Noodhulp. Voedselhulp. Heropbouw. Crisissituatie. Vluchtelingen. Ontwikkeling. Jan Bierkens

Noodhulp Voedselhulp © Jan Bierkens

Vluchtelingen Ontwikkeling

Crisissituatie

Heropbouw

Jaarverslag2007

INHOUD 4 4 6 6 6 8 10 10 11 11 11 14 16 16 17 18 18 20 20 21 21 22 24 25 25 26 26 28 28 29 30

31 31 32 32 32 33 34 34 37 38 38 38 39 40 42

WOORD VAN DE VOORZITTER BOODSCHAP VAN B. RYELANDT, VICEVOORZITTER INLEIDING G. DOPCHIE, DIRECTEUR SAMENSTELLING RAAD VAN BESTUUR EN DANKWOORD

CARITAS INTERNATIONAL IN 2007 VISIE, MISSIE, ACTIVITEITEN, FINANCIËLE MIDDELEN

CARITAS INTERNATIONAL OP DE WERELDKAART NOODHULP, HEROPBOUW, ONTWIKKELING INLEIDING PROJECTEN PER LAND AFRIKA

WOORD VAN DE VOORZITTER In 2004-2005 hebben we dankzij de grote vrijgevigheid van het

Congo (DR) Burundi Rwanda Ethiopië Lesotho Niger Soedan Madagaskar Swaziland Sri Lanka India Bangladesh

EUROPA Balkan

OVERZICHTSLIJSTEN Cofinanciering Steun aan crisisinterventies Caritasnetwerk Caritaspartners - empowerment Microprojecten Partenariaatsprojecten

ONZE PROJECTEN Kleinschalige opvang van asielzoekers Begeleide terugkeer en reïntegratie Voogdij niet-begeleide minderjarigen Gezinshereniging Bezoek repatriëringscentra

STUDIE, ANALYSE, INFOVERSPREIDING NETWERKING BELEIDSBEÏNVLOEDING

44

CARITAS CATHOLICA BELGICA 75 JAAR

46

FINANCIEEL VERSLAG 2007

Jaarverslag2007

2

gen voor noodhulp en heropbouw na de grote Tsunami ramp. Na drie

Caritas Catholica door de bisschoppen van België. Sindsdien zijn de

jaar ronden we onze programma’s af. In een afzonderlijke publicatie

structuren van de organisatie geëvolueerd om beter te beantwoorden

leggen we verantwoording af over het gebruik van deze fondsen.

opdracht van Caritas, de hulpverlening aan de minstbedeelden, is

Ik zou willen afsluiten met de grote uitdagingen die de duurzame

onveranderd gebleven.

ontwikkeling inhoudt. Zolang de mens niet als een geheel benaderd

In 1975 hebben we dus de 75ste verjaardag van Caritas in België

worden, is er geen duurzame ontwikkeling. Een vereniging zoals de

mogen vieren. De drie deelorganisaties : Caritas Vlaanderen, Caritas

onze moet samenwerken met ander organisaties die over kennis en

en Belgique Francophone et Germanophone en Caritas International

ervaring beschikken die complementair is met onze expertise op het

hebben niet alleen samen feestgevierd maar ook nagedacht over een

vlak van voedselhulp. Wij durven pleiten voor de oprichting van tijdelijke

aantal actuele problemen.

ontwikkelingsverenigingen om concrete objectieven te realiseren die

De twee regionale verenigingen hebben zich hoofdzakelijk gebogen

verschillende ontwikkelingsdomeinen bestrijken. We moeten onge-

over de ethiek van de gezondheidszorg en de zorg voor de patiënt.

twijfeld onze inspanningen om de hokjes binnen de wereld van de

Caritas International van zijn kant heeft het gevoelige probleem ‘migra-

hulpverlening open te breken, verder opvoeren. Een uitdaging die we

tie en ontwikkeling’ aangekaart tijdens 5 workshops en een symposium

niet langer uit de weg mogen gaan. P. Géhot

op 23 november. De kwaliteit van de interventies, de inhoud van de boodschappen en de grote opkomst, hebben duidelijk aangetoond dat onze bekommernissen overeenkomen met heel wat latente of expliciet aanwezige noden in onze maatschappij. Deze reflectie was bijzonder

CARITAS INTERNATIONAL IN BELGIË : MIGRANTENWERKING Luisteren, informeren, perspectieven zoeken CAW Brabantia – Antenne Caritas International Financiële tussenkomsten

Belgische publiek, heel wat financiële middelen ter beschikking gekre-

het Vaticaan, hebben in 1932 uiteindelijk geleid tot de oprichting van

wordt, waarbij zowel voeding, gezondheid als onderwijs aangepakt

AZIË

INLEIDING SOCIALE BEGELEIDING

Groeiende armoede als gevolg van de grote crisis en een oproep van

aan de gevoeligheden en de problemen van de tijd maar de hoofd-

opbouwend en we hebben dan ook besloten om de workshops rond dit thema verder te zetten. Verantwoordelijke uitgever : G. Dopchie, directeur, Liefdadigheidstraat 43, 1210 Brussel

3

2007 is tevens het geboortejaar van een nieuwe stichting. Een belangrijk legaat van de heer Philppe Deckers, heeft het mogelijk gemaakt om de stichting Caritas International-Deckers in het leven te roepen. Met Voorzitter Caritas International

een driejaarlijkse prijs willen we solidariteitsinitiatieven aanmoedigen die in de lijn liggen van onze objectieven en die opgezet werden door mensen die niet verbonden zijn met onze organisatie. Wij willen hen niet alleen financieel steunen maar hun werk ook meer bekendheid geven zodat anderen zich op hun beurt voor het gelauwerde werk kunnen inzetten. Het voorliggende verslag geeft u een gedetailleerd overzicht van onze activiteiten. Wij blijven onze hulpverlening en onze ontwikkelingsinspanningen verder zetten, zowel in binnen- als in buitenland. De kwaliteit van onze werking krijgt steeds meer bekendheid en erkenning. Van harte dank hiervoor aan al onze medewerkers.

Jaarverslag2007

3

MIGRATIE EN ONTWIKKELING*

We zijn vandaag nogal geneigd om immigratie te beperken tot

Tot slot : er is een rol voor iedereen Voor niet-rechtstreeks betrokken

geschoold personeel voor die domeinen waar een groot tekort is. We

landen, voor onze regeerders, voor initiatieven van migranten en

Wij willen op basis van aanwezige kennis en bestaande ideeën, een positieve benadering van

moeten ongetwijfeld de migratiestromen beter organiseren, maar op

voor allerhande privé-activiteiten. Van die privé-initiatieven hebben

het fenomeen migratie uittekenen. Vanuit de christelijke inspiratie die Caritas motiveert, is een

voorwaarde dat we niet enkel rekening houden met onze eigen onmid-

we tijdens de workshops en tijdens het symposium van 23 november

dergelijke benadering voor ons niet alleen een mogelijkheid maar ook een noodzakelijkheid.

dellijke noden en dat we de menselijke kant en de verplichtingen en

enkele opmerkelijke voorbeelden leren kennen. Caritas moet zijn rol

Dit is ook de boodschap die we willen richten tot de beleidsvoerders en het grote publiek, dat

rechten die daaruit volgen, niet negeren. We denken hier bijvoorbeeld

voluit spelen, net als het internationale Caritasnetwerk, en dit zowel

momenteel nogal verontrust is door deze problematiek.

aan gezinshereniging. Doen we dit wel dan is migratie gedoemd om te

in de concrete actie, wat al gebeurt, als op het vlak van beleidsbeïn-

mislukken.

vloeding.

Positief is hierbij niet gelijk aan naïef of simplistisch. Migratie gaat gepaard met heel veel en moeilijke problemen, zeker wat betreft illegale migratie en de integratie van migranten in onze

Van mislukkingen gesproken : beleidsvoerders creëren vaak veel meer

samenleving. Het is van het grootste belang de problemen ernstig te nemen en op een positieve

problemen dan er op te lossen. Als we de wettelijke migratie niet

B. Ryelandt,

manier constructieve oplossingen te zoeken zonder naïef te zijn of aan uitsluiting te doen.

toelaten of bij de organisatie ervan te zeer handelen ten voordele van

Vicevoorzitter

onze eigen economie, dan zullen we de illegale migratie enkel maar Één van de basisprincipes die gehanteerd moeten worden bij de behandeling van migranten,

aanmoedigen zonder ze ook maar enigszins in te perken. Hetzelfde

mensen zoals u en ik, zijn de Rechten van de Mens. Het is nuttig dit hier nog eens te herhalen

geldt wanneer we ontoelaatbare praktijken toepassen in deze context

voor de beleidsvoerders die in de praktijk maar al te vaak deze rechten opofferen binnen een

en geen oog hebben voor de organisatie van een migratie- en

beleid van bescherming en uitsluiting, onder meer in hun administratieve aanpak.

integratiebeleid en dat op een intelligente en menselijke manier met

* Boodschap van de heer Ryelandt, in naam van Caritas International, op het symposium van 23 november 2007

al zijn positieve aspecten op economisch, sociaal en cultureel vlak. We Migratie wordt vaak in verband gebracht met de nood aan geschoolde en ongeschoolde

kunnen beter de wettelijke mogelijkheden tot migratie uitbreiden door

arbeidskrachten in Europa. Heel wat studies en standpunten van politieke verantwoordelijken

de migratiestromen en de integratie bij ons beter te organiseren.

hebben aangetoond hoe sterk de nood aan migranten is in Europa als gevolg van de daling van het geboortecijfer en de veroudering van de bevolking.

Alles is met elkaar verbonden. Als we de oorzaken van migratie willen beperken dan moeten we ervoor zorgen dat we in andere domeinen – de handel bijvoorbeeld – de inkomsten van de mensen niet gaan ondermijnen.

2007 : EEN JAAR DAT WE ONS ZULLEN HERINNEREN

Het was hard en teleurstellend te moeten vaststellen dat het project

van € 1.549.222,21 voor het boekjaar 2007. Deze vermindering van

tijdens de talrijke vergaderingen met de buurtbewoners doorheen het

bestemde fondsen heeft nochtans geen invloed op ons resultaat, maar

jaar afgestoten werd. Verder overleg en aanvullende communicatie over

beïnvloedt wel onze eigen fondsen in het passief van onze balansre-

het project zullen in 2008 en de jaren erna dan ook van wezenlijk belang

keningen. Het verschil tussen beide bedragen vertegenwoordigt een

blijven. Gelukkig mochten we ook mooie en zelfs ronduit enthousi-

surplus voor het boekjaar van € 782.993,24. Op het einde van dit

2007 was voor Caritas International (CI.be) een gedenkwaardig jaar waar we nog geregeld

aste reacties vanuit verschillende hoeken (mensen en organisaties)

verslag vindt u meer uitleg over deze bedragen.

zullen op terugkijken. Ik was getuige van een enorme inzet en gedrevenheid bij de leden van

aangaande het project ontvangen, niet in het minst van de voormalige

Wij vragen aan de Algemene Vergadering om een gedeelte, namelijk

ons Bestuurscomité maar ook, en zeker niet in minder mate, van de geleverde inspanningen en

zusters-bewoonsters van het rusthuis zelf, die hartverwarmend waren.

€ 600.000, te mogen boeken als bestemde fondsen en de rest, name-

toewijding van alle personeelsleden. Het gebeurt niet elk jaar en laat me toe te zeggen -gelukkig

Als de verbouwingswerken volgens plan verlopen zullen we er in de

lijk € 182.993,24, te mogen boeken als over te dragen resultaat.

maar - dat Caritas in België 75 jaar bestaat. Afgelopen jaar was het dus zover!

loop van 2009 de eerste mama’s met kinderen kunnen onderbrengen. Sinds een aantal jaren werkt Caritas International in groeiende mate

Het spreekt vanzelf dat we deze verjaardag niet zomaar konden laten voorbijgaan. Onze commu-

Helaas bleef het jaar ook niet gespaard van vele grillige natuurrampen

en succesvol samen met verschillende institutionele donateurs. Als

nicatiedienst voelde zich onmiddellijk ‘actie’ aangesproken en het moet gezegd worden dat ze

waarvoor we tal van oproepen naar onze donateurs lanceerden. We

gevolg van deze samenwerking gingen we in 2007 ook de uitdaging

schitterend werk leverde. Succes kan echter enkel worden behaald door ‘teamwerk’ en dus wil

zullen het blijven herhalen : dank, 1000 x aan al onze schenkers, groot

aan om onze interne financiële controleprocedures nog verder op punt

ik zeker niet nalaten om ook de diensten buitenland en sociale programma’s spreekwoordelijk

of klein! Jullie hielpen ons - meer dan ooit - zodat wij anderen konden

te zetten. We besloten om hiervoor - naast onze bedrijfsrevisor - een

‘in de bloemetjes te zetten’ voor hun inhoudelijke inbreng bij de organisatie van de verschillende

helpen.

externe specialist aan te trekken. In de toekomst hoort u hier beslist nog

activiteiten in dit feestjaar.

meer over. We houden contact; het gaat u goed. Dankzij jullie gulle financiële steun werd ook onze septembercampagne

Er werden echter nog andere belangrijke uitdagingen aangegaan. De dienst buitenland maakte,

rond het thema ‘honger’ een groot succes en konden we 2007

Gonzalo Dopchie

aangemoedigd door de erkenning van CI.be als toekomstige ‘programma-NGO’ door DGOS,

‘financieel gezond’ afsluiten. Onze septemberactie werd - mede

Directeur

tijd voor een professionele strategie-oefening en voor het ‘hele huis’ werd er een stuurgroep

door de onvermoeibare getuigenis van Zuster Claus uit Congo - ‘een

(en tal van thematische werkgroepen) rond kwaliteitszorg opgericht. Verder werd de Caritas

campagne met een hart’. Er werden banden gesmeed met tal van

International-Deckers Stichting dankzij een belangrijk legaat van wijlen Dhr. Philippe Deckers

Belgische Caritasziekenhuizen waarvan we u in de toekomst zeker op

opgericht. Dankzij dit legaat hebben we ook heel wat microprojecten kunnen steunen.

de hoogte zullen houden. Zonder het harde werk en de bezieling van de dienst Communicatie was dit alles niet mogelijk geweest. Zij vormen

2007 zal ook herinnerd worden als het jaar waarin de dienst huisvesting haar project ‘Louvranges’

‘de motor’ achter ons jaarlijks campagnegebeuren. Ik wil hen dan ook

op de sporen zette, een project dat ons nauw aan het hart ligt. Hoewel de woorden ‘geduld’ en

danken en feliciteren voor het prachtige campagneresultaat dat we in

‘doorzettingsvermogen’ in het kader van dit project beslist als sleutelwoorden mogen beschouwd

2007 behaalden.

worden, hopen we in de nabije toekomst het voormalige rusthuis van de ‘Dochters van Liefde’ in Louvranges (bij Waver) te kunnen omvormen tot 20 appartementen voor de huisvesting van

Wegens het verminderen van onze bestemde fondsen op projecten

alleenstaande moeders met kinderen die zich in een asielprocedure bevinden.

voor een bedrag van € 2.332.216,85, krijgen wij een negatief saldo

Jaarverslag2007

4

Jaarverslag2007

5

CARITAS INTERNATIONAL

DE LEDEN VAN DE RAAD VAN BESTUUR De heer Pierre Géhot, voorzitter * De heer Bernard Ryelandt, vice-voorzitter * De heer Dominic Verhoeven, vice-voorzitter *

WIE ZIJN WIJ?

CARITAS INTERNATIONAL IN ACTIE - 2007

IN BELGIË BEGELEIDING VREEMDELINGEN UIT NIET-EUROPESE LANDEN

Een christelijke NGO die deel uitmaakt van één van de grootste internationale

Enkele van de talloze voorbeelden :

• Opvang en huisvesting van asielzoekers.

netwerken : Caritas Internationalis groepeert 162 organisaties die actief zijn in 200

De heer Frans Cardyn De heer Walter Cornelis De heer Patrick de Bucquois De heer Philippe de Dorlodot * De heer Luk De Geest De heer Francis De Hondt De heer Kristiaan Depoortere Mevrouw Marcella De Smedt De heer Frans De Weer * De heer Olivier Fröhlich De heer Michel Verhulst*

• Begeleiding van asielzoekers, mensen zonder papieren, vluchtelingen,

2007 zijn 75ste verjaardag vierde.

WERELDWIJD NOODHULP / REHABILITATIE / ONTWIKKELING

ONZE VISIE

• Voedingsprogramma’s en voedseldistributie : in Congo (DR), …

landen en regio’s. Op nationaal vlak zijn we lid van Caritas Catholica Belgica dat in

mensen met geregulariseerd verblijf. • Voogdij niet-begeleide minderjarige vreemdelingen. • Begeleide terugkeer met het oog op duurzame reïntegratie, in België en in het thuisland.

• Herstel van landbouwcapaciteit : Burundi, Congo (DR), Ethiopië, Wij streven naar een wereld van vrede, solidariteit en rechtvaardigheid waarin geen slachtoffers meer zijn van oorlogen, rampen en armoede.

• Bezoek gesloten centra (centrum 127 en 127 bis).

Niger, Rwanda, …

• Gezinshereniging.

• Bouw van huizen voor slachtoffers van rampen : India, Sri Lanka, … • Uitbouw van de basisinfrastructuur (scholen, gezondheidscentra) :

Iedereen, waar ook ter wereld, heeft recht op een waardig leven en moet genieten van zijn fundamentele rechten. De toegang tot voedsel, drinkwater, medische zorgen, onderwijs, werk en onderdak moet voor iedereen gegarandeerd zijn.

Directeur : De heer Gonzalo Dopchie *

Solidariteit en subsidiariteit zijn noodzakelijk voor ons werk. Geen enkel land of organisatie kan alles alleen oplossen. Alleen een samenbundeling van krachten kan

Financiële deskundige :

tot duurzame oplossingen leiden.

De heer Michel Vander Linden

ONZE MISSIE

Caritas International is een niet-gouvernementele organisatie die kan

Congo (DR), Ethiopië, Soedan, …

werken en evolueren dankzij de motivatie en de steun van heel wat

• Dringende hulp : overstromingen in Bangladesh, Bolivia, Bulgarije,

medespelers. De programma’s die we gerealiseerd hebben, waren

India, Mexico, Peru,…

slechts mogelijk dankzij het enthousiasme en de toewijding van onze

• Voedselzekerheid : Burundi, Congo (DR), Ethiopië, India, Rwanda,

teams ter plaatse en van de talrijke lokale medewerkers, dankzij de

Tanzania, … (drinkwaterbevoorrading, aanleg van moestuinen met

samenwerking met verschillende humanitaire organisaties, in het

irrigatiesysteem, verbetering en productie van zaaigoed, …).

bijzonder het Caritasnetwerk.

• Microprojecten : doelgerichte hulp op kleinere schaal, inspelend op

Om al onze projecten te realiseren hadden we heel wat geld nodig. Wij

vragen tot bijstand vanwege lokale partners over de hele wereld :

danken dan ook van harte onze individuele en institutionele donateurs.

Congo (DR), Honduras, India, Noord-Korea, Soedan, …

Hun steun zorgt ieder dag weer opnieuw voor concrete resultaten.

(* Lid van het Bestuurscomité)

DANKWOORD

Caritas International steunt slachtoffers van oorlogen, rampen en armoede en

000-0000041-41

helpt migranten, in samenwerking met de nationale en internationale netwerken

w w w.c ar it as - int.b e

waartoe wij behoren.

Van harte dank aan iedereen die in ons gelooft.

Wij voeren onze missie uit zonder onderscheid van ras, nationaliteit of geslacht noch van politieke, religieuze of filosofische overtuigingen. In overeenstemming met de boodschap van het evangelie, helpt Caritas International de kwetsbare medemens opdat hij of zij zijn ontwikkeling in eigen handen kan nemen. Bij crisisinterventies bieden we een snelle en doeltreffende hulpverlening. Wij zorgen voor heropbouw- en ontwikkelingsprogramma’s en creëren zo kansen voor de begunstigden om zelf in hun eigen levensonderhoud te voorzien. In België organiseert Caritas International opvang en begeleiding voor migranten en verdedigt de rechten van vluchtelingen. Wij verlenen individuele sociale en juridische bijstand. Op basis van onze ervaringen nemen we standpunten in met het oog op een beter beleid op het vlak van onthaal, asiel en migratie.

OVER WELKE FINANCIËLE MIDDELEN BESCHIKKEN WIJ? Een jaarbudget dat varieert tussen 12 en 18 miljoen EUR. Daarmee is Caritas één van de grootste Belgische NGO’s. Onze financiële middelen zijn afkomstig van

Jaarverslag2007

• individuele donateurs • institutionele financiers

© Jan Bierkens

Onze programma’s kunnen slechts gerealiseerd worden dankzij de inzet en de steun van heel veel mensen, instellingen en organisaties. We danken hier in het bijzonder : - Al onze individuele gevers en de bedrijven die ons steunen - Onze institutionele financiers : Bisdommen, parochies en religieuze congregaties De Europese Unie : (ECHO / EuropeAid / FED / Het Europees Vluchtelingenfonds / European Agency for Reconstruction (EAR)) De Federale Regering : (Belgische Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) / Belgisch Overlevingsfonds (BOF) / Ministerie van Sociale Integratie) De Vlaamse Gemeenschap : (VAIS, Departement Leefmilieu, Natuur en Energie) La Communauté Française (CGRI) et la Région Wallone (DRI) Provincies en gemeenten Verenigde Naties : (Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) / Voedsel en Landbouworganisatie (FAO) / Wereldvoedselorganisatie (PAM)) - Onze medewerkers in binnen- en buitenland - Het Caritasnetwerk en onze partners in binnen- en buitenland

6

Jaarverslag2007

7

Caritas International op de wereldkaart in 2007

Rusland

Bosnië-Herzegovina Kosovo Bulgarije Armenië

Letland Polen België Oekraïne Roemenië Servië Albanië Georgië

Kazachstan Mongolië Kirgizië Oezbekistan Tadzjikistan Noord-Korea

Libanon Palestina Irak

Marokko

Pakistan Nepal

Mauritanië

Mexico

Bangladesh

Niger Haïti Guatemala Honduras Nicaragua

India Filippijnen

Burkina Faso Guinee-Conakry Nigeria Kameroen Ghana Togo Benin

Colombia Ecuador

Soedan Ethiopië Oeganda Kenia Rwanda Burundi Tanzania

Congo (DR)

Peru

Angola

Brazilië

Zambia

Bolivia

Zimbabwe

Sri Lanka

Indonesië

Mozambique Madagaskar

Swaziland Lesotho Zuid-Afrika Chili

PROGRAMMA’S CARITAS INTERNATIONAL IN EIGEN BEHEER :

FINANCIËLE STEUN AAN PROGRAMMA’S VAN HET CARITASNETWERK :

AFRIKA : Burundi, Congo (DR), Ethiopië, Lesotho, Madagaskar, Mauritanië, Niger, Rwanda, Soedan, Swaziland

BESTEMMINGSLANDEN BEGELEIDE TERUGKEER EN REÏNTEGRATIE

AFRIKA : Burundi, Ghana, Mozambique, Madagaskar, Mauritanië,

CARITAS INTERNATIONAL STEUNT OOK MICROPROJECTEN EN PARTENARIAATSPROJECTEN IN DE VOLGENDE LANDEN

Oeganda, Zimbabwe

AFRIKA : Benin, Burkina Faso, Congo (DR), Ethiopië, Guinee-Conakry,

AZIË : Armenië, Bangladesh, Filippijnen, Mongolië, Nepal, Georgië,

AZIË : Bangladesh, India, Sri Lanka

LATIJNS-AMERIKA : Bolivia, Mexico, Haïti, Nicaragua, Peru

Kameroen, Kenia, Mauritanië, Niger, Nigeria, Oeganda, Rwanda,

Kazachstan, Kirgizië, Tadzjikistan, Oezbekistan

MIDDEN-OOSTEN : Libanon, Palestina

AZIË : Bangladesh, India, Indonesië, Nepal, Sri Lanka

Soedan, Tanzania, Togo, Zambia, Zuid-Afrika

EUROPA : Bosnië-Herzegovina, Bulgarije, Kosovo, Letland, Oekraïne,

EUROPA : België, Bosnië-Herzegovina, Kosovo, Servië

MIDDEN-OOSTEN : Libanon, Pakistan

LATIJNS-AMERIKA : Bolivia, Colombia, Ecuador, Guatemala, Haïti,

Polen, Roemenië, Rusland, Servië

EUROPA : Bulgarije, Georgië

Honduras, Mexico, Nicaragua

ZUID-AMERIKA : Bolivia, Brazilië, Chili

AFRIKA : Angola, Burundi, Kameroen, Marokko, Togo

AZIË : Bangladesh, Filippijnen, India, Irak, Nepal, Noord-Korea, Pakistan, Sri Lanka MIDDEN-OOSTEN : Libanon, Palestina EUROPA : Armenië, Bosnië-Herzegovina, Servië Jaarverslag2007

8

Jaarverslag2007

9

Projecten per land AFRIKA CONGO (DR) Basankusu Kinshasa

ITURI

De oorlog mag dan officieel al

Bunia

sinds 2003 voorbij zijn, het extreme geweld en de armoede

KIVU

maken nog elke dag meer dan 1.000 slachtoffers in Congo.

KASAÏ

Het land wordt getroffen door een van de ergste humanitaire crises ter wereld. Door corruptie en een zwakke overheid, krijgen gewapende groeperingen vrij spel om de

NOODHULP, HEROPBOUW EN ONTWIKKELING

bevolking te misbruiken. Volgens de krant Le Monde is deze crisis even erg als die van Darfur en niet minder onaanvaardbaar voor de miljoenen onschuldige slachtoffers. Congo is een van

INLEIDING 2007 was een bewogen jaar. De dienst buitenland, het resultaat van

Gedurende dit alles ging een blijvend engagement en onze volle inzet

de belangrijkste landen voor Caritas International België en voor het

naar de noodlijdende medemens in de door rampen en armoede

hele Caritasnetwerk. Dankzij de steun van het netwerk bereikt Caritas

getroffen landen.

Congo het hele land met zijn noodhulp- en rehabilitatieprogramma’s,

een integratie van de diensten noodhulp en ontwikkeling in 2005, kwam op kruissnelheid.

zijn voedselzekerheidsprogramma’s, zijn medische hulp en zijn projecNa de verkiezingen in Congo blijft de bevolking op haar honger zitten

ten voor milieubeheer.

en is de situatie in het oosten van het land nog steeds bijzonder

HULP AAN VERPLAATSTE PERSONEN

Reflectie binnen en buiten de dienst, twee workshops met al onze

schrijnend. Vrede is noodzakelijk en vraagt om een groter engagement,

partners en coöperanten (in Bujumbura en in Kinshasa) gaven in 2007

zowel op Belgisch als op internationaal vlak. Voor Caritas International

licht aan een nieuw strategisch kader (2009-2014) dat ter goedkeuring

blijft Congo dan ook het prioritaire werkterrein bij uitstek. De nieuwe

Noord-Kivu - bisdom Butembo-Beni. De humanitaire crisis die deze

voorgelegd werd aan de Raad van Bestuur van Caritas International.

politieke onrusten in Kenia en Tsjaad, de conflicten in Soedan, Somalië,

regio teistert volgt op de confrontatie tussen de FARDC (Forces Armées

Dit kader zal in de loop van 2008 geconcretiseerd worden in een

Zimbabwe, Myanmar, Libanon, Palestijnse gebieden, Pakistan, Irak, het

de la République Démocratique du Congo) en verschillende gewapende

strategisch actieplan. De belangrijkste strategische uitdagingen zijn de

stormweer over Madagaskar, Haïti en Zuid-Amerika, en de gevolgen

groeperingen in de regio’s Rutshuru, Walikale, Lubero en Masisi.

volgende :

daarvan op de al kwetsbare bevolking, konden enigszins verlicht

De onveiligheid begon in de maand mei en escaleerde in de maand

– Noodhulp blijft het prioritaire aandachtspunt : onze werking wordt

worden dankzij de steun die Caritas mag genieten en door de inspan-

augustus van 2007. Duizenden mensen vluchtten weg uit hun dorpen

ningen van ons internationaal netwerk.

op zoek naar veiliger oorden. De stroom van verplaatste personen

uitgebreid tot scherpere analyses en beleidsbeïnvloeding en tot het creëren van voorwaarden om de overgang van noodhulp naar heropbouw en ontwikkeling te faciliteren.

bestaat vooral uit vrouwen, kinderen en ouderen. Velen onder hen Onze internationale werking werd in 2007 verder uitgebreid in het

kwamen vermoeid, uitgehongerd, uitgedroogd en totaal beroofd aan

– Partnerwerking en projectwerking : onze partners blijven projecten

Zuiden, in het bijzonder in de Sahellanden en in Zuid-Azië (overstro-

in het bisdom Butembo-Beni.

belangrijk vinden om hun missie te realiseren, maar kwaliteitsvol

mingen in India, Pakistan, Nepal en Bangladesh, verplaatste personen

Caritas International heeft samen met DGOS meegewerkt aan een

werken kan alleen als continuïteit verzekerd wordt. Tijdens onze

als gevolg van het geweld tussen regeringstroepen en Tamiltijgers).

noodprogramma van het Caritasnetwerk. Deze noodhulp bestond uit

samenwerking moet ook aandacht gaan naar de capaciteitsverster-

Nieuwe voedselzekerheidsprogramma’s gingen van start in Niger en

de verdeling van levensmiddelen en hulpgoederen zoals dekens, kleren,

king van onze partners.

in Mauritanië met de bedoeling om het risico op hongersnoden als in

keukengerief, tentzeilen, geneesmiddelen en medisch materiaal.

– Voedselzekerheid is de insteek voor ontwikkelingsprogramma’s : voed-

2004 te beperken.

selonzekerheid wordt vaak veroorzaakt door armoede en armoede

Ituri - bisdom Mahagi-Nioka. Ten gevolge van het geweld ontvluchtte

is multidimensionaal. Daarom hebben de programma’s aandacht

Tot slot vermelden we nog dat Caritas International in 2007 op een

de bevolking de regio maar de organisatie van presidentsverkiezingen

voor de voedselproductie, koopkracht, handel, stabiliteit, verbeterde

hoger schavotje geplaatst werd door de donoren. Na een screening

zorgde voor nieuwe hoop. Duizenden mensen willen terugkeren naar

basisvoorzieningen en de versterking van het middenveld.

door PricewaterhouseCoopers, werden we door DGOS erkend als

huis maar hun dorpen zijn vernield. Er zijn geen scholen meer en de

– Tijdens de ontwikkelingsprogramma’s in risicovolle zones nemen

‘programma NGO’ en we tekenden een nieuwe kaderovereenkomst

gezondheidsinfrastructuur is vernield. De velden zijn verlaten en de

we ook maatregelen ter vermindering van de effecten bij eventuele

met ECHO als Program-partner (wat ons toelaat onze eigen procedures

mensen die willen terugkeren hebben geen eten, geen zaaigoed,

noodsituaties en rampen (disaster preparedness and disaster risk

te gebruiken). Beide erkenningen geven aan dat we zowel voor nood-

geen landbouwgereedschap. Met de steun van DGOS, neemt Caritas

reduction).

hulp als voor ontwikkelingssamenwerking tot de besten behoren.

International deel aan het humanitaire hulpprogramma ten voordele

– Microprojecten zullen belangrijk blijven. Onze partners hechten grote

van de vluchtelingen die teruggekeerd zijn naar hun dorpen, een zeer

waarde aan dit instrument. In 2007 ging opnieuw een belangrijke

Caritas International is nu permanent aanwezig in Congo, Burundi,

som (€ 609.468) naar kleinschalige initiatieven (73 projecten in 25

Ethiopië, Niger, Sri Lanka (voor Zuid-Azië) en Bosnië (voor de Balkan).

landen). De strategie voor de microprojecten zal in de toekomst

Daarnaast doen onze partners, met opvolging en ondersteuning vanuit

herbekeken worden.

België, moeilijk maar bijzonder lovenswaardig werk in tal van andere

– Transversale aandacht in onze werking gaat naar : gender, leefmilieu,

kwetsbare groep.

landen. U leest er meer over in de volgende bladzijden.

hiv/aids en beleidsbeïnvloeding. Marc Somers Jaarverslag2007

10

Jaarverslag2007

11

REHABILITIE VAN DE MEDISCHE SECTOR

HULP AAN VLUCHTELINGEN

BESTRIJDING ONDERVOEDING BIJ KINDEREN

Basankusu is zeer geïsoleerd. Caritas International organiseert verschil-

NOORD KIVU, BUTEMBO-BENI

KINSHASA

lende activiteiten om de gevolgen daarvan te beperken. Het is de

West-Kasaï. Het onzekere klimaat en het geweld hebben de verschil-

• Duur van het project : november 2007 tot april 2008

• Duur van het project : 2005 tot 2007

bedoeling de landbouwproductie te verhogen. Om te beginnen met

lende sectoren van het maatschappelijke leven ernstig verstoord, zeker

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 5.000 families

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 63.000 kinderen

de introductie van nieuwe variëteiten van aardnoten, niébé, maniok en

ook de gezondheidszorg. Het landelijke budget daalde tussen 1990

• Medewerkers op het terrein : lokale Caritas en Caritas

• Medewerkers op het terrein : BDOM

maïs. Maar ook met opleidingen voor nieuwe landbouwtechnieken en

• Financiering : EU, Caritas International

de ontwikkeling van de visserij (vistechnieken, bewaren en verwerken

• Uitgaven 2007 : € 487.502,38

van vis) en het op de lokale markt brengen van de producten.

en 1998 van 0,8% tot 0,2% van het BBP. Op dit moment heeft 37%

Développement Congo

van de bevolking geen toegang tot de eerstelijnsgezondheidszorg. Op

• Financiering : DGOS, Caritas International

duizend kinderen jonger dan vijf jaar sterven er 213. 1.289 moeders op

• Uitgaven 2007 : € 25.000

100.000 sterven bij de geboorte van hun kind.

Dit project maakt het mogelijk om de voedingstoestand van de

VOEDSELZEKERHEID OP HET PLATTELAND

bevolking te verbeteren – in het bijzonder die van de kinderen – en

De gezondheidszorg heeft een schrijnend gebrek aan middelen, zowel

ITURI, MAHAGI /NIOKA

BASANKUSU

de commercialisering van een overschot aan landbouwproducten te

wat medisch materiaal als geneesmiddelen betreft. Bovendien voldoen

• Duur van het project : maart tot september 2007

• Duur van het project : februari 2006 tot december 2008

vergemakkelijken. Dit alles vraagt om een groeiende structurering van

90% van de opleidingen niet aan de vereisten.


• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 1.200 landbouwfamilies en

het landbouwmilieu. Het project omvat een waaier van activiteiten die

De fase van noodhulp heeft ondertussen wel plaats gemaakt voor

• Medewerkers op het terrein : lokale Caritas en Caritas

rehabilitatie en ontwikkeling. Caritas International en het negende

Développement Congo

Europese Fonds voor Ontwikkeling cofinancieren een programma in de


regio Llebo/Mwea/Kananga. Opzet is de groei en de verbetering van de

• Uitgaven 2007 : € 463.797,64

institutionele gezondheidszorg, zowel in het domein van de curatieve als

300 families van vissers

het hele landbouw- en visbouwproductieproces bestrijken.

• Medewerkers op het terrein : 1 halftijdse expat, 12 lokale medewerkers

Op het plateau van Bateke is de eerste prioriteit van de bevolking de


voedselzekerheid. Met de ervaringen uit het verleden lanceerde Caritas

• Uitgaven 2007 : € 190.058,61

International in 2005 een project om de problemen aan te pakken.

de preventieve gezondheidszorg. Ook een verbetering van de kwaliteit

REHABILITATIE VAN DE MEDISCHE SECTOR

van de opleidingen maakt deel uit van het programma. Met het project

WEST-KASAÏ, REGIO MWEKA/LUEBO

PLATEAU VAN BATEKE

pluimvee verhogen, de landbouwfamilies in de regio minder kwetsbaar

willen we ook de bevolking sensibiliseren rond hygiëne en iedereen die in

• Duur van het project : november 2006 tot oktober 2010

• Duur van het project : februari 2005 tot december 2008

maken en een evenwichtige voeding bevorderen. Het project dat

de gezondheidszorg werkt de nodige kennis bijbrengen op het vlak van

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 240.000 personen

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 1.600 landbouwfamilies

aanvankelijk over drie jaar zou lopen, is ondertussen verlengd tot het

geneesmiddelenbeheer en warm maken voor permanente vorming.

• Medewerkers op het terrein : 1 expat en 14 lokale medewerkers

• Medewerkers op het terrein : 1 halftijdse expat, 10 lokale medewer-

einde van 2008. Daardoor kunnen nog meer mensen geholpen worden

Daarnaast heeft Caritas International de aankoop van geneesmiddelen

• Financiering : 9de Europees Ontwikkelingsfonds, Caritas International

voor de slachtoffers van de treinramp in augustus 2007 gefinancierd. Er

• Uitgaven 2007 : € 174.171,13

werd ook voor logistieke steun gezorgd bij de bestrijding van het ebola-

Met het programma wil Caritas de productie van levensmiddelen en

kers

en kunnen de projecten op een meer duurzame manier uitgebouwd


worden. Bovendien krijgt Caritas daardoor ook de kans om een

• Uitgaven 2007 : € 188.872,61

waterprogramma op te starten. Dat houdt onder meer het herstellen

virus in de regio. Caritas International heeft ook actief deelgenomen

OOST-KASAÏ, AS ILEBO /MWEKA/K ANANGA

aan de activiteiten van het comité dat de crisis opvolgt.

• Duur van het project : november 2005 tot november 2007

VOEDSELZEKERHEID IN SEMI-STEDELIJKE OMGEVING

• Aantal rechtstreekds geholpen mensen : 62.600 personen

K ANANGA

• Medewerkers op het terrein : 1 expat, lokale Caritas

• Duur van het project : februari 2005 tot eind 2010



• Uitgaven 2007 : € 144.976,63

• Medewerkers op het terrein : 1 expat, 29 lokale medewerkers

Kananga, West-Kasaï. In de landelijke zone van de stad Kananga heeft

Kinshasa verloopt de bevoorrading van voedingsmiddelen onregelma-

• Financiering : BOF, Caritas International

de meerderheid van de bevolking te kampen met voedselonzekerheid.

tig. De situatie van de bevolking verergert. In heel de stad heerst er

• Uitgaven 2007 : € 422.083,51

Dat vertaalt zich in een hoog percentage van mensen met een slecht

BESTRIJDING VAN ONDERVOEDING BIJ KINDEREN In de moeilijke politieke en economische context van de hoofdstad

van bronnen en waterputten in.

VOEDSELZEKERHEID IN EEN SEMI-STEDELIJKE OMGEVING

ondervoeding maar de kinderen zijn er het ergst aan toe.

voedingspatroon.

Sinds verscheidene jaren organiseert het Bureau Diocésain des Oeuvres

Een van de belangrijkste oorzaken is de gebrekkige exploitatie van

Médicales (BDOM) voedselsteun voor kinderen via de (therapeutische)

het landbouwpotentieel. Dat is te wijten aan verschillende factoren :

voedingscentra. De oprichting van een nieuw project in 2007 (mee

onvruchtbare grond, een achteruitgang van het commerciële circuit,

gefinancierd door de EU) maakt het mogelijk om die werkzaamheden

gebrek aan structuren voor omkadering, enz. Een andere belangrijke

verder te zetten. Naast het aanpakken van de ondervoeding bij kinderen

oorzaak van de voedselonzekerheid is de beperkte koopkracht van de

van 0 tot 5 jaar focust BDOM zich op de vorming over o.m. voeding en

bevolking. De oorlogstoestand die in het hele land heerst, maakt de

hygiëne en dit voor alle actoren op het terrein en voor de moeders.

situatie alleen maar erger.

Het BDOM ontwikkelt ook complementaire activiteiten (zoals de verdeling van zaaigoed) om de voedselzekerheid van de families te

Daarom zijn het Belgisch Overlevingsfonds (BOF), Caritas International

garanderen en de inkomsten te verhogen dankzij de meerverkoop.

en Caritas Kananga in 2005 gestart met een voedselzekerheidsprogramma. Dat programma loopt nog steeds met als doelstelling het

VOEDSELZEKERHEID OP HET PLATTELAND

verbeteren van de landbouwproductie en het veiligstellen van de koopkracht van de bevolking door hun inkomsten te verhogen. Dit project omvat alle aspecten van de landbouwproductie : verhoging

als onbestaande. Als gevolg van de plunderingen van verschillende

van de productie van levensmiddelen, de beschikbaarheid van goede

gewapende groeperingen hebben veel dorpelingen hun velden verlaten

zaden, verwerking van landbouwproducten en commercialisering

of hun landbouwactiviteiten gevoelig teruggeschroefd. De gevolgen

ervan, aanleg van een voorraad van levensmiddelen volgens de noden

zijn dramatisch : velden worden ongeschikt, landbouwmiddelen gaan

van de bevolking en de toegang tot drinkbaar water. Het project

verloren, voedingsmiddelen zijn schaars, het sterftecijfer zowel bij

steunt op een globale visie over voedselzekerheid. Het installeert lokale

kinderen als bij volwassenen stijgt. Door geldgebrek hebben de boeren

ontwikkelingscomités die belangrijk zijn voor de slaagkans en voor © Jan Bierkens

Na twee decennia crisis in Congo, is de landbouwsector zo goed

geen toegang meer tot de gezondheidszorg en kunnen ze niet langer het schoolgeld voor hun kinderen betalen. Ze kunnen eigenlijk amper overleven. Om deze situatie tegen te gaan, heeft Caritas International een programma op poten gezet dat gecofinancierd wordt door DGOS.

de duurzaamheid van de activiteiten en voor de emancipatie van de begunstigden.

Het omvat twee acties, één in Basankusu en één in Bateke. Jaarverslag2007

12

Jaarverslag2007

13

BURUNDI

DUURZAME VERBETERING VAN DE VOEDSELZEKERHEID

Ondanks het einde van de burgeroorlog

dient

• Duur van het project : oktober 2005 tot december 2011

de

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : minimum 4.200 families, of

toekomst van Burundi zich

MUYINGA

niet

rooskleurig

aan.

22.000 personen

In


sommige regio’s blijft de

Bujumbura

RUYIGI


onrust bestaan, de reïntegratie

• Uitgaven 2007 : € 568.895,14

van verplaatste personen in hun

DIVERSIFICATIE VAN DE INKOMSTEN

thuisregio verloopt niet zonder problemen, er is een grote demogra-

• Duur van het project : maart 2007 tot februari 2011

fische druk, de hoeveelheid neerslag is zeer wisselvallig, er is steeds

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 5.000 kwetsbare families,

minder vruchtbare grond. De plattelandsbevolking wordt geconfron-

2.700 landbouwers en 8.000 landbouwbedrijfjes

teerd met ernstige problemen en aan 31% van de voedingsnoden kan


niet voldaan worden. De chronische voedseltekorten, de versnippering

• Financiering : EU, Caritas International

van de landbouwpercelen en nieuwe ziektes bij landbouwgewassen

• Uitgaven 2007 : € 168.294

maken de meerderheid van de bevolking, die volledig van de landbouw Caritas International lanceerde samen met de lokale partners verschil-

INNOVATIE OP HET PLATTELAND IN HET KADER VAN HET PROGRAMMA ‘CASH FOR WORK’ II

lende programma’s in heel het land.

• Duur van het project : oktober 2007 tot juni 2008 © Jan Bierkens

afhankelijk is om te overleven, bijzonder kwetsbaar.

DUURZAME VERBETERING VAN DE VOEDSELZEKERHEID

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 32.800 leerlingen • Medewerkers op het terrein : 1 expat, 21 lokale medewerkers • Financiering : PAM, FAO, Caritas International • Uitgaven 2007 : € 120.000

In 2007 zette Caritas zijn voedselzekerheidsprogramma verder in de provincie Muyinga. Dat programma wordt verwezenlijkt samen met

naar vruchtbare grond. Door het tekort aan vruchtbare grond, beginnen

triëring van Burundese vluchtelingen uit Tanzania en de chronische

SCHOOLKANTINES

Caritas Burundi en het diocesane bureau voor de ontwikkeling van

steeds meer mensen minder vruchtbare en meer kwetsbare gronden

onveiligheid in de provincies Ruyigi en Makamba.

• Duur van het project : het jaar 2007

Muyinga en mee gefinancierd door het Belgisch Overlevingsfonds

te bewerken. Het rendement en bijgevolg ook de inkomsten voor de

Met dit programma werd de verdeling van warme maaltijden verzekerd

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 24.371 leerlingen

(BOF). We mikken resoluut op een duurzame verbetering van de

families daalt daardoor sterk.

voor alle leerlingen en de vorming van kinderen rond gezondheid,

• Medewerkers op het terrein : 1 expat, 5 lokale medewerkers, 45

voedselsituatie en de economische situatie van de gezinnen. Om dat

Volgens een studie van Caritas International is een ‘injectie van

hygiëne en voeding. In 2006 kreeg het keukenpersoneel van de scholen

te bereiken werden verschillende activiteiten op poten gezet : de bouw

geld’ in de landelijke gebieden hoogst noodzakelijk, zowel om de

nog voedsel van de PAM voor hun werk, maar in 2007 kwam daar een

• Financiering : PAM, Caritas International

van irrigatiesystemen in moerasgebieden, herbebossing, begeleiding

voedselzekerheid te verbeteren als om de regionale economieën te

einde aan. Oudercomités hebben toen beslist om een kleine bijdrage

• Uitgaven 2007 : € 60.144,59

van boeren om het rendement te verhogen, productie en verdeling van

herlanceren. In 2006 werd een eerste ‘cash for work’-programma

van de kinderen te vragen om zo het personeel te betalen. Hierdoor is

zaaigoed voor culturen die de periode tussen de traditionele oogsten

gerealiseerd. Aangemoedigd door de positieve resultaten, lanceerde

het project minder afhankelijk van steun van derden en wint het aan

kunnen overbruggen, oprichting van landbouworganisaties en opstar-

Caritas International in 2007 een tweede ‘cash for work’-programma.

autonomie.

ten van lokale economische initiatieven, versterking van de capaciteit

Dat loopt nog steeds.

voor zelfontwikkeling.

In het kader van dit programma werden verschillende initiatieven genomen : het omheinen van het park van Ruvubu en de aanleg van straten

HULP AAN DE BEVOLKING EN DE GEREPATRIEERDEN IN DE PROVINCIE RUYIGI

in kleine landelijke centra. Dankzij dit project verwerven de mensen een inkomen dat hen toelaat om hun dagelijkse uitgaven te dekken.

De drie betrokken gemeenten bevinden zich in de regio Mosso. Haar

Het DRABIAF-project (Diversificatie van de landbouwinkomsten in

De bevolking in de interventiezones heeft indirect voordeel gehaald uit

hoogteligging, de onregelmatige regenval en de aard van de bodem

Burundi door het aanmoedigen van boom- en fruitteelt) is erop gericht

de injectie van geld in de regio en de uitgevoerde werken hebben een

maken dat deze regio erg te lijden heeft onder klimatologische

om het gebruik van de landbouwgronden te optimaliseren en de

positief effect gehad op de lokale economie. Het valt niet te ontkennen

omstandigheden. In 2007 was er een gebrek aan levensmiddelen

landbouwactiviteiten te diversifiëren. Dat moet onder meer gebeuren

dat het gezamenlijke werk op de werven zorgt voor een veel sterkere,

door een tekort aan regen en ook door de repatriëring van Burundese

met het ontwikkelen van palmolieproductie, herbebossing op gronden

sociale cohesie.

vluchtelingen uit Tanzania.

die niet voor de landbouw gebruikt worden en een betere verwerking

Wat het onderwijs betreft, gaat het de goede richting uit. Het kosteloos

SCHOOLKANTINES

van fruit. Dit project bevordert ook de verdeling van verbeterde avocado- en

de 10 klassen eerste leerjaar telden meer dan honderd leerlingen.

HULP AAN DE BEVOLKING EN DE GEREPATRIEERDEN UIT GISURU

droogte van 2005. Veel families moesten het stellen met één maaltijd

Caritas International besliste, in samenspraak met de Caritasorganisatie

• Duur van het project : september 2006 tot februari 2008

per dag en konden het schoolgeld van de kinderen niet meer betalen.

van het bisdom Ruyigi om een programma te starten dat gefinancierd

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 6.000 landbouwfamilies, 200

Daarom startte Caritas International met een project voor schoolkanti-

wordt door het DGOS. Het bevat twee luiken :

nes. Dat project werd gesteund door de Wereldvoedselorganisatie (PAM)

– Landbouwhulp : zaaigoedmarkten en de verdeling van zaaigoed,

en gerealiseerd in samenwerking met de lokale Caritasafdelingen. De

materiaal en loten maniok moeten voor een hoger rendement van de


boerderijtjes zorgen.

• Uitgaven 2007 : € 463.943,52

In 2006 werden de provincies Ruyigi en Makamba geconfronteerd

voedingsaanbod en een nieuwe bron van inkomsten beschikt. Op deze

met een dramatische voedselsituatie als gevolg van de crisisjaren en de

manier wordt de voedselzekerheid van de meest kwetsbare families verhoogd, net als de kans op een hoger inkomen.

resultaten lieten niet lang op zich wachten. De algemene voedingssituIn Burundi is het gebrek aan vruchtbare grond een ernstig probleem.

atie van de kinderen is verbeterd, er is minder absenteïsme en minder

Dit kleine Centraal-Afrikaanse land wordt geconfronteerd met een sterk

kinderen geven de school op. Het programma werd in 2007 vernieuwd.

aangroeiende plattelandsbevolking. Die mensen gaan allemaal op zoek

Twee redenen rechtvaardigen deze vernieuwing : de massale repa-

Jaarverslag2007

maken van het onderwijs, zorgde in 2007 voor een verhoging van 75% van het aantal inschrijvingen in het eerste leerjaar lager onderwijs. 9 op

mangobomen voor aanplanting zodat de bevolking over een completer

INNOVATIE IN LANDELIJKE GEBIEDEN IN HET KADER VAN HET ‘CASH FOR WORK’ PROGRAMMA

© Jan Bierkens

DIVERSIFICATIE VAN DE LANDBOUWINKOMSTEN

lokale NGO’s

14

leerlingen, werk voor 116.290 dagen • Medewerkers op het terrein : 1 expat, 16 lokale medewerkers

– Hulp aan het onderwijs met de bouw van vijf lagere scholen.

Jaarverslag2007

15

RWANDA

ETHIOPIË

Rwanda wordt al heel lang

Na een succesvolle graanoogst in

geconfronteerd met een voort-

TIGRAY

durende achteruitgang van het

meer voedsel verkrijgbaar in

milieu : gronderosie, vermin-

Adis Abeba

dering van de biodiversiteit, verminderde

2006, was er in 2007 duidelijk

BADAWACHO

vruchtbaarheid

van de bodem, ontbossing. Deze

een aantal Afrikaanse landen die traditioneel met voedselonzekerheid te maken hebben. Toch houdt volgens schattingen van de

verschillende factoren versterken

Voedsel- en Landbouworganisatie van

enkel de nadelige gevolgen van de

de Verenigde Naties (FAO), de voedselcrisis

droogte die de landbouwproductie en de toegang tot drinkbaar water

aan in een aantal landen, onder meer in Ethiopië. In dat land worden 7,3

voor de plattelandsbevolking aantast. Bovenop deze ecologische

miljoen mensen geconfronteerd met een chronische voedselonzekerheid.

problemen komen er nog structurele problemen zoals onaangepaste

1,3 miljoen mensen hebben dringend voedselhulp nodig. Een interactie

landbouwtechnieken, het gebrek aan infrastructuur, het ontbreken

tussen verschillende structurele en situatiegebonden factoren ligt aan

van afzetmarkten, de zwakke koopkracht van de Rwandezen met

de oorzaak van de honger : oorlog, sociale en economische ongelijk-

als gevolg een beperkte toegang tot zaaigoed en plantmateriaal. De

heid, gronderosie, overbegrazing, verouderde landbouwtechnieken, het

regio Bugesera ontsnapt niet aan die algemene tendens en heeft te

ontbreken van zaadbanken, enz. Met twee voedselzekerheidsprojecten

kampen met chronische voedselonzekerheid. Als antwoord op al deze

vecht Caritas International tegen de problemen van ondervoeding en

problemen startte Caritas International in 2003 een voedselzekerheids-

probeert het voor structurele oplossingen te zorgen.

programma voor zes jaar. Dat programma wordt medegefinancierd

LESOTHO

De doelstelling van het project was het opzetten van verschillende activiteiten op middenlangetermijn om de nodige expertise op te bouwen

IN HET NOORDEN…

door de Belgische regering.

© Jan Bierkens

Kigali

BUGESERA

LERIBE BEREA

voor een voedselzekerheidsprogramma op lange termijn. Binnen het kader van dit driejarenprogramma zijn volgende activiteiten

VERBETERING VAN DE LEVENSOMSTANDIGHEDEN IN BUGESERA

ontwikkeld :

Zuid-Afrika. Het is een van de

(in het noorden van het land) het toneel van grensconflicten tussen

– Beheer van natuurlijke bronnen (strijd tegen erosie en herbebossing)

armste landen ter wereld. In

Ethiopië en Eritrea. De regio ondervindt daar vandaag nog altijd de

– Productie van levensmiddelen (verbetering van het zaaigoed en

gevolgen van : duizenden burgers zijn gedood en duizenden weduwen

de voedselonzekerheid met een programma dat de landbouwproductie

staan er alleen voor. In deze extreem moeilijke context blijven de

wil verhogen en voorziet in de oprichting van het aanleggen van

landbouwactiviteiten beperkt. Dat veroorzaakt een groot tekort aan

voedselvoorraden. Daarnaast is het de bedoeling om meer inkomsten te

levensmiddelen. Deze regio wordt dan ook terecht beschouwd als

puren uit de landbouw met het uitbreiden van een commercieel circuit

een van de meest kwetsbare gebieden van Ethiopië. Daarom werken

en een financiële valorisatie van de opgeslagen levensmiddelen. Met

Caritas International, Caritas Ethiopië en Caritas Adigrat samen aan een

het versterken van de boerenverenigingen moet de sociale cohesie en

grootschalig voedselzekerheidsprogramma dat over vijf jaar loopt. Het

de organisatiecapaciteit verhoogd worden.

Belgische Overlevingsfonds (BOF) is co-financier van het project.

– Hygiëne en gezondheidszorg (voorzieningen voor drinkbaar water en installatie van sanitair)

voedingsmiddelen ingevoerd. De daling van de productiviteit is te wijten aan verschillende factoren : – De uitputting van de landbouwgrond waardoor er steeds minder

– Vorming van lokale gemeenschappen

vruchtbare grond beschikbaar is – De techniek van de landbouw die niet aangepast is – Een aidsepidemie die vooral de actieve bevolking treft (24 tot 31%

Aan deze factoren moet zeker nog het ongunstige klimaat toegevoegd worden. Tijdens het landbouwseizoen 2006-2007 kende Lesotho de


ergste droogte sinds 30 jaar. Volgens de Verenigde Naties hadden niet

• Medewerkers op het terrein : 1 expat en 27 lokale medewerkers

minder dan 401.200 mensen dringende voedselhulp nodig.

– Duurzaam beheer van de natuurlijke bronnen : waterbeheer en de

te leggen

wordt meer dan de helft van alle

promotie van de pluimveeteelt en de productie van zijde)

• Duur van het project : november 2003 tot oktober 2008

ten van groenten en de promotie van de bijenteelt

– De creatie van kredietfondsen om een stock van levensmiddelen aan

– Veeteelt (organisatie van vrouwengroepen voor de teelt van geiten,

voor werkrunderen, enz. – Diversificatie van de inkomsten met de invoering van nieuwe variëtei-

– De bouw van opslagruimtes voor de oogsten

nog veel graan uit. Tegenwoordig

vorming en de introductie van nieuwe selectie- en kweektechnieken

– De verbetering van de lokale landbouwproductie via irrigatieprojecten,

– De verdeling van maniokscheuten

de 19de eeuw voerde Lesotho

promotie van moestuinen)

DUURZAME VERBETERING VAN DE VOEDSELZEKERHEID IN HET NOORDEN VAN HET LAND

Het programma omvat :

– De aankoop van de overschotten van ananas

volledig omringd wordt door

Van 1998 tot 2000 waren de districten Ganta-Afeshum en Gulomakda

Caritas International en Caritas Kigali, zijn lokale partner, vechten tegen

OM AL DEZE DOELSTELLINGEN TE BEREIKEN, STARTTE CARITAS INTERNATIONAL EN ZIJN LOKALE PARTNER MET :

Lesotho is een klein land dat

Maseru

strijd tegen erosie

van de volwassenen is seropositief)

• Financiering : BOF, Caritas International, provincie West-Vlaanderen

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE DISTRICTEN LERIBE EN BEREA

• Uitgaven 2007 : € 348.084,06

– Organisatorische en institutionele steun aan verenigingen en coöpeverwacht. Meer vrouwen dan verwacht hebben deelgenomen aan de

DUURZAME VERBETERING VAN DE VOEDSELZEKERHEID IN HET ZUIDEN VAN HET LAND

Tijdens de droogte van 2007 investeerde Caritas International samen

Lokale overheden, de lokale Caritas en hele bevolking hebben geïnves-

activiteiten in het kader van dit project. Sommige van de activiteiten

• Duur van het project : december 2005 tot december 2007

met het Vlaams Agentschap voor Internationale Samenwerking (VAIS) in

teerd in het project maar het zijn vooral de landelijke gemeenschappen

werden trouwens spontaan overgenomen door personen buiten het

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 450 families

een programma van Caritas Lesotho. Via dit programma bonden Caritas

die een veelbelovend dynamisme tonen.

project. Het aantal kinderen onder de vijf jaar dat aan ondervoeding

• Medewerkers op het terrein : 4 lokale medewerkers

International en zijn partners de strijd aan met de negatieve effecten

leed, is binnen het programma gedaald van 82 naar 26%.

• Financiering : Caritas International

van de droogte (verdeling van levensmiddelen, van zaaigoederen,

• Uitgaven 2007 : € 20.000

landbouwvorming en promotie van groentetuinen voor de families).

ratieven

In 2007 bleek de motivatie van de begunstigden veel groter dan

STEUN AAN DE VOEDSELZEKERHEID IN BUGESERA

… IN HET ZUIDEN

• Duur van het project : april 2006 tot maart 2009 • Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 141.718 personen

Het district Mirak Badawacho heeft een gunstig klimaat maar wordt


toch geconfronteerd met een voedselschaarste. Die is vooral te wijten

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE DISTRICTEN LERIBE EN BEREA


aan de demografische druk. De regio is een van de dichtst bevolkte

• Duur van het project : augustus 2007 tot juni 2008

• Uitgaven 2007 : € 513.622,96

van het land. Gezinnen met 13 of 14 kinderen vormen er geen uitzon-


dering.

• Medewerkers op het terrein : medewerkers van Caritas Lesotho

Om dit probleem aan te pakken heeft Caritas International in 2004 een

• Financiering : VAIS, Caritas International

programma opgestart dat ondertussen in december 2007 afgelopen is.

• Uitgaven 2007 : € 85.000

Jaarverslag2007

16

Jaarverslag2007

17

NIGER

Niamey

VOEDSELZEKERHEID OP LANGE TERMIJN

vangen en weer te integreren. De nieuwe Zuid-Soedanese administratie

de Soedanese overheid verder gezet moeten worden om de stabiliteit te

kampt met een gebrek aan capaciteit om de problemen op te lossen.

garanderen en om een humanitaire catastrofe te voorkomen.

Niger, een land in de Sahel, kende

In opvolging van het noodhulpprogramma en van de rehabilitatie,

Dat er nog steeds dreiging uitgaat van de rivaliteit tussen de verschil-

Caritas International steunt, samen met de federeale overheid (DGOS),

in de jaren 2004 en 2005 een

startte Caritas International in 2007 met een uitgebreid programma

lende stammen, maakt de zaken er niet gemakkelijker op. Er is ook

de bouw van latrines en voorzieningen voor drinkbaar water. Het

zware voedselcrisis. Droogte,

voor voedselzekerheid in het departement Dakoro. Dat programma

weinig duidelijkheid over waar de inkomsten uit de petroleumindustrie

werkt daarvoor aan een verbetering van de infrastructuur en verzorgt

een sprinkhanenplaag en een

wordt mee gefinancierd door het Belgisch Overlevingsfonds (BOF).

naartoe gaan. Als daar niets aan gedaan wordt, riskeert de situatie

vormingsactiviteiten rond gezondheidszorg.

invasie van graanetende vogels

Op lange termijn is een goede toegang tot voedsel de doelstelling.

opnieuw uit de hand te lopen en is er een groot risico op nieuwe conflicten.

HULP AAN DE VERPLAATSTE PERSONEN IN HET ZUIDEN

HULP AAN DE VERPLAATSTE PERSONEN IN DARFUR

Sinds het vredesakkoord getekend werd, stelde de internationale

vernietigde voor de zoveelste keer

Daarvoor wordt vooral beroep gedaan op de plattelandsgemeenschap-

het grootste deel van de oogst. Drie

pen (genoeg landbouwproductie, stabilisatie van de prijzen, verhoging

miljoen Nigerezen werden getroffen

van de inkomsten, en toegang tot microkredieten). Er wordt tegelijker-

door het voedseltekort. In de jaren 2006 en

tijd aan preventie gedaan. Het programma voorziet in een verbetering

gemeenschap alles in het werk om de terugkeer van vele duizenden

2007 was er echter sprake van een klein voedseloverschot.

van het alarmsysteem voor schaarste en het aanleggen van een stock

Van bij het uitbreken van de crisis in de lente van 2003, was het

vluchtelingen uit andere landen mogelijk te maken. Maar het merendeel

Desalniettemin blijft de situatie voor de bevolking zorgwekkend. Dat

van levensmiddelen. We steunen binnen het programma ook lokale

internationale Caritasnetwerk aanwezig, ondanks het feit dat er weinig

van de vluchtelingen is altijd in Soedan gebleven. Ze vonden een

heeft structurele oorzaken. Dekapitalisatie van de productiemiddelen,

initiatieven in het onderwijs en de gezondheidszorg. Het project startte

bewegingsruimte was om goed te kunnen werken. Om de problemen

onderkomen in de kampen in de buurt van Khartoum en in Darfur en

een daling van de koopkracht door de sterke stijging van de prijzen,

in januari 2008 en wordt voortgezet tot 2013.

zo efficiënt mogelijk aan te pakken werkt het Caritasnetwerk samen

onaangepaste planning voor voedselconsumptie, afwezigheid van een

met ACT (Action Churches Together) in een alliantie onder de naam

efficiënt gedecentraliseerd beleid, demografische druk, enz.

VOEDSELZEKERHEID OP MIDDELLANGE TERMIJN

DERO (Darfur Emergency Respons Operation).

VOEDSELZEKERHEID OP MIDDELLANGE TERMIJN

De activiteiten van DERO in het zuiden en het westen van Darfur behel-

• Duur van het project : augustus 2006 tot januari 2008

zen alle aspecten van humanitaire hulp : medische en psychosociale


zorg, voeding, water en gezondheid, milieu, landbouw, onderwijs,

Sinds de voedselcrisis leidt Caritas Niger (CADEV) een globaal

• Medewerkers op het terrein : CADEV nationaal en CADEV diocesaan

conflictbeheersing en verzoening. Het project wordt gerealiseerd in

programma in heel Niger dat voorziet in de meest dringende hulp


Nyala, Ed Dhein, Zalingei, Kass en Shearia. Dat zijn allemaal streken die

(levensmiddelen, gezondheidszorg voor de meest kwetsbaren). Het

• Uitgaven 2007 : € 792.214,85

een sterke bevolkingsgroei kennen door de terugkeer van vluchtelingen.

is in deze context dat Caritas International en het Directie-Generaal

De capaciteit van de infrastructuren, van de water- en voedselbevoor-

Ontwikkelingssamenwerking (DGOS) in 2007 een ‘rehabilitatieproject

VOEDSELZEKERHEID OP LANGE TERMIJN

rading, van de gezondheidszorg en van het onderwijs is verdubbeld. Het

voor de landbouw bij de getroffen gemeenschappen in de republiek

• Duur van het project : januari 2008 tot december 2013

spreekt vanzelf dat de inspanningen van de humanitaire organisaties en

Niger’ financieren.


Dat project omvat volgende activiteiten :


– Het herwinnen en opnieuw vruchtbaar maken van gronden in het


kader van ‘Food for Work’

• Uitgaven 2007 : geen (2007 voorbereidende fase)

– Steun aan alternatieven voor ‘regenafhankelijke’ productie van levensmiddelen (betere waterbeheersing, enz.)

SOEDAN Net zoals in de voorgaande jaren ging de aandacht van het grote

Karthoum

publiek in 2007 vooral naar het

DARFUR

drama in de regio Darfur. Het conflict duurt nu al bijna vijf jaar. De balans is ondertussen opgelopen : 200.000 doden, 2,5 miljoen verplaatste personen in het land en 250.000 vluchtelingen in Tsjaad. Drie miljoen mensen geraken erg moeilijk aan

voedsel, drinkbaar water, de hoogstnoodzakelijke middelen om te overleven en er is een groot gebrek aan sanitaire installaties. Zowel de vluchtelingen als de hulpverleners raken stilaan uitgeput. Het sociale weefsel verbrokkelt steeds meer. In het noorden en het zuiden van Soedan is er een vredesakkoord maar dat heeft niet alle problemen opgelost. 22 jaar oorlog hebben een enorme fysieke en psychische schade toegebracht aan de bevolking en een verarming van de bevolking teweeg gebracht. De terugkeer van duizenden vluchtelingen naar hun dorpen wordt aangemoedigd door de internationale gemeenschap maar voor de betrokkenen is terugkeer niet altijd een verbetering. Vaak zijn de levensomstandigheden nog slechter dan in de vluchtelingenkampen. De infrastructuren in de dorpen zijn in een erg slechte staat of bestaan gewoonweg niet. De mensen die in de dorpen gebleven zijn, zijn niet in staat om de terugkeerders op te Jaarverslag2007

18

Jaarverslag2007

19

aarzelen om verschillende redenen om terug te keren : hun huis wordt

HULP AAN DE SLACHTOFFERS

bezet door anderen, er is heel wat werk om hun land weer klaar te maken voor landbouw, ze hebben geen gereedschap of zaaigoed

In maart 2007, werd het land getroffen door de wervelstorm Indlala.

meer. Hoe moeten ze overleven tot de eerste oogstperiode? Om die

De balans was dramatisch met 140.000 slachtoffers, 30.000 daklozen

reïntegratie te verbeteren, heeft het Caritasnetwerk enkele projecten

en 40.000 hectare verwoeste velden. Omdat de wervelstorm passeerde

opgestart. Caritas International werkt mee aan projecten in de regio

tijdens een overbruggingsperiode in de landbouw was dringende hulp

Bhar-El-Ghazal. In 2007 verdeelde het aan 10.000 mensen reïnstal-

noodzakelijk. Caritas International startte een programma dat mee

latiekits (gereedschap, huishoudelijk gerief, levensmiddelen).

gefinancierd werd door de Vlaamse Gemeenschap. Het programma bestond in de eerste plaats uit de verdeling van levensmiddelen en in

HULP AAN VLUCHTELINGEN VAN DARFUR

de tweede plaats zaaigoed om de bevolking de kans te geven opnieuw

• Duur van het project : april 2007 tot december 2008

onafhankelijk te worden voor hun overleving. Caritas spitste zijn

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 33.300 personen voor de

aandacht toe op de meest kwetsbare groepen : zwangere vrouwen,

watervoorziening en 25.800 personen voor latrines

vrouwen met baby’s, en ouderen, enz.

• Medewerkers op het terrein : ACT en lokale Caritas • Financiering : DGOS, Caritas International

HULP AAN DE SLACHTOFFERS

• Uitgaven 2007 : € 372.084,48

• Duur van het project : april 2007 tot september 2007

HULP AAN VLUCHTELINGEN IN HET ZUIDEN

• Aantal mensen die rechtstreeks geholpen worden : 3.471 families

• Duur van het project : 2007 tot 2008


• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : lokale gemeenschappen

• Financiering : Vlaamse Gemeenschap, Caritas International

• Medewerkers op het terrein : lokale Caritas

• Uitgaven 2007 : € 70.000

• Financiering : Caritas International © Reuters Alertnet

• Uitgaven 2007 : € 35.000

SWAZILAND Swaziland, een klein land tussen Zuid-Afrika en Mozambique,

Mbabane

wordt al sinds 2002 getroffen door een droogte. In 2007 verslechterde

de

toestand

AZIË

constructie van huizen (6.338 huizen zijn al gebouwd, er volgen er nog

aanzienlijk. De productie van maïs,

1.562), werkgelegenheid (gereedschap voor verschillende beroepen,

het basisvoedsel van de Swaziërs,

opzetten van activiteiten die inkomsten genereren).

SRI LANKA

daalde met 61%. Dat veroorzaakte een prijsstijging van maar liefst 200% en bemoeilijkte de toegang tot het voedsel voor een aanzienlijk deel van

MADAGASKAR

Sri Lanka is een van de landen

de bevolking.

die het hardst getroffen werden

Bovenop de droogte, wordt Swaziland ook getroffen door een aids-

door de Tsunami. Aanvankelijk

Om de heropflakkering van het geweld tussen de separatistische

epidemie. 26,7% van de vrouwen tussen 15 en 49 jaar is seropositief.

creëerde

ongewone

rebellen en het regeringsleger in het noorden van het eiland het

solidariteit tussen Tamils en

hoofd te bieden, neemt Caritas International sinds 2006 deel aan

Singalezen hoop op vrede. De

een programma van Caritas Sri Lanka ten voordele van de verplaatste

Bij de mannen loopt dat cijfers zelfs op tot 40%. Daardoor is de levensverwachting in vijf jaar tijd gezakt van 58 naar 39 jaar en telt het

Colombo Matara

land nu al 130.000 weeskinderen. van de economie van het land

een

verbeterde verstandhouding bood

Ondanks een korte opflakkering Antananarivo

NOODPROGRAMMA VOOR DE SLACHTOFFERS VAN DE OORLOG

personen in Batticaloa, Trincomalee, Jaffna, Mannar en Vanni.

de hulporganisaties, waaronder Caritas

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE DROOGTE

aan het einde van de jaren

International, de kans om hun hulp- en reha-

Als de vluchtelingen ergens aankomen, zijn ze meestal uitgeput,

bilitatieprogramma’s te ontwikkelen. Maar de positieve ontwikkelingen

ondervoed en getraumatiseerd. Caritas International en zijn partners

90, blijft de toestand op het

Caritas International werkte mee aan het programma van Caritas

waren van korte duur. Vanaf 2006 flakkerde het geweld tussen de

helpen die mensen om op krachten te komen en zorgen voor de hun

platteland achteruit gaan. De

Swaziland om levensmiddelen te verdelen. Het programma werd

Tamiltijgers en het Srilankaanse leger weer op. De hulporganisaties

basisbehoeften :

kloof tussen de bevolking op het

gefinancierd door het Vlaams Agentschap voor Internationale

probeerden intussen verder te werken. In 2007 werd Sri Lanka terug

- Toegang tot water

platteland en de bevolking in de

Samenwerking (VAIS) en komt bovenop het ontwikkelingsprogramma

een land met een open burgeroorlog. Tienduizenden mensen gingen

- Toegang tot voldoende en evenwichtige voeding en tot huishoudelijk

van de nationale Caritas.

op de vlucht voor het geweld. Om het hernieuwde conflict het hoofd te

steden wordt steeds groter. In drie jaar tijd is de armoede op het platteland

bieden, startte Caritas International een programma voor de verplaatste

gestegen met 76 à 77%. In de steden werd een daling van 52 tot

materiaal - Een tijdelijk onderkomen met de nodige faciliteiten (keuken, douche,

personen. Daarnaast werken we ook aan een ontwikkelingsprogramma

enz.)

63% vastgesteld. Maar waarom wordt deze bevolkingsgroep steeds

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE DROOGTE

armer? De Madagassische boeren produceren amper genoeg om in

• Duur van het project : september 2007 tot december 2007

hun eigen levensonderhoud te voorzien. De percelen zijn erg klein (1,3


hectare per familie) en worden overbelast. Bovendien krijgen de boeren


ook regelmatig af te rekenen met natuurrampen zoals wervelstormen

• Financiering : VAIS, Caritas International

Caritas International heeft onmiddellijk na de ramp een noodpro-

individuele en collectieve posttraumatische consultaties en steun aan

en overstromingen, vooral in het westen van het eiland. Het zuiden

• Uitgaven 2007 : € 139.173,32

gramma opgezet in het district Matara, in het zuiden. Het heropbouw-

verschillende inkomstengenererende initiatieven die honderden families

programma dat daarop volgde loopt nog tot maart 2009. Het omvat de

ten goede komen.

daarentegen heeft te kampen met ernstige droogtes. Jaarverslag2007

20

voor de Tamils die op de theeplantages werken.

- Voldoende kleding en lakens - Toegang tot medische zorgen

HULP NA DE TSUNAMI Het programma voorziet eveneens steun aan scholen en aan leerlingen,

Jaarverslag2007

21

GEMEENSCHAPSONTWIKKELING BIJ DE THEEPLUKKERS

INDIA

KASJMIR

Het land met de op één na grootSri Lanka staat bekend om zijn theeproductie. Het zijn de Britten die

ste bevolking ter wereld, is ook

New Delhi

in de 19de en de 20ste eeuw gestart zijn met de theeplantages in de

één van de oudste beschavin-

Srilankaanse heuvels. Ze brachten werkkrachten over van het Indische

gen. In India vinden we de wieg

ANDHRA PRADESH

Tamil Nadu. Deze bevolkingsgroep verschilt van de Tamils uit het noorden en het

van vier grote godsdiensten. Het Aziatische land profileert zich

Nellore

oosten van Sri Lanka door de geschiedenis en de socio-economische

steeds meer als een aanstormende

realiteit. De Tamils in het noorden en het oosten kwamen er eeuwen

economische

geleden op eigen initiatief wonen.

en

technologische

grootmacht. Maar India is ook een land

De plantages zijn eigendom van grote bedrijven en kleine privé-eige-

waar veel gediscrimineerd wordt. Een groot deel van de bevolking

naars. De Tamils die op de plantages werken, doen dat vaak nog in

lijdt daaronder, vooral de Dalits en de vrouwen. India is ook een land

condities die ze geërfd hebben uit de koloniale tijd. Deze bevolkings-

van grote armoede : maar liefst 350 miljoen inwoners worden erdoor

groep wordt vaak uitgebuit en gediscrimineerd. Het etnische conflict

getroffen. De kwetsbare bevolkingsgroepen zijn, zoals overal trouwens,

dat het land in zijn greep houdt, maakt deze situatie alleen maar erger.

de eersten die getroffen worden door klimaatsveranderingen. India is

De Tamils op de plantages worden gewantrouwd door de Srilankanen

bovendien door zijn geografische ligging en door zijn grote klimatologi-

en zijn vaak het slachtoffer van misbruik door de politie (willekeurige

sche diversiteit heel vaak het slachtoffer van grote natuurrampen.

opsluiting, marteling, enz.).

Iedereen herinnert zich de Tsunami van december 2004, de aardbeving in Kasjmir in 2005 en de overvloedige moessons in 2006 en 2007.

Caritas International besliste in 2007 om een programma op te starten

Bij elk van deze rampen heeft Caritas International op een of andere

voor de bevolkingsgroep in het noorden van het district Matara. Het

manier geholpen. De noodprogramma’s van Caritas zorgen ervoor dat

moet de Tamils helpen bij hun ontwikkeling en de cohesie tussen de

de eerste noden van de bevolking gelenigd worden. De rehabilitatiepro-

op te bouwen. Tijdens de urgentiefase wordt binnen vier domeinen

een aantal slechte oogsten door klimatologische omstandigheden. Ook

Tamilgemeenschappen en de Srilankanen bevorderen. De doelstellingen

gramma’s maken het mogelijk om het sociale weefsel te herstellen en

gewerkt : eten, onderdak, water en hygiëne en medische zorgen. De

de liberalisering van de markt en de overmacht van een aantal grote

zijn de volgende :

geven kansen om het leven opnieuw zijn normale gang te laten gaan.

rehabilitatiefase omvat de heropbouw van huizen en scholen, het

bedrijven leiden tot verminderde inkomsten. Veel boeren zien geen

opzetten van inkomstengenererende activiteiten en de mobilisatie van

enkele uitweg meer en plegen zelfmoord. Voor de laatste tien jaar gaat

HEROPBOUW POST-TSUNAMI

de gemeenschap met het oog op preventie van rampen.

het al om 25.000 boeren.

Drie jaar na de Tsunami is de rehabilitatie nog altijd bezig. Die

ZELFMOORDPREVENTIE VIA VOEDSELZEKERHEID

– Het herstellen van de waardigheid van de plantagewerkers door hen te wijzen op de rechten van de mens, door beter onderwijs en door het creëren van een politiek, sociaal, economisch en cultureel bewustzijn

Voor Caritas India en zijn partners mag er niet langer gewacht worden om de landbouwersfamilies te helpen. In 2007 startte Caritas India met

– Integratie van de verschillende Tamilgemeenschappen van de planta-

rehabilitatie moet ervoor zorgen dat de mensen terug naar huis

ges in de Srilankaanse samenleving zonder dat ze hierbij hun identiteit

kunnen, het sociale weefsel hersteld wordt, de nodige infrastructuur

Tijdens de voorbije drie jaren kende India een economische groei van

te kunnen starten. Tijdens de voorbereidende eerste fase werden er

en hun culturele waarden verliezen

heropgebouwd wordt en de slachtoffers opnieuw een onafhankelijk

acht procent. Dat bracht wel wat meer welvaart voor het land maar

bijeenkomsten georganiseerd tussen de verschillende partners. Tijdens

leven kunnen leiden. Maar hiervoor is tijd nodig. In 2007 cofinancierde

daar merken de boeren op het platteland niet veel van. In tegendeel!

de tweede fase, het uiteindelijke programma, worden er mensen

Caritas International de bouw van meer dan 4.000 huizen in Andhra

De armoede van deze bevolkingsgroep wordt steeds schrijnender.

opgeleid om de noden te registreren en de mensen te mobiliseren.

HULP NA DE TSUNAMI

Pradesh. We werkten ook mee aan het project ‘mobilisatie van de

Verschillende oorzaken liggen aan de basis. Ten eerste is er de uitput-

Caritas International helpt het project financieren en wil dat ook in de

• Duur van het project : december 2004 tot maart 2009

gemeenschap’. We focussen daarbij op de mensen die rechtstreeks

ting van de landbouwgrond als gevolg van overexploitatie en een

toekomst blijven doen.


getroffen zijn door de Tsunami en vooral dan de meest kwetsbare en

overmatig gebruik van pesticiden en chemische middelen. Er waren


gemarginaliseerde slachtoffers zoals de Dalits, de vrouwen, de kinderen


en de mindervaliden.

HEROPBOUW NA DE TSUNAMI

• Uitgaven 2007 : € 250.000

Een van de doelstellingen van dit project bestaat erin de lokale

NOODHULP EN REHABILITATIE

MOESSONS 2007

gemeenschappen voor te bereiden op eventuele nieuwe rampen. Deze

• Duur van het project : van 2005 tot maart 2007

• Duur van het project : juli 2007 tot december 2007

voorbereiding is het startpunt van mobilisatie van de gemeenschap. Het


• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : ongeveer 44.000 families

programma loopt tot 2010.


• Medewerkers op het terrein : diocesane sociale diensten

NOODPROGRAMMA VOOR DE OORLOGSSLACHTOFFERS • Duur van het project : maart 2007 tot maart 2008

een voorbereidend project om in 2008 met het eigenlijke programma



NOODHULP EN REHABILITATIE NA DE MOESSONS

• Uitgaven 2007 : € 335.621

• Uitgaven 2007 : € 60.000


Elk jaar veroorzaken de moessonregens in India overstromingen,

MOBILISATIE VAN DE GEMEENSCHAP

PREVENTIE VAN ZELFMOORD VIA VOEDSELZEKERHEID

• Uitgaven 2007 : € 25.000

aardverschuivingen en modderstromen. En elke keer gaat dat gepaard

• Duur van het project : april 2007 tot maart 2010

VOORBEREIDENDE PROGRAMMA’S

met verlies aan mensenlevens, een groot aantal gewonden en grote


• Duur van het project : 2007

GEMEENSCHAPSONTWIKKELING VOOR DE THEEPLUKKERS

materiële schade. Het jaar 2007 was geen uitzondering op deze regel.


• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 8 bisdommen van

Tijdens het voorbije jaar werd het land opnieuw getroffen door een


• Duur van het project : februari 2007 tot 2010

zware moesson op het moment dat het nog te kampen had met de

• Uitgaven 2007 : € 146.432,25

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : arbeiders van 10 theeplantages

gevolgen van de moessons van 2006.


Caritas International werkt samen met Caritas India aan een nood- en

NOODHULP EN REHABILITATIE NA DE MOESSONS


rehabilitatieprogramma na de overstromingen van 2007 en is ook nog

MOESSONS 2006

• Uitgaven 2007 : € 35.515

steeds bezig aan het rehabilitatieprogramma van 2006.

• Duur van het project : van juli 2006 tot juni 2007

PROGRAMMA ZELFMOORDPREVENTIE VIA VOEDSELZEKERHEID :

In beide gevallen gaat het geld van Caritas International naar de

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 25.000 plattelandsfamilies

voorbereidende fase

slachtoffers in Andhra Pradesh. Dat moet dienen om de getroffen


families te ondersteunen bij hun poging om opnieuw een normaal leven


• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 70.000 personen • Medewerkers op het terrein : lokale Caritas

Andhra Pradesh • Medewerkers op het terrein : lokale Caritas • Financiering : Caritas International • Uitgaven 2007 : € 20.000

• Uitgaven 2007 : geen (uitgaven 2006) Jaarverslag2007

22

Jaarverslag2007

23

BANGLADESH

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE ORKAAN SIDR

EUROPA

De sector biedt bovendien de mogelijkheid om meerdere activiteiten te starten die zowel individueel als collectief geld kunnen opbrengen.

Dacca

Bangladesh is het dichtstbe-

Op 15 november 2007 werd Bangladesh getroffen door de orkaan Sidr,

volkte land ter wereld (1.033

met windsnelheden tot 250 km/u en een sterke springvloed. Er vielen

inwoners per km²). Het is ook

meer dan 3.400 doden en 8,5 miljoen mensen werden op de een of

het armste land van Azië. 90%

andere manier slachtoffer. Naast het verlies aan mensenlevens is er ook

van het land bestaat uit delta-

heel wat materiële schade : meer dan een miljoen dieren kwamen om

gebied. Daar mengen het water

en de oogst van 2,47 miljoen ha werd waardeloos.

Maar de landbouw kan op geen enkele steun of bescherming van de

BALKAN

regering rekenen. Caritas International startte daarom met een programma voor plat-

Belgrado Sarajevo

BOSNIËHERZEGOVINA

SERVÏE Pristina

Met het perspectief op aanslui-

telandsontwikkeling. Het bestaat uit twee luiken : enerzijds de profes-

ting bij de Europese Unie heeft

sionalisering van de landbouw en anderzijds de ontwikkeling van het

een onderzoekscommissie een

toerisme in de landelijke gebieden. Voor de landbouw concentreert het

stand van zaken van de Balkan

programma zich op :

opgemaakt. Volgens deze groep

– Organisatorische en technische vormingen

en de vruchtbare gronden van

Meteen na de ramp lanceerde Caritas Bangladesh een noodprogramma

de Ganges, de Brahmapoutra en de

o.m. met de steun van Caritas International. In de eerste fase werd er

Meghna zich met elkaar. Slechts 8% van

voedsel en ‘non-food’ (water, tentzeil) verdeeld. Vervolgens familiekits

het land ligt hoger dan de zeespiegel. Zodra de rivieren wassen of een

(materiaal voor het huishouden, keukengerief en slaapgerief). Ten slotte

zekere vooruitgang maar is er nog

cycloon voorbijraast, wordt Bangladesh omgedoopt tot een enorme

was er het programma ‘Cash for work’ om de families aan een inkomen

steeds veel werk aan de winkel, vooral

watervlakte. En dat gebeurt niet zelden.

te helpen. Mensen werden betaald voor het opruimen van het puin en

op sociaal vlak. De effecten van het uiteen-

In 2007 realiseerde Caritas International twee noodprogramma’s. Een

het schoonmaken van de vijvers.

vallen van Joegoslavië en van de oorlog zijn nog niet uitgewist.

voor de slachtoffers van de overstromingen in de maand augustus,

De rehabilitatiefase begint in 2008 met o.m. werkgelegenheid, herop-

Elke dag nog moet de bevolking in deze regio vechten om financieel

een tweede na de orkaan Sidr, die in november enorm veel schade

bouw, onderwijs en de bouw van schuilplaatsen die bestand zijn tegen

te overleven. Enkel de primaire sector biedt een rendabele en

aanrichtte.

orkanen.

toegankelijke mogelijkheid om een degelijk inkomen te bieden aan

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE OVERSTROMINGEN

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE OVERSTROMINGEN

KOSOVO

boeken de Balkanlanden een

– Technische steun aan de productie – Toegang tot aangepaste kredieten en tot collectief materiaal – De mogelijkheden om lokale producten te verwerken – Toegang tot informatie over de markt – Organisatie van studiebezoeken en deelnames aan markten, beurzen, enz. – Promotie van landbouwproducten en artisanale producten

de plattelandsbevolking. Daarom opteerde Caritas International

Het tweede luik voorziet de uitbouw van het ecotoerisme en de promo-

er al in 2005 voor om regionaal op te treden. Wij steunen land-

tie van de toeristische troeven van Fojnica in Sarajevo. Dit deel van de

bouwprojecten in Kosovo, Servië en Bosnië-Herzegovina via lokale

stad bezit een groot cultureel en natuurlijk patrimonium (middeleeuwse

landbouworganisaties.

sites, kloosters, watervallen, bergen, enz.).

Volgens de Bengaalse regering hebben de moessonregens van 2007 de

• Duur van het project : augustus 2007 tot juni 2008

ergste overstromingen sinds tientallen jaren veroorzaakt. Na deze ramp

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : meer dan 100.000 mensen

hebben Caritas International en de Belgische overheid zich verenigd met


KOSOVO : STEUN AAN COLLECTIEVE VERENIGINGEN EN DUURZAME LANDBOUW IN IBAR VALEY

KOSOVO

Caritas Bangladesh om een deel van het noodhulp- en heropbouwpro-


In Ibar Valley, in het noorden van Kosovo concentreren we ons in 2007

• Duur van het project :

gramma te financieren. Het programma voorziet in de verdeling van

• Uitgaven 2007 : € 74.000

op de heropleving van de landbouw (productie van rood fruit) en de

– 12 maanden : steun aan landbouwverenigingen en duurzame land-

voedsel voor 10.000 kwetsbare families gedurende een tiental dagen,

bijenteelt. Microkredieten zorgen ervoor dat de boeren de nodige

bouwontwikkeling

professionele hulp (zaaigoed, vee, kweekgevogelte, enz.) voor 1.200

HULP AAN DE SLACHTOFFERS VAN DE ORKAAN SIDR

productiemiddelen kunnen aanschaffen en investeringen kunnen doen.

– 18 maanden : microkredieten

personen in moeilijkheden (boeren, vistelers en vrouwen), de bouw van

• Duur van het project : november 2007 tot december 2009

Het lidmaatschap van een beroepsvereniging, geeft hen toegang tot

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : lokale coöperatieven en

1.500 huizen en de creatie van 100.000 werkmogelijkheden op korte


collectief materieel, opleiding en informatie. We besteden ook heel

termijn voor arme arbeiders (herstellen van plattelandswegen en dijken,


wat aandacht aan de ontwikkeling van een duurzame landbouw in de


aanleggen van visvijvers, enz.).


regio.

• Uitgaven 2007 : € 120.477

SERVIË : PROFESSIONALISERING VAN DE BIJENTEELT

SERVIË : PROFESSIONALISERING VAN DE BIJENTEELT

lokale partners

• Uitgaven 2007 : € 85.000 • Duur van het project : juni 2006 tot juni 2008 Caritas International ondersteunt de professionalisering van de bijenteelt

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : bijenteeltverenigingen

in de regio’s Smadija en Pomoravlje. In 2007 werd er actief gewerkt

• Financiering : EU, Caritas International, de gemeente Kragujevac

aan de bescherming van de Sumadija acaciahoning als streekproduct.

• Uitgaven 2007 : € 16.007

Voor het verkrijgen van dit kwaliteitslabel, een belangrijke stap voor de commercialisering van de honing, werkten we nauw samen met de gemeente Kragujevac. Het project heeft de imkers heel wat te bieden : – Professionalisering van de collectieve verenigingen – Informatie over de nieuwste productietechnieken en commerciële diensten – Een betere vertegenwoordiging van de lokale imkers – Commerciële ondersteuning van de lokale bijenteelt

© Reuters Alertnet

BOSNIË-HERZEGOVINA : STEUN AAN DE ECONOMISCHE ONTWIKKELING IN FOJNICA

Jaarverslag2007

24

Na 3,5 jaar oorlog staat Bosnië-Herzegovina sinds 1995 voor een aantal

BOSNIË-HERZEGOVINA : STEUN AAN DE ECONOMISCHE GEÏNTEGREERDE ONTWIKKELING IN FOJNICA

grote uitdagingen : de teloorgang van de vooroorlogse economie en

• Duur van het project : januari 2007 tot januari 2010

industrie, de massale plattelandsvlucht, een multiculturele samenleving

• Aantal rechtstreeks geholpen mensen : 8 verschillende verenigingen

met Serviërs, Kroaten en Bosnische moslims. De enige sector die zich

• Medewerkers op het terrein : 1 expat, lokale Caritas

als alternatief aandient voor de vroegere industrie, is de primaire sector.

• Financiering : stichting Abbé Pierre, Caritas Frankrijk – regio

Landbouw blijft, ondanks de omstandigheden, de meest toegankelijke en de meest rendabele activiteit voor een in hoofdzaak rurale bevolking. Jaarverslag2007

Auvergne, Caritas International • Uitgaven 2007 : € 78.012 25

COFINANCIERINGSPROJECTEN

Bij cofinanciering hebben we te maken met een aantal complexe procedures en strenge criteria. Sommige programma’s lopen over

Caritas International werkt in 2007 verder aan een aantal meerjaren-

verschillende jaren, andere dan weer over slechts twee jaar. De bijdrage

programma’s die de voorbije jaren zijn opgestart en lanceert een aantal

van de financieringsinstantie kan van 50% tot 100% gaan. Caritas

nieuwe initiatieven. Dit kunnen we dankzij de financiële steun van onze

International moet telkens voor het saldo instaan. Wanneer projecten

individuele en institutionele donateurs.

voor 100% gefinancierd worden, neemt Caritas International de administratiekosten op zich. In 2007 hebben wij 26 cofinancieringsprojecten.

Congo (DR)

Noodhulp aan verplaatste families van Noord-Kivu

2007 – 2009 € 300.000

DGOS

in uitvoering

Administratiekosten

Congo (DR)

Reïntegratie van verplaatste families in Ituri

2007 – 2009 € 463.798

DGOS

463.798

Administratiekosten

Lesotho

Noodhulp en heropbouw na voedselcrisis

2007 – 2008 € 100.000

VAIS

85.000

Administratiekosten

Libanon

Noodhulp voor de slachtoffers van het conflict

2006 – 2007 € 27.727

VAIS

2.444

Administratiekosten

Madagaskar

Noodhulp na cycloon Indlala

2007 € 50.000

VAIS

50.000

Administratiekosten

Niger

Steun aan aanpassingsmechanismen bij voedselcrisissen

2006 – 2008 € 300.000

DGOS

79.215

Administratiekosten

Palestina

Noodhulp voor de bevolking

2006 – 2007 € 25.000

CGRI

Soedan

Watervoorzieningen en sanitaire infrastructuur in Zuid- en West-Darfur

2007 – 2008 € 410.160

DGOS

372.084

Administratiekosten

Swaziland

Noodhulp bij voedselcrisis

2007 – 2008 € 150.000

VAIS

139.173

Administratiekosten

78.012

40%

ONTWIKKELING Bosnië

Steun aan geïntegreerde landbouw en ecotoerisme in Fojnica

2007 – 2010 € 373.695

Stichting Abbé Pierre, Caritas Frankrijk-regio Auvergne

Burundi

Duurzame verbetering van de voedselzekerheid in de provincie Muyinga

2006 – 2011 € 2.708.581

BOF/CGRI

568.895

15%

NOODHULP Periode Globaal budget

Land

Project

Bangladesh

Heropbouw na overstromingen

2007 – 2008 € 250.000

DGOS

74.000

Administratiekosten

Burundi

Diversificatie van landbouwinkomsten

2007 – 2011 € 998.017

EU cofin.NGO

168.294

25%

Burundi

Hulp aan de getroffen bevolking en teruggekeerde vluchtelingen in de streek rond Mosso

2006 – 2008 € 590.620

DGOS

463.944

Administratiekosten

Congo (DR)

Voedselzekerheid in Kananga

2005 – 2009 € 2.295.366

BOF

422.084

15%

Burundi

Schoolmaaltijden in de provincies Makamba en Ruyigi

2007 € 260.295

60.145

Administratiekosten

Congo (DR)

Voedselzekerheid in 4 regio’s

2004 – 2008 € 2.413.856,06

DGOS

380.809

25%

Burundi

‘Cash for Work’ in het kader van het programma voor de ontsluiting van het platteland

2006 – 2008 € 719.615,97

ECHO

233.582

Administratiekosten

Congo (DR)

Opstarten van gezondheidsdiensten in Kasaï

2006 – 2010 € 877.700

EU 9de FED

174.171

5%

Congo (DR)

Heropbouw van de gezondheidszorg in Oost-Kasaï

2005 – 2007 € 467.873,26

DGOS

144.977

Administratiekosten

Ethiopië

Voedselzekerheid door diversificatie in Oost-Tigray

2003 – 2008 € 2.374.074,78

BOF / provincie West -Vlaanderen

348.089

15%

Congo (DR)

Bestrijding ondervoeding en gezondheidszorg in Kinshasa

2005 – 2007 € 968.350

EU

487.502

15%

Kosovo

Steun aan beroepsverenigingen in de Ibar vallei

2006 – 2008 € 120.477

EU-EAR

120.477

5%

Congo (DR)

Noodhulp aan de bevolking van Noord-Kivu

2007 – 2008 € 50.000

CGRI

29.501

Administratiekosten

Rwanda

Voedselzekerheid in Bugesera

2003 – 2009 € 2.514.541

BOF

513.623

15%

Servië

Professionalisering van de bijenteelt en ontwikkeling van de landbouw

2005 – 2008 € 63.643,60

EU-EAR

16.007

5%

Jaarverslag2007

26

Financieringsinstantie

PAM

Uitgaven 2007 in €

Bijdrage Caritas International

Administratiekosten

© Jan Bierkens

Overzicht van onze projecten

Jaarverslag2007

27

NOODHULPPROGRAMMA’S MET HET NETWERK

Development and Research Society’, onze lokale partner, leert de vrouwen kleren maken en borduren zodat ze een eigen microbedrijf

De VN telt 699 natuurrampen in 2007 waaronder een groot aantal

kunnen starten in de sector. Ze krijgen gedurende een jaar machines

verwoestende overstromingen, onder meer in Bangladesh. In de getrof-

en materiaal op krediet. De rente hiervan gaat naar de vorming van

fen landen gaat de nationale Caritas onmiddellijk aan de slag. Eerst met

andere groepen.

noodhulp, daarna volgen heropbouwprogramma’s. Maar geen enkel

CONGO (DR) : EEN MOLEN VOOR DE VROUWEN VAN CHANGENYI

land, geen enkele NGO kan een dergelijk omvangrijk werk in zijn eentje klaren. De steun van het Caritas netwerk is voor de lokale Caritas dan ook van levensbelang. Daarom beantwoordt Caritas International in 2007, zoals in het verleden, de oproepen van het Caritas Internationalis

Vrouwen spelen een doorslaggevende rol in de Congolese landbouw.

veelal positief en financiert het mee de noodhulpprogramma’s van het

In Changenyi (Bukavu), kweken vrouwenorganisaties maniok, gierst,

Caritasnetwerk. Deze programma’s worden gecoördineerd door de

maïs en soja op ruim 40 hectare. Maar de omzetting van graan naar

lokale Caritasorganisatie die het nauwst betrokken is bij de ramp. Wij

bloem vraagt veel energie en tijd. Daarom financierden wij de aankoop

volgen de uitvoering van deze programma’s op de voet via bezoeken ter

van een molen waardoor zij elke dag ruim drie uren winnen. Bovendien

plaatse, overlegvergaderingen, enz.

kunnen ze nu ook hun overschotten op de markt gaan verkopen, wat bijkomende inkomsten geeft. Het beheer van de molen is in handen

FINANCIËLE STEUN AAN HET CARITASNETWERK Land

Crisis


Bangladesh

Overstromingen

30.000,00

Bolivia

Overstromingen

Bulgarije

van de vrouwen en onze lokale partner AFASAL (Action Familiale pour l’Alimentation).

EMPOWERMENT VAN DE CARITASORGANISATIES

MICROPROJECTEN

20.000,00

De Caritasorganisaties van het zuiden en van Oost-Europa zijn al vele

Naast noodhulp, heropbouw en ontwikkelingsprojecten, financiert

Overstromingen

10.000,00

jaren onze partners. Het is voor ons dan ook belangrijk dat zij organi-

Caritas International wereldwijd kleinschalige initiatieven ten voordele

Burundi

Voedselschaarste

40.000,00

satorisch en institutioneel sterk staan. Met onze steun kunnen zij hun

van bepaalde gemeenschappen en dit met eigen middelen. Het is onze

structuren verder uitbouwen, vormingen voor hun terreinmedewerkers

Congo (DR)

Verplaatste mensen in Kivu

35.000,00

organiseren, enz.

Georgië

Harde winter

Ghana

Overstromingen

10.000,00

Haïti

Wervelstorm Dean

15.000,00

India

Zelfmoorden bij kleine boeren

20.000,00

India

Tsunami

5.000,00

Overstromingen

60.000,00

Indonesië

Aardbeving

20.000,00

Libanon

Palestijns probleem

20.000,00

Mauritanië

Overstromingen

10.000,00

Mexico

Overstromingen

25.000,00

Mozambique

Overstromingen

20.000,00


Titel

Bosnië – Herzegovina

Structurele hulp

10.000

Congo (DR)

Institutionele steun aan Caritas Bokungu Ikela

10.000

Institutionele steun Caritas Evenaarprovincie – Basankusu

10.000

Congo (DR)


Armenië

1

12.476,00

lokale partner die de noden inventariseert en oplossingen aanbrengt. In

Bosnië Herzegovina

1

7.500,00

2007 financierde Caritas International 73 projecten in 25 landen voor

Burkina Faso

1

3.735,00

Congo (DR)

22

109.125,88

EMPOWERMENT Nationale Caritas

Aantal projecten

Hieronder drie initiatieven die het concept ‘microproject’ verduidelij-

Ecuador

1

3.000,00

ken.

Ethiopië

1

3.892,00

ECUADOR : GEZONDE VOEDING VOOR DE ZIEKEN

Guinee-Conakry

1

5.000,00

Haïti

2

25.237,50

Honduras

1

3.750,00

operatiezalen, een materniteit, een dienst pediatrie, een apotheek en

India

6

66.720,57

een laboratorium. Het heeft echter te weinig financiële middelen : de

Irak

1

20.000,00

Kameroen

2

8.258,00

Mauritanië

2

29.875,00

Nicaragua

2

6.550,00

In het dorp El Chaco beheren zusters het enige ziekenhuis van de streek. Het heeft vijftig bedden, verschillende consultatiediensten en

regering geeft geen enkele steun en veel zieken zijn arm. Een van de

Congo (DR)

Institutionele steun Caritas Kole

Congo (DR)

Institutionele steun Nationale Caritas

20.000

Congo (DR)

Steun aan de bisdommen

10.000

eten voor de zieken gemaakt en het overschot wordt verkocht. De

Niger

1

6.634,30

Ethiopië

Strategisch plan en programma tweede fase

20.000

winst op de verkoop gebruiken de zusters voor de verzorging van hun

Noord-Korea

1

20.000,00

Oeganda

4

18.515,00

Ethiopië

Capaciteitsversterking van de Caritassen in de bisdommen

5.000

Palestina

4

79.851,10

Rwanda

4

20.416,00

Kosovo

Structurele hulp

7.500

in extreme armoede. De mensen zijn er zowel sociaal als economisch

Servië/Kosovo

4

30.141,79

250.000,00

Mauritanië

Functioneringskosten

5.156

gemarginaliseerd en hebben geen toegang tot sociale diensten,

Soedan

3

85.000,00

20.000,00

Mauritanië

Studiedienst en capaciteitsversterking

6.875

onderwijs of gezondheidszorg. Vooral vrouwen en meisjes hebben het

Sri Lanka

1

3.500,00

de meisjes moeten van als ze klein zijn meedraaien in het huishouden.

Tanzania

5

33.056,50

Voor sommige vrouwen is prostitutie de enige weg naar bijkomende

Togo

1

3.734,00

Zambia

1

3.500,00

Totaal

73

609.468,64

Nepal

Overstromingen

25.000,00

Nicaragua

Orkaan Felix

25.000,00

Pakistan

Wervelstorm /overstromingen

96.000,00

Peru

Overstromingen

10.000,00

Peru

Aardbeving

50.000,00

Sri Lanka

Conflicten

25.000,00

Sri Lanka

Tsunami

Zimbabwe

Voedselschaarste

Totaal

Land

een totaal bedrag van € 609.468,64.

482.317,03

India

MICROPROJECTEN PER LAND

1.123.317,03

4.000

De zusters bezitten een vruchtbaar stuk land dat kan bewerkt worden. Caritas International besliste de bouw te financieren van een serre om groenten en fruit te kweken. Kostprijs 3.000 EUR. Met de oogst wordt

zieken.

INDIA : KLEREN MAKEN EN BORDUREN In de streek van Devaruppala (Warangal), leeft de landelijke bevolking

ontzettend moeilijk. De vrouwen zijn dikwijls de enige kostwinnaar en

Rwanda

Functioneringskosten

14.529

Rwanda

Functioneringskosten Caritas Kigali

10.000

Totaal

problemen van het ziekenhuis is bijvoorbeeld het eten voor de zieken.

inkomsten, wat dramatische gevolgen heeft op het prevalentie percentage van aids. Caritas International investeerde 3.000 euro in een

136.560

uitgebreid programma dat de levensomstandigheden van deze groep moet verbeteren. ‘Bala Yesu Institution of Social Action Educational

Jaarverslag2007

28

Jaarverslag2007

29

PARTENARIAATSPROJECTEN Met een aantal Belgische verenigingen hebben wij een samenwerkingsverband afgesloten voor de realisatie van projecten die overeenstemmen met onze visie en missie.

PARTENARIAATSPROJECTEN PER LAND Uitgaven 2007 in €

Land

Aantal projecten

Afrika

1

8.669,75

Bangladesh

1

4.000,00

Benin

2

5.947,00

Bolivia

2

4.552,15

Burkina/Congo

1

2.000,00

Colombia

3

1.500,00

Congo (DR)

7

31.123,82

Ecuador

1

1.919,72

Filippijnen

3

7.562,28

Haïti

1

20.000,00

Honduras

1

1.095,35

India

5

103.480,89

Indonesië

1

5.047,35

Kameroen

1

13.423,00

Kenia

2

1.158,05

Libanon

3

87.916,56

Mauritanië

1

190,00

Mexico

1

2.755,08

Nepal

2

22.235,82

Nigeria

2

3.908,69

Pakistan

1

5.728,50

MIGRANTENWERKING INLEIDING

en zitten er nieuwe projecten in de pijplijn speciaal gericht op alleenstaande vrouwen en moeders met een specifieke begeleiding en

Caritas International heeft als opdracht te zoeken naar menswaardige

opvang.

Rwanda

10

16.160,35

Sri Lanka

1

277,40

immigranten, vluchtelingen, personen onder subsidiaire bescherming,

In de zoektocht naar duurzame en menswaardige oplossingen voor al

14.700,00

asielzoekers, geregulariseerde migranten maar ook mensen zonder

deze mensen, baseert Caritas International zich op zijn eigen visie en

wettig verblijf. Deze categorie bevat zowel mensen die een procedure

missie en verrijkt het zijn eigen uitgangspunt met de visie van zijn part-

opgestart hebben maar die uitgeprocedeerd zijn, zij die met een visum

ners. Beide visies vullen elkaar perfect aan. Het netwerk van partners

kwamen en gebleven zijn na de toegekende periode, als diegenen die

verleent sociale en psychosociale hulp volgens de methoden van het

België clandestien zijn binnengekomen.

maatschappelijke werk. Op die manier wil het de nieuwe migranten

Tanzania

1

Zuid-Afrika

4

27.380,03

Totaal

58

392.731,79

duurzame oplossingen voor migranten. Onder migranten verstaan we

helpen bij het opheffen van de moeilijkheden die hun menselijke Het werken met al deze mensen en de confrontatie met de dagelijkse

ontplooiing belemmeren. Deze twee missies vullen elkaar aan.

realiteit, stellen Caritas International in staat om voortdurend zijn projecten te versterken, te verbeteren of aan te passen en om waar

Caritas heeft zich van meet af aan tot doel gesteld om problemen

nodig nieuwe projecten in het leven te roepen. De projecten van de

en moeilijkheden in verband met asiel en migratie vanuit de praktijk

familiehereniging, de voogdij over niet-begeleide minderjarigen en het

te signaleren aan de overheid en te lobbyen voor meer aandacht en

terugkeer- en reïntegratieprogramma, zijn voorbeelden van hoe Caritas

middelen voor een degelijke werking. Het is daarbij belangrijk dat het

steeds evolueert.

kan rekenen op de medewerking van de mensen op het terrein. Daarom blijft Caritas International samenwerken met de verschillende sociale

Recente ervaringen tonen de specifieke noden en de moeilijkheden

diensten en bieden wij ondersteuning aan de sector.

aan waarmee alleenstaande vrouwen en moeders te maken krijgen.

Jaarverslag2007

30

Moeilijkheden die vragen om een doelgerichte benadering. Daarom

Anne Dussart

besteedt Caritas International nu speciale aandacht aan die doelgroep

Florence Lobert

Jaarverslag2007

31

Sociale Begeleiding

HERKOMST VAN DE HULPVRAGERS PER CONTINENT

andere steden zoals Antwerpen, Gent, Luik, Charleroi… Dit blijkt uit de

26,5% Europa Amerika 18,5%

op een aantal sociale diensten (zie lijst p.35) die we ook financieel steunen. Luisteren en aandachtig nagaan welke de concrete problemen zijn

Azië 14,5%

39,5% Afrika

Onbekend 1,0%

en de prioriteiten met de betrokkenen vastleggen, zijn erg belangrijk.

De situatie zoals geschetst voor Brussel vertaalt zich uiteraard ook in samenwerking met onze regionale partners.

FINANCIËLE TUSSENKOMSTEN Caritas International staat uitzonderlijk een lening toe aan mensen met financiële problemen op basis van een verslag van een sociale dienst.

Binnen elke begeleiding streeft de maatschappelijk werker ernaar om

De terugbetalingsmodaliteiten zijn afhankelijk van de draagkracht van

de zelfredzaamheid van de hulpvragers te stimuleren. Informatie over

de betrokkene. Met een overbruggingskrediet kunnen mensen zich

rechten en plichten is hier fundamenteel. Heel vaak komen mensen

soms tijdelijk beredderen in afwachting van een duurzame oplossing.

met hoge verwachtingen naar ons land. Caritas International vindt het

(Toplanden zijn : Brazilië, Congo (DR), Oekraïne, Rusland…)

De meest voorkomende vragen voor leningen zijn de leningen binnen

belangrijk dat mogelijkheden én beperkingen duidelijk afgebakend worden.

de gezinshereniging : DNA onderzoek en vliegtuigtickets.

STATUUT HULPVRAGERS We hebben ook heel wat voorschotten betaald voor het bekomen van

Nog meer dan vroeger is juridische bijstand van bij de start van de asielprocedure noodzakelijk. Tijdens het verhoor is er heel weinig ruimte voor de asielzoeker om het verzoekschrift toe te lichten. Door deze ‘formele’ gang van zaken zijn de asielzoekers overgeleverd aan

59,0% Mensen zonder papieren (o.m. uitgeprocedeerde asielzoekers)

de bekwaamheid en inzet van hun advocaat. Het is belangrijk dat

Asielzoeker 11,0%

reisdocumenten bij zelfstandige terugkeer via het terugkeerprogramma

Geregulariseerd 9,0%

van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). IOM betaalt de

Erkend vluchteling 6,0%

voorschotten terug aan Caritas International als de betrokkene ook

Permanent verblijf 5,5% Andere 8,6%

maatschappelijk werkers de juridische bijstand van advocaten in om

daadwerkelijk vertrekt. De meeste aanvragen krijgen we binnen via het CAW Brabantia - CI.

het even welke procedure naar waarde kunnen schatten, de hulpvrager

Uitzonderlijk staan we ook leningen toe aan andere organisaties waar-

daarover inlichten en eventueel heroriënteren. Onze studiedienst (zie

mee we al jaren samenwerken.

verder) zorgt hier voor de nodige ondersteuning.

LUISTEREN, INFORMEREN, PERSPECTIEVEN ZOEKEN

CAW BRABANTIA – ANTENNE CARITAS INTERNATIONAL

INKOMSTEN HULPVRAGERS

Het Centrum voor Algemeen Welzijnswerk Brabantia - Antenne Caritas

14,6% Werk

14,5% Sociale hulp

International (CAW Brabantia – CI) is voor ons een bevoorrechte partner Migranten (asielzoekers, vluchtelingen, mensen zonder papieren, …)

op het gebied van maatschappelijke begeleiding. De antenne bestaat

komen hier bij ons terecht in een vaak voor hen totaal onbekende

uit 12 medewerkers en heeft zijn kantoren te Brussel.

wereld, met eigen gewoontes, reglementeringen en administratieve

In 2007 heeft ze 2.052 dossiers behandeld. Een ‘dossier’ is evenwel

vereisten. Procedures tot het verkrijgen van een (permanente) verblijfs-

geen geijkte maataanduiding. Soms komt iemand eenmalig aankloppen

vergunning, (goede) huisvesting, (voldoende) inkomsten, onderwijs,

met een concrete vraag die relatief gemakkelijk kan opgelost worden.

medische zorgen … zijn vaak problematisch. Om migranten te begelei-

Soms betreft een dossier verschillende personen uit een gezin met

den bij het zoeken naar oplossingen, doet Caritas International beroep

diverse complexe problemen die heel wat tijd en energie vragen.

37,5% Zonder inkomsten

BESTEMMING GOEDGEKEURDE LENINGEN CAW BRABANTIA – CI Inkomsten niet gekend 12,0% Onthaalcentrum 11,4% Leefloon 4,1% Ten laste van buitenstaander 2,8% Andere 3.1%

16% Huisvesting

Basisbehoeften 13% Onderwijs 6%

21% Vrijwillige terugkeer

Transport 6% Juridische bijstand 5% Gezondheidszorg 1%

32% Gezinshereniging

De renteloze leningen die Caritas International verleent, vragen een

HULPVRAGEN 12,0% Huisvesting 13,0% Gezinshereniging 21,0% Procedure juridisch 22,0% Terugkeer emigratie

opvolging van de maatschappelijk werkers : enerzijds nagaan of de terugbetaling gebeurt, anderzijds kijken of de terugbetaling haalbaar Administratief 10,0% Financieel/materieel 10,0% Gezondheid 7,0% Onderwijs 4,0% Werk 1,0%

blijft. In 2007 hebben onze partners op onze vraag speciale aandacht hieraan besteed en met resultaat : we zien een bijna volledige terugbetaling en een daling van het geleende bedrag dankzij een betere analyse van de hulpvragen.

OVERZICHT LENINGEN EN TERUGBETALINGEN 2003-2007 Leningen / €

DE TUSSENKOMSTEN 10,0% Administratieve juridische hulp

68,0% Informatieverstrekking

Bemiddeling 7,0% Doorverwijzing 5,0% Financiële hulp 3,0% Materiële hulp 3,0% Psychologische begeleiding 3,0% Vertalingen 1,0%

Jaarverslag2007

32

Jaarverslag2007

33

Terugbetalingen / €

2003

74.204

3.131

2004

76.321

10.845

2005

79.427

17.078

2006

79.707

46.168

2007

65.247

54.623

Onze Projecten Een aantal thema’s binnen het asiel- en migratiedebat liggen ons bijzonder nauw aan het hart en krijgen onze speciale aandacht, niet

De gezinnen binnen het opvangproject ontvangen het equivalent van

alleen binnen de eerstelijnszorg maar ook op het vlak van studie en

een leefloon. Een deel daarvan bestaat uit materiële steun (huisvesting,

analyse, (piloot)projecten, beleidsbeïnvloeding. Caritas International

energie,…). Wat overblijft, dient voor eten, transport, kledij, vrije tijd,

heeft zo door de jaren heen in een aantal domeinen een deskundig-

medische kosten die niet worden terugbetaald… Voor vele asielzoekers

heid verworven : opvang en begeleiding van asielzoekers, huisvesting,

is het cijferen om rond te komen. Voor de maatschappelijk werkers is

gezinshereniging, terugkeer en reïntegratie, begeleiding gesloten centra,

het een uitdaging om met de families aan budgetbeheer te doen en

voogdij niet-begeleide minderjarige vreemdelingen…

met hen op zoek te gaan naar kosteloze of goedkope alternatieven (kringloopwinkels, voedselbanken, Steunpunt Vakantieparticipatie heeft

KLEINSCHALIGE OPVANG

een vakantieaanbod voor mensen met een laag inkomen …).

VAN ASIELZOEKERS

De meeste ouders vinden het belangrijk dat hun kinderen zo snel mogelijk naar school gaan, de taal leren, vriendjes maken, zich integreren

ONDERDAK EN BEGELEIDING

maar dit is niet vanzelfsprekend : in Brussel zitten heel wat scholen, zeker de Nederlandstalige, overvol. Het Nederlandstalige basisonderwijs

Caritas International stelt 192 wooneenheden ter beschikking van asiel-

werkt bovendien met vaste inschrijvingsperiodes voor bepaalde groe-

zoekers in procedure en zorgt voor een professionele begeleiding in het

pen. De families binnen ons opvangproject hebben geen recht op een

kader van de Conventie die onze partners, CIRE en Vluchtelingenwerk

goedkoop abonnement van de MIVB, in tegenstelling tot de mensen die

Vlaanderen hebben afgesloten met het Federaal Agentschap voor de

steun genieten van het OCMW. Hierdoor zijn ze in hun keuze ook nog

opvang van asielzoekers (Fedasil). We vinden het belangrijk dat de auto-

eens sterk territoriaal beperkt.

SAMENWERKING DIENSTEN SOCIALE BEGELEIDING 2007 ANTWERPEN – Vluchtelingendienst CAW De Mare

nomie van de betrokkenen en hun gezinsleven gewaarborgd worden. Daarom hebben we bewust gekozen voor een model van kleinschalige

SPREIDING HUIZEN (EIND DEC. 2007)

opvang als alternatief voor de opvang in collectieve centra.

Gemeente

Caritas International zoekt actief naar eigenaars die hun huis of appartement tegen een billijke prijs willen verhuren. Caritas International treedt hierbij op als tussenpersoon tussen eigenaar en huurders. Een technische ploeg staat in voor de basisinrichting en de nodige herstellingen. In 2007 hebben we het kwaliteitsniveau van de woningen gevoelig verbeterd, rekeninghoudend met een toch wel beperkt budget. Huizen die niet voldeden aan onze kwaliteitsnormen of te veel problemen gaven, werden afgestoten en vervangen door huizen van betere kwaliteit. Een kaart van de spreiding van de huizen en flats die we verhuren, vindt u hiernaast.

en begeleid. De asielzoekers die we huisvesten zijn volledig ten laste van onze organisatie. Een team van 27 medewerkers staat in voor de uitvoering van het programma. We zorgen niet alleen voor een dak boven hun hoofd maar geven ook materiële steun en staan in voor de terugbetaling van de meeste medische kosten. De sociale en administratieve begeleiding gebeurt door onze regioverantwoordelijken en door lokale sociale diensten die we hiervoor financieren. (zie lijst p.35). Er worden heel wat inspanningen gedaan om de huurders te informeren rond het onderhoud van een woning, energiebeheer (o.m. om de factuur voor hen betaalbaar te houden), selectieve huisvuilophaling, rechten en plichten van de huurder, verdelging van ongedierte, enz… Voor heel wat nieuwkomers is het immers niet vanzelfsprekend om zich te integreren in een voor hen vreemde maatschappij en/of milieu. Wie onze opvangstructuur verlaat, wordt geholpen bij zijn of haar zoektocht naar een huurwoning. Omwille van de vele kinderen, hun etnische afkomst of de taal die ze spreken, worden nogal wat migranten gediscrimineerd op de woningmarkt. Wij gaan, indien nodig, met de eigenaars spreken, bekijken met de families het voorgestelde huurcon-

Gemeente

2

La Louvière

Anderlecht

4

Liège

Antwerpen

4

Marcinelle

3

Berchem

3

Mechelen

8

Bressoux

1

Mortsel

6

Brussel

4

Oostende

9

Schaarbeek

2

16

Couillet

1

Seraing

Dampremy

1

Sint-Gillis

14

7

Dison

2

Sint-Joost-Ten-Node

4

Gent

6

Soignies

1

Gosselies

3

Strombeek-Bever

1

Harelbeke

1

Tienen

7

Herstal

3

Verviers

15

Heverlee

2

Vilvoorde

1

Hoboken

2

Zelzate

1

1

Koekelberg

1

Kortrijk

7

Centre d’Aide aux Personnes Brabantia

4 Antwerpen 6 Mortsel 1 Zelzate 2 Hoboken 6 Gent 8 Mechelen 2 Aalst 1 Vilvoorde 1 Harelbeke 1 Strombeek-Bever 7 Kortrijk 28 Brussel 2 Heverlee

9 Oostende

18 Ieper

CHARLEROI – Accueil et

4 Deurne

3

Sint-Jans-Molenbeek

Jumet

Welzijnswerk Brabantia

20

4

18

BRUSSEL – Centrum voor Algemeen

4

Deurne

Ieper

Déplacées

Aantal

Aalst

Charleroi

In 2007 hebben we op maandbasis gemiddeld 241 families gehuisvest

Aantal

BRAINE LE COMTE – Aide aux Personnes

1 Soignies

4 La Louvière 3 Gosselies Jumet 1 16 Charleroi Dampremy 1 Marcinelle 3 1 Couillet

Promotion des Immigrés GENT – CAW Artevelde Transithuis IEPER – Steunpunt Vluchtelingenwerk Ieper KORTRIJK – VZW

7 Tienen 3 Herstal 1 Bressoux 14 Seraing 2 Dison 15 Verviers

34

LEUVEN – Cadens – CAW Leuven LIÈGE – S.S de l’Aumônerie des Etrangers LIBRAMONT – Centre des Immigrés de NamurLuxembourg MECHELEN – Werkgroep Integratie Vluchtelingen NAMUR – Centre des Immigrés de Namur-Luxembourg OOSTENDE – CAW Middenkust SERAING – Form’Anim

TIENEN – CAW Hageland TONGEREN – CAW Sonar VERVIERS – Espace 28 Totaal

192

tract, zoeken oplossingen voor het betalen van de huurwaarborg, … Jaarverslag2007

Stimulans-Emmaüs

Jaarverslag2007

35

BEGELEIDE TERUGKEER EN REÏNTEGRATIE Terugkeerders kunnen terecht bij de cel Terugkeer en Integratie van De Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) heeft een REAB-

Caritas International voor een doorgedreven hulpverlening met het oog

programma (REAB : Return and Emigration of Asylum Seekers ex

op reïntegratie in hun thuisland. Dit project wordt gefinancierd door

Belgium) dat de vrijwillige terugkeer ondersteunt. IOM zorgt onder meer

Fedasil. We doen beroep op een netwerk van internationale partners

voor reservatie en aankoop van tickets en de terugbetaling van reisdo-

(hoofdzakelijk Caritaspartners) om de terugkeer voor te bereiden en

cumenten. De betrokkenen genieten soms van een premie die tot � 250

contacten te leggen, de nodige administratieve stappen te ondernemen

per persoon kan bedragen. Voor de uitvoering van dit programma doet

en de mensen bij aankomst te helpen met onderdak, werk, vorming…

IOM beroep op verschillende partners waaronder Caritas International.

De overgrote meerderheid van de mensen die terugkeerden, kreeg

De sociale diensten waarmee we samenwerken, informeren de mensen,

hulp bij pogingen om inkomsten te verwerven in hun land. Ook voor

nemen de sociale begeleiding voor hun vertrek op zich en doen het

een woning, gezondheid, juridische hulp en materiële steun wordt

nodige papierwerk. In heel wat gevallen betaalt Caritas International

vaak geld uitgetrokken. Per persoon is er een budget voorzien van

voorschotten voor het bekomen van reisdocumenten die IOM bij

maximum € 700, per gezin € 1.750. Enkele concrete voorbeelden van

effectief vertrek, terugbetaalt. Het programma is bedoeld voor drie

projecten die in 2007 gerealiseerd zijn via Caritas International en het

categorieën van migranten : asielzoekers die hun asielaanvraag hebben

Reïntegratiefonds van Fedasil :

ingetrokken, asielzoekers van wie de aanvraag verworpen werd en alle

• Opstarten kleine voedingswinkel (Nepal)

migranten die financieel ten laste van de Belgische staat zouden kunnen

• Opleiding boekhouding en informatica (Armenië)

vallen (bv. een migrant is hier in ons land met een toeristenvisum en

• Verkoopstand lokale markt (Burundi)

overleeft met zwart werk. Wanneer hij werkonbekwaam wordt, kan hij

Kwetsbare personen (zieken, gehandicapten, bejaarden, alleenstaande

in principe steun vragen voor terugkeer).

ouders) kunnen daarnaast ook nog een financiële tegemoetkoming krijgen uit het Fonds voor Kwetsbare groepen van Fedasil.

In 2007 zijn in het totaal 2.593 migranten vanuit België teruggekeerd

PRAKTISCHE GEVOLGEN VAN DE NIEUWE OPVANGWET

naar hun land van herkomst. CAW Brabantia – CI heeft hiervan 727

Dankzij een positieve mond-aan-mond reclame bieden zich steeds meer

dossiers geregistreerd voor het REAB-programma via IOM. Dat zijn er

vrijwillige terugkeerders aan binnen het project. Van 100 terugkeerders

167 minder dan in 2006. De terugval van aanvragen is deels te verklaren

met reïntegratie begeleiding in 2006 (67 dossiers), ging het in 2007

door het dalen van het aantal asielzoekers dat ons land binnenkomt.

naar 236 terugkeerders met begeleiding (164 dossiers), waarvan er 168

Wellicht speelt de strengere controle op zwartwerkers hier ook een rol.

mensen effectief vertrokken zijn. Aanvankelijk was Caritas International

Mensen vertrekken gemakkelijker op eigen houtje, omdat ze inzien dat

slechts actief in enkele Oost-Europese landen voor wat het reïntegra-

heden voor alleenstaande vrouwen met kinderen - willen we als het

er geen toekomst is en ze bang zijn opgepakt te worden. Brazilianen

tieprogramma betreft. Ondertussen zijn daar ook landen uit andere

ware voor ‘opvang op maat’ zorgen : elke mens is uniek en moet in zijn

(38%) en Oekraïners (18%) vormen de grootste groep binnen de

werelddelen bijgekomen, bv. Nepal, Mongolië, Togo, …

totaliteit benaderd worden.

terugkeerdossiers van CAW Brabantia – CI.

De nieuwe opvangwet (juni 2007) bepaalt dat voortaan alle asielzoekers eerst 4 maanden in een collectieve opvangstructuur verblijven. Pas

Ter herinnering : in 2006 kregen we de kans om de gebouwen van

daarna kunnen ze doorstromen naar een gezinswoning of appartement

de Dochters van Liefde in Louvranges over te nemen. Met de nodige

binnen ons opvangproject. Dit had tot gevolg dat Caritas International

aanpassingen - de lokalen worden omgebouwd tot kleine individuele

in de periode juni – september 2007 geen nieuwe families meer

wooneenheden die verhuurd kunnen worden - lijkt het klooster de

toegewezen kreeg. We hebben bovendien onze interne werking

ideale structuur voor de opvang van alleenstaande moeders. Elk gezin

moeten aanpassen : waar vroeger onze families eerst enkele dagen in

woont zelfstandig en runt zijn eigen huishouden. Voor elk gezin is er

ons transithuis verbleven, verhuizen ze nu vanuit het opvangcentrum

ook individuele begeleiding voorzien. Hiermee blijven we onze principes

rechtstreeks naar één van onze woningen. De organisatie van de verhuis

van kleinschalige opvang trouw. Daarnaast willen we ook dankbaar

gebeurt vanuit het opvangcentrum. Wij zien ons dan ook verplicht om

gebruik maken van de groep om gemeenschappelijke activiteiten te

ons transithuis een nieuwe bestemming te geven en om te bouwen tot

organiseren waarbij de mensen elkaar onderling verder helpen en zo

een aantal individuele appartementen. De doorstroming verliep in de

een meerwaarde creëren.

beginperiode niet zonder problemen. Ondanks onze inspanningen om onze werking bekend te maken bij de centra, weten heel weinig families

Om de buurtbewoners op de hoogte te brengen van onze opzet, hebben

die naar onze opvangstructuur doorverwezen worden, waarvoor we

we in 2007 verschillende informatievergaderingen georganiseerd.

staan en wat we doen. Eind december bleken de centra opnieuw hun

Naast positieve reacties, kwamen er ook heel wat vragen en kritische

capaciteit bereikt te hebben, waardoor mensen weer rechtstreeks bij

bemerkingen. We hebben geprobeerd zo eerlijk mogelijk die vragen te

ons terecht kwamen.

beantwoorden en aan te tonen dat er geen reden is tot ongerustheid, gezien onze jarenlange ervaring wat de opvang van asielzoekers betreft.

ALLEENSTAANDE MOEDERS

Wij hebben ons project ook verdedigd bij de politieke verantwoordelijken, o.m. van de gemeentes Wavre en Chaumont-Gistoux. Sommige

Alleenstaande moeders vormen een zeer kwetsbare groep. Vaak

buurtbewoners zijn moeilijk te overtuigen van de haalbaarheid en de

liggen heel diverse, traumatische ervaringen aan de basis van hun

wenselijkheid van onze nieuwe opvangstructuur, anderen hebben vol

komst (vlucht) naar ons land : een gedwongen huwelijk, mishandeling,

enthousiasme hun volledige medewerking toegezegd. Begin 2008

huiselijk geweld, vrouwenhandel, uitstoting… of de dreiging ervan.

hopen we een definitieve goedkeuring te krijgen voor de verbouwing

Uit onze jarenlange ervaring met de opvang van asielzoekers, blijkt dat

tot 20 appartementen zodat we begin 2009 van start kunnen gaan met

deze groep vrouwen specifieke noden hebben die om een aangepaste

de implementatie van het project.

aanpak vragen. Met ons project in Louvranges - individuele wooneenJaarverslag2007

36

Jaarverslag2007

37

Het Country of Return Information project wordt gefinancierd door

dan anderhalf jaar gedeeltelijk kan leegstaan. Sommige mensen zijn zo

het RETURN-fonds van de EU. Het komt tegemoet aan de nood aan

wanhopig dat ze zich verplicht zien slechts één of twee gezinsleden te

gespecialiseerde en praktische informatie voor potentiële terugkeer-

laten overkomen omdat de huur van een grotere woning niet haalbaar

ders. Caritas International werkt o.m. samen met Vluchtelingenwerk

is. Algemeen kan gesteld worden dat de nieuwe regelgeving enerzijds

Vlaanderen en CIRE in België en CIR in Italië voor de uitvoering ervan.

strengere criteria vooropstelt, en dat anderzijds de verblijfsstatuten die

Elk van deze organisaties is verantwoordelijk voor de info-inzameling

toegekend worden, meer precair zijn dan vroeger.

Studie, Analyse, Infoverspreiding

en -doorstroming rond bepaalde landen. Voor Caritas International is dat Armenië, Georgië, Servië en Montenegro. Alle informatie wordt

In 2007 gaf het CAW Brabantia – CI aan 313 mensen advies i.v.m.

samengebracht op een ‘country sheet’, een informatieve steekkaart die

gezinshereniging en/of deed een aantal tussenkomsten in hun proce-

gepubliceerd wordt op de site www.ecoi.net. Binnen dit project zijn de

dure voor gezinshereniging. 188 personen waren nieuw. In 2006 waren

lokale partners heel belangrijk. Zij moeten immers de vragen die wij

dat 246 mensen, waarvan 150 die gezinshereniging voor het eerst ter

krijgen, beantwoorden. Het zoeken van betrouwbare partners en het

sprake brachten. De meerderheid van de aanvragen voor gezinshereni-

onderhouden van contacten, heeft dan ook heel wat tijd opgeslorpt

ging betrof Afrikanen (76%).

in 2007. De procedure voor gezinshereniging is ingewikkeld en vraagt een zeer

VOOGDIJ NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGE VREEMDELINGEN

grondige dossierkennis. Heel wat problemen slepen aan met als gevolg : stress, bijkomende kosten, onmenselijke situaties. De taak van de maatschappelijke werker bestaat erin de mensen te blijven bemoedigen

In 2005 heeft Caritas International een akkoord afgesloten met de

en met de betrokkenen te blijven zoeken naar oplossingen. En ook als

Dienst Voogdij. 2 medewerkers van het CWW Brabantia - CI kregen

de familie herenigd is, stopt de begeleiding niet want de integratie van

toen van ons de opdracht de voogdij op te nemen van gemiddeld elk 25

de nieuwkomers in België loop niet altijd van een leien dak.

minderjarigen. Ondertussen zijn we samen met het Rode Kruis gestart met een permanentiesysteem voor NBM’s die toekomen op de lucht-

BEZOEK GESLOTEN REPATRIËRINGCENTRA

haven en aan de grens in een gesloten centrum worden vastgehouden. Met deze pool van 5 mensen realiseren we 7 dagen op 7 permanentie

Vrijheidsberoving is een erg belastende maatregel die emotioneel en

voor de Dienst Voogdij. Zo kan zodra een NBM geïdentificeerd is, een

psychologisch erg moeilijk verwerkt wordt. Uit contacten met mensen

voogd aangeduid worden.

die in gesloten centra verblijven of verbleven hebben, blijkt dat de spanning en de druk er nog zwaarder wegen dan in de gevangenis.

Van de 44 nieuwe dossiers in 2007, werd meer dan de helft toegewe-

Het enige misdrijf van deze mensen is immers het feit dat ze op Belgisch

zen tijdens de permanentie op de luchthaven. Dit verklaart ook de grote

grondgebied verblijven, zonder daarvoor de toelating te hebben. Sinds

groep van Congolese NMB’s die de voogden begeleiden. In 2007 kreeg

het einde van de jaren 80 staat Caritas International mee in voor de

Caritas International de voogdij over in het totaal 71 jongeren. 48 van

begeleiding en ondersteuning van de mensen die opgesloten zitten

de 71 jongeren waren tussen de 15 en de 18 jaar oud. 7 kinderen waren

in de centra 127 (Melsbroek) en 127 bis (Steenokkerzeel). We doen

jonger dan 10 jaar. De Roemeense en Bulgaarse NBM’s vielen weg door

hiervoor beroep op een halftijdse maatschappelijk werker van het

de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de EU.

CAW Brabantia – CI. De centra worden 1 tot 2 maal per week bezocht. Daarnaast zijn er nog de bezoeken op aanvraag. Met deze wekelijkse

Veel van de jongeren zijn hier met een duidelijk mandaat : ze hebben

bezoeken willen we het isolement van de mensen doorbreken, de

niet zelf de keuze gemaakt om naar Europa te komen maar zijn

informatiedoorstroming van de buitenwereld naar de gedetineerden

gestuurd om te studeren of te werken. Deze jongeren willen hier

en omgekeerd verzekeren. Indien wenselijk en mogelijk probeert

eigenlijk niet zijn maar teruggaan is in vele gevallen geen optie omdat

de maatschappelijk werker ook te bemiddelen tussen verschillende

Caritas International vindt het erg belangrijk na te gaan of de funda-

de familie hen niet terugwil. Terugkeer kan alleen slagen als de jongere

instanties en betrokkenen.

mentele rechten van migranten gewaarborgd worden, ongeacht hun

op de een of andere manier én zijn familie én zijn gemeenschap kan

statuut. Is dit niet het geval, dan dienen de nodige stappen gezet te

helpen. Terugkeer via de Cel Terugkeer en Reïntegratie is een mogelijk-

Naar aanleiding van individuele bezoeken werden 109 nieuwe dossiers

worden. Maatschappelijk werkers kunnen steeds op onze studiedienst

heid, maar in de praktijk moeilijk te realiseren omdat het hier om

geopend. Daarnaast hadden ook groepsbezoeken plaats. Hiervan

terecht voor informatie.

minderjarigen gaat en er wettelijk heel wat hinderpalen zijn.

worden geen gegevens geregistreerd. Intussen werd al meerdere malen

GEZINSHERENIGING

aangetoond dat gesloten centra niet geschikt zijn voor kinderen. Telkens

Het tijdschrift ‘Vluchtschrift’ zorgt voor een brede verspreiding van

weer komt in het verhaal van deze kinderen het verdriet, de onzekerheid,

informatie rond de problematiek van niet-Europese vreemdelingen

het gemis aan vriendjes naar boven. Mensen in gesloten centra kunnen

in ons land. Het brengt informatie over vreemdelingenrecht in de

De nieuwe wetgeving inzake gezinshereniging die van kracht werd op 1

een beroep doen op een advocaat pro deo. Sommige advocaten hebben

brede zin van het woord (verblijf, asielprocedure, sociale uitkeringen,

juni 2007, heeft voor heel wat moeilijkheden gezorgd.

weinig tot geen kennis van het vreemdelingenrecht of zetten zich nauwe-

vrijwillige terugkeer...). We analyseren de Belgische, Europese en

Het criterium ‘voldoende huisvesting’, bijv., is voor velen moeilijk in te

lijks in voor hun cliënt. Deze willekeur draagt bij tot bepaalde spanningen

internationale wetten en gaan na wat de concrete gevolgen zijn

vullen. Niet-Europese vreemdelingen die hun familie willen laten over-

in de centra. Er moet dringend gezocht worden naar oplossingen met de

voor de betrokkenen. Vluchtschrift is tevens een spreekbuis voor

komen, zijn voortaan verplicht een attest voor te leggen van ‘voldoende

advocatuur. De bestaande terugkeerprojecten zouden bovendien beter

individuen en organisaties die op de bres staan voor migranten. Het

huisvesting’ bij elke visa-aanvraag, wat 6 maanden tijd kan vragen.

toegankelijk moeten zijn voor wie vanuit een gesloten centrum terug

richt zich niet alleen tot de professionele hulpverleners maar tot alle

Daarna pas wordt het dossier voor gezinshereniging onderzocht,

moet. Na een vrijlating - wanneer repatriëring om de een of andere reden

geïnteresseerden.

wat nog eens 15 maanden kan duren. Gezinnen kunnen dus tot 21

niet mogelijk is - wordt vanuit de overheid zelden in gepaste nazorg

maanden moeten wachten op een beslissing in hun dossier. Met ander

voorzien. In 2007 opende het CAW Brabantia - CI 7 nieuwe dossiers voor

In juni 2007 hebben wij een tweetalige vorming georganiseerd i.v.m.

woorden : de vreemdeling moet een woning of appartement huren dat

mensen die een gesloten centrum verlaten hadden. Voor 3 dossiers werd

de nieuwe asielwetgeving en dit voor alle medewerkers van de diensten

voldoende groot is om zijn gezin te huisvesten maar tegelijk voor meer

de begeleiding van vóór de opsluiting verdergezet.

waarmee we een samenwerkingsverband hebben afgesloten.

Jaarverslag2007

38

Jaarverslag2007

39

Netwerking

Zoals vorig jaar, hebben we ook dit jaar in september onze operationele

SAMENWERKING MET HET CARITAS NETWERK

partners ontvangen (Caritas Armenië, Georgië, Servië en Mongolië), samen met de leden van het netwerk van ERSO die in België een stage

Caritas International is actief lid van de werkgroep ‘Armoede’ binnen

Meer dan ooit zijn we ervan overtuigd dat samenwerking met andere

Het BCHV organiseert eveneens een contact ‘bis’ dat uitsluitend gewijd

kwamen lopen (UK, Duitsland, Oostenrijk, Nederland, Portugal). Dankzij

Caritas Vlaanderen. In 2007 hebben we meegewerkt aan het Caritas

organisaties en overleg met officiële instanties onze hulpverlening en

is aan gezinshereniging. Dit overleg is voor de maatschappelijk werkers

de uitwisseling met de Belgische actoren die betrokken zijn bij terugkeer

Cahier ‘Armoede en sociale uitsluiting’ met een bijdrage over de rol van

het welzijn van de migranten alleen maar ten goede kunnen komen. We

van het CAW-Brabantia - CI die gespecialiseerd zijn in deze materie en

(o.a. Fedasil) en de sociaal werkers van Brabantia – CI, hebben onze

de gezondheids- en welzijnsvoorzieningen in de strijd tegen de sociale

komen geregeld samen met mensen uit het veld om onze ervaringen

Caritas International de gelegenheid bij uitstek om concrete bekom-

buitenlandse partners heel wat kunnen opsteken over ons systeem van

uitsluiting en armoede – vanuit het oogpunt van migratie.

te toetsen, informatie door te geven, gezamenlijke standpunten uit te

mernissen aan te kaarten bij de bevoegde instanties.

voorbereiding tot terugkeer en de opvang in België (bezoek aan klein

werken, overleg te plegen met het oog op een betere hulpverlening en duurzame oplossingen voor bestaande problemen.

BRUSSELSE BOND VOOR HET RECHT OP WONEN

kasteeltje en Lokaal Opvanginitiatief Wetteren). Deze ontmoeting gaf

We hebben de werkzaamheden gevolgd rond het Nationaal Actieplan

In 2007 kregen we te horen dat het UNHCR niet langer tussenkomt

ons tevens de gelegenheid om samen met onze operationele partners

Armoede (NAP) samen met Caritas Vlaanderen en Caritas Francophone

bij de aankoop van vliegtuigtickets voor erkende vluchtelingen. Caritas

de werking te evalueren.

et Germanophone. Het NAP richt zich op 5 thema’s : huisvestingsbeleid,

International heeft actief meegezocht naar alternatieven en verwacht in 2008 nieuwe mogelijkheden op dit vlak. Ook het probleem van

activering en diversiteit in het tewerkstellingsbeleid en de maatschappe-

VOOGDIJ NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGEN

lijke integratie, strijd tegen de armoede bij kinderen, voorwaarden voor

Als lid van de ‘Brusselse Bond voor het Recht op Wonen’ hebben wij

‘voldoende huisvesting’, een voorwaarde voor gezinshereniging die

de oprichting van een zogenaamd ‘Ministerie voor huisvestingscrisis’

recent werd ingevoerd, is uitvoerig aan bod gekomen tijdens de

Gezien de vzw TUTOR uiteindelijk niet werd opgericht wegens moeilijk-

vast dat er geen specifieke aandacht uitgaat naar onze doelgroep : de

gesteund. De Bond is een overlegplatform waar zowel Brusselse als

overlegvergaderingen met het oog op een aanpassing van de regle-

heden om een visie en missie te ontwikkelen die aanvaardbaar is voor

migranten.

Vlaamse en Waalse organisaties aan deelnemen. Ook met organisaties

mentering.

de verschillende actoren, valt in 2007 de structuur waar het middenveld

in buurlanden die het recht op wonen verdedigen, werken we samen.

een beter bestuur. Bij de lezing van dit actieplan stelt men onmiddellijk

en de voogden tot een dialoog hadden kunnen komen, volledig weg.

Wij proberen het beleid te beïnvloeden en ondersteunen solidariteits-

Onder impuls van Caritas Europa werd bij de uitvoering van het CONCEPT-project (initieel enkel een initiatief uitgaande van de Social

projecten rond huisvesting.

Caritas International heeft met de voogden van het Rode Kruis die

Policy binnen Caritas Europa) een analyse gemaakt op Europees niveau

samen met ons de permanentie verzorgen voor NBM die toekomen

van het NAP voor de specifieke doelgroep van de migranten. Caritas

via Zaventem, overleg gehad over de werking (samenwerking met

België heeft samen met Caritas Oostenrijk (leider van het project),

Dienst Vreemdelingenzaken voor de overbrenging van jonge kinderen,

Griekenland, Zweden, Italië, Engeland en Cyprus, 4 werkvergaderingen

In 2007 hebben we deelgenomen aan verschillende bijeenkomsten

evaluatie van de observatie- en oriëntatiecentra Neder-over-Heembeek

gehad waarbij de aanbevelingen werden teruggekoppeld naar het

rond de vrijmaking van de energieprijs en de gevolgen voor kansarmen

en Steenokkerzeel waar voornamelijk jonge Kongolese NBM kinderen

Social Policy Departement van Caritas Europa.

in onze samenleving.

toekomen voor een familiehereniging in België maar ook in onze

CENTRUM VOOR GELIJKHEID VAN KANSEN

buurlanden).

Van 19-22 september 2007 namen een medewerker van de dienst Asiel

GESLOTEN CENTRA

en Migratie en een medewerker van de Dienst Buitenland deel aan het Ook in 2007 was de detentie van kinderen met hun familie weer

5de Migration Forum te Lissabon rond de thematiek van Migratie en

Maandelijks nemen Caritas International en de maatschappelijk werkster

heel actueel, evenals het lot van alleenreizende kinderen. We hebben

Ontwikkeling (Building Bridges or Barriers).

van CAW Brabantia - CI die de centra bezoekt, deel aan het overleg met

meegewerkt aan het dossier van het Kinderrechten Commissariaat

de ‘centrumbezoekers’ van andere NGO’s. De bedoeling is via overleg

‘Heen en Retour – Kinderrechten op de vlucht’.

en uitwisseling de maatschappelijke hulpverlening en de juridische en

In november 2007 werd de studie ‘De luchthaven, een veilige plek voor

psychologische begeleiding voor de gedetineerden te optimaliseren.

alleenreizende minderjarige’ (Child Focus, Koning Boudewijn Stichting

AANWEZIGHEDEN OP RADEN VAN BESTUUR, ALGEMENE VERGADERINGEN EN UITWISSELING MET PARTNERS

en de federale politie) gepubliceerd, waarin getuigenissen van de voogden van Caritas International werden opgenomen. De publicatie van dit

Caritas International is actief in verschillende raden waar het zowel rond

document heeft ertoe geleid dat de federale politie de Dienst Voogdij

de problematiek van ‘asiel en migratie’ als rond de problematiek van de

VRIJWILLIGE TERUGKEER EN REÏNTEGRATIE

samen met verschillende voogden heeft uitgenodigd voor overleg en

‘armoede’ haar ervaringen en expertise deelt : CIRE – Vluchtelingenwerk

In 2007 nam de Cel Vrijwillige Terugkeer deel aan een aantal activiteiten

voor een rondleiding, en dit om de samenwerking vlotter en efficiënter

Vlaanderen – Brabantia (Centrum Algemeen Welzijnswerk Brussel)

en uitwisselingen met andere organisaties. In de eerste plaats waren

te laten verlopen, vooral bij een vermoeden van mensenhandel.

– IRIS (sociaal verhuurkantoor) – SISBA (sociaal vertaalbureau) − Belgisch

er de vergaderingen met Fedasil, IOM, Vluchtelingenwerk Vlaanderen

Comité voor Hulp aan Vluchtelingen (BCHV).

en CIRE, waarin enerzijds de praktische problemen (Operationele Stuurgroep) en anderzijds het algemene terugkeerbeleid (Adviesraad) werden besproken. Verder zetelden we in de stuurgroep van het EU-project ‘ERSO’, waarin een Europese samenwerking rond vrijwillige terugkeer voorbereid werd met West-Europese Caritas-organisaties en NGO’s. Concreet werkten we samen met Cordaid (Nederland), Caritas Oostenrijk, Caritas Essen en Raphaëlswerk (Duitsland), Refugee Action (VK), JRS Portugal, Caritas Bulgarije, ICMC en Caritas Europa.

BCHV EN BCHV- BIS Dichter bij huis, tenslotte, gingen we in op diverse aanvragen van onder Het Belgische Comité voor Hulp aan Vluchtelingen (BCHV) organiseert

andere het Vlaams Minderheden Centrum, de Acht, het Rode Kruis,

geregeld overlegvergaderingen met vertegenwoordigers van organisa-

Fedasil en een aantal zelforganisaties om sociaal werkers en geïnteres-

ties en officiële instanties die zich inzetten voor de hulpverlening aan

seerden te informeren over terugkeer- en reïntegratieprojecten. In

asielzoekers en vluchtelingen. Caritas International neemt hier actief aan

totaal ging het om 12 informatiesessies voor gemiddeld 20 mensen per

deel. We gaan er in gesprek met o.m. de Dienst Vreemdelingenzaken,

spreekbeurt.

het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, Fedasil, UNHCR en verschillende andere organisaties actief in België. Jaarverslag2007

40

Jaarverslag2007

41

Beleidsbeïnvloeding

4. MEER NADRUK OP INDIVIDUELE OPVANG VAN ASIELZOEKERS, EEN BELANGRIJKE INTEGRATIEFACTOR

9. AANGEPASTE OPVANG EN DUURZAME OPLOSSINGEN VOOR NIET-BEGELEIDE MINDERJARIGE VREEMDELINGEN

CI.be vraagt het recht op werk voor alle asielzoekers ten laatste na

CI.be vraagt dat alles in het werk wordt gesteld om deze jonge

6 maanden procedure en wil dat ten laatste na 1 jaar procedure,

alleenstaanden zo vlug mogelijk stabiele leefomstandigheden te

financiële steun wordt toegekend. Het spreekt vanzelf dat een

bieden en dat het aantal geschikte opvangplaatsen vermeerderd

persoon die werkt of die een integratie-inkomen geniet, zijn eigen

wordt. Als een aanvaardbare opvang in het land van herkomst

woning huurt en een familiebudget beheert, gemakkelijker contac-

geen optie is, dan moet een verblijfstitel afgeleverd worden aan

ten legt met buurtbewoners en vlugger integreert dan een persoon

de minderjarige. CI.be vraagt dat de toegang tot onderwijs en

die totaal afhankelijk is van een onthaalcentrum, en 6,5 EUR zakgeld

vormingen (alternerend onderwijs) gegarandeerd wordt voor alle

per week krijgt.

minderjarigen ongeacht hun verblijfsstatuut.

5. GEEN ONOVERKOMELIJKE ADMINISTRATIEVE HINDERPALEN VOOR GEZINSHERENIGING

CI.be pleit voor het behoud van het huidige systeem van voogdij dat een mix is van professionele voogden in dienstverband en

© Jan Bierkens

vrijwillige voogden. Sommige situaties van niet-begeleide minder-

Vanuit hun dagelijkse contacten met migranten, kunnen onze mede-

CI.be vraagt de intrekking van het criterium ‘voldoende huisvesting’

jarigen zijn evenwel uiterst complex en vragen een professionele

dat alleen maar meer discriminatie, willekeur en problemen met zich

opvolging. CI.be pleit voor de uitbreiding van professionele

meebrengt voor de uiteengerukte gezinnen. CI.be is voor een terug-

voogden en vraagt dat de nodige middelen hiervoor ter beschik-

betaling van de kosten voor de DNA-testen die positief uitvallen.

king worden gesteld.

6. REGULARISATIE : DUIDELIJKE CRITERIA EN EEN PERMANENTE, ONAFHANKELIJKE COMMISSIE

10. NATIONALE ACTIEPLAN INCLUSIE MOET REKENING HOUDEN MET MIGRANTEN

CI.be wil dat de regering een wet instelt die duidelijke regularisatie-

CI.be vraagt dat deze onaanvaardbare ‘menselijk onwaardige’

criteria bevat en dat zij een permanente, onafhankelijke commissie

toestand waarin heel wat migranten verplicht zijn te leven, wordt

installeert, met voldoende personeel om de regularisatieaanvragen

aangepakt. Mensen hebben minstens recht op adequate medi-

binnen een redelijke termijn af te handelen.

sche bijstand, een waardige woning en de mogelijkheid om zelf te voorzien in hun primaire behoeften (voeding, kledij …). Armoede

7. VERBOD OP OPSLUITING VAN KWETSBARE PERSONEN (ASIELZOEKERS, KINDEREN, ZIEKEN, PERSONEN MET PSYCHOLOGISCHE PROBLEMEN, ZWANGERE VROUWEN…)

2. EEN HERZIENING VAN HET DUBLIN REGLEMENT

werkers en de medewerkers van partnerorganisaties beter dan wie ook

verhoogt daarenboven het risico op gezondheidsproblemen. Het is tijd dat aan de situatie van de mensen in een precair wettig verblijfsstatuut aandacht wordt gegeven en dat we hen beschouwen als een volwaardige doelgroep, zeker wat de toegang tot de gezondheidszorg betreft. Ook kinderen hebben het recht om van

CI.be vraagt dat de regering overgaat tot een objectieve, onpartij-

een passende levensstandaard te kunnen genieten. Wanneer de

tekortkomingen en wantoestanden signaleren. Deze signalen vormen

Het reglement van Dublin, dat voorziet dat slechts 1 EU-lidstaat

dige evaluatie van de rol van de gesloten centra.

ouders geen papieren meer hebben wordt de toegang tot welzijn

voor Caritas International de basis voor overleg met andere diensten en

verantwoordelijk is voor een asielaanvraag, leidt tot discriminerende

Op korte termijn, wil CI.be dat de wet de opsluiting van kwetsbare

en deelname in de samenleving onmogelijk. Nochtans hebben

overheidsinstanties. Via beleidsbeïnvloeding proberen we tot structurele

situaties (in België is het erkenningspercentage voor asielaanvragen

personen verbiedt om de fundamentele rechten van de mens te

ook deze kinderen een schoolplicht.

oplossingen te komen voor vaak voorkomende noodsituaties. Hieronder

van Tsjetsjenen 0%, dat van Slovaken bedraagt 90%) en onrustwek-

vrijwaren en dat er een systematische juridische en opschortende

leest u onze aanbeveling voor de nieuwe federale regering, geformuleerd

kende menselijke drama’s (uitdrijving van zieke mensen naar landen

controle georganiseerd wordt voor elk besluit tot opsluiting.

naar aanleiding van de verkiezingen in juni 2007. Deze thema’s vormen de

waar de medische zorg niet verzekerd is, van een zwangere vrouw

rode draad in onze werking. Caritas International (hieronder CI.be) volgt

waarvan de partner in België verblijft…).

ze op en kaart ze aan, telkens zich hiertoe een gelegenheid voordoet.

CI.be vraagt met aandrang dat de nieuwe regering meer gebruik

8. KWALITEITSVOLLE BEGELEIDING BIJ VRIJWILLIGE TERUGKEER

zou maken van de humanitaire clausule die voorzien is en bij de

1. EEN CENTRALE PLAATS IN DE PROCEDURE VOOR DE ASIELZOEK(ST)ER EN ZIJN/HAAR VERHAAL

Europese Raad een herziening zou aanvragen van het reglement van

CI beschikt over een netwerk van contacten over de hele wereld die

Dublin. Alleen op die manier worden de fundamentele rechten van

nuttig kunnen zijn voor kandidaat-terugkeerders. Wij vragen dat

de asielzoekers een echte prioriteit.

de bestaande reïntegratieprojecten op lange termijn uitgewerkt

CI.be is van oordeel dat een asielaanvraag niet geweigerd mag worden omwille van louter technische redenen, zonder een grondig onderzoek van alle argumenten en documenten van de aanvrager. Daarom ook

kunnen worden. Voor CI.be is de kwaliteit van de begeleiding bij

3. VOLLEDIGE TOEPASSING VAN DE SUBSIDIAIRE BESCHERMING

vinden we het wenselijk om een mondelinge procedure in te stellen op

de terugkeer (via onafhankelijke, gespecialiseerde lokale sociale diensten) belangrijker dan het aantal dossiers. Wij willen geen ‘zakencijfer realiseren’ door zoveel mogelijk mensen terug te laten

het niveau van de Raad voor vreemdelingenbetwistingen. Het verhaal

CI.be is verheugd over de mogelijkheid tot subsidiaire bescherming.

van de betrokkene en niet de technische competentie van de advocaat

Jammer genoeg bevinden de begunstigden van deze bescherming

gaan, maar naar waardige en duurzame oplossingen zoeken.

staat op die manier centraal.

zich in een zeer onzekere situatie met een verblijfstitel die beperkt is

Men dient bij het bepalen van een reïntegratiepremie niet alleen

CI.be vindt het wenselijk dat de kwaliteit van de juridische ondersteu-

tot 1 jaar.

rekening te houden met het project voorgesteld door de persoon,

ning van asielzoekers, opgedreven wordt. Dit kan o.m. door een betere

CI.be vraagt dat de nieuwe regering een verblijfstitel van onbeperkte

maar ook met de verschillen tussen de continenten en landen.

professionele vorming van advocaten.

duur zou toekennen aan de personen die subsidiaire bescherming genieten.

Jaarverslag2007

42

Jaarverslag2007

43

Caritas Catholica Belgica 75 jaar

een positieve manier benaderd moet worden zonder daarbij naïef

Charles Deckers, een Witte Pater, heeft het grootste deel van zijn leven

of simplistisch te worden of aan uitsluiting te doen. We moeten ons

aan Algerije gewijd. Hij zocht naar raakpunten tussen het christendom

engageren in concrete acties en tegelijkertijd aan beleidsbeïnvloeding

en de islam en wilde een dialoog ontwikkelen die de mensen dichter

werken. Kortom, België en Europa moeten een sterke, waardevolle

bij elkaar bracht. In 1994 werd hij tijdens een bezoek aan Tizi Ouzou,

ontwikkelingspolitiek voeren samen met een sterk migratiebeleid.

samen met drie medebroeders, vermoord.

EEN STICHTING DIE BIJDRAAGT TOT MEER VREDE IN DE WERELD

BERNADETTE GLISSE Bernadette Glisse, een verpleegster afkomstig uit Fosse-la-Ville, werkt

Naast de verschillende uiteenzettingen en presentaties van voor-

al 27 jaar in dienst van verschillende organisaties in Cambodja. In het

aanstaande sprekers werd van het symposium gebruik gemaakt

begin van de jaren 80, na de val van het Rode Khmer regime, trok ze

om de gloednieuwe Caritas International-Deckers stichting

voor het eerst naar het land. Ze werkte er als vroedvrouw in kampen

officieel voor te stellen en de eerste prijs van 75.000 euro toe

voor verplaatste personen. Na een kort verblijf in België vertrok ze

te kennen aan de gelukkige winnares Bernadette Glisse. Via

opnieuw naar Cambodja en ontwikkelde er verschillende programma’s

deze prijs wil Caritas International het werk van mevrouw Glisse,

die nog steeds lopen : gezondheidszorg voor jonge moeders en hun

die zich al meer dan tien jaar inzet voor de zwakkeren van

kinderen; bouw en organisatie van medische centra in de provincie

Cambodja, in de verf zetten.

Siem Reap; strijd tegen ondervoeding, paludisme en aids; vaccinatie; microkredieten met het oog op de reïntegratie van seropositieven;

OORSPRONG

gezondheidszorg in de gevangenis; zelfhulpgroepen voor vrouwen; programma’s voor professionele vorming. Haar werkmethode : samen-

Naar aanleiding van de 75ste verjaardag van Caritas Catholica Belgica,

– Pierre Laurent, Directeur van het College Campus Sint-Jans-

organiseerde Caritas International in 2007 een cyclus van vijf workshops en een symposium rond het thema ‘migratie en ontwikkeling’.

Molenbeek

Begin 2007 kreeg Caritas International een legaat van Philippe Deckers.

werken met de begunstigden om een permanent kader te creëren.

In samenspraak met de familie besloot Caritas International een stich-

De rode draad : de voorkeur voor de armste en de meest kwetsbare

ting op te richten ter ere van zijn broer Charles Deckers.

mensen, het basisprincipe van elke actie van Caritas International.

– Ahmed Medhoune, schepen van de gemeente Sint-Joost-ten-Noode – Dido Mulamba, vereniging Air du Sud

Dit thema werd niet toevallig gekozen De twee problematieken zijn

– Pascal Reyntens, coördinator van het programma IOM Brussels

complementair en bestrijken samen het geheel van activiteiten van onze

– Monseigneur Blaise Nzeyimana, Algemeen Secretaris van Caritas

organisatie. Via de workshops werd een ontmoetingsruimte gecreëerd

Burundi

voor verschillende actoren binnen het domein migratie. In de loop van

– Ngô Dinh Lê Quyên, Caritas Rome

elke workshop werd aan de deelnemers de mogelijkheid gegeven hun

– Claire Rodier, jurist, onderzoeker GISTI, werkgroep informatie en

ideeën te uiten, ervaringen uit te wisselen en verrijkende aanbevelingen

ondersteuning immigranten (Frankrijk)

te maken.

– Peter Verhaeghe, verantwoordelijke migratie van Caritas Europa,

Door middel van deze uitwisselingen wil Caritas International de migra-

– Alfonsine Yamba, stichtster van OSEM (hulp aan jonge moeders in

tieproblematiek op een constructieve manier benaderen en zoeken naar

Congo (DR))

hefbomen voor de ontwikkeling van de herkomstlanden (zie Migratie en Ontwikkeling – boodschap van de heer Ryelandt).

Op 23 november werden de workshops plechtig afgesloten door een symposium, dat plaats vond in de Dexia aula in de ‘passage 44’ te

De belangrijkste onderwerpen die in de loop van de vijf workshops

Brussel. Onder de genodigden waren onder meer vertegenwoordigers

behandeld werden, zijn :

van de Kerk van België en Belgische en buitenlandse vooraanstaan-

– De geldstromen bij migratie

den :

– De positieve impact van de migranten in het gastland en hun

– Ignace Berten, theoloog en filosoof

integratie

– Sébastien Deschamps, verantwoordelijke voor het Midden-Oosten

– Circulaire migratie en de terugkeerproblematiek

en Noord-Afrika bij Caritas Internationalis; hij heeft de ‘finale over-

– Oorzaken van de migratie en gevolgen voor ontwikkelingslanden

wegingen’ uiteengezet.

– De menselijke kost van migratie

– Marc Eyskens, Minister van State; hij heeft de ‘Belgische visie’

Onder de sprekers, die vaak vanuit hun eigen werkveld en/of ervaringen

– Pierre Géhot, voorzitter van Caritas International (openingstoespraak)

gesproken hebben, waren onder meer aanwezig :

– Jos Geysels, voorzitter 11.11.11

– Tine Ambroise, algemeen secretaris van Caritas Senegal

– Bernard Ryelandt, vicevoorzitter van Caritas International; hij heeft

aangekaart.

– Dirk Barrez, journalist

de ‘Visie van Caritas International’ uiteengezet

– Béatrice Brou, directrice van de Dames de Marie-Brussel

– Rudi Veestraeten, ambassadeur van België voor migraties bij de EU;

– Najla Chahda, verantwoordelijke van Caritas Libanon

hij heeft het thema ‘Europa en migratie : staat van de vraagstelling’

– Francine Coppieters, Babbelkot-Elsene

behandeld

– Tom de Bruyn, onderzoeker aan het Hoger Instituut voor de Arbeid (HIVA) van de KULeuven

– Peter Verlinden, VRT, moderator – Johan Wets, onderzoeker aan het HIVA-Leuven

– Eric de Jonghe, directeur van BON – Jean Pierre Eyanga Ekumeloko, stichter van Integrating Ireland

Tijdens het symposium kregen we achtereenvolgens de visie van België,

– Deborah Galliot, animatrice van het programma Migraties en

van Europa en van Caritas International te horen.

Economische Initiatieven in Frankrijk (PSEAU)

Caritas International is van oordeel dat het fenomeen migratie op Jaarverslag2007

44

Jaarverslag2007

45

BALANS

Financieel Rapport 2007

ACTIVA U kan aan de hand van onderstaande tabel een batig saldo van € 782.993,94 vaststellen.

2 880 472,41

Sociaal passief

2 068 421,09

325 485,76

Bestemde fondsen voor gedefinieerde projecten

9 157 602,73

Geldbeleggingen

8 549 457,80

Bestemde fondsen voor niet-gedefinieerde projecten

1 000 000,00

van € 782.993,94 vast. Deze kunnen we onderverdelen in € 600.000

Liquide middelen

6 954 715,93

Overgedragen winst

voor bestemde fondsen en € 182.993,94 voor over te dragen winst.

Overlopende rekeningen

de voorbije jaren (uitgezonderd 2005 als gevolg van de impact van de gebruikt hebben in het kader van de Caritas International-Deckers Rekening houdend met deze elementen stellen we een positief resultaat

Door een verschil tussen de inkomsten en de uitgaven aan projecten,

3 100 858,09

Financiële vaste activa

5 976,34

Vorderingen op ten hoogste één jaar

Tsunami).

stichting.

Materiële vaste activa

€

Fondsen van de vereniging

De inkomsten via donaties waren veruit hoger dan het gemiddelde van

Dit saldo is afkomstig van een groot legaat, waarvan we € 675.000

PASSIVA

€

76 110,39

Kapitaalsubsidies

verkrijgen we net als vorig jaar een vermindering van de bestemde fond-

Voorzieningen

sen met € 2.332.126,85. Deze vermindering is enerzijds (€ 985.072,49)

315 910,62 15 323,01 241 238,72

te wijten aan de steun aan onze Tsunami projecten. Anderzijds

Schulden op meer dan één jaar

2 000 000,00

steunen we Congo en Burundi het meest met onze eigen fondsen

Schulden op ten hoogste één jaar

1 326 631,75

(€ 1.012.756,74).

Overlopende rekeningen 19 012 604,31

SITUATIE VAN DE BESTEMDE FONDSEN EN VERWERKING VAN DE RESULTATEN IN € 2007

Heropening balans

Inkomsten 2007

Uitgaven 2007

Finale saldo 2007

Transfer 2007

A

Saldo na transfer

België

5 880 505,03

6 303 810,66

6 037 688,49

6 146 627,20

-747 606,93

5 399 020,27

Buitenland / eigen fondsen

4 206 102,21

1 677 627,18

3 586 022,33

2 297 707,06

747 606,93

3 045 313,99

Cofinanciering

1 403 212,34

4 794 602,54

5 484 546,41

713 268,47

0,00

713 268,47

11 489 819,58

12 776 040,38

15 108 257,23

9 157 602,73

0,00

9 157 602,73

Giften van het consortium 12-12

2 332 216,85

Daling tussen bestemde fondsen 2006-2007 (A-B) Resultaat BNB van de oefening van 2007 Batig saldo van de oefening van 2007

INKOMSTEN

782 993,94

Verwerking van het resultaat -600 000,00

Over te dragen winst

-182 993,94

Saldo

% 21,12

80 993,95

0,49

6 300,41

0,04

Legaten

2 068 287,32

12,62

Europese Unie

Giften andere stichting

-1 549 222,91

Bestemde fondsen voor projecten

€ 3 459 316,73

Giften

-0,00

1 006 750,84

6,15

Fedasil / CRI / Erso

346 701,49

2,12

Belgische overheid

1 480 758,00

9,04

Belgisch overlevingsfonds

1 420 719,00

8,67

Coordination et Initiative pour Réfugiés et Etrangers

2 566 910,91

15,67

Vluchtelingenwerk Vlaanderen

2 720 715,47

16,61

Communauté Française (CGRI)

62 314,20

0,38

282 047,00

1,72

33 052,73

0,20

Financiële opbrengsten

374 477,22

2,29

Andere

473 503,64

2,89

16 382 848,91

100,00

€

%

Migrantenwerking

5 135 106,94

28,64

Internationale hulp

9 705 720,11

54,12

868 926,41

4,85

1 547 318,36

8,63

675 000,00

3,76

17 932 071,82

100,00

Vlaamse gemeenschap (VAIS, MINA) Mena

UITGAVEN

Communicatie en fondsenwerving Werkingskosten Inbreng beginvermogen Stichting C.I./Deckers

© Jan Bierkens

TOTAAL

19 012 604,31

RESULTATENREKENING

B

Jaarverslag2007

46

Jaarverslag2007

7 003,98

47

Jaarverslag2007

Caritas International Liefdadigheidstraat 43 1210 Brussel Tel : + 32.2.229.36.11 Fax : + 32.2.229.36.36

000-0000041-41 w w w.c arit a s - int .b e

Noodhulp. Voedselhulp. Heropbouw. Crisissituatie. Vluchtelingen. Ontwikkeling. Jan Bierkens

Recommend Documents