22 NR
Februari 2013
NieuwsbriefPensioen
In deze uitgave o.a.: Toeslagen per 1 januari 2013 • Afscheid van bestuursvoorzitter Catharien van Mierlo Nieuw! De digitale nieuwsbrief van Douwe Egberts Pensioenfonds Caroline Carrière versterkt bestuur DEPF • ‘Time out’
Tegenvallende netto uitkeringen pensioengerechtigden
Jaarplannen en parameters 2013 • Werkgroep Pensioenen ingesteld
Dekkingsgraad per 31 december 2012: ruim 106% De geschatte dekkingsgraad van Douwe Egberts Pensioenfonds (DEPF) is 31 december 2012 op 106,2% uitgekomen. Het rendement over 2012 (ruim 15%) is hierbij de grootste drijvende kracht geweest. De rente is nog wel iets verder gedaald en we moesten ook 0,3% extra voorziening vormen voor nieuwe prognoses over de levensverwachting. Dit kon door het hoge rendement echter ruim worden gecompenseerd, zodat de dekkingsgraad in 2012 met meer dan 8 procentpunt is gestegen. In wettelijke termen hebben we momenteel geen dekkingstekort, omdat we voldoen aan het wettelijk minimum niveau (104,2% voor DEPF). Maar er is nog wel een reservetekort, omdat we niet voldoen aan het wettelijk niveau voor een gezond pensioenfonds (ongeveer 114% voor DEPF). We zijn er dus nog niet en mogen daarom nog steeds geen besluiten nemen die het verdere herstel kunnen vertragen. Bij een niveau vanaf 110% komt pas gedeeltelijke toeslagverlening uit onze
algemene reserve in beeld. Dit is helaas dus nog niet aan de orde. Positief is dat een ‘korting op de rechten’ bij DEPF niet hoeft te worden aangekondigd. Na de positieve ontwikkeling van 2012 is de kans hierop gelukkig ook kleiner geworden.
In maart volgt meer informatie over de dekkingsgraad in ons tweede halfjaarbericht. Dit zal op de website van DEPF worden gepubliceerd. In juni verschijnt het verkorte jaarverslag 2012, waarin een complete samenvatting van ons jaarverslag wordt opgenomen.
Niveau dekkingsgraad 120% en hoger
Volledige indexatie uit algemene reserve is mogelijk
114%
Vereist eigen vermogen (‘gezonde situatie’)
110%
Gedeeltelijke indexatie uit algemene reserve is mogelijk
106,2%
Huidig niveau van DEPF
104,2%
Wettelijk minimum niveau voor DEPF
Lager dan 104,2%
Onderdekking; per 31-12-2013 moet de dg boven dit niveau liggen!
-1-
Toeslagen per 1 januari 2013 Op basis van de financiële positie en rekening houdend met de interne richtlijnen - heeft het bestuur op 12 december 2012 de volgende drie besluiten genomen: 1 Uit de algemene reserve van het pensioenfonds kan helaas geen toeslag voor pensioengerechtigden en slapers worden toegekend. Dit is medio december aan pensioengerechtigden gecommuniceerd en toegelicht in een brief, die ook op de website te vinden is. De maatstaf voor deze toeslag is de afgeleide consumentenprijsindex per oktober (1,98%). Doordat de toeslag niet kan worden toegekend loopt de achterstand ten opzichte van de ambitie met ongeveer 2% op. Het achterblijven van de toeslagen bij het streven tot jaarlijkse verhoging wordt mede veroorzaakt doordat DEPF regelmatig extra voorzieningen voor hogere levensverwachtingen moet vormen.
We kunnen de algemene middelen namelijk maar één keer uitgeven. Het percentage dat we achterlopen op de ambitie en het niveau van de extra voorzieningen voor langer leven zijn over de afgelopen tien jaar ongeveer gelijk (± 10%). 2 Voor actieve deelnemers is om dezelfde reden geen Basistoeslag uit de algemene reserve mogelijk. 3 Wel kent het bestuur een Aanvullende toeslag voor actieven toe. Deze wordt bekostigd uit de Toeslag Reserve Actieven (TRA). De TRA is een aparte ‘bestemde voorziening’ bij DEPF voor het kunnen toekennen van aanvullende toeslagen aan actieve deelnemers die pensioen opbouwen. Het rendement op de TRA was in 2012 ongeveer 16,2%, zodat de TRA in 2012 met ongeveer € 9 miljoen is gestegen naar ruim € 67,5 miljoen. In lijn met de in 2011 gemaakte afspraken met de cao partijen, heeft het bestuur
-2-
besloten de volledige loonindex over 2012 (3%) per 1 januari 2013 als toeslag aan actieven toe te kennen. Meer informatie over de achtergronden is te vinden op de homepage van onze website (www.depensioenfonds.nl ) onder het snelmenu Werknemers (Q&A Aanvullende toeslag actieven). Om de aanmelding voor onze nieuwe digitale nieuwsbrief onder de aandacht te brengen, heeft het pensioenfonds begin januari een nieuwjaarskaart verzonden. De Aanvullende toeslag voor actieven is door sommige lezers geïnterpreteerd als zou deze toeslag ook voor pensioengerechtigden van toepassing zijn. Dit is helaas niet het geval. Het pensioenfonds mag zelfs geen toeslag toekennen aan pensioengerechtigden, omdat dit het herstel van het fonds zou vertragen. Voor de eventueel opgetreden verwarring hierover bieden wij onze excuses aan.
Staand vlnr: Elvin van den Hoek, Sytze Meerema, Gerrit van Breukelen, André Aanstoot, Klaas Meindertsma, Caroline Carrière Zittend vlnr: Leo Burgers, Catharien van Mierlo, Quirijn Ligtenstein, Roel Burema
Foto: NFP/photography
Afscheid van bestuursvoorzitter Catharien van Mierlo
“Vóór 2007 had ik nog nooit van een herstelplan gehoord” Bestuursvoorzitter Catharien van Mierlo neemt afscheid van Douwe Egberts pensioenfonds. Ze was lid van het bestuur sinds 2003 en vanaf 2006 was ze voorzitter. We kijken met haar terug op een periode waarin nog nooit zoveel te doen was rond de pensioenfondsen. “In 2003 werd ik gevraagd om tot te treden tot het pensioenfondsbestuur. Ik was destijds financieel directeur van Douwe Egberts Nederland. Het was toen gebruikelijk dat de corporate controller van Sara Lee International namens de onderneming in het bestuur zat. Maar omdat er een Amerikaanse controller werd aangenomen, vroeg men mij om in het Nederlandse pensioenfonds zitting te nemen. In het jaar 2004 kon het pensioenfonds voor het eerst de rechten en uitkeringen van inactieve deelnemers niet
indexeren. Maar de daaropvolgende jaren kwam het fonds in relatieve rust door, met destijds Quirijn Ligtenstein als directeur van het pensioenfonds. Ik zeg relatieve rust tot ongeveer 2005 omdat het vooral op financieel gebied gold. In de periode vanaf 2005 hebben we de pensioenadministratie uitbesteed en zijn we gefuseerd tot wat heden ten dage het Douwe Egberts Pensioenfonds is. Verder gingen we van een eindloon- naar middelloonregeling en werd voor de hogere inkomens een Beschikbare Premieregeling in het leven geroepen. Dat maakte dat het ondanks de rust op de financiële markten toch een drukke periode was. En druk is het sindsdien gebleven.” Eer en geweten “In 2006, na de fusie van verschillende fondsen tot wat nu het Douwe
-3-
Egberts Pensioenfonds is, ben ik gevraagd om voorzitter van het fondsbestuur te worden. Dat wilde ik wel doen. En toen brak in 2008 de financiële crisis uit en werd alles anders. Voor 2007 had ik nog nooit van een herstelplan gehoord; nu moesten we er één gaan schrijven. Dat is ons huidige herstelplan geworden en op het pad dat in dat plan is uitgezet, bevinden we ons nog steeds. Waar pensioenfondsen vooral last van hebben is de aanhoudende lage rente en het feit dat we steeds te maken kregen met bijgestelde prognoses over de levensverwachting van de Nederlanders. We zijn in het bestuur gaan werken met commissies en er is steeds meer specifieke kennis in het bestuur gekomen, rekening houdend met een verdere focus op risicomanagement, goed pensioenfondsbestuur en
communicatie. Bovendien kunnen we ook nog expertise van buiten inhuren. Aan de hand van het herstelplan en met de specifieke kennis in het bestuur bieden we nu al vijf jaar weerstand aan de crisis. Dat is niet gemakkelijk en soms moeten we
Dat moet ook wel, want het bestuurslidmaatschap slokt veel tijd op, veel meer dan vroeger. Voordat je bent ingewerkt, ben je wel even verder. We hebben met veel wijzigingen te maken gehad, nieuwe regelingen,
zit heel veel ervaring in en met Quirijn Ligtenstein als nieuwe voorzitter is een professional gekozen met veel ervaring, die bovendien ons fonds goed kent.Daarnaast hebben we een deskundig bestuursbureau met Elvin van den Hoek als directeur. Dat
“En toen brak in 2008 de financiële crisis uit en werd alles anders” moeilijke besluiten nemen, maar ik ben ervan overtuigd dat we naar eer en geweten de beste maatregelen hebben genomen.” Goed rapport “Hoogte- en dieptepunten wil je weten? Ik heb de beslissing om een aantal jaren achtereen niet te indexeren als heel moeilijk ervaren. We konden echter niet anders als bestuur. Maar over het algemeen heb ik mijn tijd bij het fonds en de samenwerking met de overige bestuursleden en het bestuurbureau als hoogtepunt ervaren, ondanks de moeilijke periode waarin we zaten. Heel interessant en leerzaam.
fusies, het uitbesteden van de administratie, het loslaten van de vaste rekenrente van 4% en de crisis. Daarbij hebben we als bestuur altijd open en eerlijk willen communiceren. Dat doen we nog steeds. Het bestuur is altijd een prettig team geweest. Er
maakte de overdracht gemakkelijk en dat is echt een luxe voor het fonds. We zijn nog niet zo heel lang geleden doorgelicht door de visitatiecommissie en daar is een goed rapport uitgekomen. Ik verlaat het fonds dus met een goed gevoel.”
Catharien van Mierlo is als voorzitter opgevolgd door Quirijn Ligtenstein. Quirijn stelde zich als lid van het bestuur al voor in nieuwsbrief nummer 18 in januari 2012. Hij is nu voorzitter van Douwe Egberts Pensioenfonds. Nieuw in het bestuur is verder ook nog Gerrit van Breukelen. Hij volgt vanaf 1 maart 2013 Catharien van Mierlo op. Tevens wordt hij plaatsvervangend voorzitter. Gerrit zal zich bij een volgende gelegenheid nader voorstellen. De voordracht van beide heren is inmiddels door DNB bekrachtigd.
Nieuw! De digitale nieuwsbrief van Douwe Egberts Pensioenfonds De eerst versie van de digitale nieuwsbrief is op 17 januari 2013 verstuurd naar iedereen die zich hiervoor aangemeld heeft. Bedoeling is dat deze ongeveer zes à acht keer per jaar verschijnt. Daarnaast blijft vier keer per jaar ook gewoon een papieren nieuwsbrief verschijnen, die naar het huisadres van alle actieve deelnemers en pensioengerechtigden wordt verzonden. Omdat niet iedereen over een computer met internetverbinding beschikt of zich niet aanmeldt voor de digitale Nieuwsbrief, zal de inhoud van de papieren nieuwsbrief soms deels een herhaling zijn van de digitale versie. Door deze extra communicatie hopen we dat u meer kennis opbouwt over uw pensioen en de werkzaamheden van het pensioenfonds! Als u zich nog niet heeft opgegeven voor de digitale nieuwsbrief, dat kan nog steeds. Op de homepage van de website www.depensioenfonds.nl vindt u daarvoor een speciale button.
-4-
Caroline Carrière versterkt bestuur DEPF
“Pensioen is een belangrijke arbeidsvoorwaarde” In de vorige editie van deze nieuwsbrief namen we afscheid van bestuurslid Hennie Monsou. Hennie zat in het bestuur namens de werkgever. Gelukkig is er snel een opvolgster voor hem gevonden in de persoon van Caroline Carrière. Zij stelt zichzelf kort aan u voor.
Foto: NFP/photography
Caroline Carrière werkt sinds september 2012 bij D.E MASTER BLENDERS 1753. Van huis uit is ze fiscalist maar bij D.E is ze werkzaam op het gebied van internationale arbeidsvoorwaarden. Ze is nog relatief jong voor een bestuurder (dit jaar wordt ze veertig), zeker in de pensioenwereld. Hoe is ze in deze bestuursfunctie terechtgekomen? Caroline Carrière: “Ik ben onlangs gevraagd om namens de werkgever zitting te nemen in het pensioenfondsbestuur als opvolger van Hennie Monsou. Het leek me erg leuk en interessant om te doen en na een korte periode van nadenken, heb ik ’ja’ gezegd. Het is ook wel logisch. Mijn deskundigheid ligt op het gebied van de arbeidsvoorwaarden en pensioen is een zeer belangrijke arbeidsvoorwaarde. Het is ook een boeiend onderwerp dat tegenwoordig volop in de actualiteit is te vinden. Dat maakt het ook uitdagend om mee bezig te zijn.”
Caroline Carrière heeft eind december de aanmeldprocedure bij De Nederlandsche Bank doorlopen en haar voordracht is door de toezichthouder goedgekeurd. Sinds 30 december 2012 is ze dus officieel toegetreden tot het bestuur van Douwe Egberts Pensioenfonds.
“Er heerst een open en prettige sfeer en er is enorm veel kennis aanwezig” Prettig verrast “Hoe het er met mijn eigen pensioen voorstaat? Ha, dat is een gewetensvraag. Maar ik zal hem eerlijk beantwoorden. Zelf ben ik gaan werken op een leeftijd dat je ook daadwerkelijk pensioen ging opbouwen. En ik ben in de gelukkige omstandigheid dat ik werkgevers heb gehad waarvan ik wist dat het pensioen goed geregeld was. Daarom ben ik er zelf niet heel intensief mee bezig geweest. Maar ik besef dat niet
iedereen die luxe heeft en ook dat de tijden zijn veranderd, dat we te maken hebben met veel meer onzekerheden. Daarom is het belangrijk dat mensen al op jongere leeftijd bewust bezig zijn met hun pensioen, ik zal daar ook voor ijveren. Ik was prettig verrast bij de eerste kennismaking met mijn collegabestuurders. Er heerst een open en prettige sfeer en er is enorm veel kennis aanwezig. Daar ga ik vast veel profijt van hebben.”
-5-
Solidariteit “De toekomst van ons pensioenfonds zie ik met vertrouwen tegemoet. Natuurlijk is het een moeilijke tijd, maar ik heb nog steeds de indruk dat jongeren geloven in collectiviteit en dat er veel draagvlak is bij iedereen voor solidariteit. Aan veranderingen zullen we niet ontkomen, maar het Nederlands pensioenstelsel is robuust. Douwe Egberts Pensioenfonds is dat ook. Daar kunnen we met elkaar best trots op zijn. Ik wil er als bestuurder graag aan bijdragen om die trots te behouden.”
‘Time out’ HR plannergesprekken 62-65 pakket van deelnemers geboren tot en met 1959 Zoals bekend heeft Douwe Egberts per 1 januari 2006 een ‘62-65 pakket’ in het leven geroepen voor C&T-medewerkers die in de periode 1950 tot en met 1959 zijn geboren. Hierin zijn pensioencomponenten opgenomen, maar ook is het mogelijk dat gebruik wordt gemaakt van een opgebouwd Levensloopsaldo of een aanvulling op de SBR ouderenregeling. De oudste jaargang van deze groep (1950) is inmiddels vorig jaar grotendeels vertrokken en maakt al gebruik van de diverse bronnen. In 2013 zijn de spelregels voor Levensloop en ook de ingangsdatum van de AOW aangepast (zie kader op pagina 7). Ook zullen de afspraken voor pensioenopbouw vanaf 2014 moeten worden herzien en zal de ingangsdatum van de AOW verder opschuiven (zie onze Nieuwsbrief nummer 21). Het is daarom niet zinvol om komend
voorjaar HR-planner gesprekken voor de hele populatie 19511959 te organiseren. We hopen wel dat er in het najaar van 2013 voldoende duidelijkheid is over de aanpassingen, zodat we eind 2013 met de nieuwe informatie weer op een zinvolle manier inhoud kunnen geven aan de gesprekken. Zodra dit duidelijk is, zullen de gesprekken worden georganiseerd.
Uiteraard blijft intussen ‘de winkel’ wel gewoon open. We zullen de deelnemers voor wie in 2013 en begin 2014 sprake is van pensioeningang (geboortejaar 1951 en 1952) uiteraard zo goed mogelijk van informatie blijven voorzien. Voor de wijzigingen in de Levensloopregeling is vanuit HR informatie beschikbaar op het HR Plein (intranet DEMB).
Tegenvallende netto uitkeringen pensioengerechtigden Het fonds stuurt jaarlijks aan pensioengerechtigden een toelichting bij de specificatie van de januariuitkering. De relevante informatie voor 2013 is hierin vermeld. Ook deze brief is op de website van het fonds opgenomen onder het snelmenu Gepensioneerden op de homepage. In de brief wordt onder meer ingegaan op de impact van de gestegen wettelijke inhoudingen (belastingtarief in de eerste schijf en zorgverzekeringspremie). Hoewel de bruto pensioenuitkeringen in 2013 gelijk zijn gebleven, zijn de netto uitkeringen hierdoor gemiddeld zo’n 4% tot 7% lager dan in 2012.
-6-
Jaarplannen en parameters 2013 Jaarplannen Ieder jaar worden door DEPF jaarplannen voor het nieuwe jaar vastgesteld. In het jaarplan voor 2013 komen de volgende vijf aandachtsgebieden aan bod: uitvoering, communicatie, beleggingen, governance en risicomanagement. De jaarplannen zijn toegelicht bij het Verantwoordingsorgaan. Het doel hiervan is om op deze manier binnen het pensioenfonds continu verbeterslagen te maken en als bestuur controle te houden op de verschillende ontwikkelingen. Update parameters en factoren pensioenregeling 2013 Aan het begin van elk jaar worden de diverse bedragen en percentages die betrekking hebben op de pensioenregeling aangepast aan de cao ontwikkeling en sociale verzekeringen. Hiernaast in het kader zijn de belangrijkste wijzigingen in bedragen en percentages opgenomen die voor het jaar 2013 gelden. Tussen haakjes staan de bedragen en percentages die in 2012 van toepassing waren.
(zoals vervroeging of uitstel van de ingangsdatum, hoog-laag uitkering, uitruil partnerpensioen en dergelijke) zijn eveneens per 1 januari 2013 aangepast. Dit was nodig in verband met de nieuwe overlevingsgrondslagen en de aanpassing van de rentecurve. De
nieuwe ‘flexibiliseringsfactoren’ zijn opgenomen in de bijlagen van de pensioenreglementen (gepubliceerd op website) en worden vanaf de vaststellingsdatum door TKP gehanteerd voor de pensioeningangen waarbij flexibilisering wordt toegepast.
Grenzen pensioenopbouw middelloon
2013
2012
Toelichting
Franchise Reglement A vanaf 1950
€ 13.394
€ 13.062
Geboortejaren 1950 en daarna
Franchise Reglement A t/m 1949
€ 20.952
€ 20.342
Geboortejaren tot en met 1949
Maximumsalaris Reglement A
€ 70.000
€ 70.000
Tevens ondergrens van de beschikbare premieregeling
Verschuldigde bijdrage 2013 medewerkers in de pensioenpremie
2012
Toelichting
Percentage
4,0%
4,0%
Ondergrens
€ 13.394
€ 13.062
Voor de deelnemers van voor 1 april 2011 geldt een overgangsregeling. Het bijdragepercentage is dan: 1,0% (stijgt per 1april 2013 naar 1,5%)
Geen bovengrens (ook voor BPR-deel)
De factoren die worden gebruikt bij afwijkingen van de standaardsituatie
Recht op AOW in 2013: ingang 1 maand na de 65e verjaardag Mensen die geboren zijn in de maanden januari tot en met november 1948 krijgen in 2013 te maken met de aangepaste AOW ingangsdatum van de 65e verjaardag plus 1 maand. Voor de overgang van de Vroegpensioen-uitkering naar Ouderdomspensioen-uitkering blijven afspraken volgens het pensioenreglement van kracht. Dit houdt in dat de ingangsdatum van het Ouderdomspensioen nog steeds de eerste dag van de maand is waarin de 65-jarige leeftijd wordt bereikt. Hierdoor
blijft het ouderdomspensioen dus aansluiten op de einddatum van de Vroegpensioen-uitkering. Wij wijzen erop dat in het verleden de overgang van Vroegpensioen naar Ouderdomspensioen precies gelijk liep met de start van de AOW. De AOW startte in 2012 gemiddeld al 2 weken later en in 2013 zal dat gemiddeld 6 weken later zijn. Voor ‘minima’ heeft de overheid een vangnet gemaakt. De meeste pensioengerechtigden zullen echter zelf de gevolgen van deze overheidsmaatregel moeten opvangen. Op de homepage van de website van het pensioenfonds
-7-
(www.depensioenfonds.nl), in het navigatieblok voor werknemers, vindt u een handige AOW-calculator. Als u uw geboortejaar en -maand invoert, laat de calculator u zien per wanneer u recht heeft op AOW. Let wel op! De calculator gaat uit van de wet zoals die op dit moment geldt (vanaf 2013 gaat de AOW-leeftijd in stapjes omhoog naar 66 jaar in 2019 en 67 jaar in 2023). In het regeerakkoord staan plannen om de AOW-leeftijd nog sneller te verhogen. Deze afspraken moeten nog omgezet worden in wetgeving. Als dat is gebeurd, wordt ook de calculator op de website aangepast.
Werkgroep Pensioenen ingesteld Met ingang van 2013 zijn door de regering grote wetswijzigingen in gang gezet of in voorbereiding. Bijvoorbeeld het uitstellen van de AOW-leeftijd. Behalve het op hogere leeftijd laten ingaan van de pensioenleeftijd, is ook wetgeving in voorbereiding over nieuwe bestuursmodellen en nieuwe financiële regels voor pensioenfondsen. Dit zijn ingrijpende wijzigingen en het is van belang om tijdig duidelijke afspraken te maken over de verwerking van alle komende wettelijke wijzigingen. Daarom hebben
de partijen (KDE en vakbonden), die overleggen over de C&T en Diensten cao’s, samen met DEPF per eind 2012 een gezamenlijke Werkgroep Pensioenen ingesteld. De doorlooptijd van deze Werkgroep Pensioenen zal naar verwachting ongeveer 1,5 jaar bedragen. In de tussentijd zullen de resultaten in drie fasen (1 januari 2013, 1 januari 2014 en 1 januari 2015) beschikbaar komen. Deze data zijn vooral ingegeven door de wettelijke wijzigingsmomenten. De opdracht van de werkgroep is om de gevolgen van de wettelijke maatregelen voor DE in kaart te brengen, inclusief de oplossingen die mogelijk zijn om de huidige pensioenregelingen (en de inrichting van het pensioenfonds) daarop aan te passen. Voor DEPF staat begrijpelijkheid en streven naar ‘simpele oplossingen’ hoog op de agenda. Pensioen is namelijk al complex genoeg. De cao-partijen bepalen uiteraard wel de inhoud van de arbeidsvoorwaardelijke aspecten van het pensioen.
-8-
colofon Stichting Douwe Egberts Pensioenfonds Postbus 2 3500 CA UTRECHT www.depensioenfonds.nl De Nieuwsbrief Pensioen is een kwartaaluitgave van Stichting Douwe Egberts Pensioenfonds. Auteurs: Elvin van den Hoek, Bart van der Kwast en Michiel Kok (TKP). Redactie: Roel Burema, Hennie van Wageningen, Elvin van den Hoek, Bart van der Kwast en Annemieke Nijland. Oplage: 6.200 Reageren? Graag per e-mail naar
[email protected] of 030 – 297 2270. Vragen van administratieve aard? Graag per e-mail naar
[email protected] of 050 - 582 7950.