NieuwsHeft Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen Jaargang 9 — nummer 2 — juni 2005
Kijken naar kansen ���������� Gemeenschapshuis nieuwe stijl
������������������������������������������ ����������������������� �������������������������������������������������
���������������������������������������
� � � � � � � �� �
�
’t Heft heeft wederom een succesvolle conferentie ��� georganiseerd voor alle Brabantse ���������� gemeenschapshuizen, voor gemeentelijke������� beleidsambtenaren en ����� Deze vond plaats voor zorg- en wooninstellingen. op woensdag 15 juni 2005 in het provinciehuis in ’s-Hertogenbosch, met als thema: ‘Kijken naar kansen’. De maatschappelijke ontwikkelingen die op de buurt, de wijk en het dorp afkomen, stellen steeds nadrukkelijker nieuwe vragen aan de gemeen��������� schapshuizen. Vragen, die de gemeenschapshuizen gemeenten ertoe moeten zetten goed na te ���� en denken over het beleid en het aanbod dat zij hierop willen gaan ontwikkelen. Nadenken over de kansen die deze ontwikkelingen aan hen biedt. Zo’n 130 vertegenwoordigers van gemeenschapshuizen en gemeenten kwamen op het programma af. Dit bestond uit een aantal inleidingen gevolgd door workshops en een carrousel van projecten.
����
Conferentie 't Heft
�
Gemeenschapshuis De Deel
organisaties de mogelijkheden hiervan, zo krijgt het gemeenschapshuis meerdere functies. Hij benadrukte het belang van dat samen doen. Als rol van de provincie ziet hij het versterken van die functies weggelegd en dan vooral in het faciliteren. Er is immers geld, menskracht en inzet nodig om al die functies te faciliteren. Hij nodigde daarom iedereen uit om ruim van de subsidiepotten van de provincie - Combifonds en Fonds Sociale Infrastructuur - gebruik te maken. Niet alleen voor de benodigde stenen, maar ook voor de activiteiten.
Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
3 Digitaal project van start
������������������� Resultaten enquête ������������ ������������ ��������������������� �������������������� ����������������
Gemeenschapszin bevorderen
De aftrap werd gedaan door gedeputeerde Roel Augusteijn, die enthousiast is over gemeenschapshuizen. Hij ziet de warme plek, die accommodaties innemen binnen de gemeenschap. Vaak is het de enige voorziening die nog aanwezig is waar mensen elkaar ontmoeten. Volgens hem zijn gemeenschapshuizen een wapen tegen de individualisering, een toonbeeld van sociale cohesie waar mensen ontmoeten, een praatje maken en gezellig samen dingen doen. Steeds vaker benutten ook andere
1
���
������������������������������ �����������������������������������
In dit NieuwsHeft:
De aftrap werd gedaan door gedeputeerde Roel Augusteijn.
Ook de actieve rol van de gemeente is door hem genoemd. De nieuwe wet WMO zorgt voor nieuwe taken voor de gemeenten. Er gaat meer gevraagd worden van de burgers, deze moeten in principe zelfredzaam zijn. Als het nodig is kan men aankloppen bij een instantie, als laatste kan men een beroep op de gemeente doen. vervolg op pagina 2.
5 6
Prisma Informatief
7 1
NieuwsHeft vervolg van pagina 1. Hij vermoedt dat in de toekomst wellicht wel 50 % van het gemeentelijk budget op zal gaan aan allerlei taken betreffende wonen, zorg en welzijn. Augusteijn vraagt zich af of de gemeenten dit alles wel goed georganiseerd kunnen krijgen. Gemeenten hebben hierbij organisaties als gemeenschapshuizen hard nodig. De gemeenschapszin moet volgens de gedeputeerde bevorderd worden door een impuls aan de gemeenschapshuizen te geven met ondersteuning van gemeenten, provincie en steunfunctie-instellingen. Op de volgende conferentie van ’t Heft over twee jaar wil hij graag samen met de aanwezigen naar de resultaten van ieders inspanning kijken.
Gemeente als partner
Voorzitter van ’t Heft Frank Gerbrands benadrukte als wethouder nog eens het belang van de samenwerking tussen gemeenschapshuizen en gemeenten. Veel gemeenten hebben zich de laat-
Workshops
In workshops konden de aanwezige bestuurders en beheerders van gemeenschapshuizen informatie krijgen en ervaring opdoen over:
Integrale aanpak
Vervolgens ging Berna Kousemaker, adviseur van Prisma Brabant, nader in op de integrale aanpak op wijk- en dorpsniveau. Zij deed dit aan de hand van de maatschappelijke ontwikkelingen, nieuwe activiteiten en diensten en de rol van de gemeenschapshuizen daarin. Leefbaarheid in een dorp of wijk wordt als subjectief ervaren, toch is het volgens haar mogelijk om het objectief te omschrijven, bijvoorbeeld aan de hand van het voorzieningenniveau, bereikbaarheid en woningaanbod. Vaak denken we aan een dorp of kleine kern, maar natuurlijk geldt dit alles zeker ook voor buurten in de stad. Zij pleitte voor het ontwikkelen van dorps- en wijkontwikkelingsplannen. Hierbij gaat het om de toekomstige leefbaarheid vertaald in een actieprogramma met een integraal karakter. Dit vraagt wel om een goede samenwerking tussen bewoners en de gemeente. Bewoners kunnen zelf actief aan de slag gaan om de leefbaarheid in de eigen omgeving in beeld te brengen. Zo kunnen zij de toekomst in eigen hand nemen en hun wensen en behoeften - samen met de gemeente - nader uitwerken. Ook een gemeenschapshuis kan de initiatiefnemer in deze zijn! Een goed instrument om zelf onderzoek te doen naar de leefbaarheid is het softwareprogramma ‘Dorpswaardering’.
verouderd of vertekend beeld ingeruild worden. Het gemeenschapshuis is een vitaal middelpunt. Laat zien wie je bent en wat je doet, is zijn boodschap aan de accommodaties.
Voorzitter van ’t Heft Frank Gerbrands benadrukte nog eens het belang van samenwerking.
ste jaren afzijdig gehouden van accommodaties. Daardoor zijn die nog al eens naar binnen gericht en is er weinig vertrouwen in de gemeente. Dat moet volgens hem veranderen. Het is belangrijk dat het vertrouwen in de gemeente hersteld wordt. Daarbij is het nodig dat de gemeente en de gemeenschapshuizen elkaar als partner zien. Partner zijn betekent ook gelijkwaardig zijn. Gelijkwaardig met elkaar omgaan betekent ook geven en nemen. Het vraagt van alle partijen een open houding. Gemeenschapshuizen staan
Marktanalyse • Wie zijn de (toekomstige) doelgroepen en wat zijn hun behoeften? Welke ontwikkelingen komen er op gemeenschapshuizen af? Wat zijn kansen? Wat zijn bedreigingen? Hoe betrek je de buurt erbij? Bestuursvaardigheden • Welke bestuursvaardigheden heb je nodig om slagvaardig te kunnen opereren? Wat is de eigen visie? Hoe kun je met argumenten overtuigen? Wat komt er kijken bij onderhandelen, bijvoorbeeld met de gemeente? Financiering • Hoe verwerf je fondsen voor extra financiering? Welke subsidiebronnen zijn er? Toegankelijkheid • Hoe kun je het aanzien en de toegankelijkheid van de accommodatie vergroten? Wat betekent dat voor bouwen en verbouwen? Samenwerking • Waar en hoe vind je partners om mee samen te werken? Wie zitten er in je netwerk en hoe ga je daar actief mee om?
Presentatoren van de carrousel.
Berna Kousemaker, adviseur bij Prisma Brabant, pleitte voor het ontwikkelen van dorps- en wijkontwikkelingsplannen. Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
voor een veilige omgeving, die betrouwbaar is. Zij vormen een instrument voor lokaal sociaal beleid, maar dan moeten gemeenten dat wel in gaan zien. Verder ging hij in op de Wet Maatschappelijke Ondersteuning. Die legt een grote verantwoordelijkheid neer bij de burger en bij de gemeente. De gemeente heeft ook hierbij de gemeenschapshuizen nodig. Een gemeente kan volgens Gerbrands nog veel leren van gemeenschapshuizen. Niet één daarvan is hetzelfde. Door uitwisseling kan een
Carrousel van projecten
Voor beleidsmedewerkers van gemeenten vonden er korte presentaties plaats van praktijkvoorbeelden, geselecteerd op een achttal onderwerpen. Wim Kruik schetste het belang van een gemeenschapshuis in een kleine kern. In Oosteind beheert zijn organisatie een bloeiende accommodatie met een grote betrokkenheid van de gemeenschap. Bijna alle verenigingen in de kern zijn lid. vervolg op pagina 3.
2
NieuwsHeft vervolg van pagina 2. Frits van Geffen ging in op de situatie in een stad, Eindhoven in dit geval. Hij is lid van een koepel van vrijetijds- en welzijnsaccommodaties, die als gesprekspartner optreedt. De besturen hebben de grootste moeite het beheer en de exploitatie draaiende te houden. Zij hameren er bij de gemeente op dat een integraal accommodatiebeleid noodzakelijk is. In Elsendorp (1000 inwoners) is een Brede School in combinatie met het buurthuis gerealiseerd. Frans Meulenmeesters liet zien hoe particulier initiatief (buurthuis) samen met de overheid (school) een prachtig multifunctioneel gebouw opgeleverd heeft, compleet met een dorpshal. Jurgen Diehl vertelde over dorpspunten, die op 4 plaatsen gevestigd zijn. Vanuit integrale dienstverlening, dus niet enkel zorg, werken deze servicepunten vraaggericht op de terreinen wonen, werken en welzijn. Dorpspunt is een ‘fysiek’ loket, dat bijdraagt aan de verbetering van de leefbaarheid in de kleine kernen. Om het belang van integrale aanpak te benadrukken lichtte Margreeth Broens van Prisma Brabant toe hoe dat concreet vormgegeven kan worden. Zij vertelde over integrale beleidsvoering op gemeenteniveau wat betreft buurt- en dorpshuizen. Betrek daarbij maatschappelijke en lokale ontwikkelingen en de wensen van de gemeenschapshuizen zelf. Dat zijn mede de uitgangspunten voor de uiteindelijke gebouwen. In Borkel en Schaft staat een nieuwe multifunctionele accommodatie, waarbij de financiering van het gebouw mede is verkregen uit een Europees fonds: Plattelands Ontwikkeling Programma. Dat is uniek, vertelde Marianne Ahrens. Ook uit
Ongeveer 130 vertegenwoordigers van gemeenschapshuizen en gemeenten kwamen woensdag 15 juni 2005 naar het provinciehuis in ’s-Hertogenbosch, voor de conferentie 'Kijken naar kansen'.
het provinciale Combifonds heeft men subsidie ontvangen. Henri Molenaar van De Pas in Heesch vindt dat samenwerken de toekomst heeft. Zo kun je kennis delen en ontstaat er kruisbestuiving. Hij toonde aan, dat multifunctionaliteit loont. Het is goed mogelijk om in een accommodatie zowel het sociale en het culturele als het commerciële is te combineren. In de Ruchte in Someren is een commissie van vrijwilligers actief, die de theaterprogrammering verzorgd. Ook al moet er geld bij, zij zijn goed in staat om een volwaardig podiumprogramma aan te bieden. Dat geld vinden lukt wel, aldus Réne van Kaam. Zijn boodschap was, dat investeren in sociaal en cultureel uiteindelijk de accommodatie en de leefbaarheid ten goede komt.
Informatie over conferentie
Bij het naar huis gaan kregen alle deelnemers aan de conferentie een cd uitgereikt met daarop allerlei nuttige achtergrondinformatie. Met deze conferentie heeft ’t Heft aan bestuurders en beheerders van gemeenschapshuizen en aan gemeentelijke beleidsmakers handvatten aangereikt om concreet mee aan de slag te gaan, daarbij inspelend op maatschappelijke ontwikkelingen. Velen lieten weten het een interessante en leerzame uitwisseling te hebben gevonden. Voor informatie over de conferentie, onder meer over de workshops: www.theft.nl
Gemeenschapshuis onder de loep In Goirle staat langs een fraaie Frankische Driehoek een verbouwde boerderij, waarin Sociaal Cultureel Centrum De Deel gevestigd is. Had het centrum vroeger een functie voor de wijkbewoners van de Hellen, tegenwoordig richt de accommodatie zich op de gehele gemeente Goirle en omgeving. De Deel wordt gerund door een hoofdbeheerder met ondersteuning van een assistent-beheerder. Zij zijn gedetacheerd vanuit de Diamant-groep, een bedrijf voor arbeidsintegratie. In De Deel zijn verder nog ongeveer 45 vrijwilligers actief. Met de gebruikersgroepen vindt jaarlijks een evaluatie plaats waarbij goede afspraken gemaakt worden. Ernst Jacobs is voorzitter van het bestuur en licht de activiteiten in de accommodatie toe. Jacobs is in 1999 gevraagd voor een bestuursfunctie, omdat hij met vervroegd pensioen ging. Hij kreeg toen tijd genoeg en vrijwilligerswerk doen leek hem wel wat. "Toen ik hier kwam deed het toenmalige bestuur ook enorm veel in de uitvoering," legt Jacobs uit. "Dat hebben we toen veranderd. Een bestuur bestuurt zeg ik altijd maar. Wij faciliteren de ruimte Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
en de tijd aan groepen die activiteiten in De Deel willen organiseren. Dat is onze hoofdtaak." De beheerder is verantwoordelijk voor de uitvoering van de werkzaamheden en heeft bepaalde bevoegdheden, die door het bestuur zijn verleend. Naast het beheren en faciliteren organiseert het bestuur zelf jaarlijks enkele evenementen, waaronder driekoningen zingen en
Koninginnedag. Op die dag is er ’s morgens voor de kinderen een vrijmarkt en ’s middags wordt er altijd een fietstocht verreden waar iedereen uit Goirle aan mee kan doen. "Het is een traditie die we als bestuur in ere houden," aldus Jacobs.
Activiteitenprogramma
Volgens de voorzitter zit de kracht van De Deel in de grote ruimte. De begane grond bestaat uit de oude boerenstal en biedt een prima gelegenheid voor ontmoeting en grotere activiteiten. Groepen tot 200 personen kunnen er terecht. De zaal is voorzien van een bar en een disco-unit. Op de zolder is nog een hobbyruimte gevestigd, waar aan groepen tot 25 personen cursussen in allerlei vormen van vrijetijdsbesteding gegeven kunnen worden. vervolg op pagina 4.
3
NieuwsHeft vervolg van pagina 3. Verder zijn er eigenlijk geen geschikte ruimtes om te gebruiken. Dat betekent, dat de afspraken over het gebruik van de accommodatie vooral om het inroosteren gaat: is er wel voldoende ruimte? Voor nieuwe verenigingen valt het niet mee om activiteiten te organiseren, het zit in De Deel namelijk behoorlijk vol. "Een prima zaak natuurlijk, dat betekent dat we goed draaien," stelt Jacobs vast. Een aantal clubs vindt er vast onderdak, zoals line dance, jeu de boules, dart en biljart. Bij de jeu de boulesclub speelt de toenemende vergrijzing een rol, maar dat geldt zeker niet voor alle verenigingen. Bij line dance is de jongste deelneemster 11 jaar. Op zondagmorgen verzamelen zich de fietsers van wielerclub W.T.C. bij De Deel. Vanuit daar vertrekken zij om hun wekelijkse toertocht te maken. Gedurende de week zijn er speciale tijdstippen waarop mensen met een beperking, die zelfstandig wonen, in De Deel samenkomen. Op zondagmiddagen is in De Deel ‘Effe Weg’ geopend waar iedereen welkom is. Voor deze vrije inloop maakt men flink reclame. Amarant, dienstverlener aan mensen met een handicap, is verantwoordelijk voor deze activiteit. Door deze vrije inloop vindt er ontmoeting plaats tussen inwoners van Goirle en mensen met een beperking, die ook in die gemeente wonen. Op donderdagochtend is er het ‘Trefpunt’ waar speciale activiteiten worden georganiseerd voor mensen met een beperking. Ondermeer handwerken, puzzelen en kaarten staan dan op het programma. Een groep van ongeveer 20 mensen maakt hier regelmatig gebruik van. "Dit gebeurt al lang, zo’n 10 jaar," verduidelijkt Jacobs. De begeleiding is ook hier in handen van medewerkers van Amarant.
Jaargesprekken
Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
Ernst Jacobs, voorzitter van de stichting Sociaal Cultureel Centrum 'De Deel' in Goirle.
Het bestuur van De Deel vindt het belangrijk, dat de gebruikersgroepen tevreden zijn en wil daarom graag weten wat hun wensen en verwachtingen zijn. Aan elke gebruikergroep is een vast bestuurslid gekoppeld, die jaarlijks een gesprek daarover voert. Zo is Jacobs bijvoorbeeld de contactpersoon voor de jeu de boulesclub. Rond de accommodatie liggen enkele jeu de boulesbanen waar die vereniging gebruik van mag maken. Op zondag is de vaste clubochtend en komen de 125 leden bij elkaar. "De mensen van de jeu de boulesclub hebben een eigen sleutel en zijn zelf verantwoordelijk voor het gebruik van de accommodatie, waaronder de bar. Er is van ons dan geen beheerder aanwezig," licht Jacobs toe. Nog enkele andere gebruikersgroepen hebben een sleutel en dat verloopt prima. "Als je vertrouwen geeft, krijg je ook vertrouwen terug," constateert Jacobs tevreden. "Eens per jaar nodig ik het bestuur van de jeu de boulesclub uit om gezamenlijk te bekijken
wat goed gaat en waar veranderingen mogelijk zijn," zegt Jacobs. Het bestuur hecht er aan. Dat de gebruikers tevreden zijn en blijven. Tijdens het jaargesprek komt natuurlijk de samenwerkingsovereenkomst aan bod, met daarin onder meer de afspraken over het onderhoud van de banen en de huur. Daarnaast komen er allerlei andere zaken op tafel. "Zo zijn er bijvoorbeeld wel eens vragen gesteld over het wijnassortiment. Men wilde graag wat anders drinken. Nou, toen hebben we een wijnproefmiddag georganiseerd en in goed overleg hebben we het assortiment uitgebreid," vertelt de voorzitter.
Ontwikkelingen
In september 2004, is het 25-jarig jubileum van het sociaal-cultureel centrum groots gevierd. Vroeger had De Deel enkel een wijkfunctie, maar dat is al lang niet meer zo. De stichting heet tegenwoordig iedereen welkom en zorgt er daarom voor dat de georganiseerde activiteiten laagdrempelig zijn. "De wijk waar we hier zitten, de Hellen, verouderde en het dorp Goirle is de laatste jaren enorm gegroeid, maar het aantal wijkcentra bleef gelijk. Dus waarom zouden wij onze deuren ook niet voor mensen buiten de wijk openstellen?" stelt de voorzitter. In de buurt van De Deel bevinden zich een sporthal en twee basisscholen. De gemeente Goirle bekijkt momenteel de mogelijkheden van een Brede School en heeft daartoe voorbereidende gesprekken gevoerd. Een aantal belanghebbenden overlegt wat zij voor elkaar kunnen betekenen. Jacobs ziet hier wel mogelijkheden in. Wellicht gaat De Deel in de toekomst nog eens fungeren als een ruimte voor huiswerkbegeleiding en buitenschoolse opvang, stelt hij zich zo voor. www.dedeel.nl
4
NieuwsHeft
Pilotproject ‘gemeenschapshuizen digitaal bereikbaar’ van start Bij het vrijwilligerswerk in gemeenschapshuizen wordt de computer nog niet of nauwelijks gebruikt. De communicatie bij vrijwilligersorganisaties verloopt nog grotendeels op papier. Zo ook in de meeste gemeenschapshuizen. Op deze manier wordt de aansluiting met het digitale tijdperk nogal eens gemist. En dat terwijl ook de omgeving voor de gemeenschapshuizen razendsnel digitaliseert. Vooral als het gaat om informatievoorziening zal de aansluiting snel moeten worden gemaakt. Bovendien is er nog een andere reden. In de praktijk blijken de gemeenschapshuizen vaak een geschikte locatie te zijn voor allerlei instellingen die hun diensten digitaal aanbieden. Zo blijven veel diensten voor iedereen beschikbaar in kleine kernen en wijken. Een aantal gemeenschapshuizen heeft om die reden al een computerhoek met internet. Om de digitalisering te stimuleren en te ondersteunen heeft ’t Heft een subsidie aangevraagd bij de provincie Noord-Brabant en bij het Oranjefonds voor het project ‘Gemeenschapshuizen Digitaal Bereikbaar’. In november 2004 is deze aanvraag gehonoreerd. In het vorige nummer van het Nieuwsheft wisten we te melden, dat de voorbereidingen voor de trainingen voor bestuurders en beheerders van gemeenschapshuizen in voorbereiding waren. Inmiddels zijn die achter de rug. De docenten zijn gevonden, de data gepland en de stof voor de training is uitgewerkt. Uiteindelijk hebben zich 24 deelnemers aangemeld om met de training te beginnen.
Training van start
De training biedt een programma waarbij beginners wegwijs worden gemaakt in de eerste
Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
beginselen van het computergebruik. Zij leren het programma Word te gebruiken, zodanig dat de meest elementaire handelingen worden aangeleerd, maar ook de voor hen belangrijkste onderdelen worden geleerd. Bijvoorbeeld het maken van brieven, verslagen etc. en het systematisch onderbrengen en opslaan van documenten in een overzichtelijk systeem. Daarnaast wordt getraind in het werken met internet, zoals het gericht zoeken, downloaden en opslaan van informatie. Uiteraard wordt bij het gebruik van e-mail uitvoerig stilgestaan. Daarbij gaat het niet alleen om de technische handelingen op zichzelf, maar ook om de interessante mogelijkheden die e–mail en internet voor gemeenschapshuizen te bieden hebben. Op donderdag 19 mei zijn met de deelnemers afspraken gemaakt over deze praktische zaken. Ook is met hen gesproken over de wensen en ideeën, die zij zelf hebben over de training. Daarbij kwam naar voren wat al wel te verwachten was, namelijk dat het niet allemaal ‘absolute beginners’ betreft. Een aantal van hen was al zo bedreven in het werken met de computer, dat zij de digitale bereikbaarheid van hun accommodatie wilden vergroten door te kijken naar de mogelijkheden van een eigen website. Zo bleek al snel het voordeel van een pilotproject: het programma kan worden toegesneden op de behoeften van de
deelnemers. Dit betekent dat naast de beginners een groep aan het werk gaat met het leren bouwen van een website. Het enthousiasme van de deelnemers werkte kennelijk zo inspirerend dat zich in de week na 19 mei spontaan nog andere bestuursleden aanmeldden. Het heeft tot gevolg dat kan worden gestart met vier groepen per week. Op 9 en 10 juni zijn die trainingen begonnen. De training betreft vier bijeenkomsten vóór en drie ná de zomervakantie. Vanuit ’t Heft wordt de mogelijkheid onderzocht om deze pilot nog een vervolg te geven.
Bijeenkomsten
Zoals aangekondigd komen er binnenkort regionale bijeenkomsten voor alle leden van ’t Heft. We laten u hierop zien welke voordelen de computer kan hebben voor uw gemeenschapshuis en voor degenen, die van uw accommodatie gebruik maken. Aan de hand van een aansprekend voorbeeld van een collega–organisatie geven we praktisch aan hoe de computer kan worden ‘geïntegreerd’ in de dagelijkse gang van zaken van uw gemeenschapshuis. Leden van ’t heft ontvangen hier nog een uitnodiging voor. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Geert Albers bij Prisma Brabant. Telefoon: (013) 544 14 40 of via e–mail:
[email protected]
5
NieuwsHeft
Enquête onder leden ‘t Heft Onderzoek
Het onderzoek wijst uit, dat er geen standaard gemeenschapshuis bestaat. De diversiteit aan gemeenschapshuizen is enorm. Zo zijn er opvallend veel verschillen in structuur, beheer, grootte, omvang van het werkgebied, bezoekersaantallen en type van aanbod. Dit betekent dat ’t Heft daar met haar producten en diensten rekening mee moet houden: het vraagt om maatwerk. Het bestaan van ’t Heft voorziet duidelijk in een behoefte, vooral als belangenbehartiger en informatiebron. De tevredenheid over de aangeboden producten en diensten is hoog.
Bij veel gemeenschapshuizen blijkt dat men slechts beperkt gedigitaliseerd is. Daarnaast zijn er veel vragen over het kwaliteitszorgsysteem Viking. Dit systeem alsook de (digitale) Vraagbaak zou daarom door ’t Heft meer toegankelijk moeten worden gemaakt. Er wordt steeds meer gevraagd van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties. Men vindt deskundigheidsbevordering van het grootste belang om aanpassingen en verbeteringen in te voeren. Het cursusaanbod van ’t Heft zal hier op in moeten spelen en er moet gezocht worden naar manieren om de deelname aan de cursussen te vergroten.
Conclusies
Behoeften
In opdracht van het bestuur van ’t Heft heeft Prisma Brabant medio 2004 een enquête uitgevoerd. Het bestuur wilde weten in welke mate de leden tevreden zijn over het aanbod en de ondersteuning die ’t Heft hen biedt. Met de resultaten kan het bestuur vervolgens het nieuwe beleid afstemmen. De uitkomsten van de gehouden enquête geven een representatief beeld van de leden van ’t Heft en bieden dus inzicht in hun wensen en verwachtingen.
Samenvatting
Profiel van de accommodaties
Veel accommodaties beschouwen zich als multifunctioneel: een gemeenschapsvoorziening waarin sprake is van meervoudige functies met verschillende partners, waarbij organisatie, ontwerp en inrichting zo worden vormgegeven, dat bepaalde ruimten en diensten meervoudig worden gebruikt. Van de respondenten draait de meerderheid met beroepsmatige ondersteuning. Praktisch alle gemeenschapshuizen hebben een ruimtebiedende functie, vooral bestaande uit het vast verhuren van ruimten aan talloze vrijwilligersorganisaties en daarnaast incidentele verhuur. Een ruime meerderheid geeft aan een ontmoetingsfunctie te vervullen.
Lidmaatschap van ’t Heft
Het meest voorkomende antwoord op de vraag waarom het lidmaatschap is aangegaan, is dat men zo toegang krijgt tot de producten en diensten van ’t Heft én om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen. Op de vraag of ’t Heft ook waarmaakt waar ze voor bedoeld is, reageert vrijwel iedereen positief. De bereikbaarheid van ’t Heft lijkt goed te zijn: ongeveer de helft van de respondenten geeft aan afgelopen jaar contact te hebben gehad, bovendien is men van mening dat ’t Heft over het algemeen gemakkelijk te bereiken is.
Producten en diensten
Het meest gebruikt worden het Nieuwsheft, het Handboek en de Helpdesk (een gezamenlijke dienst van ’t Heft en Prisma Brabant).
Naar de mening van de respondenten mag ’t Heft vooral meer aandacht besteden aan: • Veranderingen in subsidies • Paracommercialisme • Bezuinigingen (en de effecten daarvan) • Wet- en regelgeving Wettelijke regelingen roepen bij de bestuurders van gemeenschapshuizen veel vragen op. ’t Heft zal hier goede informatie over moeten vestrekken. De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) is daar een voorbeeld van: invoering hiervan lijkt ver weg, maar zal wel gevolgen hebben in de nabije toekomst. Het bestuur van ’t Heft zal in haar beleid met de waardevolle informatie uit dit onderzoek uiteraard rekening houden.
Lid worden van ’t Heft? Leden van ’t Heft ontvangen een basispakket aan producten en diensten. Ze kunnen ook tegen een gereduceerd tarief gebruik maken van overige dienstverlening. De lidmaatschapsprijs is afhankelijk van de draagkracht van de accommodatie (zie hiervoor www.theft.nl).
Basispakket • • • • • •
Overige dienstverlening tegen gereduceerd tarief
Handboek Bestuur en Beheer • NieuwsHeft, eigen nieuwsblad • Helpdesk voor informatie en advies • Website voor informatie en uitwisseling Deelname aan netwerkbijeenkomsten Deelname aan ontwikkel- en pilotprojecten
Stichting ’t Heft Postbus 10346 5000 JH Tilburg Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
Dienstverlening door een adviseur van Prisma Brabant Korting bij cursussen en symposia Brochures en rapporten tegen kostprijs
telefoon: (013) 544 14 40 e-mail:
[email protected] website: www.theft.nl
6
NieuwsHeft
Prisma Informatief Zorgverzekeringswet
In 2006 komt er één zorgverzekering voor alle Nederlanders. Dit betekent dat mensen niet langer particulier of ziekenfondsverzekerd zijn. Ook de publiekrechtelijke regeling voor ambtenaren vervalt. Dit staat geregeld in de Zorgverzekeringswet. De verwachting is dat de wet op 1 januari 2006 in werking treedt. De Eerste Kamer behandelt de wet op 7 juni 2005.
Wat is open source software?
geversbijdrage in de ziektekosten voor particulier verzekerden nog vrijwillig. Meer informatie: www.zorgaanzet.nl/ZorgAanZet/
Boekhoudprogramma nodig?
Kijk eens op www.turbocash.nl. TurboCash is volledig gratis en meer dan zomaar een ‘huishoudboekje’. TurboCash is geschikt voor:
Open source software is software waarbij iedereen toegang heeft tot de broncode (bron = source, broncode is de taal waarin de software geschreven is). Je mag open source software altijd legaal aanpassen en verspreiden (lees kopiëren). De licentie legt geen beperkingen of ontzeggingen op aan de gebruikers. Dat de broncode openbaar is en dat de licentie vrij delen legaal maakt heeft een aantal voordelen voor maatschappelijke non-profit organisaties. Zie voor meer informatie www.disc.nl Op deze website staat een overzicht van maatschappelijke en culturele organisaties die gebruik maken van open source software. In heldere taal wordt uitgelegd wat hun ervaringen hiermee zijn. De website is een ideaal startpunt als je aan de slag wilt gaan met open source software.
Indexering huurprijsaanpassing
In de meeste huurcontracten wordt de jaarlijkse indexering bepaald door twee kalenderjaren met elkaar te vergelijken op basis van de prijsindexcijfers van het CBS. Voor bedrijfspanden wordt vrijwel altijd de ´Consumentenprijsindex alle huishoudens´ gebruikt. Voor een huurverhoging in 2005 wordt het percentage bepaald door het prijsindexcijfer van 2004 te delen door dat van 2003. De nieuwe huur wordt dan: www.zorgaanzet.nl/ZorgAanZet/
De dekking van de nieuwe zorgverzekering komt grotendeels overeen met het huidige ziekenfondspakket. Daarnaast kunt u zich aanvullend verzekeren voor de behandelingen die buiten de zorgverzekering vallen. De verzekering die u nu heeft, stopt automatisch. Na invoering van de Zorgverzekeringswet betalen alle verzekerden van 18 jaar en ouder een nominale premie van 1000 tot 1100 euro. De bestaande wettelijke bijdragen komen daarmee te vervallen. Naast de nominale premie wordt bij elke verzekeringsplichtige een inkomensgerelateerde bijdrage geheven. De werkgever of uitkeringsinstantie is verplicht deze heffing te vergoeden. Alle inwoners van Nederland zijn verplicht zich te verzekeren door bij een zorgverzekeraar een zorgverzekering af te sluiten. Verzekeraars zijn op hun beurt verplicht om iedereen die zich voor de verzekering aanmeldt, te accepteren. De overheid stelt een wettelijk standaardpakket samen. Kinderen onder de 18 jaar betalen geen nominale premie. Deze wet heeft ook financiële gevolgen voor werkgevers. De werkgever zal vanaf 1 januari 2006 voor elke werknemer een verplichte inkomensafhankelijke premie moeten betalen. Momenteel is een werkInformatiemagazine voor gemeenschapshuizen
debiteuren, crediteuren, voorraadbeheer, BTW verwerking, batchinvoer, meertalige schermen, jaar- en financiële overzichten, uiteenlopende rapportage- en analysemogelijkheden en koppelingen met een bankboek. Ook heeft TurboCash een verkoopsysteem waarmee de kassalade en/of een barcode scanner direct gekoppeld en in het programma gebruikt kan worden. TurboCash is een OpenSource softwareproduct. Dit houdt in dat TurboCash volledig gratis te downloaden is. Maand januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december jaar * Voorlopig
2000 98,1 98,7 99,4 99,6 99,9 99,8 99,7 100,1 101,2 101,3 101,4 100,8 100,0
2001 101,8 102,6 103,5 104,1 104,4 104,0 104,0 104,3 105,5 105,4 105,3 105,0 104,2
Huidige huur (bijvoorbeeld): € 1000,00 x 111,2 = € 1.011,82 109,9 Het is ook mogelijk dat een indexering wordt berekend door de cijfers van een bepaalde maand in 2000, 2001, 2002, 2003 en 2004 te hanteren. Het huurcontract vermeldt dan welke maand daarvoor moet worden gebruikt.
2002 105,9 106,4 107,3 107,7 107,8 107,4 107,4 107,7 108,8 108,5 108,2 107,9 107,6
2003 108,4 109,0 109,9 110,0 110,0 109,5 109,7 110,0 111,0 110,7 110.4 109,7 109,9
2004 109,8 110,3 111,1 111,5 111,7 111,0 110,9 111,2 112,1 112,2 111,8 111,0 111,2
2005 111,5 112,1 113,1 113,2*
Gegevens afkomstig van het CBS: www.cbs.nl Bron: Kamer van Koophandel www.kvk.nl
7
NieuwsHeft
VAN HET BESTUUR Het bestuur heeft veel positieve reacties gehad op de restyling van het Nieuwsheft. We wilden geen trendbreuk in de communicatie, maar natuurlijk wel een lay-out met goede leesbaarheid, mooie kleurencombinaties en een prettig lettertype en papiersoort. Iedereen van ons kan voorbeelden noemen van zaken uit het gemeenschapshuis welke voor de buitenwereld eenvoudig lijken, maar die in de praktijk behoorlijk veel energie vragen – of het nu bijvoorbeeld om klanten of subsidiegevers gaat. Wat komt er veel bij kijken om onze klanten een goede ruimte en een kopje koffie te kunnen aanbieden, om zo leefbaarheid en welzijn vorm te geven. Het lijkt allemaal zo simpel. Het gemeenschapshuis is er, de gasten worden ontvangen, de koffie staat klaar voor een praatje, de accommodatie en de toiletten zijn schoon, de verwarming brandt als het koud is en het dak wordt gerepareerd. Verder zijn de rekeningen betaald en is de verzekering nog eens nagelopen. Aandacht is er voor de medewerkers en de leveranciers. Er wordt overlegd met de gemeente. Vaak hebben we de handen (te) vol aan deze zaken. Daarboven op komen nog eens automatisering en de veranderende wet– en regelgeving, zoals Arbo- en veiligheid en de invoering van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning…
Gelukkig zijn er vele gemeenschapshuizen met gelijksoortige ervaringen. Zo kunnen we gezamenlijk problemen en kansen onderkennen, de ontwikkelingen volgen en de betrokken partijen kunnen weten wat er in de toekomst nodig is. Dus gezamenlijk naar oplossingen zoeken, ervaringen en kennis uitwisselen, netwerken en contacten met velerlei instanties en gemeentelijke en provinciale bestuurders onderhouden. Een conferentie is een goede gelegenheid hiervoor. Op de conferentie ‘Kijken naar kansen’ in het provinciehuis op 15 juni 2005 zijn zowel de problemen als de kansen uitgebreid aan de orde geweest. Om goed vooruit te kijken en kansen te benutten, is het zinvol om een meerjarenplan op te stellen. ’t Heft biedt u hierbij de nodige ondersteuning. Vraag er om! Voor informatie en advies kun u steeds terecht bij Prisma Brabant. Wij vragen nogmaals uw aandacht voor de Vraagbaak, een snelle manier om informatie in te winnen. Bent u lid van ‘t Heft, maak dan gebruik van de gereduceerde tarieven voor adviestrajecten en deskundigheidsbevordering. Verder wil het bestuur de resultaten van de enquête uit 2004 graag met u delen. In dit nummer van het Nieuwsheft leest u meer over die resultaten. Tot slot hoopt het bestuur van harte dat u in de komende vakantietijd een gepaste periode van ontspanning en rust kunt vinden.
Cursussen Platform ’t Heft Sociale Hygiëne 2005
Bij voldoende deelnemers start deze cursus in de regio Eindhoven en in de regio Tilburg in september ter voorbereiding op het centrale examen dat op 13 oktober 2005 plaatsvindt. Enkele aanmeldingen zijn al binnen. U kunt zich nog aanmelden! Vijf avonden (maandag of woensdag) ter voorbereiding op het centraal examen SVH, inclusief materiaal en cursusgeld voor € 165,00. Heftleden ontvangen € 20,00 korting en betalen dus € 145,00. U kunt zich aanmelden tot en met 29 juli 2005 (i.v.m. de uiterste aanmelddatum bij SVH).
Cursus Instructie Verantwoord Alcoholgebruik (cursus barhulp)
Het betreft één instructieavond. Deze avonden worden door ons veelal op verzoek op locatie georganiseerd waarbij € 10,00 per deelnemer wordt betaald.
Basiscursus Bedrijfshulpverlening bij Baronie Bedrijfsopleidingen in Breda
Vier dagdelen met lunch, in september 2005. Heftleden betalen € 250,00. Niet-leden betalen € 280,00.
Herhalingscursus Bedrijfshulpverlening bij Baronie Bedrijfsopleidingen in Breda
Twee dagdelen met lunch, in september 2005. Heftleden betalen € 135,00. Niet-leden betalen € 160,00.
Voor meer informatie: Rian Hoeijmans Prisma Brabant Telefoon: (013) 54 4 1 4 40
N.B. In diverse gemeenten is het mogelijk subsidie aan te vragen voor deskundigheidsbevordering. Aangezien dit per gemeente wordt geregeld, verwijzen wij u naar de website van uw gemeente of neem contact op met de afdeling Welzijn. Informatiemagazine voor gemeenschapshuizen
Namens het bestuur, Jan van den Broek.
COLOFON NieuwsHeft is een uitgave van Platform ‘t Heft in samenwerking met Prisma Brabant. Redactie: Joost Andrik Tonny Brabers Jan van den Broek Hans Ursem Druk: Drukkerij Deko, Tilburg Contactgegevens: Prisma Brabant Postbus 10346 5000 JH TILBURG tel: (013) 544 14 40 fax: (013) 544 06 05 e-mail:
[email protected] website: www.theft.nl
8