No. 09 – juli 2015
Pensioenfeestje van oom Rob (Robby Mertosentiko) Urmie Samin: “Wees altijd jezelf en probeer altijd je werk naar behoren te doen!”
Mitra NV (Mandarin International Trading) GFI NV (Golden Food Industries) DTS NV (Distribution & Trade Services Suriname) FB NV (Future Beverages)
Importeur en distributeur van o.a. BAT sigaretten en Telesur telefoonkaarten Producent van LUFO pomtayer Importeur en distributeur van o.a. Basic One Natural water en Holiday snacks Producent van Basic One Natural water
Editorial
Inhoudspagina Editorial2 Interviews3 Huisregels
4
Tips voor het onderhouden van uw uniform kleding4 Pensioenfeestjes5 Oom Rob Oom Boeroe en Slevie
Evenementen6 Presales7
2
Voor degenen die het nog niet weten, ons magazine is ook online beschikbaar, via de website van Mitra NV (www.mitrasur.com). Tegenwoordig is internet bijna niet meer uit ons leven weg te denken. Maar internet is niet zonder gevaren. In deze editie hebben wij daar een artikel aan toegewijd. Verder hadden wij 5 maanden een stagiaire uit Nederland die het team van Mitra en DTS is komen versterken. Zij heeft een artikel geschreven over haar trips in Suriname en ze heeft ook meegewerkt aan deze editie. Bij deze mijn dank daarvoor. Tenslotte zijn er nog leuke prijsvragen en wil ik jullie veel leesplezier toewensen.
*Kim*
Donaties7 Update ISO
7
Update BHV
7
Samplingsactiviteiten van de Marketing
8
Internet gevaren
9
Stage in Suriname
10
Sport
11 Redactie Kimberly Yang
Prijsvragen12 Klantvriendelijkheid tips
14
Bekendmakingen15 Ingezonden stukken
16
Medisch Hoekje18 Lachhoekje20 Wat te vieren
21
Nieuwe medewerkers
22
Medewerkers aan deze editie Jennifer Saouma Jo-Ann Li Fo Sjoe Melissa Bang A Foe Suzy Troenosemito Yessica Resosemito Daphne Lie-A-Lien Sanne Lustenhouwer Foto’s Charl Danoe Lucius Wouden Druk Proprint NV
Interviews
3
Wees altijd jezelf
Meer bekend als “opa” of “silver”
Als er wordt gesproken over de dame van de IT afdeling, dan zal waarschijnlijk wel een ieder weten om wie het gaat. Er zit namelijk maar één dame bij de IT afdeling en dat is Urmie Samin. Urmie die nu al 20 jaren bij Mitra N.V. werkt en zoals gezegd bij de IT afdeling, zat in het begin van haar dienstjaren bij de financiële afdeling (Fina). Tevens deed zij ook werkzaamheden bij de counter. Als zij een vergelijking zou moeten maken met de werksfeer van toen en nu, dan ervaart zij die van toen als leuker. Dit doordat de groep toen veel kleiner was dan dat het nu is. Het werk bij IT vindt zij wel veel interressanter en leuker dan bij Fina. Vandaar dat zij zichzelf nu ook niet op een andere afdeling ziet. Zij is ook niet van plan om ergens anders te gaan werken, ze ziet er vanaf om elders opnieuw te beginnen en daarbij zou ze ook haar vele dienstjaren bij Mitra verliezen. Ze vindt het wel jammer dat ze zoveel mensen ziet komen en gaan. Urmie vindt van de bedrijfsevenementen de family day het leukst, omdat zij dan iedereen, ook de medewerkers van de andere bedrijven, samen met hun gezin kan ontmoeten. De geboorte van haar 3 kinderen (Xiomara, Dylan en Jennilee), ziet Urmie als hoogtepunt in haar leven. Het bijzondere van de geboorte van haar eerste kind, Xiomara, is dat zij op haar verjaardag, 24 augustus, is geboren. Haar 3 kinderen betekenen heel veel voor haar en in haar vrije tijd is ze ook altijd met hun bezig. Wandelen doet zij haast altijd met die drie aan haar zij. Als dieptepunt in haar leven ziet zij het overlijden van haar pleegmoeder en praat hier niet graag over. Tot slot wil Urmie zeggen :”Wees altijd jezelf en probeer altijd je werk naar behoren te doen!” ■
Wie is Ivan Bisphan? Wie kent Ivan nou niet? Hij is gemakkelijk in de omgang en meegaand.
Ivan Leslie Bisphan is bij de heren van Mitra NV meer bekend als “opa” of “silver”. Ivan is geboren in Paramaribo, maar heeft vanaf zijn geboorte tot zijn eerste jaar gewoond in Commewijne, Montresor. Zijn schooljaren heeft hij in Paramaribo doorgebracht tot de muloschool. Na de muloschool is hij vertrokken naar Moengo om te gaan werken. Ivan was toen 21 jaar. Hij werktte voor een oliepalmbedrijf, in Patamacca, en hij vervoerde de mensen vanuit Moengo naar Patamacca en soms naar de stad. Dat was meestal in het weekend. Hierna is hij voor zijn neef gaan werken, die belast was met de lijndienst van Moengo naar Paramaribo. Carrière Mitra NV Ivan begon zijn carrière bij Mitra NV op 01 juni 2001. Hij is reeds 14 jaren in dienst. Hij is begonnen op de sigaretten afdeling als Driver, daarna was hij Delivery Driver op de SOP afdeling (sales overige producten). Op 01 maart 2009 werd Ivan bevorderd tot Salesman van de sigaretten afdeling. Werken bij Mitra NV, op de Sales afdelingen was meer dan hij had verwacht. Het werk is uitdagend.Als je iets niet hebt gedaan, ga je het ook niet weten. Om je werk goed te kunnen uitvoeren, moet je stressbestendig zijn en kunnen verdragen. Er zijn niet altijd goede momenten, niet altijd is de spirit er om te werken, want soms is er geen lading of je moet beperkt verkopen, maar ondanks dat blijft de baan leuk en uitdagend. Gezin Ivan heeft 2 zonen van 22 en 18 jaar. De opvoeding van de kinderen wordt meerendeels gedaan door zijn vrouw. De kinderen doen het heel goed op school. De oudste zit op het PTC, studierichting
Infrastructuur en de jongste zit in de laatste klas van het VWO. Hobby’s Eén van zijn hobby’s is voetballen. Ivan speelt zowel veld als zaalvoetbal. Voor zaalvoetbal speelt hij competities, in de veteranen klasse.
Zijn andere hobby is hengelen, zowel zwamp als de rivier. Hij hengelt graag op patakka’s, kwie kwie’s en toekoenarie’s. Dit doet hij in een korjaal samen met enkele familieleden. Ook gaat hij soms hengelen met een groep van Mitra en DTS. Verder doet hij in zijn privé tijd ook maaiwerk en het servicen van airco’s. Dit doet hij zeker 2 tot 3 keren in de week. Hoogtepunt Een hoogtepunt in Ivan zijn leven is het af hebben van zijn eigen huis in 2009. Deze heeft hij deels, in de beginfase, zelf gebouwd. ■
4
Huisregels Telefoon gebruik
Mobiel gebruik
Privé telefoongesprekken tijdens dienstwerkzaamheden, ongeacht er gebruik wordt gemaakt van een bedrijfstelefoon of een privé mobiel, dienen tot het uiterste beperkt te blijven en steeds kort te worden gehouden.
Niet alleen bellen hoort bij mobiel gebruik. Mobiel gebruik zoals pingen, whatsappen, chatten, e-mailen, internetten, etc. dienen ook tot het uiterste beperkt te blijven tijdens werktijden. Houd het gebruik van social media tijdens werktijden zéér beperkt. Laat het werk er niet onder leiden.
Zet de ringtone van je telefoon zachtjes of op stil, zodat de overige collega’s er geen last van ondervinden.
Toilet gebruik
Het werkt heel afleidend en je concentratie wordt minder.
Toiletten dienen steeds schoon achtergelaten te worden. Indien nodig, gebruik maken van de toiletborstel en meer spoelwater om achtergelaten sporen te verwijderen. Van de heren wordt verwacht dat zij voor het plassen de bril omhoog doen en de rand van de pot en de vloer droog houden. Van de dames wordt verwacht dat zij geen papier en maandverband in de toiletpot of op de grond achterlaten.
Tips voor het onderhouden van uw uniform kleding • • •
Draai de kleding voor het wassen binnenste buiten. Zo blijft de kleding langer goed. Gebruik geen chloor om je kleding te wassen; het tast de stof aan. Haal na het wassen de kledingstukken van textiel direct uit de wasmachine om het te laten drogen. Zo voorkom je kreukels.
Jeansbroeken • • • • • • • •
Neem eerst de label van de jeansbroek goed door, om te kijken of er rekening gehouden moet worden met specifieke zaken. Dit verschilt van jeans tot jeans. Was de jeansbroeken niet samen met de andere was. Controleer de zakken, als die leeg zijn. Doe de rits van de jeansbroek dicht; het kan de jeansbroek beschadigen. Was nooit meer dan vijf jeansbroeken tegelijk, dit kan je jeans beschadigen. Haal de jeansbroeken meteen na afloop uit de wasmachine. Laat de jeansbroeken normaal drogen, dus niet meer binnenstebuiten gedraaid. Laat de jeansbroeken niet in direct zonlicht drogen, anders kan je jeans verkleuren.
Hygiëne TIP Draag je kleren niet nog een keer, voordat je ze eerst weer gewassen hebt, zeker wanneer u de drang hebt om sterk te zweten. Wanneer u lang hetzelfde shirt aan hebt, gaat het vies ruiken. Het maakt dan niet uit dat u zichzelf goed wast. Trek dus regelmatig schone kleren aan.
5
Pensioenfeestjes Oom Rob
Oom Boeroe en Slevie
Robby Mertosentiko, ook wel bekend als oom Rob is zeker geen onbekende bij ons. Een ieder die bij ons werkt kent oom Rob. Oom Rob is begonnen bij DTS NV op 01 augustus 1999 en maakt hem tot één van de medewerkers van het 1e uur van DTS NV. Hij heeft voor DTS NV gewerkt op de verschillende locaties waar DTS NV gevestigd was, waaronder de Fred O’Kirkstraat en uiteindelijk, de Bonistraat.
Het was donderdagmiddag, 29 januari 2015 omstreeks 15.00u bij Golden Food Industries NV (GFI NV) aan de Commissaris Weytingweg 297, toen het afscheidsfeest van de twee trouwe wachters werd gehouden. De bedoeling van die dag was deze trouwe medewerkers op gepaste wijze te bedanken voor hun jarenlange inzet. Op die dag werd er gegeten en gedronken en natuurlijk een dankwoord en de presentjes die erbij hoorden, werden afgegeven.
Oom Rob heeft gedurende zijn 15 dienstjaren vele collega’s zien komen en gaan binnen onze organisatie en ook op de afdeling receptie waar hij werkzaam was. Onder zijn collega’s was hij zeker zeer geliefd. Ook onze klanten kenden hem goed en vroegen vaak genoeg ook naar hem om hun bestelling door te geven of gewoon een babbeltje met hem te maken. De dag dat het pensioenfeest gepland was, was vrijdag 30 mei 2015 in de kantine aan de Bonistraat. De medewerkers waren allemaal uitgenodigd en de kantine was zoals we hadden verwacht druk bezocht. De feesttafel was bekleed en erop was een taart, een bloemstuk, een gesloten enveloppe en een plakkaat. Er was vooraf al gezorgd voor heerlijke hapjes en drank. De opening werd gedaan door de Human Resource Manager, mevr. J. Saouma- Cabenda. De directeur van DTS NV, mevr. N. Liong A San en de Supervisor van de afdeling Algemene Zaken, dhr. L. Wouden hebben een woord van dank gericht naar Robby. Na het officiële gedeelte werd nog gezellig gebabbeld, gegeten en gedronken. Ook was er nog even tijd voor enkele foto’s met oom Rob. Wij bedanken oom Rob nogmaals voor zijn jarenlange inzet en wensen hem heel veel plezier toe met zijn vrije tijd en dat hij deze nog zal doorbrengen met familie en vrienden in goede gezondheid. ■
De groep van GFI NV en de Productieleider Marisca Resodikromo waren al heel vroeg in de stemming. De feesttafel was bekleed en er waren 2 taarten, 2 bloemstukken 2 gesloten enveloppen en 2 plakkaten voor de heren op tafel. Er was vooraf al gezorgd voor heerlijke hapjes en drank. Ook de directeur, dhr. F.L.R. Yang en de Human Resource Manager, mevr. J. Saouma- Cabenda waren aanwezig. De 2 heren zijn de broers dhr. Natimin Soerjanom en dhr. Legimin Soerjanom. Zij kwamen aan met hun partners en het feest begon met het officiële gedeelte; het afgeven van de presentjes en het dankwoord werd gericht naar de heren en hun partner. Natimin Soerjanom Natimin Soerjanom had 17 dienstjaren; hij was sinds 06 januari 1997 in dienst en beter bekend als Oom Boeroe. Legimin Soerjanom Legimin Soerjanom had 15 dienstjaren; hij was in dienst sinds 11 juni 1999 en beter bekend als Slevie. Bij het overhandigen van de taarten en de bloemstukken was er even verwarring, want hun collega’s van GFI NV wisten met de officiële namen van de heren niet wie wie was. De bijnamen moesten er even bij worden genoemd. Na het officiële gedeelte werd nog gezellig gebabbeld, gegeten en gedronken. Ook was er nog even tijd voor een spontane groepsfoto. Wij bedanken deze heren nogmaals voor hun jarenlange inzet en wensen hen heel veel plezier toe met hun vrije tijd en dat zij deze kunnen doorbrengen met familie en vrienden in goede gezondheid. ■
Evenementen Jaarafsluiting
New Years Dinner
Op 30 december 2014 heeft het grootste deel van Mitra NV en DTS NV het jaar afgesloten. De organisatie van de jaarafsluiting is in handen van de sales afdelingen. Net zoals de vorige keer was er een brassband met danseressen. Met een kleine bijdrage van elke medewerker is er ook gezorgd voor eten en drinken. Zoals traditie voorschrijft wordt er bij elke ingang (poort) een pagara afgeschoten. Deze ontbraken er dan ook niet op de jaarafsluiting. ■
De New Years Dinner, een jaarlijks terugkerend evenement van de MGDF group, waarbij er wordt gereflecteerd over het afgelopen jaar en er wordt uitgekeken naar het nieuwe (huidige) jaar. Op zaterdag 10 januari is de New Years Dinner gehouden in Palm Palace Restaurant. De opkomst was wederom goed, Future Beverages met 79%, Golden Food met 91%, Mitra met 94% en DTS met 98%. De inlooptijd was van 18:30 tot 19:00 uur en zoals elk jaar stonden enkele staf- en kaderleden bij de ingang om de gasten en de medewerkers en hun partners te verwelkomen.
De jubillarissen kregen bij de registratie een bloemetje opgespeld. De kleur van de orchidee gaf aan hoeveel dienstjaren de persoon al achter zich heeft. Na de
speech van de directeur was het tijd voor een toast op het nieuwe jaar. Hierna werd het eten opgediend. Het voorgerecht was korensoep, het hoofdgerecht bestond uit verschillende vlees en groente gerechten en als toetje was er ice cream en/ of lychees. Voor twee personen was het een extra speciale dag, namelijk voor Amar Durga (operations manager van Future Beverages) en zijn vrouw. Zij waren die dag
6
namelijk 10 jaar getrouwd. Bij deze nogmaals, van harte gefeliciteerd.
Tijdens het toetje was het ook tijd voor de Happy birthday box. Sinds enkele jaren kan elke medewerker van MGDF bij aankomst een Happy birthday box kiezen. Dit voor het feit dat elke medewerker het afgelopen jaar jarig is geweest. Het boxje wordt aan het eind van de avond gezamelijk open gemaakt, mits er natuulijk eerst een “A di mi jere joe friyari” wordt gezongen. Daarna is het weer tijd om naar huis te gaan na een gezellige en plezierige avond. ■
Presales
Donaties
Update ISO
Er zijn verschillende manieren om producten te gaan verkopen. Binnen onze distributie bedrijven Mitra NV en DTS NV hebben wij de direct sales methode en de presales methode. Grotendeels wordt de direct sales methode gebruikt. Hierbij gaat het salesteam naar de klant (winkelier) en verkoopt de producten. De producten worden meteen afgegeven, want de lading is in de wagen. Bij de presales methode gaat er een salesman naar de klant en hij neemt de bestelling op. De bestelling wordt de volgende dag geleverd. Op de Brokopondo en de Marowijne route wordt deze methode al langer gebruikt. Vanaf 1 februari j.l. gebruikt DTS NV deze methode ook in Paramaribo en omstreken voor een aantal producten, namelijk MAMA soepen, Monster energydrank, GOGO yoghurt en OKF drankjes. In eerste instantie is er met een groep van 4 salesmannen en 2 delivery drivers gestart. Daarna is het verminderd naar 3 salesmannen en vanaf eind april bestaat de presales groep uit 2 salesmannen en 1 delivery driver. Dit komt doordat er nog te weinig producten in de presales portfolio zijn. Om meer informatie van de presales te krijgen zijn Dorothey Chotoe en Jason Jaeger benaderd. Dorothey, sales coördinator bij DTS, is belast met de dagelijkse flow omtrent presales. Jason, brand manager bij DTS, ondersteunt de processen. Hij geeft aan dat het de bedoeling is dat er een groot assortiment producten beschikbaar is, zodat de winkelier bij een bezoek altijd wat neemt. De salesmannen bezoeken alle klanten 1 keer in de 3 weken, en via een tablet bieden zij een digitaal fotoboek aan met alle producten. Aan de hand van de foto’s kan de winkelier aangeven wat hij wil kopen. Op de vraag of het weleens mis gaat, geeft Dorothey aan dat het wel eens voorkomt dat wanneer de producten de volgende dag worden geleverd, de winkelier ze niet meer wil hebben. Dit komt doordat de vrouw de producten heeft besteld en de man ze niet wil hebben.Van de 100 bestellingen komt dat tegenwoordig zo een vier keer voor. Binnenkort zullen er een aantal nieuwe producten in de portfolio komen zoals pasta’s, sauzen, ketchup en mayonaise. Tevens komen er nieuwe OKF drankjes. Tot slot heeft Jason een verzoek aan de lezers, namelijk dat als er mensen zijn die ideeën hebben over een product die populair zou kunnen worden, dit dan graag even bij hem aangeven. Dit kan dan verder uitgewerkt worden. DTS NV is nog altijd op zoek naar nieuwe producten om toe te voegen aan haar portfolio. ■
Onlangs op 15 februari j.l. heeft Mitra NV een oorkonde ontvangen i.v.m 30 jaar SOGK als dank voor jarenlange ondersteuning aan deze stichting. SOGK staat voor Stichting Ontspanningsoord voor Gehandicapte Kinderen. Deze oorkonde staat in de kantine aan de Bonistraat.
In februari van dit jaar hebben Golden Food Industries NV en Future Beverages NV hun jaarlijkse externe audit succesvol doorstaan. De externe auditor van DNV-GL, Ton Kolk, was weer op bezoek. Het volgende bezoek is in december 2015. Hierbij zal er een hercertificatie audit plaatsvinden. Dit is namelijk het geval omdat een ISO certificaat 3 jaar geldig is en er na drie jaar een hercertificatie dient plaats te vinden. Dit is ook het geval bij Mitra NV en DTS NV. Deze bedrijven zijn al drie jaar ISO 9001:2008 gecertificeerd en zullen in oktober een hercertificatie audit krijgen. Hierbij wordt er weer naar alle documententatie gekeken. Met de hulp van een ieder zullen ook deze audits succesvol verlopen. ■
Tevens hebben wij bedankjes ontvangen van een aantal van de instanties die een donatie van ons hebben gehad. Een kaartje van de leerlingen en leerkrachten van de Openbare School Geyersvlijt 2 en van de Hervormde Kerk Suriname en een dankbetuiging van Stichting Rumas.
Update BHV In maart 2015 hebben de BHV’ers een refreshment training gehad in de voor hun al bekende onderwerpen, namelijk eerste hulp bij ongelukken (EHBO) en brandblussen en ontruimen. De BHV’ers van de verschillende bedrijven zijn: • • •
Ook van Godo hebben wij voor ondersteuning van hun project “Happy Money Bee Musical 2015” een dankbetuiging ontvangen. ■
7
• • • • • • • •
Amar Durga - Future Beverages NV Randy Amattamsir - Future Beverages NV Marisca Resodikromo - Golden Food Industries NV Mireille Kromoredjo - Mitra NV Roger Sastropawiro - Mitra NV Gladys Amatngalim - Mitra NV Whensley Souprayen - Mitra NV Charl Danoe - Mitra NV Jennifer Saouma - Mitra NV Lucius Wouden - Mitra NV Kim Yang - Mitra NV
Met het behalen van de training zijn de BHV’ers weer voor een jaar gecertificeerd. ■
Samplingsactiviteiten van de Marketing Zoals alle andere afdelingen, zit de marketing afdeling van DTS NV niet stil. Hiernaast een kijkje bij hun samplingsactiviteiten, te beginnen bij de scholen. Met DTS snacks gaan ze met het promoteam naar de scholen en daar gaan ze elke klas langs en vragen de juffrouw toestemming als ze de snacks zelf mogen verdelen aan de kinderen. Ze geven daarbij aan dat ze bezig zijn met promos op de scholen en dat ze elke leerling kennis willen laten maken met het product. Dit doen ze zo vaak (3-4 keer per jaar) dat de kinderen en zelfs de juffies ze heel goed kennen. In de binnenstad, bij de verschillende eindhaltes, promoten ze meestal Dixee. Bij Ondro bong staan ze soms al om 6:00 uur ‘s morgens om degene die Dixee als ontbijt nuttigen te voorzien van een pakje. Zij doen hun promos op deze manier omdat zij zo, in een relatief korte tijd, heel veel mensen bereiken. Een school heeft al gauw 500 kinderen, dus als zij op een dag 3 tot 4 scholen bezoeken kun je er snel achter komen hoeveel kinderen zij bereiken met het product. In de stad loopt dat aantal al gauw op tot 1300 mensen in minder dan 3 uren. Momenteel zijn ze bezig met het promoten van de nieuwe Big Foot Cheesy Toes. Dat product zal deze week op de scholen in de omgeving van Latour worden verdeeld. Volgende week zullen zij in de middaguren bij de avondscholen de Dixee snack verdelen. De Dixee snack is nog redelijk nieuw en moet ook bekendheid vergaren. Verder blijven ze de Dixee Cheese promoten door deze ook op de middelbare scholen te verdelen.
8
Tamanredjo Blauwgrond
Markt in Nickerie
Ondro bong
Markt in Nickerie
IMEAO
KBF in Saramacca
De samplingsactiviteiten vinden niet alleen plaats in Paramaribo en omstreken, maar ook weleens in de andere districten. Enkele foto’s hiernaast zijn genomen op de markt in Nickerie en tijdens de Kinderboeken Festival in Saramacca. Ook bij evenementen, zoals de Avond Vierdaagse en viering van Chinees Nieuwjaar, wordt er gesampeld. Op de AVD was de kleurrijke dame met de teatime koekjes er getuige van. ■
Chinees Nieuwjaar
AVD
9
Internet gevaren Is de mobiel van uw kind ook vastgeplakt aan zijn/ haar hand?
Het is het nieuwe straat beeld anno 2015. Kinderen zijn niet meer weg te denken van de computer, laptop, iPad, tablet of mobiel. Maar wat doen ze er eigenlijk allemaal op? Internetten! De social media sites op internet maar ook de verschillende apps zijn niet meer weg te denken uit hun leven. Hier in Suriname zijn het onder andere Facebook, Whatsapp, YouTube en wat er ook nog mag zijn. Maar wat gebeurd er zoal op die sites, en een nog belangrijkere vraag, wie houdt de controle over alles wat ze posten en liken (plaatsen en leuk vinden)? Een van de nieuwe rages is de Charlie Charlie Challenge. Bijna alle nieuwsmedia hebben inmiddels aandacht gegeven aan deze hype, het occulte spelletje wat onder ouders, scholen en tieners voor onrust zorgt. De ‘Charlie Charlie Challenge’ is geïnspireerd op het eeuwenoude spel met het Ouijabord, ook wel ‘glaasje draaien’ genoemd. Op 29 april 2015 besteedde een radioprogramma uit de Dominicaanse Republiek er een item aan, een filmpje werd op YouTube gezet, waarna er een internationale hype/rage ontstond. Eind mei was het door 1.6 miljoen mensen genoemd op internet. Ook in Suriname heeft het snel een heleboel kinderen en tieners bereikt via Facebook en YouTube. Om het “spel” te spelen zijn alleen een stuk papier en twee potloden (of pennen) nodig. Het papier wordt in vier kwadranten verdeeld door er een groot kruis op te tekenen. In de bovenste twee kwadranten wordt ‘ja’ en ‘nee’ geschreven en in de onderste twee ‘nee’ en ‘ja’ (of vice versa). Eén potlood wordt vervolgens op een van de lijnen op het papier gelegd en het andere potlood wordt dan voorzichtig op het onder-
liggende potlood gebalanceerd. Bij het stellen van een vraag aan de veronderstelde geest, moet het bovenste potlood gaan bewegen en op die manier antwoord geven. Bij aanvang van het spel wordt de geest opgeroepen met “Charlie, Charlie, kunnen we spelen?”. Geven de potloden “ja” aan, dan kan het spel beginnen. Om het spel te beëindigen moeten de spelers tegelijk “Charlie, Charlie, kunnen we stoppen” roepen. Het werd al snel opgemerkt dat potloden die op elkaar gebalanceerd worden, zeer onstabiel zijn en alleen al het uitspreken van de aanvangszin zorgt voor een luchtstroom die de potloden kan laten bewegen. Maar dat weerhoudt de kinderen niet om met het spel mee te doen. Als je niet beter weet is zo’n spel hartstikke spannend en ook grappig om met elkaar te doen. Jammergenoeg met alle gevolgen van dien, want deze rage heeft voor de nodige psychologische problemen gezorgd bij kinderen. Als ouders kun je alleen met de kinderen praten. Een goede uitleg maakt hen weerbaar en geeft rust. Er zijn nog meer “gevaren” van het internet. Wat dacht je van alle pest filmpjes die op internet worden gezet (kinderen die op het schoolplein in elkaar worden geslagen), kinderen die verslaafd zijn aan online computer spelletjes, websites over anorexia/ depressies/ snijden, porno websites en chat sites. Een tijdje geleden was er in Suriname ook een seksfilmpje die via internet werd verspreid. Psycholoog Lilian Ferrier vindt het feit dat seksfilmpjes tegenwoordig via social media zoals Facebook en YouTube worden gedeeld een zorgwekkende trend. De begeleiding moet thuis beginnen. “Wat er gebeurt is dat de jeugd aan zichzelf wordt overgelaten en elkaar opvoedt. Ze doen na wat er in het buitenland gebeurt.” In sommige landen doen jonge meisjes orale seks en proberen daardoor zoveel mogelijk mannen aan de haak te slaan. In Suriname worden veelal negatieve dingen overgenomen zonder toekomstgericht te denken. Als de tiener in het seksfilmpje over tien jaar een hoge functie wil bekleden, zal dit optreden haar blijven achtervolgen. Ferrier vindt het triest dat het meisje haar goede naam op deze leeftijd heeft vergooid. “In het buitenland gaat het om miljoenen mensen, maar in Suriname met nauwelijks een half miljoen inwoners weet men zo om wie het gaat”, zegt ze. Ondertussen zijn zowel het meisje als de jongen uit het filmpje afgeschreven van de muloschool en op een andere onderwijsinstelling geplaatst.
Maar wat kunt u anno 2015 doen om uw kind te beschermen tegen en op internet? Verschillende internet websites geven duidelijkheid over hoe dit aan te pakken. Zo is er www.mijnkindonline.nl, op deze site wordt op verschillende manieren duidelijk gemaakt hoe je je kind kunt leren om om te gaan met internet. Er is een poster over internet gebruik die uitgeprint kan worden, een brochure met handige tips, hoe je tablet kindvriendelijk te maken, een quiz om te kijken welke type media opvoeder jij bent of de 10 tips om met je kind over internet te praten. Een andere site is www.mediaopvoeding.nl, op deze site geven deskundigen antwoord op al uw vragen over uw kind en media. Een van de recente vragen van een bezorgde ouder is: Angstig door onthoofdingsfilmpje en prank-filmpjes. Wat moet ik doen (12 jr)? Of de volgende vraag: Hoe controleer ik de WhatsApp van mijn dochter? (10 jr) Op al deze vragen wordt deskundig advies gegeven door een professional. Sites zoals bovengenoemde zijn er in vele soorten en maten en geven handig advies over hoe een kind voor te bereiden op het internet. Dit gaat van praten met het kind tot beveilingsprogramma’s, tot hardere aanpakken. Zeer handig dus om uzelf te verdiepen in het internet en wat de gevaren allemaal zijn en hoe u uw kind het beste kunt beschermen tegen deze nieuwe wereld. ■
Een mier mensen kan doden? Het giftigste dier op aarde een kikkertje van 1gram is? De QWERTY-indeling van toetsenborden gekozen is om typistes langzaam te doen typen?
Stage in Suriname Op dinsdag 3 februari is het grote avontuur begonnen. Ik ga voor 5 maanden stage lopen in Suriname!! Bij aankomst ben ik eerst langs tante Mary gegaan en hebben zij en tante Els mij thuis afgezet. Nu hoor ik jullie al denken, tantes?? Ik zal het even uitleggen, mijn oom is getrouwd met Mary. Zij is de zus van mevrouw Nita en dus ook van mevrouw Els die op de Fina afdeling heeft gewerkt, vandaar de familie relatie. Ik verblijf in een huis met 20 slaapkamers en op het moment van aankomst waren we met 19 meiden in het huis. Dit zorgt op zijn tijd voor de nodige gezelligheid en als er iets is, staat gelijk het hele huis voor je klaar om je te steunen en waar kan te helpen. De maandag erop was mijn eerste werkdag en langzaam bij beetje ben ik mij steeds meer thuis gaan voelen bij Mitra/DTS (haha ik noem het nu zelfs al mijn werk i.p.v. stage!) en heb ik verschillende taken op mij genomen. In het weekend is er tijd voor trips en zodoende ben ik dus ook al op veel verschillende trips geweest (bereid je dus voor, ik benoem ze allemaal!!). Als eerste stond Berg en dal in combinatie met Brownsberg op de planning. Bij Berg en dal zijn we van de kabelbaan af gegaan wat super leuk was en bij Brownsberg hebben we overnacht om de volgende dag naar de twee watervallen toe te lo-
pen. De volgende trip op de planning was een dagtrip, dolfijnen spotten en kaaimannen vangen. Eerst zijn we in de middag de Surinamer rivier opgegaan en hebben we dolfijnen gezien en in de avond zijn we bij Frederiksdorp het moeras op gegaan om kaaimannen te vangen en ze dus ook
10
vast te kunnen houden. De volgende trip was een fietstocht naar Peperpot. We zijn hier op eigen initiatief naar toe gefietst en nadat we eerst een rondje hebben gefietst over de plantage zijn we de natuur in gegaan. Hier hebben we verschillende soorten aapjes gezien (de enige die ik herkende waren de doodskopaapjes) en
nadat we door een aap soort waren aangevallen was het voor ons tijd om snel door naar huis te fietsen. Het weekend erop stond alweer een twee daagse trip naar Nickerie en Bigipan op de planning. Als eerste hebben we Wageningen en Groningen bezocht om daarna door te rijden naar Zeedijk. Hier hebben we van het mooie weer kunnen genieten en hebben we de tempel kunnen bezoeken. Vervolgens zijn we door gereden naar de huisjes waar we bleven slapen (huisjes op het water). In de avond zijn we weer kaaimannen gaan vangen en dat beest wat ze die avond hadden gevangen was zo groot dat we hem niet eens vast konden houden (ik maak geen grapje, hij was ruim 1,5 meter). In de avond hebben we op de veranda in hangmatten geslapen en de volgende ochtend zijn we rode ibissen en flamingo’s gaan spotten. In het weekend van goede vrijdag ben ik 4 dagen op trip geweest met als eindbestemming de Blanche Marie watervallen. We zijn langs het Bakhuis gebergte geweest om vanuit daar door te gaan naar Apoera en Avanavero.Tijdens de trip hebben we veel wilde dieren gezien (poema als hoogtepunt) en zijn we op verschillende mooie plekken geweest. De laatste dag zijn we naar de Blanche Marie watervallen geweest om vervolgens richting huis te gaan. We hadden nogal veel autopech op de terugweg waardoor we 14 uur over de terugweg hebben gedaan, maar ik was dinsdag wel
op tijd op het werk om na 4 uur weer naar huis te gaan om slaap in te halen want ja ik had geen oog dicht gedaan die nacht. Maar om 18.00 uur ging mijn wekker weer want ja het was die dag mijn verjaardag en ben ik gaan uit eten met tante Mary, tante Els en neef Sander bij fort Zeelandia (Baka Foto heet het volgens mij). Haha ik hou niet op met al die trips want ja hier komt de volgende trip, Matapika! Bij Frederiksdorp zijn we het moeras weer op gegaan om er ander half uur over te doen om bij het strand aan te komen. Hier hebben we de hangmatten op gehangen en hebben we nog kort een strand wandeling kunnen doen. Na het avond eten zijn we het strand op gegaan want er was melding van een Leather Back die eieren aan het leggen was. Na 20 min lopen kwamen we bij de schildpad aan en hebben we kunnen kijken hoe het gat wordt gegraven en het leggen van de eitjes (dat beest was ook echt groot, ik denk dat als ik er naast was gaan liggen dat de schildpad nog steeds groter zou zijn geweest!). Op de terugweg hebben we nog verschillende Green Turtles gezien die of eieren aan het leggen waren of op het strand onderweg waren. De volgende ochtend ben ik nog over het strand gaan lopen waarbij ik stuitte op een nestje wat uitkwam dus ik heb snel de andere gehaald waardoor we allemaal hebben kunnen zien hoe de schildpadjes uit hun ei komen en de zee in gaan. Nou jullie hebben geluk, ik ben bij mij laatste trip aangekomen die ik tot nog toe heb
Sport gedaan. Vanwege 1 mei kon ik drie dagen op trip naar Raleighvallen en Voltzberg. De tweede dag dat we daar waren hebben we de Voltzberg beklommen en ik kan je vertellen wat een trip!! Eerst moet je 8 km lopen (16 km in totaal dus) om er te komen en dan moet je nog die berg op! Je komt dus echt volledig uitgeput boven maar dat is het meer dan waard want wat je dan ziet is ongelofelijk! Voor iedere Surinamer die het nog niet heeft gedaan zeg ik doen!! Dit moet je echt gezien hebben, het uitzicht over de natuur is werkelijk waar adembenemend! De volgende
dag zijn we allemaal met lichte spierpijn nog een wandeling gaan doen van 3 km (6 in totaal) naar de moedervallen om daarna terug te gaan naar huis. Dat dit mijn laatste trip was lieg ik een beetje want ik heb ook nog een tour gedaan door de stad, Nieuw Amsterdam bezocht, een rondleiding gehad door fort Zeelandia en met een speedboot het water op gegaan om lekker te varen en ik heb nog geen idee wat mijn volgende trip gaat zijn. Ik ben nu wel 13 weken (momenteel is het 14 mei) verder en kan ik zeggen dat ik aardig wat dingen heb mee gemaakt in Suriname! In het huis zijn verschillende mensen gekomen en gegaan (zitten nu ook zelfs met 2 jongens, nog wel 17 meiden haha), ik heb veel mee gemaakt op de trips en ik heb de nodige werkervaring op gedaan op het werk! Nog even 7 weken werken en voor ik het al weet ben ik weer terug in Nederland en zijn jullie mijn verhaal aan het lezen in de krant. Ik heb echt een top tijd gehad in Suriname en ik wil jullie allemaal bedanken voor de gezellige tijd die ik heb gehad in Suriname en op het werk! Groetjes Sanne ■
Sport is iets heel moois en eigenlijk onmisbaar in ons bestaan. Door samen te sporten maak je vrienden, werk je aan je gezondheid en beleef je plezier. Er is dan ook een scala aan sporten om uit te kiezen, voor iedereen is er wel een geschikte sport. De ene gaat voetballen, terwijl de andere toch liever tennist, maar er zijn ook veel mensen die meedoen aan wandellopen. Wandelloop Een vaste deelnemer aan de wandellopen is Cindy Tonodiwirjo, administratief medewerker op de HRM afdeling. Zij doet al jaren mee met wandellopen. De Bigi Broki Waka heeft zij al zeker 5 of 6 keer gedaan. Sinds een aantal jaren stimuleert Mitra NV de MGDF medewerkers om mee te doen met wandellopen door de inschrijfgelden te betalen en de inschrijving in orde te maken. Voor het gemak kan de inschrijving voor vrienden en familieleden ook door de afdeling HRM gedaan worden, mits zij wel zelf het inschrijfgeld betalen. Het is wel zo dat als de medewerker niet opdaagt bij de wandelloop, het inschrijfgeld wel terug betaald dient te worden. Voetbal Voetbal is de sport die een hele-boel mensen bij elkaar brengt, op elk niveau en in welk land het ook gespeeld wordt. Ook de heren én dames van Mitra NV en DTS NV doen mee. Het initiatief is genomen
11
door Martin Kortstam, salescoördinator bij DTS NV. Hij heeft op de route contact gelegd met heren van de andere distributiebedrijven en hierbij gepolsd als er interesse was voor voetbal. Ze hebben al twee wedstrijden achter de rug. De eerste wedstrijd was tegen Rudisa en die is gelijk (1-1) geëindigd. De tweede wedstrijd was tegen Maxims Wholesale op Dijkveld. Over deze wedstrijd willen “onze” voetballers liever niet praten. Wat het overbodig maakt om te zeggen dat ze hebben verloren. Maar de rematch is nabij, tenminste als het veld het toelaat. De rematch wedstrijd was gepland voor 23 mei j.l. op het Indra Mayu sportcomplex, maar vanwege de vele regens is het veld toen afgekeurd. Het is nu toch nog even wachten tot het wat droger wordt. Martin geeft aan dat er plannen zijn om van het voetballen een wekelijkse activiteit te maken en dan wel op het veld van KTPI, naast het bedrijfsgebouw aan de Bonistraat. Er moet namelijk wel getraind worden om de samenwerking tussen de spelers te bevorderen om zo beter te kunnen deelnemen aan de wedstrijden. Een ieder die geïnteresseerd is om te participeren, kan zich opgeven. De lijst om je op te geven wordt, als het zover is, op het bekendmakingenbord opgehangen. Als meedoen je niets lijkt, is het wel altijd leuk om je collega’s te gaan supporten. Want wat is een sport zonder supporters. ■
12
Prijsvragen Op deze pagina’s staan er twee prijsvragen, een woordzoekerspuzzel en een quiz. Aan de prijsvragen is er natuurlijk wel weer een leuke prijs verbonden. De prijzen zullen tezijnertijd bekend worden gemaakt.
Succes!
Foto oriëntatiepuzzel Spelregels: Kan jij uit de foto’s de locatie halen? Kies het goede antwoord uit de opgegeven antwoorden en schrijf deze op. Lever de goede antwoorden in, in de MGDF-Magazine box in de kantine a/d Bonistraat, of mail het naar
[email protected] niet je naam te vermelden.
?? Waar is dit
a) Franche Panestraat b) Gompertstraat c) Van Rooseveltkade d) Zanderij
?? Waar is dit
a) Dierentuin b) LTS complex c) Nieuw Amsterdam d) Koen Ooft Plein
?? Waar is dit
a) Ramgoelamweg b) Gouden Regenstraat c) Anton Dragtenweg d) Bonistraat
13
Rekenpuzzel Spelregels: Weet jij hoeveel de drie flessen Basic One samen wegen? Kies het goede antwoord uit de opgegeven antwoorden en schrijf deze op. Lever de goede antwoorden in, in de MGDF-Magazine box in de kantine a/d Bonistraat, of mail het naar
[email protected] niet je naam te vermelden.
Fles 1 en 2 wegen samen 10 kilo. Fles 1 en 3 wegen samen 20 kilo. Fles 2 en 3 wegen samen 24 kilo. Hoeveel wegen de 3 flessen Basic One samen?
a) 22 kilo b) 27 kilo c) 34 kilo d) 54 kilo
Antwoorden van de vorige keer Woordzoekerspuzzel: MAMA ALWAYS DELICIOUS Quiz: 1. Waar dient het zwaailicht bij het magazijn voor? b. Om aan te geven dat de reefer uit is 2. Wat is het gewicht van een pakje LUFO Pomtayer? c. 1000 gram 3. Wat betekent BHV? a. BedrijfsHulpVerlening 4. Welk ISO systeem hebben Future Beverages en Golden Food Industries? b. 22000 5. Waar staat SOP voor? c. Sales Overige Producten 6. Hoeveel soorten flessen Basic One water staan in de winkels? b. 4 7. Waar staat BonKai voor? b. Bonistraat-Kaikoesistraat 8. Welke activiteit organiseert MGDF al twintig jaar? b. Family Day De winnaars van de puzzel en de quiz staan vermeld op de voorpagina. De winnaar van de quiz krijgt een troostprijs, want hij had niet alle vragen goed (1 vraag fout). Niemand had de quiz compleet goed.
PRIJS om te winnen bij de huidige prijsvragen: 50 SRD giftcard te besteden bij DOJO, Lucky Store, Oso Sani & Brands Only
Klantvriendelijkheid tips
14
Klantgerichtheid en klanttevredenheid Tevreden klanten, wie wil ze nou niet? In dit artikel vind je 10 bijzonder nuttige klantvriendelijkheid tips om de klantgerichtheid en klanttevredenheid van jezelf of jouw collega’s te verbeteren. Klantvriendelijkheid tip #1 – Het gaat niet om jou, het gaat om de klant Regel nummer 1 in klantvriendelijkheid, klantgerichtheid en klanttevredenheid: Het gaat niet om jou, het gaat om de klant en zijn beleving.Wanneer je met een klant in gesprek bent en alleen maar over jezelf en jouw product praat mis je de focus van het gesprek. Klanten willen niet horen hoe goed jij, jouw onderneming of jouw product is, maar alleen dat je ze begrijpt en hun probleem opgelost wordt. Door te luisteren, en de juiste vragen te stellen, voelt de klant zich begrepen en kun jij de best mogelijke oplossing bieden. Klantvriendelijkheid tip #2 – Geef de klant de best mogelijke service Behandel je klanten zoals je zelf ook behandelt wilt worden. Geef je klanten de best mogelijke service en de aandacht die ze verdienen. We kennen allemaal wel een voorbeeld waarin we zelf een slechte ervaring hebben gehad in een winkel of aan de telefoon. Je krijgt geen aandacht, wordt niet serieus genomen, er wordt niet naar je geluisterd of je wordt gewoonweg afgeblaft. Erg vervelend en onnodig. Aandacht geven, begrip, een glimlach en een luisterend oor doen vaak al wonderen. Klantvriendelijkheid tip #3 – Sluit aan bij de belevingswereld van de klant Kun jij jezelf in de klant verplaatsen en aansluiten bij zijn behoeftes? Iedereen is en denkt anders. Ieder heeft zijn eigen persoonlijkheid, persoonlijke stijl, temperament en karakter. Iemand die 15 is benader je anders dan iemand van 65. Een introverte persoon benader je weer anders dan iemand die extravert is. En vrouwen hebben vaak andere behoeftes dan mannen. Sluit dus aan bij de belevingswereld van de klant. Door hier bewust mee om te gaan en jezelf in de klant te verplaatsen, klantgerichtheid dus, kun je meer bereiken. De klant voelt zich beter begrepen en zal hierdoor sneller en vaker zaken met jou doen. Klantvriendelijkheid tip #4 – Noem de klant bij zijn naam Klanten willen geen nummer zijn maar erkent worden in wie ze zijn. Waar mogelijk, noteer hun naam en gebruik deze in het gesprek. Hierdoor maak je het gesprek veel persoonlijker. Klantvriendelijkheid tip #5 – Congruent zijn Wanneer we met andere communiceren doen we dit niet alleen via de woorden die we spreken. We doen dit met meerdere middelen. Intonatie en lichaamshouding zijn misschien nog wel belangrijker dan de woorden die we spreken. Je kunt wel vriendelijk tegen je klanten doen, maar als je het niet meent is dit via lichaamstaal af te lezen in je gezicht en houding, of te horen via jouw stem. Wanneer je het wel meent heet dit congruent zijn. Denk, doen en handelen komen met elkaar overeen. Wanneer je niet congruent bent vangen klanten deze signalen onherroepelijk op, vaak als een soort onderbuik gevoel. Dit belemmert de communicatie. Klantvriendelijkheid tip #6 – Spreek duidelijk Zeker als het klantcontact telefonisch verloopt is deze tip van levensbelang. Je wilt immers dat klanten jou kunnen begrijpen en verstaan. Duidelijk spreken maak de communicatie veel gemakkelijker. Klantvriendelijkheid tip #7 – Investeer in de lange termijn relatie Ga niet voor de snelle winst. Dit is misschien een open deur en sluit aan bij wat hier boven staat: een tevreden klant komt vaker terug. Ook al is dat ene gesprek lastig en verkoop je niet wat je dacht te verkopen, door het contact met de klant zo prettig mogelijk te laten verlopen investeer je in de lange termijn relatie met de klant. Klantvriendelijkheid tip #8 – De klant is niet altijd koning, assertiviteit en grenzen stellen Klantvriendelijkheid en klantgerichtheid betekent niet dat de klant altijd koning is. Soms willen klanten iets wat gewoon niet mogelijk is of die tegen de normen en waarden van jezelf en het bedrijf ingaan. Het is aan jou om grenzen te stellen. Maak hier gebruik van waar nodig.Let ook op je eigen assertiviteit, zeker als je iemand bent die moeite heeft om grenzen te stellen. Klanten kunnen hier misbruik van maken, of je kunt toezeggingen doen die niet haalbaar zijn. Het gaat erom een goede balans te vinden en voor jezelf kunnen opkomen zonder de ander te schaden. Klantvriendelijkheid tip #9 – Wees blij met de feedback en klachten die je krijgt Je kunt veel leren van de feedback en klachten die klanten jou geven. Neem ze serieus. Ze helpen je om het beter, of anders, te doen. Of ze wijzen je op gedrag waar je zelf niet van bewust bent. Bovendien nemen jouw klanten de moeite om dit tegen jou te vertellen. Eigenlijk is een klacht dus een geschenk uit de hemel, het helpt je om de klanttevredenheid te verbeteren. Klantvriendelijkheid tip #10 – Wees jezelf Wees gewoon jezelf. Het is veel gemakkelijker om jezelf te zijn dan een rol te spelen. Je komt veel echter en authentieker over en klanten zullen dit waarderen. Jezelf anders voordoen dan je werkelijk bent, kost bovendien erg veel energie en het is nergens voor nodig.
15
Bekendmakingen Crime free cycle
We zitten al op iets meer dan de helft voor nog een jaar CRIME FREE. Op naar 8 november 2015. Blijf (te allen tijde) ALERT!!
Aantal aanrijdingen
Voor de eerste helft van 2015 zijn er 20 bedrijfsvoertuigen betrokken geweest bij een aanrijding. Hiervan waren medewerkers van Mitra NV en DTS NV in 9 gevallen de veroorzaker en in 11 gevallen de benadeelde. We dienen alert te zijn in het verkeer. RIJ DEFENSIEF!!
Evenementen 2015 Happy day - 25 juli Family day - 5 september
Een mier mensen kan doden?
Het gaat hier om de buldogmier (Myrmecia pyriformis) De buldogmier (Myrmecia pyriformis) is een zeer agressieve mier. Hij zal een ieder die te dicht in de buurt van zijn nest komt aanvallen en zelfs achtervolgen. Als hij zijn slachtoffer te pakken krijgt bijt hij zich vast met zijn krachtige kaken en steekt zijn slachtoffer herhaaldelijk. Bulldogmieren leven in Australië. Ze hebben een zeer krachtig gif. Mensen die allergisch zijn voor dit gif kunnen binnen 15 minuten nadat ze gestoken zijn door de mier overlijden. Aangezien een onderzoek uitwees dat zo’n 3-4% van de Australiërs allergisch zijn is dit voor de mensen zeker een beestje om rekening mee te houden.
Het giftigste dier op aarde een kikkertje van 1gram is?
Dit kleine beestje is de ‘kokoi’. De huidklieren van dit beestje scheiden batrachotoxine af, waarvan 0,0001 gram al voldoende is om een volwassen mens te doden. Met niet meer dan 1 gram zou je dus tienduizend mensen kunnen ombrengen! De kokoi behoort tot de Dendrobatidaefamilie, die uit 170 giftige soorten bestaat. Vrijwel allemaal zijn ze getooid met bijzonder felle kleuren die als waarschuwing dienen voor mogelijke belagers. Ook de indianen die het oerwoud bewonen, kennen de dodelijke werking van het kikkergif. Ze roosteren de diertjes boven een vuur, die al stervende hun giftige substantie prijsgeven. Vervolgens dopen de indianen hun pijlpunten in het gif, waarmee het effectief jagen is. Eén kokoi levert genoeg gif op om zo’n 50 pijlpunten te ‘vergiftigen.’
De QWERTY-indeling van toetsenborden gekozen is om typistes langzaam te doen typen?
De QWERTY-indeling werd in 1873 geïntroduceerd met de bedoeling de typistes af te remmen, omdat anders de hamertjes van de typmachine in de knoop zouden raken. Christopher Latham Sholes patenteerde in 1868 de klassieke typmachine. Een mooie uitvinding, maar met meteen al een probleem. De hamertjes waarmee de letters op papier sloegen, raakten voortdurend in de knoop. Zakenpartner James Densmore verzon de oplossing: een toetsenbord waarbij letters die vaak na elkaar voorkomen ver uit elkaar lagen. Ziedaar de geboorte van het QWERTY-toetsenbord. Een slordige honderd jaar later arriveert de computer. Exit hamertjes. Maar het QWERTY-toetsenbord blijft; ook al zijn er veel indelingen te bedenken die ergonomischer zijn. Er zijn simpelweg teveel mensen gewend aan het klassieke toetsenbord. Omschakelen zou teveel moeite kosten.
Ingezonden stukken
16
Een vrouw wil dat haar man met een andere vrouw gaat uit eten. Na 21 jaar huwelijk wilde mijn vrouw dat ik met een andere vrouw ging eten. Zij zei: “Ik hou van je, maar ik weet dat de andere vrouw ook van je houdt en tijd met je wilt doorbrengen.” De andere vrouw waar ik mee uit eten moest, was mijn moeder. Mijn moeder is al 19 jaar een weduwe. Echter maken mijn drukke baan, hobby’s en de kinderen het onmogelijk om haar regelmatig te bezoeken. Die avond belde ik mijn moeder om haar mee uit eten te vragen en daarna naar de bioscoop te gaan. “Wat is er aan de hand? Gaat alles goed met je”, vroeg ze. Ik zei: ”Ik dacht dat het wel leuk zou zijn om iets leuks met zijn tweeën te doen”. Ze dacht er even over na en antwoordde: ”Ik zou het erg leuk vinden”. Die vrijdag na mijn werk reed ik naar mijn moeder om haar op te halen. Ik was erg nerveus, omdat ik mijn moeder lang niet meer had gezien. Zij was naar de kapper geweest en droeg de jurk die zij voor het laatst aan had tijdens de viering van haar laatste trouwdag. Ze straalde van geluk. We gingen naar een klein restaurant die bekend staat om het lekkere eten. Mijn moeder hield mijn arm vast alsof zij een koningin was. Toen wij aan tafel zaten las ik de menukaart voor, omdat haar ogen steeds slechter werden. Halverwege de menukaart keek ik naar mijn moeder en zag dat zij naar mij staarde. Ze glimlachte en zei: “Ik las ook altijd de menukaart voor toen je klein was.” Waarop ik antwoordde: ”Dan is het tijd om te ontspannen en ik wat voor jou terug kan doen”. Tijdens het diner hadden wij een aangenaam gesprek, niets bijzonders. Gewoon wat bijkletsen over ons leven en wat er zoal gebeurt. Wij zaten zo lekker te kletsen dat wij de tijd vergaten en zo de film misten. Toen wij na afloop bij het huis van mijn moeder arriveerden zei ze: ”Ik ga de volgende keer graag weer met jou uit eten maar alleen als jij mij jou laat uitnodigen.” Eenmaal thuis aangekomen vroeg mijn vrouw hoe het etentje was. “Heel leuk, leuker dan dat ik had verwacht”, antwoordde ik. Een paar dagen later stierf mijn moeder aan een hartaanval. Het gebeurde zo plotseling dat ik niet eens tijd had om wat voor haar te doen. Enige tijd later ontving ik een kopie van een rekening van het restaurant waar mijn moeder en ik waren gaan uiteten. In de enveloppe zat een begeleidende brief met de volgende tekst: “Lieve zoon, ik heb de rekening vooraf betaald. Ik wist namelijk niet zeker als ik de volgende keer erbij kon zijn. Daarom heb ik voor jou en je vrouw betaald. Je zal nooit weten wat het etentje met jou voor mij heeft betekent. Mijn liefste zoon, ik hou van je.” Op dat moment begreep ik het belang van de woorden “ik hou van je” en om je dierbaren de aandacht te schenken die ze verdienen. Niets in het leven is belangrijker dan je familie.
Zou je zelf ook graag iets willen insturen? Wij zouden dat zeer op prijs stellen. Suggesties, moppen of weetjes zijn ook welkom. Deponeer het in de MGDF-magazine box in de kantine aan de Bonistraat 66 of mail het naar
[email protected]
17
De brief
Florence Fung Loij
Lieve vriend, Hoe gaat het met je? Ik stuur deze brief om je te laten weten hoeveel ik om je geef. Ik zag je gisteren en je was met je vrienden aan het praten. Ik heb de hele dag gewacht, in de hoop dat je ook met mij zou willen praten. Ik gaf je de zonsondergang om je dag af te sluiten en een koel briesje om je te laten uitrusten, en ik wachte. Je kwam nooit. Het deed me pijn, maar ik hou nog altijd van je omdat ik je vriend ben. Ik zag je slapen afgelopen nacht en wilde je zachtjes aanraken, dus liet ik het maanlicht over je gezicht schijnen. Opnieuw wachte ik, ik wilde naar beneden komen zodat we konden praten. Ik heb zoveel cadeautjes voor je! Je werd wakker en maakte haast om naar je werk te gaan. Mijn tranen waren in de regen. Als je nou maar naar me luisterde! Ik hou van je! Ik probeer je dat te vertellen in de blauwe lucht, in het stille groene gras, ik fluister het tussen de boomtoppen door, adem het in de kleuren van de bloemen, schreeuw het in het dal van de bergen en geef de vogels liefdesliedjes om te zingen. Ik omhels je met de warmte van de zon en overlaad je met de geuren van de natuur. Mijn liefde voor jou is dieper dan de oceaan en groter dan de grootste behoeftes in je hart. Vraag het me! Praat met me! Vergeet me alsjeblieft niet! Ik heb zoveel om met je te delen! Ik zal je niet langer ophouden. Het is jouw keuze. Ik heb voor jou gekozen, ik zal op je wachten. Ik hou van je! Je vriend, Jezus.
Medisch Hoekje Beroerte Wat is een beroerte? Een beroerte (CVA) is de verzamelnaam voor een herseninfarct en een hersenbloeding. Bij een beroerte werkt plotseling een deel van de hersenen niet meer. CVA staat voor Cerebro Vasculair Accident. Letterlijk vertaald is dit een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen. Bij een CVA krijgt een deel van de hersenen geen bloed. Er is sprake van een: • TIA: een kortdurende afsluiting van een bloedvat in de hersenen met tijdelijke uitvalsverschijnselen • herseninfarct: een langer durende afsluiting van een bloedvat • hersenbloeding: een scheurtje in een bloedvat, waardoor bloed in het omringende hersenweefsel stroomt. Aan de buitenkant zie je niet of iemand een afsluiting in een bloedvat of een bloeding heeft. De verschijnselen zijn gelijk. Zolang we niet weten wat de oorzaak is, noemen we het een beroerte. Van alle beroertes is een groot deel (80%) een herseninfarct en een klein deel (20%) een hersenbloeding. Functie van de hersenen Een beroerte kan leiden tot verlammingen, apraxie, spreek- en taalstoornissen, stoornissen bij het zien, verwaarlozing (neglect) van een lichaamszijde en veranderingen in gedrag en persoonlijkheid. Deze gevolgen hangen af van de grootte en de plaats van het getroffen gebied in de hersenen: de grote hersenen (linker- of rechterhelft), de kleine hersenen of de hersenstam.
Grote hersenen De grote hersenen bestaan uit een linker- en rechterhelft: • rechterhelft bestuurt de linkerkant van het lichaam • linkerhelft bestuurt de rechterkant van het lichaam Linkerhelft De linkerhelft van de grote hersenen regelt meestal: • spraak en taalgevoel • rekenvaardigheden • herkennen van voorwerpen • volgorde van handelen De gevolgen van een CVA in de linkerhersenhelft kunnen zijn: • verlamming van de rechterkant van het lichaam • geen goed zicht aan de rechterkant van beide ogen • niet reageren op signalen aan de rechterkant van het lichaam (neglect) • problemen met spreken en begrip van taal • problemen met lezen en schrijven Rechterhelft Bij de meeste mensen liggen in de rechterhelft centra voor: • ruimtelijk inzicht • emoties en sociaal gedrag • muzikaal gevoel Mogelijke gevolgen van een CVA in de rechterhersenhelft: • verlamming aan de linkerkant van het lichaam • geen goed zicht aan de linkerkant van beide ogen • niet reageren op signalen aan de linkerkant van het lichaam (neglect) • problemen met ruimtelijke waarneming (afstand, diepte, beweging)
18
Kleine hersenen De kleine hersenen sturen en coördineren de bewegingen. Hier bevindt zich het centrum van de fijne coördinatie. Bij een CVA in de kleine hersenen is de fijne motoriek verstoord. Bewegingen kunnen schokkerig zijn of onhandig overkomen. Hersenstam De hersenstam is van levensbelang. Het vormt de verbinding tussen de hersenen en het ruggenmerg. De hersenstam regelt belangrijke functies zoals: • bloeddruk • lichaamstemperatuur • hartslag en ademhaling Een hersenstaminfarct is meestal ernstig. Zelfs een redelijk klein infarct in de hersenstam kan veel schade aanrichten. Een groot hersenstaminfarct verloopt meestal fataal, als bijvoorbeeld de ademhaling, bloeddruk of hartslag wegvalt. Gevolgen van een CVA Een CVA kan leiden tot verlammingen van verschillende spieren. Gevolgen zijn: • moeilijkheden met het aansturen van een lichaamsdeel (problemen met lopen of bewegen van een arm) • scheve mond, problemen met praten of slikken • controle kwijt over het plassen (incontinentie) De patiënt merkt niet altijd dat de linkerhelft van het lichaam verlamd is. Ook zijn gevoel aan de rechterkant kan verminderd zijn. Voorbeelden zijn: • niet meer herkennen van voorwerpen op de tast • geen verschil merken tussen scherp en bot • zich vergissen in warm en koud Apraxie Een andere beperking na een CVA is apraxie. Bij apraxie heeft de patiënt moeite met het uitvoeren van dagelijkse handelingen zoals aankleden, koken en koffie zetten. Hij weet niet in welke volgorde de handeling hoort, of vergeet een stap. Afasie Als het taalcentrum beschadigd is, kan de taalstoornis afasie optreden. De patiënt: • weet wat hij wil zeggen, maar kan
19
• • • •
de woorden niet vinden zegt helemaal niets, of spreekt slechts enkele woorden spreekt wartaal begrijpt de gesproken taal niet, het lijkt alsof iedereen een vreemde taal spreekt heeft moeite met lezen en schrijven
Dysartrie Bij een spraakstoornis (dysartrie) heeft de patiënt moeite met het duidelijk uitspreken van woorden. Bijvoorbeeld door een gezichtsverlamming aan 1 kant. Hij begrijpt meestal heel goed wat er tegen hem wordt gezegd. Stoornissen bij het zien Soms valt de helft van het gezichtsveld weg. Bij een CVA aan de rechterkant ziet iemand niet wat er links gebeurt. En andersom. Verwaarlozing (neglect) Neglect is een stoornis in de waarneming aan 1 kant van het lichaam. De patiënt kan de prikkels van de zintuigen dan niet meer centraal verwerken. De patiënt heeft minder aandacht voor een kant van het lichaam of de omgeving aan die zijde maar is zich hiervan niet altijd bewust. Enkele kenmerken van neglect zijn: • tegen obstakels aan botsen, zoals deurposten • bord half leeg eten • slechts een kant van het lichaam wassen of aankleden • problemen met lezen, schrijven en klok kijken • in een groep de mensen aan een bepaalde kant negeren Gedrag en persoonlijkheid Bij een CVA vallen lichamelijke beperkingen meteen op. Er zijn echter ook veel veranderingen die niet direct zichtbaar zijn: • sneller moe • dingen vergeten • minder goed concentreren • sneller bang en onzeker • impulsief gedrag en overschatten van eigen mogelijkheden • moeite met ruimtelijke oriëntatie en planning • minder flexibel • sneller emotioneel, geprikkeld en agressief • verwaarlozing van zichzelf • depressie • dementie
Langdurige suppletie met foliumzuur, vitamine B6 en vitamine B12 blijkt de kans op depressie na een CVA of TIA met 50% te kunnen verlagen. De verschijnselen van een depressie kunnen ook optreden door overbelasting. Deze overbelasting kan komen doordat de persoon met een doorgemaakt CVA (te snel) weer terug wil keren op zijn of haar oude niveau van functioneren (de lat (te) hoog legt). Langdurige overbelasting bij een toch al overbelast brein kan klachten/verschijnselen tot gevolg hebben die lijken op depressieklachten. Begeleiding thuis kan daarbij steunend zijn. Risicofactoren Beïnvloedbare risicofactoren • hoge bloeddruk • suikerziekte • specifieke hartritmestoornissen • bepaalde hartaandoeningen zoals hartkleplijden en endocarditis • stoornissen in de cholesterolhuishouding • aderverkalking • roken (nog gevaarlijker in combinatie met de anticonceptiepil) • eerder doorgemaakt CVA of TIA • een te lage inname van magnesium. • In een grootschalig epidemiologisch onderzoek bleek de consumptie van rood vlees ook geassocieerd met een verhoogd risico op CVA bij mannen. Eerder bleek een dergelijk verband ook al bij vrouwen. Onbeïnvloedbare risicofactoren • leeftijd (hoe ouder men wordt hoe hoger de kans op een CVA) • geslacht (volgens de statistieken hebben mannen meer kans op een CVA dan vrouwen) • familiaire voorgeschiedenis (erfelijkheid)
Herkennen van een CVA Omdat de hersenen slechts een korte tijd zonder zuurstof kunnen is het belangrijk om snel te handelen als iemand een CVA heeft. Daarom is het goed om de waarschuwingstekenen zelf te kennen, zodat de hulpdiensten snel verwittigd kunnen worden wanneer een CVA optreedt. Zelfs als de waarschuwingstekens slechts enkele minuten duren is het zinvol om direct medische hulp te
zoeken. Een zesde van de patiënten met een CVA heeft in de voorafgaande dagen tot weken een ‘waarschuwing’ gehad in de vorm van een TIA. Als de oorzaak van een TIA tijdig opgespoord wordt kan de kans op een CVA in veel gevallen worden verminderd. De FAST-test De FAST-test (Face-Arm-SpeechTime-test) is een snelle test om een CVA bij iemand te herkennen. Hieronder staat aangegeven hoe deze test wordt uitgevoerd: • Face (gezicht): vraag aan de persoon om te lachen of de tanden te laten zien. Als de mond scheef staat of een mondhoek naar beneden hangt, kan dit duiden op een CVA. • Arm (arm): vraag aan de persoon om beide armen op te tillen en voor zich uit te strekken met de binnenzijde van de hand naar boven. Als een arm wegzakt of rondzwalkt kan dit duiden op een CVA. Vraag aan de persoon om de ogen te sluiten, dit voorkomt dat men visueel gaat corrigeren als een arm begint weg te zakken. • Speech (spraak): vraag aan de persoon of aan omstanders of er verandering in het spreken is opgetreden. Als de persoon onduidelijk begon te spreken of niet meer uit de woorden kon komen, kan dit duiden op een CVA. Ook kunt u de persoon vragen tot 10 te tellen; wanneer hij getallen herhaalt, verkeerd uitspreekt of bij een bepaald getal blijft steken, kan dit het gevolg zijn van een CVA. • Time (tijd): Probeer van de persoon zelf, indien deze nog kan spreken, of van omstanders te weten te komen hoe lang deze verschijnselen zich al voordoen. Dit is van belang voor de hulpdiensten in verband met de verdere behandeling van het CVA. ■
Lachhoekje
20
Een Surinamer gaat naar New York maar kan geen baan vinden, dus opent hij een praktijk: ORIGINELE BOSMEDICIJN. GEGARANDEERDE BEHANDELING TEGEN ELKE KWAAL – $100.00. BIJ GEEN SUCCES $1,000.00 RETOUR. Een advocaat denkt hem een lesje te leren en snel even $1,000.00 te verdienen en gaat naar de praktijk. Advocaat: “Ik ben mijn smaak kwijt”. Surinamer: “Zuster, breng medicijn van fles 22 en dien 3 druppels in de mond van de patient toe” Advocaat: “Bleeh.. dit is benzine!” Surinamer: “Gefeliciteerd, uw smaak is hersteld. Dat is $100.00” De advocaat is geïrriteerd dat hij zo gemakkelijk is beetgenomen en komt na een paar dagen terug om het geld terug te verdienen. Advocaat: “Ik ben mijn geheugen kwijt, ik kan me niks meer herinneren.” Surinamer: “Zuster, breng fles nr 22 en dien 3 druppels in de mond van de patient toe” Advocaat: “In geen geval! Dat is benzine. De laaste keer gaf je dat tegen smaakverlies.” Surinamer: “Gefeliciteerd. U hebt uw geheugen terug. Dat is $100.00.” De woedende man betaalt hem maar is vastberaden zijn $200.00 plus $800.00 extra terug te verdienen. Een week later komt hij terug met een wandelstok. Advocaat: “Mijn gezichtsvermogen is heel slecht.” Surinamer: “Wel, ik heb geen remedie daarvoor, dus hier heeft u $1,000.00.” (geeft hem een bankbiljet) Advocaat: (staart naar het bankbiljet) “Maar dit is maar $50.00, en geen $1,000.00!” Surinamer: “GEFELICITEERD, uw gezichtsvermogen is hersteld. Geef mij m’n $50.00 terug en voor de behandeling $100.00”
Een man gaat naar het politie bureau om te melden dat zijn vrouw vermist is. Man: “Mijn vrouw is vermist. Ze is gisteren gaan shoppen en is niet thuis gekomen.” Agent: ‘Wat is haar lengte?” Man: “Poeh, geen idee. Ik denk iets meer dan 1.60m” Agent: “Gewicht?” Man: “Geen idee. Niet heel dun, maar ook niet heel dik.” Agent: “Wat is de kleur van haar ogen?” Man: “Ik weet het niet zeker. Is me nooit opgevallen.” Agent: “Wat is haar haarkleur?” Man: “Dat verandert een paar keer per jaar. Misschien nu donkerbruin.” Agent: ‘Wat voor kleren droeg ze?” Man: “Dat zou wel eens een lange broek of een short kunnen zijn geweest. Ik herinner het me niet helemaal.” Agent: “In wat voor auto ging ze weg?” Man: “Ze is weggegaan in mijn truck.” Agent: “Wat voor soort auto is het?” Man: “Een gloednieuwe rode Ford Ranger, bouwjaar 2015, 3.2L 5-cylinder turbodiesel motor, 4x4, 6 SP automatische transmissie, cruise control. Op maat gemaakte zwarte leren stoelen en “Bubba” vloer bedekking, gouden kabels, DVD scherm metnavigatie, bluetooth radio met 6 speakers, 6 bekerhoudes en 4 power outlets. Speciaal toegevoegde lichtmetalen off-road wielen van Michelin. Mijn vrouw heeft een kleine kras aangebracht op de deur aan de bestuurders kant. “ Op dit moment begint de man te huilen. Agent: “Maakt u zich geen zorgen. Wij vinden uw auto wel. “
21
Wat te vieren 1 jan 2015 - 1 juli 2015 Geboorten Datum Naam Zoon/dochter van Afdeling Bedrijf 22-Aug-14* SITI-SULAIGA ARIVIN SANWIKARTA SIG MITRA 7-Mar-15 CHOSEN PAUL MISDJAN MARKETING DTS 15-May-15 YELISHA YESSICA RESOSEMITO FINA MITRA 19-May-15 ARISA RODHESIA REDJOTAROENO MARKETING DTS 2-Jun-15 ALAINA STEVEN PAWIRODINOMO SALES DTS 10-Jun-15 EVA ROLAND EMANUELSON SOP MITRA
Huwelijken Datum Naam Afdeling Bedrijf 29-May-15 IWAN DIPOKARTO SIG MITRA
Bevorderingen Datum Naam Bevorderd tot Bedrijf 1-Jan-15 WHENSLEY SOUPRAYEN SUPERVISOR SOP MITRA 1-Jan-15 RON HENRY SALESMAN MITRA 1-Jan-15 DONAGHY KASANWIDJOJO SALESMAN MITRA 1-Feb-15 SANDY ALIM DISTRICT COÖRDINATOR MITRA
Pensioen Datum Naam Afdeling Bedrijf 1-Feb-15 ROBBY MERTOSENTIKO AZ DTS 1-Feb-15 LEGIMIN SOERJANOM PRODUCTIE GFI 1-Feb-15 NATIMIN SOERJANOM PRODUCTIE GFI
Jubilarissen 10 dienstjaren Naam JULIO MIJNALS GLEDIE MOELJAREDJA
Afdeling Bedrijf Jubileumdatum SOP MITRA 1-Apr-15 PRODUCTIE GFI 19-Sep-15
15 dienstjaren Naam Afdeling Bedrijf Jubileumdatum ALBERT AMATKARIJO SIG MITRA 1-Feb-15 ALLAN PAWIROWINANGOEN SIG MITRA 3-Apr-15 20 dienstjaren Naam Afdeling Bedrijf Jubileumdatum JERRY LIEUW A JOE IT/MAGAZIJN MITRA 11-Jan-15 EDMAN SOEROTO SIG MITRA 13-Feb-15 JERMAIN CLYDESDALE SIG MITRA 3-Apr-15 RINIA DAWOOT PRODUCTIE GFI 29-Sep-15 ALFONS MOERA AWALIE PRODUCTIE GFI 29-Sep-15 25 dienstjaren Naam Afdeling Bedrijf Jubileumdatum RITA HADJISAJOETI PRODUCTIE GFI 28-Aug-15 PHOELAWATIE SOERDIEN PRODUCTIE GFI 22-Dec-15 * Rectificatie: bij de vorige periode van 1 juli 2014 t/m 1 jan. 2015 is het dochtertje van Arivin Sanwikarta niet vermeld. Bij deze alsnog :)
Nieuwe medewerkers 01 Januari 2015 - 01 Juli 2015*
22
Naam SABAJO Voornaam MARIANE Functie ONDERHOUDSMW Afdeling AZ Bedrijf MITRA Dat in dienst 1-Sep-14
Naam MESIR Voornaam LORENZO Functie SALESMAN ASSISTANT Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 9-Mar-15
Naam WONGSODIKROMO Voornaam CIRHIASO Functie SALES DRIVER Afdeling SIG Bedrijf MITRA Dat in dienst 9-Feb-15
Naam RACHMAN Voornaam JEAN -PIERRE Functie SALESMAN ASSISTANT Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 9-Mar-15 Naam RAMPERSAD Voornaam RITCHEL Functie MARKETING REP Afdeling MARKETING Bedrijf SALES Dat in dienst 27-May-15
Naam RESOWIKROMO TIRTODIKROMO Voornaam NATACHA Functie MERCHANDISER Afdeling MARKETING Bedrijf DTS Dat in dienst 2-Feb-15 Naam GOEDHART Voornaam RODNEY Functie PORTER Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 2-Feb-15 Naam SAJJADHOESEIN Voornaam SHARIEF Functie SALESMAN ASSISTANT Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 2-Feb-15 Naam STARKE Voornaam AMINA Functie ADMINISTRATIEF MW Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 2-Feb-15 Naam AUSTIN Voornaam CHERYL Functie SALESLADY Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 9-Feb-15
Naam WONGSOREDJO Voornaam GEORGIO Functie PRODUKTIE MW Afdeling PRODUCTIE Bedrijf FB Dat in dienst 12-Jan-15 Naam KASIMOEN Voornaam DONNELY Functie MAGAZIJN MW Afdeling PRODUCTIE Bedrijf FB Dat in dienst 1-Apr-15 Naam SABAJO Voornaam TATJANA Functie PRODUKTIE MW Afdeling PRODUCTIE Bedrijf FB Dat in dienst 9-Apr-15 Naam VAN HEES Voornaam DAVE Functie SALESMAN ASSISTANT Afdeling SALES Bedrijf DTS Dat in dienst 1-Jun-15
Rectificatie: de nieuwe medewerkers van de vorige editie waren van de periode 1 juli 2014 t/m 1 jan. 2015. Hierbij was helaas Marian Sabajo niet meegenomen. Bij deze alsnog :)
23
24