Wouter Dehouck (school verlaten in 2002)
‘Doe wat je graag doet en blijf altijd jezelf’ interview: Paul Gordyn (leerkracht P.O.L.)
Toen: februari 2002, met 5 ASO op GWP in Heuvelland
Nu: samen met vriendin
Van school naar school… Kan je iets vertellen waarom je voor het atheneum hebt gekozen? Ik heb op het atheneum niet mijn volledig middelbaar gedaan. De eerste jaren zat ik op de broederschool, maar daar heb ik echt problemen gehad met mijn klasgenoten, die hebben me echt gepest, maar niet zomaar gepest, dat was met slagen en verwondingen. Het was een hele klas tegen één. Toen hebben mijn ouders beslist tot een overstap naar het atheneum, omdat ze er vroeger zelf hadden gezeten, in de Groenestraat, die hebben daar elkaar leren kennen.
1
Door die hele affaire mochten andere leerlingen uit mijn klas niet meer op de broederschool blijven en die wilden toen ook naar het atheneum komen. Ik kreeg dan de keuze van de directeur van het atheneum of die ex-klasgenoten al dan niet naar het atheneum mochten komen. Ik heb toegestemd. Het raarste van het geval is dat ik nadien met die leerlingen geen problemen meer heb gehad, omdat het een zeer aangename klas was waarin ik terecht kwam en ik direct een goed contact had met iedereen. Zou er op het atheneum misschien minder gepest worden? Dat weet ik niet. Ik denk wel, hoe meer leerlingen iets verboden wordt, hoe spannender het wordt om het toch te doen. In het katholiek onderwijs wordt er meer verboden, je mag dit niet, je mag dat niet, je mag niet snoepen op de speelplaats. In het atheneum was dat helemaal anders. Er is meer vrijheid. Hoe heb je de lessen op het atheneum ervaren? Ik vond die tijd een leuke ervaring. We zaten in een lolbroekenklas of hoe moet je dat noemen, er was altijd wel iets om mee te lachen en onnozel te doen.
Het was een leuke tijd. We zaten in een lolbroekenklas.
e
Wouter (4 van links staand) met zijn eerste klas 5 ASO (schooljaar 2000-2001)
Werken was er niet bij? Toch wel, toch wel, dat was het nuttige aan het aangename koppelen. Les krijgen was aangenaam, er waren een pak jonge leerkrachten, los en toch leerzaam. Ik heb meer geleerd in die 2 jaar atheneum dan in die 4 jaar broederschool. Daar hadden we een leraar godsdienst die nogal vervuld was van zichzelf. Die vertelde het leven van Oedipus alsof hij het zelf had meegemaakt.
2
e
Ik herinner me nog goed toen we op GWP waren naar Westouter, dat was met mijn 2 klas 5 ASO. Dat was een heel gezellige driedaagse. Heb je nog contact met klasgenoten van toen? Ja, met sommige medeleerlingen heb ik nog contact, niet intens of rechtstreeks, maar ik loop ze eens tegen het lijf of ik kom ze tegen op internet. e Nauwe vrienden heb ik er niet aan overgehouden. Dat komt voor een stuk omdat ik vanaf mijn 16 in een discotheek ben gaan werken en de anderen van mijn klas op die leeftijd niet uitgingen of eerder naar een fuif. Je hebt het middelbaar niet afgemaakt? Nee. Het is jammer dat ik dat toen afgebroken heb. Dat lag aan mijn leerethiek, of hoe noem je dat? Ik moest mijn 5 ASO opnieuw doen, maar blijkbaar heb ik toen niet geleerd uit mijn fouten en ik had op het einde van dat bisjaar geen zin meer om nog verder te doen. De eerste dag na de examens van het vijfde ben ik al gaan werken. Ik ben nogal redelijk eigenwijs. Ik had toen, en heb nu nog altijd het idee dat je veel kan leren uit je schooljaren, maar ik weet niet of het nu zo belangrijk is om je diploma A2 te halen om aan werk te geraken. Als je wil werken en je wilt iets bijleren bij een baas, dan kan je dat. Ik heb nog nooit een papier moeten voorleggen, terwijl ik toch al jobs heb gedaan van A2 niveau. Op het ogenblik heb ik een bediendencontract van onbepaalde duur bij een firma die bouwgereedschap verkoopt. Ik doe daar toonbankverkoop en zorg voor offertes, verkooporders, advies over gereedschap en materialen. Blijkbaar was mijn ervaring van doorslaggevend belang.
… van werk naar werk… Je hebt dus al een aantal jobs achter de rug? Ik ben begonnen in de horeca, ik heb in het café- en discotheekleven gestaan. Dat heeft me ervaring gegeven met menselijk contact, proberen om niets te vergeten, en iets wat iedereen in die wereld kent, de “coup de feu”, dat wil zeggen, een paar uur serieus vollenbak doorwerken, zonder nadenken huphuphup alles zo vlug mogelijk doen tot het weer rustiger wordt. Maar ik wou dat niet blijven doen. Horeca, dat is 60 uur per week werken, je verdient wel goed, maar navenant je uren heb je niet zodanig veel. Toen ben ik gaan werken in een magazijn, een groothandel van snoep en chips die kleine winkels bevoorraadt. Ik moest vooral bestellingen klaarzetten. Dat is een job voor ongeschoolden, toen zat ik daar niet mee in, je moet ergens beginnen. Ik heb dat een jaar en een half gedaan, ik mocht daar blijven, maar mijn ambities gaan verder dan heel mijn leven hetzelfde doen, dus ben ik opgestapt om iets anders te gaan doen. Eerst opnieuw magazijnwerk, voor designverlichting, maar dat was opnieuw bestellingen klaarzetten. Toen heb wat interimjobs gedaan om weer in het roulement te geraken, eerst opnieuw horecawerk, dan een magazijn dat bedrijven bevoorraadt met EHBO materiaal. Ik heb toen mijn C-rijbewijs gehaald voor vrachtwagens, toen mocht ik 2 dagen per week materialen leveren in België, Nederland en Duitsland. Dat was wel leuk, maar er kwam opnieuw sleur. Dus ben ik terug weggegaan en heb een job aangenomen waar ik totaal niets van afwist, buigtechniek, het plooien van pvc-raamkozijnen. Dat was wiskundig gezien stralen en oppervlakte uitrekenen, maar vooral handwerk, schrijnwerkerwerk. Aangezien ik in het ASO had gezeten, had ik nog nooit een boormachine in mijn handen gehad. Had je niet beter TSO gevolgd? Ik had altijd al een technische richting willen volgen, maar mijn ouders hebben me verplicht een ASOrichting te nemen. De eerste drie jaar was dat ASO geen probleem, de helft van de leerstof leer je in de les en dat moet je dan gewoon eens herhalen. Maar de laatste jaren had ik echt geen goesting meer. 3
Mijn ouders beweerden echter dat, als je geen ASO volgt, je niets kan worden in het leven, maar ik heb het tegendeel willen bewijzen. Door dat werk met buigtechniek heb ik een goede technische achtergrond verworven. Na de buigtechniek wou ik iets anders proberen. Ik heb 4 maand gewerkt als handelsreiziger, dat was baanprospectie, pusherig gedoe, voet-tussen-de-deur-verkoop, maar dan niet deur aan deur, wel werf aan werf, rondrijden naar werven en daar dan de mensen aanspreken om een bepaald product silicone te kopen. Dat lag mij niet, van buitengeleerde zinnetjes opzeggen en dan je product pushen en blijven zagen “maar ja, als je niet eens ons product probeert…”. De verkoop was niet zo slecht, 10.000 euro per maand aan tubekes silicone, maar mijn probleem was ook dat je thuis nog moet faxen, papierwerk doen. Ik kreeg vollenbak stress. En ook op een regenachtige dag of sneeuwdag moet je rondrijden, terwijl je dan niemand op een werf tegenkomt. De verkooptrucs was ik kotsbeu. Mijn huidig werk doe ik dolgraag. Het is een firma uit Roeselare met 19 of 20 winkels over heel België. Ik doe Mijn huidig werk doe ik dolgraag. Je advies en verkoop aan de balie. We hebben 10.000 kan mensen helpen. artikels die je moet kennen, van boutjes over boormachines tot rolluikmotoren, en ook nog silicone. Klanten komen met een plan van hun architect en vragen welk materiaal ze nodig hebben. Je kan de mensen helpen, vaak met een product dat goedkoper is dan het product dat ze eerst voor ogen hadden, het is minder pushen.
… van meisje naar (hét) meisje… Kan je iets vertellen over je relationeel leven? Ik woon samen met mijn vriendin Charlotte, die nu zes maand zwanger is van een eerste kindje. We zijn nu al 5 jaar samen. Na een jaar samen zijn wouden we iets kopen, zonder er al te veel aan te spenderen en zonder er alles voor te moeten laten, enkel om een hoop stenen af te betalen. We hebben een appartement gekocht in Lichtervelde, een nieuwbouw waar we niet veel werk aan hadden. We zijn beiden altijd druk bezig, en om het gras af te rijden heb ik niet zo’n goesting. We zijn toen allebei van huis weggegaan. Ik had toen wel al eens een tijdje alleen gewoond, ook een probeersel. Heb je toen ook relaties uitgeprobeerd? Als je in een discotheek werkt, kan je ervan profiteren, van links naar rechts fladderen, een meisje hier, een meisje daar. Maar er komt een periode dat je dat moe bent en een persoon wil die niet alleen je vriendin is, maar ook je beste vriend, iemand tegen wie je eindeloos kan vertellen, iemand die je niet beu geraakt, iemand met wie je niet alleen seks wil, maar ook een vriendschapsrelatie. Het is niet alleen de schoonheid of het geld dat telt. Het geluk ligt niet in het geld. Veel belangrijker is het overeenkomen met elkaar. Wat ben je met iemand die Geluk ligt niet in geld. Veel mooi is of veel geld heeft, maar een zaag is. Zoals eens belangrijker is overeenkomen met iemand tegen mij zei: wie het wijf trouwt om het lijf, elkaar. verliest het lijf, maar behoudt het wijf. We worden allemaal ouder en verliezen onze schoonheid. Wat blijft is de persoon. En binnenkort word je dus vader. Ja, ik ben daar supercontent over. We verwachten een jongetje in januari, we maken daar geen geheim van. Het leek ons het goede moment, bijna 26 en 23, dat lijkt ons de ideale leeftijd om kinderen te krijgen. Ik dacht dat het langer ging duren vooraleer mijn vriendin zwanger zou zijn, maar na twee maand was het zover. We zijn daar veel mee bezig, als je ’s avonds in de zetel zit en je voelt dat schoppen, dat is iets heel speciaals. Ons leven zal wel veranderen, maar echt veel uitgaan deden we al niet meer. 4
… van toneelgezelschap naar toneelgezelschap… Kan je iets vertellen over je hobby’s? In het weekend ga ik mee met een traiteur, als bijverdienste. Het is een leuke ploeg van ongeveer 15 man, allemaal hobbyisten. Ik ben daar bij gekomen via mijn moeder. Het zijn hoofdzakelijk mensen die alcoholist geweest zijn, ik niet, maar wel mijn moeder. Die mensen steunen elkaar en houden elkaar recht. Mijn vrienden gaan helpen die bouwen of verbouwen kan je ook een soort hobby noemen. Mijn technische kennis komt daarbij goed van pas. We geven daarvoor elkaar een kleine vergoeding. Maar mijn voornaamste hobby is toneel spelen. Ik ben begonnen met theater toen ik 14 was. Vanaf mijn negende volgde ik dictie en toneelschool, ik moest dat van mijn vader. Zelf had hij dat ook willen doen, maar hij mocht niet van zijn vader. Hij is e gestart met toneelschool op zijn 27 , maar dan heb je een achterstand die nog moeilijk is op te halen, vooral op vlak van uitspraak. Mijn vader is van de Westhoek en bepaalde West-Vlaamse accenten heeft hij nooit meer uit zijn Nederlands gekregen. Oefenen op de “a” en de “oe”, als je 9 bent, is dat echt niet leuk, maar nadien komen improvisatieoefeningen, voordracht. Met theater ben ik begonnen in Torhout, die hadden een jeugdtheater. Mijn eerste rol was onmiddellijk al Shakespeare, King Lear. Ik speelde een Schot en ik moest een schotse rok dragen. Wel grappig, maar je hebt nu eenmaal veel over voor een toneelstuk, eens je er mee bezig bent. Theater is theater en thuis is thuis. Er zijn bepaalde dingen die je op de planken moet doen die net echt zijn, maar toch niet echt. Je moet bv. een vrijscène doen, je zit boven iemand op een stoel en je doet alsof, je vrijt niet echt, maar toch lijkt het echt door o.a. de belichting. Soms heeft mijn vriendin het daar moeilijk mee, maar dat hoort erbij. Ondertussen heb ik al in ongeveer 15 stukken gespeeld, 1 of 2 per jaar. Het is nog altijd even interessant. Ik heb wat in Brugge gespeeld omdat mijn vader daar regisseerde, maar als je 2 keer per week van Gits naar Brugge moet om te repeteren, dat was te ver. Het is een hobby waar je niet voor betaald wordt, dus verplaatsingkosten worden niet vergoed. Ik ben op zoek gegaan naar iets dichter en 2 jaar geleden hebben ze me gevraagd vanuit het Spiegeltheater van Roeselare. Dat gezelschap bestaat al 15 jaar en heeft een paar keer het Landjuweel gewonnen, dat is een wedstrijd voor amateurgezelschappen. Mijn eerste stuk daar was onmiddellijk een zwaar stuk, De kleine Eva uit de Kromme Bijlstraat van Louis Paul Boon. Daar zijn we e vorig jaar 2 mee geworden op het Landjuweel.
Twee foto’s uit de toneelopvoering De kleine Eva uit de Kromme Bijlstraat
Zodra je in het theater zit, bellen ze je vaak op “heb je geen goesting om ook eens bij ons te komen spelen?” Ze komen eens kijken naar een stuk waarin je mee speelt, ze vragen je nummer links of
5
rechts en contacteren je. Ze hebben me bv. gevraagd voor hier in Lichtervelde, maar tja, geen tijd genoeg, je kan er geen 3 of 4 tegelijk doen. Samen met mijn vader doe ik ook nog theaterconcerten, dat is een mengelmoes van dans, theater, muziek, alles door elkaar. Met zijn groep trekt hij de theaterzaaltjes rond met bv. een concert van Ierse folkmuziek verweven met verhaal over een veteraan uit de tweede wereldoorlog. Is het moeilijk om in een rol in te komen? Sommige regisseurs vertrekken vanuit het technische, je moet je zin zeggen en dan een bepaalde technische handeling doen, bv. je hand bewegen, dat geeft dan een bepaald effect dat anders is dan als je niets doet met je handen. Andere regisseurs vertrekken uit emoties, je moet iets voelen, of vertrekken uit iets uit je eigen privéleven en daar dan de zin uit de tekst aan toevoegen. In Brugge, ik was toen 16, hebben ze me eens gevraagd de rol te spelen van een homo die een relatie had met een ouder iemand. Daar kon ik mij niet in terug vinden. Ik was toen 16 en op een bepaalde leeftijd kan je soms nog niet een bepaald gevoel opwekken, omdat je nog onvoldoende levenservaring hebt, dan kan je die rol niet neerzetten. Na 2 maand repetities hebben ze me vervangen. Nu ben ik 10 jaar ouder, nu zou dat wel gaan, ik heb al zoveel verschillende rolletjes gespeeld, van smeerlapke tot Don Juan. Welk type ligt jou het best? Ze casten me nogal veel voor ofwel het brave jongetje, ofwel de verleider. Maar laatst moest ik een smeerlap spelen. Het is tof om eens iemand anders te mogen zijn dan je zelf bent. Wat trekt jou juist aan tot het podium? Je mag dingen doen die je anders niet mag doen, je mag alles doen op toneel. De mensen komen kijken naar jou en je mag in feite doen wat je wil op het toneel. Wat je ook gerepeteerd hebt, als je het anders zegt, kan de regisseur daar nog nul aan doen. Het geeft een kick om op het podium te staan. Dat is anders dan in een film of een soap te spelen. Als daar iets verkeerd gaat, wordt het opnieuw opgenomen. In theater krijg je maar één kans, het is goed of het is slecht. Zoals men zegt, op het podium sta je denkbeeldig naakt. Dat bezorgt stress? Iedereen heeft plankenkoorts. Iemand die voor het opkomen geen plankenkoorts heeft, is een slechte speler. Je krijgt dat onder controle eens je bezig bent en je rol goed kent. Je speelt de stress van je af. Toneel spelen, dat is een bal die aan het rollen gaat en je mag daar niet bij nadenken. Als je een zin zegt en je denkt al aan de volgende, ben je slecht bezig, dan laat je je niet mee vloeien met het spel. En het applaus? Applaus is het belangrijkste dat er is, want het publiek moet je kunnen appreciëren. Het applaus maakt veel duidelijk. Bij een komedie moet het applaus onmiddellijk volgen, anders hebben ze het niet gesnapt. Als je bij een tragisch stuk onmiddellijk applaus krijgt, dan is dat niet goed, dan blijkt dat ze het niet gesnapt hebben. Heb je een voorkeur voor komedie of voor tragedie? Ik zou graag wat meer komedie spelen, omdat ik de laatste jaren vooral tragedies heb gespeeld, maar in feite maakt het niet uit. Ik zou graag wat meer gevarieerde typetjes willen spelen. Dat hangt ook af van de regisseurs. Daarom verander ik Door met veel regisseurs te werken veel van groep, om niet altijd dezelfde regisseur te kan je verschrikkelijk veel bijleren, hebben. Elke regisseur heeft een eigen aanpak en door als mens en als speler. met veel regisseurs te werken kan je verschrikkelijk veel bijleren, als mens en als speler.
6
… maar steeds jezelf blijven. Je hebt daarnet het belang van geld gerelativeerd. Heb je een recept voor het goede leven? Iedereen heeft geld nodig. Als je er geen hebt, is het niet goed, maar als je er teveel hebt, is het ook niet goed. Raar, hé. Belangrijk vind ik dat je je zelf niet tekort moet doen. Iedereen heeft natuurlijk wel zijn eigen goestingetjes. Eens iets gaan eten of drinken, dat zou ik niet graag moeten laten. Of eens op reis gaan. Of ik een recept heb voor het goede leven? [stilte] Goed overeenkomen met je partner of een goede vriend hebben. Iedereen heeft wel eens seks nodig, maar niet alleen dat telt. Familiecontacten ook, maar dat is soms moeilijk. Je kan niet voor iedereen goed doen. Mijn ouders zijn nu 2 jaar gescheiden, dat geeft wel problemen, als je bij de ene zit, doet de andere lastig en omgekeerd. Ze zijn altijd over elkaar bezig in de slechte zin en dan moet je daar tussen kunnen fladderen. Ik probeer voor iedereen goed te doen, ook voor mijn klanten, maar je kan niet voor iedereen goed doen, er is altijd wel iemand tegen wiens schenen je trapt. En ik ben nogal een flapuit, het komt er onmiddellijk uit, dan zeg je soms dingen waarvan je achteraf spijt hebt. Ook gezondheid is heel belangrijk. Ik zie dat aan mijn schoonouders, die beginnen serieus met alles te sukkelen dat het niet meer schoon is, de laatste tijd meer in de kliniek dan thuis. Dan mag je nog zoveel geld hebben als je wil. Sociale contacten ook. Het is belangrijk een bezigheid te hebben waarmee je je amuseert, maar waardoor je ook contact hebt met andere mensen, mensen met wie je een band opbouwt, zoals mijn toneelbezigheid. Je hebt samen iets beleefd, wat een band schept. Heb je al een idee hoe je jouw zoon wil opvoeden? Goede manieren bijbrengen, streng maar niet te streng. Proberen natuurlijk, je weet dat nooit. Iedereen zegt “mijn kind, schoon kind”, maar eens op de wereld doen ze toch meestal waar ze zin in hebben. Maar toch, bepaalde waarden meegeven, zonder ze op te dringen. Mijn ouders hebben teveel gezegd “ge moet dit en ge moet dat”. Ik ben wel zeker dat ik hem zal e verplichten rond zijn 9 naar de dictie- en toneelschool te gaan. Daar blijft altijd iets van bij. Speel je later geen toneel, je hebt toch dictie gehad en dan kan je later bij een sollicitatie jezelf goed uitdrukken. Hoe je je uitdrukt is zeer belangrijk. Je krijgt op school wel les Nederlands, maar dat is heel anders, daar wordt te weinig aandacht besteed aan de uitspraak. Maar ik zal hem niet verplichten om ASO te volgen. Ik heb zelf ervaren dat dat geen oplossing is. Heb je soms een raad voor onze huidige leerlingen? Je bedoelt op studievlak? Ik was zelf te weinig de ideale student om daar een antwoord op te geven. Ik zou toch willen zeggen: probeer sowieso jezelf te blijven binnen de schoolmuren. En wat beroepskeuze betreft: probeer iets te doen wat je graag doet, niet iets wat iemand anders jou oplegt, want dat hou je niet vol. Als je dan in dat beroep staat, kan het nog zijn dat je het niet graag doet. Dan heb je een probleem. Als je jezelf moet veranderen om een job te doen, ben je niet goed bezig. De helft van de mensen die bij een werkgever zitten, doen het werk niet waarvoor ze geleerd hebben. Ze zijn overgegaan naar een werk dat ze graag doen. Je moet iets doen wat je graag doet, anders hou je dat niet vol tot aan je pensioen. En ruimer, een raad voor het goede leven? Probeer je goed te voelen. Niet zozeer leven van dag tot dag, maar proberen je plezier te vinden in wat je doet. Daarom ben ik zelf al zo veel veranderd van werk. Ik wil alles wat ik doe, graag doen. Als ik in het weekend nog bijwerk bij die traiteur, is dat niet zozeer
Probeer in iets negatiefs positiefs te zoeken.
iets
7
om dat geld, maar omdat ik dat graag doe, dat is een toffe groep, we doen wat onnozel, we werken, ze zijn daar content en dan ben ik ook content. Niet altijd het slechte, maar het goede van mensen proberen te zien. Probeer in iets negatiefs iets positiefs te zoeken. En je kan dat altijd vinden. Heeft jouw periode op onze school iets bijgedragen tot het tot stand komen van de visie die verkondigt? De overgang van de ene school naar de andere was niet mijn keuze, maar ik heb er die les uit geleerd: probeer jezelf te blijven. Ik ben ook blij dat ik toen voor zedenleer kon kiezen, omdat je daar heel andere dingen kan bijleren dan in godsdienst, toch de godsdienst die ik op de broederschool kreeg. In zedenleer kregen we lessen over waarden en normen. Dat klinkt abstract, en iedereen kiest zelf waar zijn waarden en normen liggen, maar door er moeten over na te denken, leer je daar ook iets uit. En wat ik ook wil vermelden: er waren leraars die iets door de vingers konden zien en al eens iets toegaven. Ik herinner mijn een herexamen dat ik moest maken en dat de leraar toen zag dat ik mijn best had gedaan om er iets over te leren en die heeft me toen voldoende uitleg gegeven om in dat examen te slagen. Niet zeggen “trek je plan”, maar begaan zijn met de leerling.
(interview afgenomen op 14 oktober 2009)
8
