Notitie
Haalbaarheidsscan - 1e fase Zwembad 2521 Gewoon Zwemmen in Culemborg
DATUM
REFERENTIE
STATUS
08/05/2012
N5110.09-001
1.0/Definitief
Inhoudsopgave Inhoudsopgave .............................................................................................................................................................. 2 1 Inleiding ..................................................................................................................................................................... 3 1.1 Algemeen ........................................................................................................................................................... 3 1.2 Werkwijze .......................................................................................................................................................... 3 1.3 Dankwoord ...................................................................................................................................................... 4 2 Introductie: 2521 Gewoon Zwemmen ........................................................................................................... 5 3 Een 2521-bad in Culemborg? ........................................................................................................................... 8 4 Organiserend vermogen verenigingen Culemborg ................................................................................9 4.1 Inleiding .............................................................................................................................................................9 4.2 Culemborgse Reddingsbrigade ...............................................................................................................9 4.3 Duikteam Dipnoi ........................................................................................................................................... 11 4.4 Q-Divers ......................................................................................................................................................... 12 4.5 Stichting Vrijstad ......................................................................................................................................... 13 4.6 ZC’90 ............................................................................................................................................................... 14 4.7 ZV De Meer .................................................................................................................................................... 16 4.8 Conclusie aangaande organiserend vermogen in Culemborg .................................................. 18 5 Exploitatie ............................................................................................................................................................. 20 5.1 Algemeen ....................................................................................................................................................... 20 5.2 Uitgangspunten .......................................................................................................................................... 20 5.3 Overzicht exploitatie basisjaar “going concern” ............................................................................ 21 Bijlage: Zwemwaterbehoefte ZC’90 en ZV De Meer ................................................................................... 24 Bijlage: (Theoretisch) rooster 2521 - Culemborg .......................................................................................... 25
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
2/26
1
Inleiding
1.1 Algemeen Zwembad De Meer is gebouwd in 1974 en gerenoveerd in 1998. De grond en het gebouw zijn eigendom van de gemeente. De exploitatie wordt verzorgd door N.V. Sportfondsen Culemborg (hierna: de N.V.), welke voor 100% eigendom is van de gemeente. Het huidige jaarbudget voor de zwemvoorziening is € 469.598,=. De gemeenteraad van Culemborg heeft in het kader van de te realiseren bezuinigingen aangegeven dat men in de toekomst, inclusief kapitaallasten, maximaal € 250.000,= (prijspeil 01.01.2012) voor een zwemvoorziening 1 beschikbaar wil maken . Bij de behandeling van de begroting 2012 is - tegen de achtergrond van deze bezuinigingsdoelstelling - opdracht gegeven tot het onderzoeken van de mogelijkheden voor vervanging / vernieuwing van het bestaande zwembad. Dit onderzoek is vervolgens door de N.V. ter hand genomen. De resultaten van het onderzoek zijn gepresenteerd in de rapportage “zwemmen in Culemborg, hoe verder?”. Op basis daarvan heeft de gemeente geconcludeerd dat de in dat onderzoek geformuleerde scenario’s geen, althans onvoldoende, basis bieden om de vereiste bezuiniging te realiseren. Tevens is geconstateerd dat dit door het voor onbepaalde tijd in stand houden van zwembad De Meer evenmin mogelijk is. De gemeente Culemborg heeft kennis genomen van het zwembadconcept “2521 Gewoon Zwemmen”, zoals ontwikkeld door de Koninklijke Nederlandse Zwembond met een aantal partners, waarin de gangbare vormgeving van een zwembad en de exploitatie daarvan volledig opnieuw is vormgegeven (voor een nadere toelichting op dit concept wordt verwezen naar hoofdstuk 2). Op basis daarvan is besloten (vervolg)onderzoek te doen naar de haalbaarheid van dit concept in de Culemborgse situatie alsmede binnen de gestelde financiële kaders. In voorliggende rapportage worden de resultaten gepresenteerd van de eerste fase van de in dat verband door “2521 Gewoon Zwemmen” uitgevoerde haalbaarheidsscan.
1.2 Werkwijze Door 2521 Gewoon Zwemmen is een haalbaarheidsscan ontwikkeld om te toetsen welke toepassingsmogelijkheden er voor 2521 Gewoon Zwemmen in een specifieke gemeente bestaan. Deze haalbaarheidsscan omvat in zijn meest basale vorm een aantal modules: • organiserend vermogen; • fysiek product; • financiering; • exploitatie. De gemeente Culemborg heeft gekozen voor een gefaseerde onderzoeksopzet, waarbij in eerste instantie wordt gekeken naar de basisexploitatie van een Culemborgs zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen en de wijze waarop de vaste gebruikers van het zwembad daar een inbreng kunnen hebben (“organiserend vermogen”). De resultaten van deze eerste onderzoeksfase worden door de gemeente beoordeeld, niet in de laatste plaats tegen de achtergrond van de bezuinigingen die zij zal moeten realiseren.
1
Dit betekent ten opzichte van de huidige situatie een bezuiniging van (afgerond) € 220.000,=.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
3/26
Indien daar op basis van het eerste fase onderzoek voldoende aanleiding is, zal na besluitvorming door college / gemeenteraad een vervolgonderzoek plaatsvinden. Elementen zoals die vooralsnog door de gemeente zijn benoemd als behorende tot dit tweede fase onderzoek zijn: - locatiekeuze; - inventarisatie incidentele kosten verbonden aan de omslag van het huidig zwembad naar een nieuw 2521-zwembad; - inventarisatie van de benodigde planologische / vergunningenprocedures. Ten behoeve van de uitwerking van dit eerste fase-onderzoek is gebruik gemaakt van interviews met betrokken partijen en de nodige basisinformatie, waaronder exploitatiegegevens van zwembad De Meer.
1.3 Dankwoord Aan de totstandkoming van voorliggende rapportage hebben, behalve diverse vertegenwoordigers van de ambtelijke organisatie, tevens meegewerkt: • de vaste gebruikers van zwembad De Meer, bestaande uit (in alfabetische volgorde): o Culemborgse Reddingsbrigade; o Duikteam Dipnoi o Q-Divers o Stichting Vrijstad o ZC’90 o ZV De Meer
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
4/26
2
Introductie: 2521 Gewoon Zwemmen
In het najaar van 2009 publiceerde de KNZB haar Masterplan Accommodaties “Gezocht: Water”. In dit masterplan is op basis van gedegen onderzoek vastgesteld dat er een structureel tekort is aan zwemwater voor zwemverenigingen. Dit tekort belemmert de groei en professionalisering van deze zwemverenigingen en zodoende ook de belangrijke rol die de zwemsport in potentie kan spelen in de maatschappelijke participatie en gezondheidsbevordering. De KNZB heeft in dit kader het initiatief genomen tot de ontwikkeling van een hoogwaardig, innovatief en duurzaam zwembadconcept, daarin bijgestaan door professionele en zeer ervaren partners op het gebied van ontwikkeling, exploitatie, uitrusting en energiehuishouding van zwembaden. Dit zwembadconcept heet: 2521 Gewoon Zwemmen. De ontwikkeling van 2521 Gewoon Zwemmen is voorafgegaan door een analyse van “de zwembadsector”. Zo’n dertig jaar geleden lag de hoofdzaak voor gemeentelijke zwembaden bij sportgebruik en leren zwemmen. De bijbehorende zwembaden waren eenvoudig, doelmatig en de bijbehorende investeringen te overzien. In de loop van de jaren heeft een breed scala aan recreatieve toevoegingen zijn intrede gedaan, zoals glijbanen, recreatiebaden, whirlpools, etc. De laatste jaren neemt het recreatieve gebruik van zwembaden onder invloed van de concurrentie van andere vormen van vertier - zowel in de echte als in de virtuele wereld echter alleen maar af. Mede ingegeven door het financieel-economische klimaat en de onvermijdelijke herbezinning op kerntaken, lijkt de tijd meer dan rijp om terug te gaan naar de basis en weer een zwembadconcept te introduceren, waarin gezondheid, leren zwemmen en sport centraal staan. Het zwembad kan dan weer een betaalbare, duurzame en ook maatschappelijk verantwoorde investering worden, die een antwoord geeft op een breed scala aan maatschappelijke thema’s.
Schematisch: trend van (dure) recreatieve zwembaden met veel voorzieningen, terug naar een meer “basic” zwembad met een verantwoord investeringsniveau.
Het concept 2521 Gewoon Zwemmen kent een aantal belangrijke aspecten, die hierna kort worden besproken, het betreft: locatie; exploitatie; gebouw. De locatie Er wordt steeds een locatie beoogd die vanzelfsprekend goed bereikbaar is voor de gebruikers in het verzorgingsgebied. Belangrijk uitgangspunt is verder de mogelijkheid tot dubbelgebruik van voorzieningen zoals parkeergelegenheid. Een strategische locatiekeuze is eveneens essentieel om een brede herbestemming van het gebouw in de toekomst mogelijk te maken. Als gezegd zal de locatiekeuze in Culemborg pas in de tweede onderzoeksfase aan de orde komen.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
5/26
De exploitatie De exploitatie is vormgegeven op basis van maatschappelijk ondernemerschap zonder winstoogmerk. Financiering kan per locatie worden bepaald en kan extern worden verzorgd door lokale financiers of een reguliere bank-/financieringsinstelling binnen de context van een Publiek-Private Samenwerking (PPS), waarbij de gemeente zwembadproducten/-activiteiten inkoopt en/of subsidieert. In het stichtingsbestuur zullen de diverse participanten plaatsnemen en ook de KNZB zal blijvend haar verantwoordelijkheid dragen. Belangrijke basisuitgangspunten voor een gezonde exploitatie conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen zijn: • vaste inkomsten uit verenigingssport, • lage kapitaallasten instructie, doelgroepen en recreatie lage onderhoudskosten • vaste inkomsten uit schoolgebruik • lage energiekosten • vaste inkomsten uit productenpakket • lage personeelskosten door deelinzet van lokale overheid/overige instellingen vrijwillig kader en combinatiefunctionaris • vaste inkomsten uit eigen “horeca” • of verenigingsmanager • vaste inkomsten uit verhuur MF-ruimten Wanneer het concept goed kan worden toegepast, dan is een jaarlijks exploitatietekort van € 100.000,= inclusief kapitaallasten haalbaar. Afhankelijk van aanvullende kansen, bijvoorbeeld verbonden aan samenwerking met onderwijs- en zorginstellingen, of door de toepassing van combinatiefunctionarissen dan wel nog andere (boven)lokale mogelijkheden, kan het exploitatiesaldo verder naar beneden. Daartegenover staat dat er in de situatie van een specifieke gemeente ook sprake kan zijn van kostenverhogende factoren (zoals minder beschikbaar vrijwilligerspotentieel, bewust lage(re) tarieven, afschaffen schoolzwemmen, etc.) . Om die reden dient het concept vanuit de basisopzet steeds vertaald te worden naar een specifieke lokale situatie. Het gebouw Het gebouw vormt een solide basis voor een optimale exploitatie. Behalve het zwembad zelf, is het voorzien van een kleedaccommodatie, een ontmoetings-, horeca- en verenigingsruimte, twee multifunctionele ruimten, bergingen, toeschouwersruimte/tribune, techniek en een centrale entree. Aspecten die bijdragen aan een optimaal exploiteerbaar gebouw zijn: • slimme fundatie; leidt tot 1/3 kortere • toegankelijk voor iedereen bouwtijd (12 maanden is mogelijk) • sociaal veilig door eenvoudige gebouw• slimme constructie gericht op prefabricage structuur en maximaal overzicht/doorzicht • materialisatie gericht op het voorkomen • hoge vandaalbestendigheid van bouwfouten en minimalisatie milieu• hoge esthetische uitgangswaarde en belasting stedenbouwkundige kwaliteit • hoogwaardige bassins met laag onderhoud • doordachte gebouwschil voor lage • toepassing van een beweerbare bodem in energievraag de lengte van het bassin voor • “uithangbord” van duurzaamheid multifunctioneel en gelijktijdig gebruik • 30% lagere energiekosten, 25% lagere • compact volume met optimale benutting CO2-uitstoot met mogelijkheden tot van de bouwkavel groenfinanciering • naar wens schaalbaar (bijv. 25x15, 35x25 • aanvullende opties beschikbaar om tegen 50x21) met beperkte aanvullende lage meerkosten een CO2-neutraal engineeringskosten zwembad te realiseren
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
6/26
De stichtingskosten voor het basisconcept (exclusief grondverwervingskosten en externe infrastructuur) bedragen ca. € 4.370.000,= exclusief BTW. Afhankelijk van de wijze waarop het gebouw op een locatie wordt/moet worden ingepast en de mate waarin bijkomende kosten worden toegerekend aan een zwembadontwikkeling, kunnen deze hoger worden. Ook dit is een belangrijke reden waarom het 2521-concept steeds naar een specifieke lokale situatie 2 moet worden uitgewerkt .
2
Het blijkt dat het concept 2521 Gewoon Zwemmen voor veel gemeenten een interessant concept is en momenteel in diverse variaties en onderzoeksfasen onderwerp van gesprek is. Ook blijkt dat veel gemeenten eigen uitgangspunten hanteren, welke op verschillende wijzen en in verschillende maten in specifieke haalbaarheidsscans worden verwerkt. Daarnaast is het concept continu in ontwikkeling (2521 Gewoon Zwemmen blijft werken aan optimalisatie er van). Dit alles leidt er toe dat - hetgeen ook mag worden verwacht - onderzoeksresultaten zoals behaald in de ene gemeente vaak niet 1-op-1 toepasbaar zijn op de situatie in een andere gemeente. à Wij merken dit expliciet op, omdat wij ervaren dat diverse gemeenten onderling de eerste ervaringen met het concept 2521 Gewoon Zwemmen uitwisselen en geconstateerde verschillen soms tot misverstanden kunnen leiden.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
7/26
3
Een 2521-bad in Culemborg?
In het voorgaande hoofdstuk is het concept 2521 Gewoon Zwemmen in de basis omschreven. In dit rapport wordt een haalbaarheidsscan beschreven naar de mogelijke realisatie van een 2521-bad in Culemborg. In dit hoofdstuk worden de algemene uitgangspunten besproken, die bij het uitwerken van de haalbaarheidsscan zijn gehanteerd. •
•
•
•
•
3
De gemeente Culemborg heeft nog geen locatie voor het 2521-bad aangewezen, dientengevolge wordt in deze rapportage ten aanzien van de stichtingskosten (investering) uitgegaan van het basisconcept. Als uitgangspunt is gehanteerd dat de gemeente, bij de realisatie van een nieuw zwembad, tevens zal overgaan tot het op- en inrichten van een lokale stichting welke het 3 beheer en de exploitatie van het zwembad voor zijn rekening zal nemen . De stichting is in deze benadering overigens niet de eigenaar van het bad. Omdat het 2521-bad zou kunnen dienen ter vervanging van zwembad De Meer, is bij het opstellen van deze haalbaarheidsscan gebruik gemaakt van de historische exploitatiegegevens van dat bad. Niettegenstaande het voorgaande uitgangspunt is het 2521-concept gebaseerd op een hoeveelheid maatregelen om tegen minimale investering en exploitatietekort een maximaal functioneel zwembad de realiseren en te exploiteren. Deze maatregelen worden in deze scan maximaal gehandhaafd om zo min mogelijk van de voordelen daarvan verloren te laten gaan. Het concept 2521 Gewoon Zwemmen is mede gebaseerd op de nodige inzet dan wel zelfwerkzaamheid van verenigingen. Andere ondersteuning zoals bijvoorbeeld de inzet van een combinatiefunctionaris, sportbuurtcoach, verenigingsmanager, etc. is niet in deze rapportage betrokken, maar biedt mogelijk nog aanvullende kansen.
Een verdere uitwerking van de vormgeving van de Culemborgse organisatie en een integrale afweging van de stichting ten opzichte van andere rechtsvormen vallen (vooralsnog) buiten de scope van onderhavige 1e faseonderzoek. De stichtingsvorm betreft het uitgangspunt voor het basisconcept. Andere rechtsvormen worden niet op voorhand uitgesloten.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
8/26
4
Organiserend vermogen verenigingen Culemborg
4.1 Inleiding Door inzet van vrijwilligers van verenigingen, respectievelijk vaste gebruikers / zelforganisaties, kan de kostenstructuur van de exploitatie van het 2521-bad gunstig worden beïnvloed en kunnen deze vaste gebruikers bovendien het aanbod aan hun leden vergroten (meer zwemwater). Hierdoor kunnen zij zich verder ontwikkelen, zowel inzake hun eigen primaire activiteitenaanbod (bijv. prestatieniveau), maar ook voor wat betreft hun (bredere) sociaalmaatschappelijke functie. Dit hoofdstuk omvat een analyse van het zogeheten organiserend vermogen van de betrokken zelforganisaties en hun capaciteit om een significante rol te spelen in het beheer en de exploitatie van 2521 Gewoon Zwemmen. Hierna wordt aldus een profiel van het organiserend vermogen gemaakt. Als gevolg van de in deze module verkregen inzichten wordt ook duidelijk of deze vaste gebruikers in hun huidige omvang en organiserend vermogen reeds in staat zijn de op deze wijze geformuleerde rol in de exploitatie in te vullen. Ook de gemeente en de exploitant zijn gebaat bij deze samenwerking. Om in te zien of de (zwem)verenigingen in Culemborg een actieve bijdrage willen en kunnen leveren aan een zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen, worden zij in het licht van deze aspecten nader beschouwd. Met behulp van een vragenlijst en diepte interview is bezien of de gewenste grotere rol van de (zwem)verenigingen wel of niet haalbaar is. In het kader van de haalbaarheidsscan zijn de volgende zelforganisaties betrokken: • Culemborgse Reddingsbrigade; • Duikteam Dipnoi • Q-Divers • Stichting Vrijstad • ZC’90 • ZV De Meer
4.2
Culemborgse Reddingsbrigade
4.2.1 Huidige situatie De reddingsbrigade kent ca. 115 leden en is organisatorisch sterk. De Culemborgse reddingsbrigade is aangesloten bij Reddingsbrigade Nederland. De vereniging geeft aan financieel gezond te zijn. Alle opleidingen met betrekking tot het zwemmen zijn in zwembad De Meer ondergebracht. Theoretische lessen in het eigen clubhuis en varend redden vinden plaats vanuit de brandweerkazerne en eigen clubhuis (Steenovenslaan). De Reddingsbrigade heeft een convenant met de brandweer, inzake inzet oppervlaktewater reddingen en voor ondersteuning in de vorm van logistieke diensten. Momenteel huurt de Reddingsbrigade het bad (5 zwembanen) gedurende 46 weken voor 2,5 uur per week. Dit is voldoende voor de vereniging om haar (binnenzwem-)activiteiten te accommoderen.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
9/26
4.2.2 Ledenbestand en opbouw Het ledenbestand van de Reddingsbrigade is vrij constant: 2009: 123 leden 2010: 114 leden 2011: 119 leden 2012: 115 leden 2
Daarvan is ongeveer /3 jeugdleden (t/m 18 jaar).
4.2.3 Kader / vrijwilligers De vereniging beschikt over 7 trainers met BHV en 16 leden met een EHBO-diploma. Daarnaast zijn de noodzakelijke bestuursfuncties ingevuld. De gediplomeerde vrijwilligers binnen de vereniging, worden al flink belast (als voorbeeld wordt gegeven het verzorgen van opleidingen zwemmend- en varend redden, rooster 7/24 beschikbaarheid bij oppervlakte water reddingen en logistieke ondersteuning bij de brandweer). Door deze taken / verplichtingen heeft de vereniging geen mogelijkheden om te participeren in het beheer en exploitatie van het 2521 gewoonzwemmen concept. Wel is men in beginsel bereid om advies, indien gewenst, aan het beheer van een nieuw 2521-bad te geven. Als voorbeeld wordt genoemd “ hulp bij het opstellen van zaken als ontruimingsplan e.d.” 4.2.4
SWOT-analyse
Sterkten
- Voldoende technisch geschoold kader voor de eigen activiteiten - De vereniging weet nieuwe leden te behouden
Zwakten
- Beleidsmatig is er ruimte voor versterking (er is beperkt vastgesteld beleid)
Kansen
-
Bedreigingen
- Sluiting zwembad
4.2.5 Wensen De Culemborgse Reddingsbrigade geeft aan momenteel voldoende zwemwater tot haar beschikking te hebben. In een eventueel 25x21 bad is bijvoorbeeld te denken aan 3 uur huren van 4 banen (inclusief beweegbare bodem), waarbij een combinatie met andere gebruikers mogelijk is. Men kan tijdens de eigen activiteiten eventueel toezicht verzorgen op parallelle activiteiten. Er zijn geen wensen om zwem ABC aan te bieden, noch om een actieve rol te spelen in de horeca-exploitatie. Wel is men bereid actief mee te denken over (deel)vraagstukken aangaande de verdere uitwerking en realisatie van een zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen.
4.2.6 Conclusie De Culemborgse Reddingsbrigade vervult een significante rol in Culemborg. Deze inbreng vindt met name “buiten” plaats en vergt op dit moment reeds het nodige van de verenigingsorganisatie en de beschikbare vrijwilligers. In verband hiermee kan men geen organisatorische bijdrage in het beheer en de exploitatie van een eventueel 2521-bad leveren.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
10/26
Wellicht zijn er mogelijkheden te onderzoeken tot het houden van toezicht op activiteiten (bijvoorbeeld vrijzwemmen of conditietraining van een andere vereniging) die gelijktijdig met de activiteiten van de Culemborgse reddingsbrigade plaatsvinden. Desalniettemin is de betrokkenheid van de Reddingsbrigade (meer immaterieel) van belang, onder andere vanwege het achterliggend netwerk. Leden van de reddingsbrigade zouden bovendien een potentieel arsenaal aan toezichthouders tijdens vakantieperioden kunnen vormen.
4.3
Duikteam Dipnoi
4.3.1 Huidige situatie Dipnoi zwemt ca. 39 weken binnen (periode oktober - juni). De vereniging staat voor 46 weken in het rooster met 1 uur op de vrijdagavond en doet aan de randen van het seizoen het gehuurde uur geregeld onderhands over aan ZV De Meer. De vereniging valt onder een sleutelhuur-regeling. Dipnoi voert lange termijn financieel beleid, heeft een sluitende begroting en een positief eigen vermogen. 4.3.2 Ledenbestand en opbouw Dipnoi geeft aan dat de vereniging wat betreft omvang over de afgelopen jaren stabiel is en ca. 35 leden kent. 4.3.3 Kader / vrijwilligers Dipnoi ziet geen mogelijkheden naast de eigen activiteiten vrijwilligers in te zetten ten behoeve van het beheer van een eventueel 2521-bad. 4.3.4
SWOT-analyse
Sterkten
- Vaste omvang - Financieel stabiel
Zwakten
- Er zijn minder vrijwilligers beschikbaar dan men zou willen
Kansen
- Regionale samenwerking
Bedreigingen
- Ervaart een dreiging in de verdrukking te komen in een 2521-zwembad - Zwembad met minder diepte - Sluiting zwembad
4.3.5 Wensen Dipnoi is tevreden met de wijze waarop ze nu draait en streeft vooral naar continuering daarvan. Men geeft aan positief te staan tegenover de mogelijke implementatie van het concept 2521 Gewoon Zwemmen, maar vanuit de kleine organisatie die men is, geen beheerof exploitatieverantwoordelijkheid te kunnen noch te willen dragen. Voor Dipnoi is de diepte van het bad van groot belang. Men is enigszins teleurgesteld over de (in de standaard-situatie) maximale diepte van 2,60 meter van het 2521-bad. Een diepte van 3,60 of tenminste 3,00 meter zou voor de duiksport beter zijn. Dergelijke diepten geven volgens Dipnoi ook een regionale aantrekkingskracht op duikers / duikverenigingen (Tiel en Vianen worden genoemd). Dipnoi geeft verder aan te vrezen als kleine gebruiker een minder goede plek te zullen krijgen in een 2521-bad. Dipnoi ziet liever de huidige exploitant door gaan.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
11/26
Men geeft aan dat het parallel inroosteren van activiteiten voor een duikvereniging er toe zou kunnen leiden dat zij de verantwoordelijkheid hebben voor die activiteiten en de veiligheid 4 daarvan (dit in verband met ARBO-wetgeving ). Op voorhand wil men dit graag vermijden. 4.3.6 Conclusie Dipnoi staat als gebruiker op zichzelf en zal vooral het karakter houden van een vaste gebruiker met een beperkt aantal uren per jaar. In de exploitatieraming (zie hoofdstuk 5) zal geen rekening gehouden worden met inbreng in het beheer / vrijwilligers, noch met gedeeld gebruik van het zwembad. Verder geldt dat Dipnoi aangeeft het als een positieve ontwikkeling te beschouwen als met behulp van het concept 2521 Gewoon Zwemmen een zwemvoorziening in Culemborg kan worden veiliggesteld. Men is desgevraagd bereid mee te denken over (deel)vraagstukken aangaande de verdere uitwerking en realisatie van een zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen, maar benadrukt tevens daar geen actieve taak en/of verantwoordelijkheid in te kunnen nemen respectievelijk te ambiëren. Hoewel technisch mogelijk, wordt in de verdere uitwerking van deze rapportage vooralsnog geen rekening gehouden met een grotere diepte van het zwembad.
4.4
Q-Divers
4.4.1 Huidige situatie Q-Divers huurt het huidige 25-meter bad ca. 30 weken per jaar gedurende 1 uur per week. Men is positief over de samenwerking met de huidig exploitant. 4.4.2 Ledenbestand en opbouw Totaal aantal leden: 2009: 36 leden 2010: 34 leden 2011: 37 leden Daarvan ca. 10% jeugdleden (t/m 18 jaar).
4.4.3 Kader / vrijwilligers Q-Divers ziet in een nieuwe vormgeving van de zwembadexploitatie geen mogelijkheden vrijwillige inzet in te brengen. Ook geeft zij aan dat zij geen bijzondere (onderwater) werkzaamheden kan uitvoeren. De aanwezige vertegenwoordigers geven aan daarin door de Arbowet te worden beperkt. 4.4.4
SWOT-analyse
Sterkten
- Organisatie is van beperkte schaal en goed behapbaar
Zwakten
- Vrijwillig kader is niet altijd voldoende beschikbaar. - Men heeft geen lange termijn beleid, maar heeft daar ook geen
4
Uit de brochure “Sportduikinstructie en de regels” zoals in 2011 uitgegeven door de toenmalige Arbeidsinspectie (tegenwoordig Inspectie SZW) blijkt geen automatische verantwoordelijkheid van een duikvereniging voor parallel aan hen onafhankelijk georganiseerde activiteiten. Wel kunnen aansprakelijkheidsproblemen ontstaan, wanneer duikers onder water reageren op zwemmers die in de problemen komen.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
12/26
behoefte aan. Kansen
-
Bedreigingen
- Ervaart een dreiging in de verdrukking te komen in een 2521-zwembad - Sluiting zwembad
4.4.5 Wensen Q-Divers geeft aan dat zij enigszins vrezen in een exploitatie waar verenigingen een belangrijke rol spelen (2521 Gewoon Zwemmen) in de verdrukking te zullen komen. Q-Divers heeft voor zijn activiteiten in een 25 x 21 meter bad in beginsel voldoende aan een half bad (4 banen), waarbij soms ook op de beweegbare bodem gewerkt wordt. 4.4.6 Conclusie Evenals Dipnoi staat ook Q-Divers als gebruiker op zichzelf en zal het karakter houden van een vaste gebruiker met een beperkt aantal uren per jaar. In de exploitatieraming (zie hoofdstuk 5) zal geen rekening gehouden worden met inbreng in het beheer / vrijwilligers, noch met gedeeld gebruik van het zwembad. Ook Q-Divers is bereid mee te denken over (deel)vraagstukken aangaande de verdere uitwerking en realisatie van een zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen.
4.5
Stichting Vrijstad
4.5.1 Huidige situatie De Stichting Vrijstad biedt aan mensen met een beperking uit Culemborg e.o. de mogelijkheid te sporten en te ontspannen. Al vanaf 1977 zet deze zich in om deze sportieve en recreatieve activiteiten te verzorgen. Stichting Vrijstad is vaste gebruiken van het zwembad en heeft een wedstrijdzwemploeg, welke regelmatig deelneemt aan wedstrijden. Daarnaast wordt zwemles (zwem ABC) voor mensen met een beperking aangeboden. Men geeft aan goed contact te hebben met de exploitant en heeft voldoende badwater. De stichting huurt het bad op zaterdagmorgen gedurende anderhalf uur, hetgeen voldoende is. De huur voor Stichting Vrijstad is nu - voor 1,5 uur - € 122,33 per week voor beide baden (25meter en instructiebad). 4.5.2 Ledenbestand en opbouw Omdat het een stichting betreft, kent Vrijstad als zodanig geen leden. Voor wat betreft het aantal deelnemers zijn de activiteiten van Stichting Vrijstad behoorlijk stabiel gebleken, met 65 tot 75 deelnemers over de afgelopen jaren, waarvan iets minder dan de helft jeugd-deelnemers zijn (t/m 18 jaar). Stichting Vrijstad heeft met zijn activiteiten een regionale aantrekkingskracht. 4.5.3 Kader / vrijwilligers Stichting Vrijstad kan beschikken over voldoende vrijwilligers om de eigen activiteiten te beheersen.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
13/26
4.5.4
SWOT-analyse
Sterkten
- Maatschappelijk relevante activiteit - De vereniging biedt zwem ABC aan aan een specifieke doelgroep
Zwakten
- Organisatie lijkt weinig beleid te kennen, enigszins ad hoc van karakter, met uitzondering van de zwemlessen (belangrijk onderdeel), waarvan de organisatie helemaal is uitgewerkt.
Kansen
-
Bedreigingen
- Wegvallen warm zwemwater - Sluiting zwembad
4.5.5 Wensen Stichting Vrijstad vraagt aandacht voor toegankelijkheid van een eventueel nieuw zwembad voor mensen met een beperking. Indien er in een nieuw bad een watertemperatuur van maximaal 28,5 °C is, zal dat er toe leiden dat een deel van zijn deelnemers zal afvallen. Men is tevreden over de huidige plek in het bestaande zwembad De Meer. In een eventueel 2521-bad geeft men uit privacy-overwegingen en vanwege de rust voor (ook jonge) deelnemers het hele bad te willen huren, dat wil zeggen zonder dat er gelijktijdig andere gebruikers aanwezig zijn. 4.5.6 Conclusie Stichting Vrijstad vervult een relevante maatschappelijke functie, welke ook in een eventueel nieuw zwembad zo goed mogelijk geaccommodeerd zal (moeten) worden. De algemene toegankelijkheid voor mensen met een beperking is binnen het basis-concept gewaarborgd. In het basisconcept wordt daarnaast uitgegaan van een constante watertemperatuur van ca. 28 28,5 °C. Dit zal voor een deel van de deelnemers aan de zwemactiviteiten van Stichting Vrijstad te koud zijn. Voor Stichting Vrijstad geldt verder dat men als gebruiker op zichzelf staat en er géén bereidheid is om buiten de begeleiding van de eigen lesuren een bijdrage te leveren. In de exploitatieraming (zie hoofdstuk 5) zal geen rekening gehouden worden met inbreng in het beheer / vrijwilligers, noch met gedeeld gebruik van het zwembad.
4.6
ZC’90
4.6.1 Huidige situatie ZC’90 richt zich als vereniging minder op prestatie / competitie maar meer op recreatief zwemmen (masters- / 50+ zwemmen, gezondheid en gezelligheid). Zij is als zodanig ook meer op haar eigen leden dan op de omgeving gericht. ZC’90 huurt momenteel 6 uur per week. De vereniging heeft geen eigen clubruimte. ZC’90 voert lange termijn financieel beleid, een sluitende begroting en een positief eigen vermogen. ZC’90 geeft aan dat financiële gezondheid ook komt door het aantal masters-leden. Die leveren een goede bijdrage in de contributie en kosten verder weinig. 4.6.2 Ledenbestand en opbouw Totaal aantal leden: 2009: 117 leden 2010: 111 leden 2011: 114 leden 1
Daarvan ca. /3 jeugdleden (t/m 18 jaar).
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
14/26
4.6.3 Kader / vrijwilligers ZC’90 heeft over het algemeen voldoende vrijwillig kader, maar ziet beperkte mogelijkheden om vrijwilligersinzet te leveren om een bijdrage te leveren in het beheer van een eventueel 2521-bad. Het gaat dan met name om activiteiten de gelijktijdig met de eigen activiteiten plaatsvinden (momenteel 5 ochtenden en 1 avond, gedurende een uur). Ook wanneer de uitbreiding van het gehuurde zwemwater wordt toegepast (zie § 4.6.5), heeft men voldoende vrijwilligers om dat te kunnen beheersen. De kern is dat ZC’90 voldoende kader heeft voor de eigen activiteiten en een overzichtelijke uitbreiding van die activiteiten (bijvoorbeeld van 30 baanuren nu naar 47, zoals berekend met behulp van de badwatercalculator van de KNZB, zie bijlage). ZC’90 heeft nu een beperkte capaciteit aan vrijwilligers voor de daadwerkelijke exploitatie van een zwembad volgens het 2521-concept. 4.6.4
SWOT-analyse
Sterkten
- De vereniging is in de basis financieel gezond - Vaste kern aan vrijwilligers is voldoende voor eigen activiteiten
Zwakten
-
Er is (nog) geen sprake van meerjarig beleid / een beleidsplan Interne / korte termijn focus maakt vereniging kwetsbaar(der) Geen eigen clubruimte Te weinig jeugdleden, die bovendien weinig aan wedstrijdzwemmen (willen) doen
Kansen
- Sluiting zwembad - Vergrijzing
Bedreigingen
4.6.5 Wensen De samenwerking met de huidige exploitant wordt als “voldoende” gekenschetst. ZC’90 zou wel graag meer avonduren willen huren. ZC’90 en ZV De Meer zijn in gesprek geweest over een mogelijke fusie. Recent hebben de Leden van ZC’90 echter in een Algemene Ledenvergadering besloten niet tot een fusie te willen overgaan. 5
Op basis van het ledenaantal en -samenstelling kan worden berekend dat ZC’90, die nu per week 30 baanuren huurt (te weten 6 uur x 5 zwembanen) voldoende leden heeft om ca. 47 baanuren te huren.
5
Met behulp van de badwatercalculator van de KNZB kunnen verenigingen, op basis van de normen uit de Meerjarenopleidingsplannen van de KNZB, objectief onderbouwen hoe groot hun vraag naar badwater is. De KNZB stelt voor het eerst een norm op dit gebied en geeft zo een signaal af naar exploitanten en gemeenten, waarmee duidelijk wordt dat de roep om meer badwater een normatieve en feitelijke onderbouwing heeft gekregen. De calculator bepaalt, op basis van het aantal zwemmers per leeftijdscategorie, het niveau van de zwemmers, de afmetingen van het bad en het aantal banen, wat de wekelijkse behoefte aan badwater is, volgens de normen van het Meerjarenopleidingsplan van de KNZB. De kracht van de Badwatercalculator zit vooral in de objectieve onderbouwing richting gemeente/exploitant van de badwaterbehoefte en het toetsen van toekomstige behoefte bij veranderend (stijgend) ledental. Bron: KNZB, http://www.knzb.nl/knzbvoor/verenigingen_vrijwilligers/badwatercalculatietool
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
15/26
Met ZC’90 is besproken dat dat uiteraard ook betekent dat men meer huur betaald. De extra huurkosten zijn vooralsnog berekend op ca. 12,5% meer op de netto-badhuur die ZC’90 in 2011 betaalde. Of er als gevolg daarvan meer vrijwilligers noodzakelijk zullen zijn, hangt uiteraard mede af van de wijze waarop deze huur wordt ingeroosterd (bijv. 6 uren x 8 banen, of 4 uur x 8 banen en 4 uur x 4 banen, etc.). De vereniging geeft aan dat het benodigd aantal vrijwilligers voor de eigen activiteiten voor hen niet snel het probleem zal zijn, als men daarbij vooral naar een masters-bezetting zouden gaan. Als die uren ook in de avond zouden vallen, acht men het mogelijk om het masters-ledenaantal nog verder uit te breiden en daarmee de begroting sluitend te krijgen (10 extra masters-leden erbij is reeds voldoende, heeft men berekend).
4.6.6 Conclusie Voor ZC’90 geldt dat men kan spreken van een gezonde vereniging, met een behoorlijk vaste ledenbasis. Indien de activiteiten van ZC’90 gecombineerd worden met andere activiteiten (bijv. banenzwemmen), dan kan men ook een bijdrage leveren door inbreng van vrijwillige inzet. In de toekomst zijn er wellicht mogelijkheden om via ZC’90 ook de 50-plussers meer in te zetten als vrijwilligers binnen de organisatie van 2521 Gewoon Zwemmen (het betreft immers 6 een bevolkingsgroep die nu reeds meer uren vrijwilligerswerk verrichten dan jongeren ). Daar is in deze rapportage echter géén voorschot op genomen. ZC’90 staat positief tegenover het 2521-concept en wil daarom ook - tijdens de eigen zwemuren - een bijdrage leveren in het beheer van een 2521-bad. Uitgangspunt bij het leveren van een bijdrage in het beheer door ZC’90 is wel dat een professionele beheerorganisatie primair verantwoordelijk is voor de exploitatie van een 2521-bad. Zij geeft aan in de huidige setting een bijdrage te kunnen leveren die bijvoorbeeld gericht is op beheeractiviteiten tijdens de eigen zwemuren, maar nog niet daarbuiten. 4.7
ZV De Meer
4.7.1 Huidige situatie In 2012 bestaat zwemvereniging ZV De Meer 35 jaar. De vereniging heeft een breed zwemaanbod. Van spetterzwemmen voor de kleinsten, waterpolo en wedstrijdzwemmen voor de actieve sporter, tot masterzwemmen voor de volwassen recreatieve zwemmers. De samenwerking met de huidige exploitant kent de nodige aandachts- en knelpunten. Onderdeel daarvan is een gebrek aan onderling vertrouwen. Ook ervaart de vereniging niet dat zij gefaciliteerd wordt in haar activiteiten. Tijdens hun activiteiten is er in beginsel ook nog een toezichthouder van de N.V. aanwezig (geen sleutelhuur - extra kosten). ZV De Meer ervaart een duidelijk tekort aan zwemwater en hoopt op nieuwe mogelijkheden in een eventueel nieuw zwembad. De vereniging maakt naast zwembad De Meer ook gebruik van Zwembad de Peppel in Ede (Waterpolo Opleidingscentrum - WOC) en houdt daarnaast (incidenteel) extra trainingen / trainingskamp / -week in andere baden. De vereniging heeft geen eigen clubruimte.
6
Bron: CBS Statline, http://statline.cbs.nl
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
16/26
Ook geeft men aan dat de huidige subsidie-systematiek betekent dat de vereniging deze belangrijke inkomstenpost moet voorfinancieren en de financiële flexibiliteit van de vereniging wordt beknot. ZV De Meer voert lange termijn financieel beleid en heeft een klein positief eigen vermogen.
4.7.2 Ledenbestand en opbouw Totaal aantal leden: 2010: 291 leden 2011: 299 leden 2012: 279 leden Daarvan is ruim 50% jeugdlid (t/m 18 jaar). Ruim de helft van de leden speelt waterpolo, ca. 30% betreft wedstrijdzwemmers. De overige leden zijn onder meer deelnemers aan zwem ABC en masterszwemmers.
4.7.3 Kader / vrijwilligers De vereniging beschikt over ca. 50 vrijwilligers. Daartoe behoort een behoorlijk aantal gediplomeerde trainers. Er is nog slechts een beperkt aantal vrijwilligers met EHBO/BHV. 7 Omdat de vereniging nu niet onder een sleutelhuur-regeling valt, is dat organisatorisch ook nog niet ingebed. Sinds 2011 hanteert ZV De Meer een geïntensiveerd opleidingsprogramma om leden op te leiden voor (o.a.) trainer en zwemles-instructeur, om ook in de toekomst aan de behoefte aan technisch kader te kunnen voldoen. Op dit moment worden reeds 25 leden op die wijze opgeleid. 4.7.4
SWOT-analyse
Sterkten
-
Zwakten
- Algemeen verenigings- en vrijwilligersbeleid nog niet uitgewerkt in beleidsplan - Vereniging heeft beperkt inzicht in tevredenheid leden - Aantal vrijwilligers met EHBO / BHV is enigszins beperkt (zie § 4.7.3) - Relatiebeheer (o.a. met sponsoren) laat ruimte voor verbetering - Geen eigen clubruimte - Nu nog geen ruimte in verenigingsbegroting voor aanvullende badhuur c.q. vergoedingen aan vrijwilligers - Nog geen veiligheidsplan
7
Vaste omvang / ledenbehoud Vereniging heeft een redelijke financiële basis Vereniging heeft zicht op meerjaren financiële ontwikkeling / beleid Voldoende vrijwillig kader, zowel technisch als bestuurlijk Vereniging werkt met meerjarenopleidingsplan / scholingsprogramma om voldoende technisch kader op te leiden - Ambitie om niveau te verhogen - De vereniging mag / kan beperkt zwem ABC aanbieden - Bereidheid vrijwilligers in te brengen in zwembadbeheer
Hierdoor wordt door de exploitant aanvullend toezicht gehouden op de verenigingsactiviteiten, hetgeen in beginsel resulteert in onnodige kosten, omdat dit toezicht ook door de vereniging zelf kan plaatsvinden.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
17/26
Kansen
-
Bedreigingen
- Onvoldoende beschikbaarheid zwemwater - Samenwerking met exploitant - Sluiting zwembad
4.7.5 Wensen ZV De Meer ervaart een duidelijk tekort aan zwemwater en hoopt op nieuwe mogelijkheden in een eventueel nieuw zwembad. ZV De Meer ziet voor zichzelf een trekkersrol in de nieuwe exploitatie en is ook bereid door middel van vrijwilligers een flink aandeel in de begeleiding van activiteiten voor haar rekening te nemen, waarbij wel bekeken zal moeten worden op welke wijze deze vrijwilligers vanuit de verenigingsbegroting financieel tegemoet gekomen kunnen worden. 4.7.6 Conclusie ZV De Meer is de grootste vereniging met het grootste belang bij een nieuw zwembad. Als zodanig ligt het voor de hand dat deze vereniging de grootste organisatorische bijdrage zal (moeten) leveren in een zwembad volgens het 2521 Gewoon Zwemmen concept. In de diverse gesprekken die in de aanloop naar voorliggende notitie met de vereniging hebben plaatsgehad, wordt duidelijk dat men ook de nodige ambitie heeft om hier invulling aan te geven. Het spreekt voor zich dat men ook nog de nodige vragen heeft ten aanzien van de vragen en eisen die van daaruit aan de vereniging zullen worden gesteld en de wijze waarop dat zou moeten worden uitgevoerd. Daarbij spelen onder meer de volgende zaken een rol: - in de nu opgestelde exploitatieraming gaat ZV De Meer meer zwemwater huren en ook meer huur betalen; - in de nu opgestelde exploitatieraming wordt gerekend met een flinke inzet door vrijwilligers, hoewel in de zwembadexploitatie een post is opgenomen voor onkostenvergoeding aan deze vrijwilligers, zal de inbreng van deze vrijwilligers en een aanzienlijk deel van de daar aan verbonden kosten (onkostenvergoedingen, maar ook opleidingen) door ZV De Meer moeten worden gedragen; - hier staat tegenover dat de vereniging ruimte krijgt meer eigen opbrengsten te generen (verzorgen zwemlessen, activiteitenaanbod aan middelbare scholen, horeca en ruimere sponsormogelijkheden) en zullen er mogelijkheden ontstaan om meer leden te werven (meer contributie-opbrengsten). Dit alles zal verwerkt moeten worden in een verenigingsbegroting die duidelijk maakt dat deze sluitend te maken is in de nieuwe situatie. Vanzelfsprekend kan daar in deze fase niet tot in detail aan gerekend worden, omdat de nodige zaken nog verdere uitwerking behoeven. Desalniettemin kan in deze fase wel al een betrouwbaar beeld worden geschetst van de wijze waarop de extra inkomsten zich verhouden tot de extra kosten. De vereniging werkt hier op dit moment aan om daar ook richting de gemeente Culemborg meer inzicht in te bieden.
4.8 Conclusie aangaande organiserend vermogen in Culemborg Zwemmen en de zwemsport is in Culemborg in meerdere organisaties georganiseerd. Deze kennen allen een stabiel leden- / deelnemersaantal en zijn financieel stabiel. Behalve de exploitant van zwembad De Meer, welke in handen is van de gemeente, zijn er zes zelforganisaties die structureel een zwemaanbod in stand houden (vijf verenigingen en één stichting). Het maatschappelijk belang van zwemmen in Culemborg is alleen daarmee al bewezen.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
18/26
Het risico dat hier aan verbonden is, betreft versnippering, waardoor mogelijk een indruk van tegenstrijdige belangen ontstaat, waar dat in de basis niet het geval hoeft te zijn. Ook leidt versnippering tot verwatering van organisatorisch vermogen over meerdere organisaties. Hier zal in de vormgeving van de beheerorganisatie van het zwembad aandacht moeten zijn (bijv. met behulp van goede invulling van de managementfunctie, waar in de exploitatieraming budget voor is gereserveerd). De samenwerking tussen de zelforganisaties en de huidige exploitant geeft een gemengd beeld: de kleinere gebruikers zijn over het algemeen tevreden. Met name ZV De Meerervaart knelpunten, die hen belemmeren in hun verdere ontwikkeling. De introductie van het concept 2521 Gewoon Zwemmen biedt hierin kansen om het publieke belang (in stand houding van een zwemaccommodatie tegen acceptabele kosten) te combineren met doorontwikkeling van de zwemsport - een primaire doelstelling van 2521 Gewoon Zwemmen. De diverse gebruikers / zelforganisaties staan positief tegenover de eventuele implementatie van het concept 2521 Gewoon Zwemmen en daar waar daar aanleiding toe bestaat, zijn zij bereid mee te denken over (deel)vraagstukken die hen aangaan om tot een zo optimaal mogelijke inpassing van een nieuw zwembad te komen. Zij hebben zich in dat verband ook uitgesproken in een intentieverklaring, welke aan het college is aangeboden. De verenigings- / vrijwilligersbijdrage in de exploitatie (onderdeel van het concept 2521 Gewoon Zwemmen) zal overigens van ZV De Meer moeten komen samen goed voor ca. 80% van het verenigingsgebruik zoals geraamd in hoofdstuk 5. In deze vereniging zit genoeg bestuurlijke kwaliteit en positieve energie om samen met de gemeente te komen tot een maatschappelijk verantwoord zwembad, welke samen met een professionele aansturing kan worden geleid. Wanneer deze vereniging(en) de komende periode goed begeleid worden en evenals de gemeente - bereid zijn om samen te werken, is het vermogen om voor de zwemsport in het algemeen en binnen het concept van 2521 Gewoon Zwemmen in het bijzonder een positieve bijdrage te leveren in beginsel aanwezig. De overige gebruikers (zelforganisaties) geven aan te klein te zijn en / of onvoldoende vrijwilligers beschikbaar te hebben of vrij te kunnen maken om een bijdrage te leveren aan c.q. (deel)verantwoordelijkheid te nemen voor het beheer en de exploitatie van het zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen.
à
Daarmee is nadrukkelijk niet gezegd dat de andere zelforganisaties geen betrokkenheid kunnen / mogen hebben in het beheer. Sterker, de betrokkenheid van deze clubs vergroot het maatschappelijk netwerk.
Uiteraard houdt de toepassing van het concept 2521 Gewoon Zwemmen ten opzichte van de huidige situatie wel een stevige verandering in van de wijze waarop de organisatie, het beheer en de exploitatie van het zwembad wordt vormgegeven. Voorliggende notitie vormt het startpunt van een dergelijke verandering, die in het vervolg verder vorm moet krijgen. Met de eventuele komst van het nieuwe bad en de rol die de verenigingen in het beheer van de accommodatie kunnen vervullen, weten de verenigingen op dit moment nog niet allemaal wat dit voor hen gaat betekenen. Er is uiteraard nog het nodige te doen samen om uiteindelijk een gezamenlijke verantwoordelijkheid te dragen binnen het beheer en de exploitatie van de nieuwe zwembaden. Dit proces kan parallel aan de uitwerking en realisatie van het bad worden doorlopen.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
19/26
5
Exploitatie
5.1 Algemeen In dit hoofdstuk wordt een raming opgesteld van de exploitatie in een basisjaar, zodat er een eerste beeld ontstaat van de lopende exploitatiebasten en -lasten (inclusief kapitaallasten). De haalbaarheidsscan is daarbij toegepast op het concept 2521 Gewoon Zwemmen in de Culemborgse situatie, met dien verstande dat in deze fase van het onderzoek er nog geen locatie bekend is en voor de berekening van de huur van de accommodatie (respectievelijk de kapitaallasten) uitgegaan is van een “locatieloos” gebouw (zie ook § 5.2). Voor wat betreft de zwemwatertemperatuur wordt uitgegaan van ca. 28,0 - 28,5°C. In verband met verschillende typen gebruikers is een beperkte temperatuurvariatie (technisch) mogelijk, maar in beginsel moet men daarbij uitgaan van niet meer dan 1°C verschil binnen een week tussen de laagste en hoogste temperatuur (zie kader). 5.2 Uitgangspunten In algemene zin geldt dat bij de uitwerking van navolgende raming is uitgegaan van uitgangspunten die op dit moment concreet in te vullen en “hard” te maken zijn. Er zijn nadrukkelijk mogelijkheden tot verdere optimalisatie van de exploitatie, die daardoor nog significant positief kan worden beïnvloed. Om deze mogelijkheden concreet en “hard” te maken, zijn aanvullende werkzaamheden (op het niveau van een ondernemingsplan) nodig, welke buiten de scope van voorliggende haalbaarheidsscan op hoofdlijnen vallen. Hierop is in deze rapportage dan ook (in financiële zin) geen voorschot genomen. Ten behoeve van de hierna opgestelde exploitatieraming, gelden de volgende uitgangspunten: • de exploitatieraming is opgesteld voor de Stichting die het zwembad volgens het concept 2521 Gewoon Zwemmen beheert en exploiteert; • de stichting huurt de accommodatie van een gebouweigenaar (de gemeente, een PPS dan 8 wel een particuliere investeerder) op basis van kostprijsdekkende huur wordt besproken wat de gevolgen voor de exploitatieraming zijn, als uitgegaan wordt van een traditionele berekening van kapitaallasten; • in verband met de berekening van de kostprijsdekkende huur (c.q. kapitaallasten) is uitgegaan van de door 2521 Gewoon Zwemmen opgestelde stichtingskostenraming voor het basisconcept (“locatieloos”) van in totaal € 4.367.900,= exclusief BTW en exclusief een 9 aantal andere zaken
8
9
De huur die, gegeven de eigenaarslasten en stijgingen daarvan, bij aanvang moet worden gevraagd om een bepaald rendement op de (vastgoed)exploitatie te behalen. Niet inbegrepen zijn (voor zover binnen onze scope): - aanvullende duurzaamheidsopties - losse inrichtingen (tafels en stoelen) en losse sporttechnische inventaris (lesmateriaal, etc.) - losse automatisering (computers, randapparatuur, etc.) - scorebord en klokken - tijdregistratiesysteem - drenkelingendetectiesysteem - Reverse Osmose waterbehandeling (= optie) - WTW badwater in separate unit (standaard heeft betere optie, aangesloten op LBK) - alternatieve desinfectie UV (= optie) - grondverwervingskosten (incl. bouwrijp maken) - sloopkosten eventuele opstallen - aansluitingen op bestaande bebouwing - parkeervoorziening - eigen kosten opdrachtgever - onvoorzien
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
20/26
• • • • •
• •
• • • •
10
voor zover van toepassing: baten worden vermeld exclusief btw ; prijspeil 01 februari 2012, tenzij anders vermeld; verenigingen huren de accommodatie op basis van “sleutelhuur”; er wordt beperkt / zo min mogelijk gebruik gemaakt van medewerkers die in loondienst zijn, waar mogelijk worden vrijwilligers ingezet; voor een deel van de vrijwillige inzet is rekening gehouden met een (kleine) vergoeding vanuit de stichting, de overige vrijwillige inzet zal door de verenigingen worden aangeleverd; deze verenigingen maken zelf de afweging of, en zo ja in welke mate, zij vrijwilligers voor hun inzet / kosten vergoeden; de medewerkers in dienst van de stichting worden geacht te vallen onder de CAO Recreatie; 11 voor zover in de huidige situatie van toepassing : er vindt géén algemene toerekening (meer) plaats van overheadkosten van de gemeentelijke organisatie aan de zwembadexploitatie, noch is er sprake van gedwongen winkelnering ten aanzien van administratieve ondersteuning, (gebouw)beheer etc.; de horeca wordt (m.n. tijdens verenigingsactiviteiten) verhuurd / verpacht aan de verenigingen; de bestemming voor de multifunctionele / commerciële ruimten wordt nader bepaald; waar mogelijk wordt ten behoeve van de toegangscontrole gebruik gemaakt van geautomatiseerde voorzieningen (automatische toegangscontrole); de hierna gehanteerde tarieven zijn bepaald op basis van ervaringscijfers.
NOOT:
in het kader van de uitwerking van de exploitatie wordt gebruik gemaakt van het begrip baanuur ofwel één baan gedurende één uur. Dat wil zeggen dat wanneer het hele bad (8 banen) gedurende een uur wordt gebruikt, dit gelijk staat aan 8 baanuren.
Het concept-rooster dat ten grondslag ligt aan de navolgende ramingen is integraal in de bijlage opgenomen. 5.3
Overzicht exploitatie basisjaar “going concern”
5.3.1 Toelichting op het begrip “basisjaar” Om een goed beeld te krijgen wordt hierna een raming opgesteld van de exploitatie in een zogeheten “basisjaar”. Hiermee wordt gekeken naar een situatie waarin sprake is van een normale/gemiddelde bedrijfsvoering, zonder opstarteffecten en dergelijke (“going concern”). Om deze in het juiste perspectief te plaatsen wordt deze geraamd op het huidig prijspeil. 5.3.2 Baten De baten van een Culemborgs zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen worden gerealiseerd door: • banenzwemmen; • recreatie- / “vrij” zwemmen; • leszwemmen (instructie); • verenigingszwemmen; • schoolzwemmen (middelbaar onderwijs); 10
11
Scholen kunnen (normaalgesproken) geen BTW terugvorderen. Bij het opstellen van de rapportage is als uitgangspunt gehanteerd dat ook aan scholen een BTW-factuur wordt verzonden. In verband met gebruik door scholen zal moeten worden bezien - als daar ten opzichte van de huidige situatie sprake van zou zijn waar een eventueel BTW-nadeel terecht komt. Of het opnemen van deze activiteit in het programma van het zwembad leidt tot verminderde vooraftrek over de investering zal nader moeten worden bekeken. Dit is echter niet gebruikelijk. Een analyse van de lopende contracten / afspraken met de gemeente, bijv. voor wat betreft administratieve ondersteuning, (groen)onderhoud e.d. valt buiten de scope van de onderhavige eerste onderzoeksfase.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
21/26
• • •
verhuur aan andere groepen; verhuur multifunctionele ruimten; overige baten.
De diverse posten worden in een separate - vertrouwelijke - bijlage toegelicht.
5.3.3 Lasten De lasten van een Culemborgs zwembad conform het concept 2521 Gewoon Zwemmen worden gerealiseerd door: • huur; • onderhouds- en gebruikskosten; • directe personeelskosten; • overige lasten; • overhead. De diverse posten worden eveneens in een separate - vertrouwelijke - bijlage toegelicht.
5.3.4 Resumé exploitatie basisjaar In navolgend schema wordt de raming voor de exploitatie in een basisjaar samengevat (going concern, prijspeil 01 februari 2012). Baten
2521 Gewoon Zwemmen
banenzwemmen recreatiezwemmen doelgroepzwemmen verenigingszwemmen leszwemmen schoolzwemmen groepen overig netto inkomsten horeca verhuur MF ruimten baten overig Totale baten per jaar (basisjaar)
€ 60.100 € 15.300 € 13.700 € 109.600 € 144.900 € 23.800 pm € 7.500 € 15.000 € 2.500 € 392.400
Lasten Huur (resp. eigenaarslasten)
€ 260.243
Dagelijks onderhoud Gas en electra Water Onderhoud- en gebruikskosten
€ 14.750 € 65.000 € 8.000 € 87.750
Manager Toezicht banenzwemmen Toezicht recreatief zwemmen Instructie aquasportief Schoonmaak Vrijwillige inzet schoonmaak / kassa / horeca Totaal directe personeelskosten
€ 60.000 € 25.000 € 7.875 € 4.830 € 20.250 € 12.500 € 130.455
transport
478.448
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
22/26
Lasten (vervolg) transport
478.448
Techniek Accountant Administratiekosten (o.a. salaris) Schoonmaakkosten/chemicaliën Kantoorkosten Verzekeringen/Belastingen Diverse personeelslasten Materialen Diverse kosten Overige lasten Totale lasten per jaar (basisjaar) Exploitatiesaldo
€ 50.000 € 5.000 € 25.000 € 12.500 € 12.500 € 25.000 € 20.000 € 7.500 € 12.500 € 170.000 € 648.448 -/- € 256.048
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
23/26
Bijlage: Zwemwaterbehoefte ZC’90 en ZV De Meer Met behulp van de badwatercalculator is op basis van de verenigingssamenstelling bezien welke zwemwaterbehoefte ZC’90 en ZV De Meer hebben.
NOOT:
De badwatercalculator is alleen toepasbaar op zwemverenigingen (dat wil zeggen niet op andere type verenigingen, zoals een Reddingsbrigade, duikverenigingen en andere aanbieders van zwemactiviteiten.
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
24/26
Bijlage: (Theoretisch) rooster 2521 - Culemborg
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
25/26
e
Haalbaarheidsscan 1 fase - d.d. 08/05/2012
26/26