Nota m.b.t. de beschuldigingen uitgesproken door de heren Borremans en Schops t.a.v. de heer Bruno Buyse – gemeenteraadslid N-VA te Heusden-Zolder.
De heren Mario Borremans (thans burgemeester) en Lode Schops (eerste schepen) hebben n.a.v. hun ontslag uit de N-VA in Heusden-Zolder zware beschuldigingen geuit aan het adres van Bruno Buyse, gewezen schepen N-VA, thans gemeenteraadslid N-VA te Heusden-Zolder en bestuurder van Immofamco. De zware beschuldigingen die zij uitspreken in hun contacten met de pers en de media zijn juridisch te vertalen in de volgende zin : 1. Deontologische onverenigbaarheid : Zij verwijten dhr. Bruno Buyse een inbreuk op de regels van onverenigbaarheden (en tegenstrijdige belangen) zoals uitdrukkelijk voorzien in het artikel 27 § 2 3e lid van het Gemeentedecreet. Zij stellen onder druk te zijn gezet door Bruno Buyse om de verhuis van het cultuurcentrum De Muze te adviseren en door te drukken naar voormalige mijnterreinen te Heusden-Zolder alwaar Bruno Buyse zelf zakelijke belangen (en dus voordelen) zou hebben. Tegelijk maar contradictorisch stellen zij in bepaalde uitspraken dat Bruno Buyse in dit verband “achter hun rug om” zulke verhuis zou hebben trachten door te drukken. 2. Belangenvermenging : Gekoppeld aan het voorgaande bestempelen zij dit als een belangenvermenging, dus een vermenging met het privébelang van Bruno Buyse. ------------------Reactie van Bruno Buyse :
1. Een inbreuk op de regels van onverenigbaarheden zoals voorzien in het Gemeentedecreet, en niet minder het misdrijf van belangenvermenging, betreffen zeer ernstige aantijgingen die men uiteraard niet lichtzinnig mag formuleren. Kan men nog aannemen dat een “leek”, de “man in de straat”, de juiste draagwijdte van deze juridische begrippen van onverenigbaarheid en belangenvermenging niet of niet precies kent, dan geldt hieromtrent geen enkel excuus voor een dienstdoend burgemeester en/of eerste schepen want ook in hun persoonlijk handelen, en in de vervulling van de voorbeeldfunctie die zij moeten bekleden, worden zij geacht beter dan wie ook de juiste inhoud en betekenis van deze begrippen te kennen. Van een burgemeester en/of eerste schepen kan een lichtzinnig gebruik van deze begrippen niet worden aanvaard en dit kan voor hen nooit worden goed gepraat. Doen zij dit wel en formuleren zij onterechte beschuldigingen, dan is hun houding desbetreffend hoogst verwijtbaar, en kan hieraan een strafklacht met burgerlijke partijstelling wegens laster en eerroof worden verbonden in hun nadeel. De benadeelde kan daaraan een burgerlijke vordering tot schadevergoeding verbinden.
2
2. Het past de voormelde begrippen toe te lichten. 1)
De bedoelde onverenigbaarheid voorzien in het Gemeentedecreet :
Het artikel 27 § 2 3e lid van het Gemeentedecreet voorziet het verbod voor een gemeenteraadslid : “Rechtstreeks of onrechtstreeks een overeenkomst te sluiten, behoudens in geval van een schenking aan de gemeente of een gemeentelijk extern verzelfstandigd agentschap, of deel te nemen aan een opdracht voor aanneming van werken, leveringen of diensten, verkoop of aankoop ten behoeve van de gemeente of een gemeentelijk extern verzelfstandigd agentschap, behoudens in de gevallen waarbij het gemeenteraadslid een beroep doet op een door de gemeente of een gemeentelijk extern verzelfstandigd agentschap aangeboden dienstverlening en tengevolge daarvan een overeenkomst aangaat”. Essentieel is dat het verbod voor een gemeenteraadslid zoals Bruno Buyse veronderstelt dat een overeenkomst effectief wordt gesloten of dat ook effectief wordt deel genomen aan een opdracht voor aanneming van werken, leveringen of diensten, verkoop of aankoop ten behoeve van de gemeente. Is er van het sluiten van een overeenkomst of het deelnemen aan een opdracht geen sprake of nog geen sprake, dan kan er ook geen overtreding plaatsvinden op dit verbod voorzien in het Gemeentedecreet. 2) Belangenvermenging : Het artikel 245 van het Strafwetboek stelt : “Iedere persoon die een openbaar ambt uitoefent, die, hetzij rechtstreeks, hetzij door tussenpersonen of door schijnhandelingen, enig belang, welk het ook zij, neemt of aanvaardt in de verrichtingen, aanbestedingen, aannemingen of werken in regie waarover hij ten tijde van de handeling geheel of ten dele het beheer of het toezicht had, of die, belast met de ordonnancering van de betaling of de vereffening van een zaak, daarin enig belang neemt, wordt gestraft met een gevangenisstraf van een jaar tot vijf jaar, en met geldboete van 100 (euro) tot 50.000 (euro) of met een van die straffen en hij kan bovendien, overeenkomstig artikel 33, worden veroordeeld tot ontzetting van het recht om openbare ambten, bedieningen of betrekkingen te vervullen. De voorafgaande bepaling is niet toepasselijk op hen die in de gegeven omstandigheden zijn private belangen door zijn betrekking niet kon bevorderen en openlijk heeft gehandeld”. Uit lezing van deze tekst uit het Strafwetboek blijkt opnieuw dat specifieke voorwaarden worden gesteld om het misdrijf als bewezen te kunnen beschouwen. Ook hier wordt het effectief nemen van enig belang vereist, dan nog over zaken waarover men “geheel of ten dele het beheer of het toezicht had…”, en de laatste alinea voorziet nog in een uitzondering/tegelijk in een vereiste, nl. wanneer het een tussenkomst betreft in private belangen die men “door zijn betrekking niet kon bevorderen”, en waarbij men ook “openlijk” heeft gehandeld. Hieronder zal blijken, alsook uit de documenten die Bruno Buyse beschikbaar stelt, dat er noch sprake is van een inbreuk op het artikel 27 § 2 3e lid van het Gemeentedecreet, noch een misdrijf zoals bedoeld door artikel 245 van het Strafwetboek werd gepleegd of zelfs maar kon gepleegd worden.
3
3. De oude mijnsite – het cultuurcentrum - Bruno Buyse : de relevante feiten. 3.1. Bruno Buyse is gedelegeerd bestuurder en bestuurder van vennootschappen. Via vennootschappen is hij al jaren betrokken in projectontwikkelingen, ondermeer m.b.t. de oude mijnsite te Heusden-Zolder. Dit is van algemene bekendheid en dus geweten door iedereen die het wil. De gemeenteambtenaren maar ook gemeenteraadsleden en leden van het college van burgemeester en schepenen van vorige legislaturen en van de huidige legislatuur zijn hiervan in kennis, ondermeer via een vergunning die werd aangevraagd via een van de vennootschappen waarin Bruno Buyse betrokken is, m.b.t. het gebouw gekend onder de naam “Centraal Magazijn”. Terloops moet worden vermeld dat sinds Bruno Buyse actief is in de gemeentepolitiek, dit hem klaarblijkelijk meer nadeel dan voordeel oplevert m.b.t. het kunnen bekomen van de bedoelde vergunning. Onder diverse redenen of voorwendsels werd een beslissing daaromtrent alsmaar uitgesteld en is er ook op vandaag geen vergunning afgeleverd. Uiteraard vraagt Bruno Buyse niets anders en niets meer dan een correcte en objectieve behandeling van het bedoelde dossier, waarbij mag worden benadrukt dat hijzelf als gemeenteraadslid over dit dossier geen enkele beslissingsbevoegdheid heeft, en dat hij zich ook telkens wanneer nodig zal onthouden. 3.2. De betrokkenheid via bestuurdersmandaat van Bruno Buyse in de ontwikkeling en herbestemming van de locatie en de gebouwen op de bewuste oude mijnsite dateert al sinds 1998. Bij aanvang was Bruno Buyse dus hierin betrokken zelfs nog vooraleer de gemeente Heusden-Zolder zelf hierin interesse betoonde of daarin zelf daadwerkelijk initiatieven nam onder vroegere legislaturen toen Bruno Buyse zelf politiek geenszins actief was. Enkele chronologische gegevens : 19 24 28 30 13
mei 1998 : aankoop door Immofamco van NV Mijnen juni 1999 : aankoop gronden door de gemeente van NV Mijnen juni 2002 : basisakte van de Electriciteitscentrale september 2002 : 1e ruiling gronden met gemeente januari 2004 : verkoop 205/h/11 deel 5 aan vennootschap Site verkoop 205/h/11 deel 3 aan eigenaar van de residentie Gemeentehuis 7 september 2007 : verkoop 205/h/11 aan vennootschap Site
Heeft de gemeente Heusden-Zolder zich willen engageren in deze herbestemming van de oude mijnsite, dan heeft zij daarvoor bepaalde eisen gesteld hetgeen ondermeer impliceerde : een ruiling van gronden. Daaraan heeft Bruno Buyse in
4
zijn hoedanigheid van bestuurder van een vennootschap constructieve medewerking verleend. Ook toen was hij politiek niet actief en bekleedde hij geen enkel mandaat op het niveau van de gemeente Heusden-Zolder. Ten tijde van deze beslissing waren Tony Beerten burgemeester en Lode Schops bevoegd schepen. Mario Borremans was raadslid. Allen keurden deze ruilakte goed in de gemeenteraad. 3.3. In de chronologie moet dan worden ingepast : wat te doen met het cultuurcentrum De Muze? Al onder de vorige legislatuur door de toenmalige bewindsploeg werd hieraan aandacht besteed, willens nillens. Want : het staat buiten discussie dat de desbetreffende gebouwen aan renovatie toe waren en zijn, of dat men kiest voor een alternatieve oplossing. Men heeft al onder de vorige legislatuur aandacht besteed aan de mogelijke kostprijs van een verbouwing en renovatie van het cultuurcentrum De Muze. Kostprijs-ramingen zijn daaromtrent bekend en lopen op tot een zeer hoog bedrag (er wordt gewag gemaakt van een bedrag van ruim 12 miljoen EUR). Redenen te over om na te gaan of er geen goedkopere alternatieven zijn, zeker ten tijde van noodzakelijke besparingen tengevolge van de financiële en economische crisis… Er werd al eerder en ook nog tot heden gedacht aan een eventuele verhuis van het cultuurcentrum naar een andere locatie, in nieuwbouw of verbouwing. Een van de locaties die daarin ter sprake kwamen betreft de mijnsite. Eén van de denkpistes die door verschillende mensen werd bewandeld is de “electriciteitscentrale” die eigendom is van de vzw Henerzia. In deze vzw is Bruno Buyse niet betrokken, noch rechtstreeks, noch onrechtstreeks. Toen ondermeer de denkpiste ter tafel kwam omtrent een verhuis van het cultuurcentrum, en er gedacht werd aan de oude mijnsite als een mogelijke locatie en het voormalige electriciteitsgebouw in het bijzonder, heeft Bruno Buyse geopperd om na te gaan in welke mate zulk idee niet enkel een voldoende draagvlak zou kunnen hebben bij de bevolking en op het politieke vlak, maar ook en misschien in eerste instantie : of zulke piste wel realiseerbaar en financieel haalbaar zou kunnen zijn. Het heeft immers geen enkele zin om na te gaan of er een voldoende draagvlak is, indien al zou blijken dat : -
het gebouw bijvoorbeeld onvoldoende ruimte zou bieden voor het daarin onderbrengen van een cultuurcentrum; het financiële kostenplaatje van een herinrichting van dit gebouw tot een cultuurcentrum niet haalbaar zou zijn, mogelijks meer zou kosten dan de verbouwing op de huidige locatie van De Muze.
Gezien zijn betrokkenheid en kennis van zaken m.b.t. de situatie op de oude mijnsite en wie in het verleden daarvoor al interesse besteed heeft als
5
projectontwikkelaar/aannemer/…, heeft Bruno Buyse in gesprekken die hierover werden gevoerd met hemzelf en met anderen (!) incl. andere mandatarissen van het huidige gemeentebestuur, de volgende initiatieven genomen of bewerkstelligd : -
Voor de betrokken mijnsite en de herbestemming van andere gebouwen werd in het verleden al samengewerkt door een vennootschap waarin Bruno Buyse betrokken is, met het architectenbureau van dhr. architect Eddy Avonts. Deze kent de locatie en beschikt over plannen, afmetingen, mogelijkheden m.b.t. de gebouwen op deze mijnsite. Aan architect Eddy Avonts werd gevraagd om eens na te denken over de mogelijkheid tot herbestemming van het oude electriciteitsgebouw tot een nieuw cultuurcentrum. Met de vraag om daaromtrent ook een eerste concept van plan uit te werken. Het betrof een vraag zonder daaraan een betaalde opdracht te verbinden. De architect heeft aldus op eigen kosten een eerste concept uitgewerkt, vanuit zijn begrijpelijke interesse om aan een eventueel nieuw project op deze mijnsite te kunnen deelnemen. Het conceptbundel dat op die manier tot stand kwam werd afgeleverd door dhr. architect Eddy Avonts, die al onmiddellijk aangaf dat het betrokken gebouw te weinig aangepaste ruimte heeft om daarin alle voorzieningen van een te verhuizen cultuurcentrum De Muze in onder te brengen. In het door hem uitgedacht concept, stelde hij als oplossing voor om een bijgebouw aan het bestaande gebouw te verbinden, bijvoorbeeld te plaatsen op een aanpalend stuk grond dat op de betrokken mijnsite gesitueerd is, eigendom van een vennootschap waarvan Bruno Buyse gedelegeerd bestuurder is. Bruno Buyse heeft dit niet gevraagd. Het was een denkpiste, een eerste ontwerp om zich een idee te kunnen vormen omtrent de hoger bedoelde haalbaarheid van zulk project. Evenzeer zou men een bijgebouw hebben kunnen voorzien op een ander gedeelte van het betrokken mijnterrein, en er zou evenzeer nog zijn kunnen nagedacht over een eventuele inkrimping van de vereiste oppervlakte en ruimten voor een te verhuizen cultuurcentrum. In alle transparantie en openheid werd het bundel opgesteld door voornoemde architect medegedeeld aan verschillende gesprekspartners die hierin interesse betoonden of konden betonen. Aldus werd de vzw Henerzia via dhr. Alain Bielen geïnformeerd. Ook bleken bepaalde projectontwikkelaars of aannemers wel interesse te hebben. Dit resulteerde ondermeer in een brief dd. 4 november 2013 van het bouwbedrijf Van Roey, die vanuit haar ervaring ook al onmiddellijk een concreet voorstel formuleerde m.b.t. de financieringsmogelijkheden omtrent een verbouwing van het oude electriciteitsgebouw tot het nieuwe cultuurcentrum. Deze vennootschap koppelde daaraan een herbestemming van het onroerend goed en de huidige gebouwen alwaar het cultuurcentrum nu is gesitueerd, en met een mogelijkheid tot aankoop door dit bouwbedrijf van deze onroerende goederen – het huidige cultuurcentrum van de gemeente. Aldus zou men via verrekening een budgettair heel wat gunstiger oplossing kunnen bereiken dan welkdanig ander initiatief dat tot heden bekend is. Voor zoveel als nodig : Bruno Buyse is niet betrokken, noch rechtstreeks, noch
6
onrechtstreeks, in deze vennootschap Bouwbedrijf Van Roey. En evenmin is hij of een van de vennootschappen waarin hij actief is, betrokken in het onroerend goed alwaar het cultuurcentrum De Muze nu gesitueerd is. Dit is de uitsluitende eigendom van de gemeente. Hierover is inderdaad gesproken, in alle openheid, met betrokkenen t.e.m. leden van het college van burgemeester en schepenen van de gemeente HeusdenZolder, waaronder dhr. Borremans en Schops. Dhr. Schops erkent dit en heeft zelf contacten gelegd met dhr. Bielen Alain en met Van Roey. Niets werd voor hen desbetreffend verborgen gehouden, noch werd dit achter hun rug om gedaan. Overigens : “gedaan” is een foutieve woordkeuze want tot op dit ogenblik is het voorgaande niet meer dan een denkpiste, het afwegen van bepaalde mogelijkheden, en de ruimtelijke en financiële haalbaarheid ervan, waarop dan nog diverse varianten zouden kunnen worden toegepast. Varianten op het ruimtelijke vlak : het tekort inzake ruimte zou kunnen worden opgevangen door een andere oplossing dan een bijbouw op een terrein dat behoort aan een vennootschap waarvan dhr. Bruno Buyse gedelegeerd bestuurder is. Varianten op het vlak van de financiering : een projectontwikkelaar of bouwbedrijf zou de respectievelijke onroerende goederen zelf kunnen aankopen, en zou dan, eventueel in een PPS-formule in samenwerking met de gemeente het project van verhuis en inrichting tot een nieuw cultuurcentrum kunnen doorvoeren, al dan niet gekoppeld aan een verkoop door de gemeente van haar eigendommen alwaar het cultuurcentrum De Muze nu gevestigd is aan dezelfde projectontwikkelaar of hetzelfde bouwbedrijf dan wel aan een derde. Er is tot op dit ogenblik niets “gedaan”, er werd geen enkele overeenkomst afgesloten, er werd alleen een basisbundel aan documenten ter tafel gelegd om de betrokken optie tenminste op een voorlopig onderbouwde wijze bespreekbaar te kunnen stellen en te onderzoeken naar haar haalbaarheid in alle opzichten. Kon Bruno Buyse daarmee iemand onder druk zetten, of zou de partij de burgemeester en eerste schepen onder druk hebben kunnen zetten? Dit is volstrekt ondenkbaar vermits men zich nog maar bevond in een embryonale fase, de fase van denkpistes naast mekaar te leggen, om dan nadien met meer kennis van zaken concretere voorstellen in overweging te kunnen nemen en op de juiste plaats bespreekbaar te kunnen stellen. Elk gemeenteraadslid heeft het recht zulke initiatieven te nemen. En wat Bruno Buyse persoonlijk betreft : zou men voor het voorgelegde idee opteren en zou dit dan bovendien nog gekoppeld worden aan een verkoop van het onroerend goed door de vennootschap waarvan hij gedelegeerd bestuurder is, dan zou het ondermeer de volgende vragen en mogelijkheden opleveren : -
verkoop aan wie? Aan de gemeente? Aan een projectontwikkelaar of aannemer?
-
in dat geval : een ontslag te overwegen uit de gemeenteraad door Bruno
7
Buyse dan wel zich volledig terugtrekken uit de betrokken vennootschap, om geen enkele grond tot onverenigbaarheid of belangenvermenging te kunnen opleveren? -
een verkoop zou zelfs niet de enige optie zijn want het geciteerde artikel uit het Gemeentedecreet zou ook een schenking toelaten en ook dit zou eventueel in overweging kunnen worden genomen zodat de desbetreffende uitzondering voorzien in het geciteerde artikel van toepassing zou zijn.
-
… (ook andere opties zouden zich nog kunnen stellen).
Voor hetgeen zich aldus in deze bedoelde embryonale fase of conceptfase bevindt, kon vooreerst niemand onder druk worden gezet, werd alleszins in alle openheid met alle mogelijke betrokkenen gesproken en geenszins op verdoken wijze gehandeld, en derhalve is ook geen van de beide geciteerde artikels resp. uit het Gemeentedecreet en het Strafwetboek toepasbaar. 3.4. De vraag mag dan gesteld worden om welke reden de heren Borremans en Schops zich dan menen te moeten keren tegen dhr. Bruno Buyse. Een poging tot politieke afrekening? Niets meer dan dat? Het is zelfs de vraag waarom in de gekende omstandigheden de heren Borremans en Schops uit de N-VA traden? Indien zij dan toch overtuigd zouden zijn van een foutief handelen van Bruno Buyse in strijd met het Gemeentedecreet en/of de bepaling hiervoor uit het Strafwetboek geciteerd, waarom hebben zij deze kwestie dan niet intern trachten door te spreken om Bruno Buyse ertoe te overtuigen zich als gemeenteraadslid terug te trekken en zijn ontslag te nemen of te vragen dat de partij N-VA daaromtrent stappen zou ondernemen in toepassing van haar interne gedragscode? De wijze waarop de heren Borremans en Schops zich thans hebben opgesteld, niet gefundeerde beschuldigingen formuleren, alsof zijzelf geen enkele kennis van zaken hebben m.b.t. de toepassingsvoorwaarden inzake het Gemeentedecreet – de daarin voorziene onverenigbaarheid en/of belangenvermenging… : het kan alleen maar leiden tot de overtuiging dat men louter uit is op een politieke afrekening met een eigen verborgen politieke agenda, tenzij : niet verborgen voor wat betreft de poging om Bruno Buyse op politiek vlak uit te schakelen. 3.5. Bruno Buyse heeft de mogelijkheid om zelf een klacht met burgerlijke partijstelling wegens laster en eerroof in te dienen lastens de heren Borremans en Schops. In de hoop bij te dragen tot een inzicht bij hen en tot sereniteit in het debat, niet in het minst m.b.t. het toch voor de gemeente Heusden-Zolder alsmaar meer noodzakelijk debat omtrent verbouwing dan wel herlocatie van haar cultuurcentrum De Muze, behoudt Bruno Buyse zich omtrent dit alles alle rechten en middelen voor. In elk geval is het zo dat indien de beschuldigingen nog zouden worden herhaald, Bruno Buyse ertoe verplicht wordt om dit een halt toe te roepen via het indienen van een gepaste strafklacht met burgerlijke partijstelling.
_____________
