van een teamsite, bijvoorbeeld een testsite onder je eigen Mijn Site. 2. Klik links bovenaan op >Siteacties en vervolgens op >Pagina bewerken. In je voorpagina verschijnen nu kaders. Klik ergens aan het begin of het einde van de tekst waar je het filmpje wil plaatsen. 3. Klik nu bovenaan de pagina op het tabblad >Invoegen en daarna op >Video en audio (zie afbeelding hieronder).
Let op! Mocht de knop Video en audio ontbreken, vraag dan aan de sitebeheerder dit aan te zetten. De procedure is beschreven in dit document. Als je op de knop Video en audio hebt geklikt verschijnt er een afspeelvenster op je pagina waar je de cursor eerder had geplaatst.
3. Klik in het media-webonderdeel op de tekst >Klik hier om te configureren. Bovenaan de pagina verandert het lint en krijg je de opties voor het webonderdeel te zien.
4. Klik bovenaan links op het pijltje onder>Media wijzigen. Kies dan voor >Van computer (Zie rode kader in de afbeelding hierboven). Nu blader je naar het filmbestand dat je wilt tonen op de teamsite. 5. Klik op >OK en het bestand wordt op je site geplaatst. 6. Kies tenslotte nog bovenaan het venster voor >Opslaan en sluiten en je pagina wordt weer normaal getoond. Als je nu op de afspeelknop in het media-webonderdeel klikt zal je filmpje worden afgespeeld.
Enquête In iedere standaard teamsite is de mogelijkheid aanwezig om een enquête aan te maken. Een enquête is goed in te zetten als diagnostische toets om te controleren of cursisten bepaalde stof snappen. Ook zou je het kunnen inzetten als voorbereiding op een discussie door er meningvragen in te zetten en de uitkomsten in de groep te bespreken. De enquête is makkelijk aan te maken en kent meerdere vraagtypen: - meerkeuzevraag - ja/nee vraag - open vraag - beoordelingsschaal Na het invullen kun je als maker terugzien wat er geantwoord is. Dit kan in de vorm van staafdiagrammen per vraag, of individueel per invuller.
Hier behandelen we alleen de basismogelijkheden van een enquête, maar voor meer mogelijkheden kun je ook de Help van Nova Portal gebruiken. Klik daarvoor op het kleine blauwe vraagtekentje wat op bijna iedere pagina rechtsboven te vinden is en vul als zoekterm enquête in. Het is aan te raden om een enquête eerst in Word voor te bereiden, zodat je weet wat voor type vragen je nodig hebt en in welke volgorde je ze wilt zetten. De tekst kun je vervolgens vraag voor vraag kopiëren als je de enquête maakt. Oefening: een enquête aanmaken 1. Ga naar een teamsite, bijvoorbeeld een test teamsite die je onder je Mijn Site hebt aangemaakt. 2. Klik linksboven op >Siteacties en vervolgens op >Meer opties. Scroll nu naar beneden totdat je Enquête ziet en klik hier 1x op. Vul dan rechts een naam in (bijvoorbeeld Test enquête) en klik nog op >OK. Je enquête wordt nu aangemaakt.
Na het aanmaken van de enquête staat er een link naar de enquête in het menu van de teamsite aan de linkerkant en kun je meteen beginnen met vragen maken. Allereerst vul je de vraag in het bovenste tekstvak in en daarna kies je het type antwoord dat gegeven kan worden. Standaard staat Keuzevraag geselecteerd. Hieronder zie je een voorbeeld van hoe je die kunt invullen. Let daarbij op het tekstvak voor de keuzemogelijkheden, waarbij ieder item op een aparte regel moet komen te staan. Als je alles hebt ingevuld en je klikt onderaan op
Volgende vraag kun je weer een nieuwe vraag aanmaken. Als je daar op Voltooien klikt stop je met vragen maken. 3. Voeg enkele vragen toe met een willekeurige inhoud. Probeer ook eens andere antwoordtypes te gebruiken, zoals Een tekstregel of Ja/nee vraag. Klik steeds op >Volgende vraag en als je klaar bent op >Voltooien.
Achteraf is het altijd mogelijk om extra vragen toe te voegen of de volgorde te wijzigen. Als je na het invoeren van vragen hebt geklikt op Voltooien kom je automatisch in het instellingen scherm van de enquête. Onderaan staan dan de vragen die je hebt gemaakt en daaronder kun
je klikken op Vraag toevoegen of Volgorde van de vragen wijzigen.
Als je alle vragen hebt gemaakt en de volgorde hebt bepaald zul je nog de machtigingen moeten instellen. Dit doe je ook via het instellingen scherm. Daarnaast kun je hier ook nog de titel van je enquête en de beschrijving aanpassen.
Oefening: instellingen enquête aanpassen 1. Klik op je teamsite links in het menu op de naam van de enquête. 2. Kies bovenaan voor >Instellingen en vervolgens voor >Instellingen voor enquête. (zie afbeelding hieronder)
3. In het instellingenscherm klik je eerst op >Machtigingen voor dit enquêteitem. Hoe je de machtigingen aanpast kun je elders in dit arrangement vinden. 4. Klik nog op >Titel, beschrijving en navigatie en vul een beschrijving van je enquête in. Verder hoef je hier niets aan te passen en je klikt op >OK. Je enquête is nu klaar om aan je collega's of cursisten door te geven. Je kunt de link die bovenaan in de adresregel van de browser staat nadat je links op de titel van de enquête hebt geklikt kopiëren en in een mail sturen. Ze kunnen deze dan invullen door op de enquête pagina bovenaan te klikken op >Reageren op deze enquête. Nadat alles is ingevuld kun je zelf op de enquête pagina klikken op 2 mogelijkheden: - Een grafische samenvatting van de antwoorden weergeven (staafdiagrammen per vraag) - Alle antwoorden weergeven (per invuller de mogelijkheid om te kijken wat deze heeft ingevuld)
Eindopdracht Eindopdracht beginners: 1. Vul je profiel op Nova Portal in. Geef aan wat je werkzaamheden zijn, hoe je te bereiken bent en wat je interesses zijn. 2. Geef aan wie je collega's zijn. 3. Voeg een profielfoto toe. 4. Voeg enkele documenten toe op je Mijn Site aan de bibliotheek Gedeelde documenten. (Let wel op dat je geen gevoelige informatie plaatst hier). 5. Maak een waarschuwing aan voor een willekeurige bibliotheek of lijst op Nova Portal. Stuur de bevestigingsmail die je hiervan ontvangt door naar je begeleider.
Eindopdracht gevorderden: 1. Vul je profiel op Nova Portal in. Geef aan wat je werkzaamheden zijn, hoe je te bereiken bent en wat je interesses zijn. 2. Geef aan wie je collega's zijn. 3. Voeg een profielfoto toe. Maak een teamsite aan onder je Mijn Site. 4. Pas de machtigingen aan. Geef enkele cursisten/collega's leesrechten, geef je begeleider bijdrage rechten. 5. Maak een documentenbibliotheek aan met de naam: Opdrachten en vul deze met enkele documenten naar keuze. 6. Maak een afbeeldingenbibliotheek aan met een naam naar keuze en zet hier enkele afbeeldingen/foto's in. 7. Maak een enquête aan met enkele diagnostische vragen voor je cursisten. 8. Plaats een item in een discussieforum in de teamsite.
Bronnen Digitale didactiek: Wiki's en weblogs in het onderwijs Artikel: 8 principes om studenten te laten leren in de digitale leeromgeving Wiki's: Weblog Jeroen Clemens Wiki project Macedonie Nederland Brochure Kennisnet (pdf) Weblogs: Kennisnet brochure weblogs in het onderwijs (pdf). Weblogs in het onderwijs van Sybilla Poortman en Peter Sloep. (pdf)
