nº 3
Van de voorzitter
• Van de voorzitter • Redactienieuws • Commissies • Boerhaavecursus • ASEAN Congress • Secties • www.dienstrooster.nu • 60+-club • Anesthesiologendagen • Derde Wetenschapsdag • Werkgroep Indicatoren • In memoriam • Benoeming • Proefschrift • Bureau NVA • Agenda
1 2 3 4 4 5 6 6 7 8 8 9 10 10 10 11
specialist aan te pas. Dit herhaalde zich nog driemaal binnen 14 dagen, waarna ze met een klein hartinfarct drie weken in het ziekenhuis op de CCU aan de monitor mocht liggen. Na drie maanden was ze weer thuis. Echt opknappen deed ze niet meer. Ze kon zonder hulp niet meer voor zichzelf zorgen, waarna ze naar een verzorgingshuis moest gaan. Zelf wilde ze liever thuis blijven met meer hulp. Steeds meer taken werden haar uit handen genomen. In het verzorgingshuis werd haar insuline per order gegeven, waarna hypoglykemieën frequent optraden. Langzaam maar zeker verloor ze de controle over haar eigen leven. Ze bleef zich hier lang tegen verzetten, maar uiteindelijk gaf ze op. Wanneer familie in het ziekenhuis ligt, zie je duidelijk de beperkingen. Drie weken aan een monitor liggen! Wat was het doel, reanimeren in haar 99e levensjaar? Uit het ziekenhuis ontslagen worden enkele uren na opname voor decompensatie is even onzinnig. De (patho)fysiologie van de hoogbejaarde heeft zijn tijd nodig om te herstellen. De gevolgen van de vergrijzing hebben de hoogste prioriteit in Europa. Doemscenario’s vullen de kranten. Het is onbetaalbaar; jongere generaties worden onredelijk belast. Afgelopen week nam ik op >
nieuwsbrief NVA
Inhoud:
Oud maar vitaal Op 21 februari overleed mijn tante Mien. Geboren in 1907, achtennegentig jaar en ruim 10 maanden. Tot haar 98e verjaardag was zij vitaal en had zij zoals dat heet een goede kwaliteit van leven. Ze woonde zelfstandig en kon goed rondkomen van alleen AOW. Tot voor enkele jaren fietste zij nog naar haar oogarts om het eigen risico voor de taxi uit te sparen. Ze stopte met fietsen omdat het verkeer te weinig rekening met haar hield. Om fit te blijven kocht ze een hometrainer waar ze iedere dag op fietste. Tot vorig jaar kon ze met gestrekte knieën de handen plat op de grond leggen, hetgeen ik al een jaar of dertig niet meer kan. Haar suikerziekte reguleerde zij zelf met insuline. Haar huisarts kende zij al meer dan dertig jaar en samen beperkten zij haar medicatie en ze maakte weinig gebruik van de gezondheidszorg. Alles ging goed tot haar 98e verjaardag en zij met kinderen, nichten en neven uit eten ging. Het steengrillen ging gepaard met (te) veel zout, om aanbranden van het vlees te voorkomen. De volgende dag was ze kortademig en ’s nachts werd ze met spoed via 112 opgenomen. De arts-assistent behandelde haar decompensatie en de volgende ochtend om 10 uur werd ze naar huis ontslagen. Er kwam geen medisch
mei 2006
Aart van Rheineck Leyssius
Jaargang 7, mei 2006
nieuwsbrief
Officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie
uitnodiging van de afdeling anesthesiologie van de Erasmus Universiteit deel aan de masterclass ‘Anesthesia and perioperative care in the older patient’. De sectie kinderanesthesiologie heeft er jaren voor gestreden om de bijzondere positie van het kind in de anesthesiologie erkend te krijgen. Niemand bestrijdt meer de stelling dat het kind geen kleine volwassene is. Maar de hoogbejaarde heeft ook recht op een bijzondere positie in de anesthesiologie. De fysiologie van de bejaarde is niet alleen anders, maar kent ook veel
smallere grenzen. Comorbiditeit versmalt deze grenzen nog verder. Het feit dat de levensverwachting kort is, betekent niet dat de resterende maanden of jaren van minder waarde zijn. Overlijden van de patiënt zal als passend bij de leeftijd geaccepteerd kunnen worden en niet als het gevolg van inadequate zorg worden herkend. Is onze kennis over anesthesie bij de hoogbejaarde voldoende? Wordt deze kennis toegepast? Waarom wordt er zo weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de effecten van anesthesie bij de
hoogbejaarde patiënten? Preventie van delier en cognitieve disfunctie, wie past het toe? De vergrijzing is een zegen en een uitdaging voor de anesthesiologie. Welke bedrijfstak ziet zo veel interessant en hoogwaardig werk op zich afkomen? Adverteren is echt niet nodig. In Rotterdam hoorde ik al velen praten over de oprichting van een sectie Anesthesiologie bij ouderen. Ik ben benieuwd. Uiteindelijk kunnen we er allemaal profijt van hebben. Wie hoopt niet oud te worden?
Redactienieuws Invulling vijfde jaar opleiding, Prof.dr. Jan Klein, voorzitter Concilium De leden van de NVA hebben in maart
Hoewel de ledenvergadering destijds
IC van de GIC-opleiding binnen de oplei-
2000 de nieuwe opleidingseisen Anesthe-
heeft aangenomen dat voor het kwalita-
ding tot anesthesioloog eigen te maken.
siologie aangenomen. Deze opleidingsei-
tief hoogwaardig toepassen van medisch
Daarvoor is in het vijfde opleidingsjaar
sen zijn vervolgens door het Centraal
specialistische zorg voor bepaalde aan-
een periode van 7 maanden vastgesteld.
College goedgekeurd, door de minister
dachtsgebieden nadere scholing in het
Opleiding in andere aandachtsgebieden
vastgesteld en op in april 2004 gewijzigd.
vijfde jaar noodzakelijk is, moesten de
zoals kinderanesthesiologie, cardioanes-
De laatste wijzigingen hangen samen met
opleidingseisen nog geformuleerd wor-
thesiologie, obstetrische anesthesiolo-
de inbedding van de opleidingseisen in
den. Tijdens de laatste vergadering van
gie, urgentiegeneeskunde, neuroanes-
het Kaderbesluit van het Centraal College
het Concilium is het voorstel van de
thesiologie en pijngeneeskunde moeten
voor Medische Specialisten.
betrokken secties en de commissie invul-
eveneens gedurende 3-7 maanden in het
Bij het ontwerp van de opleidingseisen in
ling vijfde studiejaar (voorzitter prof.
vijfde jaar mogelijk zijn. In de rest van
2000 heeft de NVA als een van de eerste
dr. Hans Knape) besproken en geaccor-
het vijfde jaar worden de aios opgeleid
wetenschappelijke verenigingen gekozen
deerd.
om zelfstandig te kunnen functioneren in
voor het formuleren van leerdoelen op
In grote lijnen ziet het vijfde jaar er als
een flexibel tweetafelsysteem. Hiermee
het gebied van kennis en inzicht, prak-
volgt uit. Voor een aantal anesthesiologen
wordt tegemoetgekomen aan de wens
tische vaardigheden en professioneel
wordt de mogelijkheid geboden om zich
van de opleiding tot het uniforme eind-
gedrag.
een belangrijk deel van de competenties
product ‘anesthesioloog’.
nieuwsbrief NVA
mei 2006
Conceptrichtlijnen
De Nederlandse Vereniging voor Anes-
ose bij neuromusculaire aandoenin-
definitieve richtlijnen in een ledenverga-
thesiologie (NVA) heeft weer de gele-
gen’ – uiterste datum commentaar
dering voor goedkeuring voorgelegd.
genheid commentaar te leveren op een
1 juni 2006
aantal conceptrichtlijnen. Uiteraard telt de mening van al onze leden. Daarom
• NEN norm Dagbehandeling – uiterste datum commentaar 24 mei 2006
stellen wij u via onze website in de gele-
De conceptrichtlijnen staan op het ledendeel van de website, onder conceptrichtlijnen. Uiteraard kunt u een papieren
genheid commentaar te leveren op de
Het bestuur zal uw commentaren samen-
versie van de richtlijnen opvragen bij het
volgende richtlijnen:
vatten en aan de betreffende organisa-
bureau van de NVA, tel 030-282 3385 of
• VSCA conceptbehandelrichtijn ‘Scoli-
ties voorleggen. Uiteindelijk worden de
e-mail:
[email protected].
Mededelingen vanuit de commissies Commissie Nascholing, prof.dr. J. Damen, voorzitter Onvoldoende nascholing kan effect hebben op herregistratie
medisch specialisten komen in het kort
Nieuwsbrief zijn begin 2005 deze nieuwe
op het volgende neer: de medisch specia-
herregistratie-eisen ook verwoord [2].
Herregistratie is onderdeel van de kwa-
list moet aantonen dat hij/zij in de vijf
Voor reeds geregistreerde medisch spe-
liteitsborging van de medisch specialis-
jaar voorafgaand aan de expiratie van de
cialisten gold een overgangstermijn tot
tische zorg en sinds 1991 is vijfjaarlijkse
vigerende registratie heeft voldaan aan
1 januari 2006. Per januari 2006 gelden
herregistratie voor medische specialisten
de volgende minimumeisen:
ook de nieuwe beleidsregels van de
verplicht [1]. Door het Centraal College
• ten minste 16 uur per week patiëntge-
MSRC.
Medische Specialismen (CCMS) zijn inder-
bonden zorgverlening gemiddeld over
tijd alleen kwantitatieve criteria voor
vijf jaar voorafgaand aan expireren
herregistratie vastgesteld. In 1995 wordt
van de registratie;
MSRC-beleidsregels bij de beoordeling van de deskundigheidsbevordering
bekend gemaakt dat er voor de ver-
• ten minste 40 uur geaccrediteerde
plichte herregistratie naast kwantitatieve
deskundigheidsbevordering per jaar
Op 11 november 2005 besluit de MSRC
ook kwalitatieve criteria gehanteerd gaan
en deelname aan de kwaliteitsvisitatie
over de beleidsregels met betrekking tot
worden.
van zijn/haar wetenschappelijke ver-
de kwantitatieve en kwalitatieve eisen bij
eniging.
de beoordeling van het verzoek tot her-
Nieuwe herregistratiecriteria per 1 januari 2005
De medisch specialist legt de schriftelijke
registratie. Op 16 december 2005 worden
bewijzen van de deskundigheidsbevor-
deze beleidsregels aangepast en vastge-
Op 1 september 2002 zijn de drie colle-
dering en van de regelmatige uitoefe-
steld en op 21 januari 2006 treden ze in
ges van de KNMG een project gestart om
ning van het specialisme over aan de
werking. De beleidsregels zijn te vinden
een samenhangend, actueel en juridisch
Medisch Specialisten Registratie Com-
op www.knmg.nl > registratie & opleiding
correct stelsel van regelgeving voor de
missie (MSRC). Herregistratie kan worden
> registratiecommissie > MSRC > beleidsre-
opleiding, erkenning en registratie van
verleend voor maximaal vijf jaar.
gels > beleidsregels herregistratie.
specialisten, opleiders en opleidingsin-
Met de inwerkingtreding van de beslui-
In de beleidsregels staat onder meer
richtingen te realiseren. Dit project is
ten op 1 januari 2005 zijn uniforme
dat te weinig nascholing gevolgen kan
afgerond en per 1 januari 2005 traden
kwalitatieve en kwantitatieve herregistra-
hebben voor de herregistratietermijn en
de specifieke besluiten in werking. De
tie-eisen vastgesteld voor alle medisch
er zelfs toe kan leiden dat geen herregi-
medisch specialisten zijn hierover eind
specialisten. Als de medisch specialist
stratie wordt verleend. De MSRC verstaat
2004 geïnformeerd. De besluiten zijn te
niet voldoet aan de genoemde eisen kan
onder deskundigheidsbevordering expli-
downloaden op de website van de KNMG
de MSRC besluiten tot herregistratie voor
ciet geaccrediteerde deskundigheidsbe-
(www.knmg.nl, ga naar opleiding & regi-
een kortere periode dan vijf jaar of tot
vordering. Voor medisch specialisten die
stratie > colleges) en gepubliceerd in de
herregistratie onder de voorwaarden. Er
fulltime en parttime werkzaam zijn gel-
Staatscourant van 14 december 2004.
komen individuele scholingsprogramma’s
den dezelfde criteria ten aanzien van de
Het Kaderbesluit van het CCMS beschrijft
voor herintreders, voor specialisten die
deskundigheidsbevordering. De medisch
de volgende mogelijkheden voor de
niet aan de herregistratie-eisen voldoen
specialist moet bij de herregistratie-
registratie van medisch specialisten: na
en voor in het buitenland opgeleide
aanvraag een verklaring overleggen dat
opleiding in Nederland, op basis van
medisch specialisten. In het Kaderbe-
hij/zij voldoende patiëntgebonden zorg
Richtlijn 93/16/EEG, na voltooiing van een
sluit van de CCMS is voor de medisch
heeft verleend en heeft deelgenomen
beoordelingsstage, na voltooiing van een
specialisten die geen patiëntgebonden
aan een kwaliteitsvisitatie. Tevens dienen
individueel scholingsprogramma en op
werkzaamheden verrichten, aangegeven
schriftelijke bewijzen te worden overlegd
grond van herregistratie en herintreding.
welke werkzaamheden als gelijkgesteld
dat voldoende deskundigheidsbevorde-
De besluiten voor de herregistratie van
kunnen worden aangemerkt. In de NVA
ring is gevolgd.
World Congress of Anaesthesia 2008 (WCA) wordt gehouden in Kaapstad, Zuid-Afrika, van 2 maart tot 7 maart 2008 www.wca2008.com
voorwaarden voldoen, wordt hen de gelegenheid geboden om de deelname aan de deskundigheidsbevordering in overeenstemming te brengen met de eisen. Voor een medisch specialist die in onvoldoende mate werkzaam is geweest en van wie het in onvoldoende mate >
nieuwsbrief NVA
registratieaanvraag niet geheel aan de
mei 2006
Als medisch specialisten bij de her-
deelnemen aan deskundigheidsbevordering vaststaat, geldt het volgende:
Boerhaavecursus OK-management
• tot 10% te weinig: herregistratie voor Onder auspiciën van de NVA organiseert
een doorlopende casus, waardoor de
de Boerhaavecommissie voor Postaca-
theorie direct kan worden toegepast.
demisch Onderwijs de tweede cursus
De cursus is vooral interessant voor hen
OK-management. De eerste cursus werd
die zich dagelijks met OK-management
in 2004 georganiseerd en de deelnemers
bezighouden.
• 50% te weinig: geen herregistratie
waren lovend.
De cursus wordt in Leiden gegeven op
Voor de medisch specialisten die te
De cursus duurt in totaal vier dagen,
12-13 oktober 2006 en 11-12 januari
weinig hebben deelgenomen aan de
verdeeld over twee dagen in oktober
2007. Er kunnen maximaal 20 deelne-
deskundigheidsbevordering en voor die-
en twee dagen in januari. Er komen
mers worden toegelaten. De kosten voor
genen die een kortere periode worden
verschillende aspecten van OK-manage-
de vier dagen bedragen € 995,–, inclu-
geherregistreerd gelden nog aanvullende
ment aan bod, waaronder praktisch OK-
sief twee overnachtingen. Op de website
beleidsregels.
management, analyse van OK-gegevens
van de Boerhaavecommissie (www.boer-
en financiële gegevens, ontwikkelen en
haavenet.nl) krijgt u meer informatie en
Literatuur
uitwerken van een strategie en leiding
kunt u zich inschrijven. Voor de cursus is
1 Damen J. Bij- en nascholing: een ‘evidence
geven aan professionals. Naast curso-
accreditatie aangevraagd bij de NVA.
based’ onderdeel van de kwaliteitsborging
risch onderwijs is er veel tijd ingeruimd
van de anesthesiologische zorg?
voor het analyseren en uitwerken van
vijf jaar • 10-25% te weinig: herregistratie voor tweeënhalf jaar • 25-50% te weinig: herregistratie voor een jaar
Ned T Anesthesiol 2001; 14: 46-53. 2 Damen J. Nieuwe herregistratie-eisen vanaf 1 januari 2005. Nieuwsbrief NVA 2005; 6(2): 3.
Veertiende ASEAN Congress of Anaesthesiologists
nieuwsbrief NVA
mei 2006
Jan Beiboer (oud-voorzitter NVA 1977-1981)
Van 23-25 november jl. bezocht ik het
Gasthuis en het AMC in Amsterdam bij te
tijdens de Amerikaans-Vietnamese oorlog
veertiende ASEAN Congress of Anaesthe-
scholen in de moderne ontwikkelingen in
in de USA Army als militair arts actief in
siologists in Hanoi. Als honorary member
de anesthesiologie .
Vietnam. Zijn ontmoetingen met diver-
van de Vietnamese Society of Anaesthe-
In dit programma van de Interuniversi-
se Vietnamese anesthesisten – uit het
siologists mocht ik bij de opening, na
taire Medische Samenwerking Nederland-
andere kamp – leverden treffende uitwis-
de vice-president van de WSFA Roger
Vietnam kon ik de Vietnamese collega’s
selingen op, die voor Ronald MiIller een
Eltringham, een kort overzicht geven van
introduceren op internationale congres-
belangrijke verbroedering betekenden.
de vele jaren medische samenwerking
sen. Met professor Ton Duc Lang, mijn
Het congres was voortreffelijk georgani-
Nederland-Vietnam.
counterpart in het programma, bezocht ik
seerd in een sfeer van Aziatische charme
In 1980 ben ik door de vermaarde lever-
zo in 1981 het tweede ASEAN Congress of
en gastvrijheid. Vietnam is na de oorlo-
en hartchirurg professor Ton That Tung
Anesthesiologists in Kuala Lumpur, waar
gen zoveel jaren geïsoleerd geweest. Dit
gevraagd mee te werken aan de ontwik-
hij een voordracht hield over ‘Anesthesia
congres werd aangegrepen om door de
keling van de afdeling Anesthesiologie
and reanimation in liverresection, expe-
vele nieuwe contacten het congresmotto
van de chirurgische kliniek van de Medi-
riences in 887 cases’. Het was nu voor
‘narrowing the gaps in anesthesia’ waar
sche Universiteit van Hanoi. Professor
het eerst in de reeks van ASEAN-con-
te maken. Er werd door velen met voldoe-
Ton That Tung was bekend door zijn toe-
gressen dat mijn oud-stagiairs, nu zelf
ning op teruggekeken. Mijn oud-stagiairs
passing van de digitoclasietechniek – de
in leidinggevende posities, een dergelijk
kon ik met onze NVA-stropdas decoreren.
vingerbreekmethode – bij leverresectie.
groot congres kregen te organiseren.
Ik kan lezers van deze Nieuwsbrief aan-
Hij demonstreerde deze in november
Naast de anesthesiologen uit de regio
raden het vijftiende ASEAN Congress of
1980 in Leiden, waar hij in korte tijd een
waren Amerikanen, Canadezen, Fransen
Anesthesiologists in 2007 in Bangkok te
grote leverresectie uitvoerde met mini-
en Australiërs de deelnemers. Ons eigen
gaan meemaken!
maal bloedverlies. Zes Vietnamese anes-
NVA-erelid professor Ronald Miller was
thesisten kwamen tussen 1980 en 1986
als honorary president van het congres
naar Nederland om zich in het Wilhelmina
prominent aanwezig. Hij was in 1968
Mededelingen vanuit de secties Sectie Obstetrische Anesthesie, Marianne Leenders, secretaris Werkgroep Richtlijnontwikkeling
via een PCA-pomp, waarbij remifentanil
orde kwamen de keuze tussen efedrine
een van de opties is. Er zullen 240 par-
en fenylefrine bij hypotensie tijdens de
De sectie Obstetrische Anesthesie houdt
turiënten worden geïncludeerd. De studie
sectio, de risico’s van epidurale analge-
zich bezig met de anesthesiologische
wordt vanuit Leiden begeleid door dr.
sie en temperatuurstijging tijdens het
zorg rond de bevalling. Hierin is de epi-
Ruud Stienstra.
gebruik van misoprostol bij intra-uteriene
durale pijnbestrijding tijdens de partus
vruchtdood en het gebruik van synto-
een al jaren terugkerend onderwerp.
Nuchtere bevalling
cinon. Ook werd er gesproken over de
Zowel de nachtelijke epiduraal als de nog
Het derde onderwerp waar de sectie
indicatiestelling tot het plaatsen van een
onvoldoende geregelde financiering hier-
zich momenteel mee bezighoudt is het
epiduraal tijdens de baring. Hierin lijkt
van verhinderen tot nu toe het ontstaan
nuchter-zijn tijdens de bevalling. Het
een verschuiving op te treden doordat
van goede afspraken. Het verheugt de
proefschrift van dr. L. Scheepers uit Lei-
er meer verloskundigen in het ziekenhuis
sectie dat dit voorjaar, in samenwerking
den geeft aanleiding tot een meer libe-
werkzaam zijn. Steeds vaker wordt de
met het CBO en de Orde, de werkgroep
raal beleid ten aanzien van drinken en
epiduraal door de verloskundige aange-
‘Richtlijnontwikkeling pijnbestrijding tij-
eten door vrouwen in partu. Vele richt-
vraagd i.p.v. door de gynaecoloog. De
dens de bevalling’ van start gaat. Hierin
lijnen, ook internationaal, zijn strikter.
aanwezige sectieleden vonden dit geen
zullen deze aspecten zeker aan de orde
Door Boris Cox uit Maastricht wordt de
gewenste ontwikkeling.
komen. Namens de sectie Obstetrische
bestaande literatuur over dit onderwerp
Tijdens deze jaarvergadering heeft ook
Anesthesie zal dr. Marco Marcus (AZ
geëvalueerd en hij zal dit bespreken
een verandering van het bestuur plaats-
Maastricht) hieraan deelnemen en zal
in de sessie van de sectie tijdens de
gevonden. Erik Krommendijk heeft na
Erik Krommendijk (OLVG) hem vervan-
komende Anesthesiologendagen. Deze
vier jaar de voorzittershamer overgedra-
gen.
sessie zal worden gecombineerd met de
gen aan dr. Marco Marcus. Het bestuur
sectie Kinderanesthesiologie.
van de sectie Obstetrische Anesthesie
Remifentanil
wordt nu gevormd door:
In hetzelfde kader is er een ontwikke-
Jaarvergadering
dr. Marco Marcus, voorzitter
ling naar remifentanil in PCA-vorm voor
Het ledental van de sectie obstetrische
Marianne Leenders, secretaris,
zwangeren tijdens de baring. In enkele
anesthesie is vrij constant, maar de
prof.dr.André van Zundert, penningmees-
ziekenhuizen is dit al in gebruik, maar
belangstelling voor de ledenvergade-
ter
er is nog geen goede evidence voor. De
ring van de sectie was een aantal jaren
E.J. Krommendijk, lid
anesthesiologen van het Bronovo Zieken-
zeer gering. De recente jaarvergadering
Xandra Schijns-van den Berg, lid
huis in Den Haag zijn een studie gestart
werd echter goed bezocht en er vonden
naar pijnbestrijding tijdens de bevalling
interessante discussies plaats. Aan de
vijftig mensen van beide disciplines had-
bestaat aan afspraken rondom het posi-
den zich opgegeven voor een dag van
tioneren en de verantwoordelijkheden
Toen ik prof. Vandertop, de voorzitter van
interactieve uitwisseling van gedachten
in de perioperatieve fase, waar zeker
de Nederlandse Vereniging van Neurochi-
over onderwerpen zoals positionering,
een vervolgtraject aan gekoppeld gaat
rurgen ruim een jaar geleden benaderde
fast-tracking, monitoring en de rol van
worden. De sfeer tussen de disciplines
met het idee om een gemeenschappelijk
dexamethason bij de neurochirurgische
werd dan ook gekenmerkt door open-
symposium van Neuroanesthesiologen
patiënt.
heid en de oprechte wens om tot goede
en Neurochirurgen op te zetten, was
De neuroanesthesiologie zorgde dan ook
samenwerking te komen. Bij de evaluatie
zijn spontane reactie: ‘Dit klinkt me als
voor ‘muziek’, want de drie oud-voorzit-
kreeg deze eerste NANCHO een dikke 8.
muziek in de oren!’ Op 11 maart j.l. was
ters en de actuele voorzitter van de sec-
Er is besloten dat er een tweede NANCHO
het dan zo ver: NANCHO, het eerste
tie (Kalkman, Klimek, Knape, Kuizenga)
komt.
NeuroAnesthesiologisch-NeuroCHirurgisch
traden op als K4 (i.p.v. K3). Snel werd
Overleg, vond plaats in Utrecht. Bijna
duidelijk dat er beiderzijds behoefte
nieuwsbrief NVA
De eerste NANCHO – er zat muziek in…
mei 2006
Sectie Neuroanesthesiologie, Markus Klimek
Plannen en roosteren via internet Robert Meulemans, anesthesioloog Amphia Ziekenhuis Breda Internet biedt ook voor anesthesiologen
werken zit in het planning- en roostersy-
ingevoerd en automatisch gecumuleerd.
vele mogelijkheden om werkprocessen
steem dat op maat voor de maatschap
Onder het tabblad ‘rapport’ kunnen alle
efficiënter in te richten. Daarmee neemt
is gebouwd en via internet een optimale
ingevoerde gegevens gecumuleerd wor-
niet alleen de kwaliteit van werken toe,
toegang kent voor alle gebruikers.
den per maand of een andere periode.
maar wordt vooral een grote tijdwinst
Voor de anesthesiologenmaatschap van
Het programma biedt o.a. een automa-
geboekt. De anesthesiologenmaatschap
het Amphia Ziekenhuis zijn alle plan-
tische cumulatie van het aantal diensten
uit het Amphia Ziekenhuis heeft nu een
ningen geheel transparant geworden en
door de week, op vrijdagen, in weekends
jaar ervaring opgedaan met een rooster-
iedereen kan nu zien hoe de diensten en
en op feestdagen. Ook de afwezig-
applicatie online: een schoolvoorbeeld
de vakantie, congressen en overige werk-
heid voor vakantie en congressen wordt
van een praktische internetapplicatie om
zaamheden gepland zijn. Een jaar lang is
automatisch gecumuleerd. De gegevens
het werk te stroomlijnen.
gewerkt aan het vormgeven en perfecti-
zijn voor alle maten ter inzage. Het aan-
oneren van een duidelijk, overzichtelijk
vragen van vakantiedagen gaat via een
Stroomlijnen
en met name visueel aantrekkelijk en
intern e-mailprogramma. De aanvragen
Toen uit de fusie van vier ziekenhuizen
daardoor zeer functioneel planning- en
worden automatisch verzonden naar de
het Amphia Ziekenhuis in Breda en
dienstrooster. Het resultaat is te bekijken
twee planners van de maatschap. Ieder-
Oosterhout ontstond, was het voor de
op de demowebsite http://www.rooster.
een weet wanneer er nog vakantie geno-
eveneens gefuseerde maatschap anes-
medsphere.nl. Log in met gebruikers-
men kan worden: op de kalender worden
thesiologie zaak zo snel mogelijk de
naam ‘maatschapdemo’ en wachtwoord
namelijk alle vakantieaanvragen per dag
werkzaamheden op elkaar af te stem-
‘maatschap’.
gecumuleerd.
men. Daarnaast moesten er planmatige
Daarnaast kan dankzij dit programma de
aanpassingen plaatsvinden omdat iedere
Transparant en efficiënt
bedrijfsvoering ook veel efficiënter zijn.
locatie zijn eigen zorgprofiel met daarbij
Door het invoeren van gegevens in een
Indien bijvoorbeeld de pijnspecialisten
behorende patiëntenstroom zou gaan
database komt er een kalender tot stand.
van locatie A op vakantie zijn, hoeft een
krijgen. Een grote bijdrage aan het
Hierin is voor iedereen zichtbaar wie wat
prikprogramma op de OK niet uit te val-
stroomlijnen van deze nieuwe manier van
wanneer en waar doet. Diensten worden
len. Door op tijd een volledig overzicht > p.7
Algemene Ledenvergadering NVA 60+-club
nieuwsbrief NVA
mei 2006
Elsje Pot
Op 6 april werd in het Spoorwegmuseum
deelnemers in twee groepen rondgeleid
leuk vinden om een aantal keren per
te Utrecht de Algemene Ledenvergade-
door het totaal gerenoveerde en uitge-
jaar iets te ondernemen met vakgenoten,
ring van de NVA 60+-club gehouden.
breide museum. Velen waren hier vroeger
te stimuleren lid te worden. Voorwaarde
Deze locatie was mede gekozen vanwege
al eens geweest en werden verrast door
is wel dat men lid, buitengewoon lid of
de bereikbaarheid per trein tot midden in
de totale metamorfose.
oud-lid is van de NVA. Partners zijn van
het museum, het station Utrecht Malie-
In de vergadering keek voorzitter Jan
harte welkom. De contributie bedraagt
baan. Voor de vergadering werden de 36
Jager terug op een aantal geslaagde
€ 12 per jaar. U kunt zich opgeven via het
bijeenkomsten in
secretariaat van de club (epotnva@xs4all.
2005 en werd het
nl) of bij mevrouw J.M. Bongertman (078
financieel
617 54 80).
jaar-
overzicht goedge-
Om u een indruk te geven van de sociale
keurd. De aanwas
activiteiten van de NVA 60+-club verwij-
van nieuwe leden
zen wij graag naar het jaarverslag dat u
blijft zorgelijk en
als bijlage ontvangt bij de agenda van de
via dit bericht in
huishoudelijke vergadering van de NVA
de
van 19 mei a.s. Deze mailing wordt eind
Nieuwsbrief
hoopt hij collegae van 60 jaar en ouder, die het
april naar alle leden gezonden.
te hebben kan er met werkzaamheden
ervoor kiezen om het roosterprogramma
demo’ en wachtwoord ‘maatschap’. Voor
worden geschoven, zodat een andere
stand alone te gebruiken, in combinatie
meer informatie kunt u contact opnemen
pijnspecialist de vrijgekomen ruimte kan
met een eigen maatschapsite of -intranet.
met MedWeb (020 627 30 17).
invullen.
Voor een demo van de stand alone-versie
Tijdens de Anesthesiologendagen in mei
Verder is er een agenda/notitiefunctie
kunt u kijken op onze demosite http://
zullen wij aanwezig zijn op stand 54, bij
in de kalender aangebracht, zowel voor
www.rooster.medsphere.nl. Kijk voor het
de ingang van de expositiezaal. Wij zul-
algemeen als voor privégebruik. Voor de
complete pakket op http://www.maat-
len u daar graag begroeten.
receptie en polikliniek zijn er inlogmo-
schap.medweb.nl. Log voor beide web-
gelijkheden met speciale filters, zodat
sites in met gebruikersnaam ‘maatschap-
zij altijd weten wie waar dienst heeft of poli doet, zonder inzage te hebben in de interne organisatorische zaken van de maatschap of maatschapleden.
Serviceabonnement In het Amphia Ziekenhuis bleken meerdere maatschappen grote interesse te hebben in deze flexibele, inzichtelijke en efficiënte wijze van plannen. Met aanpassingen die specifiek van belang zijn voor hún praktijkvoering maken zij er nu ook gebruik van. Ook voor andere maatschappen is het mogelijk om hun voordeel te doen met deze in de praktijk zeer prettige manier van plannen en roosteren. MedWeb Nederland biedt het roosterprogramma aan op basis van een service-abonnement onder de naam MedSphere. U kunt
Anesthesiologendagen 2006 Na tien jaar zijn de anesthesiologenda-
hun specifieke aandachtsgebied.
gen een begrip geworden. Zowel het
Naast het wetenschappelijk programma
bij bierbrouwerij De Keyzer N.A. Bosch
aantal inschrijvingen als het aantal inge-
biedt de lustrumviering voldoende ruimte
(meer informatie bij VVV Maastricht),
diende abstracts is groter dan ooit. De
voor versteviging van de sociale contac-
eerste Anesthesiologendagen in 1997
ten. Voor degenen die ook het weekend
werden bezocht door 700 anesthesiolo-
in Maastricht blijven, zijn er voldoende
Wij hopen u op 18 en 19 mei in het MECC
gen en aios. In 2005 werden de dagen
activiteiten:
te Maastricht te ontmoeten!
bezocht door 1027 anesthesiologen en
• een kunsttoer 2006 op 20 en 21 mei
aios, terwijl dat jaar in Nederland 1249
• op zaterdag 20 mei een rondleiding
• een archeologietentoonstelling (www. centreceramique.nl).
(www.kunsttoer.com),
anesthesiologen en 336 aios geregi-
FIETSTOCHT 2006, 2e editie
dagen voor het eerst in het MECC te
Evenals vorig jaar wordt er aansluitend aan de Anesthesiologendagen een fiets-
Maastricht georganiseerd. Ondanks de
tocht in de Limburgse heuvels georganiseerd.
aanvankelijke protesten is de verhuizing
Coördinator: Bart van Wijck, UMCU
naar het zuiden, zoals blijkt uit het aantal
Programma: diner op vrijdagavond 19 mei, fietstocht op zaterdagmorgen 20 mei.
positieve reacties, goed bevallen.
Bijdrage in de kosten € 15,-. Voor een eventuele overnachting dient u zelf te
Dit lustrumjaar toont het programma
zorgen. Het is een pittige tocht op eigen racefiets voor geoefende fietsers.
een grote diversiteit aan onderwerpen.
U kunt zich inschrijven via de registratiesite van de Anesthesiologendagen op
De wetenschappelijke secties verzorgen
www.anesthesiologie.nl
weer een programma dat gericht is op
mei 2006
In 2005 werden de Anesthesiologen-
nieuwsbrief NVA
streerd waren.
Derde Wetenschapsdag dr. R.H.J. Breuer, lid Organiserend Comité Wetenschapsdag De voorgaande edities van de NVA-
Anders dan bij voorgaande edities zal
NVA-wetenschapsdag aantrekkelijk voor
wetenschapsdag zijn door bezoekers van
het aantal ‘oral presentations’ worden
onderzoekers en geïnteresseerden in
deze dagen enthousiast ontvangen. Met
beperkt. De auteurs van de zes kwalita-
de wetenschappelijke vooruitgang van
het bezoekersaantal van meer dan 250
tief best beoordeelde abstracts (gekozen
ons vakgebied. Zonder de wetenschap-
personen was de NVA-wetenschapsdag
via een ‘peer review’-systeem) zullen
pers echter zou de wetenschapsdag niet
2005 zelfs zeer succesvol te noemen. Op
worden uitgenodigd een voordracht te
bestaan. Het organiserend comité roept
29 september 2006 zal de derde editie in
houden. De posterpresentaties zullen
daarom ieder die zich binnen de anesthe-
het AMC te Amsterdam plaatsvinden.
ook dit jaar weer een belangrijk deel van
siologie bezighoudt met wetenschap op
Op de NVA-wetenschapsdag presente-
het programma uitmaken, en er zal weer
om voor 16 juni aanstaande zijn abstract
ren enthousiaste onderzoekers hun werk
ruimte zijn voor een tweetal gastsprekers
in te dienen via het ledengedeelte van
voor alle in wetenschap geïnteresseerde
die gepassioneerd over hun vakgebied
de website.
leden van onze vereniging. Tijdens de
kunnen vertellen.
sessies is er ruimschoots mogelijkheid
Het programma alsmede de potentieel
om constructieve discussies met de
wetenschappelijke en sociale contac-
onderzoekers te voeren.
ten die worden opgedaan maken de
Werkgroep Indicatoren Anesthesiologie Hans Harbers
Indicatoren voor het hele vakgebied
naar buiten (‘externe indicatoren’) heeft
Anesthesiologendagen
de werkgroep een lijst met ‘interne indi-
Na verwerking van het commentaar uit
Op verzoek van het Bestuur is medio 2004
catoren’ opgesteld. Deze zijn bedoeld
de conferentie heeft de werkgroep vijf-
een werkgroep Indicatoren opgesteld
voor gebruik tijdens visitaties-nieuwe
tien indicatoren geselecteerd voor nadere
vanuit de CBRA en CKAP. De opdracht
stijl en blijven dus binnen de kliniek of
uitwerking. Deze zullen op de Anesthe-
bestond primair uit het opstellen van een
binnen de vereniging.
siologendagen met ‘fact-sheets’ worden
nieuwsbrief NVA
mei 2006
aantal indicatoren waarmee de vereniging
toegelicht; u zult ze bij de stukken aan-
naar buiten zou kunnen treden, die intern
Presentatie
treffen. Op donderdagochtend 18 mei zul-
gebruikt zouden kunnen worden bij de
Na veel discussie binnen de eigen groep
len deze indicatoren worden gepresen-
visitatie en die een goede weerspiege-
en literatuuronderzoek kunnen nu de
teerd en toegelicht. Na deze opiniërende
ling zouden geven van de kwaliteit van
eerste resultaten aan de leden worden
bespreking zal de beperkte set later dit
ons vakgebied. In overleg met de IGZ
voorgelegd. Daartoe is op 15 maart een
jaar in de ledenvergadering in stemming
is vervolgens overeengekomen dat zij
invitational conference gehouden, waar
worden gebracht. Intussen wordt de set
de indicatoren die onze vereniging aan-
42 anesthesiologen uit verschillende gre-
in een aantal ziekenhuizen in de praktijk
draagt zal overnemen, met de daaraan
mia aanwezig waren. De eerste ruwe lijst
uitgetest. Daarmee hopen we eind dit
verbonden verplichting deze uiterlijk eind
met 45 indicatoren is daar gepresenteerd
jaar aan de opdracht te hebben voldaan
2006 aan te leveren. Met subsidie van de
en bediscussieerd.
en kunnen we volgend jaar uitzien naar
Orde is het traject met begeleiding van
Men vindt dat de werkgroep op de goede
de eerste resultaten.
het CBO voortvarend opgepakt en zijn wij
weg is, maar dat wij ons moeten reali-
de eerste wetenschappelijke vereniging
seren dat een en ander veel teweeg kan
die indicatoren voor het hele vakgebied
brengen – met name als het gaat om de
opstelt: pre-, per- en postoperatieve zorg,
externe indicatoren. Ook de dreiging van
pijnbestrijding en life support (voor de
een grote registratielast kwam naar voren.
Intensive Care omarmt de werkgroep de
De beperking hiervan is een voortdurend
indicatorenset van de NVIC).
punt van aandacht geweest bij de opstel-
Naast indicatoren voor verantwoording
ling en aanpassing van alle indicatoren.
In memoriam prof.dr. Johan Spierdijk 1927-2006 Op 19 februari j.l. is prof.dr. Johan Spierdijk op de leeftijd van 79 jaar overleden. Na als anesthesioloog in Dordrecht werkzaam te zijn geweest werd dr. Joh. Spierdijk in 1970 benoemd tot hoogleraar anesthesiologie aan de Rijksuniversiteit Leiden en tot afdelingshoofd in het Academisch Ziekenhuis Leiden. Op 19 februari 1971 heeft hij in zijn inaugurale rede ‘Op NAP’ (Op Nieuw Amsterdams Peil) zijn plannen ontvouwd ten aanzien van hetgeen hem met de ontwikkeling van de afdeling Anesthesiologie in Leiden voor ogen stond. In januari 1992 is hij met emeritaat gegaan. Hij heeft zeer veel van wat hem in zijn inaugurele rede voor ogen stond gerealiseerd. In de 22 jaar die hij werkzaam is geweest in het AZL waren veel karakterologische eigenschappen op hem van toepassing zoals: energiek, origineel, onconventioneel, vriendelijk, meelevend maar soms ook explosief. Hij was een
van Pijn. In 1986 richtte hij de FEEA (Fondation Européenne
meester in het verenigen van het nuttige met het aangename.
d’Enseignement en Anesthesiologie) op, die zich ten doel stelt
Maar bovenal had hij een duidelijke visie op het traject dat
kwalitatief hoogwaardig onderwijs in de anesthesiologie in
moest worden begaan op de weg naar succes. Johan Spierdijk
Europa te bevorderen en te organiseren. Vele erelidmaatschap-
heeft letterlijk en figuurlijk de afdeling Anesthesiologie op de
pen van zusterverenigingen zijn hem vanwege zijn verdiensten
kaart gezet. Zowel op geneeskundig, anesthesiologisch terrein
dan ook ten deel gevallen. Zo was hij sinds 1980 erelid van
als op bouwkundig terrein was hij continu aan het bouwen. Van
de Belgische Vereniging van Anesthesiologie en Reanimatie en
de stabiele basis die hij heeft gelegd plukken wij nog dagelijks
werd hij in 1981 Honorary Fellow in de Faculty of Anaesthetists
de vruchten en wij zijn hem daar bijzonder dankbaar voor.
of the Royal College of Surgeons in Engeland. In 1986 en 1992
Wij zouden Johan Spierdijk echter tekort doen als wij naast
volgden zijn benoemingen tot erelid van respectievelijk de
de verdiensten die hij voor zijn eigen afdeling en kliniek heeft
Poolse Vereniging en de Societé Française d’Anesthésiologie et
gehad, niet een aantal van de vele andere belangrijke activi-
Réanimation. Ten slotte werd hij na zijn emeritaat op 18 maart
teiten die hij heeft ontplooid zouden memoreren. Hij was de
1995 erelid van de NVA.
initiator van de gecombineerde opleidings- en nascholingscur-
Na zijn emeritaat bleef Johan Spierdijk nog vele jaren sterk ver-
sussen voor de Nederlandse arts-assistenten in opleiding tot
bonden met de verdere landelijke ontwikkelingen van met name
anesthesioloog. Deze hebben model gestaan voor de Centrale
het simulatoronderwijs (skills lab), een van zijn geesteskinde-
Cursus Anesthesiologie, die tot op de dag van vandaag door
ren. Anesthesiologisch Nederland en in het bijzonder de afdeling
de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie (NVA) wordt
Anesthesiologie in het LUMC verliezen door zijn overlijden een
georganiseerd.
markante en gedreven persoonlijkheid. Onze gedachten gaan uit
Als een van de eersten in Nederland richtte hij in het AZL een
naar zijn vrouw Mia en naar zijn kinderen en kleinkinderen.
multidisciplinaire pijngroep op en nam hij initiatieven voor
mei 2006
Namens de afdeling Anesthesiologie, Jack W. van Kleef
nieuwsbrief NVA
de oprichting van de Nederlandse Vereniging ter Bestudering
Benoeming
Bureau NVA
Dr. J. Kesecioglu is met ingang van 1
Geslaagd afscheid Elsje Pot
en cadeaus en zelfs mevrouw Vermeu-
januari 2006 benoemd tot hoogleraar
Elsje Pot kijkt terug op een geslaagde
len was speciaal voor haar naar Utrecht
Intensive Care Geneeskunde bij de facul-
afsluiting van haar loopbaan bij de NVA.
afgereisd. Elsje geniet van haar vrije tijd,
teit Geneeskunde van de universiteit
Op 30 januari jl. vond op de vide van
maar blijft als lid van de 60+-club ver-
Utrecht.
de Domus Medica de afscheidsborrel
bonden aan de Vereniging.
Prof.dr. J.Kesecioglu is sinds 2004 oplei-
plaats. Elsje is overladen met bloemen
der Intensive Care Geneeskunde, medisch afdelingshoofd en, sinds 1 januari 2005, Manager Onderzoek en Opleiding van de Divisie IC-Centrum. Zijn oratie zal op 12 december 2006 plaatsvinden.
Ontvangen proefschriften Andre P. Wolff patients with chronic radiating low back
Wie doet wat op het bureau van de NVA
pain: Bringing Light to the Darkness?
Drs. Patricia L.T. Liem, bureauhoofd
Sandra A.B. Gijtenbeek
10 mei 2006
Bestuurszaken, CKAP en ledencontacten
Concilium en subcommissies,
Diagnostic segmental nerve root blocks in
Radboud Universiteit Nijmegen
Nieuwsbrief en website Ursula van Duin
Albert J.M. van Wijck
CCA en CBRA
nieuwsbrief NVA
mei 2006
Postherpetic neuralgia
10
Algemene zaken en boekhouding
25 april 2006
Janine C.L. Spruit
Universiteit Utrecht
Secties en nascholing
Omvangrijke documenten die in de ledenvergadering worden voorgelegd kunt u via de NVA website bekijken en uitprinten.
Marjolein J. Swinkels
Agenda 2006 11-12 mei 2006
3-6 juni 2006
13-16 september 2006
Glasgow
Madrid
Istanbul
Obstetric Anaesthesia 2006
Euroanesthesia 2006, 14th ESA meeting
Pain in Europe V;
Inlichtingen: OAA Secretariat,
Inlichtingen: ESA Secretarial Office,
5th congress of the European
P.O. Box 3219 Barnes,
21 Avenue de Tervuren, bte 30,
Federation of IASP Chapters (EFIC)
London SW13 9XR England
B-1040-Brussel
Inlichtingen: EFIC 2006, Congress
tel: 00 44 20 8741 1311
tel: 00 32 2 743 3290
Secretariat, Kenes International,
fax: 00 44 20 8741 0611
fax: 00 32 2 743 3298
17 Rue du Cendrier, P.O. Box 1726,
[email protected]
[email protected]
CH-1211, Geneva 1, Zwitserland
www.oaa-anaes.ac.uk
www.euroanesthesia.org
tel: 0041 22 908 0488 fax: 0041 22 732 2850
18-19 mei 2006
8-9 juni 2006
[email protected]
Maastricht
Ede
www.kenes.com/efic
NVA Anesthesiologendagen 2006
NVIC Congres Neurologische
Inlichtingen: NVA, Postbus 20063,
problematiek op de Intensive Care
29 september 2006
3502 LB Utrecht
Inlichtingen: NVIC-secretariaat,
Amsterdam
tel: 030 282 3378
Nieuwe Kazernelaan 49B, 6711 JB Ede
3e Wetenschapsdag
fax: 030 288 1853
tel: 0318 693 337
Inlichtingen: NVA, Postbus 20063,
[email protected]
fax: 0318 693 338
3502 LB Utrecht
[email protected]
tel: 030 282 3378
www.nvic.nl
fax: 030 288 1853
Utrecht
[email protected]
AIOS Dag 2006
15-16 juni 2006
Inlichtingen: Orde van Medisch
Maastricht
Specialisten
Cursus: Toegang tot de luchtweg;
5-6 oktober 2006
www.orde.nl
bijzondere intubatietechnieken en
Groningen
detubatiestrategieën
Cursus: Toegang tot de luchtweg;
25-28 mei 2006
Inlichtingen: K.F. Wenckebach
bijzondere intubatietechnieken en
Guadalajara, Mexico
Instituut Groningen
detubatiestrategieën
2nd International Forum on Pain
tel: 050 361 35 58
Inlichtingen: K.F. Wenckebach
Medicine
[email protected]
Instituut Groningen
Inlichtingen: Forum Secretariat –
www.wenckebachinstituut.nl
tel: 050 361 35 58
Kenes International, 17 Rue du Cendrier,
www.anesthesiologie.nl
[email protected]
P.O. Box 1725, CH1211,
16-17 juni 2006
Geneva 1, Switzerland
Nader te bepalen
tel: 0041 22 908 0488
SKA-dagen
www.wenckebachinstituut.nl 5-7 oktober 2006
[email protected]
6-9 september 2006
FEAPA, European Conference on
www.kenes.com/ifpm
Monte Carlo
Paediatric Anaesthesia;
XXV Annual ESRA Congress
Safe anaesthesia for children.
1 juni 2006
Inlichtingen: Kenes International,
Inlichtingen: via website of e-mail
Utrecht
P.O. Box 1726, CH-1211 Geneva 1,
[email protected]
Richtlijnbijeenkomst: Diagnostiek,
Zwitserland
ww.bethesda.hu
Preventie en Behandeling van Veneuze
tel: 0041 22 908 0488
Trombo-embolie en Secundaire Preventie
fax: 0041 22 732 2850
Arteriële Trombose
[email protected]
Inlichtingen: CBO
www.kenes.com/esra
tel: 030 284 3950 www.cbo.nl
mei 2006
Budapest
fax: 0041 22 732 2850
nieuwsbrief NVA
20 mei 2006
11
Colofon 12-13 oktober 2006
8-12 december 2006
Redactieraad
11-12 januari 2007
New York
Leiden
60th Post Graduate Assembly in
OK Management
Anesthesiology (PGA)
Inlichtingen: Bureau van
Inlichtingen: Kurt G. Becker,
de Boerhaave Commissie
Executive Director, The New York
A.T. van Rheineck Leyssius M. Bijkerk M. Dzoljic H.G. van Middelkoop S.A.B. Gijtenbeek
tel: 071 52 75 297
State Society of Anesthesiologists, Inc.,
Bureauredactie
[email protected]
85 Fifth Avenue, 8th Floor, New York,
J. Quadekker
www.boerhaavenet.nl
New York 10003, USA
Druk
tel: 00 1 212 867 7140 13-17 oktober 2006
fax: 00 1 212 867 7153
California
[email protected]
ASA annual meeting
www.nyssa-pga.org
Inlichtingen: ASA secretariat, American Society of Anesthesiologists, 520 N Northwest Highway, Park Ridge,
2007
IL 60068-2573, USA tel: 00 1 847 824 5586
10-11 mei 2007
fax: 00 1 847 825 1592
Maastricht
[email protected]
11e Anesthesiologendagen
www.asahq.org
Inlichtingen: NVA, Postbus 20063, 3502 LB Utrecht
van wijland bv, laren De NVA Nieuwsbrief is een officieel orgaan van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie en wordt maximaal zesmaal per jaar gratis aan de leden toegestuurd.
Deadline inzenden kopij voor Nieuwsbrief jaargang 8 nr. 1: 28 juli 2006 Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie opgericht 24 januari 1948
4 november 2006
tel: 030-282 3385
Eindhoven
fax: 030-288 2853
Secretariaat
Achtste Pijncongres Sectie
[email protected]
Lomanlaan 103 3526 XD Utrecht
Inlichtingen: NVA Secretariaat,
13-16 mei 2007
Postbus 20063, 3502 LB Utrecht
Amsterdam
Correspondentieadres
tel: 030 282 3378
15th World Congress on Disaster and
fax: 030 288 1853
Emergency Medicine
[email protected]
Inlichtingen: www.wcdem2007.org
30 november en 1 december 2006
1-10 juni 2007
Ede
Berlijn
NVIC Mechanische
Second International Congress on
beademingsdagen 2006
Neuropathic Pain
Inlichtingen: NVIC secretariaat,
Inlichtingen:
Nieuwe Kazernelaan 49B, 6711 JB Ede
[email protected]
tel: 0318 693 337
www.kenes.com/neuropathic
Pijnbestrijding NVA
Postbus 20063 3502 LB Utrecht
Telefoon 030 282 3385 secretariaat NVA 030 282 3855 030 282 3385 030 282 3387 030 282 3270
Algemeen nummer Patricia Liem Janine Spruit Ursula van Duin Sandra Gijtenbeek
Fax 030 288 1853
E-mail
fax: 0318 693 338
[email protected]
Zie voor de volledige congreskalender
www.nvic.nl
www.anesthesiologie.nl
[email protected]
Website
nieuwsbrief NVA
mei 2006
www.anesthesiologie.nl
12
Vooraankondiging Managementcursus 2007 18 & 19 januari en 15 & 16 februari
