Nijsjoagertje op papier of (en)digitaal?

Jaargang 1

nummer 1

Jaargang 15

nummer 6

april 2000

oktober 2014

Maandelijks Nieuwsblad voor Onderdendam en Omstreken

Nijsjoagertje op papier of (en)digitaal? Nu het Nijsjoagertje na meer dan 5 jaar (hulde Dethmer) weer in andere eindredactionele handen is terechtgekomen, is daar ook het moment, waarop we een antwoord moeten vinden op de in de kop van dit artikel gestelde vraag. Wellicht overvalt de vraag u enigszins. Maakt u zich niet onmiddellijk ongerust. Het zal niet direct gebeuren en zeker niet voor iedereen. Er zijn meerdere redenen om te overwegen het Nijsjoagertje in de toekomst digitaal bij u thuis te laten komen. Zo is daar in de eerste plaats het financiële aspect. Helaas dekken de advertentie opbrengsten allang niet meer de kosten van onze papieren Nijsjoager. En dus moet er elk jaar een hoop geld bij ( particulieren, het Nut) Het einde van die mogelijkheden komt in zicht. Een grote groep mensen leest inmiddels zijn/haar krant allang digitaal. Gewoon vanwege het gemak. Je kunt op elk moment lezen, zolang je je tablet of smarttelefoon maar bij je hebt. Ook ouderen maken hier al mondjesmaat gebruik van. Het handhaven op papier kent vooral emotionele argumenten. Die overigens zeer reëel zijn. Lezen vanaf papier vinden veel mensen

prettiger. Iets in je handen hebben. Lekker. Heerlijk samen met dat kopje kof-

woon thuis uit te printen om toch vanaf papier te kunnen lezen en op papier te kunnen bewaren? Is er angst voor een glijdende schaal naar minder Nijsjoagertjes en misschien naar het definitieve einde?Het Nijsjoagertje houdt pas definitief op als u niet meer in staat bent kopij aan te leveren en daar ziet het nog lang niet naar uit. Wat verwacht de redactie van u? Een reactie gericht aan:

fie. Het kopje koffie, dat lang niet zo lekker smaakt, als het Nijsjoagertje vanaf de computer moet worden gelezen of vanaf tablet of nog kleiner vanaf de telefoon. We willen heel graag uw reactie op dit verhaal. Wat zijn zoal uw bezwaren tegen een digitale Nijsjoager, wat is er op tegen uw digitale Nijsjoagertje ge-

[email protected] waarin u uw standpunt over papier en/of digitaal laat klinken. Mocht u er nu al uit zijn om vanaf november het Nijsjoagertje via uw emailadres te willen ontvangen, dan hoort de redactie dat graag. Maar dan vooral niet vergeten uw adres erbij te vermelden, opdat de bezorger uw brievenbus voorbij kan lopen. We zijn erg benieuwd. Eddy Buisman.

Sexuele uitspattingen in Tussendoortje???? Buurtbewoner Allard Bekkeringh vroeg zich af, na het vinden van een gebruikte condoom in het Tussendoortje, of dat nu de juiste plek is voor sexu1

le avonturen. Hij adviseert andere plekken. In ieder niet op plaatsen waar normaal kinderen spelen. Waarvan acte!

Nieuws, verslagen en agenda. ernstig op zoek naar vrijwilligers! Met name voor vriendschappelijk huisbezoek en hulp bij thuisadministratie kan Humanitas Hoogeland extra mensen gebruiken! Mocht je een steentje willen bijdragen of hier vragen over hebben, óf heb je zelf behoefte aan ondersteuning in het dagelijkse leven? Neem dan contact op met Humanitas Afdeling ’t Hoogeland, Weversrijge 19, 9781 NG Bed u m h o o g e [email protected] Ondanks het pittige en soms verdrietige onderwerp, was het toch ook erg gezellig deze ochtend. Er werd gezellig koffiegedronken met elkaar en bij praat, onder het genot van een heerlijke notenkoek!

Bezoek Humanitas (9 oktober) confronterend, maar waardevol Donderdag 9 oktober bezochten Kasper Blaauw en Frits Krieger, beide vrijwilliger bij Humanitas Hoogeland, de Verzoamelstee. Er was veel belangstelling voor

genwoordig vaak van op de televisie of leest erover in de krant. Het lijkt een ver -van-mijn-bed-show. Maar ook in onze eigen omgeving, dichtbij, in ons eigen

het thema, want de zaal zat helemaal vol. Het was geen vrolijk verhaal wat werd verteld deze ochtend en de bezoekers waren dan ook erg onder de indruk van de problematiek die de vrijwilligers van Humanitas tegen komen. Problemen als enorme geldschulden, uithuiszetting, eenzaamheid en taalproblemen. Je ziet en hoort er te-

dorp, worstelen mensen met dit soort moeilijkheden. “Vaak is er een enorme schaamte en moeten we soms wel een paar keer langskomen voor men naar de voedselbank wil” vertelde Frits. Vanwege de recessie melden zich steeds meer mensen met problemen bij Humanitas. Men is dan ook

Hulp nodig bij gebruik tablet? Oproep Er wordt zo nu en gevraagd naar extra ondersteuning bij het gebruik van de tablet, naast de ondersteuning die de Verzoamelstee helpdesk geeft. Om vragen en behoeftes te inventariseren, roepen wij 2

Onderdendammers op die graag meer willen leren over het tabletgebruik. Dit kan zijn omdat je net een tablet hebt aangeschaft, óf omdat je sommige handelingen misschien nog steeds erg lastig vindt. Misschien wil je het gebruik uitbreiden en nieuwe dingen leren. Je bent woensdag 12 november a.s. van 10.00 tot 11.00 uur welkom in het dorpshuis. Je kunt deze ochtend aangeven waar je extra ondersteuning voor zoekt. Vanuit deze inventarisatie wordt gekeken of we je kunnen helpen. Wellicht kan er met een aantal mensen weer een (korte) cursus opgezet worden. Let op: deze ochtend is bedoeld als inventarisatie, niet als helpdeskochtend. We gaan deze ochtend dus geen computervragen beantwoorden. De koffie is deze ochtend voor eigen rekening, maar staat voor u klaar!

Galerie het Raadhuis Ik was aan de late kant, toen ik mijn auto voor het Dorpshuis wilde parkeren

Buisman. Of hij ze allemaal kan beantwoorden, is de vraag, maar zo niet …..dan komt het antwoord later of via de mail. Zaal open vanaf `09:30 u !!!!! Op donderdag 13 november een bijzondere thema -ochtend waarin Wil Ruiter vertelt over het fenomeen hospice. Als verzorging thuis niet (meer) mogelijk is, biedt ThuisHuis ‘’De Ommejas’’ te Uithuizen een tweede keus. Met een klein professioneel team wordt er hard gewerkt aan verschillende manieren van zorg. De slogan van Thuishuis “De Ommejas” is dan ook: “Ons huis wil graag uw tweede huis zijn, waar uw familie in en uit lopen. Waar uw zorg, onze zorg is. Zaal open vanaf `09:30 u Op donderdag 20 november wordt er weer een excursie georganiseerd. Deze keer naar het Scheep-

Nieuws, verslagen en agenda ( v ervolg )

op donderdag 23 oktober. Helaas elke plek was bezet. Liefst 25 mensen stonden te wachten op vervoer. Geweldig wat een opkomst. En niemand kreeg spijt. Galeriehoudster Ankie Onnes hield vanaf 9.30 in haar Galerie het Raadhuis in Eenrum een gloedvol betoog over haar manier van werken samen met haar man Theo Onnes, de kunstenaar. Zij het vele administratieve en vooral wervende werk en hij als schilder. Het resultaat: een prachtige galerie met om de 2 maand een nieuwe expositie, die door Ankie al jaren van te voren wordt voorbereid. Kunstenaars worden bereid gevonden om in een bepaald thema schilderijen en/of andere kunstuitingen te leveren en zij laat ze op een prachtige manier zien. Ons Verzoamelstee bezoe-

gold de expositie: Het Hogeland. Mooie schilderijen waarin verschillende kunstenaars, waaronder onze dorpsgenoot Edwin van Grissen, hun blik op het Hogeland lieten zien. Zeer de moeite waard, vonden wij met elkaar na afloop. Samen met Ankie’s uitleg, een heerlijk kopje koffie en vele mooie doeken van het Hogeland leverde een ochtend op, waarop het goed terugkijken is. (Eddy)

Welke activiteiten zijn er in november? Om te beginnen hebben we nog net in oktober (30e) de ochtend over HET NUT, met Anton Kamminga en Peter Knol, die u daarover vanaf 10:00 u komen voorlichten. Zaal open vanaf 09:30 u!!!!!!! Op donderdag 6 november is er sprake van een “gewone” inloopochtend met daarin de mogelijkheid om vragen omtrent uw tablet te stellen aan Eddy 3

vaartmuseum in Groningen. In verband met de afstand en eventuele parkeerproblemen, vertrekken we die ochtend om 09:00 u vanaf het dorpshuis en zijn voor de aardappelen en de bloemkool om 12 u weer thuis. In veel oude steden zijn nog restanten te zien van het Middeleeuwse verleden: een paar gevels hier, een stukje stadsmuur daar. Maar waar kunt u nou een volledig middeleeuwse stad ervaren? In het Noordelijk Scheepsvaartmuseum kan dat! Opgave voor deze excursie: Inge Zwerver: 0614936075 of mail naar inge. Verzoamelstee@gmail. Com. Op donderdag 27 november tenslotte is er weer een gewone Inloopochtend vanaf 09:30 u , maar wel met help-desk medewerker Jan Dijkema voor al uw tabletvragen.

Licht over de klei Als je in deze tijd over het Hoogeland fietst of wandelt zie je steeds meer omgeploegd land.Op een zonnige dag en als het zeeklei is kun je het land als golvend water ervaren. Martha Wobbes uit Huizinge verwoordde het in een haiku: licht over de klei eens te meer lijken voren op golvend water Een haiku is een vorm van de Japanse dichtkunst. Het gedichtje bestaat uit drie regels. De eerste regel bestaat uit 5 lettergrepen, de tweede uit 7 en de derde regel weer uit 5 lettergrepen. Als u van taal houdt is de haiku een eenvoudige en rustgevende vorm om indrukken bij het wandelen of fietsen vast te leggen. Het lezen van een gedicht vraagt meestal meer concentratie en rust dan het lezen van een roman. Daarom beginnen wij in de Leeskring altijd met het lezen en bespreken van enkele gedichten. Er is dan direct rust en aandacht in de bijeenkomst. In onze laatste Leeskring lazen we enkele gedichten van Lilian Zielstra. Zij werd in 1991 geboren in Stadskanaal en is nu de huisdichteres van de Rijks Universiteit Groningen. Zo lazen we onder andere het gedicht 'Cirkels' uit haar dichtbundel 'Specimen'. Het is onbehoorlijk om in boeken, die geleend worden van de bibliotheek, met potlood of pen aantekeningen te maken. Maar soms is er voor deze

handeling begrip op te brengen. Leest u maar het gedicht. Cirkels aan de keukentafel in haar te grote huis leest een oude dame poeziebundels die ze leende van de bibliotheek

Graag wil ik mij even voorstellen. Ik ben Toos Buisman-Gorter, 64 jaar en woon in Onderdendam. Sinds het jaar 2000 volg ik schilderlessen, de laatste jaren o.l.v. Frans Hage, de bekende “autoschilder” Ook volg ik regelmatig workshops en masterclasses. Thuis schilder ik weinig daar ik vanwege mijn drukke baan in het onderwijs er weinig tijd voor heb. Bovendien gaat ook veel tijd zitten in mijn andere hobby’s tuinieren, lezen en koken. Na verschillende technieken geprobeerd te hebben, beperk ik mij hoofdzakelijk tot het werken met olieverf. Dit materiaal spreekt mij erg aan. Je kunt bijna oneindig veranderen omdat de verf zo langzaam opdroogt. De penseelstreken blijven zichtbaar en daardoor is de verf erg expressief. Vooral de kleuren van olieverf spreken mij erg aan. Het is mogelijk om de meest prachtige kleurnuances te bereiken. Mijn onderwerpen zijn vooral stillevens. Eerst n.a.v.

haar kinderen zijn volwassen haar kleinkinderen zijn volwassen haar man mist ze iedere dag ze omcirkelt de paginannummers van gedichten die haar ontroeren levert dan de bundels weer in zo hoopt ze ooit eens door iemand terug te worden gevonden. In de Leeskring lezen we nu 'Het motet van de kardinaal' geschreven door Theun de Vries; eerste druk 1960. Als u van een beeldend geschreven historische roman houdt, of belangstelling hebt naar het leven van een van de eerste componisten van polyfone zang Josquin de Prez, of wilt lezen over een debat over de positie van de kunstenaar in de samenleving, dan moet u deze roman maar eens ter hand nemen. Jan 't Mannetje

4

foto’s, maar steeds meer oefen ik d.m.v. het neerzetten van een stilleven. Ik probeer dan zo nauwkeurig mogelijk de werkelijkheid weer te geven. Verstilde thema’s in sobere kleuren spreken mij zeer aan.Toch probeer ik de laatste jaren wat losser te schilderen. Het is een uitdaging om met een “losse toets” uiteindelijk de karakteristiek van wat je schildert weer te geven. Vooral de menselijke expressie boeit mij het meest. Mijn kleinkinderen zijn daarbij een dankbaar onderwerp. Schilderen is voor mij, naast mijn baan in het onderwijs, een hobby waarin ik mij volledig kan ontspannen en de hectiek van alledag vergeet. Ik beleef erg veel plezier aan het schilderen.

Toos Buisman-Gorter exposeert van 1 okt t/ m 31 dec in zaal 1 van het dorpshuis.

Oproep cabaretmedewerkers Nijjoarsveziede vrijdag 9-01-’15 Het is weer die tijd van het jaar voor stamppot, stoofvlees en natuurlijk de start van het cabaret! We gaan weer beginnen met het schrijven van de Nijjoarsveziede, waarmee we onze dorpsgenoten op vrijdag 9 januari 2015 kunnen vermaken. Wat Vrouw Holland, Birgitte Kaandorp en Najib Amhali kunnen, kunnen wij in Onderdendam ook. Er zit veel (verborgen) talent in het

Nieuwsflits van Cbs De Haven Voor de herfstvakantie hebben we op school aandacht besteed aan de Kinderboekenweek. Dit jaar was het thema:Feest! Op maandagmorgen 6 oktober hebben we een gezellige leesmorgen gehad. Overal in de school lagen kinderen, juffen en ouders op luchtbedden en zitkussen te lezen. In

dorp! Daarom wil ik graag de volgende oproep doen: Iedereen die op welke wijze dan ook een bijdrage wil/kan leveren aan het cabaret in januari is van harte welkom op de eerste bijeenkomst van dit jaar op:dinsdag 4 november om 20.00 u in het Dorpshuis. Met iedereen bedoelen we ook echt iedereen. Vind je het leuk om te schrijven en/of te zingen en/of te

groep 1&2 kwamen de ouders langs om voor te lezen. Alle kinderen hebben een luister- of leesoorkonde ontvangen. Die week mochten we ook drie mensen van de Verzoamelstee verwelkomen, zij hebben in alle groepen voorgelezen uit hun boek van vroeger. Fijn dat jullie kwamen voorlezen!

Bas in Carré Het weekend van 11 en 12 oktober stond voor Bas Helmholt in het teken van een optreden in Carré in Amsterdam . Bas die dit jaar voor de derde en laatste keer mee doet aan het koor van Kinderen voor Kinderen mocht dit jaar

5

spelen, het kan allemaal. In de eerste bijeenkomst doen we niks anders dan het inventariseren van (leuke) onderwerpen. Daarna verdelen we de onderwerpen over verschillende groepjes, die er tekstueel en muzikaal mee aan de gang gaan. Zo wordt uiteindelijk de voorstelling samengesteld tot één geheel Ook mensen, die een instrument bespelen en wel-

licht daarmee kunnen ondersteunen, worden nadrukkelijk verzocht te komen. Maar nogmaals: ook mensen, die uitsluitend willen meezingen, willen meedoen, zijn van harte welkom. Geneer je niet, heb lol met ons en sluit je aan!!!!

optreden in Carré. Dit ter gelegenheid van het 35 jarig bestaan van koor. Daar dit wel heel speciaal is hebben ook een aantal mensen uit Onderdendam via Jacqueline kaartjes weten te bemachtigen voor dit optreden. Welgeteld 24 vrienden en familie van Bas bezochten de eerste voorstelling. De grootste groep met de trein, waarbij er vooraf nog even geshopt werd in Amsterdam. We hebben een leuke show gezien zeker ook

omdat we op de beste plaatsen zaten van het theater. Ik denk dat je wel kunt stellen dat iedereen onder de indruk was van het gebouw. Dat het een speciale voorstelling was kwam ook bij de vierde en laatste voorstelling goed naar voren. Hierbij kwamen ook de prinsesjes met hun ouders kijken. Of Bas nog een handtekening uitgedeeld heeft weten we niet… Nieuwsgierig naar de voorstelling? Deze wordt uitgezonden op zaterdag 8 november om 19.00

Marte Zwierstra [email protected] 050-8511278

Opnieuw vele Onderdendamsters in de Tocht om de Noord Zo langzamerhand mag de conclusie wel getrokken worden: we zijn een wandeldorp. Althans een groot deel van onze dorpsbewoners zijn wandelaars. Jammer dat ze (nog) niet allemaal meedoen aan de Tocht om de Noord. Maar misschien volgend jaar? Want dat het zeer de moeite waard is om mee te doen, zullen de vele deelnemers uit Onderdendam u graag vertellen. Oh zeker, ook rondom ons dorp is het prettig lopen, maar zo en dan op plekken komen in onze provincie, waarvan je de schoonheid nauwelijks verwacht, is fantastisch. Natuurlijk zat het weer op zaterdag 27 en zondag 28 september jl super mee voor de bijna 4500 deelnemers, waarvan een ½ % uit Onderdendam kwam. Het begon vroeg, zeer vroeg. In het

dorp zag je tegen 5 uur ’s morgens her en der het licht aanspringen. Op naar Zuidhorn, waar de bus ons zou wegbrengen naar Surhuisterveen (een heel klein foutje, hoor, om een Groninger Tocht in Friesland te laten beginnen)Maar het gebied, het zgn coulissenlandschap, waar we op die dag mochten beginnen (het Westerkwartier) was adembenemend mooi. Prachtige graspaden, mooie doorkijkjes, lopen over het “Blote Voeten”pad, lieflijke dorpjes als Opende en Lutjegast, enthousiaste dorpsbewoners, die hun dorp leuk op de kaart hadden gezet, kortom de dag vloog voorbij. Ware het niet, dat je het wandelend moest doen. 42 kilometer wel te

verstaan. Je mocht ook kiezen voor 25 of 15. Er zullen ongetwijfeld mensen zijn, die griezelen bij de gedachte te moeten lopen samen met duizenden anderen. Die zichzelf in een wandelfile terugvinden. En ja, die hebben wel een beetje gelijk. Zo nu en dan zijn er inderdaad opstoppingen, waar je niet vrolijk van wordt. Maar gelukkig staan er dan altijd mensen op, die het wachten weer veraangenamen met grappen en grollen. Want echt Jan en Alleman doen mee. Zo verbaasde ons clubje zich over een fotograaf, die op zijn knieën in het gras met zijn toestel in de weer was. “Wat fotografeert u, meneer”, vroeg ik een tikje onnozel. “Twee parende libellen”, antwoordde de man en inderdaad mocht ook ik er even met de neus bovenop. “Raakt dit niet heel erg de privacy van deze beestjes, meneer?”, probeerde ik nog. De man keek me verbijsterd aan. Het was duidelijk zijn hobby om dit soort zaken vast

te leggen. Dit tafereel heeft ons zeker een half uur gesprekstof opgeleverd, want via twee parende libellen kwam het gesprek, hoe logisch, op allerlei andere onderwerpen. En dan gaat zo’n veertig kilometer een stukje lichter. Na zo’n 7 ½ uur lopen kwamen we zaterdag in ons einddorp Zuidhorn. En terwijl we de finish zagen liggen, werden we nog 2 kilometer door het dorp geleid om te ontdekken hoe leuk een Albert Heijn supermarkt kon zijn. Een wat treurig einde aan een schitterende eerste dag. De tweede dag, die we met twee Onderdendamsters minder moesten lopen (wegens afhaken en/ of niet kunnen) was opnieuw prachtig, maar wel heel bekend. In Thesinge gestart via Zuidwolde naar Adorp zijn toch stukken, waar geen onbekende kilometer in zit. En dan ervaar je het anders. Natuurlijk was het wandelen in het Reitdiepdal schitterend, maar wel de hele dag over asfalt en beton in tegenstelling tot de zaterdag. Na Garnwerd mochten we gelukkig over een klein stukje gras. Een verademing en via Ezinge (met daarin opgenomen het prachtige museum Wierdenland) Saaksum en Oldehove, overigens prachtige 6

dorpjes, kwamen we tegen half vijf opnieuw in Zuidhorn aan, waar we tegen het enige minpuntje van de Tocht aanliepen namelijk vermoeid in een hele lange rij moeten wachten op je herinnering. Tachtig kilometer in twee dagen deed zich voelen, maar een lekker gevoel. Volgend jaar? Zeker weten riepen Freddy, Wim, Fenny, Bert, Stijn, Ruurd, Trijnie, Marthe, Adriaan, Yvonne, Peter, Johan, Tineke, Willy , Jetty, Dethmer en ondergetekende in koor.(zie voor alle namen ook facebook) Eddy Buisman

Ladies Night wordt vervolgd… Met een opkomst van 28 vrouwen kunnen we niets anders zeggen dat de avond op 10 oktober jongstleden is geslaagd. Het voldeed volledig aan het idee zoals het was geboren. Gewoon gezellig in een informele sfeer vrouwen uit het dorp en de omgeving ontmoeten. Leeftijd maakt niet uit, dus ook vrouwen van 25 jaar en jonger zijn van harte uitgenodigd. Want juist dit was de groep die niet aanwezig was. De barman van dienst kreeg het vooraf toch wel benauwd en heeft toch maar zijn dienst overgedragen aan een vrouw. Onder het genot van een drankje zijn de schilderijen van Toos Buisman bekeken ( nog mogelijk tot 1 januari) en is er veel gekletst. De volgende avond is geprikt op vrijdagavond 6 maart 2015. Dit keer met een muziekje erbij.

pendelen hier tussen het Onderdendamster Bos, het landgoed Oudebosch, de wierde Onderwierum, het bos rond de Waterzuivering en de bomenrij rond boerderij De Groter Haver. Dat is een mooi, groot gebied met ook nog een aantal wegen waar verkeersslachtoffers kunnen vallen. Ze zijn dus vooral ook aaseters. En ze eten wormen. Ook dat wist ik niet. Zo leer je iedere maand weer bij. Nog een ander nieuwtje wat mij tot nu toe onbekend was. Jan ’t Mannetje, Onderwierum 7, schreef mij 29 september: ‘ Vorige week was, in een weiland niet ver van de boerderij van Egbert Jan en Marleen Ruitenga, aan het deel van Albertsweg richting Oude Ae, een vogelaar goudplevieren aan het ringen. Ik kan me herin

Nr. 102 Tekst: Kees Willemen Foto’s: Sieb-Klaas Iwema, Kees Willemen Bij een hete herfst denk je aan kolkende demonstraties maar zo te zien is het toch nog behoorlijk rustig gebleven in Onderdendam. Zelf de eerste najaarsstorm van 22 oktober heeft, voor zover ik weet, nauwelijks schade aangericht. Gewoon zoals het hoort netjes de eerst vracht blaadjes van de bomen geblazen. En hoe is het mogelijk! Hier en daar staan nog steeds koeien in de wei. We beleven de warmste oktobermaand sinds ooit, lijkt het wel. Het is een grotesk beeld. Dat van een herfst die in veel opzichten op een verlate zomer lijkt. Nog geen week geleden zag ik nog een vlinder dwarrelen terwijl het aantal bloemen waar honing te halen valt toch genadeloos aan het afnemen is. Het mooiste zomerse herfstbeeld kreeg ik 12 oktober voorgeschoteld. Een dondernamiddag, ook weer warm en zonovergoten. Al een paar dagen lang had ik ze horen roepen met dat doordringende geluid dat kilometers ver draagt: buizerds. Zeven in getal nu .Hoog in de lucht , geschat meer dan vijfhonderd meter hoog draaien ze boven elkaar hun rondjes. Vanuit menselijk perspectief lijkt het op rond drijven op de warme opstijgende lucht puur voor het plezier. Maar wat zal het voor een buizerd betekenen? Het antwoord verraste me, toen ik er naar

op zoek ging. Het ‘planeren’ kondigt het begin van hun trektijd aan. Je kunt dan groepen soms van wel tientallen buizerds zien die hoogte proberen te winnen door een warme luchtstroom onder de brede vleugels te vangen. Door van deze thermiek gebruik te maken kunnen ze met een minimale inspanning grote afstanden afleggen. Ik wist niet eens dat buizerds ook trekvogels waren. In mijn beleving zie je ze toch ook in de winter. En ook dat is waar. Sommigen trekken anderen vertrouwen er kennelijk op dat ook hier in de winter voldoende prooidieren zijn of ander voedsel is. Onderdendam en omgeving telt behoorlijk wat buizerds. Vooral door de aanwezigheid van een hoge concentratie aan boomgroepen waar ze kunnen nestelen . Buizerds

Goudplevier, let op de karakteristieke witte streep. neren dat er vorig jaar veel goudplevieren aan het plezieren waren. Goudplevieren zijn bij ons vooral in de herfst en winter waar te nemen. Ze komen dan uit Scandinavië, IJsland maar er zit ook een grote kolonie in het Bourtanger Moor net over de grens. Hier struinen ze in de winter de graslanden af op zoek naar voedsel. Het is een opvallende vogel bijna drie decimeter groot met een maskerachtige witte streep die vanaf hun snavel boven hun wenkbrauw via de schouder naar de vleugeltop voert. Goudplevieren zijn vooral te vinden aan de westkant 7

van ons dorp. De graspercelen zijn er lager, het waterpeil hoger, het terrein grilliger en soms geaccidenteerd. Allemaal omstandigheden die gunstig zijn voor flora en fauna. 19 september, dat noemde ik in de vorige aflevering als laatste datum dat ik nog zwaluwen had gezien boven onze eigen tuin aan de Bedumerweg. SiebKlaas Iwema, de melkveehouder aan het Boterdiep vlak voor het gemaal, reageerde uitgebreid over het uitvliegen van ‘zijn ‘zwaluwen’: ’ Donderdagochtend 18 september vlogen ongeveer 60 zwaluwen uit huis.’s Avonds zaten er ongeveer 20 op de waterleiding [ KW. In de stal].Vrijdagochtend 19 september vlogen er om de boerderij weer 60 en bleven op het dak zitten. Hebben ze overnacht in de bomen? ’s Avonds weer 20 in huis. 20 september weer 20 in de ochtend , middag en avond. De dag daarop hetzelfde.22 september ’s ochtends nog 20 stuks. ’s Avonds nog maar 2 ouderen en 3 jongen. Deze zijn gebleven tot 25 september …en toen werd het stil’. Hij vond trouwens in diezelfde periode ook nog een jong haasje in het veld, vijf dagen oud. Benieuwd of die de winter overleeft.. Iets heel bijzonders fotografeerde Sieb-Klaas in de omgeving van zijn boerderij. Terwijl hij deze herfstmaand allerlei paddenstoelen ‘schoot’, kreeg hij een paddenstoel voor de lens die er wel heel eigenaardig uitzag. Alsof hij op een plek stond diep onder de zeespiegel. Het gaat hier om een paddenstoel met de naam ‘Witte Koraalzwam’ ( Clavulina Collaroides). Een bewijs hoeveel verrassende natuur er zelfs aan de oostkant van ons dorp nog te vinden is. Op het bekende

De DÖrpsDIchter Ainzoamhaid dat is een stil verdrait Ainzoamhaid is, wat n aander voak nait wait Ainzoam en allain, hebben wie mit n ander gemain Doar hebben ze ien Den Hoag iets op bedocht Ze hebben n robot bie de mensen brocht Zunder blikken en zunder blozen Het de poletiek hier veur kozen Je kennen nou joen ongemakken en kwoalen Op dit iezer n monster goan verhoalen n Tikje op joen scholler van zo’n blikken aarm

Verrassende paddestoel: een Witte Koraalzwam.

Even mit joe proaten, Dat vuilt ja zo “waarm” As “blikken” eerlieks konden doden

adres wacht ik uw eventuele reacties, foto’s en meldingen weer af

Lagen ambtenoaren al laank onder zoden Kennen we de regeren nait vervangen deur blik Den is elk en ain weer ien zien schik

Kees Willemen Bedumerweg 48 9959 PH Onderdendam Tel.050-3049464/0618849215 E-mail:

Zo bespoaren wie n haille centekroam En kriegt de zörg weer een goie noam Ainzoamhaid is nog steeds n…Stil verdrait!

[email protected]

Dodi Boleten… maar welke soort eigenlijk?????

Annemarijn Zwerver wint fotowedstrijd Nacht van de Nacht van de Blaauw Sterrenwacht Op zaterdag 25 oktober heeft Annemarijn Zwerver de eerste prijs gewonnen van de fotowedstrijd, uitgeschreven door de Blaauw Sterrenwacht, naar aanleiding van de Nacht van de Nacht. De Blaauw sterrenwacht is onderdeel van het Kapteyn Instituut van Rijksuniversiteit Groningen. De opdracht van de fotowedstrijd was: Waar denk jij aan als je aan sterrenkunde denkt? Zowel volwassenen als kinderen mochten meedoen. Annemarijn krijgt een nacht professioneel waarnemen met de Gratama Telescoop in de Blaauw Sterrenwacht. Hiervoor zullen opnames met de CCD-camera van de

Gratama Telescoop worden gemaakt. Met de CCD -camera kan men veel zwakkere en verder weg gelegen objecten zien dan wanneer men zelf door de telescoop kijkt, zoals sterrenstelsels op miljoenen lichtjaren van ons vandaan. Volgens de jury, met o.a. prof. Dr. M.A.W. Verheijen en fotograaf Robert Mulder ( Groeten uit Groningen) sprak uit de foto van Annemarijn enorm veel passie voor sterrenkunde en kunst. Ondanks het gebruik van een simpele smartphone, waardoor de fototechnische kwaliteit ten opzichte van de overige deelnemers wel wat minder was, waren de juryleden geraakt door haar passie, leergierigheid, eigenzinnige werkwijze en creativiteit. En Annemarijn zelf….die is enorm blij met haar prijs. 8

Annemarijn wint prijs (vervolg)

Duurt Huisman, zoon van onze dorpsbewoners Siertje en Hennie Huisman, doet zo nu en dan verslag van zijn activiteiten in Afrika. Het Nijsjoagertje geeft hem daarvoor heel graag de ruimnte, ook om op die manier zijn vraag naar financiële bijdraZe kreeg die avond zelfs al gen onder de mensen te brengen. Onderstaand verhaal volgt op zijn artikel in het een privérondleiding in de Sterrenwacht en raakte druk Nijsjoagertje van april dit jaar. met de professor in gesprek. gebouw moet uiteindelijk een groter vermogen. De Toiletten voor Walga? Haar droom komt uit; waarongeveer 1.000 euro mensen in de omgeving nemen, foto’s maken én een In het Nijsjoagertje van kosten. Ik heb dan ook de zijn erg blij dat ze nu informele ingang op de uniapril heb mijn vreugde eindverantwoording en de minder ver hoeven te versiteit. Wie weet, is het geuit over de toiletten die financiële afhan-deling van sjouwen met hun zakken een zetje richting een toezijn gebouwd voor een het project volledig gedele- met graan en mais, wel of komst vol sterren. school ongeveer 3 km geerd aan Mission am Nil. niet met ezeltjes. verwijderd van de EthiMochten er Nijsjoager-tjeOp 2 oktober vertrek ik opische plaats Walga. lezers zijn die een bijdrage naar Ifakara in Tanzania Even het geheugen opfriswillen leveren dan is die waar ik als praktijkbesen. Ik had 2.500 euro natuurlijk van harte geleider van leerling ingezameld om openbare welkom! Aan de ene kant verpleegkundigen ga toiletten te kun-nen vind ik het jam-mer dat het werken voor de Zwit-serse bouwen voor het dorp project niet helemaal is organisatie SolidarMed Walga. Omdat er aanvanafgerond zoals ik had www.solidarmed.ch. Het kelijk geld over was had ik gewenst, maar aan de contract is aangegaan voor met de Zwitserse organiandere kant is het positief minstens 2 jaar. Ik heb satie Mission am Nil waar dat er toiletten zijn mijn werk in Bolog-na dan ik mee samenwerkte, begebouwd voor de school ook opgezegd en verlaat sloten om tevens toiletten waar voorheen de voorlopig mijn geliefde Voor meer foto’s van deze aan te leggen bij een leerlingen hun behoeften Italia. Voor de Italiaanse kanjer. Zie website. Dat school ongeveer 3 km deden in het gras rond de organisatie Gocce blijf ik geldt ook voor die andere verwijderd van Walga. Ik school. me inzetten als vrijwilliger kanjer in ‘t dorp Bas Helmmaakte hiervan melding in De molen die ik heb voor hun verschillende holt. het Nijsjoagertje van april gekocht voor een dorpje projecten. Het is erg jl. en vermeldde ook dat de interessant om eens naar openbare toiletten in de filmpjes te kijken op hun Van de nieuwe (oude) Walga over een paar website eindredacteur. maanden af zouden zijn. www.associazionegocce.c Een overvolle Nijsjoager. Helaas heb ik deze keer om om een indruk te Heerlijk weer zo’n eerste iets minder positief nieuws krijgen van hun werkNijsjoager te mogen maken. want laatstge-noemde zaamheden in Ifakara en Maar lieve hemel, wat een toiletten zijn nu nog niet af omgeving. kopij. Vandaar dus ook dien wel om de volgende Ik hoop in de toekomst nog verse artikelen in een wat redenen. Het heeft zelfs in Kulet vlakbij Walga, draait eens verslag te doen over kleiner lettertype staan. En het droge seizoen inmiddels. Na een slechte de vorderin-gen van de wat ben ik als eindredacteur behoorlijk gere-gend en start met een Chinese toiletten in Walga en over blij, dat ik ook de website wel zóveel dat het gat dat dynamo die al na 6 weken mijn ervaringen in onderdendam.com maak, is gegra-ven in de kapot was, heb ik een Tanzania. zodat ik alles, dat niet meer modderige bodem, steeds duurdere van Russische Duurt Huisman in het Nijsjoagertje past op weer is volgelopen met makelij moeten kopen met [email protected] de website kan zetten. En water. Men heeft dan gaat het vooral om foto’- uiteindelijk de drassige s, die gewoon lang niet allebodem extra moeten maal in het krantje kunnen. verstevigen wat de nodige Dus vooral even kijken op de kosten met zich heeft website ter aanvulling. meegebracht. Uiteindelijk Tenslotte wordt Dethmer heeft men een grote septic Jonkhoff van deze plek tank kunnen maken, maar heel erg bedankt voor zijn nu is er niet genoeg geld 5—jarig eindredacteurom er het toiletgebouw op schap. te kunnen zetten. Dit 9

BELANGRIJKE TELEFOONNUMMERS: Huisartsen: In het weekendhulp, na 17.00 u en voor 08.00 uur ‘s morgens en gedurende feestdagen te bellen met: 0900—9229 Tandartsen: Op zaterdag en zondag is er om 11.00 uur en 17.00 uur een spreekuur. Buiten deze spreekuren is de verantwoordelijk tandarts na telefonisch overleg te consulteren. Naam + telefoonnummerdienstdoende tandarts is te beluisteren op de telefoonbeantwoorder van uw eigen tandarts. Apotheek : De Vlijt 4 te Bedum tel. 050 – 301 52 72 Zaterdag van 10.00 - 13.00 uur Zon- en feestdagen gesloten. Buiten openingstijden voor spoedgevallen contact opnemen met Apotheek Hanzeplein (Hanzeplein 122 tel. 0900-1115020) Uitvaartvereniging De Laatste Eer: Secretaris en ledenadministratie : D.Huisman, Trekweg naar Onderdendam 29, 9951 SE Winsum (Gn) Tel 050-3049361 Uitvaartverzorger : G.J.Sikkema Gebr Gootjesstraat 39 9953 PV Baflo Tel 0595-424222 Dierenartsen: Dierenartsenpraktijk Van Stad tot Wad te Bedum 050-3014260 voor gezelschapsdieren, 0596-518242 voor landbouwhuisdieren en paarden. Dierenartesenpraktijk Noord West Groningen te Winsum Tel. Nr. 0595-441800 Politie / Brandweer / Ambulance: Alarmnummer 112 Politie, niet dringende meldingen 0900 – 88 44

Kerkdiensten Gereformeerde Kerk 02 nov 09.30 dhr H.C.Perdok, Appingedam 05 nov 19.30 dhr H.C.Perdok, Appingedam 09 nov 09.30 ds G.H.Renting, Zuidhorn 16 nov 09.30 ds H.Schuur, Bedum 23 nov 09.30 dhr H.C.Perdok, Appingedam 30 nov 09.30 dhr H.J. Dijkstra Gasselternij.mond

Kerkdiensten Ned Hervormde Kerk 02 nov 11.00 ds H.van Wingerden, viering H.A. 02 nov 19.00 ds W.v.d.Wind, Onstwedde, dankzegging H.A. 05 nov 19.30 ds H.van Wingerden, Dankstond 09 nov 19.00 ds H.van Wingerden 16 nov 19.00 ds J.A.v.d.Berg, Groningen 23 nov 19.00 ds H.van Wingerden, einde kerkelijk jaar. 30 nov 19.00 ds H.van Wingerden, 1e Advent.

10

Onze passie, uw gemak Met bovenstaande slogan slaan onze dorpsbewoners Harry v.d.Berg en Karin Hooft, wonend aan de van Royenstraat 11 een compleet nieuwe weg in. Beperkten zij zich vooral tot vis, vanaf nu willen Harry en Karin veel meer voor u gaan betekenen. Stond Harry’s bedrijf tot voor kort bekend als Hary’s Haring, vanaf nu willen zij met het bedrijf door het leven als Harry’s Foodservice. En de naam zegt het al, dat betekent veel meer dan haring alleen. Zo kunt er terecht voor alle soorten vis, die keurig bij u thuis wordt gebracht en waarbij u kunt denken aan sliptong, schol, schar en nog veel meer.Ook verzorgt het bedrijf complete barbecuepakketten vanaf € 10,- , terwijl u bovendien alles bij Harry kunt huren voor een geslaagd feest. Mocht u eens aan een THEMAFEEST denken, Harry regelt het tot in de puntjes. Het bedrijf werkt samen met www.eerlijkvlees.nl en slagerij Koning uit Oude

Pekela, opdat u ook gehaktballen, rollades en droge worst kunt bestellen. Onderdendam heeft er kortom een nieuw bedrijfje bij waarvan een aantal dorpsbewoners via de visbezorging al tijden profiteerden. En hoewel de combinatie vlees, vis en chocoladetruffels misschien niet onmiddellijk bij u opkomt, kan schrijver dezes u verzekeren, dat alle producten van uitstekende kwaliteit zijn. Houdt u in verband met de feestdagen Harry’s Foodservice in de gaten en bestel op tijd uw salades en anderszins via bovenstaand telefoonnummer.

Restauratie molen Zilvermeeuw De afgelopen maanden is er veel gewerkt bij de molen. Om te beginnen heeft de molenmaker het ding rechtgezet. Door houtrot was hij 4 cm scheefgezakt. Daardoor was het moeilijk

geworden de wieken in de wind te kruien. Vervolgens is de metselaar geweest om de voegen van de veldmuurtjes weg te bikken en de (aardbeving)schade te repareren. Daarna zijn 11

de voegen met kalkrijke specie gevoegd. Ook de rietdekker is geweest. Hij heeft de kap van de molen nieuw riet gegeven. Intussen is de schroef uit de molen gehaald om te worden opgeknapt. Begin oktober is ie teruggekeerd en wacht nu op herplaatsing.Eerst moet betonrot worden aangepakt, waarmee vorige week is begonnen. Een van de tandwielen is intussen ook hersteld en wacht op de betonreparatie. En.......wat al van verre zichtbaar is, de molen is helemaal geschilderd. Van buiten is ie zo goed als nieuw.Toch is de opening nog lang niet in

zicht. De andere tandwielen moeten nog nieuwe tanden krijgen, de lagering van de assen moet gerevizeerd, een bestrating om de molen gelegd. De trappen moeten voorzien worden van een leuning, een trap gerepareerd. Bij de watergang moet een nieuw hek geplaatst worden, voor en achter,die moeten ook geschilderd. en het krooshek moet vernieuwd worden. De nieuwe baard ligt klaar. Kortom werk genoeg. Opening voor kerst 2014?? Daar maken we een feestje van. Groet Jan de molenaar.

Karaokemiddag VVO ondanks minder kinderen toch geslaagd.

AGENDA:

NOVEMBER 2014

Foto’s: Johannes v.d. Helm, Sieb-Klaas Iwema e.a. Bijdragen van: Inge Zwerver, Kees Willemen e.a. Eindredactie en opmaak: Eddy Buisman Email: [email protected] Of Middelstumerweg 3, 9959TC Onderdendam, 050-3049207 / 0622427805

31 okt OUD PAPIER, graag voor 19.00 uur bij de weg. 06 nov

Redactie Nijsjoagertje

09:30u

Verzoamelstee Inloopochtend Helpdesk Eddy Buisman. 11 nov 14:00u Soos 55+ 13 nov 09:30u Verzoamelstee: Informatieochtend“Hospice” uit Uithuizen. 20 nov 09:00u Verzoamelstee naar het Scheep vaartmuseum. 21 nov 20:00u 3e kaart– en sjoelavond. 22 nov 15:00u Sinterklaas en Pieten arriveren 25 nov 14.00u Soos 55+ 27 nov 09:30u Verzoamelstee Inloopochtend Helpdesk Jan Dijkema 28 nov OUD PAPIER, graag voor 19.00 uur bij de weg.

Kopij inleveren het liefst via email Kopij aanleveren uiterlijk:

maandag 24 november 2014

Iedere zaterdag tussen 17.00 en 20.00 u gezellig vertoeven in het Dorpshuis en ophalen patat e.d. Alle activiteiten in het Dorpshuis, tenzij anders aangegeven.

Donaties graag op rekening IBAN nr NL78INGB0009014281

Hallo alle lieve kinderen van Onderdendam. Op zaterdag 22 november hoop ik met mijn stoomboot en Pieten om omstreeks 15:00 u aan te komen in Onderdendam. Staan jullie ons dan allemaal op te wachten? En lopen jullie weer mee met mijn rondgang door het dorp? Om 16:00 gaan we dan samen een feestje vieren in het dorpshuis tot ongeveer 17:00 u. Zorgen jullie weer dat jullie naam goed zichtbaar is. Sinterklaas begint namelijk een tikje vergeetach-

12

tig te worden. Is niet erg. En willen de ouders van alle kinderen, die nog heilig in mij geloven even wat bijzondere zaken over hun kind opsturen naar [email protected] Ik wil graag weer alle kinderen t/m groep 5 op de eerste rijen en mochten er kinderen iets met muziek willen doen, vergeet dan niet je cd mee te nemen, zodat het bestuur van de VVO kan draaien. Groeten van Sint en Pieten.