Wijk- en Stadszaken Cultuur, kennis en economie Doorkiesnummers: Telefoon 015-2602387 Fax 015-2602866
Aan
Nota voor burgemeester en wethouders Afschrift aan
Nota Datum
Onderwerp
04-12-2008
Nota waarin stand van zaken kabeL in Delft en voorstel tot herbenoeming van voorzitter en leden Programmaraad kabeltelevisie door gemeenteraad
Ons kenmerk
910894 Opsteller
Hans Speetjens Bijlage
1
Programmaraden (Kabeltelevisie en –radio) nu en in de toekomst Een gemeente, waarin de radio- en televisiesignalen over een zogenaamde Coaxkabel (of inmiddels glasfiber) worden doorgegeven, heeft volgens de Mediawet de verplichting een programmaraad op te richten die de kabelexploitant adviseert over de door te geven programma’s over die kabel. Dit geldt alleen voor de exploitant van de lokale kabel en niet voor andere (veelal landelijk opererende) aanbieders van digitaal radio- en televisieaanbod, hetzij via telecomnetwerken (KPN, Versatel), hetzij via de ether (Digitenne). De gemeente Delft heeft een lange traditie van inspraak en adviesrecht door een Mediacommissie. In Delft waren al vanaf de zeventiger jaren adviescommissies actief die aan de gemeenteraad of aan de woningcorporaties, al naar gelang de beheersvorm van de kabel, een advies gaven over tarief en programmering van de radio- en televisieprogramma’s op de kabel. Al in 1997 had de gemeenteraad bij de kabelverkoop, daarmee vooruitlopend op de Mediawet, een vernieuwde Verordening Programmaraad kabeltelevisie en –radio vastgesteld. Deze is in latere jaren op details in verband met wetswijzigingen (en dualisme) wat aangepast. In feite is deze wetgeving bedoeld om de consumenteninvloed op de commerciële aanbieder van radio en televisie over de kabel enigszins te reguleren. Omdat in de afgelopen decennia aanleg en exploitatie meestal een gemeentelijk taak- en beleidsveld was, heeft de wetgever er in de negentiger jaren voor gekozen ook de consumenteninvloed en –behartiging op grond van de Mediawet via gemeenten te regelen. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, en al eerder in het vorige kabinet de staatssecretaris belast met mediabeleid, waren doende de regelgeving over kabelprogrammering en daarmee de consumenteninvloed via een nieuwe Mediawet in de betreffende artikelen over de programmaraden te dereguleren. Vanuit het land en ook de Tweede Kamer waren er echter bewegingen die de door de minister gemaakte keuzes trachten om te buigen. In deze notitie wordt een en ander beschreven om als achtergrondinformatie te dienen voor de (wettelijke) taak die de gemeente hier in de komende jaren naar verwachting nog in heeft.
In de loop van de negentiger jaren ontwikkelde de kabelwereld zich van leveranciers van analoog radio- en televisiesignaal tot full service profiders van netwerkdiensten. De koperen kabels werden gedeeltelijk verglaasd. De capaciteit van aantal door te geven analoge programma’s werd aanzienlijk verhoogd. De diensten over de kabel werden uitgebreid met internet en spraaktelefonie. Deze internethausse bracht ook nieuwe spelers op de telecommarkt. Er kwam concurrentie. Na de eeuwwisseling werden naast het telefoon- en kabelnet in veel gemeenten ook nieuwe glasvezelnetten aangelegd. Volgens Europese regelgeving mogen kabelmaatschappijen geen monopoliepositie als profider innemen op hun eigen netwerken, maar tot op vandaag laat geen der kabelaars andere profiders toe. Om de capaciteit van digitale dienstverlening (digitale video en audio, spraaktelefonie en internet) zo groot mogelijk te houden zullen in de komende jaren (maanden) de analoge diensten afnemen. Heel concreet heeft Ziggo (voorheen o.a. Casema) al aangekondigd dat het aantal analoge televisieprogramma’s per 1 januari 2009 wordt verlaagd van 34 naar 30 programma’s. KPN Telecom heeft al diverse pogingen gedaan op de kabels van Casema te worden toegelaten voor dienstverlening, tot op heden zonder succes. Onlangs kondigde een nieuw opgericht consortium aan eveneens op zo kort mogelijke termijn te willen komen met digitale videodiensten over de bestaande infrastructuur van de kabelmaatschappijen. Binnenkort lopen opnieuw proefprocessen bij OPTA en Nma. Overigens: ook over de “oude” telefoonlijnen worden nu digitaal audio- en videodiensten verleend. En ook de mobiele netwerken zijn geschikt voor audio- en videodoorgifte. Op internet zijn volop audio- en videodiensten beschikbaar. Ook het energienetwerk is binnenkort geschikt voor (veilige) doorgifte van dataverkeer. Delft De gemeente Delft heeft geen contractuele verhouding meer met de kabelexploitant. Deze is onder invloed van liberalisering van de markt en vooruitlopend op Europese regelgeving in 2004 geheel beëindigd. Dit is een landelijk beeld. Er zijn nog maar enkele gemeenten die contractuele afspraken met de kabelexploitant hebben, bijvoorbeeld over het tarief. Er zijn ook bijna geen gemeenten meer die nog een eigen kabelexploitatie in bezit hebben. In aansluiting op eerdere (gemeentelijke of in het toenmalige Delft-Zuid geprivatiseerde) commissies werd in 1997 middels een gemeentelijke verordening de (publiekrechtelijke) Programmaraad Delft opgericht. Deze raad heeft het (wettelijke) recht aan Ziggo een zwaarwegend advies te geven over 15 televisieprogramma’s en 25 radioprogramma’s, zoals die door de kabelexploitant in het standaard (analoge) pakket worden doorgegeven. In beide basispakketten zit een aantal zogenaamde mustcarry zenders (Nederlandstalig publiek en regionaal/lokaal aanbod), dat verplicht wordt doorgegeven, zodat het werkelijke aantal programma’s waarover een programmaraad kan kiezen en zwaarwegend adviseert aanzienlijk lager is. In Delft 9 televisieprogramma’s en 17 radioprogramma’s. Bovendien bleek in de afgelopen jaren dat de Nederlandse commerciële aanbieders contractueel met Casema hadden afgesproken dat deze programma’s niet in het wettelijk basispakket werden doorgegeven. 2/5
Exploitant in Delft is vanouds Casema, dat medio 2008 met @Home en Multikabel is overgegaan in het fusiebedrijf Ziggo. Zoals aangegeven heeft Ziggo aangekondigd het analoge pakket televisieprogramma’s per 1 januari 2009 kleiner te maken. De Programmaraad heeft hiervoor een advies gegeven. OCW Nieuwe regelgeving? Conclusie: geen nieuwe regelgeving Al in het vorige kabinet formuleerde de toenmalige staatssecretaris Van der Laan haar visie op de invloed van consumenten op de kabelprogrammering. De huidige minister van OCW Plasterk heeft enerzijds de beleidslijn van zijn voorgangster overgenomen en aangegeven dat hij wil komen tot een coreguleringsmodel. In de loop van het afgelopen jaar bleek echter anderzijds dat kabinet en Tweede Kamer heel verschillend denken over deze materie. Tendeert de minister naar een model, waarbij de kabelexploitanten de ruimte krijgen de invloed van kabelabonnees op de programmering te beperken tot (een deel van) het analoge pakket, in de Tweede Kamer blijkt een visie tot stand te komen om de invloed van programmaraden op het digitale pakket ook bij wet te verankeren. De minister had toegezegd hierop terug te komen in een aangekondigde brief over de omroepdistributie. Deze brief is inmiddels verschenen. De minister heeft besloten vooralsnog niets te wijzigen. Kabelraden nieuw model Kabelraden.nl is de door het ministerie opgerichte faciliterende koepelorganisatie voor de programmaraden in Nederland. Kabelraden is geen belangenbehartiger. Om de bovenbeschreven kwestie wat ter discussie te stellen heeft Kabelraden in samenspraak met de programmaraden een visie gegeven hoe in hun ogen de consumenteninvloed opnieuw gedefinieerd zou kunnen worden. Zoals hierboven beschreven, heeft de minister echter gekozen het beleid en de wet- en regelgeving thans niet te wijzigen. Benoeming leden en voorzitter De benoemingstermijn van de thans zittende leden van de programmaraad is verlopen en niet tijdig verlengd. Omdat in de loop van 2007/2008 niet duidelijk was of programmaraden in Nederland volgens de huidige wetgeving nog lang zouden bestaan, is aan deze verlenging een lage prioriteit gegeven. Ook de zittingstermijn van de voorzitter, die was benoemd in de ontstane vacature na een tussentijds vertrek van de vorige voorzitter, moet worden verlengd. Hoewel nu met algemene zekerheid gesteld kan worden dat programmaraden volgens de huidige wettelijke constellatie nog een volledige periode van vier jaar zullen blijven bestaan, is er nu weer een andere onduidelijkheid die aanleiding geeft om de om juridische redenen toch noodzakelijk de verlenging met terugwerkende kracht te formaliseren, maar waarbij nog onbekend is voor hoe lang. Ziggo heeft namelijk –zij het nog informeel- bij de gemeente aangegeven binnenkort met een voorstel te zullen komen de netten regionaal te willen koppelen. Dit zal inhouden dat Ziggo daarmee gebruik wil maken van de wettelijke mogelijkheid om voor de regio’s, waarin Ziggo de dominante exploitant is, te willen volstaan met één programmaraad, waarvan de leden 3/5
zullen worden benoemd door een te ontwerpen procedure vanuit de verschillende gemeenteraden. In de herbenoemingen die thans worden geformuleerd, wordt hierop ingespeeld. Aan deze nota wordt daarom een raadsvoorstel gehecht, waarin aan de gemeenteraad zal worden voorgesteld de zittingstermijn van leden en voorzitter te verlengen tot data in de nabije toekomst. Een deel van de leden zal worden benoemd tot uiterlijk 1 juli 2009 en een ander deel tot 1 juli 2010. Dit laatste in relatie met de aanstaande verkiezingen van de gemeenteraad en de vorming van een nieuw college in maart 2010. In 2010 zitten alle leden volgens de vigerende verordening voor een maximale benoemingstijd. Na afloop van bovenstaande benoemingen ontstaan meer vacatures in de Programmaraad. De Programmaraad selecteert (volgens de verordening) zelf nieuw te benoemen leden en zal deze aan het college van burgemeester en wethouders kandideren ter benoeming door de gemeenteraad. Gebruikelijk was dat de Programmaraad een raadslid verzocht mede zitting te nemen in een sollicitatiecommissie. Afhankelijk van ontwikkelingen in de netwerken van Ziggo is gepland om de selectie in het voorjaar van 2009 te doen plaatsvinden, zodat de nieuwe benoemingen in de gemeenteraad van juni of september 2009 kunnen worden geagendeerd. Wanneer er inmiddels duidelijkheid is over de voortgang van de Delftse Programmaraad in een groter geheel, zal er niet meer op Delftse niveau worden geworven. Daarom wordt er thans voor gekozen de benoemingen van de thans nog zittende leden te verlengen en geen nieuwe leden te zoeken. Naar verwachting schept Ziggo begin 2009 duidelijkheid over de te kiezen koppeling van netwerken. Benoemingen Het college dient de gemeenteraad de herbenoemingen van de leden van de Programmaraad aan de gemeenteraad voor te stellen. Het betreft: De voorzitter, Mevrouw drs. Carina Adriantine Walle, geboren 15 augustus 1974 te Champaign Illinois (USA), nationaliteit Nederlandse en Amerikaanse, tot voorzitter voor een periode tot uiterlijk 1 juni 2010. De leden: Mevrouw Fanny-May Anink-Hartmann, geboren 12 juli 1943 te Assen, te benoemen tot en met 30 juni 2009; daarna niet meer herbenoembaar. De heer Geert Cornelis Bergsma, geboren 11 november 1965 te Alkmaar, te benoemen tot en met 30 juni 2010, daarna niet meer herbenoembaar. De heer Pieter Hendrik Klootwijk, geboren 27 juli 1940 te Dordrecht, te benoemen tot en met 30 juni 2010; daarna niet meer herbenoembaar. De heer Suresh Mahesh, geboren 16 oktober 1951 te Paramaribo (Suriname), nationaliteit Nederlandse, te benoemen tot en met 30 juni 2009; daarna niet meer herbenoembaar. 4/5
Mevrouw Lydia Marie-Louise Prins, geboren 2 september 1962 te Amsterdam, te benoemen tot en met 30 juni 2009; daarna niet meer herbenoembaar. De heer Adriaan Eduard Stolker, geboren 8 februari 1943 te Zuilen, te benoemen tot en met 30 juni 2010; daarna niet meer herbenoembaar. De Programmaraad kent nu vacatures: één door vertrek door verhuizing; één lid is aan het eind gekomen van een maximale zittingsperiode. De te herbenoemen personen zijn in het verleden eveneens door de gemeenteraad benoemd, op de hoogte van deze procedure en bereid een herbenoeming te aanvaarden. Voorstellen Aan u wordt voorgesteld: 1. Kennisnemen van de inhoud van deze nota. 2. Deze nota aan de raad zenden. 3. Bijgevoegde raadsvoorstellen en uitgaande correspondentie ter afhandeling aan de raad zenden. Vakteam CKE Hans Speetjens.
Vakteam Cultuur, kennis en economie, Hans Speetjens
5/5